Pagina wordt geladen...
• 3
Introduction / Vorwort
van de rotorbladen loskomen, worden ongecontroleerde projectielen en de helikopter wordt zo onstabiel en volkomen stuurloos.
- Storingen in de zenderbesturing, veroorzaakt door bvb. vreemde voorwerpen, uitvallen van een onderdeel of door lege of defecte
batterijen, maken de helikopter plots onberekenbaar: hij zal zich zonder waarschuwing vooraf in gelijk welke richting voortbewegen.
- Een helikopter bestaat uit zeer veel onderdelen die aan slijtage onderhevig zijn, zoals de onderdelen van de versnellingsbak, de motor,
KOGELGEWRICHTEN enz. Het is dan ook absoluut noodzakelijk het model permanent te onderhouden en te controleren. Net zoals
grote vliegtuigen moet men een schaalmodel vóór elke start aan een grondige controle onderwerpen. Eventueel nieuwe gebreken kunt u
op die manier opsporen en herstellen, vóór ze tot een crash leiden.
- Dit helikoptermodel mag enkel gehanteerd worden door volwassenen of oor jongeren vanaf 16 jaar onder leiding en toezicht van een
volwassene met meer ervaring.
- De scherpe metalen onderdelen kunnen letsels veroorzaken.
- Een modelhelikopter besturen is niet eenvoudig; wie deze vaardigheid onder de wil krijgen moet beschikken over doorzicht, wilskracht
en een goede oog-hand-coördinatie.
- Alvorens u kunt proberen een model te besturen moet u zich intensief in de materie “helikoptermodellen” verdiepen. U kunt uzelf
bekwamen door het lezen van vakliteratuur én in de praktijk, door demonstraties met helikopters op modelvliegveldjes bij te
wonen, door gesprekken met andere modelhelikopterpiloten of door les te volgen bij een gespecialiseerde modelvliegschool. Vele
modelbouwhandelaars zijn ook bereid om u te helpen.
- Lees aandachtig deze bouwhandleiding volledig door om op voorhand goed te weten welke verschillende stadia elkaar opvolgen!
- U mag geen wijzigingen aanbrengen met ander materiaal dan wat wordt aangeraden in de handleiding, tenzij u er zeker van bent ze
evenwaardig zijn wat betreft kwaliteit en geschiktheid voor de toepassing.
- Als fabrikant en verkoper hebben wij u uitdrukkelijk gewezen op de mogelijke gevaren. We hebben echter geen invloed op de manier
waarop u dit model bouwt en gebruikt; daarom wijzen wij elke verantwoordelijkheid af.
AFWIJZING VAN VERANTWOORDELIJKHEID / SCHADEVERGOEDING
Als fabrikant, heeft PROTECH geen invloed op de manier waarop u het model bouwt en hanteert, noch hoe u componenten van de zendinstallatie
installeert, bedient en onderhoudt.
Daarom zijn wij genoodzaakt elke verantwoordelijkheid af te wijzen voor verlies, beschadiging of kosten die het gevolg zijn van onbekwaam of
onjuist gebruik en bediening van onze produkten, of die daarmee op gelijk welke wijze in verband gebracht worden.
Tenzij het anders voorgeschreven wordt door de wet terzake, is de verplichting van de fi rma PROTECH om een vergoeding uit te betalen,
onafhankelijk van de wettelijke voorschriften, beperkt tot de handelswaarde van orignele PROTECH-produkten die betrokken zijn in de gebeurtenis
die de schade veroorzaakte. Dit geldt niet wanneer de fi rma PROTECH door de wet aansprakelijk zou gesteld worden voor opzettelijke of grove
nalatigheid.
LISEZ CECI EN PREMIER
Ce hélicoptère est prémonté à 100%. Il a été testé et réglé en usine pour qu'il puisse voler dès que l'accu est chargé. Ce manuel vous indique la
procédure d'utilisation, lisez-le attentivement.
INTRODUCTION
Le Helixx est réellement un hélicoptère avec lequel n'importe qui peut voler. Le principe du double rotor coaxial inverse annule l'effet de rotation
du simple rotor conventionnel et procure une très grande stabilité au modèle. Cet hélicoptère s'adresse aussi bien au pilote novice qu'au pilote
expérimenté qui cherche un modèle pour voler à l'intérieur.
AVERTISSEMENTS
- Un modèle d’hélicoptère R/C n’est pas un jouet inoffensif! Une utilisation incorrecte ou irresponsable peuvent causer de dégâts
matériels et personnels.
- Un hélicoptère possède deux rotors tournant à haut régime qui développent une forte énergie centrifuge. Tout ce qui pénètre dans le
champ de rotation des rotors sera détruit ou pour le moins fortement endommagé, de même que les membres du corps humain! De
grande précautions doivent ainsi être prises!
- Tout objet entrant dans le champ de rotation des rotors sera non seulement détérioré, mais aussi les pales du rotor. Des pièces peuvent
ainsi se détacher et être projetées avec une extrême violence en mettant l’hélicoptère en péril avec des conséquences incalculables.
- Une perturbation de l’installation R/C, provenant par exemple d’un parasitage extérieur, la panne d’un élément R/C ou due à une source
d’alimentation vide ou défectueuse peuvent aussi avoir de graves conséquences pour un hélicoptère; il peut partir soudainement dans
n’importe quelle direction sans prévenir.
- Un hélicoptère comprend un grand nombre de pièces soumises à l’usure, comme par ex. La pignonerie du réducteur, le moteur, les
connexions à rotule, etc… Un entretien permanent et un contrôle régulier du modèle sont ainsi absolument nécessaires. Comme pour
les véritables hélicoptères, une « Check-list » devra être effectuée avant chaque vol pour détecter une éventuelle défectuosité et pouvoir
y remédier à temps avant qu’elle ne conduise à un crash !
- Ce modèle d’hélicoptère devra être utilisé uniquement par des adultes ou par des adolescents à partir de 16 ans sous les instructions et
la surveillance d’une personne compétente.
- Les pièces métalliques pointues et les bords vifs présentent un danger de blessure.
- Le pilotage d’un modèle d’hélicoptère n’est pas simple ; son apprentissage nécessite de l’entraînement et une bonne perception
optique.
- Avant la mise en service du modèle, il sera indispensable de se familiariser en matière de « Modèles d’hélicoptères ». Ceci pourra se
faire aussi bien en consultant les ouvrages spécialisés sur le sujet, que par la pratique en assistant à des démonstrations sur les terrains
de vol, en parlant avec d’autres pilotes de modèles d’hélicoptères ou en s’inscrivant dans une école de pilotage. Votre revendeur vous
aidera aussi volontiers.
- Lire entièrement ces instructions avant de commencer les assemblages afi n d’en assimiler parfaitement les différents stades et leur
succession !
- Des modifi cations avec l’emploi d’autres pièces que celles conseillées dans ces instructions ne devront pas être effectuées, leur qualité
de fabrication et leur sécurité de fonctionnement ne pouvant être remplacées par d’autres pièces accessoires.
- Comme le fabriquant et le revendeur n’ont aucune infl uence sur le respect des instructions de montage et d’utilisation du modèle, ils ne
peuvent qu’avertir des dangers présenté en déclinant toute responsabilité.
