Documenttranscriptie

INHOUD Introductie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 Aanwijzingen voor het gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2 1. Bediening en aansluitingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3 1.1 Beschrijving van het frontpaneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3 1.2 Beschrijving van het achterpaneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 1.3 Verbindingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 1.4 Positionering van de luidsprekers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 2. Hoofdpagina en Demo mode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 2.1 Hoofdpagina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 2.2 Display berichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 2.3 Het beluisteren van de demonstratie muziekfragmenten . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 3. Instelling van de MIDI kanalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 3.1 Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 3.2 Ongedeeld of gedeeld klavieri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 3.3 Het instellen van het MIDI Ontvangst Kanaal in de Ongedeelde Modus . . . . . .13 3.4 Het instellen van het MIDI Ontvangst Kanaal in de Gedeelde Modus . . . . . . . .14 3.5 Extra opmerkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 4. Het gebruiken van de Voices Memories . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 4.1 Procedure voor opslaan en oproepen van stemmen geheugens . . . . . . . . . . .15 4.2 Het gebruik van geheugenbanken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 5. Het instellen van nagalm en tremolo effecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 5.1 Het nagalm effect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 5.2 De instellingen van de nagalm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 5.3 Het Tremolo effect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 5.4 Het instellen van het Tremolo effect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 6. Het wisselen van de stemmen: Stem wijziging 6.1 Wijzigen stemmen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 6.2 Vervangen van labels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 7. Fabrieksinstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 - CM100 Stemmen bibliotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Appendix - INHOUD - VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module INTRODUCTIE Geachte gebruiker, Hartelijk dank voor het kiezen van de Viscount CM-100 sound module. U schafte van ons bedrijf, mondiaal marktleider op het gebied van prestigieuze klassieke orgels een uitbreiding van uw bestaande orgel aan. De nieuwste en meest geavanceerde technologie is toegepast, die het mogelijk maakt om met een grote natuurgetrouwheid de klank van een pijporgel te reproduceren, in het gebruik een indrukwekkende flexibiliteit garandeert en een geheel nieuwe klasse van klankkwaliteit markeert.Na jaren van onderzoek om nieuwe methoden van klankopwekking te ontdekken en te ontwikkelen is het Viscount Research & Development centrum erin geslaagd om wereldwijd als eerste de klank van de originele orgelpijp te reproduceren met behulp van 'Physical Modelling Techniek' als basis voor de innovatieve Accupipe technologie. Deze revolutionaire wijze van klankopwekking maakt niet, zoals tot nu toe algemeen toegepast, gebruik van 'samples' van pijporgels, maar berekent 'real-time' de gevraagde golfvorm, die het klankkarakter bepaalt, uit een nauwkeurig fysisch rekenmodel, dat gebaseerd is op de studie naar de fysische werking van geluidsopwekking in de orgelpijp en waarin rekening wordt gehouden met de belangrijkste fysische parameters zoals de vorm (mensuur), de materiaalkeuze, de winddruk, enz. Nu eenmaal het niveau van het louter reproduceren van de opgenomen pijpklank is gepasseerd, wordt het mogelijk om een tot dusverre ondenkbare mate van realisme vorm te geven, die ook de fijnste details van het oorspronkelijke muziekinstrument vertolkt. Om een voorbeeld te geven: het toegepaste mathematische model maakt het mogelijk dat een register voor iedere toets een eigen klankkleur krijgt. Net als bij het originele pijporgel hoort bij iedere toets een aantal eigen pijpen, die ieder een unieke klank voortbrengen. Daarboven is de klank ook afhankelijk van verandering in de winddruk, die bepalend is voor de trillingscondities van de lucht in het pijpcorpus, net als bij het originele muziekinstrument De CM-100 soundmodule maakt het ook mogelijk om de geproduceerde klanken "fysisch" te bewerken, door het veranderen van de genoemde parameters, bijna op dezelfde manier als de orgelbouwer zijn pijpen maakt en intoneert.Maar als u dit liever niet zelf doet, kunt u desgewenst ook een keuze maken uit niet minder dan 176 voorgeprogrammeerde orgelpijpklanken, die al in het interne geheugen zijn opgeslagen. Tot slot raden wij U aan om de website www.viscount-organs.com te bezoeken, waar u aanvullende informatie, updates, documentatie en actueel nieuws over deze soundmodule aantreft en verder ook de volledige lijn van leverbare producten. viscount Classic Organs Division DUTCH Pagina 1 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module Aanwijzingen voor het gebruik Aan- en uitschakelen Verzekert u ervan dat wanneer het instrument wordt in- of uitgeschakeld, de geluidsversterkers zijn uitgeschakeld. Hierdoor wordt voorkomen dat optredende signaalpieken onderdelen van de geluidsversterkers beschadigen en ongewenste geluidseffecten worden gehoord. Verbinden