Documenttranscriptie
LEICA DIGITAL-MODUL-R
Notice d’utilisation/Gebruiksaanwijzing
LEICA DIGITAL-MODUL-R
Notice d’utilisation
Nederlandse Gebruiksanwijzing paginas 59–114
LEICA DIGITAL-MODUL-R
Gebruiksaanwijzing
Afbeeldingen op de binnenkant van de voor- en achterflappen
Voorwoord
Wij wensen u veel plezier en succes bij het fotograferen
met uw nieuwe LEICA DIGITAL-MODUL-R. Deze biedt u
de mogelijkheid de kwaliteit en kracht van uw LEICA
R8/R9 en Leica R-objectieven te allen tijde ook voor
digitale fotografie te gebruiken.
Het wisselen tussen beide systemen is heel eenvoudig
en het gebruik van de aanwezige onderdelen van uw uitrusting blijft daarbij ongewijzigd.
De interface voor de specifieke digitale instellingen is
net zo logisch en ergonomisch uitgevoerd als op de
Leica R zelf.
Om het volledige prestatievermogen van uw LEICA
DIGITAL-MODUL-R goed te benutten, raden wij u aan
eerst deze handleiding te lezen.
Deze handleiding werd op 100 % chloorvrij-gebleekt papier
gedrukt, waarvan het kostbare productieproces het oppervlaktewater ontziet en daarmee het milieu spaart.
60 / Voorwoord
Inhoudsopgave
Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Waarschuwingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Aanbrengen van de voedingseenheid . . . . . . . . . . . . . 76
Reinigen van de sensor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Leveringsomvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Plaatsen en verwijderen van de accu in/
uit de voedingseenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Benaming van de onderdelen . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Instellen van de lusbreedte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
De indicaties
Op de monitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
In het dataveld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Opladen van de accu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Indicaties accuconditie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Netvoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Plaatsen en verwijderen van de geheugenkaart . . . . 80
De menupunten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Verkorte handleiding
Voorinstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
De belangrijkste instellingen/Bedieningselementen
In-/Uitschakelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Fotograferen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Fotograferen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Bekijken van opnamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Kiezen van de weergavemodi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Qua tijd onbegrensde weergave . . . . . . . . . . . . . . 81
Automatische weergave van telkens
de laatste opname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Vergroten van opnamen op het monitorbeeld . . . . . . 71
Wissen van opnamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Formatteren van de geheugenkaart . . . . . . . . . . . . . . 71
Uitvoerige handleiding
Voorbereidingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Wisselen van de instelringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Reinigen van de instelringen . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Verwijderen van het batterijvak/
een geplaatste motor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Verwijderen van de camera-achterwand . . . . . . . . . . 74
Plaatsen van de Digital-achterwand . . . . . . . . . . . . . . 75
62 / Inhoudsopgave
De ontspanners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Serieopnamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Automatische belichtingsseries . . . . . . . . . . . . . . 83
Monitor en dataveld
De monitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
– Instellen van monitorhelderheid en -contrast . . . 84
– Weergave van de opnamegegevens . . . . . . . . . . 84
– Het histogram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Het dataveld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
De instelprocedures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
De weergavemodus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Basisinstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Meer opties tijdens het bekijken . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Bekijken van andere opnamen/
”Bladeren” in het geheugen . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Vergroten/Kiezen van de uitsnede/
Gelijktijdig bekijken van meerdere
verkleinde Opnamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Menufuncties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Voorinstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
– Menutaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
– Datum en tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
– Automatische uitschakeling . . . . . . . . . . . . . . . . 88
– Toetsbevestiging resp. geluidssignalen . . . . . . . 88
Opname-basisinstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Resolutie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Compressie/Bestandsformaat . . . . . . . . . . . . . . . 89
Witbalans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
– Voor de automatische of een van
de vaste instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
– Voor de directe instelling van de waarden . . . . . . 91
– Voor de handmatige instelling door meting . . . . 91
ISO-filmgevoeligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Beeldeigenschappen/Scherpte,
Kleurverzadiging, Contrast . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Moiré/Interferentiepatronen . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Definitie kleurruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Overige functies
Gebruikers-/Gebruiksspecifieke profielen . . . . . . 94
– Instellingen opslaan/Profiel maken . . . . . . . . . . 94
– Kiezen van een opgeslagen profiel . . . . . . . . . . . 94
Andere zaken
Accessoires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106
Reserveonderdelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106
Veiligheidsmaatregelen en onderhoud . . . . . . . . . . .107
Opbergen van de Digital-Modul-R . . . . . . . . . . . . . . .107
Algemene voorzorgsmaatregelen . . . . . . . . . . . . . . .107
Wissen van opnamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
– Wissen van afzonderlijke opnamen . . . . . . . . . . 99
– Wissen van alle opnamen op
de geheugenkaart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108
Voor de Digital-Modul-R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108
Voor de accu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109
Voor de oplaadapparaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109
Voor geheugenkaarten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109
Beschermen van opnamen/
Opheffen van de wisbescherming . . . . . . . . . . .100
Opbergen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109
Achteraf verlagen van de resolutie . . . . . . . . . . . .101
Formatteren van de geheugenkaart . . . . . . . . . . .102
Gegevensoverdracht naar een computer . . . . . . .103
Datastructuur op de geheugenkaart . . . . . . . . . . . . .109
De waarschuwingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110
Storingen en oplossingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111
Index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112
Afstandsbediening via de FireWire-verbinding . .105
Installatie van de bijgevoegde software . . . . . . .106
Technische gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113
Leica Academie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114
Leica op internet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114
Leica informatiedienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114
Leica klantendienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114
Terugzetten van alle individuele instellingen . . . . . 94
Wijzigen van de beeldnummering . . . . . . . . . . . . . 95
Fotograferen met de zelfontspanner . . . . . . . . . . . 95
Inhoudsopgave / 63
Waarschuwingen
• Gebruik uitsluitend geadviseerde accessoires om
storing, kortsluiting of een elektrische schok te vermijden.
• Stel het toestel nooit bloot aan vocht of regen.
• Probeer niet onderdelen van de behuizing (afdekkingen) te verwijderen; vakkundige reparaties kunnen
alleen door een erkend servicepunt worden uitgevoerd.
Opmerkingen:
• Enkele onderdelen van dit toestel bevatten een geringe hoeveelheid kwikzilver resp. lood. Het afvoeren
van deze bestanddelen is in uw land mogelijk onderworpen aan bijzondere voorschriften ter bescherming
van het milieu. Voor informatie over het reglementair
afvoeren, resp. recyclen kunt u zich tot de bevoegde
instantie of een vertegenwoordiging van de aanbieders en producenten van elektronische producten
wenden. (http://www.eiae.org)
• Neem zorgvuldig het auteursrecht in acht. Het kopiëren en uitgeven van opgenomen media als banden,
cd’s, of door anderen uitgegeven of gezonden materiaal kan het copyright schenden.
64 / Waarschuwingen
• Dit geldt ook voor alle meegeleverde software.
• Het SD-logo is een handelsmerk.
• Overige namen, firma- en productnamen, die in deze
handleiding worden genoemd, zijn handelsmerk,
resp. gedeponeerd handelsmerk van de betreffende
firma’s.
Leveringsomvang
Voordat u uw LEICA DIGITAL-MODUL-R in gebruik
neemt, controleert u de meegeleverde accessoires op
volledigheid.
A. Instelring incl. hulpmiddelen voor de vervanging
B. Schuif voor het verwijderen van de camera-achterwand
C. Digitale achterwand met
a. Beschermende afdekking voor sensor met
b. Ontgrendelingsschuif en
c. Ontgrendelingswip
D. Voedingseenheid met
a. Lus
E. Accu
F. Oplaadapparaat met
a. 3 stekkers voor verschillende contactdozen
b. KFZ-laadsnoer
G. 512 MB SD-geheugenkaart (in antistatisch foedraal)
H. FireWire-kabel
I. FireWire-adapter
J. CD – Adobe® Photoshop® Elements® 3
Leveringsomvang / 65
Benaming van de
onderdelen
Digitale achterwand
Vooraanzich
(bij verwijderde beschermafdekking)
1.1 Onderste, starre scharnierpen voor het plaatsen
in de camera
1.2 Bovenste, beweegbare scharnierpen voor het
plaatsen in de camera
1.3 Sensor
1.4 Sluiterschuif
1.5 Contactstrip voor de verbinding met camerabehuizing
Achteraanzicht
1.6 Knop voor indicatie van de opnamegegevens
bij beeldweergave (INFO)
1.7 Knop voor het kiezen van de functie
wisbescherming (PROTECT)
1.8 Afdekking van de FireWire-bus
1.9 Knop voor het kiezen van de wisfunctie
(DELETE)
1.10 Knop voor het inschakelen van de onbegrensde
weergave (PLAY)
1.11 Monitor
1.12 Knop voor het in- en uitschakelen van de
menusturing (MENU)
1.13 Instelknop voor het navigeren in het menu/
voor het instellen van de gekozen menupunten/functie, voor het bladeren in het opnamegeheugen, en voor het vergroten/verkleinen
van de bekeken opnamen
66 / Benaming van de onderdelen
1.14 Kruisknoppen voor het navigeren in het menu/
voor het instellen van de gekozen menupunten/functies (met bovenste en onderste), en
voor het bladeren in het opnamegeheugen
(mit linker en rechter)
1.15 Knop voor het uitschakelen, resp. voor de
invoerbevestiging (OK/OFF)
1.16 Afdekklep boven de opening geheugenkaart
1.17 Contactstrip voor de verbinding met voedingseenheid
1.18 Luidspreker
1.19 Knop voor de verlichting van het dataveld (
)
1.20 LED voor de bevestiging van de paraatheid voor
de opname, resp. voor de opslag van een opname
1.21 Dataveld
1.22 Keuzeknop voor de 5 opname-basisinstellingsfucties, de gebruikersprofielen en de zelfontspannerfunctie met
a. Index
1.23 SET-knop voor de instelling van de functies die
met de keuzeknop 1.22 zijn geselecteerd
Aanzicht van rechts (bij geopende afdekklep)
1.24 Geheugenkaartsleuf
Aanzicht van links (bij geopende afdekking)
1.25 (FireWire)-bus voor verbinding met computers
Voedingseenheid
Vooraanzicht
1.26 Lus
1.27 Hoofdontspanner
1.28 Verticaal-ontspanner met
a. Vergrendelingsring
1.29 Hendel voor de instelling van een automatische
belichtingsserie
1.30 Hendel voor de keuze van afzonderlijke opnamen
of serieopnamen
Bovenaanzicht
1.31 Geleidingspennen voor het plaatsen op de
camerabehuizing
1.32 Contactstrip voor de sturende verbinding met
camerabehuizing
1.33 Bevestigingsschroef
1.34 Contacten voor de cameravoeding
1.35 Koppeling voor het spannen van de sluiter
1.36 Ontgrendelingspen voor accu-pack
1.37 Contactstrip voor de verbinding met digitale
achterwand
1.38 Geleiding voor accu
1.39 Contacten voor accu
Onderaanzicht
1.40 Knevel van de bevestigingsschroef
1.41 Gat voor statiefkop met geleidingspen
1.42 Statiefschroefdraad
Aanzicht van rechts
1.43 Bovenste bevestigingspunt voor lus
1.44 Ontgrendelingsschuif voor accu
1.45 Onderste bevestigingspunt voor lus
Aanzicht van links
1.46 Bus voor netadapter en afstandsbediening met
a. Indexstreep
Oplaadapparaat
1.47 Rode (CHARGE) lichtdiode voor oplaadindicatie
1.48 Groene (POWER) lichtdiode voor indicatie van
de netverbinding
1.49 2-polige bus voor KFZ-laadsnoer
1.50 Accu-aansluitkabel met 3-polige stekker
1.51 Ontgrendelingsschuif voor
1.52 Verwisselbare netstekker (Euro/GB/VS, JP)
1.53 KFZ-laadsnoer met
a. 2-polige stekker voor oplaadapparaat en
b. Stekker voor sigarettenaansteker
Accu
1.54 Geleiding
1.55 Bus voor oplaadstekker
1.56 Contacten
Netadapter
1.57 Vast camera-verbindingssnoer met
a. 8-polige stekker
1.58 Bus voor netsnoer
1.59 Lichtdiode voor indicatie van de netverbinding
1.60 Netsnoer (2 in leveringsomvang, 1 x met
Eurostekker, 1 x met JP/USA-stekker) met
a. 2-polige apparaatstekker
b. Netstekker
Benaming van de onderdelen / 67
De indicaties
2.1.1
2.1
Op de monitor
Bij normale weergave
2.1.1 Symbool wisbescherming
2.1.2
(Alleen indien ingesteld)
2.1.2 Beeldnummer/totaal aanwezige opnamen
(Niet bij vergrote weergave)
2.1.3 Vergrotingsniveau resp. plaats van de getoonde
uitsnede
(Schematisch, alleen bij vergrote weergave)
2.1.4
Gekozen beeld
(Alleen bij verkleinde weergave van 4, resp. 9 beelden)
2.1.3
2.1.7
2.1.8
2.1.10 Beeldgegevens
a. Sluitertijd
b. Diafragma1
c. Gevoeligheid
d. Belichtingscorrectie
e. Methode belichtingsmeting
f. Brandpuntsafstand1, 2
g. Compressie/bestandsformaat
h. Resolutie
i. Witbalans
j. Moiré-filterinstelling
k. Gebruikersprofiel
l. Mapnummer/bestandsnaam
Bij weergave met aanvullende informatie (INFO)
2.1.5 Beeld
2.1.6 Histogram
a. Luminantie (helderheid)
b. Rood/groen/blauw
(Gescheiden weergave van de verschillende kleuren)
2.1.9
2.1.7 Symbool wisbescherming
2.1.6
2.1.5
2.1.10
a
c b
d
e
f
g
h
i
j
k
l
(Alleen indien ingesteld)
2.1.8 Datum/tijd
2.1.9 Beeldnummer/totaal aanwezige opnamen
1
2
68 / De indicaties
De meeste objectieven met ROM-uitrusting, inclusief de
EXTENDER-R 2x 11 269, (zie hiervoor de handleiding van camera
en objectief) geven de hiervoor benodigde informatie. Met objectieven en extenders zonder ROM-uitrusting worden de indicaties
niet getoond.
Bij zoomobjectieven met ROM-uitrusting vindt de aanduiding
gedeeltelijk plaats, bij de Vario-Elmar-R 4/80–200 echter maximaal tot 180 mm. In twee gevallen (Apo-Vario-Elmarit-R 2,8/
70–180 en Vario-Elmar-R 4,2/105–280) wordt in principe alleen
de eerste brandpuntsafstand getoond.
2.2 In het dataveld
2.2.5
2.2.4
2.2.3
2.2.2
2.2.1
2.2.6
2.2.7
2.2.8
2.2.9
2.2.10
2.2.11
2.2.1 Witbalans
a. A voor automatische instelling1
b.
voor gloeilampen
c.
voor TL-buizen
d.
voor zonlicht
e.
voor flitslicht
f.
voor lichte bewolking, nevel, enz.
g.
voor slagschaduw
h. M (voorbeeld) – voor de handmatige instelling
door meting
i. 5000K (voorbeeld) directe instelbare waarde
voor kleurtemperatuur
2.2.2 Belichtingscorrectie
2.2.5 Gekozen gebruikersprofiel
(Alleen indien geselecteerd, geldt voor functies
2.2.1/.3/.8/.9/.10 en menu-instellingen)
a. geen indicatie: huidige instelling(en) komt
niet overeen met een opgeslagen gebruikersprofiel1
b. 0 Fabrieksinstelling (niet te wijzigen)
c. 1 1. opgeslagen gebruikersprofiel
d. 2 2. opgeslagen gebruikersprofiel
e. 3 3. opgeslagen gebruikersprofiel
2.2.6 Accuconditie
a.
vol
b.
gedeeltelijk ontladen
c.
leeg
2.2.7 Opmerking over ISO PUSH
(± 3 EV in stappen van 0,5 EV, via camera instelbaar)
2.2.3 Gevoeligheid
a. ISO 1001
b. ISO 200
c. ISO 400
d. ISO 800
e. ISO PUSH (Hogere gevoeligheid, overeenkomend met
ISO 1600, alleen via menusturing toegankelijk, bovendien
verschijnt 2.2.7)
2.2.4 Resterend aantal opnamen
(Alleen in combinatie met 2.2.3e)
2.2.8 Zelfontspanner ingeschakeld/aflopend
(Tijdens de voorlooptijd knipperend)
a.
b.
2 seconden voorlooptijd
12 seconden voorlooptijd
2.2.9 Resolutie
a.
(3872 x 2576)1
b.
(2896 x 1920)
c.
(1920 x 1280)
d.
(1280 x 848)
2.2.10 Compressie/bestandsformaat
a. RAW1
b. TIFF
c. JPEG FINE
d. JPEG BASIC
2.2.11 Moiré-filterinstelling
1
Fabrieksinstellingen
De indicaties / 69
De menupunten
70 / De menupunten
Gebruikers Profiel Gebruikersprofiel/niet
gespecificeerd profiel
Van de beeld
3.2 Scherpte
3.3 Kleurverzadiging Van de beeld
Van de beeld
3.4 Kontrast
Verhoging van de instelbare
3.5 ISO Push
hoogste ISO-filmgevoeligheid
Beheer kleurruimte
3.6 Kleurbeheer
3.7 Format veranderen Resolutievermindering
3.8 Beeld Nummering
3.9 Auto Weergave
Automatische weergave
van telkens de laatste
opname
Grafiek voor indicatie van
3.10 Histogram
de helderheidsverdeling
3.1
3.11
3.12
3.13
3.14
3.15
3.16
3.17
3.18
Monitor Kontrast
Monitor Helderheid
Auto Uit
Akoestisch Signaal
Language
Datum
Tijd
Formatteren
3.19 Firmware
3.20 Reset
3.21 Interface
Monitorcontrast
Monitorhelderheid
Automatische uitschakeling
Toetsbevestigingstonen
Taal
Formatteren van de
geheugenkaart
Firmware-versie
Gelijktijdig terugzetten van
alle instellingen – op de
fabrieksinstellingen
Instelling van de Firewireinterface
Verkorte handleiding
Houd de volgende onderdelen gereed:
• Camera
• Instelring (A) met hulpmiddelen voor vervanging
• Schuif voor het verwijderen van de cameraachterwand (B)
• Digitale achterwand (C) met beschermende
afdekking (Ca)
• Voedingseenheid (D)
• Accu (E)
• Oplaadapparaat (F)
• Geheugenkaart (G)
Voorinstellingen
Opmerkingen:
• Meer over de bediening en procedures van de camera vindt u in de betreffende handleiding.
