Documenttranscriptie

! Lees de bedieningshandleiding en de bijgevoegde brochure ‚Garantie- en aanvullende aanwijzingen‘ volledig door. Volg de daarin beschreven aanwijzingen op. Bewaar deze documentatie goed. Functie / toepassing Het onderhavige universele materiaalvocht-meettoestel werkt volgens het principe van de weerstands- en capacitieve meting. Bij het capacitieve meetproces wordt door middel van 2 geleidende rubbercontacten aan de onderzijde van het apparaat de vochtafhankelijke diëlektriciteit van het te meten product bepaald en door interne, materiaalafhankelijke karakteristieken het materiaalvocht in % berekend. Bij het weerstandsmeetproces wordt het vochtafhankelijke geleidingsvermogen van het te meten product bepaald door het product met de meetpunten aan te raken. Het meettoestel vergelijkt de gemeten waarden met de opgeslagen, materiaalafhankelijke karakteristieken en berekent het relatieve materiaalvocht in %. Met het desbetreffende meetproces wordt het materiaalvochtgehalte in hout en beton bepaald. Een extra, opzij aangebrachte sensor bepaalt de omgevingstemperatuur en de relatieve luchtvochtigheid en berekent aan de hand daarvan de dauwpunttemperatuur. ! De geïntegreerde bouwmateriaalkarakteristieken voldoen aan de vermelde bouwmaterialen zonder toevoegingen. Bouwmaterialen variëren productiegebonden van fabrikant tot fabrikant. Daarom dienen eenmalig en bij verschillende productsamenstellingen of onbekende bouwmaterialen vergelijkende vochtmetingen te worden uitgevoerd met ijkbare methoden (bijv. Darr-methode). Bij verschillen in de meetwaarden dienen de meetwaarden relatief te worden gezien of de indexmodus voor het vochtresp. drogingsgedrag te worden gebruikt. 1 2. 1. 2 ON 3 OFF 2 sec 2 sec Automatische uitschakeling na 2 minuten. 3. 6LR61 9V 1 2 9 3 5 6 7 8 26 NL 4 1 Meetpunten weerstandsmetingen 2 Rubbercontacten capacitieve meting 3 Uitklapbare sensor voor de meting van de omgevingstemperatuur en de luchtvochtigheid 4 Batterijvak 5 Nat/droog ledweergave 6 Materiaalkeuze 7 ON/OFF 8 Voorselectie van de meetmodus (weerstandsmeting, capacitieve meting) 9 LC-display MultiWet-Master 1 10 1 Batterijlading 2 Materiaalkarakteristiek bouwmateriaal weerstandsmeting: 1…19 3 Indexmodus 4 Weerstandsmeting 5 Capacitieve meting 6 Meetwaarde in % relatieve materiaalvochtigheid 7 Materiaalkarakteristiek hout weerstandsmeting: A, B, C Capacitieve meting: S (soft wood), H (hard wood) 8 Dauwpunttemperatuur in °C / °F 9 Relatieve luchtvochtigheid in % 10 Relatieve omgevingstemperatuur in °C / °F 9 8 7 6 2 3 4 5 geel groen rood Nat/droog Ledweergave 12 leds: 0…4 leds groen = droog 5…7 leds geel = vochtig 8…12 leds rood = nat 4 Meting ruimteklimaat Het meettoestel beschikt over een uitklapbare sensorbehuizing voor de optimale meting van het omgevingsklimaat. Breng de sensorkop in de buurt van de te meten positie en wacht totdat de weergave voldoende gestabiliseerd is. De meetwaarden voor het omgevingsklimaat zijn permanent zichtbaar op het display. ! De meting met ingeklapte sensor is ook mogelijk, maar door de uitgeklapte sensor ontstaat een betere uitwisseling met de lucht, waardoor de sensorwaarden sneller stabiel worden. Relatieve luchtvochtigheid De relatieve luchtvochtigheid wordt in relatie tot de maximaal mogelijke vochtigheid (100 %) van de lucht met waterdamp aangegeven. De opnamehoeveelheid is temperatuurafhankelijk. Luchtvochtigheid is dus de hoeveelheid van de in de lucht voorhanden waterdamp. De luchtvochtigheid kan 0-100Ɓ% rH bedragen. 