Compex Sport Elite Handleiding

Pagina laadt ...

3

Français

Mode d’emploi 11

Programmes et applications spécifiques 20

Tableau de placements des électrodes

et positions du corps 51

Deutsch

Gebrauchsanweisung 63

Programme und spezifische Anwendungen 72

Tabelle zur Elektrodenplatzierung und

Körperposition für die Stimulation 103

Italiano

Istruzioni per l’uso 115

Programmi e applicazioni specifiche 124

Tabella di posizionamento degli elettrodi

e posizioni del corpo 155

English

Directions for use 167

Programmes and specific applications 176

Table with placements of electrodes and

stimulation positions 207

Español

Modo de empleo 219

Programas y aplicaciones específicas 228

Tabla de colocación de los electrodos y

de posición del cuerpo para la estimulación 259

Nederlands

Gebruiksaanwijzing 271

Programma’s en specifieke toepassingen 280

Tabel voor de plaatsing van de elektroden

en de stimulatieposities 311

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:13 Page 3

Pagina laadt ...

Nederlands

264

I. WAARSCHUWINGEN 265

1. Contra-indicaties 265

2. Veiligheidsmaatregelen 265

II. WEERGAVE 267

1. Materiaal en accessoires 267

2. Beschrijving van het apparaatl 268

3. Garantie 268

4. Onderhoud 269

5. Opberg- en transportvoorwaarden 269

6. Gebruiksvoorwaarden 269

7. Verwijdering 269

8. Normen 269

9. Patent 270

10. Genormaliseerde symbolen 270

11. Technische eigenschappen 270

III. GEBRUIKSAANWIJZING 271

1. Aansluitingen 271

2. Voorafgaande instellingen van de taal, het contrast en het

geluidsvolume 271

3. Kiezen van een programmacategorie 272

4. Selecteren van een programma 272

5. Individualiseren van een programma 273

6. Tijdens de stimulatiesessie 274

7. Elektrisch verbruik en heropladen 275

8. Problemen en oplossingen 276

IV. HOE WERKT ELEKTROSTIMULATIE 277

V. PRAKTISCHE TOEPASSINGSREGELS 278

1. Plaatsing van de elektroden 278

2. Positie van de persoon 279

3. Instellen van de stimulatie-energie 279

4. Vooruitgang in de niveaus 279

VI. PROGRAMMA’S EN SPECIFIEKE TOEPASSINGEN 280

Categorie Sport 281

Categorie Pijnbestrijding 291

Categorie Vasculair 297

Categorie Massage 301

Categorie Revalidatie 304

Categorie Fitness 308

VII. TABEL VOOR DE PLAATSING VAN DE ELEKTRODEN

EN DE STIMULATIEPOSITIES 311

INHOUDSOPGAVE

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 264

Nederlands

265

I. WAARSCHUWINGEN

1. Contra-indicaties

Belangrijke contra-indicaties

■ Hartstimulator (pacemaker)

■ Epilepsie

■ Zwangerschap (geen elektroden

plaatsen in de buurt van de buik)

■ Ernstige stoornissen van de bloed-

somloop in de onderste ledematen

■ Buik- of liesbreuk

Voorzichtigheid bij het gebruik

van de Compex

■ Na een recente verwonding of chi-

rurgische ingreep (minder dan 6

maanden geleden)

■ Spieratrofie

■ Aanhoudende pijnen

■ Indien spierrevalidatie nodig is

Osteosynthese materiaal

De aanwezigheid van osteosynthese

materiaal (metalen ter hoogte van

de botten: pennen, schroeven, platen,

prothesen, enz.) vormt geen contra-

indicatie voor het gebruik van de

programma's van de Compex. De

elektrische stroom van de Compex is

speciaal ontwikkeld om geen enkel

schadelijk effect uit te oefenen op het

osteosynthese materiaal.

In al deze gevallen is het aanbevolen:

■ Nooit de Compex gedurende lan-

gere tijd te gebruiken zonder me-

disch advies;

■ Uw arts te raadplegen bij de minste

twijfel;

■ Deze handleiding zorgvuldig te

lezen, vooral deel VI, waarin u infor-

matie vindt over de effecten en indi-

caties van elk stimulatieprogramma.

2. Veiligheidsmaatregelen

Wat u niet moet doen met de

Compex

■ Gebruik de Compex niet in het

water of in een vochtige omgeving

(sauna, hydrotherapie, enz.).

■ Nooit een eerste stimulatiesessie

uitvoeren op een staande persoon.

De eerste vijf minuten van de stimu-

latie moeten altijd gebeuren terwijl

de persoon zit of ligt. In enkele ge-

vallen, ontwikkelen zich bij uitermate

gevoelige personen vagale reacties.

Deze hebben een psychologische

oorsprong en worden veroorzaakt

door de angst voor de stimulatie of

door de schrik van het zien bewegen

van een spier zonder vrijwillige

controle. Deze vagale reacties uiten

zich in een gevoel van zwakheid met

een syncopale tendens (lipothymie),

een afname van de hartfrequentie en

een verlaging van de arteriële bloed-

druk. In een dergelijke situatie, is het

voldoende de stimulatie stop te zet-

ten en te gaan liggen met de benen

omhoog. Na 5 à 10 minuten zal het

gevoel van zwakte verdwijnen.

■ Nooit de beweging toelaten die re-

sulteert uit de spiercontractie tijdens

een stimulatiesessie. Er moet altijd

isometrisch gestimuleerd worden; dat

wil zeggen dat de uiteinden van de

ledematen waarvan een spier wordt

gestimuleerd goed tegengehouden

moeten worden om de beweging die

resulteert uit de contractie te blokke-

ren.

■ De Compex niet gebruiken op min-

der dan 1,5 meter van een kortegolf-

of microgolfapparaat of een chirurgi-

sche uitrusting met hoge frequentie

(H.F.), zoniet bestaat het gevaar dat u

huidirritaties of -verbrandingen onder

de elektroden veroorzaakt. In geval

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 265

Nederlands

266

van twijfel over het gebruik van

Compex in de nabijheid van een

ander medisch apparaat, dient u ad-

vies te vragen aan de fabrikant van

laatst genoemde of aan uw arts.

■ Gebruik uitsluitend de elektrodeka-

bels die door Compex worden gele-

verd.

■ De elektrodekabels van de stimula-

tor niet losmaken zolang het apparaat

nog onder spanning staat. Schakel

eerst de stimulator uit.

■ Nooit de stimulatiekabels aan een

externe elektrische bron aansluiten.

Er bestaat een risico op een elektri-

sche schok.

■ Nooit een accu gebruiken die niet

door Compex is geleverd.

■ Nooit het apparaat opladen wan-

neer de kabels nog aan de stimulator

zijn verbonden.

■ Nooit de accu opladen met een

oplader die niet door Compex is ge-

leverd.

■ Nooit het apparaat of de oplader

gebruiken als ze beschadigd zijn (sti-

mulator, kabels enz.) of als de batteri-

jen niet zijn beschermd Er bestaat

een kans voor een elektrische ontla-

ding.

■ Het direct uitschakelen van de

oplader als er het apparaat een door-

lopend geluid maakt, met een niet

normale opwarming, niet normale

geur of rook uit de oplader of de sti-

mulator. Niet opladen in een gesloten

ruimte ( koffertje, enz ) Er is een kans

op brandgevaar of een elektrische

ontlading.

■ De Compex en de accessoires bui-

ten bereik van kinderen houden.

■ Let op het niet inbrengen of penetreren

van aarde, water, of metaal enz, in de

oplader en de Compex stimulator.

■ Plotselinge temperatuurverschillen

kunnen het vormen van condensatie

druppeltjes aan de binnenzijde van

het apparaat veroorzaken. Gebruik

het apparaat alleen indien het de om-

gevingstemperatuur heeft aangeno-

men.

■ Nooit de Compex gebruiken terwijl

u autorijdt of op een machine werkt.

■ Het apparaat niet in de bergen

gebruiken op een hoogte boven de

3.000 meter.

Waar mag u de elektroden

nooit aanbrengen…

■ Ter hoogte van het hoofd.

■ Op contralaterale wijze: nooit de

twee polen van eenzelfde kanaal aan

beide zijden van de middellijn van

het lichaam gebruiken (bijv: rechte-

rarm / elektrode aangesloten op de

positieve/rode pool en linkerarm /

elektrode aangesloten op de nega-

tieve/zwarte pool).

■ Ter hoogte van of in de buurt van

huidverwondingen (wonden, ontste-

kingen, brandwonden, irritaties,

eczeem, enz.).

Voorzorgsmaatregelen bij het

gebruik van de elektroden

■ Gebruik uitsluitend de elektroden

die door Compex worden geleverd.

Andere elektroden kunnen elektri-

sche eigenschappen bezitten die niet

aangepast zijn aan de Compex stimu-

lator.

■ Indien men de elektroden tijdens

een stimulatie wil verplaatsen of we-

gnemen, moet men eerst het apparaat

uitzetten.

■ De elektroden niet in het water

onderdompelen.

■ Oplosmiddelen van welke aard

dan ook mogen niet op de elektro-

den worden aangebracht.

■ Het wordt aangeraden de huid

voor het opplakken van de elektro-

den te wassen en te ontvetten en

vervolgens te drogen.

■ Let erop dat de gehele oppervlakte

van de elektrode contact maakt met

de huid.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 266

Nederlands

II. WEERGAVE

1. Materiaal en accessoires

■ De elektroden mogen niet voor

verschillende personen worden ge-

bruikt. Omwille van de hygiëne is

het heel belangrijk dat elke gebrui-

ker over zijn eigen elektroden be-

schikt.

■ Gebruik een set elektroden niet

meer dan vijftien sessies, aangezien

het contact tussen de elektrode en

de huid – een belangrijke factor

voor het comfort en de efficiëntie

van de stimulatie – geleidelijk aan

afneemt.

■ Bij personen met een gevoelige

huid kan na een stimulatiebehande-

ling een lichte roodheid van de huid

optreden onder de elektroden. In het

algemeen is deze roodheid volledig

onschuldig en verdwijnt na 10 à 20

minuten. Aangeraden wordt echter

geen nieuwe stimulatiesessie te be-

ginnen op dezelfde plaats, zolang de

roodheid niet volledig verdwenen is.

267

Uw stimulator wordt geleverd met

– De stimulator

– Een oplader

– Een set elektronenkabels met gekleurde markeringen (blauw, groen, geel, rood)

– Zakjes met elektroden (kleine (5x5 cm) en grote elektroden (5x10 cm))

– Een gebruiksaanwijzing met toepassingen

– Een poster met tekeningen voor de plaatsing van de elektroden en de lichaamshoudingen

– Een gordelklip

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 17/09/08 16:32 Page 267

Nederlands

268

3. Garantie

Zie ingevoegd blad.

A– “Aan/Uit” knop

B – Knop “i”. Maakt het mogelijk de energie op

meerdere kanalen tegelijkertijd te verhogen

F

G

2. Beschrijving van het apparaat

C – Uitgangen van de 4 elektrodenkabels

D – Elektrodenkabels

kanaal 1 = blauw kanaal 2 = groen

kanaal 3 = geel kanaal 4 = rood

E – “+”/“–” knoppen van de 4 stimulatiekanalen

F – Vak met de accumulatoren

G – Ruimte om een gordelklip vast te zetten

B

A

E

C

D

2

3

4

1

3

4

2

1

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 268

Nederlands

269

4. Onderhoud

Gebruik een zachte doek en een reini-

gingsproduct op basis van alcohol, maar

zonder oplosmiddel, om uw apparaat te

reinigen. Oplosmiddelen kunnen het

plastic en vooral de bescherming op het

scherm van uw Compex beschadigen.

Geen enkele reparatie van het apparaat

of één van de accessoires mag door de

gebruiker worden gedaan. Nooit de

Compex, of de oplader, die onder span-

ning staat, openmaken.

Er bestaat een risico op een elektrische

ontlading.

Compex Médical SA neemt geen enkele

verantwoordelijkheid op zich voor

schades die het resultaat zijn van een

poging tot openen, wijzigen of repareren

van het apparaat of een van de

accessoires hiervan door een persoon of

een instantie die niet officieel door

Compex Médical SA is toegelaten.

De Compex stimulatoren hoeven niet ge-

kalibreerd te worden of op functioneren

gecontroleerd te worden. De karakteris-

tieken worden systematisch geverifieerd

en gevalideerd voor elk gefabriceerd ap-

paraat. Deze karakteristieken zijn stabiel

en variëren niet, bij normaal gebruik en

in een standaard omgeving.

Indien het apparaat, voor om het even

welke reden, een disfunctioneren ver-

toont, neem dan contact op met een

door Compex gerenommeerde klanten-

service.

Professionals dienen zich overeen te

stemmen met de wetgeving in het land

betreffende onderhoud van het apparaat.

Met regelmatige intervallen

dienen de prestaties en de veiligheid van

het apparaat gecontroleerd te worden

5. Opberg- en

transportvoorwaarden

De Compex bevat oplaadbare batterijen en

kan daarom het beste bewaard worden in

de opberg- en transportvoorwaarden die de

volgende waarden in acht houdt:

Opberg- en transporttemperatuur: -20°C tot 45°C

Vochtigheidsgraad: 75%

Luchtdruk: 700 hPa tot 1060 hPa

6. Gebruiksvoorwaarden

Gebruikstemperatuur-: 0°C tot 40°C

Vochtigheidsgraad: 30% tot 75%

Luchtdruk: 700 hPa tot 1060 hPa

Nooit de Compex gebruiken in een

zone met risico op explosie.

7. Verwijdering

De richtlijn 2002/96/CEE (AEEA) heeft

als eerste prioriteit de preventie van

afgedankte elektrische of elektronische

apparatuur, evenals hun hergebruik, de

recycling en andere vormen van nuttige

toepassing van dit afval, met als doel het

verminderen van de hoeveelheid te ver-

wijderen afval.

De tekening met de doorgestreepte

afvalbak betekent dat de apparatuur niet

met het gewone huisvuil mag worden

meegegeven, maar gescheiden moet

worden ingezameld. Het materiaal dient

naar het geschikte speciale afval te wor-

den gebracht voor specifieke behande-

ling. Door dit gebaar, draagt u bij aan de

handhaving van het milieu en de be-

scherming van de gezondheid van de

mens.

Voor het wegwerpen van de batterijen

dient u de regels van uw land in be-

schouwing te nemen.

8. Normen

De Compex is direct afgeleid van de

medische techniek.

Om uw veiligheid te waarborgen,

stemmen het concept, de fabricage

en de distributie van de Compex ove-

reen met de eisen van de Europese

Richtlijn 93/42/CEE.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 269

Nederlands

270

11. Technische eigenschappen

Algemeen

Voeding: Oplaadbare accumulator

nikkelmetaal hybride (NIMH) (4,8 V ª

1200 mA/h)

Oplader: Voor het opladen van de Com-

pex kunnen alleen opladers met de vol-

gende referenties gebruikt worden:

Type TR503-02-E-133A03

Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max.

Output 9V / 400mA / 6W

Type TR1509-06-E-133A03

Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max.

Output 9V / 1.4A / 15W

Type TR503-02-A-133A03

Input 90-264 VAC /47-63Hz / 0.5A max.

Output 9V / 400mA / 6W

Type TR1509-06-A-133A03

Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max.

Output 9V / 1.4A / 15W

Type TR503-02-U-133A03

Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max.

Output 9V / 400mA / 6W

Type TR1509-06-U-133A03

Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max.

Output 9V / 1.4A / 15W

Het apparaat voldoet aan de norm op

de algemene veiligheidsregels voor

elektromedische apparaten IEC 60601-

1. Het volgt eveneens de norm op de

elektromagnetische compatibiliteit IEC

60601-1-2 en de norm voor de bijzon-

dere veiligheidsregels voor zenuw- en

spierstimulatoren IEC 60601-2-10.

De geldende internationale normen

(IEC 60601-2-10 AM1 2001) eisen dat

wordt gewaarschuwd tegen het aan-

brengen van de elektroden ter hoogte

van de borstkas (verhoogd gevaar voor

hartfibrillatie).

Richtlijn 2002/96/CEE Betreffende afge-

dankte elektrische en elektronische ap-

paratuur (AEEA).

9. Patent

Snap-elektrode: Patentaanvraag in

behandeling

10. Genormaliseerde

symbolen

LET OP: onder bepaalde condi-

ties kan de effectieve waarde van

de stimulatie impulsen 10 mA of 10 V

hoger liggen. De richtlijnen in deze ge-

bruiksaanwijzing dienen dan ook strikt

te worden nageleefd.

De Compex is een apparaat van

klasse II met interne elektrische bron

en aangebrachte delen van het type BF.

Betreffende afgedankte elektrische

en elektronische apparatuur

(AEEA)

De knop “Aan/Uit” is een multi-

functionele knop:

Functie N° van het symbool (volgens CEI 878)

Aan/Uit (twee vaste posities) 01-03

Wacht (Stand-by) of voorbereidende toets voor

een deel van het apparaat 01-06

Stop (uitschakelen) 01-10

EUROPA

USA

UK

Neurostimulatie

Alle elektrische specificaties worden

gegeven voor een weerstand tussen

500 en 1000 ohm per kanaal..

Uitgangen: Vier onafhankelijke, individueel instelbare

kanalen, elektrisch geïsoleerd van elkaar en de aarde

Impulsvorm. Rechthoekig; gecompenseerde

constante stroom, om elke component van gelijks-

troom uit te sluiten, zodat geen restpolarisatie van

de huid kan voorkomen

Maximale stroomsterkte van een impuls: 120 mA

Stap bij verhoging van de intensiteit:

– Manuele instelling van de stimulatie-intensiteit:

0-999 (energie)

– Minimaal verschil: 0.5 mA

Duur van een impuls: 50 tot 400 microseconden

Maximale hoeveelheid elektriciteit per impuls:

96 microcoulombs (2 x 48 µC gecompenseerd)

Typische stijgtijd van een impuls

3 microseconde (tussen 20 en 80% van de maxi-

male stroomsterkte)

Frequentie van de impulsen

1 tot 150 Hertz

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 270

Nederlands

271

1. Aansluitingen

De door de Compex opgewekte elek-

trische pulsen worden doorgegeven

aan de zenuwen, via zelfklevende elektro-

den.

De keuze van de grootte, de aansluiting en

de correcte plaatsing van deze elektroden

bepaalt hoe efficiënt en comfortabel de sti-

mulatie is. U moet hieraan dan ook de

grootste zorg besteden.

Hiervoor – en ook om de aanbevolen stimu-

latiehoudingen te kennen – verwijzen wij u

naar de tekeningen en pictogrammen op

de poster en de “Tabel voor de plaatsing

van de elektroden en de stimulatieposities”

in hoofdstuk VII. De specifieke toepassingen

in hoofdstuk VI bevatten eveneens belan-

grijke informatie hierover.

aansluitingen van de stimulator te

doen overeenstemmen:

blauw = kanaal 1 geel = kanaal 3

groen = kanaal 2 rood = kanaal 4

Het is belangrijk de elektroden goed vast te

maken aan de connecties van de kabels.

Hiervoor dient u de connectie stevig aan

te drukken op de elektrode, totdat u een

dubbele “klik” hoort.

Aansluiten van de lader

Met de Compex beschikt u over een

grote bewegingsvrijheid. Hij werkt

immers op oplaadbare accu’s. Om

deze opnieuw op te laden, gebruikt u

de bij het apparaat geleverde opla-

der, die u op de voorzijde van het

apparaat aansluit, en daarna in een

stopcontact steekt.

U bent verplicht de kabels van het

apparaat af te halen.

Vóór het eerste gebruik van uw sti-

mulator, is het ten zeerste aanbevo-

len om de accu volledig op te laden,

om zijn werkingsduur en levensduur

te verlengen.

2. Voorafgaande instellingen

van de taal, het contrast en

het geluidsvolume

Voor het eerste gebruik van uw sti-

mulator, dient u de taal van functio-

neren van uw apparaat te selecteren.

Voor meer informatie hierover zie

hieronder.

Eveneens biedt de Compex, voor

een maximaal comfort, de mogelij-

kheid om een reeks instellingen uit

te voeren (keuze van de taal, instel-

len van het schermcontrast en instel-

len van het geluidsvolume).

III. GEBRUIKSAANWIJZING

Voordat u het apparaat gaat gebruiken, is het ten zeerste aanbevolen dat u aan-

dachtig de contra-indicaties en veiligheidsmaatregelen aan het begin van deze

gebruiksaanwijzing leest (zie hoofdstuk I: “Waarschuwingen”). Dit krachtige

apparaat is immers geen speelgoed en geen gadget!

1a Aansluitingen voor de vier elektrodekabels

1b Aansluiting voor de oplader

Aansluiten van de elektroden

en kabels

De elektrodekabels worden aangeslo-

ten op de stimulator via de aanslui-

tingen aan de voorzijde van het

apparaat.

U kunt vier kabels tegelijk aansluiten

op de vier kanalen van het apparaat.

Voor meer gebruiksgemak en een

betere identificatie van de vier

kanalen, raden wij u aan de kleuren

van de elektrodekabels en de

Fig.1 – Voorzijde van het apparaat

1a 1a

1b

1a

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 271

Nederlands

272

4a

4c

4b

Fig.4

4a Om het programma van uw keuze te selec-

teren, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 1

(omhoog/omlaag), tot het gewenste pro-

gramma in witte letters op zwarte achtergrond

verschijnt.

4b Druk op de toets “Aan/Uit” om terug te

keren naar het vorig scherm.

4c Nadat u het programma van uw keuze hebt

geselecteerd, drukt u op de toets “+”/“–” van

kanaal 4 die, afhankelijk van het gekozen pro-

gramma het symbool of .

START

3a Om de gewenste categorie te selecteren,

drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 1 (om naar

links te gaan) of van kanaal 3 (om naar rechts te

gaan), tot de gewenste categorie oplicht.

3b Om uw keuze te bevestigen en naar het pro-

gramma selectiescherm te gaan (zie volgende

rubriek: “Selecteren van een programma“), drukt

u op de toets “+”/“–” van kanaal 4.

3c Om de stimulator uit te schakelen, drukt u op

de toets “Aan/Uit”.

2a Om de taal van uw keuze te selecteren, drukt

u op de toets “+”/“–” van kanaal 1 (om

omhoog/omlaag te gaan), tot de gewenste taal in

witte letters op zwarte achtergrond verschijnt.

2b Om het schermcontrast in te stellen, drukt u

op de toets “+”/“–” van kanaal 2 (“+” om het ge-

wenste percentage te verhogen of “–” om het te

verlagen).

2c Om het geluidsvolume in te stellen, drukt u

op de toets “+”/“–” van kanaal 3 (“+” om het ge-

wenste percentage te verhogen en “–” om het te

verlagen).

2d Om de geselecteerde parameters goed te

keuren, drukt u op de toets “Aan/Uit”. De stimula-

tor registreert uw opties. Nu is hij klaar om te

werken met de instellingen die u hebt bepaald.

3. Kiezen van een

programmacategorie

Om uw stimulator in te schakelen,

drukt u kort op de toets “Aan/Uit”

links op de Compex. U hoort een

muziekje en op het scherm verschij-

nen de verschillende programma

categorieën.

Voordat u het programma van uw

keuze kunt selecteren, moet u uw

categorie selecteren.

3a

3b

3c

Fig.3

4. Selecteren van een

programma

Voor de keuze van het programma,

raadpleeg hoofdstuk VII van deze

gebruiksaanwijzing (“Programma's en

specifieke toepassingen”).

Onafhankelijk van welke categorie u

hebt gekozen in de vorige stap, ver-

schijnt een lijst met een variabel aan-

tal programma's op het scherm.

Hiervoor moet u het desbetreffende

optiescherm oproepen, door de

toets “Aan/Uit” links op de Compex

in te drukken en enkele seconden

ingedrukt te houden terwijl u de

stimulator aanzet.

2a 2b 2c

2d

Fig.2

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 272

Nederlands

273

a) = de stimulatiesessie start

onmiddellijk;

START

5a 5b 5c 5f

5d

5e

Fig.5

Niet alle programma's beschikken

over een personalisatiescherm!

5a U moet in bepaalde programma's manueel de

spiergroep selecteren die u wilt stimuleren. Deze

spiergroep wordt aangeduid door een figuurtje

dat verschijnt boven kanaal 1.

Om zelf een groep te kiezen, drukt u op de toets

“+”/“–” van kanaal 1 (omhoog/omlaag). De zeven

mogelijke spiergroepen worden achtereenvolgens

in het zwart op het figuurtje aangeduid:

De geldende internationale normen

eisen dat wordt gewaarschuwd

tegen het aanbrengen van de elek-

troden ter hoogte van de borstkas (ver-

hoogd gevaar voor hartfibrillatie).

vb

Buik en Onderrug

f

Bilspieren

c

Bovenbenen

j

m

e

td

Borst en Rug

5b De opwarmingsfase, die bij bepaalde pro-

gramma's hoort, is standaard geactiveerd

(warmte stijgt op uit de radiator). Als u deze

fase wilt overslaan, drukt u op de toets “+”/“–”

van kanaal 2.

Opwarmingsfase

Geen opwarmingsfase

5. Individualiseren van een programma

5d Totale duur van het programma in minuten.

5e Druk op de toets “Aan/Uit” om terug te keren

naar het vorige scherm.

5f Om uw keuze te bevestigen en het pro-

gramma te starten, drukt u op de toets “+”/“–”

van kanaal 4.

5c Bepaalde programma's vragen u, het trainingsniveau in te stellen. Hiervoor drukt u op de toets

“+”/“–” van kanaal 3 (omhoog/omlaag) tot het gewenste trainingsniveau wordt afgebeeld.

Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Niveau 5

Bovenbenen en Voeten

Onderarmen en Handen

Schouders en Bovenarmen

b) = = een scherm voor de

parameterinstelling verschijnt.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 273

Nederlands

274

De hieronder afgebeelde

voorbeelden volstaan om de

algemene hoofdregels uit te leggen.

6a De Compex “biept” en de symbolen van de vier

kanalen knipperen en veranderen van “+” in “000”:

de vier kanalen leveren nu 0 energie. U moet de

stimulatie-energie verhogen om de stimulatie te

kunnen starten. Hiervoor drukt u op de “+” van de

toetsten van de betrokken kanalen tot de gewenste

instelling bereikt is.

Als u de energieniveaus op de vier kanalen tegelijk

wilt verhogen, drukt u op de knop “i”, onder de

toets “Aan/Uit”. U kunt ook de energieniveaus op

slechts de eerste drie kanalen verhogen; hiervoor

drukt u tweemaal op de knop “i”, of alleen op de

eerste twee kanalen, door drie keer op de deze

knop te drukken. Indien u de knop “i” inschakelt,

verschijnen de verbonden kanalen in witte letters

op zwarte achtergrond.

6b Duur van het programma in minuten en seconden.

6c De bewegende golven representeren de op-

warmingsfase.

6d Voortgangsbalk van de sessie. Voor details over

de “werking” hiervan, zie de volgende rubriek

(“Verloop van het programma”).

6e Door een druk op de toets “Aan/Uit” kunt u te-

rugkeren naar het vorige scherm.

Verloop van het programma

De stimulatie begint nadat u de

stimulatie-energie hebt verhoogd. De

schermen die verschijnen tijdens het

stimuleren bieden een overzicht van

het verloop van de sessie. Deze

schermen kunnen verschillen

afhankelijk van het programma.

6a

7a

7d

7e

7b

7f

8a

8d

8b

8f

7c

8c

6b

6c

6e

6d

8e

Fig.7

Fig.8

Fig.6

6. Tijdens de stimulatiesessie

Instellen van de stimulatie-

energie

In het begin van het programma,

vraagt de Compex u de stimulatie-

energie, de sleutel voor de efficiëntie

van de stimulatie, te verhogen.

7a-8a Resterende tijd (in minuten en seconden)

vóór het einde van het programma.

7b-8b Bewegend symbool ter aanduiding van de

categorie waartoe het programma behoort.

7c-8c Voortgangsbalk van de sessie:

De voortgangsbalk bestaat uit drie verschillende

delen: het programma bestaat uit drie stimulatie-

fasen, namelijk de opwarming (licht

gearceerd/links), de eigenlijke training (zwarte

zone/midden) en de relaxatie aan het einde van

het programma (zwaar gearceerd/rechts).

De voortgangsbalk kan ook volledig gearceerd zijn:

het programma bestaat dan uit één enkele stimu-

latiesessie.

De cursor net onder de balk verplaatst zich hori-

zontaal en toont hoever het programma precies

gevorderd is (hier: aan het begin van de tweede

fase, de trainingsfase).

7d-8d Balk van de duur van de contractie- en

actieve rusttijd:

Deze balk bevindt zich rechts van de voortgangs-

balk, uitsluitend tijdens de trainingsfase. Hiermee

kunt u de duur van de contractie- en actieve rust-

tijd volgen.

7d De cursor bevindt zich onder het zwarte

deel (links) van de balk: u bent in de spiercon-

tractiefase.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 274

Nederlands

275

8d De cursor bevindt zich onder het gear-

ceerde gedeelte (rechts) van de balk: u bent in

de actieve rustfase.

De stimulatie energie gedurende de

actieve rustfase is automatisch af-

gesteld op 50% van de energie gedurende

de contractiefase.

7e-8e Verticale balken:

7e De spiercontractiefase wordt ook afgebeeld

met behulp van de balken boven de gebruikte

stimulatiekanalen (die zich vullen met zwart

naarmate de contractiefase vordert).

8e De actieve rustfase wordt ook afgebeeld met

behulp van de balken boven de gebruikte stimula-

tiekanalen (die zich vullen met arceringen naar-

mate de actieve rustfase vordert).

7f-8f U kunt het programma tijdelijk onder-

breken ( = “PAUZE”) door op de aan/uit

knop te drukken. Indien u verder wilt gaan met

het programma, is het voldoende op de toets

“+”/“–” van kanaal 4 te drukken.

Na een onderbreking begint de sti-

mulatie opnieuw met een stimula-

tie-energie die 80% bedraagt van de

energie die ingesteld was vóór de .

Aanpassen van de stimulatie-

energie

9a Tijdens de sessie gaat de Compex “biepen”

en er gaan symbolen knipperen boven de ac-

tieve kanalen (bovenop de aangeduide ener-

gieaanduidingen): de Compex stelt u voor het

niveau van de stimulatie-energie te verhogen. Als

u geen hogere energie meer kunt verdragen, ne-

geert u deze boodschap gewoon..

+

STOP

10a

10b

9a

Fig.9

Fig.10

10a Aan het einde van de sessie, verschijnt een

vlag en klinkt een muziekje.

10b Kunt u de stimulator uitschakelen door op

de toets “Aan/Uit” te drukken ( ).

7. Elektrisch verbruik en

Heropladen

Laad het apparaat nooit op als de

kabels aangesloten zijn op de sti-

mulator. Laadt de accu's nooit op

met een andere oplader dan de oplader

die door Compex wordt geleverd.

De Compex functioneert op oplaad-

bare accu's. Hun autonomie varieert

afhankelijk van de gebruikte pro-

gramma's en stimulatie-energie.

Vóór het eerste gebruik van uw sti-

mulator, is het ten zeerste aanbevo-

len om de accu volledig op te laden,

om zijn werkingsduur en levensduur

te verlengen.

Indien u uw stimulator niet gebruikt

gedurende een langere periode,

raden wij aan regelmatig de batterij

op te laden.

Elektrisch verbruik

Het batterijsymbool duidt het laadni-

veau van het accublok aan.

OFF

11a

11b

Fig.11

Einde van het programma

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 275

Nederlands

276

2) dat de elektroden verlopen en/of versleten

zijn en/of dat het contact slecht is; probeer met

nieuwe elektroden;

3) dat de elektrodekabel defect is: controleer dit

door de kabel op een ander kanaal aan te sluiten.