• Voor de opnamen die op de hierna beschreven wijze
zijn gemaakt, gelden de basisinstellingen van de verschillende functies (zie pag. 69).
1. Sluit het oplaadapparaat (F) aan om de accu op te
laden (zie pag. 78).
2. Vervang de instelring van de camera door de meegeleverde ring (A) van de Digital-Modul-R (zie pag. 72).
3. Verwijder het accuvak van de camera.
4. Verwijder de camera-achterwand (zie pag. 74).
5. Plaats de digitale achterwand (C) op de camera
(zie pag. 75).
6. Plaats de voedingseenheid (D) op de digitale achterwand (zie pag. 76).
7. Plaats de geladen accu in de voedingseenheid (zie
pag. 77).
8. Plaats de geheugenkaart (G) (zie pag. 80).
9. Stel op de camera de gewenste modi/functies in.
10. Schakel de Digital-Modul-R in (zie pag. 81).
11. Stel datum en tijd in (zie pag. 87).
Fotograferen
1. Stel zoals gewoonlijk scherp op de instelring. Let bij
het bepalen van de uitsnede op de markeringslijnen
voor het digitale formaat (zie pag. 72).
2. Maak de opname met een van de 3 ontspanners
(zie pag. 82).
Bekijken van opnamen
Voor onbeperkte weergave:
1. Druk op de PLAY-knop (1.10) om de laatste opname
te bekijken.
2. Druk op de linker of rechter kruisknop (1.14) om
andere opnamen te bekijken.
Opmerkingen:
• Voor automatische, kortstondige weergave na elke
opname is de modus Auto Weergave beschikbaar
(3.9, zie pag. 81).
• Met de INFO-functie (zie pag. 84) kunnen – bij kleinere weergave van het beeld – gelijktijdig extra opnamegegevens worden getoond.
Vergroten van opnamen op het monitorbeeld
(alleen bij normale weergave – via PLAY-knop – mogelijk; bij Auto Weergave – modus moet hiervoor eerst de
PLAY-knop worden bediend).
Draai de instelknop (1.13) naar rechts (met klokwijzers
mee) om de getoonde opname vergroot te bekijken
(zie pag. 96).
Opmerking: Door draaien naar links (tegen klokwijzers
in) kunnen voor een overzicht gelijktijdig 4, resp. 9 verkleinde opnamen worden bekeken (zie pag. 97).
Wissen van opnamen
(alleen bij normale weergave – via PLAY-knop – mogelijk; bij Auto Weergave – modus moet hiervoor eerst de
PLAY-knop worden bediend).
Druk de DELETE-knop (1.9) in en volg de aanwijzingen
op de monitor (1.11, zie hiervoor ook pag. 98).
Opmerking: De opnamen kunnen, bijv. tegen onbedoeld wissen, ook worden beschermd (PROTECT,
zie pag. 100).
Formatteren van de geheugenkaart
1. Druk op de MENU-knop (1.12).
2. Kies in het menu het menupunt Formatteren
(3.13; er zijn meer bedieningsstappen nodig (zie pag.
70/86/102) om alle gegevens op de geheugenkaart
te wissen.
Verkorte handleiding / 71
Uitvoerige handleiding
Belangrijke opmerkingen:
• Enkele in deze handleiding beschreven handelingen
gelden ook voor de bediening van de camera – dit
wordt hier echter niet gedetailleerd behandeld. Meer
over de bediening van de LEICA R8/R9 vindt u in de
betreffende handleiding.
• Flitsfunctie
a. De TTL-flitsfunctie, d.w.z. het gebruik van de TTLinstelling van het flitsapparaat voor de besturing
van de flitsbelichting door de camera, is in principe
niet mogelijk. Reden: Deze TTL-flitsbelichtingsregeling is gebaseerd op de reflecterende eigenschappen van films. Het oppervlak van digitale beeldsensoren heeft echter meestal andere reflecterende
eigenschappen. Daarom moet de computerbesturing (meestal A) of de handmatige functie van het
betreffende flitsapparaat (meestal M) worden
gebruikt.
b. Daarentegen is de flitsmeting en -flitsbelichtingsmeting met de F-functie van de camera’s zonder
beperking mogelijk. Bij de LEICA R9 en de overeenkomstig uitgeruste flitsapparaten is ook de HSSfunctie beschikbaar.
Meer informatie staat in de handleiding van het
betreffende flitsapparaat.
c. Bij het gebruik van elektronenflitsers moet op de
Digital-Modul-R de witbalans voor een juiste kleurweergave op Automatisch- (A), Elektronenflits
of op de handmatige instelling door meting (M)
worden ingesteld (zie pag. 90).
• Afgezien van slechts een paar uitzonderingen gelden
de in deze handleiding beschreven handelingen ook
voor het gebruik met de cameramodellen LEICA R8
en LEICA R9. De specifieke uitzonderingen:
a. In- en uitschakelen van de Digital-Modul-R
Zie ”In- en uitschakelen”, pag. 81
b. Blokkering van de ontspanners
Zie ”De ontspanners”, pag. 82
c. Gebruik van de B-functie
Langdurige belichtingen met de B-functie zijn met
beide cameramodellen mogelijk, bij de LEICA R9
echter alleen in combinatie met de zelfontspanner
(zie pag. 95).
d. Flitsfunctie
De ontspanners van de LEICA R9 (niet echter van
de LEICA R8) worden geblokkeerd als een geplaatst
en paraat flitsapparaat op TTL is ingesteld (zie
hiervoor).
Voorbereidingen
Wisselen van de instelringen
De instelring in de camera moet door de meegeleverde
(A) worden vervangen. Deze heeft een kader dat met
het iets kleinere formaat van de sensor overeenkomt.
Belangrijk: Motiefdelen die weliswaar in de zoeker zijn
te zien, maar buiten dit kader liggen, worden door de
sensor niet geregistreerd en verschijnen dus niet in
beeld.
Verwijderen
1. Verwijder eventueel een objectief als dit op de camera is geplaatst.
Vervolgens
2. neem de pincet uit de houder van de meegeleverde
instelring (afbeelding 1) en plaats de nokken aan de
voorzijde van de pincet, zoals in afbeelding 2, achter
de montageveer (achter de contactstrip in de bajonet, pijl).
1
72 / Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen
4. Grijp daarna met de pincet de brug van de instelring
(rechtsvoor),
5. trek de instelring omhoog uit het kader en
6. neem deze dan aan de onderzijde eruit (afbeelding 4).
2
Belangrijk: gebruik voor het wisselen van de instelringen alleen de pincet, doe dit niet met de blote
hand en let er daarbij op de instelring en de spiegel
niet met de pincet of hand aan te raken om vuil en
krassen op het gevoelige oppervlak te vermijden.
3. Trek de montageveer naar voren, zodat het kader
samen met de instelring naar beneden klapt (afbeelding 3).
3
Plaatsen
1. Pak de instelring in de houder met de pincet bij de
brug vast,
2. licht deze door lichte druk op de veergleuf uit het
vak,
3. voer deze schuin naar boven in de bajonetopening
en
4. leg deze in het kader.
5. Plaats de nokken aan de voorzijde van de pincet
weer achter de montageveer van het kader en
6. druk het kader naar boven tot dit inklikt.
Belangrijk: Gebruik geen kracht; controleer of de
instelring goed in het kader ligt.
4
Leg de vervangen instelring met de pincet onder de
veergleuf in de houder en laat deze in het vak klikken.
Opmerking: Om de instelring tijdelijk veilig te
bewaren, moet deze, zoals in afbeelding 5, in het
daarvoor bestemde vak van de houder worden
gelegd.
5
Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen / 73
Reinigen van de instelringen
Stofdeeltjes kunnen met behulp van de meegeleverde
kwast worden verwijderd. Er wordt geadviseerd de
kwast in de daarvoor bestemde uitsparing in de houder te steken en de instelringen met de pincet over het
kwasthaar te leiden.
Grove vuildeeltjes en vingerafdrukken worden in een
ultrasoon bad bij de opticien of bij de klantenservice
van Leica Camera AG verwijderd.
Opmerking: Een schoon en vers ultrasoon bad gebruiken; instelring met de pincet vasthouden en 3–4 minuten
onderdompelen, niet slechts erin leggen.
Belangrijk: Probeer niet een instelring met lenspapier
of een doek te reinigen - het oppervlak kan daarbij zo
sterk worden beschadigd dat de instelring onbruikbaar
wordt.
Verwijderen van het batterijvak/
een geplaatste motor
De voedingseenheid van de Digital-Modul-R heeft zoals
de Motor-Winder-R8/R9 / Motor-Drive-R8/R9 een
eigen, vast geïntegreerd klemdeel. Daarom moeten het
batterijvak, resp. een geplaatste motor van de camera
worden verwijderd.
Verwijderen van de camera-achterwand
1. Openen van de camera-achterwand.
2. Plaats de schuif B zoals in afbeelding 1 aan de
binnenzijde van de achterwand. De sleuven in de
schuif moeten voor een goede geleiding op de verticale strip rechts naast de as (pijl) liggen.
2
Ga voor het plaatsen van de camera-achterwand in de
omgekeerde volgorde te werk.
Daarna de instelring in het ultrasoonapparaat met
gedestilleerd water 3-4 minuten naspoelen.
Opmerkingen:
• Bij gebruik van water dat niet gedestilleerd is, kunnen vlekken ontstaan.
• Ultrasoon bad en gedestilleerd water mogen niet
worden verwarmd.
Bij het uitnemen van de instelring het achtergebleven
water licht afschudden en ter droging in de houder leggen.
74 / Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen
3. Druk de schuif en daarmee de beweegbare bovenste scharnierpen van de achterwand naar beneden.
De achterwand is daarmee ontgrendeld en kan
4. worden gekanteld (afbeelding 2) en verwijderd.
1
Plaatsen van de Digital-achterwand
1. Zet de onderste, starre scharnierpen (1.1) van de
Digital-achterwand, die hiervoor iets scheef wordt
geplaatst, in het onderste deksellager van de camera (afbeelding 3). Camera en achterwand vormen
daarbij ongeveer een hoek van 90°.
3
2. Druk de rode schuif (Cb) op de beschermafdekking
(Ca) – en daarmee de beweegbare bovenste scharnierpen – naar beneden (afbeelding 4),
3. houd deze daar,
4. kantel de Digital-achterwand in de juiste stand, en
5. laat de bovenste scharnierpen (1.2) door vrijgave
van de schuif in het bovenste deksellager grijpen.
6. Druk voor het ontgrendelen van de beschermafdekking op de linkerkant van de wip (Cc, afbeelding 5),
5
7. trek de beschermafdekking (Ca) naar rechts (ca.
5 mm, afbeelding 6) en neem deze voorzichtig verticaal van de achterwand af.
Belangrijk:
• De Digital-achterwand moet zo mogelijk in een stofvrije omgeving worden geplaatst en verwijderd.
• Vermijd daarbij zorgvuldig het sensoroppervlak aan
te raken of vuil te laten worden. Vingerafdrukken
kunnen bijvoorbeeld het sensor-afdekglas onherstelbaar beschadigen!
4
Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen / 75
• Plaats de afdekking altijd direct na het verwijderen
van de Digital camera-achterwand en verwijder deze
uitsluitend voor het plaatsen op de camera. Dit is
ook nodig om het kleurfilter tegen verbleken door
langere inwerking van fel licht of UV-straling te
beschermen.
• Zorg er daarbij voor dat ook de afdekking stofvrij is.
• Als de sensor toch vuil is, d.w.z. reiniging nodig is,
moeten om beschadiging te vermijden de aanwijzingen in het gedeelte ”Reinigen van de sensor” (zie
rechts) in acht worden genomen.
Aanbrengen van de voedingseenheid
1. Plaats de voedingseenheid (D) aan de onderkant en
recht op de camera en Digital-achterwand en schuif
deze naar boven tot de achterrand daarbij over de
Digital-achterwand valt.
8. Sluit de camera door aandrukken van de Digitalachterwand. De vergrendeling gaat daarbij automatisch – precies zoals bij de camera-achterwand.
Ga voor het verwijderen van de Digital-achterwand in
de omgekeerde volgorde te werk.
2. Borg de verbinding met de knevel (1.40) door het
aantrekken (met de klokwijzers mee) van de
bevestigingsschroef.
Reinigen van de sensor
Als stof- of vuildeeltjes op het sensor-afdekglas hechten, kan dit, afhankelijk van de grootte, door donkere
punten of vlekken op de opnamen zichtbaar worden.
De Digital-Modul-R kan voor reiniging van de sensor
tegen een vergoeding naar de klantenservice van Leica
Camera AG worden gestuurd, deze reiniging maakt
geen deel uit van de garantie. Wanneer u de reiniging
zelf wilt doen, moet u beslist de volgende aanwijzingen
in acht nemen.
76 / Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen
Belangrijk: Leica Camera AG biedt geen garantie voor
schade die door de gebruiker bij het reinigen van de
sensor wordt veroorzaakt.
Om nog meer vervuiling te vermijden, moeten inspectie en reiniging van de sensor zo mogelijk in een stofvrije ruimte plaatsvinden.
Bij de inspectie voor en na de reiniging is een loep met
8-voudige of 10-voudige vergroting zeer behulpzaam.
Belangrijk:
• Probeer niet stofdeeltjes met de mond van het sensor-afdekglas te blazen; de kleinste druppeltjes
speeksel kunnen al moeilijk te verwijderen vlekken
veroorzaken.
• Hogedrukreinigers op lucht met hooge druk mogen
niet worden gebruikt, omdat deze ook schade kunnen veroorzaken.
• Voorkom zorgvuldig dat het sensoroppervlak bij de
inspectie en reiniging met een of ander vast voorwerp in aanraking komt.
Zwak aanhechtend stof kan met schoon, evt. geïoniseerd gas zoals lucht of stikstof van het sensor-afdekglas worden geblazen. Hiervoor kan een (rubber-)
blaasbalg zonder kwast worden gebruikt. Ook speciale, drukloze reinigingsspray’s zoals bijv. ”Tetenal Antidust Professional” kunnen volgens de gebruiksaanwijzing worden gebruikt.
Wanneer de aangehechte deeltjes op de beschreven
wijze niet zijn te verwijderen, adviseert Leica de reiniging met ”Sensor Swab” (type 3, breedte 24 mm)
samen met de reinigingsoplossing ”Eclipse” van de
firma Photographic Solutions Inc.. Gebruik voor de reiniging van de sensor niet de meegeleverde pec*paddoekjes. Neem, afgezien hiervan, zorgvuldig de meegeleverde handleiding van de producten in acht. Meer
informatie en verkooppunten voor dit reinigingssysteem vindt u onder: http://www.photosol.com.
Plaatsen en verwijderen van de accu in/verwijderen uit de voedingseenheid
Plaatsen
1. Schakel de Digital-Modul-R uit (zie pag. 81).
2. Houd de accu zodanig dat de kant met de pasvorm
(1.54) naar voren wijst (naar het objectief).
3. Breng de accu in de ontstane ruimte aan en
4. schuif deze helemaal naar links. Daarbij vergrendelt
de accu automatisch na het overwinnen van de
veerkracht.
Opmerkingen:
• De accu moet worden opgeladen voordat de DigitalModul-R de eerste keer wordt gebruikt (zie pag. 78).
• Voor het verwijderen van de accu moet de DigitalModul-R worden uitgeschakeld.
Instellen van de lusbreedte
Door de geïntegreerde lus (1.26) kan – ook na langere
duur en in combinatie met lange en zware objectieven
– het toestel gemakkelijk worden gebruikt en gedragen. De afbeeldingen tonen hoe u de lusbreedte kunt
aanpassen.
Verwijderen
5. Druk de ontgrendelingsschuif 1.44 omhoog. De
accu springt vervolgens door de veerkracht zo ver
naar voren dat deze
6. kan worden verwijderd.
Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen / 77
Opladen van de accu
De krachtige lithium-ionen accu (E) voorziet zowel de
LEICA DIGITAL-MODUL-R alsook de LEICA R8/R9 van
de noodzakelijke energie en kan snel worden opgeladen.
Let op:
• Uitsluitend het in deze handleiding genoemde en
beschreven accutype, resp. de door Leica Camera
AG genoemde en beschreven accutypen mogen in
de Digital-Modul-R worden gebruikt.
• De accu mag uitsluitend met het hiervoor bestemde
apparaat en alleen zoals hierna beschreven worden
opgeladen.
• Het gebruik van de accu tegen de voorschriften en
het gebruik van accu’s die niet zijn voorgeschreven,
kunnen onder bepaalde omstandigheden tot een
explosie leiden.
• Het meegeleverde oplaadapparaat mag uitsluitend
voor het opladen van dit accutype worden gebruikt.
Probeer dit niet voor andere doeleinden te gebruiken.
• Zorg ervoor, dat de gebruikte netcontactdoos vrij
toegankelijk is.
• Het oplaadapparaat mag alleen in een gesloten,
droge ruimte worden gebruikt.
• Het oplaadapparaat moet tegen vocht worden
beschermd en mag alleen worden gereinigd als de
netstekker eruit is getrokken.
• Het oplaadapparaat mag niet worden geopend.