FR
• 5
Kit content / Inhoud van de bouwdoos / Contenu de la boîte / Packungsinhalt
1. 100% Prebuilt chassis
2.
Transmitter
3. Battery pack
4. Li-po charger
5. Power supply
6. Instructions
1. 100% voorgebouwd
chassis
2. Zender
3. Batterij
4. LiPo lader
5. Voeding
6. Handleiding
1. Châssis prémonté à100%
2. Emetteur
3. Accu
4. Chargeur Li-po
5. Alimentation pour le
chargeur
6. Instructions
1. 100% vormontierter Rah-
men
2. Sender
3. Akku
4. LiPo Ladegerät
5. Netzteil
6. Anleitung
- Transmitter
- Zender
- Emetteur
- Fernlenkset
- Helicopter
- Helicopter
- Hélicoptère
- Hubschrauber
- Charger
- Lader
- Chargeur
- Ladegerät
- Accessories
- Toebehoren
- Accessoires
- Zubehör
- Li-Po Battery
- Li-Po Batterij
- Accu Li-Po
- Li-Po Akku
Transmitter / Zender / Emetteur / Fernlenkset
Place 8 pcs dry cells LR-6
in the battery box of the transmit-
ter.
Plaats 8 stuks Alkaline batterijen in
de batterijhouder van de zender.
Let op de juiste polariteit
Installer 8 piles Alkaline dans le
boïtier piles de l'émetteur.
Attention aux polarités
Setzen Sie 8 Stück AA Batterien
LR6 in das Batteriefach des Sen-
ders Ein.
Beachten Sie die richtige
Polarität
6 •
Disassembling the canopy / Demonteren van de romp /
Démonter le fuselage / Rumpfzelle abmontieren
Please extend the antenna fully and
tape it to the fuselage as shown
for maximum effectiveness of the
radio system.
NEVER cut the antenna or short-
en it in any way!
Ontrol de antenne en kleef ze aan
de romp zoals afgebeeld voor
maximale ontvangst.
De antenne NOOIT afknippen of
korter maken!
Afi n d'obtenir le maximum de ré-
ception, étendez et collez l'antenne
de réception jusqu'à l'arrière du
fuselage avec quelques morceaux
de ruban adhésif.
NE JAMAIS raccourcir l'an-
tenne!
Bitte rollen Sie die Antenne vollstän-
dig ab und kleben Sie am Rumpf
wie gezeigt fest mit klebeband um
eine maximale Effektivität des Fern-
steuersystems zu erhalten.
Schneiden Sie NIEMALS die
Antenne ab oder kürzen diese
auf irgendeine Weise!
Receiver antenna / Ontvanger antenne /
Antenne de réception / Empfänger Antenne
To remove the fuselage:
Remove the 2 screws of the
cabine.
Push out the small carbon rod and
remove the landing skids to remove
the rear part of the fuselage.
Om de romp te demonteren:
Verwijder de 2 schroeven van de
kabine.
Door het koolstof staafje en het
landingsgestel te verwijderen,
kan de achterdeel gedemonteerd
worden.
Pour démonter le fuselage:
Dévissez les 2 vis de la cabine.
Pour détacher la partie arrière,
enlevez les patins d'atterrissage et
la petite tige en carbone.
Um den Rumpf auseinanderzu-
nehmen:
Entfernen Sie die 2 Schrauben des
Kabinen.
Drücken Sie die kleinen Karbons-
tangen und nehmen die Landeku-
ven ab um das Heckteil entfernen
zu können
Crystal / Quartz
Antenna /
Antenne
Channel / Kanaal
Voies / Kanal
Receiver /
Ontvanger /
Récepteur /
Empfänger
• 7
Electronic components / Elektronische installatie /
Composants électroniques / Elektronische Ausstattungen
Elevator servo Aileron servo 2 x 180 type motors
Transmitter / Zender /
Emetteur / Sender
Electronics equipment is installed
at the factory. Please check these
components to ensure that they are
installed snugly as some shifting
may have occured in shipping.
Alle electronika is voorgemonteerd.
Controleer of alle componenten
goed vastzitten en niet verschoven
zijn tijdens het transport.
Les équipements électroniques ont
été installés en usine. Contrôlez
que ces équipements sont bien
fi xés et qu’aucun n’a bougé durant
le transport.
Die elektronische Ausstattung ist
bereits werkseitig installiert. Bitte
überprüfen Sie diese Komponen-
ten auf fehlerfreie Installation, da
diese durch den Transport verrut-
schen können.
- Transmitter antenna
- Zender antenne
- Antenne d’émetteur
- Senderantenne
- Throttle trim (adjust center position of throttle)
- Gas trim (regel de midden gas positie)
- Trim de gaz (Ajuste la position neutre)
- Trimmhebel Rotorschub
- Throttle/Rudder stick
(Throttle=Controls height - Rudder=heading)
- Gas/staartrotor stick
(Gas=stijgen/dalen - Staartrotor= richting)
- Stick Gaz/Direction
(Gaz= montée - Direction= rotation)
- Steuerknüppel Rotorschub-Gieren
- Rudder trim (adjust center position of rudder)
- Staartrotor trim (regel de middel staartrotor
positie)
- Trim de direction (Ajuste la position neutre)
- Trimmhebel Gieren
- Power switch (Power ON/OFF switch)
- Hoofdschakelaar (AAN/UIT)
- Interrupteur (Allume/éteint l’émetteur)
- EIN/AUS Schalter
- Simulator socket
- Simulator stekker
- Prise de simulateur
- Simulator Buchse
- Channel/Reverse switches
- Kanaal/ompool schakelaars
- Interrupteurs inverseur de voies
- Servoreverse Schalter
- Voltage indicator
- Spanningsindicator
- Témoins de charge des batteries
- Spannungsanzeige
- Elevator trim (adjust the center position)
- Elevator trim (regel de middel elevator positie)
- Trim du Pas (Ajuste la position neutre)
- Trimmhebel Nicken
- Aileron/Elevator stick
(Elevator=Forward/Back Aileron=Left/Right)
- Aileron/Elevator stick
(Elevator=voor/achter Aileron=links/rechts)
- Stick Aileron/Elevateur
(Elévateur=Avant/Arrière - Aileron=Gauche/Droite)
- Steuerknüppel Nicken-Rollen
- Aileron trim (adjust center position)
- Aileron trim (regel de middel aileron positie)
- Trim d’aileron (Ajuste la position neutre)
- Trimmhebel Rollen
- Charge socket
- Laadstekker
- Prise de charge
- Ladebuchse
- Throttle trim (adjust center position of throttle)
- Gas trim (regel de midden gas positie)
- Trim des gaz (Ajuste la position neutre)
- Trimmhebel Rotorschub
- Elevator/Rudder stick
(Elevator=Forward/back - Rudder=heading)
- Elevator/staartrotor stick
(Elevator= Voor/achteruit - Staartrotor= richting)
- Stick Elevateur/Direction
(Elevateur=Avant/Arrière - Direction= rotation)
- Steuerknüppel Nicken-Gieren
- Rudder trim (adjust center position of rudder)
- Staartrotor trim (regel de middel staartrotor
positie)
- Trim de direction (Ajuste la position neutre)
- Trimmhebel Gieren
- Elevator trim (adjust the center position)
- Elevator trim (regel de middel elevator positie)
- Trim du Pas (Ajuste la position neutre)
- Trimmhebel Nicken
- Aileron/Throttle stick
(Throttle=Up/down Aileron=Left/Right)
- Aileron/Gas stick
(Aileron=links/rechts - Gas= stijgen/dalen)
- Stick Aileron/Gaz
(Aileron=Gauche/Droite - Gaz= monter/descendre)
- Steuerknüppel Rollen-Motorschub
- Aileron trim (adjust center position)
- Aileron trim (regel de middel aileron positie)
- Trim d’aileron (Ajuste la position neutre)
- Trimmhebel Rollen
MODE 1
MODE 2
3 in 1controller
8 •
Charging and installing the battery / Laden en montage van de batterij/
Chargement et installation de l’accu / Laden des Akkus
WARNING:
Do not leave battery unattented while charging!
