Leica M Monochrom de handleiding

Merk: Leica

Model: M Monochrom

Type: de handleiding

LEICA M Monochrom

Notice d’utilisation/

Gebruiksaanwijzing

93 449 VII/12/BW/B

Leica Camera AG

Oskar-Barnack-Straße 11

35606 SOLMS

DEUTSCHLAND

Telefon +49 (0) 6442-208-0

Telefax +49 (0) 6442-208-333

www.leica-camera.com

Pagina laadt ...

Nederlandse Gebruiksanwijzing pagina 85-166

LEICA M Monochrom

Notice d’utilisation

Pagina laadt ...

LEICA M Monochrom

Gebruiksaanwijzing

VOORWOORD

Geachte klant

Leica dankt u voor de aanschaf van de Leica M

Monochrom en feliciteert u met deze beslissing.

U hebt met deze unieke digitale meetzoekercamera

een uitstekende keuze gemaakt.

Wij wensen u veel plezier en succes bij het fotograferen

met uw nieuwe Leica M Monochrom.

Om de mogelijkheden van deze camera volledig

te kunnen benutten, adviseren wij u eerst deze

handleiding te lezen.

Deze handleiding werd op 100% chloorvrij-gebleekt papier gedrukt,

waarvan het kostbare productieproces het oppervlaktewater ontziet

en daarmee het milieu spaart.

Pagina laadt ...

INHOUDSOPGAVE

Voorwoord ...............................................................86

Waarschuwingen ...................................................... 90

Juridische opmerkingen ............................................ 90

Milieuvriendelijk afvoeren van elektrische en

elektronische apparatuur.......................................... 90

Leveringsomvang ..................................................... 91

Aanduiding van de onderdelen ................................. 92

De indicaties

In de zoeker .......................................................... 94

Op het LCD-scherm ............................................... 95

De menupunten

In het hoofdmenu .................................................. 97

In het menu met de opnameparameters ................ 97

Beknopte handleiding ............................................... 98

Uitvoerige handleiding

Voorbereidingen

Aanbrengen van de draagriem .......................... 100

Opladen van de batterij .................................... 100

Batterij in de camera plaatsen

uit de camera nemen........................................ 102

Indicaties batterijconditie .............................. 102

Plaatsen en vervangen van de geheugenkaarten ... 103

Leica M-objectieven ......................................... 104

Plaatsen van een objectief ............................. 105

Verwijderen van een objectief ........................ 105

De belangrijkste instellingen / bedieningselementen

In- en uitschakelen van de camera .................... 106

De ontspanner ................................................. 107

Serie-opnamen .............................................. 107

Discreet / trillingsvrij ontspannen ...................108

Het tijd-instelwiel ................................................ 108

het LCD-scherm .................................................. 109

Instellen van de helderheid ................................109

De menubediening .............................................. 110

Hoofdmenu ...................................................... 110

Het menu met de opnameparameters ............... 110

Instellen van de menuopties ............................. 110

Voorinstellingen

Camera-basisinstellingen

Menutaal .......................................................... 112

Datum en tijd ................................................... 112

Automatische uitschakeling .............................. 113

Knopbevestigingstonen resp. geluidssignalen .... 113

Opname-basisinstellingen

In- / uitschakelen van de herkenning van

het type objectief ............................................. 114

Handmatig opgeven van het objectieftype/

de brandpuntafstand .........................................114

Resolutie .......................................................... 115

Compressiegraad / bestandsformaat ............... 115

ISO-gevoeligheid .............................................. 116

Beeldeigenschappen (contrast, scherpte) ..........118

Geluiden ...........................................................118

Juist vasthouden van de camera .......................... 119

De lichtkader-meetzoeker ............................ 120/121

De beeldveldkiezer ........................................... 120

Afstandsmeting ................................................... 122

Mengbeeldmethode (dubbelbeeld) .................... 122

Deelbeeldmethode ........................................... 122

Belichtingsmeting ................................................ 123

In- / uitschakelen van de belichtingsmeter ....... 123

De belichtingsprogramma's .............................. 124

Tijdautomaat ................................................. 124

Meetwaarde-opslag .................................... 124

Belichtingscorrecties .................................. 125

Automatische belichtingsreeksen ................ 127

Handmatig instellen van de belichting ............ 128

-instelling/De T-optie ............................. 128

Het meetbereik van de belichtingsmeter ........... 129

Over- en onderschrijding van meetbereik ....... 129

Algemene informatie over meting

en regeling van het flitsen .................................... 130

Geschikte flitsapparaten ................................... 130

Flitsapparaat monteren .................................... 131

Het flitsprogramma .......................................... 131

De instellingen van het door de camera

geregelde, automatische flitsprogramma ........ 132

De belichtingsindicaties in de

zoeker met systeem-compatibele flitsers .........132

In de automatische flitsmodus ....................... 133

Bij instelling van het flitsapparaat op computer-

sturing (

) of handmatige modus (

) .............. 133

Keuze van synchronisatietijd /

synchronisatietijd-bereik ................................ 134

Keuze van het synchronisatietijdstip ............... 135

Overige functies

Gebruikers- / programmaprofielen ................... 136

Terugzetten van alle individuele instellingen ...... 137

De weergavemodus ............................................. 138

Onbegrensde weergave –

PLAY

..........................138

Automatische weergave van de laatste

opname .............................................................139

Normale weergave 3.2.......................................139

Weergave met histogram 3.3 .............................140

Weergave met clipping-indicatie 3.4 ..................140

Clipping-instellingen .......................................140

Weergave met bijkomende optie 4.4 ..................141

Bekijken van andere opnamen / „bladeren“

in het geheugen ................................................ 142

Vergroten / kiezen van de uitsnede /

gelijktijdig bekijken van meerdere

verkleinde opnamen ......................................... 142

Wissen van opnamen ........................................ 143

Beveiligen van opnamen/

Wisbeveiliging opheffen .................................... 144

Overige functies

Mappenbeheer ................................................. 146

Formatteren van geheugenkaarten ................... 147

Fotograferen met de zelfontspanner ................. 147

Gegevensoverdracht naar een computer ........... 148

USB-verbinding ................................................ 148

met Windows

XP/Vista

........................ 148

met Mac

OS X (10.6) .................................... 149

Met de camera als extern station ....................149

Met kaartlezers ............................................. 150

Datastructuur op de geheugenkaart .................. 150

Met onbewerkte gegevens DNG werken ............ 150

Installeren van firmware-updates ...................... 151

Overige zaken

De systeemaccessoires voor de Leica M Monochrom

Wisselobjectieven ............................................. 152

Filters............................................................... 152

Universele groothoekzoeker M .......................... 152

Zoeker voor 21/24/28mm .............................. 152

Spiegelzoeker M .............................................. 152

Zoekerloep M 1.25x en M 1.4x ......................... 152

Geschikte flitsapparaten ................................... 153

Handgreep M ................................................... 153

Correctielenzen ................................................ 153

Tassen ............................................................. 153

Reserve-onderdelen ............................................ 153

Veiligheidsmaatregelen en onderhoud

Algemene voorzorgsmaatregelen ..........................154

LCD-scherm ..................................................... 155

Sensor ..............................................................155

Condens .......................................................... 155

Onderhoud

Voor de camera ................................................ 155

Voor objectieven .............................................. 156

Voor de batterij ................................................ 156

Voor de batterijlader ......................................... 157

Voor geheugenkaarten ...................................... 157

Reinigen van de sensor........................................ 158

Opbergen ............................................................ 159

Storingen en oplossingen .................................... 160

Trefwoordenregister ............................................ 162

Technische gegevens en toestelbeschrijving ........ 164

Leica Akademie ................................................... 167

Leica op Internet ................................................. 167

Leica Infodienst ................................................... 167

Leica klantenservice............................................ 167

WAARSCHUWENDE

OPMERKINGEN

•Gebruik uitsluitend aanbevolen accessoires om

storing, kortsluiting of een elektrische schok te

vermijden.

•Stel het toestel nooit bloot aan vocht of regen.

•Probeer niet onderdelen van de body (afdekkingen)

te verwijderen; vakkundige reparaties kunnen alleen

door een erkend servicepunt worden uitgevoerd.

JURIDISCHE OPMERKINGEN

•Neem zorgvuldig het auteursrecht in acht. Het

kopiëren en publiceren van zelf opgenomen media,

zoals banden, cd's, of door anderen uitgegeven

of gepubliceerd materiaal kan het auteursrecht

schenden.

•Dit geldt ook voor alle meegeleverde software.

•Het SD-logo is een handelsmerk.

•Overige namen, firma- en productnamen, die in deze

handleiding worden genoemd, zijn handelsmerk, resp.

gedeponeerd handelsmerk van de betreffende firma’s.

MILIEUVRIENDELIJK

AFVOEREN

ELEKTRISCHE EN

ELEKTRONISCHE

APPARATUUR

(geldt voor de EU en overige Europese landen met

gescheiden inzameling)

Dit toestel bevat elektrische en/of elektronische

onderdelen en mag daarom niet met het normale

huisvuil worden meegegeven! In plaats daarvan moet

het voor recycling op door de gemeenten beschikbaar

gestelde inzamelpunten worden afgegeven. Dit is voor

u gratis.

Als het toestel zelf verwisselbare batterijen of accu’s

bevat, moeten deze vooraf worden verwijderd en evt.

volgens de voorschriften milieuvriendelijk worden

afgevoerd.

Meer informatie over dit onderwerp ontvangt u bij uw

gemeentelijke instantie, uw afvalverwerkingsbedrijf of

de zaak waar u het toestel hebt gekocht.

LEVERINGSOMVANG

Controleer, voordat u uw Leica M Monochrom in

gebruik neemt, de meegeleverde accessoires op

volledigheid.

A. Batterij

B. Oplaadapparaat

C. USB-verbindingssnoer

D. Draagriem

AANDUIDING VAN DE ONDER-

VOORAANZICHT

1.1 Objectief-ontgrendelingsknop

1.2 Ogen voor draagriem

1.3 Kijkvenster van de afstandsmeter

1.4 Helderheidssensor

1.5 Belichtingsvenster voor de lichtkaders

1.6 Kijkvenster van de zoeker met spiegelingen voor

een betere herkenning van de zoekerindicaties in

een zeer lichte omgeving

1.7 Zelfontspanner-lichtdiode

1.8 Beeldveldkiezer

1.9 Borglip van de bodemkap

VOORAANZICHT CAMERABAJONET /

ACHTERAANZICHT OBJECTIEFBAJONET

1.10 Sensor voor objectiefdetectie

1.11 6-bit objectiefdetectie

Leica M-objectieven met zoekeradapter verbergen de

helderheidssensor. Informatie over de werkwijze met deze en

andere objectieven vindt u in de hoofdstukken „De indicaties / In

de zoeker“, p. 10 en „Leica M-objectieven“, p. 20.

BOVENAANZICHT

1.12 Vaststaande ring met

a. index voor afstandsinstelling,

b. scherptediepteschaal en

c. rode indexknop voor het wisselen van

objectief

1.13 Afstandsinstelring met

a. greep

1.14 Diafragma-instelring

1.15 Witte indexpunt voor diafragma-instelling

1.16 Tegenlichtkap

1.17 Tijd-instelknop met

–

Klikstand voor automatische regeling

van de sluitertijd

1.18 Hoofdschakelaar met klikstanden voor

–

OFF

(camera uitgeschakeld)

–

(enkele opnamen)

–

(serie-opnamen)

–

(zelfontspanner)

1.19 Ontspanknop met

– schroefdraad voor draadontspanner

1.20 Flitsschoen met

a. midden (ontstekings-) en

b. stuurcontacten, evenals

c. opening voor borgpen

ACHTERAANZICHT

1.21

SET

-knop voor het oproepen van het

opnameparameter-menu / voor het oproepen

van het submenu binnen het menu / voor

het overnemen van in de submenu’s gekozen

instellingen/functies

1.22

INFO

-knop voor de indicatie van instellingen/

gegevens bij de opname/van de

opnamegegevens bij beeldweergave

1.23

ISO

-knop voor het oproepen van de

gevoeligheidsinstelling

1.24

DELETE

-knop om de wisfunctie mee te kiezen

1.25 Afdekklep over de USB-aansluitbus

1.26

PLAY

-knop voor het inschakelen van de

(permanente) weergavemodus / voor terugkeer

naar de volledige weergave

1.27 Zoekeropening

1.28

-knop voor het oproepen en verlaten van

het hoofdmenu

1.29 Centrale instelknop voor navigeren in het

menu / voor instellen van de gekozen

menupunten/opties / voor instellen van een

belichtingscorrectie / voor bladeren in het

opnamegeheugen / voor vergroten/verkleinen

van bekeken opnamen

1.30 Kruisknoppen voor navigeren in de menu’s /

voor instellen van de gekozen menupunten/

opties / voor bladeren in het opnamegeheugen

1.31 Lichtdiode voor opnameregistratie /

gegevensopslag op kaart

1.32 Monitor

AANZICHT BIJ GEOPENDE AFDEKKLEP

1.33 USB-bus (5-polig, voor verbinding met

computers)

ONDERAANZICHT

(bij aangebrachte bodemdeksel)

1.34 Statiefaansluiting A

“, DIN 4503 (

“)

1.35 Bodemdeksel

1.36 Vergrendelingsknop voor bodemkap

(bij verwijderde bodemdeksel)

1.37 Batterijvak

1.38 Batterij-vergrendelingsschuif

1.39 Geheugenkaartsleuf

OPLAADAPPARAAT

1.40 Groene (

CHARGE

) lichtdiode voor de indicatie

van het oplaadproces

1.41 Gele (

80%

) lichtdiode voor de indicatie::

80% lading bereikt

1.42 Sleuf voor batterij met

a. contacten

1.43 Bus voor autolaadsnoer

1.44 2-polige bus voor

1.45 Verwisselbaar netsnoer

DE INDICATIES

2. IN DE ZOEKER

2.1 door LEDs

(Light Emitting Diodes – lichtgevende diodes)

(met automatische helderheidsregeling

aangepast aan het omgevingslicht

) voor:

2.1.1 digitale indicatie in vier posities en zeven

segmenten met onder- en bovenliggende punten

Digitale indicatie:

– Indicatie van de automatisch berekende

sluitertijd bij tijdautomaat

A, ofwel bij het

aflopen van langere sluitertijden dan 1s

– Waarschuwing voor waarden onder resp. boven

het meetbereik of het instelbereik bij

tijdautomaat

– Indicatie van de belichtingscorrectie

(kortstondig tijdens de instelling)

– Aanduiding (tijdelijk) van vol buffergeheugen

– Aanduiding ontbrekende geheugenkaart (

Sd)

– Aanduiding volle geheugenkaart (

Full)

Bovenliggende punt:

– Aanduiding (brandt) van actief

meetwaardegeheugen

Onderliggende punt:

– Aanduiding (knipperen) van actieve

belichtingscorrectie

De automatische regeling is voor Leica M-objectieven met

zoekeradapter niet mogelijk omdat deze de helderheidssensor 1.4

afdekt die de informatie hiervoor moet leveren. In zulke gevallen

branden de indicaties altijd met constante helderheid.

2.1.2 Twee driehoekige en een ronde led:

– Bij handmatige instelling: gemeenschappelijk

als lichtschaal voor de belichtingsregeling

– Waarschuwing voor waarde onder het

meetbereik

2.1.3 Flitssymbool:

– Paraatstatus flits

– Informatie over de flitsbelichting voor en na

de opname

2.2 Lichtkaders voor 50mm en 75mm

(Voorbeeld)

2.3 Meetveld voor afstandsinstelling

2.1.1

2.1.3

2.1.2

2.3

2.2

2.1

3. OP HET LCD-SCHERM

3.1 Bij opname

(door indrukken van de INFO-knop, 1.22)

3.1.1 Batterijcapaciteit

3.1.2 Resterende geheugencapaciteit in MByte

3.1.3 Resterende aantal opnamen

3.1.4 Ingestelde/geregelde sluitertijd

3.1.5 Type objectief

3.2 Bij normale weergave

(beeld/en op gehele monitorveld)

3.2.1 Symbool wisbeveiliging (alleen als ingesteld)

3.2.2 Sluitertijd (niet bij vergrote weergave)

3.2.3 Gevoeligheid (niet bij vergrote weergave)

3.2.4 Beeldnummer / totaal aantal aanwezige

opnamen (niet bij vergrote weergave)

3.2.5 Vergrotingstrap, resp. plaats van de getoonde

uitsnede

(schematisch, alleen indien ingesteld)

3.2.6 Geselecteerd beeld

(alleen bij verkleinde weergave van 4 resp. 9 beelden)

3.3 Weergave met histogram

(als 3.2, extra)

3.3.1 JPG-Histogram

3.3.2

DNG-Histogram

(schematisch weergegeven; de breedte en het

aantal van de segmenten kunnen in werkelijkheid

afwijkend zijn)

3.1.2

3.1.1

3.1.3

3.1.4

3.1.5

3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4

3.2.5

3.2.6

3.3.1

3.3.2

3.5 Bij weergave met extra informatie

(door indrukken van de INFO-knop, 1.22; Beeld verkleind)

3.5.1 Beeld (evt. met indicatie „Clipping“

)

3.5.2 Histogram

3.5.3 Symbool wisbeveiliging

(alleen als ingesteld)

3.5.4 Sluitertijd

3.5.5 Filmgevoeligheid

3.5.6 Beeldnummer / totaal aantal aanwezige

opnamen

3.5.7 Beeldgegevens

a. Belichtingsprogramma

b. Brandpuntafstand

c. belichtingscorrectie

d. Resolutie

e. Compressie/bestandsformaat

f. naam gebruikersprofiel

g. bestandsnummer

h. Vergrotingstrap, resp. positie van de

getoonde uitsnede (alleen als ingesteld)

i. Datum / tijd

zie „Weergave met histogram 3.3“, p. 140

Alleen met Leica M-objectieven van het nieuwste type met 6-bit

codering, resp. zodanig omgebouwde objectieven (zie p. 104),

ofwel bij handmatige instelling in het menu (zie p. 115).

DE INDICATIES

3. OP HET LCD-SCHERM (vervolg):

3.4 Bij weergave met clipping-informatie

3.4.1 Heldere beeldpartijen zonder indicatie

3.4.2 Donkere beeldpartijen zonder indicatie

3.4.1

3.4.2

3.5.7

3.5.2

3.5.1

3.5.3 3.5.4 3.5.5 3.5.6

DE MENUPUNTEN

4.1 In het hoofdmenu (via

-knop, 1.28)

4.2 In het menu met de opnameparameters

(via de

SET

-knop, 1.21)

Menupunt Toelichting

4.1.1

Lens detection

– zie p. 114

4.1.2

Save user Profile

Gebruikersspecifiek profiel (opslaan) zie p. 136

4.1.3

Advance

Trillingsvrij ontspannen / Tijdstip spannen sluiter zie p. 108

4.1.4

Self-timer

Zelfontspanner-voorlooptijd zie p. 147

4.1.5

Auto ISO setup

– zie p. 116

4.1.6

Sharpening

Beeldscherpte zie p. 118

4.1.7

Contrast

Beeldcontrast zie p. 118

4.1.8

Toning

Opnamen tinten zie p. 118

4.1.9

Bracketing setup

Opname-aantal / -indeling / -volgorde zie p. 127

4.1.10

Exp. Comp. setup

Via menu / centrale instelknop zie p. 125

4.1.11

Monitor brightness

– zie p. 109

4.1.12

Clipping

Weergave van over- en onderbelichte gedeelten zie p. 150

4.1.13

Folder manag.

Naam wijzigen / aanmaken zie p. 146

4.1.14

Auto review

Automatische weergave van telkens de laatste opname zie p. 139

4.1.15

Auto power off

Automatische uitschakeling zie p. 113

4.1.16

Flash sync

– zie p. 135

4.1.17

Auto Slow Sync

Flits-sluitertijd zie p. 134

4.1.18

Reset

(op de fabrieksinstellingen) zie p. 137

4.1.19

Sensor cleaning

Open sluiter voor reiniging van de sensor zie p. 158

4.1.20

Date

– zie p. 112

4.1.21

Time

Tijd zie p. 112

4.1.22

Tone

Knopbevestigingstonen zie p. 113

4.1.23

Language

Taal zie p. 112

4.1.24

USB connection

Herkenning van de camera als ext. station of volgens PTP-protocol zie p. 148

4.1.25

Format SD card

Formatteren van de geheugenkaart zie p. 147

4.1.26

Firmware

Firmware-versie zie p. 151

Menupunt Toelichting

4.2.1

Compression

Compressiepercentage/bestandsformaat

zie p. 115

4.2.2

Resolution

Resolutie

zie p. 115

4.2.3

Exp. Comp.

Belichtingscorrecties (instellen)

zie p. 125

4.2.4

Bracketing

In- / uitschakelen

zie p. 127

4.2.5

User profile

Gebruikerspecifiek profiel

zie p. 136

VERKORTE HANDLEIDING

Houd de volgende onderdelen gereed:

– Camera

– Batterij (A)

– Geheugenkaart (niet meegeleverd)

– Oplaadapparaat (B)

VOORINSTELLINGEN

1. Plaats de accu (A) in het oplaadapparaat (zie p. 100)

2. Sluit het oplaadapparaat (B) op het net aan om de

accu op te laden (zie p. 100)

3. Zet de hoofdschakelaar (1.18) op

OFF

(zie p. 106).

4. Plaats de opgeladen batterij in de camera

(zie p. 102).

5. Plaats een geheugenkaart (zie p. 103).

6. Zet de hoofdschakelaar (1.18) op

(zie p. 106).

7. Stel de gewenste menutaal in (zie p. 112).

8. Formatteer de geheugenkaart (zie p. 147).

Aanwijzingen:

•Meestal is dit alleen nodig bij geheugenkaarten die

niet af fabriek zijn geformatteerd.

•Bij gewoon formatteren gaan de gegevens op de kaart

voorlopig nog niet onherroepelijk verloren. Alleen de

directory wordt gewist zodat de aanwezige bestanden

niet meer direct toegankelijk zijn. Met de goede

software kunnen de gegevens weer toegankelijk

worden gemaakt. Alleen de gegevens die daarna

door het opslaan van nieuwe gegevens worden

overschreven, zijn ook werkelijk definitief gewist.

Maak er daarom een gewoonte van al uw opnamen

altijd zo snel mogelijk op een veilig geheugenmedium

op te slaan, bijv. de harde schijf van uw computer (zie

ook pag 148).

9. Stel datum en tijd in (zie p. 112/113).

FOTOGRAFEREN

10. Plaats het gewenste objectief op de camera

(zie p. 105).

11. Draai de tijdinstelknop (1.17) naar

voor de

automatische regeling van de sluitertijd (zie p. 108).

12. Stel, met uw oog tegen de zoeker, de scherpte in met

de afstandsinstelring van het objectief (zie p. 122).

13. Activeer de belichtingsmeting van de camera door

indrukken van de ontspanner (1.19) tot het eerste

drukpunt.

14. Corrigeer evt. de belichting met de diafragma-

instelring van het objectief (1.14) (zie p. 124).

15. Druk de ontspanner voor de opname helemaal in.

BEKIJKEN VAN DE OPNAMEN

Voor automatische, kortstondige weergave van telkens

de laatste opname (in de opnamemodus):

De Leica M Monochrom is af fabriek al op deze functie -

Auto Review.– ingesteld. In het hoofdmenu kunt u

onder dit punt (4.1.14) verschillende optievarianten

uitkiezen (zie p. 138/139).

Weergave voor onbeperkte tijd:

1. Stel door indrukken van de

PLAY

-knop (1.26) de

weergavemodus in (zie p. 138).

2. Druk op de linker of rechter kruisknop (1.30) om

andere opnamen te bekijken.

Opmerking:

Indien u met de optie serieopnamen (zie p. 107) hebt

gefotografeerd, wordt in beide weergavemodi eerst de

laatste foto van de serie resp. de laatste foto van de

serie getoond die op de geheugenkaart is opgeslagen –

mits op dit tijdstip nog niet alle opnamen van de serie

door het interne buffergeheugen van de camera op de

kaart zijn overschreven.

VERGROTEN VAN OPNAMEN OP HET

MONITORBEELD

Draai de centrale instelknop (1.29) naar rechts (met

klok mee) om de getoonde opname vergroot te

bekijken (zie p. 142).

WISSEN VAN OPNAMEN

Druk op de wistoets (

DELETE, 1.24) en volg de

instructies op het LCD-scherm op (1.32) (zie p. 143).

100

UITVOERIGE

HANDLEIDING

VOORBEREIDINGEN

AANBRENGEN VAN DE DRAAGRIEM

a b

OPLADEN VAN DE BATTERIJ

De Leica M Monochrom wordt door een lithium-ionen

batterij (A) van de benodigde energie voorzien.

Opgelet:

•Er mogen uitsluitend batterijen worden gebruikt die

in deze handleiding of door Leica Camera AG worden

genoemd en beschreven.

•Deze batterijen mogen uitsluitend met de speciaal

daarvoor bestemde apparaten en alleen precies zoals

hierna beschreven worden opgeladen.

•Als deze batterijen niet volgens de voorschriften

worden gebruikt of als batterijen worden gebruikt

die niet hiervoor zijn bestemd, kan onder bepaalde

omstandigheden een explosie ontstaan!

•Deze batterij's mogen niet voor langere tijd aan hitte

of zonlicht en vooral ook niet aan vochtigheid of

water worden blootgesteld. Bovendien mogen deze

batterijen nooit in een magnetron of in een omgeving

met hoge druk worden geplaatst wegens gevaar voor

brand of explosie!

•Een veiligheidsventiel in de batterij zorgt ervoor dat bij

onjuiste omgang met de batterij eventuele overdruk

gecontroleerd kan ontwijken.

•Er mag uitsluitend een oplaadapparaat dat in

deze handleiding wordt genoemd of het Leica

oplaadapparaat met bestelnr. 14 463 worden

gebruikt.

Het gebruik van andere, niet door Leica Camera AG

goedgekeurde batterijladers kan tot schade aan de

batterijen leiden en in een extreem geval ook tot

ernstige, levensgevaarlijke verwondingen.

•Het meegeleverde oplaadapparaat mag uitsluitend

voor het opladen van deze batterijen worden gebruikt.

Probeer het niet voor andere doeleinden te gebruiken.

•De meegeleverde autolaadkabel mag in geen geval

worden aangesloten als de batterijlader met het net

is verbonden.

•Zorg ervoor dat de gebruikte stopcontact vrij

toegankelijk is.

•Het oplaadapparaat mag niet worden geopend.

Reparaties mogen alleen door erkende werkplaatsen

worden uitgevoerd.

Aanwijzingen:

•De batterij moet worden opgeladen voordat de Leica

M Monochrom voor de eerste keer wordt gebruikt.

•De batterij moet een temperatuur tussen 0°-35°C

hebben om te kunnen worden opgeladen (anders

schakelt het oplaadapparaat niet in, resp. weer uit).

•Lithium-ionen batterijen kunnen altijd en

onafhankelijk van de batterijconditie worden

opgeladen. Als een batterij maar ten dele is ontladen

voordat hij weer wordt opgeladen, zal de volledige

oplading sneller worden bereikt.

•Tijdens het oplaadproces worden batterijen warm. Dit

is normaal en geen storing.

•Wanneer de beide lichtdioden (1.40/1.41) na

het begin van opladen snel knipperen (>2Hz),

duidt dit op een laadfout. Haal in zo’n geval het

oplaadapparaat van de netvoeding en verwijder de

batterij. Zorg ervoor dat aan de hiervoor genoemde

temperatuurvoorwaarden wordt voldaan en start het

oplaadproces opnieuw.

101

Als het probleem niet kan worden opgelost, neem

dan contact op met uw dealer, de nationale

vertegenwoordiging van Leica of Leica Camera AG.

•Een nieuwe batterij bereikt zijn volledige capaciteit

pas na 2-3 maal volledig opladen en ontladen door

gebruik in de camera. Dit ontladingsproces moet

telkens na ca. 25 cycli worden herhaald.

•Voor een maximale standtijd en levensduur van de

batterij moet deze niet permanent aan extreem hoge

of lage temperaturen (bijv.'s zomers of 's winters in

een geparkeerde auto) worden blootgesteld.

•De levensduur van elke batterij is – zelfs bij optimaal

gebruik –begrensd! Na enkele honderden keren

opladen wordt dit duidelijk door de korter wordende

ontladingstijden.

•Defecte batterijen moeten volgens de betreffende

voorschriften (zie p. 90) milieuvriendelijk worden

afgevoerd.

•De verwisselbare batterij voedt een vast in de

camera ingebouwde bufferbatterij die de opslag van

ingevoerde gegevens, bijv. de datum, gedurende

maximaal 3 maanden garandeert. Als de bufferbatterij

uitgeput is, moet deze door het plaatsen van de

verwisselbare batterij weer worden opgeladen. De

volledige capaciteit van de bufferbatterij is – met

geplaatste verwisselbare batterij - na ca. 60 uur weer

bereikt. De camera hoeft hiervoor niet ingeschakeld

te blijven.

1. Sluit het oplaadapparaat aan, d.w.z. steek de stekker

van het netsnoer (1.45) in de passende bus van

het oplaadapparaat (1.44) en de netstekker in een

stopcontact.

2. Plaats een batterij met de contacten naar beneden

en de met een pijl gemarkeerde zijkant naar voren

wijzend tot de aanslag in de laadsleuf (1.42) van

het oplaadapparaat. De vorm van de laadsleuf

garandeert daarbij de juiste positie van de batterij.

CHARGE

80%



 

•Als bevestiging van het oplaadproces begint daarna

de groene, met

CHARGE

beletterde LED (1.40) te

knipperen. Als de batterij tot minstens

van zijn

capaciteit is opgeladen, zal bovendien de gele, met

80%

beletterde LED (1.41) gaan branden. Wanneer

de batterij volledig is opgeladen, d.w.z. 100%

capaciteit heeft bereikt - (na ca. 3

uur, zal ook de

groene LED continu gaan branden.

Let op:

80%

-LED zal vanwege het werkingsprincipe van

het laadproces al na ca. 2 uur gaan banden. Alleen al

met deze capaciteit zijn 280 opnamen mogelijk.

Als u de volledige capaciteit van 350 opnamen niet

beslist nodig hebt, kan de camera altijd in relatief

zeer korte tijd weer paraat zijn.

3. Vervolgens dient u de lader van het net nemen. Er is

echter geen gevaar voor overlading.

4. Verwijder de batterij door deze uit de laadsleuf te

trekken of – schuiven (hiervoor dient een uitsparing

aan de kopse kant van de sleuf).

102

BATTERIJ IN DE CAMERA PLAATSEN / UIT DE

CAMERA VERWIJDEREN

1. Zet de hoofdschakelaar (1.19) op

OFF

2. Verwijder de bodemdeksel (1.35) van de camera.

Hiervoor:

a. de hendel (1.36) van de bodemkap omhoog

klappen,

b. deze naar links draaien en

c. de bodemkap eraf halen.

3. Plaats de batterij met de contacten naar voren in

het vak. Druk deze zover in het vak (1.37) tot de

geveerde, witte vergrendelingsschuif (1.38) als

beveiliging over de batterij schuift.

4. Doe het bodemdeksel weer dicht. Hiervoor:

a. deze aan de borglip (1.9) aan de camerazijde

vasthaken,

b. dicht klappen,

c. met de hendel door draaien naar rechts tot aan

de aanslag vergrendelen en

d. de hendel naar beneden klappen.

Ga voor het verwijderen van de batterij in

omgekeerde volgorde te werk. De geveerde, witte

vergrendelingsschuif in het batterijvak moet daarbij

voor ontgrendeling van de batterij naar de zijkant

worden gedrukt.

Opmerking:

De camera moet altijd uitgeschakeld zijn als de batterij

wordt verwijderd. Met volledig opgeladen batterij zijn

volgens de CIPA-standaard ca. 350 opnamen met

telkens 4s weergavetijd mogelijk.

INDICATIES BATTERIJCONDITIE (3.1.1)

De batterijconditie wordt - in de opnamemodus - op het

scherm (1.32) door indrukken van de

INFO-knop (1.22)

aangegeven. Als de capaciteit slechts bij 10% of minder

ligt, moet de batterij worden vervangen of opgeladen.

Aanwijzingen:

•Verwijder de batterij als u de camera langere tijd niet

gebruikt. Schakel hiervoor van tevoren de camera

met de hoofdschakelaar uit.

•Uiterlijk 3 maanden nadat de capaciteit van een

batterij in de camera uitgeput is (zie hiervoor ook de

laatste opmerking onder „Opladen van de batterij“,

p. 100), moeten alle individuele instellingen opnieuw

worden ingevoerd.

103

PLAATSEN EN VERWIJDEREN VAN DE

GEHEUGENKAART

De Leica M Monochrom slaat de opnamegegevens op

een zeer compacte SD- (Secure Digital) resp. SDHC

(-High Capacity) kaart op.

SD/SDHC-geheugenkaarten zijn kleine, lichte en

uitwisselbare externe geheugenmedia. SD/SDHC-

geheugenkaarten, vooral die met een grote capaciteit

en hoge schrijf-/leessnelheid, maken het wegschrijven

en weergeven van gegevens aanzienlijk sneller. Ze

hebben een schakelaar voor schrijfbeveiliging, waarmee

tegen onopzettelijk opslaan en wissen kan worden

beschermd. Deze schakelaar is als schuif op de niet-

afgeschuinde kant van de kaart uitgevoerd en beveiligt

gegevens op de kaart in zijn onderste stand die met

LOCK is gemarkeerd. SD/SDHC-geheugenkaarten

worden door verschillende producenten en met

uiteenlopende capaciteit en schrijf-/leessnelheid

aangeboden.

Opmerking:

Raak de contacten van de geheugenkaart niet aan.

1. Zet de hoofdschakelaar (1.18) op

OFF

2. Verwijder de bodemdeksel (1.35) van de camera.

Hiervoor:

a. de hendel (1.36) van de bodemkap omhoog

klappen,

b. deze tot de aanslag naar links draaien en

c. de bodemkap eraf halen.

3. Plaats de geheugenkaart met de contacten naar

achteren – en met de afgeschuinde hoek naar

beneden wijzend in de sleuf (1.42). Schuif deze

tegen de veerweerstand in helemaal naar binnen tot

deze hoorbaar inklikt.

4. Doe de bodemdeksel weer dicht. Hiervoor:

a. deze aan de borglip (1.9) aan de camerazijde

vasthaken,

b. dicht klappen,

c. met de hendel door naar rechts tot aan de

aanslag te draaien, vergrendelen en

d. de hendel wegklappen.

Voor het verwijderen van de geheugenkaart de camera

uitschakelen en in de omgekeerde volgorde te werk

gaan. Om te kunnen ontgrendelen moet de kaart –

zoals aangegeven op de onderkant van de camera –

eerst nog iets verder naar binnen worden geschoven.

Aanwijzingen:

•Het aanbod van SD/SDHC-kaarten is zo groot dat

Leica Camera AG alle verkrijgbare typen niet volledig

op compatibiliteit en kwaliteit kan controleren.

Daarom adviseren wij bijv. de „Extreme III“- kaarten

van het bekende merk„SanDisk“.

•Bij gebruik van andere kaarttypen is beschadiging van

camera of kaart weliswaar niet te verwachten, maar

omdat vooral zogenoemde „No-Name“-kaarten ten

dele niet aan de SD en SDHC standaards voldoen,

kan Leica Camera AG geen garantie bieden voor een

goede werking.

•Als de geheugenkaart niet kan worden geplaatst,

controleer dan of hij goed om zit.

•Wanneer u het bodemdeksel of de geheugenkaart

verwijdert, verschijnen op het LCD-scherm de

betreffende waarschuwingen in plaats van de

indicaties:

- Attention Bottom cover removed

- Attention No memory card

104

•Open het bodemdeksel niet en verwijder de

geheugenkaart of batterij niet zolang als teken van

opnameregistratie en/of gegevensopslag op de

kaart de rode LED (1.31) rechtsonder naast het

LCD-scherm (1.32) knippert. Anders kunnen nog niet

(volledig) opgeslagen opnamegegevens verloren gaan.

•Omdat elektromagnetische velden, elektrostatische

lading evenals defecten aan de camera en kaart

tot beschadiging of verlies van gegevens op de

geheugenkaart kunnen leiden, is het raadzaam de

gegevens naar een computer te kopiëren en daar op

te slaan (zie p. 148).

•Om dezelfde reden wordt geadviseerd de kaart in

principe in een antistatisch foedraal te bewaren.

LEICA M-OBJECTIEVEN

In principe geldt: de meeste Leica M-objectieven

kunnen op de Leica M Monochrom worden gebruikt.

Bijzonderheden over enkele weinige uitzonderingen

en beperkingen worden in de volgende opmerkingen

toegelicht.

Het gebruik is onafhankelijk van de objectief-uitrusting

– met of zonder 6-bit codering in de bajonet (nieuwste

versie).

Ook zonder deze extra uitrusting, d.w.z. ook bij gebruik

van Leica M-objectieven zonder code zal de Leica M

Monochrom in de meeste gevallen goede opnamen

maken.

Om ook in zulke gevallen optimale beeldkwaliteit te

bereiken, adviseren wij u het objectieftype in te voeren

(zie „In- / uitschakelen van de herkenning van het

objectieftype“, p. 114).

Belangrijk:

•Niet geschikt:

– Hologon 1:8/15mm,

– Summicron 1:2/50mm met dichtbij-instelling.

– Elmar 1:4/90mm met uitschuifbare buis

(productieperiode 1954-1968)

– Sommige exemplaren van de Summilux-M

1.4/35mm (niet asferisch, productieperiode 1961-

1995, Made in Canada) kunnen niet op de Leica M

Monochrom worden gezet, resp. niet tot oneindig

focusseren. Leica Customer Service kan deze

objectieven zo modificeren dat ze ook op de Leica

M Monochrom kunnen worden gebruikt.

•Geschikt, maar met risico van beschadiging

van de camera, resp. het objectief

Objectieven met uitschuifbare buis kunnen uitsluitend

met uitgetrokken buis worden gebruikt, d.w.z. de

buis mag op de Leica M Monochrom in geen geval

naar binnen worden geschoven. Dit geldt niet voor

de huidige Macro-Elmar-M 1:4/90mm, waarvan de

buis zelfs in ingeschoven toestand niet in de camera

steekt en daarom onbeperkt kan worden gebruikt.

•Beperkt te gebruiken

Ondanks de grote nauwkeurigheid van de meetzoeker

van de Leica M Monochrom kan precies focusseren

met 135mm-objectieven bij open diafragma op basis

van de zeer geringe scherptediepte niet worden

gegarandeerd. Wij raden u in dat geval aan met min.

2 stops te diafragmeren.

•Geschikt, maar dit geldt niet voor de

belichtingsmeting

– Super-Angulon-M 1:4/21mm

– Super-Angulon-M 1:3,4/21mm

– Elmarit-M 1:2,8/28mm met fabr.nr.

onder 2 314 921.

Opmerking:

Leica klantenservice kan vele Leica M-objectieven

achteraf van de 6-bit codering voorzien. Vraagt u

ernaar, indien van toepassing (adres, zie p. 167).

105

PLAATSEN VAN EEN OBJECTIEF

1. Het objectief bij de vaste ring (1.12) nemen,

2. de rode indexknop (1.12c) van het objectief

tegenover de ontgrendelingsknop (1.1) op de

camerabody plaatsen en dan

3. het objectief in deze stand recht plaatsen.

4. Met een korte draai naar rechts wordt het objectief

hoor- en voelbaar vergrendeld.

VERWIJDEREN VAN EEN OBJECTIEF

1. Het objectief bij de vaste ring (1.12) nemen,

2. de ontgrendelingsknop (1.1) op de camerabody

indrukken,

3. het objectief naar links draaien tot de rode

indexknop ervan (1.12c) tegenover de

ontgrendelingsknop staat en

4. dan recht verwijderen.

Aanwijzingen:

•In principe geldt: op de Leica M Monochrom moet als

bescherming tegen het binnendringen van stof enz. in

het binnenwerk van de camera altijd een objectief zijn

geplaatst, of de kap van de body.

•Om dezelfde reden moet het verwisselen van

een objectief zo mogelijk in een stofvrije ruimte

plaatsvinden.

•Camera- of objectiefkappen dient u niet in uw

broekzak te bewaren omdat ze daar stof aantrekken

dat in het binnenwerk van de camera terecht kan

komen.

DE BELANGRIJKSTE INSTELLINGEN /

BEDIENINGSELEMENTEN

IN- EN UITSCHAKELEN VAN DE CAMERA

1.181.19

De Leica M Monochrom wordt met de hoofdschakelaar

(1.18) in- en uitgeschakeld. Deze bevindt zich onder de

ontspanner (1.19) en is als hendel met vier klikstanden

uitgevoerd:

106

OFF

– Camera uitgeschakeld

In deze ruststand is de camera uitgeschakeld.

– Enkel beeld-stand

Door de ontspanner in te drukken (zie hierna) maakt

u telkens één opname , of u hem nu ingedrukt houdt

of niet.

Voor bijzonder discreet werken, kunt u in het menu

(zie p. 97/110) de optie Discreet activeren (zie p.

108).

– Serieopnamen-stand

Als u de ontspanner (zie p. 107) ingedrukt houdt,

zullen er ≤ 8 opnamen na elkaar worden gemaakt -

zolang de capaciteit van de gebruikte geheugenkaart

en het interne buffergeheugen voldoende is (zie

„Plaatsen en vervangen van de geheugenkaarten“ ,

p. 103).

– Zelfontspanner

Door de ontspanner in te drukken (zie p. 107) zal de

ingestelde voorlooptijd af gaan lopen (zie p. 147),

waarna de opname wordt gemaakt.

Inschakelen

Na het inschakelen, d.w.z. na het instellen van een

van de drie opties

of zal de LED (1.31) kort

gaan branden en de indicaties in de zoeker (2.1.1)

verschijnen (zie p. 94).

Uitschakelen

Ook al staat de hoofdschakelaar niet op

OFF

, zal de

camera toch automatisch worden uitgeschakeld als

u in het menu een automatische uitschakeltijd hebt

ingesteld (Auto Power off., 4.1.15, zie p. 113), en

er binnen deze tijd geen bediening plaatsvindt.

Opmerking:

Wanneer de camera langere tijd niet wordt gebruikt of

in een tas wordt opgeborgen, moet deze altijd met de

hoofdschakelaar worden uitgeschakeld. Hierdoor wordt

elke vorm van stroomverbruik voorkomen, dat ook in de

stand-by modus na het automatisch uitschakelen van

de belichtingsmeter en het verdwijnen van de indicaties

toch nog plaatsvindt. Onbedoelde opnamen worden

hiermee ook verhinderd.

107

DE ONTSPANNER

De ontspanner (1.19) heeft drie indrukstanden:

1. Kort aantippen tot het 1e drukpunt activeert de

belichtingsmeting en zoekerindicatie en start een

evt. ingestelde zelfontspanner-voorlooptijd (zie p.

147). Na het loslaten van de ontspanner blijven

het meetsysteem en de indicatie nog ca. 12s

ingeschakeld (meer hierover vindt u in het hoofdstuk

„De belichtingsmeting“ vanaf p. 123).

Als de ontspanner op deze indrukstand wordt

vastgehouden, blijft de weergave aan staan, resp. als

vooraf de weergavemodus was ingesteld (zie p. 138),

zal de camera teruggaan naar de opnamemodus.

Als de camera vooraf in stand-by stond (zie p. 106)

zal hij weer worden geactiveerd en de weergave

weer verschijnen.

Terwijl de ontspanner in deze stand wordt

gehouden, kan met de instelknop (1.29) zeer snel

en eenvoudig een belichtingscorrectie worden

uitgevoerd (meer hierover staat in het hoofdstuk

“Belichtingscorrecties“ op p. 125).

Opmerking:

De ontspanner blijft geblokkeerd

– als het interne tussengeheugen (tijdelijk) vol is, bijv.

na een serie van ≥ 8 opnamen, of

– als de geplaatste geheugenkaart en het interne

buffergeheugen (tijdelijk) vol zijn.

2. Indrukken tot het 2e drukpunt start in tijdautomaat

de registratie van de gemeten belichtingswaarde,

d.w.z. de door de camera berekende sluitertijd

(meer hierover staat in het hoofdstuk “Het

meetwaardegeheugen“ op p. 124). Na het loslaten

van de ontspanner kan een nieuwe meting

plaatsvinden.

3. Als de ontspanner helemaal wordt ingedrukt, vindt

opname plaats. De gegevens worden daarna op de

geheugenkaart opgeslagen.

Aanwijzingen:

•Het tweede drukpunt is bij het gebruik

van draadontspanners niet voelbaar.

•Ook al zouden van tevoren de weergavemodus

(zie pag 138) of de menubediening (zie pag 110)

geactiveerd zijn, zal door aantippen van de

ontspanner meteen naar de opnamemodus worden

omgeschakeld.

•Via het menu kunt u knopbevestigingstonen

(terugmeldingen) selecteren, ofwel instellen (zie p. 113).

•U dient de ontspanner om bewegingsonscherpte te

voorkomen beheerst in te drukken – niet met een ruk

– totdat de sluiter met licht klikken reageert.

SERIEOPNAMEN

Met de Leica M Monochrom kunt u niet alleen

afzonderlijke opnamen maken - Hoofdschakelaar

1.18 op (

S [single]), maar ook opnameseries -

Hoofdschakelaar op (C [continuous]), bijv. om het

verloop van bewegingen in meerdere stappen vast te

houden.

Afgezien van de bediening van de ontspanner (1.19)

maakt u serieopnamen op dezelfde wijze als enkele

opnamen: zolang u de ontspanner helemaal ingedrukt

houdt (en de capaciteit van de geheugenkaart dit

toelaat) worden er serieopnamen gemaakt. Als de

ontspanner echter kort wordt ingedrukt worden

afzonderlijke opnamen gemaakt.

Er kunnen maximaal ca. 2 foto’s per seconde en ≤ 8 na

elkaar worden gemaakt.

Aanwijzingen:

•De genoemde opnamen per seconde en het maximaal

mogelijke aantal opnamen in een serie baseren op de

standaardinstelling – ISO 320 en als bestandsindeling

DNG. Met andere instellingen kunnen de opnamen per

seconde en het maximum aantal lager zijn.

•Onafhankelijk van het aantal opnamen in een serie,

zal in beide weergavemodi (zie p. 138) eerst de

laatste foto van de serie, resp. de laatste foto van de

serie die op de geheugenkaart is opgeslagen, worden

getoond – mits op dit tijdstip nog niet alle opnamen

van de serie door het interne buffergeheugen van de

camera op de kaart zijn overschreven.

DISCREET / TRILLINGSVRIJ ONTSPANNEN

In situaties waarin de grootst mogelijke discretie is

gevraagd, kan het zinvol zijn het geluid van het spannen

van de sluiter in ieder geval tijdelijk te onderdrukken. Er

zijn ook situaties waarin het zinvol is de camera bij het

ontspannen zo rustig mogelijk te houden.

Hiervoor kan de werking van de ontspanner via het

menu worden gewijzigd.

Instellen van de functies

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97-110)

Advance

(4.1.3) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste werking,

Standard, Soft, Discreet of Discreet & Soft.

108

Met de optie Soft zal de ontspanner al bij het 2e

drukpunt ontspannen, d.w.z. zonder dat u door de

normaal gesproken aanwezige weerstand heen

moet drukken. Hierdoor kan ook op het moment van

ontspannen de camera rustig worden gehouden –

een voorwaarde voor scherpe opnamen met langere

sluitertijden.

Met de optie Discreet zal de sluiter pas weer spannen

nadat u de ontspanner hebt losgelaten – in plaats van

direct na de opname, zoals gebruikelijk.

Deze – willekeurig lange – vertragingstijd kunt

u bijvoorbeeld gebruiken om de camera in een

geluiddempende omgeving te spannen (onder een

kledingstuk of iets dergelijks) of om een geschikt

tijdstip af te wachten.

Ofschoon de opties Soft zowel bij enkele opnamen

alsook serieopnamen beschikbaar zijn, kunnen de

opties onder Discreet uitsluitend in de enkel beeld-

modus (hoofdschakelaar 1.18 op stand

) worden

toegepast.

DE TIJD-INSTELKNOP

1.17

Grootte en plaatsing van de tijd-instelknop (1.17) van

de Leica M Monochrom zijn ergonomisch optimaal

geconstrueerd: aan de ene kant is de knop – ook als u

de camera voor het oog hebt – uitstekend te bedienen;

aan de andere kant is hij toch goed beschermd tegen

ongewild verstellen.