Reparaties mogen uitsluitend door een erkende
werkplaats worden uitgevoerd.
78 / Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen
• Gooi accu’s nooit in vuur, omdat ze anders kunnen
exploderen.
• Defecte accu’s moeten volgens de aanwijzingen van
de fabrikant worden afgevoerd.
Opmerkingen:
• De accu kan alleen buiten de voedingseenheid (D),
d.w.z. uitsluitend in het oplaadapparaat worden
opgeladen. In de voedingseenheid wordt deze ook
bij aansluiting op het net (zie pag. 79) niet opgeladen.
• De accu moet voordat de Digital-Modul-R de eerste
keer wordt gebruikt, worden opgeladen.
• De accu moet een temperatuur hebben van 0°–35°C
om te kunnen worden opgeladen (anders wordt het
oplaadapparaat niet ingeschakeld).
• Lithium-ionen accu’s als die van de Digital-Modul-R
ontwikkelen geen ”memory-effect”. Ze kunnen daarom altijd en onafhankelijk van de accuconditie worden opgeladen. Als een accu bij het begin van opladen deels is ontladen, wordt een volledige oplading
sneller bereikt.
• Tijdens het opladen wordt de accu warm. Dit is normaal en niet een storing.
• Een nieuwe accu bereikt zijn volledige capaciteit pas
na 2–3 maal volledig ontladen en opladen.
• Voor een maximale levensduur van de accu moet
deze niet voortdurend aan extreem hoge of lage
temperaturen worden blootgesteld (bijv. in een stilstaande auto in de zomer, resp. winter). Ook moet
de accu niet
a. volledig worden opgeladen zonder deze spoedig
daarna te gebruiken (kan capaciteitsverlies veroorzaken), en ook niet
b. meerdere maanden zonder tussentijdse oplading
worden weggelegd (wegens de onvermijdelijke,
langzame zelfontlading).
• De levensduur van elke accu is – zelfs bij optimaal
gebruik – begrensd! Na honderden keren opladen
wordt de gebruiksduur tussen de opladingen duidelijk korter.
Sluit het oplaadapparaat (C) aan, d.w.z. de kabelstekker (1.50) in de bus van de accu (1.55) en de netstekker (1.52) in een contactdoos.
• Beide LED’s (groen/POWER, 1.48; rood/CHARGE,
1.47) branden als aanduiding voor een goed oplaadproces.
Na een geslaagde oplading – ca. 2 uur1 – gaat de rode
LED uit en de laadstroom wordt uitgeschakeld. Er is
echter geen gevaar voor overlading. Daarna moet het
oplaadapparaat toch van het net worden geschakeld.
Een foutieve, resp. nog niet mogelijke oplading wordt
door de volgende LED-indicaties aangegeven:
LED brandt niet
LED knippert
Groene /
POWER-LED
a. Netaansluiting niet
–
in orde
b. Aangesloten accu is
niet op te laden
Rode /
Accu wordt niet opgeladen a. Accutemperatuur
CHARGE-LED a. Accu niet goed
buiten het hieronder
aangesloten
genoemde gebied
(0°–35°)
b. Aangesloten accu al
b. Accu diep ontladen,
volledig opgeladen
wordt eerst gepulst
voorgeladen
Wanneer een storing niet aan de hand van de oorzaken
in de tabel kan worden verholpen, moet u zich tot uw
handelaar, de vertegenwoordiging van Leica in uw
land, of tot Leica Camera AG wenden.
Met een volledig opgeladen accu is een gebruiksduur
van ca. 3 uur beschikbaar.
1
Deze tijd kan bij een lage accutemperatuur of een oudere accu ook
2 tot 3 uur bedragen, resp. bij een nog gedeeltelijk opgeladen accu
ook (aanzienlijk) korter zijn.
Indicaties accuconditie (2.2.6)
De conditie van de accu wordt in het dataveld (1.21)
aangegeven (echter niet als de netadapter is aangesloten, zie volgende gedeelte).
= voldoende capaciteit
= minder capaciteit
= vervangen of opnieuw opladen van de accu
noodzakelijk
Opmerkingen:
• Verwijder de accu als u de camera/de DigitalModul-R langere tijd niet gebruikt. Schakel eerst
beide toestellen uit.
• Ongeveer 3 maanden nadat een accu in de DigitalModul-R camera is uitgeput, moeten datum en tijd
opnieuw worden ingesteld (zie pag. 87).
Netvoeding
U kunt de eenheid camera/Digital-Modul-R ook met
de als accessoire verkrijgbare netadapter (best. nr.
14 452) op het net gebruiken om onafhankelijk van de
accucapaciteit te zijn.
Gebruik
Met de netadapter kan – bij gebruik op een vaste locatie – een LEICA R8/9 met geplaatste LEICA DIGITALMODUL-R gedurende een onbeperkte periode worden
gebruikt. Bij studio-opnamen of langdurige opnamen
kan deze ten opzichte van de standaardvoeding met
een verwisselbare accu het gebruik aanzienlijk vergemakkelijken.
Voor de verbinding:
1. De 8-polige stekker (1.57 a) wordt in de overeenkomstige bus (1.46) van het voedinggedeelte van de
Digital-Modul-R gestoken, waarbij erop moet worden
gelet dat de markeringen op de stekker en bus tegenover elkaar staan (op de behuizing van de DigitalModul-R aangegeven door een witte punt, 1.46a).
Daarna wordt de verbinding door vastschroeven van
de kartelmoer op de stekker geborgd.
2. Sluit vervolgens het netsnoer (1.60) van het betreffende systeem aan, d.w.z. de kleine stekker van het
netsnoer (1.60 a) op de bus 2 en de netstekker
(1.60 b) op een contactdoos.
• De LED 1.59 brandt als bevestiging van een goede
netverbinding.
Opmerkingen
• De netadapter schakelt automatisch over op de
aanwezige netspanning.
• De accu wordt bij gebruik van netspanning niet
geladen.
• De accu hoeft voor gebruik van netspanning niet in
de Digital Modul-R te blijven.
• Tijdens gebruik op een netverbinding kan de DigitalModul-R opwarmen – dit is normaal en geen storing.
• Tijdens gebruik van netspanning moet de verbinding
van de Digital-Modul-R met de netadapter niet worden onderbroken.
Veiligheidsaanwijzingen
• De netadapter mag uitsluitend op een geschikte
spanningsbron worden aangesloten, d.w.z. op een
bron die in deze handleiding wordt genoemd.
Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen / 79
• Deze mag alleen in een gesloten, droge ruimte
worden gebruikt.
• Deze moet tegen vocht, olie en vet worden
beschermd.
• Deze mag wegens gevaar voor oververhitting niet
worden afgedekt.
• Deze mag in geen geval in de buurt van brandbare
gassen worden gebruikt.
• Zorg ervoor, dat de gebruikte netcontactdoos vrij
toegankelijk is.
• De netadapter mag uitsluitend met uitgetrokken
netstekker en een droge doek worden gereinigd.
• Bij beschadiging van de behuizing of de netstekker
mag het toestel niet in gebruik worden genomen.
• Deze mag niet worden geopend. Reparaties mogen
uitsluitend door een erkende werkplaats worden uitgevoerd.
Plaatsen en verwijderen van de geheugenkaart
De LEICA DIGITAL-MODUL-R slaat de opnamegegevens
op een uiterst compacte SD- (Secure Digital) kaart op.
Als alternatief kunnen ook MultiMediaCards worden
gebruikt. SD-geheugenkaarten en MultiMediaCards
zijn kleine, eenvoudige en uitwisselbare externe geheugenmedia. SD-geheugenkaarten, vooral die met een
grote capaciteit, maken een aanzienlijk snellere
registratie en weergave van gegevens mogelijk. Ze
hebben een schakelaar voor schrijfbeveiliging, waarmee tegen onopzettelijk opslaan en wissen kan worden beschermd. Deze schakelaar is als schuif op de
niet afgeschuinde kant van de kaart uitgevoerd en
beveiligt gegevens in zijn onderste stand die met LOCK
is gemarkeerd.
80 / Uitvoerige handleiding / Voorbereidingen
SD-geheugenkaarten en MultiMediaCards zijn er van
meerdere aanbieders en met verschillende capaciteiten.
Tot de leveringsomvang van de LEICA DIGITAL-MODUL-R
behoort een 512 MB SD-geheugenkaart.
Opmerking: Raak de contacten van de geheugenkaart
niet aan.
1. Schakel de Digital-Modul-R met de OK/OFF knop
(1.15) uit.
2. Open de afdekklep (1.18) boven de sleuf van de
geheugenkaart aan de rechterzijde van de DigitalModul-R, door deze eerst volgens het pijlsymbool
iets naar achteren te drukken/trekken. De door een
veer ondersteunde klep springt vervolgens zelfstandig open.
3. Plaats de geheugenkaart (G) met de contacten naar
achteren - en met de afgeschuinde hoek naar boven
wijzend in de sleuf (1.24). Schuif deze tegen de
veerweerstand in helemaal naar binnen tot deze
hoorbaar inklikt.
4. Sluit de klep weer door deze naar voren te schuiven
tot deze inklikt.
Ga voor het verwijderen van de geheugenkaart in de
omgekeerde volgorde te werk. Voor ontgrendeling
moet de kaart – zoals aangegeven op de klep – eerst
nog iets verder naar binnen worden geschoven.
Opmerkingen:
• Als de geheugenkaart niet is te plaatsen, controleert
u de juiste uitlijning.
• Als de klep na het verwijderen van de geheugenkaart niet is te sluiten, probeert u het na nogmaals
plaatsen en verwijderen van de geheugenkaart.
• Wanneer u de afdekklep (1.16) opent en de geheugenkaart eruit neemt, verschijnt op de monitor (1.11)
een waarschuwing in plaats van de betreffende indiLet op
Geen SD-kaart
caties:
• Verwijder de geheugenkaart of accu niet, resp. verbreek de netaansluiting niet zolang de LED (1.20) als
aanduiding van de opname-registratie en/of gegevensopslag op de kaart brandt. Anders kunnen de
gegevens op de kaart worden vernield en kan de
Digital-Modul-R verkeerd werken.
• Omdat elektromagnetische velden, elektrostatische
lading evenals defecten aan de Digital-Modul-R en
kaart tot beschadiging of verlies van gegevens op de
geheugenkaart kunnen leiden, is het raadzaam de
gegevens naar een computer te kopiëren en daar op
te slaan (zie pag. 103).
• Om dezelfde reden wordt geadviseerd de kaart in
principe in het meegeleverde, antistatische foedraal
te bewaren.
De belangrijkste instellingen/
Bedieningselementen
In- en uitschakelen
Inschakelen
De Digital-Modul-R wordt met een van de drie ontspanners (camera-ontspanner/hoofd-[1.27] en verticaalontspanner [1.28]) of met de diafragmaschuif van de
camera ingeschakeld, resp. op de LEICA R9 ook met
de hoofdschakelaar. De LED (1.20) licht even op en de
indicaties in het dataveld (1.21) verschijnen (zie pag.
69; evt. tot de Digital-Modul-R automatisch uitschakelt, zie volgende gedeelte). Op de monitor (1.11) verschijnt gelijktijdig het Leica-logo – en gaat uit als de
paraatstand is bereikt (na ca. 3 s).
Wanneer de terugmeldingstonen zijn ingeschakeld
(Acoustisch Signaal, 3.14, zie pag. 88), geven ze ook
de paraatheid aan.
Opmerking: Na het plaatsen en inschakelen van de
Digital-Modul-R moet worden gecontroleerd of de
sluiter gespannen is en het toestel daarmee paraat is.
Als dit niet het geval is, kan dit altijd met de sneltransporthendel van de camera plaatsvinden of, na het
inschakelen van de Digital-Modul-R, door (opnieuw)
aantippen van een van de ontspanners (zie hiervoor
ook ”De ontspanners”, pag. 82).
Uitschakelen
De Digital-Modul-R wordt met zijn OK/OFF knop
(1.15) uitgeschakeld, resp. op de LEICA R9, ook met
zijn hoofdschakelaar. De indicaties op de monitor
(1.11) en in het dataveld (1.21) verdwijnen.
De Digital-Modul-R wordt automatisch uitgeschakeld
als via de menusturing een automatische uitschakeltijd
is ingesteld (Auto Uit, 3.13, zie pag. 70/86/88) en
binnen deze tijd geen bediening plaatsvindt.
Fotograferen
Na het inschakelen is de Digital-Modul-R in principe
paraat voor opnamen, d.w.z. de monitor (1.11) blijft –
na het bereiken van de paraatstand – donker.
De bediening van de camera, inclusief de instelling van
alle camerafuncties, blijft ook bij het gebruik van de
Digital-Modul-R volledig ongewijzigd. Alleen bij de
bepaling van de uitsnede moet u op de markeringslijnen voor het digitale formaat (zie pag. 72) op de instelring letten.
In de weergavemodus (zie volgende gedeelte) kunt u
altijd weer door aantippen van een van de ontspanners
(zie pag. 82), resp. bedienen van de camera-diafragmaschuif, terugkeren naar de opnamemodus.
Kiezen van de weergavemodi
Voor de weergave van opnamen kan uit twee modi
worden gekozen: qua tijd onbegrensde weergave –
PLAY, en kortstondige weergave na de opname –
Auto Weergave.
Qua tijd onbegrensde weergave - PLAY
Door het bedienen van de PLAY-knop (1.10) kan altijd
voor weergave worden gekozen.
Op de monitor verschijnt het laatste opgenomen beeld
evenals de betreffende indicaties (zie pag. 68). Wanneer echter geen beeldbestand op de geplaatste
geheugenkaart aanwezig is, verschijnt na omschakeling op weergave de melding: Geen geldige afbeelding
om weer te geven.
Automatische weergave van telkens de laatste
opname - Auto Weergave
In de modus Auto Weergave wordt elk beeld direct na
de opname op de monitor (1.11) getoond. Op deze
wijze kunt u bijv. snel en eenvoudig controleren of het
beeld gelukt is of herhaald moet worden.
Voor het getoonde beeld kunnen in deze modus de
duur van de weergave en de getoonde opnamegegevens met of zonder histogramm worden vastgelegd(zie
hiervoor pag. 84).
Uitvoerige handleiding / Instellingen / 81
Instellen van de functie
Kies in het menu (zie pag. 70/86) het punt Auto
Weergave (3.9), in het bijbehorende submenu eerst
het punt Tijd, en in het daarna verschijnende submenu
de gewenste functie, resp. duur: (Uit, 1 Seconde,
3 Seconden, 5 Seconden).
Voor de weergave met of zonder histogramm (zie hiervoor ook pag. 84) roept u weer het eerste submenu
op, kiest u Histogram, en hier de gewenste variant
(Standaard, Zonder).
Met een van de volgende handelingen kan in de
modus Auto Weergave altijd naar de normale, d.w.z.
qua tijd onbegrensde PLAY-weergave worden teruggeschakeld: Bedien de PLAY-(1.10), DELETE-(1.9),
PROTECT-(1.7), INFO-(1.6), MENU-(1.12), OK/OFF(1.15) knop of gebruik de loepfunctie (zie pag. 96) met
de instelknop (1. 13).
Opmerking: Wanneer met de functie voor serieopnamen (zie pag. 83) of de automatische belichtingsserie
(zie pag. 83) werd gefotografeerd, wordt in beide weergavemodi eerst het laatste beeld van de serie getoond.
In het gedeelte ”De weergave”, vanaf pag. 96 is
beschreven hoe u de andere opnamen van de serie
kunt kiezen en welke mogelijkheden u bij de weergave
nog meer hebt.
82 / Uitvoerige handleiding / Instellingen
De ontspanners
Er zijn op de camera en op de Digital-Modul-R in totaal
drie ontspanners die u afhankelijk van de situatie
en/of persoonlijke voorkeur kunt gebruiken. Alle drie,
de camera-ontspanner en de twee op de DigitalModul-R (1.29/30) werken hetzelfde, d.w.z. in drie
stappen:
1. Kort aantippen activeert het meetsysteem en start
een evt. vooraf gekozen zelfontspanner-voorlooptijd.
Als de Digital-Modul-R is uitgeschakeld, wordt deze
hierdoor ingeschakeld (zie pag. 81).
Opmerkingen:
• De paraatstand wordt bij het inschakelen na ca. 3 s
bereikt.
• Evt. moet na het inschakelen de sluiter van de camera nog worden gespannen - of handmatig met de
sneltransporthendel of door opnieuw aantippen van
een van de ontspanners; zie hiervoor ook ”Inschakelen”, pag. 81).
• De ontspanners blijven geblokkeerd
a. als het interne tussengeheugen (tijdelijk) vol is,
bijv. na een serie van 10 opnamen,
b. als de geplaatste geheugenkaart vol is,
c. als geen geheugenkaart is geplaatst of
d. als geen zelfontspanner-voorlooptijd is ingesteld,
resp. al loopt.
2. Als tot het drukpunt wordt ingedrukt en vastgehouden, wordt in deze stand de gemeten belichtingswaarde bij selectieve meting, resp. voor de LEICA
R9 ook bij integraalmeting in de automatische
belichtingsmodi A, T en P opgeslagen.
3. Bij doordrukken worden camera en Digital-Modul-R
geactiveerd, de opname vindt plaats en de gegevens worden op de geheugenkaart opgeslagen.
Opmerkingen:
• Een in de Digital-Modul-R geïntegreerde motor zorgt
na elke opname voor het spannen van de sluiter. Als
alternatief kunt u dit, bijv. om de accu te sparen of
geluid te vermijden, ook handmatig met de sneltransporthendel van de camera doen. Zolang de sneltransporthendel in de paraatstand, d.w.z. uitgeklapt
is, vindt geen motorische aandrijving plaats.
• Er kunnen via de menusturing toetsbevestigingstonen worden geselecteerd (Akoestisch Signaal, 3.14,
zie pag. 88).
• Om bewegingsonscherpte te voorkomen moet de
ontspanner gelijkmatig en niet met een schok worden ingedrukt.
