Documenttranscriptie

NL Montagehandleiding Lees vóór montage en ingebruikname van het apparaat eerst deze instructies en bewaar ze zorgvuldig als informatiemateriaal, voor onderhoudswerkzaamheden en voor het bestellen van onderdelen. Voor uw veiligheid ■ De Ergometer dient alleen gebruikt te worden voor het doel, waarvoo het gemaakt is, n.l. voor de lichaamstraining van volwassen personen. ■ Ieder ander gebruik is niet toegestaan en kan mogelijkerwijze gevaar opleveren. De fabrikant draagt generlei verantwoording voor schade, die door onoordeelkundig gebruik is ontstaan. ■ U traint met een apparaat dat veiligheidstechnisch volgens de nieuwste ontwikkelingen werd gekonstrueerd. Eventueel gevaarlijke delen, welke verwondingen zouden kunnen veroorzaken, zijn zoveel mogelijk vermeden of beveiligd. ■ Onoordeelkundige reparatie en of wijzigingen aan het apparaat (demontage van originele onderdelen, aanbrengen van niet toegestane onderdelen enz.) kunnen gevaar voor de gebruiker opleveren. ■ Het toestel heeft een netspanning van 220-230 V en 50 Hz nodig en mag alleen worden aangesloten op een geaard veiligheidsstopcontact met een eigen zekering van 10 A. U gelieve erop te letten dat het juiste deel van de transformator (zie aanduiding) volgens de voorschriften is aangesloten. ■ Wijzig nooit zelf iets aan uw stroomnet, maar laat een eventuele verandering door een vakman uitvoeren. ■ Attentie: trek vóór reparatie, servicebeurten en reiniging de stekker in elk geval uit het stopcontact. ■ Wijs (vooral kinderen) op mogelijk gevaar tijdens de training. ■ Wend u in geval van twijfel tot uw vakhandelaar. ■ Beschadigde delen kunnen uw veiligheid in gevaar brengen en een negatieve invloed hebben op de levensduur van het apparaat). Verwissel daarom onmiddellijk beschadigde of versleten onderdelen en gebruik het apparaat niet meer totdat de nieuwe onderdelen zijn aangebracht. ■ Kontroleer bij regelmatig en intensief gebruik van het apparaat elke maand of elke twee maanden alle onderdelen. Bijzondere aandacht verdienen daarbij de bouten en moeren. Dat geldt in het bijzonder voor de be bevestiging van het zadel en de grijpbeugel ■ Raadpleeg alvorens met de training te beginnen uw huisarts en vraag of de training met dit apparaat voor u geschikt is. Zijn diagnose is belangrijk voor het bepalen van de intensiviteit van uw training. Een verkeerd uitgevoerde of te intensieve training kan uw gezondheid negatief beïnvloeden ■ Houd u te allen tijde aan de in deze gebruiksaanwijzing beschreven aanwijzingen voor de trainingsopbouw! ■ Onze producten zijn onderworpen aan een voortdurende, innovatieve kwaliteits borging. Daaruit voortvloeiende technische wijzigingen behouden wij ons voor. Handleiding ■ Overtuig u ervan dat alle belangrijke schroefverbindingen goed vast■ ■ ■ ■ zitten en niet los kunnen raken. Het it niet aan te raden het apparaat langdurig in een vochtige ruimte te gebruiken in verband met roestvorming. Er dient op gelet te worden dat er geen vocht in de Ergometer binnendringt. Ergometer is bedoeld voor training van volwassenen en is geen speelgoed. Door de natuurlijke speelsheid van kinderen kunnen vaak situaties en gevaren ontstaan, die buiten de verantwoordelijkheid van de fabrikant vallen. Wanneer u desondanks kinderen van het apparaat gebruik wilt laten maken, dient u hen . Normaal gesprocken heeft het apparat geen speciaal onderhound nodig. Alle lagers zijn uitgerust met een levenslange smering en zijn dus onderhoudsvrij. Normaal gesproken heeft het apparaat geen speciaal onderhoud nodig. Alle lagers zijn uitgerust met een levenslange smering en zijn dus onder- houdsvrij. ■ De Ergometer voldoet aan klasse A van DIN EN 957 - 1/5. De hometrainer is dientengevolge voor therapeutisch gebruik geschik. ■ Een gering geluidsontwikkeling aan de lagering van het regulateurgewicht brengt de bouwijze mee, en het heeft geen negatieve invloed op de functie. In dit geval zou worden afgezien van reclamaties. ■ Gebruik voor reiniging van het ergometer milieuvriendelijke, in geen geval agressieve of bijtende schoonmaakmiddelen. ■ De ergometer bezit een magnetisch remsysteem, wat onafhankelijk van het toerental werkt, onderhoudsvrij is en geen najustering verlangd. ■ De ergometer is een toerental onafhankelijk trainingsapparaat. ■ Let erop, dat er nooit vloeistoffen in het binnenste van het apparaat of elektronica komen. Dit geldt ook voor transpiratie! Montagehandleiding ■ Controleer bij ontvangst of het apparaat kompleet is (zie checklijst) en of het toestel tijdens het transport niet beschadigd is. Voor reklamaties gelieve u zich tot uw vakhandelaar te wenden. ■ Bekijk eerst rustig de tekeningen en monteer vervolgens het apparaat in de volgorde van de afbeeldingen. Op de afzonderlijke tekeningen wordt het montageverloop met hoofdletters aangegeven. ■ Let erop dat bij elk gebruik van gereedschap en bij handenarbeid er altijd kans op blessure is. Werk daarom zorgvuldig en voorzichtig bij het