Vervang de defecte kabel indien het probleem

voortduurt.

Defect van het oplaad systeem

Een probleem kan optreden tijdens

het opladen van de stimulator. De

Compex biept continu en het hieron-

der afgebeelde scherm verschijnt:

Indien dit scherm verschijnt, dient u

de oplader uit te nemen en het appa-

raat uit te schakelen. Neem contact

op met de klantenservice en geef het

nummer van de fout door.

Mocht uw apparaat, om welke reden

ook, een andere defect vertonen dan

de hierboven genoemde problemen,

neem dan contact op met de klanten-

service.

11a Twee streepjes in de kleine batterij knippe-

ren: het laadniveau van de accu's is laag. Beëin-

dig de sessie en laad het apparaat op (zie

volgende rubriek).

11b Het symbool , dat normaal verschijnt

boven de toets “+”/“–” van kanaal 4 is verdwe-

nen ( ) de accu's zijn volledig leeg. U kunt

het apparaat niet meer gebruiken. Laad het on-

middellijk op (zie volgende rubriek).

Opladen

Om de Compex op te laden, moet u

absoluut vooraf de elektrodekabels

van het apparaat losmaken. Stop de

lader vervolgens in het stopcontact

en verbind de stimulator met de lader

(zie rubriek 1: “Aansluiten van de

lader”). Automatisch verschijnt dan

het onderstaande laadmenu.

START

13a

14a

Fig.13

Fig.14

Fig.15

12a De Compex is aan het opladen sinds 3 mi-

nuten en 8 seconden (volledig opladen kan tussen

1h30 en 2 uur duren met de snelle oplader die bij

het apparaat wordt geleverd.

12b Het laden is bezig en het symbool van de

kleine batterij is niet helemaal vol.

Als het opladen beëindigd is, knippert de totale

duur van de lading en is de kleine batterij hele-

maal gevuld. Nu kunt u de oplader uittrekken: de

Compex schakelt automatisch uit.

8. Problemen en

oplossingen

Elektrodefout

13a-14a De Compex “biept” en toont afwis-

selend het symbool van een paar elektroden en

dat van een pijl die wijst naar het kanaal dat een

probleem vertoont. In het voorbeeld hierboven,

heeft de stimulator een elektrodefout gedetec-

teerd op kanaal 2. Deze boodschap kan betekenen:

1) dat geen elektroden zijn aangesloten op dit

kanaal;

12a

12b

Fig.12

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 276

Nederlands

277

IV. HOE WERKT ELEKTROSTIMULATIE ?

Het principe van elektrostimulatie

bestaat uit de stimulatie van de ze-

nuwvezels met behulp van elektri-

sche pulsen die worden overgebracht

door elektroden.

De door de Compex-stimulatoren op-

gewekte elektrische pulsen zijn van

een hoge kwaliteit – ze zijn veilig,

comfortabel en efficiënt – en geschikt

om verschillende types zenuwvezels

te stimuleren:

1) de motorische zenuwen, om spierarbeid op te leg-

gen, waarbij de hoeveelheid en de uitwerking worden

bepaald door de stimulatieparameters; men spreekt

dan over elektrische spierstimulatie (ES).

2) bepaalde types gevoelszenuwen, om pijnver-

schijnselen tegen te gaan.

1. Stimuleren van de

motorische zenuw (ES)

Bij een vrijwillige contractie, komt het

bevel voor de spieractiviteit van de

hersenen, die een bevel naar de ze-

nuwvezels zenden in de vorm van

een elektrisch signaal. Dit signaal

wordt doorgegeven aan de spierve-

zels, die samentrekken.

Het elektrostimulatieprincipe bootst

het proces van de spiersamentrekking

getrouw na. De stimulator zendt een

elektrische stroompuls naar de ze-

nuwvezels, die een prikkeling op

deze vezels veroorzaakt. Deze prik-

keling wordt overgebracht op de

spiervezels, die hierop reageren met

een elementaire mechanische respons

(= spierschok). Deze laatste vormt het

basiselement voor de spiercontractie.

Deze spierrespons is volledig gelijk aan

de spierbeweging die door de hersenen

wordt opgelegd. Met andere woorden, de

spier maakt geen onderscheid tussen een

bevel van de hersenen of een bevel van

de stimulator.

Elektrische

impuls

Gestimuleerd

spier

Elementaire mechanische antwoord = Spierschok

Prikkeling

Voortgeleiding van

de prikkeling

De parameters van de Compex-pro-

gramma's (aantal pulsen per seconde,

contractieduur, rustduur, totale duur

van het programma) maken het moge-

lijk verschillende soorten arbeid aan

de spieren op te leggen, afhankelijk

van het type spiervezel. Er zijn inder-

daad verschillende types spiervezels te

onderscheiden afhankelijk van de

snelheid waarmee ze samentrekken:

langzame, halfsnelle en snelle vezels.

Een sprinter heeft meer snelle vezels,

terwijl een marathonloper meer lang-

zame vezels heeft. Dankzij de kennis

van de menselijke fysiologie en een

perfecte beheersing van de stimulatie-

parameters van de programma's kan

men de spieroefening zeer precies afs-

temmen op het gewenste doel (spier-

versterking, verhoging van de

doorbloeding, versteviging, enz.).

2. Stimuleren van de

gevoelszenuwen

De elektrische impulsen kunnen eve-

neens de gevoelszenuwen prikkelen,

om een pijnstillend effect te verkrij-

gen.

Het stimuleren van de sensibele

zenuwvezels voor tastzin blokkeert

het overbrengen van pijn door het

zenuwstelsel. Het stimuleren van een

Motorische

zenuw

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 277

Nederlands

278

1.Plaatsing van de elektroden

Wij raden u aan de aanbevolen plaat-

singen voor de elektroden te gebruiken.

Hiervoor verwijzen wij u naar de tekeningen

en pictogrammen op de poster en naar de

“Tabel voor de plaatsing van de elektroden en

de stimulatieposities” in hoofdstuk VII.

Een stimulatiekabel heeft twee polen:

een positieve pool (+) = rode connectie

een negatieve pool (–) = zwarte connectie

O

p elk van de twee polen moet een

verschillende elektrode aangesloten

zijn.

Opmerking: bij bepaalde plaatsingen

van de elektroden, is het volstrekt mo-

ander type gevoelszenuwen verhoogt

de productie van endorfine en

vermindert zo de pijn.

Dankzij de pijnstillende programma's

kan de elektrostimulatie plaatselijke

acute of chronische pijnen en spier-

pijn behandelen..

gelijk en normaal dat een elektrode-

uitgang ongebruikt blijft.

Afhankelijk van de kenmerken van

de gebruikte stroom voor elke pro-

gramma, kan de elektrode die is aan-

gesloten op de positieve pool (rode

aansluiting) baat hebben bij een

“strategische” plaatsing.

Voor alle programma's met elektrosti-

mulatie van de spieren, dat wil zeg-

gen voor de programma's die de

spieren doen samentrekken, is het

belangrijk dat de elektrode met de

positieve polariteit wordt geplaatst op

het motorische punt van de spier.

De keuze van de grootte van de elek-

troden (groot of klein) en hun cor-

recte plaatsing op de spiergroep die

De voordelen van de elektrostimulatie

De elektrostimulatie biedt een zeer doeltreffende

manier om uw spieren te oefenen:

■ met een duidelijke verbetering van de verschil-

lende spierkwaliteiten,

■ zonder cardiovasculaire of psychische

vermoeidheid,

■ zonder uw gewrichten en pezen te zwaar te

belasten.

Op deze wijze maakt de elektrostimulatie het

mogelijk meer werk op te leggen aan de spieren

dan met vrijwillige oefeningen.

Om efficiënt te zijn, moet dit werk worden opge-

legd aan een zo groot mogelijk aantal spiervezels.

Het aantal vezels die werken, hangt af van de

V. PRAKTISCHE TOEPASSINGSREGELS

De in deze rubriek uiteengezette gebruiksprincipes gelden als algemene regels.

Voor alle programma’s is het raadzaam de informatie en gebruiksadviezen in

hoofdstuk VI van deze gebruiksaanwijzing (“Programma’s en specifieke toe-

passingen”) aandachtig te lezen.

stimulatie-energie. U moet dus gebruik maken

van de maximaal verdraagbare energie. De ge-

bruiker is zelf verantwoordelijk voor dit aspect

van de stimulatie. Hoe hoger de stimulatie-ener-

gie, hoe meer spiervezels zullen werken en des te

groter de vooruitgang.

Om maximaal van de behaalde resultaten te pro-

fiteren, raadt Compex u aan uw elektrostimulatie

sessies aan te vullen met:

■ een regelmatige lichamelijke activiteit,

■ een gezonde en gevarieerde voeding,

■ een evenwichtig leven.

Opgelet: gebruik de pijnstillende pro-

gramma's niet langdurig zonder een

arts te raadplegen.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 278

Nederlands

279

men wil stimuleren, zijn bepalende en

essentiële factoren voor de doeltref-

fendheid van de elektrostimulatietech-

niek. Houd u dus altijd aan de op de

tekeningen aangeduide grootte van

de elektroden. Behalve bij een bijzon-

der medisch advies, moet u steeds de

op de tekeningen aangeduide plaat-

sing naleven. Indien nodig zoekt u de

beste positie door de positieve elek-

trode lichtjes te verplaatsen, tot u de

beste spiercontractie of de meest

comfortabele plaatsing vindt.

De Groep Compex wijst elke

verantwoordelijkheid af voor andere

positioneringen.

2.Positie van de persoon

Om de stimulatiehouding te bepalen

afhankelijk van de plaatsing van de

elektroden en het gekozen programma, ver-

wijzen wij u naar de tekeningen en picto-

gramman op de poster en naar de “Tabel

voor de plaatsing van de elektroden en de

stimulatieposities” in hoofdstuk VII.

De positie van de persoon hangt af

van de spiergroep die men wil stimu-

leren en van het gekozen programma.

Voor de programma’s die sterke spier-

contracties (tetanische contracties) ve-

roorzaken, is het aanbevolen om de

spier isometrisch te werken. Daarvoor

moet u het uiteinde van de gestimu-

leerde extremiteit(en) stevig vastma-

ken. Zo zorgt u voor een maximale

weerstand tegen de beweging en voor-

komt u dat de spier verkort tijdens de

contractie, en voorkomt u het optreden

van krampen en ernstige spierpijnen

na de sessie. Bijvoorbeeld bij het sti-

muleren van de quadriceps, om te

voorkomen dat de knieën worden ges-

trekt, gaat de persoon zitten, met de

enkels vastgebonden.

Voor de andere programmatypes bij-

voorbeeld de programma's

Pijnbehan-

deling TENS

en het programma

Actieve

recuperatie

, die niet leiden tot krach-

tige spiercontracties, neemt u de

meest comfortabele houding aan.

3.Instellen van de

stimulatie-energie

Voor een gestimuleerde spier, hangt

het aantal van de vezels die werken

af van de stimulatie-energie. Voor de

programma’s die sterke spiercontrac-

ties (tetanische contracties) veroorza-

ken, moet u dus absoluut een

maximale stimulatie-energie gebrui-

ken, namelijk altijd tegen de grens

van wat u kunt verdragen, om zoveel

mogelijk vezels te activeren.

De “Tabel voor de plaatsing van de

elektroden en de stimulatieposities”

in hoofdstuk VII vertelt u hoe hoog

de energie moet zijn, in functie van

het gekozen programma.

4.Vooruitgang in de niveaus

In het algemeen is het niet aan te

raden de niveaus te snel te doorlo-

pen om zo snel mogelijk op niveau 5.

te geraken. De verschillende niveaus

zijn voorzien op een geleidelijke

opbouw van de elektrostimulatietrai-

ning.

Het eenvoudigst en het meest voor-

komend is het, te beginnen met ni-

veau 1 en om naar het volgend

niveau over te gaan zodra men aan

een nieuwe stimulatiecyclus begint.

Aan het einde van een cyclus kunt u

ofwel een nieuwe cyclus beginnen

met het eerstvolgende hogere niveau,

ofwel een onderhoudscyclus volgen

van 1 sessie per week op het laatst

gebruikte niveau.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 279

U kunt zonder meer een andere dan

de voorgestelde spiergroep kiezen,

afhankelijk van de activiteit die u

beoefent of de lichaamszone die u

wilt stimuleren.

De specifieke toepassingen geven u

informatie over de plaatsing van de

elektroden en de lichaamshouding.

Deze informatie wordt gegeven in de

vorm van cijfers (positie van de elek-

troden) en letters (lichaamshouding).

Zij refereren naar de “Tabel voor de

plaatsing van de elektroden en de sti-

mulatieposities” in hoofdstuk VII en

naar de poster met de tekeningen

van de elektroden positie en de pic-

togrammen van de lichaamshouding.

De tabel geeft eveneens een indicatie

betreffende de te gebruiken stimula-

tie energie, afhankelijk van het pro-

gramma.

De spiergroep die u met het apparaat

dient te selecteren wordt aangegeven

door een klein figuurtje. Indien dit fi-

guurtje niet aanwezig is (-), is het niet

nodig een spiergroep te selecteren:

de selectie is automatisch.

VI. PROGRAMMA’S EN SPECIFIEKE

TOEPASSINGEN

De protocollen die volgen zijn voorbeelden. Ze geven een beter idee van de

manier waarop de elektrostimulatiesessies kunnen worden gecombineerd met

een vrijwillige activiteit. Deze protocollen helpen u te bepalen welke proce-

dure u het best kunt volgen afhankelijk van uw behoeften (keuze van het pro-

gramma, spiergroep, duur, plaatsing van de elektroden, lichaamshouding).

Nederlands

280

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 280

Aan het einde van een cyclus kunt u ofwel een nieuwe cyclus beginnen met het

eerstvolgende hogere niveau, ofwel een onderhoudscyclus volgen van 1 sessie per

week op het laatst gebruikte niveau.

Categorie Sport

Nederlands

281

H

e spiervoorbereiding van de competitiesporter, vele

jaren lang verwaarloosd, is tegenwoordig onontbeerlijk ge-

worden. Elektrostimulatie dient zich aan als een aanvullende

trainingstechniek die veel wordt toegepast door een steeds

groter aantal sporters die hun prestaties willen verbeteren. De

maximale kracht van een spier verhogen, het spiervolume

vergroten, het bevorderen van ofwel de explosieve kracht

van een spier, ofwel het vermogen van de spiervezels om

een duurinspanning vol te houden, zijn verschillende doels-

tellingen, waaruit men dient te kiezen afhankelijk van de uit-

geoefende sport. Het optimaal voorbereiden van de spieren

vlak voor de competitie, het combineren van elektrostimula-

tie met een vrijwillige spiertraining, het optimaliseren van de

effecten van een trainingstechniek als stretching, het naboot-

sen van de spierbelasting veroorzaakt tijdens een actieve

pliometrie training, of het onderwerpen van de spieren aan

een "regeneratie" inspanning, is tegenwoordig gemakkelijk

dankzij de zeer specifieke werking van de nieuwe pro-

gramma's van uw Compex. De programma's in de categorie

Sport van de Compex zijn bedoeld om de kwaliteiten van de

spieren van competitiesportbeoefenaars, die vrijwillig mins-

tens vijf uur per week trainen, te verbeteren.

Bovendien is het voor de 4 basistrainingsprogramma's, Ui-

thoudingsvermogen, Weerstand, Kracht en Explosieve kracht,

ten zeerste aan te bevelen de Trainingsplanner op de DVD te

raadplegen. Een interactief vraag-en-antwoordsysteem maakt

het mogelijk een gepersonaliseerd trainingsplan op te stellen.

Het gebruik van de programma's in de categorie Sport is af te

raden voor geatrofieerde spieren die een pathologisch proces

hebben doorstaan. Voor dergelijke spieren moeten de pro-

gramma's in de categorie Revalidatie (zie rubriek "Categorie

Revalidatie").

De protocollen die volgen zijn slechts voorbeelden. Ze geven

een beter idee van de manier waarop de elektrostimulatieses-

sies kunnen worden gecombineerd met de vrijwillige trai-

ning.

Om erachter te komen welk niveau van de sport pro-

gramma’s u moet gebruiken, kunt u terugvallen op de DVD

trainingsplanner.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 281

Programma’s

Effecten

Toepassingen

Potentiatie

Verhoging van de contrac-

tiesnelheid en krachtwinst

Minder zenuwinspanning

om de maximale kracht te

bereiken

Uithoudings-

vermogen

Verbeterde zuurstofop-

name door de gestimu-

leerde spieren

Verbeterde prestaties voor

duursporten

Voor sporters die hun pres-

taties willen verbeteren tij-

dens sportinspanningen van

lange duur

Weerstand

Verbeterde melkzuurcapa-

citeit van de spieren

Verbeterde prestaties voor

weerstandsporten

Te Voor competitiesporters

die hun capaciteit om in-

tense en langdurige inspan-

ningen te leveren willen

vergroten

Hypertrophie

Vergroting van het spiervo-

lume

Verbeterde spierweerstand

Voor competitiesporters die

hun spiermassa willen ver-

groten

Voor body-builders

Kracht

Verhoging van de maxi-

male kracht

Verhoging van de snelheid

van de spiercontractie

Voor competitiesporters die

een discipline beoefenen

die kracht en snelheid

vraagt

Explosieve

kracht

Verkorting van de tijd waa-

rin een bepaalde kracht

wordt bereikt

Grotere efficiëntie van ex-

plosieve bewegingen

(springkracht, shoot, enz.)

Voor sporters die een disci-

pline beoefenen waarin ex-

plosiviteit een belangrijke

factor in de prestatie is

Sport

Nederlands

282

Om de spieren optimaal voor

te bereiden vlak vóór de com-

petitie

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 282

Programma’s

Effecten

Toepassingen

Fartlek

Training en voorbereiding

van de spieren voor alle

soorten spierarbeid (ui-

thoudings-vermogen,

weerstand, kracht, explo-

sieve kracht), dankzij ver-

schillende

arbeidssequenties

Aan het begin van het sei-

zoen, om de spieren op-

nieuw in vorm te brengen

na een rustperiode en vóór

de meer intensieve en spe-

cifieke trainingen

Tijdens het seizoen, voor

diegenen die niet alle aan-

dacht op één soort training

willen richten maar hun

spieren aan verschillende

werkregimes willen onder-

werpen

Stretching

Optimalisatie van de effec-

ten van de vrijwillige stret-

chingtechniek, dankzij de

vermindering van de

spierspanning verkregen

door de specifieke active-

ring van de antagonist van

de gerekte spier (reciproke

inhibitie reflex)

Voor alle sporters die hun

spierelasticiteit willen on-

derhouden of verbeteren

Gebruiken na alle trainings-

sessies of tijdens een speci-

fieke stretching-sessie

Actieve

recuperatie

Sterke stijging van de

bloedstroom

Versnelde afvoer van het

afval van de spiercontrac-

tie

Endorfinisch effect (zie ca-

tegorie Pijnbestrijding)

Relaxerend en ontspan-

nend effect

Om het herstellen van de

spieren te bevorderen na

een intense inspanning

Gebruiken binnen 3 uur na

een intensieve training of

een wedstrijd

Regeneratie

Pijnstillend effect door het

vrijkomen van endorfines

Sterke stijging van de

bloedstroom wat de zuurs-

tofvoorziening en de drai-

nage bevordert

Activering van de oxyda-

tieve stofwisseling

Heractivering van de pro-

prioceptie

Te gebruiken de dag na een

competitie als "regeneratie"

training of als aanvulling op

een dergelijke training, die

zo kan worden verlicht

Sport

Nederlands

283

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 283

Specifieke toepassingen

Gebruik van het programma Potentiatie

om de effecten van de explosiviteit te

optimaliseren (sprint, springen, squash,

voetbal, basketbal, enz.) onmiddellijk vóór

de specifieke training of de competitie

Het programma

Potentiatie

moet worden

gebruikt op de spieren die het meest wor-

den belast in de beoefende sporttak. In dit

voorbeeld, gaat het om de prioritaire spie-

ren van de sprinter (quadriceps). Voor an-

dere disciplines kunnen andere te

stimuleren spieren worden gekozen

(raadpleeg, indien nodig, de Trainings-

planner op de CD-ROM).

Het programma

Potentiatie

is geen ver-

vanging voor de vrijwillige warming-up

die normaal wordt toegepast vóór de

competitie. De sporter voert dan ook zijn

gewoonlijke warming-up uit met activatie

van het cardio-vasculaire systeem, korte

versnellingen die geleidelijk aan sneller

worden, startsprinten en rekken. Een

korte sessie

Potentiatie

(ong. 3 minuten)

wordt uitgevoerd op de quadriceps van

de sprinter onmiddellijk vóór de start van

zijn wedstrijd (of -wedstrijden, in het

geval van kwalificaties). Het bijzondere

regime voor het activeren van de spieren

van het programma

Potentiatie

maakt het

mogelijk een maximale prestatie te berei-

ken vanaf de eerste seconden van de

wedstrijd.

Duur van de cyclus: 1 x

De sessie steeds zo kort mogelijk vóór de

start uitvoeren, in elk geval binnen de 10 mi-

nuten vóór de start. Als de tussentijd langer

dan 10 minuten bedraagt, zwakt het potentia-

tie-effect van de spiervezels immers snel af

Programma:

Potentiatie

8G

c

Sport

Voorbereiding voor een wielrenner die

driemaal per week traint en die zijn

uithoudingsvermogen wil vergroten

Langdurige inspanningen belasten het aë-

robe metabolisme, waarvan de bepalende

factor de hoeveelheid zuurstof is die de

spieren verbruiken. Om het uithoudings-

vermogen te vergroten, moet men dus de

zuurstofvoorziening aan de door dit soort

inspanning belaste spieren maximaal ont-

wikkelen. Aangezien zuurstof vervoerd

wordt door het bloed, is een goedwer-

kend cardio-vasculair systeem noodzake-

lijk, wat mogelijk wordt door een

vrijwillige training onder bepaalde oms-

tandigheden. Maar de capaciteit van de

spier om de aankomende zuurstof op te

nemen (oxydatieve capaciteit) kan ook

worden verbeterd dankzij een specifiek

werkregime.

Het programma

Uithoudingsvermogen

in

de categorie Sport zorgt voor een bedui-

dende verhoging van het zuurstofverbruik

van de spieren. De combinatie van dit

programma met het programma

Capillari-

satie

, dat zorgt voor de ontwikkeling van

het netwerk van de kleine intramusculaire

bloedvaten, is zeer interessant en maakt

het duursporters mogelijk hun prestaties

te verbeteren.

Duur van de cyclus: 8 weken, 5 x/week

Voorbeeld voor 1 week

Ma: Rust

Di: 1 x

Uithoudingsvermogen

8G

c

Wo: Fietstraining 1h30 (matige snelheid),

vervolgens 1 x

Capillarisatie

8◊

c

Do: 1 x

Uithoudingsvermogen

8G

c

Vr: Rust

Za: Fietstraining 60’ (matige snelheid), ver-

volgens 1 x

Uithoudingsvermogen

8G

c

Di: Fietsrit 2h30 (matige snelheid), vervol-

gens 1 x

Capillarisatie

8◊

c

Programma’s:

Uithoudingsvermogen

8G en

Capillarisatie

8◊

c

Nederlands

284

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 284

Voorbereiding van een hardloper die

driemaal per week traint en zijn

uithoudingsvermogen wil vergroten

(halve marathon, marathon)

Zoveel mogelijk kilometers lopen is

onontbeerlijk als men vooruitgang wil

boeken in langeafstandswedstrijden. Maar

iedereen erkent tegenwoordig het trauma-

tiserend effect op de pezen en de gew-

richten van dit type training. Inbouwen

van de elektrostimulatie met de Compex

in de training van de langeafstandsloper

biedt een uitstekend alternatief voor dit

probleem. Het programma

Uithoudingsver-

mogen

, dat de capaciteit van de spieren

om zuurstof te verbruiken verbetert, en

het programma

Capillarisatie

, dat de

kleine bloedvaten in de spieren ontwik-

kelt, maken het mogelijk het uithoudings-

vermogen te vergroten en tegelijk het

aantal kilometers per week en dus het ri-

sico op blessures te verminderen.

Duur van de cyclus: 8 weken, 5 x/week

Voorbeeld voor 1 week

Ma: Rust

Di: 1 x

Uithoudingsvermogen

8G

c

Wo:- Vrijwillige training: warming-up 20’,

vervolgens 1-2 series van 6 x [30’’ snel / 30’’

langzaam]

- Langzaam rennen aan het eind van de ses-

sie 10’, vervolgens 1 x

Capillarisatie

8◊

c

Do: 1 x

Uithoudingsvermogen

8G

c

Vr: Rust

Za: Soepel rennen 60’, vervolgens 1 x

Ui-

thoudingsvermogen

8G

c

Di: Lang parcours 1h30 (matige snelheid),

vervolgens 1 x

Capillarisatie

8◊

c

Programma’s:

Uithoudingsvermogen

8G en

Capillarisatie

8◊

c

Voorbereiding in het voorseizoen van de

melkzuurcapaciteit voor een

weerstandsport en met drie actieve

trainingen per week (800m lopen,

wielrennen (baan), enz.)

Voorbeeld van de planning voor het ont-

wikkelen van de melkzuurcapaciteit

(weerstand) van de quadriceps. Voor an-

dere disciplines kunnen andere te stimule-

ren spieren worden gekozen (om deze

spieren te vinden afhankelijk van de

sport, raadpleeg de Trainingsplanner op

de CD-ROM).

Tijdens de voorbereidingsperiode van

sporten die de anaërobe melkzuurketen

zwaar belasten (intense inspanning, zo

lang mogelijk volgehouden), is het van es-

sentieel belang om de specifieke spier-

voorbereiding niet te verwaarlozen. Het

stimuleren van de quadriceps (of een an-

dere belangrijke spiergroep, afhankelijk

van de beoefende sport) met het pro-

gramma

Weerstand

zorgt voor een beter

anaëroob vermogen en een grotere spier-

tolerantie voor hoge melkzuurconcentra-

ties. De voordelen op het terrein zijn

duidelijk: betere prestaties dankzij een be-

tere spierweerstand tegen vermoeidheid

voor inspanningen van het anaërobe

melkzuurtype.

Om de effecten van deze voorbereiding te

optimaliseren, is het aanbevolen ze aan te

vullen met sessies

Capillarisatie

, uitge-

voerd tijdens de laatste week vóór de

competitie (zie Deel IV: "Programma’s en

specifieke toepassingen", "Categorie Vas-

culair", "Aanscherpen voor een competitie

voor weerstandsporten (bijv.: 800 m -

1500 m lopen, enz.)").

Een sessie

Actieve recuperatie

is aanbevo-

len na de meest intensieve trainingen. Zij

verhoogt het herstel van de spieren en

vermindert de vermoeidheid tijdens de

periode van het seizoen waarin het meest

getraind wordt.

Duur van de cyclus: 6-8 weken, 4 x/week.

Voorbeeld voor 1 week

Ma: 1 x

Weerstand

8G

c

Di: Vrijwillige training op de baan

Wo:1 x

Weerstand

8G

c

Do: Intensieve vrijwillige training op de baan,

vervolgens 1 x

Actieve recuperatie

8◊

c

Vr: Rust

Za: Rust

Di: 1 x

Weerstand

8G

c

, gevolgd door 1

sessie vrijwillige training op de baan

Programma’s:

Weerstand

8G en

Actieve recu-

peratie

8◊

c

Sport

Nederlands

285

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 285

Voorbereiding voor een wielrenner die

driemaal per week traint en die zijn

kracht wenst te vergroten

Het ontwikkelen van de spierkracht in de

bovenbenen is altijd interessant voor een

wielrenner. Bepaalde vormen van fietstrai-

ning (oefeningen op hellingen) gaan hier-

toe bijdragen. Maar de resultaten zullen

spectaculairder zijn als tegelijk een aan-

vullende training met elektrostimulatie

met de Compex wordt gevolgd.

Het bijzondere regime van spiercontrac-

ties van het programma

Kracht

en de

grote hoeveelheid werk waaraan de spie-

ren worden onderworpen, maken het mo-

gelijk de spierkracht van de bovenbenen

beduidend te vergroten.

Bovendien maakt het programma

Actieve

recuperatie

, uitgevoerd binnen drie uur

volgend op de zwaarste trainingen, het

herstellen van de spieren mogelijk en kan

worden voortgezet met trainingen van

hoge kwaliteit in goede omstandigheden.

Duur van de cyclus: 8 weken, 5 x/week

Voorbeeld voor 1 week

Ma: Rust

Di: 1 x

Kracht

8G

c

Wo: - Fietstraining 45’ (matige snelheid), ver-

volgens 5-10 hellingen van 500-700 m (snel)

- Herstellen in de afdaling

- Tot rust komen 15-20’, vervolgens 1 x

Ac-

tieve recuperatie

8◊

c

Do: 1 x

Kracht

8G

c

Vr: Rust

Za: Fietstraining 45’ (matige snelheid), ver-

volgens 1 x

Kracht

8G

c

Di: - Fietsrit 2h30-3h (matige snelheid)

- Spierversterking op hellingen (gebruik van

een groot verzet en zittend rijden), vervolgens

1 x

Actieve recuperatie

8◊

c

Programma’s:

Kracht

8G en

Actieve recupera-

tie

8◊

c

Voorbereiding voor een zwemmer die

driemaal per week traint en zijn

zwemvermogen wil vergroten

Het ontwikkelen van de spierkracht in de

bovenbenen is altijd interessant voor een

wielrenner. Bepaalde vormen van fietstrai-

ning (oefeningen op hellingen) gaan hier-

toe bijdragen. Maar de resultaten zullen

spectaculairder zijn als tegelijk een aan-

vullende training met elektrostimulatie

met de Compex wordt gevolgd.

Het bijzondere regime van spiercontrac-

ties van het programma

Kracht

en de

grote hoeveelheid werk waaraan de spie-

ren worden onderworpen, maken het mo-

gelijk de spierkracht van de bovenbenen

beduidend te vergroten.

Bovendien maakt het programma

Actieve

recuperatie

, uitgevoerd binnen drie uur

volgend op de zwaarste trainingen, het

herstellen van de spieren mogelijk en kan

worden voortgezet met trainingen van

hoge kwaliteit in goede omstandigheden.

Duur van de cyclus: 8 weken, 5 x/week

Voorbeeld voor 1 week

Ma: Rust

Di: 1 x

Kracht

18C

e

Wo: -Zwemtraining 20-30’ (verschillende

zwemslagen), vervolgens 5-10 maal 100 m

met pull-boy

- Herstel 100 m rugslag

- Rustig worden 15’, vervolgens 1 x

Actieve

recuperatie

18◊

e

Do: 1 x

Kracht

18C

e

Vr: Rust

Za: Zwemtraining 1h inclusief technisch werk,

vervolgens 1 x

Kracht

18C

e

Di: - - Zwemtraining 20-30’ (verschillende

zwemslagen), vervolgens 5-10 maal 100 m

met paddles

- Herstel 100 m rugslag

- Rustig worden 15’, vervolgens 1 x

Actieve

recuperatie

18◊

e

Programma’s:

Kracht

18C en

Actieve recupe-

ratie

18◊

e

Voorbereiding in het voorseizoen voor

een teamsport (voetbal, rugby, handbal,

volleybal, enz.)

Voorbeeld van planning om de kracht van

de quadriceps te vergroten. Afhankelijk

van de sport, eventueel een andere spier-

groep kiezen.

