Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 2 of 35
1 Belangrijke mededelingen en veiligheidsinformatie 4
1.1 Beperkte garantie (ENGELS) 4
1.2 Afvoeren van oude elektrische en elektronische apparatuur 5
1.2.1 Afvoeren van oude batterijen 5
1.3 Verklaring van conformiteit (ENGELS) 6
1.3.1 FCC 6
1.3.2 CE 7
2 Algemeen overzicht 9
3 Verpakkingslijsten 11
4 Basisinformatie 12
4.1 LXNAV PowerMouse in één oogopslag 12
4.1.1 LXNAV PowerMouse functies 13
4.1.2 Interfaces 14
4.1.3 Kleurcodering van Flarm-antennes 14
4.1.4 Opties 14
4.1.5 Technische gegevens 14
4.1.5.1 Omgevingsbeperkingen 14
4.2 ADS-B module 15
5 Systeemomschrijving 16
5.1 Het aanzetten van de unit 16
5.2 Normale werking 16
5.3 Bluetooth 16
6 Installatie 17
6.1 Het aansluiten van de LXNAV PowerMouse 17
6.2 Het aansluiten van antennes 17
6.3 USB poort 18
6.4 Bekabeling 18
6.4.1 Pinout van PowerMouse PORT1 en PORT2 (RJ45) 18
6.4.2 Beschrijving van de RF-connectorzijde van PowerMouse 18
6.4.3 Voorbeelden van installaties 19
6.4.3.1 PowerMouse – FlarmView 19
6.4.3.2 PowerMouse – FlarmLED 20
6.4.3.3 PowerMouse – FlarmLED – Oudie 20
6.4.3.4 PowerMouse – FlarmView – Sxxx Vario 21
6.4.3.5 PowerMouse – LX9xxx – FlarmView 21
7 Gegevensoverdracht 22
7.1 Firmware Update 22
7.1.1 Firmware update via USB poort (USB stick) 22
7.1.2 ADS-B firmware update via Flash Loader 22
7.1.3 ADS-B firmware update via LXxxxx 23
7.2 Het installeren van een nieuwe licentie 23
7.3 Het configureren van de PowerMouse 23
7.3.1 Het configureren van de PowerMouse-instellingen met PowerFLARM-config 23
7.3.2 Configutatie van de PowerMouse met behulp van de Flarm configuratie tool 24
7.4 OGN registratie 28
7.4.1 IGC bestand 28
7.4.2 Flarm CFG bestand 28
7.5 Het opslaan van een vlucht op de USB-stick 29
7.6 Het bijwerken van de obstakeldatabase 29
7.7 Het declareren van tasks 31
8 Fout codes 32
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 4 of 35
1 Belangrijke mededelingen en veiligheidsinformatie
Lees alle veiligheidsinformatie voordat u het apparaat gebruikt om een veilig en juist gebruik te
waarborgen.
De LXNAV PowerMouse is uitsluitend ontworpen voor VFR-gebruik als hulpmiddel voor de
navigatie. Alle informatie wordt uitsluitend ter referentie verstrekt.
De informatie in dit document kan zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. LXNAV
behoudt zich het recht voor om hun producten te wijzigen of te verbeteren en wijzigingen aan te
brengen in de inhoud van dit materiaal zonder verplichting om personen of organisaties op de
hoogte te stellen van dergelijke wijzigingen of verbeteringen.
Een gele driehoek wordt weergegeven bij delen van de handleiding die zorgvuldig
moeten worden gelezen en belangrijk zijn voor het bedienen van de LXNAV
PowerMouse
Notities met een rode driehoek beschrijven procedures die kritiek zijn en kunnen
leiden tot gegevensverlies of andere kritieke situaties.
Een lamp-icoon wordt weergegeven wanneer de lezer een nuttige hint wordt geboden.
1.1 Beperkte garantie (ENGELS)
This LXNAV PowerMouse product is warranted to be free from defects in materials or workmanship
for two years from the date of purchase. Within this period, LXNAV will, at its sole option, repair or
replace any components that fail in normal use. Such repairs or replacement will be made at no
charge to the customer for parts and labor, the customer shall be responsible for any transportation
cost. This warranty does not cover failures due to abuse, misuse, accident, or unauthorized
alterations or repairs.
THE WARRANTIES AND REMEDIES CONTAINED HEREIN ARE EXCLUSIVE AND IN LIEU OF ALL
OTHER WARRANTIES EXPRESSED OR IMPLIED OR STATUTORY, INCLUDING ANY LIABILITY
ARISING UNDER ANY WARRANTY OF MERCHANTABILITY OR FITNESS FOR A PARTICULAR
PURPOSE, STATUTORY OR OTHERWISE. THIS WARRANTY GIVES YOU SPECIFIC LEGAL RIGHTS,
WHICH MAY VARY FROM STATE TO STATE.
IN NO EVENT SHALL LXNAV BE LIABLE FOR ANY INCIDENTAL, SPECIAL, INDIRECT OR
CONSEQUENTIAL DAMAGES, WHETHER RESULTING FROM THE USE, MISUSE, OR INABILITY TO
USE THIS PRODUCT OR FROM DEFECTS IN THE PRODUCT. Some states do not allow the exclusion
of incidental or consequential damages, so the above limitations may not apply to you. LXNAV
retains the exclusive right to repair or replace the unit or software, or to offer a full refund of the
purchase price, at its sole discretion. SUCH REMEDY SHALL BE YOUR SOLE AND EXCLUSIVE
REMEDY FOR ANY BREACH OF WARRANTY.
To obtain warranty service, contact your local LXNAV dealer or contact LXNAV directly.