monteren van het apparaat! ■ Zorg voor een gevarenvrije werkomgeving, laat bijvoorbeeld geen gereedschap slingeren. Deponeer bijv. verpakkingsmateriaal zo, dat geen gevaren daaruit voort kunnen kommen. Bij folies/plastic zakken bestaat verstikkingsgevaar! ■ Het apparaat dient door een volwassene gemonteerd te worden. In geval van twijfel de hulp van een extra, technisch aangelegde persoon inroepen. ■ Het voor een bepaalde handeling benodigde schroefmateriaal wordt in ■ ■ ■ ■ het bijbehorende kader afgebeeld. Gebruik het schroefmateriaal precies zoals aangegeven op de afbeeldingen. Het benodigde gereedschap vindt u in het bijgeleverde gereedschapzakje. Schroef eerst alle onderdelen losjes vast en controleer of ze op de juist plek zitten. Draai de borgmoeren met de hand vast tot u weerstand voelt, vervolgens schroeft u ze met een sleutel tegen de weerstand in (klemborg) goed vast. Controleer na elke montagestap of de schroefverbindingen goed vast zitten. Pas op: borgmoeren die weer los zijn gegaan zijn onbruikbaar (de klemborg is vernield) en moet door een nieuwe vervangen worden. Voor het losmaken van de cranken, verwijdert u eerst het beschermdopje en schroef (A). Houd de crank vast en draai e g van de schroefdraad (B). Na enkele omwentelingen kunt u de crank verwijderen (C). Om productietechnische redenen behouden wij ons het recht voor sommige delen (bij-voorbeeld buisstoppen) vóór te monteren. Bewaar de originele verpakking, zodat u deze later indien nodig als transportverpakking kunt gebruiken. Onderdelenlijst bladzijde 11 Geef bij bestelling van onderdelen s.v.p. het volledige artikel- en onderdeelnummer, het benodigde aantal evenals het kontrolenummer, dat op de achterzijde van de montagehandleiding gedrukt staat, an. Bestelvoorbeeld: artikelnr. 7987-500/700 / onderdeelnr. 94312961 / 2 stucks / kontrolennr........ Belangrijk: Vast te schroeven onderdelen worden in principe zonder schroefmateriaal berekend en geleverd. Indien er behoefte aan dit schroefmaterial bestaat, dan kan dit door de toevoeging „met schroefmateriaal“ bij de bestelling worden vermeld. KETTLER Benelux B.V. · Indumastraat 18 · NL-5753 RJ Deurne KETTLER Benelux B.V. · filiaal België · Brandekensweg 9 · B-2627 Schelle http://www.kettler.net 5 Checkliste 1 ✓ 1 1 1 1 M 12 1 1 1 1 M 16 M 8 x 70 4 M 8 x 16 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 5 1 1 1 1 Messhilfe für Verschraubungsmaterial GB F NL Measuring help for screw connections Meethulp voor schroefmateriaal Gabarit pour système de serrage Beispiele Examples Examples Bij voorbild ø22 M5x40 M5x40 M8 ø16 M6 ø3,9x13 M8x40 M5 ø12 0 6 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 Demontage der Pedalarme 9 A GB Removal of pedal arms NL Demontage van de krenk F Démontage de la manivelle A B B 10 Handhabungshinweise A M 12 B 11 C D A B A 12 L R 8 GB Handling NL Bedieningsinstructies F Indications relatives à la manipulation B A B Axiale Pedalspieleinstellung GB Adjusting axial pedal play – Please file this leaflet with the assembly instruction! F Resserrage du jeu de pédale axiale – Merci de bien vouloir conserver auprès de la notice de montage. NL Bijstellen van de axiale pedaalspeling - A.u.b. bij de montagehandleiding bewaren! A A C D Nach einer gewissen Einlaufzeit kann es sein, dass Sie das axiale Pedalspiel bei Ihrem Gerät nachstellen müssen. Dies macht sich z. B. durch ein Knacken bemerkbar. Gehen Sie dabei wie folgt vor: A: Lösen des Fußriemens B: Entfernen der Staubkappe C: Anziehen der Sicherungsmutter mit 11-er Steckschlüssel F min. Aprés un certain temps d'usage il est possible qu'il faut resserrer la pédale. Ceci est entre autres détectable par un craquement. Merci de procéder comme indiqué : A: Délier la ceinture du pied B: Enlever le chapeau de poussière C: Serrer le centre-écrou en utilisant une clé à douille (11 mm ) B GB After a certain run-in time of your new exercise bike you might have to adjust the axial pedal play. This will become noticable, for example by a crackling sound. Please proceed as follows: A: detach foot strap B: take off dust cap C: tighten pinch nut with socketspanner size 11 NL Na een bepaalde inloopperiode kan het zijn dat u de axiale pedaalspeling bij uw apparaat moet bijstellen. Dit kenmerkt zich bijv. door een knarsen. Ga als volgt te werk: A: De voetriem losmaken B: De stofkap verwijderen C: De vastzetmoer vastdraaien met een 11 er dopsleutel 9 10. Aangeduide waarde van de actuele polsslag (40 - 199 stroken/min) 11. Sybool voor polsslag 12. Symbolen voor overschrijding (HI) of onderschrijding (LO) van de voorgegeven pols 13. Toets voor het uitwissen van traniningsgegevens 14. Toets voor de indicatie van trainingsgegevens 15. Toets voor de input van trainingsgegevens (aantaal verhogen) 16. Toets voor de input van trainingsgegevens (aantal verminderen) 17. Toets voor programmaselectie 18. Toets voor rustpols 19. Aansluting voor polsslagmeting Achterzijde van de meldplaat: Interface voor