Tijdens de voorbereidende periode van

teamsporten, is het van essentieel belang

de specifieke spiervoorbereiding niet te

verwaarlozen. In de meeste teamsporten,

zijn het snelheid en kracht die het verschil

maken. De stimulatie van de quadriceps

(of een andere belangrijke spier voor de

beoefende sport) met het programma

Sport

Nederlands

286

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 286

Kracht

van de Compex verhoogt de

contractiesnelheid en spierkracht. De

voordelen op het terrein zijn duidelijk:

verhoogde start- en verplaatsingssnelheid,

hogere sprongkracht, verhoogde trap-

kracht, enz.

Een sessie

Actieve recuperatie

, na de

zwaarste trainingen, versnelt het herstel

en vermindert de vermoeidheid die wordt

opgebouwd gedurende het seizoen waa-

rin een grote belasting wordt opgelegd.

Duur van de cyclus: 6-8 weken, 6 x/week

Voorbeeld voor 1 week

Ma: 1 x

Kracht

8G

c

Di: Groepstraining, vervolgens 1 x

Actieve

recuperatie

18◊

c

Wo: 1 x

Kracht

8G

c

Do: Groepstraining, vervolgens 1 x

Actieve

recuperatie

18◊

c

Vr: 1 x

Kracht

8G

c

Za: Rust

Di: Groepstraining of vriendschap-pelijke

wedstrijd, vervolgens 1 x

Actieve recupera-

tie

18◊

c

Programma’s:

Kracht

8G en

Actieve recupe-

ratie

18◊

c

Behouden van de resultaten van

voorbereiding voor een teamsport tijdens

de competitieperiode (voetbal, rugby,

handbal, volleybal, enz.)

Dit voorbeeld is alleen van toepassing op

sporters die een volledige trainingscyclus

met elektrostimulatie (minstens 6 weken)

hebben uitgevoerd tijdens hun voorberei-

ding in het voorseizoen. De wekelijkse sti-

mulatiesessie met het programma Kracht

moet worden uitgevoerd op dezelfde

spiergroepen die werden gestimuleerd tij-

dens de voorbereidingsperiode (in ons

voorbeeld, de quadriceps).

Tijdens het seizoen, tijdens de periode

waarin regelmatig wedstrijden plaatsvin-

den, moet men erop letten de spieren niet

te overtrainen. Men moet natuurlijk ook

de voordelen van de voorbereiding niet

verliezen door de stimulatietrainingen te

lang uit te stellen. Tijdens deze competi-

tieperiode, moeten de spierkwaliteiten

worden onderhouden middels een weke-

lijkse stimulatiesessie met het programma

Kracht

. Het is ook noodzakelijk een vol-

Sport

Nederlands

287

doende lange interval te laten tussen deze

enige stimulatiesessie van de week en de

dag van de wedstrijd (minimaal 3 dagen).

Het programma

Actieve recuperatie

, dat

moet worden gebruikt binnen de drie uur

volgend op de match en na elke inten-

sieve training, zorgt voor een snellere

herstel van het spierevenwicht.

Duur van de cyclus: Tijdens het sportseizoen, 4

x/week

Voorbeeld voor 1 week

Ma: Rust

Di: Groepstraining, vervolgens 1 x

Actieve

recuperatie

8◊

c

(bij een intensieve trai-

ning)

Wo: 1 x

Kracht

8G

c

Do: Groepstraining, vervolgens 1 x

Actieve

recuperatie

8◊

c

(bij een intensieve trai-

ning)

Vr: Rust

Za: Rust

Di: Match, vervolgens 1 x

Actieve recupera-

tie

8◊

c

(binnen de 3 uur volgend op de

competitie)

Programma:

Actieve recuperatie

8◊

c

Voorbereiding in het voorseizoen voor de

explosiviteit van de quadriceps bij een

sporter die driemaal per week traint

(ver- of hoogspringen, sprint, enz.)

Voor andere sporttakken kan een andere

te stimuleren spiergroep worden gekozen

(raadpleeg indien nodig de Trainingsplan-

ner op de CD-ROM).

Voor alle sporters voor wie explosieve

spierkracht de essentiële factor van hun

prestatie vomt, is de specifieke spiervoor-

bereiding het hoofdelement van de voor-

bereiding tijdens het voorseizoen. De

explosiviteit van een spier kan worden

omschreven als het vermogen van een

spier om zo snel mogelijk een maximaal

krachtniveau te bereiken. Om deze kwali-

teit te ontwikkelen, berust de vrijwillige

training op vermoeiende en vaak trauma-

tiserende spiertrainingen, aangezien ze

moeten worden uitgevoerd met zware be-

lasting. Het integreren van het programma

Explosieve kracht

in de training, maakt het

mogelijk de spiertrainingen te verlichten,

waarbij tegelijk meer voordeel wordt be-

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 287

Sport

Nederlands

288

haald en er meer tijd overblijft voor het

technische werk.

Duur van de cyclus: 6-8 weken, 4 x/week

Voorbeeld voor 1 week

Ma: 1 x

Explosieve kracht

8G

c

Di: Vrijwillige training in stadium

Wo: 1 x

Explosieve kracht

8G

c

Do: Vrijwillige training, gericht op het tech-

nisch werk op de springbaan

Vr: 1 x

Explosieve kracht

8G

c

Za: Rust

Di: Vrijwillige training in stadium gevolgd door

1 x

Explosieve kracht

8G

c

Programma:

Explosieve kracht

8G

c

Ontwikkelen van de spiermassa voor een

body-builder

Vndanks vele inspanningen tijdens de

vrijwillige trainingen, hebben vele body-

builders problemen om bepaalde spier-

groepen te ontwikkelen. De specifieke

belasting van de spieren met het pro-

gramma

Hypertrophie

zorgt voor een be-

duidende vergroting van het volume van

de gestimuleerde spieren. Bovendien

zorgt het programma

Hypertrophie

van de

Compex, bij een gelijke sessieduur, voor

een grotere volumewinst dan met het vrij-

willige arbeid.

De bijkomende arbeid die het programma

oplegt aan spieren die onvoldoende rea-

geren op de klassieke training vormt de

oplossing voor een harmonieuze ontwik-

keling van alle spiergroepen zonder

weerspannige zones.

Om een optimale vooruitgang te boeken,

is het steeds aanbevolen:

1) de sessies

Hypertrophie

te laten vooraf-

gaan door een korte vrijwillige krachttrai-

ning; bijvoorbeeld, 3 series van 5

herhalingen bij 90% van de maximale

kracht;

2) een sessie

Capillarisatie

uit te voeren di-

rect na de sessie

Hypertrophie

.

Ontwikkelen van de spiermassa voor een

body-builder die dreimaal per week traint

In dit voorbeeld nemen we aan dat de bo-

dybuilder zijn biceps, die hij als zijn

zwakke punt beschouwt, wil laten wer-

ken, maar het is natuurlijk mogelijk om

andere spieren te stimuleren. Bovendien

kan men het programma Hypertrophie op

verschillende spiergroepen tegelijk toe-

passen, dat wil zeggen dezelfde stimula-

tieprocedure toepassen op bijvoorbeeld

de biceps en de kuiten.

Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week

Vooruitgang in de niveaus

Week1:

Hypertrophie

niveau 1

Weken 2-3:

Hypertrophie

niveau 2

Weken 4-5:

Hypertrophie

niveau 3

Weken 6-8:

Hypertrophie

niveau 4

Voorbeeld voor 1 week

Ma: Rust

Di: Vrijwillige training gericht op de spieren

van de onderste ledematen, gevolgd door een

actieve training van de biceps: 3 series van 5

herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens

1 x

Hypertrophie

20D

m

gevolgd door 1 x

Capillarisatie

20◊

m

Wo: Rust

Do: Vrijwillige training gericht op de spieren

van de romp, gevolgd door een actieve trai-

ning van de biceps: 3 series van 5 herhalin-

gen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1x

Hypertrophie

20D

m

gevolgd door 1 x

Capillarisatie

20◊

m

Vr: Rust

Za: Vrijwillige training gericht op de spieren

van de bovenste ledematen, gevolgd door een

actieve training van de biceps: 3 series van 5

herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens

1 x

Hypertrophie

20D

m

gevolgd door 1 x

Capillarisatie

20◊

m

Di: Rust

Programma’s:

Hypertrophie

20D en

Capillari-

satie

20◊

m

Ontwikkelen van de spiermassa voor een

body-builder die minimaal zes keer per

week traint

In dit voorbeeld veronderstellen we dat

de bodybuilder zijn kuiten, die hij als zijn

zwak punt beschouwt, wil laten werken,

maar het is natuurlijk mogelijk om andere

spieren te stimuleren. Bovendien kan men

het programma Hypertrophie op verschil-

lende spiergroepen tegelijk toepassen, dat

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 288

Sport

Nederlands

289

wil zeggen dezelfde stimulatieprocedure

toepassen op bijvoorbeeld de biceps en

de kuiten.

Duur van de cyclus: 12 weken, 5x/week

Vooruitgang in de niveaus

Week1:

Hypertrophie

niveau 1

Weken 2-3:

Hypertrophie

niveau 2

Weken 4-5:

Hypertrophie

niveau 3

Weken 6-8:

Hypertrophie

niveau 4

Weken 9-12:

Hypertrophie

niveau 5

Voorbeeld voor 1 week

Ma: Vrijwillige training gericht op de spieren

van de onderste ledematen, gevolgd door een

actieve training van de kuiten: 3 series van 5

herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens

1 x

Hypertrophie

4A

j

gevolgd door 1 x

Capillarisatie

4◊

j

Di: Vrijwillige training gericht op de spieren

van de bovenste ledematen, gevolgd door een

actieve training van de kuiten: 3 series van 5

herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens

1 x

Hypertrophie

4A

j

gevolgd door 1 x

Capillarisatie

4◊

j

Wo: Rust

Do: Vrijwillige training gericht op de spieren

van de onderste ledematen, gevolgd door een

actieve training van de kuiten: 3 series van 5

herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens

1 x

Hypertrophie

4A

j

gevolgd door 1 x

Capillarisatie

4◊

j

Vr: Vrijwillige training gericht op de spieren

van de bovenste ledematen, gevolgd door een

actieve training van de kuiten: 3 series van 5

herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens

1 x

Hypertrophie

4A

j

gevolgd door 1 x

Capillarisatie

4◊

j

Za: Vrijwillige training gericht op de spieren

van de romp, gevolgd door een actieve trai-

ning van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen

bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x

Hyper-

trophie

4A

j

gevolgd door 1 x

Capillarisa-

tie

4◊

j

Di: Rust

Programma’s:

Hypertrophie

4A en

Capillarisa-

tie

4◊

j

Hervatten van activiteit na onderbreking

van de training: veelzijdige

spiervoorbereiding

In dit voorbeeld veronderstellen we dat

de sporter vooral zijn latissimus dorsi wil

trainen, maar het is natuurlijk ook moge-

lijk om andere spieren te stimuleren. Bo-

vendien kan men het programma Fartlek

op meerdere spiergroepen tegelijk gebrui-

ken, dat wil zeggen dezelfde stimulatie-

procedure toepassen op bijvoorbeeld de

quadriceps en de kuiten.

Fartlek

is afkomstig uit de Scandinavische

landen. Het is een gevarieerde training,

uitgevoerd in de natuur. Tijdens deze trai-

ning worden verschillende werkregimes

afgewisseld en verschillende spieren ge-

traind. Zo wordt een rustige jogging ge-

volgd door een reeks versnellingen,

vervolgens enkele sprongen, waarna weer

een trage loop komt, enz. De bedoeling is

te werken aan de verschillende spierkwa-

liteiten zonder er één te bevoordelen. Dit

type activiteit wordt ofwel vaak aan het

begin van het seizoen gebruikt voor het

opnieuw in vorm brengen van de spieren,

ofwel regelmatig gebruikt door vrijetijds-

sporters die niet één bepaalde spierpresta-

tie willen benadrukken, maar hun vorm

willen onderhouden en een correct ni-

veau in alle vormen van spierarbeid wil-

len bereiken.

Aan het begin van het seizoen of na een

lange onderbreking van de training, moet

de fysieke en/of sportieve activiteit op

progressieve wijze en in stijgende lijn van

specificiteit worden hernomen. Zo wor-

den aanvankelijk gewoonlijk enkele ses-

sies uitgevoerd om de spieren aan alle

vormen van oefening te onderwerpen, om

ze voor te bereiden voor daarop volgende

meer intensieve trainingen die meer ge-

richt zijn op een specifieke prestatie.

Dankzij de 8 elkaar automatisch opvol-

gende sequenties, legt het programma

Fartlek

de spieren verschillende belastin-

gen op, zodat de gestimuleerde spieren

gewend raken aan alle types spierarbeid.

Duur van de cyclus: 1-2 weken, 4-6 x/week

Programma:

Fartlek

18C

d

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 289

Sport

Nederlands

290

Voorbereiding voor een voetballer die de

effecten van de actieve stretchsessies

van de hamstrings wil optimaliseren

Het programma

Stretching

stimuleert de

antagonist (dat wil zeggen tegengestelde

spier) van de spier die wordt gerekt,

zodat een welbekend fysiologisch mecha-

nisme in werking treedt: de reciproke

inhibitie reflex. Deze reflex, die de pro-

prioceptieve gevoeligheid van de spieren

aanspreekt, uit zich in een zeer duidelijke

ontspanning van de spier. Dit maakt een

efficiëntere stretching mogelijk, aangezien

de te rekken spier meer ontspannen is.

De stimulatie gebeurt dus op de antago-

nist van de te rekken spier. Deze stimula-

tie bestaat uit een contractie die

progressief opkomt en verdwijnt, met een

volledige rustfase tussen de contracties.

Tijdens de duur van de contractie (die

stijgt naarmate het niveau hoger wordt)

rekt de sporter de gekozen spiergroep

met behulp van een klassieke vrijwillige

stretchingtechniek.

In dit voorbeeld worden de hamstrings

gestimuleerd om het rekken van de hams-

trings tijdens de contractiefasen te verge-

makkelijken.

Duur van de cyclus: Gedurende het hele seizoen,

afhankelijk van het ritme van de vrijwillige stret-

chingsessies

Afhankelijk van de gebruikelijke rekkingsduur

(die verschilt voor verschillende opleidings-

scholen en ieders gevoeligheid), kiest u het ni-

veau dat het best hierbij past.

De voorgestelde rekduur bedraagt:

10 seconden voor niveau 1

12 seconden voor niveau 2

14 seconden voor niveau 3

16 seconden voor niveau 4

18 seconden voor niveau 5

Programma:

Stretching

8C

m

, Neem de uit-

gangspositie voor de actieve stretchoefening in

Gebruik van het programma Regeneratie

voor het sneller elimineren van de

spiervermoeidheid (veldlopen, voetbal,

basketbal, tennis, enz.) en sneller een

goed spiergevoel terug te vinden

Het programma

Regeneratie

, ook wel

"day after-programma" genoemd, is be-

doeld voor de spieren die het meest wor-

den aangesproken in de beoefende sport.

In dit voorbeeld zijn het de prioritaire

spieren van de veldloper (de quadriceps)

die worden gestimuleerd. Voor andere

disciplines kunnen andere spieren wor-

den gestimuleerd (raadpleeg, indien

nodig, de Trainingsplanner op de CD-

ROM). Merk op dat dit type programma

zeer geschikt is voor alle sporten met een

hoog competitieritme, tijdens de tor-

nooien en bekerwedstrijden van de ver-

schillende sporten.

De stimulatiesessie met het programma

Regeneratie

moet worden uitgevoerd de

dag na een competitie ter vervanging of

ter aanvulling van de actieve "zuiverings"-

training, die zo kan worden verlicht. In te-

genstelling tot het programma

Actieve

recuperatie

dat geen tetanische contracties

veroorzaakt en dat binnen de drie uur

volgend op de competitie of een inten-

sieve training wordt uitgevoerd, zorgt het

programma

Regeneratie

voor een lichte

training, die, naast een pijnstillend effect

en een verhoging van de bloedstroom,

gericht is op een kleine aërobe training,

die lichte tetanische contracties veroor-

zaakt, die niet vermoeiend zijn en de pro-

prioceptie heractiveren. De stofwisseling

wordt ook licht aangesproken om zo snel

weer een evenwicht terug te vinden.

De sessie omvat 6 stimulatiefasen die el-

kaar automatisch opvolgen:

1ste fase: pijnstillend effect

2ste fase: sterke verhoging van de bloeds-

troom

3ste fase: tetanische contracties om de

spiergewaarwording te herstellen

4ste fase: activeren van de oxydatieve

stofwisseling

5ste fase: sterke verhoging van de bloeds-

troom

6ste fase: ontspanning

Duur van de cyclus: Te gebruiken gedurende het

hele seizoen, volgens het ritme van de competi-

tie; de dag na elke competitie

Programma:

Regeneratie

8G

m

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 290

Nederlands

291

Categorie Pijnbestrijding

F

ysieke pijn is een abnormale en onaange-

name gewaarwording, veroorzaakt door een ver-

wonding, een storing of een slechte werking van

een deel van ons organisme. Het is altijd een si-

gnaal dat ons lichaam ons geeft. Een signaal dat

men niet mag negeren en dat altijd de raad van

een arts vraagt als het niet snel verdwijnt.

D

e benadering van pijn door de geneeskunde

heeft de laatste jaren grondige wijzigingen onder-

gaan. De behandeling van de oorzaak is altijd

fundamenteel, maar de pijn zelf moet ofwel weg-

genomen worden of tenminste duidelijk afgez-

wakt en voor de patiënt draaglijk gemaakt

worden. De middelen om pijn te bekampen heb-

ben een grote ontwikkeling doorgemaakt en mo-

menteel aarzelt men niet meer om krachtige

pijnstillers te gebruiken om de levenskwaliteit van

de patiënten te verbeteren.

Het is in deze context dat de vraag naar elektro-

therapie zich ontwikkeld heeft. Het stimuleren

van de gevoelszenuwvezels met behulp van elek-

trische micro-impulsen is een uitgelezen techniek

gebleken in de pijnbestrijding. Deze pijnwerende

elektrotherapie wordt momenteel veel toegepast,

met name in de revalidatie en in de gespeciali-

seerde centra’s voor pijnbehandeling.

De precisie van de stroomstoten maakt perfect

richten van de pijnstillende actie mogelijk, afhan-

kelijk van het pijntype. Het is aan de gebruiker

om het programma te kiezen dat het best past bij

zijn pijntype en om de praktische aanbevelingen

te volgen om de behandeling efficiënter te

maken.

Als de pijn ernstig is en/of blijft duren, bent u genoodzaakt een arts te raadplegen.

Hij is als enige bevoegd om een precieze diagnose te stellen en de therapeutische

maatregelen te treffen om de pijn te doen verdwijnen.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 291

Pijnbestrijding

Nederlands

292

Pathologieën

Programma's

Referenties

Neuralgie in de bovenste

ledematen

(neuralgie brachialis)

TENS

gemoduleerd

Zie toepassing

bladzijde 294

Chronische spierpijn

(polymyalgie)

Endorphine

Zie toepassing

bladzijde 294

Contractuur

(bijv.: plaatselijke pijn in het bui-

tenste deel van de kuit)

Acute pijn

Zie toepassing

bladzijde 294

Chronische spierpijn in

de nek

(nekpijn))

Nekpijn

Zie toepassing

bladzijde 294

Spierpijn in de rug op

thoracaal niveau

(hoge rugpijn)

Hoge rugpijn

Zie toepassing

bladzijde 295

Tabel van de pathologieën

Chronische elleboogpijn

(epicondylitis)

Epicondylitis

Zie toepassing

bladzijde 296

Scherpe acute spierpijn

in een spier van de lage

rug

(lumbago)

Lumbago

Zie toepassing

bladzijde 295

Spierpijn in de rug op

lumbair niveau

(lage rugpijn)

Lage rugpijn

Zie toepassing

bladzijde 295

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 292

Pijnbestrijding

Nederlands

293

Programmen

Effecten

Gebruik

TENS

gemoduleerd

Blokkeren van het doorge-

ven van de pijn via het ze-

nuwstelsel

Tegen alle felle of chroni-

sche plaatselijke pijn

Endorphine

Pijnstillende werking door

het vrijkomen van endor-

fines

Verhoging van de bloeds-

troom

Tegen chronische spierpij-

nen

Hoge rugpijn

Pijnstillende werking door

het vrijkomen van endor-

fines

Verhoging van de bloeds-

troom

Pijnstillende stroom, speci-

fiek geschikt voor rugpijn

(midden van de rug)

Acute pijn

Vermindering van de

spierspanning

Relaxerend en anti-

contractuur effect

Tegen recente en lokale

spierpijn

Nekpijn

Pijnstillende werking door

het vrijkomen van endor-

fines

Verhoging van de bloeds-

troom

Pijnstillende stroom, speci-

fiek geschikt voor nekpij-

nen

Tabel van de Antipijn programma’s

Nooit de programma’s

TENS gemoduleerd, Endorphin

en

Acute pijn

gedurende

langere tijd gebruiken zonder medisch advies.

Epicondylitis

Blokkeren van het doorge-

ven van de pijn via het ze-

nuwstelsel

Pijnstillende stroom, speci-

fiek geschikt voor aanhou-

dende pijn in de elleboog

Lumbago

Vermindering van de

spierspanning

Relaxerend en anti-

contractuur effect

Vermindering van de spiers-

panning

Relaxerend en anti-contrac-

tuur effect

Lage rugpijn

Pijnstillende werking door

het vrijkomen van endor-

fines

Verhoging van de bloeds-

troom

Pijnstillende stroom, speci-

fiek geschikt voor aanhou-

dende lage rugpijn

(lendenstreek

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 293

Pijnbestrijding

Nederlands

294

Neuralgie in de bovenste

ledematen(neuralgie brachialis)

Bepaalde personen lijden aan artrose in

de gewrichten van de nekwervels, aan ar-

tritis of periartritis van de schouder. Dit

gaat vaak gepaard met pijn die afdaalt in

een arm en die "neuralgie brachialis"

wordt genoemd. Deze armpijn die vanuit

de schouder of de nek komt, kan worden

verminderd met het programma

TENS ge-

moduleerd

van de Compex als de vol-

gende praktische aanbevelingen worden

toegepast.

Duur van de cyclus: 1 week, minimaal 1 x/dag,

vervolgens aanpassen afhankelijk van de evolutie

van de pijn

Naargelang van de behoefte, kan het

programma

TENS gemoduleerd

meermaals

worden herhaald op dezelfde dag

Programma:

TENS gemoduleerd

35◊

Chronische spierpijn

(polymyalgie)

Bepaalde personen lijden aan spierpijnen

die vaak optreden in meerdere spieren of

delen van de spier tegelijk. De plaats van

deze chronische pijnen kan variëren door

de tijd. Deze aanhoudende en gespreide

spierpijnen zijn het resultaat van chroni-

sche spierverkrampingen waarin zich

zuren en gifstoffen opstapelen die de ze-

nuwen irriteren en de pijn opwekken. Het

programma

Endorphine

is bijzonder ge-

schikt voor deze pijnen. Naast zijn pijnstil-

lend effect, verhoogt het immers de

bloedstroom in de spierzones met

contracturen en bevrijdt ze van de opges-

tapelde zuren en gifstoffen.

Voorbeeld: de pijn bevindt zich ter

hoogte van de biceps

De pijn kan ook andere zones treffen. De

praktische toepassing hieronder blijft gel-

den, maar het is dan nodig de elektroden

op de betrokken spier te plaatsen.

Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10

minuten pauze tussen de 2 sessies

Als na de eerste week van behandeling met de

stimulator geen enkele verbetering optreedt, is

het raadzaam een arts te raadplegen

Programma:

Endorphine

20◊

Contractuur (bijv.: plaatselijke pijn in het

buitenste deel van de kuit)

Na een vermoeiende spierarbeid, een in-

tense training of een sportwedstrijd, ge-

beurt het vaak dat bepaalde spieren of

delen van de spier gespannen blijven en

licht pijn doen. Het gaat dan om spierver-

krampingen die binnen enkele dagen

moeten verdwijnen met rust, een goede

hydratering, een voeding met een even-

wichtig aandeel aan minerale zouten en

de toepassing van het programma

Acute

pijn

. Dit verschijnsel, contractuur ge-

noemd, doet zich vaak voor in de spieren

van de kuit, maar kan ook andere spieren

treffen. In dat geval volgt men dezelfde

praktische aanbevelingen als hieronder,

maar plaatst men de elektroden op de be-

trokken spier.

Duur van de cyclus: 1 week, 1 x/dag

Als na de eerste week van behandeling geen

enkele verbetering optreedt, is het raadzaam

een arts te raadplegen

Programma:

Acute pijn

24◊

Chronische spierpijn in de nek

(cervicalgie)

Posities waarbij de spieren van de nek

lange tijd gespannen blijven, bijvoorbeeld

bij het werken voor een computerscherm,

kunnen verantwoordelijk zijn voor het

verschijnen van pijnen in de nek of aan

beide zijden van de onderzijde van de

nek, bovenaan in de rug. Deze pijnen zijn

te wijten aan een contractuur van de spie-

ren, waarbij de langdurige spanning de

bloedvaten dichtdrukt dat het bloed de

spiervezels voedt en van zuurstof voor-

ziet. Als dit fenomeen blijft aanhouden,

gaat zich zuur opstapelen en de bloedva-

ten atrofiëren. De pijn wordt dan perma-

nent of verschijnt reeds na een paar

minuten werk in een ongunstige positie.

Deze chronische nekpijn kan doeltreffend

worden behandeld met het programma

Nekpijn

Nekpijn dat de circulatie heracti-

veert, de opgestapelde zuren afvoert, de

spieren van zuurstof voorziet, de bloedva-

ten ontwikkelt en de verkrampte spieren

ontspant.

Specifieke toepassingen

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 294

Pijnbestrijding

Nederlands

295

Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10

minuten pauze tussen de 2 sessies

Als na de eerste week van behandeling geen

enkele verbetering optreedt, is het raadzaam

een arts te raadplegen

Programma:

Nekpijn

15◊

Spierpijn in de rug op thoracaal niveau

(hoge rugpijn)

Artrose van de wervels en posities waar

de spieren van de wervelkolom langdurig

onder spanning staan, zijn vaak verant-

woordelijk voor het verschijnen van pij-

nen in het midden van de rug die erger

worden naarmate de vermoeidheid toe-

neemt. Drukken met de vingers op de

spieren langs weerszijden van de wervel-

kolom veroorzaakt dan vaak een felle

pijn.

Deze pijn is te wijten aan een contractuur

van de spieren. De langdurige spanning

drukt de bloedvaten dicht en verhindert

dat het bloed de spiervezels voedt en van

zuurstof voorziet. Als het fenomeen aan-

houdt, stapelt zich zuur op en de bloedva-

ten atrofiëren. De pijn wordt dan

permanent of verschijnt na slechts enkele

minuten werken in een ongunstige hou-

ding.

Deze chronische rugpijnen kunnen doel-

treffend worden behandeld met het pro-

gramma

Hoge rugpijn

dat de circulatie

heractiveert, de opgestapelde zuren af-

voert, de spieren van zuurstof voorziet, de

bloedvaten ontwikkelt en de verkrampte

spieren ontspant.

Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10

minuten pauze tussen de 2 sessies

Als na de eerste week van behandeling geen

enkele verbetering optreedt, is het raadzaam

een arts te raadplegen

Programma:

Hoge rugpijn

13◊

Spierpijn in de rug op lumbair niveau

(lage rugpijn, lombalgie)

Lage rugpijn (lombalgie) is de meest

voorkomende pijn. Als men rechtop staat,

concentreert al het gewicht van de romp

zich op de gewrichten tussen de laatste

wervels en het sacrum. De onderkant van

de rug wordt dus zwaar belast. De tussen-

wervelschijven worden platgedrukt en de

lendenspieren raken verkrampt en gaan

pijn doen.

Er zijn talloze behandelingen om patiën-

ten met lage rugpijn te helpen; een daar-

van is het programma

Lage rugpijn

van de

Compex, dat een duidelijke verbetering

en zelfs een volledige herstelling van het

probleem mogelijk maakt als het voorna-

melijk vanuit de spieren komt.

Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/week, met 10

minuten pauze tussen de 2 sessies

Als na de eerste week van behandeling geen

enkele verbetering optreedt, is het raadzaam

opnieuw een arts te raadplegen

Programma:

Lage rugpijn

12◊

Scherpe en recente spierpijn in een spier

van de lage rug

(lumbago)

Bij een beweging met de rug, bijvoor-

beeld als men iets opheft, zich omdraait

of als men rechtstaat na lange tijd gebukt

te hebben gestaan, kan een brutale pijn

opduiken in de lage rug. De persoon die

te maken krijgt met dit probleem, heeft

een verkramping van de spieren van de

lage rug en voelt een hevige pijn op die

hoogte; aangezien hij zich niet volledig

kan oprichten, blijft hij naar een kant

overleunen. Al deze symptomen wijzen

op een lumbago, die voornamelijk veroor-

zaakt wordt door een acute en intense sa-

mentrekking van de lage rugspieren

(lumbair gebied).

In een dergelijke situatie, altijd eerst een

arts raadplegen om een gepaste behande-

ling te beginnen.

Daarnaast is het specifieke programma

Lumbago

van de Compex ook doeltref-

fend in het helpen ontspannen van de

spieren en het wegnemen van de pijn.

Duur van de cyclus: 4 weken, 3 x/week

Als na de eerste week van behandeling geen

enkele verbetering optreedt, is het raadzaam

opnieuw een arts te raadplegen

Programma:

Lumbago

33◊

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 295

Nederlands

296

Pijnbestrijding

Chronische elleboogpijn

(epicondylitis = tenniselleboog)

Ter hoogte van het botknobbeltje aan het

uiteinde van de elleboog (epicondylis) zit-

ten alle pezen bevestigd van de spieren

die het openen van de hand, de pols en

de vingers mogelijk maken. De bewegin-

gen van hand en vingers brengen dus

spanningen over die worden geconcen-

treerd op het uiteinde van de pezen ter

hoogte van dit botknobbeltje.

Als de handbewegingen repetitief zijn,

zoals bij schilders, tennisspelers of zelfs

personen die voortdurend met een com-

putermuis werken, kunnen zich kleine le-

sies, gepaard met ontsteking en pijn,

ontwikkelen ter hoogte van de epicondy-

lis. Men spreekt dan van "epicondylitis",

die wordt gekenmerkt door een plaatse-

lijke pijn ter hoogte van de botknobbel op

het uiteinde van de elleboog, als men

erop drukt of als men de spieren van de

onderarm spant.

Het programma

Epicondylitis

van de Com-

pex zorgt voor specifieke stromen die dit

type pijn bestrijden. Het is doeltreffend als

aanvulling op rust.

Duur van de cyclus: 1 week, miniaal 2 x/ dag, ver-

volgens aanpassen afhankelijk van de evolutie van

de pijn

Als na de eerste week van behandeling geen

enkele verbetering optreedt, is het raadzaam

opnieuw een arts te raadplegen

Programma:

Epicondylitis

36◊

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 296

Nederlands

297

Categorie Vasculair

D

e stroom met lage frequentie die wordt ge-

bruikt in de programma's van de categorie Vascu-

lair van de Compex zorgt voor een beduidende

verbetering van de bloedcirculatie in de gestimu-

leerde zone.

V

ele personen, en vooral vrouwen die langdurig

rechtop moeten staan, hebben immers last van

circulatieproblemen. Deze doen zich vooral voor

in de benen en bestaan uit een stagnatie van het

bloed en de lymfe die zich uiten in een gevoel

van “zware benen”, opzwellen of uitzetten van de

aan het huidoppervlak liggende aderen. De ge-

volgen zijn talrijk: vermoeidheid, spanning, pijn,

gebrek aan zuurstoftoevoer naar het weefsel en

verschijning van spataderen en oedeem.