100Ɓ% = verzadigingspunt. De lucht kan met de actuele temperatuur en luchtdruk geen water meer opnemen. Dauwpunt De dauwpunttemperatuur is de waarde waarbij de voorhanden waterdamp in de lucht zou condenseren. De MultiWet-Master berekent de dauwpunttemperatuur uit de omgevingstemperatuur, de relatieve luchtvochtigheid en de omgevingsdruk. Als de temperatuur op een oppervlak tot onder de dauwpunttemperatuur daalt, vormt zich condensaat (water) aan het oppervlak. NL 27 5 Meetproces selecteren Weerstand Capacitief Het meettoestel beschikt over twee verschillende meetprocessen. De meting door middel van de weerstandsmeting geschiedt via de testpunten, het capacitieve meetproces maakt gebruik van de contactoppervlakken aan de onderzijde van het apparaat. Met de toets ‚MODE‘ kunt u tussen de beide meetprocessen omschakelen. 6 Weerstandsmeetproces / materiaal selecteren Bij het weerstandsmeetproces staan verschillende hout- en bouwmaterialen en de materiaalonafhankelijke indexmodus ter beschikking. De metingen die in de indexmodus worden uitgevoerd, zijn niet materiaalgebonden resp. voor materialen bedoeld waarvoor geen karakteristieken zijn opgeslagen. Kies het gewenste materiaal door het indrukken van de toets ‚SET‘. De selecteerbare houtsoorten en bouwmaterialen staan vermeld in de navolgende tabellen onder punt 7 resp. punt 8. Houtsoorten: A, B, C Bouwmaterialen: 1,2,3.......,18,19 Index 7 Materiaaltabel weerstandsmeetproces Bouwmaterialen 1A 1B 1C 2 3 4 5 6 28 Beton C12 / 15 Beton C20 / 25 Beton C30 / 37 Gasbeton (lichter) Kalkzandsteen, dichtheid 1.9 Gipsbepleistering Cementestrik Cementestrik, bitumenadditief NL 7 8 9 10 11 12 13 14 Cementestrik, kunststofadditief Ardurapid cementestrik Anhydrietestrik Elasticelestrik Gipsestrik Houtcement-estrik Kalkmortel KM 1/3 Cementmortel ZM 1/3 15 16 17 Houtgraniet, xyloliet Polystyreen, styropor Zachtboard hout, bitumen 18 Cementgebonden spaanplaat 19 Baksteen, steen MultiWet-Master 8 Materiaaltabel weerstandsmeetproces Hout A Abachi Abura Afzelia Perenboom Black Afara Paraná-pijnboom Beuken Dabema Ebbenhout Eik - Amerikaans (rood) Eik - wit Es Pau amarelo Es - Amerikaans Es - Japans Hickory zilverpopulier Hickory - swap Ilomba Ipé Iroko Linde Linde - Amerikaans Mockernut Niangon Niové Okoumé Palissander Rio Palissander Groene beuk Amerikaanse eik Teak Wilg Witte eik Ceder Cipres - C. Lusit Populier B Agba Ahorn Els Alerce Amaranth Andiroba Ratelpopulier Balsa Basralocus Boomheide Ebiara Berk Campêchehout Ceder Virginia Haagbeuk, witte beuk Campêche Canarium Ceiba Douka Douglasspar Eik Eik - Steeneik, Steeleik, troseik Emien Els rood, zwart Es Spar Es Gele berk Gele den Haagbeuk Hickory zilverpopulier Hickory - poplar Izombé Jacareuba Jarrah Iep Karri C Kastanje - tamme Afrormosia kastanje, paardenkastanje Hevea Khaya, mahonie Imbuia Den Kokrodua Kersenboom Niové Bidinkala Kosipo Tola - echt, rood Lariks Kurk Limba Melamine spaanplaten Mahonie Fenolhars spaanplaat Makoré Melêze Populier (alle) Pruimenboom Pijnboom Rood sandelhout Iep Zeeden Steeleik Steeneik Tola Tola branca Walnoot Reuzenlevensboom Gewone esdoorn Witte berk Haagbeuk Witte abeel Alpenden Ratelpopulier Europese cultuurpruim Italiaanse cipres Hardbord Houtvezel isolatieplaten Harde houtvezelplaten Kauramin-spaanplaten Papier Textiel NL 29 9 Weerstandsmeetproces / materiaalvocht meten Waarborg dat zich op de te meten plek geen verzorgingsleidingen (elektrische leidingen, waterleidingen…) bevinden of een metalen ondergrond voorhanden is. Steek de meetelektroden zo ver mogelijk in het te meten product, echter nooit met geweld. Hierdoor zou het