KETTLER-VIDEOSYSTEEM en software ERGO KONZEPT ( accessoire ) Informeert u bij de speciaalzaak. Geprogrammeerde waarden In geval van een storing van de in het werk geprogrammeerde meetwaarden verschijnen bij het inschakelen van de computer de letters “CAL” (calibratie) in het grafisch display (5). De computer moet dan opnieuw voor een nieuwe calibratie naar KETTLER worden teruggestuurd. Beschrijving en handleiding voor de computer Display na de netaansluiting Zodra er spanning aan de computer aanligt, worden alle segmenten van het display 4 seconden lang getoond. Deze korte “ingangscheck van de elektronica” maakt het mogelijk, foutieve indicatie-elementen te herkennen. Na de 4 seconden test worden de displayvelden voor pedaalomwenteling (2), enegieverbruik (3), tijd (7), snelheid (8) en afstand (9) met de waarden (0) aangetoond. De prestatie staat op 25 Watt. Het kleine hartsymbool (11) flikkert bij aangesloten polsafnemer in het ritme van de polsslag. De indicatie-modus (6) staat op “manueel”. Bereidheid Als over een tijdperk van 4 minuten geen toets neergedrukt en geen snelheid van de computer wordt vastgesteld, schakelt hij in de bereidheid (ook als er een polssignaal is). Het display is uit. Het wordt terug ingeschakeld, als er pedaalomwentelingen zijn, of als een van de bedieningstoetsen (13-17) wordt neergedrukt. Er zijn 4 mogelijkheden, om met de training te beginnen : 1. Begin gewoon met pedaaltrappen zonder trainingsdata voor te geven In het display verschijnen de prestatiedata. 2. Training met voorgegeven trainingsdata: druk een keer de programma-toets (17). Daardoor wordt in de modus “count-down” ( achteruittelling) geschakeld. Tijd, energieverbruik, afstand en trainingspols kunnen worden aangegeven. Het trainingsbegin gebeurt door het trappen. 3. Trainingsprogrammas (course mode): Na telkens drukken van de programma- toets (17) schakelt de computer om een vastgelegd trainingsprogramma verder. Er zijn vier verschillende belastingsprofielen en een hart- en bloedomloopsprogramma, die op baldzijde 30 zijn aangetoond. 4. Polsfrequentiegecontroleerd training: door drukken van de programma-toets (17) in programma 4 schakelt de computer in het polsprogramma (programma 5). De trapweerstand wordt automatisch volgens de polsindicatie geregeld. Grondleggende informatie voor het programmeren van de trainingsdata: De trainingsdata kunnen worden ingesteld zoals volgt:,0 Invoer bereik instelafstand prestatie 25 400 (Watt) +/- 5 W of 25 W tijd 099 (minuten) +/- 1 0f 5 min energieverbruik 0 - 1999 (kilojoules) +/- 1 of 5 kJ afstand 099,9 (km)/ +/- 0,5 of 2,5 km trainingspols 90 - 189 (slagen/min) +/-1of 5 slagen/min De trainingsgegevens kunnen in de “count-down” modus (achteruittelling) en in het polsprogramma worden voorgegeven. Voor trainingsbegin en gedurende de training mag de trapweerstand in alle programmas, met uitzondering van de polsfrequentie-gekontroleerde training, in 5 Watt stappen van 5 tot 400 Watt worden geselekteerd. Bij kortstondig drukken van de toetsen (15/16), input van de trainingsgegevens, vermindert zich de respectievelijke waarde in eenvoudige stappen als de toets langer dan 2 seconden wordt neergedrukt, verhogen zich de instelafstanden (zie tab.). Het grafische display (5) wordt automatisch aangepast. Door tegelijkertijd drukken van de plus en de minus toets wordt de trapweerstand op 25 Watt gezet.De instelling van het grafisch display gebeurt in 25Watt stappen. Er bestaat ook de mogelijkheid, de trainingspolsgegevens in de nieuwe vastgelegde programmas over te nemen. Dit gebeurt door, na het bevestigen van de polsslaggegevens in de “count-down” modus, zonder trainingsbegin met de programmatoets (17) in het respectievelijk trainingsprogramma te schakelen. Training zonder programmering van trainingsdata (manual-modus) Bij het aktiveren van de computer door pedaalomwentelingen, na het drukken van de uitwissen-toets (13) of na het drukken van de programmatoets (17) in het polsprogramma staat het display in de manual-modus (standaardformaat). Alle waarden, met uitzondering van de lopende polswaarde, staan op nul. Begin gewoon met de training. De waarden tellen opwaarts met uitzondering van Watt (4), pedaalomwentelingen (2) en snelheid (8) (actuele waarden). In de manuele displaymodus toont de zuilengrafiek (5) het actuele prestatieprofiel van de oefenaar aan. Gedurende de training wordt de actuele prestatie in de linke zuil aangetoond. Zij bedraagt per segment 25 Watt. In afstanden van een minuut blijft de aktieve zuil (links) op een eindwaarde staan en beweegt zich dan om een kolom naar rechts. Gedurende de training “ wandelt” het display van links naar rechts. De nieuwe actuele waarde wordt altijd in de linke zuil afgebeeld. In de manuele modus wordt de prestatie opgenomen tot de oefenaar de training stopt. Op het einde of bij onderbreking van een trainingseenheid of bij onderschrijden van 20 pedaalomwentelingen/min toont de computer volgende data