August 2019 © 2019 LXNAV. All rights reserved.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 5 of 35
1.2 Afvoeren van oude elektrische en elektronische apparatuur
(Van toepassing in de Europese Unie en andere Europese landen met aparte
inzamelsystemen.)
Dit symbool op het product of op de verpakking geeft aan dat dit product niet als
huishoudelijk afval mag worden behandeld. In plaats daarvan moet het worden
ingeleverd bij het daarvoor bestemde inzamelpunt voor de recycling van elektrische
en elektronische apparatuur. Door ervoor te zorgen dat dit product correct wordt
afgevoerd, helpt u potentiële negatieve gevolgen voor het milieu en de menselijke
gezondheid te voorkomen, die anders zouden kunnen ontstaan door onjuiste
afvalverwerking van dit product. Het recyclen van materialen draagt bij aan het
behoud van natuurlijke hulpbronnen. Voor meer gedetailleerde informatie over de
recycling van dit product, kunt u contact opnemen met uw lokale gemeentehuis, uw
dienst voor huishoudelijk afvalbeheer, of de winkel waar u het product heeft
aangeschaft.
1.2.1 Afvoeren van oude batterijen
(Van toepassing in de Europese Unie en andere Europese landen met aparte
inzamelsystemen.)
Dit symbool op de batterij of op de verpakking geeft aan dat de batterij die bij dit
product wordt geleverd, niet als huishoudelijk afval mag worden behandeld. Door
ervoor te zorgen dat deze batterijen correct worden afgevoerd, helpt u potentiële
negatieve gevolgen voor het milieu en de menselijke gezondheid te voorkomen, die
anders zouden kunnen ontstaan door onjuiste afvalverwerking van de batterij. Het
recyclen van materialen zal helpen om natuurlijke hulpbronnen te behouden. In geval
van producten die om veiligheids-, prestatie- of gegevensintegriteitsredenen een
permanente verbinding met een ingebouwde batterij vereisen, moet de batterij
uitsluitend worden vervangen door gekwalificeerd servicepersoneel. Om ervoor te
zorgen dat de batterij op de juiste manier wordt behandeld, dient u het product aan
het einde van zijn levensduur in te leveren bij het daarvoor bestemde inzamelpunt
voor de recycling van elektrische en elektronische apparatuur. Voor alle andere
batterijen kunt u het gedeelte raadplegen over hoe u de batterij veilig uit het product
kunt verwijderen. Lever de batterij in bij het daarvoor bestemde inzamelpunt voor de
recycling van afvalbatterijen. Voor meer gedetailleerde informatie over de recycling
van dit product of de batterij kunt u contact opnemen met uw lokale gemeentehuis,
uw dienst voor huishoudelijk afvalbeheer of de winkel waar u het product heeft
aangeschaft.
(Van toepassing voor klanten in de Verenigde Staten en Canada.)
Lithium-ion batterijen zijn recyclebaar. U kunt ons milieu helpen behouden door uw gebruikte
oplaadbare batterijen terug te brengen naar de dichtstbijzijnde inzamel- en
recyclageplaats. Voor meer informatie over het recyclen van oplaadbare batterijen
kunt u gratis bellen naar 1-800-822-8837 of de website http://www.rbrc.org/
bezoeken.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 6 of 35
1.3 Verklaring van conformiteit (ENGELS)
1.3.1 FCC
Product: Flarm receiver with GPS
Type reference: PowerMouse
Manufacturer: LXNAV d.o.o., Kidričeva 24, 3000 Celje, Slovenia
Trademark: LXNAV
FCC ID: 2ASPHLXNAVAM
Operating frequencies: 902.4MHz-927.8MHz
Ratings: 8-36VDC
Protection class: III
Testing Method: 47 CFR Part 15, Subpart B (Clause 15.107 and
15.109)
This device complies with Part 15 of the FCC.
Operation is subject to the following two conditions:
(1) this device may not cause harmful interference, and
(2) this device must accept any interference received, including interference that may cause
undesired operation.
The following test reports are subject to this declaration:
Test report number: T251-0588/19 Issue date:8.8.2019
Within the USA, the device may only be used in transportation vehicles such as aircraft or motor
vehicles.
The following importer is responsible for this declaration:
Company name:
Company address:
Telephone:
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 7 of 35
1.3.2 CE
Declaration of conformity
Hereby, LXNAV d.o.o. declares under its sole responsibility that the following product is compliant
with the essential requirements and other relevant provisions of the Radio Equipment Directive
(RED) 2014/53/EU
Identification of product
Power Mouse
Type: IGC and Non IGC
Manufacturer
LXNAV d.o.o.
Kidričeva ulica 24,3000 Celje, Slovenija
Related standards
RED directive 2014/53/EU
Remark
The product is designed to comply with LXNAV standards and standards harmonised with directive
2014/53/EU:
Safety EN 62368-1:2014+A11:2017
EN 62368-1:2014
Health EN 62479:2010
EN 50665:2017
EMC EN 301 489-1 V2.1.1
EN 301 489-19 V2.1.1 (2019-4)
EN 301 489-1 V2.2.3 (2019-11)
EN 301 489-3 V2.3.2 (2023-01)
EN 301 489-17 V3.1.1
EN 301 489-17 V3.2.4
Radio EN 300 328 V2.2.2
EN 303 413 V1.2.1 (2021-4)
EN 300 220-1 V3.1.1 (2017-02)
EN 300 220-2 V3.2.1 (2018-06)
Celje, 20.03.2023
Authorized signature
Erazem Polutnik, CEO
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 8 of 35
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 9 of 35
2 Algemeen overzicht
FLARM is het systeem voor het vermijden van botsingen en verkeersbewustzijn/elektronische
zichtbaarheidstechnologie die wordt gebruikt door de algemene luchtvaart, lichte vliegtuigen en
onbemande luchtvaartuigen (UAV's). Het is ontworpen om zelfscheiding te ondersteunen voor
zowel VFR- als IFR-vluchten in toepasselijke luchtruimklassen. Vliegtuigen met een FLARM-systeem
waarschuwen de piloten wanneer ze op een koers liggen voor een mogelijke botsing met een
ander vliegtuig. Vergelijkbaar met TCAS/TAS geven visuele en auditieve waarschuwingen aan dat
een botsing dreigt en vereisen dat de piloten actie ondernemen. In tegenstelling tot TCAS geeft
FLARM echter geen resolutieadviezen (RA), dus moeten piloten zelf de juiste actie kiezen.