en voorkomen van storingen Voor het aansluiten van uw audiosysteem (de geluidsversterkers), zij verwezen naar de paragrafen 1.3 en 1.4 van de handleiding.Gebruik kabels van goede kwaliteit en controleer de toestand ervan regelmatig. Zet het instrument niet te dicht in de buurt van radioapparatuur, mobiele telefoons of apparatuur die storing kan veroorzaken. Controleer ook dat de plaats waar het instrument wordt geïnstalleerd geen hinder heeft van industriële storingen, sterke radiogolven of een onregelmatige energievoorziening. Bescherming en onderhoud Bescherm het instrument bij transport door de originele verpakking te gebruiken of in een tas met geschikte opvulling. Vermijd blootstelling aan direct zonlicht, aan sterke warmtebronnen, en in het bijzonder aan een vochtige of stoffige omgeving, aangezien hierdoor storingen kunnen worden veroorzaakt, kwalitatieve achteruitgang en zelfs het gevaar van elektrische schokken ontstaat. Wanneer het instrument voor langere tijd niet wordt gebruikt, bescherm het dan tegen stof en trek de stekker uit het stopcontact. Eventueel op het instrument verzameld stof kan 'droog" worden verwijderd met een zachte lap of borstel. Gebruik nooit brandspiritus, aceton of oplosmiddelen van welke aard ook. Bij storingen Al de instellingen die de gebruiker wil aanbrengen zijn eenvoudig toegankelijk aan de buitenzijde van het instrument. Het instrument heeft van binnen geen onderdelen die door de gebruiker kunnen worden gewijzigd of vervangen. In geval van storing dient u slechts contact op te nemen met Domus Orgels, afd. Service. DUTCH Opmerkingen over het gebruik van de handleiding Lees alle informatie in deze handleiding zorgvuldig door. U voorkomt dan onnodig tijdverlies en verkrijgt de beste resultaten bij het gebruik van uw instrument. Er zij met nadruk op gewezen dat sommige illustraties alleen als voorbeeld zijn bedoeld en kunnen verschillen met het instrument dat u heeft aangeschaft.Ondanks dat de essentiële eigenschappen van het instrument ongewijzigd blijven, behoudt de fabrikant het recht om onderdelen, details of hulpmiddelen te wijzigen, als dat nodig wordt geacht om het product te verbeteren dan wel vanwege constructieve eisen of om commerciële redenen, zonder onmiddellijk over te gaan tot het aanpassen van de deze handleiding. Disclaimer De fabrikant en de geautoriseerde dealers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid met betrekking tot het gebruik of de toepassing van de producten die in deze documentatie worden beschreven en aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid voor elke schade die de gebruiker ondervindt door onjuist gebruik of aangebrachte veranderingen aan het instrument. Alle verwijzingen naar namen, producten, organisaties of bedrijven dienen slechts om het gebruik van de beschreven producten te verduidelijken Elke naam, logo of beeldmerk waar naar is verwezen, behoort de betreffende eigenaars toe. © 2005. Alle rechten voorbehouden. Pagina 2 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 1. BEDIENING EN AANSLUITINGEN 1.1 Beschrijving van het frontpaneel o VOICE toets: Keuzetoets om toegang te verkrijgen tot de menu's waarmee alle instellingen van de klank kunnen worden gewijzigd. Dat betreft bij voorbeeld de klankkleurparameters, het veranderen van de via de registertoetsen te kiezen klanken en de geluidsterkte van ieder register. o SETUP toets: Door op deze toets te drukken komt u in het menu waarmee de algemene parameters van de CM-100', zoals het MIDI kanaal, tremulant, nagalm en dergelijke kunnen worden gewijzigd. o DEMO mode: In de DEMO mode kunt u 8 muziekfragmenten (die het instrument geheel automatisch speelt) laten horen om de klankkwaliteit van het instrument te laten horen. Druk daartoe gelijktijdig op de toetsen VOICE and SETUP o DATA draaiknop: Hiermee kunt u instellingen invoeren. Wanneer u met behulp van de cursortoetsen de te wijzigen parameters hebt gekozen, kunt u de waarde veranderen door aan deze DATA knop te draaien. Door naar rechts te draaien (met de klok mee) wordt de waarde verhoogd, door naar links te draaien verlaagd o CURSOR S,T, W, X toetsen: met deze toetsen beweegt u de cursor door de videopagina die op de display wordt weergegeven en kunnen verschillende parameters geselecteerd worden die moeten worden gewijzigd. De S and T toetsen zijn daarbij voorzien van LED's die gaan branden om de aanwezigheid van een videopagina vóór resp. na de huidige videopagina aan te geven. Druk op de betreffende cursortoets om de gewenste videopagina in de display te zien. o ENTER toets: druktoets die de keuze van een gekozen waarde, functie of procedure bevestigt. o EXIT toets: druktoets waarmee de huidige video pagina of functie wordt verlaten. Het indrukken van deze toets zullen ook lopende procedures (voor zover dit is toegestaan) worden afgebroken. o VOLUME regelschuif: hiermee wordt het totale geluidsvolume van het instrument ingesteld. Pagina 3 DUTCH o REVERB regelschuif: hiermee wordt de diepte van het nagalmeffect (Reverb) ingesteld. In de laagste stand is het nagalmeffect geheel uitgeschakeld. VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module o SET toets: met deze druktoets worden veranderingen in de klankgeheugens (VOICE MEMORIES) opgeslagen (zie volgend punt). o VOICES MEMORY toetsen: (van 1 tot 8). Druk op één van deze drukknopjes om rechtstreeks een achttal registerinstellingen, die eerder door de gebruiker zijn gedefinieerd, op te roepen. De CM-100 biedt in totaal 64 geheugens verdeeld in 8 banken die ieder 8 geheugens bevatten. Voor meer informatie over het gebruik van de klankgeheugens (VOICE MEMORIES), zij verwezen naarhoofdstuk 4. o CANCEL toets. "Clear" druktoets: druk op deze toets om alle actieve registers uit te zetten. o WHOLE / SPLIT toets. Hiermee wordt de globale werking van de geluidsmodule ingesteld. Wanneer de LED van deze toets niet brandt is de CM100 in de ongedeelde (WHOLE) modus, waarbij al de registers reageren op het zelfde MIDI kanaal (enkel manuaal modus). Druk op de toets om de LED te laten branden als teken dat de gesplitste (SPLIT) modus (multi-manuaal) is ingeschakeld, waarin het instrument in staat is om te reageren op meer dan één MIDI kanaal. Ieder kanaal wordt dan geassocieerd (doorverbonden) met één of meer registers. Druk deze toets nogmaals in om de LED weer te doven en terug te keren tot de WHOLE modus. Zie hoofdstuk 3 voor meer informatie. o TREMULANT toets: activeert (LED aan) en deactiveert (LED uit) het tremulant-effect. DUTCH o VOICE REGISTERS (1 t/m 12). Druk op de bovenzijde van de gewenste registerknoppen om het bijbehorende register te laten klinken en op de onderzijde om deze weer uit te schakelen. Bedenk dat de bijbehorende registers (voices set), zoals die ook herkenbaar zijn aan de ingegraveerde namen, afhankelijk van het land van levering anders gekozen kunnen zijn en verder, omdat de CM-100 een volledig programmeerbaar systeem is, ook kunnen worden gewijzigd door de gebruiker. Pagina 4 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 1.2 Beschrijving van het achterpaneel POWER ON: Aan/uit schakelaar van de netvoeding o AC INPUT voor de aansluiting van het netsnoer, die met het instrument wordt meegeleverd. De CM100 kan werken op wisselspanningen 90 tot 250 Volt o OUTPUTS 6 aansluiting (1 t/m 6). Lijn-uitgangen (Line Outputs) waarmee de geluidssignalen kunnen worden doorgegeven aan externe versterker/luispreker systemen. Ook kunnen deze signalen worden aangesloten op de lijningangen (Line Inputs) van het orgel waarmee de CM-100 via de MIDI kabel is aangesloten. Voor de beste geluidsreproductie en een realistische weergave van akoestische ruimtelijkheid van de windladen van het pijporgel is het absoluut nodig om de uitgangen altijd opeenvolgend, beginnend bij nummer 1, aan te sluiten. Om dezelfde reden is het erg belangrijk om de boxen voor de geluidsweergave in je juiste posities te plaatsen, zoals beschreven is onder punt 1.4 van deze handleiding. o PHONES aansluiting: "Jack" type aansluiting, waarop een hoofdtelefoon (niet meegeleverd) kan worden aangesloten. Het is belangrijk om een hoofdtelefoon van goede kwaliteit te nemen met een impedantie van tenminste 16 Ohm o EXP. PED aansluiting: gebruik dit "Jack" type aansluiting om een expressie - pedaal (niet meegeleverd) met the CM-100 te verbinden. Voor het verkrijgen van een goed resultaat dient een expressiepedaal met een lineaire overdracht te worden gebruikt, waarvan de impedantie tenminste 22 KOhm (2200 Ohm) bedraagt en die voorzien is van een stereo "Jack" plug. Gebruik voor calibraties, het "EXP.PEDAL" menu (systeem omgeving); zie het volledige handboek, het "advanced manual" , voor de bijbehorende instructies. o MIDI (IN, OUT, THRU) aansluitingen: 5-pens DIN connectors voor aansluiting van instrumenten met een MIDI interface. Via de IN connector worden MIDI data, die gegenereerd zijn door externe MIDI bronnen, ontvangen. De OUT connector verzendt de MIDI data (boodschappen) die door de CM-100 module worden opgewekt, en de THRU connector zendt de via de IN connector ontvangen MIDI data ongewijzigd door. Pagina 5 DUTCH o RS-232 aansluiting: seriële connector voor het aansluiten van de CM-100 op een computer (voor meer informatie, zie het "advanced manual") VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 1.3 Verbindingen Sluit de netvoedingskabel aan op de A.C. netspanningaansluiting op het achterpaneel. Steekdaarna de stekker van deze kabel in het stopcontact ("wandcontactdoos"). Verbind nu de luidsprekers (of de luidsprekersystemen) met de OUTPUTS aansluitingen op de achterzijde van de CM100. Als u twee luidsprekersystemen hebt (het aanbevolen minimum aantal), verbindt deze dan met de uitgangen 1 (weergave links) en 2 (weergave rechts). Heeft u echter de beschikking over meer weergavenkanalen, lees dan het volgende nauwkeurig door DUTCH Als u deze module met een hoofdtelefoon wilt beluisteren, verbindt deze dan met de "Phones Output" aansluiting aan de achterzijde. Verbind de MIDI kabel met de MIDI OUT aansluiting van een orgel (of keyboard) met de MIDI IN aansluiting van de CM 100. Pagina 6 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module Nu zijn de essentiële verbindingen gemaakt en kan de CM-100 worden aangezet. De beschikbare MIDI mogelijkheden gaan echter verder: de CM-10 kan worden opgenomen in een complex MIDI netwerk of worden verbonden met sesquencer (MIDI opname/afspeelapparaten), computers of andere systemen. U vindt een beschrijving van al deze aansluitmogelijkheden in het hoodstuk "Controls and Connections" van het "advanced manual". 1.4 Positionering van de luidsprekers Zoals reeds onder punt 1.2 is opgemerkt, is één van de belangrijkste mogelijkheden van de CM-100 de realisering van speciale algorithmen die een ruimtelijke weergave mogelijk maken die overeenkomt met die bij de windladen van een pijporgel plaats vindt. Om er zeker van te zijn dat deze weergave optimaal klinkt, is het van fundamenteel belang om de luidsprekers (luidsprekersystemen) aan te sluiten en te plaatsen volgens één van onderstaande figuren: - 2 boxen situatie (ouputs 1 en 2) - 3 boxen situatie (outputs 1,2 en 3) DUTCH Pagina 7 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module De CM-100 biedt een keur aan instelmogelijkheden voor iedere uitgang. Ook zijn een aantal uitvoeringen van windladen te configureren, zie het "advanced manual" voor meer informatie. 