Serieopnamen
Met de LEICA DIGITAL-MODUL-R kunt u dankzij de geïntegreerde motor voor de sluiterspanning niet alleen
afzonderlijke opnamen - hendel 1.30 op (S [single]),
maar ook opnameseries maken – hendel op (C [continuous]), bijv. om een bewegingsproces in meerdere stappen vast te leggen.
Afgezien van de bediening van de ontspanner vinden
serieopnamen op dezelfde manier plaats als afzonderlijke opnamen: Wanneer u een ontspanner slechts kort
indrukt, worden steeds afzonderlijke opnamen
gemaakt. Er worden echter serieopnamen gemaakt
zolang u de ontspanner helemaal ingedrukt houdt (en
de capaciteit van de geheugenkaart voldoende is).
Afhankelijk van de ingestelde resolutie (zie pag. 89)
en het compressiepercentage/bestandsformaat (zie
pag. 89) kunnen maximaal ca. 2 beelden per seconde
en maximaal 10 stuks achterelkaar worden opgenomen. Precieze gegevens over het totaal aantal opnamen dat op de meegeleverde geheugenkaart van
512 MB kan worden vastgelegd, vindt u in de tabel op
pag. 89.
Automatische belichtingsseries
Veel aantrekkelijke motieven zijn erg contrastrijk en
hebben zowel zeer lichte alsook zeer donkere gebieden. Afhankelijk van het deel waarop u uw belichting
afstemt, kan het beeldeffect verschillend zijn. In zulke
gevallen kunt u met de automatische belichtingsserie
meerdere alternatieven met een getrapte belichting
maken. Daarna kunt u de geschiktste opname voor
gebruik kiezen.
Bij de Digital-Modul-R bestaat een automatische
belichtingsserie (bracketing) uit telkens 3 opnamen.
Met de hendel 1.29 kunnen twee trappen worden
gekozen: De opnamen worden met 1/2 EV (±0.5), resp.
1 EV (±1) verschillend belicht. Afhankelijk van de
modus die op de Digital-Modul-R is ingesteld, worden
de verschillende belichtingen door wijziging van het
diafragma (bij T), de sluitertijd (bij A en M) of beide
(bij P) gerealiseerd. De belichtingen vinden plaats in
de volgorde: correcte belichting, onderbelichting, overbelichting.
De functie is niet beschikbaar als de hendel op 0
staat.
Opmerkingen:
• Bij automatische belichtingsseries vinden de drie
opnamen – bij ingeklapte sneltransporthendel van
de camera (zie hiervoor ”De ontspanners”, pag. 82)
– steeds automatisch achterelkaar plaats en wel
onafhankelijk van de instelling op serieopnamen of
afzonderlijke opnamen (zie vorige gedeelte).
• Zolang de hendel in de betreffende standen staat,
worden door opnieuw bedienen of het ingedrukt
houden van een van de ontspanners en de instelling
op serieopnamen/C staat, meer belichtingsseries
gemaakt, d.w.z. de hendel moet worden teruggezet
als geen belichtingsseries meer moeten worden
gemaakt. Bij instelling op afzonderlijke opnamen/S
wordt slechts één belichtingsserie gemaakt en voor
nog een serie moet de hendel 1.29 in dit geval eerst
op 0 en vervolgens weer op de gewenste trap worden gezet.
• Afhankelijk van de beschikbare combinatie sluitertijd/diafragma kan het werkgebied van de automatische belichtingsserie beperkt zijn.
Opmerkingen:
• De maximale beeldfrequentie van 2 b/s wordt uitsluitend met sluitertijden van 1/500 s en sneller
gehaald.
• Onafhankelijk van het aantal opnamen in een serie,
wordt met de functies PLAY (zie pag. 81) en Auto
Weergave (3.9, zie pag. 81) altijd de laatste opname
getoond. De overige opnamen van de serie kunnen
door indrukken van de rechter en/of linker kruisknop (1.14) worden gekozen.
Uitvoerige handleiding / Instellingen / 83
Monitor en dataveld
De LEICA DIGITAL-MODUL-R heeft twee indicaties die
samen met het toestel kunnen worden ingeschakeld.
De monitor
De kleurenmonitor (1.11) is voor het bekijken van de
opnamen op de geheugenkaart.
Opmerking: In een digitale spiegelreflexcamera dekt
de zwenkspiegel de sensor af – behalve in het korte
ogenblik van de opname. Daarom kan – in tegenstelling tot digitale zoekercamera’s – geen ”live”-beeld
worden getoond.
Een monitorbeeld is daarom alleen in de weergavemodus beschikbaar (zie pag. 81) en moet met de
PLAY-knop (1.10) worden ingeschakeld.
Om goed te kunnen bekijken, wordt slechts in de kopregel het beeldnummer (2.1.2) aangegeven, resp. bij
beschermde opnamen (zie pag. 100) als aanduiding
het
-teken (2.1.1/.7), bij vergrote, resp. ook uit het
midden verschoven weergave als aanduiding rechtsonder een symbool (
, 2.1.3) getoond, dat – ongeveer
– qua positie en grootte de getoonde uitsnede is.
84 / Uitvoerige handleiding / Monitor en dataveld
Instellen van monitorhelderheid en -contrast
Helderheid en contrast van het monitorbeeld kunnen
via de menusturing (zie pag. 70/86, Monitor Helderheid, 3.12 / Monitor Kontrast, 3.11;) in telkens drie
stappen – Hoog, Standaard of Laag – worden ingesteld, zodat u deze optimaal aan de situatie, d.w.z. de
aanwezige lichtomstandigheden, kunt aanpassen.
Opmerking: De instelling van de helderheid heeft
invloed op de gebruiksduur van de accu: Hoe helderder, hoe hoger het stroomverbruik en daarom is de
gebruiksduur des te korter.
Weergave van de opnamegegevens
Met de INFO-knop (1.6) kunt u een hele reeks van
opnamegegevens samen met een verkleind beeld laten
zien.
Via de menusturing (Histogram, 3.10) kunt u bovendien verschillende histogramvarianten kiezen (zie volgende gedeelte).
Het histogram
Het histogram (2.1.5) geeft de helderheidsverdeling
van de opname weer. Daarbij komt de horizontale as
overeen met de tinten, die van zwart (links) via grijs
naar wit (rechts) lopen. De verticale as komt overeen
met de hoeveelheid pixels van de helderheid.
Deze grafische weergave maakt – naast de beeldindruk zelf – een extra snelle en eenvoudige beoordeling
van de belichtingsinstelling van de opname mogelijk.
Bij de LEICA DIGITAL-MODUL-R kunt u uit vier varianten van het histogram kiezen: gebaseerd op de totale
helderheid of gebaseerd op de 3 basiskleuren
rood/groen/blauw en telkens naar keuze met of zonder aanduiding (rood) van de gebieden die in het beeld
geen tekening meer vertonen, d.w.z. te licht zijn (clipping).
Opmerking: De histogramindicatie heeft altijd betrekking op de actueel getoonde uitsnede van de opname.
A
B
C
A: Overwegend donkere pixels,
slechts weinig lichte: onderbelichting
B: Het merendeel van de pixels
vertoont een gemiddelde
helderheid: juiste belichting
C: Overwegend lichte pixels,
slechts weinig donkere:
overbelichting
Instellen van de functie
Kies in het menu (zie pag. 70/86) Histogram (3.10) en
in het bijbehorende submenu de gewenste functie:
(Standaard histogram zonder begrenzing,
Standaard histogram met begrenzing,
RGB histogram zonder begrenzing,
RGB histogram met begrenzing).
Opmerking: Het histogram is bij de gelijktijdige weergave van meerdere verkleinde, resp. vergrote opnamen
(zie pag. 96) niet beschikbaar.
Het dataveld
In het dataveld (1.21) worden de basisinstellingen
(zie hiervoor ook pag. 69, en de volgende gedeelde)
getoond die met de instelknop (1.13) zijn gekozen.
Eventueel kan het dataveld worden verlicht door de
-knop (1.19) te bedienen. Door de knop nog eens te
bedienen wordt de verlichting weer uitgeschakeld. Om
de accu te sparen schakelt deze zichzelf na 12 s uit.
De instelprocedures
De functies en instellingen van de LEICA DIGITALMODUL-R zijn in twee groepen verdeeld:
A. Basisinstellingen voor de opname, en
B. Menufuncties.
A. Basisinstellingen
Bij deze opname-basisinstellingen zijn de instellingen
gegroepeerd die het meest voor de aanpassing aan
verschillende motieven, gebruiksdoeleinden, enz.
nodig zijn:
1. Compressiepercentage/bestandsformaat (COMP
[compression], zie pag. 89)
2. Resolutie (RES [resolution], zie pag. 89)
3. Gevoeligheid (ISO, zie pag. 92)
4. Interferentiepatronen (Moiré, zie pag. 93)
5. Witbalans (WB, zie pag. 90)
Eveneens tot deze groep behoren:
6. Gebruikersprofielen (USER, zie pag. 94)
7. Zelfontspanner (
, zie pag. 95)
De betreffende instellingen van deze functies worden
bij ingeschakelde Digital-Modul-R in het dataveld (1.21)
getoond.
Voor een snelle en eenvoudige bediening worden deze
functies allemaal direct met de keuzeknop (1.22) gekozen, die zich naast het dataveld bevindt.
De eigenlijke instelling van deze functies is in alle
gevallen gelijk:
1. Kies de gewenste functie door draaien van de keuzeknop (zodanig dat de betreffende tekst tegenover
de indexstreep (1.22a) staat).
2. Druk in het midden van de knop op de SET-knop
(1.23).
• In het dataveld zijn dan alleen nog de indicaties
van de gekozen functie te zien.
3. Stel – bij ingedrukt gehouden SET-knop – met de
instelknop (1.13) de gewenste waarde in.
4. De waarde wordt overgenomen als de SET-knop
(1.23) wordt losgelaten.
De functie witbalans (WB) vereist meer instellingen.
De toelichtingen, en meer bijzonderheden over de
andere functies, vindt u in de betreffende gedeelten.
Uitvoerige handleiding / Basisinstellingen / 85
B. Menufuncties
De functies (zie ”De menupunten”, pag. 70) die in het
menu zijn gegroepeerd, betreffen de voorinstelling van
de Digital-Modul-R, de vooraf ingestelde beeldeigenschappen voor de opname, de aanpassing van de
beeldbestanden na de opname tot het wissen van alle
gegevens, evenals de keuze van het gewenste histogram bij de weergave van de beelden.
Ook bij de menufuncties vindt de instelling in principe
op dezelfde wijze plaats, maar nu met de knoppen
rechts naast de monitor, die in dit geval ook als weergave dient:
1. Roep het menu op door indrukken van de MENUknop (1.12).
• Vervolgens verschijnen de eerste 7 menupunten
op de monitor (1.11).
Het huidige actieve menupunt heeft altijd een
zwarte achtergrond en is rood omrand. Rechts op
de regel staat altijd de vooraf ingestelde functievariant.
86 / Uitvoerige handleiding / Menufuncties
2. Het gewenste menupunt kunt u door draaien van de
instelknop (1.13) of met de bovenste/onderste
kruisknop (1.14) kiezen.
4. De gewenste functievariant kunt u dan weer door
draaien van de instelknop (1.13) of met de bovenste/onderste kruisknop (1.14) kiezen.
Opmerking: De menupunten zijn niet in een ”oneindige lus” geschakeld, d.w.z. dat bij de menupunten
Gebruikers Profiel (3.1) en Interface (3.21) aan het
einde maar één instelrichting beschikbaar is – in het
eerste geval omlaag, in het tweede geval omhoog.
3. Voor de instelling van de functie drukt u eerst op
de OK/OFF-knop (1.15).
• Rechts naast het menupunt verschijnt het rood
omrande, bijbehorende submenu in meerdere
regels. Het gekozen punt kan weer worden herkend aan de zwarte achtergrond (bij fabrieksinstelling altijd het eerste).
Opmerking: U kunt de submenu’s altijd verlaten,
zonder de daar evt. aangebrachte instellingen over te
nemen, door op de MENU-knop te drukken.
5. U slaat de instelling op door opnieuw de OK/OFFknop te bedienen.
• Rechts op de menuregel staat dan de ingestelde
functievariant.
6. Het menu verlaat u door opnieuw de MENU-knop te
bedienen.
De menupunten zoals bijv. Datum (3.16) en Tijd (3.17)
vereisen meer instellingen. De toelichtingen, en meer
bijzonderheden over de andere menufuncties, vindt u
in de betreffende gedeelten.
Voorinstellingen
Menutaal
In de fabriek is voor de taal van de menusturing Engels
ingesteld, d.w.z. dat alle menupunten aanvankelijk met
hun Engelse benamingen verschijnen. Als alternatieve
menutaal kan ook Duits, Spaans, Frans, Japans, Italiaans of Nederlands worden gekozen.
In deze handleiding worden alle menufuncties en -indicaties in de taal van de handleiding genoemd, in de
afbeeldingen wordt echter steeds het Engelstalige
menu getoond.
Instellen van de functie
Kies in het menu Language (taal, 3.15) en in het bijbehorende submenu de gewenste taal.
• Op enkele uitzonderingen na (toetsaanduidingen,
korte begrippen) worden alle gegevens in de taal
gewijzigd.
Datum en tijd
Datum en Tijd worden via eigen menupunten ingesteld.
Datum
Er zijn 3 varianten voor de volgorde van weergave
beschikbaar.
Instellen
1. Kies in het menu (zie pag. 70/86) Datum (3.16) en
roep het submenu op. Het bestaat uit de 2 punten
Instelling en Volgorde.
2. Kies Instelling.
• Er verschijnt een volgend submenu met cijfergroepen voor de jaar-, maand- en dagaanduidingen, waarbij de telkens geactiveerde, d.w.z.
instelbare groep door een zwarte achtergrond en
rode rand wordt gemarkeerd.
3. Met de instelknop (1.13) of de bovenste en onderste
kruisknop (1.14) worden de getallen ingesteld, met
de linker en rechter kruisknop worden de groepen
gekozen.
Opmerkingen:
• Het gebruik van de instelknop is niet alleen
gemakkelijker, maar ook aanzienlijk sneller.
• De getallen zijn niet in een ”oneindige lus”
geschakeld, d.w.z. voor lagere waarden de onderste, voor hogere waarden de bovenste kruisknop
gebruiken of de instelknop naar links of rechts
draaien.
4. Na de instelling van alle 3 waarden met de
OK/OFF-knop (1.15) bevestigen en opslaan.
• De lijst met de menupunten verschijnt weer.
Uitvoerige handleiding / Voorinstellingen / 87
5. Voor de wijziging van de weergave kiest u in het
submenu nu het punt Volgorde.
• Er verschijnen de 3 mogelijke volgorden
Dag/Maand/Jaar, Maand/Dag/Jaar, en
Jaar/Maand/Dag.
6. De instelling en bevestiging vinden in principe op
dezelfde wijze plaats als onder de punten 3 en 4.
Automatische uitschakeling
Deze functie schakelt de Digital-Modul-R automatisch
na een vooraf ingestelde tijd uit. U kunt kiezen of u
deze functie wilt activeren en eventueel na welke tijd
dit moet plaatsvinden. Zo kunt u deze functie optimaal
aan uw persoonlijke werkwijze aanpassen en evt. de
gebruiksduur van de accu aanzienlijk verlengen.
Opmerking: Zelfs wanneer geen accu is geplaatst of
als deze leeg is en de netadapter niet is aangesloten,
blijft de instelling van datum en tijd door een ingebouwde bufferbatterij gedurende ca. 3 maanden
behouden. Daarna moeten datum en tijd echter zoals
hiervoor beschreven opnieuw worden ingesteld.
Instellen van de functie
Kies in het menu (zie pag. 70/86) Auto Uit (3.13) en
daarna de gewenste functie.
Tijd
De tijd kan naar keuze in 24-uurs of 12-uurs formaat
worden aangegeven.
Instellen
De instelling van de beide cijfergroepen alsook de
weergave vindt onder het menupunt Tijd (3.17) in de
submenupunten Instelling en Representatie plaats,
en in principe precies zoals bij Datum op pag. 87 is
beschreven.
88 / Uitvoerige handleiding / Voorinstellingen
Opmerking: Wanneer bij ingeschakelde camera de
Digital-Modul-R uitgeschakeld is, kan deze altijd door
indrukken van een van de drie ontspanners (cameraontspanner [alleen bij LEICA R9]/hoofd-[1.27] en verticaal-ontspanner [1.28]) of met de diafragmaschuif van
de camera [alleen bij LEICA R9] weer in gebruik worden genomen (zie hiervoor ook ”In- en uitschakelen”,
pag. 81).
Toetsbevestiging resp. geluidssignalen
Met de LEICA DIGITAL-MODUL-R kunt u bepalen of uw
instellingen en het verloop van enkele functies door
akoestische signalen – er zijn twee volumes – bevestigd moeten worden of dat het gebruik voornamelijk geruisloos verloopt.
Als terugmelding geldt een kliktoon, die telkens voor
de bevestiging van de toetsbediening en als signaal
voor een volle geheugenkaart kan worden geactiveerd.
Voor het audio-histogram gelden verschillende tweetonige geluiden: bij juiste belichting met gelijkblijvende,
bij onderbelichting met afnemende of bij overbelichting met stijgende toonhoogte.
Opmerking: In de fabrieksinstelling zijn de geluidssignalen uitgeschakeld.
Instellen van de functies
1. Kies in het menu (zie pag. 70/86) Akoestisch Signaal (3.14) en roep het submenu op. Het bestaat uit
de 4 punten Volume, Audio Histogram (akoestische belichtingscontrole),
Sleutelklik (toetsbevestigingstoon) en Volle SDKaart.
2. Kies Volume,
• Er verschijnt een volgend submenu met de 3
alternatieven Uit (in principe geen geluid), Hard
en Stil.