FLARM werkt door zijn voorspelde toekomstige 3D-vluchtpad naar nabijgelegen vliegtuigen te
berekenen en uit te zenden. Tegelijkertijd ontvangt het toekomstige vluchtpad van omliggende
vliegtuigen. Een intelligent bewegingsvoorspellingsalgoritme berekent het botsingsrisico voor elk
vliegtuig op basis van een geïntegreerd risicomodel. Het systeem bepaalt zijn positie, hoogte en
beweging met een gevoelige GNSS/GPS-ontvanger. Op basis van deze en andere parameters kan
een nauwkeurig voorspeld vluchtpad worden berekend. Het vluchtpad, samen met aanvullende
informatie zoals een identificatienummer, wordt gecodeerd voordat het twee keer per seconde
wordt uitgezonden via een versleuteld radiosignaal. Vluchtmodellen zijn beschikbaar voor de
meeste soorten vliegtuigen, waaronder zuigermotorvliegtuigen, straalvliegtuigen, helikopters,
zweefvliegtuigen, deltavliegers, schermvliegers, UAV's, enz.
PowerMouse omvat ook een ADS-B (SSR) Mode-S-ontvanger. Hierdoor kunnen vliegtuigen die nog
niet zijn uitgerust met FLARM ook worden gedetecteerd en opgenomen in het
botsingsvoorspellingsalgoritme.
FLARM werd uitgevonden in 2004 als reactie op een groeiend aantal mid-airs. Onderzoek en
ongevalsonderzoeken hadden aangetoond dat het "zien en vermijden" principe onvoldoende was
om naderende vliegtuigen betrouwbaar op tijd te detecteren. Het verspreidde zich aanvankelijk in
het domein van niet-aangedreven vliegtuigen, maar werd al snel gevolgd door een snelle
uitbreiding naar aangedreven vliegtuigen en helikopters. Meer dan 50.000 bemande vliegtuigen en
veel meer UAV's hebben al een FLARM-systeem geïnstalleerd. In Europa heeft meer dan 50% van
alle vliegtuigen in de algemene luchtvaart FLARM (inclusief bijna 100% van de zweefvliegtuigen).
De technologie heeft zich ook verspreid naar andere delen van de wereld en wordt tegenwoordig
het meest prominent gebruikt in Noord- en Zuid-Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika,
Israël en sommige Aziatische landen.
Naast het aankondigen van waarschuwingen voor botsingen kunnen veel FLARM-systemen ook
nabijgelegen vliegtuigen tonen op een radarscherm (CDTI). Dit kan, vergelijkbaar met het gebruik
van weerradar om onweersbuien te vermijden, nuttig zijn voor strategische planning op korte tot
middellange termijn in situaties met hoge verkeersdichtheid.
FLARM kan ook waarschuwen voor vaste obstakels zoals masten en elektriciteitskabels.
Waarschuwingen voor obstakelbotsingen zijn gebaseerd op een optionele geïnstalleerde database
die up-to-date moet worden gehouden.
FLARM-systemen zijn verkrijgbaar bij veel verschillende fabrikanten onder verschillende
productnamen. Een systeem bestaat meestal uit een extern geïnstalleerd FLARM-apparaat, een
paneel-mounted FLARM-display, een of twee extern gemonteerde FLARM-antennes en intern
gemonteerde GNSS- en ADS-B/SSR-antennes. Er zijn ook draagbare FLARM-apparaten beschikbaar
(meestal met een geïntegreerd display), evenals FLARM-systemen die zijn geïntegreerd in andere
avionica (bijvoorbeeld EFIS-systemen).
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 10 of 35
FLARM is goedgekeurd door EASA en andere instanties voor installatie in gecertificeerde
vliegtuigen en wordt aanbevolen door veel luchtvaartautoriteiten en organisaties. De installatie is
meestal een minor change en kan worden uitgevoerd door elke competente
onderhoudsorganisatie. Verschillende luchthavens in de algemene luchtvaart zijn begonnen met
het vereisen van FLARM voor alle vliegtuigen. In Frankrijk is FLARM verplicht voor zweefvliegtuigen
en een soortgelijke vereiste voor lichte gemotoriseerde vliegtuigen wordt onderzocht.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 11 of 35
3 Verpakkingslijsten
• PowerMouse
• T-dipole FlarmAntenna
• Bluetooth Antenne
• GPS antenne
• Optioneel: 2nd Dipole FlarmAntenne
• USB stick
• Voedingskabel voor Flarm
• Optioneel: FlarmView/FlarmLED
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 12 of 35
4 Basisinformatie
4.1 LXNAV PowerMouse in één oogopslag
PowerMouse is een zelfstandige PowerFlarm® met een externe GPS-antenne, een USB-aansluiting
en een interne Bluetooth-module. Het is een systeem voor het vermijden van botsingen, ontworpen
voor zweefvliegtuigen en andere deelnemers in de lucht.
FLARM® wordt veel gebruikt en biedt de volgende functies:
• Weergave van nabijgelegen Flarm-verkeer met visuele en akoestische waarschuwingen voor
naderende andere vliegtuigen of vaste obstakels (indien een database is geïnstalleerd).