Afhankelijk van het gebruikte programma, zullen

de spierschokken min of meer snel en geïndivi-

dualiseerd zijn, en volgen ze elkaar op in verschil-

lende ritmes. Hieruit volgt een specifieke actie

voor elk programma en daarom is het aanbevolen

de aanwijzingen voor de verschillende behande-

lingen goed te volgen om de beste resultaten te

verkrijgen.

Als de symptomen ernstig en/of langdurig zijn, dient men een arts te raadplegen.

Hij is de enige die bevoegd is om een precieze diagnose op te stellen en alle

therapeutische maatregelen te nemen om de problemen te doen verdwijnen.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 297

Vasculair

Nederlands

298

Effecten

Toepassingen

Programma's

Capillarisatie

Sterke verhoging van de

bloedstroom

Ontwikkeling van de capil-

lairen

In het voorseizoen, voor

beoefenaars van duur- of

weerstandsporten

Als aanvulling op een pro-

gramma van de categorie

Esthetiek

Om het uithoudingsvermo-

gen van weinig getrainde

personen te verbeteren

Zware benen

Verhoging van de veneuze

terugvoer

Vergroting van de zuurstof-

toevoer naar de spieren

Verlaging van de spiers-

panning

Onderdrukking van de

krampneigingen

Onderdrukking van de

krampneigingen

Om het zware gevoel uit de

benen te doen verwijderen,

dat optreedt in ongewone

omstandigheden (langdurig

rechtop staan, hitte, hormo-

nale storing verbonden met

de maandelijkse cyclus,

enz.)

Kramp

preventie

Verbetering van de bloed-

somloop om het verschij-

nen van nachtelijke

krampen of inspannings-

krampen te vermijden

De krampen komen vooral

voor in de spieren van de

onderste ledematen, meer

bepaald de spieren van de

kuiten

Lymphe

drainage

Diepe massage van de ges-

timuleerde zone

Activering van de terugke-

rende lymfecirculatie

Om occasionele opzwelling

van de voeten en enkels

tegen te gaan

Als aanvulling op presso-

therapie of manuele lym-

fendrainage

Niet toepassen zonder me-

disch advies voor oedemen

als gevolg van een patholo-

gisch probleem

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 298

Nederlands

299

Voorbereiding op een seizoen

duuractiviteit(bijv.: wandeltochten,

wielertoerisme)

Sportieve fysieke activiteiten van lange duur

(wandelen, fietsen, langlaufen, enz.) vergen

spieren met uithoudingsvermogen en voor-

zien van een goede haarvatendoorbloeding,

zodat de spiervezels goed doorbloed wor-

den. Als men nooit of niet regelmatig fysieke

duuractiviteiten uitvoert, verliezen de spieren

hun vermogen om efficiënt zuurstof te ver-

bruiken en dunt het capillaire netwerk uit.

Dit gebrek aan spierkwaliteit beperkt het

comfort tijdens de oefening en de herstels-

nelheid, en is verantwoordelijk voor talrijke

ongemakken, zoals zware benen, contractu-

ren, krampen en zwellingen.

Om de spieren hun uithoudingsvermogen te

geven en het capillaire netwerk uitgebreid te

houden, biedt de Compex een specifiek en

zeer efficiënt stimulatieprogramma.

Duur van de cyclus: 6-8 weken, vóór het begin van

de wandeltocht, 3 x/week, en wissel de spiergroe-

pen.

Programma:

Capillarisatie

8◊

c

en 25◊

j

Aanscherpen voor een competitie voor

weerstandsporten

(bijv.: 800 m – 1500 m lopen,

mountainbiken, bergetappes per fiets,

wielrennen-baan, 200 m zwemmen,

slalom).

Sporten die een maximale inspanning van

30 seconden tot 5 minuten vergen, worden

weerstandsporten genoemd. De snelle ve-

zels moeten tegen hun maximale vermogen

aan werken en in staat zijn dit intensieve

werk vol te houden gedurende de hele ins-

panning zonder te verzwakken. De snelle

vezels moeten dus over een grote weerstand

beschikken.

Het programma

Capillarisatie

, dat de bloeds-

troom in de spieren sterk verhoogt, zorgt

voor de ontwikkeling van de capillairen in

de spieren (capillarisatie). Deze groei van de

capillairen doet zich vooral rond de snelle

vezels voor. Op die manier vergroot het op-

pervlak voor de uitwisseling met het bloed,

zodat meer glucose kan worden aange-

voerd, de zuurstof beter wordt verspreid en

het melkzuur sneller wordt afgevoerd. De

capillarisatie zorgt dus voor een grote weers-

tand van de snelle vezels die hun optimale

capaciteit langer behouden.

Langdurige of te frequente toepassing van

dit programma kan echter leiden tot het ve-

randeren van snelle vezels in trage vezels,

wat de prestaties voor kracht- en snelheids-

sporten zou kunnen verminderen. Het is dus

van belang de onderstaande aanwijzingen

voor de specifieke toepassing goed te vol-

gen om de positieve effecten van deze be-

handeling te ondervinden.

Duur van de cyclus: 1 week vóór de competitie, 2

x/dag, met 10 minuten rust tussen de 2 sessies

Programma:

Capillarisation

8◊

c

Voorkomen van contracturen in de

nekspieren voor wielrenners

Tjdens vrijwillige trainingen of wedstrijden,

hebben bepaalde sporters problemen met

contracturen in de steunspieren (zoals de

nek bij wielrenners). Het gebruik van het

programma

Capillarisatie

kan dit probleem

verminderen en zelfs oplossen. De sterke

verhoging van de bloedstroom en de ont-

wikkeling van het capillaire netwerk zorgen

immers voor een betere zuurstofvoorziening

van de vezels en een betere uitwisseling met

het bloed. Zo wordt de spier duidelijk min-

der gevoelig voor contracturen.

Duur van de cyclus: 3 weken, 1 x/dag

Programma:

Capillarisation

15◊

e

Bestrijden van het gevoel van zware

benen

Een zwaar gevoel in de benen is te wijten

aan een tijdelijke vermindering van de ve-

neuze terugvoer, en niet aan zware organi-

sche laesies. Het stagneren van de

bloedmassa in de benen wordt bevorderd

door bepaalde situaties: langdurig rechtop

staan, langdurig zitten, grote hitte, enz. Het

gebrek aan zuurstoftoevoer naar de vezels,

en meer bepaald de spieren, zorgt voor een

zwaar en oncomfortabel gevoel in de benen.

Het gebruik van het programma

Zware

benen

zorgt voor een betere veneuze terug-

voer uit de aderen en heeft een duidelijk

ontspannend effect op de pijnlijke spieren.

Duur van de cyclus: Gebruik deze behandeling

zodra een zwaar gevoel in de benen optreedt

Programma:

Zware benen

25 JL

j

Specifieke toepassingen

Vasculair

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 299

Vasculair

Nederlands

300

Voorkomen van krampen in de kuiten

Talrijke personen lijden aan kuitkrampen die

tijdens de nachtrust of na een langere spie-

rinspanning spontaan kunnen optreden. Dit

krampverschijnsel kan gedeeltelijk het ge-

volg zijn van een slecht evenwicht in de

bloedsomloop van de spieren.

Om de bloedsomloop te verbeteren en het

verschijnen van de krampen te voorkomen,

beschikt de Compex over een specifiek sti-

mulatieprogramma. Door het programma te

gebruiken zoals hieronder beschreven, kunt

u positieve resultaten bereiken en het ver-

schijnen van de krampen verminderen.

Duur van de cyclus: 5 weken, 1 x/dag, op het einde

van de dag of 's avonds

Programma:

Kramp preventie

25◊

j

Bestrijden van het occasioneel zwellen

van voeten en enkels

Een onvoldoende bloeddoorstroming van

de aderen zorgt vaak, in ongewone oms-

tandigheden, voor een ophoping van

bloed en lymfevocht in de uiteinden van

de onderste ledematen.

Dit fenomeen, dat zich uit door het opz-

wellen van enkels en voeten, veroorzaakt

een ongemakkelijk gevoel van zwaarte en

spanning in de betrokken zones. De

diepe massage van het programma

Lymphe drainage

activeert op een effi-

ciënte wijze de terugkerende lymfecircula-

tie en helpt zo deze problemen op te

lossen.

Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week

Gebruik deze behandeling zodra een occasio-

nele zwelling van de voeten en enkels op-

treedt

Programma:

Lymphe drainage

25◊

j

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 300

Nederlands

301

Categorie Massage

D

e programma's van de categorie Massage van

de Compex leggen aan de spieren van de gesti-

muleerde streek een gematigde activiteit op, met

een weldoende invloed op het verbeteren van het

fysiek comfort en het zich goed voelen.

H

et lang aanhouden van dezelfde werkhouding

(zoals, bijvoorbeeld, voor een computerscherm),

stress, lang ter plaatse blijven staan, onvoldoende

spiervoorbereiding vóór een fysieke activiteit, zijn

evenveel zeer vaak voorkomende situaties die lei-

den tot onaangename gewaarwordingen in het li-

chaam.

De automatische opeenvolging van de verschil-

lende stimulatiefasen, eigen aan elk programma

van de categorie Massage zorgt ervoor dat de ef-

fecten van de stimulatie worden aangepast aan de

noden en doelstellingen van elkeen.

Als de pijn aanhoudt, mag u de programma's van de categorie Massage nooit

langdurig blijven gebruiken zonder medisch advies.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 301

Nederlands

302

Programma's

Effecten

Toepassingen

Relaxerende

massage

Vermindering van de span-

ning van de spieren

Afvoer van de afvalstoffen

die een overmatige verho-

ging van de spiertonus ve-

roorzaken

Gevoel van welbehagen

en ontspanning

Om een oncomfortabel of

pijnlijk gevoel, veroorzaakt

door een overmatige verho-

ging van de spiertonus, weg

te nemen

Regenererende

massage

Beduidende verhoging van

het bloedstroom in de ges-

timuleerde streek

Verbetering van de zuurs-

toftoevoer in het weefsel

Verwijdering van de vrije

radicalen

Om een plaatselijk gevoel

van moeheid en zwaarheid

efficiënt te bestrijden

Tonische

massage

Activeren van de bloed-

somloop

Opwekken van de

contractie-eigenschappen

van de spieren

Krachtgevend effect

Om de spieren optimaal

voor te bereiden vóór een

ongewone/eenmalige fy-

sieke activiteit

Massage

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 302

Massage

Nederlands

303

Bestrijden van oncomfortabele

spierspanningen in de nek

Lang stil zitten, in combinatie met repeti-

tieve bewegingen van de bovenste lede-

maten (zoals vaak het geval is voor een

computerscherm), leidt vaak tot een on-

comfortabele – tot zelfs pijnlijke – verho-

ging van de spanning in de nekspieren.

Ook alle andere stressvolle omstandighe-

den kunnen leiden tot een toestand van

overmatige spierspanning, vaak met pijn-

lijke of oncomfortabele gevoelens als re-

sultaat.

De diepgaande effecten van het pro-

gramma

Relaxerende massage

zorgen voor

een efficiënte bestrijding van dergelijke

lastige gevoelens, met een opmerkelijk

ontspannend resultaat.

Duur van de cyclus: Te gebruiken op de nekspie-

ren, zodra u occasioneel een pijnlijk gevoel van

spierspanning ondervindt; indien nodig herhalen,

als een overmatige spierspanning optreedt.

Programma:

Relaxerende massage

15◊

d

Bestrijden van een plaatselijk zwaar

gevoel of een occasionele toestand van

vermoeidheid

De talloze lasten van het dagelijks leven

leiden vaak tot oncomfortabele, en zelfs

pijnlijke fysieke gevoelens. Vaak leidt een

tekort aan fysieke activiteit tot een vertra-

ging van de bloedsomloop, die nog wordt

versterkt door de noodzaak om in zijn be-

roep urenlang dezelfde positie vol te hou-

den (bijvoorbeeld zittend op een

bureaustoel).

Hoewel deze gewone vertraging van de

bloedsomloop volstrekt niet ernstig is,

leidt ze toch vaak tot onaangename ge-

voelens (bijvoorbeeld: zwaar gevoel, vaak

in de onderste ledematen, maar soms ook

in een ander lichaamsdeel).

Het programma

Regenererende massage

zorgt, in alle comfort, voor een bedui-

dende reactivering van de bloedsomloop,

die leidt tot een snellere zuurstofverzor-

ging van het weefsel en het verdwijnen

van de onaangename gevoelens die het

gevolg zijn van een onvoldoende fysieke

training.

Duur van de cyclus: Te gebruiken op de kuitspie-

ren, zodra een occasioneel gevoel van zwaarte

optreedt; eventueel herhalen als het oncomforta-

bel gevoel blijft aanhouden.

Programma:

Regenererende massage

25◊

j

In conditie brengen van de spieren en de

bloedsomloop vóór een fysieke activiteit

Fanatieke sportbeoefenaars zijn goed ver-

trouwd met de, vaak onaangename, over-

gang tussen een rustactiviteit en een

herhaalde fysieke training.

De normale opwarmingstechnieken zijn

gericht op deze noodzaak om de fysiolo-

gische functies die worden aangesproken

bij plotse fysieke trainingen geleidelijk

aan te activeren. Deze fysiologische nood-

zaak geldt ook voor gematigde, maar on-

gewone fysieke belastingen, zoals vaak

het geval is voor de meeste onder ons

(wandeltochten, fietsen, jogging, enz.).

Het programma

Tonische massage

is

ideaal voor het optimaal in conditie bren-

gen van de spieren en de bloedsomloop

vóór elke fysieke inspanning. Het voor-

komt oncomfortabele gevoelens – die ge-

woonlijk optreden tijdens de eerste

minuten van de ongewone fysieke ins-

panning – en beperkt de secundaire ge-

volgen van een onvoldoende

voorbereiding (spierpijnen, enz.).

Duur van de cyclus: Te gebruiken op de meest be-

laste spieren tijdens de beoogde fysieke activiteit

(in dit voorbeeld: de quadriceps), tijdens de

laatste dertig minuten vóór de fysieke activiteit

Programma:

Tonische massage

8◊

c

Specifieke toepassingen

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 303

Nederlands

304

Categorie Revalidatie

Opmerking: Osteosynthesemateriaal

De aanwezigheid van osteosynthesemateriaal (metalen ter hoogte van de botten:

pennen, schroeven, platen, prothesen, enz.) vormt geen contra-indicatie voor het gebruik

van de programma's van de Compex. De elektrische stromen van de Compex zijn er

speciaal ontwikkeld om geen enkel schadelijk effect uit te oefenen op het

osteosynthesemateriaal.

D

e gevolgen voor de spieren van alle pathologische pro-

blemen moeten worden behandeld met specifieke pro-

gramma's. Het verbeteren van de kwaliteiten van een gezonde

spier vraagt immers om een ander werkregime dan het herop-

bouwen van het potentieel van een "herstellende" spier. Om

een herstellende spier te "herontwikkelen", dient u de pro-

gramma's van de categorie Revalidatie gebruiken.

N

a een verwonding van een bot of gewricht vermindert het

spiervolume snel, vooral als de verwonding wordt behandeld

met een immobilisatie en/of een chirurgische ingreep.

Dit verminderen van het spiervolume (spieratrofie of amyotro-

fie) kan veel geleidelijker gebeuren in het geval van een dege-

neratieve beschadiging (zoals artrose). De vermindering van

de spieractiviteit verloopt dan vaak in een langzaam stijgende

lijn die overeenkomt met de evolutie van het ziektebeeld.

Het verschijnsel van spieratrofie gaat gepaard met een vermin-

dering van de spierkracht; deze storingen zijn het gevolg van

verschillende veranderingen ter hoogte van de spiervezels.

In een proces van revalidatie, is het in eerste instantie noodza-

kelijk, de spieratrofie te behandelen (dat wil zeggen een nor-

maal spiervolume op te bouwen) alvorens de spierkracht op

te bouwen met het programma Spierversterking.

Het gebruik van de programma's van de categorie Revalidatie

mag zeker niet de plaats innemen van de revalidatiesessies in

aanwezigheid van een fysiotherapeut of kinesitherapeut. Ook

als is het herstellen van de oorspronkelijke spierkwaliteiten

een sleutelelement van het revalidatieproces, er zijn andere as-

pecten (beweeglijkheid van de gewrichten, restpijnen, enz.)

die alleen efficiënt kunnen worden aangepakt door een be-

voegde specialist uit de gezondheidszorg.

Bepaalde ziektebeelden en bepaalde postoperatoire revalida-

ties vergen bijzondere voorzorgsmaatregelen bij het gebruik.

Het is dus altijd aanbevolen het advies van zijn arts of fysiothe-

rapeut in te winnen vóór elk gebruik van de programma's van

de categorie Revalidatie.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 304

Revalidatie

Nederlands

305

Programma's

Effecten

Toepassingen

Amyotrophie

Heractiveren van de trofi-

citeit van de spiervezels

die veranderingen onder-

gingen tijdens een proces

van spieratrofie

Eerste behandeling voor

elke vermindering van

spiervolume:

- ten gevolge van een

trauma die om een immobi-

lisatie vraagt

- gepaard gaande met dege-

neratieve gewrichtswonden

Spiertoename

Vergroting van de diameter

en capaciteit van de spier-

vezels die veranderingen

ondergingen tijdens een

verminderde activiteit of

inactiviteit als gevolg van

een pathologisch pro-

bleem

Herstellen van het spiervo-

lume

Na een periode van behan-

deling met het programma

Amyotrofie

, zodra de spier

licht aan volume of tonus

heeft gewonnen

Tot een zo goed als volledig

herstel van het spiervolume

Spierverster-

king

Vergroting van de kracht

van een spier die eerder

geatrofieerd was

Vergroting van de kracht

van een spier die een pa-

thologisch proces onder-

ging maar niet geatrofieerd

is

Aan het einde van de revali-

datie, als de spier een nor-

maal volume heeft bereikt

Vanaf het begin van de re-

validatie voor niet-geatro-

fieerde spieren

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 305

Nederlands

306

Revalidatie

Spieratrofie van de quadriceps na een

trauma

De quadriceps is een volumineuze spier

aan de voorzijde van het bovenbeen. Het

is de voornaamste spier waarmee de knie

wordt gestrekt; ze speelt dus een essen-

tiële rol bij het lopen, rennen, trappen

lopen, enz. Elke verwonding van één van

de onderste ledematen veroorzaakt een

atrofie van deze spier, waarbij de vermin-

dering van het spiervolume groter of klei-

ner is afhankelijk van de periode van

inactiviteit.

Deze spieratrofie is gewoonlijk groot als

ze het gevolg is van een trauma van de

knie, vooral als ten gevolge van het

trauma een chirurgische ingreep nodig is

geweest.

De programma's van de categorie

Revali-

datie

zijn speciaal geschikt voor het be-

handelen van de verandering in de

spiervezels die op een dergelijk proces

volgt. Bepalend voor het verkrijgen van

optimale resultaten is dat het door de ver-

schillende programma's opgelegde werk

geleidelijk aan wordt opgebouwd.

Duur van de cyclus: 10 weken

Weken 1-2: 1 x/dag

Amyotrophie

8G

c

Weken 3-8: 1 x/dag

Spiertoename

8G

c

Weken 9-10: 1 x/dag

Spierversterking

8G

c

Programma’s:

Amyotrophie, Spiertoename

en

Spierversterking

8G

c

Spieratrofie van de bilspieren ten gevolge

van een heupartrose (coxartrose)

De pijn en het stijf worden als gevolg van

een heupartrose leidt vaak tot een vermin-

derd gebruik van de bilspieren, zodat hun

volume en kwaliteit gaat dalen.

Het voornaamste gevolg van deze spiera-

trofie is een instabiliteit van het bekken,

zodat men mank gaat lopen en de pijnen

verergeren, waardoor de druk op het

gewricht toeneemt. De beschadigingen

van het kraakbeen zijn jammer genoeg

onomkeerbaar. Maar het verhelpen van de

atrofie van de bilspieren maakt een betere

stabiliteit van het gewricht mogelijk, zodat

de heup minder pijn gaat doen en een

voldoende mechanische werking bewaard

blijft.

Duur van de cyclus: 10 weken, daarna onderhoud

Weken 1-2: 1 x/dag

Amyotrophie

9ABL

f

Weken 3-8: 1 x/dag

Spiertoename

9ABL

f

Weken 9-10: 1 x/dag

Spierversterking

9ABL

f

Weken 11 en volgende: 1 x/dag

Spierverster-

king

9ABL

f

Programma’s:

Amyotrophie, Spiertoename

en

Spierversterking

9ABL

f

Ontwikkelen van de latissimus dorsi om

de pijn veroorzaakt door de

schouderpezen te behandelen en te

voorkomen

(syndroom van het rotatorenmanchet)

De schouder is een complex gewricht dat

grote bewegingen mogelijk maakt (bijv.

het omhoog steken van de armen). Tij-

dens bepaalde van die bewegingen, kun-

nen de pezen van de schouder gaan

wrijven of gekneld raken tegen de gew-

richtsbeenderen. Als dit verschijnsel zich

vaak voordoet, of optreedt bij personen

met een ongunstige anatomische constitu-

tie, kan dit de pezen doen ontstekken en

verdikken, zodat ze veel meer samenge-

drukt worden. De pijn kan dan zeer erg

worden en elke beweging van de schou-

der onmogelijk maken; hij kan zelfs 's

nachts optreden en de slaap ernstig ver-

storen.

Het zoeken van een gepaste medische be-

handeling kan alleen door een arts te

raadplegen. De elektrostimulatie van de

latissimus dorsi met de specifieke pro-

gramma's van de Compex kan echter de

pijn van de pezen verminderen door ze

meer ruimte te geven ter hoogte van het

schoudergewricht.

Duur van de cyclus: 6 weken, daarna onderhoud

Weken 1-2: 1 x/dag

Amyotrophie

18C

e

Weken 3-6: 1 x/dag

Spiertoename

18C

e

Weken 6 en volgende: 1 x/dag

Spiertoename

18C

e

Programma’s:

Amyotrophie

en

Spiertoename

18C

e

Specifieke toepassingen

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 306

Nederlands

307

Revalidatie

Ontwikkelen van de buikspieren om pijn

in de lage rug te voorkomen

(lage rugpijn)

Pijn in de lage rug treedt meestal op bij

personen die niet beschikken over vol-

doende spieren in de buikstreek.

Deze spieren vormen immers een echt

natuurlijk "korset", dat de lage rug be-

schermt tegen allerhande overbelastingen.

Daarom heeft men het vaak over de

buikspier-"gordel". Na een periode van

lage rugpijn, wanneer de pijn opgehou-

den is (zie Rubriek "Categorie Pijn" in

Deel IV van deze gebruiksaanwijzing), is

het vaak raadzaam de doelmatigheid van

de buik- en lage rug spieren te verbeteren

om een herhaling te voorkomen. Het pro-

gramma

Amyotrophie

laat de buikspieren

hard werken, zonder dat daarom lastige of

zelfs gevaarlijke posities nodig zijn, zoals

vaak het geval is tijdens onjuist uitge-

voerde vrijwillige oefeningen. De buiks-

pieren winnen aan kracht en

uithoudingsvermogen en kunnen hun rol

van beschermer van de lage rug correct

vervullen.

Duur van de cyclus: 4 weken, daarna onderhoud

Weken 1-4: 1 x/dag

Amyotrophie

10I

v

Weken 5 en volgende: 1 x/dag

Amyotrophie

10I

v

Programma:

Amyotrophie

10I

v

Ontwikkelen van de lumbaire spieren om

pijn in de lage rug te voorkomen

(lage rugpijn)

Net als de spieren van de buikstreek, spe-

len de spieren in de lage rug (lumbaire

spieren) een beschermende rol voor het

lumbaire gebied. Personen met onvol-

doende efficiënte lendenspieren lopen

veel risico op lage rugpijn. Eens de pijn in

de lage rug verdwenen is, is het vaak

raadzaam de lombale spieren te verster-

ken om te voorkomen dat dit pijnlijke fe-

nomeen opnieuw opduikt. Het uitvoeren

van vrijwillige rugoefeningen is echter

vaak problematisch voor personen die

aan lombalgie lijden. Daarom vormt de

elektrostimulatie van de lumbaire spieren

met het programma

Amyotrofie

een ge-

schikte techniek om de efficiëntie van

deze spieren te verbeteren.

Duur van de cyclus: 4 weken, daarna onderhoud

Weken 1-4: 1 x/dag

Amyotrophie

14L

b

Weken 5 en volgende: 1 x/dag

Amyotrophie

14L

b

Programma:

Amyotrophie

14L

b

Versterking van de peroneusspieren na

een enkelverstuiking

De peroneusspieren dienen om de stabili-

teit van het enkelgewricht te bewaren en

te verhinderen dat het naar binnen draait.

Na een verstuiking verliezen deze spieren

hun reflexmatig contractievermogen en

een groot deel van hun kracht. Het herop-

bouwen van goed functionerende pero-

neus spieren na een verstuiking is van

fundamenteel belang, aangezien anders

zeer waarschijnlijk opnieuw een verstui-

king zal optreden. Om goed te kunnen

presteren, moeten de peroneusspieren

voldoende sterk zijn om een verdraaiing

van de voet naar binnen te voorkomen,

maar ze moeten ook reflexmatig samen-

trekken exact op het moment waarop de

enkel naar binnen kantelt. Om deze twee

aspecten, kracht en contractiesnelheid, te

ontwikkelen, gebruikt men het pro-

gramma

Spierversterking

dat de pero-

neusspieren opnieuw efficiënt maakt en

zo een recidief van de verstuiking voor-

komt.

Duur van de cyclus: 4 weken, daarna onderhoud

Weken 1-4: 1 x/dag

Spierversterking

2A

j

Weken 5 en volgende: 1 x/dag

Spierverster-

king

2A

j

Programma:

Spierversterking

2A

j

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 307

Nederlands

308

De behandelingen van de categorie Fitness zijn bedoeld voor gezonde spieren, ze

zijn niet geschikt voor geatrofieerde spieren die hebben geleden onder een of ander

pathologisch proces. Dergelijke spieren zijn meer gebaat bij het gebruik van de

programma's in de categorie Revalidatie (zie deze rubriek verderop in dit hoofdstuk).

Categorie Fitness

H

et aantal fitness-fanaten neemt met de dag toe.

Met uitzondering van enkelingen die werkelijk

aan competitie willen doen, heeft de overweldi-

gende meerderheid van de beoefenaars slechts

één doel: het herstellen of behouden van een

goede fysieke vorm van hun lichaam.

Z

o worden oefeningen voor het hart en de bloed-

somloop (cardiotraining) afgewisseld met meer

specifieke oefeningen om de kwaliteit van de

spieren te ontwikkelen of te behouden.

Het nagestreefde doel kan verschillen volgens de

boefenaar: het spiervolume vergroten om een in-

drukwekkende figuur op te bouwen (body-buil-

ding) of het verkrijgen van een beter

uithoudingsvermogen in de spieren om het fy-

sieke comfort tijdens duurinspanningen te verbe-

teren. In combinatie met een vrijwillige

lichamelijke activiteit (aërobe oefeningen in een

fitnesszaal, joggen, wielrennen, zwemmen, enz.)

maken de programma’s van de categorie Fitness

het mogelijk vrijwillige inspanning aangenamer

en efficiënter te maken en bovendien een tonisch

en harmonieus lichaam te verkrijgen.

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 308

Fitness

Nederlands

309

Programma’s

Effecten

Toepassingen

Start

spiertraining

Verbetering van de stofwis-

seling en van het contrac-

tievermogen van de

spieren

Herstellen en/of verbete-

ren van de celuitwisseling

ter hoogte van de gestimu-

leerde spieren

Spiertraining

Hypertrofie

Verhoging van de diameter

van de spiervezels

Voor personen die het

spiervolume en de spier-

massa willen vergroten

Aëroob

Verbetering van het ver-

mogen van de spieren om

lange duur inspanningen

vol te houden

Verbetering van het zuurs-

tofverbruik van de gesti-

muleerde spieren

Om het lichamelijke com-

fort tijdens aërobe inspan-

ningen te verbeteren

Om het optreden spierver-

moeidheid bij langdurige

activiteiten te vertragen

Om het welzijn te verbete-

ren tijdens de verschillende

dagelijkse activiteiten

Om de spieren van inactieve

personen te heractiveren en

fysiologische spierkwaliteiten

te herstellen

Als efficiënte aanvulling op

een vrijwillige fysieke ins-

panning met als doel het

verkrijgen van een goede li-

chamelijke conditie

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 309

Fitness

Nederlands

310

Voorbereiden van de bovenbenen vóór

een skivakantie voor inactieve personen

Een fysieke seizoensactiviteit zoals skiën

onderwerpt, zelfs als ze alleen ter ontspan-

ning wordt beoefend, het organisme van

inactieve personen aan ongewone belastin-

gen. De bovenbeenspieren (quadriceps)

zijn de spieren die het meest worden aan-

gesproken en daarbij spelen ze een essen-

tiële beschermende rol voor de

kniegewrichten. Daarom wordt vaak het

plezier van de eerste skidagen deels over-

schaduwd door ernstige pijnen in deze

spieren of zelfs, soms zware, blessures van

een knie. De programma's

Start spiertrai-

ning

en

Spiertraining

van de Compex vor-

men een ideale voorbereiding voor de

bovenbenen. Ze zorgen ervoor dat u zon-

der beperkingen kunt skiën, met meer ple-

zier en veiligheid.

Duur van de cyclus: 6-8 weken

Weken 1-3: 2 x

Start spiertraining

8G

c

/week

Weken 4-6/8: 3 x

Spiertraining

8G

c

/week

Vooruitgang in de niveaus

Weken 1-3:

Start spiertraining

:bij elke ses-

sie één niveau hoger

Weken 1-3:

Spiertraining

: bij elke sessie

één niveau hoger

Programma’s:

Start spiertraining

en

Spier-

training

8G

c

Vormen en ontwikkelen van de schouders

bij actieve personen

De meeste vrijwillige fysieke activiteiten,

zoals joggen of fietsen, vergen weinig van

de schouderspieren. Daarom is het bijzon-

der interessant dit gebrek te compenseren

door Compex-sessies in te bouwen in het

vrijwillige trainingsprogramma. Het pro-

gramma

Spiertraining

zorgt ervoor dat de

spieren van het bovenlichaam een grote

hoeveelheid specifiek werk ondergaan,

zodat de schouders aan volume winnen en

zich harmonieus ontwikkelen. In tegenstel-

ling met de vrijwillige oefeningen met

zware lasten die schadelijk zijn voor gew-

richten en pezen, leidt de stimulatie met de

Compex niet, of zeer weinig, tot belastin-

gen van de gewrichten en pezen.

Duur van de cyclus: Minimaal 4 weken, 4 x/ week

Voorbeeld voor 1 week

Specifieke toepassingen

Ma: 45’-1 h vrijwillige lichamelijke inspanning

(jogging, zwemmen, fietsen, fitness, enz.),

vervolgens 1 x

Spiertraining

17H

e

Di: Rust

Wo: 1 x

Spiertraining

18C

e

Do: 45’-1 h vrijwillige lichamelijke inspanning

(joggen, zwemmen, fietsen, fitness, enz.)

Vr: 1 x

Spiertraining

17H

e

Za: SRust

Di: 1 x

Spiertraining

18C

e

Programma’s:

Spiertraining

17H en 18C

e

Verbeteren van het fysieke comfort en

het plezier tijdens activiteiten van

langere duur

(bijv.: joggen, fietsen, zwemmen)

Zonder competitie sporter te zijn, beoefent

een groot aantal personen regelmatig een

lichamelijke aërobe inspanning, dat wil

zeggen, een activiteit die een inspanning

van gemiddelde intensiteit vraagt, die gedu-

rende langere tijd wordt volgehouden. Dit

soort inspanningen worden momenteel ge-

zien als het beste voor de gezondheid: dit

soort inspanning maakt het mogelijk het

cardiovasculaire systeem en de musculatuur

te verbeteren. Het gebruik van het pro-

gramma

Aëroob

(eventueel in combinatie

met het programma

Capillarisatie

) maakt het

mogelijk de capaciteit van de spieren om

de beschikbare zuurstof op te nemen te

verbeteren. Het resultaat is meer plezier,

een groter lichamelijk comfort gedurende

vrijetijdsactiviteiten en gelijktijdig worden,

als bijkomend gevolg, de gewenste resulta-

ten bereikt.