2. HOOFDPAGINA en DEMO MODE 2.1 Hoofdpagina Schakel het instrument, als de nodige aansluitingen zijn gemaakt, in door het indrukken van de, POWER ON toets aan de achterzijde. Het instrument laat nu in het display de startpagina zien, waarin de naam van het instrument, de specifieke technologie en de versie van het aanwezige besturingssysteem (Op.Sys.) in de vorm van 3 cijfers gescheiden door een punt, zichtbaar zijn. PIPE ORGAN VOICES MODULE Accupipe Technology Op.System 1.10 Na enkele ogenblikken schakelt het display automatisch over op de weergave van de hoofdpagina (main page) M.BANK:1 ENSEMBLE:2 TEMPERAMENT:Equal TRANSP.:+1 TUNE: 0 STATUS:Finish1 De volgende parameters worden dan getoond: o M. BANK (Memory Bank, geheugenbank):met deze parameter kan één van de acht geheugenbanken, die ieder 8 verschillende Voice Memories (klankgeheugens), worden gekozen. Deze Voice Memories zijn te kiezen via de druktoetsen onder de registers, zie hoofdstuk 4. Behalve dat er op deze wijze 8x8=64 Voice Memories beschikbaar zijn, is deze functie erg handig als het instrument door meer dan één organist wordt gebruikt, aangezien een ieder zijn of haar instellingen in een of meer verschillende geheugenbanken (Memory Banks) kan opslaan. o ENSEMBLE:met deze parameter kunnen natuurlijke onderlinge verschillen in toonhoogte, net zoals die bij het pijporgel optreden worden aangebracht, en wel in acht gradaties van sterkte. Met andere woorden, hierdoor wordt het mogelijk om de natuurlijke onnauwkeurigheden van de stemming die met de tijd en temperatuursveranderingen optreden, de "tuning error", te accentueren. Het instelniveau kan variëren van - (pijpen perfect gestemd)) tot 8 (maximale stemmingsinstabiliteit). o TRANSP. (Transposer): hiermee kan de toonhoogte van het instrument worden getransponeerd met een bereik van +5 / -6 semitonen (=halve toonsafstanden). Bij de instelling 0 staat het instrument in de standaard toonhoogte en is er geen transpositie. o TUNE: allows adjustment of the fine tuning of the instrument within a range of +/- 50 cents (hundredths of a semitone). Pagina 9 DUTCH o TEMPERAMENT: met behulp van deze parameter kan de keuze worden gemaakt uit een reeks historische stemmingen of "temperaturen", die afkomstig zijn uit verschillende landen en cultuurperioden. Als gekozen wordt voor de instelling EQUAL, dan krijgt het instrument de normale, perfect gelijkzwevende stemming, bij de keuze voor WERCKMEISTER, KIRNBERGER KELLNER, VALLOTTI, CHAUMONT, MEANTONE en PYTHAGOREAN komt een specifieke ongelijkzwevende stemming tot klinken. VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module o Status: via de "status" parameter kunt u uit 4 geheugens, bekend als "Finishes, kiezen, die alle instellingen van het instrument bevatten. Deze 4 finishes, bekend onder de namen, "Finish1", "Finish2" "Finish3" en "Finish4" maken het mogelijk om alle hoofdinstellingen van het instrument samen met klankparameters, zoals toonhoogte, temperatuur, klankparameters, enz. op te slaan. Wanneer een parameter wordt gewijzigd, dan wordt deze wijziging automatisch in de huidige "finish" opgeslagen. Ter bevestiging van deze opslag verschijnen twee sterretjes (*) aan weerszijde van de naam van de "finish". Voor meer informatie over het gebruik en de opslag van de"finishes" en het herstel van oorspronkelijke instellingen in "finishes" zij verwezen naar het "advanced manual." De procedure voor het wijzigen van deze parameters is eenvoudig en intuïtief: - Gebruik de S,T,W,X cursortoetsen om naar de waarde van de te wijzigen parameter te gaan (het betreffende veld gaat dan knipperen). - De gewenste waarde wordt met de Data draaiknop ingesteld. Draaien naar rechts (met de klok mee) doet de waarde toenemen, draaien naar links afnemen. Het instrument neemt de gekozen waarde over en slaat het automatisch op in de huidige "finish". Enkele opmerkingen over de beschikbare stemmingen In het "natuurlijke"stemmingssysteem, gebaseerd op het akoestische verschijnsel van harmonisch klinkende stemmingen, zijn twee belangrijke intervallen, de grote terts en de reine kwint die niet gelijktijdig zwevingsvrij zijn te realiseren. Daarom zijn er door de eeuwen heen verschillende compromissen ontwikkeld, die bekend staan als de "temperaturen". Deze geven op verschillende wijzen voorrang aan de zuiverheid van bepaalde intervallen boven andere. In de oude tijden en de Middeleeuwen tot het eind van de 15de eeuw werd het Pythagoreïsche stemmingssysteem of temperatuur met zijn reine kwinten gebruikt. Dit resulteerde in sterk zwevende en daarom onaangenaam klinkende grote terts intervallen, die als dissonant werden beschouwd. De muziekpraktijk in die dagen was voornamelijk monodisch (eenstemmig) en als er in polyfonie (meerstemmigheid) intervallen werden gebruikt, waren dat kwinten. In de beginperiode van de Renaissance met de grootse opkomst van de vocale polyfonie, werd het grote terts interval steeds meer als consonant (zuiver) ervaren en gewaardeerd. Instrumenten met een vaste stemming, zoals orgel en klavichord, werden hierop aangepast met een stemmingssysteem dat bekend is geworden als het Middentoon systeem. Deze temperatuur wordt gekenmerk door het weergeven van zuivere grote tertsen, die ten koste gingen van zuivere kwinten. Deze Middentoon stemming is bijzondere belangrijk omdat deze tot de standaard temperatuur werd verheven in het Europa van de 16de en 17de eeuw. Pas in de tweede helft van de 18de