aan: tijd (7), energieverbruik (3), afstand (9). Als de training binnen 4 minuten opnieuw gestart wordt, zonder verandering van de programmamodus, worden de tijd (7), energieverbruik (3) en afstand (9) verder geteld. Bij een trainingsonderbreking van meer dan 4 minuten gaan de data verloren en de computer schakelt in de bereidheidmodus. Training met programmering van trainingsdata (manual-modus “count-down”) Na het inschakelen van de computer en drukken van de programma-toets (17) bevindt zich het display in de manuele modus met achteruittelling (“count-down”). Alleen de tijd (7) en de display modus (6) “manual” worden aangegeven. De trainingstijd wordt met de op- en af- toetsen (15/16) voorgegeven. Door gelijkertijd drukken van de op- en af- toetsen wordt de waarde uitgewist. Als de gewenste waarde bereikt wordt of geen tijdwaarde moet worden geprogrammeerd, wordt de “set”toets (14) voor overname van de waarde en verderschakeling naar de kilojoule-indicatie (3) gedrukt. Na het instellen van de kilojoules zoals boven beschreven kunnen ook afstand (9) en trainingspols (10) worden vastgelegd. Als de set-toets (14) opnieuw wordt neergedrukt, schakelt het display terug op “COUNTDOWN”. Met uitzondering van de vroeger geprogrammeerde waarden staan alle indicaties nu op nul. Bij trainingsbegin verschijnen de geprogrammeerde waarden en tellen van de gegeven waarde terug. Waarden, die niet geprogrammeerd zijn, tellen opwaarts. Als een geprogrammeerde waarde de waarde nul bereikt, knippert het display met de oorspronkelijk geprogrammeerde waarde vijf seconden lang op en telt dan weer opwaarts. Na het einde of bij een onderbreking van de trainingseenheid funktioneert de computer zoals beschreven in “Training zonder voorgegeven trainingsdata”. Gedurende de training toont de computer aan, of de polsmeting om meer dan 10 slagen/minuut van de geprogrammeerde doelwaarde afwijkt. Bij onderschrijding verschijnt het symbool “LO” (12) voor “Low”, bij overschrijding verschijnt het symbool “HI” voor “High”. Het display “Low” verschijnt voor de eerste keer nadat de geprogrammeerde polswaarde is bereikt. Trainingsprogrammas 1 - 4 (programma modus) Druk na het inschakelen van de computer de programma-toets (17) twee keer. De computer bevindt zich in de programma-modus. In het displayveld (6) wordt “COURSE” en het respectieve programmanummer aangetoond. Met elk drukken van de toets schakelt het display om een trainingsprogramma verder (zie belastingsprofielen bl. 32). In de eerste twee seconden wordt het hele belastingsprofiel van het programma voor een kort overzicht gekomprimeerd afgebeeld. Daarna wisselt het display in de gewone afbeelding van het trainings-programma. In de vastgelegde trainingsprogrammas zijn geen trainingsdoelen voorzien, maar het is mogelijk, de polsgrens vast te leggen. Wissel daarvoor in het programma “COUNT-DOWN” (training met programmering van trainingsdata). Ga te werk voor de programmering van het polsdoel zoals boven beschreven in “Training met programmering van trainingsdata”. 25 Na het programmeren van de polswaarde niet de set-toets drukken, maar in het van u gewenste trainingsprogramma door drukken van de programma toets wisselen. U kunt de trapweerstand bij elk vastgelegd belastingsniveau manueel instellen. De grafische weergave (5) past zich dienovereenkomstig aan. (Wissel op 25-Watt segmenten). Na de selectie van het trainingsprogramma verschijnt in het display het respektievelijke programmanummer en na 2 secondern de eerste 12 zuilen (=12 minuten) in het grafisch display (5), die het verloop weergeven. De tijdindicatie geeft de duur aan, alle anderen waarden staan op nul. Als u met de pedaalomwentelingen begint, vangt de tijdindicatie (7) aan, terug te lopen. De kilojoule en afstandindicatie (3 en 9) tellen opwaarts, terwijl de indicaties voor prestatie (4), pedaalomwentelingen (2) en snelheid (8) de aktuele waarden aantoonen. Bij onderbreking van de trainingseenheid bijft de gekozen koers daar staan, waar hij onderbroken werd. Dit geldt ook voor het energieverbruik en de afstand. Bij weeropname van de training wordt van dit punt, waar de onderbreking was, verder geteld. Polsgecontroleerd programma Kies met de programma-toets (17) het polsprogramma (programma 5). De grafische afbeelding van het belastingsprofiel is, met uitzondering van het eerste element, in de linke ondere zuil onbeschreven. “COURSE” wordt als aktuele modus (6) aangetoond. De trainingsgegevens kunnen, zoals in “Training met programmering van trainingsdata” beschreven, ingesteld worden. De aktuele polsslag (10) staat op ”– –” slagen/minuut. Door drukken van de “Op” en “Af” - toetsen (15/16) kan de gewenste trainingspols worden geprogrammeerd. Als de gewenste waarde bereikt wordt, moet de set-toets (14) voor overname van de waarde gedrukt worden. Begin daarna met het pedaaltrappen. De polsgestuurde training wordt door een hartsymbool, dat alle 15 seconden in het grafisch display