Bovendien komt de draairichting ervan (evenals die

van de diafragma-instelring van de objectieven) bij

handmatige instelling overeen met de belichtingsmeter-

indicaties in de zoeker (2.1.3): wanneer bijvoorbeeld

de linker, driehoekige led oplicht, leidt draaiing in

pijlrichting, d.w.z. naar rechts, tot de vereiste langere

sluitertijd.

109

Met de tijd-instelknop van de Leica M Monochrom

selecteert u de beide belichtingsmodi:

– tijdautomaat door instelling op de

rood gemarkeerde A-stand (zie p. 124).

– handmatig door keuze van een sluitertijd tussen

4000

s t/m 8s, (tussenwaarden, in

stappen

inklikkend, kunt u eveneens instellen, zie p. 128)

evenals

– de met het

-pictogram gemarkeerde, kortst

mogelijke synchronisatietijd

180

s voor het

flitsprogramma (zie p. 130) en

–

voor lange belichtingstijden (zie p. 128).

De tijd-instelknop van de Leica M Monochrom heeft

geen aanslag, d.w.z. dat deze vanuit elke stand in

willekeurige richting kan worden gedraaid. Deze klikt

bij alle gegraveerde standen en tussenwaarden in.

Tussenstanden buiten de klikposities mogen niet

worden gebruikt.

Aanwijzingen:

•Zoals reeds in combinatie met de ISO-instelling op

p. 116 beschreven, is bij de toepassing van grotere

filmgevoeligheid, vooral bij gelijkmatig donkere

vlakken, meer of minder beeldruis zichtbaar. Ter

vermindering van dit storende verschijnsel maakt

de Leica M Monochrom automatisch na opnamen

met langere sluitertijden een tweede „zwartopname“

(met gesloten sluiter). De bij deze parallel-opname

gemeten ruis wordt dan door de computer van de

eigenlijke datarecord van de opname „afgetrokken“.

•Met deze verdubbeling van de „belichtings“-tijd

moet bij langdurige belichtingen rekening worden

gehouden. De camera mag intussen niet worden

uitgeschakeld.

•Bij sluitertijden vanaf 2s verschijnt de waarschuwing

Noise reduction 12s

op het LCD-scherm.

•Indien de

B-optie in combinatie met de zelfontspanner

(zie p. 147) wordt gebruikt, hoeft u de ontspanner

niet ingedrukt te houden; de sluiter blijft zolang open

tot de ontspanner een tweede keer wordt ingedrukt

(overeenkomend met een T-functie).

Meer informatie over de instelling van de

juiste belichting staat in het hoofdstuk: „De

belichtingsmeting“ vanaf p. 123.

Tijdindicatie is een voorbeeld

HET LCD-SCHERM

De Leica M9 heeft een groot 2,5“ LCD-kleurenscherm

(1.32).

Het moet

- de basisinstellingen in opnamemodus weergeven.

Door te drukken op de knop

INFO

(1.22) kunt u

de resterende capaciteit van de batterijen en de

geheugenkaarten en enkele andere instellingen laten

weergeven (zie p. 141).

- van de menubediening (zie vlg. p.).

- van het bekijken van de opnamen op de

geheugenkaart. De weergavemodus (zie pag 138)

wordt met de knop

PLAY

(1.26) ingeschakeld, ofwel

vanzelf als de Auto review geactiveerd is.

Het LCD-scherm van de Leica M Monochrom is

beschermd door een buitengewoon hard en daardoor

krasvast saffier-schutglas.

Instellen van de helderheid

De helderheid van het monitorbeeld kan via het menu

op vijf niveaus worden ingesteld zodat optimaal op de

betreffende situatie, d.w.z. aan de aanwezige lichtom

standigheden kan worden aangepast.

Instellen van de optie

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/109) Monitor

brightness

(4.1.11) en

2. in het submenu het gewenste van niveaus (

Low,

Medium low, Standard, Medium high, High).

110

DE MENU'S

Vele instellingen worden op de Leica M Monochrom via

de menu’s (zie p. 97) uitgevoerd.

Tijdautomaat en handmatige instelling van de

belichting zijn twee van elkaar onafhankelijke menu’s.

Het hoofdmenu bestaat uit 26 punten (4.1.1-.26),

bovendien is er een opnameparameter-menu. Door de

groepering en scheiding kunnen de menupunten die

in de praktijk het meest worden gebruikt zeer snel en

eenvoudig worden opgeroepen en ingesteld.

HOOFDMENU

In het hoofdmenu zijn bij tijdautomaat en handmatige

instelling van de belichting, behalve de basisinstellingen

van de camera, ook de opgeslagen gebruikersprofielen,

evenals de nevenfuncties samengevat.

OPNAMEPARAMETER-MENU

In het opnameparameter-menu, dat uit 5 punten

bestaat (4.2.1-.5), stelt u de basisinstellingen voor

de opname evenals de keuze van de opgeslagen

gebruikersprofielen in.

De betreffende instellingen resp. instellingsstappen

van deze functies worden bij ingeschakelde camera

overzichtelijk en stap voor stap op het LCD-scherm

(1.32) getoond.

In beide menu’s vinden de instellingen in principe op

dezelfde wijze plaats, alleen het oproepen en verlaten

is verschillend.

INSTELLEN VAN DE MENUFUNCTIES

1. Het hoofdmenu wordt opgeroepen met de knop

(1.28) en het opnameparameters-menu met

de knop

SET

(1.21).

•Vervolgens verschijnen in het hoofdmenu de eerste

7 menupunten; in het opnameparameters-menu

verschijnen ze allemaal.

Aanwijzingen:

•Het opnameparameter-menu is

– uitsluitend in de opnamemodus toegankelijk en

– alleen bij gebruik van de belichtingsmodi

tijdautomaat (zie p. 124) en handmatige instelling

(zie p. 128) beschikbaar.

•Het hoofdmenu is tijdens het

DELETE

-proces of

de wisbeveiligingsfunctie niet (zie p. 143/144)

toegankelijk.

2. Het gewenste menupunt kan door draaien van de

instelknop (1.29) of met de bovenste/onderste

kruisknop (1.30) worden gekozen.

111

3. Druk voor het instellen van de betreffende functie

eerst – resp. in het opnameparameter-menu

opnieuw - de

SET

-knop in.

•Rechts naast het menupunt verschijnt het rood

omrande, bijbehorende submenu in meerdere

regels. Het telkens gekozen punt is als markering

licht geaccentueerd.

4. De gewenste optievariant kan dan weer door draaien

van de instelknop of met de bovenste/onderste

kruisknop worden gekozen.

5. Door de knop

SET

opnieuw te bedienen, wordt de

instelling opgeslagen.

•Rechts op de menubalk staat dan de ingestelde

optievariant.

6. U kunt de menu's verlaten door op de volgende

knoppen te drukken:

Ontspanner

(1.19)

PLAY

(1.25)

(1.28)

Hoofdmenu De camera

schakelt

over op de

opname-

modus

Camera

schakelt

over op de

weergave-

modus

Geen

verdere

functie-

overscha-

kelingen

Opname-

parameter-

- -

Aanwijzingen:

•In het hoofdmenu kunt u de submenu's altijd verlaten

door indrukken van de knop

zonder de daar

evt. aangebrachte instellingen over te nemen.

•Menupunten, zoals

Date (4.1.22) en Time (4.1.23)

vereisen meer instellingen. De toelichtingen en meer

bijzonderheden over de andere menuopties, staan in

de betreffende secties.

112

VOORINSTELLINGEN

CAMERA-BASISINSTELLINGEN

Menutalen

De fabrieksinstelling van de menutaal is Engels, d.w.z.

dat alle menupunten aanvankelijk met hun Engelse

benamingen verschijnen. Als alternatieve menutaal kan

ook Duits, Frans, Spaans, Italiaans, Japans, Russisch

of traditioneel resp. vereenvoudigd Chinees worden

gekozen.

Instellen van de optie

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

Language

(4.1.23) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste taal.

•Op enkele uitzonderingen na (knopaanduidingen,

korte begrippen) worden alle gegevens in de taal

gewijzigd.

DATUM EN TIJD

Datum en tijd worden via eigen menupunten ingesteld.

DATUM

Er zijn 3 varianten voor de volgorde van weergave

beschikbaar.

Instellen

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

Date (4.1.20)

2. roep het submenu op. Het bestaat uit de 2 punten

Setting en Sequence.

3. Kies

Setting.

•Er verschijnt opnieuw een submenu met

cijfergroepen voor de jaar-, maand- en

dagaanduidingen, waarbij de telkens geactiveerde,

d.w.z. instelbare groep met een zwarte

achtergrond en rode rand wordt gemarkeerd.

4. Met de instelknop (1.29) of de bovenste en onderste

kruisknop (1.30) worden de getallen ingesteld, met

de linker en rechter kruisknop worden de groepen

gekozen.

Aanwijzingen:

Het gebruik van de instelknop is niet alleen

gemakkelijker, maar ook aanzienlijk sneller.

5. Na de instelling van alle 3 waarden deze bevestigen

en opslaan met de knop

SET

(1.21).

•De lijst met de menupunten verschijnt weer.

6. Om de weergave aan te passen, kiest u in het

submenu nu het punt

Sequence.

•Er verschijnen de 3 mogelijke volgordes

Day/

Month/Year, Month/Day/Year

en Year/Month/

Day

7. De instelling en bevestiging vinden in principe op

dezelfde wijze plaats als onder de punten 3 en 4.

Opmerking:

Zelfs als geen batterij is geplaatst of als deze leeg

is, blijft de instelling van datum en tijd door een

ingebouwde bufferbatterij gedurende circa 3 maanden

behouden (zie hiervoor ook „Indicaties batterijconditie“,

p. 102). Daarna moeten datum en tijd echter zoals

hiervoor beschreven opnieuw worden ingesteld.

113

TIJD

De tijd kan naar keuze in 24-uurs of 12-uurs formaat

worden aangegeven.

Instellen

U kunt zowel de beide cijfergroepen alsook de

weergave ervan instellen onder het menupunt

Time

(5.1.19) in de onderpunten Setting en Time Format en

in principe net zo als beschreven bij Date in de vorige

sectie.

AUTOMATISCHE UITSCHAKELING

Deze functie schakelt de Leica M Monochrom vanzelf

uit na een vooraf ingestelde tijd. Deze situatie komt

overeen met de hoofdschakelaar-

stand

OFF

(1.18, zie p. 106).

U kunt kiezen

a. of deze functie moet worden geactiveerd en zo ja,

b. na welke tijd de camera wordt uitgeschakeld.

Hiermee kunt u deze functie optimaal aan uw

persoonlijke werkwijze aanpassen en evt. de

gebruiksduur van de batterij aanzienlijk verlengen.

Instellen van de optie

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Auto power

off.

(4.1.15) en

2. daar de gewenste functie.

Opmerking:

Ook als de camera zich in de paraatstand bevindt,

d.w.z. de indicaties na 12s zijn verdwenen of de

geactiveerde functie

Auto power off deze heeft

uitgeschakeld, kan de camera te allen tijde door

indrukken van de ontspanner (1.19) weer in gebruik

worden genomen.

KNOPBEVESTIGINGSTONEN RESP.

GELUIDSSIGNALEN

Met de Leica M Monochrom kunt u bepalen of uw

instellingen en het verloop van enkele functies en

waarschuwingen door akoestische signalen – er zijn

twee volumes – bevestigd moeten worden of dat de

werking van de camera voornamelijk geruisloos moet

zijn.

Als terugmelding gelden een klik- resp. een pieptoon

die telkens voor de bevestiging van de knopbediening

en als signaal voor een volle geheugenkaart kunnen

worden geactiveerd.

Opmerking:

In de fabrieksinstelling zijn de geluidssignalen

uitgeschakeld.

Instellen van de functies

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

Acoustic

signal

(4.1.22) en

2. roep het submenu op. Het bestaat uit de 3 punten

Volume, Key Click en SD Card full.

3. Kies

Volume en

•er verschijnt een volgend submenu met de

3 keuze-opties Off (geen enkele toon),

Low en High.

4. Kies in dit submenu de gewenste functie.

•Na de bevestiging verschijnt weer het

oorspronkelijke schermbeeld.

5. Kies in de beide andere submenu's of u de geluiden

voor de beoogde functies wilt activeren of niet.

114

OPNAME-BASISINSTELLINGEN

IN- / UITSCHAKELEN VAN DE HERKENNING

VAN HET OBJECTIEFTYPE

Door de 6-bit codering in de bajonet (1.11) van actuele

Leica M-objectieven kan de Leica M Monochrom

met zijn sensor in de bajonet (1.10) het geplaatste

objectieftype herkennen.

– Deze informatie wordt o.a. voor het optimaliseren

van de beeldgegevens gebruikt. Zo wordt de

randverduistering, die bijv. bij groothoekobjectieven

en grote diafragma-openingen bijzonder opvallend

kan zijn, in de beeldgegevens gecompenseerd.

– Ook de regeling van de flitsbelichting en de

flitsreflector gebruikt de objectiefgegevens (zie

„Geschikte flitsapparaten“, p. 130).

– Bovendien wordt de informatie die deze 6-bit codering

levert naar het EXIF-bestand van de opnamen

geschreven. Bij de beeldgegevens van de

INFO-

weergave (zie pag 141) is bovendien de objectief-

brandpuntsafstand (3.3.7 b, zie p. 96) aangegeven.

Opmerking:

Bij het gebruik van objectieven zonder 6-bit codering

moet de herkenningsfunctie ter vermijding van foutieve

functies worden uitgeschakeld of moet het gebruikte

objectieftype handmatig worden opgegeven (zie p.

114).

INSTELLEN VAN DE OPTIE

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

Lens

Detection

(4.1.1) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste variant:

–

Off of

–

Auto als er een gecodeerd objectief

is geplaatst, of

–

Manual als er een niet-gecodeerd objectief

is geplaatst.

HANDMATIG INVOEREN VAN HET OBJECTIEF

TYPE / DE BRANDPUNTSAFSTAND

Oudere Leica M-objectieven worden wegens het

ontbreken van de codering niet door de camerabody

herkend, maar de „identificatie“ kan via het menu

plaatsvinden.

3. Selecteer in de lijst van het submenu

Manual het

objectief dat u gebruikt.

•Op het LCD-scherm (1.32) verschijnt een

objectieflijst die voor een ondubbelzinnige

identificatie ook de betreffende artikelnummers

vermeldt

Aanwijzingen:

•Het artikelnummer is bij vele objectieven aan de

andere kant van de scherptediepteschaal gegraveerd.

•De lijst vermeldt objectieven die zonder codering

verkrijgbaar waren (ca. voor juni 2006). Objectieven

van een latere introductiedatum zijn uitsluitend

gecodeerd verkrijgbaar en kunnen daarom niet

handmatig worden geselecteerd.

•Bij gebruik van de Leica Tri-Elmar-M 1:4/16-18-

21mm ASPH. wordt de ingestelde brandpuntsafstand

niet aan de camerabody overgedragen en daarom

ook niet in de EXIF-gegevensrecord van de opnamen

vermeld. U kunt de brandpuntsafstand echter naar

wens handmatig opgeven.

•De Leica Tri-Elmar-M 1:4/28-35-50mm ASPH. bezit

daarentegen de voor de inspiegeling van de geschikte

lichtkaders in de zoeker noodzakelijke mechanische

overbrenging van de ingestelde brandpuntsafstand

naar de camera, die door de elektronica van de

camera wordt afgetast en voor de correctie van

deze brandpuntsafstand wordt gebruikt. Wegens

gebrek aan ruimte staat in het menu alleen een

artikelnummer - 11 625. U kunt vanzelfsprekend

ook de beide andere varianten – 11 890 en 11 894

– gebruiken - de in het menu ingestelde waarden

gelden hiervoor net zo.

115

RESOLUTIE

De registratie van de beeldgegevens is in het JPEG-

formaat met vijf verschillende aantallen pixels, d.w.z.

resoluties mogelijk. Dit maakt een precieze afstemming

op het voorgenomen gebruik, resp. de capaciteit van de

aanwezige geheugenkaart mogelijk.

Met de grootste resolutie (overeenkomend met de

grootste datahoeveelheid), die u bijv. voor de hoogste

kwaliteit bij grotere afdrukken wilt kiezen, kunnen

natuurlijk aanzienlijk minder opnamen op een kaart

worden opgeslagen dan bij de kleinste resolutie, die

bijv. voor verzending per e-mail of voor internetpagina’s

ruim voldoende is.

Opmerking:

Opslag van onbewerkte beeldgegevens (

DNG, zie het

volgende gedeelte) is altijd uitsluitend met de hoogste

resolutie.

Instellen van de optie

1. Kies in het menu met de opnameparameters (zie p.

97/110) Resolution (4.2.2) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste resolutie.

BESTANDSFORMAAT

Registratie van de beeldgegevens kan naar keuze

gebeuren

a. in de gewenste JPEG-indeling – JPG fine of

b. in de bestandsindeling

DNG, of

c. gelijktijdig in beide (d.w.z. dat er per opname altijd

twee bestanden ontstaan). Daarbij wordt altijd

voor het JPG-bestand de voor de gekozen variant

ingestelde resolutie gebruikt.

Dit maakt enerzijds een precieze afstemming op de

beoogde toepassingsdoeleinden resp. op het gebruik

van de aanwezige geheugencapaciteit op de kaart

mogelijk, maar anderzijds ook op de benodigde

zekerheid en flexibiliteit voor toepassingen naderhand.

Instellen van de optie

1. Kies in het menu met de opnameparameters (zie p.

97/110) Resolution (4.2.1) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste variant.

Aanwijzingen:

•Voor de ongecomprimeerde opslag van onbewerkte

opnamegegevens wordt het gestandaardiseerde

formaat DNG (Digital Negative) gebruikt.

•Bij de opslag van onbewerkte gegevens (

DNG) wordt

de resolutie automatisch en onafhankelijk van de

bestaande instelling (voor het JPEG-formaat) op

(18MP) ingesteld, (zie vorige sectie).

•Bij gelijktijdige opslag van de beeldgegevens als

DNG en JPG fine wordt voor het JPEG-formaat de

bestaande instelling van de resolutie gebruikt, d.w.z.

de beide bestanden kunnen verschillende resoluties

hebben.

•Het op het LCD-scherm getoonde, resterende

aantal opnamen verandert niet noodzakelijkerwijs

na elke opname. Dit hangt van het motief af; zeer

fijne structuren resulteren bij JPEG-bestanden in een

grotere hoeveelheid gegevens, homogene vlakken in

een kleinere hoeveelheid.

116

ISO-GEVOELIGHEID

In de gebruikelijke fotografie wordt met de keuze van

de ISO-waarde de lichtgevoeligheid van de gebruikte

film in acht genomen. Gevoelige films staan – bij

gelijke helderheid – kortere sluitertijden en/of kleinere

diafragma’s toe en omgekeerd. De ISO-waarden

van de Leica M Monochrom zijn instelbaar van ISO

320–10 000. De optimale weergavekwaliteit wordt

met de laagste instelling

ISO 320 bereikt. De hogere

gevoeligheden hebben toenemende "beeldruis" tot

gevolg. Dit effect kan met de "korrelstructuur" van zeer

gevoelige films worden vergeleken. De instelling Pull

160

komt qua helderheid overeen met gevoeligheid

ISO 160. Opnamen met deze instelling hebben echter

een lagere contrastomvang. Bij toepassing van deze

gevoeligheid moet er beslist op worden gelet dat

belangrijke delen van het beeld niet worden overbelicht.

De instelling is in

ISO-stappen en maakt zodoende

een nauwkeurige, handmatige en aangepaste instelling

mogelijk van sluitertijd/diafragma aan de betreffende

situaties.

Behalve de vaste instellingen heeft de Leica M

Monochrom ook een functie

AUTO ISO waarbij de

camera de filmgevoeligheid automatisch aan het

omgevingslicht aanpast. Samen met de tijdautomaat

(zie p. 124) vergroot dit het bereik van de automatische

belichtingsregeling aanzienlijk – namelijk met wel

4 diafragmastops. Deze optie biedt echter ook de

mogelijkheid prioriteiten vast te leggen, bijv. om

creatieve redenen. U kunt zowel het gebied van de

gebruikte filmgevoeligheid begrenzen – bijv. wegens

de hiervoor beschreven ruis, alsook de minimale

sluitertijd bepalen waarbij de automatische verhoging

van de filmgevoeligheid wordt toegepast - bijv. om met

zekerheid bewogen opnamen te vermijden.

Bij handmatige instelling van de belichting en bij gebruik van flitsap-

paraten (altijd met

180

s) is deze functie niet beschikbaar.

Instellen van de optie

1. Houdt u de

ISO

-knop (1.23) ingedrukt.

•Op het LCD-scherm (1.32) verschijnen,

gerangschikt in

een raster, de mogelijke instellingen.

2. Kies, terwijl u de

ISO

-knop ingedrukt houdt,

met de instelknop (1.29, volgende en vorige) of

de kruisknoppen (1.30, per regel of kolom), de

gewenste gevoeligheid, resp. de automatische

instelling.

Opmerking:

De lijst blijft na het loslaten van de

ISO

-knop nog ca.

2s zichtbaar. Als de lijst verdwijnt, wordt de ingestelde

waarde overgenomen. Als er AUTO ISO is ingesteld,

kunt u de optie aan uw werkwijze, resp. uw wensen met

betrekking tot beeldvorming aanpassen

3. Kies hiervoor in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

AUTO ISO Einst. (4.1.5) en

4. in het bijbehorende submenu

Max ISO en/of

Slowest speed.

Deze functie vereist het gebruik van gecodeerde objectieven

(zie p. 104).

117

5. Kies daarna in het Max ISO-submenu;

– het gebied waarin de automaat moet werken,

door de hoogste te gebruiken gevoeligheid vast te

leggen en/of

– in het

Slowest speed-submenu, of u het aan de

camera wilt overlaten sluitertijden voor onbewogen

opnamen in te stellen – met Lens dependent

– of u zelf een bepaalde langste sluitertijd in het

gebied tussen de

125

s en

s (in hele stappen)

wilt voorinstellen.

Bij Lens dependent schakelt de camera pas

over op een hogere filmgevoeligheid als wegens

geringere helderheid de sluitertijd onder de

brandpuntafstand

-drempel zou dalen, dus bijv. bij

langere tijden dan

s met een 35mm-objectief.

Opmerking:

Bij het gebruik van de automatische belichtingsserie

(zie p. 127) zijn alle

AUTO ISO-instellingen vastgelegd:

- De gevoeligheid die door de camera automatisch voor

de eerste opname is bepaald, wordt ook voor alle

andere opnamen van een serie gebruikt, d.w.z. deze

ISO-waarde wordt tijdens een serie niet veranderd.

- De instellingen in de

AUTO ISO-submenu's zijn niet

effectief, d.w.z. de sluitertijden van de camera zijn

volledig beschikbaar.

118

Opmerking:

De in de volgende drie alinea's beschreven opties en

instellingen hebben alleen betrekking op opnamen in

een van de JPEG-formaten. Als het bestandsformaat

DNG is gekozen, hebben deze geen effect, omdat de

beelddata in dit geval in principe in de oorspronkelijke

vorm worden opgeslagen (wijzigingen moeten later op

de computer worden aangebracht).

BEELDEIGENSCHAPPEN/

CONTRAST EN SCHERPTE

Een van de vele voordelen van digitale

fotografie is de zeer eenvoudige wijziging

van belangrijke beeldeigenschappen. Terwijl

beeldbewerkingsprogramma’s dit – na de opname

en op de computer – in grote mate toestaan, kunt u

bij de Leica M Monochrom twee van de belangrijkste

beeldeigenschappen al voor de opname beïnvloeden:

•Het contrast, d.w.z. het verschil tussen lichte en

donkere partijen, bepaalt of een beeld eerder „flets“

of „briljant“ overkomt. Daarom kan het contrast door

vergroten of verkleinen van dit verschil, d.w.z. door

de heldere weergave van lichte en donkere partijen

worden beïnvloed.

•Een scherpe afbeelding door de juiste

afstandsinstelling – tenminste van het hoofdmotief

– is een voorwaarde voor een gelukte opname. De

scherpe indruk van een beeld wordt weer sterk

bepaald door de scherpte aan de zijkanten, d.w.z. hoe

klein het overgangsgebied van licht naar donker aan

de zijkanten van het beeld is. Door het vergroten of

verkleinen van dit gebied kan dus ook de indruk van

scherpte worden gewijzigd.

Alle twee beeldeigenschappen kunnen – onafhankelijk

van elkaar - via het menu op vijf niveaus worden

ingesteld, zodat u de camera optimaal aan de

betreffende situatie, d.w.z. aan de aanwezige

lichtomstandigheden kunt aanpassen.

Opmerking:

Deze instellingen betreffen alleen opnamen met

een van de JPEG-formaten. Als u een van de twee

DNG-bestandsformaten hebt gekozen, hebben deze

instellingen geen effect, omdat de beelden in dit

geval in principe in de oorspronkelijke vorm worden

opgeslagen (wijzigingen moeten later op de computer

worden aangebracht).

Instellen van de functies

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Sharpening

(4.1.6), ofwel Contrast (4.1.7) en

2. in het submenu het gewenste niveau (

Low, Medium

Low

, Standard, Medium high, High).

TINTEN

Tinten is in de zwart-witfotografie altijd al een populair

stijlmiddel geweest. Een lichte „inkleuring“ van de

zwart-witopname verleent hem een ander „karakter“.

Een bruine tint kan bijvoorbeeld een „antieke“ werking

hebben en een blauwige tint een koude stemming

creëren.

Met de Leica M Monochrome hebt u de keuze tussen

drie zulke tinten, in telkens twee intensiteitsstappen.

Instellen van de functies

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

TONING

(4.1.8)

2. en in het volgende submenu het type tinting,

HUE of

STRENGTH

3. in het betreffende submenu het gewenste niveau, bij

Hue de kleur van de tint (sepia, blue of selenium),

ofwel bij STRENGTH de kleurverzadiging, (Off,

Medium low of High).

119

JUIST VASTHOUDEN VAN DE CAMERA

Voor scherpe, onbewogen opnamen moet de camera zo

rustig mogelijk en comfortabel worden vastgehouden. U

krijgt een geschikte, stabiele „driepuntsondersteuning“

van de Leica M Monochrom als u deze met de rechter-

hand vasthoudt, waarbij de wijsvinger op de ontspan-

knop ligt en de duim stabiliserend daarachter op de

achterkant van de behuizing rust. Daarbij ondersteunt

de linkerhand tevens aan de onderkant nog het objec-

tief om snel te focusseren of omsluit deze de camera.

U krijgt extra steun als u de camera tegen voorhoofd en

wang gedrukt houdt. Voor rechtop staande foto’s dient

u de Leica M Monochrom naar links te draaien. De han

den kunnen daarbij in dezelfde positie als bij opnamen

in liggend formaat blijven.

De camera kan echter ook naar rechts worden

gedraaid. In dat geval kan het handig zijn met de duim

op de ontspanknop te drukken.

Aanwijzingen:

•Als praktisch accessoire wordt de handgreep M

voor bijzonder stabiel vasthouden en met losse hand

dragen van de Leica M Monochrom aanbevolen

(bestelnr. 14 486 zwart)

•De Leica M Monochrom is van een geïntegreerde

sensor voorzien die de stand van de camera –

horizontaal of verticaal (beide richtingen) – bij elke

opname registreert. Deze informatie maakt het

mogelijk dat opnamen bij aansluitende weergave

met programma’s op een computer (niet op het LCD-

scherm van de camera!) steeds automatisch rechtop

worden getoond.

120

DE LICHTKADER-MEETZOEKER

De lichtkader-meetzoeker van de Leica M Monochrom

is niet alleen een bijzonder hoogwaardige, grote,

briljante en heldere zoeker, maar ook een aan het

objectief gekoppelde, zeer precieze afstandsmeter.

Deze heeft een vergrotingsfactor van 0,68x.

De grootte van de lichtkaders is op het uitgangsformaat

van de Leica M Monochrom afgestemd en komt

daarmee ongeveer overeen met de sensorgrootte

van 24 x 36mm

bij een afstandsinstelling van 1m.

De lichtkaders zijn zodanig met de afstandsinstelling

gekoppeld dat de parallax – de offset tussen

de objectief- en zoekeras – automatisch wordt

gecompenseerd. Lichtkaderbeeld en opnamebeeld

dekken elkaar over het totale afstand-instelgebied van

0,7m tot ∞ verregaand. Verregaand wil zeggen dat de

sensor bij afstanden van minder dan 1m iets minder

registreert dan de binnenkanten van de lichtkaders, bij

grotere afstanden iets meer (zie grafieken hiernaast).

Deze geringe afwijkingen zijn in de praktijk zelden

van doorslaggevende betekenis en worden door het

principe bepaald:

Het exacte formaat bedraagt 23,9 x 35,8mm en komt daarmee ove-

reen met het bruikbare formaat van analoge Leica M-modellen.

lichtkaders van een zoekercamera moeten op

de beeldhoek van de betreffende objectief-

brandpuntsafstanden worden afgestemd. De nominale

beeldhoek verandert echter iets bij het focusseren

– bepaald door de daarbij veranderende uittrekking,

d.w.z. door de afstand van het optische systeem t.o.v.

het sensorvlak. Als de ingestelde afstand kleiner is dan

oneindig (en overeenkomstig de uittrekking groter),

wordt ook de werkelijke beeldhoek kleiner – het

objectief registreert minder van het motief. Bovendien

zijn de verschillen van de beeldhoek bij langere

brandpuntsafstanden ten gevolge van de grotere

uittrekking ook groter.

Als u objectieven met brandpuntafstanden 28 mm

(Elmarit vanaf fabricagenummer 2 411 001), 35, 50,

75, 90 en 135mm gebruikt, worden automatisch de

bijbehorende lichtkaders in de combinaties 28+90mm,

35+135mm, 50+75mm ingespiegeld.

In het midden van het zoekerveld ligt het rechthoekige

afstand-meetbeeld, dat lichter is dan het omliggende

beeldveld. Alle objectieven van 16 tot 135mm

brandpuntafstand koppelen bij het plaatsen op de Leica

M Monochrom aan de afstandsmeter aan.

Wanneer de belichtingsmeter is ingeschakeld,

verschijnen onder in het zoekerbeeld de LED’s van de

belichtingsmeter, resp. het LED-flitssymbool.

Meer over de afstands- en belichtingsmeting evenals de

flitsmodus staat in de relevante secties op de pagina’s

122/123/130.

DE BEELDVELDKIEZER

De beeldveldkiezer (1.8) vergroot de mogelijkheden

van de zoeker bij de Leica M Monochrom. Met deze

ingebouwde universele zoeker kunt u te allen tijde de

beeldkaders in beeld brengen die niet tot het op dat

moment gebruikte objectief behoren. U ziet dan direct

of het voor de beeldvorming gunstiger is het motief met

een andere brandpuntsafstand op te nemen.

Als de hendel naar buiten, d.w.z. van het objectief

wordt weg gezwenkt, verschijnen de beeldbegrenzingen

voor 35 en 135mm brandpuntsafstand.

Als de hendel in de verticale, centrale positie wordt

gedraaid, verschijnen de beeldveldbegrenzingen voor

50 en 75 mm brandpuntsafstand.

Als de hendel naar binnen, d.w.z. naar het objectief

wordt gezwenkt, verschijnen de beeldbegrenzingen

voor 28 en 90mm brandpuntsafstand.

121

28mm + 90mm

50mm + 75mm

35mm + 135mm

A Lichtkader / B Werkelijk beeldveld

Instelling op 0,7m: de sensor registreert ca. een kader-breedte minder.

Instelling op 1m: de sensor registreert precies het beeldveld dat door de binnenkanten van het lichtkader wordt gevat.

Instelling op oneindig: de sensor registreert ca. 1 (verticaal)/4 (horizontaal) kaderbreedte(n) meer.

122

AFSTANDSMETING

Met de afstandsmeter van de Leica M Monochrom

kan vanwege zijn grote effectieve meetbasis zeer

precies worden gewerkt. Dit blijkt vooral bij het gebruik

van groothoekobjectieven met hun relatief grote

scherptediepte gunstig te zijn.

Mechanische meetbasis

(afstand van de optische assen van

het zoekervenster en het kijkvenster

van de afstandsmeter)

x zoeker-

vergroting

= effectieve

meetbasis

69,25mm x 0,68 = 47,1mm

Het meetveld van de afstandsmeter is in het midden

van de zoeker als lichte, scherp afgebakende rechthoek

te zien. Als u het grote kijkvenster (1.6) van de zoeker

dicht houdt, blijven slechts het in beeld gespiegelde

lichtkader en dit meetveld zichtbaar. De scherpte kan

volgens de mengbeeld- of deelbeeldmethode worden

ingesteld.

MENGBEELDMETHODE (DUBBELBEELD)

Richt bij een portret bijv. het meetveld van de

afstandsmeter op het oog en draai net zo lang aan de

afstandsinstelring van het objectief totdat de contouren

in het meetveld samenvallen. Daarna het motief

vastleggen.

DEELBEELDMETHODE

Richt bij een architectuur-opname het meetveld van

de afstandsmeter bijv. op de verticale zijkant van een

huis of een andere duidelijk afgebakende verticale lijn

en draai met de afstandsinstelring van het objectief net

zo lang totdat de contouren van de zijkant of lijn op de

begrenzingen van het meetveld zonder offset zijn te

zien. Daarna het motief vastleggen.

Een duidelijke scheiding van beide instelmethodes

komt in de praktijk zelden voor. Beide criteria kunnen

heel goed in combinatie worden gebruikt.

Dubbele contour = onscherp

Onderbroken lijn = onscherp

Contouren op elkaar = scherp

Doorlopende lijn = scherp

123

BELICHTINGSMETING

Bij de Leica M Monochrom wordt de belichtingsmeting

van het aanwezige omgevingslicht via het objectief bij

het ingestelde diafragma en met nadruk op het midden

uitgevoerd. Daarbij wordt het door de lichte sluiterlamel

van het eerste sluitergordijn gereflecteerde licht door

een fotodiode opgevangen en gemeten. Deze silicium-

fotodiode met ervoor geplaatste convergerende lens is

in het midden van de camerabodem geplaatst.

De voor een juiste belichting geschikte tijd-/diafragma-

combinaties worden door de zoeker- ofwel LCD-

scherm-indicaties aangegeven of hiermee bepaald.

Bij de tijdautomaat wordt het diafragma met de hand

gekozen, de bijbehorende geschikte sluitertijd kiest

de camera echter zelf. In deze modus informeert een

digitale LED-indicatie over de berekende sluitertijd (bijv.

1000)

Bij handmatige instelling van beide waarden dient voor

de afstemming van de belichting een uit drie rode LED’s

bestaande lichtschaal ( • ). Als de instelling goed is,

licht alleen de middelste, ronde LED op.

IN- / UITSCHAKELEN VAN DE

BELICHTINGSMETER

De belichtingsmeter wordt door licht indrukken van de

ontspanner (1.19) tot het 1e drukpunt ingeschakeld,

mits de camera met de hoofdschakelaar is (1.18)

ingeschakeld en de tijd-instelknop (1.17) niet op

staat.

Als aanduiding dat de belichtingsmeter gereed is om

te meten, brandt een van de indicaties in de zoeker

voortdurend:

– bij tijdautomaat door de digitale LED-indicatie van de

sluitertijd,

– bij handmatige instelling door een van de beide

driehoekige LED’s, evt. samen met de middelste,

ronde LED.

Als de ontspanknop weer wordt losgelaten, zonder de

sluiter te activeren, blijft de belichtingsmeter nog ca.

12s lang ingeschakeld en blijft (blijven) de betreffende

LED(’s) zolang branden.

Wanneer de tijd-instelknop op

staat, is de

belichtingsmeting uitgeschakeld.

Aanwijzingen:

•Als de indicaties verdwenen zijn, bevindt

de camera zich in „Stand-by“.

•Bij zeer weinig omgevingslicht, d.w.z. in het

grensgebied van de belichtingsmeter, kan het

ca. 0,2s duren voordat de LED’s oplichten.

•Als een juiste belichting met de beschikbare

sluitertijden bij tijdautomaat niet mogelijk is, knippert

als waarschuwing de sluitertijd-indicatie (meer

hierover vindt u in het hoofdstuk “De tijdautomaat“

op p. 124).

•Als het meetbereik van de belichtingsmeter bij

handmatige instelling en zeer lage luminantie te laag

is, knippert als waarschuwingsindicatie de linker

driehoekige led. Bij tijdautomaat wordt de sluitertijd

aangegeven. Wanneer de benodigde sluitertijd de

langst mogelijke tijd van 32s overschrijdt, knippert

ook deze indicatie.

•Wanneer de camera langere tijd niet wordt gebruikt

of in een tas wordt opgeborgen, moet deze altijd met

de hoofdschakelaar worden uitgeschakeld. Hierdoor

wordt elk stroomverbruik voorkomen dat ook in de

stand-by modus na het automatisch uitschakelen

van de belichtingsmeter en het verdwijnen van de

indicaties toch nog plaatsvindt. Onbedoelde opnamen

worden hiermee ook verhinderd.

•Voor een optimale opname dient u erop te letten

dat heldere beeldpartijen in geen geval overbelicht

worden. Hiervan kunt u zich met de clipping-indicatie

(zie p. 140) eenvoudig verzekeren.

124

DE BELICHTINGSPROGRAMMA'S

De Leica M Monochrom kent twee belichtingsmodi:

tijdautomaat of handmatige instelling. Afhankelijk van

motief, situatie en individuele voorkeur kan op deze

wijze gekozen worden uit

– de gebruikelijke „half-automaat“ of

– de vaste instelling van sluitertijd en diafragma.

TIJDAUTOMAAT

Als de tijd-instelknop (1.17) zich in de stand

bevindt,

berekent de elektronica van de camera de geschikte

sluitertijd automatisch en traploos in een gebied

van

4000

s tot 32s, overeenkomstig de ingestelde

gevoeligheid, gemeten helderheid en het handmatig

gekozen diafragma.

In de zoeker van de camera wordt de bepaalde

sluitertijd digitaal weergegeven, voor een beter

overzicht in halve trappen.

Bij langere sluitertijden dan 2s wordt na het ontspannen

in de weergave de resterende belichtingstijd in

seconden teruggeteld. De werkelijk bepaalde, en

traploos gestuurde belichtingstijd kan echter van de

indicatie in halve trappen afwijken: Als er bijv. voor het

ontspannen 16 (als dichtstbijgelegen waarde) in de

indicatie te zien is en de bepaalde belichtingstijd toch

langer is, kan het terugtellen na het ontspannen ook

met

19 beginnen.

Bij extreme lichtomstandigheden kan de

belichtingsmeting bij de interpretatie van alle

parameters sluitertijden geven die buiten het

werkgebied liggen, d.w.z. dat er belichtingstijden

korter dan

4000

s of langer dan 32s nodig zijn. In

zulke gevallen worden toch de genoemde minimale en

maximale sluitertijden gebruikt en als waarschuwing

knipperen deze waarden in de zoeker.

MEETWAARDEGEHEUGEN

Vaak worden belangrijke motieven om vormgevende

redenen uit het midden geplaatst en soms zijn deze

motieven lichter of donkerder dan normaal. De sterk

in het midden geaccentueerde meting van de Leica

M Monochrom registreert echter vooral een gebied

in het midden van het beeld en is op een gemiddelde

grijswaarde geijkt.

Motieven en situaties van deze soort kunnen

ook met de tijdautomaat zeer eenvoudig met het

meetwaardegeheugen worden verwerkt.

Hiertoe wordt:

1. het midden van de zoeker door zwenken van de

camera eerst op het belangrijke deel van het

motief gericht en daarna op een ander detail van

gemiddelde helderheid

2. en door indrukken van de ontspanner (1.19) tot

het 2e drukpunt gemeten en opgeslagen. Zolang

het drukpunt wordt vastgehouden, verschijnt als

bevestiging in de zoeker een kleine rode punt op de

regel met cijfers en de tijdindicatie verandert ook bij

gewijzigde lichtomstandigheden niet meer.

3. Met nog steeds ingedrukt gehouden ontspanknop

wordt de camera daarna op de definitieve

beelduitsnede gezwenkt

4. en kan dan met de aanvankelijk bepaalde belichting

worden ontspannen.

Een wijziging van de diafragma-instelling nadat de

meetwaarde is opgeslagen, heeft geen aanpassing

van de sluitertijd tot gevolg en zou tot een foutieve

belichting leiden.

Het geheugen wordt gewist als de vinger het drukpunt

van de ontspanner loslaat.

Opmerking:

Het meetwaardegeheugen is niet beschikbaar als de

ontspannerfunctie op

Soft is ingesteld (zie p. 108).

125

BELICHTINGSCORRECTIES

Belichtingsmeters zijn afgestemd op een gemiddelde

grijswaarde (18% reflectie), die overeenkomt met

de helderheid van een normaal, d.w.z. gemiddeld

fotografisch motief. Wanneer het gemeten detail van

het motief niet aan deze voorwaarden voldoet, kan een

belichtingscorrectie worden uitgevoerd.

Vooral bij meerdere opnamen achter elkaar, bijv. als

om bepaalde redenen voor een serie opnamen bewust

een iets krappere of ruimere belichting gewenst is, kan

de belichtingscorrectie een zeer handige functie zijn.

Eenmaal ingesteld, blijft deze in tegenstelling tot het

meetwaardegeheugen effectief tot u deze (bewust)

weer terugstelt (meer over het meetwaardegeheugen

staat in het hoofdstuk op p. 124).

Op de Leica M Monochrom kunnen

belichtingscorrecties in een gebied van ±3EV in

stappen van

EV-stappen worden ingesteld

(EV: Exposure Value = belichtingswaarde).

Instellen van de optie

Bij de Leica M Monochrom zijn twee varianten voor

de instelling van een belichtingscorrectie beschikbaar:

Daarmee kiest u gelijktijdig of u de instelling via het

menu of met de instelknop wilt uitvoeren.

De instelling via het menu wordt geadviseerd als u

bijv. al weet dat u een krappere/ruimere belichting

van uw motieven wilt bereiken. De bijzonder snelle

variant met de instelknop is geschikt voor onverwacht

optredende situaties en maakt het mogelijk uw motief

ononderbroken in de zoeker te volgen.

A. Via het menu

1. Kies, in het opnameparameters-menu (zie p.

97/110) Exposure comp. (4.2.3) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste

correctiewaarde.

B. Via de instelknop

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Exp. comp.

setup

(4.1.10) en

2. in het bijbehorende submenu

Setting ring.

3. Door aan de instelknop (1.29) te draaien, kunt u de

belichtingscorrecties instellen – met de klok mee

voor positieve waarden, andersom voor negatieve.

C. Met ontspanner en instelwiel

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Exp. comp.

setup

(4.1.10) en

2. in het bijbehorende submenu

Set. ring & rel. but..

3. Als de ontspanner (1.19) op het eerste drukpunt

wordt gehouden

kan door draaien aan de instelknop

(1.29) een belichtingscorrectie voor de daarop

volgende opname worden ingesteld.

Voor de ingestelde correcties geldt – onafhankelijk van

de wijze waarop ze oorspronkelijk zijn ingevoerd:

– ze blijven continu actief totdat ze handmatig op 0

worden teruggezet;

– ze kunnen zowel via het menu alsook met de

instelknop worden teruggezet;

– ze worden in het opnameparameter-menu in de vorm

van EV-waarden, en in de zoeker in de vorm van

gewijzigde sluitertijden weergegeven.

Meer over de functie van de ontspanner staat in het hoofdstuk

vanaf p. 110.

126

Opmerking:

Een op de camera ingestelde belichtingscorrectie

beïnvloedt uitsluitend de meting van het aanwezige

licht! Wanneer u in de flitsmodus gelijktijdig een

correctie van de TTL-flitsbelichtingsmeting wenst –

parallel of tegengesteld, moet u deze bovendien (op het

flitsapparaat) instellen! Zie hiervoor ook de secties over

de flitsmodus vanaf p. 130.

VOORBEELD VAN EEN CORRECTIE NAAR PLUS

Bij zeer lichte motieven als sneeuw of strand zal de

belichtingsmeter door de grote helderheid een relatief

korte belichtingstijd aangeven. De sneeuw wordt

daardoor in een gemiddelde grijswaarde weergegeven

en aanwezige personen zijn te donker: onderbelichting!

Om dit te voorkomen moet de belichtingstijd verlengd

of het diafragma geopend worden, d.w.z. op bijv. +1

EV worden ingesteld.

VOORBEELD VAN EEN CORRECTIE NAAR MIN

Bij zeer donkere motieven, die zeer weinig licht

reflecteren, zal de belichtingsmeter een te lange

belichtingstijd aangeven. Een zwarte auto wordt een

grijze auto: overbelichting! De belichtingstijd moet

verkort worden, d.w.z. op bijv. –1EV worden ingesteld.

127

AUTOMATISCHE BELICHTINGSSERIES

Veel aantrekkelijke motieven zijn erg contrastrijk en

hebben zowel zeer lichte alsook zeer donkere gebieden.

Afhankelijk van het deel waarop u uw belichting

afstemt, kan het beeldeffect verschillend zijn. In zulke

gevallen kunnen met de Leica M Monochrom – bij

tijdautomaat - met de automatische belichtingsserie

meerdere alternatieven met gestaffelde belichting,

d.w.z. met verschillende sluitertijden worden gemaakt.

Daarna kan de geschiktste opname voor gebruik

worden geselecteerd of met bewerkingssoftware een

opname met zeer veel contrast worden gemaakt

(denk aan HDR).

Beschikbaar zijn:

– 4 trappen: 0,5EV, 1EV, 1,5EV en 2EV

– 3 aantallen opnamen: 3, 5 of 7

– 2 volgorden: juiste belichting, overbelichting/en,

onderbelichting/en of onderbelichting/en, juiste

belichting, overbelichting/en.

Aanwijzingen:

•Bij het gebruik van de automatische belichtingsserie

zijn alle

AUTO ISO-instellingen (zie p. 116) vastgelegd:

– De gevoeligheid die door de camera automatisch

voor de eerste opname is bepaald, wordt ook

voor alle andere opnamen van een serie gebruikt,

d.w.z. deze ISO-waarde wordt tijdens een serie niet

veranderd.

– De instellingen in de

AUTO ISO-submenu's zijn niet

effectief, d.w.z. de sluitertijden van de camera zijn

volledig beschikbaar.

•Afhankelijk van de beschikbare combinatie sluitertijd/

diafragma kan het werkgebied van de automatische

belichtingsserie beperkt zijn. Voorbeelden (altijd bij

vastgelegde diafragma-instelling):

– Gemeten sluitertijd

1000

s, belichtingsreeks met

5 opnamen/2EV: beperkte werking, omdat de

opname met -2EV

16000

s zou vereisen.

– Gemeten sluitertijd

125

s, belichtingsreeks met

5 opnamen/2EV: onbeperkte werking, omdat de

opname met -2EV

2000

s mogelijk is.

– Gemeten sluitertijd

1000

s, belichtingsreeks met

7 opnamen/1EV: beperkte werking, omdat de

opname met -3EV

8000

s zou vereisen.

– Gemeten sluitertijd

500

s, belichtingsreeks met

7 opnamen/1EV: onbeperkte werking, omdat de

opname met -3EV

4000

s mogelijk is.

•Onafhankelijk daarvan wordt altijd het ingestelde

aantal opnamen gemaakt en zijn daarom evt.

meerdere opnamen van een serie gelijk belicht.

•Voor series van 7 opnamen zijn alleen de niveaus

0,5EV en 1EV beschikbaar.

•Automatische belichtingsseries zijn in combinatie

met de flitsmodus niet mogelijk. Als er een geplaatst

flitsapparaat wordt ingeschakeld, vindt er geen

opname plaats.

•De functie blijft actief tot deze weer in het

menu wordt uitgeschakeld. Als deze niet wordt

uitgeschakeld, vindt bij elke bediening van de

ontspanner een volgende belichtingsserie plaats.

Instellen van de optie

1. Kies in het opnameparameters-menu (zie p. 13/26)

Bracketing (4.2.4) en

2. of u de functie wilt in- of uitschakelen.

3. Kies vervolgens in het Hoofdmenu (zie p. 13/26)

Bracketing setup. (4.1.9),

4. in het bijbehorende submenu

No. of exposures,

ofwel Sequence, ofwel EV incremements en

5. in de submenu's de gewenste waarden of varianten.