OPGELET: Laadt de batterij nooit zonder toezicht!
ATTENTION: Ne pas laisser l’accu sans surveillance pen-
dant la charge !
ACHTUNG: Akkus dürfen nur unter Aufsicht geladen
werden!
• Install the battery as shown.
• Plaats de batterij in de houder zoals afgebeeld.
• Installez l’accu comme montré.
• Bringen Sie der Akku an wie abgebildet.
Balancing and center of gravity / Balanceren en zwaartepunt
Equilibrage et centre de gravité / Schwerpunktlage
Battery use and installation are
important to operate the model.
An improperly charged or dam-
aged battery can be dangerous
to use. Using poorly maintained or
damaged batteries will not supply
current in relation to the require-
ments of the 4in1controller and
may damage the controller.
Het gebruik en de montage van
de batterij is zeer belangrijk voor
het correct functioneren van het
model. Een batterij die slecht on-
derhouden of beschadigd is, zal
niet de correcte stroom leveren
aan de 4in1 controller en kan deze
beschadigen.
L’utilisation et l’installation de l’accu
sont importants pour le bon fonc-
tionnement du modèle. Un accu
chargé improprement ou endom-
magé sera dangereux à l’utilisation.
Utiliser un accu défectueux ne
fournira pas le courant nécessaire à
l’équipement électronique et pour-
rait l’endommager.
The center of gravity (CG) will
determine how the natural forces
of gravity will effect the helicopter.
Having the center of gravity too far
forward or backward will cause the
helicopter to drift accordingly. It is
best to hold the fl ybar while it is at a
90° angle to the tailboom and hold
the helicopter up. Reposition the
battery until the helicopter is level.
Het zwaartepunt bepaalt hoe de
zwaartekracht de helicopter beïn-
vloedt. Wanneer dit punt te ver naar
voor/achter ligt, zal de helicopter
in die richting driften. Hou de he-
licopter vast aan de fl ybar terwijl
deze een hoek van 90° heeft met
de staartbuis. Verschuif de batterij
totdat de helicopter horizontaal
hangt.
Le centre de gravité (CG) détermine
comment les forces naturelles de
gravité affectent l’équilibre de l’hé-
licoptère. Un CG trop en avant ou
en arrière causera un déséquilibre
et des problèmes pour le maintenir
en vol. Saisissez la barre de “Bell”
alors qu’elle est à perpendiculaire
au fuselage et soulevez l’hélicop-
tère. Repositionnez l’accu afin
que le modèle retrouve un parfait
équilibre (horizontal).
Der Schwerpunkt legt fest,
wie Krafteinwirkungen den
Hubschrauber beeinfl ussen.
Ein Schwerpunkt zu weit vorne
oder hinten führt dazu, daß der
Hubschrauber entsprechend
driftet. Am besten den
Hubschrauber wie im linken Bild
zu sehen anheben (Flybar 90°
zur Längsachse) Verschieben Sie
der Akku, bis der Hubschrauber
waagerecht hängt.
Connect the 230V power supply
to the Li-Po charger. Connect the
power supply to a mains socket.
The RED led of the charger will turn
on. Connect the Li-Po batterypack
to the charger, the ORANGE led
will turn on. When the batterypack
is fully charged, the GREEN led
will turn on.
Sluit de 220V voeding aan op de
Li-Po lader. Steek de voeding in het
stopcontact. De RODE led van de
lader licht op. Sluit vervolgens het
Li-Po batterijpack aan op de lader.
De ORANJE led zal oplichten. Als
de batterij volledig geladen is zal de
GROENE led beginnen oplichten.
Connecter l'alimentation 220V
au chargeur Li-Po. Connecter
l'alimentation au secteur. La Led
ROUGE du chargeur s'allume.
Raccorder le pack d'accu au char-
geur. La Led ORANGE s' allume.
Quand l' accu est chargé, la Led
VERTE s'allume.
Verbinden Sie das 230 V Netzteil
mit dem Li-Po Ladegerät.
Stecken Sie das Netzteil in
eine geeignete Steckdose. Die
ROTE LED-Lampe leuchtet
nun. Verbinden Sie den LiPo-
Akku mit dem Ladegerät und
die ORANGENE LED-Lampe
leuchtet. Sobald der Akku
vollständig geladen ist geht die
GRÜNE LED-Lampe an
Akkubenutzung und –Installation
sind für den Betrieb des Modells
wichtig. Es kann gefährlich sein,
einen falsch geladenen oder
beschädigten Akku zu benutzen.
Ein schlecht geladener oder
beschädigter Akkus liefert nicht
genügend Strom für den Betrieb
der 4in1 Steuerung und kann
diese beschädigen.
• 9
Operating for the fi rst time / Eerste aansluiting
Première prise en main / Erstmalige Inbetriebnahme
Set the throttle stick to the lowest position.
Plaats de gasstick in de laagste positie.
Placez le manche de gaz en position basse.
Schieben Sie den Gasknuppel in die
unterste position
Extend the antenna
Schuif de antenne uit
Déployez complètement l’antenne
Die Antenne vollständig ausfahren
Turn the transmitter “ON”
Zet de zender aan
Allumez l’émetteur
Schalten Sie den Sender ein
• Connect the battery.
• Sluit de batterij aan.
• Connectez l’accu.
• Akku anschließen
• Wait for the LED to turn solid GREEN..
• Wacht tot de LED GROEN brandt.
• Attendez jusqu’à ce que la LED VERTE reste allumée.
• Warten Sie bis das GRUNE Led permanent leuchtet
Test the electronics to be sure
operate properly. The helicopter
must now be “trimmed” or fine
tuned for optimal performance.
ALWAYS turn the transmitter
“ON” before plugging the battery
into the Helixx.
Test of de electronika correct
functioneert. De helicopter moet
nu nog een fi jafstelling krijgen voor
de beste resultaten.
Zet altijd eerst de zender aan
alvorens de batterij in de Helixx
aan te sluiten.
Testez l’équipement électronique
pour être sûre que tous fonctionne
correctement. L’hélicoptère peut
être maintenant réglé finement
pour obtenir les meilleures per-
formances.
Allumez TOUJOURS l’émetteur
en premier avant de connecter
l’accu dans le modèle.
Testen Sie die Elektronik, um
sicherzustellen, daß sie korrekt
funktioniert. Der Hubschrauber
muß nun für eine optimale
Funktionsweise „getrimmt“ oder
feinjustiert werden.
