ŠKODA Roomster
ŠKODA Praktik
INSTRUCTIEBOEKJE
Inleiding
U heeft gekozen voor een Škoda. Hartelijk dank voor uw vertrouwen.
Met uw nieuwe Škoda krijgt u een wagen in uw bezit met de modernste techniek en talrijke uitrustingen, die
u in het dagelijkse verkeer zeker zult willen gebruiken. Daarom adviseren wij u, dit instructieboekje aandachtig
te lezen, zodat u uw wagen snel en volledig leert kennen.
Mocht u vragen over of problemen met uw wagen hebben, neem dan contact op met een Škoda Servicepartner
of de importeur. Daar zijn vragen, opmerkingen en kritiek altijd welkom.
Afwijkende nationale wettelijke bepalingen hebben voorrang op de in dit instructieboekje verstrekte infor-
matie.
Wij wensen u veel plezier met uw Škoda en te allen tijde een goede reis.
Uw Škoda Auto
s9mk.4.book Page 1 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Inleiding2
Wagendocumentatie
In de wagendocumentatie van uw wagen vindt u naast dit ’instructie-
boekje’ ook het ’Serviceplan’ en ’Hulp onderweg’. Bovendien kunnen
afhankelijk van type en uitrustingsniveau verschillende instructieboekjes
en aanvullingen op het instructieboekje aanwezig zijn (bijvoorbeeld
radio-instructieboekje).
Als u een van bovengenoemde documenten mist, neem dan direct
contact op met een specialist, die u verder zal helpen.
Let erop dat de informatie in de technische wagendocumentatie altijd
voorrang heeft op de in dit instructieboekje verstrekte informatie.
Instructieboekje
In dit instructieboekje worden altijd alle uitrustingsvarianten
beschreven, zonder dat deze als meeruitvoering, modelvariant of
marktafhankelijke uitrusting worden aangegeven.
Daarom hoeven in uw wagen niet alle uitrustingscomponenten die in dit
instructieboekje worden beschreven, aanwezig te zijn.
De uitrustingsomvang van uw wagen wordt beschreven in de verkoopdo-
cumentatie die u bij de aanschaf van de wagen hebt ontvangen. Meer
informatie krijgt u bij uw Škoda-dealer.
De afbeeldingen kunnen op kleine details afwijken van uw wagen; zij zijn
slechts als algemene informatie op te vatten.
Behalve de informatie over de bediening vindt u in het instructieboekje
ook belangrijke gebruiks- en onderhoudsinformatie voor uw veiligheid en
voor het waardebehoud van uw wagen. U vindt hierin waardevolle tips
en ondersteuning. Bovendien komt u te weten, hoe u veilig, economisch
en milieuvriendelijk met uw wagen kunt rijden.
Houd om veiligheidsredenen ook rekening met de informatie over
accessoires, wijzigingen en het vervangen van onderdelen
bladzijde 172.
Maar ook de andere hoofdstukken van dit instructieboekje zijn belang-
rijk, het deskundige gebruik van de wagen dient - naast het regelmatig
verzorgen en onderhouden - voor het waardebehoud en is bovendien in
vele gevallen één van de voorwaarden bij eventuele garantieclaims.
Het Serviceplan
Bestaande uit:
wagengegevens;
service-intervallen;
overzicht van de onderhoudswerkzaamheden;
bewijs voor het onderhoud;
bevestiging van de mobiliteitsgarantie (geldt alleen in sommige
landen);
belangrijke aanwijzingen voor de garantie.
De bevestigingen van uitgevoerde servicewerkzaamheden zijn één van
de voorwaarden bij eventuele garantieclaims.
Daarom altijd het Serviceplan overleggen als u uw wagen naar een speci-
alist brengt.
Als u het Serviceplan bent verloren of als dit versleten is, wendt u zich
dan tot de specialist die het regelmatige onderhoud aan uw wagen
uitvoert. Hier krijgt u een duplicaat van het document, waarin alle tot op
heden uitgevoerde servicewerkzaamheden gedocumenteerd worden.
Hulp onderweg
Bevat de belangrijkste telefoonnummers in de afzonderlijke landen
evenals adressen en telefoonnummers van de Škoda-importeurs.
s9mk.4.book Page 2 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Inhoudsopgave 3
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Inhoudsopgave
Opbouw van dit instructieboekje
(toelichtingen)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bestuurdersruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Beknopte informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Basisfuncties en belangrijke aanwijzingen . . . . .
Instrumenten en controlelampjes . . . . . . . . . . .
Overzicht instrumentenpaneel . . . . . . . . . . . . . . . .
Toerenteller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Snelheidsmeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Koelvloeistoftemperatuurmeter . . . . . . . . . . . . . . .
Brandstofmeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Teller voor afgelegde afstand . . . . . . . . . . . . . . . . .
Service-intervalindicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Digitale klok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Schakeladvies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Multifunctie-indicatie (boordcomputer) . . . . . . . .
MAXI DOT-display (informatiedisplay) . . . . . . . . . .
Auto-Check-Control . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Controlelampjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Openen en sluiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sleutels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vergrendeling / ontgrendeling . . . . . . . . . . . . . . . .
Kindersloten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Centrale vergrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afstandsbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Alarmsysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Interieurbewaking en afsleepalarm . . . . . . . . . . . .
Elektrische ruitbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Panoramadak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Licht en zicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Licht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Binnenverlichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruitenwisser- en sproeierinstallatie . . . . . . . . . . .
Achteruitkijkspiegel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zitten en opbergen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Voorstoelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hoofdsteunen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Verwarmbare voorstoelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stoelen achterin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pedalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bagageruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Variabele bagageruimtevloer in bagageruimte .
Fietshouder in bagageruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dakdrager . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bekerhouder voorin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bekerhouder achterin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tickethouder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Asbak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sigarettenaansteker en stopcontacten . . . . . . . .
Opbergvakken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Verwarming en airconditioning . . . . . . . . . . . . . .
Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Luchtroosters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Verwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Airconditioning (handmatige airconditioning) . . .
Climatronic (automatische airconditioning) . . . . .
Wegrijden en rijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stand van het stuurwiel instellen . . . . . . . . . . . . . .
Contactslot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motor starten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motor afzetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Schakelen (schakelbak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Handrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Parkeerhulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Snelheidsregelsysteem (GRA) . . . . . . . . . . . . . . . . .
’START-STOP’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Automatische versnellingsbak . . . . . . . . . . . . . . .
Automatische versnellingsbak . . . . . . . . . . . . . . . .
Communiceren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Multifunctiestuurwiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Universele telefoonvoorbereiding GSM II . . . . . . .
Spraakbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Muziekweergave via Bluetooth® . . . . . . . . . . . . . .
AUX-IN- en MDI-ingangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Passieve veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Basisinformatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Juiste zithouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Veiligheidsgordels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Waarom veiligheidsgordels? . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Het natuurkundige principe van een frontale
aanrijding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Belangrijke veiligheidsinstructies bij de omgang met
veiligheidsgordels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hoe worden veiligheidsgordels correct omgegespt?
Gordelspanners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Airbagsysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Beschrijving van het airbagsysteem . . . . . . . . . . .
Voorairbags . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zij-airbags . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hoofdairbags . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Airbags buiten werking stellen . . . . . . . . . . . . . . . .
Veilig vervoer van kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wat u moet weten als u kinderen vervoert! . . . .
Kinderzitje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
7
9
9
10
10
15
15
15
16
16
16
16
17
18
18
18
22
23
25
33
33
34
34
35
38
40
41
41
43
44
44
49
50
51
53
55
55
56
56
57
60
60
64
66
68
68
69
69
69
70
71
75
75
76
76
78
81
84
84
84
85
86
87
87
88
89
90
93
93
99
99
100
104
106
106
107
107
107
108
111
111
111
112
113
114
116
116
117
119
120
122
124
124
126
s9mk.4.book Page 3 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Inhoudsopgave4
Kinderzitje bevestigen met het ’ISOFIX’-systeem
Kinderzitje bevestigen met het ’Top Tether’-systeem
Aanwijzingen voor het rijden . . . .
Intelligente techniek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Elektronisch stabiliseringsprogramma (ESP) . . . .
Remmen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rembekrachtiger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Antiblokkeersysteem (ABS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Remassistent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bergwegrijhulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Elektrohydraulische stuurbekrachtiging . . . . . . . .
Bandenspanningscontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Roetfilter (dieselmotor) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rijden en milieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
De eerste 1.500 kilometer - en daarna . . . . . . . . .
Katalysator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Economisch en milieubewust rijden . . . . . . . . . . . .
Milieuvriendelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rijden in het buitenland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Schade aan de wagen voorkomen . . . . . . . . . . . . .
Rijden over ondergelopen wegen . . . . . . . . . . . . . .
Rijden met een aanhangwagen . . . . . . . . . . . . . .
Aanhangwagengebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Raadgevingen voor het gebruik
Verzorging en reiniging van de wagen . . . . . .
Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Verzorging van de wagen, buitenzijde . . . . . . . . .
Verzorging van de wagen, binnenzijde . . . . . . . . .
Brandstof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Benzine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Diesel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tanken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Controleren en bijvullen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motorruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motorolie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Koelsysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Remvloeistof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Accu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruitensproeiersysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Velgen en banden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wielen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Accessoires, wijzigingen en vervanging van
onderdelen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pechhulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pechhulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Verbanddoos en gevarendriehoek . . . . . . . . . . . . .
Brandblusser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wagengereedschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Reservewiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wiel verwisselen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bandenreparatieset . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Starthulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wagen afslepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zekeringen en gloeilampjes . . . . . . . . . . . . . . . . .
Elektrische zekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gloeilampjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Praktijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Praktijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Binnenverlichting achterin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bevestigingsogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Verstelbare veiligheidsscheidingswand achter de
voorstoelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bevestiging van de bagageruimtevloer . . . . . . . .
Verstelling van de veiligheidsscheidingswand . .
Noodontgrendeling van de achterklep . . . . . . . . .
Technische gegevens . . . . . . . . . . . . . . .
Technische gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Algemene aanwijzingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gebruikte afkortingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rijprestaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gewicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Identificatiegegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Brandstofverbruik volgens ECE-normen en EG-
richtlijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afmetingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motoroliespecificaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motor 1,2 l/51 kW - EU5 / EU2 DDK . . . . . . . . . . . . .
Motor 1,2 l/63 kW TSI - EU5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motor 1,2 l/77 kW TSI - EU5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motor 1,4 l/63 kW - EU5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motor 1,6 l/77 kW - EU4 / EU2 DDK . . . . . . . . . . . . .
Motor 1,2 l/55 kW TDI CR - EU5 . . . . . . . . . . . . . . . .
Motor 1,6 l/66 kW TDI CR met roetfilter - EU5 . .
Motor 1,6 l/77 kW TDI CR met roetfilter - EU5 . . .
Trefwoordenlijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
129
129
131
131
131
133
134
134
134
135
135
135
137
138
138
138
139
142
142
143
143
145
145
147
147
147
147
151
153
153
153
154
156
156
158
159
162
162
166
167
167
172
172
173
173
173
173
173
174
174
178
181
182
185
185
190
195
195
195
195
195
196
196
196
197
197
197
197
197
197
198
198
199
200
202
203
204
205
206
207
208
209
211
s9mk.4.book Page 4 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Inhoudsopgave 5
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
s9mk.4.book Page 5 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Opbouw van dit instructieboekje (toelichtingen)6
Opbouw van dit instructieboekje (toelichtingen)
Dit instructieboekje is systematisch opgebouwd, om zo het vinden van de beno-
digde informatie te vergemakkelijken.
Hoofdstukken, inhoudsopgave en trefwoordenlijst
De tekst in dit instructieboekje is in relatief korte paragrafen ingedeeld, die in over-
zichtelijke hoofdstukken zijn samengevat. Het actuele hoofdstuk staat vermeld
aan onderzijde van de rechterpagina.
De in hoofdstukken ingedeelde inhoudsopgave en de uitgebreide trefwoordenlijst
aan het einde van het instructieboekje helpen u de gewenste informatie snel te
vinden.
Paragrafen
De meeste paragrafen gelden voor alle wagens.
Aangezien er vele uitrustingsvarianten mogelijk zijn, is het niet te vermijden dat
ondanks de indeling in paragrafen af en toe ook uitrustingen worden beschreven
waarmee uw wagen niet is uitgerust.
Korte beschrijving en instructie
Iedere paragraaf is voorzien van een titel.
Hierna volgt een korte beschrijving (in grote cursieve letters), waarin wordt aange-
geven wat er in deze paragraaf wordt behandeld.
Na de afbeelding volgt meestal een instructie (in relatief grote letters), waarin de
benodigde handelingen worden beschreven. Uit te voeren handelingen worden
met een verbindingsstreepje aangegeven.
Richtingsinformatie
Alle richtingsinformatie, zoals ’links’, ’rechts’, ’voor’, ’achter’, heeft betrekking op de
rijrichting van de wagen.
Verklaring van symbolen
Einde van een paragraaf.
De paragraaf gaat op de volgende bladzijde verder.
Aanwijzingen
Alle vier soorten aanwijzingen die in de tekst worden gebruikt, zijn altijd aan het
einde van de betreffende paragraaf aangegeven.
ATTENTIE!
De belangrijkste aanwijzingen zijn voorzien van de titel ATTENTIE. Deze
ATTENTIE-aanwijzingen wijzen u op ernstig gevaar voor ongevallen of verwon-
dingen. In de tekst staat vaak een dubbele pijl, gevolgd door een klein attentie-
teken. Dit symbool wijst u op een ATTENTIE-aanwijzing aan het einde van de
paragraaf waarmee absoluut rekening moet worden gehouden.
Voorzichtig!
Een Voorzichtig-aanwijzing wijst u op mogelijke schaden aan uw wagen (bijvoor-
beeld schade aan de versnellingsbak), of op algemene gevaren voor ongevallen.
Milieu
Een Milieu-aanwijzing wijst u op het behoud van het milieu. Hier vindt u bijvoor-
beeld adviezen voor een lager brandstofverbruik.
Aanwijzing
Een normale Aanwijzing wijst u in het algemeen op belangrijke informatie.
s9mk.4.book Page 6 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
7
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Bediening
s9mk.4.book Page 7 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Bestuurdersruimte8
Afb. 1 Bestuurdersruimte
s9mk.4.book Page 8 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Bestuurdersruimte 9
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Bestuurdersruimte
Overzicht
Dit overzicht dient om u te helpen snel vertrouwd te raken met de
displays en de bedieningselementen.
Elektrische ruitbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Elektrische buitenspiegelverstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Luchtroosters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hendel voor multifunctieschakelaar:
Knipperlichten, grootlicht en parkeerlicht, grootlichtsignaal . . .
Snelheidsregelsysteem
Stuurwiel:
met claxon
met bestuurdersairbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
met bedieningstoetsen voor radio, radio-navigatiesysteem en
telefoon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Instrumentenpaneel: Instrumenten en controlelampjes . . . . . . . . .
Hendel voor multifunctieschakelaar:
Multifunctie-indicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruitenwisser- en sproeierinstallatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Toets voor achterruitverwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ASR-schakelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Luchtroosters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Knop voor alarmlichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Controlelampje voor buiten werking gestelde bijrijdersairbag . . . .
Afhankelijk van de uitrusting:
Bediening voor verwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bediening airconditioning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bediening Climatronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Opbergvakken aan bijrijderszijde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bijrijdersairbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Schakelaar voor buiten werking stellen bijrijdersairbag . . . . . . . . . .
Schakelaar afhankelijk van de uitrusting:
Ontgrendeling achterklep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Interieurbewaking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zekeringenkast in het dashboard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lichtschakelaar en lichtbundelhoogteverstelling . . . . . . . . . . . . . . .
Ontgrendelingshendel motorkap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hendel voor stuurwielverstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Contactslot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afhankelijk van de uitrusting:
Radio
Radionavigatiesysteem
Tuimelschakelaar voor de verwarming van de bestuurdersstoel .
Knop voor centrale vergrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afhankelijk van de uitrusting:
Versnellingshendel (schakelbak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Keuzehendel (automatische versnellingsbak) . . . . . . . . . . . . . . . .
Tuimelschakelaar voor de verwarming van de bijrijdersstoel . . . .
Afhankelijk van de uitrusting:
Asbak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Opbergvak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
MDI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aanwijzing
Bij wagens die af fabriek met een radio of navigatiesysteem zijn uitgerust, is een
afzonderlijke gebruiksaanwijzing voor de bediening van deze apparaten bijge-
voegd.
Bij wagens met rechts stuur wijkt de plaatsing van de bedieningselementen ten
dele af van de in bladzijde 8, afb. 1 getoonde plaatsing. De symbolen van de
verschillende bedieningselementen komen echter wel overeen.