• Intelligent bewegingsvoorspelling die hinderlijke waarschuwingen minimaliseert en
situatiebewustzijn ondersteunt.
• Integratie met meer dan 50 compatibele producten van andere fabrikanten (bijv. PDA-moving
maps) via een open seriële poortprotocol.
• USB-aansluiting voor eenvoudig uploaden en downloaden, vluchtregistratie in IGC-formaat en
OLC-goedkeuring.
• Gebaseerd op het bekroonde oorspronkelijke FLARM®-ontwerp, goedgekeurd door FAI,
IGC/OSTIV en EASA (AMC Part 21, Part M).
• Optionele IGC-goedkeuring op diamantniveau, met/zonder motorgeluidssensor (ENL).
• Een typisch radiosignaalbereik dat kan worden geverifieerd met een online radiosignaalanalyzer.
• Krachtige 72-kanaals hoogwaardige uBlox NEO8-GPS-module.
• Volledige compatibiliteit met een breed scala van Flarm-gelicenseerde producten.
• Werking op een licentievrije radiofrequentie, niet gebaseerd op transpondertechnologie.
• Kleine afmetingen en eenvoudige installatie.
PowerMouse is verkrijgbaar in 5 varianten:
• PowerMouse met vluchtrecorder (niet goedgekeurd door de IGC), met ingeschakelde SAR (search
and rescue) -functie.
• PowerMouse met IGC-goedgekeurde vluchtrecorder (tot Diamonds) en SAR-functie.
• PowerMouse met IGC-goedgekeurde vluchtrecorder (tot Diamonds), motorgeluidssensor en SAR-
functie.
• RFB - tweede Flarm-antenne (dual-antenne diversiteit) - beschikbaar voor alle versies (Non-IGC,
IGC en IGC ENL).
• ADS-B-module als optie.
Een niet-goedgekeurde PowerMouse wordt geleverd met een niet-geldig IGC-
nummer. Wanneer u de optie voor IGC aanschaft, ontvangt u instructies van
LXNAV over hoe u uw PowerMouse IGC-goedgekeurd kunt maken. Na afronding
van de procedure wordt een nieuw IGC-nummer toegewezen.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 13 of 35
4.1.1 LXNAV PowerMouse functies
• USB-aansluiting voor configuratie van Flarm, firmware-update of opslag van IGC-vluchten
• IGC-vluchtrecorder (Tot diamantniveau)
• Optioneel voorgeladen obstakels (waar databases beschikbaar zijn) - Obstakels zijn niet kosteloos.
• Uitbreidbaar naar alle standaard Flarm-displays
• Ontworpen voor FlarmView
• Laag stroomverbruik
• Tweede Flarm-antenne
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 14 of 35
4.1.2 Interfaces
• Twee standaard Flarm/IGC-poorten op RJ45 met seriële RS232-interface
• USB-poort (tot 2.0)
• Bluetooth (Niet beschikbaar in de Amerikaanse versie)
• 2x SMA voor Flarm-antenne (Amerikaanse versie heeft SMA met omgekeerde polariteit)
• 1x SMA voor ADS-B-antenne
De standaard baudrate van PowerMouse is ingesteld op 19200 bps. Als u
problemen heeft met het Flarmdisplay, controleer dan de baudrate instelling op
het apparaat.
4.1.3 Kleurcodering van Flarm-antennes
De rode gemarkeerde antenne is voor Europa (868,2 MHz).
De blauw gemarkeerde antenne is voor de VS, Canada, Australië (915 MHz).
De groen gemarkeerde antenne is voor de VS met omgekeerde polariteit SMA (915 MHz) - goedgekeurd door
de FCC.
4.1.4 Opties
Eén of meerdere externe Flarm-displays kunnen worden aangesloten (FlarmView/FlarmLED).
4.1.5 Technische gegevens
• Voeding 8-36 V DC
• Verbruik 1,02 W (85 mA bij 12 V) exclusief voeding voor de USB-stick
• Gewicht 160 g
• Afmetingen 55 mm x 90 mm x 25 mm
• Bedrijfstemperatuur -30°C tot +60°C (-22°F tot +140°F)
• Opslagtemperatuur -40°C tot +80°C (-40°F tot +176°F)
• Communicatiefrequentie: SRD860-band (≈ 868 MHz - EU, NZ) of een ISM-band (≈ 915 MHz - NA) in
verschillende delen van de wereld
• Maximaal uitgestraald zendvermogen: (EU) 14 dBm (NA): 17 dBm
• Bluetooth 4.0 LE
4.1.5.1 Omgevingsbeperkingen
• Bedrijfstemperatuur: -20°C tot +70°C
• Opslagtemperatuur: -30°C tot +85°C
• Relatieve luchtvochtigheid: 0% - 95%
• Trillingen: +/- 50 m/s² bij 500 Hz
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 15 of 35
4.2 ADS-B module
Het PowerMouse-apparaat heeft de mogelijkheid om een interne ADSB-module te hebben. Alle vier
varianten kunnen de ADSB hebben.
De ADS-B-module is geen standaardonderdeel van de PowerMouse, daarom moet u bij het bestellen
de PowerMouse met ADSB bestellen.
ADS-B kan MODE S-transponders met ADS-B OUT ontvangen.
De ADS-B module kan achteraf worden ingebouwd in PowerMouse-eenheden
die deze nog niet hebben (met uitzondering van serienummers van 1-100).
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 16 of 35
5 Systeemomschrijving
5.1 Het aanzetten van de unit
De unit wordt automatisch ingeschakeld wanneer deze een juiste stroomvoorziening krijgt via een
van de RJ45-connector van PORT1 of PORT2.