3. En in dit submenu de gewenste functie.
• Na de bevestiging verschijnt weer het oorspronkelijke monitorbeeld.
4. Kies in de overige 3 submenu’s of u de geluiden
voor de beoogde functies wilt activeren of niet.
Opname-basisinstellingen
Opmerking: De gegevens in de tabel hebben betrekking op de meegeleverde 512 MB-geheugenkaart en
onveranderde instellingen. Als u echter tussentijds het
compressiepercentage en/of de resolutie verandert,
ontstaat een ander aantal opnamen.
Resolutie
De registratie van beelden is met vier aantallen pixels
(beeldpunten), d.w.z. resoluties, mogelijk. Dit maakt
een precieze afstemming op het voorgenomen gebruik,
resp. de capaciteit van de aanwezige geheugenkaart
mogelijk.
Met de grootste resolutie (overeenkomend met de
grootste datahoeveelheid), die u bijv. voor de hoogste
kwaliteit bij grotere afdrukken wilt kiezen, kunnen
natuurlijk aanzienlijk minder opnamen op een kaart
worden opgeslagen dan bij de kleinste resolutie, die
bijv. voor verzending per e-mail of voor internetpagina’s
ruim voldoende is.
Instellen van de functie
Draai de keuzeknop (1.22) op RES (resolution), houd
de SET-knop (1.23) ingedrukt en kies met de instelknop (1.13) de gewenste resolutie (zie hiervoor ook
pag. 85).
• In het dataveld verandert de indicatie overeenkomstig (2.2.9a/b/c/d).
Opmerking: In combinatie met de onbewerkte gegevensopslag (RAW, zie het volgende gedeelte) wordt
naar
overgeschakeld.
De beschikbare resoluties en het daaruit resulterende aantal opnamen
Compressiepercentage/
RAW
TIFF
JPEG FINE1
(laag)
JPEG BASIC1
(normaal)
Bestandsformaat
Compressie/Bestandsformaat
De registratie van beelden is met vier verschillende
compressiepercentages, resp. bestandsformaten
mogelijk. Dit maakt een precieze afstemming op het
voorgenomen gebruik, resp. de capaciteit van de aanwezige geheugenkaart mogelijk.
Minder gecomprimeerde, resp. ongecomprimeerde
records, die meer beeldinformatie bevatten en die u
bijv. voor grote afdrukken of verdere verwerking met
beeldbewerkingsprogramma’s wilt gebruiken, staan
belangrijk minder opnamen per geheugenkaart toe dan
bij hoge compressie, dus bij minder beeldinformatie.
Opmerkingen:
• In combinatie met de onbewerkte gegevensopslag RAW – wordt de resolutie automatisch en onafhankelijk van de bestaande instelling op
(3872 x
2576) geschakeld (zie vorige gedeelte). Voor de
opslag van de onbewerkte cameragegevens wordt
het gestandaardiseerde DNG (Digital Negative) formaat gebruikt.
• Door een hoog compressiepercentage kunnen fijne
structuren in het motief verloren gaan, resp. verkeerd worden weergegeven (artefacten; bijv. ”trapvorming” op schuine delen).
Resolutie
(3872 x 2576)
24
16
48
110
(2896 x 1920)
-
29
86
195
(1920 x 1280)
-
66
185
400
(1280 x 848)
-
145
385
750
1 Gemiddelde
waarden, kunnen afhankelijk van het motief sterk afwijken.
Uitvoerige handleiding / Basisinstellingen / 89
• Het op de monitor getoonde, resterende aantal
opnamen, resp. de opnameduur verandert niet
noodzakelijkerwijs na elke opname. Dit hangt van
het motief af; zeer fijne structuren resulteren in een
grotere datahoeveelheid, homogene in een kleinere
hoeveelheid. De gegevens in de tabel zijn gebaseerd
op een gemiddelde bestandsgrootte bij de ingestelde resolutie. Afhankelijk van beeldinhoud en compressiepercentage zijn de bestandsgrootten echter
vaak kleiner, zodat de resterende geheugencapaciteit daarna groter is dan vooraf berekend en weergegeven.
• De beschikbare compressiepercentages en het
daaruit resulterende aantal opnamen kunt u aan de
tabel in het voorgaande gedeelte ontlenen.
Instellen van de functie
Draai de keuzeknop (1.22) op COMP (compression),
houd de SET-knop (1.23) ingedrukt en kies met de
instelknop (1.13) het gewenste compressiepercentage
(zie hiervoor ook pag. 85).
• In het dataveld verandert de indicatie overeenkomstig (2.2.10).
Witbalans
In de digitale fotografie zorgt de witbalans voor een
neutrale kleurweergave bij elk licht. De kleur die als
wit moet worden weergegeven, wordt vooraf voor de
Digital-Modul-R ingesteld.
Bij de LEICA DIGITAL-MODUL-R kunt u uit negen verschillende instellingen kiezen:
– A voor de automatische regeling, die in de meeste
situaties neutrale resultaten oplevert,
– zes vaste voorinstellingen voor de meest voorkomende lichtbronnen,
–
bijv. voor binnenopnamen met (voornamelijk)
licht van gloeilampen,
–
bijv. voor binnenopnamen met (voornamelijk)
licht van TL-buizen,
–
bijv. voor buitenopnamen in de zon,
–
bijv voor opnamen met (voornamelijk)
elektronenflits-belichting,
–
bijv. voor buitenopnamen bij bewolkte hemel,
–
bijv. voor buitenopnamen met het hoofdmotief in de schaduw,
– M (voorbeeld) voor de handmatige instelling door
meting en
– 5000K1 (voorbeeld) voor een direct instelbare
waarde.
1
90 / Uitvoerige handleiding / Basisinstellingen
Kleurtemperaturen worden in principe in Kelvin aangegeven.
Opmerking: Bij het gebruik van elektronenflitsers
moet de witbalans voor een juiste kleurweergave op
automatisch-(A) of
worden gezet.
Instellen van de functie
Voor de automatische of een van de
vaste instellingen
Draai de keuzeknop (1.22) op WB (white balance),
houd de SET-knop (1.23) ingedrukt en kies met de
instelknop (1.13) de gewenste variant (zie hiervoor ook
pag. 85).
• In het dataveld verandert de indicatie overeenkomstig (2.2.1a/b/c/d/e/f/g).
Voor de directe instelling van de waarden
U kunt waarden tussen 2600 en 9800 (K1) direct
instellen (van 2600 tot 5000K in stappen van 100, van
5000 tot 8000K in stappen van 200 en van 8000 tot
9800K in stappen van 300). Daarmee is een zeer groot
gebied beschikbaar dat bijna alle in de praktijk voorkomende lichtomstandigheden dekt en waarbinnen u de
kleurweergave zeer nauwkeurig op de aanwezige lichtkleur en/of uw persoonlijke voorkeur kunt afstemmen.
1. Draai de keuzeknop (1.22) op WB (white balance),
houd de SET-knop (1.23) ingedrukt en kies met de
instelknop (1.13) de variant 5000K (2.2.1h, voorbeeld).
2. Geef de SET-knop weer vrij,
• Na het vrijgeven van de SET-knop knippert de
waarde 5000 gedurende ca. 3s als aanduiding
dat de waarde kan worden gewijzigd.
3. Kies met de instelknop de gewenste waarde, en
1
4. Bevestig de instelling door een van de drie ontspanners (camera-ontspanner/hoofd-[1.27] en verticaalontspanner [1.28]) of opnieuw de SET-knop te
bedienen.
• De indicatie van de ingestelde waarde (2.2.1 i)
brandt continu.
Opmerking: De indicatie van de waarde stopt na
3 s met knipperen, d.w.z. de nieuwe waarde is opgeslagen. Wanneer u deze wilt wijzigen, moet u weer
op de SET-knop drukken.
Voor de handmatige instelling door meting
1. Draai de keuzeknop (1.22) op WB (white balance),
houd de SET-knop (1.23) ingedrukt en kies met de
instelknop (1.13) de variant M (2.2.1h).
2. Geef de SET-knop weer vrij.
• In het dataveld knippert M als aanduiding dat kan
worden ingesteld, gelijktijdig verschijnt op de
monitor de melding Richt de camera op een wit
oppervlak en druk op de ontspanknop.
3. De eigenlijke instelling vindt plaats met een aansluitende opname, waarbij op een wit of neutraal grijs
vlak in het midden van het beeld moet worden
gericht.
• In het dataveld verschijnt de indicatie M. Als
teken dat de waarde is opgeslagen, knippert de
M niet meer en de melding De witbalans is ingesteld verschijnt op de monitor.
Wanneer de belichting echter als onjuist of het
vlak waarop is gericht als niet neutraal wordt
beoordeeld, verschijnt als aanduiding vervolgens
Verkeerde belichting – de witbalans is niet
ingesteld, resp. Verkeerd onderwerp – de witbalans is niet ingesteld.
Herhaal in zo’n geval stap 3 met gecorrigeerde
belichtingsinstelling, resp. met een neutraler vlak.
Een waarde die op deze wijze is bepaald, blijft zolang
opgeslagen, d.w.z. wordt voor alle volgende opnamen
gebruikt, tot u een nieuwe meting uitvoert – in dat
geval kunt u voor het activeren van de instelling de
SET-knop bedienen of een van de overige witbalansinstellingen (2.2.1a-g,i) gebruiken.
Kleurtemperaturen worden in principe in Kelvin aangegeven.
Uitvoerige handleiding / Basisinstellingen / 91
ISO-filmgevoeligheid
In de gebruikelijke fotografie wordt met de keuze van
de ISO-waarde de lichtgevoeligheid van de gebruikte
film in acht genomen. Gevoelige films staan – bij gelijke helderheid – kortere sluitertijden en/of kleinere
diafragma’s toe en omgekeerd.
De ISO-instelling op de LEICA DIGITAL-MODUL-R
maakt - in vijf stappen - eveneens een handmatige
aanpassing van sluitertijd/diafragmawaarde aan de
betreffende situaties mogelijk.
Optimale weergavekwaliteit wordt met ISO 100, de
laagste van de beschikbare instellingen bereikt. De
hogere filmgevoeligheden ISO 200, ISO 400,
ISO 800, evenals de bij de laatste waarde beschikbare verhoging door de ISO PUSH functie (zie hierna)
hebben een toenemende ”beeldruis” tot gevolg. Dit
effect kan met de ”korrelstructuur” van zeer gevoelige
films worden vergeleken.
Instellen van de functie
Draai de keuzeknop (1.22) op ISO, houd de SET-knop
(1.23) ingedrukt en kies met de instelknop (1.13) de
gewenste filmgevoeligheid (zie hiervoor ook pag. 85).
• In het dataveld verandert de indicatie overeenkomstig (2.20,3a/b/c/d).
92 / Uitvoerige handleiding / Basisinstellingen
Wanneer u door bijv. zeer slechte lichtomstandigheden
een grotere filmgevoeligheid dan ISO 800 nodig hebt
(d.w.z. een kortere sluitertijd is belangrijker dan de
grotere beeldruis), is met de ISO PUSH functie bovendien een filmgevoeligheid van ISO 1600 beschikbaar.
Opmerking: ISO PUSH is uitsluitend bij voorafgaande vrijgave van de instelling in het menu beschikbaar.
Kies in het menu (zie pag. 70/86) ISO Push (3.5) en
in het bijbehorende submenu de gewenste functie.
Beeldeigenschappen/Scherpte,
Kleurverzadiging, Contrast
Een van de vele voordelen van digitale fotografie ten
opzichte van gebruikelijke beeldregistratie is de zeer
eenvoudige wijziging van belangrijke, d.w.z. het karakter bepalende, doorslaggevende beeldeigenschappen.
Terwijl beeldbewerkingsprogramma’s dit – na de opname en op de computer – in grote mate toestaan, kunt
u bij de LEICA DIGITAL-MODUL-R drie van de belangrijkste beeldeigenschappen al voor de opname beïnvloeden:
• Een scherpe afbeelding door de juiste afstandsinstelling – tenminste van het hoofdmotief – is een
voorwaarde voor een gelukte opname. De scherpe
indruk van een beeld wordt weer sterk bepaald door
de scherpte aan de zijkanten, d.w.z. hoe klein het
overgangsgebied van licht naar donker aan de zijkanten van het beeld is. Door het vergroten of verkleinen van dit gebied kan dus ook de indruk van
scherpte worden gewijzigd.
• De kleurverzadiging bepaalt of de kleuren op het
beeld meer ”flets” en pastelkleurig of ”knallend” en
bont overkomen. Terwijl lichtomstandigheden en
weersgesteldheid (nevelig/helder) voor de opname
gegeven zijn, kan de weergave hier goed worden
beïnvloed.
• Het contrast, d.w.z. het verschil tussen lichte en
donkere partijen, bepaalt of een beeld eerder ”mat”
of ”briljant” overkomt. Daarom kan het contrast
door vergroten of verkleinen van dit verschil, d.w.z.
door de heldere weergave van lichte en donkere partijen worden beïnvloed.
Bij alle drie beeldeigenschappen kunt u – onafhankelijk
van elkaar – naast de normale Standaard, d.w.z. ongewijzigde weergave, ook telkens een afgezwakte Laag of
een versterkte vorm Hoog kiezen. Met Kleurverzadiging
kan als vierde variant ook Zwart-wit (-weergave) worden
gekozen.
Opmerking: Als het bestandsformaat RAW is gekozen, hebben deze instellingen geen effect, omdat de
beelden in dit geval in principe in de oorspronkelijke
vorm worden opgeslagen (wijzigingen moeten later op
de computer worden aangebracht).
Instellen van de drie functies
Kies in het menu (zie pag. 70/86) het betreffende
punt Scherpte (3.2), Kleur Verzadiging (3.3) of
Kontrast (3.4) en in de bijbehorende submenu’s de
gewenste varianten.
Moiré/Interferentiepatronen
In tegenstelling tot de gebruikelijke fotografie, waarbij
het negatief/de foto uit volkomen willekeurig verdeelde ”zilverkorreltjes”, resp. ”kleurwolkjes” bestaat,
berust de digitale fotografie op de registratie van het
motief met sensoren, die een absoluut regelmatige
rangschikking van de pixels/beeldpunten vertonen.
Als nu motieven met een kleine, regelmatige structuur,
zoals bijv. een brugleuning in de verte, textielpatronen,
een theezeef, een streepjespak enz. digitaal worden
gefotografeerd, kan dit tot interferentie van structuren
leiden, die zich als storende patronen op het beeld vertonen- het zogenoemde Moiré-effect.
Op de LEICA DIGITAL-MODUL-R kan een filter worden
gebruikt om dit effect af te zwakken.
Instellen van de functie
Draai de keuzeknop (1.22) op MOIRÉ, houd de SETknop (1.23) ingedrukt en kies met de instelknop (1.13)
de gewenste variant (zie hiervoor ook pag. 85).
• In het dataveld verandert de indicatie overeenkomstig (2.2.11).
Opmerkingen:
• Deze filterfunctie moet alleen worden gebruikt als
dit effect op een opname zichtbaar is.
• De Moiré-filterfunctie vereist meer rekenwerk. Hierdoor duurt het langer voor de gegevens zijn verwerkt
en daarmee ook de tijd voor het opslaan, vooral in
combinatie met serieopnamen (zie pag. 83).
Definitie kleurruimte
Voor de verschillende doeleinden van digitale beeldbestanden zijn de eisen die aan de kleurweergave worden gesteld zeer uiteenlopend. Daarom zijn verschillende kleurruimten ontwikkeld, zoals bijv. Standaard
RGB (Rood/Groen/Blauw) dat voor eenvoudige
afdrukken volstaat. Voor veeleisende beeldbewerking
met programma’s, bijv. voor kleurcorrecties, heeft in
de branche Adobe RGB bekendheid gekregen.
Op de LEICA DIGITAL-MODUL-R kan de kleurruimte
Standaard RGB (wordt vaak afgekort tot sRGB) of
Adobe RGB worden ingesteld.
Instellen van de functie
Kies in het menu (zie pag. 70/86) Kleurbeheer (3.6)
en in het bijbehorende submenu de gewenste functie.
Opmerkingen:
• Wanneer u uw afdrukken door een groot fotolaboratorium, een minilab of via internet laat maken, moet
u in ieder geval de instelling Standaard RGB kiezen.
• De instelling op Adobe RGB is alleen raadzaam voor
professionele beeldbewerking in een werkomgeving
met geijkte kleuren.
Uitvoerige handleiding / Basisinstellingen / 93
Overige functies
Gebruikers-/Gebruiksspecifieke profielen
Op de LEICA DIGITAL-MODUL-R kunnen willekeurige
combinaties van alle menu- en dataveld-instellingen
continu worden opgeslagen, bijv. om ze steeds bij
terugkerende situaties/motieven snel en eenvoudig
te kunnen oproepen. Voor zulke combinaties zijn in
totaal drie geheugenplaatsen beschikbaar – 1/2/3
Instellingen opslaan/Profiel maken
1. Stel de gewenste menu- en dataveldfunctie in.
2. Kies in het menu (zie pag. 70/86) Gebruikers
Profiel (3.1) en in het bijbehorende submenu de
gewenste geheugenplaats.
94 / Uitvoerige handleiding / Overige functies
Kiezen van een opgeslagen profiel
3. Draai de keuzeknop (1.22) op USER, houd de SETknop (1.23) ingedrukt en kies met de instelknop
(1.13) de gewenste geheugenplaats.
• Na bediening van de SET-knop (1.23) verschijnt
in het dataveld eerst - in plaats van een van de
cijfers (2.2.5).
Ondertussen kan de knop weer worden vrijgegeven
zonder een van de geheugenplaatsen te hoeven kiezen.
• Nadat een van de geheugenplaatsen is gekozen,
wijzigt de indicatie overeenkomstig.
Opmerkingen:
• Behalve de drie geheugenplaatsen is er nog de
instelling 0, waarmee u altijd weer de basisinstellingen kunt oproepen, en wel onafhankelijk van een
huidige gebruikte geheugenplaats of willekeurige
overige functie-instellingen die niet zijn opgeslagen.