A
1
41
A
2
53
A
3
76
A
4
48
A
5
117
99
A
6
15
A
7
18
51
A
8
50
A
9
131
A
10
76
A
11
47
A
12
122
A
13
76
78
81
A
14
71
A
15
117
A
16
122
A
17
38
41
A
18
185
A
19
44, 47
A
20
156
A
21
84
A
22
84
A
23
A
24
56
A
25
37
A
26
87
95
A
27
56
A
28
69
72
A
29
106
s9mk.4.book Page 9 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Beknopte informatie10
Beknopte informatie
Basisfuncties en belangrijke aanwijzingen
Inleiding
Het hoofdstuk Beknopte informatie dient voor een snelle kennisma-
king met de belangrijkste bedieningselementen van de wagen. Alle
aanwijzingen in de volgende hoofdstukken van het instructieboekje
moeten beslist in acht worden genomen.
Wagen ont- en vergrendelen
Wagen ontgrendelen
Achterklep ontgrendelen
Wagen vergrendelen
Sleutel uitklappen/inklappen
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 39, ’Wagen ont- en vergrendelen’.
Stuurwiel verstellen
Afb. 3 Verstelbaar stuurwiel: Hendel aan de stuurkolom / de juiste afstand van de bestuurder
tot het stuurwiel
Het stuurwiel kan in hoogte en lengterichting worden versteld.
– De hendel onder het stuurwiel omlaagklappen afb. 3 - links.
– Het stuurwiel in de gewenste stand zetten (in hoogte en lengterichting).
– De hendel tot de aanslag omhoogdrukken.
Het stuurwiel kan in hoogte en lengterichting worden versteld.
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 84, ’Stand van het stuurwiel instellen’.
ATTENTIE!
De stuurkolom zodanig verstellen dat de afstand tussen stuurwiel en borst-
been ten minste 25 cm bedraagt afb. 3 - rechts. Als de minimumafstand niet
wordt aangehouden, kan het airbagsysteem u niet beschermen - levensgevaar!
Het stuurwiel mag tijdens het rijden niet worden versteld!
Vanwege de veiligheid moet de hendel altijd stevig omhooggedrukt zijn,
zodat de stand van het stuurwiel tijdens het rijden niet onbedoeld verandert -
gevaar voor ongevallen!
Afb. 2 Sleutel met afstandsbediening
A
1
A
2
A
3
A
4
s9mk.4.book Page 10 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Beknopte informatie 11
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Hoogteverstelling veiligheidsgordels
– Voor het instellen op de doorvoerplaat drukken en deze omhoog of omlaag
schuiven afb. 4.
– Na het verstellen met een ruk aan de veiligheidsgordel trekken om te contro-
leren of de doorvoerplaat goed is vergrendeld.
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 113, ’Hoogteverstelling veiligheidsgor-
dels bij de voorstoelen’.
ATTENTIE!
De hoogte van de gordel zo instellen, dat de schoudergordel ongeveer over het
midden van de schouder - maar in geen geval langs de hals - loopt!
Voorstoelen verstellen
Stoel in lengterichting instellen
Zittinghoogte instellen
Schuine stand van de rugleuning instellen
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 55, ’Voorstoelen instellen’.
ATTENTIE!
De bestuurdersstoel alleen verstellen bij stilstaande wagen - gevaar voor
ongevallen!
Buitenspiegels elektrisch verstellen
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 53.
Afb. 4 Voorstoelen: Hoogteverstelling
veiligheidsgordels
Afb. 5 Bedieningselementen op de stoel
A
1
Buitenspiegelverwarming
Linkerbuitenspiegel instellen
Rechterbuitenspiegel instellen
Bediening uitschakelen
A
2
A
3
Afb. 6 Binnenzijde portier: Draaiknop
s9mk.4.book Page 11 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Beknopte informatie12
Verlichting in- en uitschakelen
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 44, ’Licht in- en uitschakelen ’.
Knipperlicht- en grootlichthendel
Knipperlicht rechts
Knipperlicht links
Omschakelen tussen dim- en grootlicht
Grootlichtsignaal
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 48, ’De knipperlicht- en grootlicht-
hendel ’.
Ruitenwisserhendel
Intervalschakelaar
Wissen uitgeschakeld
Intervalwissen
Langzaam wissen
Snel wissen
Tipwissen
Wis-wasautomaat
Achterruitwisser
Intervalwissen - elke 6 seconden
Wis-wasautomaat
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 51, ’Ruitenwissers’.
Alle verlichting uitschakelen
Stadslicht inschakelen
Dim- en grootlicht inschakelen
Mistlampen
Mistachterlicht
Afb. 7 Dashboard: Lichtschakelaar
Afb. 8 De knipperlicht- en grootlicht-
hendel
A
A
A
B
A
C
A
D
Afb. 9 Ruitenwisserhendel
A
A
A
0
A
1
A
2
A
3
A
4
A
5
A
6
A
7
s9mk.4.book Page 12 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Beknopte informatie 13
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Elektrische ruitbediening
Schakelaar voor ruitbediening in het bestuurdersportier
Schakelaar voor ruitbediening in het bijrijdersportier
Schakelaar voor ruitbediening in het rechterachterportier
Schakelaar voor ruitbediening in het linkerachterportier
Veiligheidsschakelaar
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 41, ’Schakelaars voor elektrische
ruitbediening’.
Tanken
Afb. 11 Rechterachterzijde: Tankklep / tankklep met verwijderde vuldop
Tankdop openen
– De tankklep met de hand openen afb. 11 - links.
– De tankdop van de brandstofvulpijp met een hand vasthouden en met de
andere hand ontgrendelen door de sleutel linksom te draaien.
– De tankdop linksom losdraaien en van bovenaf in de tankdopklep aanbrengen
bladzijde 13, ’Tanken’ rechts.
Tankdop sluiten
– De tankdop rechtsom vastdraaien, totdat deze hoorbaar vergrendelt.
– De tankdop van de brandstofvulpijp met een hand vasthouden, vergrendelen
door de sleutel rechtsom te draaien en de sleutel weer verwijderen.
– De tankklep dichtdrukken.
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 154, ’Tanken’.
Ontgrendelen van de motorkap
– Aan de ontgrendelingshendel trekken onder het dashboard aan bestuurders-
zijde afb. 12.
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 156, ’Ontgrendelen van de motorkap’.
Afb. 10 Schakelaars in het bestuur-
dersportier
A
A
A
B
A
C
A
D
A
S
Afb. 12 Ontgrendelingshendel van
motorkap
s9mk.4.book Page 13 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Beknopte informatie14
Motorkap openen
Afb. 13 Grille: Borghendel / tegenhouden van de motorkap met de motorkapsteun
– Aan de vergrendelingshendel afb. 13 trekken - links, de motorkap wordt
ontgrendeld.
– De motorkapsteun uit de houder nemen en in de hiervoor bestemde opening
afb. 13 aanbrengen - rechts.
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 156, ’Motorkap openen en sluiten’.
Motoroliepeil controleren
Motorolie mag niet worden bijgevuld.
Motorolie kan worden bijgevuld.
Motorolie moet worden bijgevuld.
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 158, ’Motoroliepeil controleren’.
Afb. 14 Oliepeilstok
A
a
A
b
A
c
s9mk.4.book Page 14 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 15
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Instrumenten en controlelampjes
Overzicht instrumentenpaneel
Toerenteller bladzijde 15
Display
met teller voor afgelegde afstand bladzijde 16
met service-intervalindicatie bladzijde 17
met digitale klok bladzijde 18
met multifunctie-indicatie bladzijde 18
met informatiedisplay bladzijde 22
Snelheidsmeter bladzijde 16
Koelvloeistoftemperatuurmeter bladzijde 16
Toets voor weergavemodus:
Instellen van uren/minuten
Activeren/deactiveren van de tweede snelheid in mph resp. in km/h
Service-intervallen - Weergave van de resterende dagen en het aantal kilo-
meters resp. mijlen tot de eerstvolgende Grote Onderhoud Service/Reset
1)
Knop voor:
Dagteller voor de afgelegde rijafstand terugzetten
Service-intervalindicatie terugzetten
Instellen van uren/minuten
Weergavemodus activeren/deactiveren
Brandstofmeter bladzijde 16
Toerenteller
Het rode bereik van de schaal van de toerenteller afb. 15 geeft het bereik aan
waarin het motorregelapparaat begint het motortoerental te begrenzen. Het
motorregelapparaat begrenst het motortoerental op een veilige grenswaarde.
Vóór het bereiken van het rode bereik van de toerentellerschaal naar de eerstvol-
gende versnelling opschakelen resp. keuzehendelstand D kiezen van de automati-
sche versnellingsbak.
Afb. 15 Instrumentenpaneel
1)
Geldt voor landen waarin de waarden in Britse maateenheden worden aangeduid.
A
1
A
2
A
3
A
4
A
5
A
6
A
7
A
1
s9mk.4.book Page 15 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes16
Hoge motortoerentallen vermijden tijdens de inrijperiode en voordat de motor op
bedrijfstemperatuur is bladzijde 138.
Milieu
Tijdig opschakelen bespaart brandstof, vermindert het motorgeluid, spaart het
milieu en heeft een positief effect op de levensduur en betrouwbaarheid van de
motor.
Snelheidsmeter
Snelheidswaarschuwing
Bij het overschrijden van een snelheid van 120 km/h klinkt er een signaaltoon. Als
weer langzamer dan deze snelheidsgrens wordt gereden, verdwijnt de
signaaltoon.
Koelvloeistoftemperatuurmeter
De koelvloeistoftemperatuurmeter bladzijde 15, afb. 15 werkt alleen bij inge-
schakeld contact.
Om motorschade te vermijden, de volgende aanwijzingen voor de temperatuurbe-
reiken aanhouden:
Koud bereik
Als de naald zich in het linkergedeelte van de schaal bevindt, heeft de motor zijn
bedrijfstemperatuur nog niet bereikt. Hoge motortoerentallen, volgas en zware
motorbelasting vermijden.
Bereik bedrijfswarme motor
De motor heeft zijn bedrijfstemperatuur bereikt als de naald in het middelste
gedeelte van de schaal staat. Bij zware motorbelasting en hoge buitentempera-
turen kan de naald ook verder naar rechts lopen. Dit kan geen kwaad, zolang het
waarschuwingssymbool
in het instrumentenpaneel niet knippert.
Als het symbool
in het instrumentenpaneel knippert, is de koelvloeistoftempe-
ratuur te hoog of het koelvoeistofpeil te laag. De volgende aanwijzingen in acht
nemen bladzijde 28, ’Koelvloeistoftemperatuur/koelvloeistofpeil ’.
ATTENTIE!
De waarschuwingsaanwijzingen bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de motor-
ruimte’ in acht nemen voordat de motorkap wordt geopend en het koelvloei-
stofpeil wordt gecontroleerd.
Voorzichtig!
Verstralers en andere aanbouwdelen voor de verseluchttoevoer verslechteren de
koelwerking van de koelvloeistof. Bij hoge buitentemperaturen en sterke motorbe-
lasting bestaat dan gevaar voor oververhitting van de motor!
Brandstofmeter
De brandstofmeter bladzijde 15, afb. 15 werkt alleen bij ingeschakeld contact.
De tankinhoud bedraagt circa 55 liter. Wanneer de naald de reservemarkering
bereikt, gaat het waarschuwingssymbool
in het instrumentenpaneel branden Er
zit dan nog circa 7 liter brandstof in de tank. Dit symbool herinnert u eraan, dat u
moet tanken.
Op het informatiedisplay wordt weergegeven:
Please refuel. (Tanken a.u.b.!)
Als waarschuwing klinkt bovendien een akoestisch signaal.
Bij sommige wagens wordt de brandstofmeter op het display in het instrumenten-
paneel weergegeven.
Voorzichtig!
De brandstoftank nooit volledig leegrijden! Een onregelmatige brandstoftoevoer
kan tot een onregelmatig draaiende motor leiden. Onverbrande brandstof kan in
het uitlaatsysteem komen en de katalysator beschadigen.
Teller voor afgelegde afstand
De teller voor de afgelegde afstand bevindt zich in het onderste gedeelte van het
display. De weergave van de afgelegde afstand vindt plaats in kilometers (km). In
sommige landen wordt de eenheid ’mijlen’ gebruikt.
A
4
A
7
s9mk.4.book Page 16 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 17
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Terugstelknop
Als de terugstelknop bladzijde 15, afb. 15 circa 1 seconde ingedrukt wordt
gehouden, wordt de dagteller op nul teruggezet.
Kilometerdagteller (trip)
De dagteller voor de afgelegde afstand geeft de afstand aan die is afgelegd sinds
de teller voor het laatst is teruggezet - in stappen van 100 m resp. 1/10 mijlen.
Kilometertotaalteller
De kilometertotaalteller geeft het aantal kilometers, resp. mijlen weer die de wagen
in totaal heeft afgelegd.
Storingsindicatie
Als een storing in het instrumentenpaneel aanwezig is, wordt op het display
continu Error weergegeven. De storing zo snel mogelijk door een specialist laten
verhelpen.
ATTENTIE!
Om veiligheidsredenen de dagteller nooit terugstellen tijdens het rijden!
Aanwijzing
Als bij wagens die met een informatiedisplay zijn uitgerust de weergave van de
tweede snelheid in mph resp. in km/h is geactiveerd, wordt deze rijsnelheid in
plaats van de kilometertotaalteller weergegeven.
Service-intervalindicatie
Afhankelijk van de uitvoering van de wagen kan de weergave op het display
afwijken.
Service-intervalindicatie
Vóór het bereiken van de onderhoudstermijn wordt na het inschakelen van het
contact een sleutelsymbool
en het nog resterende aantal kilometers weerge-
geven afb. 16. Tegelijkertijd wordt het nog resterende aantal dagen tot de
volgende onderhoudstermijn weergegeven.
Op het informatiedisplay wordt weergegeven:
Service in ... km or... days. (Servicebeurt na ... km of ... dagen.)
De kilometerweergave of de dagweergave loopt tot de vastgestelde servicetermijn
in stappen van 100 km of hele dagen terug.
Als de vastgestelde servicetermijn is bereikt, verschijnt op het display gedurende
20 seconden een knipperend sleutelsymbool
en de tekst Service.
Op het informatiedisplay wordt weergegeven:
Service now! (Servicebeurt nu!)
Weergave van de afstand en dagen tot de eerstvolgende onderhoudstermijn
De nog resterende afstand en dagen tot de eerstvolgende onderhoudstermijn kan
op elk moment met toets worden opgeroepen bladzijde 15.
Op het display verschijnt gedurende 10 seconden een sleutelsymbool
en een
weergave van het resterende aantal kilometers. Tegelijkertijd verschijnt het reste-
rende aantal dagen tot de volgende onderhoudstermijn.
Bij wagens met een informatiedisplay kan deze weergave in het menu Instellingen
bladzijde 22 worden opgeroepen.
Op het informatiedisplay wordt gedurende 10 seconden weergegeven:
Service in ... km or... days. (Servicebeurt na ... km of ... dagen.)
Service-intervalindicatie terugzetten
Terugzetten van de service-intervalindicatie is pas mogelijk als op het display in het
instrumentenpaneel een servicemelding of ten minste een waarschuwing
verschijnt.
Wij adviseren het terugzetten door een specialist te laten uitvoeren.
De specialist:
zet na de betreffende Service het geheugen van de indicatie terug;
noteert de onderhoudsbeurt in het Serviceplan;
A
6
Afb. 16 Service-intervalindicatie:
Aanwijzing
A
5
s9mk.4.book Page 17 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes18
brengt de sticker met de aantekening voor de volgende onderhoudsbeurt aan
op de zijkant van het dashboard aan bestuurderszijde.
De service-intervalindicaties kunnen ook met terugstelknop bladzijde 15
worden teruggezet.
Bij wagens met een informatiedisplay kan deze weergave in het menu Settings
(Instellingen) bladzijde 22 worden opgeroepen.
Voorzichtig!
Wij adviseren het terugzetten niet zelf uit te voeren, omdat dit tot een verkeerde
instelling van de service-intervalindicatie en daardoor ook tot storingen in de
wagen kan leiden.
Aanwijzing
De indicatie nooit tussen de service-intervallen in terugzetten, omdat er anders
verkeerde gegevens worden weergegeven.
Wanneer de accuklemmen worden losgemaakt, blijven de waarden van de
service-intervalindicatie behouden.
Als het instrumentenpaneel na een reparatie wordt vervangen, moeten in de
teller voor de service-intervalindicatie de juiste waarden worden ingevoerd. Deze
werkzaamheden moeten worden uitgevoerd door een specialist.