5.2 Normale werking
PowerMouse gaat over in de normale bedrijfsmodus wanneer het signalen ontvangt van voldoende
GPS-satellieten. Op dat moment wordt het apparaat zichtbaar voor en ontvangt het gegevens van
andere FLARM-apparaten.
5.3 Bluetooth
Om verbinding te maken met de PowerMouse via Bluetooth, moet je op een PDA/smartphone
zoeken naar Bluetooth-apparaten binnen bereik. Klik op PAIR of CONNECT om verbinding te
maken met de PowerMouse. Het apparaat wordt weergegeven als LXNAV-FPM-(5-cijferig
serienummer). Er is geen koppelingswachtwoord vereist.
Bluetooth staat altijd AAN en kan niet worden geconfigureerd. Het doel van Bluetooth is om
FLARM-objecten naar het andere Bluetooth-apparaat te sturen. Wanneer het apparaat is
ingeschakeld, knippert de Bluetooth-LED elke 3 seconden blauw, en wanneer het apparaat
succesvol is verbonden, knippert deze tweemaal per seconde.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 17 of 35
6 Installatie
PowerMouse kan achter het instrumentenpaneel worden geïnstalleerd.
6.1 Het aansluiten van de LXNAV PowerMouse
De LXNAV PowerMouse wordt aangesloten op een gelijkstroomvoeding met behulp van de PF
POWER 12 VDC-kabel. De rode draad gaat naar de + positief en de blauwe draad gaat naar -
aarde. Een externe Flarm indicator kan worden aangesloten via een splitter of rechtstreeks op de
andere poort.
Het instrument heeft geen interne zekering. Er is een externe zekering van 3A vereist!
6.2 Het aansluiten van antennes
PowerMouse heeft 4 aansluitingen voor verschillende antennes. Twee SMA-connectoren (A en B)
zijn voor FLARM-antennes en er is een antenne voor ADSB (optioneel). De GPS-connector dient
voor de GPS-antenne en de BT-connector voor de Bluetooth-antenne.
De volgende FLARM-antennes zijn beschikbaar:
• Korte dipool (90°) lambda/4
• Lange dipool (90°) lambda/2
• Plat opgevouwen dipool
• Klassieke dipool
• Antenne met grondplaat
• T-dipoolantenne (standaardoptie)
Voor een beter bereik moeten FLARM-antennes verticaal worden geplaatst, weg
van metalen/koolstofdelen en kabels, met een helder zicht op de lucht.
Voor aanvullende informatie over de installatie van antennes kunt u de officiële
toepassingsnota van FLARM raadplegen:
https://flarm.com/wp-content/uploads/man/FTD-041-Application-Note-FLARM-
Antenna-Installation.pdf
Één Flarm T-dipoolantenne is inbegrepen in de verpakking. Wanneer u de RFB-
optie koopt, is de tweede antenne ook inbegrepen.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 18 of 35
TX
RX
TX
RX
Pin 1
Pin 8
PORT 2
PORT 1
6.3 USB poort
De USB-poort fungeert als een SD-kaart op andere Flarm-apparaten (FlarmMouse). Het voordeel van de USB
is dat u de PowerMouse achter het paneel kunt installeren en een USB-verlengkabel kunt aansluiten op het
instrumentenpaneel.
Gebruikers kunnen het gebruiken voor:
• Updaten van de PowerMouse
• Het wijzigen van Powermouse-instellingen (flarmcfg.txt)
• Het downloaden van vluchten
USB is alleen actief wanneer het apparaat is
ingeschakeld. Het ondersteunt tot USB 2.0 type.
6.4 Bekabeling
6.4.1 Pinout van PowerMouse PORT1 en PORT2 (RJ45)
Pin nummer
Beschrijving
1
+ Voeding
2
+ Voeding
3
3.0V Indicator voedingsuitvoer
4
Ground
5
Data out (TX)
6
Data in (RX)
7
- Voeding
8
- Voeding
Onder elke poort bevinden zich status-LED's voor TX (transmit-groen) en RX
(receive-rood) die knipperen wanneer die poort gegevens ontvangt of verzendt.
6.4.2 Beschrijving van de RF-connectorzijde van PowerMouse
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 19 of 35
Bluetooth Antenne
poort PowerFLARM
Poort B
De Bluetooth-antenne is niet beschikbaar op de PowerMouse FCC-versie.
Connector omschrijving
Connector type
Bluetooth Antenne poort
MCX
GPS Antenne poort
SMC
PowerFLARM Poort A
SMA
PowerFLARM Poort B
SMA
In de lijn met de ADSB-antenneconnector bevindt zich een rode LED die knippert wanneer er ADSB-
verkeer aanwezig is. Onder de BT-antenneconnector bevindt zich een blauwe LED die BT-activiteit
aangeeft.
6.4.3 Voorbeelden van installaties
6.4.3.1 PowerMouse – FlarmView
FlarmView
FlarmView
kabel
PF POWER
12VDC kabel
GPS Antenne poort
PowerFLARM
Poort A
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 20 of 35
Flarm
Splitter
RJ gender
changer
Oudie
power
FlarmLED
FlarmView
kabel
PF POWER
12VDC kabel
OUDIE
6.4.3.2 PowerMouse – FlarmLED
FlarmLED
FlarmView
kabel
PF POWER
12VDC kabel
6.4.3.3 PowerMouse – FlarmLED – Oudie
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 21 of 35
S7-GPS-PF
FlarmView
kabel
GPS poort van
S8x/S10x/S7 vario
6.4.3.4 PowerMouse – FlarmView – Sxxx Vario
FlarmView
6.4.3.5 PowerMouse – LX9xxx – FlarmView
FlarmView
FlarmView
kabel
LX5PF kabel LXxxxx
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 22 of 35
7 Gegevensoverdracht
7.1 Firmware Update
7.1.1 Firmware update via USB poort (USB stick)
Deze methode is de eenvoudigste en daarom de voorkeursmethode. De firmware-update wordt
uitgevoerd wanneer het systeem het bestand met de naam pf_am_x.xx_*.fw (x = versienummer)
vindt op de root van de USB-stick. Dit bestand kan worden gedownload op de aangewezen locatie.
https://gliding.lxnav.com/lxdownloads/firmware/.