128

HANDMATIGE INSTELLING VAN DE

BELICHTING

Wanneer u de belichting volledig handmatig wilt

instellen, moet de tijd-instelknop (1.17) op een van

de ingegraveerde sluitertijden of tussenwaarden zijn

ingeklikt.

Vervolgens

1. de belichtingsmeter inschakelen en

2. door draaien van de tijd-instelknop en/of diafragma-

instelring van het objectief (1.14) – telkens in de

richting van de oplichtende driehoekige LED – alleen

de ronde LED laten branden.

Behalve de voor een goede belichting benodigde

draairichting van tijd-instelknop en diafragma-instelring

geven de drie LED’s van de lichtschaal op de volgende

wijze onder- en overbelichting evenals de juiste

belichting aan:

Onderbelichting van minstens één diafragmatrap;

draaien naar rechts nodig

• Onderbelichting van

diafragmastop; naar

rechts draaien nodig

• Juiste belichting

• Onderbelichting van

diafragmastop; naar links

draaien nodig

• Overbelichting van minstens één diafragmatrap;

draaien naar links nodig

Opmerking:

Bij langere sluitertijden dan 2s wordt na het ontspannen

in de weergave de resterende belichtingstijd in

seconden teruggeteld.

DE B-INSTELLING / T-FUNCTIE

Met de

-instelling, waarbij de sluiter zo lang geopend

blijft als de ontspanknop ingedrukt wordt gehouden (tot

maximaal 240s).

In combinatie met de zelfontspanner is tevens een

T-functie beschikbaar: Als zowel

is ingesteld en ook

de zelfontspanner door aantippen van de ontspanner

is geactiveerd (zie hiervoor ook p. 153), zal de sluiter

na de gekozen voorlooptijd automatisch openen.

Deze blijft dan – zonder dat de ontspanner hoeft

te worden vastgehouden – zolang geopend tot de

ontspanner een tweede keer wordt aangetipt. Zo kan

de bewegingsonscherpte die door bediening van de

ontspanner evt. ontstaat ook bij langdurige opnamen

verregaand worden vermeden.

De belichtingsmeter blijft in beide gevallen

uitgeschakeld, na de ontspanning telt de digitale

cijferindicatie in de zoeker echter ter oriëntatie de

verlopen belichtingstijd in seconden mee.

129

Aanwijzingen:

•Bij lange belichtingstijden kan zeer sterke beeldruis

ontstaan.

Ter vermindering van dit storende verschijnsel maakt

de Leica M Monochrom automatisch na opnamen

met langere sluitertijden (ca. vanaf

s, verschilt

afhankelijk van de menu-instellingen) een tweede,

„zwarte opname“ (tegen het gesloten gordijn). De bij

deze parallel-opname gemeten ruis wordt dan door

de computer van de eigenlijke datarecord van de

opname „afgetrokken“.

•Deze verdubbeling van de „belichtings“-tijd moet bij

langdurige belichtingen worden gerespecteerd. De

camera mag intussen niet worden uitgeschakeld.

•Bij sluitertijden vanaf 2s verschijnt de waarschuwing

Noise reduction

op het LCD-scherm.

De tijdindicatie is maar een voorbeeld

HET MEETBEREIK VAN DE BELICHTINGSMETER

Het meetbereik is bij kamertemperatuur, normale

luchtvochtigheid en ISO 160/23 EV 0 tot 20 resp. diaf.

1,0 en 1,2s tot diaf. 32 en

1000

OVER- EN ONDERSCHRIJDING VAN

MEETBEREIK

Als bij handmatige instelling en zeer weinig licht het

meetbereik van de belichtingsmeter niet wordt gehaald,

knippert als waarschuwing de linker driehoekige LED

en bij te veel licht de rechter. Bij tijdautomaat wordt

de sluitertijd aangegeven. Wanneer de benodigde

sluitertijd langer wordt dan de langst mogelijke van 32s,

resp. korter wordt dan de kortst mogelijke van

4000

zullen ook deze indicaties gaan knipperen.

Omdat de belichtingsmeting met het ingestelde

diafragma plaatsvindt, kan deze situatie ook door

diafragmeren van het objectief ontstaan.

De belichtingsmeter blijft – ook als het meetbereik niet

wordt gehaald – nog ca. 12s na het loslaten van de

ontspanknop ingeschakeld. Als in deze tijd (bijv. door

wijziging van de motiefuitsnede of door openen van het

diafragma) de lichtomstandigheden verbeteren, gaat

de LED-indicatie over van knipperen naar constant

branden en geeft daarmee de meting vrij.

130

ALGEMENE INFORMATIE OVER METING EN

REGELING FLITSBELICHTING

Flitser-meetcellen

De Leica M Monochrom bepaalt het benodigde

flitsvermogen door het afgeven van een of meer

meetflitsen in onderdelen van seconden voor de

eigenlijke op name. Direct daarna, bij het begin van de

belichting, wordt de hoofdflits afgegeven.

Met alle factoren die de belichting beïnvloeden (bijv.

opnamefilters en wijziging van de diafragma-instelling)

wordt automatisch rekening gehouden.

GESCHIKTE FLITSAPPARATEN

De volgende flitsapparaten op de Leica M Monochrom

zijn geschikt voor alle opties die in deze handleiding zijn

beschreven:

•Het systeemflitsapparaat Leica SF 58 (bestelnr.

14 488). Met zijn maximale richtgetal van 58 (bij

105mm-instelling), een automatisch (bij gecodeerde

Leica M-objectieven, zie p. 104) aangestuurde

zoom-reflector, een naar keuze inschakelbare tweede

reflector evenals vele overige functies is dit apparaat

zowel krachtig als veelzijdig te noemen. Dankzij een

vast ingebouwde flitservoet met extra regel – en

signaalcontacten, die de automatische overdracht

van een hele reeks gegevens en instellingen mogelijk

maken, is het zeer eenvoudig te bedienen.

•Het systeemflitsapparaat Leica SF 24D (bestelnr.

14 444). Met zijn compacte afmetingen en zijn

op de camera afgestemde design is het bijzonder

geschikt. Het bezit, evenals de Leica SF 58, een vast

ingebouwde flitsvoet met alle contacten en is vooral

ook bijzonder eenvoudig te bedienen.

•Flitsapparaten die aan de technische voorwaarden

van een System-Camera-Adaption (SCA) van het

systeem 3000 voldoen, met de adapter SCA-

3502/3501 zijn uitgerust en het richtgetal kunnen

regelen.

1.20a

Er kunnen echter ook andere, gebruikelijke opzet-

flitsapparaten met gestandaardiseerde flitsvoet

ontsteking via het positieve middencontact (X-contact,

1.20a) worden gebruikt. Wij adviseren het gebruik van

thyristor-geregelde elektronenflitsers.

Het geopende diafragma van het objectief moet handmatig op het

flitsapparaat worden ingesteld.

131

PLAATSEN VAN HET FLITSAPPARAAT

Bij het plaatsen van een flitsapparaat moet erop worden

gelet dat de voet helemaal in de flitsschoen (1.20)

van de Leica M Monochrom wordt geschoven en,

indien aanwezig, met de klemmoer tegen onverhoopt

loskomen wordt beveiligd. Dit is vooral bij flitsapparaten

met extra regel- en signaalcontacten belangrijk omdat

wijziging van de positie in de flitsschoen de vereiste

contacten onderbreekt en er daardoor storingen

kunnen ontstaan.

Opmerking:

Voor het plaatsen moeten camera en flitsapparaat

worden uitgeschakeld.

DE FLITSMODUS

De volautomatische, d.w.z. door de camera geregelde,

flitsmodus is bij de Leica M Monochrom beschikbaar

met de hiervoor genoemde systeemcompatibele

flitsapparaten en in beide belichtingsmodi -

tijdautomaat

en handmatige instelling.

Bovendien is in alle drie belichtingsmodi een

automatische invul-flitsregeling actief. Om steeds

een uitgebalanceerde verhouding tussen flits- en

omgevingslicht te garanderen, wordt het flitsvermogen

bij toenemende helderheid evt. met max. 1

verminderd. Wanneer echter het aanwezige licht

zelfs met de kortst mogelijke flitssynchronisatietijd

van

180

s al overbelichting tot gevolg heeft, zal de

flits met de tijdautomaat niet worden geactiveerd. In

zulke gevallen wordt de sluitertijd overeenkomstig het

omgevingslicht geregeld en in de zoeker aangegeven.

Bovendien kunt u met de Leica M Monochrom met

tijdautomaat

gebruik maken van interessante

vormgevende flitstechniek zoals flitssynchronisatie op

het 2e in plaats van het gebruikelijke 1e sluitergordijn

en het flitsen met langere sluitertijden dan de

synchronisatietijd

180

s. Deze functies worden op de

camera via het menu ingesteld (meer hierover in de

volgende hoofdstukken).

De Leica M Monochrom geeft de ingestelde

gevoeligheid ook door aan het flitsapparaat.

Daarmee kan het flitsapparaat, voorzover het deze

indicaties bezit en voorzover het op het objectief

gekozen diafragma ook op het flitsapparaat is

ingevoerd, zijn reikwijdte automatisch corrigeren. De

gevoeligheidsinstelling kan niet door het flitsapparaat

worden beïnvloed.

132

Aanwijzingen:

•De instellingen en opties die in de volgende

hoofdstukken zijn beschreven hebben alleen

betrekking op de Leica M Monochrom en systeem-

compatibele flitsers.

•Een op de camera ingestelde belichtingscorrectie

(zie p. 125) beïnvloedt uitsluitend de meting

van het aanwezige licht! Wanneer u in de

flitsmodus gelijktijdig een correctie van de TTL-

flitsbelichtingsmeting wenst – parallel of tegengesteld

– moet u deze extra (op de flitser) instellen!

•Meer informatie over de flitsmodus, vooral in

combinatie met andere, niet speciaal op de Leica M

Monochrom afgestemde flitsapparaten, evenals de

verschillende modi van de flitsapparaten, vindt u in de

betreffende handleiding.

DE INSTELLINGEN VOOR HET

DOOR DE CAMERA GEREGELD,

AUTOMATISCH FLITSEN

Nadat het flitsapparaat is ingeschakeld en in de modus

voor regeling van het richtgetal (bijv. GNC = Guide

Number Control) is gezet, moet hiervoor op de Leica M

Monochrom

1. voor elke flitsopname eerst de belichtingsmeting

door licht indrukken van de ontspanner worden

ingeschakeld, d.w.z. de weergave in de zoeker

moet overgeschakeld zijn op de sluitertijden

of de lichtschaal. Als dit door te snel en in één

keer volledig indrukken van de ontspanner wordt

verzuimd, zal het flitsapparaat evt. niet worden

geactiveerd.

2. het tijdinstelwiel op

, op de flits-synchronisatietijd

(

180

s), of, voor speciale effecten, een langere

sluitertijd (ook

) worden ingesteld.

In de modus tijdautomaat schakelt de camera

automatisch over op de in het menu ingestelde

flitssynchronisatietijd, resp. het tijdbereik met

(zie „Kiezen van de synchronisatietijd/het

synchronisatietijd-bereik“, p. 134).

3. de gewenste, resp. het voor de betreffende afstand

tot het motief benodigde diafragma worden

ingesteld.

Opmerking:

Als de automatisch geregelde of handmatig ingestelde

sluitertijd korter is dan

180

s is, zal de flitser niet

flitsen.

DE CONTROLE-INDICATIES VAN DE FLITSBE-

LICHTING IN DE ZOEKER ALS U MET SYSTEEM-

CONFORME FLITSAPPARATEN WERKT

In de zoeker van de Leica M Monochrom staat een

flitsvormige LED (2.1.3) die de toestand van de

flitser weergeeft. Deze LED verschijnt samen met de

beschreven indicaties voor de belichtingsmeting van

het aanwezige licht.

133

IN DE AUTOMATISCHE FLITSMODUS

(flitsapparaat op regeling richtgetal ingesteld)

•

verschijnt ook bij een ingeschakelde flitser niet:

als er op de camera handmatig een kortere sluitertijd

dan

180

s is ingesteld. In zulke gevallen activeert de

Leica M Monochrom ook een ingeschakeld en paraat

flitsapparaat niet.

•

knippert voor de opname langzaam (2Hz):

het flitsapparaat is nog niet paraat

•

brandt voor de opname:

de flitser is paraat

•

blijft na het ontspannen ononderbroken branden,

de overige indicaties zijn echter verdwenen:

de flitsbelichting was in orde, het flitsapparaat blijft

verder paraat.

•

knippert na het ontspannen snel (4 Hz), de overige

indicaties zijn echter verdwenen:

de flitsbelichting was in orde en het flitsapparaat is

nog niet paraat.

•

gaat na het ontspannen samen met de overige

indicaties uit:

onderbelichting, bijv. door een te klein gekozen

diafragma voor het motief. Als op het flitsapparaat

een gedeelde flitsstand is ingesteld, kan op basis

van het geringere opgeroepen vermogen ondanks de

verdwenen flits-LED het apparaat toch paraat zijn.

BIJ INSTELLING VAN HET FLITSAPPARAAT OP

COMPUTERSTURING (A) OF HANDMATIGE

WERKING (

)

•

verschijnt ook bij een ingeschakelde flitser niet:

als er op de camera handmatig een kortere sluitertijd

dan

180

s is ingesteld. In zulke gevallen activeert de

Leica M Monochrom ook een ingeschakeld en paraat

flitsapparaat niet.

•

knippert voor de opname langzaam (met 2 Hz):

de flitser is nog niet paraat.

•

brandt voor de opname:

de flitser is paraat

134

KIEZEN VAN DE SYNCHRONISATIETIJD/

HET SYNCHRONISATIETIJD-BEREIK

Ook als de gebruikte sluitertijd op de regeling van

de flitsbelichting geen invloed heeft (door de toch

al veel kortere duur van de flits), wordt de weergave

van het aanwezige licht toch door de sluitertijd – en

het diafragma – bepaald. Bij vaste instelling van

de kortst mogelijke sluitertijd in de flitsmodus, de

synchronisatietijd, leidt dit in vele situaties tot een

onnodige, meer of minder sterke onderbelichting van

alle motiefdelen die door het flitslicht niet goed worden

belicht.

Met de Leica M Monochrom kunt u in de flitsmodus

in combinatie met de tijdautomaat de sluitertijd

nauwkeurig aan de voorwaarden voor het betreffende

motief resp. aan uw wensen met betrekking tot

beeldvorming aanpassen. Hiervoor kunt u uit vijf

instellingen kiezen:

Lens dependent

Automatische regeling van de sluitertijd, afhankelijk

van de gebruikte brandpuntafstand (volgens

vuistregel voor onbewogen opnamen uit de hand

brandpuntafstand

, bijv.

s met de Summicron-M

1:2/50mm) tot en met synchronisatietijd

180

2. Off (1/180s)

vaste instelling van de kortstmogelijke sluitertijd

180

s, bijv. voor de scherpe afbeelding van

bewegende motieven en het invulflitsen.

down to 1/30s, 4. down to 1/8s en 5. down to 32s

Automatische regeling van alle sluitertijden, van

genoemde waarde t/m synchronisatietijd

180

Alleen bij gebruik van Leica M-objectieven met 6-bit codering in de

bajonet en inschakeling van de objectiefdetectie in het menu (zie p.

97/114/110)

Opmerking:

Bij handmatige regeling van de belichting kunnen

eveneens alle sluitertijden tot aan de synchronisatietijd

180

s worden ingesteld.

Instellen van de optie

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

Auto Slow

Sync

(4.1.17) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste variant.

135

KEUZE VAN HET SYNCHRONISATIETIJDSTIP

De belichting van flitsopnamen vindt plaats met twee

lichtbronnen, de aanwezige – en het flitslicht. De

uitsluitend of overwegend door het flitslicht belichte

motiefdelen worden daarbij door de uitzonderlijk korte

lichtimpuls bijna altijd (bij correcte scherpstelling)

gestoken scherp weergegeven. Daarentegen worden

alle andere motiefdelen – namelijk de delen die

voldoende door het aanwezige licht zijn belicht, resp.

zelf oplichten – in hetzelfde beeld met wisselende

scherpte afgebeeld.

Of deze motiefdelen scherp of onduidelijk worden

weergegeven, resp. hoe groot de „wazigheid“ is, wordt

door twee – van elkaar afhankelijke – factoren bepaald:

1. de lengte van de sluitertijd, d.w.z. hoe lang deze

motiefonderdelen op de sensor „inwerken“ en

2. hoe snel deze motiefdelen – of ook de camera zelf –

tijdens de opname bewegen

Hoe langer de sluitertijd resp. hoe sneller de beweging

is, hoe duidelijker beide – elkaar overlappende –

beeldfragmenten verschillen.

Bij het gebruikelijke tijdstip van de flitsontsteking tot

het begin van de belichting, d.w.z. onmiddellijk nadat

het 1e sluitergordijn het beeldvenster volledig heeft

geopend, kan dit zelfs tot schijnbare tegenstrijdigheden

leiden, zoals bij de opname van de motorfiets (links) die

door zijn eigen lichtsporen wordt ingehaald.

De Leica M Monochrom stelt u in staat tussen

dit gebruikelijke flits-ontstekingstijdstip en de

synchronisatie aan het einde van de belichting te

kiezen, d.w.z. onmiddellijk voordat het 2e sluitergordijn

weer begint met het sluiten van het beeldvenster. Het

scherpe beeld bevindt zich in dit geval aan het einde

van de beweging. Deze flitstechniek verleent de foto

(rechts) een meer natuurlijke indruk van beweging en

dynamiek.

De functie is bij alle instellingen van camera en

flitsapparaat beschikbaar, bij tijdautomaat evenals bij

handmatige sluitertijden, in de verschillende

automatische flitsmodi - alsook in de handmatige

flitsmodus, de indicaties zijn in beide gevallen identiek.

Instellen van de optie

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Flash sync

(4.1.16) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste variant:

1st curtain of 2nd curtain.

136

OVERIGE FUNCTIES GEBRUIKERS- / GEBRUIKERSSPECIFIEKE

PROFIELEN

Met de Leica M Monochrom kunnen willekeurige

combinaties van alle instellingen in het hoofdmenu en

opnameparameter-menu continu worden opgeslagen,

bijv. om ze steeds bij terugkerende situaties / motieven

snel en eenvoudig te kunnen oproepen.

Er zijn in totaal vier geheugenplaatsen voor zulke

combinaties beschikbaar. De namen van deze

profielen bestaan in principe uit tien plaatsen. In de

fabrieksinstelling wordt de eerste map

Profile__1_

genoemd, de tweede Profile_2_

enz. De namen van

de mappen in de camera kunnen echter ook worden

gewijzigd en bijv. op hun toepassing worden gebaseerd.

Zo kunnen ze beter en sneller worden herkend en

opgeroepen.

* De underscore „_“ staat hier voor joker, op het scherm blijven

„onbezette“ plaatsen leeg.

Instellingen overnemen / profiel aanmaken

1. Stel de gewenste functies in het hoofdmenu en

opnameparameter-menu in.

2. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Save user profile (4.1.2) en

3. in het bijbehorende submenu de gewenste

geheugenplaats.

•De profielnaam verschijnt. De eerste plaats is

gemarkeerd als gereed voor bewerking.

4. Met de bovenste en onderste kruisknoppen (1.30)

resp. de centrale instelknop (1.29) verandert u

de tekens, met de linker en rechter kruisknoppen

selecteert u de andere plaatsen.

•De beschikbare tekens zijn de hoofdletters

A t/m

Z, de kleine letters van a t/m z en de getallen van

0 t/m 9; ze zijn in deze volgorde in een eindeloze

lus gerangschikt.

5. Sla de instellingen op door indrukken van de

SET

knop (1.21).

137

Kiezen van een opgeslagen profiel

1. Kies, in het opnameparameters-menu (zie p.

97/110) User profile (4.2.5) en

2. in het bijbehorende submenu het gewenste profiel.

Aanwijzingen:

•Wanneer u een van de instellingen van het zojuist

gebruikte profiel wijzigt, verdwijnt het betreffende

cijfer.

•U kunt het geactiveerde snapshot-profiel altijd door

bedienen van de knop

SET

(1.21) verlaten.

TERUGZETTEN VAN ALLE INDIVIDUELE

INSTELLINGEN

Met deze functie kunt u alle eigen instellingen in het

hoofdmenu en opnameparameter-menu in één keer op

de fabrieksinstellingen terugzetten.

Instellen van de optie

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Reset

(4.1.18) en

2. roep met de

SET

-knop (1.21) het bijbehorende

submenu op.

3. Kies daarna met de linker/rechter kruisknop (1.30)

de gewenste functie en

4. bevestig de keuze door opnieuw bedienen van de

SET

-knop.

Opmerking:

Deze reset betreft ook de eventueel met

Save user

Profile

(4.1.2, zie boven) vastgelegde en opgeslagen,

individuele profielen.

138

DE WEERGAVEMODUS

Voor de weergave van opnamen op het LCD-scherm

(1.32) van de Leica M Monochrom kunt u uit twee modi

kiezen:

–

PLAY

Weergave voor onbeperkte tijd

–

Auto review. Kortstondige weergave na de opname

CONTINU WEERGAVE –

PLAY

Door het indrukken van de PLAY-knop (1.26) kunt u

naar de weergavemodus omschakelen.

•Op het LCD-scherm verschijnt het laatste opgenomen

beeld evenals de betreffende indicaties (zie p. 95).

Wanneer er echter geen beeldbestand op de

geplaatste geheugenkaart aanwezig is, verschijnt na

omschakeling op weergave de melding:

Attention: No valid image data to play.

Aanwijzingen:

•Afhankelijk van de vooraf ingestelde optie levert het

indrukken van de

PLAY

-knop verschillende reacties

op:

Uitgangssituatie Na druk op de

knop

PLAY

Volledige weergave van een

opname

Opnamemodus,

LCD-scherm uit

Weergave van een vergrote

uitsnede van meerdere

kleinere opnamen

(zie p. 142)

Volledige weergave

van de opname

INFO

-weergave met

vergroting naar keuze

(zie p. 143)

INFO

-weergave met

volledig beeld

Een van de

menubedieningen (zie p.

26), ofwel

DELETE

- of

wisbeveiligingsoptie

(zie p.

143/144) geactiveerd.

Volledig beeld van de

laatste getoonde opname

PLAY

-knop moet in dit geval twee keer worden ingedrukt.

•De Leica M Monochrom slaat de opnamen volgens de

DCF-Standards (Design Rule for Camera File System)

op.

•Met de Leica M Monochrom kunnen alleen beelddata

van hetzelfde type als deze camera worden getoond.

139

AUTOMATISCHE WEERGAVE VAN TELKENS

DE LAATSTE OPNAME

In de

Auto review-modus wordt elk beeld direct na de

opname weergegeven.

Op deze wijze kan bijv. snel en eenvoudig worden

gecontroleerd of de foto gelukt is of herhaald moet

worden.

Met deze optie stelt u de weergaveduur van het beeld

in.

Instellen van de optie

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Auto review

(4.1.14),

2. in het bijbehorende submenu eerst het punt

Duration en

3. in het daarna verschijnende submenu de gewenste

optie, resp. tijdsduur: (

Off, 1s, 3s, 5s, Permanent,

Release button hold).

4. Voor weergave met of zonder

histogram (zie hiervoor ook p. 140),

opnieuw het eerste submenu oproepen,

5. kies

Histogram,

6. en hier dan de gewenste variant (

On, Off). Uit de

Auto review-modus kunt u de weergavemodus altijd

naar de normale, d.w.z. qua tijd onbegrensde

PLAY

modus (zie boven) terugzetten.

Aanwijzingen:

•De weergave-opties zullen altijd de instellingen

van de betreffende actieve map van de gebruikte

geheugenkaart toepassen. Als u opnamen uit andere

mappen wilt bekijken, moet u de betreffende map

activeren (zie p. 146).

•Indien u met de optie serieopnamen (zie p. 107) hebt

gefotografeerd, wordt in beide weergavemodi eerst de

laatste foto van de serie resp. de laatste foto van de

serie getoond die op de geheugenkaart is opgeslagen

– mits op dit tijdstip nog niet alle opnamen van de

serie door het interne buffergeheugen van de camera

op de kaart zijn overschreven.

Hoe u andere opnamen van de serie kunt kiezen en

welke mogelijkheden er verder nog zijn voor de weerga

ve, kunt u in de volgende sectie nalezen.

Normale weergave 3.2

Om de opnamen goed te kunnen bekijken, verschijnt er

bij normale weergave alleen informatie in de kopregel

(3.2.1 -3.2.6).

Als er een uitsnede wordt weergegeven, zal er een

betreffende indicatie bij worden getoond (zie p. 95).

Behalve de normale weergave kunt u ook nog kiezen uit

3 varianten met verschillende extra informatie. Alle 4

zijn in een eindeloze lus gerangschikt en kunnen door

(meerdere keren) indrukken van de knop

INFO

(1.22)

worden opgeroepen.

140

Weergave met histogram 3.3

Druk op de knop

INFO

1x (uitgaand van normale weer-

gave) om het histogram (3.3.1) in te voegen.

•Het histogram verschijnt in de onderste beeldhelft. Bij

gebruik van DNG-indeling (zie p. 115) is het histogram

in 11 delen ingedeeld, waarvan de stappen telkens

een helderheidsverschil van 1EV betekenen.

Als u bovendien de clipping-weergave hebt

ingeschakeld (zie volgende sectie), dan zullen

eventueel de linker (dan blauw) en/of de rechter (dan

rood) einden van het histogram knipperen.

Aanwijzingen:

•De indeling van het DNG-histogram is vergelijkbaar

met zones. Dit systeem werd in de analoge zwart-

witfotografie gebruikt om de belichting zodanig

af te stemmen dat de in het motief voorhanden

contrastomvang op de gewenste manier in de

ontwikkelde afbeelding kon worden weergegeven.

•Het histogram is zowel bij weergave van het gehele

beeld, alsook bij een beelduitsnede beschikbaar (zie

p. 142), maar niet bij gelijktijdige weergave van 4 of 9

verkleinde opnamen (zie p. 142).

•De histogramweergave heeft altijd betrekking op de

momenteel getoonde uitsnede van de opname (zie

p. 142).

Weergave met clipping-indicatie 3.4

Druk op de knop

INFO

2x (uitgaande van normale weer-

gave).

Clipping-instellingen

Via de menubediening kunt u uitkiezen of de gebieden

in de afbeelding moeten worden gekenmerkt die zijn

onder- of overbelicht en geen tekening meer vertonen.

Deze verschijning wordt in de fotografie clipping genoemd.

Bovendien kunt u de clipping-drempels, d.w.z. de

helderheidswaarden vanaf wanneer er clipping wordt

weergegeven, zelf bepalen.

Als de clipping-indicatie is ingeschakeld, zal deze ook

worden weergegeven als het histogram te zien is (3.3).

Instellen van de optie

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Clipping

(4.1.12) en

2. in het bijbehorende submenu of u de indicaties

voor onderbelichting -

Shadow Clipping en/of

overbelichting - Highlight Clipping wilt instellen.

141

3. In de dan verschijnende submenu's (in beide

gevallen in principe hetzelfde) kiest u dan of

– er geen clipping-indicatie moet verschijnen –

Off,

– er alleen moet worden weergegeven dat er onder-

en overbelichte gebieden zijn –

0%, ofwel 100%,

– u de weergavedrempels wilt instellen –

0% - 5%, ofwel 95% - 100%.

In de afbeelding verschijnt dan het volgende:

•te heldere gebieden knipperen rood en te donkere

blauw.

Bij weergave met histogram (3.2) verschilt dit,

afhankelijk of er 0%, ofwel 100% of een andere

drempelwaarde is ingesteld. In het eerste geval

verschijnen alleen de linker- en/of rechter rand

blauw/rood, in het twee ook de betreffende delen

van het histogram.

Aanwijzingen:

•De clipping-indicatie is zowel bij de weergave van het

volledige beeld, alsook van een uitsnede beschikbaar,

maar niet bij gelijktijdige weergave van 4 of 9

verkleinde opnamen (zie p. 142).

•De clipping-indicatie heeft altijd betrekking op de

momenteel getoonde uitsnede van de opname (zie

p. 142).

Weergave met extra informatie 3.5

Druk de knop

INFO

3x naar voren (beginnend met de

normale weergave) om een reeks bijkomende opname-

gegevens en een verkleind beeld te laten weergeven.

Opmerking:

bij deze weergave-variant wordt alleen het volledige

beeld weergegeven, waarbij het er niet toe doet, of u

van tevoren een uitsnede had ingesteld.

142

OVERIGE OPTIES TIJDENS HET BEKIJKEN

A. BEKIJKEN VAN ANDERE OPNAMEN /

„BLADEREN“ IN HET GEHEUGEN

Met de linker en rechter kruisknop (1.30) kunt u de

overige opgeslagen opnamen oproepen. Door op de

linkerknop te drukken worden opnamen met lagere

nummers getoond en door op de rechterknop te

drukken de hogere. Door langer te blijven drukken (ca.

2s) gaat het sneller lopen. Na het hoogste en laagste

nummer beginnen de in een oneindige lus geschakelde

opnamen weer van voren af aan, zodat u alle opnamen

in beide richtingen kunt bereiken.

•Op het LCD-scherm veranderen overeenkomstig het

beeld- en bestandsnummer.

B. VERGROTEN / KIEZEN VAN DE UITSNEDE /

GELIJKTIJDIG BEKIJKEN VAN MEERDERE

VERKLEINDE OPNAMEN

Met de Leica M Monochrom is het mogelijk om voor

een betere beoordeling op het LCD-scherm een

vergrote uitsnede van een opname op te roepen en

de uitsnede vrij te kiezen. Omgekeerd kunt u ook

maximaal 9 beelden tegelijk op het LCD-scherm

bekijken, bijv. om een overzicht te krijgen of om een

opname sneller te vinden.

Aanwijzingen:

•Hoe sterker de opname wordt vergroot, hoe minder

– door de naar verhouding kleinere resolutie – de

weergavekwaliteit op het LCD-scherm wordt.

•Zolang een opname vergroot wordt getoond,

zijn de kruisknoppen niet voor het oproepen van

andere opnamen beschikbaar, maar dienen voor de

„navigatie“ in het beeld (uitzondering: zie volgende

aanwijzing).

Door de instelknop (1.29) naar rechts te draaien (met

de klokwijzers mee) wordt een uitsnede vanuit het

midden vergroot. Hoe verder u draait, hoe sterker de

vergroting en hoe kleiner de uitsnede. Vergrotingen zijn

tot 1:1 mogelijk, d.w.z. tot 1 pixel van het LCD-scherm

1 pixel van de opname weergeeft.

Met de vier kruisknoppen (1.30) kunt u bij vergrote

afbeelding bovendien de locatie van de uitsnede

willekeurig kiezen. Hiervoor wordt de knop (meermaals)

in de richting ingedrukt, waarin u de uitsnede wilt

verschuiven.

•De rechthoek binnen het kader (3.2.5/3.5.7j)

in de rechterbenedenhoek van het LCD-scherm

symboliseert – bovendien als vergroting - de locatie

van de getoonde uitsnede.

143

Opmerking:

U kunt ook bij vergrote afbeelding direct naar een

andere opname gaan die dan in dezelfde vergroting

wordt getoond. Hiertoe dienen weer de linker en

rechter kruisknop - maar u moet daarbij de knop

PLAY

(1.26) ingedrukt houden.

Door de instelknop naar links te draaien (tegen de

klokwijzers in, uitgaande van de normale grootte),

kunt u gelijktijdig 4 -, resp. door verder te draaien 9

opnamen op het LCD-scherm bekijken.

•Op het LCD-scherm (1.32) worden maximaal 9

verkleinde afbeeldingen getoond, inclusief de eerder

in normale grootte bekeken opname die door een

rode rand is gemarkeerd.

Met de vier kruisknoppen kunt u vrij tussen de

verkleinde afbeeldingen navigeren, het betreffende

beeld wordt gemarkeerd. Dit beeld kunt u door de

instelknop naar rechts te draaien weer op normale

grootte brengen.

Opmerking:

Bij de weergave van 9 beelden wordt door de

instelknop verder naar links te draaien het rode kader

om alle beelden geplaatst, zodat vervolgens “per blok”

snel kan worden „gebladerd“.

C. WISSEN VAN OPNAMEN

Zolang een opname op het LCD-scherm wordt getoond,

kan deze eventueel ook op dat moment worden gewist.

Dit kan nuttig zijn als de opnamen bijv. op andere

media werden opgeslagen, als ze niet meer nodig zijn of

wanneer meer geheugen op de kaart nodig is.

De Leica M Monochrom biedt de mogelijkheid naar

behoefte afzonderlijke of gelijktijdig alle opnamen te

wissen.

Aanwijzingen:

•Wissen is alleen in de weergavemodus mogelijk,

onafhankelijk of de opname in normale grootte of

in meerdere verkleinde afbeeldingen wordt getoond

(echter niet als bij de 9-voudige weergave het rode

kader het gehele blok omsluit, zie p. 147).

•Bij beveiligde opnamen moet de wisbescherming

eerst worden opgeheven voordat ze kunnen worden

gewist (zie hiervoor ook het volgende gedeelte).

Belangrijk:

Het wissen van de opnamen is definitief. Ze kunnen

daarna niet meer worden opgeroepen.

Procedure

1. Druk op de knop

DELETE

(1.24).

•Op het LCD-scherm (1.32) verschijnt het submenu

in beeld.

Aanwijzingen:

•Het wissen kan altijd door opnieuw op de knop

DELETE

te drukken, worden onderbroken.

•Tijdens de gehele wisprocedure zijn de volgende

bedieningselementen, resp. hun functies

niet beschikbaar: de knop

INFO

(1.22) en de

wisbeveiliging.

144

2. In eerste instantie bepaalt u

•of u enkele opnamen wilt wissen

Delete Single, of

•gelijktijdig alle opnamen wilt wissen

Delete All.

3. De overige bediening vindt plaats via het menu,

d.w.z. in principe net zoals in het hoofdstuk „De

menubediening“ is beschreven (zie p. 110). Dus na

het kiezen van het vereiste menu en met behulp van

de instelknop (1.29), de kruisknoppen (1.30) en de

knop

SET

(1.21).

Opmerking:

•Als de getoonde opname wisbeveiligd is (zie p.

144), kan in het submenu de optievariant

Single niet

worden geselecteerd.

•Bij het wissen van alle opnamen moet u – als

bescherming tegen onbedoeld wissen – in een

tussenstap nog een keer bevestigen dat u werkelijk

alle beelden op de geheugenkaart wilt wissen.

DE INDICATIES NA HET WISSEN

WISSEN VAN AFZONDERLIJKE OPNAMEN

Na het wissen verschijnt de voorgaande opname.

Wanneer echter geen opnamen meer op de kaart zijn

opgeslagen, verschijnt de melding:

Attention No valid image to play.

WISSEN VAN ALLE OPNAMEN OP DE

GEHEUGENKAART

Na het wissen verschijnt de melding:

Attention No valid image to play.

Als echter een of meerdere opnamen tegen wissen zijn

beschermd, verschijnen deze, resp. de eerste van deze

opnamen.

Opmerking:

Door het wissen van een opname worden de volgende

opnamen op het beeldtelwerk (3.2.4/3.3.6) volgens

het volgende voorbeeld opnieuw genummerd: wist u

bijvoorbeeld beeld nr. 3, wordt het beeld dat voorheen

nr. 4 was vervolgens nr. 3, het beeld dat voorheen

nr. 5 was, wordt nr. 4, enz. Dit geldt echter niet voor

de bestandsnummering op de geheugenkaart (bij de

INFO

-weergave, zie p. 96/141) van de resterende

beeldbestanden in de map (3.3.7i), die in principe

ongewijzigd blijft.

D. BEVEILIGEN VAN OPNAMEN /

OPHEFFEN VAN DE WISBEVEILIGING

De op de geheugenkaart geregistreerde opnamen

kunnen tegen onbedoeld wissen worden beveiligd. Deze

wisbeveiliging kan altijd weer worden opgeheven.

Aanwijzingen:

•Het beveiligen van opnamen, resp. het opheffen van

de wisbeveiliging is alleen in de weergavemodus

mogelijk, maar onafhankelijk van de weergave

in normale grootte of in meerdere verkleinde

afbeeldingen (maar niet als bij de 9-voudige weergave

het rode kader het gehele blok omsluit, zie p. 142).

•Zie het vorige gedeelte voor de handelingen/gevolgen

bij het wissen van beveiligde opnamen.

•Wanneer u toch wilt wissen, dient u de beveiliging

zoals hierna beschreven op te heffen.

•De wisbeveiliging is alleen in de Leica M Monochrom

effectief.

•Ook beveiligde opnamen worden bij het formatteren

van de geheugenkaart gewist (zie hiervoor ook het

volgende gedeelte).

•Bij SD-/SDHC-geheugenkaarten kunt u onbedoeld

wissen verhinderen door de schakelaar voor

schrijfbeveiliging van de kaart (zie p. 103) in de met

LOCK

gekenmerkte stand te zetten.

145

Procedure

1. Druk op de knop

SET

(1.21).

•Op het LCD-scherm (1.32) verschijnt het submenu

in beeld.

Aanwijzingen:

•U kunt het instellen altijd weer annuleren, ofwel door

een druk op de knop

PLAY

(1.26) om naar de normale

weergave terug te keren, of door de ontspanner

kort aan te tippen (1.19) om in de opnamemodus te

komen.

•Tijdens de gehele instelprocedure zijn

de volgende bedieningselementen, resp. hun functies

niet beschikbaar:

DELETE

- (1.24) en

INFO

- (1.22)

knoppen

De overige bediening loopt via het menu, d.w.z. in

principe net zoals in het hoofdstuk „De menubediening“

is beschreven (zie p. 110). Dus na het kiezen van het

vereiste menu en met behulp van de instelknop (1.29),

de kruisknoppen (1.30) en de knop

SET

(1.21).

2. In eerste instantie bepaalt u

•of u enkele opnamen wilt beveiligen

Protect

Single

, of

•of gelijktijdig alle opnamen wilt beveiligen

Protect

All

, ofwel

•of u een evt. aanwezige wisbescherming voor een

afzonderlijke opname

Unprotect Single, of

•of voor alle opnamen wilt opheffen

Unprotect All.

Opmerking:

Bij het oproepen van de volgende niet-mogelijke opties

verschijnt de menutekst als aanduiding hiervoor in het

wit in plaats van zwart:

– Beschermen van een reeds beschermde opname

resp. als alle opnamen al zijn beschermd.

– Opheffen van de wisbescherming bij een opname

die niet is beschermd resp. als geen opnamen zijn

beschermd.

DE INDICATIES NA HET BESCHERMEN /

OPHEFFEN VAN DE WISBESCHERMING

Na het verlaten van het menu verschijnt het

oorspronkelijke schermbeeld weer; bij beschermde

opnamen met de betreffende indicatie

(3.2.1/3.3.3).

Opmerking:

De indicatie verschijnt ook als een reeds

beschermde opname wordt opgeroepen.

146

OVERIGE FUNCTIES

MAPPENBEHEER

De beelden worden op de kaart in mappen opgeslagen

die automatisch worden aangemaakt. Deze mapnamen

bestaan in principe uit acht tekens: drie cijfers en vijf

letters. In de fabrieksinstelling wordt de eerste map

„100LEICA“ genoemd en de tweede „101LEICA“ enz.

Op die manier kan de camera een maximum van 999

mappen aanmaken. U kunt deze nummering altijd weer

resetten.

Met de Leica M Monochrom kunt u bovendien altijd

een nieuwe map aanmaken en zelf de naam ervan

bepalen, d.w.z.

– mapnummers resetten

– mappen aanmaken / namen zelf vastleggen

MAPNUMMERS RESETTEN

Opmerking:

deze optie kan alleen op een geheugenkaart worden

uitgevoerd waarop geen beeldgegevens en geen lege

mappen voorhanden zijn, dus kaarten die nog niet zijn

gebruikt, of kaarten die eerst zijn geformatteerd (zie p. 147).

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Folder

managem.

(4.1.13) en

2. in het bijbehorende submenu

Reset folder no..

De camera-interne mapnummering wordt hiermee

gereset, d.w.z. dat er bij het aanmaken van een

nieuwe map altijd de laagste nog niet ingedeelde

nummer wordt gebruikt.

Opmerking:

Dit kan veroorzaken dat in bepaalde gevallen een

of meer nummers niet kunnen worden gebruikt:

Als bijvoorbeeld de camera het nummer 102 heeft

toegewezen en er dan een kaart wordt geplaatst

waarvan het hoogste mapnummer 105 is, zullen

de volgende mappen vanaf 106 verder worden

genummerd.

MAP SELECTEREN

De weergave-opties (zie p. 138) en de

gegevensoverdracht volgens PTP-standaard (zie p. 148)

zullen altijd de instellingen van de betreffende actieve

map van de gebruikte geheugenkaart toepassen. Als u

opnamen uit andere mappen wilt bekijken of naar een

extern medium wilt overdragen, moet u de betreffende

map activeren.

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

Folder

managem.

(4.1.13) en

2. in het bijbehorende submenu

Folder managem.

•Op het LCD-scherm (1.32) verschijnt een lijst

van alle aanwezige mappen. Als de kaart grote

datahoeveelheden bevat, zal het even duren

voordat de indicatie dit kan weergeven en in plaats

daarvan verschijnt tijdelijk een melding

Folder are

being read Please wait

3. Kies de gewenste map.

MAPPEN AANMAKEN / NAMEN ZELF VAST

LEGGEN

Met de Leica M Monochrom kunt u nieuwe mappen op

de geheugenkaart aanmaken waarvan u de namen zelf

kunt bepalen.

1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110)

Folder

managem.

(4.1.13) en

2. in het bijbehorende submenu

Create new folder.

•De mapnaam verschijnt (begint altijd met „Leica“).

De eerste van de vijf letters van de bestaande

naam is gemarkeerd als gereed voor bewerking.

Opmerking:

Als mapnummer wordt in principe het eerste vrije

nummer aangemaakt.

3. Met de bovenste en onderste kruisknoppen (1.30)

resp. de centrale instelknop (1.29) verandert u

de eerste vijf plaatsen, met de linker en rechter

kruisknoppen selecteert u de andere plaatsen.

De beschikbare tekens zijn de hoofdletters A t/m

Z, de kleine letters van a t/m z en de getallen van 0

t/m 9; ze zijn in deze volgorde in een eindeloze lus

gerangschikt.

147

FORMATTEREN VAN DE GEHEUGENKAART

Gewoonlijk is het niet nodig de geheugenkaart te

formatteren (te initialiseren). Wanneer echter een

ongeformatteerde kaart voor het eerst wordt geplaatst,

moet deze worden geformatteerd. Daarom verschijnt

in zulke gevallen automatisch het submenu

Format SD

card

Met de Leica M Monochrom hebt u de keuze of u de

geheugenkaart alleen wilt formatteren of dat u wilt

overschrijven, bijv. als beveiliging tegen misbruik,

waarbij alle aanwezige gegevens op de kaart volledig

worden gewist.

Aanwijzingen:

•Bij gewoon formatteren gaan de gegevens op de kaart

voorlopig nog niet onherroepelijk verloren. Alleen de

directory wordt gewist zodat de aanwezige bestanden

niet meer direct toegankelijk zijn. Met de goede

software kunnen de gegevens weer toegankelijk

worden gemaakt.

Alleen de gegevens die daarna door het opslaan van

nieuwe gegevens worden overschreven, zijn ook

werkelijk definitief gewist.

Maak er daarom een gewoonte van al uw opnamen

altijd zo snel mogelijk op een veilig geheugenmedium

op te slaan, bijv. de harde schijf van uw computer. Dit

geldt vooral als de camera bij een servicegeval samen

met de geheugenkaart wordt opgestuurd.

•Afhankelijk van de toegepaste geheugenkaart

kan het formatteren wel 3 minuten duren.

Procedure

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Format SD

card

(4.1.25) en

2. in het bijbehorende submenu de gewenste optie,

Yes, No of Overwrite.

3. Wanneer u de geheugenkaart werkelijk wilt

overschrijven, moet u dit daarna – als beveiliging

tegen onbedoelde instellingen – in het bijbehorende

submenu bevestigen.

Aanwijzingen:

•Schakel de Leica M Monochrom niet uit terwijl de

geheugenkaart wordt geformatteerd/overschreven.

•Als de geheugenkaart in een ander apparaat, bijv. een

computer is geformatteerd, moet u deze in de Leica

M Monochrom opnieuw formatteren.

•Als de geheugenkaart niet kan worden geformatteerd

c.q. overgeschreven, vraag dan uw handelaar of de

Leica Infodienst (voor adres zie p. 167) om advies.

•Bij het formatteren worden zelfs beschermde

opnamen (zie vorige hoofdstuk) gewist.

•Afhankelijk van de capaciteit en lees-/schrijfsnelheid

van de kaart kan het overschrijven max. 60 minuten in

beslag nemen; controleer daarom eerst de capaciteit

van de batterij (zie p. 102). Als de capaciteit van de

batterij tijdens het overschrijven onvoldoende is,

verschijnt op het LCD-scherm een melding.

FOTOGRAFEREN MET DE ZELFONTSPANNER

Met de zelfontspanner kunt u een opname met een

vertraging van 2 of 12s maken. Dit is handig als u

bijv. onscherpte door bewegen bij het afdrukken

wilt voorkomen of als u bij een groepsopname zelf

ook in beeld wilt verschijnen. In zulke gevallen wordt

geadviseerd de camera op een statief te plaatsen.

Instellen en gebruiken van de functie

1. Zet de hoofdschakelaar (1.18) op .

2. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Selftimer

(4.1.4) en

3. in het bijbehorende submenu de gewenste

voorlooptijd, of

Off.

4. Voor het starten van de voorlooptijd de ontspanner

(1.19) aantippen (tot de 1e indruktrap, zie p. 107).

Aan de voorkant van de camera geeft gedurende

de eerste 10s bij 12s voorlooptijd de knipperende,

anders permanent brandende, LED (1.7) het aflopen

van de voorlooptijd aan en op het LCD-scherm wordt

deze gelijktijdig afgeteld.

Tijdens de lopende zelfontspanner-voorlooptijd kan de

functie altijd door indrukken van de

SET

-knop (1.21)

worden afgebroken – de instelling blijft behouden of

wordt door opnieuw aantippen van de ontspanner

opnieuw gestart.

Belangrijk:

Tijdens zelfontspanning vindt instelling van de belichting

niet plaats bij het drukpunt van de ontspanner, maar

pas direct voor de opname.

148

GEGEVENSOVERDRACHT NAAR EEN COMPUTER

De Leica M Monochrom is compatibel met de volgende

besturingssystemen:

Microsoft

: Windows

XP/Vista

Apple

Macintosh

: Mac

OS X (10.6)

Voor het snel overdragen van gegevens naar een

computer is de Leica M Monochrom voorzien van een

USB 2.0-poort. Dit maakt de snelle gegevensoverdracht

naar computers met een gelijksoortige interface

mogelijk. De gebruikte computer moet een USB-

aansluiting (voor directe aansluiting van de Leica M

Monochrom) hebben of met een kaartlezer voor SD-/

SDHC-kaarten zijn uitgerust.

Opmerking:

Bij gebruik van een USB-verbinding moet op het

volgende worden gelet: Bij aansluiting van twee of

meer apparaten op een computer, resp. door middel

van een verdeler („hub“) of verlengkabels, kunnen er

functiestoringen optreden.

USB-VERBINDING

Met de Leica M Monochrom is de gegevensoverdracht

via USB-kabel met twee verschillende normen

mogelijk. Daarmee wordt er rekening mee gehouden

dat sommige programma's voor de overdracht van

gegevens een verbinding volgens het PTP-protocol

vereisen.

Bovendien bestaat altijd de mogelijkheid de camera als

een extern station („massageheugen“) te gebruiken.

Instellen van de optie

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

USB-

Connection

(4.1.24) en

2. in het bijbehorende submenu

PTP of Mass storage.

AANSLUITING EN GEGEVENSOVERDRACHT

VOLGENS PTP-PROTOCOL

Als de Leica M Monochrom op PTP is ingesteld en door

de aangesloten computer wordt herkend, gaat u als

volgt te werk:

Opmerking:

De gegevensoverdracht volgens PTP-standaard zal altijd

de instellingen van de betreffende actieve map van de

gebruikte geheugenkaart toepassen. Als u opnamen

uit andere mappen wilt bekijken of naar een extern

medium wilt overdragen, moet u de betreffende map

activeren (zie p. 146).