Schalten Sie immer den Sender
ein, bevor Sie den Akku in den
Helixx einsetzen.
If the light on the control unit does
not become solid green, check
the throttle trim on the transmitter.
Try sliding the trim down until the
light become green (when the trim
is adjusted downward the center
or zero position of the throttle is
moving downward). The green
LED indicates eveything is ready
and the throttle is set to zero. After
making this inspection disconnect
the battery to power OFF or go to
the next step.
Wanneer de LED niet groen begint
te branden, conntroleer dan de
gas trim op de zender. Schuif de
trim naar onder tot de LED groen
begint te branden. De groene
LED geeft aan dat alles ok is en
dat het gaskanaal in de laagste
positie staat. Koppel de batterij
af na deze controle of ga naar de
volgende stap.
Si la LED verte sur l’unité de
contrôle ne s’allume pas, contrô-
lez le trim de gaz en le ramenant
doucement vers le bas jusqu’à ce
que la LED verte s’allume (quand
le trim est ajusté vers le bas, le
point zéro est déplacé vers le bas).
La LED verte indique que tout est
OK et les gaz sont à zéro. Ensuite
déconnectez l’accu ou poursuivez
à l’étape suivante.
Sollte das grüne Licht nicht
permanent leuchten überprüfen
Sie die Gastrimmung am Sender.
Versuchen Sie die Trimmung
nach unten zu verstellen bis das
Licht grün aufl euchtet. Das grüne
Licht zeigt an, daß alles bereit
ist und der Gashebel auf der
Nullstellung steht. Nach dieser
Einstellung stecken Sie den Akku
ab um den Strom vom System
zu nehmen oder machen Sie mit
dem nächsten Schritt weiter.
Throttle stick (Left side)
Gasstick (Links)
Le manche de gaz (à Gauche)
Gasknuppel (Links)
MODE 2
Throttle stick (Right side)
Gasstick (Rechts)
Le manche de gaz (à Droite)
Gasknuppel (Rechts)
MODE 1
1
2
3
Do not move the heli
Heli niet verplaatsen
Ne bouge pas l'hélico
Hubschrauber nicht
beruhren
4
10 •
Adjusting aileron and elevator control / Aileron en elevator controle bijstellen / Réglage des
commandes Aileron et Elévateur / Einstellen von Höhenruder und Querruder servo
• Carefully remove/replace pushrod from plastic ball. Too much force may break the plastic balls.
• Demonteer de stangetjes voorzichtig, teveel kracht kan de plastic balletjes breken.
• Enlevez et replacez délicatement les chapes des rotules en plastique. Trop de force exercée peut casser les rotules en plastique.
• Ziehen Sie die Gestänge vorsichtig von den Kunststoffkugellagern ab und stecken Sie sie ebenso vorsichtig wieder auf, da sie leicht
brechen können.
LEFT
LEFT
RIGHT
RIGHT
• Twisting clockwise will substract lenght.
• Wijzerzin draaien maakt het stangetje korter.
• Tourner dans le sens horaire raccourci la commande.
• Drehen im Uhrzeigersinn verkürzt das Gestänge
• Twisting counter-clockwise will add lenght.
• Tegenwijzerzin draaien maakt het stangetje langer.
• Tourner dans le sens anti-horaire allonge la commande.
• Drehen gegen den Uhrzeigersinn verlängert das Gestänge
•
NOTE: Before adjusting the pushrods, make sure the aileron/elevator trims are centered on the transmitter. That way you can be
sure you’re adjusting the servo center (zero) point. After adjusting the pushrod, use the trims to fi ne tune the settings.
•
NOTA: Stel de lengte van de stangetjes af met de trims in het midden, gebruik de trims enkel voor de fi jnafstelling.
•
NOTE: Avant de modifi er la longueur des commandes, assurez-vous que les trims aileron/élévateur de l’émetteur sont en position
neutre. Après avoir ajusté la longueur des commandes, effectuez les réglages fi ns avec les trims de l’émetteur.
•
Hinweis: Vor dem Einstellen der Steuerungsgestänge überprüfen ob am Sender die Trimmung für Höhenruder- und Querruderkon-
trolle in der mittleren Stellung stehen. So kann man sicherstellen, daß die Servo-Nullstellung einstellt. Nach der Einstellung der
Steuergestänge kann man die Trimmung zum Feinjustieren benutzen.
Aileron servo
Aileron servo
Elevator servo
Elevator servo
• Shortening the aileron pushrod =
Helixx tilt more to the left.
• Lengthening the aileron pushrod =
Helixx tilt more to the right.
• Shortening the elevator pushrod =
Helixx tilt more backwards.
• Lengthening the elevator pushrod =
Helixx tilt more forwards.
• Aileron stangetje korter maken =
Helixx drift naar links
• Aileron stangetje langer maken =
Helixx drift naar rechts
• Elevator stangetje korter maken =
Helixx drift naar achter
• Elevator stangetje langer maken =
Helixx drift naar voor
• Raccourcir la commande d’aileron =
l’Helixx dérive à gauche.
• Allonger la commande d’aileron =
l’Helixx dérive à droite.
• Raccourcir la commande d’élévateur
= l’Helixx recule.
• Allonger la commande d’élévateur =
l’Helixx avance.
• Verkürzen des Querrudergestänge
(Aileron) = Helixx neigt sich mehr
nach links
• Verlängern des Querrudergestänges
(Aileron) = Helixx neigt sich mehr
nach rechts
• Verkürzen des Höhenrudergestänges
(Elevator) = Helixx neigt sich mehr
nach hinten
• Verlängern des Höhenrudergestänges
(Elevator) = Helixx neigt sich mehr
nach vorne
The two mounted servos on the
Helixx control the response. An
aileron input from the transmitter
will cause the Helixx to tilt either
left or right. The elevator control
causes the Helixx to tilt forward or
back. Fine tuning these controls will
cause the Helixx to tilt left to right
and forward naturally.
De 2 servo's controleren de Helixx:
wanneer de aileron stick wordt
bewogen, zal de helicopter links/
rechts bewegen. Wanneer de
elevator stick wordt bewogen, zal
de Helixx vooruit/achteruit bewe-
gen. Het fijnafstellen van deze
servo's zal ervoor zorgen dat de
Helixx stabiel zal hangen tijdens
het vliegen.
2 servos contrôlent les mouve-
ments du Helixx. Un ordre donné
sur le stick d’aileron de l’émetteur
inclinera le Helixx sur la gauche ou
sur la droite. Un ordre donné sur
l’élévateur inclinera le Helixx en
avant ou en arrière. La justesse de
ces commandes fera que le Helixx
bougera de gauche à droite et
d’avant en arrière naturellement.
Einstellen von Höhenruder- und
Querruder-Servo
Die beiden montierten Servos am
Helixx steuern die Reaktionen.
Der Querruderimpuls (Aileron)
vom Sender neigt den Helixx
nach recht oder links. Die
Höhenruderkontrolle neigt den
Helixx nach vorne oder hinten. Die
Feineinstellung dieser Kontrollen
stabilisiert den Helixx und führt zu
einem natürlichen Flugverhalten.