Update procedure:
• Schakel de Flarm uit en steek de USB-stick in.
• Schakel nu het apparaat aan.
• De procedure start automatisch en duurt ongeveer één minuut.
• Wanneer klaar, schakel dan de Flarm uit.
• Verwijder na de update het firmwarebestand van de USB-stick.
Het wordt aanbevolen om slechts één kopie van het firmwarebestand op de USB-
stick te hebben. Meer fw-bestanden kunnen problemen en ongewenste firmware-
updates veroorzaken.
Als u een lege USB-stick insteekt, zullen sommige bestanden erop worden
gekopieerd, waaronder alle IGC-bestanden en NGAx.txt (x = interne Flarm-SN).
In dit bestand vindt u firmware-informatie.
00008.783 INFO PowerFLARM firmware: 7.0
00008.786 INFO Build: 0124db65d, Date: 2020-03-04T09:06:14
00008.786 INFO Expiration date (hard): 01.11.2021, soft: 02.10.2021
Als u een grafische Flarm-display gebruikt, kunt u daar de informatie over Flarm
lezen.
7.1.2 ADS-B Firmware update via Flash Loader
Deze methode wordt gebruikt als u een ADS-B-module in PowerMouse wilt bijwerken.
U kunt de flash loader downloaden op de aangewezen locatie: https://gliding.lxnav.com/lxdownloads/firmware/ (S7
PC update tool). Voor de update heeft u het bestand nodig met de naam _x*.lxfw (x = versienummer) op uw
computer.
Update procedure:
• Schakel de Flarm uit en sluit deze aan op uw pc via Port 2 op PowerMouse.
• Selecteer de communicatiepoort waarmee uw PowerMouse is verbonden.
• Selecteer een baudrate van 57600.
• Selecteer de rootrichting van uw .lxfw-bestand.
• Druk op Flash.
• Zet het apparaat weer aan.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 23 of 35
Om de ADS-B-module bij te werken, is een kabel Flarm update 12V DC en
een communicatiepoort op de pc vereist.
7.1.3 ADS-B firmware update via LXxxxx
Als PowerMouse is aangesloten op een LXxxxx-apparaat via een LX5PF- of LX5Flarm-kabel die is
aangesloten op Poort 2 van PowerMouse, kan de firmware-update rechtstreeks vanuit LXxxxx
worden uitgevoerd. Laad een updatebestand op de SD-kaart en plaats de SD-kaart in het LXxxxx-
apparaat. Als de LXxxxx geen ingebouwde Flarm heeft, voer dan het wachtwoord 89891 in en
selecteer het bestand met de ADSB-firmware App_FADS_X.XX.lxfw.
In het geval dat u een ingebouwde Flarm heeft en een externe PowerMouse heeft aangesloten,
voert u vóór de hierboven beschreven updateprocedure het wachtwoord 49147 in.
7.2 Het installeren van een nieuwe licentie
Als u een aangeschafte licentie (bijvoorbeeld ENL) moet activeren, moet u dat via USB doen.
Kopieer het ontvangen licentiebestand (.lic) naar uw USB-stick. Steek de USB-stick in een
uitgeschakelde PowerMouse en schakel vervolgens het apparaat in. De licentie wordt automatisch
geïnstalleerd.
7.3 Het configureren van de PowerMouse
Verkeersgegevens zullen alleen aanwezig zijn als de baudsnelheid is ingesteld op 19200 of hoger.
7.3.1 Het configureren van de PowerMouse-instellingen met PowerFLARM-config
PowerFlarm config is beschikbaar op:
https://gliding.lxnav.com/lxdownloads/software/
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 24 of 35
Hier kunt u alle instellingen voor uw PowerMouse-apparaat configureren. Het bestand wordt
opgeslagen als flarmcfg.txt, dat u op de USB-geheugenstick moet bewaren. Om dit bestand in de
PowerMouse te laden, steekt u de USB-stick in de USB-poort van PowerMouse en schakelt u de
PowerMouse in. Het bestand wordt automatisch in het apparaat geladen.
Voor Bluetooth om correct te werken, moet de baudrate van de poort (poort 1)
worden ingesteld op 19200 bps. Als u de baudrate om welke reden dan ook
heeft gewijzigd (bijv. bijwerken), zorg er dan voor dat u deze weer instelt op
19200 bps als u Bluetooth op die poort wilt gebruiken.
7.3.2 Configutatie van de PowerMouse met behulp van de Flarm configuratie tool
PowerMouse kan geconfigureerd worden met de Flarm Tool-software, die hier te
vinden is: https://flarm.com/support/tools-software/flarm-configuration-tool/
In de Flarm Tool-software worden niet alle functies ondersteund die
geconfigureerd kunnen worden voor PowerMouse.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 25 of 35
Een configuratiebestand maken:
• Selecteer “New device” en kies “LXNAV” en “PowerMouse”.
• Klik op de knop: Start configuration.
Bewerk het configuratiebestand:
• Na het indrukken van de hierboven beschreven knop zullen meerdere opties verschijnen.
• Configureer en pas ze aan naar uw voorkeur.