Na het terugzetten van de indicatie met variabele onderhoudsintervallen (QG1)
worden de gegevens net als bij wagens met vaste onderhoudsintervallen (QG2)
weergegeven. Om deze reden adviseren wij de service-intervalindicatie alleen te
laten terugzetten door een geautoriseerde specialist, die het terugzetten uitvoert
met behulp van een wagensysteemtester.
Voor meer informatie over de onderhoudsintervallen, zie de brochure
Serviceplan.
Digitale klok
De klok kan worden ingesteld met de toetsen en bladzijde 15, afb. 15.
Met toets selecteert u de weergave die u wilt wijzigen en met toets voert u
de wijziging uit.
Bij wagens die met een informatiedisplay zijn uitgerust, kan de klok worden inge-
steld in het menu Time (Tijd) bladzijde 24.
ATTENTIE!
De tijd mag om veiligheidsredenen niet tijdens het rijden, maar alleen bij stil-
staande wagen worden ingesteld!
Schakeladvies
Op het display in het instrumentenpaneel wordt informatie over de ingeschakelde
versnelling afb. 17 weergegeven.
Om een zo laag mogelijk brandstofverbruik te bereiken, wordt op het display advies
gegeven voor het inschakelen van een andere versnelling.
Als het regelapparaat herkent dat het gunstig is om van versnelling te veranderen,
wordt op het display een pijl weergegeven. De pijl wijst omhoog of omlaag,
afhankelijk van het advies om op of terug te schakelen.
Tegelijkertijd wordt in plaats van de momenteel ingeschakelde versnelling de
aanbevolen versnelling getoond.
Multifunctie-indicatie (boordcomputer)
Inleiding
De multifunctie-indicatie wordt afhankelijk van de uitvoering van de wagen op het
display bladzijde 19, afb. 18 of op het informatiedisplay weergegeven
bladzijde 22.
De multifunctie-indicatie biedt een reeks nuttige informatie:
A
6
A
5
A
6
A
5
A
6
Afb. 17 Schakeladvies
A
A
A
B
A
A
s9mk.4.book Page 18 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 19
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Bij wagens die met een informatiedisplay zijn uitgerust, is het mogelijk de weergave
van enkele gegevens uit te schakelen.
Aanwijzing
Bij bepaalde landuitvoeringen geschiedt de weergave in het Engelse maat-
stelsel.
Als de weergave van de tweede snelheid in mph wordt geactiveerd, wordt de
actuele snelheid in km/h op het display niet weergegeven.
Geheugen
De multifunctie-indicatie is uitgerust met twee automatisch werkende geheugens.
In het midden van het displayveld wordt het geselecteerde geheugen weergegeven
afb. 18.
De gegevens van het ritgeheugen (geheugen 1) worden weergegeven als op het
display een 1 verschijnt. Als er een 2 verschijnt, worden de gegevens van het reisge-
heugen (geheugen 2) weergegeven.
Het omschakelen tussen de geheugens gebeurt met toets bladzijde 20,
afb. 19 op de ruitenwisserhendel.
Ritgeheugen (geheugen 1)
Het ritgeheugen verzamelt de rij-informatie vanaf het inschakelen tot aan het
uitschakelen van het contact. Als de rit binnen 2 uur na het uitschakelen van het
contact wordt voortgezet, worden de nieuw toegevoegde waarden meegenomen
in de berekening van de actuele rij-informatie. Bij een onderbreking van de rit van
meer dan 2 uur wordt het geheugen automatisch gewist.
Reisgeheugen (geheugen 2)
Het reisgeheugen verzamelt de ritgegevens van een willekeurig aantal individuele
ritten tot in totaal 19 uur en 59 minuten rijtijd of 1.999 km gereden kilometers.
99 uur en 59 minuten rijtijd of een traject van 9 999 km bij wagens met een infor-
matiedisplay. Als een van de genoemde waarden wordt overschreden, wordt het
geheugen gewist en begint de berekening opnieuw.
Het reisgeheugen wordt in tegenstelling tot het ritgeheugen niet na een onderbre-
king van meer dan 2 uur gewist.
Aanwijzing
Als de accuklemmen worden losgemaakt, worden alle waarden in de geheugens 1
en 2 gewist.
Buitentemperatuur bladzijde 20
Rijtijd bladzijde 20
Momenteel brandstofverbruik bladzijde 20
Gemiddeld brandstofverbruik bladzijde 21
Actieradius bladzijde 21
Afgelegde afstand bladzijde 21
Gemiddelde snelheid bladzijde 21
Actuele snelheid bladzijde 21
Olietemperatuur bladzijde 21
Snelheidswaarschuwing bladzijde 21
Afb. 18 Multifunctie-indicatie
A
B
s9mk.4.book Page 19 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes20
Bediening
Tuimelschakelaar en toets bevinden zich op de ruitenwisserhendel afb. 19.
Geheugen kiezen
– Door het kort aantippen van toets op de ruitenwisserhendel wordt het
gewenste geheugen geselecteerd.
Kiezen van de functies
– Tuimelschakelaar aan de boven- of onderzijde langer dan 0,5 seconden
indrukken. Daardoor worden na elkaar de afzonderlijke functies van de multi-
functie-indicatie opgeroepen.
Functie op nul zetten
– Het gewenste geheugen selecteren.
– Toets langer dan 1 seconde indrukken.
De volgende waarden van het gekozen geheugen worden met behulp van toets
op nul gezet:
gemiddeld brandstofverbruik;
afgelegd traject;
gemiddelde snelheid;
rijtijd.
De multifunctie-indicatie kan alleen worden bediend bij ingeschakeld contact. Na
het inschakelen van het contact wordt de functie weergegeven die voor het
uitschakelen als laatste werd gekozen.
Buitentemperatuur
De buitentemperatuur wordt bij ingeschakeld contact op het display weergegeven.
Als de buitentemperatuur beneden +4 °C daalt, verschijnt vóór de temperatuur-
weergave een sneeuwvloksymbool (waarschuwingssignaal voor gladheid), dat
10 seconden knippert en vervolgens samen met de buitentemperatuur blijft staan.
Tegelijkertijd klinkt er een akoestisch signaal. Na het indrukken van tuimelschake-
laar op de ruitenwisserhendel afb. 19 wordt de functie getoond die het laatst
werd weergegeven.
ATTENTIE!
Ga er niet alleen op basis van de buitentemperatuurmeter van uit dat het op de
weg niet glad is. Denk eraan dat ook bij buitentemperaturen van rond +4 °C glad-
heid kan optreden - waarschuwing voor gladheid!
Rijtijd
Op het display verschijnt de rijtijd die verstreken is sinds het geheugen voor het
laatst is gewist bladzijde 19. Als u de rijtijd vanaf een bepaald tijdstip wilt tellen,
het geheugen op dit tijdstip wissen door het indrukken van toets afb. 19.
De hoogste waarde die kan worden weergegeven bedraagt voor beide geheugens
19 uur en 59 minuten. 99 uur en 59 minuten bij wagens met een informatiedisplay.
Als deze waarde wordt overschreden, start de weergave weer vanaf nul.
Momenteel brandstofverbruik
Op het display wordt het actuele brandstofverbruik in l/100 km aangegeven. Met
behulp van de afgelezen gegevens kunt u uw rijgedrag aanpassen aan het
gewenste verbruik.
Bij een stilstaande of langzaam rijdende wagen wordt het brandstofverbruik weer-
gegeven in l/h.
Tijdens het rijden wordt de weergegeven waarde elke 0,5 seconden
geactualiseerd.
Afb. 19 Multifunctie-indicatie: Bedie-
ningselementen
A
A
A
B
A
B
A
A
A
B
A
B
A
A
A
B
s9mk.4.book Page 20 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 21
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Gemiddeld brandstofverbruik
Op het display wordt het gemiddelde brandstofverbruik in l/100 km sinds de laatste
keer wissen van het geheugen weergegeven bladzijde 19. Met behulp van de
afgelezen gegevens kunt u uw rijgedrag aanpassen aan het gewenste verbruik.
Als u het gemiddelde brandstofverbruik voor een bepaalde periode wilt bepalen,
moet u het geheugen bij het nieuwe meetbegin met toets op de ruitenwisser-
hendel bladzijde 20, afb. 19 wissen. Na het wissen verschijnen op het display
gedurende de eerste ca. 300 m streepjes.
Tijdens het rijden wordt de weergegeven waarde elke 5 seconden geactualiseerd.
Aanwijzing
De verbruikte hoeveelheid brandstof wordt niet weergegeven.
Actieradius
Op het display wordt de geschatte actieradius in kilometers aangegeven. Deze
geeft aan welke afstand uw wagen met de huidige tankvulling en bij dezelfde rijstijl
nog kan afleggen.
De weergave vindt plaats in stappen van 10 km. Als het controlelampje voor de
brandstofreserve gaat branden, verandert de weergave in stappen van 5 km.
Bij het berekenen van de actieradius wordt het brandstofverbruik gedurende de
laatste 50 km als basis genomen. Als u zuiniger rijdt, neemt de actieradius toe.
Als het geheugen is gewist (na het losmaken van de accuklemmen), wordt voor de
actieradius uitgegaan van een brandstofverbruik van 10 l/100 km; daarna vindt een
aanpassing plaats overeenkomstig uw rijstijl.
Afgelegde afstand
Op het display verschijnt de afgelegde afstand sinds het geheugen voor het laatst
is gewist bladzijde 19. Als u de afgelegde afstand vanaf een bepaald tijdstip wilt
tellen, het geheugen op dit tijdstip wissen door het indrukken van toets
bladzijde 20, afb. 19.
De maximaal weer te geven waarde voor beide geheugens is 1.999 km, resp.
9.999 km bij wagens met informatiedisplay. Als deze waarde wordt overschreden,
start de weergave weer vanaf nul.
Gemiddelde snelheid
Op het display wordt de gemiddelde snelheid in km/h sinds de laatste keer wissen
van het geheugen weergegeven bladzijde 19. Als u de gemiddelde snelheid voor
een bepaalde periode wilt bepalen, moet u het geheugen bij het nieuwe meetbegin
door het indrukken van toets op de ruitenwisserhendel bladzijde 20, afb. 19
wissen.
Na het wissen verschijnen op het display gedurende de eerste 100 m streepjes.
Tijdens het rijden wordt de weergegeven waarde elke 5 seconden geactualiseerd.
Actuele snelheid
Op het display wordt de actuele snelheid aangegeven, die identiek is aan de weer-
gave van de snelheidsmeter bladzijde 15, afb. 15.
Olietemperatuur
Als de olietemperatuur lager is dan 50 °C of als in het systeem voor het controleren
van de olietemperatuur een storing aanwezig is, worden in plaats van de olietem-
peratuur drie streepjes aangegeven.
Snelheidswaarschuwing
Deze functie maakt het mogelijk een snelheidslimiet in te stellen en waarschuwt
voor een overschrijding hiervan.
Snelheidslimiet bij stilstaande wagen instellen
–Met toets bladzijde 20, afb. 19 het menupunt Waarschuwing bij snel-
heidsoverschrijding selecteren.
– Door het indrukken van toets wordt de instelmogelijkheid voor de snelheids-
limiet geactiveerd (waarde knippert).
– Met toets de gewenste snelheidslimiet instellen, bijvoorbeeld 50 km/h.
– De gewenste snelheidslimiet bevestigen met toets , of circa 5 seconden
wachten, de instelling wordt automatisch opgeslagen (de waarde stopt met
knipperen).
Zo kan de snelheidslimiet in stappen van 5 km/h worden ingesteld.
A
B
A
B
A
B
A
3
A
A
A
B
A
A
A
B
s9mk.4.book Page 21 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes22
Snelheidslimiet bij rijdende wagen instellen
– Met toets het menupunt Waarschuwing bij snelheidsoverschrijding selec-
teren.
– Met de gewenste snelheid gaan rijden, bijvoorbeeld 50 km/h.
– Door het indrukken van toets wordt de actuele snelheid als snelheidslimiet
overgenomen (waarde knippert).
Als u de ingestelde snelheidslimiet wilt wijzigen, gebeurt dit in stappen van 5 km/h
(bijvoorbeeld de overgenomen snelheid 47 km/h wordt verhoogd naar 50 km/h resp.
verlaagd naar 45 km/h).
– De ingestelde snelheidslimiet bevestigen door het herhaaldelijk indrukken van
toets , of circa 5 seconden wachten, de instelling wordt automatisch opge-
slagen (de waarde stopt met knipperen).
Snelheidslimiet wijzigen of wissen
– Met toets het menupunt Waarschuwing bij snelheidsoverschrijding selec-
teren.
– De snelheidslimiet wissen met toets .
– Door het opnieuw indrukken van toets wordt de mogelijkheid voor het
wijzigen van de snelheidslimiet geactiveerd.
Als de ingestelde snelheidslimiet wordt overschreden, klinkt een akoestisch waar-
schuwingsignaal Tegelijkertijd verschijnt op het display de melding Waarschuwing
bij snelheidsoverschrijding met de waarde van de ingestelde limiet.
De ingestelde snelheidslimiet blijft ook na het uitschakelen van het contact opge-
slagen.
ATTENTIE!
Houd uw aandacht in de eerste plaats bij het verkeer! Als bestuurder draagt u
de volledige verantwoordelijkheid voor een veilig verkeersgedrag.
MAXI DOT-display (informatiedisplay)
Inleiding
Het informatiedisplay informeert u op comfortabele manier over de actuele bedrijf-
stoestand van uw wagen. Bovendien toont het informatiedisplay (afhankelijk van
de uitvoering van de wagen) informatie van de radio, telefoon, multifunctie-indi-
catie, het radionavigatiesysteem, een op de MDI-ingang aangesloten apparaat en
de automatische versnellingsbak.
Bij ingeschakeld contact en tijdens het rijden worden in de wagen altijd bepaalde
functies en toestanden gecontroleerd.
Functiestoringen, eventueel noodzakelijke reparaties en andere informatie wordt
door rode symbolen bladzijde 23 en gele symbolen bladzijde 24 aangegeven.
Het verschijnen van sommige symbolen gaat gepaard met een akoestisch waar-
schuwingssignaal.
Bovendien worden er op het display informatie- en waarschuwingsteksten aange-
geven bladzijde 25.
Op het display kunnen (afhankelijk van de uitvoering van de wagen) de volgende
gegevens worden aangegeven:
Hoofdmenu
–Het hoofdmenu wordt geactiveerd als tuimelschakelaar afb. 20 langer
dan 1 seconde wordt ingedrukt.
A
A
A
B
A
B
A
A
A
B
A
B
Hoofdmenu bladzijde 22
Waarschuwing portier, bagageruimte en motorkap bladzijde 23
Service-intervalindicatie bladzijde 17
Keuzehendelstand van de automatische versnellings-
bak
bladzijde 93
Afb. 20 Informatiedisplay: Bedienings-
elementen
A
A
s9mk.4.book Page 22 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 23
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
– Met behulp van tuimelschakelaar kunnen de afzonderlijke menu's worden
geselecteerd. Na het kort aantippen van toets wordt de geselecteerde infor-
matie aangegeven.
U kunt (afhankelijk van de uitvoering van de wagen) de volgende gegevens selec-
teren:
MFD (Boordcomputer) bladzijde 18
Audio (Audio)
Navigation (Navigatie)
Phone (Telefoon) bladzijde 100
Vehicle status (Wagenstatus) bladzijde 100
Settings (Instellingen) bladzijde 24
Het menupunt Audio (Audio) wordt alleen weergegeven als de af fabriek inge-
bouwde autoradio is ingeschakeld.
Het menupunt Navigation (Navigatie) wordt alleen weergegeven als het af fabriek
ingebouwde radionavigatiesysteem is ingeschakeld.
Aanwijzing
Als op het informatiedisplay waarschuwingsmeldingen worden weergegeven
bladzijde 23, moeten deze meldingen met toets op de ruitenwisserhendel
worden bevestigd om het hoofdmenu op te roepen.
Als het informatiedisplay niet wordt bediend, schakelt het menu na 10 seconden
altijd over naar een van de hogere niveaus.
De bediening van de af fabriek ingebouwde autoradio resp. het radionavigatie-
systeem wordt in een afzonderlijke instructieboekje beschreven, dat bij de wagen-
documentatie is gevoegd.
Waarschuwing portier, achterklep en motorkap
De waarschuwing voor portier, achterklep en motorkap verschijnt als ten minste
één portier, de achterklep of de motorkap niet gesloten is. Het symbool geeft aan
welk portier resp. dat de achterklep of motorkap niet gesloten is.
Het symbool verdwijnt zodra de portieren, achterklep en motorkap volledig
gesloten zijn.
Bij geopend portier, achterklep en motorkap en een snelheid van meer dan 6 km/h
klinkt er een waarschuwingssignaal.
Auto-Check-Control
Wagentoestand
De Auto-Check-Control controleert de toestand van bepaalde functies en compo-
nenten van de wagen. De controle vindt bij ingeschakeld contact continu plaats,
zowel bij stilstaande wagen als tijdens het rijden.