toestel kunnen worden beschadigd. Verwijder het meettoestel altijd door links-rechts-bewegingen. Voer vergelijkbare metingen op verschillende plaatsen uit om meetfouten te minimaliseren. Gevaar voor letsel door de spitse meetelektroden. Monteer altijd de beschermkap wanneer u het toestel transporteert of niet gebruikt. Minerale bouwmaterialen Let op dat de meetresultaten kunnen worden vervalst bij wanden (oppervlakken) met verschillende materialen of verschillen in de materiaalsamenstelling. Voer meerdere vergelijkende metingen uit. Wacht totdat het %-symbool stopt met knipperen en constant brandt. Pas dan zijn de meetwaarden stabiel. Hout De te meten plek dient onbehandeld en vrij van knoesten, verontreinigingen of hars te zijn. Er dient géén meting aan de kopse zijden te worden uitgevoerd omdat het hout hier bijzonder snel droogt, hetgeen zou leiden tot vervalste meetresultaten. Voer meerdere vergelijkende metingen uit. Wacht totdat het %-symbool stopt met knipperen en constant brandt. Pas dan zijn de meetwaarden stabiel. 10 Capacitief meetproces / materiaal selecteren Bij het capacitieve meetproces staan twee verschillende houtgroepen en de materiaalonafhankelijke indexmodus ter beschikking. De metingen die in de indexmodus worden uitgevoerd, zijn niet materiaalgebonden resp. voor materialen bedoeld waarvoor geen karakteristieken zijn opgeslagen. Kies het gewenste materiaal door het indrukken van de toets ‚SET‘. De selecteerbare houtgroepen staan vermeld in de navolgende tabel onder punt 11. Houtsoorten: [S] soft wood (soft), [H] hard wood 30 NL Index MultiWet-Master 11 Materiaaltabel capacitief meetproces Softwood houtsoorten met geringe dichtheid: bijv. spar, den, linde, populier, ceder, mahonie Hardwood houtsoorten met hogere dichtheid: bijv. beuk, eik, es, berk 12 Toepassingsaanwijzingen – geleidende rubbercontacten volledig op het te meten materiaal leggen en met gelijkmatige en lichte druk aandrukken voor een goed contact – oppervlak van het meetproduct dient vrij van stof en vuil te zijn – minimale afstand van 5 cm tot metalen voorwerpen aanhouden – metalen buizen, elektrische leidingen en wapeningsstaal kunnen meetresultaten vervalsen – metingen op meerdere meetpunten uitvoeren 13 Materiaalvocht bepalen Op grond van de verschillen in hoedanigheid en samenstelling van de materialen moeten specifieke toepassingsaanwijzingen bij de bepaling van het vochtgehalte in acht genomen worden. Hout: De meting moet met de lange apparaatzijde parallel aan de nerf van het hout worden uitgevoerd. De meetdiepte bij hout bedraagt max. 30 mm, maar varieert door de verschillende dichtheden van de houtsoorten. Bij metingen aan dunne houten platen dienen deze naar mogelijkheid gestapeld te worden omdat anders een te kleine waarde wordt weergegeven. Bij metingen aan vast geïnstalleerde resp. ingebouwde houtsoorten zijn montagebonden en door chemische behandeling (bijv. met verf) verschillende materialen bij de meting betrokken. De meetwaarden kunnen daarom slechts als relatieve waarden beschouwd. Op deze wijze kunnen echter zeer goed verschillen in de vochtverdeling, mogelijke vochtige plekken en dus bijv. schade in de isolatie worden gelokaliseerd. De hoogste nauwkeurigheid wordt bereikt tussen 6Ɓ% ... 30Ɓ% materiaalvocht. Bij zeer droog hout ( < 6Ɓ%) kan een onregelmatige vochtverdeling worden vastgesteld, bij zeer nat hout (> 30Ɓ%) begint een overstroming van de houtvezels. Richtwaarden voor het gebruik van hout in % relatieve materiaalvochtigheid: – toepassing buitenshuis: 12% … 19% – toepassing in niet verwarmde ruimten: 12% … 16% – in verwarmde ruimten (12Ɓ°C ... 