• Meer instellingen zijn beschikbaar door “Show advance settings” aan te vinken.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 26 of 35
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 27 of 35
Geavanceerde instellingen bewerken:
• Doe dit op dezelfde manier als hierboven beschreven voor standaardinstellingen.
Een configuratiebestand maken:
• Klik op de knop “Create config file”.
• Het bestand (FLARMCFG.txt) wordt automatisch gedownload naar uw computer.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 28 of 35
Om dit bestand in de PowerMouse te laden, slaat u het op op de USB-geheugenstick. Om dit
bestand in de PowerMouse te laden, steekt u de USB-stick in de USB-poort van de PowerMouse en
schakelt u de PowerMouse aan. Het bestand wordt automatisch in het apparaat geladen.
7.4 OGN registratie
Flarm kan worden geregistreerd bij het Open Glider Network (OGN). Voor registratie heeft u het
Flarm ID-nummer nodig. Dit is een zescijferige hexadecimale code en kan op verschillende plaatsen
worden gevonden.
- IGC file
- Flarm config file (flarmcfg.txt)
Voor OGN registratie kunt u de volgende website bezoeken:
http://wiki.glidernet.org/ddb
Na een succesvolle registratie zal uw Flarm-apparaat zichtbaar zijn op verschillende OGN
portals.
https://live.glidernet.org/
https://glidertracker.de/
7.4.1 IGC bestand
Als u een IGC-bestand opent met “notepad”, moet u zoeken naar het ID als volgt:
7.4.2 Flarm CFG bestand
Als u een lege USB-geheugenstick in de PowerMouse steekt, wordt er een NGAxxxxx.TXT bestand
op gekopieerd, waarbij xxxxx het interne serienummer van de FLARM-module is. Als u het bestand
opent, vindt u het Flarm ID onderaan als volgt:
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 29 of 35
7.5 Het opslaan van een vlucht op de USB-stick
De laatste 20 vluchten worden bij elke inschakeling gedownload (alleen als de USB-stick is
ingevoegd). Als er al enkele van de 20 vluchten op de USB-stick staan, worden ze niet opnieuw
gedownload. Dat betekent: als u veel hebt gevlogen zonder vluchten te downloaden, duurt de
downloadprocedure enige tijd, dus schakel de unit niet uit. Om één vlucht na de landing te
downloaden, voert u de volgende procedure uit: Wacht 3 minuten na de landing. Schakel
vervolgens de stroom minstens 5 seconden uit. Plaats de USB-stick (indien deze nog niet is
ingevoegd) en schakel opnieuw in.
De functionaliteit van het vermijden van aanvaringen is niet afhankelijk van de status van
de USB-stick (ingeschoven of niet).
7.6 Het bijwerken van de obstakeldatabase
De firmware-update wordt uitgevoerd wanneer het systeem een bestand met de extensie *.obs op
de root van de USB-stick vindt. De procedure verloopt identiek aan de firmware-update en duurt
enkele minuten. Verwijder het obstakelbestand na de update van de USB-stick.
Alle gegevens moeten zich in de hoofdmap van de USB-stick bevinden. Mappen en submappen zijn
niet toegestaan. De namen van de bestanden mogen niet worden gewijzigd.
Het laden van een nieuwe obstakeldatabase zal de oude obstakeldatabase overschrijven.
Het bestandsformaat FAT16 of FAT32 en USB 2.0 worden ondersteund.
FLARM Tools wordt alleen gebruikt voor Classic FLARM en is niet compatibel met
PowerMouse.
De obstakeldatabase kan worden gekocht op de officiële Flarm-website www.flarm.com, onder de
sectie producten/obstakels.
Onder fabrikant selecteert u "LXNAV" en
voor het apparaat selecteert u
"PowerMouse".
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 30 of 35
Het interne serienummer is beschikbaar in het IGC-bestand. U vindt het in het volgende
formaat: LFLA14313607DEVNO FLANGA10W-002445
Als u het IGC-bestand opent met “notepad”, zoek dan naar de tekst ”FLANGA10W”. Als u het IGC-
bestand opent met SeeYou, klikt u met de rechtermuisknop en selecteert u
"Vluchteigenschappen", ga dan naar "Diversen" en scroll ongeveer één pagina omlaag om het
interne serienummer te vinden.
Alle PowerMouses loggen IGC-logs, zelfs als ze geen IGC-optie hebben.
PowerMouses zonder IGC-optie hebben een IGC-vlucht zonder handtekening
en zijn niet geldig voor medailles of OLC.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 31 of 35
7.7 Het declareren van tasks
Flarmcfg.txt-bestanden kunnen ook taskdeclarations bevatten.
U kunt de task op PowerMouse op drie mogelijke manieren declareren:
• Indien verbonden met S8x/10x vario vanuit de vario
• Indien verbonden met LX80xx/90xx systeem vanuit de unit
• Via een USB stick
Om een task via een USB-stick te declareren, heeft u de eerder genoemde PowerFlarmConfig-
software nodig.
Om een task te declareren, gaat u naar "Declareren" en definieert u de parameters voor piloten en
vliegtuigen. Door op de knop "Laden" te drukken, kunt u het .cup-waypointbestand uploaden
waaruit u punten voor de vluchtverklaring kunt selecteren. Nadat u klaar bent met bewerken, slaat
u het bestand op en overdraagt u het op dezelfde manier als beschreven in hoofdstuk 6.2.1.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 32 of 35
8 Fout codes
11 = Firmware verlopen (vereist geldige GPS-informatie, dat wil zeggen, zal niet
beschikbaar zijn in de eerste minuut of net na het inschakelen)
12 = Firmware-update fout
21 = Voeding (bijvoorbeeld spanning < 8V)
22 = UI-fout
23 = Audiofout
24 = ADC-fout
25 = SD-kaartfout
26 = USB-fout
27 = LED-fout
28 = EEPROM-fout
29 = Algemene hardwarefout
2A = Transponderontvanger Mode-C/S/ADS-B buiten gebruik
2B = EEPROM-fout
2C = GPIO-fout
31 = GPS-communicatie
32 = Configuratie van GPS-module
33 = GPS-antenne
41 = RF-communicatie
42 = Een ander FLARM-apparaat met hetzelfde Radio-ID wordt ontvangen. Alarmen
worden onderdrukt voor het betreffende apparaat.