Duur van de cyclus: 8 weken, 4 x/week

Voorbeeld voor 1 week

Ma: Rust

Di: 1 x

Aëroob

8G

c

Wo: 45’-1h vrijwillige aërobe inspanning (jog-

gen, fietsen, zwemmen, enz.), vervolgens 1 x

Capillarisatie

8◊

c

Do: 1 x

Aëroob

8G

c

Vr: Rust

Za: 45’-1 h vrijwillige aërobe inspanning (jog-

gen, fietsen, zwemmen, enz.)

Di: Indien mogelijk 1h- 1h15 vrijwillige aërobe

inspanning (joggen, fietsen, zwemmen, enz.),

vervolgens afhankelijk van uw mogelijkheden,

en als optie, 1 x

Capillarisatie

8◊

c

Programma’s:

Aëroob

8G en

Capillarisatie

8◊

c

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 310

De onderstaande tabel helpt u te bepalen waar u de elektroden moet plaatsen

en welke stimulatiehouding u moet aannemen afhankelijk van het gekozen

programma.

U moet ze lezen in combinatie met de poster:

■ de nummers in deze tabel verwijzen naar de tekening voor de plaatsing van de elektroden op de poster;

■ lde letters verwijzen naar de pictogrammen van de overeenkomstige lichaamshoudingen.

D

e tabel geeft eveneens een indicatie betreffende

de te gebruiken stimulatie energie, afhankelijk van

het programma.

VII. TABEL VOOR DE PLAATSING

VAN DE ELEKTRODEN EN DE

STIMULATIEPOSITIES

Voorbeeld:

Uithoudingsvermogen

8

G

c

Nederlands

311

8

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 311

Tabel voor de plaatsing van de elektroden en de stimulatieposities

SPORT

Potentiatie

Uithoudingsvermogen

Weerstand

Kracht

Explosieve kracht

Hypertrophie

Fartlek

Stretching

Verhoog geleidelijk de intensiteit totdat de spier duidelijk waarneembaar gespannen is ( bijv.: 3, 4, 5, 7, 8); Comfortabele positie

Actieve recuperatie

Regeneratie

PIJNBESTRIJDING

TENS gemoduleerd

Het pijnlijke gebied bedekken (bijv.: 26, 35, 36, 37, 38, 39); Comfortabele positie

Endorphine

Positieve elektrode op het pijnlijke punt (bijv.: 12, 13, 15); Comfortabele positie

Acute pijn

Positieve elektrode op het pijnlijke punt (bijv.: 24) of standaard plaatsing (01-23); Comfortabele positie

Nekpijn

Hoge rugpijn

Lage rugpijn

Lumbago

Epicondylitis

✺

✱

-

◊

-

◊

-

◊

-

Énergie

●

✱

●

◊

A

◊

A

◊

A

◊

A

IL

◊

IL

E

◊

E

◊

E

G

◊

G

ABL

◊

ABL

I

◊

I

◊

I

B

◊

B

◊

B

◊

B

◊

B

◊

B

H

◊

H

C

◊

C

D

◊

D

◊

D

◊

D

F

◊

F

◊

F

-

◊

-

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

312

Énergie

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 312

PIJNBESTRIJDING

TENS gemoduleerd

Het pijnlijke gebied bedekken (bijv.: 26, 35, 36, 37, 38, 39); Comfortabele positie

Endorphine

Positieve elektrode op het pijnlijke punt (bijv.: 12, 13, 15); Comfortabele positie

Acute pijn

Positieve elektrode op het pijnlijke punt (bijv.: 24) of standaard plaatsing (01-23); Comfortabele positie

Nekpijn

Hoge rugpijn

Lage rugpijn

Lumbago

Epicondylitis

✺

✱

Énergie

SPORT

Potentiatie

Uithoudingsvermogen

Weerstand

Kracht

Explosieve kracht

Hypertrophie

Fartlek

Stretching

Verhoog geleidelijk de intensiteit totdat de spier duidelijk waarneembaar gespannen is ( bijv.: 3, 4, 5, 7, 8); Comfortabele positie

Actieve recuperatie

Regeneratie

●

✱

●

-

◊

-

◊

-

◊

-

◊

-

C

◊

C

I

◊

I

-

Énergie

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

●

✱

✺

= Maximaal verdraagbare energie

= SDuidelijke spierschokken

= Tintelend gevoel

◊

= Comfortabele positie

-

= Niet van toepassing

De letters in de tabel verwijzen naar

de pictogrammen met de

lichaamshouding zoals op de poster

313

-

◊

-

◊

-

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 313

Pagina laadt ...

●

✱

✺

= Maximaal verdraagbare energie

= SDuidelijke spierschokken

= Tintelend gevoel

◊

= Comfortabele positie

-

= Niet van toepassing

De letters in de tabel verwijzen naar

de pictogrammen met de

lichaamshouding zoals op de poster

315

REVALIDATIE

Amyotrophie

Spiertoename

Spierversterking

●

Énergie

VASCULAIR

Capillarisatie

Zware benen

Kramp preventie

Lymphe drainage

✱

-

◊

-

◊

-

◊

-

◊

-

◊

-

Énergie

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

FITNESS

Start spiertraining

Spiertraining

Aëroob

●

-

C

I

-

Énergie

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

MASSAGE

Relaxerende massage

Regenererende massage

Tonische massage

✱

-

◊

-

Énergie

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

-

C

I

-

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:18 Page 315

Pagina laadt ...