Enkele functiestoringen, dringend noodzakelijke reparaties, onderhoudswerk-
zaamheden of andere gegevens worden op het display in het instrumentenpaneel
aangegeven. Deze informatie wordt, afhankelijk van de prioriteit, met rode en gele
lichtsymbolen aangegeven.
De rode symbolen duiden op een gevaar (prioriteit 1), terwijl de gele een waarschu-
wing (prioriteit 2) aangeven. Daarnaast verschijnen in aanvulling op de symbolen
aanwijzingen voor de bestuurder bladzijde 25.
Als in het menu het punt Vehicle status (Wagenstatus wordt aangegeven, is ten
minste een storingsmelding aanwezig. Na het selecteren van dit menu word de
eerste storingsmelding aangegeven. Als meerdere storingsmeldingen aanwezig
zijn, verschijnt op het display onder de melding bijvoorbeeld 1/3. Dat betekent dat
de eerste van in totaal drie meldingen wordt aangegeven. De betreffende
meldingen worden achter met tussenpozen van 5 seconden aangegeven . De
aangegeven storingsmeldingen zo snel mogelijk controleren.
Zolang de functiestoringen niet zijn verholpen, worden de symbolen telkens weer
aangegeven. Na de eerste weergave worden de symbolen zonder aanwijzingen
voor de bestuurder aangegeven.
Als een storing optreedt, klinkt naast het aangeven van het symbool en de tekst
ook een waarschuwingssignaal:
Prioriteit 1 - drie waarschuwingstonen
Prioriteit 2 - een waarschuwingstoon
Rode symbolen
Een rood symbool duidt op een gevaar.
– De wagen tot stilstand brengen.
– De motor afzetten.
– De aangegeven functie controleren.
– Indien nodig de hulp inroepen van een specialist.
Betekenis van rode symbolen:
A
A
A
B
A
B
s9mk.4.book Page 23 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes24
Als een rood symbool verschijnt, klinken drie opeenvolgende
waarschuwingstonen.
Gele symbolen
Een geel symbool duidt op een waarschuwing.
De desbetreffende functie zo snel mogelijk controleren.
Betekenis van gele symbolen:
Als een geel symbool verschijnt, klinkt een waarschuwingstoon.
Als meerdere functiestoringen van prioriteit 2 aanwezig zijn, verschijnen de
symbolen achter elkaar gedurende telkens circa 5 seconden.
Instellingen
U kunt via het informatiedisplay bepaalde instellingen zelf wijzigen. De actuele
instelling wordt op het informatiedisplay in het betreffende menu boven onder de
streep aangegeven.
U kunt (afhankelijk van de uitvoering van de wagen) de volgende gegevens selec-
teren:
Language (Taal/Language)
MFD Data (MFD data)
Time (Tijd)
Winter tyres (Winterbanden)
Units (Eenheden)
Alt. speed dis. (2e snelheid)
Service interval (Servicebeurt)
Factory Setting (Fabrieksinst.)
Back (Terug)
Na het selecteren van het menupunt Back (Terug) komt u een niveau hoger in het
menu.
Taal
Hier kunt u instellen, in welke taal de waarschuwings- en informatieteksten
moeten worden aangegeven.
Weergaven van de multifunctie-indicatie
Hier kunt u enkele weergaven van de multifunctie-indicatie in- resp. uitschakelen.
Tijd
Hier kunt u de tijd, het tijdformaat (12- resp. 24-uursaanduiding) en de omschakeling
tussen zomer- en wintertijd instellen.
Winterbanden
Hier kunt u instellen bij welke snelheid een waarschuwingstoon moet klinken. Deze
functie kunt u bijvoorbeeld gebruiken bij winterbanden, waarbij de toegestane
maximumsnelheid lager is dan de maximumsnelheid van de wagen.
Bij het overschrijden van de snelheid verschijnt er op het informatiedisplay:
Snow tyres max. speed ... km/h (winterbanden maximaal ... km/h)
Eenheden
Hier kunt u de eenheden voor temperatuur, verbruik en afgelegde afstand instellen.
Tweede snelheid
Hier kunt u de weergave van de tweede snelheid in mph resp. in km/h inschakelen
2)
.
Service
Hier kunt u het resterende aantal kilometers en dagen tot de volgende serviceter-
mijn oproepen en de service-intervalindicatie terugzetten.
Fabrieksinst.
Na het selecteren van het menu Factory setting (Fabrieksinst.) wordt de fabrieks-
instelling voor het informatiedisplay weer ingesteld.
Motoroliedruk te laag bladzijde 28
Oververhitte koppelingen van de automati-
sche versnellingsbak DSG
bladzijde 93
Motoroliepeil controleren,
motoroliesensor defect
bladzijde 28
2)
Geldt voor landen waarin de waarden in Britse maateenheden worden aangeduid.
s9mk.4.book Page 24 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 25
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Controlelampjes
Overzicht
De controlelampjes geven bepaalde functies resp. storingen aan.
Afb. 21 Instrumentenpaneel met controlelampjes
Knipperlichten (links) bladzijde 26
Knipperlichten (rechts) bladzijde 26
Grootlicht bladzijde 26
Dimlicht bladzijde 26
Mistachterlicht bladzijde 27
Defecte gloeilamp bladzijde 27
Dynamo bladzijde 27
Mistlampen bladzijde 27
Elektrohydraulische stuurbekrachtiging bladzijde 27
Controle van de motorelektronica (benzine-
motor)
bladzijde 27
Voorgloeisysteem (dieselmotor) bladzijde 27
Koelvloeistoftemperatuur/koelvloeistofpeil bladzijde 28
Brandstofreserve bladzijde 28
s9mk.4.book Page 25 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes26
ATTENTIE!
Als brandende controlelampjes en de bijbehorende meldingen en waarschu-
wingsaanwijzingen worden genegeerd, kan dit leiden tot ernstig lichamelijk
letsel of ernstige schade aan de wagen.
De motorruimte van de wagen is een gevaarlijke omgeving. Bij werkzaam-
heden in de motorruimte, bijvoorbeeld het controleren en bijvullen van bedrijfs-
vloeistoffen, kunnen letsel, verbrandingen, ongevallen en brand ontstaan. Let
op de volgende waarschuwingsaanwijzingen bladzijde 156, ’Werkzaamheden
in de motorruimte’.
Aanwijzing
De plaatsing van de controlelampjes is afhankelijk van de model- en motoruit-
voering.
Storingen worden in het instrumentenpaneel als rode symbolen (prioriteit 1 -
gevaar) of gele symbolen (prioriteit 2 - waarschuwing) aangegeven.
Knipperlichten
Afhankelijk van de stand van de knipperlichtschakelaar knippert het linker of
rechter
controlelampje.
Als een gloeilamp van een knipperlicht defect is, knippert het controlelampje onge-
veer twee keer zo snel.
Bij ingeschakelde alarmlichten knipperen alle knipperlichten alsmede de beide
controlelampjes.
Verdere aanwijzingen voor de knipperlichten bladzijde 48.
Grootlicht
Het controlelampje brandt bij ingeschakeld grootlicht of bij een grootlichtsig-
naal.
Verdere aanwijzingen voor het grootlicht bladzijde 48.
Dimlicht
Het controlelampje brandt bij ingeschakeld dimlicht bladzijde 44.
Motorolie bladzijde 28
Geopend portier bladzijde 29
Vloeistofpeil in de ruitensproeierinstallatie bladzijde 29
Uitlaatgascontrolesysteem bladzijde 29
Aandrijfslipregeling (ASR) uitschakelen bladzijde 29
Bandenspanningscontrole bladzijde 29
Keuzehendelvergrendeling bladzijde 30
Aandrijfslipregeling (ASR) bladzijde 30
Elektronisch stabiliseringsprogramma (ESP) bladzijde 30
Antiblokkeersysteem (ABS) bladzijde 30
Remsysteem bladzijde 31
Handrem bladzijde 31
Snelheidsregelsysteem bladzijde 31
Airbagsysteem bladzijde 31
Roetfilter (dieselmotor) bladzijde 32
Gordelwaarschuwingslampje bladzijde 32
s9mk.4.book Page 26 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 27
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Mistachterlicht
Het controlelampje brandt bij ingeschakeld mistachterlicht bladzijde 44.
Defecte lamp
Het controlelampje brandt bij een defecte gloeilamp:
tot 2 seconden na het inschakelen van het contact;
bij het inschakelen van de defecte gloeilamp.
Op het informatiedisplay aangeven tekst, bijvoorbeeld:
Check front right dipped beam! (Dimlicht rechtsvoor controleren!)
Het achterlicht en de kentekenplaatverlichting bevatten meerdere gloeilampen.
Het controlelampje
gaat alleen branden als alle gloeilampen van de kenteken-
plaatverlichting resp. het achterlicht (in een achterlichtunit) defect zijn. Daarom
regelmatig de werking van de gloeilampen controleren.
Dynamo
Het controlelampje gaat branden na het inschakelen van het contact. Het lampje
moet doven na het starten van de motor.
Als het controlelampje na het starten van de motor niet dooft of tijdens het rijden
gaat branden, moet u naar de dichtstbijzijnde specialist gaan. Omdat daarbij de accu
wordt ontladen, moet u alle niet beslist noodzakelijke stroomverbruikers uitscha-
kelen.
Voorzichtig!
Als tijdens het rijden behalve het controlelampje ook het controlelampje
(koelsysteemstoring) op het display gaat branden, moet u direct stoppen en de
motor afzetten - gevaar voor motorschade!
Mistlampen
Het controlelampje brandt bij ingeschakelde mistlampen bladzijde 44.
Elektrohydraulische stuurbekrachtiging
Het controlelampje gaat bij het inschakelen van het contact enkele seconden
branden.
Als het controlelampje na het inschakelen van het contact of tijdens het rijden
continu brandt, is er een storing in de elektrohydraulische stuurbekrachtiging
aanwezig. De stuurbekrachtiging biedt minder ondersteuning of werkt helemaal
niet.
Meer informatie bladzijde 135.
ATTENTIE!
Als de stuurbekrachtiging defect is, neem dan contact op met een specialist.
Aanwijzing
Als het gele controlelampje na het opnieuw starten van de motor en een
korte rit dooft, hoeft geen specialist te worden opgezocht.
Als de accukabels zijn losgemaakt en weer aangesloten, gaat na het inscha-
kelen van het contact het gele controlelampje
branden. Na even te hebben
gereden moet het controlelampje doven.
Bij het afslepen met niet-draaiende motor of bij een defect werkt de stuurbe-
krachtiging niet. De wagen blijft echter volledig bestuurbaar. Voor het sturen is
echter meer kracht nodig.
Controle van de motorelektronica (benzinemotor)
Het controlelampje (Electronic Power Control) gaat bij het inschakelen van het
contact enkele seconden branden.
Als het controlelampje
na het starten van de motor resp. tijdens het rijden knip-
pert, is er een storing in de motorregeling aanwezig. Het door de motorregeling
gekozen noodprogramma stelt u in staat voorzichtig naar de dichtstbijzijnde speci-
alist te rijden.
Voorgloeisysteem (dieselmotor)
Bij koude motor brandt het controlelampje bij het inschakelen van het contact
(voorgloeistand) bladzijde 84. Na het doven van het controlelampje kan de
motor worden gestart.
A
2
s9mk.4.book Page 27 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes28
Als de motor op bedrijfstemperatuur is resp. bij buitentemperaturen boven +5 °C
brandt het voorgloeicontrolelampje ongeveer een seconde. Dat betekent dat de
motor direct kan worden gestart.
Als het controlelampje
niet gaat branden of continu brandt, is een storing in het
voorgloeisysteem aanwezig; zo snel mogelijk de hulp van een specialist inroepen.
Begint het controlelampje
tijdens het rijden te knipperen, is er een storing in de
motorregeling aanwezig. Het door de motorregeling gekozen noodprogramma stelt
u in staat voorzichtig naar de dichtstbijzijnde specialist te rijden.
Koelvloeistoftemperatuur/koelvloeistofpeil
Het controlelampje brandt totdat de motor de bedrijfstemperatuur heeft
bereikt
3)
. Hoge motortoerentallen, volgas en zware motorbelasting vermijden.
Het controlelampje
gaat bij het inschakelen van het contact enkele seconden
branden.
Als het controlelampje
brandt of tijdens het rijden begint te knipperen, is de
koelvloeistoftemperatuur te hoog of het koelvloeistofpeil te laag.
Als waarschuwing klinkt bovendien een akoestisch signaal.
In dat geval stoppen, de motor afzetten en het koelvloeistofpeil controleren resp.
koelvloeistof bijvullen bladzijde 161, ’Koelvloeistof bijvullen’.
Als onder de gegeven omstandigheden het bijvullen van koelvloeistof niet mogelijk
is, de rit niet voortzetten. De motor uit laten en de hulp inroepen van een specialist,
omdat er anders zware motorschade kan ontstaan.
Als het koelvloeistofpeil binnen het voorgeschreven bereik ligt, kan een te hoge
temperatuur worden veroorzaakt door een storing van de koelluchtventilator. De
zekering van de koelluchtventilator controleren en zo nodig vervangen
bladzijde 188, ’Zekeringenoverzicht bij de accu (schakelbak, automatische
versnellingsbak DSG)’.
Als het controlelampje
niet dooft, hoewel het koelvloeistofpeil en ook de zeke-
ring van de ventilator in orde is, niet verder rijden. De hulp van een specialist
inroepen.
De volgende aanwijzingen in acht nemen bladzijde 28, ’Koelvloeistoftempera-
tuur/koelvloeistofpeil ’.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Check coolant! Owner's Manual (Koelvloeistof controleren! Instructieboekje!)
ATTENTIE!
Als u om technische redenen moet stoppen, de wagen op een veilige afstand
van het overige verkeer parkeren, de motor uitschakelen en de alarmknipper-
lichten inschakelen bladzijde 47, ’Knop voor alarmlichten ’.
Brandstofreserve
Het controlelampje brandt als minder dan 7 liter brandstof aanwezig is.
Als waarschuwing klinkt bovendien een akoestisch signaal.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Please refuel! Range...km (Tanken a.u.b.! Actieradius...km)
Motorolie
Het controlelampje knippert rood (lage oliedruk)
Het controlelampje gaat bij het inschakelen van het contact enkele seconden
branden.
4)
Als het controlelampje na het starten van de motor niet dooft of tijdens het rijden
gaat knipperen, stoppen en de motor afzetten. Het oliepeil controleren en zo nodig
motorolie bijvullen bladzijde 158.
Als extra waarschuwingssignaal klinken drie akoestische signalen.
Als onder de gegeven omstandigheden het bijvullen van motorolie niet mogelijk is,
de rit niet voortzetten. De motor uit laten en de hulp inroepen van een specialist,
omdat er anders zware motorschade kan ontstaan.
Als het controlelampje knippert, niet verder rijden, ook al is het oliepeil in orde. De
motor ook niet stationair laten draaien. De hulp van de dichtstbijzijnde specialist
inroepen.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Oil Pressure Engine off! Owner's Manual! (Oliedruk: Motor uit!
Instructieboekje!)
Het controlelampje
brandt geel (oliepeil te laag)
Als het controlelampje geel brandt, is het oliepeil waarschijnlijk te laag. Het oliepeil
zo snel mogelijk controleren resp. motorolie bijvullen bladzijde 158.
3)
Geldt niet voor wagens met informatiedisplay.
4)
Bij wagens met informatiedisplay brandt het controlelampje na het inschakelen van het
contact niet, maar alleen als er een storing aanwezig is of als het motoroliepeil te laag is.
s9mk.4.book Page 28 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 29
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Als extra waarschuwingssignaal klinkt een akoestisch signaal.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Check oil level! (Oliepeil controleren!)
Als de motorkap langer dan 30 seconden geopend blijft, dooft het controlelampje.
Als er geen motorolie wordt bijgevuld, gaat het controlelampje na circa 100 km weer
branden.
Het controlelampje
knippert geel (motoroliepeilsensor defect)
Als er een storing aan de motoroliepeilsensor optreedt, wordt dit na het inscha-
kelen van het contact bovendien aangegeven door een akoestisch signaal en het
meerdere malen gaan branden van het controlelampje.
De motor direct door een specialist laten controleren.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Oil sensor Workshop! (Oliesensor: Werkplaats!)
ATTENTIE!
Als u om technische redenen moet stoppen, de wagen op een veilige afstand
van het overige verkeer parkeren, de motor uitschakelen en de alarmknipper-
lichten inschakelen bladzijde 47, ’Knop voor alarmlichten ’.
Het rode oliedrukcontrolelampje werkt niet als oliepeilindicatie! Daarom
moet het oliepeil regelmatig, bij voorkeur bij elke tankstop, worden gecontro-
leerd.