MET WINDOWS

XP/VISTA

1. Maak met de meegeleverde USB-kabel (C)

verbinding tussen de USB-bus (1.33) van de Leica

M Monochrom en een USB-bus van de computer.

Daarvoor moet eerst het klepje (1.25) over de bus

van de camera naar beneden worden geopend.

MET WINDOWS

•Na succesvolle aansluiting verschijnt op het

bureaublad een melding dat de Leica M Monochrom

als nieuwe hardware is herkend (alleen bij de eerste

aansluiting!).

2. Dubbelklik op de melding (na de eerste aansluiting

niet meer nodig).

•Er wordt een pull-down menu „M Monochrom

Digital Camera“ geopend voor de

gegevensoverdracht-assistent.

3. Klik op „OK“ en volg de aanwijzingen van de

assistent om van daar de beelden zoals gebruikelijk

naar een map van uw keuze te kopiëren en te

openen.

MET WINDOWS

VISTA

•Na succesvolle aansluiting verschijnt boven de

taakbalk de melding over de installatie van de

driversoftware voor het toestel. Gelijktijdig verschijnt

op de display van de camera USB connection. De

succesvolle installatie wordt met nog een venster

bevestigd. Er verschijnt een menu Auto reviewmet

verschillende apparaatopties.

2. U kunt – zoals gebruikelijk – met behulp van de

Windows-assistent kiezen uit „Import Images“ of

„Open Device to View Files“ om

3. met Windows Verkenner de directory-structuur van

de kaart te openen.

149

AANSLUITING EN GEGEVENSOVERDRACHT

MET MAC

OS X (10.6)

1. Maak met de meegeleverde USB-kabel (C)

verbinding tussen de USB-bus (1.33) van de Leica

M Monochrom en een USB-bus van de computer.

Daarvoor moet eerst het klepje (1.25) over de bus

van de camera naar beneden worden geopend.

•Bij een succesvolle verbinding tussen camera en

computer verschijnt op het display van de camera

USB connection.

2. Open nu op de computer de „Finder“.

3. In het linker venstergedeelte in de categorie

„Locations“ op „Programs“ klikken.

4. Nu in het rechter venstergedeelte het programma

„Digital Images“ selecteren.

•Het programma wordt geopend en op de

programma-titelbalk verschijnt de naam „M

Monochrom Digital Camera“.

5. Nu kunnen de beelden met de knop „Load“ op de

computer worden opgeslagen.

AANSLUITING EN GEGEVENSOVERDRACHT

MET DE CAMERA ALS EXTERN STATION (MAS

SAGEHEUGEN)

Met Windows-besturingssystemen:

Als de Leica M Monochrom via een USB-snoer met de

computer is verbonden, wordt deze als extern station

door het besturingssysteem herkend en zal er een

stationsletter worden toegewezen. Gebruik Windows

Verkenner voor het kopiëren/opslaan van de beelden

op uw computer.

Met Mac-besturingssystemen:

Als de Leica M Monochrom via een USB-snoer met

de computer is verbonden, verschijnt de geplaatste

geheugenkaart als geheugenmedium op het

bureaublad. Gebruik de Finder voor het kopiëren/

opslaan van de beelden op uw computer.

Belangrijk:

•Gebruik uitsluitend het meegeleverde USB-snoer (C).

•Zolang gegevens van de Leica M Monochrom naar de

computer worden gekopieerd, mag de verbinding in

geen geval worden onderbroken door de USB-kabel

eruit te trekken, omdat anders de computer en/of de

Leica M Monochrom kunnen; vastlopen, of zelfs de

geheugenkaart onherstelbaar kan worden beschadigd.

•Zolang er gegevens van de Leica M Monochrom

naar de computer worden overgedragen, mag de

camera niet worden uitgeschakeld of zichzelf door

onvoldoende batterijspanning uitschakelen, omdat de

computer anders kan; vastlopen. Om dezelfde reden

mag de batterij bij geactiveerde verbinding in geen

geval worden verwijderd. Als de batterijcapaciteit

tijdens de gegevensoverdracht te laag wordt, dient

u de gegevensoverdracht te annuleren, de Leica

M Monochrom uit te schakelen (zie p. 106) en de

batterij op te laden (zie p. 100).

150

AANSLUITING EN GEGEVENSOVERDRACHT

MET KAARTLEZERS

Met een gebruikelijke kaartlezer voor SD-/

SDHC-geheugenkaarten kunnen de beeldbestanden

ook naar andere computers worden gekopieerd. Voor

computers met een USB–poort zijn kaartlezers met een

USB-poort verkrijgbaar. Wanneer uw computer van een

PCMCIA-slot is voorzien (vaak bij draagbare modellen),

zijn als alternatief hiervoor kaarten met een PCMCIA-

aansluiting verkrijgbaar. Deze accessoires en meer

informatie vindt u in een computerspeciaalzaak.

Opmerking:

De Leica M Monochrom is van een geïntegreerde

sensor voorzien die de stand van de camera –

horizontaal of verticaal (in beide richtingen) – bij

elke opname registreert. Deze informatie maakt het

mogelijk dat opnamen bij aansluitende weergave

met programma’s op een computer (niet op het LCD-

scherm van de camera!) steeds automatisch rechtop

worden getoond.

DATASTRUCTUUR OP DE GEHEUGENKAART

Gegevens die op een kaart zijn opgeslagen en naar een

computer worden gekopieerd, worden in de volgende

map opgeslagen:

In de 100LEICA-, 101LEICA- enz. -mappen kunnen t/m

9999 opnamen worden opgeslagen.

MET ONBEWERKTE GEGEVENS DNG WERKEN

Wanneer u het gestandaardiseerde en toekomstveilige

DNG (Digital Negativ)-formaat hebt gekozen, is zeer

geavanceerde software nodig om de opgeslagen

onbewerkte gegevens in de maximale kwaliteit te

converteren, bijvoorbeeld de professionele converters

voor onbewerkte gegevens Photoshop

Lightroom

van

Adobe

. Deze biedt kwalitatief geoptimaliseerde

algoritmen voor de digitale kleurverwerking,

die gelijktijdig bijzonder weinig ruis en een

verbazingwekkende beeldresolutie mogelijk maken.

Bij de bewerking hebt u de mogelijkheid achteraf

parameters, zoals ruisvermindering, gradatie, scherpte

enz. in te stellen en op deze wijze de maximale

beeldkwaliteit te realiseren.

Adobe

Photoshop

Lightroom

staan kosteloos

als download ter beschikking, als u uw Leica M

Monochrom op de klantpagina's op de homepage van

de Leica Camera AG registreert. Meer bijzonderheden

staan in het bijlageblad in de verpakking van de

camera.

Na de registratie van uw Leica M Monochrom staat

verder nog de software Silver Efex Pro

2 van het

merk NIK

Software ter beschikking. Silver Efex Pro

2 biedt uitstekende, krachtige tools om boeiende

zwart-witfoto's mee te creëren. Silver Efex Pro

valt op door zijn unieke, krachtige, donkere-kamer-

geïnspireerde tools om er zwart-witfoto's van hoge

kwaliteit mee te kunnen maken. De revolutionaire U

Point

-technologie (selectie van specifieke gedeelten

van de afbeelding met een muisklik om ze dan

te kunnen bewerken) biedt u de mogelijkheid uw

afbeeldingen exact te optimaliseren .

151

INSTALLEREN VAN FIRMWARE-UPDATES

Leica werkt voortdurend aan de verdere ontwikkeling

en optimalisering van zijn producten. Omdat er

bij digitale camera’s zeer veel functies uitsluitend

elektronisch worden gestuurd, kunnen enkele van deze

verbeteringen en uitbreidingen van opties achteraf in de

camera worden geïnstalleerd.

Hiervoor biedt Leica na onregelmatige intervallen

zogenoemde firmware-updates aan, die u zelf op

eenvoudige wijze van onze homepage naar uw camera

kunt downloaden, d.w.z. kunt kopiëren:

1. Formatteer een geheugenkaart in uw

Leica M Monochrom (zie p. 147).

2. Schakel de camera uit en plaats de kaart in een –

geïntegreerde of met uw computer verbonden – SD/

SDHC-kaartlezer. (Een lezer is voor firmware-updates

noodzakelijk).

3. Download het firmware-bestand bijvoorbeeld

van de Leica M Monochrom-pagina onder de link

„UPDATES“.

4. Sla het bestand Mm-X_xxx.upd op in het bovenste

niveau van de mapstructuur van de kaart. X_xxx

staat voor de betreffende versie.

5. Verwijder de kaart volgens de instructies uit uw

kaartlezer, plaats de kaart in de camera en sluit

het bodemdeksel. Schakel de camera in met de

hoofdschakelaar.

6. Bevestig de vraag die op het LCD-scherm verschijnt

of de firmware van de camera naar de versie X_xxx

moet worden bijgewerkt.

Het update-proces duurt ca. 180s. Daarna verschijnt

het verzoek de camera via de hoofdschakelaar opnieuw

te starten.

7. Schakel de camera uit en weer in.

Aanwijzingen:

•Wanneer de batterij onvoldoende is geladen, krijgt u

een overeenkomstige waarschuwing.

•De firmware-versie die zich momenteel in de camera

bevindt, kunt u m.b.v. het menupunt

Firmware

(4.1.26) nakijken.

152

OVERIGE ZAKEN

DE SYSTEEMACCESSOIRES VOOR DE

LEICA M MONOCHROM

WISSELOBJECTIEVEN

Het Leica M-systeem biedt de basis voor

optimale aanpassing aan snel en onopvallend

fotograferen. Het assortiment aan objectieven

omvat brandpuntsafstanden van 16 tot 135mm en

lichtsterkten tot 1:0,95.

FILTERS

Voor de actuele Leica M-objectieven die van

gestandaardiseerde filterschroefdraad zijn voorzien, zijn

er UVa- filters en universele pol-filters beschikbaar.

UNIVERSELE GROOTHOEKZOEKER M

De Leica universele groothoekzoeker M is een

uitgesproken praktisch accessoire. Deze kan onbeperkt

op alle analoge en digitale Leica M-modellen worden

gebruikt en biedt – precies zoals in de zoeker

van de camera's - met ingespiegelde lichtkaders

na bepaling van de beelduitsnede de groothoek-

brandpuntsafstanden 16, 18, 21, 24 en 28mm.

De zoeker is voorzien van parallax-compensatie,

evenals een waterpas voor een nauwkeurige horizontale

uitlijning van de camera (bestelnr. 12 011).

ZOEKER VOOR 21/24/28MM

De Leica zoeker voor 21/24/28mm-objectieven kan

op alle Leica M-modellen worden gebruikt en toont met

zijn verstelbare optiek naar keuze de beelduitsnede van

de favoriete groothoek-brandpuntsafstanden 21mm,

24mm en 28mm. De ingewikkelde optische constructie

garandeert een hoge weergavekwaliteit op het niveau

van de zoeker van de Leica M. De vergroting zorgt in

combinatie met de pupillenafstand van 15mm, die ook

goed geschikt is voor brildragers, voor zowel goede

zichtbaarheid van details, alsook voor aangename

observatie van het gehele beeldveld (bestelnr. 12 013).

SPIEGELZOEKER M

Voor 18-, 21- en 24mm-objectieven zijn er

spiegelzoekers beschikbaar. Ze munten uit door hun

zeer compacte constructie en heldere zoekerbeeld. Om

de beelduitsnede te bepalen wordt er gebruik gemaakt

van lichtkaders, net zoals voor de camerazoeker

(bestelnr. 18mm: 12 022 zwart/ 12 023 zilver /

21mm: 12 024 zwart/ 12 025 zilver / 24mm: 12 026

zwart/ 12 027 zilver).

DE ZOEKERLOEPEN M 1.25X EN M 1.4X

De Leica zoekerloepen M 1.25x en M 1.4x

vereenvoudigen de beeldvorming bij toepassing van

brandpuntsafstanden vanaf 35mm aanzienlijk. Ze

kunnen op alle Leica M-modellen worden gebruikt en

vergroten het middelste gebied van het zoekerbeeld:

de 0,68x-zoeker van de Leica M Monochrom krijgt met

de loep 1.25x een 0,85-voudige vergroting, met de loep

1.4x een 0.95-voudige vergroting.

Als beveiliging tegen verlies dient een

veiligheidskettinkje met snapslot, waarmee de zoeker

aan de bevestigingsring van de draagriem kan worden

gehangen.

De zoekerloepen worden in een leren foedraal geleverd.

Met de lus aan het foedraal hangt u de zoekerloep

altijd bereid en veilig aan de draagriem van de camera

(bestelnr. 12 004 M 1.25x, 12 006 M 1.4x).

153

FLITSAPPARATEN

Het systeem-flitsapparaat Leica SF 58 (bestelnr.

14 488) is een krachtige, veelzijdige flitser met een

maximaal richtgetal van 58 (bij 105mm-instelling), een

automatisch (bij gecodeerde Leica M-objectieven, zie

p. 104) aangestuurde zoom-reflector, een naar keuze

inschakelbare, tweede reflector, evenals vele andere

functies. Dankzij een vast ingebouwde flitservoet met

extra regel- en signaalcontacten, die de automatische

overdracht van een hele reeks gegevens en instellingen

verzekeren, is het zeer eenvoudig te bedienen.

Het systeem-flitsapparaat Leica SF 24D (bestelnr. 14 444)

is met zijn compacte afmetingen en op de camera

afgestemd design bijzonder geschikt. Het bezit evenals

de Leica SF 58 een vast ingebouwde flitsvoet met alle

contacten en onderscheidt zich door de eenvoudige

bediening.

HANDGREEP M

Als praktisch accessoire adviseren wij de handgreep M

voor een goede hantering van de Leica M Monochrom

en om hem met één hand te dragen. Deze wordt in

plaats van het standaard bodemdeksel aangebracht.

(bestelnr. 14 486 zwart).

CORRECTIELENZEN

Voor optimale aanpassing van het oog aan de zoeker

van de camera bieden wij correctielenzen aan in de

volgende dioptriewaarden (sferisch): ±0,5/1/1,5/2/3.

FOTOTASSEN

Voor de Leica M Monochrom zijn er twee neopreen-

paraattassen met meerdere voorvakken voor

objectieven van verschillende lengte, een klassieke

paraattas van leer en een protector, die op het onderste

deel van de bekende paraattas lijkt. Deze protector

garandeert ook bij het fotograferen de bescherming van

de camerabody (bestelnr. 14 867 kort, 14 868 lang,

14 872 leer, 14 869 protector).

Bovendien is er voor omvangrijke camera-uitrustingen

de klassieke Billingham combinatietas van waterdicht

textiel. Deze biedt plaats aan twee body’s met twee

objectieven of één body met drie objectieven. Zelfs

voor grote objectieven en een gemonteerde handgreep

M is voldoende plaats. Een vak met ritssluiting biedt

tevens plaats aan een flitser Leica SF 24D en overige

accessoires (bestelnr. 14 854 zwart, 14 855 kaki).

VERVANGENDE ONDERDELEN bestelnr.

Camera-bajonetdeksel .......................................14 195

Draagriem ..........................................................14 312

Lithium-ionenbatterij ..........................................14 464

Compacte batterijlader (met EU/USA

netsnoeren, autolaadsnoer) ................................14 470

Netsnoer voor AUS en UK .................... 14 422/14 421

USB-snoer, (2m, 4- op 6-polig) .......... 420-200.023-000

154

VEILIGHEIDSMAATREGELEN EN ONDERHOUD ALGEMENE VOORZORGSMAATREGELEN

•Gebruik uw Leica M Monochrom niet in de

onmiddellijke nabijheid van apparatuur met

sterke magneetvelden en elektrostatische of

elektromagnetische velden (zoals bijv. inductie-

ovens, magnetrons, monitoren van tv of computer,

videospelletjes, mobiele telefoons, zendapparatuur).

•Als u de Leica M Monochrom op een televisie plaatst,

of in zijn onmiddellijke nabijheid gebruikt, kan het

magneetveld beeldregistraties verstoren.

•Hetzelfde geldt voor het gebruik in de buurt van

mobiele telefoons.

•Sterke magneetvelden, bijv. die van luidsprekers of

grote elektromotoren kunnen de opgeslagen gegevens

beschadigen, resp. de opnamen verstoren.

•Gebruik de Leica M Monochrom niet in de

onmiddellijke nabijheid van radiozenders of

hoogspanningsleidingen. Hun elektromagnetische

velden kunnen de beeldregistraties eveneens

verstoren.

•Als de Leica M Monochrom door het effect van

elektromagnetische velden niet goed functioneert,

schakel hem dan uit, verwijder de batterij, plaats hem

daarna weer en schakel de camera weer in.

•Bescherm uw Leica M Monochrom tegen contact

met insectenspray en andere agressieve chemicaliën.

Benzine, verdunner en alcohol mogen ook niet voor

reiniging worden gebruikt.

•Bepaalde chemicaliën en vloeistoffen kunnen de

body van de Leica M Monochrom resp. de coating

beschadigen.

•Omdat rubber en kunststof soms agressieve

chemicaliën afscheiden, mogen ze niet langere tijd

met de Leica M Monochrom in contact blijven.

•Zorg ervoor dat zand of stof niet in de Leica M

Monochrom kan binnendringen, bijv. aan het strand.

Zand en stof kunnen de camera en geheugenkaart

beschadigen. Let hier vooral op bij het vervangen van

objectieven en kaarten.

•Zorg ervoor dat er geen water in de Leica M

Monochrom kan binnendringen, bijv. bij sneeuw,

regen of aan het strand. Vocht kan tot storingen

leiden en zelfs onherstelbare schade aan de Leica M

Monochrom en geheugenkaart veroorzaken.

•Als er spetters zout water op de Leica M Monochrom

zijn gekomen, een zachte doek eerst met leidingwater

bevochtigen, deze stevig uitwringen en hiermee de

camera afwissen. Daarna met een droge doek goed

nawrijven.

155

MONITOR

De productie van het LCD-scherm vindt plaats in een

zeer nauwkeurig proces. Zo is verzekerd dat van de

in totaal meer dan 230.000 pixels meer dan 99,995%

correct werkt en slechts 0,005% donker blijft of altijd

helder is. Dit is echter geen storing en beïnvloedt de

beeldweergave niet nadelig.

•Wanneer de Leica M Monochrom aan grote

temperatuurschommelingen wordt blootgesteld, kan

er zich condens op het LCD-scherm vormen. Wis deze

voorzichtig met een zachte, droge doek af.

•Als de Leica M Monochrombij het inschakelen zeer

koud is, kan het LCD-scherm aanvankelijk enigszins

donkerder zijn dan normaal. Zodra deze warmer

wordt, bereikt het LCD-scherm weer zijn normale

helderheid.

SENSOR

Hoogtestraling (bijv. bij vluchten) kan pixeldefecten

veroorzaken.

CONDENSATIEVOCHT

Als er zich condens op of in de Leica M Monochrom

heeft gevormd, moet u deze uitschakelen en ongeveer

1 uur bij kamertemperatuur laten liggen. Als kamer- en

cameratemperatuur gelijk zijn, verdwijnt de condens

vanzelf.

ONDERHOUD

Omdat elke vervuiling tevens een voedingsbodem voor

micro-organismen vormt, moet de uitrusting zorgvuldig

worden schoongehouden.

VOOR DE CAMERA

•Reinig de Leica M Monochrom uitsluitend met een

zachte, droge doek. Hardnekkig vuil moet eerst met

een sterk verdund afwasmiddel worden bevochtigd –

en vervolgens met een droge doek worden afgeveegd.

•Camera en objectief worden voor het verwijderen van

vlekken en vingerafdrukken met een schone, pluisvrije

doek afgeveegd. Vuil in moeilijk toegankelijke hoeken

van de camerabody kan met een klein penseel

worden verwijderd. Daarbij mogen de sluiterlamellen

niet worden beschadigd, bijv. met de schacht van het

penseel.

•Alle mechanisch bewegende lagers en glijvlakken

van uw Leica M Monochrom zijn gesmeerd. Denk

eraan als u de camera langere tijd niet gebruikt:

de camera ongeveer elke drie maanden meerdere

keren ontspannen om verharsen van de smeerpunten

te voorkomen. Ook is het raadzaam alle overige

bedieningselementen, zoals bijv. de beeldveldkiezer,

regelmatig te verstellen of te gebruiken. Ook de

afstandsinstelring en diafragma-instelring van de

objectieven moet regelmatig worden bewogen.

•Let erop dat op de sensor voor de 6-bit codering

(1.10) in de bajonet geen vuil en krassen ontstaan.

Zorg er ook voor dat zich daar geen zandkorrels of

dergelijke deeltjes verzamelen die krassen op de

bajonet kunnen veroorzaken. Reinig dit onderdeel

uitsluitend droog!

156

VOOR OBJECTIEVEN

•Op de buitenlenzen van het objectief moet het

verwijderen van stof met het zachte haarpenseel

normaal gesproken volstaan. Bij sterkere vervuiling

kunnen deze met een zeer schone, gegarandeerd

smetvrije, zachte doek in cirkelvormige bewegingen

van binnen naar buiten voorzichtig worden gereinigd.

Wij adviseren microvezeldoekjes (verkrijgbaar in

de foto- en optiekzaak) die in een beschermende

verpakking worden bewaard en bij temperaturen

tot 40°C wasbaar zijn (geen wasverzachter, nooit

strijken!). Reinigingsdoekjes voor brillen die met

chemische middelen zijn geïmpregneerd, mogen niet

worden gebruikt omdat ze het objectiefglas kunnen

beschadigen.

•Let erop dat op de sensor voor de 6-bit codering

(1.11) in de bajonet geen vuil en krassen ontstaan.

Zorg er ook voor dat zich daar geen zandkorrels of

dergelijke deeltjes verzamelen die krassen op de

bajonet kunnen veroorzaken. Reinig dit onderdeel

uitsluitend droog!

•Optimale bescherming van frontlenzen bij ongunstige

opnameomstandigheden (bijv. zand, spetters zout

water!) verkrijgt u met kleurloze UVa-filters. Er moet

echter rekening mee worden gehouden dat ze bij

bepaalde tegenlichtsituaties en grote contrasten,

zoals bij elk filter, ongewenste reflexen kunnen

veroorzaken. Het altijd raadzame gebruik van

een tegenlichtkap biedt extra bescherming tegen

ongewenste vingerafdrukken en regen.

VOOR DE BATTERIJ

De oplaadbare lithium-ionenbatterijen genereren

stroom door interne chemische reacties. Deze

reacties worden ook door de buitentemperatuur

en luchtvochtigheid beïnvloed. Zeer hoge en lage

temperaturen verkorten de standtijd en levensduur van

de batterijen.

•Verwijder altijd de batterij als u de Leica M

Monochrom langere tijd niet gebruikt. Anders kan

de accu na enkele weken diep worden ontladen,

d.w.z. de spanning daalt sterk, omdat de Leica M

Monochrom, zelfs wanneer deze is uitgeschakeld, een

geringe ruststroom verbruikt (voor de opslag van de

datum).

•Lithium-ionen batterijen moeten in gedeeltelijk

opgeladen toestand worden bewaard, d.w.z. niet

volledig ontladen of volledig opgeladen volgens

de indicatie op het LCD-scherm (1.32). Bij zeer

langdurige opslag moet de batterij ongeveer

tweemaal per jaar gedurende ca. 15 minuten worden

opgeladen om diepe ontlading te vermijden.

•Houd de batterijcontacten steeds schoon en

vrij. Lithium-ionen batterijen zijn weliswaar

tegen kortsluiting beveiligd, maar toch mag u

de contacten niet in aanraking laten komen met

metalen voorwerpen als paperclips of sieraden.

Een kortgesloten batterij kan zeer heet worden en

ernstige brandwonden veroorzaken.

•Als er een batterij valt, dient u daarna de behuizing

en contacten op eventuele schade te controleren.

Het plaatsen van een beschadigde batterij kan ook de

Leica M Monochrom beschadigen.

•Als er geuren, verkleuringen, vervormingen,

oververhitting of lekkages van vloeistof optreden,

moet onmiddellijk de batterij uit de camera of

batterijlader worden verwijderd en moet deze worden

vervangen. Bij voortgezet gebruik van de accu is er

anders een reëel risico voor oververhitting met brand-

en/of explosiegevaar!

•Bij brandlucht of lekkende vloeistoffen dient u de

batterij uit de buurt van warmtebronnen te houden.

De lekkende vloeistof kan gaan branden!

•Een veiligheidsventiel in de batterij zorgt ervoor dat bij

onjuiste omgang met de batterij eventuele overdruk

gecontroleerd kan ontwijken.

•Batterijen hebben slechts een beperkte levensduur.

•Geef de schadelijke batterijen af aan een

verzamelpunt voor correcte recycling.

•Deze batterijen mogen niet voor langere tijd aan

hitte of zonlicht en vooral ook niet aan vochtigheid of

water worden blootgesteld. Bovendien mogen deze

batterijen nooit in een magnetron of in een omgeving

onder hoge druk worden geplaatst wegens gevaar

voor brand of explosie!

157

VOOR HET OPLAADAPPARAAT

•Wanneer het oplaadapparaat in de buurt van radio-

ontvangers wordt gebruikt, kan de ontvangst worden

verstoord, zorg voor een afstand van minimaal 1 m

tussen de apparaten.

•Wanneer het oplaadapparaat wordt gebruikt, kan dit

geluid (“zoemen“) veroorzaken – dit is normaal en

geen storing.

•Trek de netstekker van het oplaadapparaat eruit als

dit niet wordt gebruikt, omdat het ook zonder batterij

(zeer weinig) stroom verbruikt.

•Houd de contacten van het oplaadapparaat steeds

schoon en maak nooit kortsluiting.

•De meegeleverde autolaadkabel mag in geen geval

worden aangesloten als de batterijlader met het net

is verbonden.

•Zorg ervoor dat de batterijlader alleen bij

temperaturen tussen de -40 en +70°C wordt

opgeslagen.

VOOR GEHEUGENKAARTEN

•Zolang een opname wordt opgeslagen of de

geheugenkaart wordt uitgelezen, mag deze niet

worden verwijderd, de Leica M Monochrom mag niet

worden uitgeschakeld en niet aan trillingen worden

blootgesteld.

•Geheugenkaarten moeten als bescherming in principe

uitsluitend in het meegeleverde antistatische foedraal

worden bewaard.

•Bewaar geheugenkaarten niet op een plaats

waar ze aan hoge temperaturen, direct zonlicht,

magneetvelden of statische ontlading worden

blootgesteld.

•Laat de geheugenkaart niet vallen en buig deze niet,

omdat deze anders beschadigd kan worden en de

opgeslagen gegevens verloren kunnen gaan.

•Verwijder altijd de batterij als u de Leica M

Monochrom langere tijd niet gebruikt.

•Raak de aansluitingen aan de achterzijde van de

geheugenkaart niet aan en houd ze vrij van vuil, stof

en vocht.

•Het is raadzaam de geheugenkaart af en toe te

formatteren, omdat voor de fragmentering bij het

wissen enige geheugencapaciteit nodig kan zijn.

Aanwijzingen:

•Bij gewoon formatteren gaan de gegevens op de kaart

voorlopig nog niet onherroepelijk verloren. Alleen de

directory wordt gewist zodat de aanwezige bestanden

niet meer direct toegankelijk zijn. Met de goede

software kunnen de gegevens weer toegankelijk

worden gemaakt.

Alleen de gegevens die daarna door het opslaan

van nieuwe gegevens worden overschreven, zijn

ook werkelijk definitief gewist. Maak er daarom een

gewoonte van al uw opnamen altijd zo snel mogelijk

op een veilig geheugenmedium op te slaan, bijv.

de harde schijf van uw computer. Dit geldt vooral

als de camera bij een servicegeval samen met de

geheugenkaart wordt opgestuurd.

•Afhankelijk van de toegepaste geheugenkaart kan het

formatteren wel 3 minuten duren.

158

REINIGEN VAN DE SENSOR

Als zich stof- of vuildeeltjes aan het sensor-afdekglas

hechten, kan dit, afhankelijk van de grootte, door

donkere punten of vlekken op de opnamen zichtbaar

worden.

De Leica M Monochrom kan voor reiniging van de

sensor - tegen een vergoeding - naar de Customer

Care van Leica Camera AG worden gestuurd (adres:

zie p. 167). Deze reiniging maakt geen deel uit van de

garantie.

U kunt de reiniging ook zelf ter hand nemen, hiervoor

dient de menuoptie

Sensor cleaning. U verkrijgt dan

toegang tot de sensor via de openstaande sluiter.

Opmerkingen:

•In principe geldt: Op de Leica M Monochrom moet,

als bescherming tegen het binnendringen van stof

enz. in het binnenwerk van de camera, altijd een

objectief zijn geplaatst, of de kap van de body.

•Om dezelfde reden moet het verwisselen van

een objectief zo mogelijk in een stofvrije ruimte

plaatsvinden.

•Omdat onderdelen van kunststof enigszins statisch

worden opgeladen en dan in toenemende mate stof

aantrekken, moeten kappen van de objectieven en

body slechts kort in de zakken van kleding worden

bewaard.

Instellen van de optie

1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110)

Sensor

cleaning

(4.1.19).

•het submenu verschijnt.

2. Bevestig – bij voldoende batterijcapaciteit, d.w.z. bij

minstens 60% - in het submenu de optie.

•Een volgend submenu verschijnt.

Opmerking:

Wanneer de batterijcapaciteit echter minder is,

verschijnt in plaats daarvan de waarschuwing

Attention Battery too low for sensor cleaning als

melding dat de optie niet beschikbaar is, d.w.z. Yes niet

kan worden gekozen

3. Druk de ontspanner (1.19) in. De sluiter opent en

blijft vervolgens open.

4. Voer de reiniging uit. Neem daarbij beslist de

volgende instructies in acht:

Aanwijzingen:

•Om nog meer vervuiling te vermijden, moeten

inspectie en reiniging van de sensor zo mogelijk in

een stofvrije ruimte plaatsvinden.

•Bij de inspectie voor en na de reiniging is een

loep met 8-voudige of 10-voudige vergroting zeer

behulpzaam.

•Zwak aanhechtend stof kan met schoon, evt.

geïoniseerd gas zoals lucht of stikstof van het

sensor-afdekglas worden geblazen. Hiervoor kan een

(rubber-) blaasbalg zonder penseel worden gebruikt.

Ook speciale, drukloze reinigingssprays, zoals

„Tetenal Antidust Professional“ kunnen volgens hun

gebruiksaanwijzing worden gebruikt.

•Als de hechtende deeltjes op de beschreven wijze

niet zijn te verwijderen, kunt u contact opnemen met

de Leica Infodienst (adres: zie p. 167).

•Als de batterijcapaciteit bij geopende sluiter

terugloopt tot minder dan 40%, verschijnt er op

het LCD-scherm een waarschuwing Attention

Battery low Switch off camera

Gelijktijdig volgt een

aanhoudende pieptoon die alleen door uitschakelen

van de camera kan worden beëindigd. Door het

uitschakelen wordt ook de sluiter weer gesloten. Let

er beslist op het sluitervenster in dat geval vrij te

houden, d.w.z. dat er, om schade te voorkomen, geen

voorwerp het sluiten van de sluiter verhindert!

159

Belangrijk:

•Leica Camera AG biedt geen garantie voor schade die

door de gebruiker bij het reinigen van de sensor wordt

veroorzaakt.

•Probeer niet stofdeeltjes met de mond van het

sensor-afdekglas te blazen; de kleinste druppeltjes

speeksel kunnen al moeilijk te verwijderen vlekken

veroorzaken.

•Persluchtreinigers met hoge druk mogen niet

worden gebruikt, omdat deze ook schade kunnen

veroorzaken.

•Voorkom in elk geval dat het sensoroppervlak bij

inspectie en reiniging met een hard voorwerp in

aanraking komt.

Opbergen

•Als u de Leica M Monochrom langere tijd niet

gebruikt, is het raadzaam

a. deze uit te schakelen (zie pag. 106).

b. de geheugenkaart eruit te halen (zie pag. 103) en

c. de batterij eruit te halen (zie pag. 102), (na

uiterlijk 3 maanden gaan de ingevoerde tijd en

datum verloren, zie pag. 112).

•Een objectief werkt als een brandglas als het volle

zonlicht frontaal op de camera staat. De camera moet

daarom in geen geval zonder bescherming tegen fel

zonlicht worden weggelegd. Het plaatsen van een

objectiefkap en het opbergen van de camera in de

schaduw (of meteen in de tas) draagt ertoe bij interne

schade aan de camera te voorkomen.

•Bewaar de Leica M Monochrom bij voorkeur in een

gesloten en gestoffeerde houder, zodat er niets

tegenaan kan schuren en stof op afstand wordt

gehouden.

•Berg de Leica M Monochrom op een droge,

voldoende geventileerde plaats op, die bescherming

biedt tegen hoge temperatuur en vochtigheid. De

Leica M Monochrom moet bij gebruik in een vochtige

omgeving beslist vrij zijn van alle vocht alvorens u

hem opbergt.

•Fototassen die bij gebruik nat zijn geworden,

moeten worden leeggemaakt om beschadiging van

uw uitrusting door vocht en eventueel vrijkomende

restanten leerlooimiddel uit te sluiten.

•Ter bescherming tegen schimmelvorming (fungus) bij

gebruik in een vochtig en warm tropisch klimaat moet

de camera-uitrusting zo veel mogelijk aan zon en

lucht worden blootgesteld. Het bewaren in afgesloten

koffers of tassen is slechts aan te bevelen als er

bovendien een droogmiddel, bijv. silicagel, wordt

gebruikt.

•Berg de Leica M Monochrom ter vermijding van

schimmelvorming ook niet langere tijd op in een leren

tas.

•Noteer het fabricagenummer van uw Leica M

Monochrom (op de accessoireschoen gegraveerd!) en

objectieven, omdat die in geval van verlies uitermate

belangrijk zijn.

160

STORINGEN EN OPLOSSINGEN 1. De Leica M Monochrom reageert niet op

het inschakelen.

1.1 Is de batterij goed geplaatst?

1.2 Is de batterijconditie voldoende?

Gebruik een opgeladen batterij.

1.3 Is het bodemdeksel goed geplaatst?

2. Onmiddellijk na het inschakelen schakelt

de Leica M Monochrom zichzelf weer uit.

2.1 Is de batterijconditie voldoende voor werking van

de Leica M Monochrom?

Laad de batterij op of plaats een opgeladen

batterij.

2.2 Is er sprake van condens? Dit komt voor als de

Leica M Monochrom van een koude naar een

warme plaats wordt gebracht.

Wacht tot de condens is verdampt.

3. De Leica M Monochrom laat zich niet ont-

spannen.

3.1 Er worden zojuist beeldgegevens naar de

geheugenkaart gekopieerd en het buffergeheugen

is vol.

3.2 De capaciteit van de geheugenkaart is

onvoldoende en het buffergeheugen is vol. Wis

opnamen die niet meer benodigd zijn, voordat u

nieuwe maakt.

3.3 Er is geen geheugenkaart geplaatst en het

buffergeheugen is vol.

4. De opname kan niet worden opgeslagen.

4.1 Is een geheugenkaart geplaatst?

4.2 De capaciteit van de geheugenkaart is

onvoldoende.

Wis opnamen die niet meer benodigd zijn, voordat

u nieuwe maakt.

161

5. Het LCD-scherm is te licht of te donker.

5.1 De kwaliteit van het schermbeeld wordt onder een

grote hoek bekeken altijd minder.

Als u recht naar het LCD-scherm kijkt en het beeld

is te donker of te licht: past u de helderheid aan.

6. De zojuist gemaakte opname wordt niet op

het LCD-scherm getoond.

6.1 Is (indien de Leica M Monochrom in de

opnamemodus staat) de Auto review-optie

ingeschakeld?

7. De opname kan niet worden getoond.

7.1 Is er een geheugenkaart geplaatst?

7.2 Er zijn geen gegevens op de geheugenkaart.

8. Ondanks aansluiting op een computer zijn

de gegevens niet te kopiëren.

8.1 Controleer of computer en camera goed met

elkaar zijn verbonden.

9. De tijd en datum zijn onjuist, resp. niet

meer aanwezig.

9.1 De camera werd lange tijd niet gebruikt; vooral als

de batterij verwijderd is geweest.

1. Plaats een volledig opgeladen batterij.

2. Stel datum en tijd in.

162

TREFWOORDENREGISTER

Aanduiding van de onderdelen ................................. 92

Afstandsinstelling ................................................... 130

Afstandsmeting ................................................... 130

Deelbeeldmethode .............................................. 130

Instelring ............................................................... 92

Meetveld ............................................................. 130

Mengbeeldmethode ............................................ 130

Batterij

Indicaties batterijconditie .................................... 104

Laden ................................................................. 102

Plaatsen / verwijderen ....................................... 104

Belichting/belichtingsmeter ................................... 131

Gevoeligheid ....................................................... 138

Handmatige instelling .......................................... 136

Inschakelen......................................................... 131

Meetbereik ......................................................... 138

Over- en onderschrijding van meetbereik .......... 138

Tijdautomaat ....................................................... 132

Uitschakelen ....................................................... 131

Beeldeigenschappen (contrast, scherpte) ............... 123

Beeldfrequentie ...................................................... 111

Belichtingscorrecties .............................................. 133

Bekijken van de opname

(in opnamemodus, direct na opname) .................. 109

met de Auto Review.-functie

(automatische weergave) ..................................... 109

met de PLAY-functie ................................... 109/146

Beveiligen van opnamen/Wisbeveiliging opheffen ... 150

Clipping ..................................................................140

Compressiegraad ................................................... 121

Contrast, zie beeldeigenschappen

Correctielenzen...................................................... 159

Datastructuur op de geheugenkaart ....................... 156

De beeldveldkiezer ................................................. 128

De menubediening ................................................... 87

Diafragma-instelring ................................................. 92

Draagriem .............................................................. 102

Filters .................................................................... 158

Firmware-downloads .............................................. 157

Flitsers .......................................................... 137/159

Formatteren van geheugenkaarten ......................... 153

Gegevensoverdracht naar een computer ................ 154

Geheugenkaart, plaatsen en verwijderen ................ 105

Geluiden (knopbevestigingstonen, terugmelding) .... 119

Gevoeligheid ................................................. 124/138

Instellen .............................................................. 124

Helderheid instellen ............................................... 113

Het flitsprogramma ................................................ 147

Synchronisatie ........................................... 143/144

Histogram .............................................................. 114

Hoofdschakelaar .................................................... 108

In- / uitschakelen .................................................. 108

Indicaties

In de zoeker ......................................................... 94

Op het LCD-scherm............................................... 95

163

Infodienst, Leica..................................................... 167

Internet/Leica Homepage ...................................... 167

ISO-gevoeligheid .................................................... 122

Juist vasthouden van de camera ............................. 126

LCD-scherm ........................................................... 113

Leveringsomvang ..................................................... 91

Licht-Clipping ......................................................... 115

Lichtkader-meetzoeker.................................. 127/129

Menupunten ..................................................... 98/99

Menutaal ............................................................... 119

Objectieven, Leica M ............................................. 103

Gebruik van voorhanden objectieven ................... 106

Opbouw ................................................................ 92

Plaatsen en verwijderen ...................................... 107

Onderdelen, benaming van de ...................................92

Onderhoudstips ..................................................... 161

Ontspanner, zie ook sluiter

en technische gegevens ................................ 110/172

Opname- en weergavemodi .................................... 105

Raw data ...................................................... 121/156

Reparaties / Leica Customer Care ......................... 173

Reserve-onderdelen ............................................... 159

Resolutie ............................................................... 121

Scherpte, zie beeldeigenschappen

Scherptediepteschaal .............................................. 92

Serie-opnamen ...................................................... 111

Storingen en oplossingen ....................................... 167

Tassen ................................................................... 159

Technische gegevens ............................................. 170

Terugzetten van alle individuele menu-instellingen .... 85

Tijd/diafragma-combinatie, zie belichtingsinstelling

Tijd en datum ................................................ 118/119

Tijdautomaat .......................................................... 132

Tijdinstelwiel ............................................................ 86

Tinten .................................................................... 125

Toebehoren ........................................................... 158

Correctielenzen ................................................... 159

Filters ................................................................. 159

Geschikte flitsapparaten ...................................... 159

Handgreep M ...................................................... 159

Spiegelzoeker M ................................................. 159

Tassen ................................................................ 160

Universele groothoekzoeker M ............................ 159

Wisselobjectieven ............................................... 159

Zoekerloep M 1.25x / M 1.4x ............................. 159

Uitschakeling, automatische ................................... 119

Uitsnede, kiezen van, zie weergavemodus .... 147/146

USB-verbinding ...................................................... 154

Uw Leica M Monochrom opbergen ......................... 186

Vergroten, zie weergavemodus en bekijken van

opname Sluiter, zie ontspanner en technische

gegevens

Volume, instellen van de knopbevestigings-tonen ... 119

Voorzorginstructies ................................................ 160

Waarschuwingen ...................................................... 90

Weergavemodus .................................................... 146

Enkele opnamen ................................................. 146

Gelijktijdig vier/negen afzonderlijke opnamen ..... 147

Selectie uitsnede ................................................ 147

Vergroten ............................................................ 147

Wisselobjectieven ......................................... 106/158

Wissen van de opname........................................... 149

Afzonderlijke opnamen ........................................ 149

Alle opnamen op de geheugenkaart ..................... 149

Zelfontspanner ....................................................... 153

Zoeker .......................................................... 127/129

Indicaties .............................................................. 94

Lichtkader .......................................... 127/128/129

Opzetbare zoeker

Spiegelzoeker M .............................................. 158

Universele groothoekzoeker M ......................... 158

Zoekerloep M 1.25x / M 1.4x .......................... 158

164

TECHNISCHE GEGEVENS

Cameratype Compacte digitale meetzoeker-

systeemcamera met zwart-witsensor.

Objectiefaansluiting Leica M-bajonet met extra

sensor voor 6-bit codering.

Objectiefsysteem Leica M-objectieven

van 16–135 mm.

Opnameformaat/beeldsensor 5270 x 3516

pixels (18,5 megapixels) monochroom-CCD-chip, actief

oppervlak ca. 23,9 x 35,8 mm, 5212 x 3472 pixels

(18 megapixels). Infraroodfilter om het niet-zichtbare

spectrum boven de 700nm weg te filteren, geen low-

pass-filter

Resolutie Naar keuze, DNG™: 5212 x 3472 (18

megapixels), JPEG: 5212 x 3472 (18 megapixels),

3840 x 2592 (10 megapixels), 2592 x 1728 (4,5

megapixels), 1728 x 1152 (2 megapixels), 1280 x 846

(1 megapixels).

Bestandsformaten DNG™ (RAW-data),

ongecomprimeerd, JPEG met op hoge kwaliteit

ingestelde compressie

Bestandsgrootte DNG™: 36 MB, JPEG: ca. 2–10 MB.

Geheugenmedium SD-kaarten t/m 2 GB, SDHC-

kaarten t/m 32 GB.

MenutalenDuits, Engels, Frans, Spaans, Italiaans,

Japans, traditioneel Chinees, vereenvoudigd Chinees,

Russisch.

Belichtingsmeting door het objectief (TTL), in het

midden geaccentueerd bij werkdiafragma.

In het midden geaccentueerde TTL-meting voor

flitsbelichting met systeemconforme SCA-3000/2-

standaard flitsapparaten.

Meetprincipe Gemeten wordt het door lichte

lamellen in het 1e sluitergordijn gereflecteerde licht.

Meetbereik (bij ISO 160/23°) Komt bij

kamertemperatuur en normale luchtvochtigheid EV 0

tot 20 overeen met resp. diaf.1,0 en 1,2s t/m diaf. 32

1000

s. Knipperen van de linker, driehoekige LED in

de zoeker geeft een waarde onder het meetbereik aan.

Meetcel voor aanwezig licht (permanente licht-

metingen) Silicium fotodiode met convergerende lens in

het midden onderin de camera.

Gevoeligheidsbereik ISO 320/19° t/m ISO

10000/41°, in

-ISO-stappen instelbaar, met

tijdautomaat (

) en handmatige belichtingsinstelling,

naar keuze automatische regeling of handmatige

instelling. Bovendien is ISO 160 als pull-functie

beschikbaar.

Belichtingsmodus Naar keuze automatische regeling

van de sluitertijd bij handmatige keuze diafragma -

tijdautomaat

- met digitale indicatie of handmatige

instelling van sluitertijd en diafragma en vergelijking met

LED-lichtschaal met indicatie van de juiste belichting.

165

Indicaties

In de zoeker (onderste rand) LED-symbool voor

flitsstatus. LED als digitale indicatie in vier posities

en zeven segmenten met boven- en onderliggende

punten, indicatiehelderheid van het omgevingslicht

aangepast voor: waarschuwing bij belichtingscorrecties,

indicatie van de automatisch berekende sluitertijd

bij tijdautomaat, melding van gebruik van het

meetwaardegeheugen, waarschuwing voor waarden

boven en onder het meetbereik bij tijdautomaat en

verloop van langere sluitertijden dan 2s.

LED-lichtschaal met twee driehoekige LED’s en een

ronde LED in het midden bij handmatige instelling van

de belichting. Driehoekige LED’s geven de noodzakelijke

draairichting aan voor zowel de diafragmaring als de

instelknop van de sluitertijden. Ook voor waarschuwing

bij waarden boven of onder het meetbereik.

Op achterwand 2,5“ monitor (kleuren-TFT-LCD) met

230.000 pixels; indicaties zie pag. 95.

Zoeker

Zoekerprincipe Grote, heldere lichtkader-meetzoeker

met automatische parallax-compensatie.

Oculair Afgestemd op –0,5 dioptrie. Correctielenzen

verkrijgbaar van –3 tot +3 dioptrieën.

Beeldveldbegrenzing Door inspiegelen van

twee lichtkaders: Voor 35 en 135mm, of voor 28 en

90mm, of voor 50 en 75mm. Automatisch inspiegelen

bij vergrendelen van het objectief. Met behulp van de

beeldveldkiezer kan elk gewenst kaderpaar worden

ingespiegeld.

Parallax-compensatie Het horizontale en

verticale verschil tussen zoeker en objectief wordt

overeenkomstig de afstandsinstelling automatisch

gecompenseerd, d.w.z. het lichtkader van de zoeker

komt automatisch overeen met de door het objectief

geregistreerde uitsnede van het motief.

Overeenstemming van zoekerbeeld en

werkelijk beeld De grootte van het lichtkader komt

bij een instelafstand van 1 meter exact overeen met de

sensorgrootte van ca. 23,9 x 35,8mm. Bij instelling op

oneindig wordt afhankelijk van de brandpuntsafstand

ca. 7,3% (28mm) tot 18% (135mm) meer door de sensor

geregistreerd dan het lichtkader toont, omgekeerd bij

kortere instelafstanden dan 1m iets minder.

Vergroting (Bij alle objectieven) 0,68-voudig.

Grootbasis-afstandsmeter Deelbeeld- en

mengbeeldafstandsmeter in het midden van het

zoekerbeeld als helder veld gemarkeerd.

Effectieve meetbasis 47,1mm (mechanische

meetbasis 69,25mm x zoekervergroting 0,68x).

Flits-belichtingsregeling

Aansluiting flitsapparaten Via accessoireschoen

met midden- en stuurcontacten.

Synchronisatie Naar keuze op het eerste of tweede

sluitergordijn om te schakelen.

Flitssynchronisatietijd

180

s; langere

sluitertijden mogelijk.

Flits-belichtingsmeting (m. SCA-3501/3502

adapter, resp. SCA-3000-standaard flitsapparaat, bijv.

Leica SF 24D/Leica SF 58) Regeling met meting van in

het midden geaccentueerde TTL-voorflits.

Flitsmeetcel 2 silicium-fotodiodes met

convergerende lens onderin de camera.

Flits-belichtingscorrecties ±3

EV in

EV-

stappen op de SCA-3501/3502-adapter instelbaar.

Op de Leica SF 24D zijn bij computersturing ±3EV in

EV-stappen, ofwel van 0 t/m –3EV in 1EV-stappen/

op de Leica SF 58 in alle modi ±3EV in

EV-stappen

instelbaar.