Documenttranscriptie

Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:13 Page 3 Français Mode d’emploi Programmes et applications spécifiques Tableau de placements des électrodes et positions du corps 11 20 51 Deutsch Gebrauchsanweisung Programme und spezifische Anwendungen Tabelle zur Elektrodenplatzierung und Körperposition für die Stimulation 63 72 103 Italiano Istruzioni per l’uso Programmi e applicazioni specifiche Tabella di posizionamento degli elettrodi e posizioni del corpo 115 124 155 English Directions for use Programmes and specific applications Table with placements of electrodes and stimulation positions 167 176 207 Español Modo de empleo Programas y aplicaciones específicas Tabla de colocación de los electrodos y de posición del cuerpo para la estimulación 219 228 259 Nederlands Gebruiksaanwijzing Programma’s en specifieke toepassingen Tabel voor de plaatsing van de elektroden en de stimulatieposities 271 280 311 3 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 264 INHOUDSOPGAVE Nederlands 264 I. WAARSCHUWINGEN 1. Contra-indicaties 2. Veiligheidsmaatregelen 265 265 265 II. WEERGAVE 1. Materiaal en accessoires 2. Beschrijving van het apparaatl 3. Garantie 4. Onderhoud 5. Opberg- en transportvoorwaarden 6. Gebruiksvoorwaarden 7. Verwijdering 8. Normen 9. Patent 10. Genormaliseerde symbolen 11. Technische eigenschappen 267 267 268 268 269 269 269 269 269 270 270 270 III. GEBRUIKSAANWIJZING 1. Aansluitingen 2. Voorafgaande instellingen van de taal, het contrast en het geluidsvolume 3. Kiezen van een programmacategorie 4. Selecteren van een programma 5. Individualiseren van een programma 6. Tijdens de stimulatiesessie 7. Elektrisch verbruik en heropladen 8. Problemen en oplossingen 271 271 IV. HOE WERKT ELEKTROSTIMULATIE 277 V. PRAKTISCHE TOEPASSINGSREGELS 1. Plaatsing van de elektroden 2. Positie van de persoon 3. Instellen van de stimulatie-energie 4. Vooruitgang in de niveaus 278 278 279 279 279 VI. PROGRAMMA’S EN SPECIFIEKE TOEPASSINGEN Categorie Sport Categorie Pijnbestrijding Categorie Vasculair Categorie Massage Categorie Revalidatie Categorie Fitness 280 281 291 297 301 304 308 VII. TABEL VOOR DE PLAATSING VAN DE ELEKTRODEN EN DE STIMULATIEPOSITIES 311 271 272 272 273 274 275 276 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 265 1. Contra-indicaties 2. Veiligheidsmaatregelen Belangrijke contra-indicaties Wat u niet moet doen met de Compex ■ Hartstimulator (pacemaker) ■ Epilepsie ■ Zwangerschap (geen elektroden plaatsen in de buurt van de buik) ■ Ernstige stoornissen van de bloedsomloop in de onderste ledematen ■ Buik- of liesbreuk Voorzichtigheid bij het gebruik van de Compex ■ Na een recente verwonding of chi- rurgische ingreep (minder dan 6 maanden geleden) ■ Spieratrofie ■ Aanhoudende pijnen ■ Indien spierrevalidatie nodig is Osteosynthese materiaal De aanwezigheid van osteosynthese materiaal (metalen ter hoogte van de botten: pennen, schroeven, platen, prothesen, enz.) vormt geen contraindicatie voor het gebruik van de programma's van de Compex. De elektrische stroom van de Compex is speciaal ontwikkeld om geen enkel schadelijk effect uit te oefenen op het osteosynthese materiaal. In al deze gevallen is het aanbevolen: ■ Nooit de Compex gedurende lan- gere tijd te gebruiken zonder medisch advies; ■ Uw arts te raadplegen bij de minste twijfel; ■ Deze handleiding zorgvuldig te lezen, vooral deel VI, waarin u informatie vindt over de effecten en indicaties van elk stimulatieprogramma. ■ Gebruik de Compex niet in het water of in een vochtige omgeving (sauna, hydrotherapie, enz.). ■ Nooit een eerste stimulatiesessie uitvoeren op een staande persoon. De eerste vijf minuten van de stimulatie moeten altijd gebeuren terwijl de persoon zit of ligt. In enkele gevallen, ontwikkelen zich bij uitermate gevoelige personen vagale reacties. Deze hebben een psychologische oorsprong en worden veroorzaakt door de angst voor de stimulatie of door de schrik van het zien bewegen van een spier zonder vrijwillige controle. Deze vagale reacties uiten zich in een gevoel van zwakheid met een syncopale tendens (lipothymie), een afname van de hartfrequentie en een verlaging van de arteriële bloeddruk. In een dergelijke situatie, is het voldoende de stimulatie stop te zetten en te gaan liggen met de benen omhoog. Na 5 à 10 minuten zal het gevoel van zwakte verdwijnen. ■ Nooit de beweging toelaten die resulteert uit de spiercontractie tijdens een stimulatiesessie. Er moet altijd isometrisch gestimuleerd worden; dat wil zeggen dat de uiteinden van de ledematen waarvan een spier wordt gestimuleerd goed tegengehouden moeten worden om de beweging die resulteert uit de contractie te blokkeren. ■ De Compex niet gebruiken op minder dan 1,5 meter van een kortegolfof microgolfapparaat of een chirurgische uitrusting met hoge frequentie (H.F.), zoniet bestaat het gevaar dat u huidirritaties of -verbrandingen onder de elektroden veroorzaakt. In geval Nederlands I. WAARSCHUWINGEN 265 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 Nederlands 266 31/01/08 van twijfel over het gebruik van Compex in de nabijheid van een ander medisch apparaat, dient u advies te vragen aan de fabrikant van laatst genoemde of aan uw arts. ■ Gebruik uitsluitend de elektrodekabels die door Compex worden geleverd. ■ De elektrodekabels van de stimulator niet losmaken zolang het apparaat nog onder spanning staat. Schakel eerst de stimulator uit. ■ Nooit de stimulatiekabels aan een externe elektrische bron aansluiten. Er bestaat een risico op een elektrische schok. ■ Nooit een accu gebruiken die niet door Compex is geleverd. ■ Nooit het apparaat opladen wanneer de kabels nog aan de stimulator zijn verbonden. ■ Nooit de accu opladen met een oplader die niet door Compex is geleverd. ■ Nooit het apparaat of de oplader gebruiken als ze beschadigd zijn (stimulator, kabels enz.) of als de batterijen niet zijn beschermd Er bestaat een kans voor een elektrische ontlading. ■ Het direct uitschakelen van de oplader als er het apparaat een doorlopend geluid maakt, met een niet normale opwarming, niet normale geur of rook uit de oplader of de stimulator. Niet opladen in een gesloten ruimte ( koffertje, enz ) Er is een kans op brandgevaar of een elektrische ontlading. ■ De Compex en de accessoires buiten bereik van kinderen houden. ■ Let op het niet inbrengen of penetreren van aarde, water, of metaal enz, in de oplader en de Compex stimulator. ■ Plotselinge temperatuurverschillen kunnen het vormen van condensatie druppeltjes aan de binnenzijde van het apparaat veroorzaken. Gebruik het apparaat alleen indien het de om- 15:17 Page 266 gevingstemperatuur heeft aangenomen. ■ Nooit de Compex gebruiken terwijl u autorijdt of op een machine werkt. ■ Het apparaat niet in de bergen gebruiken op een hoogte boven de 3.000 meter. Waar mag u de elektroden nooit aanbrengen… ■ Ter hoogte van het hoofd. ■ Op contralaterale wijze: nooit de twee polen van eenzelfde kanaal aan beide zijden van de middellijn van het lichaam gebruiken (bijv: rechterarm / elektrode aangesloten op de positieve/rode pool en linkerarm / elektrode aangesloten op de negatieve/zwarte pool). ■ Ter hoogte van of in de buurt van huidverwondingen (wonden, ontstekingen, brandwonden, irritaties, eczeem, enz.). Voorzorgsmaatregelen bij het gebruik van de elektroden ■ Gebruik uitsluitend de elektroden die door Compex worden geleverd. Andere elektroden kunnen elektrische eigenschappen bezitten die niet aangepast zijn aan de Compex stimulator. ■ Indien men de elektroden tijdens een stimulatie wil verplaatsen of wegnemen, moet men eerst het apparaat uitzetten. ■ De elektroden niet in het water onderdompelen. ■ Oplosmiddelen van welke aard dan ook mogen niet op de elektroden worden aangebracht. ■ Het wordt aangeraden de huid voor het opplakken van de elektroden te wassen en te ontvetten en vervolgens te drogen. ■ Let erop dat de gehele oppervlakte van de elektrode contact maakt met de huid. Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 ■ De elektroden mogen niet voor verschillende personen worden gebruikt. Omwille van de hygiëne is het heel belangrijk dat elke gebruiker over zijn eigen elektroden beschikt. ■ Gebruik een set elektroden niet meer dan vijftien sessies, aangezien het contact tussen de elektrode en de huid – een belangrijke factor voor het comfort en de efficiëntie van de stimulatie – geleidelijk aan afneemt. 17/09/08 16:32 Page 267 ■ Bij personen met een gevoelige huid kan na een stimulatiebehandeling een lichte roodheid van de huid optreden onder de elektroden. In het algemeen is deze roodheid volledig onschuldig en verdwijnt na 10 à 20 minuten. Aangeraden wordt echter geen nieuwe stimulatiesessie te beginnen op dezelfde plaats, zolang de roodheid niet volledig verdwenen is. II. WEERGAVE 1. Materiaal en accessoires Uw stimulator wordt geleverd met – De stimulator – Een oplader – Een set elektronenkabels met gekleurde markeringen (blauw, groen, geel, rood) – Zakjes met elektroden (kleine (5x5 cm) en grote elektroden (5x10 cm)) – Een gebruiksaanwijzing met toepassingen – Een poster met tekeningen voor de plaatsing van de elektroden en de lichaamshoudingen Nederlands – Een gordelklip 267 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 268 2. Beschrijving van het apparaat A– “Aan/Uit” knop C – Uitgangen van de 4 elektrodenkabels B – Knop “i”. Maakt het mogelijk de energie op meerdere kanalen tegelijkertijd te verhogen D – Elektrodenkabels kanaal 1 = blauw kanaal 2 = groen kanaal 3 = geel kanaal 4 = rood E – “+”/“–” knoppen van de 4 stimulatiekanalen F – Vak met de accumulatoren G – Ruimte om een gordelklip vast te zetten E F A B C 1 D 3. Garantie Z ie Nederlands 268 ingevoegd blad. 2 3 4 G 31/01/08 15:17 Page 269 4. Onderhoud Opberg- en transporttemperatuur: -20°C tot 45°C Gebruik een zachte doek en een reini- Luchtdruk: 700 hPa tot 1060 hPa gingsproduct op basis van alcohol, maar zonder oplosmiddel, om uw apparaat te reinigen. Oplosmiddelen kunnen het plastic en vooral de bescherming op het scherm van uw Compex beschadigen. Geen enkele reparatie van het apparaat of één van de accessoires mag door de gebruiker worden gedaan. Nooit de Compex, of de oplader, die onder spanning staat, openmaken. Er bestaat een risico op een elektrische ontlading. Compex Médical SA neemt geen enkele verantwoordelijkheid op zich voor schades die het resultaat zijn van een poging tot openen, wijzigen of repareren van het apparaat of een van de accessoires hiervan door een persoon of een instantie die niet officieel door Compex Médical SA is toegelaten. De Compex stimulatoren hoeven niet gekalibreerd te worden of op functioneren gecontroleerd te worden. De karakteristieken worden systematisch geverifieerd en gevalideerd voor elk gefabriceerd apparaat. Deze karakteristieken zijn stabiel en variëren niet, bij normaal gebruik en in een standaard omgeving. Indien het apparaat, voor om het even welke reden, een disfunctioneren vertoont, neem dan contact op met een door Compex gerenommeerde klantenservice. Professionals dienen zich overeen te stemmen met de wetgeving in het land betreffende onderhoud van het apparaat. Met regelmatige intervallen dienen de prestaties en de veiligheid van het apparaat gecontroleerd te worden 5. Opberg- en transportvoorwaarden De Compex bevat oplaadbare batterijen en kan daarom het beste bewaard worden in de opberg- en transportvoorwaarden die de volgende waarden in acht houdt: Vochtigheidsgraad: 75% 6. Gebruiksvoorwaarden Gebruikstemperatuur-: 0°C tot 40°C Vochtigheidsgraad: 30% tot 75% Luchtdruk: 700 hPa tot 1060 hPa Nooit de Compex gebruiken in een zone met risico op explosie. 7. Verwijdering De richtlijn 2002/96/CEE (AEEA) heeft als eerste prioriteit de preventie van afgedankte elektrische of elektronische apparatuur, evenals hun hergebruik, de recycling en andere vormen van nuttige toepassing van dit afval, met als doel het verminderen van de hoeveelheid te verwijderen afval. De tekening met de doorgestreepte afvalbak betekent dat de apparatuur niet met het gewone huisvuil mag worden meegegeven, maar gescheiden moet worden ingezameld. Het materiaal dient naar het geschikte speciale afval te worden gebracht voor specifieke behandeling. Door dit gebaar, draagt u bij aan de handhaving van het milieu en de bescherming van de gezondheid van de mens. Voor het wegwerpen van de batterijen dient u de regels van uw land in beschouwing te nemen. 8. Normen De Compex is direct afgeleid van de medische techniek. Om uw veiligheid te waarborgen, stemmen het concept, de fabricage en de distributie van de Compex overeen met de eisen van de Europese Richtlijn 93/42/CEE. Nederlands Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 269 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 Het apparaat voldoet aan de norm op Algemeen Oplaadbare accumulator nikkelmetaal hybride (NIMH) (4,8 V ª 1200 mA/h) Oplader: Voor het opladen van de Compex kunnen alleen opladers met de volgende referenties gebruikt worden: EUROPA Voeding: UK behandeling LET OP: onder bepaalde condi- Nederlands ties kan de effectieve waarde van de stimulatie impulsen 10 mA of 10 V hoger liggen. De richtlijnen in deze gebruiksaanwijzing dienen dan ook strikt te worden nageleefd. De Compex is een apparaat van klasse II met interne elektrische bron en aangebrachte delen van het type BF. Betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) De knop “Aan/Uit” is een multifunctionele knop: Functie N° van het symbool (volgens CEI 878) Aan/Uit (twee vaste posities) Stop (uitschakelen) 270 01-03 Wacht (Stand-by) of voorbereidende toets voor een deel van het apparaat 01-06 01-10 Type TR503-02-A-133A03 Input 90-264 VAC /47-63Hz / 0.5A max. Output 9V / 400mA / 6W Type TR1509-06-A-133A03 Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max. Output 9V / 1.4A / 15W Patentaanvraag in 10. Genormaliseerde symbolen Type TR503-02-E-133A03 Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max. Output 9V / 400mA / 6W Type TR1509-06-E-133A03 Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max. Output 9V / 1.4A / 15W 9. Patent S nap-elektrode: Page 270 11. Technische eigenschappen USA de algemene veiligheidsregels voor elektromedische apparaten IEC 606011. Het volgt eveneens de norm op de elektromagnetische compatibiliteit IEC 60601-1-2 en de norm voor de bijzondere veiligheidsregels voor zenuw- en spierstimulatoren IEC 60601-2-10. De geldende internationale normen (IEC 60601-2-10 AM1 2001) eisen dat wordt gewaarschuwd tegen het aanbrengen van de elektroden ter hoogte van de borstkas (verhoogd gevaar voor hartfibrillatie). Richtlijn 2002/96/CEE Betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA). 15:17 Type TR503-02-U-133A03 Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max. Output 9V / 400mA / 6W Type TR1509-06-U-133A03 Input 90-264 VAC / 47-63Hz / 0.5A max. Output 9V / 1.4A / 15W Neurostimulatie A lle elektrische specificaties worden gegeven voor een weerstand tussen 500 en 1000 ohm per kanaal.. Uitgangen: Vier onafhankelijke, individueel instelbare kanalen, elektrisch geïsoleerd van elkaar en de aarde Impulsvorm. Rechthoekig; gecompenseerde constante stroom, om elke component van gelijkstroom uit te sluiten, zodat geen restpolarisatie van de huid kan voorkomen Maximale stroomsterkte van een impuls: 120 mA Stap bij verhoging van de intensiteit: – Manuele instelling van de stimulatie-intensiteit: 0-999 (energie) – Minimaal verschil: 0.5 mA Duur van een impuls: 50 tot 400 microseconden Maximale hoeveelheid elektriciteit per impuls: 96 microcoulombs (2 x 48 µC gecompenseerd) Typische stijgtijd van een impuls 3 microseconde (tussen 20 en 80% van de maximale stroomsterkte) Frequentie van de impulsen 1 tot 150 Hertz Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 271 III. GEBRUIKSAANWIJZING Voordat u het apparaat gaat gebruiken, is het ten zeerste aanbevolen dat u aandachtig de contra-indicaties en veiligheidsmaatregelen aan het begin van deze gebruiksaanwijzing leest (zie hoofdstuk I: “Waarschuwingen”). Dit krachtige apparaat is immers geen speelgoed en geen gadget! 1. Aansluitingen aansluitingen van de stimulator te doen overeenstemmen: De door de Compex opgewekte elektrische pulsen worden doorgegeven aan de zenuwen, via zelfklevende elektroden. De keuze van de grootte, de aansluiting en de correcte plaatsing van deze elektroden bepaalt hoe efficiënt en comfortabel de stimulatie is. U moet hieraan dan ook de grootste zorg besteden. Hiervoor – en ook om de aanbevolen stimulatiehoudingen te kennen – verwijzen wij u naar de tekeningen en pictogrammen op de poster en de “Tabel voor de plaatsing van de elektroden en de stimulatieposities” in hoofdstuk VII. De specifieke toepassingen in hoofdstuk VI bevatten eveneens belangrijke informatie hierover. blauw = kanaal 1 geel = kanaal 3 groen = kanaal 2 rood = kanaal 4 1a 1a 1a 1a Fig. 1 – Voorzijde van het apparaat 1a Aansluitingen voor de vier elektrodekabels 1b Aansluiting voor de oplader Aansluiten van de elektroden en kabels De elektrodekabels worden aangesloten op de stimulator via de aansluitingen aan de voorzijde van het apparaat. U kunt vier kabels tegelijk aansluiten op de vier kanalen van het apparaat. V oor meer gebruiksgemak en een betere identificatie van de vier kanalen, raden wij u aan de kleuren van de elektrodekabels en de Aansluiten van de lader M et de Compex beschikt u over een grote bewegingsvrijheid. Hij werkt immers op oplaadbare accu’s. Om deze opnieuw op te laden, gebruikt u de bij het apparaat geleverde oplader, die u op de voorzijde van het apparaat aansluit, en daarna in een stopcontact steekt. U bent verplicht de kabels van het apparaat af te halen. V óór het eerste gebruik van uw stimulator, is het ten zeerste aanbevolen om de accu volledig op te laden, om zijn werkingsduur en levensduur te verlengen. 2. Voorafgaande instellingen van de taal, het contrast en het geluidsvolume V oor het eerste gebruik van uw stimulator, dient u de taal van functioneren van uw apparaat te selecteren. Voor meer informatie hierover zie hieronder. E veneens biedt de Compex, voor een maximaal comfort, de mogelijkheid om een reeks instellingen uit te voeren (keuze van de taal, instellen van het schermcontrast en instellen van het geluidsvolume). Nederlands 1b Het is belangrijk de elektroden goed vast te maken aan de connecties van de kabels. Hiervoor dient u de connectie stevig aan te drukken op de elektrode, totdat u een dubbele “klik” hoort. 271 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 moet u het desbetreffende optiescherm oproepen, door de toets “Aan/Uit” links op de Compex in te drukken en enkele seconden ingedrukt te houden terwijl u de stimulator aanzet. 15:17 Page 272 H iervoor 3c 3a 3b Fig. 3 3a Om de gewenste categorie te selecteren, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 1 (om naar links te gaan) of van kanaal 3 (om naar rechts te gaan), tot de gewenste categorie oplicht. 2d 2a 2b 2c Fig. 2 3b Om uw keuze te bevestigen en naar het programma selectiescherm te gaan (zie volgende rubriek: “Selecteren van een programma“), drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 4. 2a Om de taal van uw keuze te selecteren, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 1 (om omhoog/omlaag te gaan), tot de gewenste taal in witte letters op zwarte achtergrond verschijnt. 3c Om de stimulator uit te schakelen, drukt u op de toets “Aan/Uit”. 2b Om het schermcontrast in te stellen, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 2 (“+” om het gewenste percentage te verhogen of “–” om het te verlagen). 4. Selecteren van een programma 2c Om het geluidsvolume in te stellen, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 3 (“+” om het gewenste percentage te verhogen en “–” om het te verlagen). 2d Om de geselecteerde parameters goed te keuren, drukt u op de toets “Aan/Uit”. De stimulator registreert uw opties. Nu is hij klaar om te werken met de instellingen die u hebt bepaald. Voor de keuze van het programma, raadpleeg hoofdstuk VII van deze gebruiksaanwijzing (“Programma's en specifieke toepassingen”). O nafhankelijk van welke categorie u hebt gekozen in de vorige stap, verschijnt een lijst met een variabel aantal programma's op het scherm. 3. Kiezen van een programmacategorie Om Nederlands 272 uw stimulator in te schakelen, drukt u kort op de toets “Aan/Uit” links op de Compex. U hoort een muziekje en op het scherm verschijnen de verschillende programma categorieën. V oordat u het programma van uw keuze kunt selecteren, moet u uw categorie selecteren. 4b Fig. 4 4a 4c 4a Om het programma van uw keuze te selecteren, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 1 (omhoog/omlaag), tot het gewenste programma in witte letters op zwarte achtergrond verschijnt. 4b Druk op de toets “Aan/Uit” om terug te keren naar het vorig scherm. 4c Nadat u het programma van uw keuze hebt geselecteerd, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 4 die, afhankelijk van het gekozen programma het symbool START of . Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 273 b) = = een scherm voor de parameterinstelling verschijnt. a) START = de stimulatiesessie start onmiddellijk; 5. Individualiseren van een programma 5b De opwarmingsfase, die bij bepaalde programma's hoort, is standaard geactiveerd (warmte stijgt op uit de radiator). Als u deze fase wilt overslaan, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 2. Niet alle programma's beschikken over een personalisatiescherm! 5d 5e 5b 5c Opwarmingsfase 5f 5a U moet in bepaalde programma's manueel de spiergroep selecteren die u wilt stimuleren. Deze spiergroep wordt aangeduid door een figuurtje dat verschijnt boven kanaal 1. Om zelf een groep te kiezen, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 1 (omhoog/omlaag). De zeven mogelijke spiergroepen worden achtereenvolgens in het zwart op het figuurtje aangeduid: vb f c j Buik en Onderrug Bilspieren Bovenbenen Geen opwarmingsfase De geldende internationale normen eisen dat wordt gewaarschuwd tegen het aanbrengen van de elektroden ter hoogte van de borstkas (verhoogd gevaar voor hartfibrillatie). m e Onderarmen en Handen td Borst en Rug Bovenbenen en Voeten Schouders en Bovenarmen 5c Bepaalde programma's vragen u, het trainingsniveau in te stellen. Hiervoor drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 3 (omhoog/omlaag) tot het gewenste trainingsniveau wordt afgebeeld. Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 5d Totale duur van het programma in minuten. 5e Druk op de toets “Aan/Uit” om terug te keren naar het vorige scherm. Niveau 4 Niveau 5 Nederlands 5a Fig. 5 5f Om uw keuze te bevestigen en het programma te starten, drukt u op de toets “+”/“–” van kanaal 4. 273 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 274 6. Tijdens de stimulatiesessie Instellen van de stimulatieenergie I n het begin van het programma, vraagt de Compex u de stimulatieenergie, de sleutel voor de efficiëntie van de stimulatie, te verhogen. 6b 6c De hieronder afgebeelde voorbeelden volstaan om de algemene hoofdregels uit te leggen. 7d 7e 7b 6d 6a 6e 7c 7a 7f Fig. 7 Fig. 6 6a De Compex “biept” en de symbolen van de vier kanalen knipperen en veranderen van “+” in “000”: de vier kanalen leveren nu 0 energie. U moet de stimulatie-energie verhogen om de stimulatie te kunnen starten. Hiervoor drukt u op de “+” van de toetsten van de betrokken kanalen tot de gewenste instelling bereikt is. Als u de energieniveaus op de vier kanalen tegelijk wilt verhogen, drukt u op de knop “i”, onder de toets “Aan/Uit”. U kunt ook de energieniveaus op slechts de eerste drie kanalen verhogen; hiervoor drukt u tweemaal op de knop “i”, of alleen op de eerste twee kanalen, door drie keer op de deze knop te drukken. Indien u de knop “i” inschakelt, verschijnen de verbonden kanalen in witte letters op zwarte achtergrond. 6b Duur van het programma in minuten en seconden. 6c De bewegende golven representeren de opwarmingsfase. Nederlands 274 6d Voortgangsbalk van de sessie. Voor details over de “werking” hiervan, zie de volgende rubriek (“Verloop van het programma”). 6e Door een druk op de toets “Aan/Uit” kunt u terugkeren naar het vorige scherm. Verloop van het programma De stimulatie begint nadat u de stimulatie-energie hebt verhoogd. De schermen die verschijnen tijdens het stimuleren bieden een overzicht van het verloop van de sessie. Deze schermen kunnen verschillen afhankelijk van het programma. 8a 8b 8d 8c 8e 8f Fig. 8 7a-8a Resterende tijd (in minuten en seconden) vóór het einde van het programma. 7b-8b Bewegend symbool ter aanduiding van de categorie waartoe het programma behoort. 7c-8c Voortgangsbalk van de sessie: De voortgangsbalk bestaat uit drie verschillende delen: het programma bestaat uit drie stimulatiefasen, namelijk de opwarming (licht gearceerd/links), de eigenlijke training (zwarte zone/midden) en de relaxatie aan het einde van het programma (zwaar gearceerd/rechts). De voortgangsbalk kan ook volledig gearceerd zijn: het programma bestaat dan uit één enkele stimulatiesessie. De cursor net onder de balk verplaatst zich horizontaal en toont hoever het programma precies gevorderd is (hier: aan het begin van de tweede fase, de trainingsfase). 7d-8d Balk van de duur van de contractie- en actieve rusttijd: Deze balk bevindt zich rechts van de voortgangsbalk, uitsluitend tijdens de trainingsfase. Hiermee kunt u de duur van de contractie- en actieve rusttijd volgen. 7d De cursor bevindt zich onder het zwarte deel (links) van de balk: u bent in de spiercontractiefase. 31/01/08 8d De cursor bevindt zich onder het gearceerde gedeelte (rechts) van de balk: u bent in de actieve rustfase. 15:17 Einde van het programma De stimulatie energie gedurende de actieve rustfase is automatisch afgesteld op 50% van de energie gedurende de contractiefase. 7e-8e Verticale balken: 7e De spiercontractiefase wordt ook afgebeeld met behulp van de balken boven de gebruikte stimulatiekanalen (die zich vullen met zwart naarmate de contractiefase vordert). 8e De actieve rustfase wordt ook afgebeeld met behulp van de balken boven de gebruikte stimulatiekanalen (die zich vullen met arceringen naarmate de actieve rustfase vordert). 7f-8f U kunt het programma tijdelijk onderbreken ( STOP = “PAUZE”) door op de aan/uit knop te drukken. Indien u verder wilt gaan met het programma, is het voldoende op de toets “+”/“–” van kanaal 4 te drukken. Na een onderbreking begint de stimulatie opnieuw met een stimulatie-energie die 80% bedraagt van de energie die ingesteld was vóór de STOP . Aanpassen van de stimulatieenergie 9a Fig. 9 9a Tijdens de sessie gaat de Compex “biepen” en er gaan + symbolen knipperen boven de actieve kanalen (bovenop de aangeduide energieaanduidingen): de Compex stelt u voor het niveau van de stimulatie-energie te verhogen. Als u geen hogere energie meer kunt verdragen, negeert u deze boodschap gewoon.. Page 275 10a 10b Fig. 10 10a Aan het einde van de sessie, verschijnt een vlag en klinkt een muziekje. 10b Kunt u de stimulator uitschakelen door op de toets “Aan/Uit” te drukken ( OFF ). 7. Elektrisch verbruik en Heropladen Laad het apparaat nooit op als de kabels aangesloten zijn op de stimulator. Laadt de accu's nooit op met een andere oplader dan de oplader die door Compex wordt geleverd. D e Compex functioneert op oplaadbare accu's. Hun autonomie varieert afhankelijk van de gebruikte programma's en stimulatie-energie. V óór het eerste gebruik van uw stimulator, is het ten zeerste aanbevolen om de accu volledig op te laden, om zijn werkingsduur en levensduur te verlengen. Indien u uw stimulator niet gebruikt gedurende een langere periode, raden wij aan regelmatig de batterij op te laden. Elektrisch verbruik H et batterijsymbool duidt het laadniveau van het accublok aan. Nederlands Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 11a Fig. 11 11b 275 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 11a Twee streepjes in de kleine batterij knipperen: het laadniveau van de accu's is laag. Beëindig de sessie en laad het apparaat op (zie volgende rubriek). 11b Het symbool START , dat normaal verschijnt boven de toets “+”/“–” van kanaal 4 is verdwenen ( ) de accu's zijn volledig leeg. U kunt het apparaat niet meer gebruiken. Laad het onmiddellijk op (zie volgende rubriek). Page 276 13a Fig. 13 Opladen Om de Compex op te laden, moet u absoluut vooraf de elektrodekabels van het apparaat losmaken. Stop de lader vervolgens in het stopcontact en verbind de stimulator met de lader (zie rubriek 1: “Aansluiten van de lader”). Automatisch verschijnt dan het onderstaande laadmenu. 12a 14a Fig. 14 2) dat de elektroden verlopen en/of versleten zijn en/of dat het contact slecht is; probeer met nieuwe elektroden; 3) dat de elektrodekabel defect is: controleer dit door de kabel op een ander kanaal aan te sluiten. Vervang de defecte kabel indien het probleem voortduurt. 12b Defect van het oplaad systeem Fig. 12 12a De Compex is aan het opladen sinds 3 minuten en 8 seconden (volledig opladen kan tussen 1h30 en 2 uur duren met de snelle oplader die bij het apparaat wordt geleverd. 12b Het laden is bezig en het symbool van de kleine batterij is niet helemaal vol. Als het opladen beëindigd is, knippert de totale duur van de lading en is de kleine batterij helemaal gevuld. Nu kunt u de oplader uittrekken: de Compex schakelt automatisch uit. Nederlands 276 8. Problemen en oplossingen Elektrodefout 13a-14a De Compex “biept” en toont afwisselend het symbool van een paar elektroden en dat van een pijl die wijst naar het kanaal dat een probleem vertoont. In het voorbeeld hierboven, heeft de stimulator een elektrodefout gedetecteerd op kanaal 2. Deze boodschap kan betekenen: 1) dat geen elektroden zijn aangesloten op dit kanaal; E en probleem kan optreden tijdens het opladen van de stimulator. De Compex biept continu en het hieronder afgebeelde scherm verschijnt: Fig. 15 I ndien dit scherm verschijnt, dient u de oplader uit te nemen en het apparaat uit te schakelen. Neem contact op met de klantenservice en geef het nummer van de fout door. M ocht uw apparaat, om welke reden ook, een andere defect vertonen dan de hierboven genoemde problemen, neem dan contact op met de klantenservice. Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 277 IV. HOE WERKT ELEKTROSTIMULATIE ? H et 1) de motorische zenuwen, om spierarbeid op te leggen, waarbij de hoeveelheid en de uitwerking worden bepaald door de stimulatieparameters; men spreekt dan over elektrische spierstimulatie (ES). 2) bepaalde types gevoelszenuwen, om pijnverschijnselen tegen te gaan. 1. Stimuleren van de motorische zenuw (ES) B ij een vrijwillige contractie, komt het bevel voor de spieractiviteit van de hersenen, die een bevel naar de zenuwvezels zenden in de vorm van een elektrisch signaal. Dit signaal wordt doorgegeven aan de spiervezels, die samentrekken. H et elektrostimulatieprincipe bootst het proces van de spiersamentrekking getrouw na. De stimulator zendt een elektrische stroompuls naar de zenuwvezels, die een prikkeling op deze vezels veroorzaakt. Deze prikkeling wordt overgebracht op de spiervezels, die hierop reageren met een elementaire mechanische respons (= spierschok). Deze laatste vormt het basiselement voor de spiercontractie. D eze spierrespons is volledig gelijk aan de spierbeweging die door de hersenen wordt opgelegd. Met andere woorden, de spier maakt geen onderscheid tussen een bevel van de hersenen of een bevel van de stimulator. Elektrische impuls Prikkeling Voortgeleiding van de prikkeling Motorische zenuw Gestimuleerd spier Elementaire mechanische antwoord = Spierschok De parameters van de Compex-programma's (aantal pulsen per seconde, contractieduur, rustduur, totale duur van het programma) maken het mogelijk verschillende soorten arbeid aan de spieren op te leggen, afhankelijk van het type spiervezel. Er zijn inderdaad verschillende types spiervezels te onderscheiden afhankelijk van de snelheid waarmee ze samentrekken: langzame, halfsnelle en snelle vezels. Een sprinter heeft meer snelle vezels, terwijl een marathonloper meer langzame vezels heeft. Dankzij de kennis van de menselijke fysiologie en een perfecte beheersing van de stimulatieparameters van de programma's kan men de spieroefening zeer precies afstemmen op het gewenste doel (spierversterking, verhoging van de doorbloeding, versteviging, enz.). 2. Stimuleren van de gevoelszenuwen De elektrische impulsen kunnen eveneens de gevoelszenuwen prikkelen, om een pijnstillend effect te verkrijgen. H et stimuleren van de sensibele zenuwvezels voor tastzin blokkeert het overbrengen van pijn door het zenuwstelsel. Het stimuleren van een Nederlands principe van elektrostimulatie bestaat uit de stimulatie van de zenuwvezels met behulp van elektrische pulsen die worden overgebracht door elektroden. D e door de Compex-stimulatoren opgewekte elektrische pulsen zijn van een hoge kwaliteit – ze zijn veilig, comfortabel en efficiënt – en geschikt om verschillende types zenuwvezels te stimuleren: 277 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 ander type gevoelszenuwen verhoogt de productie van endorfine en vermindert zo de pijn. D ankzij de pijnstillende programma's kan de elektrostimulatie plaatselijke acute of chronische pijnen en spierpijn behandelen.. 15:17 Page 278 Opgelet: gebruik de pijnstillende programma's niet langdurig zonder een arts te raadplegen. De voordelen van de elektrostimulatie De elektrostimulatie biedt een zeer doeltreffende manier om uw spieren te oefenen: ■ met een duidelijke verbetering van de verschillende spierkwaliteiten, ■ zonder cardiovasculaire of psychische vermoeidheid, ■ zonder uw gewrichten en pezen te zwaar te belasten. Op deze wijze maakt de elektrostimulatie het mogelijk meer werk op te leggen aan de spieren dan met vrijwillige oefeningen. Om efficiënt te zijn, moet dit werk worden opgelegd aan een zo groot mogelijk aantal spiervezels. Het aantal vezels die werken, hangt af van de stimulatie-energie. U moet dus gebruik maken van de maximaal verdraagbare energie. De gebruiker is zelf verantwoordelijk voor dit aspect van de stimulatie. Hoe hoger de stimulatie-energie, hoe meer spiervezels zullen werken en des te groter de vooruitgang. Om maximaal van de behaalde resultaten te profiteren, raadt Compex u aan uw elektrostimulatie sessies aan te vullen met: ■ een regelmatige lichamelijke activiteit, ■ een gezonde en gevarieerde voeding, ■ een evenwichtig leven. V. PRAKTISCHE TOEPASSINGSREGELS De in deze rubriek uiteengezette gebruiksprincipes gelden als algemene regels. Voor alle programma’s is het raadzaam de informatie en gebruiksadviezen in hoofdstuk VI van deze gebruiksaanwijzing (“Programma’s en specifieke toepassingen”) aandachtig te lezen. 1. Plaatsing van de elektroden gelijk en normaal dat een elektrode- Nederlands Wij raden u aan de aanbevolen plaatsingen voor de elektroden te gebruiken. Hiervoor verwijzen wij u naar de tekeningen en pictogrammen op de poster en naar de “Tabel voor de plaatsing van de elektroden en de stimulatieposities” in hoofdstuk VII. E en een negatieve pool (–) = zwarte connectie Op 278 stimulatiekabel heeft twee polen: een positieve pool (+) = rode connectie elk van de twee polen moet een verschillende elektrode aangesloten zijn. O pmerking: bij bepaalde plaatsingen van de elektroden, is het volstrekt mo- uitgang ongebruikt blijft. A fhankelijk van de kenmerken van de gebruikte stroom voor elke programma, kan de elektrode die is aangesloten op de positieve pool (rode aansluiting) baat hebben bij een “strategische” plaatsing. V oor alle programma's met elektrostimulatie van de spieren, dat wil zeggen voor de programma's die de spieren doen samentrekken, is het belangrijk dat de elektrode met de positieve polariteit wordt geplaatst op het motorische punt van de spier. D e keuze van de grootte van de elektroden (groot of klein) en hun correcte plaatsing op de spiergroep die 31/01/08 men wil stimuleren, zijn bepalende en essentiële factoren voor de doeltreffendheid van de elektrostimulatietechniek. Houd u dus altijd aan de op de tekeningen aangeduide grootte van de elektroden. Behalve bij een bijzonder medisch advies, moet u steeds de op de tekeningen aangeduide plaatsing naleven. Indien nodig zoekt u de beste positie door de positieve elektrode lichtjes te verplaatsen, tot u de beste spiercontractie of de meest comfortabele plaatsing vindt. De Groep Compex wijst elke verantwoordelijkheid af voor andere positioneringen. 2. Positie van de persoon Om de stimulatiehouding te bepalen afhankelijk van de plaatsing van de elektroden en het gekozen programma, verwijzen wij u naar de tekeningen en pictogramman op de poster en naar de “Tabel voor de plaatsing van de elektroden en de stimulatieposities” in hoofdstuk VII. De positie van de persoon hangt af van de spiergroep die men wil stimuleren en van het gekozen programma. V oor de programma’s die sterke spiercontracties (tetanische contracties) veroorzaken, is het aanbevolen om de spier isometrisch te werken. Daarvoor moet u het uiteinde van de gestimuleerde extremiteit(en) stevig vastmaken. Zo zorgt u voor een maximale weerstand tegen de beweging en voorkomt u dat de spier verkort tijdens de contractie, en voorkomt u het optreden van krampen en ernstige spierpijnen na de sessie. Bijvoorbeeld bij het stimuleren van de quadriceps, om te voorkomen dat de knieën worden gestrekt, gaat de persoon zitten, met de enkels vastgebonden. Voor de andere programmatypes bijvoorbeeld de programma's Pijnbehandeling TENS en het programma Actieve 15:17 Page 279 recuperatie, die niet leiden tot krach- tige spiercontracties, neemt u de meest comfortabele houding aan. 3. Instellen van de stimulatie-energie V oor een gestimuleerde spier, hangt het aantal van de vezels die werken af van de stimulatie-energie. Voor de programma’s die sterke spiercontracties (tetanische contracties) veroorzaken, moet u dus absoluut een maximale stimulatie-energie gebruiken, namelijk altijd tegen de grens van wat u kunt verdragen, om zoveel mogelijk vezels te activeren. D e “Tabel voor de plaatsing van de elektroden en de stimulatieposities” in hoofdstuk VII vertelt u hoe hoog de energie moet zijn, in functie van het gekozen programma. 