Bij het openen van de motorkap en het controleren van het koelvloeistofpeil
de aanwijzingen aanhouden bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de
motorruimte’.
Portier openen
Het controlelampje gaat branden bij het openen van een of meerdere portieren
of bij het openen van de achterklep. Als tijdens het rijden een portier wordt
geopend, gaat het controlelampje
branden en klinkt er een akoestisch signaal.
Dit controlelampje brandt ook bij uitgeschakeld contact. Het controlelampje brandt
maximaal 5 minuten lang.
Bij wagens met informatiedisplay wordt dit controlelampje door een wagensymbool
vervangen bladzijde 23.
Vloeistofpeil in de ruitensproeierinstallatie
Het controlelampje gaat branden bij ingeschakeld contact als het vloeistofpeil in
de ruitensproeierinstallatie te laag is. Vloeistof bijvullen bladzijde 166.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Top up wash fluid! (Sproeiervloeistof bijvullen!)
Uitlaatgascontrolesysteem
Het controlelampje gaat branden na het inschakelen van het contact.
Als het controlelampje na het starten van de motor niet dooft of tijdens het rijden
gaat branden, is er sprake van een storing in een uitlaatgasrelevante component.
Het door de motorregeling gekozen noodprogramma stelt u in staat voorzichtig
naar de dichtstbijzijnde specialist te rijden.
Aandrijfslipregeling (ASR) uitschakelen
Het controlelampje gaat branden als het ASR-systeem uitgeschakeld is.
Meer informatie over de ASR bladzijde 132.
Bandenspanningscontrole
Het controlelampje gaat branden, als de bandenspanning van een van de banden
aanmerkelijk is teruggelopen. De snelheid verlagen en de spanning in alle banden
zo snel mogelijk controleren resp. corrigeren bladzijde 167.
Als waarschuwing klinkt bovendien een akoestisch signaal.
Bij een knipperend controlelampje is er een systeemstoring aanwezig. Neem
contact op met een specialist en laat de storing verhelpen.
Meer informatie over de het bandenspanningscontrolesysteem bladzijde 135.
ATTENTIE!
Als het controlelampje gaat branden, moet direct de snelheid worden
verlaagd en heftige stuur- en remmanoeuvres worden vermeden. Bij de eerst-
volgende gelegenheid direct stoppen en de banden en bandenspanningen
controleren.
s9mk.4.book Page 29 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes30
Onder bepaalde omstandigheden (bijvoorbeeld bij een sportieve rijstijl en op
gladde of onverharde wegen) kan het controlelampje
vertraagd of helemaal
niet gaan branden.
Aanwijzing
Als de accukabels zijn losgemaakt en weer zijn aangesloten, gaat na het inscha-
kelen van het contact het controlelampje
branden. Na even te hebben gereden
moet het controlelampje doven.
Keuzehendelvergrendeling (automatische versnellingsbak)
Als het groene controlelampje gaat branden, het rempedaal bedienen Dat is
nodig om de keuzehendel vanuit stand P of N te kunnen bewegen.
Meer informatie over de keuzehendelvergrendeling bladzijde 132.
Aandrijfslipregeling (ASR)
Het controlelampje gaat bij het inschakelen van het contact enkele seconden
branden.
Als tijdens het rijden een regelproces plaatsvindt, gaat het controlelampje knip-
peren.
Als in het ASR-systeem een storing aanwezig is, brandt het controlelampje continu.
Omdat de ASR samenwerkt met het ABS, brandt bij het uitvallen van het ABS ook
het ASR-controlelampje.
Als het controlelampje
direct na het starten van de motor gaat branden, kan de
ASR om technische redenen uitgeschakeld zijn. In dit geval kunt u de ASR door het
uit- en inschakelen van het contact opnieuw inschakelen. Wanneer het controle-
lampje dooft, werkt de ASR weer naar behoren.
Meer informatie over de ASR bladzijde 132.
Aanwijzing
Als de accukabels zijn losgemaakt en weer zijn aangesloten, gaat na het inscha-
kelen van het contact het controlelampje
branden. Na even te hebben gereden
moet het controlelampje doven.
Elektronisch stabiliseringsprogramma (ESP)
Het controlelampje gaat bij het inschakelen van het contact enkele seconden
branden.
Als het ESP op dat moment ondersteunt bij het stabiliseren van de wagen (bijvoor-
beeld een wiel afremt) knippert het controlelampje
.
Als in het ESP een storing aanwezig is, brandt het controlelampje
continu.
Omdat het ESP samenwerkt met het ABS, brandt bij het uitvallen van het ABS ook
het ESP-controlelampje.
Als het controlelampje
direct na het starten van de motor gaat branden, kan het
ESP om technische redenen uitgeschakeld zijn. In dit geval kunt u het ESP door het
uit- en inschakelen van het contact opnieuw inschakelen. Wanneer het controle-
lampje dooft, werkt het ESP weer naar behoren.
Meer informatie over het ESP bladzijde 132.
Aanwijzing
Als de accukabels zijn losgemaakt en weer zijn aangesloten, gaat na het inscha-
kelen van het contact het controlelampje
branden. Na even te hebben gereden
moet het controlelampje doven.
Antiblokkeersysteem (ABS)
Het controlelampje geeft de correcte werking van het ABS aan.
Het controlelampje gaat na het inschakelen van het contact resp. tijdens het
starten enkele seconden branden. Het lampje dooft als de automatische controle-
procedure is voltooid.
Storing in het ABS
Als het ABS-controlelampje
binnen enkele seconden na het inschakelen van het
contact niet dooft, helemaal niet gaat branden of tijdens het rijden gaat branden,
vertoont het systeem een storing. Voor het afremmen van de wagen wordt alleen
nog het gewone remsysteem gebruikt. Direct een specialist opzoeken en uw rijstijl
overeenkomstig aanpassen, omdat u niet op de hoogte bent van de exacte omvang
van de schade.
Meer informatie over het ABS bladzijde 134, ’Antiblokkeersysteem (ABS)’.
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 30 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes 31
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Storing in het gehele remsysteem
Als het ABS-controlelampje
samen met het controlelampje van het remsysteem
gaat branden, is niet alleen het ABS maar ook een ander onderdeel van het
remsysteem defect .
ATTENTIE!
Als het controlelampje van het remsysteem samen met het ABS-contro-
lelampje
gaat branden, direct stoppen en het remvloeistofpeil in het reser-
voir controleren bladzijde 162, ’Remvloeistof’. Als het vloeistofpeil tot onder
de MIN-markering is gedaald, rijd dan niet verder - gevaar voor ongevallen! De
hulp inroepen van een specialist.
Let bij het openen van de motorkap en het controleren van het remvloeistof-
peil op de aanwijzingen bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de motorruimte’.
Als het remvloeistofpeil in orde is, is de regelfunctie van het ABS uitgevallen.
De achterwielen kunnen dan bij het remmen zeer snel blokkeren. Dit kan onder
bepaalde omstandigheden tot het uitbreken van de achterkant van de wagen
leiden - slipgevaar! Rijd voorzichtig naar de dichtstbijzijnde specialist en laat de
storing verhelpen.
Remsysteem
Het controlelampje brandt bij een laag remvloeistofpeil of een storing van het
ABS.
Als het controlelampje
knippert en er drie akoestische signalen klinken, stoppen
en het remvloeistofpeil controleren .
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Brake fluid Owner's manual (Remvloeistof! Instructieboekje)
Bij een ABS-storing die ook de werking van het remsysteem beïnvloedt (bijvoor-
beeld de remdrukverdeling), gaat het ABS-controlelampje
branden en begint
tegelijkertijd het controlelampje voor het remsysteem
te knipperen. Vermoede-
lijk is niet alleen het ABS, maar ook een ander deel van het remsysteem defect
.
Als extra waarschuwing klinken drie akoestische signalen.
Op weg naar de dichtstbijzijnde specialist moet rekening worden gehouden met
een hogere rempedaaldruk, een langere remweg en een grotere vrije slag van het
rempedaal.
Verdere aanwijzingen voor het remsysteem bladzijde 48.
ATTENTIE!
Let bij het openen van de motorkap en het controleren van het remvloeistof-
peil op de volgende aanwijzingen bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de
motorruimte’.
Als het controlelampje voor het remsysteem enkele seconden na het
inschakelen van het contact niet dooft of tijdens het rijden gaat branden, direct
stoppen en het remvloeistofpeil in het reservoir controleren bladzijde 162,
’Remvloeistof’. Als het vloeistofpeil tot onder de MIN-markering is gedaald, rijd
dan niet verder - gevaar voor ongevallen! De hulp inroepen van een specialist.
Handrem
Het controlelampje brandt ook bij aangetrokken handrem. Bovendien wordt een
akoestische waarschuwing gegeven, als u met de wagen minstens 3 seconden met
een snelheid van meer dan 6 km/h hebt gereden.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Release parking brake! (Parkeerrem loszetten!)
Snelheidsregelsysteem
Het controlelampje brandt als het snelheidsregelsysteem actief is.
Airbagsysteem
Controle van het airbagsysteem
Het controlelampje
gaat bij het inschakelen van het contact enkele seconden
branden.
Als het controlelampje niet dooft of tijdens het rijden gaat branden resp. knippert,
is er een systeemstoring aanwezig . Dit geldt ook als het controlelampje na
het inschakelen van het contact niet gaat branden.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Error: Airbag (Storing: airbag)
De actieve staat van het airbagsysteem wordt elektronisch gecontroleerd, ook als
een airbag buiten werking is gesteld.
Als de voor-, zij- resp. hoofdairbag of gordelspanner met de wagensysteemtester
is uitgeschakeld, geldt het volgende:
s9mk.4.book Page 31 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Instrumenten en controlelampjes32
Het controlelampje gaat na het inschakelen van het contact 3 seconden
branden en knippert vervolgens 12 seconden met een interval van 2 seconden.
Op het informatiedisplay weergegeven tekst:
Airbag/belt tensioner deactivated! (Airbag/gordelspanner gedeactiveerd!)
Als de bijrijdersvoorairbag met de schakelaar (uitschakelen van de airbags) aan de
zijkant van het dashboard aan bijrijderzijde buiten werking is gesteld:
gaat het controlelampje na het inschakelen van het contact 4 seconden
branden,
wordt het buiten werking stellen van de airbag door het branden van het gele
controlelampje met de tekst
in het middenstuk van het
dashboard aangegeven bladzijde 122.
ATTENTIE!
Als zich een storing voordoet, het airbagsysteem direct door een specialist laten
controleren. Anders bestaat het gevaar dat de airbags bij een ongeval niet
worden geactiveerd.
Aanwijzing
Meer informatie over het buiten werking stellen van de airbags bladzijde 122,
’Airbags buiten werking stellen’.
Roetfilter (dieselmotor)
Als het controlelampje gaat branden, betekent dit dat het roetfilter door het
veelvuldig rijden van korte afstanden met roet is verstopt.
Om het roetfilter te reinigen moet zo snel mogelijk, als de verkeerssituatie dit
toelaat, gedurende minstens 15 minuten of tot het doven van het controlelampje in
de 4e of 5e versnelling (automatische versnellingsbak: in keuzehendelstand S) met
een snelheid van minstens 60 km/h bij een motortoerental tussen 1 800 -
2 500 1/min worden gereden. Hierdoor stijgt de uitlaatgastemperatuur en wordt
het roet in het roetfilter verbrand.
Hierbij altijd de geldende snelheidslimieten aanhouden .
Na de succesvolle reiniging van het roetfilter dooft het controlelampje
.
Als het filter niet succesvol is gereinigd, dooft het controlelampje
niet en begint
het controlelampje
te knipperen Op het informatiedisplay verschijnt Diesel-
particle Owner's manual (Roetfilter: Instructieboekje!). Daarna schakelt het
motorregelapparaat de motor in het noodprogramma, waarbij minder motorver-
mogen beschikbaar is. Na het uitschakelen en weer inschakelen van het contact
brandt het controlelampje
.
Direct een specialist opzoeken.
ATTENTIE!
Wanneer u het brandende controlelampje en de bijbehorende beschrijvingen
en waarschuwingsaanwijzingen negeert, kan dit verwondingen of schade aan
de wagen tot gevolg hebben.
De snelheid altijd aan het weer, het wegdek en de terrein- en verkeersom-
standigheden aanpassen. Het door het controlelampje gegeven rij-advies mag u
er nooit toe verleiden de wettelijke bepalingen in het verkeer te negeren.
Voorzichtig!
Zolang het controlelampje brandt, moet u rekening houden met een hoger
brandstofverbruik en eventueel ook verminderd motorvermogen.
Aanwijzing
Meer informatie over het roetfilter bladzijde 137, ’Roetfilter (dieselmotor)’.
Gordelwaarschuwingslampje
Het controlelampje gaat branden na het inschakelen van het contact, als herin-
nering dat de bestuurder resp. bijrijder de veiligheidsgordel moet omgespen. Het
controlelampje dooft pas als de bestuurder resp. bijrijder de veiligheidsgordel heeft
omgegespt.
Als de bestuurder resp. bijrijder de veiligheidsgordel niet heeft omgegespt, klinkt bij
wagensnelheden boven 20 km/h een continue waarschuwingstoon en knippert
tegelijkertijd het controlelampje
.
Als de bestuurder resp. bijrijder de veiligheidsgordel vervolgens niet binnen
90 seconden omgespt, wordt de waarschuwingstoon uitgeschakeld en brandt het
controlelampje
continu.
Bij een belasting van de bijrijdersstoel, bijvoorbeeld met een tas (om veiligheidsre-
denen wordt dit afgeraden), geeft het controlelampje
aan dat de veiligheids-
gordel niet is omgegespt.
Meer informatie over de veiligheidsgordels bladzijde 111, ’Waarom
veiligheidsgordels?’.
s9mk.4.book Page 32 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten 33
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Openen en sluiten
Sleutels
Omschrijving
Afb. 22 Sleutelset zonder afstandsbediening / sleutel met afstandsbediening
Met de wagen worden twee sleutels meegeleverd. Afhankelijk van de uitrusting
kan de wagen voorzien zijn van sleutels zonder radiografische afstandsbediening
afb. 22 - links of met radiografische afstandsbediening afb. 22 - rechts.
ATTENTIE!
Als u de wagen verlaat - ook al is het maar voor even - altijd de sleutel uit het
contactslot verwijderen. Dat geldt vooral als er kinderen in de wagen achter-
blijven. De kinderen zouden anders de motor kunnen starten of elektrische
systemen (bijv. elektrisch bediende ruiten) kunnen bedienen - gevaar voor
ongevallen!
De contactsleutel pas uit het contactslot verwijderen als de wagen tot stil-
stand is gekomen! Het stuurslot zou anders ongewild kunnen vergrendelen -
gevaar voor ongevallen!
Voorzichtig!
Elke sleutel bevat elektronische componenten; u dient de sleutels dan ook
tegen vocht en harde schokken te beschermen.
De groef in de sleutel absoluut schoon houden, omdat verontreinigingen
(textielvezels, stof en dergelijke) de werking van de slotcilinder en van het contact-
slot negatief kunnen beïnvloeden.
Aanwijzing
Bij verlies van een sleutel contact opnemen met een geautoriseerde Škoda Service-
partner, die voor een vervangende sleutel kan zorgen.
Batterij in de sleutel met radiografische afstandsbediening
vervangen
Afb. 23 Sleutel met radiografische afstandsbediening - Deksel verwijderen / batterij uitnemen
Elke radiografische afstandsbediening heeft een batterij, die onder deksel is
aangebracht afb. 23. Als de batterij leeg is, knippert na het indrukken van een
toets op de afstandsbediening het rode controlelampje niet afb. 22. Wij raden
u aan de batterij van de afstandsbediening door een geautoriseerde Škoda Service-
partner te laten vervangen. Als u de lege batterij echter zelf wilt vervangen, als
volgt te werk gaan:
– De sleutel uitklappen.
– Het deksel op de plaatsen van de pijlen met de duim of met een platte
schroevendraaier loswippen en verwijderen.
– De batterij op de plaats van de pijl omlaagdrukken en de lege batterij uit de
sleutel nemen afb. 23.
– De nieuwe batterij aanbrengen. Let erop, dat het ’+’-teken op de batterij naar
boven gekeerd is. De juiste polariteit is afgebeeld op het batterijdeksel.
– Het batterijdeksel op de sleutel aanbrengen en aandrukken tot het hoorbaar
vastklikt.
A
B
A
A
A
1
A
2
s9mk.4.book Page 33 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten34
Milieu
De lege batterij milieuvriendelijk afvoeren.
Aanwijzing
Bij het vervangen van de batterij op de juiste polariteit letten.