Indicaties bij flitsprogramma's Paraatheid: door

continu branden van de LED met het flitssymbool in

de zoeker; succescontrole: door continu branden of

tijdelijk snel knipperen van de LED na de opname;

indicatie van onderbelichting door tijdelijk uitgaan van

de LED.

166

Gewicht ca. 600 g

Leveringsomvang Oplaadapparaat 100-240V met

2 netsnoeren (Euro, USA, op enkele exportmarkten

afwijkend) en 1 autolaadsnoer, lithium-ionen batterij,

USB-snoer, draagriem.

Wijziging in constructie, uitvoering en aanbod

voorbehouden.

In-/uitschakelen van de camera Met

hoofdschakelaar op de camera-afdekkap, naar keuze

zelfstandig uitschakelen van de camera-elektronica na

ca. 2/5/10 min., opnieuw activeren door aantippen

van de ontspanner.

Stroomvoorziening Een Lithium-ionen-batterij,

nominale spanning 3,7 V, capaciteit 1900 mAh.

Indicatie van de capaciteit op het LCD-scherm, bij

geopende sluiter (voor reiniging sensor) bovendien

akoestische waarschuwing bij onvoldoende capaciteit.

Oplaadapparaat Ingangen: wisselspanning 100-

240 V, 50/60 Hz, automatische omschakeling, of

gelijkspanning 12/24 V; uitgang: gelijkstroom 4,2 V,

800 mA.

Camerabody

Materiaal Volledig metalen body van gegoten

magnesium met elektro-kathodische dompellak,

afwerking van kunstleer. Bovenste plaat en bodem van

messing, zwart of staalgrijs gelakt.

Beeldveldkiezer Maakt het mogelijk de beide

lichtkaders te allen tijde handmatig in te spiegelen (bijv.

voor het vergelijken van uitsneden).

Statiefaansluiting A

(

“) DIN van roestvrij

staal in bodemplaat.

Gebruiksomstandigheden 0 tot +40°C

Interface 5-polige mini USB-bus 2.0 High-Speed voor

snelle gegevensoverdracht.

Afmetingen (breedte x diepte x hoogte) ca. 139 x 37

x 80mm

Sluiter en ontspanning

Sluiter Door microprocessor gestuurde, bijzonder

geruisloze spleetsluiter van metalen lamellen met

verticaal verloop.

Sluitertijden Bij tijdautomaat (

) traploos van

32s t/m

4000

s. Bij handmatige instelling 8s t/m

4000

s in halve stappen,

voor langdurige opnamen

(≤ 240s, in combinatie met zelfontspanner T-functie,

d.w.z. 1. ontspannen = sluiter opent, 2. ontspannen

= sluiter sluit), (

180

s) kortste sluitertijd voor

flitssynchronisatie.

Spannen van de sluiter Door geïntegreerde,

geluidsarme motor, naar keuze pas na loslaten van de

ontspanner.

Serie-opnamen ca. 2 beelden/s, ≤ 8 beelden in

serie.

Ontspanner Drietraps: activering van de

belichtingsmeting – meetwaardegeheugen (bij

tijdautomaat) – ontspannen. Genormde schroefdraad

voor draadontspanner is ingebouwd.

Zelfontspanner Voorlooptijd naar keuze 2 of 12s (via

menu instelbaar), indicatie door knipperende lichtdiode

(LED) aan de voorzijde van de camera evenals indicatie

op het LCD-scherm.

167

LEICA KLANTENSERVICE

Voor het onderhoud van uw Leica-uitrusting en in geval

van schade kunt u gebruik maken van de Customer

Care van Leica Camera AG of de reparatieservice

van een Leica vertegenwoordiging in uw land (voor

adressenlijst zie garantiebewijs).

Leica Camera AG

Customer Care

Solmser Gewerbepark 8

D-35606 Solms

Tel.: +49 (0) 6442-208-189

Fax: +49 (0) 6442-208-339

[email protected]

LEICA OP INTERNET

Actuele informatie over producten,

wetenswaardigheden, evenementen en de onderneming

Leica vindt u op internet op onze homepage onder:

http://www.leica-camera.com

LEICA INFORMATIEDIENST

Technische vragen over toepassingen met Leica-

producten, ook over de meegeleverde software, worden

schriftelijk, telefonisch of per e-mail beantwoord door

de Leica gebruikersdienst.

Ook voor koopadvies en het bestellen van

handleidingen is dit uw contactadres.

U kunt uw vragen eveneens d.m.v. het contactformulier

op de website van Leica Camera AG (zie hieronder) aan

ons richten.

Leica Camera AG

Gebruikersservice/Software-support

Postfach 1180

D-35599 Solms

Tel.: +49 (0) 6442-208-111 / -108

Fax: +49 (0) 6442-208-490

[email protected] /

[email protected]

LEICA AKADEMIE

Naast hoogwaardige producten uit de topklasse

voor observatie en opname bieden wij reeds vele

jaren als bijzondere service in de Leica Akademie

praktijkgerichte seminars en opleidingen aan.

Hier kunnen zowel beginners als gevorderde

fotografieliefhebbers kennis vergaren over fotografie,

projectie en vergroting.

De inhoud van de cursussen – die in modern uitgeruste

cursusruimten in de fabriek in Solms en in het

nabijgelegen landgoed Altenberg worden verzorgd

door een geschoold team van vakdocenten – varieert

van algemene fotografie tot interessante specialisaties

en omvat een overvloed aan interessante suggesties,

informatie en adviezen voor in de praktijk.

Nadere inlichtingen en het actuele seminarprogramma,

inclusief de fotoreizen, zijn verkrijgbaar bij:

Leica Camera AG

Leica Akademie

Oskar-Barnack-Str. 11

D-35606 Solms

Tel.: +49 (0) 6442-208-421

Fax: +49 (0) 6442-208-425

[email protected]

Pagina laadt ...