verschijnt, aangegeven. De computergestuurde wervelstroomrem van de ergometer verhoogt de trapweerstand zo lang tot de geprogrammeerde optimale trainingspols binnen de toegelaten speelruimte van +/- 5 slagen/minuut ligt. In het verdere verloop wordt het bijhouden van een voorgegeven polsfrequentie automatisch gecontroleerd. Voor een optimale hartfrequentiecontrole is het bijhouden van een geprogrammeerde pedaalomwentelings-speelruimte door de oefenaar noodzaakelijk. Als het aantaal pedaalomwentelingen/min buiten deze speelruimte ligt, zullen de pijlsymbolen van het display voor over- of onderschrijding van de toegelaten pedaalomwentelingen (1) de oefenaar aanduiden, zijn trapsnelheid aan te passen. De grafische afbeelding van het belastingsprofiel (5) en de andere functies worden zo angegeven als boven beschreven. Opmerking Het in de computerelektronica aangegeven energieverbruik ligt 4 maal hoger dan de aan de ergometer omgezette mechanische prestatie. Deze programmering baseert op het feit, dat het lichaamelijk energieverbruik bij het fietsen (ergometer) om ca. 4 maal hoger ligt als de op te brengen mechanische prestatie van de ergometer. Dit betekent dat de effectiviteit van de oefenaar aan de ergometer maar met ca. 25% te evalueren is. Het energieverbruik wordt in kilojoules aangegeven. 4 186 kilojoules is gelijk 1 calorie. De ergometer is onafhankelijk van het toerental. Dit betekent, dat onafhankelijk van de verhoging of vermindering van de trapfrequentie door de oefenaar, de ergometer automatisch met hulp van de elektromotorische sturing van de wervelstroomrem, de persoonlijk aangegeven of door een programma geprogrammeerde Wattwaarden correct aanhoudt en regelt. Hierbij bereikt de ergometer de hoge afleesnauwkeurigheid volgens DIN EN 957 - 1/5, categorie A. Alleen de boven en in het volgende beschreven speelruimte van de toegelaten pedaalomwentelingen (prestatiebereik) moet voor een exacte prestatieindicatie worden ingehouden. Zij wordt door pijlsymbolen (11) aangegeven. o/min 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 Prestatiebereik 25 50 100 150 200 250 300 350 400 Prestatie (Watt) Polsmeting De polssensor werkt met infraroodlicht en meet de veranderingen van de lichtdoorlaatbaarheid van uw huid, die door de polsslag wordt veroorzaakt. Voor u de posmeter aan het oorlelletje bevestigt, dient u dit 10 keer krachtig te wrijven, om de bloedsomloop te stimuleren. De polsmeting begint, zodra het hartsymbool op het displayveld in het ritme van uw polsslag blinkt. Wegens de noodzakelijke hoge versterking van de binnenkomende impulsen van de sensor dienen storingsimpulsen te worden vermeden. * Bevestig de oorclip zorgvuldig aan uw oorlelletje. * Oefen niet direkt onder een sterke lichtinval, bijv. TL-verlichting, halogenlicht, spots of zonlicht. * Vermijd schokken en waggelen van de oorsensor en het kabel. Bevestig het kabel altijd met een klem aan uw kleding. Mocht zich toch een foutieve aanduiding voordoen, controleer nog eens de bovengenoemde punten. Toebehoren voor de polsmeting Er bestaat ook de mogelijkheid de ergometer met een kabelloos polsmeetsysteem uit te rusten. De KETTLER Cardio-Pols-Set, dat uit borstgordel, zender en ontvangtoestel bestaat, maakt een exacte EKG polsmeting mogelijk. Raadpleeg wat dit betreft uw vakkundige koopman. Rustpolsmeting De trainingscomputer is uitgerust met een functie om de polsslag in rust te meten. Daardoor is het mogelijk, aan het einde van de training uw rustpols te meten. Druk bij het einde van de training de rustpols-toets (18). De computer meet dan een minuut lang uw pols. De tijd wordt daarbij teruglopend aangegeven. Het grafisch displayveld (5) wordt uitgewist en door de letters “REC” (“Recovery”) vervangen. De actuele rustpols verschijnt in het displayveld (10). Na afloop van de rustpolsmeting wordt een “fitness-evaluatie” met FI.0 tot FI 6.0 20 seconden lang in het displayveld (9) aangegeven. Daarna schakelt het display terug in de vorige modus. Als de rust-toets (18) of de “SET”-toets (14) gedurende de meting worden gedrukt, onderbreekt het display de rustpolsmeting en gaat terug naar de vroegere modus. Als de ontvang van het polssignaal is gestoord, verschijnen de letters “FE” (“Error”) in het displayveld (9). Vergelijk uw belastingspols bij het einde van de training met de rustpols een minuut na het einde van de training. De computer berekent en analyseert het verschil en de hieruit resulterende “fitnessindex” volgens deze formule: 2 10 x ∆ P F=6 P1 ( ) P1 = Belastingspolsslag P2 = Rust - polsslag na 1 minuut P2) ∆P = Pulsdifferenz ( P 1 index 1,0 = zeer goed index 6,0 = onvoldoende De vergelijking van de belastingspols en de rustpols is een eenvoudige en snelle mogelijkheid om uw conditie te controleren. De fitnessindex is een orientatiehulp bij het bepalen van de snelheid waarmee uw polsslag zich na lichaamelijke inspanningen herstelt. Bij regelmatige hart- en bloedsomlooptraining zult u vaststellen, dat dit “waarderingscijfer” hoger wordt. 