• 11
Control the Helixx / Helixx controle / Commandes & mouvements / Steuerung des Helixx
•
WARNING: This section covers R/C helicopter movement. If your helicopter is ON when you move these controls the motor may
turn unexpectedly! Do not move the sticks on the transmitter while the helicopter is ON unless you are sure the model is working
properly and you are ready to fl y or make adjustments safely.
•
OPGEPAST:
Deze stap legt de beweging uit van de helicopter. Wanneer de sticks bewogen worden terwijl de helicopter aan staat, kan
de rotor plots beginnen draaien. Beweeg de sticks pas wanneer de helicopter correct functioneert of de afstellingen op een veilige
manier kunnen gemaakt worden.
•
ATTENTION: Cette section vous explique les différents mouvements de l’hélicoptère. Si votre hélicoptère à l’accu connecté, le
moteur peut se mettre en marche inopinément lorsque vous bougerez les sticks de commande de l’émetteur. Par conséquent ne
bougez les commandes de l’émetteur que si vous êtes certain que l’hélicoptère fonctionne correctement et que vous êtes prêt à
voler ou à effectuer des réglages en toute sécurité.
• WARNUNG: Dieser Abschnitt betrifft die ferngesteuerte Bewegung des Hubschraubers. Falls der Hubschrauber eingeschaltet ist
während man die Steuerungshebel bewegt kann der Motor plötzlich unerwartet starten! Bewegen Sie daher die Kontrollhebel des
Sender nicht, bis Sie sicher sind daß das Modell einwandfrei funktioniert und Sie selbst bereit sind zu fl iegen oder Einstellungen
sicher vorzunehmen.
• Set the throttle stick to the lowest position.
• Plaats de gasstick in de laagste positie.
• Placez le manche de gaz en position basse.
• Schieben Sie den Gasknuppel in die
unterste position
3
Do not move the heli
Heli niet verplaatsen
Ne bougez pas l'hélico
Hubschrauber nicht
beruhren
2
4
• Wait for the LED to turn solid GREEN..
• Wacht tot de LED GROEN brandt.
• Attendez jusqu’à ce que la LED VERTE reste allumée.
• Warten Sie bis das GRUNE Led permanent leuchtet
• Connect the battery.
• Sluit de batterij aan.
• Connectez l’accu.
• Akku anschließen
1
12 •
Right stick
Control the Helixx / Helixx controle
Commandes & mouvements / Steuerung des Helixx
• Aileron controls the helicopter’s left and right tilt. Be careful! Too much aileron can cause the Helixx to tip too far.
• Aileron controle beweegt de helicopter links en rechts. Voorzichtig! Teveel input laat de helicopter te veel bewegen.
• La commande d’aileron incline le modèle vers la gauche ou la droite. Attention: Trop d’aileron peut faire incliner l’hélicoptère trop loin.
• Die Querruderkontrolle steuert die Rechts- und Linksneigung des Hubschraubers. Seien Sie vorsichtig! Zu viel Querruder kann den Helixx zu weit
kippen.
• Elevator controls the helicopter’s forward and reverse tilt. This control will result the Helixx drifting in the direction the stick is moved.
• Elevator controle beweegt de helicopter vooruit en achteruit. De helicopter beweegt in de richting van de stick.
• La commande d’élévateur incline le modèle vers l'avant (avance) ou l'arrière (recule).
• Die Höhenruderkontrolle steuert die Vorwärts- und Rückwärtsneigung des Hubschraubers. Diese Kontrolle bewirkt, daß sich der Helixx in die
Richtung bewegt, in die der Kontrollhebel geschoben wird.
• Rudder controls the helicopter’s heading and "tail motor" power. The nose of the Helixx turns in the direction the stick is moved.
• Staart rotor controle bepaalt de richting van de helicopter en de "staartrotor". De Helixx beweegt in de de richting van de stick.
• La commande de direction fait pivoter le modèle sur son axe vers la gauche ou vers la droite. Attention: Trop de direction peut faire tourner
rapidement l’hélicoptère sur lui-même et vous risquez de perdre le contrôle.
• Die Ruderkontrolle steuert die Richtung des Hubschraubers und die „Heckrotorkraft“ Die Nase des Helixx bewegt sich in die Richtung in die der
Hebel geschoben wird.
• Throttle stick controls the helicopter's height. Climb and land carefully, too much input can move the helicopter to fast.
• De gas stick laat de helicopter opstijgen en landen. Doe dit zeer voorzichtig.
• La commande de gaz contrôle la montée et la descente de l'hélicoptère.
• Der Gashebel steuert die Höhe des Hubschraubers. Steigen und landen Sie vorsichtig, ein zu große Hebelausschlag können bewirken, daß sich
der Hubschrauber zu schnell bewegt.
1
2
1
2
1
2
1
2
2
1
MODE 1 / MODE 2
MODE 1 / MODE 2
MODE 2
MODE 1
Right stick
Left stick
MODE 2 MODE 1
MODE 2 MODE 1
MODE 1
Left stick
MODE 2
• 13
Placez le Helixx nez au vent et
éloignez-vous de environ 2 mètres
en arrière du modèle. Augmentez
progressivement les gaz jusqu'à ce
qu'il semble quitter le sol. Contrôlez
le nez du Helixx afi n de garder la
queue du modèle face à vous.
Learn to fl y / Vlieglessen
Apprendre à voler / Lernen zu fl iegen
Place the Helixx on the ground
and stand behind the model. Keep
elbows down and stand about
2 meters from the model. Slowly
increase the throttle until the Helixx
seems to begin lifting upwards.
Focus on the nose while keeping
the tail facing towards you.
Ga achter het model staan.
Voor het vliegen moet je op de neus
van het model letten en niet op de
achterzijde. Beweeg voorzichtig
de gas stick naar boven totdat de
Helixx loskomt van de grond.
Setzen Sie das Modell mit der
Nase voran gegen den Wind auf
den Boden. …
High 10 cm
Apprenez à faire décoller l'héli-
coptère de quelques centimètres.
Continuez calmement et graduelle-
ment à augmenter les gaz.
Avec de l'entrainement, les cor-
rections de cap sont moins im-
portantes.
Regardez le nez de l'hélicop-
tère et corrigez la position avec la
commande de direction si le nez
à tendance à tourner à droite ou
à gauche.
Practice lifting the helicopter a few
centimeters off the ground. Conti-
nue to slowly raise the throttle stick.
If you lose control, slowly decrease
throttle and land the helicopter.
Practice making small corrections
to the controls.
Keep focus on the nose of the
helicopter and correct using the
rudder control any time the nose
turns too far left or right.
Probeer voorzichtig op te stijgen,
een paar centimeter van de grond.
Maak kleine correcties om de
Helixx stabiel te houden. Wanneer
u de controle verliest, zet dan lang-
zaam de gas stick dicht.
Focus op de neus van de helicop-
ter en maak correcties wanneer de
neus teveel links of rechts draait.
Üben Sie es den Hubschrauber
ein paar Zentimeter vom Boden
abheben zu lassen. Fahren Sie
fort, indem Sie langsam etwas
mehr Gas geben. Falls Sie die
Kontrolle verlieren, nehmen Sie
das Gas langsam zurück und
landen den Hubschrauber. Üben
Sie nun kleine Korrekturen mit den
Kontrollhebeln.
Konzentrieren Sie sich immer auf
die Nase des Hubschraubers und
korrigieren Sie sobald sich die
Nase zu weit nach rechts oder
links bewegt.