eeuw werd deze verdrongen door de Gelijkzwevende temperatuur, waarin de onzuiverheden in de intervallen op gelijke wijze zijn verdeeld. DUTCH Hier volgen de zes verschillende stemmingsystemen of temperaturen die op de CM-100 beschikbaar zijn: - WERCKMEISTER: Temperatuur, ontwikkeld door Andreas Werckmeister, aanbevolen voor Duitse muziek aan het eind van de 16de eeuw. - KIRNBERGER: Temperatuur, ontwikkeld door Johann Philipp Kirnberger, een leerling van Bach, geschikt voor barok muziek. - KELLNER:Herbert Anton Kellner, geboren in Praag in 1938, studeerde fysica, wiskunde en astronomie aan de Iniversiteit van Wenen. In 1975 stelde het door hem verrichtte onderzoek Kellner in staat om vast te stellen dat een stemming met dezelfde naam Kellner ooit door J.S. Bach werd gebruikt voor zijn "Wohltemperierte Klavier". Deze temperatuur is geschikt voor 18de eeuwse Duitse muziek en speciaal voor die van J.S. Bach. - VALLOTTI: TItaliaanse temperatuur van Francescantonio Vallotti, later in Engeland bewerkt door Thomas Young. Deze temperatuur is vooral geschikt voor de uitvoering van 18de eeuwse Italiaanse en Engelse muziek. - CHAUMONT (1696) : Is gebaseerd op zes reine tertssen: D-F# / E-G# / F-A / G-B / A-C# / C-E (de laatste) Het kan gebruikt worden voor Franse muziek gecomponeerd tussen de 17e en 18e eeuw. - MEANTONE: Deze belangrijke stemming heeft 8 zuivere grote tertsen en 4 uiterst onzuivere tertsen. Van de kwinten is er één zeer dissonant, de "wolfskwint". Met deze temperatuur kan zeer zuiver worden gespeeld in de volgende toonsoorten: C, D, G, A en Bes Majeur en Mineur. - PYTHAGOREAN: Oude temperatuur, opgebouwd met zuivere kwinten, geschikt voor het spelen van werken tot de 16de eeuw. Pagina 10 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 2.2 Display Berichten INFO MESSAGE: LINE OUTs NOT CONNECTED press EXIT De CM-100 heeft geconstateerd dat er geen luidspreker(systemen) op de uitgangen zijn aangesloten: u kunt dan alleen via een hoofdtelefoon de voortgebrachte klanken beluisteren. Druk op de EXIT toets om deze videopagina te sluiten en terug te keren naar de hoofdpagina (main page). WARNING: LINE OUTs HAVE TO BE CONNECTED CONTIGUOSLY (1 to 6) press EXIT Het system heeft geconstateerd dat er de luidspreker (systemen) onjuist zijn aangesloten. Hierdoor kunnen sommige uitgangen onwerkzaam worden of slecht functioneren. Controleer de aansluitingen en verzeker u ervan dat deze overeenkomstig punt 1.4 worden aangesloten. Druk daarna op de EXIT toets om deze pagina te verlaten. 2.3 Het beluisteren van de demonstratie muziekfragmenten In the CM-100 DEMO modus kunt u automatisch een aantal muziekfragmenten laten spleen, om de klankkwaliteit van het instrument te beoordelen. Ga hiertoe naar de hoofdpagina en druk dan gelijktijdig op de VOICE and SETUP toetsen. De volgende videopagina verschijnt dan in het display: Select DEMO song with VOICE MEMORY Keys: Bij elk van de VOICES MEMORY toetsen hoort nu een stukje muziek: druk op de gewenste toets en het instrument gaat het bijbehorende muziekfragment spelen. Het display geeft daarbij aan welke keuze is gemaakt met het woord PLAYING gevolgd door de naam van het stuk en een balk die de voortgang van het afspelen weergeeft. Select DEMO song with VOICE MEMORY Keys: PLAYING: Pescetti_Presto [²²²²²/ ] Eenmaal aan het eind van het muziekstukje gekomen, keert het instrument weer terug naar de videopagina voor het selecteren van de demonstratie muziekfragmenten. Door op de EXIT toets of opnieuw op de gebruikte demonstratie selectietoets te drukken kunt u het afspelen van de demonstratiemuziek op elk moment stoppen N.B. Het instrument stelt automatisch de klankkleur in die behoort bij de vertolking van het betreffende demonstratiestukje. Deze instelling kan echter tijdens het afspelen met behulp van een andere keuze van de registers op het frontpaneel. Druk om DEMO modus te verlaten gelijktijdig op de VOICE and SETUP toetsen of op de EXIT druktoets: in beide gevallen zal het instrument weer terugkeren naar de hoofdpagina op het display. DUTCH Pagina 11 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module Via de VOICE MEMORY toetsen kunnen de volgende muziekfragmenten ten gehore worden gebracht 1: 2: 3: 4: 5: 6: 7: 8: Johann Gottfried Walther - Allegro (van het Concerto in F maj.) Johann Pachelbel - Von der Geburt Christi Domenico Zipoli - Allegretto in G min Johann Gottfried Walther - Schmücke dich, o liebe Seele Gio Batta Pescetti - Presto (van de Sonata in C mineur) Johann Pachelbel Alle Menschen müssen sterben (Choral und Variation) Robert Führer - Andantino in G maj Johann Gottfried Walther - Erschienen ist der Herrliche Tag 3. INSTELLING VAN DE MIDI KANALEN 3.1 Inleiding DUTCH Aangezien dit instrument een "sound module" is zonder klavieren, dient de CM-100 te worden verbonden met een externe aansturing, een "controlling" of "master" instrument, die de benodigde data voor het bespelen doorgeeft. Daarbij gaat het, behalve de gespeelde noten, ook om het geluidsvolume, expressiemiddelen en andere gegevens die voor de uitvoering nodig zijn. Als het "master" instrument een Viscount kerkorgel is, dan is ook de afstandbesturing van de individuele registers mogelijk. De communicatie vindt plaats volgens het MIDI protocol, a algemene standaard voor informatie uitwisseling tussen elektronische muziekinstrumenten. Hierbij worden verschillende "communication channels", communicatiekanalen onderscheiden. Op dezelfde wijze als bij radiocommunicatie kunnen twee MIDI-instrumenten (zender, ontvanger) alleen onderling communiceren als die gebruik maken van hetzelfde kanaal. In ons geval is