De nieuwe batterij moet dezelfde specificaties hebben als de originele.
Als de wagen na vervanging van de batterij niet met de afstandsbediening kan
worden geopend en gesloten, moet het systeem worden gesynchroniseerd
bladzijde 40.
Elektronische wegrijblokkering
De elektronische wegrijblokkering voorkomt het gebruik van de
wagen door onbevoegden.
In de sleutelkop bevindt zich een elektronische chip. Met behulp hiervan wordt de
wegrijblokkering uitgeschakeld als de sleutel in het contactslot wordt gestoken. Als
de sleutel uit het contactslot wordt verwijderd, wordt de elektronische wegrijblok-
kering automatisch geactiveerd.
Aanwijzing
De motor kan alleen met een correct gecodeerde en originele Škoda sleutel worden
gestart.
Vergrendeling / ontgrendeling
Voor wagens zonder centrale vergrendeling geldt:
Vergrendeling van buitenaf
Bij het ontgrendelen of vergrendelen gaat de grendelknop in het portier omhoog of
omlaag.
Vergrendeling van binnenuit
Alle gesloten portieren van de wagen kunnen worden vergrendeld door het van
binnenuit indrukken van de grendelknoppen. Als de grendelknoppen ingedrukt zijn,
kunnen de portieren ook niet van buitenaf worden geopend. De portieren van de
wagen kunnen als volgt van binnenuit worden geopend:
De slotgreep bedienen om het portier te ontgrendelen;
Door de slotgreep nogmaals te bedienen wordt het portier geopend.
Aanwijzing
Het geopende bestuurdersportier kan niet met de grendelknop worden
vergrendeld. Hierdoor wordt voorkomen dat eventueel de sleutel van de vergren-
delde wagen kan worden vergeten.
De geopende achterportieren en het bijrijdersportier moeten door het
indrukken van de grendelknoppen en het dichtslaan van het portier worden
vergrendeld.
Let op de veiligheidsaanwijzingen in ’Omschrijving’ op bladzijde 35.
Kindersloten
De kindersloten voorkomen dat de achterportieren van binnenuit
kunnen worden geopend.
De achterportieren zijn uitgerust met een kinderslot. Het kinderslot wordt met de
sleutel in- en uitgeschakeld.
Kinderslot inschakelen
– Met de sleutel de sleuf van het achterportier in pijlrichting draaien afb. 24.
Kinderslot uitschakelen
– De sleuf met de sleutel rechtsom tegen de pijlrichting in draaien.
Bij ingeschakeld kinderslot is de slotgreep van de portieren van binnenuit geblok-
keerd. U kunt het portier alleen van buitenaf openen.
Afb. 24 Kindersloten aan de achterpor-
tieren
s9mk.4.book Page 34 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten 35
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Centrale vergrendeling
Omschrijving
Bij het openen en sluiten worden alle portieren tegelijkertijd door de centrale
vergrendeling ontgrendeld of vergrendeld. De achterklep wordt bij het openen
ontgrendeld. Deze kan worden geopend door het indrukken van de handgreep
boven de kentekenplaat bladzijde 38.
Bediening van de centrale vergrendeling is mogelijk:
van buitenaf met de contactsleutel bladzijde 36;
met de knoppen voor de centrale vergrendeling bladzijde 37;
met een sleutel met radiografische afstandsbediening bladzijde 38.
Controlelampje in het bestuurdersportier
Na het vergrendelen van de wagen knippert het controlelampje ca. 2 seconden snel,
daarna begint het gelijkmatig en met langere tussenpozen te knipperen.
Als de wagen wordt vergrendeld terwijl de safebeveiliging bladzijde 35 niet
actief is, knippert het controlelampje in het bestuurdersportier circa 2 seconden
snel, dooft vervolgens en begint na circa 30 seconden langzaam te knipperen.
Als het controlelampje eerst circa 2 seconden snel knippert, daarna circa 30
seconden continu brandt en vervolgens langzaam gaat knipperen, is er in het
systeem van de centrale vergrendeling of de interieurbewaking een storing
aanwezig bladzijde 41. Neem contact op met een specialist.
Comfortbediening van de ruiten
Bij het ontgrendelen en vergrendelen van de wagen kunnen de elektrisch bediende
ruiten worden geopend en gesloten bladzijde 42.
Eénportierontgrendeling
Met deze functie is het mogelijk alleen het bestuurdersportier te ontgrendelen. De
andere portieren blijven vergrendeld en worden pas ontgrendeld nadat nogmaals
het commando (openen) is gegeven.
Deze functie kunt u door een specialist laten activeren.
Automatisch vergrendelen en ontgrendelen
Alle portieren en de achterklep worden vanaf een snelheid van circa 15 km/h auto-
matisch vergrendeld.
Als de contactsleutel uit het contactslot wordt verwijderd, wordt de wagen automa-
tisch weer ontgrendeld. Bovendien kan de wagen worden ontgrendeld door het
indrukken van de toets
van de centrale vergrendeling
Deze functie kunt u door een specialist laten inschakelen.
ATTENTIE!
De vergrendeling van de portieren voorkomt het onwillekeurig openen in een
buitengewone situatie (ongeval). Vergrendelde portieren voorkomen ook het
ongewenst binnendringen van buitenstaanders - bijvoorbeeld op kruisingen. Ze
maken het hulpverleners in geval van nood echter moeilijker in de wagen te
komen - levensgevaar!
Aanwijzing
Bij een ongeval met geactiveerde airbag(s) worden de vergrendelde portieren
automatisch ontgrendeld om hulpverleners toegang tot de wagen te verschaffen.
Bij het uitvallen van de centrale vergrendeling kunnen alleen de voorportieren
met de sleutel worden ont- en vergrendeld. De andere portieren en de achterklep
kunnen handmatig worden ont- resp. vergrendeld.
Noodvergrendeling van het portier bladzijde 37.
Noodontgrendeling van de achterklep bladzijde 38.
Safebeveiliging
De centrale vergrendeling kan met een safebeveiliging worden uitgerust. Als de
wagen van buitenaf wordt vergrendeld, worden de portiersloten automatisch
geblokkeerd. Het controlelampje in het bestuurdersportier knippert ca. 2 seconden
snel, daarna begint het gelijkmatig en met langere tussenpozen te knipperen. Met
de portiergreep kunnen de portieren noch van binnenuit, noch van buitenaf worden
geopend. Daardoor wordt het openbreken van de wagen bemoeilijkt.
De safebeveiliging kan door een dubbele vergrendeling binnen 2 seconden worden
gedeactiveerd.
Als de safebeveiliging wordt gedeactiveerd, knippert het controlelampje in het
bestuurdersportier circa 2 seconden snel, dooft vervolgens en begint na circa
30 seconden weer gelijkmatig met lange tussenpozen te knipperen.
De volgende keer dat de wagen wordt ont- en vergrendeld, is de safebeveiliging
weer geactiveerd.
Als de wagen is vergrendeld terwijl de safebeveiliging gedeactiveerd is, kunnen de
portieren van binnenuit worden geopend door aan de slotgreep te trekken. Het
portier wordt tegelijkertijd ontgrendeld en geopend.
s9mk.4.book Page 35 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten36
ATTENTIE!
Bij van buitenaf vergrendelde wagen met geactiveerde safebeveiliging mogen
geen personen en huisdieren in de wagen achterblijven, omdat van binnenuit
noch de portieren, noch de ruiten kunnen worden geopend. De vergrendelde
portieren maken het hulpverleners in geval van nood moeilijk in de wagen te
komen - levensgevaar!
Aanwijzing
Het alarmsysteem wordt geactiveerd bij het vergrendelen van de wagen, ook als
de safebeveiliging is gedeactiveerd. De interieurbewaking wordt hierbij echter niet
geactiveerd.
Indien na het afsluiten van de wagen de functie Safelock wordt geactiveerd,
verschijnt de melding CHECK DEADLOCK (ATTENTIE SAFELOCK) op het display in
het instrumentenpaneel. Bij wagens met een informatiedisplay verschijnt de
melding Check deadlock! Owner's manual! (Let op SAFE-vergrendeling!
Instructieboekje!).
Met de sleutel ontgrendelen
– De sleutel in de slotcilinder van het bestuurdersportier in rijrichting (ontgrende-
lingsstand) afb. 25 draaien.
– Aan de portiergreep trekken en het portier openen.
Alle portieren (bij wagens met alarmsysteem alleen het bestuurdersportier)
worden ontgrendeld.
De achterklep wordt ontgrendeld.
De via het portiercontact geschakelde binnenverlichting gaat branden.
De safebeveiliging wordt gedeactiveerd.
De ruiten gaan open zolang de sleutel in de ontgrendelingsstand wordt
gehouden.
Het controlelampje in het bestuurdersportier stopt met knipperen als de wagen
niet met een alarmsysteem is uitgerust bladzijde 40.
Aanwijzing
Als de wagen over een alarmsysteem beschikt, moet na het ontgrendelen van het
portier binnen 15 seconden de sleutel in het contactslot worden gestoken en het
contact worden ingeschakeld om het alarmsysteem te deactiveren. Als binnen 15
seconden het contact niet wordt ingeschakeld, zal het alarm afgaan.
Met behulp van de sleutel vergrendelen
– De sleutel in de slotcilinder van het bestuurdersportier tegen de rijrichting in
(vergrendelingsstand) afb. 25 draaien.
Alle portieren en de achterklep worden vergrendeld.
De via het portiercontact geschakelde binnenverlichting dooft.
De ruiten gaan dicht zolang de sleutel in de vergrendelingsstand wordt
gehouden.
De safebeveiliging wordt direct geactiveerd.
Het controlelampje in het bestuurdersportier begint te knipperen.
Aanwijzing
Als het bestuurdersportier geopend is, kan de wagen niet worden vergrendeld.
Afb. 25 Sleutelbewegingen voor het
ont- en vergrendelen
A
A
A
B
s9mk.4.book Page 36 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten 37
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Schakelaar voor centrale vergrendeling
Als de wagen niet door externe aansturing vergrendeld is, kunt u deze met de
tuimelschakelaar ook bij uitgeschakeld contact ver- en ontgrendelen.
Alle portieren en de achterklep vergrendelen
– Schakelaar afb. 26 indrukken. Het symbool in de schakelaar gaat
branden.
Alle portieren en de achterklep ontgrendelen
– Schakelaar afb. 26 indrukken. Het symbool in de schakelaar dooft.
Als de wagen met knop is vergrendeld, geldt het volgende:
Het openen van de portieren en de achterklep van buitenaf is niet mogelijk
(vanuit veiligheidsoogpunt, bijvoorbeeld bij het stoppen bij een kruising).
U kunt de portieren van binnenuit afzonderlijk ontgrendelen en openen door
aan de slotgreep te trekken.
Zolang een portier geopend is, kan de wagen niet worden vergrendeld om te
voorkomen dat de sleutel per ongeluk in de wagen blijft liggen.
Bij een ongeval met geactiveerde airbag(s) worden de van binnenuit vergren-
delde portieren automatisch ontgrendeld om hulpverleners toegang tot de wagen
te verschaffen.
ATTENTIE!
De centrale vergrendeling werkt ook bij uitgeschakeld contact. Alle portieren en
de achterklep worden vergrendeld. Omdat echter bij vergrendelde portieren in
geval van nood hulpverlening van buitenaf wordt bemoeilijkt, moeten kinderen
nooit zonder toezicht in de wagen worden achtergelaten. Vergrendelde
portieren maken het hulpverleners in geval van nood moeilijk om in de wagen te
komen - levensgevaar!
Aanwijzing
Als de safebeveiliging is geactiveerd bladzijde 35, werken de slotgrepen en de
schakelaars voor de centrale vergrendeling niet.
Noodvergrendeling van de portieren
Aan de kopse kant van de portieren die geen slotcilinder hebben, bevindt zich een
noodslotmechanisme; dit is pas zichtbaar na het openen van het portier.
Vergrendeling
– De afdekplaat uitbouwen afb. 27.
– De sleutel in de opening onder de afdekplaat steken en de arreteerhendel
tot de aanslag naar binnen drukken.
– De afdekplaat weer aanbrengen.
Na het sluiten van het portier kan dit niet meer van buitenaf worden geopend. Het
portier kan door eenmaal aan de slotgreep te trekken van binnenuit worden
ontgrendeld en vervolgens van buitenaf worden geopend.
Afb. 26 Middenconsole: Schakelaar voor
centrale vergrendeling
A
1
A
2
A
1
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 27 Noodvergrendeling van het
portier
A
A
A
B
s9mk.4.book Page 37 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten38
Achterklep
Afb. 28 Achterklep ontgrendelen / handgreep van de achterklep
Openen van de achterklep
– Bij wagens zonder centrale vergrendeling de knop in het bestuurdersportier
indrukken afb. 28 - links en de achterklep openen in pijlrichting afb. 28 -
rechts.
– Bij wagens met centrale vergrendeling de handgreep boven de kentekenplaat
indrukken en de achterklep openen in pijlrichting afb. 28 - rechts.
Sluiten van de achterklep
– De achterklep omlaagzwenken en met een lichte zwaai sluiten .
In de binnenbekleding van de achterklep bevindt zich een greep, die het sluiten
vergemakkelijkt.
ATTENTIE!
Na het sluiten controleren of de achterklep goed is vergrendeld. Anders zou
de achterklep tijdens het rijden plotseling open kunnen gaan, ook wanneer het
slot van de achterklep is vergrendeld - gevaar voor ongevallen!
Nooit met een geopende achterklep rijden, omdat dan giftige uitlaatgassen
het interieur kunnen binnendringen - vergiftigingsgevaar!
Bij het sluiten van de achterklep niet op de achterruit drukken, deze zou
kunnen barsten - gevaar voor verwondingen!
Aanwijzing
Na het sluiten van de achterklep wordt deze binnen 1 seconde automatisch
vergrendeld en wordt het alarmsysteem geactiveerd. Dat geldt alleen als de
wagen vóór het sluiten van de achterklep vergrendeld was.
Bij het wegrijden, vanaf een snelheid van meer dan 5 km/h, wordt de bedie-
ningsfunctie van de handgreep boven de kentekenplaat uitgeschakeld. Na het
stoppen en openen van een portier wordt de bedieningsfunctie van de handgreep
weer ingeschakeld.
De achterklep bij het openen met de hand vasthouden.
Noodontgrendeling van de achterklep
In geval van een storing aan de centrale vergrendeling kunt u de achterklep als
volgt openen:
– De rugleuning van de achterbank naar voren klappen bladzijde 57.
– In de opening in de bekleding in pijlrichting afb. 29 een schroevendraaier
of een vergelijkbaar gereedschap tot de aanslag aanbrengen.
– Het slot onder de bekleding in pijlrichting ontgrendelen.
– De achterklep openen.
Afstandsbediening
Omschrijving
Met de sleutel met radiografische afstandsbediening kunt u:
Afb. 29 Noodontgrendeling van de
achterklep
A
1
A
3
A
2
s9mk.4.book Page 38 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten 39
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
de wagen ont- en vergrendelen;
de achterklep ontgrendelen;
de ruiten elektrisch openen en sluiten.
De zender met de batterij is ondergebracht in de sleutel met radiografische
afstandsbediening. De ontvanger bevindt zich in het interieur van de wagen. Het
bereik van de afstandsbediening bedraagt circa 10 m. Als de batterij bijna leeg is,
neemt het bereik van de afstandsbediening af.
De sleutel heeft een uitklapbare sleutelbaard, die wordt gebruikt voor het hand-
matig ont- en vergrendelen van de wagen en voor het starten van de motor.
Bij vervanging van een verloren sleutel en na reparatie of vervanging van de
ontvanger moet het systeem door een geautoriseerde Škoda Servicepartner
worden geïnitialiseerd. Pas daarna kunt u de afstandsbediening weer gebruiken.
Aanwijzing
Bij ingeschakeld contact wordt de afstandsbediening automatisch gedeacti-
veerd.
De werking van de afstandsbediening kan door interferentie van zenders in de
buurt van de wagen die op dezelfde frequentie werken (bijvoorbeeld mobiele tele-
foons, tv-zenders) tijdelijk worden gestoord.
Als de centrale vergrendeling resp. het alarmsysteem alleen vanaf een afstand
van minder dan 3 m op de afstandsbediening reageert, moet de batterij worden
vervangen bladzijde 33.
Als het bestuurdersportier is geopend, kan de wagen niet met de radiografische
afstandsbediening worden vergrendeld.
Wagen ont- en vergrendelen
Wagen ontgrendelen
–Knop afb. 30 gedurende circa 1 seconde indrukken.
Wagen vergrendelen
– Knop gedurende circa 1 seconden indrukken.
Safebeveiliging deactiveren
– Knop tweemaal binnen 2 seconden indrukken. Meer informatie
bladzijde 35.