Documenttranscriptie

LEICA M Monochrom Leica Camera AG I Oskar-Barnack-Straße 11 I 35606 Solms I Deutschland Telefon +49 (0) 6442-208-0 I Telefax +49 (0) 6442-208-333 I www.leica-camera.com 93 449 VII/12/BW/ B Notice d’utilisation/ Gebruiksaanwijzing LEICA M Monochrom Notice d’utilisation Nederlandse Gebruiksanwijzing pagina 85-166 LEICA M Monochrom Gebruiksaanwijzing Voorwoord Geachte klant Leica dankt u voor de aanschaf van de Leica M Monochrom en feliciteert u met deze beslissing. U hebt met deze unieke digitale meetzoekercamera een uitstekende keuze gemaakt. Wij wensen u veel plezier en succes bij het fotograferen met uw nieuwe Leica M Monochrom. Om de mogelijkheden van deze camera volledig te kunnen benutten, adviseren wij u eerst deze handleiding te lezen. Deze handleiding werd op 100% chloorvrij-gebleekt papier gedrukt, waarvan het kostbare productieproces het oppervlaktewater ontziet en daarmee het milieu spaart. 86 Inhoudsopgave Voorwoord ................................................................86 Waarschuwingen....................................................... 90 Juridische opmerkingen............................................. 90 Milieuvriendelijk afvoeren van elektrische en elektronische apparatuur.......................................... 90 Leveringsomvang...................................................... 91 Aanduiding van de onderdelen.................................. 92 De indicaties In de zoeker........................................................... 94 Op het LCD-scherm................................................ 95 De menupunten In het hoofdmenu................................................... 97 In het menu met de opnameparameters................. 97 Beknopte handleiding................................................ 98 88 Uitvoerige handleiding Voorbereidingen Aanbrengen van de draagriem........................... 100 Opladen van de batterij..................................... 100 Batterij in de camera plaatsen uit de camera nemen........................................ 102 Indicaties batterijconditie............................... 102 Plaatsen en vervangen van de geheugenkaarten.... 103 Leica M-objectieven.......................................... 104 Plaatsen van een objectief.............................. 105 Verwijderen van een objectief......................... 105 De belangrijkste instellingen / bedieningselementen In- en uitschakelen van de camera..................... 106 De ontspanner.................................................. 107 Serie-opnamen............................................... 107 Discreet / trillingsvrij ontspannen....................108 Het tijd-instelwiel................................................. 108 het LCD-scherm................................................... 109 Instellen van de helderheid.................................109 De menubediening............................................... 110 Hoofdmenu....................................................... 110 Het menu met de opnameparameters................ 110 Instellen van de menuopties.............................. 110 Voorinstellingen Camera-basisinstellingen Menutaal........................................................... 112 Datum en tijd.................................................... 112 Automatische uitschakeling............................... 113 Knopbevestigingstonen resp. geluidssignalen..... 113 Opname-basisinstellingen In- / uitschakelen van de herkenning van het type objectief.............................................. 114 Handmatig opgeven van het objectieftype/ de brandpuntafstand..........................................114 Resolutie........................................................... 115 Compressiegraad / bestandsformaat................ 115 ISO-gevoeligheid............................................... 116 Beeldeigenschappen (contrast, scherpte)...........118 Geluiden............................................................118 Juist vasthouden van de camera........................... 119 De lichtkader-meetzoeker............................. 120/121 De beeldveldkiezer............................................ 120 Afstandsmeting.................................................... 122 Mengbeeldmethode (dubbelbeeld)..................... 122 Deelbeeldmethode............................................ 122 Belichtingsmeting................................................. 123 In- / uitschakelen van de belichtingsmeter........ 123 De belichtingsprogramma's............................... 124 Tijdautomaat.................................................. 124 Meetwaarde-opslag..................................... 124 Belichtingscorrecties................................... 125 Automatische belichtingsreeksen................. 127 Handmatig instellen van de belichting............. 128 De B -instelling/De T-optie.............................. 128 Het meetbereik van de belichtingsmeter............ 129 Over- en onderschrijding van meetbereik........ 129 Algemene informatie over meting en regeling van het flitsen..................................... 130 Geschikte flitsapparaten.................................... 130 Flitsapparaat monteren..................................... 131 Het flitsprogramma........................................... 131 De instellingen van het door de camera geregelde, automatische flitsprogramma......... 132 De belichtingsindicaties in de zoeker met systeem-compatibele flitsers..........132 In de automatische flitsmodus........................ 133 Bij instelling van het flitsapparaat op computer sturing (A) of handmatige modus (M )............... 133 Keuze van synchronisatietijd / synchronisatietijd-bereik................................. 134 Keuze van het synchronisatietijdstip................ 135 Overige functies Gebruikers- / programmaprofielen.................... 136 Terugzetten van alle individuele instellingen....... 137 De weergavemodus.............................................. 138 Onbegrensde weergave – PLAY..........................138 Automatische weergave van de laatste opname..............................................................139 Normale weergave 3.2.......................................139 Weergave met histogram 3.3..............................140 Weergave met clipping-indicatie 3.4...................140 Clipping-instellingen........................................140 Weergave met bijkomende optie 4.4...................141 Bekijken van andere opnamen / „bladeren“ in het geheugen................................................. 142 Vergroten / kiezen van de uitsnede / gelijktijdig bekijken van meerdere verkleinde opnamen.......................................... 142 Wissen van opnamen......................................... 143 Beveiligen van opnamen/ Wisbeveiliging opheffen..................................... 144 Overige functies Mappenbeheer.................................................. 146 Formatteren van geheugenkaarten .................... 147 Fotograferen met de zelfontspanner.................. 147 Gegevensoverdracht naar een computer............ 148 USB-verbinding................................................. 148 met Windows®XP/Vista®/7®......................... 148 met Mac®OS X (10.6)..................................... 149 Met de camera als extern station.....................149 Met kaartlezers.............................................. 150 Datastructuur op de geheugenkaart................... 150 Met onbewerkte gegevens DNG werken............. 150 Installeren van firmware-updates....................... 151 Overige zaken De systeemaccessoires voor de Leica M Monochrom Wisselobjectieven.............................................. 152 Filters............................................................... 152 Universele groothoekzoeker M........................... 152 Zoeker voor 21/24/28mm ............................... 152 Spiegelzoeker M ............................................... 152 Zoekerloep M 1.25x en M 1.4x.......................... 152 Geschikte flitsapparaten.................................... 153 Handgreep M.................................................... 153 Correctielenzen................................................. 153 Tassen.............................................................. 153 Reserve-onderdelen............................................. 153 Veiligheidsmaatregelen en onderhoud Algemene voorzorgsmaatregelen...........................154 LCD-scherm...................................................... 155 Sensor...............................................................155 Condens........................................................... 155 Onderhoud Voor de camera................................................. 155 Voor objectieven............................................... 156 Voor de batterij................................................. 156 Voor de batterijlader.......................................... 157 Voor geheugenkaarten....................................... 157 Reinigen van de sensor........................................ 158 Opbergen............................................................. 159 Storingen en oplossingen..................................... 160 Trefwoordenregister............................................. 162 Technische gegevens en toestelbeschrijving......... 164 Leica Akademie.................................................... 167 Leica op Internet.................................................. 167 Leica Infodienst.................................................... 167 Leica klantenservice............................................ 167 89 Waarschuwende opmerkingen • Gebruik uitsluitend aanbevolen accessoires om storing, kortsluiting of een elektrische schok te vermijden. • Stel het toestel nooit bloot aan vocht of regen. • Probeer niet onderdelen van de body (afdekkingen) te verwijderen; vakkundige reparaties kunnen alleen door een erkend servicepunt worden uitgevoerd. 90 Juridische opmerkingen • Neem zorgvuldig het auteursrecht in acht. Het kopiëren en publiceren van zelf opgenomen media, zoals banden, cd's, of door anderen uitgegeven of gepubliceerd materiaal kan het auteursrecht schenden. • Dit geldt ook voor alle meegeleverde software. Milieuvriendelijk afvoeren elektrische en elektronische apparatuur (geldt voor de EU en overige Europese landen met gescheiden inzameling) • Het SD-logo is een handelsmerk. • Overige namen, firma- en productnamen, die in deze handleiding worden genoemd, zijn handelsmerk, resp. gedeponeerd handelsmerk van de betreffende firma’s. Dit toestel bevat elektrische en/of elektronische onderdelen en mag daarom niet met het normale huisvuil worden meegegeven! In plaats daarvan moet het voor recycling op door de gemeenten beschikbaar gestelde inzamelpunten worden afgegeven. Dit is voor u gratis. Als het toestel zelf verwisselbare batterijen of accu’s bevat, moeten deze vooraf worden verwijderd en evt. volgens de voorschriften milieuvriendelijk worden afgevoerd. Meer informatie over dit onderwerp ontvangt u bij uw gemeentelijke instantie, uw afvalverwerkingsbedrijf of de zaak waar u het toestel hebt gekocht. Leveringsomvang Controleer, voordat u uw Leica M Monochrom in gebruik neemt, de meegeleverde accessoires op volledigheid. A. Batterij B. Oplaadapparaat C. USB-verbindingssnoer D. Draagriem 91 Aanduiding van de onderdelen 1. Vooraanzicht 1.1 Objectief-ontgrendelingsknop 1.2 Ogen voor draagriem 1.3 Kijkvenster van de afstandsmeter 1.4 Helderheidssensor1 1.5 Belichtingsvenster voor de lichtkaders 1.6 Kijkvenster van de zoeker met spiegelingen voor een betere herkenning van de zoekerindicaties in een zeer lichte omgeving 1.7 Zelfontspanner-lichtdiode 1.8 Beeldveldkiezer 1.9 Borglip van de bodemkap Vooraanzicht camerabajonet / achteraanzicht objectiefbajonet 1.10 Sensor voor objectiefdetectie 1.11 6-bit objectiefdetectie Bovenaanzicht 1.12 Vaststaande ring met a. index voor afstandsinstelling, b. scherptediepteschaal en c. rode indexknop voor het wisselen van objectief 1.13 Afstandsinstelring met a. greep 1.14 Diafragma-instelring 1.15 Witte indexpunt voor diafragma-instelling 1.16 Tegenlichtkap 1.17 Tijd-instelknop met ––A Klikstand voor automatische regeling van de sluitertijd 1.18 Hoofdschakelaar met klikstanden voor ––OFF (camera uitgeschakeld) ––S (enkele opnamen) ––C (serie-opnamen) –– (zelfontspanner) 1.19 Ontspanknop met ––schroefdraad voor draadontspanner 1.20 Flitsschoen met a. midden (ontstekings-) en b. stuurcontacten, evenals c. opening voor borgpen 1 92 L eica M-objectieven met zoekeradapter verbergen de helderheidssensor. Informatie over de werkwijze met deze en andere objectieven vindt u in de hoofdstukken „De indicaties / In de zoeker“, p. 10 en „Leica M-objectieven“, p. 20. Achteraanzicht Aanzicht bij geopende afdekklep Oplaadapparaat 1.21 SET-knop voor het oproepen van het opnameparameter-menu / voor het oproepen van het submenu binnen het menu / voor het overnemen van in de submenu’s gekozen instellingen/functies 1.33 USB-bus (5-polig, voor verbinding met computers) 1.40 Groene (CHARGE ) lichtdiode voor de indicatie van het oplaadproces Onderaanzicht 1.41 Gele (80%) lichtdiode voor de indicatie:: 80% lading bereikt 1.22 INFO -knop voor de indicatie van instellingen/ gegevens bij de opname/van de opnamegegevens bij beeldweergave 1.34 Statiefaansluiting A1/4“, DIN 4503 (1/4“) 1.23 ISO -knop voor het oproepen van de gevoeligheidsinstelling 1.24 DELETE -knop om de wisfunctie mee te kiezen 1.25 Afdekklep over de USB-aansluitbus 1.26 PLAY-knop voor het inschakelen van de (permanente) weergavemodus / voor terugkeer naar de volledige weergave (bij aangebrachte bodemdeksel) 1.35 Bodemdeksel 1.36 Vergrendelingsknop voor bodemkap (bij verwijderde bodemdeksel) 1.42 Sleuf voor batterij met a. contacten 1.43 Bus voor autolaadsnoer 1.44 2-polige bus voor 1.45 Verwisselbaar netsnoer 1.37 Batterijvak 1.38 Batterij-vergrendelingsschuif 1.39 Geheugenkaartsleuf 1.27 Zoekeropening 1.28 MENU -knop voor het oproepen en verlaten van het hoofdmenu 1.29 Centrale instelknop voor navigeren in het menu / voor instellen van de gekozen menupunten/opties / voor instellen van een belichtingscorrectie / voor bladeren in het opnamegeheugen / voor vergroten/verkleinen van bekeken opnamen 1.30 Kruisknoppen voor navigeren in de menu’s / voor instellen van de gekozen menupunten/ opties / voor bladeren in het opnamegeheugen 1.31 Lichtdiode voor opnameregistratie / gegevensopslag op kaart 1.32 Monitor 93 De indicaties 2. In de zoeker 2.1 2.1.1 digitale indicatie in vier posities en zeven segmenten met onder- en bovenliggende punten Digitale indicatie: ––Indicatie van de automatisch berekende sluitertijd bij tijdautomaat A, ofwel bij het aflopen van langere sluitertijden dan 1s 2.1.3 ––Waarschuwing voor waarden onder resp. boven het meetbereik of het instelbereik bij tijdautomaat A 2.2 2.3 ––Indicatie van de belichtingscorrectie (kortstondig tijdens de instelling) ––Aanduiding (tijdelijk) van vol buffergeheugen ––Aanduiding ontbrekende geheugenkaart (Sd) ––Aanduiding volle geheugenkaart (Full) Bovenliggende punt: ––Aanduiding (brandt) van actief meetwaardegeheugen 2.1 Onderliggende punt: ––Aanduiding (knipperen) van actieve belichtingscorrectie 1 94 ––Bij handmatige instelling: gemeenschappelijk als lichtschaal voor de belichtingsregeling door LEDs (Light Emitting Diodes – lichtgevende diodes) ––Waarschuwing voor waarde onder het meetbereik (met automatische helderheidsregeling aangepast aan het omgevingslicht1) voor: 2.1.1 2.1.2 2.1.2 Twee driehoekige en een ronde led: e automatische regeling is voor Leica M-objectieven met D zoekeradapter niet mogelijk omdat deze de helderheidssensor 1.4 afdekt die de informatie hiervoor moet leveren. In zulke gevallen branden de indicaties altijd met constante helderheid. 2.1.3 Flitssymbool: ––Paraatstatus flits ––Informatie over de flitsbelichting voor en na de opname 2.2 Lichtkaders voor 50mm en 75mm (Voorbeeld) 2.3 Meetveld voor afstandsinstelling 3. Op het LCD-scherm 3.3 Weergave met histogram (als 3.2, extra) 3.1 Bij opname (door indrukken van de INFO-knop, 1.22) 3.1.1 3.1.1 Batterijcapaciteit 3.1.2 3.1.2 Resterende geheugencapaciteit in MByte 3.1.3 3.1.4 Ingestelde/geregelde sluitertijd 3.1.4 3.1.5 Type objectief 3.1.3 Resterende aantal opnamen 3.3.1 3.1.5 3.3.1 JPG-Histogram 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2 3.2.4 Bij normale weergave (beeld/en op gehele monitorveld) 3.2.1 Symbool wisbeveiliging (alleen als ingesteld) 3.2.2 Sluitertijd (niet bij vergrote weergave) 3.2.3 Gevoeligheid (niet bij vergrote weergave) 3.2.4 Beeldnummer / totaal aantal aanwezige opnamen (niet bij vergrote weergave) 3.2.5 3.2.6 3.2.5 V ergrotingstrap, resp. plaats van de getoonde uitsnede 3.3.2 (schematisch, alleen indien ingesteld) 3.2.6 Geselecteerd beeld (alleen bij verkleinde weergave van 4 resp. 9 beelden) 3.3.2 D NG-Histogram (schematisch weergegeven; de breedte en het aantal van de segmenten kunnen in werkelijkheid afwijkend zijn) 95 De indicaties 3.5.3 3.5.4 3. Op het LCD-scherm (vervolg): 3.4 Bij weergave met clipping-informatie 3.5.2 3.5.1 3.4.1 3.5.5 3.5 3.5.6 3.5.7 a b c d e f g h i 3.5.1 Beeld (evt. met indicatie „Clipping“1) 3.5.2 Histogram 3.5.3 Symbool wisbeveiliging (alleen als ingesteld) 3.5.4 Sluitertijd 3.5.5 Filmgevoeligheid 3.5.6 Beeldnummer / totaal aantal aanwezige opnamen 3.5.7 Beeldgegevens a. b. c. d. e. f. g. h. Belichtingsprogramma Brandpuntafstand2 belichtingscorrectie Resolutie Compressie/bestandsformaat naam gebruikersprofiel bestandsnummer Vergrotingstrap, resp. positie van de getoonde uitsnede (alleen als ingesteld) i. Datum / tijd 3.4.2 3.4.1 Heldere beeldpartijen zonder indicatie 3.4.2 Donkere beeldpartijen zonder indicatie 1 2 96 Bij weergave met extra informatie (door indrukken van de INFO-knop, 1.22; Beeld verkleind) zie „Weergave met histogram 3.3“, p. 140 Alleen met Leica M-objectieven van het nieuwste type met 6-bit codering, resp. zodanig omgebouwde objectieven (zie p. 104), ofwel bij handmatige instelling in het menu (zie p. 115). De menupunten 4. 4.1 In het hoofdmenu (via MENU -knop, 1.28) 4.2 In het menu met de opnameparameters (via de SET-knop, 1.21) 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.1.5 4.1.6 4.1.7 4.1.8 4.1.9 4.1.10 4.1.11 4.1.12 4.1.13 4.1.14 4.1.15 4.1.16 4.1.17 4.1.18 4.1.19 4.1.20 4.1.21 4.1.22 4.1.23 4.1.24 4.1.25 4.1.26 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.5 Menupunt Toelichting Lens detection Save user Profile Advance Self-timer Auto ISO setup Sharpening Contrast Toning Bracketing setup Exp. Comp. setup Monitor brightness Clipping Folder manag. Auto review Auto power off Flash sync Auto Slow Sync Reset Sensor cleaning Date Time Tone Language USB connection Format SD card Firmware – Gebruikersspecifiek profiel (opslaan) Trillingsvrij ontspannen / Tijdstip spannen sluiter Zelfontspanner-voorlooptijd – Beeldscherpte Beeldcontrast Opnamen tinten Opname-aantal / -indeling / -volgorde Via menu / centrale instelknop – Weergave van over- en onderbelichte gedeelten Naam wijzigen / aanmaken Automatische weergave van telkens de laatste opname Automatische uitschakeling – Flits-sluitertijd (op de fabrieksinstellingen) Open sluiter voor reiniging van de sensor – Tijd Knopbevestigingstonen Taal Herkenning van de camera als ext. station of volgens PTP-protocol Formatteren van de geheugenkaart Firmware-versie Menupunt Toelichting Compression Resolution Exp. Comp. Bracketing User profile Compressiepercentage/bestandsformaat Resolutie Belichtingscorrecties (instellen) In- / uitschakelen Gebruikerspecifiek profiel zie p. 114 zie p. 136 zie p. 108 zie p. 147 zie p. 116 zie p. 118 zie p. 118 zie p. 118 zie p. 127 zie p. 125 zie p. 109 zie p. 150 zie p. 146 zie p. 139 zie p. 113 zie p. 135 zie p. 134 zie p. 137 zie p. 158 zie p. 112 zie p. 112 zie p. 113 zie p. 112 zie p. 148 zie p. 147 zie p. 151 zie p. 115 zie p. 115 zie p. 125 zie p. 127 zie p. 136 97 Verkorte handleiding Houd de volgende onderdelen gereed: ––Camera ––Batterij (A) ––Geheugenkaart (niet meegeleverd) ––Oplaadapparaat (B) Voorinstellingen 1. Plaats de accu (A) in het oplaadapparaat (zie p. 100) 2. Sluit het oplaadapparaat (B) op het net aan om de accu op te laden (zie p. 100) 3. Zet de hoofdschakelaar (1.18) op OFF (zie p. 106). 4. Plaats de opgeladen batterij in de camera (zie p. 102). 5. Plaats een geheugenkaart (zie p. 103). 6. Zet de hoofdschakelaar (1.18) op S (zie p. 106). Fotograferen 7. Stel de gewenste menutaal in (zie p. 112). 10. Plaats het gewenste objectief op de camera (zie p. 105). 8. Formatteer de geheugenkaart (zie p. 147). Aanwijzingen: • Meestal is dit alleen nodig bij geheugenkaarten die niet af fabriek zijn geformatteerd. • Bij gewoon formatteren gaan de gegevens op de kaart voorlopig nog niet onherroepelijk verloren. Alleen de directory wordt gewist zodat de aanwezige bestanden niet meer direct toegankelijk zijn. Met de goede software kunnen de gegevens weer toegankelijk worden gemaakt. Alleen de gegevens die daarna door het opslaan van nieuwe gegevens worden overschreven, zijn ook werkelijk definitief gewist. Maak er daarom een gewoonte van al uw opnamen altijd zo snel mogelijk op een veilig geheugenmedium op te slaan, bijv. de harde schijf van uw computer (zie ook pag 148). 9. Stel datum en tijd in (zie p. 112/113). 98 11. Draai de tijdinstelknop (1.17) naar A voor de automatische regeling van de sluitertijd (zie p. 108). 12. Stel, met uw oog tegen de zoeker, de scherpte in met de afstandsinstelring van het objectief (zie p. 122). 13. Activeer de belichtingsmeting van de camera door indrukken van de ontspanner (1.19) tot het eerste drukpunt. 14. Corrigeer evt. de belichting met de diafragmainstelring van het objectief (1.14) (zie p. 124). 15. Druk de ontspanner voor de opname helemaal in. Bekijken van de opnamen Voor automatische, kortstondige weergave van telkens de laatste opname (in de opnamemodus): De Leica M Monochrom is af fabriek al op deze functie Auto Review.– ingesteld. In het hoofdmenu kunt u onder dit punt (4.1.14) verschillende optievarianten uitkiezen (zie p. 138/139). Weergave voor onbeperkte tijd: 1. Stel door indrukken van de PLAY-knop (1.26) de weergavemodus in (zie p. 138). Vergroten van opnamen op het monitorbeeld Draai de centrale instelknop (1.29) naar rechts (met klok mee) om de getoonde opname vergroot te bekijken (zie p. 142). Wissen van opnamen Druk op de wistoets (DELETE, 1.24) en volg de instructies op het LCD-scherm op (1.32) (zie p. 143). 2. Druk op de linker of rechter kruisknop (1.30) om andere opnamen te bekijken. Opmerking: Indien u met de optie serieopnamen (zie p. 107) hebt gefotografeerd, wordt in beide weergavemodi eerst de laatste foto van de serie resp. de laatste foto van de serie getoond die op de geheugenkaart is opgeslagen – mits op dit tijdstip nog niet alle opnamen van de serie door het interne buffergeheugen van de camera op de kaart zijn overschreven. 99 uItVoErIgE hAndLEIdIng opLAdEn VAn dE bAttErIJ VoorbErEIdIngEn opgelet: • Er mogen uitsluitend batterijen worden gebruikt die in deze handleiding of door Leica Camera AG worden genoemd en beschreven. De Leica M Monochrom wordt door een lithium-ionen batterij (A) van de benodigde energie voorzien. AAnbrEngEn VAn dE drAAgrIEM • Deze batterijen mogen uitsluitend met de speciaal daarvoor bestemde apparaten en alleen precies zoals hierna beschreven worden opgeladen. • Als deze batterijen niet volgens de voorschriften worden gebruikt of als batterijen worden gebruikt die niet hiervoor zijn bestemd, kan onder bepaalde omstandigheden een explosie ontstaan! a b • Deze batterij's mogen niet voor langere tijd aan hitte of zonlicht en vooral ook niet aan vochtigheid of water worden blootgesteld. Bovendien mogen deze batterijen nooit in een magnetron of in een omgeving met hoge druk worden geplaatst wegens gevaar voor brand of explosie! • Een veiligheidsventiel in de batterij zorgt ervoor dat bij onjuiste omgang met de batterij eventuele overdruk gecontroleerd kan ontwijken. • Er mag uitsluitend een oplaadapparaat dat in deze handleiding wordt genoemd of het Leica oplaadapparaat met bestelnr. 14 463 worden gebruikt. Het gebruik van andere, niet door Leica Camera AG goedgekeurde batterijladers kan tot schade aan de batterijen leiden en in een extreem geval ook tot ernstige, levensgevaarlijke verwondingen. 100 • Het meegeleverde oplaadapparaat mag uitsluitend voor het opladen van deze batterijen worden gebruikt. Probeer het niet voor andere doeleinden te gebruiken. • De meegeleverde autolaadkabel mag in geen geval worden aangesloten als de batterijlader met het net is verbonden. • Zorg ervoor dat de gebruikte stopcontact vrij toegankelijk is. • Het oplaadapparaat mag niet worden geopend. Reparaties mogen alleen door erkende werkplaatsen worden uitgevoerd. Aanwijzingen: • De batterij moet worden opgeladen voordat de Leica M Monochrom voor de eerste keer wordt gebruikt. • De batterij moet een temperatuur tussen 0°-35°C hebben om te kunnen worden opgeladen (anders schakelt het oplaadapparaat niet in, resp. weer uit). • Lithium-ionen batterijen kunnen altijd en onafhankelijk van de batterijconditie worden opgeladen. Als een batterij maar ten dele is ontladen voordat hij weer wordt opgeladen, zal de volledige oplading sneller worden bereikt. • Tijdens het oplaadproces worden batterijen warm. Dit is normaal en geen storing. • Wanneer de beide lichtdioden (1.40/1.41) na het begin van opladen snel knipperen (>2Hz), duidt dit op een laadfout. Haal in zo’n geval het oplaadapparaat van de netvoeding en verwijder de batterij. Zorg ervoor dat aan de hiervoor genoemde temperatuurvoorwaarden wordt voldaan en start het oplaadproces opnieuw. • Voor een maximale standtijd en levensduur van de batterij moet deze niet permanent aan extreem hoge of lage temperaturen (bijv.'s zomers of 's winters in een geparkeerde auto) worden blootgesteld. • De levensduur van elke batterij is – zelfs bij optimaal gebruik –begrensd! Na enkele honderden keren opladen wordt dit duidelijk door de korter wordende ontladingstijden. • Defecte batterijen moeten volgens de betreffende voorschriften (zie p. 90) milieuvriendelijk worden afgevoerd. • De verwisselbare batterij voedt een vast in de camera ingebouwde bufferbatterij die de opslag van ingevoerde gegevens, bijv. de datum, gedurende maximaal 3 maanden garandeert. Als de bufferbatterij uitgeput is, moet deze door het plaatsen van de verwisselbare batterij weer worden opgeladen. De volledige capaciteit van de bufferbatterij is – met geplaatste verwisselbare batterij - na ca. 60 uur weer bereikt. De camera hoeft hiervoor niet ingeschakeld te blijven. 2. Plaats een batterij met de contacten naar beneden en de met een pijl gemarkeerde zijkant naar voren wijzend tot de aanslag in de laadsleuf (1.42) van het oplaadapparaat. De vorm van de laadsleuf garandeert daarbij de juiste positie van de batterij. Let op: de 80% -LED zal vanwege het werkingsprincipe van het laadproces al na ca. 2 uur gaan banden. Alleen al met deze capaciteit zijn 280 opnamen mogelijk. Als u de volledige capaciteit van 350 opnamen niet beslist nodig hebt, kan de camera altijd in relatief zeer korte tijd weer paraat zijn. 3. Vervolgens dient u de lader van het net nemen. Er is echter geen gevaar voor overlading. 4. Verwijder de batterij door deze uit de laadsleuf te trekken of – schuiven (hiervoor dient een uitsparing aan de kopse kant van de sleuf). CHARGE • Een nieuwe batterij bereikt zijn volledige capaciteit pas na 2-3 maal volledig opladen en ontladen door gebruik in de camera. Dit ontladingsproces moet telkens na ca. 25 cycli worden herhaald. 1. Sluit het oplaadapparaat aan, d.w.z. steek de stekker van het netsnoer (1.45) in de passende bus van het oplaadapparaat (1.44) en de netstekker in een stopcontact. 80% Als het probleem niet kan worden opgelost, neem dan contact op met uw dealer, de nationale vertegenwoordiging van Leica of Leica Camera AG. • Als bevestiging van het oplaadproces begint daarna de groene, met CHARGE beletterde LED (1.40) te knipperen. Als de batterij tot minstens 4/5 van zijn capaciteit is opgeladen, zal bovendien de gele, met 80% beletterde LED (1.41) gaan branden. Wanneer de batterij volledig is opgeladen, d.w.z. 100% capaciteit heeft bereikt - (na ca. 31/2 uur, zal ook de groene LED continu gaan branden. 101 Batterij in de camera plaatsen / uit de camera verwijderen Opmerking: De camera moet altijd uitgeschakeld zijn als de batterij wordt verwijderd. Met volledig opgeladen batterij zijn volgens de CIPA-standaard ca. 350 opnamen met telkens 4s weergavetijd mogelijk. 1. Zet de hoofdschakelaar (1.19) op OFF. Indicaties batterijconditie (3.1.1) De batterijconditie wordt - in de opnamemodus - op het scherm (1.32) door indrukken van de INFO-knop (1.22) aangegeven. Als de capaciteit slechts bij 10% of minder ligt, moet de batterij worden vervangen of opgeladen. 2. Verwijder de bodemdeksel (1.35) van de camera. Hiervoor: a. de hendel (1.36) van de bodemkap omhoog klappen, b. deze naar links draaien en c. de bodemkap eraf halen. 3. Plaats de batterij met de contacten naar voren in het vak. Druk deze zover in het vak (1.37) tot de geveerde, witte vergrendelingsschuif (1.38) als beveiliging over de batterij schuift. Aanwijzingen: • Verwijder de batterij als u de camera langere tijd niet gebruikt. Schakel hiervoor van tevoren de camera met de hoofdschakelaar uit. 4. Doe het bodemdeksel weer dicht. Hiervoor: • Uiterlijk 3 maanden nadat de capaciteit van een batterij in de camera uitgeput is (zie hiervoor ook de laatste opmerking onder „Opladen van de batterij“, p. 100), moeten alle individuele instellingen opnieuw worden ingevoerd. a. deze aan de borglip (1.9) aan de camerazijde vasthaken, b. dicht klappen, c. met de hendel door draaien naar rechts tot aan de aanslag vergrendelen en d. de hendel naar beneden klappen. Ga voor het verwijderen van de batterij in omgekeerde volgorde te werk. De geveerde, witte vergrendelingsschuif in het batterijvak moet daarbij voor ontgrendeling van de batterij naar de zijkant worden gedrukt. 102 Voor het verwijderen van de geheugenkaart de camera uitschakelen en in de omgekeerde volgorde te werk gaan. Om te kunnen ontgrendelen moet de kaart – zoals aangegeven op de onderkant van de camera – eerst nog iets verder naar binnen worden geschoven. Plaatsen en verwijderen van de geheugenkaart De Leica M Monochrom slaat de opnamegegevens op een zeer compacte SD- (Secure Digital) resp. SDHC (-High Capacity) kaart op. SD/SDHC-geheugenkaarten zijn kleine, lichte en uitwisselbare externe geheugenmedia. SD/SDHCgeheugenkaarten, vooral die met een grote capaciteit en hoge schrijf-/leessnelheid, maken het wegschrijven en weergeven van gegevens aanzienlijk sneller. Ze hebben een schakelaar voor schrijfbeveiliging, waarmee tegen onopzettelijk opslaan en wissen kan worden beschermd. Deze schakelaar is als schuif op de nietafgeschuinde kant van de kaart uitgevoerd en beveiligt gegevens op de kaart in zijn onderste stand die met LOCK is gemarkeerd. SD/SDHC-geheugenkaarten worden door verschillende producenten en met uiteenlopende capaciteit en schrijf-/leessnelheid aangeboden. Opmerking: Raak de contacten van de geheugenkaart niet aan. 1. Zet de hoofdschakelaar (1.18) op OFF. 2. Verwijder de bodemdeksel (1.35) van de camera. Hiervoor: a. de hendel (1.36) van de bodemkap omhoog klappen, b. deze tot de aanslag naar links draaien en c. de bodemkap eraf halen. 3. Plaats de geheugenkaart met de contacten naar achteren – en met de afgeschuinde hoek naar beneden wijzend in de sleuf (1.42). Schuif deze tegen de veerweerstand in helemaal naar binnen tot deze hoorbaar inklikt. 4. Doe de bodemdeksel weer dicht. Hiervoor: a. deze aan de borglip (1.9) aan de camerazijde vasthaken, b. dicht klappen, c. met de hendel door naar rechts tot aan de aanslag te draaien, vergrendelen en d. de hendel wegklappen. Aanwijzingen: • Het aanbod van SD/SDHC-kaarten is zo groot dat Leica Camera AG alle verkrijgbare typen niet volledig op compatibiliteit en kwaliteit kan controleren. Daarom adviseren wij bijv. de „Extreme III“- kaarten van het bekende merk„SanDisk“. • Bij gebruik van andere kaarttypen is beschadiging van camera of kaart weliswaar niet te verwachten, maar omdat vooral zogenoemde „No-Name“-kaarten ten dele niet aan de SD en SDHC standaards voldoen, kan Leica Camera AG geen garantie bieden voor een goede werking. • Als de geheugenkaart niet kan worden geplaatst, controleer dan of hij goed om zit. • Wanneer u het bodemdeksel of de geheugenkaart verwijdert, verschijnen op het LCD-scherm de betreffende waarschuwingen in plaats van de indicaties: - Attention Bottom cover removed - Attention No memory card 103 • Open het bodemdeksel niet en verwijder de geheugenkaart of batterij niet zolang als teken van opnameregistratie en/of gegevensopslag op de kaart de rode LED (1.31) rechtsonder naast het LCD-scherm (1.32) knippert. Anders kunnen nog niet (volledig) opgeslagen opnamegegevens verloren gaan. • Omdat elektromagnetische velden, elektrostatische lading evenals defecten aan de camera en kaart tot beschadiging of verlies van gegevens op de geheugenkaart kunnen leiden, is het raadzaam de gegevens naar een computer te kopiëren en daar op te slaan (zie p. 148). • Om dezelfde reden wordt geadviseerd de kaart in principe in een antistatisch foedraal te bewaren. Leica M-objectieven In principe geldt: de meeste Leica M-objectieven kunnen op de Leica M Monochrom worden gebruikt. Bijzonderheden over enkele weinige uitzonderingen en beperkingen worden in de volgende opmerkingen toegelicht. Het gebruik is onafhankelijk van de objectief-uitrusting – met of zonder 6-bit codering in de bajonet (nieuwste versie). Ook zonder deze extra uitrusting, d.w.z. ook bij gebruik van Leica M-objectieven zonder code zal de Leica M Monochrom in de meeste gevallen goede opnamen maken. Om ook in zulke gevallen optimale beeldkwaliteit te bereiken, adviseren wij u het objectieftype in te voeren (zie „In- / uitschakelen van de herkenning van het objectieftype“, p. 114). Belangrijk: • Niet geschikt: ––Hologon 1:8/15mm, ––Summicron 1:2/50mm met dichtbij-instelling. ––Elmar 1:4/90mm met uitschuifbare buis (productieperiode 1954-1968) ––Sommige exemplaren van de Summilux-M 1.4/35mm (niet asferisch, productieperiode 19611995, Made in Canada) kunnen niet op de Leica M Monochrom worden gezet, resp. niet tot oneindig focusseren. Leica Customer Service kan deze objectieven zo modificeren dat ze ook op de Leica M Monochrom kunnen worden gebruikt. 104 • Geschikt, maar met risico van beschadiging van de camera, resp. het objectief Objectieven met uitschuifbare buis kunnen uitsluitend met uitgetrokken buis worden gebruikt, d.w.z. de buis mag op de Leica M Monochrom in geen geval naar binnen worden geschoven. Dit geldt niet voor de huidige Macro-Elmar-M 1:4/90mm, waarvan de buis zelfs in ingeschoven toestand niet in de camera steekt en daarom onbeperkt kan worden gebruikt. • Beperkt te gebruiken Ondanks de grote nauwkeurigheid van de meetzoeker van de Leica M Monochrom kan precies focusseren met 135mm-objectieven bij open diafragma op basis van de zeer geringe scherptediepte niet worden gegarandeerd. Wij raden u in dat geval aan met min. 2 stops te diafragmeren. • Geschikt, maar dit geldt niet voor de belichtingsmeting ––Super-Angulon-M 1:4/21mm ––Super-Angulon-M 1:3,4/21mm ––Elmarit-M 1:2,8/28mm met fabr.nr. onder 2 314 921. Opmerking: Leica klantenservice kan vele Leica M-objectieven achteraf van de 6-bit codering voorzien. Vraagt u ernaar, indien van toepassing (adres, zie p. 167). Plaatsen van een objectief Verwijderen van een objectief 1. Het objectief bij de vaste ring (1.12) nemen, 1. Het objectief bij de vaste ring (1.12) nemen, 2. de rode indexknop (1.12c) van het objectief tegenover de ontgrendelingsknop (1.1) op de camerabody plaatsen en dan 2. de ontgrendelingsknop (1.1) op de camerabody indrukken, 3. het objectief in deze stand recht plaatsen. 4. Met een korte draai naar rechts wordt het objectief hoor- en voelbaar vergrendeld. 3. het objectief naar links draaien tot de rode indexknop ervan (1.12c) tegenover de ontgrendelingsknop staat en 4. dan recht verwijderen. Aanwijzingen: • In principe geldt: op de Leica M Monochrom moet als bescherming tegen het binnendringen van stof enz. in het binnenwerk van de camera altijd een objectief zijn geplaatst, of de kap van de body. • Om dezelfde reden moet het verwisselen van een objectief zo mogelijk in een stofvrije ruimte plaatsvinden. • Camera- of objectiefkappen dient u niet in uw broekzak te bewaren omdat ze daar stof aantrekken dat in het binnenwerk van de camera terecht kan komen. 105 De belangrijkste instellingen / bedieningselementen In- en uitschakelen van de camera 1.19 1.18 a. OFF – Camera uitgeschakeld In deze ruststand is de camera uitgeschakeld. Enkel beeld-stand b. S – Door de ontspanner in te drukken (zie hierna) maakt u telkens één opname , of u hem nu ingedrukt houdt of niet. Voor bijzonder discreet werken, kunt u in het menu (zie p. 97/110) de optie Discreet activeren (zie p. 108). Serieopnamen-stand c. C – Als u de ontspanner (zie p. 107) ingedrukt houdt, zullen er ≤ 8 opnamen na elkaar worden gemaakt zolang de capaciteit van de gebruikte geheugenkaart en het interne buffergeheugen voldoende is (zie „Plaatsen en vervangen van de geheugenkaarten“ , p. 103). De Leica M Monochrom wordt met de hoofdschakelaar (1.18) in- en uitgeschakeld. Deze bevindt zich onder de ontspanner (1.19) en is als hendel met vier klikstanden uitgevoerd: 106 Zelfontspanner d. – Door de ontspanner in te drukken (zie p. 107) zal de ingestelde voorlooptijd af gaan lopen (zie p. 147), waarna de opname wordt gemaakt. Inschakelen Na het inschakelen, d.w.z. na het instellen van een zal de LED (1.31) kort van de drie opties S , C of gaan branden en de indicaties in de zoeker (2.1.1) verschijnen (zie p. 94). Uitschakelen Ook al staat de hoofdschakelaar niet op OFF, zal de camera toch automatisch worden uitgeschakeld als u in het menu een automatische uitschakeltijd hebt ingesteld (Auto Power off., 4.1.15, zie p. 113), en er binnen deze tijd geen bediening plaatsvindt. Opmerking: Wanneer de camera langere tijd niet wordt gebruikt of in een tas wordt opgeborgen, moet deze altijd met de hoofdschakelaar worden uitgeschakeld. Hierdoor wordt elke vorm van stroomverbruik voorkomen, dat ook in de stand-by modus na het automatisch uitschakelen van de belichtingsmeter en het verdwijnen van de indicaties toch nog plaatsvindt. Onbedoelde opnamen worden hiermee ook verhinderd. De ontspanner De ontspanner (1.19) heeft drie indrukstanden: 1. Kort aantippen tot het 1e drukpunt activeert de belichtingsmeting en zoekerindicatie en start een evt. ingestelde zelfontspanner-voorlooptijd (zie p. 147). Na het loslaten van de ontspanner blijven het meetsysteem en de indicatie nog ca. 12s ingeschakeld (meer hierover vindt u in het hoofdstuk „De belichtingsmeting“ vanaf p. 123). Als de ontspanner op deze indrukstand wordt vastgehouden, blijft de weergave aan staan, resp. als vooraf de weergavemodus was ingesteld (zie p. 138), zal de camera teruggaan naar de opnamemodus. Als de camera vooraf in stand-by stond (zie p. 106) zal hij weer worden geactiveerd en de weergave weer verschijnen. Terwijl de ontspanner in deze stand wordt gehouden, kan met de instelknop (1.29) zeer snel en eenvoudig een belichtingscorrectie worden uitgevoerd (meer hierover staat in het hoofdstuk “Belichtingscorrecties“ op p. 125). Opmerking: De ontspanner blijft geblokkeerd ––als het interne tussengeheugen (tijdelijk) vol is, bijv. na een serie van ≥ 8 opnamen, of ––als de geplaatste geheugenkaart en het interne buffergeheugen (tijdelijk) vol zijn. 2. Indrukken tot het 2e drukpunt start in tijdautomaat de registratie van de gemeten belichtingswaarde, d.w.z. de door de camera berekende sluitertijd (meer hierover staat in het hoofdstuk “Het meetwaardegeheugen“ op p. 124). Na het loslaten van de ontspanner kan een nieuwe meting plaatsvinden. 3. Als de ontspanner helemaal wordt ingedrukt, vindt opname plaats. De gegevens worden daarna op de geheugenkaart opgeslagen. Aanwijzingen: • Het tweede drukpunt is bij het gebruik van draadontspanners niet voelbaar. • Ook al zouden van tevoren de weergavemodus (zie pag 138) of de menubediening (zie pag 110) geactiveerd zijn, zal door aantippen van de ontspanner meteen naar de opnamemodus worden omgeschakeld. • Via het menu kunt u knopbevestigingstonen (terugmeldingen) selecteren, ofwel instellen (zie p. 113). • U dient de ontspanner om bewegingsonscherpte te voorkomen beheerst in te drukken – niet met een ruk – totdat de sluiter met licht klikken reageert. Serieopnamen Met de Leica M Monochrom kunt u niet alleen afzonderlijke opnamen maken - Hoofdschakelaar 1.18 op (S [single]), maar ook opnameseries Hoofdschakelaar op (C [continuous]), bijv. om het verloop van bewegingen in meerdere stappen vast te houden. Afgezien van de bediening van de ontspanner (1.19) maakt u serieopnamen op dezelfde wijze als enkele opnamen: zolang u de ontspanner helemaal ingedrukt houdt (en de capaciteit van de geheugenkaart dit toelaat) worden er serieopnamen gemaakt. Als de ontspanner echter kort wordt ingedrukt worden afzonderlijke opnamen gemaakt. Er kunnen maximaal ca. 2 foto’s per seconde en ≤ 8 na elkaar worden gemaakt. Aanwijzingen: • De genoemde opnamen per seconde en het maximaal mogelijke aantal opnamen in een serie baseren op de standaardinstelling – ISO 320 en als bestandsindeling DNG. Met andere instellingen kunnen de opnamen per seconde en het maximum aantal lager zijn. • Onafhankelijk van het aantal opnamen in een serie, zal in beide weergavemodi (zie p. 138) eerst de laatste foto van de serie, resp. de laatste foto van de serie die op de geheugenkaart is opgeslagen, worden getoond – mits op dit tijdstip nog niet alle opnamen van de serie door het interne buffergeheugen van de camera op de kaart zijn overschreven. 107 Discreet / trillingsvrij ontspannen In situaties waarin de grootst mogelijke discretie is gevraagd, kan het zinvol zijn het geluid van het spannen van de sluiter in ieder geval tijdelijk te onderdrukken. Er zijn ook situaties waarin het zinvol is de camera bij het ontspannen zo rustig mogelijk te houden. Hiervoor kan de werking van de ontspanner via het menu worden gewijzigd. Instellen van de functies 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97-110) Advance (4.1.3) en 2. in het bijbehorende submenu de gewenste werking, Standard, Soft, Discreet of Discreet & Soft. 108 Met de optie Soft zal de ontspanner al bij het 2e drukpunt ontspannen, d.w.z. zonder dat u door de normaal gesproken aanwezige weerstand heen moet drukken. Hierdoor kan ook op het moment van ontspannen de camera rustig worden gehouden – een voorwaarde voor scherpe opnamen met langere sluitertijden. Met de optie Discreet zal de sluiter pas weer spannen nadat u de ontspanner hebt losgelaten – in plaats van direct na de opname, zoals gebruikelijk. Deze – willekeurig lange – vertragingstijd kunt u bijvoorbeeld gebruiken om de camera in een geluiddempende omgeving te spannen (onder een kledingstuk of iets dergelijks) of om een geschikt tijdstip af te wachten. Ofschoon de opties Soft zowel bij enkele opnamen alsook serieopnamen beschikbaar zijn, kunnen de opties onder Discreet uitsluitend in de enkel beeldmodus (hoofdschakelaar 1.18 op stand S ) worden toegepast. De tijd-instelknop 1.17 Grootte en plaatsing van de tijd-instelknop (1.17) van de Leica M Monochrom zijn ergonomisch optimaal geconstrueerd: aan de ene kant is de knop – ook als u de camera voor het oog hebt – uitstekend te bedienen; aan de andere kant is hij toch goed beschermd tegen ongewild verstellen. Bovendien komt de draairichting ervan (evenals die van de diafragma-instelring van de objectieven) bij handmatige instelling overeen met de belichtingsmeterindicaties in de zoeker (2.1.3): wanneer bijvoorbeeld de linker, driehoekige led oplicht, leidt draaiing in pijlrichting, d.w.z. naar rechts, tot de vereiste langere sluitertijd. Met de tijd-instelknop van de Leica M Monochrom selecteert u de beide belichtingsmodi: ––tijdautomaat door instelling op de rood gemarkeerde A-stand (zie p. 124). ––handmatig door keuze van een sluitertijd tussen 1 /4000s t/m 8s, (tussenwaarden, in 1/2 stappen inklikkend, kunt u eveneens instellen, zie p. 128) evenals ––de met het -pictogram gemarkeerde, kortst mogelijke synchronisatietijd 1/180s voor het flitsprogramma (zie p. 130) en ––B voor lange belichtingstijden (zie p. 128). De tijd-instelknop van de Leica M Monochrom heeft geen aanslag, d.w.z. dat deze vanuit elke stand in willekeurige richting kan worden gedraaid. Deze klikt bij alle gegraveerde standen en tussenwaarden in. Tussenstanden buiten de klikposities mogen niet worden gebruikt. Aanwijzingen: • Zoals reeds in combinatie met de ISO-instelling op p. 116 beschreven, is bij de toepassing van grotere filmgevoeligheid, vooral bij gelijkmatig donkere vlakken, meer of minder beeldruis zichtbaar. Ter vermindering van dit storende verschijnsel maakt de Leica M Monochrom automatisch na opnamen met langere sluitertijden een tweede „zwartopname“ (met gesloten sluiter). De bij deze parallel-opname gemeten ruis wordt dan door de computer van de eigenlijke datarecord van de opname „afgetrokken“. • Met deze verdubbeling van de „belichtings“-tijd moet bij langdurige belichtingen rekening worden gehouden. De camera mag intussen niet worden uitgeschakeld. • Bij sluitertijden vanaf 2s verschijnt de waarschuwing Noise reduction 12s1 op het LCD-scherm. • Indien de B-optie in combinatie met de zelfontspanner (zie p. 147) wordt gebruikt, hoeft u de ontspanner niet ingedrukt te houden; de sluiter blijft zolang open tot de ontspanner een tweede keer wordt ingedrukt (overeenkomend met een T-functie). Meer informatie over de instelling van de juiste belichting staat in het hoofdstuk: „De belichtingsmeting“ vanaf p. 123. Het LCD-scherm De Leica M9 heeft een groot 2,5“ LCD-kleurenscherm (1.32). Het moet -- de basisinstellingen in opnamemodus weergeven. Door te drukken op de knop INFO (1.22) kunt u de resterende capaciteit van de batterijen en de geheugenkaarten en enkele andere instellingen laten weergeven (zie p. 141). -- van de menubediening (zie vlg. p.). -- van het bekijken van de opnamen op de geheugenkaart. De weergavemodus (zie pag 138) wordt met de knop PLAY (1.26) ingeschakeld, ofwel vanzelf als de Auto review geactiveerd is. Het LCD-scherm van de Leica M Monochrom is beschermd door een buitengewoon hard en daardoor krasvast saffier-schutglas. Instellen van de helderheid De helderheid van het monitorbeeld kan via het menu op vijf niveaus worden ingesteld zodat optimaal op de betreffende situatie, d.w.z. aan de aanwezige lichtomstandigheden kan worden aangepast. Instellen van de optie 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/109) Monitor brightness (4.1.11) en 2. in het submenu het gewenste van niveaus (Low, Medium low, Standard, Medium high, High). 1 Tijdindicatie is een voorbeeld 109 De menu's Instellen van de menufuncties Vele instellingen worden op de Leica M Monochrom via de menu’s (zie p. 97) uitgevoerd. Tijdautomaat en handmatige instelling van de belichting zijn twee van elkaar onafhankelijke menu’s. Het hoofdmenu bestaat uit 26 punten (4.1.1-.26), bovendien is er een opnameparameter-menu. Door de groepering en scheiding kunnen de menupunten die in de praktijk het meest worden gebruikt zeer snel en eenvoudig worden opgeroepen en ingesteld. 1. Het hoofdmenu wordt opgeroepen met de knop MENU (1.28) en het opnameparameters-menu met de knop SET (1.21). Hoofdmenu In het hoofdmenu zijn bij tijdautomaat en handmatige instelling van de belichting, behalve de basisinstellingen van de camera, ook de opgeslagen gebruikersprofielen, evenals de nevenfuncties samengevat. Opnameparameter-menu In het opnameparameter-menu, dat uit 5 punten bestaat (4.2.1-.5), stelt u de basisinstellingen voor de opname evenals de keuze van de opgeslagen gebruikersprofielen in. De betreffende instellingen resp. instellingsstappen van deze functies worden bij ingeschakelde camera overzichtelijk en stap voor stap op het LCD-scherm (1.32) getoond. In beide menu’s vinden de instellingen in principe op dezelfde wijze plaats, alleen het oproepen en verlaten is verschillend. 110 • Vervolgens verschijnen in het hoofdmenu de eerste 7 menupunten; in het opnameparameters-menu verschijnen ze allemaal. Aanwijzingen: • Het opnameparameter-menu is ––uitsluitend in de opnamemodus toegankelijk en ––alleen bij gebruik van de belichtingsmodi tijdautomaat (zie p. 124) en handmatige instelling (zie p. 128) beschikbaar. • Het hoofdmenu is tijdens het DELETE -proces of de wisbeveiligingsfunctie niet (zie p. 143/144) toegankelijk. 2. Het gewenste menupunt kan door draaien van de instelknop (1.29) of met de bovenste/onderste kruisknop (1.30) worden gekozen. 6. U kunt de menu's verlaten door op de volgende knoppen te drukken: Hoofdmenu 3. Druk voor het instellen van de betreffende functie eerst – resp. in het opnameparameter-menu opnieuw - de SET-knop in. • Rechts naast het menupunt verschijnt het rood omrande, bijbehorende submenu in meerdere regels. Het telkens gekozen punt is als markering licht geaccentueerd. Opnameparametermenu Ontspanner (1.19) PLAY (1.25) MENU (1.28) De camera schakelt over op de opnamemodus Camera schakelt over op de weergavemodus Geen verdere functieoverschakelingen - Aanwijzingen: • In het hoofdmenu kunt u de submenu's altijd verlaten door indrukken van de knop MENU zonder de daar evt. aangebrachte instellingen over te nemen. • Menupunten, zoals Date (4.1.22) en Time (4.1.23) vereisen meer instellingen. De toelichtingen en meer bijzonderheden over de andere menuopties, staan in de betreffende secties. - 4. De gewenste optievariant kan dan weer door draaien van de instelknop of met de bovenste/onderste kruisknop worden gekozen. 5. Door de knop SET opnieuw te bedienen, wordt de instelling opgeslagen. • Rechts op de menubalk staat dan de ingestelde optievariant. 111 Voorinstellingen Datum en tijd Datum en tijd worden via eigen menupunten ingesteld. Camera-basisinstellingen Menutalen De fabrieksinstelling van de menutaal is Engels, d.w.z. dat alle menupunten aanvankelijk met hun Engelse benamingen verschijnen. Als alternatieve menutaal kan ook Duits, Frans, Spaans, Italiaans, Japans, Russisch of traditioneel resp. vereenvoudigd Chinees worden gekozen. Instellen van de optie 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Language (4.1.23) en 2. in het bijbehorende submenu de gewenste taal. • Op enkele uitzonderingen na (knopaanduidingen, korte begrippen) worden alle gegevens in de taal gewijzigd. 112 Datum Aanwijzingen: Het gebruik van de instelknop is niet alleen gemakkelijker, maar ook aanzienlijk sneller. Er zijn 3 varianten voor de volgorde van weergave beschikbaar. 5. Na de instelling van alle 3 waarden deze bevestigen en opslaan met de knop SET (1.21). Instellen 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Date (4.1.20) en 6. Om de weergave aan te passen, kiest u in het submenu nu het punt Sequence. 2. roep het submenu op. Het bestaat uit de 2 punten Setting en Sequence. 3. Kies Setting. • Er verschijnt opnieuw een submenu met cijfergroepen voor de jaar-, maand- en dagaanduidingen, waarbij de telkens geactiveerde, d.w.z. instelbare groep met een zwarte achtergrond en rode rand wordt gemarkeerd. 4. Met de instelknop (1.29) of de bovenste en onderste kruisknop (1.30) worden de getallen ingesteld, met de linker en rechter kruisknop worden de groepen gekozen. • De lijst met de menupunten verschijnt weer. • Er verschijnen de 3 mogelijke volgordes Day/ Month/Year, Month/Day/Year en Year/Month/ Day. 7. De instelling en bevestiging vinden in principe op dezelfde wijze plaats als onder de punten 3 en 4. Opmerking: Zelfs als geen batterij is geplaatst of als deze leeg is, blijft de instelling van datum en tijd door een ingebouwde bufferbatterij gedurende circa 3 maanden behouden (zie hiervoor ook „Indicaties batterijconditie“, p. 102). Daarna moeten datum en tijd echter zoals hiervoor beschreven opnieuw worden ingesteld. Hiermee kunt u deze functie optimaal aan uw persoonlijke werkwijze aanpassen en evt. de gebruiksduur van de batterij aanzienlijk verlengen. Knopbevestigingstonen resp. geluidssignalen Met de Leica M Monochrom kunt u bepalen of uw instellingen en het verloop van enkele functies en waarschuwingen door akoestische signalen – er zijn twee volumes – bevestigd moeten worden of dat de werking van de camera voornamelijk geruisloos moet zijn. Als terugmelding gelden een klik- resp. een pieptoon die telkens voor de bevestiging van de knopbediening en als signaal voor een volle geheugenkaart kunnen worden geactiveerd. Instellen van de optie 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Auto power off. (4.1.15) en Opmerking: In de fabrieksinstelling zijn de geluidssignalen uitgeschakeld. Tijd Automatische uitschakeling De tijd kan naar keuze in 24-uurs of 12-uurs formaat worden aangegeven. Deze functie schakelt de Leica M Monochrom vanzelf uit na een vooraf ingestelde tijd. Deze situatie komt overeen met de hoofdschakelaarstand OFF (1.18, zie p. 106). U kunt kiezen Instellen U kunt zowel de beide cijfergroepen alsook de weergave ervan instellen onder het menupunt Time (5.1.19) in de onderpunten Setting en Time Format en in principe net zo als beschreven bij Date in de vorige sectie. a. of deze functie moet worden geactiveerd en zo ja, b. na welke tijd de camera wordt uitgeschakeld. 2. daar de gewenste functie. Opmerking: Ook als de camera zich in de paraatstand bevindt, d.w.z. de indicaties na 12s zijn verdwenen of de geactiveerde functie Auto power off deze heeft uitgeschakeld, kan de camera te allen tijde door indrukken van de ontspanner (1.19) weer in gebruik worden genomen. Instellen van de functies 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Acoustic signal (4.1.22) en 2. roep het submenu op. Het bestaat uit de 3 punten Volume, Key Click en SD Card full. 3. Kies Volume en • er verschijnt een volgend submenu met de 3 keuze-opties Off (geen enkele toon), Low en High. 4. Kies in dit submenu de gewenste functie. • Na de bevestiging verschijnt weer het oorspronkelijke schermbeeld. 5. Kies in de beide andere submenu's of u de geluiden voor de beoogde functies wilt activeren of niet. 113 Opname-basisinstellingen In- / uitschakelen van de herkenning van het objectieftype Door de 6-bit codering in de bajonet (1.11) van actuele Leica M-objectieven kan de Leica M Monochrom met zijn sensor in de bajonet (1.10) het geplaatste objectieftype herkennen. ––Deze informatie wordt o.a. voor het optimaliseren van de beeldgegevens gebruikt. Zo wordt de randverduistering, die bijv. bij groothoekobjectieven en grote diafragma-openingen bijzonder opvallend kan zijn, in de beeldgegevens gecompenseerd. ––Ook de regeling van de flitsbelichting en de flitsreflector gebruikt de objectiefgegevens (zie „Geschikte flitsapparaten“, p. 130). ––Bovendien wordt de informatie die deze 6-bit codering levert naar het EXIF-bestand van de opnamen geschreven. Bij de beeldgegevens van de INFOweergave (zie pag 141) is bovendien de objectiefbrandpuntsafstand (3.3.7 b, zie p. 96) aangegeven. Opmerking: Bij het gebruik van objectieven zonder 6-bit codering moet de herkenningsfunctie ter vermijding van foutieve functies worden uitgeschakeld of moet het gebruikte objectieftype handmatig worden opgegeven (zie p. 114). 114 Instellen van de optie 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Lens Detection (4.1.1) en 2. in het bijbehorende submenu de gewenste variant: ––Off of ––Auto als er een gecodeerd objectief is geplaatst, of ––Manual als er een niet-gecodeerd objectief is geplaatst. Handmatig invoeren van het objectieftype / de brandpuntsafstand Oudere Leica M-objectieven worden wegens het ontbreken van de codering niet door de camerabody herkend, maar de „identificatie“ kan via het menu plaatsvinden. 3. Selecteer in de lijst van het submenu Manual het objectief dat u gebruikt. • Op het LCD-scherm (1.32) verschijnt een objectieflijst die voor een ondubbelzinnige identificatie ook de betreffende artikelnummers vermeldt Aanwijzingen: • Het artikelnummer is bij vele objectieven aan de andere kant van de scherptediepteschaal gegraveerd. • De lijst vermeldt objectieven die zonder codering verkrijgbaar waren (ca. voor juni 2006). Objectieven van een latere introductiedatum zijn uitsluitend gecodeerd verkrijgbaar en kunnen daarom niet handmatig worden geselecteerd. • Bij gebruik van de Leica Tri-Elmar-M 1:4/16-1821mm ASPH. wordt de ingestelde brandpuntsafstand niet aan de camerabody overgedragen en daarom ook niet in de EXIF-gegevensrecord van de opnamen vermeld. U kunt de brandpuntsafstand echter naar wens handmatig opgeven. • De Leica Tri-Elmar-M 1:4/28-35-50mm ASPH. bezit daarentegen de voor de inspiegeling van de geschikte lichtkaders in de zoeker noodzakelijke mechanische overbrenging van de ingestelde brandpuntsafstand naar de camera, die door de elektronica van de camera wordt afgetast en voor de correctie van deze brandpuntsafstand wordt gebruikt. Wegens gebrek aan ruimte staat in het menu alleen een artikelnummer - 11 625. U kunt vanzelfsprekend ook de beide andere varianten – 11 890 en 11 894 – gebruiken - de in het menu ingestelde waarden gelden hiervoor net zo. Resolutie Bestandsformaat De registratie van de beeldgegevens is in het JPEGformaat met vijf verschillende aantallen pixels, d.w.z. resoluties mogelijk. Dit maakt een precieze afstemming op het voorgenomen gebruik, resp. de capaciteit van de aanwezige geheugenkaart mogelijk. Met de grootste resolutie (overeenkomend met de grootste datahoeveelheid), die u bijv. voor de hoogste kwaliteit bij grotere afdrukken wilt kiezen, kunnen natuurlijk aanzienlijk minder opnamen op een kaart worden opgeslagen dan bij de kleinste resolutie, die bijv. voor verzending per e-mail of voor internetpagina’s ruim voldoende is. Registratie van de beeldgegevens kan naar keuze gebeuren a. in de gewenste JPEG-indeling – JPG fine of Opmerking: Opslag van onbewerkte beeldgegevens (DNG, zie het volgende gedeelte) is altijd uitsluitend met de hoogste resolutie. Instellen van de optie 1. Kies in het menu met de opnameparameters (zie p. 97/110) Resolution (4.2.2) en b. in de bestandsindeling DNG, of c. gelijktijdig in beide (d.w.z. dat er per opname altijd twee bestanden ontstaan). Daarbij wordt altijd voor het JPG-bestand de voor de gekozen variant ingestelde resolutie gebruikt. Dit maakt enerzijds een precieze afstemming op de beoogde toepassingsdoeleinden resp. op het gebruik van de aanwezige geheugencapaciteit op de kaart mogelijk, maar anderzijds ook op de benodigde zekerheid en flexibiliteit voor toepassingen naderhand. Instellen van de optie 1. Kies in het menu met de opnameparameters (zie p. 97/110) Resolution (4.2.1) en Aanwijzingen: • Voor de ongecomprimeerde opslag van onbewerkte opnamegegevens wordt het gestandaardiseerde formaat DNG (Digital Negative) gebruikt. • Bij de opslag van onbewerkte gegevens (DNG) wordt de resolutie automatisch en onafhankelijk van de bestaande instelling (voor het JPEG-formaat) op (18MP) ingesteld, (zie vorige sectie). • Bij gelijktijdige opslag van de beeldgegevens als DNG en JPG fine wordt voor het JPEG-formaat de bestaande instelling van de resolutie gebruikt, d.w.z. de beide bestanden kunnen verschillende resoluties hebben. • Het op het LCD-scherm getoonde, resterende aantal opnamen verandert niet noodzakelijkerwijs na elke opname. Dit hangt van het motief af; zeer fijne structuren resulteren bij JPEG-bestanden in een grotere hoeveelheid gegevens, homogene vlakken in een kleinere hoeveelheid. 