26 80 75 Richtwaarden voor de duurzame training 50 55 60 45 40 35 30 25 49 Voorbeld 70 60 50 70 100 150 ≈180 200 Gewenste waarden voor volledige belasting (Watt) 250 Gewenste waarde bij volledige belasting mannen = 3 x lichtaamsgew. x (1 – leeftijd – 30 ) 100 Hoe wordt dit bepaald? 90 Leeftijd (jaren) 25 49 80 75 45 40 35 30 Diagram 2 voor vrouwen Voorbeld 70 60 50 Gewicht (kg) Indien u Iangere tijd geen sport hebt beoefend of problemen met uw gezondheid heeft, zoudt u het beste eerst bij uw huisarts Iangs kunnen gaan, voordat u met de fitness duurzame training begint. Voor het vaststellen van de prestatie-vermogens van het hart-bloedsomloop-systeem heeft de sportgeneeskunde een niveau-test op de fiets-ergometer ontwikkeld. 1. Bij mensen, die geen duurzame training achter de rug hebben resp. een zwak bloedsomloopsysteem hebben, wordt met een belasting van 25 Watt begonnen, die elke 2 min. trapsgewijs met 25 Watt wordt verhoogd. 2. Bij mensen die duurtraining hebben uitgevoerd resp. bij topsporters ligt het beginvermogen bij 50 Watt, welk beginvermogen elke 3 min. trapsgewijs met 50 Watt wordt verhoogd. Het traptempo dient op 50 tot 60 sIagen per minuut te liggen. Tijdens de test wordt met behulp van passende apparatuur regelmatig de bloeddruk, het melkzuurgehalte en het zuurstof-opnemend vermogen gemeten. Indien geen complicaties optreden, die een onmiddellijke stopzetting van de test noodzakelijk maken, wordt de belasting tot aan de maximale (subjectieve) belastingsgrens voortgezet. Overschrijd uw grenzen niet. Na het afbreken van de test worden telkens na 1 en 2 minuten polsslagmetingen (recuperatie) uitgevoerd. Ook deze waarden worden aIs beoordelingscriteria voor het prestatievermogen gebruikt. Hoe sneller de hartslag binnen de 1ste minuut na het afbreken van de belasting terugvalt, des te eerder is de sporter weer „volledig inzetbaar“. Leeftijd (jaren) 70 65 90 80 75 Diagram 1 voor mannen 85 80 75 70 65 60 55 50 Sportgeneeskunde en trainingswetenschap gebruiken de fiets-ergometrie o.a. voor controle van de functies van hart, bloedsomloop en ademhalingssysteem . De sportgeneeskunde gaat van het inzicht uit dat een efficiënte controle von de lichaamsfuncties alleen onder belasting mogelijk is. Een hart-bloedsomIoop-onderzoek in rust kan geen informatie daarover bieden, hoe hart en bloedsomloop onder lichamelijke belasting functioneren. Een belastingstest echter, b.v. op de fiets-ergometer kan in het kader van preventief onderzoek evt. hart- en bloedsomloopstoringen en -ziektes vaststellen. Men kan dan nog tijdig maatregelen treffen, b.v. samen met de arts een hart-bloedsomlooptraining samenstellen. Ook in het kader van het genezingsproces (revalidatie) van „hart-bloedsomloop-patiënten“ (na een hart-infarct etc.) is de training op de fietsergometer van zéér groot belang: de training kan nauwkeurig worden gedoseerd en de belasting van de training kan op elk moment worden gecontroleerd. In de topsport kan met behulp van de fiets-ergometrie het individuele uithoudings-prestatie-vermogen van de sporter onder optimale omstandigheden worden vastgesteld. Uit de resultaten kunnen conclusies ten aanzien van de trainings-conditie worden getrokken. De vrije-tijds-sporter, die misschien „alleen“ wat lichamelijke activiteit zoekt om degeneratie-verschijnselen van het hartbloedsomloop-systeem te voorkomen of om het uithoudings-prestatie-vermogen te vergroten, zou ook de mogelijkheden van de fiets-ergometrie moeten benutten. Een door en door getrainde persoon onderscheidt zich van degeen die recreatiesport beoefent o.a. door de gave, dat hij de voor de door de sport optretende belasting nodige energiestoffen vlugger en veelomvattender ter beschikking heeft. Dit is de taak van de transportonderneming „hart-bloedsomloop-ademhalingssysteem“: een zo groot mogelijk effect met zo wenig mogelijk middelen realiseren. Of uw fitness-duurtraining na enige weken van regelmatig trappen op de ergometer de gewenste effecten/aanpassingen heeft gesorteerd, kunt U aIs volgt vaststellen: 1. U realiseert een bepaalde duur-prestatie met minder hartbloedsomloop-prestaties dan voorheen. 2. U kunt een bepaalde duur-prestatie met dezelfde hart-bloedsomloopprestaties gedurende een langere tijd volhouden. 3. U bent na een bepaalde hart-/bloedsomloopprestatie vlugger dan vroeger weer in orde Om dergelijke vergelijkingen te kunnen maken moeten voor het begin van de training eerst Uw „begin-waarden“, het prestatievermogen van Uw hart-bloedsomloop-ademhaling-systeem worden gecontroleerd. 