21Ɓ°C):Ɓ 9% … 13% – in verwarmde ruimten (> 21Ɓ°C):Ɓ 6% … 10% Voorbeeld: 100% materiaalvocht bij 1 kg nat hout = 500 g water. NL 31 14 Indexmodus De indexmodus is bedoeld voor het snel opsporen van vocht door middel van vergelijkende metingen, zonder de directe uitvoer van het materiaalvocht in %. De uitgegeven waarde (0 t/m 1.000) is een indicatieve waarde die stijgt bij toenemend materiaalvocht. De metingen die in de indexmodus worden uitgevoerd, zijn materiaalonafhankelijk resp. voor materialen bedoeld waarvoor geen karakteristieken zijn opgeslagen. Bij sterk afwijkende waarden binnen de vergelijkende metingen kan een vochtverloop in het materiaal snel worden gelokaliseerd. De indexmodus kan zowel met het weerstandsmeetproces als met het capacitieve meetproces gebruikt worden. Zie ook stap 6 resp. 10 om de indexmodus in te stellen. 15 Instelling van de nat-/droog-drempelwaarde in de indexmodus De nat-/droog-ledindicator is op de dienovereenkomstige materiaalkarakteristieken geprogrammeerd, zodat de leds bovendien aangeven of het materiaal als droog, vochtig of nat kan worden geclassiÖceerd. De waarden in de materiaalonafhankelijke indexmodus worden daarentegen op een neutrale schaal uitgegeven waarvan de waarde met toenemende vochtigheid stijgt. Door de deÖnitie van de eindwaarden voor ‘droog’ en ‘nat’ kan de ledindicator speciaal voor de indexmodus worden geprogrammeerd. Het waardeverschil tussen de ingestelde waarde voor ‘droog’ en ‘nat’ wordt omgerekend op de 12 leds. 1 sec 3. – + 2. 32 NL 5. – + 4. 7. – + 6. – + 8. MultiWet-Master 16 Nat/droog ledweergave Naast de numerieke weergave van de meetwaarde in % relatieve materiaalvochtigheid, biedt de ledweergave een aanvullende, materiaalafhankelijke evaluatie van de vochtigheid. Met toenemend vochtgehalte verandert de ledweergave van links naar rechts.De weergave met 12 leds is onderverdeeld in 4 groene (droog), 3 gele (vochtig) en 5 rode (nat) segmenten. Bij nat materiaal klinkt bovendien een signaal. groen = droog ! geel = vochtig rood = nat De classificatie ‚droog‘ betekent dat de materialen in een verwarmde ruimte het evenwichtsvochtgehalte hebben bereikt en in de regel geschikt zijn voor de verdere verwerking. 17 Materiaal-temperatur-compensatie Het relatieve materiaalvocht is afhankelijk van de temperatuur van het materiaal. Het apparaat compenseert automatisch verschillende materiaaltemperaturen door de omgevingstemperatuur te meten en voor de interne berekening te gebruiken. 1 sec Het meettoestel biedt echter ook de mogelijkheid om de temperatuur van het materiaal handmatig in te stellen om de meetnauwkeurigheid te verbeteren. Deze waarde wordt niet opgeslagen en moet iedere keer opnieuw worden ingesteld wanneer het apparaat wordt ingeschakeld. 5x – + 18 Instellen van de temperatuureenheid De eenheid voor de omgevingstemperatuur en de materiaalcompensatie kan telkens worden ingesteld op °C of °F. Deze instelling wordt duurzaam opgeslagen. 1 sec 4x NL 33 19 LCD-verlichting Voor de LCD-verlichting kunt u kiezen uit 3 verschillende instellingen: AUTO: de displayverlichting schakelt in geval van inactiviteit uit resp. automatisch weer in bij meetprocessen. ON: de displayverlichting blijft permanent ingeschakeld. OFF: de displayverlichting blijft permanent uitgeschakeld. 1 sec Deze instelling wordt duurzaam opgeslagen. 