2. in het bijbehorende submenu de gewenste variant. 2. in het bijbehorende submenu de gewenste resolutie. 115 ISO-gevoeligheid In de gebruikelijke fotografie wordt met de keuze van de ISO-waarde de lichtgevoeligheid van de gebruikte film in acht genomen. Gevoelige films staan – bij gelijke helderheid – kortere sluitertijden en/of kleinere diafragma’s toe en omgekeerd. De ISO-waarden van de Leica M Monochrom zijn instelbaar van ISO 320–10 000. De optimale weergavekwaliteit wordt met de laagste instelling ISO 320 bereikt. De hogere gevoeligheden hebben toenemende "beeldruis" tot gevolg. Dit effect kan met de "korrelstructuur" van zeer gevoelige films worden vergeleken. De instelling Pull 160 komt qua helderheid overeen met gevoeligheid ISO 160. Opnamen met deze instelling hebben echter een lagere contrastomvang. Bij toepassing van deze gevoeligheid moet er beslist op worden gelet dat belangrijke delen van het beeld niet worden overbelicht. De instelling is in 1/3 ISO-stappen en maakt zodoende een nauwkeurige, handmatige en aangepaste instelling mogelijk van sluitertijd/diafragma aan de betreffende situaties. Behalve de vaste instellingen heeft de Leica M Monochrom ook een functie AUTO ISO waarbij de camera de filmgevoeligheid automatisch aan het omgevingslicht aanpast. Samen met de tijdautomaat 1 (zie p. 124) vergroot dit het bereik van de automatische belichtingsregeling aanzienlijk – namelijk met wel 4 diafragmastops. Deze optie biedt echter ook de mogelijkheid prioriteiten vast te leggen, bijv. om creatieve redenen. U kunt zowel het gebied van de gebruikte filmgevoeligheid begrenzen – bijv. wegens de hiervoor beschreven ruis, alsook de minimale sluitertijd bepalen waarbij de automatische verhoging van de filmgevoeligheid wordt toegepast - bijv. om met zekerheid bewogen opnamen te vermijden. 2. Kies, terwijl u de ISO -knop ingedrukt houdt, met de instelknop (1.29, volgende en vorige) of de kruisknoppen (1.30, per regel of kolom), de gewenste gevoeligheid, resp. de automatische instelling. Opmerking: De lijst blijft na het loslaten van de ISO -knop nog ca. 2s zichtbaar. Als de lijst verdwijnt, wordt de ingestelde waarde overgenomen. Als er AUTO ISO is ingesteld, kunt u de optie aan uw werkwijze, resp. uw wensen met betrekking tot beeldvorming aanpassen2. 3. Kies hiervoor in het hoofdmenu (zie p. 97/110) AUTO ISO Einst. (4.1.5) en 4. in het bijbehorende submenu Max ISO en/of Slowest speed. 1 116 Instellen van de optie 1. Houdt u de ISO -knop (1.23) ingedrukt. • Op het LCD-scherm (1.32) verschijnen, gerangschikt in een raster, de mogelijke instellingen. ij handmatige instelling van de belichting en bij gebruik van flitsapB paraten (altijd met 1/180s) is deze functie niet beschikbaar. 2 eze functie vereist het gebruik van gecodeerde objectieven D (zie p. 104). 5. Kies daarna in het Max ISO-submenu; ––het gebied waarin de automaat moet werken, door de hoogste te gebruiken gevoeligheid vast te leggen en/of ––in het Slowest speed-submenu, of u het aan de camera wilt overlaten sluitertijden voor onbewogen opnamen in te stellen – met Lens dependent2, ––of u zelf een bepaalde langste sluitertijd in het gebied tussen de 1/125s en 1/8s (in hele stappen) wilt voorinstellen. Bij Lens dependent schakelt de camera pas over op een hogere filmgevoeligheid als wegens geringere helderheid de sluitertijd onder de 1/ brandpuntafstand-drempel zou dalen, dus bijv. bij langere tijden dan 1/30s met een 35mm-objectief. Opmerking: Bij het gebruik van de automatische belichtingsserie (zie p. 127) zijn alle AUTO ISO-instellingen vastgelegd: -- De gevoeligheid die door de camera automatisch voor de eerste opname is bepaald, wordt ook voor alle andere opnamen van een serie gebruikt, d.w.z. deze ISO-waarde wordt tijdens een serie niet veranderd. -- De instellingen in de AUTO ISO-submenu's zijn niet effectief, d.w.z. de sluitertijden van de camera zijn volledig beschikbaar. 117 Opmerking: De in de volgende drie alinea's beschreven opties en instellingen hebben alleen betrekking op opnamen in een van de JPEG-formaten. Als het bestandsformaat DNG is gekozen, hebben deze geen effect, omdat de beelddata in dit geval in principe in de oorspronkelijke vorm worden opgeslagen (wijzigingen moeten later op de computer worden aangebracht). Beeldeigenschappen/ Contrast EN scherpte Een van de vele voordelen van digitale fotografie is de zeer eenvoudige wijziging van belangrijke beeldeigenschappen. Terwijl beeldbewerkingsprogramma’s dit – na de opname en op de computer – in grote mate toestaan, kunt u bij de Leica M Monochrom twee van de belangrijkste beeldeigenschappen al voor de opname beïnvloeden: • Het contrast, d.w.z. het verschil tussen lichte en donkere partijen, bepaalt of een beeld eerder „flets“ of „briljant“ overkomt. Daarom kan het contrast door vergroten of verkleinen van dit verschil, d.w.z. door de heldere weergave van lichte en donkere partijen worden beïnvloed. • Een scherpe afbeelding door de juiste afstandsinstelling – tenminste van het hoofdmotief – is een voorwaarde voor een gelukte opname. De scherpe indruk van een beeld wordt weer sterk bepaald door de scherpte aan de zijkanten, d.w.z. hoe klein het overgangsgebied van licht naar donker aan de zijkanten van het beeld is. Door het vergroten of verkleinen van dit gebied kan dus ook de indruk van scherpte worden gewijzigd. Tinten Alle twee beeldeigenschappen kunnen – onafhankelijk van elkaar - via het menu op vijf niveaus worden ingesteld, zodat u de camera optimaal aan de betreffende situatie, d.w.z. aan de aanwezige lichtomstandigheden kunt aanpassen. Instellen van de functies 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Toning (4.1.8) Opmerking: Deze instellingen betreffen alleen opnamen met een van de JPEG-formaten. Als u een van de twee DNG-bestandsformaten hebt gekozen, hebben deze instellingen geen effect, omdat de beelden in dit geval in principe in de oorspronkelijke vorm worden opgeslagen (wijzigingen moeten later op de computer worden aangebracht). Instellen van de functies 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Sharpening (4.1.6), ofwel Contrast (4.1.7) en 2. in het submenu het gewenste niveau (Low, Medium Low, Standard, Medium high, High). 118 Tinten is in de zwart-witfotografie altijd al een populair stijlmiddel geweest. Een lichte „inkleuring“ van de zwart-witopname verleent hem een ander „karakter“. Een bruine tint kan bijvoorbeeld een „antieke“ werking hebben en een blauwige tint een koude stemming creëren. Met de Leica M Monochrome hebt u de keuze tussen drie zulke tinten, in telkens twee intensiteitsstappen. 2. en in het volgende submenu het type tinting, HUE of STRENGTH 3. in het betreffende submenu het gewenste niveau, bij Hue de kleur van de tint (sepia, blue of selenium), ofwel bij STRENGTH de kleurverzadiging, (Off, Medium low of High). Juist vasthouden van de camera Voor scherpe, onbewogen opnamen moet de camera zo rustig mogelijk en comfortabel worden vastgehouden. U krijgt een geschikte, stabiele „driepuntsondersteuning“ van de Leica M Monochrom als u deze met de rechterhand vasthoudt, waarbij de wijsvinger op de ontspanknop ligt en de duim stabiliserend daarachter op de achterkant van de behuizing rust. Daarbij ondersteunt de linkerhand tevens aan de onderkant nog het objectief om snel te focusseren of omsluit deze de camera. U krijgt extra steun als u de camera tegen voorhoofd en wang gedrukt houdt. Voor rechtop staande foto’s dient u de Leica M Monochrom naar links te draaien. De handen kunnen daarbij in dezelfde positie als bij opnamen in liggend formaat blijven. De camera kan echter ook naar rechts worden gedraaid. In dat geval kan het handig zijn met de duim op de ontspanknop te drukken. Aanwijzingen: • Als praktisch accessoire wordt de handgreep M voor bijzonder stabiel vasthouden en met losse hand dragen van de Leica M Monochrom aanbevolen (bestelnr. 14 486 zwart) • De Leica M Monochrom is van een geïntegreerde sensor voorzien die de stand van de camera – horizontaal of verticaal (beide richtingen) – bij elke opname registreert. Deze informatie maakt het mogelijk dat opnamen bij aansluitende weergave met programma’s op een computer (niet op het LCDscherm van de camera!) steeds automatisch rechtop worden getoond. 119 De lichtkader-meetzoeker De lichtkader-meetzoeker van de Leica M Monochrom is niet alleen een bijzonder hoogwaardige, grote, briljante en heldere zoeker, maar ook een aan het objectief gekoppelde, zeer precieze afstandsmeter. Deze heeft een vergrotingsfactor van 0,68x. De grootte van de lichtkaders is op het uitgangsformaat van de Leica M Monochrom afgestemd en komt daarmee ongeveer overeen met de sensorgrootte van 24 x 36mm1 bij een afstandsinstelling van 1m. De lichtkaders zijn zodanig met de afstandsinstelling gekoppeld dat de parallax – de offset tussen de objectief- en zoekeras – automatisch wordt gecompenseerd. Lichtkaderbeeld en opnamebeeld dekken elkaar over het totale afstand-instelgebied van 0,7m tot ∞ verregaand. Verregaand wil zeggen dat de sensor bij afstanden van minder dan 1m iets minder registreert dan de binnenkanten van de lichtkaders, bij grotere afstanden iets meer (zie grafieken hiernaast). Deze geringe afwijkingen zijn in de praktijk zelden van doorslaggevende betekenis en worden door het principe bepaald: 1 Het exacte formaat bedraagt 23,9 x 35,8mm en komt daarmee overeen met het bruikbare formaat van analoge Leica M-modellen. 120 lichtkaders van een zoekercamera moeten op de beeldhoek van de betreffende objectiefbrandpuntsafstanden worden afgestemd. De nominale beeldhoek verandert echter iets bij het focusseren – bepaald door de daarbij veranderende uittrekking, d.w.z. door de afstand van het optische systeem t.o.v. het sensorvlak. Als de ingestelde afstand kleiner is dan oneindig (en overeenkomstig de uittrekking groter), wordt ook de werkelijke beeldhoek kleiner – het objectief registreert minder van het motief. Bovendien zijn de verschillen van de beeldhoek bij langere brandpuntsafstanden ten gevolge van de grotere uittrekking ook groter. Als u objectieven met brandpuntafstanden 28 mm (Elmarit vanaf fabricagenummer 2 411 001), 35, 50, 75, 90 en 135mm gebruikt, worden automatisch de bijbehorende lichtkaders in de combinaties 28+90mm, 35+135mm, 50+75mm ingespiegeld. In het midden van het zoekerveld ligt het rechthoekige afstand-meetbeeld, dat lichter is dan het omliggende beeldveld. Alle objectieven van 16 tot 135mm brandpuntafstand koppelen bij het plaatsen op de Leica M Monochrom aan de afstandsmeter aan. Wanneer de belichtingsmeter is ingeschakeld, verschijnen onder in het zoekerbeeld de LED’s van de belichtingsmeter, resp. het LED-flitssymbool. Meer over de afstands- en belichtingsmeting evenals de flitsmodus staat in de relevante secties op de pagina’s 122/123/130. De beeldveldkiezer De beeldveldkiezer (1.8) vergroot de mogelijkheden van de zoeker bij de Leica M Monochrom. Met deze ingebouwde universele zoeker kunt u te allen tijde de beeldkaders in beeld brengen die niet tot het op dat moment gebruikte objectief behoren. U ziet dan direct of het voor de beeldvorming gunstiger is het motief met een andere brandpuntsafstand op te nemen. Als de hendel naar buiten, d.w.z. van het objectief wordt weg gezwenkt, verschijnen de beeldbegrenzingen voor 35 en 135mm brandpuntsafstand. Als de hendel in de verticale, centrale positie wordt gedraaid, verschijnen de beeldveldbegrenzingen voor 50 en 75 mm brandpuntsafstand. Als de hendel naar binnen, d.w.z. naar het objectief wordt gezwenkt, verschijnen de beeldbegrenzingen voor 28 en 90mm brandpuntsafstand. B A 35mm + 135mm 50mm + 75mm 28mm + 90mm A Lichtkader / B Werkelijk beeldveld Instelling op 0,7m: de sensor registreert ca. een kader-breedte minder. Instelling op 1m: de sensor registreert precies het beeldveld dat door de binnenkanten van het lichtkader wordt gevat. Instelling op oneindig: de sensor registreert ca. 1 (verticaal)/4 (horizontaal) kaderbreedte(n) meer. 121 Afstandsmeting Met de afstandsmeter van de Leica M Monochrom kan vanwege zijn grote effectieve meetbasis zeer precies worden gewerkt. Dit blijkt vooral bij het gebruik van groothoekobjectieven met hun relatief grote scherptediepte gunstig te zijn. Mechanische meetbasis x zoeker- = effectieve (afstand van de optische assen van vergroting meetbasis x 0,68 = 47,1mm het zoekervenster en het kijkvenster van de afstandsmeter) 69,25mm Dubbele contour = onscherp Contouren op elkaar = scherp Onderbroken lijn = onscherp Doorlopende lijn = scherp Het meetveld van de afstandsmeter is in het midden van de zoeker als lichte, scherp afgebakende rechthoek te zien. Als u het grote kijkvenster (1.6) van de zoeker dicht houdt, blijven slechts het in beeld gespiegelde lichtkader en dit meetveld zichtbaar. De scherpte kan volgens de mengbeeld- of deelbeeldmethode worden ingesteld. Mengbeeldmethode (dubbelbeeld) Richt bij een portret bijv. het meetveld van de afstandsmeter op het oog en draai net zo lang aan de afstandsinstelring van het objectief totdat de contouren in het meetveld samenvallen. Daarna het motief vastleggen. 122 Deelbeeldmethode Richt bij een architectuur-opname het meetveld van de afstandsmeter bijv. op de verticale zijkant van een huis of een andere duidelijk afgebakende verticale lijn en draai met de afstandsinstelring van het objectief net zo lang totdat de contouren van de zijkant of lijn op de begrenzingen van het meetveld zonder offset zijn te zien. Daarna het motief vastleggen. Een duidelijke scheiding van beide instelmethodes komt in de praktijk zelden voor. Beide criteria kunnen heel goed in combinatie worden gebruikt. Belichtingsmeting Bij de Leica M Monochrom wordt de belichtingsmeting van het aanwezige omgevingslicht via het objectief bij het ingestelde diafragma en met nadruk op het midden uitgevoerd. Daarbij wordt het door de lichte sluiterlamel van het eerste sluitergordijn gereflecteerde licht door een fotodiode opgevangen en gemeten. Deze siliciumfotodiode met ervoor geplaatste convergerende lens is in het midden van de camerabodem geplaatst. De voor een juiste belichting geschikte tijd-/diafragmacombinaties worden door de zoeker- ofwel LCDscherm-indicaties aangegeven of hiermee bepaald. Bij de tijdautomaat wordt het diafragma met de hand gekozen, de bijbehorende geschikte sluitertijd kiest de camera echter zelf. In deze modus informeert een digitale LED-indicatie over de berekende sluitertijd (bijv. 1000) Bij handmatige instelling van beide waarden dient voor de afstemming van de belichting een uit drie rode LED’s bestaande lichtschaal ( • ). Als de instelling goed is, licht alleen de middelste, ronde LED op. In- / uitschakelen van de belichtingsmeter De belichtingsmeter wordt door licht indrukken van de ontspanner (1.19) tot het 1e drukpunt ingeschakeld, mits de camera met de hoofdschakelaar is (1.18) ingeschakeld en de tijd-instelknop (1.17) niet op B staat. Als aanduiding dat de belichtingsmeter gereed is om te meten, brandt een van de indicaties in de zoeker voortdurend: ––bij tijdautomaat door de digitale LED-indicatie van de sluitertijd, ––bij handmatige instelling door een van de beide driehoekige LED’s, evt. samen met de middelste, ronde LED. Als de ontspanknop weer wordt losgelaten, zonder de sluiter te activeren, blijft de belichtingsmeter nog ca. 12s lang ingeschakeld en blijft (blijven) de betreffende LED(’s) zolang branden. Wanneer de tijd-instelknop op B staat, is de belichtingsmeting uitgeschakeld. Aanwijzingen: • Als de indicaties verdwenen zijn, bevindt de camera zich in „Stand-by“. • Als een juiste belichting met de beschikbare sluitertijden bij tijdautomaat niet mogelijk is, knippert als waarschuwing de sluitertijd-indicatie (meer hierover vindt u in het hoofdstuk “De tijdautomaat“ op p. 124). • Als het meetbereik van de belichtingsmeter bij handmatige instelling en zeer lage luminantie te laag is, knippert als waarschuwingsindicatie de linker driehoekige led. Bij tijdautomaat wordt de sluitertijd aangegeven. Wanneer de benodigde sluitertijd de langst mogelijke tijd van 32s overschrijdt, knippert ook deze indicatie. • Wanneer de camera langere tijd niet wordt gebruikt of in een tas wordt opgeborgen, moet deze altijd met de hoofdschakelaar worden uitgeschakeld. Hierdoor wordt elk stroomverbruik voorkomen dat ook in de stand-by modus na het automatisch uitschakelen van de belichtingsmeter en het verdwijnen van de indicaties toch nog plaatsvindt. Onbedoelde opnamen worden hiermee ook verhinderd. • Voor een optimale opname dient u erop te letten dat heldere beeldpartijen in geen geval overbelicht worden. Hiervan kunt u zich met de clipping-indicatie (zie p. 140) eenvoudig verzekeren. • Bij zeer weinig omgevingslicht, d.w.z. in het grensgebied van de belichtingsmeter, kan het ca. 0,2s duren voordat de LED’s oplichten. 123 De belichtingsprogramma's De Leica M Monochrom kent twee belichtingsmodi: tijdautomaat of handmatige instelling. Afhankelijk van motief, situatie en individuele voorkeur kan op deze wijze gekozen worden uit ––de gebruikelijke „half-automaat“ of ––de vaste instelling van sluitertijd en diafragma. Tijdautomaat Als de tijd-instelknop (1.17) zich in de stand A bevindt, berekent de elektronica van de camera de geschikte sluitertijd automatisch en traploos in een gebied van 1/4000s tot 32s, overeenkomstig de ingestelde gevoeligheid, gemeten helderheid en het handmatig gekozen diafragma. In de zoeker van de camera wordt de bepaalde sluitertijd digitaal weergegeven, voor een beter overzicht in halve trappen. Bij langere sluitertijden dan 2s wordt na het ontspannen in de weergave de resterende belichtingstijd in seconden teruggeteld. De werkelijk bepaalde, en traploos gestuurde belichtingstijd kan echter van de indicatie in halve trappen afwijken: Als er bijv. voor het ontspannen 16 (als dichtstbijgelegen waarde) in de indicatie te zien is en de bepaalde belichtingstijd toch langer is, kan het terugtellen na het ontspannen ook met 19 beginnen. 124 Bij extreme lichtomstandigheden kan de belichtingsmeting bij de interpretatie van alle parameters sluitertijden geven die buiten het werkgebied liggen, d.w.z. dat er belichtingstijden korter dan 1/4000s of langer dan 32s nodig zijn. In zulke gevallen worden toch de genoemde minimale en maximale sluitertijden gebruikt en als waarschuwing knipperen deze waarden in de zoeker. Meetwaardegeheugen Vaak worden belangrijke motieven om vormgevende redenen uit het midden geplaatst en soms zijn deze motieven lichter of donkerder dan normaal. De sterk in het midden geaccentueerde meting van de Leica M Monochrom registreert echter vooral een gebied in het midden van het beeld en is op een gemiddelde grijswaarde geijkt. Motieven en situaties van deze soort kunnen ook met de tijdautomaat zeer eenvoudig met het meetwaardegeheugen worden verwerkt. Hiertoe wordt: 1. het midden van de zoeker door zwenken van de camera eerst op het belangrijke deel van het motief gericht en daarna op een ander detail van gemiddelde helderheid 2. en door indrukken van de ontspanner (1.19) tot het 2e drukpunt gemeten en opgeslagen. Zolang het drukpunt wordt vastgehouden, verschijnt als bevestiging in de zoeker een kleine rode punt op de regel met cijfers en de tijdindicatie verandert ook bij gewijzigde lichtomstandigheden niet meer. 3. Met nog steeds ingedrukt gehouden ontspanknop wordt de camera daarna op de definitieve beelduitsnede gezwenkt 4. en kan dan met de aanvankelijk bepaalde belichting worden ontspannen. Een wijziging van de diafragma-instelling nadat de meetwaarde is opgeslagen, heeft geen aanpassing van de sluitertijd tot gevolg en zou tot een foutieve belichting leiden. Het geheugen wordt gewist als de vinger het drukpunt van de ontspanner loslaat. Opmerking: Het meetwaardegeheugen is niet beschikbaar als de ontspannerfunctie op Soft is ingesteld (zie p. 108). Belichtingscorrecties Belichtingsmeters zijn afgestemd op een gemiddelde grijswaarde (18% reflectie), die overeenkomt met de helderheid van een normaal, d.w.z. gemiddeld fotografisch motief. Wanneer het gemeten detail van het motief niet aan deze voorwaarden voldoet, kan een belichtingscorrectie worden uitgevoerd. Vooral bij meerdere opnamen achter elkaar, bijv. als om bepaalde redenen voor een serie opnamen bewust een iets krappere of ruimere belichting gewenst is, kan de belichtingscorrectie een zeer handige functie zijn. Eenmaal ingesteld, blijft deze in tegenstelling tot het meetwaardegeheugen effectief tot u deze (bewust) weer terugstelt (meer over het meetwaardegeheugen staat in het hoofdstuk op p. 124). Op de Leica M Monochrom kunnen belichtingscorrecties in een gebied van ±3EV in stappen van 1/3EV-stappen worden ingesteld (EV: Exposure Value = belichtingswaarde). Instellen van de optie Bij de Leica M Monochrom zijn twee varianten voor de instelling van een belichtingscorrectie beschikbaar: Daarmee kiest u gelijktijdig of u de instelling via het menu of met de instelknop wilt uitvoeren. De instelling via het menu wordt geadviseerd als u bijv. al weet dat u een krappere/ruimere belichting van uw motieven wilt bereiken. De bijzonder snelle variant met de instelknop is geschikt voor onverwacht optredende situaties en maakt het mogelijk uw motief ononderbroken in de zoeker te volgen. A. Via het menu 1. Kies, in het opnameparameters-menu (zie p. 97/110) Exposure comp. (4.2.3) en 2. in het bijbehorende submenu de gewenste correctiewaarde. B. Via de instelknop 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Exp. comp. setup (4.1.10) en 2. in het bijbehorende submenu Setting ring. 3. Door aan de instelknop (1.29) te draaien, kunt u de belichtingscorrecties instellen – met de klok mee voor positieve waarden, andersom voor negatieve. C. Met ontspanner en instelwiel 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Exp. comp. setup (4.1.10) en 2. in het bijbehorende submenu Set. ring & rel. but.. 3. Als de ontspanner (1.19) op het eerste drukpunt wordt gehouden1 kan door draaien aan de instelknop (1.29) een belichtingscorrectie voor de daarop volgende opname worden ingesteld. Voor de ingestelde correcties geldt – onafhankelijk van de wijze waarop ze oorspronkelijk zijn ingevoerd: ––ze blijven continu actief totdat ze handmatig op 0 worden teruggezet; ––ze kunnen zowel via het menu alsook met de instelknop worden teruggezet; ––ze worden in het opnameparameter-menu in de vorm van EV-waarden, en in de zoeker in de vorm van gewijzigde sluitertijden weergegeven. 1Meer over de functie van de ontspanner staat in het hoofdstuk vanaf p. 110. 125 Opmerking: Een op de camera ingestelde belichtingscorrectie beïnvloedt uitsluitend de meting van het aanwezige licht! Wanneer u in de flitsmodus gelijktijdig een correctie van de TTL-flitsbelichtingsmeting wenst – parallel of tegengesteld, moet u deze bovendien (op het flitsapparaat) instellen! Zie hiervoor ook de secties over de flitsmodus vanaf p. 130. 126 Voorbeeld van een correctie naar plus Voorbeeld van een correctie naar min Bij zeer lichte motieven als sneeuw of strand zal de belichtingsmeter door de grote helderheid een relatief korte belichtingstijd aangeven. De sneeuw wordt daardoor in een gemiddelde grijswaarde weergegeven en aanwezige personen zijn te donker: onderbelichting! Om dit te voorkomen moet de belichtingstijd verlengd of het diafragma geopend worden, d.w.z. op bijv. +1 1 /3EV worden ingesteld. Bij zeer donkere motieven, die zeer weinig licht reflecteren, zal de belichtingsmeter een te lange belichtingstijd aangeven. Een zwarte auto wordt een grijze auto: overbelichting! De belichtingstijd moet verkort worden, d.w.z. op bijv. –1EV worden ingesteld. Automatische belichtingsseries Veel aantrekkelijke motieven zijn erg contrastrijk en hebben zowel zeer lichte alsook zeer donkere gebieden. Afhankelijk van het deel waarop u uw belichting afstemt, kan het beeldeffect verschillend zijn. In zulke gevallen kunnen met de Leica M Monochrom – bij tijdautomaat - met de automatische belichtingsserie meerdere alternatieven met gestaffelde belichting, d.w.z. met verschillende sluitertijden worden gemaakt. Daarna kan de geschiktste opname voor gebruik worden geselecteerd of met bewerkingssoftware een opname met zeer veel contrast worden gemaakt (denk aan HDR). Beschikbaar zijn: ––4 trappen: 0,5EV, 1EV, 1,5EV en 2EV ––3 aantallen opnamen: 3, 5 of 7 ––2 volgorden: juiste belichting, overbelichting/en, onderbelichting/en of onderbelichting/en, juiste belichting, overbelichting/en. Aanwijzingen: • Bij het gebruik van de automatische belichtingsserie zijn alle AUTO ISO-instellingen (zie p. 116) vastgelegd: ––De gevoeligheid die door de camera automatisch voor de eerste opname is bepaald, wordt ook voor alle andere opnamen van een serie gebruikt, d.w.z. deze ISO-waarde wordt tijdens een serie niet veranderd. ––De instellingen in de AUTO ISO-submenu's zijn niet effectief, d.w.z. de sluitertijden van de camera zijn volledig beschikbaar. • Afhankelijk van de beschikbare combinatie sluitertijd/ diafragma kan het werkgebied van de automatische belichtingsserie beperkt zijn. Voorbeelden (altijd bij vastgelegde diafragma-instelling): ––Gemeten sluitertijd 1/1000s, belichtingsreeks met 5 opnamen/2EV: beperkte werking, omdat de opname met -2EV 1/16000s zou vereisen. • Onafhankelijk daarvan wordt altijd het ingestelde aantal opnamen gemaakt en zijn daarom evt. meerdere opnamen van een serie gelijk belicht. • Voor series van 7 opnamen zijn alleen de niveaus 0,5EV en 1EV beschikbaar. • Automatische belichtingsseries zijn in combinatie met de flitsmodus niet mogelijk. Als er een geplaatst flitsapparaat wordt ingeschakeld, vindt er geen opname plaats. • De functie blijft actief tot deze weer in het menu wordt uitgeschakeld. Als deze niet wordt uitgeschakeld, vindt bij elke bediening van de ontspanner een volgende belichtingsserie plaats. Instellen van de optie 1. Kies in het opnameparameters-menu (zie p. 13/26) Bracketing (4.2.4) en ––Gemeten sluitertijd 1/125s, belichtingsreeks met 5 opnamen/2EV: onbeperkte werking, omdat de opname met -2EV 1/2000s mogelijk is. 2. of u de functie wilt in- of uitschakelen. ––Gemeten sluitertijd 1/1000s, belichtingsreeks met 7 opnamen/1EV: beperkte werking, omdat de opname met -3EV 1/8000s zou vereisen. 4. in het bijbehorende submenu No. of exposures, ofwel Sequence, ofwel EV incremements en 3. Kies vervolgens in het Hoofdmenu (zie p. 13/26) Bracketing setup. (4.1.9), 5. in de submenu's de gewenste waarden of varianten. ––Gemeten sluitertijd 1/500s, belichtingsreeks met 7 opnamen/1EV: onbeperkte werking, omdat de opname met -3EV 1/4000s mogelijk is. 127 Handmatige instelling van de belichting Wanneer u de belichting volledig handmatig wilt instellen, moet de tijd-instelknop (1.17) op een van de ingegraveerde sluitertijden of tussenwaarden zijn ingeklikt. Vervolgens 1. de belichtingsmeter inschakelen en 2. door draaien van de tijd-instelknop en/of diafragmainstelring van het objectief (1.14) – telkens in de richting van de oplichtende driehoekige LED – alleen de ronde LED laten branden. Behalve de voor een goede belichting benodigde draairichting van tijd-instelknop en diafragma-instelring geven de drie LED’s van de lichtschaal op de volgende wijze onder- en overbelichting evenals de juiste belichting aan: • • • • 128 Onderbelichting van minstens één diafragmatrap; draaien naar rechts nodig Onderbelichting van 1/2 diafragmastop; naar rechts draaien nodig Juiste belichting Onderbelichting van 1/2 diafragmastop; naar links draaien nodig Overbelichting van minstens één diafragmatrap; draaien naar links nodig Opmerking: Bij langere sluitertijden dan 2s wordt na het ontspannen in de weergave de resterende belichtingstijd in seconden teruggeteld. De B-instelling / T-functie Met de B -instelling, waarbij de sluiter zo lang geopend blijft als de ontspanknop ingedrukt wordt gehouden (tot maximaal 240s). In combinatie met de zelfontspanner is tevens een T-functie beschikbaar: Als zowel B is ingesteld en ook de zelfontspanner door aantippen van de ontspanner is geactiveerd (zie hiervoor ook p. 153), zal de sluiter na de gekozen voorlooptijd automatisch openen. Deze blijft dan – zonder dat de ontspanner hoeft te worden vastgehouden – zolang geopend tot de ontspanner een tweede keer wordt aangetipt. Zo kan de bewegingsonscherpte die door bediening van de ontspanner evt. ontstaat ook bij langdurige opnamen verregaand worden vermeden. De belichtingsmeter blijft in beide gevallen uitgeschakeld, na de ontspanning telt de digitale cijferindicatie in de zoeker echter ter oriëntatie de verlopen belichtingstijd in seconden mee. Aanwijzingen: • Bij lange belichtingstijden kan zeer sterke beeldruis ontstaan. Ter vermindering van dit storende verschijnsel maakt de Leica M Monochrom automatisch na opnamen met langere sluitertijden (ca. vanaf 1/30s, verschilt afhankelijk van de menu-instellingen) een tweede, „zwarte opname“ (tegen het gesloten gordijn). De bij deze parallel-opname gemeten ruis wordt dan door de computer van de eigenlijke datarecord van de opname „afgetrokken“. • Deze verdubbeling van de „belichtings“-tijd moet bij langdurige belichtingen worden gerespecteerd. De camera mag intussen niet worden uitgeschakeld. • Bij sluitertijden vanaf 2s verschijnt de waarschuwing Noise reduction1 op het LCD-scherm. 1 Het meetbereik van de belichtingsmeter Het meetbereik is bij kamertemperatuur, normale luchtvochtigheid en ISO 160/23 EV 0 tot 20 resp. diaf. 1,0 en 1,2s tot diaf. 32 en 1/1000s. Over- en onderschrijding van meetbereik Als bij handmatige instelling en zeer weinig licht het meetbereik van de belichtingsmeter niet wordt gehaald, knippert als waarschuwing de linker driehoekige LED en bij te veel licht de rechter. Bij tijdautomaat wordt de sluitertijd aangegeven. Wanneer de benodigde sluitertijd langer wordt dan de langst mogelijke van 32s, resp. korter wordt dan de kortst mogelijke van 1/4000s, zullen ook deze indicaties gaan knipperen. Omdat de belichtingsmeting met het ingestelde diafragma plaatsvindt, kan deze situatie ook door diafragmeren van het objectief ontstaan. De belichtingsmeter blijft – ook als het meetbereik niet wordt gehaald – nog ca. 12s na het loslaten van de ontspanknop ingeschakeld. Als in deze tijd (bijv. door wijziging van de motiefuitsnede of door openen van het diafragma) de lichtomstandigheden verbeteren, gaat de LED-indicatie over van knipperen naar constant branden en geeft daarmee de meting vrij. De tijdindicatie is maar een voorbeeld 129 Algemene informatie over meting en regeling flitsbelichting Flitser-meetcellen De Leica M Monochrom bepaalt het benodigde flitsvermogen door het afgeven van een of meer meetflitsen in onderdelen van seconden voor de eigenlijke opname. Direct daarna, bij het begin van de belichting, wordt de hoofdflits afgegeven. Met alle factoren die de belichting beïnvloeden (bijv. opnamefilters en wijziging van de diafragma-instelling) wordt automatisch rekening gehouden. Geschikte flitsapparaten De volgende flitsapparaten op de Leica M Monochrom zijn geschikt voor alle opties die in deze handleiding zijn beschreven: • Het systeemflitsapparaat Leica SF 58 (bestelnr. 14 488). Met zijn maximale richtgetal van 58 (bij 105mm-instelling), een automatisch (bij gecodeerde Leica M-objectieven, zie p. 104) aangestuurde zoom-reflector, een naar keuze inschakelbare tweede reflector evenals vele overige functies is dit apparaat zowel krachtig als veelzijdig te noemen. Dankzij een vast ingebouwde flitservoet met extra regel – en signaalcontacten, die de automatische overdracht van een hele reeks gegevens en instellingen mogelijk maken, is het zeer eenvoudig te bedienen. 1.20a Er kunnen echter ook andere, gebruikelijke opzetflitsapparaten met gestandaardiseerde flitsvoet 1 en ontsteking via het positieve middencontact (X-contact, 1.20a) worden gebruikt. Wij adviseren het gebruik van thyristor-geregelde elektronenflitsers. • Het systeemflitsapparaat Leica SF 24D (bestelnr. 14 444). Met zijn compacte afmetingen en zijn op de camera afgestemde design is het bijzonder geschikt. Het bezit, evenals de Leica SF 58, een vast ingebouwde flitsvoet met alle contacten en is vooral ook bijzonder eenvoudig te bedienen. • Flitsapparaten die aan de technische voorwaarden van een System-Camera-Adaption (SCA) van het systeem 3000 voldoen, met de adapter SCA3502/3501 zijn uitgerust en het richtgetal kunnen regelen. 1 Het geopende diafragma van het objectief moet handmatig op het flitsapparaat worden ingesteld. 130 Plaatsen van het flitsapparaat Bij het plaatsen van een flitsapparaat moet erop worden gelet dat de voet helemaal in de flitsschoen (1.20) van de Leica M Monochrom wordt geschoven en, indien aanwezig, met de klemmoer tegen onverhoopt loskomen wordt beveiligd. Dit is vooral bij flitsapparaten met extra regel- en signaalcontacten belangrijk omdat wijziging van de positie in de flitsschoen de vereiste contacten onderbreekt en er daardoor storingen kunnen ontstaan. De flitsmodus De volautomatische, d.w.z. door de camera geregelde, flitsmodus is bij de Leica M Monochrom beschikbaar met de hiervoor genoemde systeemcompatibele flitsapparaten en in beide belichtingsmodi tijdautomaat A en handmatige instelling. Bovendien is in alle drie belichtingsmodi een automatische invul-flitsregeling actief. Om steeds een uitgebalanceerde verhouding tussen flits- en omgevingslicht te garanderen, wordt het flitsvermogen bij toenemende helderheid evt. met max. 12/3EV verminderd. Wanneer echter het aanwezige licht zelfs met de kortst mogelijke flitssynchronisatietijd van 1/180s al overbelichting tot gevolg heeft, zal de flits met de tijdautomaat niet worden geactiveerd. In zulke gevallen wordt de sluitertijd overeenkomstig het omgevingslicht geregeld en in de zoeker aangegeven. Bovendien kunt u met de Leica M Monochrom met tijdautomaat A gebruik maken van interessante vormgevende flitstechniek zoals flitssynchronisatie op het 2e in plaats van het gebruikelijke 1e sluitergordijn en het flitsen met langere sluitertijden dan de synchronisatietijd 1/180s. Deze functies worden op de camera via het menu ingesteld (meer hierover in de volgende hoofdstukken). De Leica M Monochrom geeft de ingestelde gevoeligheid ook door aan het flitsapparaat. Daarmee kan het flitsapparaat, voorzover het deze indicaties bezit en voorzover het op het objectief gekozen diafragma ook op het flitsapparaat is ingevoerd, zijn reikwijdte automatisch corrigeren. De gevoeligheidsinstelling kan niet door het flitsapparaat worden beïnvloed. Opmerking: Voor het plaatsen moeten camera en flitsapparaat worden uitgeschakeld. 131 Aanwijzingen: • De instellingen en opties die in de volgende hoofdstukken zijn beschreven hebben alleen betrekking op de Leica M Monochrom en systeemcompatibele flitsers. • Een op de camera ingestelde belichtingscorrectie (zie p. 125) beïnvloedt uitsluitend de meting van het aanwezige licht! Wanneer u in de flitsmodus gelijktijdig een correctie van de TTLflitsbelichtingsmeting wenst – parallel of tegengesteld – moet u deze extra (op de flitser) instellen! • Meer informatie over de flitsmodus, vooral in combinatie met andere, niet speciaal op de Leica M Monochrom afgestemde flitsapparaten, evenals de verschillende modi van de flitsapparaten, vindt u in de betreffende handleiding. De instellingen voor het door de camera geregeld, automatisch flitsen Nadat het flitsapparaat is ingeschakeld en in de modus voor regeling van het richtgetal (bijv. GNC = Guide Number Control) is gezet, moet hiervoor op de Leica M Monochrom 1. voor elke flitsopname eerst de belichtingsmeting door licht indrukken van de ontspanner worden ingeschakeld, d.w.z. de weergave in de zoeker moet overgeschakeld zijn op de sluitertijden of de lichtschaal. Als dit door te snel en in één keer volledig indrukken van de ontspanner wordt verzuimd, zal het flitsapparaat evt. niet worden geactiveerd. 2. het tijdinstelwiel op A , op de flits-synchronisatietijd (1/180s), of, voor speciale effecten, een langere sluitertijd (ook B ) worden ingesteld. In de modus tijdautomaat schakelt de camera automatisch over op de in het menu ingestelde flitssynchronisatietijd, resp. het tijdbereik met (zie „Kiezen van de synchronisatietijd/het synchronisatietijd-bereik“, p. 134). 3. de gewenste, resp. het voor de betreffende afstand tot het motief benodigde diafragma worden ingesteld. 132 Opmerking: Als de automatisch geregelde of handmatig ingestelde sluitertijd korter is dan 1/180s is, zal de flitser niet flitsen. De controle-indicaties van de flitsbelichting in de zoeker als u met systeemconforme flitsapparaten werkt In de zoeker van de Leica M Monochrom staat een flitsvormige LED (2.1.3) die de toestand van de flitser weergeeft. Deze LED verschijnt samen met de beschreven indicaties voor de belichtingsmeting van het aanwezige licht. In de automatische flitsmodus (flitsapparaat op regeling richtgetal ingesteld) • verschijnt ook bij een ingeschakelde flitser niet: als er op de camera handmatig een kortere sluitertijd dan 1/180s is ingesteld. In zulke gevallen activeert de Leica M Monochrom ook een ingeschakeld en paraat flitsapparaat niet. • Bij instelling van het flitsapparaat op computersturing (A) of handmatige werking (M ) • knippert voor de opname langzaam (2Hz): het flitsapparaat is nog niet paraat verschijnt ook bij een ingeschakelde flitser niet: als er op de camera handmatig een kortere sluitertijd dan 1/180s is ingesteld. In zulke gevallen activeert de Leica M Monochrom ook een ingeschakeld en paraat flitsapparaat niet. • • brandt voor de opname: de flitser is paraat knippert voor de opname langzaam (met 2 Hz): de flitser is nog niet paraat. • • blijft na het ontspannen ononderbroken branden, de overige indicaties zijn echter verdwenen: de flitsbelichting was in orde, het flitsapparaat blijft verder paraat. brandt voor de opname: de flitser is paraat • knippert na het ontspannen snel (4 Hz), de overige indicaties zijn echter verdwenen: de flitsbelichting was in orde en het flitsapparaat is nog niet paraat. • gaat na het ontspannen samen met de overige indicaties uit: onderbelichting, bijv. door een te klein gekozen diafragma voor het motief. Als op het flitsapparaat een gedeelde flitsstand is ingesteld, kan op basis van het geringere opgeroepen vermogen ondanks de verdwenen flits-LED het apparaat toch paraat zijn. 133 Kiezen van de synchronisatietijd/ het synchronisatietijd-bereik Ook als de gebruikte sluitertijd op de regeling van de flitsbelichting geen invloed heeft (door de toch al veel kortere duur van de flits), wordt de weergave van het aanwezige licht toch door de sluitertijd – en het diafragma – bepaald. Bij vaste instelling van de kortst mogelijke sluitertijd in de flitsmodus, de synchronisatietijd, leidt dit in vele situaties tot een onnodige, meer of minder sterke onderbelichting van alle motiefdelen die door het flitslicht niet goed worden belicht. Met de Leica M Monochrom kunt u in de flitsmodus in combinatie met de tijdautomaat de sluitertijd nauwkeurig aan de voorwaarden voor het betreffende motief resp. aan uw wensen met betrekking tot beeldvorming aanpassen. Hiervoor kunt u uit vijf instellingen kiezen: 1. Lens dependent Automatische regeling van de sluitertijd, afhankelijk van de gebruikte brandpuntafstand (volgens vuistregel voor onbewogen opnamen uit de hand = 1/brandpuntafstand, bijv. 1/60s met de Summicron-M 1:2/50mm) tot en met synchronisatietijd 1/180s.1 2. Off (1/180s) vaste instelling van de kortstmogelijke sluitertijd 1 /180s, bijv. voor de scherpe afbeelding van bewegende motieven en het invulflitsen. 3. down to 1/30s, 4. down to 1/8s en 5. down to 32s Automatische regeling van alle sluitertijden, van genoemde waarde t/m synchronisatietijd 1/180s. 1 Alleen bij gebruik van Leica M-objectieven met 6-bit codering in de bajonet en inschakeling van de objectiefdetectie in het menu (zie p. 97/114/110) 134 Opmerking: Bij handmatige regeling van de belichting kunnen eveneens alle sluitertijden tot aan de synchronisatietijd 1 /180s worden ingesteld. Instellen van de optie 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Auto Slow Sync (4.1.17) en 2. in het bijbehorende submenu de gewenste variant. Keuze van het synchronisatietijdstip De belichting van flitsopnamen vindt plaats met twee lichtbronnen, de aanwezige – en het flitslicht. De uitsluitend of overwegend door het flitslicht belichte motiefdelen worden daarbij door de uitzonderlijk korte lichtimpuls bijna altijd (bij correcte scherpstelling) gestoken scherp weergegeven. Daarentegen worden alle andere motiefdelen – namelijk de delen die voldoende door het aanwezige licht zijn belicht, resp. zelf oplichten – in hetzelfde beeld met wisselende scherpte afgebeeld. Of deze motiefdelen scherp of onduidelijk worden weergegeven, resp. hoe groot de „wazigheid“ is, wordt door twee – van elkaar afhankelijke – factoren bepaald: 1. de lengte van de sluitertijd, d.w.z. hoe lang deze motiefonderdelen op de sensor „inwerken“ en 2. hoe snel deze motiefdelen – of ook de camera zelf – tijdens de opname bewegen Hoe langer de sluitertijd resp. hoe sneller de beweging is, hoe duidelijker beide – elkaar overlappende – beeldfragmenten verschillen. Bij het gebruikelijke tijdstip van de flitsontsteking tot het begin van de belichting, d.w.z. onmiddellijk nadat het 1e sluitergordijn het beeldvenster volledig heeft geopend, kan dit zelfs tot schijnbare tegenstrijdigheden leiden, zoals bij de opname van de motorfiets (links) die door zijn eigen lichtsporen wordt ingehaald. De Leica M Monochrom stelt u in staat tussen dit gebruikelijke flits-ontstekingstijdstip en de synchronisatie aan het einde van de belichting te kiezen, d.w.z. onmiddellijk voordat het 2e sluitergordijn weer begint met het sluiten van het beeldvenster. Het scherpe beeld bevindt zich in dit geval aan het einde van de beweging. Deze flitstechniek verleent de foto (rechts) een meer natuurlijke indruk van beweging en dynamiek. De functie is bij alle instellingen van camera en flitsapparaat beschikbaar, bij tijdautomaat evenals bij handmatige sluitertijden, in de verschillende automatische flitsmodi - alsook in de handmatige flitsmodus, de indicaties zijn in beide gevallen identiek. Instellen van de optie 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Flash sync (4.1.16) en 2. in het bijbehorende submenu de gewenste variant: 1st curtain of 2nd curtain. 135 Overige functies Gebruikers- / gebruikersspecifieke profielen Met de Leica M Monochrom kunnen willekeurige combinaties van alle instellingen in het hoofdmenu en opnameparameter-menu continu worden opgeslagen, bijv. om ze steeds bij terugkerende situaties / motieven snel en eenvoudig te kunnen oproepen. Er zijn in totaal vier geheugenplaatsen voor zulke combinaties beschikbaar. De namen van deze profielen bestaan in principe uit tien plaatsen. In de fabrieksinstelling wordt de eerste map Profile__1_1 genoemd, de tweede Profile_2_1 enz. De namen van de mappen in de camera kunnen echter ook worden gewijzigd en bijv. op hun toepassing worden gebaseerd. Zo kunnen ze beter en sneller worden herkend en opgeroepen. Instellingen overnemen / profiel aanmaken 1. Stel de gewenste functies in het hoofdmenu en opnameparameter-menu in. 2. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Save user profile (4.1.2) en 3. in het bijbehorende submenu de gewenste geheugenplaats. • De profielnaam verschijnt. De eerste plaats is gemarkeerd als gereed voor bewerking. 4. Met de bovenste en onderste kruisknoppen (1.30) resp. de centrale instelknop (1.29) verandert u de tekens, met de linker en rechter kruisknoppen selecteert u de andere plaatsen. • De beschikbare tekens zijn de hoofdletters A t/m Z, de kleine letters van a t/m z en de getallen van 0 t/m 9; ze zijn in deze volgorde in een eindeloze lus gerangschikt. 5. Sla de instellingen op door indrukken van de SETknop (1.21). 1 * De underscore „_“ staat hier voor joker, op het scherm blijven „onbezette“ plaatsen leeg. 136 Kiezen van een opgeslagen profiel 1. Kies, in het opnameparameters-menu (zie p. 97/110) User profile (4.2.5) en 2. in het bijbehorende submenu het gewenste profiel. Terugzetten van alle individuele instellingen Met deze functie kunt u alle eigen instellingen in het hoofdmenu en opnameparameter-menu in één keer op de fabrieksinstellingen terugzetten. Aanwijzingen: • Wanneer u een van de instellingen van het zojuist gebruikte profiel wijzigt, verdwijnt het betreffende cijfer. Instellen van de optie 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Reset (4.1.18) en • U kunt het geactiveerde snapshot-profiel altijd door bedienen van de knop SET (1.21) verlaten. 2. roep met de SET-knop (1.21) het bijbehorende submenu op. 3. Kies daarna met de linker/rechter kruisknop (1.30) de gewenste functie en 4. bevestig de keuze door opnieuw bedienen van de SET-knop. Opmerking: Deze reset betreft ook de eventueel met Save user Profile (4.1.2, zie boven) vastgelegde en opgeslagen, individuele profielen. 137 De weergavemodus Continu weergave – PLAY Voor de weergave van opnamen op het LCD-scherm (1.32) van de Leica M Monochrom kunt u uit twee modi kiezen: ––PLAY Weergave voor onbeperkte tijd Door het indrukken van de PLAY-knop (1.26) kunt u naar de weergavemodus omschakelen. • Op het LCD-scherm verschijnt het laatste opgenomen beeld evenals de betreffende indicaties (zie p. 95). Wanneer er echter geen beeldbestand op de geplaatste geheugenkaart aanwezig is, verschijnt na omschakeling op weergave de melding: ––Auto review. Kortstondige weergave na de opname Attention: No valid image data to play. Aanwijzingen: • Afhankelijk van de vooraf ingestelde optie levert het indrukken van de PLAY-knop verschillende reacties op: Uitgangssituatie a druk op de N knop PLAY a. Volledige weergave van een b. opname Weergave van een vergrote LCD-scherm uit Volledige weergave uitsnede van meerdere van de opname Opnamemodus, kleinere opnamen c. d. (zie p. 142)1 INFO -weergave met INFO -weergave met vergroting naar keuze volledig beeld (zie p. 143) Een van de Volledig beeld van de menubedieningen (zie p. laatste getoonde opname 26), ofwel DELETE - of wisbeveiligingsoptie1 (zie p. 143/144) geactiveerd. 1 De PLAY-knop moet in dit geval twee keer worden ingedrukt. • De Leica M Monochrom slaat de opnamen volgens de DCF-Standards (Design Rule for Camera File System) op. • Met de Leica M Monochrom kunnen alleen beelddata van hetzelfde type als deze camera worden getoond. 138 Automatische weergave van telkens de laatste opname In de Auto review-modus wordt elk beeld direct na de opname weergegeven. Op deze wijze kan bijv. snel en eenvoudig worden gecontroleerd of de foto gelukt is of herhaald moet worden. Met deze optie stelt u de weergaveduur van het beeld in. Instellen van de optie 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Auto review (4.1.14), 2. in het bijbehorende submenu eerst het punt Duration en 3. in het daarna verschijnende submenu de gewenste optie, resp. tijdsduur: (Off, 1s, 3s, 5s, Permanent, Release button hold). 4. Voor weergave met of zonder histogram (zie hiervoor ook p. 140), opnieuw het eerste submenu oproepen, Aanwijzingen: • De weergave-opties zullen altijd de instellingen van de betreffende actieve map van de gebruikte geheugenkaart toepassen. Als u opnamen uit andere mappen wilt bekijken, moet u de betreffende map activeren (zie p. 146). Normale weergave 3.2 Om de opnamen goed te kunnen bekijken, verschijnt er bij normale weergave alleen informatie in de kopregel (3.2.1 -3.2.6). Als er een uitsnede wordt weergegeven, zal er een betreffende indicatie bij worden getoond (zie p. 95). • Indien u met de optie serieopnamen (zie p. 107) hebt gefotografeerd, wordt in beide weergavemodi eerst de laatste foto van de serie resp. de laatste foto van de serie getoond die op de geheugenkaart is opgeslagen – mits op dit tijdstip nog niet alle opnamen van de serie door het interne buffergeheugen van de camera op de kaart zijn overschreven. Hoe u andere opnamen van de serie kunt kiezen en welke mogelijkheden er verder nog zijn voor de weergave, kunt u in de volgende sectie nalezen. Behalve de normale weergave kunt u ook nog kiezen uit 3 varianten met verschillende extra informatie. Alle 4 zijn in een eindeloze lus gerangschikt en kunnen door (meerdere keren) indrukken van de knop INFO (1.22) worden opgeroepen. 5. kies Histogram, 6. en hier dan de gewenste variant (On, Off). Uit de Auto review-modus kunt u de weergavemodus altijd naar de normale, d.w.z. qua tijd onbegrensde PLAYmodus (zie boven) terugzetten. 139 Weergave met histogram 3.3 Druk op de knop INFO 1x (uitgaand van normale weergave) om het histogram (3.3.1) in te voegen. • Het histogram verschijnt in de onderste beeldhelft. Bij gebruik van DNG-indeling (zie p. 115) is het histogram in 11 delen ingedeeld, waarvan de stappen telkens een helderheidsverschil van 1EV betekenen. Als u bovendien de clipping-weergave hebt ingeschakeld (zie volgende sectie), dan zullen eventueel de linker (dan blauw) en/of de rechter (dan rood) einden van het histogram knipperen. Aanwijzingen: • De indeling van het DNG-histogram is vergelijkbaar met zones. Dit systeem werd in de analoge zwartwitfotografie gebruikt om de belichting zodanig af te stemmen dat de in het motief voorhanden contrastomvang op de gewenste manier in de ontwikkelde afbeelding kon worden weergegeven. • Het histogram is zowel bij weergave van het gehele beeld, alsook bij een beelduitsnede beschikbaar (zie p. 142), maar niet bij gelijktijdige weergave van 4 of 9 verkleinde opnamen (zie p. 142). • De histogramweergave heeft altijd betrekking op de momenteel getoonde uitsnede van de opname (zie p. 142). Weergave met clipping-indicatie 3.4 Druk op de knop INFO 2x (uitgaande van normale weergave). Clipping-instellingen Via de menubediening kunt u uitkiezen of de gebieden in de afbeelding moeten worden gekenmerkt die zijn onder- of overbelicht en geen tekening meer vertonen. Deze verschijning wordt in de fotografie clipping genoemd. Bovendien kunt u de clipping-drempels, d.w.z. de helderheidswaarden vanaf wanneer er clipping wordt weergegeven, zelf bepalen. Als de clipping-indicatie is ingeschakeld, zal deze ook worden weergegeven als het histogram te zien is (3.3). Instellen van de optie 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Clipping (4.1.12) en 2. in het bijbehorende submenu of u de indicaties voor onderbelichting - Shadow Clipping en/of overbelichting - Highlight Clipping wilt instellen. 140 3. In de dan verschijnende submenu's (in beide gevallen in principe hetzelfde) kiest u dan of Weergave met extra informatie 3.5 Druk de knop INFO 3x naar voren (beginnend met de normale weergave) om een reeks bijkomende opnamegegevens en een verkleind beeld te laten weergeven. ––er geen clipping-indicatie moet verschijnen – Off, of ––er alleen moet worden weergegeven dat er onderen overbelichte gebieden zijn – 0%, ofwel 100%, of ––u de weergavedrempels wilt instellen – 0% - 5%, ofwel 95% - 100%. In de afbeelding verschijnt dan het volgende: • te heldere gebieden knipperen rood en te donkere blauw. Bij weergave met histogram (3.2) verschilt dit, afhankelijk of er 0%, ofwel 100% of een andere drempelwaarde is ingesteld. In het eerste geval verschijnen alleen de linker- en/of rechter rand blauw/rood, in het twee ook de betreffende delen van het histogram. Aanwijzingen: • De clipping-indicatie is zowel bij de weergave van het volledige beeld, alsook van een uitsnede beschikbaar, maar niet bij gelijktijdige weergave van 4 of 9 verkleinde opnamen (zie p. 142). Opmerking: bij deze weergave-variant wordt alleen het volledige beeld weergegeven, waarbij het er niet toe doet, of u van tevoren een uitsnede had ingesteld. • De clipping-indicatie heeft altijd betrekking op de momenteel getoonde uitsnede van de opname (zie p. 142). 141 Overige opties tijdens het bekijken A. Bekijken van andere opnamen / „bladeren“ in het geheugen Met de linker en rechter kruisknop (1.30) kunt u de overige opgeslagen opnamen oproepen. Door op de linkerknop te drukken worden opnamen met lagere nummers getoond en door op de rechterknop te drukken de hogere. Door langer te blijven drukken (ca. 2s) gaat het sneller lopen. Na het hoogste en laagste nummer beginnen de in een oneindige lus geschakelde opnamen weer van voren af aan, zodat u alle opnamen in beide richtingen kunt bereiken. • Op het LCD-scherm veranderen overeenkomstig het beeld- en bestandsnummer. B. Vergroten / kiezen van de uitsnede / gelijktijdig bekijken van meerdere verkleinde opnamen Met de Leica M Monochrom is het mogelijk om voor een betere beoordeling op het LCD-scherm een vergrote uitsnede van een opname op te roepen en de uitsnede vrij te kiezen. Omgekeerd kunt u ook maximaal 9 beelden tegelijk op het LCD-scherm bekijken, bijv. om een overzicht te krijgen of om een opname sneller te vinden. Aanwijzingen: • Hoe sterker de opname wordt vergroot, hoe minder – door de naar verhouding kleinere resolutie – de weergavekwaliteit op het LCD-scherm wordt. • Zolang een opname vergroot wordt getoond, zijn de kruisknoppen niet voor het oproepen van andere opnamen beschikbaar, maar dienen voor de „navigatie“ in het beeld (uitzondering: zie volgende aanwijzing). Door de instelknop (1.29) naar rechts te draaien (met de klokwijzers mee) wordt een uitsnede vanuit het midden vergroot. Hoe verder u draait, hoe sterker de vergroting en hoe kleiner de uitsnede. Vergrotingen zijn tot 1:1 mogelijk, d.w.z. tot 1 pixel van het LCD-scherm 1 pixel van de opname weergeeft. Met de vier kruisknoppen (1.30) kunt u bij vergrote afbeelding bovendien de locatie van de uitsnede willekeurig kiezen. Hiervoor wordt de knop (meermaals) in de richting ingedrukt, waarin u de uitsnede wilt verschuiven. 142 • De rechthoek binnen het kader (3.2.5/3.5.7j) in de rechterbenedenhoek van het LCD-scherm symboliseert – bovendien als vergroting - de locatie van de getoonde uitsnede. Opmerking: U kunt ook bij vergrote afbeelding direct naar een andere opname gaan die dan in dezelfde vergroting wordt getoond. Hiertoe dienen weer de linker en rechter kruisknop - maar u moet daarbij de knop PLAY (1.26) ingedrukt houden. Door de instelknop naar links te draaien (tegen de klokwijzers in, uitgaande van de normale grootte), kunt u gelijktijdig 4 -, resp. door verder te draaien 9 opnamen op het LCD-scherm bekijken. • Op het LCD-scherm (1.32) worden maximaal 9 verkleinde afbeeldingen getoond, inclusief de eerder in normale grootte bekeken opname die door een rode rand is gemarkeerd. Met de vier kruisknoppen kunt u vrij tussen de verkleinde afbeeldingen navigeren, het betreffende beeld wordt gemarkeerd. Dit beeld kunt u door de instelknop naar rechts te draaien weer op normale grootte brengen. Opmerking: Bij de weergave van 9 beelden wordt door de instelknop verder naar links te draaien het rode kader om alle beelden geplaatst, zodat vervolgens “per blok” snel kan worden „gebladerd“. C. Wissen van opnamen Zolang een opname op het LCD-scherm wordt getoond, kan deze eventueel ook op dat moment worden gewist. Dit kan nuttig zijn als de opnamen bijv. op andere media werden opgeslagen, als ze niet meer nodig zijn of wanneer meer geheugen op de kaart nodig is. De Leica M Monochrom biedt de mogelijkheid naar behoefte afzonderlijke of gelijktijdig alle opnamen te wissen. Aanwijzingen: • Wissen is alleen in de weergavemodus mogelijk, onafhankelijk of de opname in normale grootte of in meerdere verkleinde afbeeldingen wordt getoond (echter niet als bij de 9-voudige weergave het rode kader het gehele blok omsluit, zie p. 147). • Bij beveiligde opnamen moet de wisbescherming eerst worden opgeheven voordat ze kunnen worden gewist (zie hiervoor ook het volgende gedeelte). Belangrijk: Het wissen van de opnamen is definitief. Ze kunnen daarna niet meer worden opgeroepen. Procedure 1. Druk op de knop DELETE (1.24). • Op het LCD-scherm (1.32) verschijnt het submenu in beeld. Aanwijzingen: • Het wissen kan altijd door opnieuw op de knop DELETE te drukken, worden onderbroken. • Tijdens de gehele wisprocedure zijn de volgende bedieningselementen, resp. hun functies niet beschikbaar: de knop INFO (1.22) en de wisbeveiliging. 143 2. In eerste instantie bepaalt u De indicaties na het wissen • of u enkele opnamen wilt wissen Delete Single, of Wissen van afzonderlijke opnamen • gelijktijdig alle opnamen wilt wissen Delete All. Na het wissen verschijnt de voorgaande opname. Wanneer echter geen opnamen meer op de kaart zijn opgeslagen, verschijnt de melding: Attention No valid image to play. 3. De overige bediening vindt plaats via het menu, d.w.z. in principe net zoals in het hoofdstuk „De menubediening“ is beschreven (zie p. 110). Dus na het kiezen van het vereiste menu en met behulp van de instelknop (1.29), de kruisknoppen (1.30) en de knop SET (1.21). Opmerking: • Als de getoonde opname wisbeveiligd is (zie p. 144), kan in het submenu de optievariant Single niet worden geselecteerd. • Bij het wissen van alle opnamen moet u – als bescherming tegen onbedoeld wissen – in een tussenstap nog een keer bevestigen dat u werkelijk alle beelden op de geheugenkaart wilt wissen. 144 Wissen van alle opnamen op de geheugenkaart Na het wissen verschijnt de melding: Attention No valid image to play. Als echter een of meerdere opnamen tegen wissen zijn beschermd, verschijnen deze, resp. de eerste van deze opnamen. Opmerking: Door het wissen van een opname worden de volgende opnamen op het beeldtelwerk (3.2.4/3.3.6) volgens het volgende voorbeeld opnieuw genummerd: wist u bijvoorbeeld beeld nr. 3, wordt het beeld dat voorheen nr. 4 was vervolgens nr. 3, het beeld dat voorheen nr. 5 was, wordt nr. 4, enz. Dit geldt echter niet voor de bestandsnummering op de geheugenkaart (bij de INFO -weergave, zie p. 96/141) van de resterende beeldbestanden in de map (3.3.7i), die in principe ongewijzigd blijft. D. Beveiligen van opnamen / opheffen van de wisbeveiliging De op de geheugenkaart geregistreerde opnamen kunnen tegen onbedoeld wissen worden beveiligd. Deze wisbeveiliging kan altijd weer worden opgeheven. Aanwijzingen: • Het beveiligen van opnamen, resp. het opheffen van de wisbeveiliging is alleen in de weergavemodus mogelijk, maar onafhankelijk van de weergave in normale grootte of in meerdere verkleinde afbeeldingen (maar niet als bij de 9-voudige weergave het rode kader het gehele blok omsluit, zie p. 142). • Zie het vorige gedeelte voor de handelingen/gevolgen bij het wissen van beveiligde opnamen. • Wanneer u toch wilt wissen, dient u de beveiliging zoals hierna beschreven op te heffen. • De wisbeveiliging is alleen in de Leica M Monochrom effectief. • Ook beveiligde opnamen worden bij het formatteren van de geheugenkaart gewist (zie hiervoor ook het volgende gedeelte). • Bij SD-/SDHC-geheugenkaarten kunt u onbedoeld wissen verhinderen door de schakelaar voor schrijfbeveiliging van de kaart (zie p. 103) in de met LOCK gekenmerkte stand te zetten. Procedure 1. Druk op de knop SET (1.21). • Op het LCD-scherm (1.32) verschijnt het submenu in beeld. De overige bediening loopt via het menu, d.w.z. in principe net zoals in het hoofdstuk „De menubediening“ is beschreven (zie p. 110). Dus na het kiezen van het vereiste menu en met behulp van de instelknop (1.29), de kruisknoppen (1.30) en de knop SET (1.21). 