het masterinstrument (vaak een elektronisch orgel) de zender en de CM-100 sound module" de ontvanger van MIDI data. Sluit de MIDI kabel eerst aan op de MIDI OUT connector van het master-instrument (orgel, keyboard of computer ) en daarna op de MIDI IN connector van de CM-100. Gebruik MIDI kabels van goede kwaliteit met een lengte van hooguit 15 meter. Als de MIDI verbinding eenmaal tot stand is gebracht, moeten de beide instrumenten worden afgestemd ("tuned") op hetzelfde MIDI kanaal opdat de data-uitwisseling op de juiste wijze plaats vindt. Pagina 12 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 3.2 Ongedeeld of gedeeld klavier DE CM100 sound module heeft twee toestanden of modi, waarin verschillend op MIDI boodschappen wordt gereageerd. Deze modi zijn WHOLE en SPLIT. Deze modi kunnen worden gekozen met een speciale druktoets op het frontpaneel van het instrument. In de WHOLE (of: "single manual", ongedeeld manuaal) modus, reageert het instrument als één geheel op de MIDI commando's die via een enkel kanaal binnenkomen. Dit is de standaard modus van de meeste sound modules, en wordt ook met succes gebruikt wanneer de CM100 door een keyboard wordt aangestuurd, of door orgels waarvan slechts één manuaal wordt gebruikt om met de CM-100 sound module te communiceren. Wanneer echter de SPLIT modus wordt geselecteerd, is de CM-100 in staat om gelijktijdig verschillend te reageren op meerdere MIDI kanalen, die ieder een eigen registratie voeren (instelbaar door de gebruiker). Een voorbeeld van het gebruik van de SPLIT modus: een gebruiker kan de registers 1, 2 and 3 toewijzen aan MIDI kanaal 1, terwijl register 4 wordt toegewezen aan MIDI kanaal 3 en de andere registers aan MIDI kanaal 5 Uiteindelijk kan in de SPLIT modus ieder register aan een eigen kanaal worden toegewezen. Het zal duidelijk zijn dat deze modus erg zinvol is wanneer de CM-100 moet worden aangestuurd door orgels met meerdere manualen, waarbij ieder manuaal zijn eigen registratiemogelijkheden heeft. 3.3. Het instellen van het MIDI Ontvangst Kanaal in de Ongedeelde Modus Controleer eerst of de LED van de WHOLE/SPLIT druktoets op het CM frontpaneel uit is; zo niet, druk op toets met dezelfde naam om deze LED alsnog uit te schakelen. Druk dan op SETUP toets: de bijbehorende LED gaat dan branden en onderstaande videopagina verschijnt in het display: [TREMULANT] [REVERB] [MIDI] [OUTS CTRL] [FINISH] [EXP. PEDAL] LCD contrast: 6 Gebruik de CURSOR toetsen om het MIDI veld (in dat geval gaat het woord MIDI knipperen) te selecteren. Druk vervolgens op de ENTER toets om deze keuze te bevestigen. Het display toont nu de mogelijkheden binnen het geselecteerde menu: [WHOLE MODE] [SPLIT MODE] [FILTERS] [BULK DUMP] [CAPTURE VOICE ID] Druk op de ENTER toets om de Ongedeelde MODE optie te kiezen. Het display laat nu de videopagina zien waarmee de transmissie- of zend- (TX) and receptie- of ontvangst- (RX) kanalen worden ingesteld . CHANNEL SELECT Rx:ALL Tx: 1 Gebruik nu weer de cursor toetsen om de RX optie te kiezen. Kies met de Data draaiknop het ewenste kanaal (de kanaalnummers lopen van 1 tot 15). Als de juiste instellingen zijn gemaakt, keert u na indrukken van de EXIT toets terug naar het MIDI menu Pagina 13 DUTCH Let er op dat het kanaalnummer overeen komt met dat van het master-instrument. Wanneer de ALL-optie wordt gekozen, zal het instrument op informatie afkomstig van elk MIDI kanaal reageren. VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module de nieuwe instellingen worden automatisch opgeslagen, en zullen, zelfs als het instrument is uitgeschakeld, bewaard blijven. Vanuit het MIDI menu kunt u terugkeren naar de hoofdpagina door de EXIT toets twee maal in te drukken 3.4. Het instellen van het MIDI Ontvangst Kanaal in de Gedeelde Modus Druk op de WHOLE/SPLIT toets om de meer kanalen ("multi-channel") modus: als deze actief, dan brandt de LED van deze toets constant. The procedure voor het instellen van de the receptie- of ontvangstkanalen komt overeen met die beschreven is onder punt 3.3: vanaf de hoofdpagina drukt u op de SETUP toets [TREMULANT] [REVERB] [MIDI] [OUTS CTRL] [FINISH] [EXP. PEDAL] LCD contrast: 6 Gebruik dan de cursor toetsen om het MIDI menu te kiezen (de menu optie is selecteerd wanneer deze knippert) druk op de ENTER toets. [WHOLE MODE] [SPLIT MODE] [FILTERS] [BULK DUMP] [CAPTURE VOICE ID] Met de cursor toetsen selecteert u nu de SPLIT MODE optie waarna u de ENTER toets indrukt CtBourd32> 1 HohlFlot8> 1 Gedackt16> 1 Octave4A > 1 Schwebng8> 1 SptzFlot4> 2 De video pagina bevat de namen van alle registers, in overeenstemming met de huidige instelling van het instrument, gevolgd door de waarde van het bijbehorende MIDI kanaal. Kies op de gebruikelijke wijze met de cursortoetsen de te wijzigen waarde, en verander deze met de draaiknop. Merk op dat: Wanneer een register wordt geselecteerd voor het aanbrengen van een wijziging, dan zullen zowel zijn waarde in het display als de verlichting in de tuimelschakelaar van het register gaan knipperen. Een register kan direct worden geselecteerd voor het aanbrengen van een wijziging drukken op de bijbehorende toets op het paneel. De verlichting van de LEDs van de [S] and [T] toetsen geven aan dat er een videopagina na resp. voor de huidige videopagina in het display beschikbaar is. Druk op de betreffende toets om een keuze te maken. Wanneer de gewenste instelling is gemaakt, drukt u eenvoudig op de EXIT toets om terug te keren naar het MIDI menu: de instellingen worden automatisch in werking gesteld en in het geheugen bewaard. Druk op de EXIT toets om terug te keren naar de SETUP videopagina, die