7x 20 Auto-Hold-functie Als het toestel uit het te meten voorwerp wordt getrokken, wordt automatisch de laatste meetwaarde gedurende ca. 5 seconden gehouden. Gedurende deze tijd knipperen de leds en geven de als laatste gemeten waarde aan. 1 sec 6x 21 Zelftestfunctie 1 sec 8x + 34 NL MultiWet-Master 22 Diepte-elektroden aansluiten met verbindingskabel (art.-nr. 082.026A) 3. 20 mm 210 mm 1. 2 3 210 mm 1 4 210 mm 50 mm 200 mm 40 mm 2. Gebruik van de diepte-elektroden 1. Insteekbare diepte-elektroden, rond (niet-geïsoleerd, ø 2 mm) voor de vochtmeting in bouw- en isoleermateriaal of metingen via de voeg of het voegenkruis. 2. Insteekbare diepte-elektroden, rond (geïsoleerd, ø 4 mm) voor de vochtmeting in verdekt liggende elementniveaus van meerlaagse wand- of plafondbouw. 3. Insteekbare diepte-elektrode, borstel voor de vochtmeting in een homogeen bouwmateriaal. Het contact komt tot stand via de borstelkop. 4. Insteekbare diepte-elektroden, vlak (geïsoleerd, 1 mm vlak) voor de gerichte vochtmeting in verdekt liggende bouwdeelniveaus van meerlaagse wand- of plafondbouw. Elektroden kunnen bijv. door de randstrook of in de overgang tussen wand en plafond worden gestoken. Gebruik van de diepte-elektroden De afstand tussen de boorgaten voor de borstelelektroden moet altijd tussen 30 en 50 mm liggen en de boorgaten moeten een ø van 8 mm hebben. Sluit het gat na het boren weer en wacht ca. 30 minuten, zodat het door de boorwarmte verminderde vochtgehalte weer haar oorspronkelijke waarde bereikt. In het andere geval kunnen de meetwaarden worden vervalst. NL 35 23 Externe handelektrode (art.-nr. 082.024) aansluiten De externe handelektrode is geschikt voor alle houtsoorten en zachte bouwmaterialen. De zelftestfunctie kan ook met de externe handelektrode worden uitgevoerd (vergelijk stap 21). Let op dat de verbindingskap goed met de MultiWet-Master verbonden is. Bewaar de handelektrode altijd in de transportkoffer wanneer u hem niet gebruikt. Zo voorkomt u letsel door de spitse meetelektroden. 1. 2. 24 Meetpunten vervangen Art.-Nr. 082.024.1 ! 36 Art.-Nr. 082.020.1 De functie en de bedrijfsveiligheid kunnen alléén worden gewaarborgd als het meettoestel binnen de aangegeven klimatische voorwaarden gebruikt en alléén doelmatig toegepast wordt. Voor de beoordeling van de meetresultaten en de daaruit resulterende maatregelen is de gebruiker al naargelang de desbetreffende werktaak verantwoordelijk. NL MultiWet-Master Technische gegevens Meting ruimteklimaat Meetbereik / nauwkeurigheid omgevingstemperatuur -10Ɓ°C … 60Ɓ°C / ± 2Ɓ°C Meetbereik / nauwkeurigheid relatieve luchtvochtigheid 20Ɓ% … 90Ɓ% rH / ± 3Ɓ% Dauwpuntweergave -20Ɓ°C … 60Ɓ°C Resolutie relatieve luchtvochtigheid ± 1Ɓ% Resolutie dauwpunt 1Ɓ°C Weerstandsmeetproces Meetprincipe Materiaalvochtmeting via geïntegreerde elektroden; 3 houtgroepen, 19 bouwmaterialen, indexmodus, zelftestfunctie Meetbereik / nauwkeurigheid Hout: 0…30Ɓ% / ± 1Ɓ%, 30…60Ɓ% / ± 2Ɓ%, 60…90Ɓ% / ± 4Ɓ% Andere materialen: ± 0,5Ɓ% Capacitief meetproces Meetprincipe Capacitieve meting via geïntegreerde rubberelektroden Meetbereik / nauwkeurigheid Zacht hout (soft wood): 0Ɓ%…52Ɓ% / ± 2Ɓ% (6Ɓ%…30Ɓ%) Hard hout (hard wood): 0Ɓ%…32Ɓ% / ± 2Ɓ% (6Ɓ%…30Ɓ%) Arbeidstemperatuur 0Ɓ°C ... 40Ɓ°C Opslagtemperatuur -20 °C ... 70 °C Voeding Type 9V E blok Gewicht 185 g Technische wijzigingen voorbehouden. 10.11 EU-bepalingen en afvoer Het apparaat voldoet aan alle van toepassing zijnde normen voor het vrije goederenverkeer binnen de EU. Dit product is een elektrisch apparaat en moet volgens de Europese richtlijn voor oude elektrische en elektronische apparatuur gescheiden verzameld en afgevoerd worden. Verdere veiligheids- en aanvullende instructies onder: www.laserliner.com/info NL 37