Hiermee komt Gebruiker 0 verregaand overeen met
de Reset-functie (zie volgende gedeelte).
• Wanneer u een van de instellingen van het zojuist
gebruikte profiel wijzigt, verdwijnt de betreffende
indicatie.
Terugzetten van alle individuele instellingen
Met deze functie kunt u alle eigen instellingen ongedaan maken en de fabrieksinstellingen herstellen,
d.w.z. zowel de instellingen in de menusturing als de
instellingen die met de keuzeknop 1.22 in het dataveld
zijn aangebracht.
Instellen van de functie
Kies in het menu (zie pag. 70/86) Reset (3.20) en in
het bijbehorende submenu de gewenste functie.
• Op de monitor (1.11) en in het dataveld (1.21) worden de fabrieksinstellingen van de functies getoond.
Belangrijk: Dit terugzetten geldt ook voor de evt. met
Gebruiker Profiel (3.1) vastgelegde en opgeslagen,
individuele profielen.
Wijzigen van de beeldnummering
De LEICA DIGITAL-MODUL-R rangschikt de opnamen
op beeldnummer en houdt in de fabrieksinstelling geen
rekening met een gewisselde geheugenkaart (Continu).
U kunt via de menusturing echter vastleggen dat de
nummering na het wisselen van een geheugenkaart of
direct opnieuw begint om bijv. de beeldnummers van
verschillende gebeurtenissen, motieven enz. vast te
leggen.
Instellen van de functie
Kies in het menu (zie pag. 70/86) Beeld Nummering
(3.8) en in het bijbehorende submenu de gewenste
functie.
• Afhankelijk van de gekozen functie begint de telling
van de bestanden na het wisselen van de geheugenkaart - Nummer reset bij wisselen SD-Kaart of
bij de volgende opname – Nummer reset nu – weer
op 1.
Fotograferen met de zelfontspanner
Met de zelfontspanner kunt een opname naar wens
met een vertraging van 2 of 12 s maken. Dit is handig
als u bijv. onscherpte door bewegen bij het afdrukken
wilt voorkomen of als u bij een groepsopname zelf ook
in beeld wilt verschijnen. In zulke gevallen is het raadzaam de camera op een statief te bevestigen.
Instellen en gebruiken van de functie
Draai de keuzeknop (1.22) op
, houd de SET-knop
(1.23) ingedrukt en kies met de instelknop (1.13) de
gewenste variant (zie pag. 85).
• In het dataveld verschijnt een overeenkomstige indicatie (2.2.8).
Voor het starten van de voorlooptijd tipt u een van de
ontspanners (camera-ontspanner/1.27/28) aan.
• Aan de voorzijde van de camera geeft de knipperende diode de aflopende voorlooptijd aan, terwijl in het
dataveld deze tijd gelijktijdig terugloopt.
Opmerkingen:
• Als beveiliging tegen onbedoelde bediening is direct
ontspannen bij ingestelde resp. lopende voorlooptijd
niet mogelijk.
• Tijdens de lopende zelfontspanner-voorlooptijd kan
de functie altijd door indrukken van de SET-knop
worden geannuleerd – de instelling blijft behouden
of wordt door opnieuw aantippen van een van de
ontspanners weer gestart.
Belangrijk
• Tijdens zelfontspanning vindt instelling van de
belichting niet plaats bij het drukpunt van een ontspanner, maar pas direct voor de opname.
• Bij de LEICA R9 is het gebruik van de zelfontspanner
nodig als langdurige opnamen in de B-functie van de
camera worden genomen.
Opmerking: De wijziging van de nummering geldt uitsluitend voor de bestandsnaam, bijv. 100_L100 0001,
die alleen bij de INFO-weergave (zie pag. 84) wordt
getoond.
Uitvoerige handleiding / Overige functies / 95
De weergavemodus
Zoals in de gedeelten ”Kiezen van de weergavemodi”
en ”Automatische weergave van telkens de laatste opname” (pag. 81) is beschreven, kunt u de beelden na
de opname op de monitor (1.11) van de LEICA DIGITALMODUL-R bekijken. De weergave vindt in de Auto
Weergave-modus direct na de opname automatisch
voor korte tijd plaats of in de PLAY-modus voor onbeperkte tijd. In beide gevallen zijn ondertussen meerdere opties mogelijk.
Opmerkingen:
• De Digital-Modul-R slaat de opnamen volgens de
DCF-Standards (Design Rule for Camera File
System) op.
• Met de Digital-Modul-R kunnen alleen met het toestel vastgelegde beelden worden getoond.
96 / Uitvoerige handleiding / Weergavemodus
Meer opties tijdens het bekijken
A. Bekijken van andere opnamen/
”Bladeren” in het geheugen
Met de linker en rechter kruisknop (1.14) kunt u de
overige opgeslagen opnamen oproepen. Door op de
linker knop te drukken worden opnamen met lagere
nummers getoond en door op de rechter knop te drukken worden de hogere nummers getoond. Door langer
in te drukken (ca. 2 s) passeren de beelden sneller. Na
het hoogste en laagste nummer beginnen de in een
oneindige lus geschakelde opnamen weer van voren af
aan, zodat u alle opnamen in beide richtingen kunt
bereiken.
• Op de monitor verandert overeenkomstig het beelden bestandsnummer.
B. Vergroten/Kiezen van de uitsnede/Gelijktijdig
bekijken van meerdere verkleinde opnamen
Met de LEICA DIGITAL-MODUL-R is het mogelijk om
voor een betere beoordeling op de monitor een vergrote uitsnede van een opname op te roepen en de uitsnede daarbij vrij te kiezen. Omgekeerd kunt u ook
maximaal 9 beelden tegelijk op de monitor bekijken,
bijv. om een overzicht te krijgen of om een opname
sneller te vinden.
Opmerkingen:
• Hoe sterker de opname wordt vergroot, hoe minder door de naar verhouding kleinere resolutie – de
weergavekwaliteit op de monitor wordt.
• Opnamen die met een ander type camera werden
gemaakt, kunnen onder bepaalde omstandigheden
niet vergroot worden weergegeven.
• Zolang een opname vergroot wordt getoond, zijn de
kruisknoppen niet voor het oproepen van andere
opnamen beschikbaar, maar dienen voor de ”navigatie” in het beeld.
Door de instelknop (1.13) naar rechts te draaien (met
de klokwijzers mee) wordt een uitsnede uit het midden
vergroot. Hoe verder u draait, hoe sterker de vergroting en hoe kleiner de uitsnede.
• Tijdens de gegevensberekening verschijnt kortstondig de zandloper
in beeld. De rechthoek binnen
het kader (2.1.2) in de rechterbenedenhoek van de
monitor symboliseert de betreffende vergroting.
Met de vier kruisknoppen (1.14) kunt u bij vergrote
afbeelding bovendien de locatie van de uitsnede willekeurig kiezen. Hiervoor wordt de knop (meermaals) in
de richting ingedrukt, waarin u de uitsnede wilt verschuiven.
• De rechthoek binnen het kader (2.1.2) in de rechterbenedenhoek van de monitor symboliseert – bovendien als vergroting – de locatie van de getoonde vergroting.
• Op de monitor (1.11) worden maximaal 9 verkleinde
afbeeldingen getoond, inclusief de eerder in normale
grootte bekeken opname die door een rode rand is
gemarkeerd.
Door de instelknop naar links te draaien (tegen de
klokwijzers in, uitgaande van de normale grootte), kunt
u gelijktijdig 4 -, resp. door verder te draaien 9 opnamen op de monitor bekijken.
Uitvoerige handleiding / Weergavemodus / 97
Met de vier kruisknoppen (1.14) kunt u vrij tussen de
verkleinde afbeeldingen navigeren, het betreffende
beeld wordt gemarkeerd. Dit beeld kunt u door de
instelknop (1.13) naar rechts te draaien weer op normale grootte brengen.
Opmerking: Bij de weergave van 9 beelden wordt
door de instelknop verder naar links te draaien het
rode kader om alle beelden geplaatst, zodat vervolgens per blok snel kan worden ”gebladerd”.
C. Wissen van opnamen
Zolang een opname op de monitor wordt getoond, kan
deze eventueel ook op dat moment worden gewist. Dit
kan nuttig zijn als de opnamen bijv. op andere media
werden opgeslagen, als ze niet meer nodig zijn of wanneer meer geheugen op de kaart nodig is.
De LEICA DIGITAL-MODUL-R biedt u de mogelijkheid
naar behoefte afzonderlijke of gelijktijdig alle opnamen
te wissen.
Procedure
Druk op de DELETE-knop (1.9).
• Op de monitor (1.11) verschijnt het betreffende
menu in beeld.
Opmerkingen:
• Voor het wissen is het niet van belang of een opname in normale groote wordt getoond of dat meerdere verkleinde opnamen worden weergegeven.
• Bij beveiligde opnamen moet de wisbescherming
eerst worden opgeheven voordat ze kunnen worden
gewist (zie hiervoor ook het volgende gedeelte).
Belangrijk: Het wissen van de opnamen is definitief.
U kunt ze daarna niet meer oproepen.
Opmerkingen:
• Het wissen kan altijd door opnieuw bedienen van de
DELETE-knop worden afgebroken.
• Tijdens de gehele wisprocedure zijn de volgende
bedieningselementen, resp. hun functies niet
beschikbaar: de instelknop (1.13) evenals de MENU(1.12), PROTECT- (1.7) en INFO- (1.6) knop.
98 / Uitvoerige handleiding / Weergavemodus
De overige bediening is menugestuurd, d.w.z. in principe zoals in de gedeelten ”De instelprocedures”/
”Menufuncties” is beschreven (op pag. 85/86). Dus na
het kiezen van het beoogde menu en met behulp van
de kruisknoppen (1.14) en de OK/OFF-knop (1.15).
In eerste instantie bepaalt u
Wissen
of u afzonderlijke
Wissen van afzonderlijke opnamen
Na het wissen verschijnt de voorgaande opname.
Wanneer echter geen opnamen meer op de kaart zijn
opgeslagen, verschijnt de melding:
Geen geldige afbeelding om weer te geven .
Huidige Beeld ,
of
gelijktijdig alle opnamen wilt wissen
Wissen
De indicaties na het wissen
Alle Beelden .
Opmerking: Als de getoonde opname is beschermd
(zie pag. 100), kan in het submenu de functievariant
Huidige Beeld niet worden gekozen.
Bij het wissen van alle opnamen moet u – als bescherming tegen onbedoeld wissen – in een tussenstap nog
een keer bevestigen dat u werkelijk alle beelden op de
geheugenkaart wilt wissen.
Wissen van alle opnamen op de geheugenkaart
Na het wissen verschijnt de melding:
Geen geldige afbeelding om weer te geven .
Als echter een of meerdere opnamen tegen wissen zijn
beschermd, verschijnt deze, resp. de eerste van deze
opnamen.
Opmerking: Door het wissen van een opname worden
de volgende opnamen op het beeldtelwerk (2.2.4) volgens het volgende voorbeeld opnieuw genummerd:
Wist u bijvoorbeeld beeld nr. 3, wordt het beeld dat
voorheen nr. 4 was vervolgens nr. 3, het beeld dat
voorheen nr. 5 was, wordt nr. 4, enz. Dit geldt echter
niet voor de bestandsnummering op de SD-kaart (bij
de INFO-weergave, zie pag. 84) van de resterende
beeldbestanden in de map (2.2.12), die in principe
ongewijzigd blijft.
Uitvoerige handleiding / Weergavemodus / 99
D. Beschermen van opnamen/
Opheffen van de wisbescherming
De op de geheugenkaart geregistreerde opnamen kunnen tegen onbedoeld wissen worden beschermd. Deze
wisbescherming kan altijd weer worden opgeheven.
Opmerkingen:
• Voor het beschermen van opnamen of het opheffen
van de wisbescherming is het niet van belang of een
opname in normale groote wordt getoond of dat
meerdere verkleinde opnamen worden weergegeven.
• Zie het vorige gedeelte voor de handelingen/reacties bij het wissen van beschermde opnamen.
Wanneer u toch wilt wissen, heft u de bescherming
zoals hierna beschreven op.
• De wisbescherming is alleen bij de Digital-Modul-R
effectief.
• Zelf beschermde opnamen worden bij het formatteren van de geheugenkaart gewist (zie hiervoor ook
het volgende gedeelte).
• Bij SD-geheugenkaarten kunt u onbedoeld wissen
verhinderen door de schakelaar voor schrijfbeveiliging van de kaart (zie pag. 80) in de met LOCK
gemarkeerde stand te schuiven.
100 / Uitvoerige handleiding / Weergavemodus
Procedure
Druk op de PROTECT-knop (1.7).
• Op de monitor (1.11) verschijnt het betreffende submenu in beeld.
De overige bediening is menugestuurd, d.w.z. in principe zoals in de gedeelten ”De instelprocedures”/
”Menufuncties” is beschreven (op pag. 85/86). Dus in
meerdere stappen na het kiezen van het beoogde
menu en met behulp van de kruisknoppen (1.14) en de
OK/OFF-knop (1.15).
In eerste instantie bepaalt u
Beveiligen
of u afzonderlijke
Huidige Beeld ,
of
gelijktijdig alle opnamen wilt beschermen
Beveiligen
Alle Beelden ,
resp.
of u een evt. actieve wisbescherming voor een afzonderlijke opname
Beveiligen annuleren
Huidige Beeld ,
of
voor alle opnamen wilt opheffen
Opmerkingen:
• De instelling kan altijd door opnieuw bedienen van
de PROTECT-knop worden afgebroken.
• Tijdens de gehele instelprocedure zijn de volgende
bedieningselementen, resp. hun functies niet
beschikbaar: de instelknop (1.13) evenals de MENU(1.12), DELETE- (1.9) en INFO- (1.6) knop.
Beveiligen annuleren
Alle Beelden .
Opmerking: Bij de volgende onmogelijke functies verschijnt de menutekst als aanduiding hiervoor in het wit
in plaats van zwart:
a. Beschermen van een reeds beschermde opname,
resp.
b. als alle opnamen al beschermd zijn, evenals
c. het opheffen van de wisbescherming bij een onbeschermde opname, resp.
d. als geen opnamen beschermd zijn.
Als u alle opnamen wilt beschermen of de wisbescherming van alle opnamen wilt opheffen, moet u – als
beveiliging tegen onbedoelde instellingen – uw keuze
in een tussenstap nog eens bevestigen.
De indicaties na het beschermen/
Opheffen van de wisbescherming
Na het verlaten van de menusturing verschijnt het oorspronkelijke monitorbeeld weer; bij beschermde opnamen met de betreffende indicatie
(2.1.1/.7).
Opmerking: De indicatie
verschijnt ook als een
reeds beschermde opname wordt opgeroepen.
Achteraf verlagen van de resolutie
U kunt de resolutie (zie hiervoor ook pag. 89) van een
reeds opgeslagen opname achteraf verlagen. Dit is
vooral raadzaam als u de resterende geheugencapaciteit op de kaart wilt vergroten, de opname als bijlage
aan een e-mail wilt toevoegen of als deel van een website wilt gebruiken.
Er zijn maximaal 3 niveaus beschikbaar voor verlaging,
die altijd aan twee compressiepercentages (zie hiervoor ook pag. 89) zijn gekoppeld: 2896 x 1920 /
Groot JPEG fine, 1920 x 1280 / Medium JPEG fine
en 1280 x 848 / Klein JPEG basic.
Opmerking: De resolutie kan alleen worden verlaagd
als minstens één lagere resolutie dan die van de oorspronkelijke opname beschikbaar is.
Instellen van de functie
Kies in het menu (zie pag. 70/86) Format veranderen
(3.7) en in het bijbehorende submenu het gewenste
formaat.
• In het submenu verschijnt eerst een zandloper als
aanduiding dat de record wordt omgerekend. Bij
gebruik van de INFO-functie (zie pag. 26) worden de
nieuwe eigenschappen (2.1.10 g/h) aangegeven.
Opmerkingen:
• De omrekening van de beeldrecords naar het nieuwe
formaat kan enkele seconden duren.
• Nieuwe resolutievarianten vervangen die met de
oorspronkelijke resolutie en nemen ook hun beeldnummers over.
Uitvoerige handleiding / Weergavemodus / 101
Formatteren van de geheugenkaart
Gewoonlijk is het niet nodig de geheugenkaart te formatteren (te initialiseren). Dit is echter wel nodig als
de foutmelding SD-kaard error wordt getoond.
Het is echter raadzaam regelmatig de geheugenkaart
te formatteren, omdat bepaalde restbestanden (begeleidende informatie) enige geheugencapaciteit kunnen
opeisen.
Belangrijk: Bij het formatteren gaat alle op de kaart
aanwezige informatie als opnamebestanden en alle
overige gegevens zoals muziekbestanden onherroepelijk verloren. Maak er daarom een gewoonte van al uw
opnamen altijd zo snel mogelijk op een veilig geheugenmedium, bijv. de harde schijf van uw computer, op
te slaan.
Opmerkingen:
• Schakel de Digital-Modul-R niet uit terwijl de geheugenkaart wordt geformatteerd.
• Als de geheugenkaart in een ander apparaat, bijv.
een computer is geformatteerd, moet u deze in de
Digital-Modul-R opnieuw formatteren.
• Als uw geheugenkaart niet is te formatteren, vraagt
u uw dealer of Leica om raad.
• Bij het formatteren van de geheugenkaart worden
zelfs beschermde opnamen (zie vorige gedeelte)
gewist.
102 / Uitvoerige handleiding / Weergavemodus
Procedure
Kies in het menu (zie pag. 70/86) Formatteren (3.18).
• Op de monitor (1.11) verschijnt het betreffende submenu.
Daarna moet u – als beveiliging tegen onbedoelde
instellingen – in het bijbehorende submenu bevestigen
dat u de geheugenkaart werkelijk wilt formatteren.