85 Trainingshandleiding De sportgeneeskunde bedoelt met een volledige belasting het bereiken van de individuele maximale polsslag. De maximaal bereikbare hartslag hangt van de leeftijd af. Doorgaans daalt de maximale polsslag met het ouder worden. Als vuistregel geldt: De maximale hartslag per minuut ligt bij 220 minus de leeftijd. Voorbeeld: U bent een man van 60 jaar. De maximale hartslag bedraagt 220 min 60 = 160 sIagen/minuut. Deze waarde kan ca. 10 sIagen naar boven of naar beneden variëren. De volgende andere vuistregels kunnen u erbij helpen uw persoonlijke hart-bloedsomloop-prestaties bij benadering te bepalen. ■ De gewenste waarde bij „volledige belasting“ bedraagt voor mannen 3 Watt per kg lichaamsgewicht, 2,5 Watt voor vrouwen. ■ Vanaf 30 jaar vermindert het prestatievermogen: bij mannen met ca. 1 % per jaar en bij vrouwen met ca. 0,8% per jaar. Hier moet bij de berekeningen rekening worden gehouden (vaststelling volgens de diagrammen 1 en 2). Voorbeeld: U bent een man van 49 jaar, Uw gewicht bedraagt 75 kg. In de test heeft U bij een waarde van Uw polsslag van 175 en een prestatievermogen van 190 Watt afgebroken. De aangenomen maximale polsslag van 220 min leeftijd (170) is gerealiseerd. Zodoende kan de volledige belasting op het moment van het afbreken van de test worden aangenomen. De gewenste waarde zou zijn: 3 (Watt) x 75 (kg) = 225 Watt minus 20% „leeftijdsaftrek“ (49 jaar). Dit resulteert in een door U te leveren gewenste prestatie van 225 Watt minus 45 Watt = 180 Watt. U heeft echter 190 Watt geleverd. Uw prestatievermogen ligt dus 10 Watt d.w.z. ca. 5% hoger dan de gewenste waarde. Uw aIdus gemeten hart-bloedsomloopprestatievermogen ligt daarmee iets boven het gemiddelde. Gewicht (kg) Voor documentatie van uw trainingsprestatie kunt u gebruik maken van de tabel voor uw persoonelijke belastingsgegevens. 40 70 100 150 ≈160 Gewenste waarden voor volledige belasting (Watt) 200 Gewenste waarde bij volledige belasting vrouwen = 2,5 x lichtaamsgew. x (1 – 0,8 leeftijd – 30 ) 100 27 Indien U regelmatig en volgens pIan traint zullen Uw waarden waarschijnlijk ten opzichte van de gewenste waarde verder verbeteren. Planning en sturing van de duurzame training op de ergometer Nadat Uw persoonlijke uitgangswaarden bekend zijn kunt U met de pIanning van Uw fitness-duurtraining beginnen. U dient de volgende grondregel voor de pIanning te onthouden: duurtraining wordt zowel via de belastingsomvang aIs ook via de belastingshoogte/-intensiteit gestuurd! war bealstingsintensiteit betreft: Opdat Uw fitness-duurtraining op de fiets-ergometer „drempelverhogend“ werkt, d.w.z. een stimulans voor het aanpassen van Uw hartbloedsomloop-regelings-vermogens vormt, moet de belastingshoogte, waarmee U traint, bepaalde minimale eisen vervullen. Aan de andere kant mag zij echter niet te hoog worden gekozen, omdat in dat geval geen duur-bewegingen mogelijk zijn. Hoge belastingen (= hoge trapweerstanden) hebben een vroegtijdig afbreken tot gevolg, de trainingsstimulans heeft in dit geval meer effect op de verbetering van het krachtvermogen. De belastingshoogte kunt U via de poIsslag van Uw hart controleren: Vuistregel: 180 min leeftijd De optimale belastingshoogte voor Uw duurzame training bereikt U bij ca. 60-70% van Uw individueel hart-bloedsomloop-prestatie-vermogen. De voor Uw persoonlijke duurzame training geldende polsslagwaarden kunt U in tabel 1 aflezen. Behalve de leeftijd wordt hier ook rekening gehouden met de individuele „polsslag in rust“. De polsslag-waarden hebben hier betrekking op een intensiteit van ca. 65%. Tabel 1 Polsslag in rust per min onder 30 leeftijd/jaren 30-39 40-49 50-59 60-70 boven 70 onder 50 50 - 59 60 - 69 70 - 79 80 - 89 90 - 100 140 140 145 145 150 150 140 140 145 145 145 150 135 135 140 140 140 145 130 130 135 135 135 140 125 125 130 130 130 135 120 120 125 125 125 130 U kunt Uw persoonlijke, optimale trainings-polsslag aan de hand van de volgende vergelijking uitrekenen. 65% (max. poIsslag - poIsslag in rust) + polsslag in rust = belastings-polsslag Voorbeeld: 220 min 40 (leeftijd) = 180 max. polsslag 180 min 70 (polsslag in rust) = poIssIag-stijging bij belasting = 110 poIssIag/minuut 65% van 110 = 71,5 71,5 + 70 (polsslag in rust) = belastings-polsslag = ca. 140 sIagen/minuut. Voor de belastingsomvang (duur van een traingsunit en de frequentie daarvan per week). Optimaal voor de verbetering van de duurprestaties zijn bewegingen, die met een gemiddelde belastingshoogte gedurende een langere periode kunnen worden uitgevoerd. Vuistregels: 10 minuten per trainingseenheid bij dagelijkse training of ca. 30 minuten per trainingseenheid bij 2-3 x training per week of ca. 60 minuten per trainingseenheid bij 1-2 x training per week De remweerstand voor het vliegwiel dient u zo te kienzen, dat u de spierbelasting gedurende een langere periode kunt volhouden. Een wijziging van de remweerstand vindt traploos plaats door middel van de draaiknop aan de cockpit. Hogere prestaties (Watt) moeten in verbinding met een verhoogde trapfrequentie worden geleverd. Een te lage trapfrequentie van minder dan 50 - 60 omw.min. heeft een absoluut statische belasting van het spierstelsel en daardoor erder vermoeiing tot gevolg. Adviezen voor de planning van Uw fitness-duurzame training op de fiets-ergometer Uitgangspunkt voor onze adviezen zijn Uw „uitgangs-voorwaarden“, die