op zijn beurt weer kan worden beëindigd door dezelfde toets nogmaals in te drukken. DUTCH 3.5 Extra opmerkingen Zoals u hebt kunnen bij de in dit hoofdstuk behandelde instelmogelijkheden voor het instellen van het ontvangstkanaal, biedt de CM100 nog extra instelmogelijkheden voor MIDI communicatie. U vindt de beschrijving van al deze extra functies, inclusief een handige procedure om externe commando's te ontvangen voor het in- en uitschakelen van registers in het " advanced manual". Pagina 14 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 4. HET GEBRUIKEN VAN DE VOICES MEMORIES De Voice Memories (klankgeheugens) zijn geheugenplaatsen die ieder de volledige beschrijving van de door de gebruiker gemaakte instellingen bevatten. De CM 100 heeft 64 Voice Memories, of wel klankgeheugens, onderverdeeld in 8 secties (geheugenbanken) die ieder 8 Voice Memories bevatten. De bedoeling van de Voice Memories is om de organist in staat te stellen de totale klanksamenstelling van het instrument te kunnen veranderen door het eenvoudig indrukken van een toets, waarbij het niet nodig is om de registers apart in of uit te schakelen. Deze functie biedt aanzienlijke voordelen, maakt het omgaan met het instrument eenvoudiger en de "gestroomlijnde"uitvoering van muziek. The CM-100 heeft 8 Voice Memory toetsen, die zich onder 12 de registerknoppen bevinden . 4.1 Procedure voor opslaan en oproepen van geheugens Het opslaan van de inhoud van een Voice Memory is eenvoudig en intuïtief. . Als u eenmaal de gewenste instelling van een register heeft gemaakt, drukt u op de SET toets en, terwijl deze toets ingedrukt blijft, drukt u vervolgens op één van de 8 toetsen naar keuze van het Voice Memory. Om een Voice Memory op te roepen, drukt u eenvoudig op de toets van de betreffende programmering. De LED van die toets gaat branden en de gewenste registerconfiguratie wordt geactiveerd 4.2 4.2 Het gebruik van geheugenbanken De Memory Bank (M.Bank, geheugenbank) parameter worden de 8 Voice Memories op hetCM100 frontpaneel in 8 verschillende banken of "banks" gekopieerd. Naast de beschikbaarheid van in total 64 Voice Memories vereenvoudigt deze functie het gebruik van dit instrument door meer dan 1 organist, aangezien ieder van hen in staat wordt gesteld om zijn of haar instellingen op te slaan in een aparte Memory Bank. Het zal overigens wel duidelijk zijn dat Voice Memory 1 in Memory Bank 1 niet dezelfde samenstelling hoeft te hebben als de overeenkomstige Voice Memory in Bank 2. De actieve Memory Bank wordt rechtstreeks geselecteerd vanuit de hoofd videopagina van de CM100. M.BANK:1 ENSEMBLE:2 TEMPERAMENT:Equal TRANSP.:+1 TUNE: 0 STATUS:Finish1 Gebruik de cursor toetsen om het gewenste nummer naast het M.BANK (Memory Bank) veld te laten knipperen, en gebruik daarna de Data draaiknop om de juiste Memory bank (1 t/m 8) te kiezen. DUTCH Pagina 15 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 5. HET INSTELLEN VAN NAGALM EN TREMOLO 5.1 Het nagalm effect Nagalm wordt veroorzaakt door een reeks van geluidsreflecties, die zich in een ruimte uitbreiden. De positie en de sterkte van iedere reflectie is afhankelijk van de ruimte waarin deze optreedt. Een groot aantal factoren speelt daarbij een rol, zoals vorm en afmetingen van de betreffende ruimte, de aard van de gebruikte materialen, de aanwezige objecten, de positie van de luisteraar, enz. De krachtige digitale signaalprocessors die het "hart" van de CM-100 vormen, zijn in staat om de gecompliceerde taak uit te voeren van het opnieuw opbouwen van complexe nagalmsituaties die optreden in ruimten waar normaal pijporgels staan opgesteld. De CM-100 voegt het juiste galmeffect toe om de superieure klankkwaliteit van het instrument volledig tot zijn recht te laten komen. Het galmeffect is beschikbaar via de hoofdtelefoon en op alle zes lijnuitgangen. 5.2 De instellingen van de nagalm Op het CM-100 frontpaneel is een REVERB LEVEL schuifknop aanwezig Wanneer de schuifknop op de laagste waarde staat, is het nagalmeffect geheel uitgeschakeld. Wordt de schuif omhoog bewogen, dan neemt het nagalmeffect evenredig toe. U kunt de hoeveelheid van dit ruimtelijke effect, in relatie tot de omgeving waarin de CM-100 is geïnstalleerd, geheel aan uw smaak aanpassen. De instelparameter REVERBERATION TYPE (soort nagalm), bereikbaar via het Setup Menu, maakt het mogelijk om de simulatie van het soort ruimte te kiezen. Hiertoe drukt u op de SETUP druktoets en gebruik dan de cursortoetsen om het woord REVERB te laten knipperen. Druk nu op de ENTER toets en onderstaande de videopagina zal in het display verschijnen. REVERBERATION type:Cathedral DUTCH U kunt in deze situatie de Reverberation Type (soort nagalm) parameter naar smaak wijzigen door te draaien aan de DATA knop. Er zijn niet minder dan acht verschillende simulaties van kamers en gebouwen, uiteenlopend van een grote kerk met veel reflecties en een uitgesproken sterke galm tot een kleine kamer met een erg korte en gedempte galm. Druk op de Exit toets om de gemaakte keuze op te slaan en weer terug te keren naar het SETUP menu, vanwaar u, door nog een keer op de Exit toets te drukken, terugkeert naar de hoofdpagina. Pagina 16 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 5.3 Het Tremolo effect IHet is in pijporgels van fundamenteel belang om de winddruk constant te houden om een gelijkmatige, aanhoudende toon te krijgen. Desondanks worden er een aantal mechanische systemen gebruikt om een golvende beweging in de luchtstroom te krijgen. Deze periodieke veranderingen veroorzaken een trillend effect op het geluid, het "tremolo"effect, waardoor een aantal