2 meters
Left stick
Right stick
MODE 1
MODE 2
MODE 1 / MODE 2
MODE 1 / MODE 2
14 •
Apprentissage à l'atterrissage.
Diminuez graduellement les gaz
pour atterrir. Si la commande de
gaz est amené en bas trop ra-
pidement, l'hélicoptère tombera
sur le sol.
Lors de l'atterrissage, abaissez
légèrement le nez de l'hélicoptère
pour éviter de toucher le sol avec
la queue.
Des atterrissages brutaux peuvent
endommager l'hélicoptère.
Practice landing the helicopter.
Note that the helicopter will drop
rapidly if the throttle stick is moved
too fast so do so gradually.
Hard landings can damage the
helicopter
Oefen de landing: Wanneer de
gas stick te snel naar beneden
bewogen wordt, zal de helicopter
te snel/hard neerkomen. Beweeg
de gas stick voorzichtig.
Harde landingen kunnen de heli-
copter beschadigen.
Üben Sie nun das Landen des
Hubschraubers
Beachten Sie, daß der Hubschrau-
ber extrem an Höhe verliert, wenn
Sie das Gas zu schnell wegneh-
men. Bewegen Sie daher den
Gashebel nur vorsichtig. Harte
Landungen können den Hub-
schrauber beschädigen.
Move slowlly downward
Beweeg traag naar beneden
Descendez lentement le stick
Etape suivante, gardez l'hélicop-
tère en l'air en le maintenant à
hauteur et position stable. Pour
cela vous devrez utiliser toutes
les commandes (gaz, direction,
aileron, élévateur).
Noubliez pas que c'est le nez de
l'hélicoptère qui doit être contrô-
lé.
Maintain a mid-air position by
keeping the same elevation and
staying in the same position using
constant throttle, rudder, aileron
and elevator corrections.
Do not forget to control the nose
of the helicopter with the rudder
stick.
Houd de positie in de lucht stabiel
door het gebruik van kleine gas,
elevator en aileron inputs.
Vergeet niet om de neus in dezelfde
richting te houden met de staart-
rotor stick.
Halten Sie den Hubschrauber in
einer mittleren Höhe und auf der
gleichen Stelle durch
konstante Gasstellung, und Seiten
-, Höhen- Querruderkorrekturen.
Vergessen Sie dabei nicht die Nase
des Hubschraubers mit dem Sei-
tenruderhebel zu kontrollieren.
Height 150 cm
Learn to fl y / Vlieglessen
Apprendre à voler / Lernen zu fl iegen
• 15
En l'air, essayez d'utiliser les com-
mandes d'ailerons et d'élévateur
pour bouger d'avant en arrière et
de gauche à droite tout en main-
tenant la même hauteur.
N'appliquez que de légères correc-
tions sur les commandes. Trop de
débattement dans une commande
peut déséquilibrer l'hélicoptère.
While in mid-air try using the aileron
and elevator controls to move the
helicopter forwards, backwards
and side to side while maintaining
the same elevation.
Only slight inputs are needed to
move the helicopter.
Probeer om de Helixx voorwaarts
en achterwaarts en links en rechts
te bewegen tijdens de vlucht. De
benodigde stick inputs zijn zeer
klein.
In dieser Schwebeposition ver-
suchen Sie nun durch die Quer-
und Höhenruderkontrollen den
Hubschrauber nach vorwärts,
rückwärts, links und rechts zu
bewegen und das bei gleichblei-
bender Höhe.
Tourner ou faire un cercle avec
l'hélicoptère n'est pas facile car
à un moment il sera avec son nez
face à vous.
Actionnez calmement les com-
mandes d'aileron et d'élévateur
pour effectuer un vol en cercle. Ne
bougez pas les commandes trop
rapidement au risque de perdre
le contrôle du Helixx. Essayez de
maintenir une altitude constante.
L'apprentissage du pilotage peut
prendre un certain temps par
conséquent entrainez-vous régu-
lièrement.
Turning the helicopter and fl ying
a circle is important because in
certain positions the helicopter's
nose will be facing you.
Slowly use aileron and elevator to
move the helicopter around in a
circle. Be careful not to move too
fast and lose control. Try adjusting
throttle to maintain a constant
height.
It may take some time to learn how
to fl y the helicopter. Practicing the
techniques above will help the
process go more quickly.
De helicopter draaien en cirkels
vliegen is belangrijk omdat de heli-
copter soms met de neus naar u zal
vliegen. Geef voorzichtig aileron en
elevator input om de helicopter in
een bocht te bewegen. Probeer niet
te snel te vliegen en zo de controle
te verliezen. Probeer de hoogte
constant te houden.
Het kan even duren om het vlie-
gen te leren. De bovenstaande
oefeningen zullen het leerproces
versnellen.
Kreise fl iegen Den Hubschrauber
zu drehen und einen Kreis zu fl ie-
gen ist wichtig, da in bestimmten
Situationen die Nase des Hub-
schraubers auf Sie zeigen wird.
Benutzen Sie vorsichtig Quer- und
Höhenruder um den Hubschrau-
ber in einem Kreis zu bewegen.
Achten Sie darauf daß er sich
nicht zu schnell bewegt und Sie
die Kontrolle verlieren. Versuchen
Sie das Gas anzupassen, so daß
die Höhe konstant bleibt. Es kann
einige Zeit brauchen bis Sie den
Hubschrauber fliegen können.
Die oben genannte Flugfigur zu
üben wird den Fortschritt aber
beschleunigen.
circle fl ying
MODE 2
MODE 1
Learn to fl y / Vlieglessen
Apprendre à voler / Lernen zu fl iegen
• 19
Frequency Channel Frequency Admitted in following countries
Frequentie Kanaal Nr Frequentie Toegelaten in volgende landen
Bandes Canaux Fréquences Admis dans les pays suivants
Frequenz Kanal Nr Frequenz Zugelassen in nachfolgende Ländern
D B A DK F I L N NL S CH
35 MHz-Band
K61 35.010 # # # # # # # # #
K62 35.020 # # # # # # # # #
K63 35.030 # # # # # # # # # #
K64 35.040 # # # # # # # # # #
K65 35.050 # # # # # # # # # #
K66 35.060 # # # # # # # # # #
K67 35.070 # # # # # # # # # #
K68 35.080 # # # # # # # # # #
K67 35.070 # # # # # # # # # #
K68 35.080 # # # # # # # # # #
K69 35.090 # # # # # # # # # #
K70 35.100 # # # # # # # # # #
K71 35.110 # # # # # # # # # #
K72 35.120 # # # # # # # # # #
K73 35.130 # # # # # # # # # #
K74 35.140 # # # # # # # # # #
K75 35.150 # # # # # # # # # #
K76 35.160 # # # # # # # # # #
K77 35.170 # # # # # # # # # #
K78 35.180 # # # # # # # # # #
K79 35.190 # # # # # # # # # #
K80 35.200 # # # # # # # # # #
41 MHz-Band (Only France)
400 41.000 #
401 41.010 #
402 41.020 #
403 41.030 #
404 41.040 #
405 41.050 #
406 41.060 #
407 41.070 #
408 41.080 #
409 41.090 #
410 41.100 #
Frequency Bands • Frequentie Banden • Bandes de Fréquences • Frequenzbänder
20 •
PRECAUTIONS / VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN /
ALWAYS:
• Take out an insurance policy for RC models
• Check frequencies of other pilots
• Make sure that no people or obstructions are in the fl ight area
• Check if transmitter and powerpack are fully charged
• Inspect helicopter for loose or damaged parts
• Turn ON the transmitter fi rst and then the model
• Perform range check (see transmitter instruction manual)
AFTER THE FLIGHT
• Disconnect the powerpack
• Turn OFF the model fi rst and then the transmitter
• Check for loose parts or damage
• Store the helicopter in a ventilated dry area
• Do not expose the model to heat or direct sun light for a long period of time
BATTERY PACK:
• Do not overcharge
• Stop fl ying when the power starts to fade
• Do not short-circuit
• Do not expose to fi re, heat
• Do not drill, cut, bend or crush
• Store fully charged in secure area
• Only use appropriate charger
• Never leave the battery unattended while charging
• Only use the battery for the Helixx (see required battery)
WHEN USING LITHIUM POLYMER BATTERIES:
Because of the high energy density of these cells, they must be used with extreme precautions
PROTECH denies any responsability claims or damages caused by use or misuse of these batteries.