evt. met behulp van de beschreven belastings-niveau-test werden be28 paald: 1. Uw hart-bloedsomloop-prestaties liggen op gemiddeld niveau: Intensiteit = ca. 65% van het maximale prestatie-vermogen (zie tabel 1 resp. vergelijking) Omvang = 10 minuten dagelijks of 30 minuten, 2 liever 3 keer per week of 60 minuten, 1 liever 2 keer per week 2. Uw hart-bloedsomloop-prestaties liggen ONDER het gemiddelde: Intensiteit = ca. 60% van het maximale prestatie-vermogen (dat is ongeveer 5 poIsslagen minder dan volgens de tabel) Omvang = 10 minuten dagelijks of 30 minuten, 2 liever 3 keer per week of 60 minuten, 1 liever 2 keer per week 3. Uw hart-bloedsomloop-prestaties liggen BOVEN het gemiddelde: Intensiteit = ca. 70 - 75% van het maximale prestatie-vermogen (komt overeen met ca. 5 tot 10 poIssIagen meer dan in tabel 1 ) Omvang = 10 minuten dagelijks of 30 minuten, 2 [iever 3 keer per week of 60 minuten, 1 liever 2 keer per week Aan het begin van elke ergometer-trainingseenheid dient U zich door ongeveer 3-5 minuten trappen met Ianzaam toenemende belasting warm te fietsen, om Uw hart-bloedsomloop-systeem en Uw spieren „op gang te brengen“. Net zo belangrijk is het zgn. „uit-trappen“: na elke training dient U nog ca. 2-3 minuten met geringe weestand door te trappen. De belasting voor Uw overige fitness-duurtraining dient in principe allereerst via de belastingsomvang te worden verhoogd, b.v. er wordt i.p.v. 10 min per dag 20 min per dag of i.p.v. 2 x per week 3 x per week getraind. De remweerstand moet altijd zo worden ingesteld dat in combinatie met de trapfrequentie het optimale hartslagritme wordt bereikt. Alleen wie goed getraind is, mag z’n training via een verhoging van de belastingspols sturen. Naast de individuele pIanning van uw fitness-duurzame training kunt u teruggrijpen op de in de trainingscomputer van de RX 1 geintegreerde trainingsprogramma’s, die hierna beschreven worden. Meer tips voor de training vindt u in het boek „Fit en gezond“ van Prof. Dr. Starischka (Uitgever: Falken Verlag). Geïntegreerde trainingsprogramma’s De computer van de KETTLER-ergometer is uitgerust met 4 in het geheugen opgeslagen trainingsprogramma’s, met handmatige invoer van een belastingsprofiel en met het polsslag-gestuurde trainingsprogramma. Zij kunnen worden opgeroepen met de programmatoets. De belastingsprofielen en de duur van de programma’s verschillen duidelijk van elkaar. Zo zijn bijvoorbeeld de programma’s P4 alleen geschikt voor goed doortrainde en uiterst belastbare personen. De 4 trainingsprogramma’s zijn ontwikkeld voor „fitness-beginners“, „-gevorderden“ en „-profs“. De onderstaande beschrijving van de programma’s kan u helpen, het voor uw prestatievermogen het best geschikte programma te kiezen. Training met ingevoerde trainingsopgaven („count-down“-modus) Door handmatige invoer kunt u ook de individueel gewenste prestatie in 5-Watt-stappen regelen met de toetsen + en –. Deze handmatige, fijne belastingsdosering is in het bijzonder ook voor de therapeutische training van belang. In nauw overleg met de arts of de therapeut kan door invoer van de trapprestatie in Watt, maximale polsslag en trainingsduur een doelgerichte, therapeutische training voor hart en bloedsomloop worden doorgevoerd. 400 P1 300 200 100 W 0 5 10 15 20 25 30 35 40 min P 1: Fitness-test volgens WHO-standaard Deze fitness-test bestaat uit een automatisch geregelde prestatievermeerdering met 25 Watt in een 2-minuten-ritme, beginnend bij 25 Watt. De hiervoor aanbevolen pedaalfrequentie bedraagt 60 - 80 omwentelingen/min. De doorvoering en de beoordeling van de test werd reeds eerder beschreven. Deze test kan alleen door mensen met een gezonde hart/bloedcirculatie zonder medisch toezicht worden doorgevoerd. Leistungstabelle Datum Ruhepuls P1 Belastungspuls GB Date Restpulse Stress pulse F Date Pouls au repos Pouls en charge P2 Erholungspuls Recovery pulse Pouls de récupération Belastungsstufe Zeit (min.) Entfernung (km) Energieverbrauch Fitnessnote Slope Time (min) Distance Energy consumption Fitness Mark Angle d´inclination Temps (mn.) Distance Dépense d´énergie Note Afstand Calorieenverbruik Waard. cijfer Consumo de energia Nota NL Datum Rustpols Belastingspols Ontspanningspols Hellingshoek Tijd (min.) E Fecha Pulso en reposo Pulso bajo Pulso de recuperación Ángulo de inclinación Tiempo 30 Distancia Leistungstabelle Datum Ruhepuls P1 Belastungspuls GB Date Restpulse Stress pulse F Date Pouls au repos Pouls en charge P2 Erholungspuls Recovery pulse Pouls de récupération Belastungsstufe Zeit (min.) Entfernung (km) Energieverbrauch Fitnessnote Slope Time (min) Distance Energy consumption Fitness Mark Angle d´inclination Temps (mn.) Distance Dépense d´énergie Note Afstand Calorieenverbruik Waard. cijfer Consumo de energia Nota NL Datum Rustpols Belastingspols Ontspanningspols Hellingshoek Tijd (min.) E Fecha Pulso en reposo Pulso bajo Pulso de recuperación Ángulo de inclinación Tiempo Distancia 31