solo registers (zoals de Vox Humana) aangenamer klinkt en de klankkleuren meer expressie krijgen. U kunt door te drukken op de TREMULANT toets (op het frontpaneel van het instrument) dit effect in en uitschakelen. Het tremulant effect is ingeschakeld als de bijbehorende LED brandt 5.4 5.4 Het instellen van het Tremolo effect De CM-100 biedt de mogelijkheid om twee fundamentele parameters, die het karakter van de tremulant bepalen, te wijzigen: de SPEED (de snelheid van de modulatie) en de DEPTH (de modulatie diepte). Ook kunt u zelf bepalen op welk van de registers het tremolo effect kan worden toegepast (zie het "advanced manual" voor de daarvoor gebruikte procedure). De modulatiesnelheid en -diepte worden als volgt ingesteld: Ga naar de hoofdpagina (main page) van het instrument Druk op de SETUP toets Gebruik de cursor toetsen om de "TREMULANT" optie te kiezen Druk op de ENTER toets de volgende videopagina zal in het display verschijnen TREMULANT DEPTH:13 TREMULANT SPEED:14 Gebruik de cursor S en T toetsen om het juiste veld te selecteren en draai aan de DATA knop om de gewenste warden in te voeren: wanner deze procedure voltooid is, zal het display weer terug keren naar de hoofdpagina. DUTCH Pagina 17 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module 6. HET WISSELEN VAN DE STEMMEN: VOICE CHANGE Zoals reeds aan het begin van deze handleiding is opgemerkt, heeft de the CM 100 een bibliotheek van 176 orgelstemmen of registers, die de gebruiker vrij kan toewijzen aan ieder van de 12 registerknoppen op het frontpaneel. Wanneer eenmaal een stem aan een registerknop is toegewezen, blijft deze instelling in het geheugen bewaard totdat er een volgende verandering wordt doorgevoerd. Wij gaan nu bezien op welke wijze we de verbinding tussen een registerknop en één van de beschikbare stemmen kunnen leggen. 6.1 W ijzigen stemmen We beginnen vanuit de hoofdpagina (main page) , en drukken op de VOICE toets. De videopagina met het volgende functiemenu verschijnt op het display: [EDIT] [CHANGE] [VOLUME] [OUT ROUTER] [V.F.S.] [LABEL CHECK] [SORT VOICES] Gebruik de cursor toetsen om de CHANGE (verander) menu optie te kiezen. Deze gaat nu knipperen en het display zal de lijst van stemmen tonen die al aan de 12 registerknoppen zijn toegewezen, waarbij de geselecteerde registerknop zal knipperen: Ctrbomb32 Schawm4 Bombard16 Waldhrn16 Bombarde8 Cornopea8 Gebruik dan de cursor toetsen om de stem te selecteren die u wilt verwisselen; dit kunt u ook doen door op de gewenste registerknop op het frontpaneel te drukken. Als de keuze is bevestigd door op de Enter knop te drukken, laat het display het volgende zien Replace:CtBourd32 With:Principals press ENTER to continue Voor de overzichtelijkheid is de bibliotheek van de in de CM100's opgeslagen stemmen onderverdeeld in registerfamilies, die ieder een verzameling registers bevatten, die bij een bepaald type orgelpijp behoren: de familie van de prestanten, de fluiten, tongwerken, enz. Draai nu, terwijl we nog steeds in deze videopagina zijn, aan de DATA knop om de gewenste registerfamilie te kiezen en druk op de ENTER knop ter bevestiging (of op de EXIT knop om deze procedure te verlaten). Replace:CtBourd32 With:CtPrinc32 Press ENTER to replace DUTCH Via de DATA draaiknop kunt u nu binnen de gekozen registerfamilie de gewenste stem selecteren. Bedenk dat de benaming van de stemmen in een verkorte vorm worden gepresenteerd. In de appendix ziet u een lijst met de volledige namen, ieder met de bijbehorende afkortingen (acroniemen), de registerfamilie waartoe deze behoort en het bijbehorende volgnummer NB: Het is mogelijk om de stem die U wilt kiezen al van te voren te beluisteren: als u op het master instrument speelt, hoort u de klankkleur van het instrument dat op dat moment zichtbaar is in het display (dus al voordat de keuze in het geheugen wordt opgeslagen). Pagina 18 VISCOUNT CM-100 Pipe Organ Module IOp de gebruikelijke manier, door op de ENTER toets te drukken, wordt de nieuwe stem geselecteerd en vervangt de stem die tot nu toe aan de registerknop was toegewezen. Ter bevestiging hiervan laat het display de volgende videopagina zien: WARNING! Tab 1 now is CtPrinc32 - Please change the label - om u eraan te herinneren dat u daadwerkelijk de naam op de registerknop hebt vervangen. Door nu meerdere keren op de EXIT knop te drukken keert u terug naar vorige videopagina's waar u andere veranderingen kunt doorvoeren of komt u weer op de hoofdpagina (main page). 6.2 Vervangen van labels Het is een goede gedachte om na het wijzigen van de stemmen ook de kunststof labels op de registerknoppen aan te passen. Dit gaat erg eenvoudig, omdat deze labels alleen maar ingeklemd zijn bevestigd. U kunt ze verwijderen met de vingers of voorzichtig met een kleine schroevendraaier (zie onderstaande schets) en vervangen door een andere label. 7. FABRIEKSINSTELLINGEN Op procedure "Factory Settings" (fabrieksinstellingen) maakt het mogelijk om de oorspronkelijke fabrieksinstellingen van alle interne parameters van het instrument terug te zetten, waarbij alle latere veranderingen, die door de gebruiker zijn aangebracht, ongedaan worden gemaakt. Om deze Factory Settings procedure uit voeren, schakelt u het instrument in waarbij gelijktijdig de Voice memory 1, 2 and 3 toetsen zijn ingedrukt totdat het display de volgende boodschap toont: RESTORING FACTORY SETTINGS PLEASE WAIT Laat nu de genoemde toetsen los. Na enkele ogenblikken verschijnt de boodschap dat de fabrieksinstellingen weer hersteld ("restored") zijn: FACTORY SETTINGS RESTORED Het instrument wordt nu op normale wijze opgestart. DUTCH Pagina 19