ALTIJD:
• Sluit een geschikte verzekering af voor het besturen van RC modellen
• Kontroleer de frequenties van medepiloten alvorens te vliegen
• Zorg er voor dat geen mensen en hindernissen zich in het vlieggebied bevinden
• Kontroleer of alle batterijen geladen zijn
• Kijk na of er geen schroeven los staan of delen beschadigd zijn
• Zet eerst de zender aan en vervolgens het model
• Doe een afstandstest (zie handleiding zender)
NA DE VLUCHT:
• Ontkoppel de batterijen
• Schakel eerst het model uit en vervolgens de zender
• Kijk na of er geen schroeven los staan of delen beschadigd zijn
• Bewaar de helicopter op een droge, verluchte plaats
• Stel het model niet bloot aan hitte of direkt zonlicht gedurende een lange periode
BATTERIJ:
• Niet overladen
• Stop met vliegen wanneer het vermogen afneemt
• Niet kortsluiten
• Niet blootstellen aan vuur, hitte of vocht
• Niet doorboren, snijden, plooien of pletten
• Bewaar volledig opgeladen op een veilige plaats
• Gebruik enkel een geschikte lader
• Batterij laden enkel onder toezicht
• Gebruik alleen de batterij voor de Helixx (zie benodigdheden)
GEBRUIK VAN LITHIUM POLYMEER BATTERIJEN:
Gezien de hoge energie-densiteit van deze cellen moeten zij met extreme voorzichtigheid behandeld worden.
PROTECH aanvaardt geen verantwoordelijkheid voor opgelopen schade of ongevallen bij het gebruik van
deze batterijen.
24 •
VEILIGHEIDS en GEBRUIKSVOORSCHRIFTEN voor Li-Po batterijen
Inleiding: De moderne Lithium Polymeer (LiPo of Li-Poly) zijn de energiebronnen bij uitstek voor vliegende modellen vanwege hun lage gewicht en
hoge energiedensiteit. Deze nieuwe batterijen hebben meer gemeen met brandstof dan met oude batterijtechnologie op gebied van vermogen.
Ook qua veiligheid hebben deze batterijen meer overeenkomsten met brandstof. Voor veilig gebruik is het best om Lithium Polymeer batterijen te
behandelen als brandstof.
Wanneer Lithium Polymeer batterijen kundig en met respect behandeld worden, is het bewezen dat ze een controleerbare, praktische en genietbare
energiebron vormen voor de modelluchtvaart.
Wat kan er misgaan:
Er kan brand ontstaan: door ‘overladen’ (verkeerde lader of laderinstelling, onbalans in de batterij, lader gevoed met slechte voeding), een beschadigde
batterij of individuele cel laden en door kortsluiting (inclusief crash schade).
Batterijen of individuele cellen kunnen beschadigd geraken door: te diep ontladen (de batterij te leeg en/of te heet laten worden, ongebalanceerde
batterijen ontladen), kortsluiting en crash schade.
De defi nitie van ‘te leeg’ of ‘overladen’ wordt uitgelegd in de Veiligheidsvoorschriften.
Als er brand ontstaat, is dit bijna altijd tijdens het laadproces, uitgezonderd enkele gevallen van brand door directe crash schade. Deze ongelukken
zijn bijna altijd toe te wijzen aan menselijke fouten. Deze voorschriften hebben als doel:
A. Informatie te geven over hoe een gevaarlijk laadproces te vermijden.
B. Richtlijnen te geven hoe schade of verlies te beperken in het geval er toch brand mocht ontstaan.
Enkele Lithium Polymeer vaktermen uitgelegd.
• 3s1p – staat voor een batterij met 3 individuele cellen in serie en 1 reeks in parallel. 5s2p staat voor
een batterij met 5 individuele cellen in serie en 2 reeksen in parallel enzovoort.
• Individuele cellen in serie dragen bij tot het voltage (V). Voor elke ‘s’ wordt er 3,7 V (nominaal) bij
het voltage opgeteld. Individuele cellen in parallel dragen bij tot de capaciteit van de batterij (mAh).
Waar een ‘1p’ batterij een capaciteit heeft van 2500 mAh, zal een ‘2p’ batterij een capaciteit
hebben van 5000 mAh, een ‘3p’ batterij een capaciteit hebben van 7500 mAh enzovoort. Dit is een opbouwmethode die enkel bij Lithium
Polymeer batterijen voorkomt (bij NiCd en NiMH batterijen wordt deze ‘p’ aanduiding weggelaten daar deze altijd 1p zijn)
• Bij Lithium Polymeer batterijen met dezelfde individuele cellen zal een 3s2p batterij tweemaal zoveel stroom leveren gedurende dezelfde
tijdsperiode als een 3s1p batterij of dubbel zo lang dezelfde stroom.
• Een 3s2p batterij zal tweemaal zo groot en tweemaal zo zwaar zijn als een 3s1p batterij. Omdat er meestal een optimale vermogen/gewicht
relatie wordt gezocht, is het aanbevolen om enkel voor een 2 of meer p batterij te kiezen indien de gevraagde stroom te hoog is (of de limiet
benadert) voor een 1p batterij.
• “C” is een stroom (in A) die wordt berekend door de capaciteit (in mAh) te delen door 1000. Laad- en ontlaadstromen worden uitgedrukt in
veelvouden van C (vb 1C of 20C)
Vb 1: Een batterij (2500 mAh, 20C ontlaadstroom, 1C laadstroom). C = 2500/1000 = 2,5 A.
De ontlaadstroom bedraagt 20C = 20 x 2,5 A = 50 A. De laadstroom bedraagt 1C = 1 x 2,5 = 2.5 A.
Vb 2: Een batterij (800mAh, 30C piekstroom, 2C laadstroom). C = 800/1000 = 0,8 A.