4. Vooruitgang in de niveaus I n het algemeen is het niet aan te raden de niveaus te snel te doorlopen om zo snel mogelijk op niveau 5. te geraken. De verschillende niveaus zijn voorzien op een geleidelijke opbouw van de elektrostimulatietraining. H et eenvoudigst en het meest voorkomend is het, te beginnen met niveau 1 en om naar het volgend niveau over te gaan zodra men aan een nieuwe stimulatiecyclus begint. A an het einde van een cyclus kunt u ofwel een nieuwe cyclus beginnen met het eerstvolgende hogere niveau, ofwel een onderhoudscyclus volgen van 1 sessie per week op het laatst gebruikte niveau. Nederlands Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 279 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 280 VI. PROGRAMMA’S EN SPECIFIEKE TOEPASSINGEN De protocollen die volgen zijn voorbeelden. Ze geven een beter idee van de manier waarop de elektrostimulatiesessies kunnen worden gecombineerd met een vrijwillige activiteit. Deze protocollen helpen u te bepalen welke procedure u het best kunt volgen afhankelijk van uw behoeften (keuze van het programma, spiergroep, duur, plaatsing van de elektroden, lichaamshouding). kunt zonder meer een andere dan de voorgestelde spiergroep kiezen, afhankelijk van de activiteit die u beoefent of de lichaamszone die u wilt stimuleren. D e specifieke toepassingen geven u informatie over de plaatsing van de elektroden en de lichaamshouding. Deze informatie wordt gegeven in de vorm van cijfers (positie van de elektroden) en letters (lichaamshouding). Zij refereren naar de “Tabel voor de plaatsing van de elektroden en de stimulatieposities” in hoofdstuk VII en U Nederlands 280 naar de poster met de tekeningen van de elektroden positie en de pictogrammen van de lichaamshouding. De tabel geeft eveneens een indicatie betreffende de te gebruiken stimulatie energie, afhankelijk van het programma. D e spiergroep die u met het apparaat dient te selecteren wordt aangegeven door een klein figuurtje. Indien dit figuurtje niet aanwezig is (-), is het niet nodig een spiergroep te selecteren: de selectie is automatisch. Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 281 H e spiervoorbereiding van de competitiesporter, vele jaren lang verwaarloosd, is tegenwoordig onontbeerlijk geworden. Elektrostimulatie dient zich aan als een aanvullende trainingstechniek die veel wordt toegepast door een steeds groter aantal sporters die hun prestaties willen verbeteren. De maximale kracht van een spier verhogen, het spiervolume vergroten, het bevorderen van ofwel de explosieve kracht van een spier, ofwel het vermogen van de spiervezels om een duurinspanning vol te houden, zijn verschillende doelstellingen, waaruit men dient te kiezen afhankelijk van de uitgeoefende sport. Het optimaal voorbereiden van de spieren vlak voor de competitie, het combineren van elektrostimulatie met een vrijwillige spiertraining, het optimaliseren van de effecten van een trainingstechniek als stretching, het nabootsen van de spierbelasting veroorzaakt tijdens een actieve pliometrie training, of het onderwerpen van de spieren aan een "regeneratie" inspanning, is tegenwoordig gemakkelijk dankzij de zeer specifieke werking van de nieuwe programma's van uw Compex. De programma's in de categorie Sport van de Compex zijn bedoeld om de kwaliteiten van de spieren van competitiesportbeoefenaars, die vrijwillig minstens vijf uur per week trainen, te verbeteren. B ovendien is het voor de 4 basistrainingsprogramma's, Uithoudingsvermogen, Weerstand, Kracht en Explosieve kracht, ten zeerste aan te bevelen de Trainingsplanner op de DVD te raadplegen. Een interactief vraag-en-antwoordsysteem maakt het mogelijk een gepersonaliseerd trainingsplan op te stellen. H et gebruik van de programma's in de categorie Sport is af te raden voor geatrofieerde spieren die een pathologisch proces hebben doorstaan. Voor dergelijke spieren moeten de programma's in de categorie Revalidatie (zie rubriek "Categorie Revalidatie"). D e protocollen die volgen zijn slechts voorbeelden. Ze geven een beter idee van de manier waarop de elektrostimulatiesessies kunnen worden gecombineerd met de vrijwillige training. O m erachter te komen welk niveau van de sport programma’s u moet gebruiken, kunt u terugvallen op de DVD trainingsplanner. Aan het einde van een cyclus kunt u ofwel een nieuwe cyclus beginnen met het eerstvolgende hogere niveau, ofwel een onderhoudscyclus volgen van 1 sessie per week op het laatst gebruikte niveau. Nederlands Categorie Sport 281 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 282 Sport Effecten Toepassingen Potentiatie Verhoging van de contractiesnelheid en krachtwinst Minder zenuwinspanning om de maximale kracht te bereiken Om de spieren optimaal voor te bereiden vlak vóór de competitie Uithoudingsvermogen Verbeterde zuurstofopname door de gestimuleerde spieren Verbeterde prestaties voor duursporten Voor sporters die hun prestaties willen verbeteren tijdens sportinspanningen van lange duur Verbeterde melkzuurcapaciteit van de spieren Verbeterde prestaties voor weerstandsporten Te Voor competitiesporters die hun capaciteit om intense en langdurige inspanningen te leveren willen vergroten Kracht Verhoging van de maximale kracht Verhoging van de snelheid van de spiercontractie Voor competitiesporters die een discipline beoefenen die kracht en snelheid vraagt Explosieve kracht Verkorting van de tijd waarin een bepaalde kracht wordt bereikt Grotere efficiëntie van explosieve bewegingen (springkracht, shoot, enz.) Voor sporters die een discipline beoefenen waarin explosiviteit een belangrijke factor in de prestatie is Vergroting van het spiervolume Verbeterde spierweerstand Voor competitiesporters die hun spiermassa willen vergroten Voor body-builders Programma’s Weerstand Hypertrophie Nederlands 282 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 283 Effecten Toepassingen Training en voorbereiding van de spieren voor alle soorten spierarbeid (uithoudings-vermogen, weerstand, kracht, explosieve kracht), dankzij verschillende arbeidssequenties Aan het begin van het seizoen, om de spieren opnieuw in vorm te brengen na een rustperiode en vóór de meer intensieve en specifieke trainingen Tijdens het seizoen, voor diegenen die niet alle aandacht op één soort training willen richten maar hun spieren aan verschillende werkregimes willen onderwerpen Stretching Optimalisatie van de effecten van de vrijwillige stretchingtechniek, dankzij de vermindering van de spierspanning verkregen door de specifieke activering van de antagonist van de gerekte spier (reciproke inhibitie reflex) Voor alle sporters die hun spierelasticiteit willen onderhouden of verbeteren Gebruiken na alle trainingssessies of tijdens een specifieke stretching-sessie Actieve recuperatie Sterke stijging van de bloedstroom Versnelde afvoer van het afval van de spiercontractie Endorfinisch effect (zie categorie Pijnbestrijding) Relaxerend en ontspannend effect Om het herstellen van de spieren te bevorderen na een intense inspanning Gebruiken binnen 3 uur na een intensieve training of een wedstrijd Regeneratie Pijnstillend effect door het vrijkomen van endorfines Sterke stijging van de bloedstroom wat de zuurstofvoorziening en de drainage bevordert Activering van de oxydatieve stofwisseling Heractivering van de proprioceptie Te gebruiken de dag na een competitie als "regeneratie" training of als aanvulling op een dergelijke training, die zo kan worden verlicht Programma’s Fartlek Nederlands Sport 283 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 284 Sport Specifieke toepassingen Gebruik van het programma Potentiatie om de effecten van de explosiviteit te optimaliseren (sprint, springen, squash, voetbal, basketbal, enz.) onmiddellijk vóór de specifieke training of de competitie H et programma Potentiatie moet worden gebruikt op de spieren die het meest worden belast in de beoefende sporttak. In dit voorbeeld, gaat het om de prioritaire spieren van de sprinter (quadriceps). Voor andere disciplines kunnen andere te stimuleren spieren worden gekozen (raadpleeg, indien nodig, de Trainingsplanner op de CD-ROM). H et programma Potentiatie is geen vervanging voor de vrijwillige warming-up die normaal wordt toegepast vóór de competitie. De sporter voert dan ook zijn gewoonlijke warming-up uit met activatie van het cardio-vasculaire systeem, korte versnellingen die geleidelijk aan sneller worden, startsprinten en rekken. Een korte sessie Potentiatie (ong. 3 minuten) wordt uitgevoerd op de quadriceps van de sprinter onmiddellijk vóór de start van zijn wedstrijd (of -wedstrijden, in het geval van kwalificaties). Het bijzondere regime voor het activeren van de spieren van het programma Potentiatie maakt het mogelijk een maximale prestatie te bereiken vanaf de eerste seconden van de wedstrijd. Duur van de cyclus: 1 x Nederlands 284 De sessie steeds zo kort mogelijk vóór de start uitvoeren, in elk geval binnen de 10 minuten vóór de start. Als de tussentijd langer dan 10 minuten bedraagt, zwakt het potentiatie-effect van de spiervezels immers snel af Programma: Potentiatie 8G c Voorbereiding voor een wielrenner die driemaal per week traint en die zijn uithoudingsvermogen wil vergroten L angdurige inspanningen belasten het aë- robe metabolisme, waarvan de bepalende factor de hoeveelheid zuurstof is die de spieren verbruiken. Om het uithoudingsvermogen te vergroten, moet men dus de zuurstofvoorziening aan de door dit soort inspanning belaste spieren maximaal ontwikkelen. Aangezien zuurstof vervoerd wordt door het bloed, is een goedwerkend cardio-vasculair systeem noodzakelijk, wat mogelijk wordt door een vrijwillige training onder bepaalde omstandigheden. Maar de capaciteit van de spier om de aankomende zuurstof op te nemen (oxydatieve capaciteit) kan ook worden verbeterd dankzij een specifiek werkregime. H et programma Uithoudingsvermogen in de categorie Sport zorgt voor een beduidende verhoging van het zuurstofverbruik van de spieren. De combinatie van dit programma met het programma Capillarisatie, dat zorgt voor de ontwikkeling van het netwerk van de kleine intramusculaire bloedvaten, is zeer interessant en maakt het duursporters mogelijk hun prestaties te verbeteren. Duur van de cyclus: 8 weken, 5 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: 1 x Uithoudingsvermogen 8G c Wo: Fietstraining 1h30 (matige snelheid), vervolgens 1 x Capillarisatie 8◊ c Do: 1 x Uithoudingsvermogen 8G c Vr: Rust Za: Fietstraining 60’ (matige snelheid), vervolgens 1 x Uithoudingsvermogen 8G c Di: Fietsrit 2h30 (matige snelheid), vervolgens 1 x Capillarisatie 8◊ c Programma’s: Uithoudingsvermogen 8G en Capillarisatie 8◊ c Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 285 Sport Z oveel mogelijk kilometers lopen is onontbeerlijk als men vooruitgang wil boeken in langeafstandswedstrijden. Maar iedereen erkent tegenwoordig het traumatiserend effect op de pezen en de gewrichten van dit type training. Inbouwen van de elektrostimulatie met de Compex in de training van de langeafstandsloper biedt een uitstekend alternatief voor dit probleem. Het programma Uithoudingsvermogen, dat de capaciteit van de spieren om zuurstof te verbruiken verbetert, en het programma Capillarisatie, dat de kleine bloedvaten in de spieren ontwikkelt, maken het mogelijk het uithoudingsvermogen te vergroten en tegelijk het aantal kilometers per week en dus het risico op blessures te verminderen. Duur van de cyclus: 8 weken, 5 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: 1 x Uithoudingsvermogen 8G c Wo:- Vrijwillige training: warming-up 20’, vervolgens 1-2 series van 6 x [30’’ snel / 30’’ langzaam] - Langzaam rennen aan het eind van de sessie 10’, vervolgens 1 x Capillarisatie 8◊ c Do: 1 x Uithoudingsvermogen 8G c Vr: Rust Za: Soepel rennen 60’, vervolgens 1 x Uithoudingsvermogen 8G c Di: Lang parcours 1h30 (matige snelheid), vervolgens 1 x Capillarisatie 8◊ c Programma’s: Uithoudingsvermogen 8G en Capillarisatie 8◊ c sport, raadpleeg de Trainingsplanner op de CD-ROM). T ijdens de voorbereidingsperiode van sporten die de anaërobe melkzuurketen zwaar belasten (intense inspanning, zo lang mogelijk volgehouden), is het van essentieel belang om de specifieke spiervoorbereiding niet te verwaarlozen. Het stimuleren van de quadriceps (of een andere belangrijke spiergroep, afhankelijk van de beoefende sport) met het programma Weerstand zorgt voor een beter anaëroob vermogen en een grotere spiertolerantie voor hoge melkzuurconcentraties. De voordelen op het terrein zijn duidelijk: betere prestaties dankzij een betere spierweerstand tegen vermoeidheid voor inspanningen van het anaërobe melkzuurtype. O m de effecten van deze voorbereiding te optimaliseren, is het aanbevolen ze aan te vullen met sessies Capillarisatie, uitgevoerd tijdens de laatste week vóór de competitie (zie Deel IV: "Programma’s en specifieke toepassingen", "Categorie Vasculair", "Aanscherpen voor een competitie voor weerstandsporten (bijv.: 800 m 1500 m lopen, enz.)"). E en sessie Actieve recuperatie is aanbevolen na de meest intensieve trainingen. Zij verhoogt het herstel van de spieren en vermindert de vermoeidheid tijdens de periode van het seizoen waarin het meest getraind wordt. Duur van de cyclus: 6-8 weken, 4 x/week. Voorbeeld voor 1 week Ma: 1 x Weerstand 8G c Di: Vrijwillige training op de baan Wo:1 x Weerstand 8G c Do: Intensieve vrijwillige training op de baan, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8◊ c Vr: Rust Voorbereiding in het voorseizoen van de melkzuurcapaciteit voor een weerstandsport en met drie actieve trainingen per week (800m lopen, wielrennen (baan), enz.) V oorbeeld van de planning voor het ont- wikkelen van de melkzuurcapaciteit (weerstand) van de quadriceps. Voor andere disciplines kunnen andere te stimuleren spieren worden gekozen (om deze spieren te vinden afhankelijk van de Za: Rust Di: 1 x Weerstand 8G c, gevolgd door 1 sessie vrijwillige training op de baan Programma’s: Weerstand 8G en Actieve recuperatie 8◊ c Nederlands Voorbereiding van een hardloper die driemaal per week traint en zijn uithoudingsvermogen wil vergroten (halve marathon, marathon) 285 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 286 Sport Voorbereiding voor een wielrenner die driemaal per week traint en die zijn kracht wenst te vergroten H et ontwikkelen van de spierkracht in de bovenbenen is altijd interessant voor een wielrenner. Bepaalde vormen van fietstraining (oefeningen op hellingen) gaan hiertoe bijdragen. Maar de resultaten zullen spectaculairder zijn als tegelijk een aanvullende training met elektrostimulatie met de Compex wordt gevolgd. Het bijzondere regime van spiercontracties van het programma Kracht en de grote hoeveelheid werk waaraan de spieren worden onderworpen, maken het mogelijk de spierkracht van de bovenbenen beduidend te vergroten. B ovendien maakt het programma Actieve recuperatie, uitgevoerd binnen drie uur volgend op de zwaarste trainingen, het herstellen van de spieren mogelijk en kan worden voortgezet met trainingen van hoge kwaliteit in goede omstandigheden. Duur van de cyclus: 8 weken, 5 x/week Voorbeeld voor 1 week Duur van de cyclus: 8 weken, 5 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: 1 x Kracht 18C e Wo: -Zwemtraining 20-30’ (verschillende zwemslagen), vervolgens 5-10 maal 100 m met pull-boy - Herstel 100 m rugslag - Rustig worden 15’, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 18◊ e Ma: Rust Do: 1 x Kracht 18C e Di: 1 x Kracht 8G c Vr: Rust Wo: - Fietstraining 45’ (matige snelheid), vervolgens 5-10 hellingen van 500-700 m (snel) - Herstellen in de afdaling - Tot rust komen 15-20’, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8◊ c Do: 1 x Kracht 8G c Vr: Rust Za: Fietstraining 45’ (matige snelheid), vervolgens 1 x Kracht 8G c Nederlands 286 vullende training met elektrostimulatie met de Compex wordt gevolgd. Het bijzondere regime van spiercontracties van het programma Kracht en de grote hoeveelheid werk waaraan de spieren worden onderworpen, maken het mogelijk de spierkracht van de bovenbenen beduidend te vergroten. B ovendien maakt het programma Actieve recuperatie, uitgevoerd binnen drie uur volgend op de zwaarste trainingen, het herstellen van de spieren mogelijk en kan worden voortgezet met trainingen van hoge kwaliteit in goede omstandigheden. Di: - Fietsrit 2h30-3h (matige snelheid) - Spierversterking op hellingen (gebruik van een groot verzet en zittend rijden), vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8◊ c Programma’s: Kracht 8G en Actieve recuperatie 8◊ c Voorbereiding voor een zwemmer die driemaal per week traint en zijn zwemvermogen wil vergroten H et ontwikkelen van de spierkracht in de bovenbenen is altijd interessant voor een wielrenner. Bepaalde vormen van fietstraining (oefeningen op hellingen) gaan hiertoe bijdragen. Maar de resultaten zullen spectaculairder zijn als tegelijk een aan- Za: Zwemtraining 1h inclusief technisch werk, vervolgens 1 x Kracht 18C e Di: - - Zwemtraining 20-30’ (verschillende zwemslagen), vervolgens 5-10 maal 100 m met paddles - Herstel 100 m rugslag - Rustig worden 15’, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 18◊ e Programma’s: Kracht 18C en Actieve recuperatie 18◊ e Voorbereiding in het voorseizoen voor een teamsport (voetbal, rugby, handbal, volleybal, enz.) V oorbeeld van planning om de kracht van de quadriceps te vergroten. Afhankelijk van de sport, eventueel een andere spiergroep kiezen. T ijdens de voorbereidende periode van teamsporten, is het van essentieel belang de specifieke spiervoorbereiding niet te verwaarlozen. In de meeste teamsporten, zijn het snelheid en kracht die het verschil maken. De stimulatie van de quadriceps (of een andere belangrijke spier voor de beoefende sport) met het programma Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 287 Sport contractiesnelheid en spierkracht. De voordelen op het terrein zijn duidelijk: verhoogde start- en verplaatsingssnelheid, hogere sprongkracht, verhoogde trapkracht, enz. E en sessie Actieve recuperatie, na de zwaarste trainingen, versnelt het herstel en vermindert de vermoeidheid die wordt opgebouwd gedurende het seizoen waarin een grote belasting wordt opgelegd. Duur van de cyclus: 6-8 weken, 6 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: 1 x Kracht 8G c Di: Groepstraining, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 18◊ c Wo: 1 x Kracht 8G c doende lange interval te laten tussen deze enige stimulatiesessie van de week en de dag van de wedstrijd (minimaal 3 dagen). Het programma Actieve recuperatie, dat moet worden gebruikt binnen de drie uur volgend op de match en na elke intensieve training, zorgt voor een snellere herstel van het spierevenwicht. Duur van de cyclus: Tijdens het sportseizoen, 4 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: Groepstraining, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8◊ c (bij een intensieve training) Wo: 1 x Kracht 8G c Do: Groepstraining, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 18◊ c Do: Groepstraining, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8◊ c (bij een intensieve training) Vr: 1 x Kracht 8G c Vr: Rust Za: Rust Za: Rust Di: Groepstraining of vriendschap-pelijke wedstrijd, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 18◊ c Di: Match, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8◊ c (binnen de 3 uur volgend op de competitie) Programma’s: Kracht 8G en Actieve recuperatie 18◊ c Behouden van de resultaten van voorbereiding voor een teamsport tijdens de competitieperiode (voetbal, rugby, handbal, volleybal, enz.) D it voorbeeld is alleen van toepassing op sporters die een volledige trainingscyclus met elektrostimulatie (minstens 6 weken) hebben uitgevoerd tijdens hun voorbereiding in het voorseizoen. De wekelijkse stimulatiesessie met het programma Kracht moet worden uitgevoerd op dezelfde spiergroepen die werden gestimuleerd tijdens de voorbereidingsperiode (in ons voorbeeld, de quadriceps). T ijdens het seizoen, tijdens de periode waarin regelmatig wedstrijden plaatsvinden, moet men erop letten de spieren niet te overtrainen. Men moet natuurlijk ook de voordelen van de voorbereiding niet verliezen door de stimulatietrainingen te lang uit te stellen. Tijdens deze competitieperiode, moeten de spierkwaliteiten worden onderhouden middels een wekelijkse stimulatiesessie met het programma Kracht. Het is ook noodzakelijk een vol- Programma: Actieve recuperatie 8◊ c Voorbereiding in het voorseizoen voor de explosiviteit van de quadriceps bij een sporter die driemaal per week traint (ver- of hoogspringen, sprint, enz.) V oor andere sporttakken kan een andere te stimuleren spiergroep worden gekozen (raadpleeg indien nodig de Trainingsplanner op de CD-ROM). V oor alle sporters voor wie explosieve spierkracht de essentiële factor van hun prestatie vomt, is de specifieke spiervoorbereiding het hoofdelement van de voorbereiding tijdens het voorseizoen. De explosiviteit van een spier kan worden omschreven als het vermogen van een spier om zo snel mogelijk een maximaal krachtniveau te bereiken. Om deze kwaliteit te ontwikkelen, berust de vrijwillige training op vermoeiende en vaak traumatiserende spiertrainingen, aangezien ze moeten worden uitgevoerd met zware belasting. Het integreren van het programma Explosieve kracht in de training, maakt het mogelijk de spiertrainingen te verlichten, waarbij tegelijk meer voordeel wordt be- Nederlands Kracht van de Compex verhoogt de 287 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 288 Sport haald en er meer tijd overblijft voor het technische werk. Duur van de cyclus: 6-8 weken, 4 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: 1 x Explosieve kracht 8G c Di: Vrijwillige training in stadium Wo: 1 x Explosieve kracht 8G c Do: Vrijwillige training, gericht op het technisch werk op de springbaan Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week Vooruitgang in de niveaus Week1: Hypertrophie niveau 1 Vr: 1 x Explosieve kracht 8G c Weken 2-3: Hypertrophie niveau 2 Za: Rust Weken 4-5: Hypertrophie niveau 3 Di: Vrijwillige training in stadium gevolgd door 1 x Explosieve kracht 8G c Programma: Explosieve kracht 8G c Ontwikkelen van de spiermassa voor een body-builder Nederlands V ndanks vele inspanningen tijdens de vrijwillige trainingen, hebben vele bodybuilders problemen om bepaalde spiergroepen te ontwikkelen. De specifieke belasting van de spieren met het programma Hypertrophie zorgt voor een beduidende vergroting van het volume van de gestimuleerde spieren. Bovendien zorgt het programma Hypertrophie van de Compex, bij een gelijke sessieduur, voor een grotere volumewinst dan met het vrijwillige arbeid. D e bijkomende arbeid die het programma oplegt aan spieren die onvoldoende reageren op de klassieke training vormt de oplossing voor een harmonieuze ontwikkeling van alle spiergroepen zonder weerspannige zones. Om een optimale vooruitgang te boeken, is het steeds aanbevolen: 1) de sessies Hypertrophie te laten voorafgaan door een korte vrijwillige krachttraining; bijvoorbeeld, 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de maximale kracht; 2) een sessie Capillarisatie uit te voeren direct na de sessie Hypertrophie. Weken 6-8: Hypertrophie niveau 4 Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: Vrijwillige training gericht op de spieren van de onderste ledematen, gevolgd door een actieve training van de biceps: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Hypertrophie 20D m gevolgd door 1 x Capillarisatie 20◊ m Wo: Rust Do: Vrijwillige training gericht op de spieren van de romp, gevolgd door een actieve training van de biceps: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1x Hypertrophie 20D m gevolgd door 1 x Capillarisatie 20◊ m Vr: Rust Za: Vrijwillige training gericht op de spieren van de bovenste ledematen, gevolgd door een actieve training van de biceps: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Hypertrophie 20D m gevolgd door 1 x Capillarisatie 20◊ m Di: Rust Programma’s: Hypertrophie 20D en Capillarisatie 20◊ m Ontwikkelen van de spiermassa voor een body-builder die minimaal zes keer per week traint I n dit voorbeeld veronderstellen we dat Ontwikkelen van de spiermassa voor een body-builder die dreimaal per week traint I n dit voorbeeld nemen we aan dat de bo- dybuilder zijn biceps, die hij als zijn zwakke punt beschouwt, wil laten wer- 288 ken, maar het is natuurlijk mogelijk om andere spieren te stimuleren. Bovendien kan men het programma Hypertrophie op verschillende spiergroepen tegelijk toepassen, dat wil zeggen dezelfde stimulatieprocedure toepassen op bijvoorbeeld de biceps en de kuiten. de bodybuilder zijn kuiten, die hij als zijn zwak punt beschouwt, wil laten werken, maar het is natuurlijk mogelijk om andere spieren te stimuleren. Bovendien kan men het programma Hypertrophie op verschillende spiergroepen tegelijk toepassen, dat Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 289 wil zeggen dezelfde stimulatieprocedure toepassen op bijvoorbeeld de biceps en de kuiten. Hervatten van activiteit na onderbreking van de training: veelzijdige spiervoorbereiding Duur van de cyclus: 12 weken, 5x/week I n dit voorbeeld veronderstellen we dat Vooruitgang in de niveaus Week1: Hypertrophie niveau 1 Weken 2-3: Hypertrophie niveau 2 Weken 4-5: Hypertrophie niveau 3 Weken 6-8: Hypertrophie niveau 4 Weken 9-12: Hypertrophie niveau 5 Voorbeeld voor 1 week Ma: Vrijwillige training gericht op de spieren van de onderste ledematen, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Hypertrophie 4A j gevolgd door 1 x Capillarisatie 4◊ j Di: Vrijwillige training gericht op de spieren van de bovenste ledematen, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Hypertrophie 4A j gevolgd door 1 x Capillarisatie 4◊ j Wo: Rust Do: Vrijwillige training gericht op de spieren van de onderste ledematen, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Hypertrophie 4A j gevolgd door 1 x Capillarisatie 4◊ j Vr: Vrijwillige training gericht op de spieren van de bovenste ledematen, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Hypertrophie 4A j gevolgd door 1 x Capillarisatie 4◊ j Za: Vrijwillige training gericht op de spieren van de romp, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Hypertrophie 4A j gevolgd door 1 x Capillarisatie 4◊ j Di: Rust Programma’s: Hypertrophie 4A en Capillarisatie 4◊ j de sporter vooral zijn latissimus dorsi wil trainen, maar het is natuurlijk ook mogelijk om andere spieren te stimuleren. Bovendien kan men het programma Fartlek op meerdere spiergroepen tegelijk gebruiken, dat wil zeggen dezelfde stimulatieprocedure toepassen op bijvoorbeeld de quadriceps en de kuiten. Fartlek is afkomstig uit de Scandinavische landen. Het is een gevarieerde training, uitgevoerd in de natuur. Tijdens deze training worden verschillende werkregimes afgewisseld en verschillende spieren getraind. Zo wordt een rustige jogging gevolgd door een reeks versnellingen, vervolgens enkele sprongen, waarna weer een trage loop komt, enz. De bedoeling is te werken aan de verschillende spierkwaliteiten zonder er één te bevoordelen. Dit type activiteit wordt ofwel vaak aan het begin van het seizoen gebruikt voor het opnieuw in vorm brengen van de spieren, ofwel regelmatig gebruikt door vrijetijdssporters die niet één bepaalde spierprestatie willen benadrukken, maar hun vorm willen onderhouden en een correct niveau in alle vormen van spierarbeid willen bereiken. A an het begin van het seizoen of na een lange onderbreking van de training, moet de fysieke en/of sportieve activiteit op progressieve wijze en in stijgende lijn van specificiteit worden hernomen. Zo worden aanvankelijk gewoonlijk enkele sessies uitgevoerd om de spieren aan alle vormen van oefening te onderwerpen, om ze voor te bereiden voor daarop volgende meer intensieve trainingen die meer gericht zijn op een specifieke prestatie. D ankzij de 8 elkaar automatisch opvolgende sequenties, legt het programma Fartlek de spieren verschillende belastingen op, zodat de gestimuleerde spieren gewend raken aan alle types spierarbeid. Duur van de cyclus: 1-2 weken, 4-6 x/week Programma: Fartlek 18C d Nederlands Sport 289 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 290 Sport Voorbereiding voor een voetballer die de effecten van de actieve stretchsessies van de hamstrings wil optimaliseren H et programma Stretching stimuleert de antagonist (dat wil zeggen tegengestelde spier) van de spier die wordt gerekt, zodat een welbekend fysiologisch mechanisme in werking treedt: de reciproke inhibitie reflex. Deze reflex, die de proprioceptieve gevoeligheid van de spieren aanspreekt, uit zich in een zeer duidelijke ontspanning van de spier. Dit maakt een efficiëntere stretching mogelijk, aangezien de te rekken spier meer ontspannen is. D e stimulatie gebeurt dus op de antagonist van de te rekken spier. Deze stimulatie bestaat uit een contractie die progressief opkomt en verdwijnt, met een volledige rustfase tussen de contracties. Tijdens de duur van de contractie (die stijgt naarmate het niveau hoger wordt) rekt de sporter de gekozen spiergroep met behulp van een klassieke vrijwillige stretchingtechniek. I n dit voorbeeld worden de hamstrings gestimuleerd om het rekken van de hamstrings tijdens de contractiefasen te vergemakkelijken. Duur van de cyclus: Gedurende het hele seizoen, afhankelijk van het ritme van de vrijwillige stretchingsessies Afhankelijk van de gebruikelijke rekkingsduur (die verschilt voor verschillende opleidingsscholen en ieders gevoeligheid), kiest u het niveau dat het best hierbij past. De voorgestelde rekduur bedraagt: 10 seconden voor niveau 1 12 seconden voor niveau 2 14 seconden voor niveau 3 Nederlands 16 seconden voor niveau 4 18 seconden voor niveau 5 Programma: Stretching 8C m, Neem de uitgangspositie voor de actieve stretchoefening in Gebruik van het programma Regeneratie voor het sneller elimineren van de spiervermoeidheid (veldlopen, voetbal, basketbal, tennis, enz.) en sneller een goed spiergevoel terug te vinden H et programma Regeneratie, ook wel "day after-programma" genoemd, is bedoeld voor de spieren die het meest worden aangesproken in de beoefende sport. In dit voorbeeld zijn het de prioritaire spieren van de veldloper (de quadriceps) die worden gestimuleerd. Voor andere disciplines kunnen andere spieren worden gestimuleerd (raadpleeg, indien nodig, de Trainingsplanner op de CDROM). Merk op dat dit type programma zeer geschikt is voor alle sporten met een hoog competitieritme, tijdens de tornooien en bekerwedstrijden van de verschillende sporten. D e stimulatiesessie met het programma Regeneratie moet worden uitgevoerd de dag na een competitie ter vervanging of ter aanvulling van de actieve "zuiverings"training, die zo kan worden verlicht. In tegenstelling tot het programma Actieve recuperatie dat geen tetanische contracties veroorzaakt en dat binnen de drie uur volgend op de competitie of een intensieve training wordt uitgevoerd, zorgt het programma Regeneratie voor een lichte training, die, naast een pijnstillend effect en een verhoging van de bloedstroom, gericht is op een kleine aërobe training, die lichte tetanische contracties veroorzaakt, die niet vermoeiend zijn en de proprioceptie heractiveren. De stofwisseling wordt ook licht aangesproken om zo snel weer een evenwicht terug te vinden. De sessie omvat 6 stimulatiefasen die elkaar automatisch opvolgen: 1ste fase: pijnstillend effect 2ste fase: sterke verhoging van de bloedstroom 3ste fase: tetanische contracties om de spiergewaarwording te herstellen 4ste fase: activeren van de oxydatieve stofwisseling 5ste fase: sterke verhoging van de bloedstroom 6ste fase: ontspanning Duur van de cyclus: Te gebruiken gedurende het hele seizoen, volgens het ritme van de competitie; de dag na elke competitie 290 Programma: Regeneratie 8G m Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 291 F ysieke pijn is een abnormale en onaangename gewaarwording, veroorzaakt door een verwonding, een storing of een slechte werking van een deel van ons organisme. Het is altijd een signaal dat ons lichaam ons geeft. Een signaal dat men niet mag negeren en dat altijd de raad van een arts vraagt als het niet snel verdwijnt. D e benadering van pijn door de geneeskunde heeft de laatste jaren grondige wijzigingen ondergaan. De behandeling van de oorzaak is altijd fundamenteel, maar de pijn zelf moet ofwel weggenomen worden of tenminste duidelijk afgezwakt en voor de patiënt draaglijk gemaakt worden. De middelen om pijn te bekampen hebben een grote ontwikkeling doorgemaakt en momenteel aarzelt men niet meer om krachtige pijnstillers te gebruiken om de levenskwaliteit van de patiënten te verbeteren. H et is in deze context dat de vraag naar elektrotherapie zich ontwikkeld heeft. Het stimuleren van de gevoelszenuwvezels met behulp van elektrische micro-impulsen is een uitgelezen techniek gebleken in de pijnbestrijding. Deze pijnwerende elektrotherapie wordt momenteel veel toegepast, met name in de revalidatie en in de gespecialiseerde centra’s voor pijnbehandeling. D e precisie van de stroomstoten maakt perfect richten van de pijnstillende actie mogelijk, afhankelijk van het pijntype. Het is aan de gebruiker om het programma te kiezen dat het best past bij zijn pijntype en om de praktische aanbevelingen te volgen om de behandeling efficiënter te maken. Nederlands Categorie Pijnbestrijding Als de pijn ernstig is en/of blijft duren, bent u genoodzaakt een arts te raadplegen. Hij is als enige bevoegd om een precieze diagnose te stellen en de therapeutische maatregelen te treffen om de pijn te doen verdwijnen. 291 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 292 Pijnbestrijding Tabel van de pathologieën Pathologieën Neuralgie in de bovenste ledematen (neuralgie brachialis) Programma's Referenties TENS gemoduleerd Zie toepassing bladzijde 294 Endorphine Zie toepassing bladzijde 294 Acute pijn Zie toepassing bladzijde 294 Nekpijn Zie toepassing bladzijde 294 Hoge rugpijn Zie toepassing bladzijde 295 Lage rugpijn Zie toepassing bladzijde 295 Lumbago Zie toepassing bladzijde 295 Epicondylitis Zie toepassing bladzijde 296 Chronische spierpijn (polymyalgie) Contractuur (bijv.: plaatselijke pijn in het buitenste deel van de kuit) Chronische spierpijn in de nek (nekpijn)) Spierpijn in de rug op thoracaal niveau (hoge rugpijn) Spierpijn in de rug op lumbair niveau (lage rugpijn) Nederlands 292 Scherpe acute spierpijn in een spier van de lage rug (lumbago) Chronische elleboogpijn (epicondylitis) Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 293 Pijnbestrijding Tabel van de Antipijn programma’s Effecten Gebruik TENS gemoduleerd Blokkeren van het doorgeven van de pijn via het zenuwstelsel Tegen alle felle of chronische plaatselijke pijn Endorphine Pijnstillende werking door het vrijkomen van endorfines Verhoging van de bloedstroom Tegen chronische spierpijnen Vermindering van de spierspanning Relaxerend en anticontractuur effect Tegen recente en lokale spierpijn Acute pijn Nekpijn Pijnstillende werking door het vrijkomen van endorfines Verhoging van de bloedstroom Hoge rugpijn Pijnstillende werking door het vrijkomen van endorfines Verhoging van de bloedstroom Pijnstillende stroom, specifiek geschikt voor rugpijn (midden van de rug) Lage rugpijn Pijnstillende werking door het vrijkomen van endorfines Verhoging van de bloedstroom Pijnstillende stroom, specifiek geschikt voor aanhoudende lage rugpijn (lendenstreek Lumbago Epicondylitis Vermindering van de spierspanning Relaxerend en anticontractuur effect Blokkeren van het doorgeven van de pijn via het zenuwstelsel Pijnstillende stroom, specifiek geschikt voor nekpijnen Vermindering van de spierspanning Relaxerend en anti-contractuur effect Pijnstillende stroom, specifiek geschikt voor aanhoudende pijn in de elleboog Nooit de programma’s TENS gemoduleerd, Endorphin en Acute pijn gedurende langere tijd gebruiken zonder medisch advies. Nederlands Programmen 293 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 294 Pijnbestrijding Specifieke toepassingen Neuralgie in de bovenste ledematen(neuralgie brachialis) Contractuur (bijv.: plaatselijke pijn in het buitenste deel van de kuit) B epaalde personen lijden aan artrose in de gewrichten van de nekwervels, aan artritis of periartritis van de schouder. Dit gaat vaak gepaard met pijn die afdaalt in een arm en die "neuralgie brachialis" wordt genoemd. Deze armpijn die vanuit de schouder of de nek komt, kan worden verminderd met het programma TENS gemoduleerd van de Compex als de volgende praktische aanbevelingen worden toegepast. N a een vermoeiende spierarbeid, een in- Duur van de cyclus: 1 week, minimaal 1 x/dag, vervolgens aanpassen afhankelijk van de evolutie van de pijn Naargelang van de behoefte, kan het programma TENS gemoduleerd meermaals worden herhaald op dezelfde dag Programma: TENS gemoduleerd 35◊ Chronische spierpijn (polymyalgie) B epaalde personen lijden aan spierpijnen Nederlands die vaak optreden in meerdere spieren of delen van de spier tegelijk. De plaats van deze chronische pijnen kan variëren door de tijd. Deze aanhoudende en gespreide spierpijnen zijn het resultaat van chronische spierverkrampingen waarin zich zuren en gifstoffen opstapelen die de zenuwen irriteren en de pijn opwekken. Het programma Endorphine is bijzonder geschikt voor deze pijnen. Naast zijn pijnstillend effect, verhoogt het immers de bloedstroom in de spierzones met contracturen en bevrijdt ze van de opgestapelde zuren en gifstoffen. V oorbeeld: de pijn bevindt zich ter hoogte van de biceps De pijn kan ook andere zones treffen. De praktische toepassing hieronder blijft gelden, maar het is dan nodig de elektroden op de betrokken spier te plaatsen. Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10 minuten pauze tussen de 2 sessies Als na de eerste week van behandeling met de stimulator geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam een arts te raadplegen 294 Programma: Endorphine 20◊ tense training of een sportwedstrijd, gebeurt het vaak dat bepaalde spieren of delen van de spier gespannen blijven en licht pijn doen. Het gaat dan om spierverkrampingen die binnen enkele dagen moeten verdwijnen met rust, een goede hydratering, een voeding met een evenwichtig aandeel aan minerale zouten en de toepassing van het programma Acute pijn. Dit verschijnsel, contractuur genoemd, doet zich vaak voor in de spieren van de kuit, maar kan ook andere spieren treffen. In dat geval volgt men dezelfde praktische aanbevelingen als hieronder, maar plaatst men de elektroden op de betrokken spier. Duur van de cyclus: 1 week, 1 x/dag Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam een arts te raadplegen Programma: Acute pijn 24◊ Chronische spierpijn in de nek (cervicalgie) P osities waarbij de spieren van de nek lange tijd gespannen blijven, bijvoorbeeld bij het werken voor een computerscherm, kunnen verantwoordelijk zijn voor het verschijnen van pijnen in de nek of aan beide zijden van de onderzijde van de nek, bovenaan in de rug. Deze pijnen zijn te wijten aan een contractuur van de spieren, waarbij de langdurige spanning de bloedvaten dichtdrukt dat het bloed de spiervezels voedt en van zuurstof voorziet. Als dit fenomeen blijft aanhouden, gaat zich zuur opstapelen en de bloedvaten atrofiëren. De pijn wordt dan permanent of verschijnt reeds na een paar minuten werk in een ongunstige positie. D eze chronische nekpijn kan doeltreffend worden behandeld met het programma Nekpijn Nekpijn dat de circulatie heractiveert, de opgestapelde zuren afvoert, de spieren van zuurstof voorziet, de bloedvaten ontwikkelt en de verkrampte spieren ontspant. Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 295 Pijnbestrijding Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam een arts te raadplegen Programma: Nekpijn 15◊ Spierpijn in de rug op thoracaal niveau (hoge rugpijn) A rtrose van de wervels en posities waar de spieren van de wervelkolom langdurig onder spanning staan, zijn vaak verantwoordelijk voor het verschijnen van pijnen in het midden van de rug die erger worden naarmate de vermoeidheid toeneemt. Drukken met de vingers op de spieren langs weerszijden van de wervelkolom veroorzaakt dan vaak een felle pijn. D eze pijn is te wijten aan een contractuur van de spieren. De langdurige spanning drukt de bloedvaten dicht en verhindert dat het bloed de spiervezels voedt en van zuurstof voorziet. Als het fenomeen aanhoudt, stapelt zich zuur op en de bloedvaten atrofiëren. De pijn wordt dan permanent of verschijnt na slechts enkele minuten werken in een ongunstige houding. D eze chronische rugpijnen kunnen doeltreffend worden behandeld met het programma Hoge rugpijn dat de circulatie heractiveert, de opgestapelde zuren afvoert, de spieren van zuurstof voorziet, de bloedvaten ontwikkelt en de verkrampte spieren ontspant. Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10 minuten pauze tussen de 2 sessies Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam een arts te raadplegen Programma: Hoge rugpijn 13◊ Spierpijn in de rug op lumbair niveau (lage rugpijn, lombalgie) L age rugpijn (lombalgie) is de meest voorkomende pijn. Als men rechtop staat, concentreert al het gewicht van de romp zich op de gewrichten tussen de laatste wervels en het sacrum. De onderkant van de rug wordt dus zwaar belast. De tussenwervelschijven worden platgedrukt en de lendenspieren raken verkrampt en gaan pijn doen. E r zijn talloze behandelingen om patiënten met lage rugpijn te helpen; een daarvan is het programma Lage rugpijn van de Compex, dat een duidelijke verbetering en zelfs een volledige herstelling van het probleem mogelijk maakt als het voornamelijk vanuit de spieren komt. Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/week, met 10 minuten pauze tussen de 2 sessies Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen Programma: Lage rugpijn 12◊ Scherpe en recente spierpijn in een spier van de lage rug (lumbago) B ij een beweging met de rug, bijvoorbeeld als men iets opheft, zich omdraait of als men rechtstaat na lange tijd gebukt te hebben gestaan, kan een brutale pijn opduiken in de lage rug. De persoon die te maken krijgt met dit probleem, heeft een verkramping van de spieren van de lage rug en voelt een hevige pijn op die hoogte; aangezien hij zich niet volledig kan oprichten, blijft hij naar een kant overleunen. Al deze symptomen wijzen op een lumbago, die voornamelijk veroorzaakt wordt door een acute en intense samentrekking van de lage rugspieren (lumbair gebied). I n een dergelijke situatie, altijd eerst een arts raadplegen om een gepaste behandeling te beginnen. D aarnaast is het specifieke programma Lumbago van de Compex ook doeltreffend in het helpen ontspannen van de spieren en het wegnemen van de pijn. Duur van de cyclus: 4 weken, 3 x/week Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen Programma: Lumbago 33◊ Nederlands Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10 minuten pauze tussen de 2 sessies 295 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 296 Pijnbestrijding Chronische elleboogpijn (epicondylitis = tenniselleboog) T er hoogte van het botknobbeltje aan het uiteinde van de elleboog (epicondylis) zitten alle pezen bevestigd van de spieren die het openen van de hand, de pols en de vingers mogelijk maken. De bewegingen van hand en vingers brengen dus spanningen over die worden geconcentreerd op het uiteinde van de pezen ter hoogte van dit botknobbeltje. A ls de handbewegingen repetitief zijn, zoals bij schilders, tennisspelers of zelfs personen die voortdurend met een computermuis werken, kunnen zich kleine lesies, gepaard met ontsteking en pijn, ontwikkelen ter hoogte van de epicondylis. Men spreekt dan van "epicondylitis", die wordt gekenmerkt door een plaatselijke pijn ter hoogte van de botknobbel op het uiteinde van de elleboog, als men erop drukt of als men de spieren van de onderarm spant. H et programma Epicondylitis van de Compex zorgt voor specifieke stromen die dit type pijn bestrijden. Het is doeltreffend als aanvulling op rust. Duur van de cyclus: 1 week, miniaal 2 x/ dag, vervolgens aanpassen afhankelijk van de evolutie van de pijn Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen Programma: Epicondylitis 36◊ Nederlands 296 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 297 Categorie Vasculair Als de symptomen ernstig en/of langdurig zijn, dient men een arts te raadplegen. Hij is de enige die bevoegd is om een precieze diagnose op te stellen en alle therapeutische maatregelen te nemen om de problemen te doen verdwijnen. Nederlands D e stroom met lage frequentie die wordt gebruikt in de programma's van de categorie Vasculair van de Compex zorgt voor een beduidende verbetering van de bloedcirculatie in de gestimuleerde zone. V ele personen, en vooral vrouwen die langdurig rechtop moeten staan, hebben immers last van circulatieproblemen. Deze doen zich vooral voor in de benen en bestaan uit een stagnatie van het bloed en de lymfe die zich uiten in een gevoel van “zware benen”, opzwellen of uitzetten van de aan het huidoppervlak liggende aderen. De gevolgen zijn talrijk: vermoeidheid, spanning, pijn, gebrek aan zuurstoftoevoer naar het weefsel en verschijning van spataderen en oedeem. A fhankelijk van het gebruikte programma, zullen de spierschokken min of meer snel en geïndividualiseerd zijn, en volgen ze elkaar op in verschillende ritmes. Hieruit volgt een specifieke actie voor elk programma en daarom is het aanbevolen de aanwijzingen voor de verschillende behandelingen goed te volgen om de beste resultaten te verkrijgen. 297 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 298 Vasculair Programma's Effecten Sterke verhoging van de bloedstroom Ontwikkeling van de capillairen In het voorseizoen, voor beoefenaars van duur- of weerstandsporten Als aanvulling op een programma van de categorie Esthetiek Om het uithoudingsvermogen van weinig getrainde personen te verbeteren Zware benen Verhoging van de veneuze terugvoer Vergroting van de zuurstoftoevoer naar de spieren Verlaging van de spierspanning Onderdrukking van de krampneigingen Onderdrukking van de krampneigingen Om het zware gevoel uit de benen te doen verwijderen, dat optreedt in ongewone omstandigheden (langdurig rechtop staan, hitte, hormonale storing verbonden met de maandelijkse cyclus, enz.) Kramp preventie Verbetering van de bloedsomloop om het verschijnen van nachtelijke krampen of inspanningskrampen te vermijden De krampen komen vooral voor in de spieren van de onderste ledematen, meer bepaald de spieren van de kuiten Diepe massage van de gestimuleerde zone Activering van de terugkerende lymfecirculatie Om occasionele opzwelling van de voeten en enkels tegen te gaan Als aanvulling op pressotherapie of manuele lymfendrainage Niet toepassen zonder medisch advies voor oedemen als gevolg van een pathologisch probleem Capillarisatie Lymphe drainage Nederlands 298 Toepassingen Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 299 Vasculair Specifieke toepassingen Sportieve fysieke activiteiten van lange duur (wandelen, fietsen, langlaufen, enz.) vergen spieren met uithoudingsvermogen en voorzien van een goede haarvatendoorbloeding, zodat de spiervezels goed doorbloed worden. Als men nooit of niet regelmatig fysieke duuractiviteiten uitvoert, verliezen de spieren hun vermogen om efficiënt zuurstof te verbruiken en dunt het capillaire netwerk uit. Dit gebrek aan spierkwaliteit beperkt het comfort tijdens de oefening en de herstelsnelheid, en is verantwoordelijk voor talrijke ongemakken, zoals zware benen, contracturen, krampen en zwellingen. Om de spieren hun uithoudingsvermogen te geven en het capillaire netwerk uitgebreid te houden, biedt de Compex een specifiek en zeer efficiënt stimulatieprogramma. Duur van de cyclus: 6-8 weken, vóór het begin van de wandeltocht, 3 x/week, en wissel de spiergroepen. Programma: Capillarisatie 8◊ c en 25◊ j Aanscherpen voor een competitie voor weerstandsporten (bijv.: 800 m – 1500 m lopen, mountainbiken, bergetappes per fiets, wielrennen-baan, 200 m zwemmen, slalom). Sporten die een maximale inspanning van 30 seconden tot 5 minuten vergen, worden weerstandsporten genoemd. De snelle vezels moeten tegen hun maximale vermogen aan werken en in staat zijn dit intensieve werk vol te houden gedurende de hele inspanning zonder te verzwakken. De snelle vezels moeten dus over een grote weerstand beschikken. Het programma Capillarisatie, dat de bloedstroom in de spieren sterk verhoogt, zorgt voor de ontwikkeling van de capillairen in de spieren (capillarisatie). Deze groei van de capillairen doet zich vooral rond de snelle vezels voor. Op die manier vergroot het oppervlak voor de uitwisseling met het bloed, zodat meer glucose kan worden aangevoerd, de zuurstof beter wordt verspreid en het melkzuur sneller wordt afgevoerd. De capillarisatie zorgt dus voor een grote weerstand van de snelle vezels die hun optimale capaciteit langer behouden. Langdurige of te frequente toepassing van dit programma kan echter leiden tot het ve- randeren van snelle vezels in trage vezels, wat de prestaties voor kracht- en snelheidssporten zou kunnen verminderen. Het is dus van belang de onderstaande aanwijzingen voor de specifieke toepassing goed te volgen om de positieve effecten van deze behandeling te ondervinden. Duur van de cyclus: 1 week vóór de competitie, 2 x/dag, met 10 minuten rust tussen de 2 sessies Programma: Capillarisation 8◊ c Voorkomen van contracturen in de nekspieren voor wielrenners Tjdens vrijwillige trainingen of wedstrijden, hebben bepaalde sporters problemen met contracturen in de steunspieren (zoals de nek bij wielrenners). Het gebruik van het programma Capillarisatie kan dit probleem verminderen en zelfs oplossen. De sterke verhoging van de bloedstroom en de ontwikkeling van het capillaire netwerk zorgen immers voor een betere zuurstofvoorziening van de vezels en een betere uitwisseling met het bloed. Zo wordt de spier duidelijk minder gevoelig voor contracturen. Duur van de cyclus: 3 weken, 1 x/dag Programma: Capillarisation 15◊ e Bestrijden van het gevoel van zware benen Een zwaar gevoel in de benen is te wijten aan een tijdelijke vermindering van de veneuze terugvoer, en niet aan zware organische laesies. Het stagneren van de bloedmassa in de benen wordt bevorderd door bepaalde situaties: langdurig rechtop staan, langdurig zitten, grote hitte, enz. Het gebrek aan zuurstoftoevoer naar de vezels, en meer bepaald de spieren, zorgt voor een zwaar en oncomfortabel gevoel in de benen. Het gebruik van het programma Zware benen zorgt voor een betere veneuze terugvoer uit de aderen en heeft een duidelijk ontspannend effect op de pijnlijke spieren. Duur van de cyclus: Gebruik deze behandeling zodra een zwaar gevoel in de benen optreedt Programma: Zware benen 25 JL j Nederlands Voorbereiding op een seizoen duuractiviteit(bijv.: wandeltochten, wielertoerisme) 299 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Vasculair Voorkomen van krampen in de kuiten Talrijke personen lijden aan kuitkrampen die tijdens de nachtrust of na een langere spierinspanning spontaan kunnen optreden. Dit krampverschijnsel kan gedeeltelijk het gevolg zijn van een slecht evenwicht in de bloedsomloop van de spieren. Om de bloedsomloop te verbeteren en het verschijnen van de krampen te voorkomen, beschikt de Compex over een specifiek stimulatieprogramma. Door het programma te gebruiken zoals hieronder beschreven, kunt u positieve resultaten bereiken en het verschijnen van de krampen verminderen. Duur van de cyclus: 5 weken, 1 x/dag, op het einde van de dag of 's avonds Programma: Kramp preventie 25◊ j Bestrijden van het occasioneel zwellen van voeten en enkels E en onvoldoende bloeddoorstroming van de aderen zorgt vaak, in ongewone omstandigheden, voor een ophoping van bloed en lymfevocht in de uiteinden van de onderste ledematen. D it fenomeen, dat zich uit door het opzwellen van enkels en voeten, veroorzaakt een ongemakkelijk gevoel van zwaarte en spanning in de betrokken zones. De diepe massage van het programma Lymphe drainage activeert op een efficiënte wijze de terugkerende lymfecirculatie en helpt zo deze problemen op te lossen. Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week Gebruik deze behandeling zodra een occasionele zwelling van de voeten en enkels optreedt Programma: Lymphe drainage 25◊ j Nederlands 300 Page 300 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 301 Categorie Massage Als de pijn aanhoudt, mag u de programma's van de categorie Massage nooit langdurig blijven gebruiken zonder medisch advies. Nederlands D e programma's van de categorie Massage van de Compex leggen aan de spieren van de gestimuleerde streek een gematigde activiteit op, met een weldoende invloed op het verbeteren van het fysiek comfort en het zich goed voelen. H et lang aanhouden van dezelfde werkhouding (zoals, bijvoorbeeld, voor een computerscherm), stress, lang ter plaatse blijven staan, onvoldoende spiervoorbereiding vóór een fysieke activiteit, zijn evenveel zeer vaak voorkomende situaties die leiden tot onaangename gewaarwordingen in het lichaam. D e automatische opeenvolging van de verschillende stimulatiefasen, eigen aan elk programma van de categorie Massage zorgt ervoor dat de effecten van de stimulatie worden aangepast aan de noden en doelstellingen van elkeen. 301 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 302 Massage Effecten Toepassingen Relaxerende massage Vermindering van de spanning van de spieren Afvoer van de afvalstoffen die een overmatige verhoging van de spiertonus veroorzaken Gevoel van welbehagen en ontspanning Om een oncomfortabel of pijnlijk gevoel, veroorzaakt door een overmatige verhoging van de spiertonus, weg te nemen Regenererende massage Beduidende verhoging van het bloedstroom in de gestimuleerde streek Verbetering van de zuurstoftoevoer in het weefsel Verwijdering van de vrije radicalen Om een plaatselijk gevoel van moeheid en zwaarheid efficiënt te bestrijden Tonische massage Activeren van de bloedsomloop Opwekken van de contractie-eigenschappen van de spieren Krachtgevend effect Om de spieren optimaal voor te bereiden vóór een ongewone/eenmalige fysieke activiteit Programma's Nederlands 302 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 303 Massage Specifieke toepassingen L ang stil zitten, in combinatie met repetitieve bewegingen van de bovenste ledematen (zoals vaak het geval is voor een computerscherm), leidt vaak tot een oncomfortabele – tot zelfs pijnlijke – verhoging van de spanning in de nekspieren. O ok alle andere stressvolle omstandigheden kunnen leiden tot een toestand van overmatige spierspanning, vaak met pijnlijke of oncomfortabele gevoelens als resultaat. D e diepgaande effecten van het programma Relaxerende massage zorgen voor een efficiënte bestrijding van dergelijke lastige gevoelens, met een opmerkelijk ontspannend resultaat. Duur van de cyclus: Te gebruiken op de nekspieren, zodra u occasioneel een pijnlijk gevoel van spierspanning ondervindt; indien nodig herhalen, als een overmatige spierspanning optreedt. Programma: Relaxerende massage 15◊ d Bestrijden van een plaatselijk zwaar gevoel of een occasionele toestand van vermoeidheid D e talloze lasten van het dagelijks leven leiden vaak tot oncomfortabele, en zelfs pijnlijke fysieke gevoelens. Vaak leidt een tekort aan fysieke activiteit tot een vertraging van de bloedsomloop, die nog wordt versterkt door de noodzaak om in zijn beroep urenlang dezelfde positie vol te houden (bijvoorbeeld zittend op een bureaustoel). H oewel deze gewone vertraging van de bloedsomloop volstrekt niet ernstig is, leidt ze toch vaak tot onaangename gevoelens (bijvoorbeeld: zwaar gevoel, vaak in de onderste ledematen, maar soms ook in een ander lichaamsdeel). H et programma Regenererende massage zorgt, in alle comfort, voor een beduidende reactivering van de bloedsomloop, die leidt tot een snellere zuurstofverzorging van het weefsel en het verdwijnen van de onaangename gevoelens die het gevolg zijn van een onvoldoende fysieke training. Duur van de cyclus: Te gebruiken op de kuitspieren, zodra een occasioneel gevoel van zwaarte optreedt; eventueel herhalen als het oncomfortabel gevoel blijft aanhouden. Programma: Regenererende massage 25◊ j In conditie brengen van de spieren en de bloedsomloop vóór een fysieke activiteit F anatieke sportbeoefenaars zijn goed vertrouwd met de, vaak onaangename, overgang tussen een rustactiviteit en een herhaalde fysieke training. D e normale opwarmingstechnieken zijn gericht op deze noodzaak om de fysiologische functies die worden aangesproken bij plotse fysieke trainingen geleidelijk aan te activeren. Deze fysiologische noodzaak geldt ook voor gematigde, maar ongewone fysieke belastingen, zoals vaak het geval is voor de meeste onder ons (wandeltochten, fietsen, jogging, enz.). H et programma Tonische massage is ideaal voor het optimaal in conditie brengen van de spieren en de bloedsomloop vóór elke fysieke inspanning. Het voorkomt oncomfortabele gevoelens – die gewoonlijk optreden tijdens de eerste minuten van de ongewone fysieke inspanning – en beperkt de secundaire gevolgen van een onvoldoende voorbereiding (spierpijnen, enz.). Duur van de cyclus: Te gebruiken op de meest belaste spieren tijdens de beoogde fysieke activiteit (in dit voorbeeld: de quadriceps), tijdens de laatste dertig minuten vóór de fysieke activiteit Programma: Tonische massage8◊ c Nederlands Bestrijden van oncomfortabele spierspanningen in de nek 303 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 304 Categorie Revalidatie Nederlands 304 D e gevolgen voor de spieren van alle pathologische problemen moeten worden behandeld met specifieke programma's. Het verbeteren van de kwaliteiten van een gezonde spier vraagt immers om een ander werkregime dan het heropbouwen van het potentieel van een "herstellende" spier. Om een herstellende spier te "herontwikkelen", dient u de programma's van de categorie Revalidatie gebruiken. N a een verwonding van een bot of gewricht vermindert het spiervolume snel, vooral als de verwonding wordt behandeld met een immobilisatie en/of een chirurgische ingreep. Dit verminderen van het spiervolume (spieratrofie of amyotrofie) kan veel geleidelijker gebeuren in het geval van een degeneratieve beschadiging (zoals artrose). De vermindering van de spieractiviteit verloopt dan vaak in een langzaam stijgende lijn die overeenkomt met de evolutie van het ziektebeeld. H et verschijnsel van spieratrofie gaat gepaard met een vermindering van de spierkracht; deze storingen zijn het gevolg van verschillende veranderingen ter hoogte van de spiervezels. I n een proces van revalidatie, is het in eerste instantie noodzakelijk, de spieratrofie te behandelen (dat wil zeggen een normaal spiervolume op te bouwen) alvorens de spierkracht op te bouwen met het programma Spierversterking. H et gebruik van de programma's van de categorie Revalidatie mag zeker niet de plaats innemen van de revalidatiesessies in aanwezigheid van een fysiotherapeut of kinesitherapeut. Ook als is het herstellen van de oorspronkelijke spierkwaliteiten een sleutelelement van het revalidatieproces, er zijn andere aspecten (beweeglijkheid van de gewrichten, restpijnen, enz.) die alleen efficiënt kunnen worden aangepakt door een bevoegde specialist uit de gezondheidszorg. B epaalde ziektebeelden en bepaalde postoperatoire revalidaties vergen bijzondere voorzorgsmaatregelen bij het gebruik. Het is dus altijd aanbevolen het advies van zijn arts of fysiotherapeut in te winnen vóór elk gebruik van de programma's van de categorie Revalidatie. Opmerking: Osteosynthesemateriaal De aanwezigheid van osteosynthesemateriaal (metalen ter hoogte van de botten: pennen, schroeven, platen, prothesen, enz.) vormt geen contra-indicatie voor het gebruik van de programma's van de Compex. De elektrische stromen van de Compex zijn er speciaal ontwikkeld om geen enkel schadelijk effect uit te oefenen op het osteosynthesemateriaal. Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 305 Programma's Effecten Toepassingen Amyotrophie Heractiveren van de troficiteit van de spiervezels die veranderingen ondergingen tijdens een proces van spieratrofie Eerste behandeling voor elke vermindering van spiervolume: - ten gevolge van een trauma die om een immobilisatie vraagt - gepaard gaande met degeneratieve gewrichtswonden Vergroting van de diameter en capaciteit van de spiervezels die veranderingen ondergingen tijdens een verminderde activiteit of inactiviteit als gevolg van een pathologisch probleem Herstellen van het spiervolume Na een periode van behandeling met het programma Amyotrofie, zodra de spier licht aan volume of tonus heeft gewonnen Tot een zo goed als volledig herstel van het spiervolume Vergroting van de kracht van een spier die eerder geatrofieerd was Vergroting van de kracht van een spier die een pathologisch proces onderging maar niet geatrofieerd is Aan het einde van de revalidatie, als de spier een normaal volume heeft bereikt Vanaf het begin van de revalidatie voor niet-geatrofieerde spieren Spiertoename Spierversterking Nederlands Revalidatie 305 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 306 Revalidatie Specifieke toepassingen Spieratrofie van de quadriceps na een trauma D e quadriceps is een volumineuze spier aan de voorzijde van het bovenbeen. Het is de voornaamste spier waarmee de knie wordt gestrekt; ze speelt dus een essentiële rol bij het lopen, rennen, trappen lopen, enz. Elke verwonding van één van de onderste ledematen veroorzaakt een atrofie van deze spier, waarbij de vermindering van het spiervolume groter of kleiner is afhankelijk van de periode van inactiviteit. D eze spieratrofie is gewoonlijk groot als ze het gevolg is van een trauma van de knie, vooral als ten gevolge van het trauma een chirurgische ingreep nodig is geweest. D e programma's van de categorie Revalidatie zijn speciaal geschikt voor het behandelen van de verandering in de spiervezels die op een dergelijk proces volgt. Bepalend voor het verkrijgen van optimale resultaten is dat het door de verschillende programma's opgelegde werk geleidelijk aan wordt opgebouwd. Duur van de cyclus: 10 weken Weken 1-2: 1 x/dag Amyotrophie 8G c Weken 3-8: 1 x/dag Spiertoename 8G c Weken 9-10: 1 x/dag Spierversterking 8G c Programma’s: Amyotrophie, Spiertoename en Spierversterking 8G c Spieratrofie van de bilspieren ten gevolge van een heupartrose (coxartrose) Nederlands 306 D e pijn en het stijf worden als gevolg van een heupartrose leidt vaak tot een verminderd gebruik van de bilspieren, zodat hun volume en kwaliteit gaat dalen. Het voornaamste gevolg van deze spieratrofie is een instabiliteit van het bekken, zodat men mank gaat lopen en de pijnen verergeren, waardoor de druk op het gewricht toeneemt. De beschadigingen van het kraakbeen zijn jammer genoeg onomkeerbaar. Maar het verhelpen van de atrofie van de bilspieren maakt een betere stabiliteit van het gewricht mogelijk, zodat de heup minder pijn gaat doen en een voldoende mechanische werking bewaard blijft. Duur van de cyclus: 10 weken, daarna onderhoud Weken 1-2: 1 x/dag Amyotrophie 9ABL f Weken 3-8: 1 x/dag Spiertoename 9ABL f Weken 9-10: 1 x/dag Spierversterking 9ABL f Weken 11 en volgende: 1 x/dag Spierversterking 9ABL f Programma’s: Amyotrophie, Spiertoename en Spierversterking 9ABL f Ontwikkelen van de latissimus dorsi om de pijn veroorzaakt door de schouderpezen te behandelen en te voorkomen (syndroom van het rotatorenmanchet) D e schouder is een complex gewricht dat grote bewegingen mogelijk maakt (bijv. het omhoog steken van de armen). Tijdens bepaalde van die bewegingen, kunnen de pezen van de schouder gaan wrijven of gekneld raken tegen de gewrichtsbeenderen. Als dit verschijnsel zich vaak voordoet, of optreedt bij personen met een ongunstige anatomische constitutie, kan dit de pezen doen ontstekken en verdikken, zodat ze veel meer samengedrukt worden. De pijn kan dan zeer erg worden en elke beweging van de schouder onmogelijk maken; hij kan zelfs 's nachts optreden en de slaap ernstig verstoren. H et zoeken van een gepaste medische behandeling kan alleen door een arts te raadplegen. De elektrostimulatie van de latissimus dorsi met de specifieke programma's van de Compex kan echter de pijn van de pezen verminderen door ze meer ruimte te geven ter hoogte van het schoudergewricht. Duur van de cyclus: 6 weken, daarna onderhoud Weken 1-2: 1 x/dag Amyotrophie 18C e Weken 3-6: 1 x/dag Spiertoename 18C e Weken 6 en volgende: 1 x/dag Spiertoename 18C e Programma’s: Amyotrophie en Spiertoename 18C e Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 307 Revalidatie P ijn in de lage rug treedt meestal op bij personen die niet beschikken over voldoende spieren in de buikstreek. D eze spieren vormen immers een echt natuurlijk "korset", dat de lage rug beschermt tegen allerhande overbelastingen. Daarom heeft men het vaak over de buikspier-"gordel". Na een periode van lage rugpijn, wanneer de pijn opgehouden is (zie Rubriek "Categorie Pijn" in Deel IV van deze gebruiksaanwijzing), is het vaak raadzaam de doelmatigheid van de buik- en lage rug spieren te verbeteren om een herhaling te voorkomen. Het programma Amyotrophie laat de buikspieren hard werken, zonder dat daarom lastige of zelfs gevaarlijke posities nodig zijn, zoals vaak het geval is tijdens onjuist uitgevoerde vrijwillige oefeningen. De buikspieren winnen aan kracht en uithoudingsvermogen en kunnen hun rol van beschermer van de lage rug correct vervullen. Duur van de cyclus: 4 weken, daarna onderhoud Weken 1-4: 1 x/dag Amyotrophie 10I v Weken 5 en volgende: 1 x/dag Amyotrophie 10I v Programma: Amyotrophie 10I v Ontwikkelen van de lumbaire spieren om pijn in de lage rug te voorkomen (lage rugpijn) N et als de spieren van de buikstreek, spe- len de spieren in de lage rug (lumbaire spieren) een beschermende rol voor het lumbaire gebied. Personen met onvoldoende efficiënte lendenspieren lopen veel risico op lage rugpijn. Eens de pijn in de lage rug verdwenen is, is het vaak raadzaam de lombale spieren te versterken om te voorkomen dat dit pijnlijke fenomeen opnieuw opduikt. Het uitvoeren van vrijwillige rugoefeningen is echter vaak problematisch voor personen die aan lombalgie lijden. Daarom vormt de elektrostimulatie van de lumbaire spieren met het programma Amyotrofie een geschikte techniek om de efficiëntie van deze spieren te verbeteren. Weken 1-4: 1 x/dag Amyotrophie 14Lb Weken 5 en volgende: 1 x/dag Amyotrophie 14L b Programma: Amyotrophie 14L b Versterking van de peroneusspieren na een enkelverstuiking D e peroneusspieren dienen om de stabiliteit van het enkelgewricht te bewaren en te verhinderen dat het naar binnen draait. Na een verstuiking verliezen deze spieren hun reflexmatig contractievermogen en een groot deel van hun kracht. Het heropbouwen van goed functionerende peroneus spieren na een verstuiking is van fundamenteel belang, aangezien anders zeer waarschijnlijk opnieuw een verstuiking zal optreden. Om goed te kunnen presteren, moeten de peroneusspieren voldoende sterk zijn om een verdraaiing van de voet naar binnen te voorkomen, maar ze moeten ook reflexmatig samentrekken exact op het moment waarop de enkel naar binnen kantelt. Om deze twee aspecten, kracht en contractiesnelheid, te ontwikkelen, gebruikt men het programma Spierversterking dat de peroneusspieren opnieuw efficiënt maakt en zo een recidief van de verstuiking voorkomt. Duur van de cyclus: 4 weken, daarna onderhoud Weken 1-4: 1 x/dag Spierversterking 2A j Weken 5 en volgende: 1 x/dag Spierversterking 2A j Programma: Spierversterking 2A j Nederlands Ontwikkelen van de buikspieren om pijn in de lage rug te voorkomen (lage rugpijn) Duur van de cyclus: 4 weken, daarna onderhoud 307 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 308 Categorie Fitness H et aantal fitness-fanaten neemt met de dag toe. Met uitzondering van enkelingen die werkelijk aan competitie willen doen, heeft de overweldigende meerderheid van de beoefenaars slechts één doel: het herstellen of behouden van een goede fysieke vorm van hun lichaam. Z o worden oefeningen voor het hart en de bloedsomloop (cardiotraining) afgewisseld met meer specifieke oefeningen om de kwaliteit van de spieren te ontwikkelen of te behouden. H et nagestreefde doel kan verschillen volgens de boefenaar: het spiervolume vergroten om een indrukwekkende figuur op te bouwen (body-building) of het verkrijgen van een beter uithoudingsvermogen in de spieren om het fysieke comfort tijdens duurinspanningen te verbeteren. In combinatie met een vrijwillige lichamelijke activiteit (aërobe oefeningen in een fitnesszaal, joggen, wielrennen, zwemmen, enz.) maken de programma’s van de categorie Fitness het mogelijk vrijwillige inspanning aangenamer en efficiënter te maken en bovendien een tonisch en harmonieus lichaam te verkrijgen. Nederlands 308 De behandelingen van de categorie Fitness zijn bedoeld voor gezonde spieren, ze zijn niet geschikt voor geatrofieerde spieren die hebben geleden onder een of ander pathologisch proces. Dergelijke spieren zijn meer gebaat bij het gebruik van de programma's in de categorie Revalidatie (zie deze rubriek verderop in dit hoofdstuk). Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 309 Fitness Effecten Toepassingen Start spiertraining Verbetering van de stofwisseling en van het contractievermogen van de spieren Herstellen en/of verbeteren van de celuitwisseling ter hoogte van de gestimuleerde spieren Om de spieren van inactieve personen te heractiveren en fysiologische spierkwaliteiten te herstellen Als efficiënte aanvulling op een vrijwillige fysieke inspanning met als doel het verkrijgen van een goede lichamelijke conditie Spiertraining Hypertrofie Verhoging van de diameter van de spiervezels Voor personen die het spiervolume en de spiermassa willen vergroten Verbetering van het vermogen van de spieren om lange duur inspanningen vol te houden Verbetering van het zuurstofverbruik van de gestimuleerde spieren Om het lichamelijke comfort tijdens aërobe inspanningen te verbeteren Om het optreden spiervermoeidheid bij langdurige activiteiten te vertragen Om het welzijn te verbeteren tijdens de verschillende dagelijkse activiteiten Aëroob Nederlands Programma’s 309 Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 310 Fitness Specifieke toepassingen Voorbereiden van de bovenbenen vóór een skivakantie voor inactieve personen Een fysieke seizoensactiviteit zoals skiën onderwerpt, zelfs als ze alleen ter ontspanning wordt beoefend, het organisme van inactieve personen aan ongewone belastingen. De bovenbeenspieren (quadriceps) zijn de spieren die het meest worden aangesproken en daarbij spelen ze een essentiële beschermende rol voor de kniegewrichten. Daarom wordt vaak het plezier van de eerste skidagen deels overschaduwd door ernstige pijnen in deze spieren of zelfs, soms zware, blessures van een knie. De programma's Start spiertraining en Spiertraining van de Compex vormen een ideale voorbereiding voor de bovenbenen. Ze zorgen ervoor dat u zonder beperkingen kunt skiën, met meer plezier en veiligheid. Duur van de cyclus: 6-8 weken Weken 1-3: 2 x Start spiertraining 8G c /week Weken 4-6/8: 3 x Spiertraining 8G c/week Vooruitgang in de niveaus Weken 1-3: Start spiertraining:bij elke sessie één niveau hoger Weken 1-3: Spiertraining: bij elke sessie één niveau hoger Programma’s: Start spiertraining en Spiertraining 8G c Vormen en ontwikkelen van de schouders bij actieve personen De meeste vrijwillige fysieke activiteiten, Nederlands zoals joggen of fietsen, vergen weinig van de schouderspieren. Daarom is het bijzonder interessant dit gebrek te compenseren door Compex-sessies in te bouwen in het vrijwillige trainingsprogramma. Het programma Spiertraining zorgt ervoor dat de spieren van het bovenlichaam een grote hoeveelheid specifiek werk ondergaan, zodat de schouders aan volume winnen en zich harmonieus ontwikkelen. In tegenstelling met de vrijwillige oefeningen met zware lasten die schadelijk zijn voor gewrichten en pezen, leidt de stimulatie met de Compex niet, of zeer weinig, tot belastingen van de gewrichten en pezen. Duur van de cyclus: Minimaal 4 weken, 4 x/ week 310 Voorbeeld voor 1 week Ma: 45’-1 h vrijwillige lichamelijke inspanning (jogging, zwemmen, fietsen, fitness, enz.), vervolgens 1 x Spiertraining 17H e Di: Rust Wo: 1 x Spiertraining 18C e Do: 45’-1 h vrijwillige lichamelijke inspanning (joggen, zwemmen, fietsen, fitness, enz.) Vr: 1 x Spiertraining 17H e Za: SRust Di: 1 x Spiertraining 18C e Programma’s: Spiertraining 17H en 18C e Verbeteren van het fysieke comfort en het plezier tijdens activiteiten van langere duur (bijv.: joggen, fietsen, zwemmen) Zonder competitie sporter te zijn, beoefent een groot aantal personen regelmatig een lichamelijke aërobe inspanning, dat wil zeggen, een activiteit die een inspanning van gemiddelde intensiteit vraagt, die gedurende langere tijd wordt volgehouden. Dit soort inspanningen worden momenteel gezien als het beste voor de gezondheid: dit soort inspanning maakt het mogelijk het cardiovasculaire systeem en de musculatuur te verbeteren. Het gebruik van het programma Aëroob (eventueel in combinatie met het programma Capillarisatie) maakt het mogelijk de capaciteit van de spieren om de beschikbare zuurstof op te nemen te verbeteren. Het resultaat is meer plezier, een groter lichamelijk comfort gedurende vrijetijdsactiviteiten en gelijktijdig worden, als bijkomend gevolg, de gewenste resultaten bereikt. Duur van de cyclus: 8 weken, 4 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: 1 x Aëroob 8G c Wo: 45’-1h vrijwillige aërobe inspanning (joggen, fietsen, zwemmen, enz.), vervolgens 1 x Capillarisatie 8◊ c Do: 1 x Aëroob 8G c Vr: Rust Za: 45’-1 h vrijwillige aërobe inspanning (joggen, fietsen, zwemmen, enz.) Di: Indien mogelijk 1h- 1h15 vrijwillige aërobe inspanning (joggen, fietsen, zwemmen, enz.), vervolgens afhankelijk van uw mogelijkheden, en als optie, 1 x Capillarisatie 8◊ c Programma’s: Aëroob 8G en Capillarisatie 8◊ c Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 31/01/08 15:17 Page 311 VII. TABEL VOOR DE PLAATSING VAN DE ELEKTRODEN EN DE STIMULATIEPOSITIES D e onderstaande tabel helpt u te bepalen waar u de elektroden moet plaatsen en welke stimulatiehouding u moet aannemen afhankelijk van het gekozen programma. U moet ze lezen in combinatie met de poster: ■ de nummers in deze tabel verwijzen naar de tekening voor de plaatsing van de elektroden op de poster; ■ lde letters verwijzen naar de pictogrammen van de overeenkomstige lichaamshoudingen. D e tabel geeft eveneens een indicatie betreffende de te gebruiken stimulatie energie, afhankelijk van het programma. Voorbeeld: Uithoudingsvermogen 8 G c Nederlands 8 311 312 A A ◊ A A A A A A A IL IL IL IL IL IL IL E E E E E E E E E E E E E E G ABL I G ABL I G ABL I G ABL I G ABL I G ABL I G ABL I I I I I I I I B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B H H H H H H H C C C C C C C D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D F F F F F F F ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ Verhoog geleidelijk de intensiteit totdat de spier duidelijk waarneembaar gespannen is ( bijv.: 3, 4, 5, 7, 8); Comfortabele positie A A A ◊ A A A ◊ A A ◊ A A ◊ ◊ A A ◊ ◊ F F F F F F F - - - - - - - - - - - - - - - Epicondylitis Lumbago Lage rugpijn Hoge rugpijn Nekpijn Acute pijn Endorphine TENS gemoduleerd Regeneratie ✺ ✱ ✱ ✱ ✱ ✱ ✱ ✱ A A A IL E E G ABL I I B B B B B H C - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ◊ - - - - - ◊ - - - - - - - - - - ◊ - - - - - - - - - - - - - - - Positieve elektrode op het pijnlijke punt (bijv.: 24) of standaard plaatsing (01-23); Comfortabele positie Positieve elektrode op het pijnlijke punt (bijv.: 12, 13, 15); Comfortabele positie Het pijnlijke gebied bedekken (bijv.: 26, 35, 36, 37, 38, 39); Comfortabele positie ◊ - - - - - D - - - - - D - - - - - D - - - - - F - - - - - F - - - - - - - - - - - - 15:17 PIJNBESTRIJDING Énergie 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 ✱ ● ● ● ● ● ● ● ● Énergie 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 31/01/08 ◊ Actieve recuperatie Stretching Fartlek Hypertrophie Explosieve kracht Kracht Weerstand Uithoudingsvermogen Potentiatie SPORT Tabel voor de plaatsing van de elektroden en de stimulatieposities Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 Page 312 ✱ ● ● ● ● ● ● ● ● - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - C C C C C C C I I I I I I I - - - - - - - - - - - - - - - - - ◊ - ◊ - - - ◊ - - - ◊ - - - - - - - - - C ◊ I ◊ - - - - Verhoog geleidelijk de intensiteit totdat de spier duidelijk waarneembaar gespannen is ( bijv.: 3, 4, 5, 7, 8); Comfortabele positie - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Énergie 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 Epicondylitis Lumbago Lage rugpijn ● ✱ ✺ = Maximaal verdraagbare energie = SDuidelijke spierschokken = Tintelend gevoel ◊ - = Comfor tabele positie = Niet van toepassing - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - De letters in de tabel ver wijzen naar de pictogrammen met de lichaamshouding zoals op de poster - - - - - - - - - - - - 15:17 Hoge rugpijn Nekpijn Acute pijn ✺ Het pijnlijke gebied bedekken (bijv.: 26, 35, 36, 37, 38, 39); Comfortabele positie ✱ Positieve elektrode op het pijnlijke punt (bijv.: 12, 13, 15); Comfortabele positie ✱ Positieve elektrode op het pijnlijke punt (bijv.: 24) of standaard plaatsing (01-23); Comfortabele positie ✱ - - - - - - - - - - - - - - - - ✱ - - - - - - - - - - - - - - - - ✱ - - - - - - - - - - - - - - - - ✱ - - - - - - - ◊ - - - - - - - - ✱ - - - - - - - - - - ◊ - - - - - - 31/01/08 Endorphine TENS gemoduleerd PIJNBESTRIJDING Énergie 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 Regeneratie Actieve recuperatie Stretching Fartlek Hypertrophie Explosieve kracht Kracht Weerstand Uithoudingsvermogen Potentiatie SPORT Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 Page 313 313 Aëroob Spiertraining Start spiertraining - - - - - - - - - - - - - ◊ - - - - - - - - - - - ◊ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ◊ ◊ - ◊ ◊ ◊ - ◊ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - C C C I I I - - - - - - - - - - - - - - - ● ✱ ✺ ● ● ● - - - - - - - - - - - - - = Maximaal verdraagbare energie = SDuidelijke spierschokken = Tintelend gevoel - - - - - - - ◊ - - - - - - - - - - - - - - - - = Comfor tabele positie = Niet van toepassing - - - - - - C C C I I I - - - - - - - - - - - - De letters in de tabel ver wijzen naar de pictogrammen met de lichaamshouding zoals op de poster - - - - - - Énergie 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 ● ● ● Énergie 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 ✱ ✱ ✱ 15:18 FITNESS - - - - - - Énergie 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 ✱ ✱ ✱ ✱ Énergie 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 31/01/08 Spierversterking Spiertoename Amyotrophie REVALIDATIE Tonische massage Regenererendemassage Relaxerende massage MASSAGE Lymphe drainage Kramp preventie Zware benen Capillarisatie VASCULAIR Manuel Sport Elite:Sport Elite 0706 Page 315 315

Compex Sport Elite Handleiding

Deze handleiding is ook geschikt voor

Documenttranscriptie

Compex Sport Elite Handleiding

in andere talen

Gerelateerde artikelen

Andere documenten