2. In eerste instantie bepaalt u • of u enkele opnamen wilt beveiligen Protect Single, of • of gelijktijdig alle opnamen wilt beveiligen Protect All, ofwel De indicaties na het beschermen / opheffen van de wisbescherming Na het verlaten van het menu verschijnt het oorspronkelijke schermbeeld weer; bij beschermde opnamen met de betreffende indicatie (3.2.1/3.3.3). Opmerking: De indicatie verschijnt ook als een reeds beschermde opname wordt opgeroepen. • of u een evt. aanwezige wisbescherming voor een afzonderlijke opname Unprotect Single, of Aanwijzingen: • U kunt het instellen altijd weer annuleren, ofwel door een druk op de knop PLAY (1.26) om naar de normale weergave terug te keren, of door de ontspanner kort aan te tippen (1.19) om in de opnamemodus te komen. • Tijdens de gehele instelprocedure zijn de volgende bedieningselementen, resp. hun functies niet beschikbaar: DELETE - (1.24) en INFO - (1.22) knoppen • of voor alle opnamen wilt opheffen Unprotect All. Opmerking: Bij het oproepen van de volgende niet-mogelijke opties verschijnt de menutekst als aanduiding hiervoor in het wit in plaats van zwart: ––Beschermen van een reeds beschermde opname resp. als alle opnamen al zijn beschermd. ––Opheffen van de wisbescherming bij een opname die niet is beschermd resp. als geen opnamen zijn beschermd. 145 Overige functies Mappenbeheer De beelden worden op de kaart in mappen opgeslagen die automatisch worden aangemaakt. Deze mapnamen bestaan in principe uit acht tekens: drie cijfers en vijf letters. In de fabrieksinstelling wordt de eerste map „100Leica“ genoemd en de tweede „101Leica“ enz. Op die manier kan de camera een maximum van 999 mappen aanmaken. U kunt deze nummering altijd weer resetten. Met de Leica M Monochrom kunt u bovendien altijd een nieuwe map aanmaken en zelf de naam ervan bepalen, d.w.z. ––mapnummers resetten ––mappen aanmaken / namen zelf vastleggen Mapnummers resetten Opmerking: deze optie kan alleen op een geheugenkaart worden uitgevoerd waarop geen beeldgegevens en geen lege mappen voorhanden zijn, dus kaarten die nog niet zijn gebruikt, of kaarten die eerst zijn geformatteerd (zie p. 147). 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Folder managem. (4.1.13) en 2. in het bijbehorende submenu Reset folder no.. De camera-interne mapnummering wordt hiermee gereset, d.w.z. dat er bij het aanmaken van een nieuwe map altijd de laagste nog niet ingedeelde nummer wordt gebruikt. 146 Opmerking: Dit kan veroorzaken dat in bepaalde gevallen een of meer nummers niet kunnen worden gebruikt: Als bijvoorbeeld de camera het nummer 102 heeft toegewezen en er dan een kaart wordt geplaatst waarvan het hoogste mapnummer 105 is, zullen de volgende mappen vanaf 106 verder worden genummerd. Map selecteren De weergave-opties (zie p. 138) en de gegevensoverdracht volgens PTP-standaard (zie p. 148) zullen altijd de instellingen van de betreffende actieve map van de gebruikte geheugenkaart toepassen. Als u opnamen uit andere mappen wilt bekijken of naar een extern medium wilt overdragen, moet u de betreffende map activeren. 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Folder managem. (4.1.13) en 2. in het bijbehorende submenu Folder managem. • Op het LCD-scherm (1.32) verschijnt een lijst van alle aanwezige mappen. Als de kaart grote datahoeveelheden bevat, zal het even duren voordat de indicatie dit kan weergeven en in plaats daarvan verschijnt tijdelijk een melding Folder are being read Please wait 3. Kies de gewenste map. Mappen aanmaken / namen zelf vastleggen Met de Leica M Monochrom kunt u nieuwe mappen op de geheugenkaart aanmaken waarvan u de namen zelf kunt bepalen. 1. Kies in het hoofdmenu (zie p. 97/110) Folder managem. (4.1.13) en 2. in het bijbehorende submenu Create new folder. • De mapnaam verschijnt (begint altijd met „Leica“). De eerste van de vijf letters van de bestaande naam is gemarkeerd als gereed voor bewerking. Opmerking: Als mapnummer wordt in principe het eerste vrije nummer aangemaakt. 3. Met de bovenste en onderste kruisknoppen (1.30) resp. de centrale instelknop (1.29) verandert u de eerste vijf plaatsen, met de linker en rechter kruisknoppen selecteert u de andere plaatsen. De beschikbare tekens zijn de hoofdletters A t/m Z, de kleine letters van a t/m z en de getallen van 0 t/m 9; ze zijn in deze volgorde in een eindeloze lus gerangschikt. Formatteren van de geheugenkaart Gewoonlijk is het niet nodig de geheugenkaart te formatteren (te initialiseren). Wanneer echter een ongeformatteerde kaart voor het eerst wordt geplaatst, moet deze worden geformatteerd. Daarom verschijnt in zulke gevallen automatisch het submenu Format SD card. Met de Leica M Monochrom hebt u de keuze of u de geheugenkaart alleen wilt formatteren of dat u wilt overschrijven, bijv. als beveiliging tegen misbruik, waarbij alle aanwezige gegevens op de kaart volledig worden gewist. Aanwijzingen: • Bij gewoon formatteren gaan de gegevens op de kaart voorlopig nog niet onherroepelijk verloren. Alleen de directory wordt gewist zodat de aanwezige bestanden niet meer direct toegankelijk zijn. Met de goede software kunnen de gegevens weer toegankelijk worden gemaakt. Alleen de gegevens die daarna door het opslaan van nieuwe gegevens worden overschreven, zijn ook werkelijk definitief gewist. Maak er daarom een gewoonte van al uw opnamen altijd zo snel mogelijk op een veilig geheugenmedium op te slaan, bijv. de harde schijf van uw computer. Dit geldt vooral als de camera bij een servicegeval samen met de geheugenkaart wordt opgestuurd. • Afhankelijk van de toegepaste geheugenkaart kan het formatteren wel 3 minuten duren. Procedure 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Format SD card (4.1.25) en 2. in het bijbehorende submenu de gewenste optie, Yes, No of Overwrite. 3. Wanneer u de geheugenkaart werkelijk wilt overschrijven, moet u dit daarna – als beveiliging tegen onbedoelde instellingen – in het bijbehorende submenu bevestigen. Aanwijzingen: • Schakel de Leica M Monochrom niet uit terwijl de geheugenkaart wordt geformatteerd/overschreven. • Als de geheugenkaart in een ander apparaat, bijv. een computer is geformatteerd, moet u deze in de Leica M Monochrom opnieuw formatteren. • Als de geheugenkaart niet kan worden geformatteerd c.q. overgeschreven, vraag dan uw handelaar of de Leica Infodienst (voor adres zie p. 167) om advies. • Bij het formatteren worden zelfs beschermde opnamen (zie vorige hoofdstuk) gewist. • Afhankelijk van de capaciteit en lees-/schrijfsnelheid van de kaart kan het overschrijven max. 60 minuten in beslag nemen; controleer daarom eerst de capaciteit van de batterij (zie p. 102). Als de capaciteit van de batterij tijdens het overschrijven onvoldoende is, verschijnt op het LCD-scherm een melding. Fotograferen met de zelfontspanner Met de zelfontspanner kunt u een opname met een vertraging van 2 of 12s maken. Dit is handig als u bijv. onscherpte door bewegen bij het afdrukken wilt voorkomen of als u bij een groepsopname zelf ook in beeld wilt verschijnen. In zulke gevallen wordt geadviseerd de camera op een statief te plaatsen. Instellen en gebruiken van de functie 1. Zet de hoofdschakelaar (1.18) op . 2. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Selftimer (4.1.4) en 3. in het bijbehorende submenu de gewenste voorlooptijd, of Off. 4. Voor het starten van de voorlooptijd de ontspanner (1.19) aantippen (tot de 1e indruktrap, zie p. 107). Aan de voorkant van de camera geeft gedurende de eerste 10s bij 12s voorlooptijd de knipperende, anders permanent brandende, LED (1.7) het aflopen van de voorlooptijd aan en op het LCD-scherm wordt deze gelijktijdig afgeteld. Tijdens de lopende zelfontspanner-voorlooptijd kan de functie altijd door indrukken van de SET-knop (1.21) worden afgebroken – de instelling blijft behouden of wordt door opnieuw aantippen van de ontspanner opnieuw gestart. Belangrijk: Tijdens zelfontspanning vindt instelling van de belichting niet plaats bij het drukpunt van de ontspanner, maar pas direct voor de opname. 147 Gegevensoverdracht naar een computer De Leica M Monochrom is compatibel met de volgende besturingssystemen: Microsoft®: Windows® XP/Vista®/7® Apple®Macintosh®: Mac®OS X (10.6) Voor het snel overdragen van gegevens naar een computer is de Leica M Monochrom voorzien van een USB 2.0-poort. Dit maakt de snelle gegevensoverdracht naar computers met een gelijksoortige interface mogelijk. De gebruikte computer moet een USBaansluiting (voor directe aansluiting van de Leica M Monochrom) hebben of met een kaartlezer voor SD-/ SDHC-kaarten zijn uitgerust. Opmerking: Bij gebruik van een USB-verbinding moet op het volgende worden gelet: Bij aansluiting van twee of meer apparaten op een computer, resp. door middel van een verdeler („hub“) of verlengkabels, kunnen er functiestoringen optreden. USB-verbinding Met de Leica M Monochrom is de gegevensoverdracht via USB-kabel met twee verschillende normen mogelijk. Daarmee wordt er rekening mee gehouden dat sommige programma's voor de overdracht van gegevens een verbinding volgens het PTP-protocol vereisen. Bovendien bestaat altijd de mogelijkheid de camera als een extern station („massageheugen“) te gebruiken. 148 Instellen van de optie 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) USBConnection (4.1.24) en 2. in het bijbehorende submenu PTP of Mass storage. Aansluiting en gegevensoverdracht volgens PTP-protocol Als de Leica M Monochrom op PTP is ingesteld en door de aangesloten computer wordt herkend, gaat u als volgt te werk: Opmerking: De gegevensoverdracht volgens PTP-standaard zal altijd de instellingen van de betreffende actieve map van de gebruikte geheugenkaart toepassen. Als u opnamen uit andere mappen wilt bekijken of naar een extern medium wilt overdragen, moet u de betreffende map activeren (zie p. 146). Met Windows®XP/Vista®/7® 1. Maak met de meegeleverde USB-kabel (C) verbinding tussen de USB-bus (1.33) van de Leica M Monochrom en een USB-bus van de computer. Daarvoor moet eerst het klepje (1.25) over de bus van de camera naar beneden worden geopend. Met Windows®XP • Na succesvolle aansluiting verschijnt op het bureaublad een melding dat de Leica M Monochrom als nieuwe hardware is herkend (alleen bij de eerste aansluiting!). 2. Dubbelklik op de melding (na de eerste aansluiting niet meer nodig). • Er wordt een pull-down menu „M Monochrom Digital Camera“ geopend voor de gegevensoverdracht-assistent. 3. Klik op „OK“ en volg de aanwijzingen van de assistent om van daar de beelden zoals gebruikelijk naar een map van uw keuze te kopiëren en te openen. Met Windows®Vista®/7® • Na succesvolle aansluiting verschijnt boven de taakbalk de melding over de installatie van de driversoftware voor het toestel. Gelijktijdig verschijnt op de display van de camera USB connection. De succesvolle installatie wordt met nog een venster bevestigd. Er verschijnt een menu Auto reviewmet verschillende apparaatopties. 2. U kunt – zoals gebruikelijk – met behulp van de Windows-assistent kiezen uit „Import Images“ of „Open Device to View Files“ om 3. met Windows Verkenner de directory-structuur van de kaart te openen. Aansluiting en gegevensoverdracht met Mac®OS X (10.6) 1. Maak met de meegeleverde USB-kabel (C) verbinding tussen de USB-bus (1.33) van de Leica M Monochrom en een USB-bus van de computer. Daarvoor moet eerst het klepje (1.25) over de bus van de camera naar beneden worden geopend. • Bij een succesvolle verbinding tussen camera en computer verschijnt op het display van de camera USB connection. 2. Open nu op de computer de „Finder“. 3. In het linker venstergedeelte in de categorie „Locations“ op „Programs“ klikken. 4. Nu in het rechter venstergedeelte het programma „Digital Images“ selecteren. • Het programma wordt geopend en op de programma-titelbalk verschijnt de naam „M Monochrom Digital Camera“. 5. Nu kunnen de beelden met de knop „Load“ op de computer worden opgeslagen. Aansluiting en gegevensoverdracht MET DE CAMERA ALS EXTERN STATION (MASSAGEHEUGEN) Met Windows-besturingssystemen: Als de Leica M Monochrom via een USB-snoer met de computer is verbonden, wordt deze als extern station door het besturingssysteem herkend en zal er een stationsletter worden toegewezen. Gebruik Windows Verkenner voor het kopiëren/opslaan van de beelden op uw computer. Met Mac-besturingssystemen: Als de Leica M Monochrom via een USB-snoer met de computer is verbonden, verschijnt de geplaatste geheugenkaart als geheugenmedium op het bureaublad. Gebruik de Finder voor het kopiëren/ opslaan van de beelden op uw computer. Belangrijk: • Gebruik uitsluitend het meegeleverde USB-snoer (C). • Zolang gegevens van de Leica M Monochrom naar de computer worden gekopieerd, mag de verbinding in geen geval worden onderbroken door de USB-kabel eruit te trekken, omdat anders de computer en/of de Leica M Monochrom kunnen; vastlopen, of zelfs de geheugenkaart onherstelbaar kan worden beschadigd. • Zolang er gegevens van de Leica M Monochrom naar de computer worden overgedragen, mag de camera niet worden uitgeschakeld of zichzelf door onvoldoende batterijspanning uitschakelen, omdat de computer anders kan; vastlopen. Om dezelfde reden mag de batterij bij geactiveerde verbinding in geen geval worden verwijderd. Als de batterijcapaciteit tijdens de gegevensoverdracht te laag wordt, dient u de gegevensoverdracht te annuleren, de Leica M Monochrom uit te schakelen (zie p. 106) en de batterij op te laden (zie p. 100). 149 Aansluiting en gegevensoverdracht met kaartlezers Met een gebruikelijke kaartlezer voor SD-/ SDHC-geheugenkaarten kunnen de beeldbestanden ook naar andere computers worden gekopieerd. Voor computers met een USB–poort zijn kaartlezers met een USB-poort verkrijgbaar. Wanneer uw computer van een PCMCIA-slot is voorzien (vaak bij draagbare modellen), zijn als alternatief hiervoor kaarten met een PCMCIAaansluiting verkrijgbaar. Deze accessoires en meer informatie vindt u in een computerspeciaalzaak. Opmerking: De Leica M Monochrom is van een geïntegreerde sensor voorzien die de stand van de camera – horizontaal of verticaal (in beide richtingen) – bij elke opname registreert. Deze informatie maakt het mogelijk dat opnamen bij aansluitende weergave met programma’s op een computer (niet op het LCDscherm van de camera!) steeds automatisch rechtop worden getoond. 150 Datastructuur op de geheugenkaart Met onbewerkte gegevens DNG werken Gegevens die op een kaart zijn opgeslagen en naar een computer worden gekopieerd, worden in de volgende map opgeslagen: Wanneer u het gestandaardiseerde en toekomstveilige DNG (Digital Negativ)-formaat hebt gekozen, is zeer geavanceerde software nodig om de opgeslagen onbewerkte gegevens in de maximale kwaliteit te converteren, bijvoorbeeld de professionele converters voor onbewerkte gegevens Photoshop®Lightroom®van Adobe®. Deze biedt kwalitatief geoptimaliseerde algoritmen voor de digitale kleurverwerking, die gelijktijdig bijzonder weinig ruis en een verbazingwekkende beeldresolutie mogelijk maken. Bij de bewerking hebt u de mogelijkheid achteraf parameters, zoals ruisvermindering, gradatie, scherpte enz. in te stellen en op deze wijze de maximale beeldkwaliteit te realiseren. Adobe®Photoshop®Lightroom®staan kosteloos als download ter beschikking, als u uw Leica M Monochrom op de klantpagina's op de homepage van de Leica Camera AG registreert. Meer bijzonderheden staan in het bijlageblad in de verpakking van de camera. Na de registratie van uw Leica M Monochrom staat verder nog de software Silver Efex ProTM 2 van het merk NIK® Software ter beschikking. Silver Efex ProTM 2 biedt uitstekende, krachtige tools om boeiende zwart-witfoto's mee te creëren. Silver Efex ProTM 2 valt op door zijn unieke, krachtige, donkere-kamergeïnspireerde tools om er zwart-witfoto's van hoge kwaliteit mee te kunnen maken. De revolutionaire U Point®-technologie (selectie van specifieke gedeelten van de afbeelding met een muisklik om ze dan te kunnen bewerken) biedt u de mogelijkheid uw afbeeldingen exact te optimaliseren . In de 100Leica-, 101Leica- enz. -mappen kunnen t/m 9999 opnamen worden opgeslagen. Installeren van firmware-updates Leica werkt voortdurend aan de verdere ontwikkeling en optimalisering van zijn producten. Omdat er bij digitale camera’s zeer veel functies uitsluitend elektronisch worden gestuurd, kunnen enkele van deze verbeteringen en uitbreidingen van opties achteraf in de camera worden geïnstalleerd. Hiervoor biedt Leica na onregelmatige intervallen zogenoemde firmware-updates aan, die u zelf op eenvoudige wijze van onze homepage naar uw camera kunt downloaden, d.w.z. kunt kopiëren: 5. Verwijder de kaart volgens de instructies uit uw kaartlezer, plaats de kaart in de camera en sluit het bodemdeksel. Schakel de camera in met de hoofdschakelaar. 6. Bevestig de vraag die op het LCD-scherm verschijnt of de firmware van de camera naar de versie X_xxx moet worden bijgewerkt. Het update-proces duurt ca. 180s. Daarna verschijnt het verzoek de camera via de hoofdschakelaar opnieuw te starten. 1. Formatteer een geheugenkaart in uw Leica M Monochrom (zie p. 147). 7. Schakel de camera uit en weer in. 2. Schakel de camera uit en plaats de kaart in een – geïntegreerde of met uw computer verbonden – SD/ SDHC-kaartlezer. (Een lezer is voor firmware-updates noodzakelijk). Aanwijzingen: • Wanneer de batterij onvoldoende is geladen, krijgt u een overeenkomstige waarschuwing. 3. Download het firmware-bestand bijvoorbeeld van de Leica M Monochrom-pagina onder de link „UPDATES“. • De firmware-versie die zich momenteel in de camera bevindt, kunt u m.b.v. het menupunt Firmware (4.1.26) nakijken. 4. Sla het bestand Mm-X_xxx.upd op in het bovenste niveau van de mapstructuur van de kaart. X_xxx staat voor de betreffende versie. 151 Overige zaken De systeemaccessoires voor de LEICA M MONOCHROM Wisselobjectieven Het Leica M-systeem biedt de basis voor optimale aanpassing aan snel en onopvallend fotograferen. Het assortiment aan objectieven omvat brandpuntsafstanden van 16 tot 135mm en lichtsterkten tot 1:0,95. Filters Voor de actuele Leica M-objectieven die van gestandaardiseerde filterschroefdraad zijn voorzien, zijn er UVa- filters en universele pol-filters beschikbaar. 152 Universele groothoekzoeker M Spiegelzoeker M De Leica universele groothoekzoeker M is een uitgesproken praktisch accessoire. Deze kan onbeperkt op alle analoge en digitale Leica M-modellen worden gebruikt en biedt – precies zoals in de zoeker van de camera's - met ingespiegelde lichtkaders na bepaling van de beelduitsnede de groothoekbrandpuntsafstanden 16, 18, 21, 24 en 28mm. De zoeker is voorzien van parallax-compensatie, evenals een waterpas voor een nauwkeurige horizontale uitlijning van de camera (bestelnr. 12 011). Voor 18-, 21- en 24mm-objectieven zijn er spiegelzoekers beschikbaar. Ze munten uit door hun zeer compacte constructie en heldere zoekerbeeld. Om de beelduitsnede te bepalen wordt er gebruik gemaakt van lichtkaders, net zoals voor de camerazoeker (bestelnr. 18mm: 12 022 zwart/ 12 023 zilver / 21mm: 12 024 zwart/ 12 025 zilver / 24mm: 12 026 zwart/ 12 027 zilver). Zoeker voor 21/24/28mm De Leica zoeker voor 21/24/28mm-objectieven kan op alle Leica M-modellen worden gebruikt en toont met zijn verstelbare optiek naar keuze de beelduitsnede van de favoriete groothoek-brandpuntsafstanden 21mm, 24mm en 28mm. De ingewikkelde optische constructie garandeert een hoge weergavekwaliteit op het niveau van de zoeker van de Leica M. De vergroting zorgt in combinatie met de pupillenafstand van 15mm, die ook goed geschikt is voor brildragers, voor zowel goede zichtbaarheid van details, alsook voor aangename observatie van het gehele beeldveld (bestelnr. 12 013). De zoekerloepen M 1.25x en M 1.4x De Leica zoekerloepen M 1.25x en M 1.4x vereenvoudigen de beeldvorming bij toepassing van brandpuntsafstanden vanaf 35mm aanzienlijk. Ze kunnen op alle Leica M-modellen worden gebruikt en vergroten het middelste gebied van het zoekerbeeld: de 0,68x-zoeker van de Leica M Monochrom krijgt met de loep 1.25x een 0,85-voudige vergroting, met de loep 1.4x een 0.95-voudige vergroting. Als beveiliging tegen verlies dient een veiligheidskettinkje met snapslot, waarmee de zoeker aan de bevestigingsring van de draagriem kan worden gehangen. De zoekerloepen worden in een leren foedraal geleverd. Met de lus aan het foedraal hangt u de zoekerloep altijd bereid en veilig aan de draagriem van de camera (bestelnr. 12 004 M 1.25x, 12 006 M 1.4x). Flitsapparaten Correctielenzen Vervangende onderdelen Het systeem-flitsapparaat Leica SF 58 (bestelnr. 14 488) is een krachtige, veelzijdige flitser met een maximaal richtgetal van 58 (bij 105mm-instelling), een automatisch (bij gecodeerde Leica M-objectieven, zie p. 104) aangestuurde zoom-reflector, een naar keuze inschakelbare, tweede reflector, evenals vele andere functies. Dankzij een vast ingebouwde flitservoet met extra regel- en signaalcontacten, die de automatische overdracht van een hele reeks gegevens en instellingen verzekeren, is het zeer eenvoudig te bedienen. Het systeem-flitsapparaat Leica SF 24D (bestelnr. 14 444) is met zijn compacte afmetingen en op de camera afgestemd design bijzonder geschikt. Het bezit evenals de Leica SF 58 een vast ingebouwde flitsvoet met alle contacten en onderscheidt zich door de eenvoudige bediening. Voor optimale aanpassing van het oog aan de zoeker van de camera bieden wij correctielenzen aan in de volgende dioptriewaarden (sferisch): ± 0,5/1/1,5/2/3. Camera-bajonetdeksel........................................14 195 Draagriem...........................................................14 312 Lithium-ionenbatterij...........................................14 464 Compacte batterijlader (met EU/USA netsnoeren, autolaadsnoer).................................14 470 Netsnoer voor AUS en UK..................... 14 422/14 421 USB-snoer, (2m, 4- op 6-polig)........... 420-200.023-000 Handgreep M Als praktisch accessoire adviseren wij de handgreep M voor een goede hantering van de Leica M Monochrom en om hem met één hand te dragen. Deze wordt in plaats van het standaard bodemdeksel aangebracht. (bestelnr. 14 486 zwart). Fototassen Voor de Leica M Monochrom zijn er twee neopreenparaattassen met meerdere voorvakken voor objectieven van verschillende lengte, een klassieke paraattas van leer en een protector, die op het onderste deel van de bekende paraattas lijkt. Deze protector garandeert ook bij het fotograferen de bescherming van de camerabody (bestelnr. 14 867 kort, 14 868 lang, 14 872 leer, 14 869 protector). Bovendien is er voor omvangrijke camera-uitrustingen de klassieke Billingham combinatietas van waterdicht textiel. Deze biedt plaats aan twee body’s met twee objectieven of één body met drie objectieven. Zelfs voor grote objectieven en een gemonteerde handgreep M is voldoende plaats. Een vak met ritssluiting biedt tevens plaats aan een flitser Leica SF 24D en overige accessoires (bestelnr. 14 854 zwart, 14 855 kaki). bestelnr. 153 Veiligheidsmaatregelen en onderhoud Algemene voorzorgsmaatregelen • Gebruik uw Leica M Monochrom niet in de onmiddellijke nabijheid van apparatuur met sterke magneetvelden en elektrostatische of elektromagnetische velden (zoals bijv. inductieovens, magnetrons, monitoren van tv of computer, videospelletjes, mobiele telefoons, zendapparatuur). • Als u de Leica M Monochrom op een televisie plaatst, of in zijn onmiddellijke nabijheid gebruikt, kan het magneetveld beeldregistraties verstoren. • Hetzelfde geldt voor het gebruik in de buurt van mobiele telefoons. • Sterke magneetvelden, bijv. die van luidsprekers of grote elektromotoren kunnen de opgeslagen gegevens beschadigen, resp. de opnamen verstoren. • Gebruik de Leica M Monochrom niet in de onmiddellijke nabijheid van radiozenders of hoogspanningsleidingen. Hun elektromagnetische velden kunnen de beeldregistraties eveneens verstoren. • Als de Leica M Monochrom door het effect van elektromagnetische velden niet goed functioneert, schakel hem dan uit, verwijder de batterij, plaats hem daarna weer en schakel de camera weer in. 154 • Bescherm uw Leica M Monochrom tegen contact met insectenspray en andere agressieve chemicaliën. Benzine, verdunner en alcohol mogen ook niet voor reiniging worden gebruikt. • Bepaalde chemicaliën en vloeistoffen kunnen de body van de Leica M Monochrom resp. de coating beschadigen. • Omdat rubber en kunststof soms agressieve chemicaliën afscheiden, mogen ze niet langere tijd met de Leica M Monochrom in contact blijven. • Zorg ervoor dat zand of stof niet in de Leica M Monochrom kan binnendringen, bijv. aan het strand. Zand en stof kunnen de camera en geheugenkaart beschadigen. Let hier vooral op bij het vervangen van objectieven en kaarten. • Zorg ervoor dat er geen water in de Leica M Monochrom kan binnendringen, bijv. bij sneeuw, regen of aan het strand. Vocht kan tot storingen leiden en zelfs onherstelbare schade aan de Leica M Monochrom en geheugenkaart veroorzaken. • Als er spetters zout water op de Leica M Monochrom zijn gekomen, een zachte doek eerst met leidingwater bevochtigen, deze stevig uitwringen en hiermee de camera afwissen. Daarna met een droge doek goed nawrijven. Monitor Onderhoud De productie van het LCD-scherm vindt plaats in een zeer nauwkeurig proces. Zo is verzekerd dat van de in totaal meer dan 230.000 pixels meer dan 99,995% correct werkt en slechts 0,005% donker blijft of altijd helder is. Dit is echter geen storing en beïnvloedt de beeldweergave niet nadelig. • Wanneer de Leica M Monochrom aan grote temperatuurschommelingen wordt blootgesteld, kan er zich condens op het LCD-scherm vormen. Wis deze voorzichtig met een zachte, droge doek af. mdat elke vervuiling tevens een voedingsbodem voor O micro-organismen vormt, moet de uitrusting zorgvuldig worden schoongehouden. • Als de Leica M Monochrombij het inschakelen zeer koud is, kan het LCD-scherm aanvankelijk enigszins donkerder zijn dan normaal. Zodra deze warmer wordt, bereikt het LCD-scherm weer zijn normale helderheid. Sensor oogtestraling (bijv. bij vluchten) kan pixeldefecten H veroorzaken. Condensatievocht ls er zich condens op of in de Leica M Monochrom A heeft gevormd, moet u deze uitschakelen en ongeveer 1 uur bij kamertemperatuur laten liggen. Als kamer- en cameratemperatuur gelijk zijn, verdwijnt de condens vanzelf. Voor de camera • Let erop dat op de sensor voor de 6-bit codering (1.10) in de bajonet geen vuil en krassen ontstaan. Zorg er ook voor dat zich daar geen zandkorrels of dergelijke deeltjes verzamelen die krassen op de bajonet kunnen veroorzaken. Reinig dit onderdeel uitsluitend droog! • Reinig de Leica M Monochrom uitsluitend met een zachte, droge doek. Hardnekkig vuil moet eerst met een sterk verdund afwasmiddel worden bevochtigd – en vervolgens met een droge doek worden afgeveegd. • Camera en objectief worden voor het verwijderen van vlekken en vingerafdrukken met een schone, pluisvrije doek afgeveegd. Vuil in moeilijk toegankelijke hoeken van de camerabody kan met een klein penseel worden verwijderd. Daarbij mogen de sluiterlamellen niet worden beschadigd, bijv. met de schacht van het penseel. • Alle mechanisch bewegende lagers en glijvlakken van uw Leica M Monochrom zijn gesmeerd. Denk eraan als u de camera langere tijd niet gebruikt: de camera ongeveer elke drie maanden meerdere keren ontspannen om verharsen van de smeerpunten te voorkomen. Ook is het raadzaam alle overige bedieningselementen, zoals bijv. de beeldveldkiezer, regelmatig te verstellen of te gebruiken. Ook de afstandsinstelring en diafragma-instelring van de objectieven moet regelmatig worden bewogen. 155 Voor objectieven Voor de batterij • Op de buitenlenzen van het objectief moet het verwijderen van stof met het zachte haarpenseel normaal gesproken volstaan. Bij sterkere vervuiling kunnen deze met een zeer schone, gegarandeerd smetvrije, zachte doek in cirkelvormige bewegingen van binnen naar buiten voorzichtig worden gereinigd. Wij adviseren microvezeldoekjes (verkrijgbaar in de foto- en optiekzaak) die in een beschermende verpakking worden bewaard en bij temperaturen tot 40°C wasbaar zijn (geen wasverzachter, nooit strijken!). Reinigingsdoekjes voor brillen die met chemische middelen zijn geïmpregneerd, mogen niet worden gebruikt omdat ze het objectiefglas kunnen beschadigen. De oplaadbare lithium-ionenbatterijen genereren stroom door interne chemische reacties. Deze reacties worden ook door de buitentemperatuur en luchtvochtigheid beïnvloed. Zeer hoge en lage temperaturen verkorten de standtijd en levensduur van de batterijen. • Let erop dat op de sensor voor de 6-bit codering (1.11) in de bajonet geen vuil en krassen ontstaan. Zorg er ook voor dat zich daar geen zandkorrels of dergelijke deeltjes verzamelen die krassen op de bajonet kunnen veroorzaken. Reinig dit onderdeel uitsluitend droog! • Optimale bescherming van frontlenzen bij ongunstige opnameomstandigheden (bijv. zand, spetters zout water!) verkrijgt u met kleurloze UVa-filters. Er moet echter rekening mee worden gehouden dat ze bij bepaalde tegenlichtsituaties en grote contrasten, zoals bij elk filter, ongewenste reflexen kunnen veroorzaken. Het altijd raadzame gebruik van een tegenlichtkap biedt extra bescherming tegen ongewenste vingerafdrukken en regen. 156 • Verwijder altijd de batterij als u de Leica M Monochrom langere tijd niet gebruikt. Anders kan de accu na enkele weken diep worden ontladen, d.w.z. de spanning daalt sterk, omdat de Leica M Monochrom, zelfs wanneer deze is uitgeschakeld, een geringe ruststroom verbruikt (voor de opslag van de datum). • Als er een batterij valt, dient u daarna de behuizing en contacten op eventuele schade te controleren. Het plaatsen van een beschadigde batterij kan ook de Leica M Monochrom beschadigen. • Als er geuren, verkleuringen, vervormingen, oververhitting of lekkages van vloeistof optreden, moet onmiddellijk de batterij uit de camera of batterijlader worden verwijderd en moet deze worden vervangen. Bij voortgezet gebruik van de accu is er anders een reëel risico voor oververhitting met branden/of explosiegevaar! • Bij brandlucht of lekkende vloeistoffen dient u de batterij uit de buurt van warmtebronnen te houden. De lekkende vloeistof kan gaan branden! • Lithium-ionen batterijen moeten in gedeeltelijk opgeladen toestand worden bewaard, d.w.z. niet volledig ontladen of volledig opgeladen volgens de indicatie op het LCD-scherm (1.32). Bij zeer langdurige opslag moet de batterij ongeveer tweemaal per jaar gedurende ca. 15 minuten worden opgeladen om diepe ontlading te vermijden. • Een veiligheidsventiel in de batterij zorgt ervoor dat bij onjuiste omgang met de batterij eventuele overdruk gecontroleerd kan ontwijken. • Houd de batterijcontacten steeds schoon en vrij. Lithium-ionen batterijen zijn weliswaar tegen kortsluiting beveiligd, maar toch mag u de contacten niet in aanraking laten komen met metalen voorwerpen als paperclips of sieraden. Een kortgesloten batterij kan zeer heet worden en ernstige brandwonden veroorzaken. • Deze batterijen mogen niet voor langere tijd aan hitte of zonlicht en vooral ook niet aan vochtigheid of water worden blootgesteld. Bovendien mogen deze batterijen nooit in een magnetron of in een omgeving onder hoge druk worden geplaatst wegens gevaar voor brand of explosie! • Batterijen hebben slechts een beperkte levensduur. • Geef de schadelijke batterijen af aan een verzamelpunt voor correcte recycling. Voor het oplaadapparaat Voor geheugenkaarten • Wanneer het oplaadapparaat in de buurt van radioontvangers wordt gebruikt, kan de ontvangst worden verstoord, zorg voor een afstand van minimaal 1 m tussen de apparaten. • Zolang een opname wordt opgeslagen of de geheugenkaart wordt uitgelezen, mag deze niet worden verwijderd, de Leica M Monochrom mag niet worden uitgeschakeld en niet aan trillingen worden blootgesteld. • Wanneer het oplaadapparaat wordt gebruikt, kan dit geluid (“zoemen“) veroorzaken – dit is normaal en geen storing. • Trek de netstekker van het oplaadapparaat eruit als dit niet wordt gebruikt, omdat het ook zonder batterij (zeer weinig) stroom verbruikt. • Geheugenkaarten moeten als bescherming in principe uitsluitend in het meegeleverde antistatische foedraal worden bewaard. • Houd de contacten van het oplaadapparaat steeds schoon en maak nooit kortsluiting. • Bewaar geheugenkaarten niet op een plaats waar ze aan hoge temperaturen, direct zonlicht, magneetvelden of statische ontlading worden blootgesteld. • De meegeleverde autolaadkabel mag in geen geval worden aangesloten als de batterijlader met het net is verbonden. • Laat de geheugenkaart niet vallen en buig deze niet, omdat deze anders beschadigd kan worden en de opgeslagen gegevens verloren kunnen gaan. • Zorg ervoor dat de batterijlader alleen bij temperaturen tussen de -40 en +70°C wordt opgeslagen. • Verwijder altijd de batterij als u de Leica M Monochrom langere tijd niet gebruikt. Aanwijzingen: • Bij gewoon formatteren gaan de gegevens op de kaart voorlopig nog niet onherroepelijk verloren. Alleen de directory wordt gewist zodat de aanwezige bestanden niet meer direct toegankelijk zijn. Met de goede software kunnen de gegevens weer toegankelijk worden gemaakt. Alleen de gegevens die daarna door het opslaan van nieuwe gegevens worden overschreven, zijn ook werkelijk definitief gewist. Maak er daarom een gewoonte van al uw opnamen altijd zo snel mogelijk op een veilig geheugenmedium op te slaan, bijv. de harde schijf van uw computer. Dit geldt vooral als de camera bij een servicegeval samen met de geheugenkaart wordt opgestuurd. • Afhankelijk van de toegepaste geheugenkaart kan het formatteren wel 3 minuten duren. • Raak de aansluitingen aan de achterzijde van de geheugenkaart niet aan en houd ze vrij van vuil, stof en vocht. • Het is raadzaam de geheugenkaart af en toe te formatteren, omdat voor de fragmentering bij het wissen enige geheugencapaciteit nodig kan zijn. 157 Reinigen van de sensor Als zich stof- of vuildeeltjes aan het sensor-afdekglas hechten, kan dit, afhankelijk van de grootte, door donkere punten of vlekken op de opnamen zichtbaar worden. De Leica M Monochrom kan voor reiniging van de sensor - tegen een vergoeding - naar de Customer Care van Leica Camera AG worden gestuurd (adres: zie p. 167). Deze reiniging maakt geen deel uit van de garantie. U kunt de reiniging ook zelf ter hand nemen, hiervoor dient de menuoptie Sensor cleaning. U verkrijgt dan toegang tot de sensor via de openstaande sluiter. Opmerkingen: • In principe geldt: Op de Leica M Monochrom moet, als bescherming tegen het binnendringen van stof enz. in het binnenwerk van de camera, altijd een objectief zijn geplaatst, of de kap van de body. • Om dezelfde reden moet het verwisselen van een objectief zo mogelijk in een stofvrije ruimte plaatsvinden. • Omdat onderdelen van kunststof enigszins statisch worden opgeladen en dan in toenemende mate stof aantrekken, moeten kappen van de objectieven en body slechts kort in de zakken van kleding worden bewaard. 158 Instellen van de optie 1. Kies in het Hoofdmenu (zie p. 97/110) Sensor cleaning (4.1.19). • het submenu verschijnt. 2. Bevestig – bij voldoende batterijcapaciteit, d.w.z. bij minstens 60% - in het submenu de optie. • Een volgend submenu verschijnt. Aanwijzingen: • Om nog meer vervuiling te vermijden, moeten inspectie en reiniging van de sensor zo mogelijk in een stofvrije ruimte plaatsvinden. • Bij de inspectie voor en na de reiniging is een loep met 8-voudige of 10-voudige vergroting zeer behulpzaam. melding dat de optie niet beschikbaar is, d.w.z. Yes niet kan worden gekozen • Zwak aanhechtend stof kan met schoon, evt. geïoniseerd gas zoals lucht of stikstof van het sensor-afdekglas worden geblazen. Hiervoor kan een (rubber-) blaasbalg zonder penseel worden gebruikt. Ook speciale, drukloze reinigingssprays, zoals „Tetenal Antidust Professional“ kunnen volgens hun gebruiksaanwijzing worden gebruikt. 3. Druk de ontspanner (1.19) in. De sluiter opent en blijft vervolgens open. • Als de hechtende deeltjes op de beschreven wijze niet zijn te verwijderen, kunt u contact opnemen met de Leica Infodienst (adres: zie p. 167). Opmerking: Wanneer de batterijcapaciteit echter minder is, verschijnt in plaats daarvan de waarschuwing Attention Battery too low for sensor cleaning als 4. Voer de reiniging uit. Neem daarbij beslist de volgende instructies in acht: • Als de batterijcapaciteit bij geopende sluiter terugloopt tot minder dan 40%, verschijnt er op het LCD-scherm een waarschuwing Attention Battery low Switch off camera Gelijktijdig volgt een aanhoudende pieptoon die alleen door uitschakelen van de camera kan worden beëindigd. Door het uitschakelen wordt ook de sluiter weer gesloten. Let er beslist op het sluitervenster in dat geval vrij te houden, d.w.z. dat er, om schade te voorkomen, geen voorwerp het sluiten van de sluiter verhindert! Belangrijk: • Leica Camera AG biedt geen garantie voor schade die door de gebruiker bij het reinigen van de sensor wordt veroorzaakt. • Probeer niet stofdeeltjes met de mond van het sensor-afdekglas te blazen; de kleinste druppeltjes speeksel kunnen al moeilijk te verwijderen vlekken veroorzaken. • Persluchtreinigers met hoge druk mogen niet worden gebruikt, omdat deze ook schade kunnen veroorzaken. • Voorkom in elk geval dat het sensoroppervlak bij inspectie en reiniging met een hard voorwerp in aanraking komt. Opbergen • Als u de Leica M Monochrom langere tijd niet gebruikt, is het raadzaam a. deze uit te schakelen (zie pag. 106). b. de geheugenkaart eruit te halen (zie pag. 103) en c. de batterij eruit te halen (zie pag. 102), (na uiterlijk 3 maanden gaan de ingevoerde tijd en datum verloren, zie pag. 112). • Een objectief werkt als een brandglas als het volle zonlicht frontaal op de camera staat. De camera moet daarom in geen geval zonder bescherming tegen fel zonlicht worden weggelegd. Het plaatsen van een objectiefkap en het opbergen van de camera in de schaduw (of meteen in de tas) draagt ertoe bij interne schade aan de camera te voorkomen. • Ter bescherming tegen schimmelvorming (fungus) bij gebruik in een vochtig en warm tropisch klimaat moet de camera-uitrusting zo veel mogelijk aan zon en lucht worden blootgesteld. Het bewaren in afgesloten koffers of tassen is slechts aan te bevelen als er bovendien een droogmiddel, bijv. silicagel, wordt gebruikt. • Berg de Leica M Monochrom ter vermijding van schimmelvorming ook niet langere tijd op in een leren tas. • Noteer het fabricagenummer van uw Leica M Monochrom (op de accessoireschoen gegraveerd!) en objectieven, omdat die in geval van verlies uitermate belangrijk zijn. • Bewaar de Leica M Monochrom bij voorkeur in een gesloten en gestoffeerde houder, zodat er niets tegenaan kan schuren en stof op afstand wordt gehouden. • Berg de Leica M Monochrom op een droge, voldoende geventileerde plaats op, die bescherming biedt tegen hoge temperatuur en vochtigheid. De Leica M Monochrom moet bij gebruik in een vochtige omgeving beslist vrij zijn van alle vocht alvorens u hem opbergt. • Fototassen die bij gebruik nat zijn geworden, moeten worden leeggemaakt om beschadiging van uw uitrusting door vocht en eventueel vrijkomende restanten leerlooimiddel uit te sluiten. 159 Storingen en oplossingen 1. De Leica M Monochrom reageert niet op het inschakelen. 1.1 Is de batterij goed geplaatst? 1.2 Is de batterijconditie voldoende? Gebruik een opgeladen batterij. 1.3 Is het bodemdeksel goed geplaatst? 2. Onmiddellijk na het inschakelen schakelt de Leica M Monochrom zichzelf weer uit. 2.1 Is de batterijconditie voldoende voor werking van de Leica M Monochrom? Laad de batterij op of plaats een opgeladen batterij. 2.2 Is er sprake van condens? Dit komt voor als de Leica M Monochrom van een koude naar een warme plaats wordt gebracht. Wacht tot de condens is verdampt. 160 3. De Leica M Monochrom laat zich niet ontspannen. 3.1 Er worden zojuist beeldgegevens naar de geheugenkaart gekopieerd en het buffergeheugen is vol. 3.2 De capaciteit van de geheugenkaart is onvoldoende en het buffergeheugen is vol. Wis opnamen die niet meer benodigd zijn, voordat u nieuwe maakt. 3.3 Er is geen geheugenkaart geplaatst en het buffergeheugen is vol. 4. De opname kan niet worden opgeslagen. 4.1 Is een geheugenkaart geplaatst? 4.2 De capaciteit van de geheugenkaart is onvoldoende. Wis opnamen die niet meer benodigd zijn, voordat u nieuwe maakt. 5. Het LCD-scherm is te licht of te donker. 5.1 De kwaliteit van het schermbeeld wordt onder een grote hoek bekeken altijd minder. Als u recht naar het LCD-scherm kijkt en het beeld is te donker of te licht: past u de helderheid aan. 6. De zojuist gemaakte opname wordt niet op het LCD-scherm getoond. 6.1 Is (indien de Leica M Monochrom in de opnamemodus staat) de Auto review-optie ingeschakeld? 7. De opname kan niet worden getoond. 7.1 Is er een geheugenkaart geplaatst? 7.2 Er zijn geen gegevens op de geheugenkaart. 8. Ondanks aansluiting op een computer zijn de gegevens niet te kopiëren. 8.1 Controleer of computer en camera goed met elkaar zijn verbonden. 9. De tijd en datum zijn onjuist, resp. niet meer aanwezig. 9.1 De camera werd lange tijd niet gebruikt; vooral als de batterij verwijderd is geweest. 1. Plaats een volledig opgeladen batterij. 2. Stel datum en tijd in. 161 Trefwoordenregister 162 Aanduiding van de onderdelen.................................. 92 Afstandsinstelling.................................................... 130 Afstandsmeting.................................................... 130 Deelbeeldmethode............................................... 130 Instelring................................................................ 92 Meetveld.............................................................. 130 Mengbeeldmethode............................................. 130 Batterij Indicaties batterijconditie..................................... 104 Laden.................................................................. 102 Plaatsen / verwijderen ........................................ 104 Belichting/belichtingsmeter.................................... 131 Gevoeligheid........................................................ 138 Handmatige instelling........................................... 136 Inschakelen......................................................... 131 Meetbereik.......................................................... 138 Over- en onderschrijding van meetbereik........... 138 Tijdautomaat........................................................ 132 Uitschakelen........................................................ 131 Beeldeigenschappen (contrast, scherpte)................ 123 Beeldfrequentie....................................................... 111 Belichtingscorrecties............................................... 133 Bekijken van de opname (in opnamemodus, direct na opname)................... 109 met de Auto Review.-functie (automatische weergave)...................................... 109 met de PLAY-functie.................................... 109/146 Beveiligen van opnamen/Wisbeveiliging opheffen.... 150 Clipping...................................................................140 Compressiegraad.................................................... 121 Contrast, zie beeldeigenschappen Correctielenzen...................................................... 159 Datastructuur op de geheugenkaart........................ 156 De beeldveldkiezer.................................................. 128 De menubediening.................................................... 87 Diafragma-instelring.................................................. 92 Draagriem............................................................... 102 Filters..................................................................... 158 Firmware-downloads............................................... 157 Flitsers........................................................... 137/159 Formatteren van geheugenkaarten.......................... 153 Gegevensoverdracht naar een computer................. 154 Geheugenkaart, plaatsen en verwijderen................. 105 Geluiden (knopbevestigingstonen, terugmelding)..... 119 Gevoeligheid.................................................. 124/138 Instellen............................................................... 124 Helderheid instellen................................................ 113 Het flitsprogramma................................................. 147 Synchronisatie............................................ 143/144 Histogram............................................................... 114 Hoofdschakelaar..................................................... 108 In- / uitschakelen................................................... 108 Indicaties In de zoeker .......................................................... 94 Op het LCD-scherm............................................... 95 Infodienst, Leica..................................................... 167 Internet/Leica Homepage....................................... 167 ISO-gevoeligheid..................................................... 122 Juist vasthouden van de camera.............................. 126 LCD-scherm............................................................ 113 Leveringsomvang...................................................... 91 Licht-Clipping.......................................................... 115 Lichtkader-meetzoeker.................................. 127/129 Menupunten...................................................... 98/99 Menutaal................................................................ 119 Objectieven, Leica M.............................................. 103 Gebruik van voorhanden objectieven.................... 106 Opbouw................................................................. 92 Plaatsen en verwijderen....................................... 107 Onderdelen, benaming van de....................................92 Onderhoudstips...................................................... 161 Ontspanner, zie ook sluiter en technische gegevens................................. 110/172 Opname- en weergavemodi..................................... 105 Raw data....................................................... 121/156 Reparaties / Leica Customer Care.......................... 173 Reserve-onderdelen................................................ 159 Resolutie................................................................ 121 Scherpte, zie beeldeigenschappen Scherptediepteschaal............................................... 92 Serie-opnamen....................................................... 111 Storingen en oplossingen........................................ 167 Tassen.................................................................... 159 Technische gegevens.............................................. 170 Terugzetten van alle individuele menu-instellingen..... 85 Tijd/diafragma-combinatie, zie belichtingsinstelling Tijd en datum................................................. 118/119 Tijdautomaat........................................................... 132 Tijdinstelwiel............................................................. 86 Tinten..................................................................... 125 Toebehoren............................................................ 158 Correctielenzen.................................................... 159 Filters.................................................................. 159 Geschikte flitsapparaten....................................... 159 Handgreep M....................................................... 159 Spiegelzoeker M.................................................. 159 Tassen................................................................. 160 Universele groothoekzoeker M............................. 159 Wisselobjectieven................................................ 159 Zoekerloep M 1.25x / M 1.4x.............................. 159 Uitschakeling, automatische.................................... 119 Uitsnede, kiezen van, zie weergavemodus ..... 147/146 USB-verbinding....................................................... 154 Uw Leica M Monochrom opbergen.......................... 186 Vergroten, zie weergavemodus en bekijken van opname Sluiter, zie ontspanner en technische gegevens Volume, instellen van de knopbevestigings-tonen.... 119 Voorzorginstructies................................................. 160 Waarschuwingen....................................................... 90 Weergavemodus..................................................... 146 Enkele opnamen.................................................. 146 Gelijktijdig vier/negen afzonderlijke opnamen...... 147 Selectie uitsnede................................................. 147 Vergroten............................................................. 147 Wisselobjectieven.......................................... 106/158 Wissen van de opname........................................... 149 Afzonderlijke opnamen......................................... 149 Alle opnamen op de geheugenkaart...................... 149 Zelfontspanner........................................................ 153 Zoeker........................................................... 127/129 Indicaties............................................................... 94 Lichtkader........................................... 127/128/129 Opzetbare zoeker Spiegelzoeker M ............................................... 158 Universele groothoekzoeker M.......................... 158 Zoekerloep M 1.25x / M 1.4x........................... 158 163 Technische gegevens Cameratype Compacte digitale meetzoekersysteemcamera met zwart-witsensor. Objectiefaansluiting Leica M-bajonet met extra sensor voor 6-bit codering. Objectiefsysteem Leica M-objectieven van 16–135 mm. Opnameformaat/beeldsensor 5270 x 3516 pixels (18,5 megapixels) monochroom-CCD-chip, actief oppervlak ca. 23,9 x 35,8 mm, 5212 x 3472 pixels (18 megapixels). Infraroodfilter om het niet-zichtbare spectrum boven de 700nm weg te filteren, geen lowpass-filter Resolutie Naar keuze, DNG™: 5212 x 3472 (18 megapixels), JPEG: 5212 x 3472 (18 megapixels), 3840 x 2592 (10 megapixels), 2592 x 1728 (4,5 megapixels), 1728 x 1152 (2 megapixels), 1280 x 846 (1 megapixels). Bestandsformaten DNG™ (RAW-data), ongecomprimeerd, JPEG met op hoge kwaliteit ingestelde compressie Bestandsgrootte DNG™: 36 MB, JPEG: ca. 2–10 MB. Geheugenmedium SD-kaarten t/m 2 GB, SDHCkaarten t/m 32 GB. MenutalenDuits, Engels, Frans, Spaans, Italiaans, Japans, traditioneel Chinees, vereenvoudigd Chinees, Russisch. 164 Belichtingsmeting door het objectief (TTL), in het midden geaccentueerd bij werkdiafragma. In het midden geaccentueerde TTL-meting voor flitsbelichting met systeemconforme SCA-3000/2standaard flitsapparaten. Meetprincipe Gemeten wordt het door lichte lamellen in het 1e sluitergordijn gereflecteerde licht. Meetbereik (bij ISO 160/23°) Komt bij kamertemperatuur en normale luchtvochtigheid EV 0 tot 20 overeen met resp. diaf.1,0 en 1,2s t/m diaf. 32 en 1/1000s. Knipperen van de linker, driehoekige LED in de zoeker geeft een waarde onder het meetbereik aan. Meetcel voor aanwezig licht (permanente lichtmetingen) Silicium fotodiode met convergerende lens in het midden onderin de camera. Gevoeligheidsbereik ISO 320/19° t/m ISO 10000/41°, in 1/3-ISO-stappen instelbaar, met tijdautomaat (A) en handmatige belichtingsinstelling, naar keuze automatische regeling of handmatige instelling. Bovendien is ISO 160 als pull-functie beschikbaar. Belichtingsmodus Naar keuze automatische regeling van de sluitertijd bij handmatige keuze diafragma tijdautomaat A - met digitale indicatie of handmatige instelling van sluitertijd en diafragma en vergelijking met LED-lichtschaal met indicatie van de juiste belichting. Flits-belichtingsregeling Zoeker Indicaties Aansluiting flitsapparaten Via accessoireschoen met midden- en stuurcontacten. Zoekerprincipe Grote, heldere lichtkader-meetzoeker met automatische parallax-compensatie. Synchronisatie Naar keuze op het eerste of tweede sluitergordijn om te schakelen. Oculair Afgestemd op –0,5 dioptrie. Correctielenzen verkrijgbaar van –3 tot +3 dioptrieën. In de zoeker (onderste rand) LED-symbool voor flitsstatus. LED als digitale indicatie in vier posities en zeven segmenten met boven- en onderliggende punten, indicatiehelderheid van het omgevingslicht aangepast voor: waarschuwing bij belichtingscorrecties, indicatie van de automatisch berekende sluitertijd bij tijdautomaat, melding van gebruik van het meetwaardegeheugen, waarschuwing voor waarden boven en onder het meetbereik bij tijdautomaat en verloop van langere sluitertijden dan 2s. LED-lichtschaal met twee driehoekige LED’s en een ronde LED in het midden bij handmatige instelling van de belichting. Driehoekige LED’s geven de noodzakelijke draairichting aan voor zowel de diafragmaring als de instelknop van de sluitertijden. Ook voor waarschuwing bij waarden boven of onder het meetbereik. Flitssynchronisatietijd sluitertijden mogelijk. = 1/180s; langere Flits-belichtingsmeting (m. SCA-3501/3502 adapter, resp. SCA-3000-standaard flitsapparaat, bijv. Leica SF 24D/Leica SF 58) Regeling met meting van in het midden geaccentueerde TTL-voorflits. Flitsmeetcel 2 silicium-fotodiodes met convergerende lens onderin de camera. Flits-belichtingscorrecties ±31/3 EV in 1/3 EVstappen op de SCA-3501/3502-adapter instelbaar. Op de Leica SF 24D zijn bij computersturing ±3EV in 1/ EV-stappen, ofwel van 0 t/m –3EV in 1EV-stappen/ 3 op de Leica SF 58 in alle modi ±3EV in 1/3 EV-stappen instelbaar. Indicaties bij flitsprogramma's Paraatheid: door continu branden van de LED met het flitssymbool in de zoeker; succescontrole: door continu branden of tijdelijk snel knipperen van de LED na de opname; indicatie van onderbelichting door tijdelijk uitgaan van de LED. Beeldveldbegrenzing Door inspiegelen van twee lichtkaders: Voor 35 en 135mm, of voor 28 en 90mm, of voor 50 en 75mm. Automatisch inspiegelen bij vergrendelen van het objectief. Met behulp van de beeldveldkiezer kan elk gewenst kaderpaar worden ingespiegeld. Parallax-compensatie Het horizontale en verticale verschil tussen zoeker en objectief wordt overeenkomstig de afstandsinstelling automatisch gecompenseerd, d.w.z. het lichtkader van de zoeker komt automatisch overeen met de door het objectief geregistreerde uitsnede van het motief. Overeenstemming van zoekerbeeld en werkelijk beeld De grootte van het lichtkader komt bij een instelafstand van 1 meter exact overeen met de sensorgrootte van ca. 23,9 x 35,8mm. Bij instelling op oneindig wordt afhankelijk van de brandpuntsafstand ca. 7,3% (28mm) tot 18% (135mm) meer door de sensor geregistreerd dan het lichtkader toont, omgekeerd bij kortere instelafstanden dan 1m iets minder. Op achterwand 2,5“ monitor (kleuren-TFT-LCD) met 230.000 pixels; indicaties zie pag. 95. Vergroting (Bij alle objectieven) 0,68-voudig. Grootbasis-afstandsmeter Deelbeeld- en mengbeeldafstandsmeter in het midden van het zoekerbeeld als helder veld gemarkeerd. Effectieve meetbasis 47,1mm (mechanische meetbasis 69,25mm x zoekervergroting 0,68x). 165 Sluiter en ontspanning Sluiter Door microprocessor gestuurde, bijzonder geruisloze spleetsluiter van metalen lamellen met verticaal verloop. Sluitertijden Bij tijdautomaat (A) traploos van 32s t/m1/4000s. Bij handmatige instelling 8s t/m 1 /4000s in halve stappen, B voor langdurige opnamen (≤ 240s, in combinatie met zelfontspanner T-functie, d.w.z. 1. ontspannen = sluiter opent, 2. ontspannen = sluiter sluit), (1/180s) kortste sluitertijd voor flitssynchronisatie. In-/uitschakelen van de camera Met hoofdschakelaar op de camera-afdekkap, naar keuze zelfstandig uitschakelen van de camera-elektronica na ca. 2/5/10 min., opnieuw activeren door aantippen van de ontspanner. Gewicht ca. 600 g Leveringsomvang Oplaadapparaat 100-240V met 2 netsnoeren (Euro, USA, op enkele exportmarkten afwijkend) en 1 autolaadsnoer, lithium-ionen batterij, USB-snoer, draagriem. Stroomvoorziening Een Lithium-ionen-batterij, nominale spanning 3,7 V, capaciteit 1900 mAh. Indicatie van de capaciteit op het LCD-scherm, bij geopende sluiter (voor reiniging sensor) bovendien akoestische waarschuwing bij onvoldoende capaciteit. Spannen van de sluiter Door geïntegreerde, geluidsarme motor, naar keuze pas na loslaten van de ontspanner. Oplaadapparaat Ingangen: wisselspanning 100240 V, 50/60 Hz, automatische omschakeling, of gelijkspanning 12/24 V; uitgang: gelijkstroom 4,2 V, 800 mA. Serie-opnamen ca. 2 beelden/s, ≤ 8 beelden in serie. Camerabody Ontspanner Drietraps: activering van de belichtingsmeting – meetwaardegeheugen (bij tijdautomaat) – ontspannen. Genormde schroefdraad voor draadontspanner is ingebouwd. Materiaal Volledig metalen body van gegoten magnesium met elektro-kathodische dompellak, afwerking van kunstleer. Bovenste plaat en bodem van messing, zwart of staalgrijs gelakt. Zelfontspanner Voorlooptijd naar keuze 2 of 12s (via menu instelbaar), indicatie door knipperende lichtdiode (LED) aan de voorzijde van de camera evenals indicatie op het LCD-scherm. Beeldveldkiezer Maakt het mogelijk de beide lichtkaders te allen tijde handmatig in te spiegelen (bijv. voor het vergelijken van uitsneden). Statiefaansluiting A 1/4 (1/4“) DIN van roestvrij staal in bodemplaat. Gebruiksomstandigheden 0 tot +40°C Interface 5-polige mini USB-bus 2.0 High-Speed voor snelle gegevensoverdracht. Afmetingen (breedte x diepte x hoogte) ca. 139 x 37 x 80mm 166 Wijziging in constructie, uitvoering en aanbod voorbehouden. Leica Akademie Naast hoogwaardige producten uit de topklasse voor observatie en opname bieden wij reeds vele jaren als bijzondere service in de Leica Akademie praktijkgerichte seminars en opleidingen aan. Hier kunnen zowel beginners als gevorderde fotografieliefhebbers kennis vergaren over fotografie, projectie en vergroting. De inhoud van de cursussen – die in modern uitgeruste cursusruimten in de fabriek in Solms en in het nabijgelegen landgoed Altenberg worden verzorgd door een geschoold team van vakdocenten – varieert van algemene fotografie tot interessante specialisaties en omvat een overvloed aan interessante suggesties, informatie en adviezen voor in de praktijk. Nadere inlichtingen en het actuele seminarprogramma, inclusief de fotoreizen, zijn verkrijgbaar bij: Leica op internet Actuele informatie over producten, wetenswaardigheden, evenementen en de onderneming Leica vindt u op internet op onze homepage onder: Leica Camera AG Leica Akademie Oskar-Barnack-Str. 11 D-35606 Solms Tel.: +49 (0) 6442-208-421 Fax: +49 (0) 6442-208-425 [email protected] Leica Camera AG Gebruikersservice/Software-support Postfach 1180 D-35599 Solms Tel.: +49 (0) 6442-208-111 / -108 Fax: +49 (0) 6442-208-490 [email protected] / [email protected] http://www.leica-camera.com Leica informatiedienst Technische vragen over toepassingen met Leicaproducten, ook over de meegeleverde software, worden schriftelijk, telefonisch of per e-mail beantwoord door de Leica gebruikersdienst. Ook voor koopadvies en het bestellen van handleidingen is dit uw contactadres. U kunt uw vragen eveneens d.m.v. het contactformulier op de website van Leica Camera AG (zie hieronder) aan ons richten. Leica klantenservice Voor het onderhoud van uw Leica-uitrusting en in geval van schade kunt u gebruik maken van de Customer Care van Leica Camera AG of de reparatieservice van een Leica vertegenwoordiging in uw land (voor adressenlijst zie garantiebewijs). Leica Camera AG Customer Care Solmser Gewerbepark 8 D-35606 Solms Tel.: +49 (0) 6442-208-189 Fax: +49 (0) 6442-208-339 [email protected] 167