De piekstroom bedraagt 30C = 30 x 0,8 A = 24 A. De laadstroom bedraagt 2C = 2 x 0,8 A = 1,6 A
Een hoge C waarde duidt erop dat de batterij hoge ontlaadstromen toelaat. De C waarde (meestal 20C) moet echter beschouwd worden als de
maximumwaarde voor de batterij beschadigd raakt. Net zoals een auto die continu met een maximum toerental rijdt, is een continue belasting
van een Lithium Polymeer batterij met maximum C geen goede toepassing. De batterij zal na verloop van tijd onvermijdelijk schade oplopen.
• 3,7V is het nominale voltage van een individuele Lithium Polymeer cel. Het effectieve voltage kan variëren tussen 4,2 V (volledig geladen) en 3,0
V (minimum toegelaten spanning bij ontlading).
• 4,25V is het absoluut maximale voltage per individuele cel, laden tot een nog hogere spanning is zeer gevaarlijk. 3,0V is het absoluut minimale
voltage per individuele cel, wanneer de cel belast blijft bij dit voltage zal ze oververhitten en schade oplopen
• Tijdens het instellen van de laadparameters is vooral het aantal individuele cellen in serie (‘s’) belangrijk. Een 3s..p moet geladen worden als een
“3 cellen” Lithium Polymeer (Li-Po) batterij, ook aangeduid als 11,1V batterij (3 x 3,7V) In normale omstandigheden moet de laadstroom beperkt
worden tot maximaal 1C (vb een 5000 mAh laden met 5 A).
• De nieuwe 20C batterijen kunnen geladen worden met 2C voor de eerste 90% van de totale capaciteit mits supervisie en een geschikte lader.
Algemeen wordt 1C gezien als de maximale laadstroom.
• 25
VEILIGHEIDS en GEBRUIKSVOORSCHRIFTEN voor Li-Po batterijen
Veiligheidsvoorschriften:
Met Lithium Polymeer altijd:
Altijd een correcte lader gebruiken die ontworpen is voor Li-Po (verplicht).
Altijd nakijken dat de multifunctionele lader in Li-Po modus werkt alvorens te laden (zeer belangrijk).
Altijd een gestabiliseerde voeding gebruiken om je lader te voeden (geen autobatterij).
Altijd het correcte aantal cellen in serie ‘s’ van je batterij ingeven in de lader.
Altijd het label op de batterij nalezen die het aantal cellen in serie bevestigt (vb: charge as 3 cell).
Altijd de batterij voorzichtig behandelen en transporteren om beschadiging, vervorming of kortsluiting te vermijden met andere objecten.
Altijd de batterij volledig ontkoppelen van de regelaar na gebruik om te diep ontladen te vermijden.
Altijd de connectors correct isoleren om kortsluiting tijdens opslag en vervoer te vermijden.
Altijd de batterij controleren op fysieke en elektrische schade alvorens te laden of ontladen.
Met Lithium Polymeer nooit:
Nooit toelaten dat een individuele cel geladen wordt tot een voltage dat hoger ligt dan 4,25 V (defi nitie van overladen).
Nooit het totale aantal individuele cellen in een batterij (vb 6 cellen in een 3s2p batterij) verwarren met het aantal cellen in serie ‘s’ tijdens het laden
(3 voor een 3s2p batterij).
Nooit een batterij laden met een laadstroom hoger dan 1C tenzij met een speciale lader en continu bewaking van het laadproces. Kies een lader
instelling van maximum 1C voor een batterij ( vb 3,2 A voor een 3200 mAh batterij; 0,8 A voor een 800 mAh batterij).
Nooit ongelijke batterijen in serie laden (verschil in cellen qua type, capaciteit, of laadtoestand (+/- 0,03 V per cel)). Indien er twijfel bestaat, is apart
laden altijd aangewezen.
Nooit toelaten dat een batterij wordt ontladen tot een voltage dat lager is dan 3,0 V per individuele cel (gebruik een regelaar met een Li-Po safe
functie, vlieg niet te lang en land onmiddellijk als het vermogen afneemt (te diep ontladen leidt tot oververhitten en interne schade).
Nooit de batterij blootstellen aan hitte of langdurige verwarming.
Nooit een batterij laden die 1 of meer beschadigde of opgezwollen cellen bevat.
Nooit het laadproces voortzetten indien de batterij gedeeltelijk of volledig opwarmt (Li-Po batterijen moeten koel blijven tijdens het laadproces).
Nooit een batterij laden die een voltage heeft dat lager ligt dan de grens van 3,0 V per individuele cel.
Nooit de batterij laden zonder toezicht, altijd alert blijven en het laadproces volgen.
De gevolgen van een mogelijke brand beperken:
De batterij laden in een koele geïsoleerde plaats, ver van brandbare en kostbare voorwerpen en vermijd het laden terwijl de batterij zich in het
model bevindt. Indien laden in de nabijheid van andere voorwerpen noodzakelijk is, zorg dan voor een poederblusser of een branddeken. Nooit in
de wagen laden tijdens het rijden omdat brand en de daaruit voortkomende rookontwikkeling ongevallen kunnen veroorzaken. Als de batterij een
crash meemaakt of warm wordt tijdens het laden, leg deze dan op een veilige open plaats ter observatie, nooit in een voertuig, clubhuis, garage of
woning. Doe dit ook als een batterij of cel opzwelt of warm wordt. Als een batterij opzwelt of warm wordt tijdens het laden, onmiddellijk loskoppelen
en op een veilige plaats leggen ter observatie. Als de draden van de batterij per ongeluk kortstondig kortsluiten, leg de batterij op een veilige plaats
en observeer gedurende 15 minuten. Indien de batterij weggegooid moet worden, ontlaad deze dan traag totdat de batterij helemaal leeg is alvorens
ze weg te gooien zodat er geen gevaar bestaat voor de afvalverwerkingdienst. Gebruik een gloeilamp of leg de batterij in zout water om deze traag
te ontladen.
Opmerking: Gebruiksovereenkomst. Het doel van dit document is de gebruiker te waarschuwen in verband met de veiligheidsoverwegingen
geassocieerd met dit type van batterijen zodat de gebruiker beter beslissingen en maatregelen kan nemen betreffende het gebruik van deze batterijen.
Deze batterijen zijn enkel bedoeld voor het gebruik in radiobestuurde modellen, andere toepassingen zijn niet toegestaan. Omdat radiobestuurde
modelbouw altijd beslissingen vereist betreffende voorbereiding en gebruik die niet door PROTECH (en verdelers of vertegenwoordigers) kunnen
worden gecontroleerd, veronderstelt de beslissing van de gebruiker om dit PROTECH product te gebruiken dat hij de veiligheidsvoorschriften
hierboven en op elke batterij gelezen en begrepen heeft en dat hij zich ermee akkoord verklaart, de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor alle
schade, verwondingen en/of verlies veroorzaakt door alle omstandigheden betreffende het gebruik of misbruik van deze producten. De gebruiker
is tevens verantwoordelijk voor het inspecteren en detecteren van schade of defecten voor en na het vliegen en laden en het gebruik onmiddellijk
stop te zetten als er zich een probleem voordoet. Indien de gebruiker niet akkoord gaat met deze gebruiksovereenkomst, is hij niet verplicht om dit
product te gebruiken.
Visit our website
www.protech.be
PROTECH® is a registered trademark
Geelseweg 80 • B-2250 OLEN • Belgium
Tel. +32 (0)14-25 92 83 • E-mail: [email protected]
www.protech.be
/