43 = Verkeerd ICAO 24-bits adres of Radio-ID
51 = Communicatiefout
61 = Flash-geheugen
71 = Druksensor
81 = Obstakeldatabase (bijvoorbeeld onjuist bestandstype)
82 = Obstakeldatabase verlopen.
91 = Flight recorder
93 = Opname van motorlawaai niet mogelijk
A1 = Configuratiefout, bijvoorbeeld bij het lezen van flarmcfg.txt vanaf SD/USB.
B1 = Ongeldige obstakeldatabase-licentie (bijvoorbeeld verkeerd serienummer)
B2 = Ongeldige IGC-functie-licentie
B3 = Ongeldige AUD-functie-licentie
B4 = Ongeldige ENL-functie-licentie
B5 = Ongeldige RFB-functie-licentie
B6 = Ongeldige TIS-functie-licentie
100 = Generieke fout
101 = Fout in Flash-bestandssysteem
110 = Mislukking bij het updaten van de firmware van het externe display
120 = Het apparaat wordt buiten de aangewezen regio bediend. Het apparaat werkt
niet.
F1 = Anders
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 33 of 35
9 PowerMouse Mount
Om de PowerMouse goed te bevestigen, wordt het aanbevolen om de PowerMouse
Mount te gebruiken. De montage, ontworpen door LXNAV, maakt een eenvoudige
installatie en snelle verwijdering van de PowerMouse mogelijk en zorgt voor een
stevige grip, zodat het apparaat tijdens de vlucht niet kan bewegen.
Bij het installeren van de PowerMouse Mount moet u eerst het onderste deel (links)
stevig bevestigen met de bijgeleverde schroeven. Plaats vervolgens de PowerMouse in
de houder en plaats de bovenste balk eroverheen zoals te zien is op de afbeelding
hierboven (rechts). Bevestig het met twee schroeven.
PowerMouse Mount wordt niet standaard meegeleverd met de PowerMouse en
moet apart worden aangeschaft.
Rev #32
Versie 1.18
Maart 2023
Pagina 34 of 35
10 Revisie overzicht
Rev
Datum
opmerking
1
November 2017
Eerste release van deze handleiding
2
Januari 2017
Nieuw hoofdstuk 3 toegevoegd
3
Februari 2018
Flarm Tools verwijderd uit de handleiding
4
Maart 2018
Hoofdstuk 5.3 toegevoegd, Hoofdstukken 6 bijgewerkt
5
April 2018
Hoofdstukken 6.2 en 7.3.2 toegevoegd
6
April 2018
Hoofdstukken 6.3 en 6.4.2 toegevoegd
7
Juli 2018
Hoofdstukken 6.2 toegevoegd, Hoofdstukken 4.3, 5.4.1.1, 6.4
bijgewerkt
8
Oktober 2018
Hoofdstukken 4.2 en 6.4 bijgewerkt, Hoofdstuk 7.1.3 toegevoegd
9
December 2018
Naamgeving van port1 en port2 omgewisseld in Hoofdstuk 6.4.1,
7.1.2.
10
Januari 2019
Verpakkingslijst bijgewerkt
11
Februari 2019
Hoofdstuk 6.4 bijgewerkt
12
Maart 2019
Hoofdstuk 7.6 bijgewerkt
13
Juni 2019
Hoofdstuk 7.1.3 toegevoegd
14
Augustus 2019
Hoofdstukken 1.3.1 en 4.1.3 toegevoegd
15
September 2019
Hoofdstuk 7.3.1 bijgewerkt
16
Oktober 2019
Hoofdstukken 7.1.1, 7.1.2 en 7.1.3 bijgewerkt
17
November 2019
Hoofdstuk 6.1.1 bijgewerkt
18
April 2020
Hoofdstuk 6.1.1 bijgewerkt
19
Juni 2020
Hoofdstuk 0 toegevoegd
20
Juli 2020
Hoofdstuk 6.5 toegevoegd
21
Juli 2020
Hoofdstuk 6.2 bijgewerkt
22
December 2020
Hoofdstuk 7.4 toegevoegd
23
Maart 2021
Hoofdstuk 7.6 bijgewerkt
24
Mei 2021
Stijl bijgewerkt, kleine correcties
25
Juli 2021
Hoofdstuk 8 toegevoegd, kleine correcties
26
September 2021
Hoofdstukken 2 toegevoegd, Hoofdstukken 6.2 en 7.4.2 bijgewerkt
27
Juli 2022
Hoofdstuk 4.1.5 bijgewerkt
30
November 2022
Hoofdstukken 1, 1.3, 1.3.2 bijgewerkt
31
December 2022
Hoofdstukken 4.5.1, 7.2 toegevoegd, Hoofdstuk 7.3.1 bijgewerkt
32
Maart 2023
Hoofdstuk 1.3.2 bijgewerkt
-
1
-
2
-
3
-
4
-
5
-
6
-
7
-
8
-
9
-
10
-
11
-
12
-
13
-
14
-
15
-
16
-
17
-
18
-
19
-
20
-
21
-
22
-
23
-
24
-
25
-
26
-
27
-
28
-
29
-
30
-
31
-
32
-
33
-
34
-
35