De indicaties bij het formatteren
• Tijdens de bewerking verschijnt bovendien kortstondig in het submenu de zandloper
, daarna verdwijnt het submenu en verschijnt in het verder lege
monitorbeeld even de indicatie Geen geldige
afbeelding om weer te geven, en tenslotte weer de
menupunten.
Gegevensoverdracht naar een computer
De LEICA DIGITAL-MODUL-R is compatibel met de volgende besturingssystemen:
• Microsoft® Windows®: Windows® 98, Windows® ME,
Windows® 2000, Windows® XP
• Apple® Macintosh®: Mac® OS 9, Mac® OS X
Voor de overdracht van gegevens naar een computer is
de Digital-Modul met een IEEE 1394 Firewire-interface
uitgerust. Dit maakt de uiterst snelle gegevensoverdracht naar computers met een gelijksoortige interface
mogelijk. De gebruikte computer moet een FireWireaansluiting (IEEE 1394, voor rechtstreekse aansluiting
van de Digital-Modul-R) hebben of met een kaartlezer
voor SD-kaarten zijn uitgerust.
Belangrijk: De FireWire-stekkers van de meegeleverde kabels (H) zijn verschillend – overeenkomstig de
verschillende busmaten op de Digital-Modul-R (1.25),
resp. computer, d.w.z. ze passen helemaal niet in de
”verkeerde” bussen. Gewoonlijk is de verbinding daarom
”automatisch” goed met de meegeleverde adapter (I).
Let er toch op ze niet te verwisselen en gebruik geen
kracht, omdat anders verkeerde polariteit kan ontstaan – dit kan schade aan de toestellen veroorzaken.
Opmerking: Bij het gebruik van een FireWire-verbinding moet op het volgende worden gelet: Bij aansluiting van twee of meer apparaten op een computer,
resp. door middel van een verdeler (”hub”) of verlengkabels, kunnen functiestoringen voorkomen.
Aansluiting en gegevensoverdracht
met Windows® 98 SE
1. Kies in het menupunt Interface (3.21) de functie
Disc en schakel daarna de Digital-Modul-R uit en
weer in.
2. Sluit de Digital-Modul-R met de meegeleverde FireWire-kabel (H, en evt. de meegeleverde adapter I)
op een FireWire-bus van de computer aan.
3. Wanneer de Digital-Modul-R voor de eerste keer wordt
aangesloten, de installatie-cd van Windows® 98 SE
bij de hand houden, omdat evt. een driver naar
de harde schijf van de computer moet worden
gekopieerd.
Als de driver voor de gegevensoverdracht al op de
harde schijf aanwezig is, gaat u verder met punt 5,
anders volgt u punt 4.
4. Leg de installatie-cd van Windows® 98 SE in een
cd-station van uw computer en volg de aanwijzingen
op het beeldscherm. Nu moet evt. de computer
opnieuw worden gestart.
5. Na de geslaagde aansluiting verschijnt de geheugenkaart van de Digital-Modul-R als stationsletter
op het beeldscherm van uw computer. Gelijktijdig
verschijnt een FireWire-symbool op de monitor
(1.11) van de Digital-Modul-R.
6. Nu kunt u van daaruit de beelden zoals gewoonlijk
met Windows® -Verkenner naar een map op uw
computer kopiëren en verwerken.
Aansluiting en gegevensoverdracht
met Windows® 2000, Windows® XP
1. Kies in het menupunt Interface (3.21) de functie
Disc en schakel daarna de Digital-Modul-R uit en
weer in.
2. Sluit de Digital-Modul-R met de meegeleverde FireWire-kabel (H, en evt. de meegeleverde adapter I)
op een FireWire-bus van de computer aan.
3. Na de geslaagde aansluiting verschijnt de geheugenkaart van de Digital-Modul-R als stationsletter
op het beeldscherm van uw computer. Gelijktijdig
verschijnt een FireWire-symbool op de monitor
(1.11) van de Digital-Modul-R.
4. Nu kunt u van daaruit de beelden zoals gewoonlijk
met Windows®-Verkenner naar een map op uw
computer kopiëren en verwerken.
Uitvoerige handleiding / Gegevensoverdracht naar en computer / 103
Aansluiting en gegevensoverdracht
met Mac® OS 9 en Mac® OS X
1. Kies in het menupunt Interface (3.21) de functie
Disc en schakel daarna de Digital-Modul-R uit en
weer in.
2. Sluit de Digital-Modul-R met de meegeleverde FireWire-kabel (H, en evt. de meegeleverde adapter I)
op een FireWire-bus van de computer aan.
Belangrijk: De FireWire-stekkers van de meegeleverde kabels (H) zijn verschillend – overeenkomstig
de verschillende busmaten op de Digital-Modul-R
(1.25), resp. computer, d.w.z. ze passen helemaal
niet in de ”verkeerde” bussen. Gewoonlijk is de verbinding daarom ”automatisch” goed met de meegeleverde adapter (I).
Let er toch op ze niet te verwisselen en gebruik
geen kracht, omdat anders verkeerde polariteit kan
ontstaan – dit kan schade aan de toestellen veroorzaken.
3. Na de geslaagde aansluiting verschijnt de geheugenkaart van de Digital-Modul-R als stationsletter
op het beeldscherm van uw computer. Gelijktijdig
verschijnt een FireWire-symbool op de monitor
(1.11) van de Digital-Modul-R.
4. Voor de gegevensoverdracht opent u door dubbelklikken op het betreffende pictogram de map DCIM.
U vindt hier enkele directory’s met de benaming
100LEICA, 101LEICA enz.
5. Van daaruit kunt u de beelden zoals gewoonlijk naar
een map van uw keuze kopiëren en verwerken.
Belangrijk:
• Gebruik uitsluitend de meegeleverde FireWire-kabel
(H) en evt. de meegeleverde FireWire-adapter (I).
• Zolang gegevens van de Digital-Modul-R naar de
computer worden gekopieerd, mag de verbinding in
geen geval worden onderbroken door de FireWirekabel eruit te trekken, omdat anders de computer
en/of Digital-Modul-R kan ‘crashen’ of zelfs de
geheugenkaart onherstelbaar kan worden beschadigd.
• Zolang gegevens van de Digital-Modul-R naar de computer worden gekopieerd, mag de Digital-Modul-R niet
worden uitgeschakeld of zichzelf door onvoldoende
batterijspanning uitschakelen, omdat anders de
computer kan ‘crashen’. Als bij een actieve verbinding niet op de netvoeding wordt gewerkt, mag om
dezelfde reden ook in geen geval de accu worden
verwijderd. Wanneer tijdens de gegevensoverdracht
de capaciteit van de accu onvoldoende wordt, knippert het bijbehorende symbool (2.2.6 c, zie pag. 79).
Beëindig in zo’n geval de gegevensoverdracht, schakel de Digital-Modul-R uit (zie pag. 81) en laadt de
accu op (zie pag. 78).
Wij adviseren daarom tijdens gegevenoverdracht de
Digital-Modul-R met de netadapter als accessoire
(best.nr. 14 452) op de netvoeding te gebruiken (zie
pag. 79).
104 / Uitvoerige handleiding / Gegevensoverdracht naar en computer
Aansluiting en gegevensoverdracht
naar andere computers
Met een gebruikelijke kaartlezer voor SD-geheugenkaarten kunnen de beeldbestanden ook naar andere
computers worden gekopieerd. Voor computers met
een USB-poort zijn kaartlezers met een USB-poort verkrijgbaar. Wanneer uw computer van een PCMCIA-slot
is voorzien (vaak bij draagbare modellen), zijn als alternatief hiervoor kaarten met een PCMCIA-aansluiting
verkrijgbaar. Deze accessoires en meer informatie
vindt u in een computerspeciaalzaak.
Afstandsbediening via de FireWire-verbinding
met Mac® en Windows ®
De Digital-Modul-R kan met de software FlexColor
direct op de computer worden geactiveerd. Deze Imacon software kan na registratie van uw Digital-Modul-R
op de homepage van Leica
www.leica-camera.com/digitalekameras/digitalmodul/
downloads/index.e html
gratis in de meest actuele versie worden gedownload:
1. Installeer de FlexColor software op uw computer.
(Beschrijving op de download - pagina).
2. Kies in het menupunt Interface (3.21) de functie
Camera en schakel daarna de Digital-Modul-R uit
en weer in.
3. Sluit de Digital-Modul-R met de meegeleverde FireWire-kabel (H) aan op een vrije FireWire-bus van uw
computer en schakel de DMR in.
Belangrijk: De FireWire-stekkers van de meegeleverde kabels (H) zijn verschillend – overeenkomstig
de verschillende busmaten op de Digital-Modul-R
(1.25), resp. computer, d.w.z. ze passen helemaal
niet in de ”verkeerde” bussen. Gewoonlijk is de verbinding daarom ”automatisch” goed met de meegeleverde adapter (I).
Let er toch op ze niet te verwisselen en gebruik
geen kracht, omdat anders verkeerde polariteit kan
ontstaan – dit kan schade aan de toestellen veroorzaken.
4. Start FlexColor.
5. De geslaagde verbinding van uw computer met de
DMR herkent u aan het betreffende symbool op de
monitor (1.11) en de aanduiding CAMERA ONLINE in
de voetnoot van Flexcolor.
6. U kunt in het hoofdvenster van Flexcolor op de knop
CAPTURE klikken om uw LEICA R8/R9 te activeren.
De opname wordt direct naar de harde schijf van de
computer gekopieerd, d.w.z. in de map opgeslagen die
in het thumbnail-venster van FlexColor wordt geselecteerd. Wanneer u geen andere map kiest, worden deze
gegevens in C:\Scratchpad opgeslagen. De zojuist
opgenomen beelden worden daarbij automatisch in
FlexColor geopend.
Opmerking: Wanneer u direct met FlexColor op de
computer opslaat, worden de beeldbestanden slechts
in het bestandsformaat Imacon ”FFF”- op de harde
schijf van uw computer opgeslagen. De camera is pas
na het volledig kopiëren van het vorige beeldbestand
in staat het volgende beeld op te nemen, d.w.z. serieopnamen zijn daarbij niet mogelijk. Dit geldt voor activeren op de camera en de computer.
Uitvoerige handleiding / Afstandsbediening / 105
Installatie van de bijgevoegde software
Tot de leveringsomvang van de LEICA DIGITAL-MODUL-R
behoort een cd-rom (J). Hierop staat het programma
Adobe® Photoshop® Elements® 3. Met deze software
kunt u de opnamen van uw Digital-Modul-R professioneel organiseren, bewerken, afdrukken en archiveren.
Systeemvereisten
Microsoft® Windows® XP Professional of Home Edition
met Service Pack 1; Windows® 2000 met Service Pack 4
of hoger; Mac OS X v.10.2.8 of v.10.3
Installatie
Op Macintosh® -computers:
1. Leg de meegeleverde cd in een cd- of dvd-station
van uw computer.
2. Open een venster voor het station en start daar de
installatie door te dubbelklikken en volg de aanwijzingen van het installatieprogramma.
Op Windows® -computers:
1. Leg de cd in uw cd- of dvd-station.
2. Het installatieprogramma start nu automatisch.
Volg de aanwijzingen. Als de installatie niet automatisch begint, opent u Windows® Verkenner en klikt u
op uw cd- of dvd-station. In het rechter venster van
Windows® Verkenner ziet u het bestand
”Setup.exe”. Voer dit bestand uit en volg de aanwijzingen van het installatieprogramma.
Opmerking: Het seriennummer is op de papieren
hoes van de cd gedrukt.
Andere zaken
Accessoires
Best. nr.
Met onbewerkte gegevens werken
Bij de keuze van het beeldformaat DNG (RAW) hebt u
de mogelijkheid de verschillende parameters, resp.
beeldeigenschappen zelf te beïnvloeden. Hiervoor hebt
u een beeldbewerkingsprogramma nodig dat onbewerkte gegevens in het gestandaardiseerde DNG-formaat opent, bijvoorbeeld het meegeleverde Adobe®
Photoshop® Elements® 3 of Adobe® Photoshop® CS
met de Camera-RAW-Plugin vanaf versie 2.3, of FlexColor (via de homepage van Leica te downloaden):
Lithium Ionen accu
14 447
www.leica-camera.com/digitalekameras/digitalmodul/
downloads/index.e html
Elektrische ontspanner
LEICA R8/R9
14 254
Elektrische kabelontspanner
LEICA R8/R9
14 255
Verlenging voor ontspanner/
kabelontspanner
14 275
LEICA REMOTE CONTROL R8/R9
14 202
Reserveonderdelen
Best. nr.
Standaard/universele instelring
Digital-Modul-R voor LEICA R8/R9
14 391
Schuif voor het verwijderen van
de camera-achterwand
412-237.001-020
Bij de bewerking hebt u de mogelijkheid achteraf parameters als witbalans, tint, gradatie, definitie enz. in te
stellen en op deze wijze een maximale beeldkwaliteit
te realiseren.
U kunt DNG-bestanden via het DMR-Content venster
van een gegevensdrager importeren. In dit geval worden deze vervolgens automatisch in het ”FFF”bestandsformaat opgeslagen. Dit formaat ontvangt de
originele onbewerkte gegevens in het bestand. Alle
bewerkingen worden in het bestand opgeslagen en
kunnen achteraf ongedaan worden gemaakt of weer
worden opgeroepen.
106 / Uitvoerige handleiding / Installatie van de software / Andere zaken
Volledig matte ring Digital-Modul-R
voor LEICA R8/R9
14 393
Microprismataring Digital-Modul-R
voor LEICA R8/R9
14 394
Volledig matte ring met rasterverdeling Digital-Modul-R voor
LEICA R8/R9
14 395
Netadapter compl. met verbindingskabels en 2 netkabels (D/USA)
14 452
Beschermende afdekking voor sensor 412-030.802-000
Oplaadapparaat compl. (met 3
stekkers en KFZ-laadsnoer
14 449
FireWire-kabel, (2 m, 4- op 6-polig)
412-237.003-000
FireWire-adapter 6- op 4-polig
412-237.004-000
Veiligheidsmaatregelen en onderhoud
Opbergen van de Digital-Modul-R
Wanneer u de Digital-Modul-R langere tijd niet
gebruikt, is het raadzaam
1. deze uit te schakelen (zie pag. 81),
2. de geheugenkaart te verwijderen (zie pag. 80) en
3. de accu te verwijderen (zie pag. 77), (na uiterlijk 3
maanden gaan de ingevoerde tijd en datum verloren, zie pag. 87).
Algemene voorzorgsmaatregelen
Gebruik de Digital-Modul niet in de onmiddellijke nabijheid van apparatuur met sterke magneetvelden zoals
elektrostatische of elektromagnetische velden (bijv.
inductie-ovens, magnetrons, monitoren van tv of computers, videospelltejes, mobiele telefoons, zendapparatuur).
• Wanneer u de Digital-Modul-R op een televisie
plaatst of in de onmiddellijke nabijheid gebruikt, kan
het magneetveld beeldregistraties verstoren.
• Hetzelfde geldt voor het gebruik in de buurt van
mobiele telefoons.
• Sterke magneetvelden, bijv. die van luidsprekers of
grote elektromotoren kunnen de opgeslagen bestanden beschadigen, resp. de opnamen verstoren.
• Als de Digital-Modul-R door het effect van elektromagnetische velden verkeerd werkt, schakelt u deze
uit, verwijdert u de accu, resp. trekt u de netstekker
van de als accessoire verkreijgbare netadapter, plaatst
u de accu weer, resp. herstelt u de netvoeding weer en
schakelt u de Digital-Modul-R opnieuw in.
Gebruik de Digital-Modul-R niet in de onmiddellijke
nabijheid van radiozenders of hoogspanningsleidingen.
• Hun elektromagnetische velden kunnen de beeldregistraties eveneens verstoren.
Bescherm de Digital-Modul-R tegen contact met insectenspray en andere agressieve chemicaliën. Benzine,
verdunner en alcohol mogen ook niet voor reiniging
worden gebruikt.
• Bepaalde chemicaliën en vloeistoffen kunnen de
behuizing van de Digital-Modul-R, resp. het oppervlak beschadigen.
• Omdat rubber en kunststof soms agressieve chemicaliën afscheiden, mogen ze niet langere tijd aan
contact met de Digital-Modul-R worden blootgesteld.
Zorg ervoor, dat zand of stof niet in de Digital-Modul-R
kan binnendringen, bijv. aan het strand.
• Zand en stof kunnen de camera en geheugenkaart
beschadigen. Let hier vooral op bij het plaatsen en
verwijderen van de kaart.
Zorg ervoor, dat geen water in de Digital-Modul-R kan
binnendringen, bijv. bij sneeuw, regen of aan het
strand.
• Vocht kan tot verkeerde functies leiden en zelfs onherstelbare schade aan uw camera, Digital-Modul-R
en geheugenkaart veroorzaken.
• Als er spetters zout water op de Digital-Modul-R zijn
gekomen, bevochtigt u een zachte doek eerst met
leidingwater, wringt deze stevig uit en wist hiermee
de Digital-Modul-R af. Daarna met een droge doek
goed nawrijven.
Veiligheidsmaatregelen en onderhoud / 107
Monitor/Dataveld
• Wanneer de Digital-Modul-R aan grote temperatuurschommelingen wordt blootgesteld, kan zich condens op de dataveld/monitor vormen. Wis deze
voorzichtig met een zachte, droge doek af.
• Als de Digital-Modul-R bij het inschakelen zeer koud
is, kan het dataveld/monitorbeeld eerst iets donkerder zijn dan normaal. Zodra het LCD-element warmer wordt, bereikt het weer de normale helderheid.
De productie van de monitor vindt plaats in een zeer
nauwkeurig proces. Zo wordt gegarandeerd, dat van
de in totaal ca. 130.000 pixels meer dan 99,995 % correct werkt en slechts 0,005 % donker blijft of altijd helder is. Dit is echter geen storing en beïnvloedt de
beeldweergave niet nadelig. Kosmische straling (bijvoorbeeld in vliegtuigen) kan pixeldefecten veroorzaken.