Ontgrendeling van de achterklep
– Knop gedurende circa 1 seconden indrukken. Meer informatie
bladzijde 38.
Uitklappen van de sleutel
– Toets indrukken.
Inklappen van de sleutel
– Knop indrukken en de sleutelbaard terug in de behuizing klappen.
Het ontgrendelen van de wagen wordt aangegeven door het tweemaal knipperen
van de knipperlichten. Als u de wagen met knop ontgrendelt en daarna binnen
30 seconden geen portier of de achterklep opent, wordt de wagen automatisch
weer vergrendeld en wordt de safebeveiliging resp. het alarmsysteem weer geacti-
veerd Hierdoor wordt het ongewild ontgrendelen van de wagen voorkomen.
Aanduiding van de vergrendeling
Een correcte vergrendeling van de wagen wordt aangegeven door het eenmaal
knipperen van de knipperlichten.
Als er bij het vergrendelen van de wagen met knop enkele portieren of de
achterklep niet gesloten zijn, knipperen de knipperlichten pas na het sluiten.
ATTENTIE!
Bij een van buitenaf vergrendelde wagen met geactiveerde safebeveiliging
mogen geen personen in de wagen achterblijven, omdat van binnenuit noch de
portieren, noch de ruiten kunnen worden geopend. De vergrendelde portieren
maken het hulpverleners in geval van nood moeilijk in de wagen te komen -
levensgevaar!
Afb. 30 Sleutel met afstandsbediening
A
1
A
3
A
3
A
2
A
4
A
4
A
1
A
3
s9mk.4.book Page 39 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten40
Aanwijzing
De radiografische afstandsbediening alleen gebruiken als de portieren en de
achterklep gesloten zijn en u visueel contact met de wagen hebt.
In de wagen mag de vergrendelingstoets van de afstandsbediening niet
worden ingedrukt als de sleutel nog niet in het contactslot is gestoken, zodat de
wagen niet onbedoeld wordt vergrendeld en het alarmsysteem wordt geactiveerd.
Als dat toch mocht gebeuren, de ontgrendelingsknop
van de afstandsbediening
indrukken.
Synchronisatie van de afstandsbediening
Als de wagen niet met de afstandsbediening kan worden ontgrendeld, is het moge-
lijk dat de code van de sleutel en het regelapparaat in de wagen niet meer overeen-
stemt. Dat kan gebeuren als de knoppen van de sleutel met radiografische
afstandsbediening meerdere malen buiten het werkingsgebied van het systeem
zijn ingedrukt of als de batterij van de afstandsbediening is vervangen.
Daartoe moet de code als volgt worden gesynchroniseerd:
Een willekeurige knop op de afstandsbediening indrukken.
Na het indrukken van de knop het portier binnen 1 minuut met behulp van de
sleutel ontgrendelen.
Alarmsysteem
Omschrijving
Het alarmsysteem verhoogt de beveiliging tegen inbraakpogingen in de wagen. Het
systeem geeft akoestische en optische waarschuwingssignalen bij een poging tot
inbraak in de wagen.
Hoe wordt het alarmsysteem geactiveerd?
Het alarmsysteem wordt automatisch geactiveerd bij het vergrendelen van de
wagen met de sleutel in het bestuurdersportier of met de radiografische afstands-
bediening. Het systeem wordt circa 30 seconden na het vergrendelen geactiveerd.
Hoe wordt het alarmsysteem gedeactiveerd?
Het alarmsysteem wordt gedeactiveerd bij het ontgrendelen van de wagen, maar
alleen bij gebruik van de radiografische afstandsbediening. Als de wagen niet
binnen 30 seconden na het versturen van het radiosignaal wordt geopend, wordt
het alarmsysteem weer geactiveerd.
Als de wagen wordt ontgrendeld met behulp van de sleutel in het bestuurderspor-
tier, moet binnen 15 seconden na het ontgrendelen van het portier de sleutel in het
contactslot worden gestoken en het contact worden ingeschakeld om het alarmsy-
steem te deactiveren. Als binnen 15 seconden het contact niet wordt ingeschakeld,
zal het alarm afgaan.
Wanneer gaat het alarm af?
Van de vergrendelde wagen worden de volgende onderdelen bewaakt:
Motorkap,
Achterklep,
Portieren,
Contactslot,
Wagenhelling bladzijde 41,
Interieur van de wagen bladzijde 41,
Spanningsdaling in het boordnet,
Stopcontact van de af fabriek gemonteerde trekhaak.
Als een van de beide accupolen bij geactiveerd alarmsysteem wordt losgemaakt,
gaat het alarm direct af.
Hoe wordt het alarm gestopt?
Het alarm wordt gestopt door de wagen met de radiografische afstandsbediening
te ontgrendelen of door het contact in te schakelen.
Aanwijzing
De levensduur van de batterij van de alarmsirene bedraagt 5 jaar. Meer infor-
matie kunt u krijgen bij een specialist.
Om een correcte werking van het alarmsysteem te waarborgen, moet u voor het
verlaten van de wagen controleren of alle portieren en alle ruiten zijn gesloten.
Door de codering van de radiografische afstandsbediening en de ontvanger
wordt het gebruik van radiografische afstandsbedieningen van andere voertuigen
uitgesloten.
s9mk.4.book Page 40 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten 41
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Interieurbewaking en afsleepalarm
De interieurbewaking en het afsleepalarm registreren bewegingen
in het interieur van de wagen en activeren vervolgens het alarm.
Met de knop worden de interieurbewaking en het afsleepalarm bediend. De
interieurbewaking en het afsleepalarm uitschakelen als de mogelijkheid bestaat
dat het alarm zal afgaan door bewegingen in het interieur (bijvoorbeeld door
kinderen of huisdieren) resp. als de wagen wordt vervoerd (bijvoorbeeld per spoor
of boot) of moet worden afgesleept.
Interieurbewaking en afsleepalarm uitschakelen
– Het contact uitschakelen.
– Het bestuurdersportier openen.
–Op knop
op het bestuurdersportier afb. 31 drukken.
– De wagen binnen 30 seconden vergrendelen. De interieurbewaking en het
afsleepalarm zijn uitgeschakeld.
De interieurbewaking en het afsleepalarm worden automatisch weer ingeschakeld
bij de eerstvolgende vergrendeling van de wagen.
Aanwijzing
De interieurbewaking en het afsleepalarm uitschakelen als de mogelijkheid
bestaat dat het alarm zal afgaan door bewegingen in het interieur (bijvoorbeeld
door kinderen of huisdieren) resp. als de wagen wordt vervoerd (bijvoorbeeld per
spoor of boot) of moet worden afgesleept.
De interieurbewaking en het afsleepalarm kunnen ook worden uitgeschakeld
door de safebeveiliging te deactiveren bladzijde 35.
Als de contactsleutel wordt verwijderd of een portier wordt geopend, gaat het
symbool in de knop rood branden.
Het branden van het symbool in de knop betekent niet dat de interieurbewaking
en het afsleepalarm ingeschakeld zijn.
Elektrische ruitbediening
Schakelaars voor elektrische ruitbediening
Afb. 32 Schakelaars in het bestuurdersportier / schakelaars in de achterportieren
De elektrische ruitbediening werkt alleen als het contact is ingeschakeld.
Ruiten openen
– De ruit wordt geopend door de betreffende schakelaar in het portier iets omlaag
te drukken. Als de schakelaar wordt losgelaten, stopt de bediening.
– Bovendien kan de ruit automatisch worden geopend door de schakelaar tot de
aanslag omlaag te drukken (volledig openen). Bij het opnieuw indrukken van de
schakelaar stopt de ruit direct.
Ruiten sluiten
– De ruit wordt gesloten door de betreffende schakelaar iets omhoog te trekken.
Als de schakelaar wordt losgelaten, stopt de bediening.
– Bovendien kan de ruit automatisch worden gesloten door de schakelaar tot de
aanslag omhoog te trekken (volledig sluiten). Bij het opnieuw omhoogtrekken
van de schakelaar stopt de ruit direct.
Afb. 31 Knop van interieurbewaking en
afsleepalarm
s9mk.4.book Page 41 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten42
De schakelaars voor de verschillende ruiten bevinden zich in de armleuning van het
bestuurdersportier bladzijde 41, afb. 32, het bijrijdersportier en in de achterpor-
tieren.
Schakelaars voor de ruitbediening in de armleuning van de bestuurder
Schakelaar voor ruitbediening in het bestuurdersportier
Schakelaar voor ruitbediening in het bijrijdersportier
Schakelaar voor ruitbediening in het rechterachterportier
Schakelaar voor ruitbediening in het linkerachterportier
Veiligheidsschakelaar
Veiligheidsschakelaar
Door het indrukken van de veiligheidsschakelaar bladzijde 41, afb. 32 kunnen
de schakelaars voor de ruitbediening in de achterportieren worden uitgeschakeld.
Door het opnieuw indrukken van de veiligheidsschakelaar zijn de schakelaars
voor de ruitbediening in de achterportieren weer actief.
Als de schakelaars in de achterportieren zijn uitgeschakeld, brandt het controle-
lampje
in de veiligheidsschakelaar .
ATTENTIE!
Als de wagen van buitenaf wordt afgesloten, mogen er geen personen in de
wagen achterblijven, omdat de ruiten in geval van nood niet van binnenuit
kunnen worden geopend.
Het systeem is uitgerust met een sluitkrachtbegrenzing bladzijde 42. Bij
weerstand door een obstakel wordt het sluiten onderbroken en gaat de ruit
weer enkele centimeters omlaag. Daarna de ruit voorzichtig sluiten! Anders
kunt u aanzienlijke verwondingen door knellen door knellen oplopen!
Als er op de zitplaatsen achterin kinderen worden vervoerd, wordt geadvi-
seerd de elektrische ruitbediening van de achterportieren uit te schakelen
(veiligheidsschakelaar) bladzijde 41, afb. 32.
Voorzichtig!
De ruiten schoon houden, om een correcte werking van de elektrische ruitbedie-
ningen te waarborgen.
Als de ruiten bevroren zijn, eerst het ijs bladzijde 149 verwijderen en pas dan
de ruitbediening in werking stellen, omdat het ruitmechanisme anders beschadigd
kan raken.
Aanwijzing
Als het contact wordt uitgeschakeld, kunnen de ruiten nog circa 10 minuten
worden geopend of gesloten. Bij het openen van het bestuurders- of bijrijderspor-
tier wordt de elektrische ruitbediening volledig uitgeschakeld.
Voor het ventileren van het interieur tijdens het rijden bij voorkeur gebruik-
maken van het aanwezige verwarmings-, airconditioning- en ventilatiesysteem. Als
de ruiten openstaan, kan er stof of ander vuil in de wagen terechtkomen en kan er
bovendien bij bepaalde snelheden windgeruis ontstaan.
Sluitkrachtbegrenzing van de ruitbediening
De elektrisch bediende ruiten zijn uitgerust met een krachtbegrenzing. Deze
vermindert het gevaar voor verwondingen door knellen bij het sluiten van de ruit.
Bij weerstand door een obstakel wordt het sluiten onderbroken en gaat de ruit
weer enkele centimeters omlaag.
Als het obstakel het sluiten van de ruit gedurende 10 seconden verhindert, wordt
de sluitprocedure opnieuw onderbroken en gaat de ruit enkele centimeters omlaag.
Als wordt geprobeerd de ruit te sluiten binnen 10 seconden nadat deze voor de
tweede keer weer enkele centimeters is geopend en het obstakel nog steeds niet
is verwijderd, wordt de sluitprocedure slechts onderbroken. Gedurende deze
periode is het niet mogelijk de ruit automatisch te sluiten. De krachtbegrenzing is
nog ingeschakeld.
De krachtbegrenzing is pas uitgeschakeld als binnen de volgende 10 seconden
wordt geprobeerd de ruit te sluiten - de ruit wordt nu met volle kracht gesloten!
Als u langer dan 10 seconden wacht, is de krachtbegrenzing weer ingeschakeld.
ATTENTIE!
De ruiten voorzichtig sluiten! Anders zou u aanzienlijke verwondingen door
knellen kunnen veroorzaken!
Comfortbediening van de ruiten
Bij het ont- en vergrendelen van de wagen kunnen de elektrisch bediende ruiten als
volgt worden geopend en gesloten:
A
A
A
B
A
C
A
D
A
S
A
S
A
S
A
S
A
S
s9mk.4.book Page 42 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Openen en sluiten 43
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Ruiten openen
– De sleutel in de slotcilinder van het bestuurdersportier in de ontgrendelings-
stand houden of de ontgrendelingstoets van de radiografische afstandsbedie-
ning ingedrukt houden, totdat alle ruiten zijn geopend.
Ruiten sluiten
– De sleutel in de slotcilinder van het bestuurdersportier in de vergrendelings-
stand houden of de vergrendelingstoets van de radiografische afstandsbedie-
ning ingedrukt houden, totdat alle ruiten zijn gesloten.
Door het loslaten van de sleutel of de vergrendelingstoets kunt u het openen of
sluiten van de ruiten direct onderbreken.
ATTENTIE!
Het systeem is uitgerust met een sluitkrachtbegrenzing bladzijde 42. Bij
weerstand door een obstakel wordt het sluiten onderbroken en gaat de ruit
weer enkele centimeters omlaag. Daarna de ruit voorzichtig sluiten! Anders zou
u aanzienlijke verwondingen door knellen kunnen veroorzaken!
Storingen
Elektrische ruitbediening uitgevallen
Als de accu is losgekoppeld en daarna weer is aangesloten, werkt de elektrische
ruitbediening niet. Het systeem moet worden geactiveerd. De werking kan als volgt
worden hersteld:
Het contact inschakelen,
Voorzichtig aan de bovenzijde van de betreffende schakelaar trekken en deze
vasthouden tot de ruit gesloten is,
De schakelaar loslaten,
De betreffende schakelaar opnieuw gedurende circa 3 seconden naar boven
trekken.
Winterse omstandigheden
In de winter kan ijsvorming bij het sluiten van de ruiten extra weerstand veroor-
zaken, waardoor de ruit bij het sluiten stopt en weer enkele centimeters omlaag
beweegt.
Om de ruit toch te kunnen sluiten, moet de krachtbegrenzing worden uitgeschakeld
bladzijde 42, ’Sluitkrachtbegrenzing van de ruitbediening’.
ATTENTIE!
Het systeem is uitgerust met een sluitkrachtbegrenzing bladzijde 42. Bij
weerstand door een obstakel wordt het sluiten onderbroken en gaat de ruit
weer enkele centimeters omlaag. Daarna de ruit voorzichtig sluiten! Anders zou
u aanzienlijke verwondingen door knellen kunnen veroorzaken!
Voorzichtig!
De ruiten schoon houden, om een correcte werking van de elektrische ruitbedie-
ningen te waarborgen.
Als de ruiten bevroren zijn, eerst het ijs bladzijde 149 verwijderen en pas dan
de ruitbediening in werking stellen, omdat het ruitmechanisme anders beschadigd
kan raken.
Panoramadak
Door het panoramadak van getint glas kan het interieur worden verlicht. Het pano-
ramadak kan met het zonnescherm worden vrijgemaakt resp. afgedekt afb. 33.
Om het panoramadak volledig af te dekken moet het zonnescherm tot in de eind-
stand worden geschoven.
Als er bagage of lading op het dak moet worden vervoerd, moet op het volgende
worden gelet in ’Daklading’ op bladzijde 68.
Afb. 33 Panoramadak: Zonnescherm
openen
s9mk.4.book Page 43 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht44
Licht en zicht
Licht
Licht in- en uitschakelen
Afb. 34 Dashboard: Lichtschakelaar / schakelaar voor dagrijverlichting
Stadslicht inschakelen
– De lichtschakelaar afb. 34 - links in stand draaien.
Dim- en grootlicht inschakelen
– De lichtschakelaar in stand draaien.
– De grootlichthendel naar voren drukken om het grootlicht in te schakelen
bladzijde 48, afb. 38.
Licht uitschakelen (uitgezonderd dagrijverlichting)
– De lichtschakelaar in stand O draaien.
Tijdens het starten van de motor wordt het dimlicht automatisch uitgeschakeld.
Bij wagens met rechts stuur zijn de schakelaars gedeeltelijk anders gerangschikt
dan weergegeven op afb. 34. De symbolen die de schakelaarstanden aangeven,
zijn echter gelijk.
ATTENTIE!
Nooit alleen met stadslicht rijden - gevaar voor ongevallen! Het stadslicht is niet
fel genoeg om de weg voor u voldoende te verlichten of om door andere
verkeersdeelnemers te worden gezien. Daarom in het donker of bij slecht zicht
altijd het dimlicht inschakelen.
Aanwijzing
Bij wagens met afzonderlijke lampen voor de dagrijverlichting (in de bumper
onder de koplampen) dienen deze lampen ook voor het stadslicht.