Condens
Als zich condens op of in de Digital-Modul-R heeft
gevormd, moet u deze uitschakelen en ongeveer 1 uur
bij kamertemperatuur laten liggen. Als kamer- en
cameratemperatuur gelijk zijn, verdwijnt de condens
vanzelf.
108 / Veiligheidsmaatregelen en onderhoud
Onderhoud
Voor de Digital-Modul-R
• Trek de stekker van de netadapter uit voordat u de
Digital-Modul-R schoonmaakt.
• Reinig de Digital-Modul-R uitsluitend met een zachte, droge doek. Hardnekkige vervuiling moet eerst
met een sterk verdund afwasmiddel worden bevochtigd – en vervolgens met een droge doek worden
afgeveegd.
Voor de accu
De oplaadbare lithium-ionen accu’s genereren stroom
door interne chemische reacties. Deze reacties worden ook door de buitentemperatuur en luchtvochtigheid beïnvloed. Zeer hoge en lage temperaturen verkorten de verblijftijd en levensduur van de accu’s.
• Verwijder de accu altijd als u de Digital-Modul-R langere tijd niet gebruikt. Anders kan de accu diep worden ontladen, d.w.z. de spanning daalt sterk, omdat
de Digital-Modul-R een geringe ruststroom verbruikt
(voor de opslag van de datum), zelfs wanneer deze is
uitgeschakeld. Een accu die diep is ontladen, kan
niet meer worden opgeladen.
• Bewaar de accu’s in volledig ontladen toestand.
Deze toestand is niet te vergelijken met diepe ontlading en is te herkennen aan de indicatie 2.2.6 c in
het dataveld (1.21). Wanneer u de Digital-Modul-R
zeer lang niet gebruikt, moet u de accu ongeveer
tweemaal per jaar gedurende ca. 15 minuten opladen om diepe ontlading te vermijden.
• Houd de accucontacten steeds schoon en vrij.
Bescherm de contacten tegen metalen voorwerpen
als paperclips of sieraden, die kortsluiting kunnen
veroorzaken. Een kortgesloten accu kan zeer heet
worden en ernstige brandwonden veroorzaken.
• Als een accu valt, controleert u daarna de behuizing
en contacten op eventuele schade. Het plaatsen van
een beschadigde accu kan ook de Digital-Modul-R
beschadigen.
• Accu’s hebben slechts een beperkte levensduur.
• Geef de schadelijke accu’s af aan een verzamelpunt
voor correcte recycling.
• Gooi accu’s nooit in vuur, omdat ze anders kunnen
exploderen.
Voor de oplaadapparaat
• Wanneer de oplaadapparaat in de buurt van radioontvangers wordt gebruikt, kan de ontvangst worden verstoord, zorg voor een afstand van minimaal
1 m tussen de apparaten.
• Wanneer de oplaadapparaat wordt gebruikt, kan
deze geluid (”zoemen”) veroorzaken – dit is normaal
en geen storing.
• Trek de oplaadapparaat uit de netvoeding als deze
niet wordt gebruikt, omdat ook bij uitgeschakelde
camera en niet geplaatste accu een (zeer geringe)
hoeveelheid stroom wordt verbruikt.
• Houd de contacten van het oplaadapparaat steeds
schoon.
Voor geheugenkaarten
• Zolang een opname wordt opgeslagen of de geheugenkaart wordt uitgelezen, mag deze niet worden
verwijderd, de Digital-Modul-R mag niet worden uitgeschakeld en niet aan trillingen worden blootgesteld.
• Geheugenkaarten moeten als bescherming in principe uitsluitend in het meegeleverde antistatische
foedraal worden bewaard.
• Bewaar geheugenkaarten niet op een plaats waar ze
aan hoge temperaturen, direct zonlicht, elektromagnetische velden of statische ontlading worden blootgesteld.
• Laat de geheugenkaart niet vallen en buig deze niet,
omdat deze anders beschadigd kan worden en de
opgeslagen gegevens verloren kunnen gaan.
• Verwijder de geheugenkaart in principe als u de
Digital-Modul-R langere tijd niet gebruikt.
• Raak de aansluitingen aan de achterzijde van de
geheugenkaart niet aan en houd ze vrij van vuil, stof
en vocht.
• Het is raadzaam de geheugenkaart af en toe te formatteren, omdat voor de fragmentering bij het wissen enige geheugencapaciteit nodig kan zijn.
Opbergen
• Verwijder voor het bewaren van de Digital-Modul-R
in principe de accu en geheugenkaart.
• Bewaar de Digital-Modul-R bij voorkeur in een gesloten en gestoffeerde houder, zodat niets er tegenaan
kan schuren en tegen stof is beschermd.
• Bewaar de Digital-Modul-R op een plaats die
beschermd is tegen hoge temperaturen en vocht. De
Digital-Modul-R moet bij gebruik in een vochtige
omgeving voor de opslag beslist volledig vrij zijn van
vocht.
• Bewaar de Digital-Modul-R om schimmelvorming te
vermijden niet langere tijd in een leren tas.
Datastructuur op de geheugenkaart
Gegevens die op een kaart zijn opgeslagen en naar een
computer worden gekopieerd, worden in de volgende
map opgeslagen:
100LEICA-, 101LEICA- enz. – de mappen kunnen
maximaal 999 opnamen opslaan.
Veiligheidsmaatregelen en onderhoud / Datastructuur / 109
Waarschuwingen
Kaart ingang open
(afdekklep boven de geheugenkaartsleuf is open)
Sluit de klep (zie pag. 80).
Geen SD-kaart
Plaats een geheugenkaart (zie pag. 80).
Volle SD-kaart
(capaciteit geheugenkaart uitgeput)
Plaats een andere geheugenkaart (zie pag. 80) of wis
niet meer benodigde opnamen (zie pag. 98/99).
SD-kaart beveiligd
(tegen wissen beschermd)
Reset de schakelaar voor de schrijfbeveiliging van de
geheugenkaart (zie pag. 80).
SD-kaart error
(afhankelijk van de kaart komt deze melding evt.
vertraagd)
Er is geen toegang tot de geheugenkaart.
Neem de kaart eruit en plaats deze opnieuw (zie pag.
80). Mogelijk is de geheugenkaart beschadigd.
110 / Waarschuwingen
Geen geldige afbeelding om weer te geven
Er zijn geen opnamen op de geplaatste kaart opgeslagen.
Voor weergave moeten eerst nog opnamen plaatsvinden of een andere kaart met opgeslagen opnamen
worden geplaatst (zie pag. 80).
Data overdracht
De beeldgegevens worden nu naar de SD-kaart gekopieerd.
Andere functies voor beeldverwerking zijn ondertussen niet mogelijk.
Error code XX
Vraag uw Leica-handelaar of de vertegenwoordiging
van Leica in uw land om relevante informatie.
Storingen en oplossingen
1.
De Digital-Modul-R reageert niet op inschakelen.
1.1 Is de accu goed geplaatst, resp. het oplaadapparaat goed aangesloten?
De accu wordt uitsluitend buiten de Digital-Modul-R
opgeladen.
1.2 Is de accuconditie voldoende?
Gebruik een opgeladen accu.
5.
2.
7.
Onmiddellijk na het inschakelen schakelt de
Digital-Modul-R zichzelf weer uit.
2.1 Als de accuconditie onvoldoende is om de
Digital-Modul-R te gebruiken,
de accu opladen of een opgeladen accu plaatsen.
2.2 Is er sprake van condens?
Dit komt voor als de Digital-Modul-R van een
koude naar een warme plaats wordt gebracht.
Wacht tot de condens is verdampt.
De zojuist genomen opname wordt niet op de
monitor getoond.
5.1 Is (bij instelling van de Digital-Modul-R in de opnamemodus) de Auto Weergave-functie ingeschakeld?
6. De opname kan niet worden getoond.
6.1 Is een geheugenkaart geplaatst?
6.2 Er zijn geen gegevens op de geheugenkaart.
Ondanks aansluiting op een computer zijn de
gegevens niet te kopiëren.
7.1 Controleer of de computer en Digital-Modul-R
goed met elkaar verbonden zijn.
8. De tijd en datum zijn onjuist.
8.1 De Digital-Modul-R werd lange tijd niet gebruikt;
vooral bij verwijderde accu.
Stel datum en tijd in.
3. De opname kan niet worden opgeslagen.
3.1 Is een geheugenkaart geplaatst?
3.2 De capaciteit van de geheugenkaart is onvoldoende.
Wis niet meer benodigde opnamen voordat u een
nieuwe plaatst.
4. De monitor is te licht of te donker.
4.1 Stel de gewenste helderheid in.
Storingen en oplossingen / 111
Index
Indicaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68/69
Accessoires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Installatie van de bijgevoegde software . . . . . . . . . 106
Terugzetten van alle individuele menu-instellingen. . . 94
Accu
Indicaties accuconditie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Opladen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Plaatsen in/verwijderen uit de Digital-Modul-R . . 77
ISO-filmgevoeligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Tijd en datum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Kleurverzadiging, zie beeldeigenschappen
Uitschakeling, automatische . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Kontrast, zie beeldeigenschappen
Uitsnede, keuze van, zie weergavemodus . . . . . . . . 96
Leveringsomvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Veiligheidsmaatregelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Lus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Vergroten, zie weergavemodus en bekijken opname
Menupunten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Verkorte handleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Menusturing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Volume, instellen van de toetsbevestigingstonen
(terugmelding) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Beeldeigenschappen/contrast, scherpte,
kleurverzadiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Beeldfrequentie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Bekijken van de opname
Met de Auto Weergave-functie
(automatische weergave) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Met de PLAY-functie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Belichtingsserie, automatische . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Benaming van de onderdelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Beschermen van opnamen/
opheffen van de wisbescherming . . . . . . . . . . . . 100
Menutaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Monitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70/84
Helderheid instellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Kontrast instellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Netvoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Onderdelen, benaming van de . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Compressiepercentage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Ontspanner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Datastructuur op de geheugenkaart . . . . . . . . . . . . 110
Opbergen van de Digital-Modul-R . . . . . . . . . . . . . 109
Dataveld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69/89
Opname- en weergavemodi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Formatteren van de geheugenkaart . . . . . . . . . . . . 102
Reserveonderdelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Fotograferen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Resolutie
Achteraf verminderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Instellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Gegevensoverdracht naar een computer . . . . . . . . 103
Geheugenkaart, plaatsen en verwijderen . . . . . . . . . 80
Geluiden (toetsbevestigings- of terugmeldtonen) . . 88
Histogram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
In-/uitschakelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
112 / Index
Scherpte, zie beeldeigenschappen
Serieopnamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Storingen en oplossingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Technische gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Waarschuwingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64/110
Weergavemodus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Afzonderlijke opnamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Gelijktijdig vier/negen afzonderlijke opnamen . . 97
Uitsnede, keuze van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Vergroten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Wissen van de opname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Afzonderlijke opnamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Alle opnamen op de geheugenkaart . . . . . . . . . . . 99
Witbalans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Zelfontspanner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Toestelbeschrijving en
technische gegevens
Digital-Modul-R
Type Zelf te verwisselen digitale module; volledig compatibel met LEICA R8 en R9, alle Leica R-objectieven en alle
Leica objectieven met ”R-stuurnokken”; tweedelig: dataachterwand en voedingseenheid.
Opnameformaat/beeldsensor 3872 x 2576 pixel
(10 Mpixel) CCD-chip, actief veld 26,4 x 17,6 mm,
verlengingsfactor 1,37.
Resolutie Naar keuze: 3872 x 2576, 2576 x 1712,
1936 x 1280, 1280 x 848 pixel.
Dataformaten DNG (onbewerkte gegevens), TIFF, 2 JPEGcompressieniveaus.
Bestandsgrootte DNG: 21 Mbyte, TIFF: 29/58 Mbyte.
Kleurdiepte 16 bits
Kleurruimte AdobeRGB, sRGB.
Filmgevoeligheid ISO 100 tot ISO 1600.
Witbalans Automatisch, handmatig, 6 voorinstellingen,
instelling kleurtemperatuur.
Geheugenmedium SD-kaart tot 2 GB, grotere SD-kaart
met Firmware-update.
Monitor 1,8”-kleurendisplay met 130.338 pixels.
Dataveld Zwart-wit-display voor indicatie van de instellingen: beeldtelwerk, ISO, belichtingscorrectie, accuconditie,
zelfontspanner, compressie, resolutie, Moiré aan/uit, witbalans.
Menu Scherpte, kleurverzadiging, contrast, beeldnummering, monitorcontrast en -helderheid, duur Auto-weergave,
histogram aan/uit, audio-histogram aan/uit, energiebesparing, kaart formatteren, alarmsignalen, datum, tijd,
gebruikersprofielen, firmware-update, reset.
Menutalen Duits, Engels, Frans, Spaans, Italiaans, Japans
en Nederlands.
Interface IEEE 1394 FireWire.
In-/uitschakelen Met hoofdschakelaar aan de achterzijde van de Digital-Modul-R, naar keuze zelfstandig uitschakelen van de Digital-Modul-R na ca. 2/5/10 minuten
(stand-by functie), opnieuw activeren door aantippen van
een van de ontspanners of uit- en inschakelen van de
Digital-Modul-R.
Sluiterlift Motorisch, met behulp van de voedingseenheid.
Max. belichtingstijd 16 seconden
Serieopname 2 beelden/s, max. 10 beelden per serie.
Automatische belichtingsserie Naar keuze: 3 opnamen
met 1/2 of 1 EV trappen.
Compatibiliteit Mac® OS 9.x–Mac® OS X, Windows® 98/
ME/2000/XP.
Software Adobe® Photoshop® Elements® 3 (Mac/Win).
Zelfontspanner Voorlooptijd naar keuze 2 of 12 s (indicatie door knipperende lichtdiode (LED) aan de voorzijde van
de camera evenals overeenkomstig symbool in het dataveld).
Gebruiksomstandigheden 0 tot +40°C
Voeding Oplaadbare Lithium-ionen accu, 7,4 V, 1800 mAh
Oplaadapparaat Ingang: wisselspanning 100–240 V,
50/60 Hz, automatische omschakeling; uitgang: gelijkspanning 8,4 V, 1,2 A.
Schroefdraad statief A1/4 DIN 4503 (1/4”).
Afmetingen (B x H x D) met LEICA R9: 158 x 140 x 89mm
Gewicht Digitale module met voedingseenheid en accu:
725 g, compleet met LEICA R9: 1395 g
Netadapter
Ingang Wisselspanning 100–240 V, 50/60 Hz, automatische omschakeling
Uitgang Gelijkspanning 8 V, max. 3,2 A
Afmetingen (B x H x D) 45 x 28 x 95 mm (alleen behuizing)
Gewicht ca. 195 g (Behuizing compleet met camera-verbindingssnoer en 1 netsnoer)
Leveringsomvang LEICA DIGITAL-MODUL-R , voedingseenheid voor sluiterlift en voeding, universele matte ring
met beeldveldbegrenzing voor digitale toepassing, gereedschap voor het verwijderen van standaard achterwand,
lithium-ionen accu 7.4 V/1800 mAh, oplaadapparaat
100–240 V met netstekkers (Euro, GB, USA), oplaadsnoer
voor 12 V en 24 V Kfz-aansluiting, 512 MB SanDisc Ultra II
SD-kaart, sensor-beschermdeksel, tas voor het opbergen
van de LEICA DIGITAL-MODUL-R, FireWire-kabel met adapter (4- resp. 6-polig), Adobe® Photoshop® Elements® 3
(Mac/Win).
Wijziging in constructie, uitvoering en aanbieding voorbehouden.
Technische gegevens / 113
Leica Academie
Naast hoogwaardige producten uit de topklasse voor
observatie tot en met weergave bieden wij reeds vele
jaren als bijzondere service in de Leica Akademie
praktijkgerichte seminars en opleidingen aan. Hier
kunnen zowel beginners als gevorderde foto-enthousiastelingen kennis vergaren over fotografie, projectie
en vergroting.
De inhoud van de cursussen – die in modern uitgeruste cursusruimten in de fabriek in Solms en in het
nabijgelegen landgoed Altenberg worden verzorgd
door een hoog opgeleid team van vakdocenten –
varieert van algemene fotografie tot interessante
specialisaties en omvat een overvloed van suggesties,
informatie en adviezen voor de praktijk.
Nadere inlichtingen en het actuele seminarprogramma
zijn verkrijgbaar bij:
Leica Camera AG
Leica Akademie
Oskar-Barnack-Str. 11
D-35606 Solms
Tel.:
+49 (0) 64 42-208-421
Fax:
+49 (0) 64 42-208-425
e-mail:
[email protected]
114 / Service
Leica op internet
Actuele informatie over producten, wetenswaardigheden, evenementen en de onderneming Leica krijgt
u op onze homepage op internet onder:
http://www.leica-camera.com
Leica informatiedienst
Technische vragen over het Leica programma worden
schriftelijk, telefonisch of per e-mail beantwoord door
de Leica Informations-Service:
Leica Camera AG
Informations-Service
Postfach 1180
D-35599 Solms
Tel.:
+49 (0) 64 42-208-111
Fax:
+49 (0) 64 42-208-339
e-mail:
[email protected]
Leica klantendienst
Voor het onderhoud van uw Leica uitrusting alsmede
in geval van schade kunt u gebruik maken van de
Customer Service van Leica Camera AG of de reparatieservice van een nationale vertegenwoordiging van
Leica (voor adressenlijst zie garantiebewijs). Wend u
tot een erkende Leica-speciaalzaak.
Leica Camera AG
Customer Service
Solmser Gewerbepark 8
D-35606 Solms
Tel.:
+49 (0) 64 42-208-189
Fax:
+49 (0) 64 42-208-339
e-mail:
[email protected]