Als u bij ingeschakelde verlichting de contactsleutel uit het contactslot verwij-
dert en het bestuurdersportier opent, klinkt er een akoestisch signaal.
Bij het sluiten van het bestuurdersportier (contact uit) wordt het akoestische
waarschuwingssignaal via het portiercontact uitgeschakeld. De wagen kan met
ingeschakeld stadslicht worden geparkeerd.
Als u de wagen gedurende langere tijd parkeert, adviseren wij de verlichting uit
te schakelen of alleen het parkeerlicht aan te laten.
Het inschakelen van de hiervoor beschreven verlichting mag alleen plaats-
vinden in overeenstemming met de wettelijke bepalingen.
Bij koel of vochtig weer kunnen de koplampen aan de binnenzijde tijdelijk
beslaan.
Doorslaggevend hierbij is het temperatuurverschil tussen de binnen- en
buitenzijde van het koplampglas.
Bij ingeschakelde rijverlichting is het lichtdoorlatende gedeelte al na korte
tijd vrij van condensaanslag. Eventueel kan het koplampglas bij de randen nog
beslagen zijn.
Dit geldt ook voor de achterlichten en de knipperlichten.
De condensvorming heeft geen invloed op de levensduur van de
verlichting.
’DAY LIGHT’ (dagrijverlichting)
In sommige landen schrijven de nationale wettelijke bepalingen voor dat wagens
met de functie dagrijverlichting moeten zijn uitgerust.
Dagrijverlichting activeren
– De afdekking van de zekeringenhouder verwijderen, aan de linkerzijde van het
dashboard bladzijde 185.
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 44 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht 45
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
– De lichtschakelaar in stand O afb. 34 draaien - links.
– De schakelaar voor de dagrijverlichting inschakelen bladzijde 44, afb. 34 -
rechts.
Dagrijverlichting deactiveren
– De schakelaar voor de dagrijverlichting uitschakelen bladzijde 44, afb. 34 -
rechts.
– De lichtschakelaar in de stand stadslicht
of dimlicht bladzijde 44,
afb. 34 zetten - links.
Dagrijverlichting activeren bij wagens met ’start-stopsysteem’
– Het contact uitschakelen.
– De knipperlichtschakelaar in de richting van het stuurwiel trekken en tegelijker-
tijd omhoog schuiven en in deze stand vasthouden.
– Het contact inschakelen - wachten tot het rechterknipperlicht 4x knippert.
– Het contact uitschakelen - er klinkt een akoestisch signaal dat de activering van
de dagrijverlichting bevestigt.
– De knipperlichtschakelaar loslaten.
Dagrijverlichting deactiveren bij wagens met ’start-stopsysteem’
– Het contact uitschakelen.
– De knipperlichtschakelaar in de richting van het stuurwiel trekken en tegelijker-
tijd omlaag schuiven en in deze stand vasthouden.
– Het contact inschakelen - wachten tot het linkerknipperlicht 4x knippert.
– Het contact uitschakelen - er klinkt een akoestisch signaal dat de deactivering
van de dagrijverlichting bevestigt.
– De knipperlichtschakelaar loslaten.
Bij wagens met afzonderlijke lampen voor de dagrijverlichting in de mistlampen of
in de voorbumper branden bij geactiveerde dagrijverlichting het stadslicht (zowel
voor als achter) en de kentekenplaatverlichting niet.
Als de wagen niet met afzonderlijke lampen voor de dagrijverlichting is uitgerust,
wordt de dagrijverlichting gerealiseerd door een combinatie van dimlicht, stadslicht
(voor en achter) inclusief de kentekenplaatverlichting.
In sommige landen schrijven de nationale wettelijke bepalingen voor dat bij de
geactiveerde dagrijverlichting samen met de afzonderlijke lampen voor de dagrij-
verlichting ook het stadslicht achter moet branden.
Halogeenprojectorkoplampen met bochtenverlichtingsfunctie
De halogeenprojectorkoplampen met bochtenverlichtingsfunctie plaatsen zichzelf,
afhankelijk van de rijsnelheid en de stuurinslag, in de optimale positie voor een
betere verlichting van de bocht.
Als het controlelampje
tijdens het rijden of na het inschakelen van het contact
gaat branden, is er sprake van een storing.
ATTENTIE!
Als een storing in de halogeenprojectorkoplampen met bochtenverlichtings-
functie aanwezig is, brandt in het instrumentenpaneel het controlelampje
.
De halogeenprojectorkoplampen met bochtenverlichtingsfunctie worden auto-
matisch in een noodpositie omlaaggebracht, waardoor eventuele verblinding
van tegenliggers wordt voorkomen. Hierdoor wordt het verlichte gedeelte van
de rijbaan kleiner. Voorzichtig rijden en snel mogelijk een specialist opzoeken.
Toeristisch licht
Halogeenprojectorkoplampen met bochtenverlichtingsfunctie
Deze functie maakt rijden mogelijk in landen waar aan de andere kant van de weg
wordt gereden, links-/rechtsrijdend verkeer, zonder tegenliggers te verblinden. Bij
actieve functie ’Toeristisch licht’ is het opzijzwenken van de koplampen gedeacti-
veerd .
Toeristisch licht activeren
Alvorens het toeristisch licht te activeren moet aan de volgende voorwaarden
worden voldaan:
Uitgeschakeld contact, uitgeschakelde verlichting (lichtschakelaar in stand O),
draaiknop voor de lichtbundelhoogteverstelling in stand -, geen versnelling inge-
schakeld resp. keuzehendel in stand N (automatische versnellingsbak), gedeacti-
veerd toeristisch licht.
– Het contact inschakelen.
Tot 10 seconden na het inschakelen van het contact:
– De lichtschakelaar in stand bladzijde 44 draaien.
– De achteruitversnelling inschakelen (schakelbak) resp. de keuzehendel in stand
R zetten (automatische versnellingsbak).
– De draaiknop voor de lichtbundelhoogteverstelling vanuit stand - in stand 3
bladzijde 47 draaien.
s9mk.4.book Page 45 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht46
Toeristisch licht deactiveren
Alvorens het toeristisch licht te deactiveren moet aan de volgende voorwaarden
worden voldaan:
Uitgeschakeld contact, uitgeschakelde verlichting (lichtschakelaar in stand O),
draaiknop voor de lichtbundelhoogteverstelling in stand 3, geen versnelling inge-
schakeld resp. keuzehendel in stand N (automatische versnellingsbak), geactiveerd
toeristisch licht.
– Het contact inschakelen.
Tot 10 seconden na het inschakelen van het contact:
– De lichtschakelaar in stand bladzijde 44 draaien.
– De achteruitversnelling inschakelen (schakelbak) resp. de keuzehendel in stand
R zetten (automatische versnellingsbak).
– De draaiknop voor de lichtbundelhoogteverstelling vanuit stand 3 in stand -
bladzijde 47 draaien.
De halogeenprojectorkoplampen kunnen als volgt worden aangepast
bladzijde 143.
Mistlampen
Mistlampen inschakelen
– Eerst de lichtschakelaar in stand of afb. 35 draaien.
– De lichtschakelaar tot de eerste stand uittrekken.
Bij ingeschakelde mistlampen brandt in het instrumentenpaneel het controlelampje
bladzijde 25.
Mistlampen met ’CORNER-functie’
Mistlampen met ’CORNER-functie’ zijn bedoeld voor een betere
verlichting van de omgeving in de buurt van de wagen bij het
afslaan, inparkeren enzovoort.
De mistlampen met ’CORNER-functie’ worden afhankelijk van de stuurhoek resp. na
het inschakelen van het knipperlicht
5)
aan de hand van de volgende voorwaarden
geregeld:
de wagen staat stil en de motor draait of rijdt met een snelheid van max.
40 km/h;
de dagrijverlichting is niet ingeschakeld;
dimlicht ingeschakeld.
Een storing in het systeem van de mistlampen met ’CORNER-functie’ wordt aange-
geven door het branden van het controlelampje
.
Aanwijzing
Als de mistlampen zijn ingeschakeld, is de ’CORNER-functie’ niet actief.
Mistachterlicht
Mistachterlicht inschakelen
– Eerst de lichtschakelaar in stand of afb. 35 draaien.
– De lichtschakelaar in stand uittrekken. Tegelijkertijd branden ook de mist-
lampen.
Als de wagen niet met mistlampen is uitgerust, wordt het mistachterlicht ingescha-
keld door de lichtschakelaar in stand
te draaien en vervolgens direct in stand
uit te trekken. Deze schakelaar heeft geen twee maar slechts een stand.
Bij ingeschakeld mistachterlicht brandt in het instrumentenpaneel het controle-
lampje
bladzijde 25.
Als de wagen met een trekhaak uit het originele Škoda accessoireprogramma is
uitgerust en met een aanhangwagen en ingeschakeld mistachterlicht wordt
gereden, brandt alleen het mistachterlicht van de aanhangwagen.
Afb. 35 Dashboard: Lichtschakelaar
A
1
5)
Bij een conflict tussen de beide inschakelvarianten, bijvoorbeeld als het stuurwiel volledig
naar links is verdraaid en het rechterknipperlicht is ingeschakeld, heeft de richtingaanwijzer
de hoogste prioriteit.
A
2
A
2
s9mk.4.book Page 46 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht 47
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Voorzichtig!
Om verblinding van het achteropkomende verkeer te vermijden, mag het mistach-
terlicht alleen worden ingeschakeld bij slecht zicht (de betreffende wettelijke bepa-
lingen in acht nemen).
Lichtbundelhoogteverstelling van de koplampen
Bij ingeschakeld dimlicht kan de reikwijdte van de lichtbundel van de
koplampen worden aangepast aan de belasting van de wagen.
– Net zo lang aan de draaiknop afb. 36 draaien, tot het dimlicht zodanig is inge-
steld dat andere verkeersdeelnemers niet worden verblind.
Instelstanden
De standen komen ongeveer overeen met de volgende beladingstoestanden:
Wagen voorin bezet, bagageruimte leeg.
Wagen volledig bezet, bagageruimte leeg.
Wagen volledig bezet, bagageruimte beladen.
Bestuurdersstoel bezet, bagageruimte beladen.
Voorzichtig!
De lichtbundelhoogteverstelling altijd zo instellen dat:
andere verkeersdeelnemers, in het bijzonder tegemoetkomende wagens, niet
verblind worden,
de lichtbundelhoogte voldoende is voor veilig rijden.
Knop voor alarmlichten
–De knop afb. 37 indrukken om de alarmlichten in- of uit te schakelen.
Als de alarmlichten zijn ingeschakeld, knipperen alle knipperlichten van de wagen
tegelijkertijd. Het controlelampje voor de knipperlichten en het controlelampje in de
knop knipperen eveneens. De alarmlichten kunnen ook worden ingeschakeld als
het contact is uitgeschakeld.
Bij een ongeval waarbij een airbag wordt geactiveerd, worden de alarmlichten auto-
matisch ingeschakeld.
Bij gebruik van de alarmlichten de wettelijke bepalingen in acht nemen.
Aanwijzing
De alarmlichten inschakelen als u bijvoorbeeld:
de staart van een file bereikt;
stilstaat met pech of in geval van nood.
Afb. 36 Dashboard: Lichtbundelhoogte-
verstelling
A
-
A
1
A
2
A
3
Afb. 37 Dashboard: Knop voor alarm-
lichten
s9mk.4.book Page 47 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht48
De knipperlicht- en grootlichthendel
Met de knipperlicht- en grootlichthendel worden ook het parkeer-
licht en het grootlichtsignaal bediend.
De knipperlicht- en grootlichthendel heeft de volgende functies:
Knipperlicht rechts en links
– De hendel omhoog- of omlaagdrukken afb. 38.
– Als u slechts driemaal wilt knipperen, de hendel even aantippen tot het
bovenste of onderste drukpunt en vervolgens weer loslaten (het zogeheten
comfortknipperen).
– Knipperen voor het wisselen van rijstrook - om slechts even te knipperen, de
hendel tot aan het drukpunt naar boven of beneden drukken en in deze stand
vasthouden.
Grootlicht
– Het dimlicht inschakelen.
– De hendel naar voren in pijlrichting drukken.
– Het grootlicht kan worden uitgeschakeld door de hendel in de uitgangspositie
in pijlrichting te trekken.
Grootlichtsignaal
– De hendel naar het stuurwiel trekken (geveerde stand) - grootlicht en controle-
lampje
in het instrumentenpaneel branden.
Parkeerlicht
– Het contact uitschakelen.
– De hendel omhoog- resp. omlaagdrukken - het rechter- resp. linkerparkeerlicht
wordt ingeschakeld.
Aanwijzingen over de lichtfuncties
De knipperlichten werken alleen bij ingeschakeld contact. Het betreffende
controlelampje
of in het instrumentenpaneel knippert eveneens.
Na het rijden door een bocht worden de knipperlichten automatisch uitgescha-
keld.
Bij ingeschakeld parkeerlicht branden het stadslicht en het achterlicht aan de
betreffende zijde van de wagen. Het parkeerlicht brandt alleen bij uitgeschakeld
contact.
Als de hendel zich na het verwijderen van de sleutel uit het contactslot niet in
de middelste stand bevindt, klinkt na het openen van het bestuurdersportier een
akoestisch waarschuwingssignaal. Zodra het bestuurdersportier gesloten is, wordt
het akoestisch waarschuwingssignaal uitgeschakeld.
Voorzichtig!
Het grootlicht resp. grootlichtsignaal alleen gebruiken als de andere verkeersdeel-
nemers daardoor niet worden verblind.
Aanwijzing
Wanneer het rechter- of linkerknipperlicht is ingeschakeld en het contact wordt
uitgeschakeld, wordt het parkeerlicht niet automatisch ingeschakeld.
De hierboven beschreven verlichtings- en signaalsystemen alleen gebruiken in
overeenstemming met de wettelijke bepalingen.
Afb. 38 De knipperlicht- en grootlicht-
hendel
A
A
A
B
A
C
A
D
s9mk.4.book Page 48 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht 49
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Binnenverlichting
Binnenverlichting - uitvoering 1
Portiercontactstand (voor- en achterportieren)
– De schakelaar naar het midden van de verlichtingseenheid drukken, het
symbool
afb. 39 verschijnt.
Binnenverlichting inschakelen
– De schakelaar naar de rand van de verlichtingseenheid drukken, het symbool
verschijnt.
Binnenverlichting uitschakelen
– Schakelaar in de middenstand O drukken.
– Bij een uitvoering zonder leeslampjes schakelaar naar rechts drukken, het
symbool O verschijnt.
Leeslampjes
– Een van de schakelaars afb. 39 indrukken om het rechter- of linkerlees-
lampje in- resp. uit te schakelen.
Bij wagens met centrale vergrendeling wordt na het ontgrendelen van de wagen,
na het openen van een portier of na het verwijderen van de contactsleutel de
binnenverlichting gedurende circa 30 seconden ingeschakeld (als de bestreffende
schakelaar in de portiercontactstand staat). Na het inschakelen van het contact
dooft de binnenverlichting direct.
Bij wagens zonder centrale vergrendeling blijft de binnenverlichting met vertraagde
omschakeling na het sluiten van de portieren nog enkele seconden ingeschakeld.
Na het inschakelen van het contact dooft de binnenverlichting direct.
Bij een geopend portier wordt de binnenverlichting na circa 10 minuten uitgescha-
keld om het ontladen van de accu te voorkomen.
Aanwijzing
Wij adviseren u om het gloeilampje te laten vervangen door een specialist.
Binnenverlichting - uitvoering 2
De binnenverlichting achter afb. 40 wordt door het verschuiven van de schake-
laar naar symbool
, O of in de middenstand bediend.
Voor de binnenverlichting - uitvoering 2 gelden dezelfde regelprincipes als voor de
binnenverlichting - uitvoering 1 bladzijde 49.
Verlichting van het opbergvak aan bijrijderszijde
– Bij het openen van de klep van het opbergvak aan bijrijderszijde gaat het lampje
in het opbergvak branden.
– Het lampje wordt bij ingeschakeld stadslicht automatisch ingeschakeld en bij
het sluiten van de klep weer uitgeschakeld.
Afb. 39 Binnenverlichting - uitvoering 1
A
A
A
A
A
A
A
A
A
B
Afb. 40 Binnenverlichting - uitvoering 2
s9mk.4.book Page 49 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht50
Bagageruimteverlichting
De verlichting wordt bij het openen van de achterklep automatisch ingeschakeld.
Als de klep langer dan circa 10 minuten geopend blijft, wordt de bagageruimtever-
lichting automatisch uitgeschakeld.
Zicht
Achterruitverwarming
– De achterruitverwarming wordt door het indrukken van schakelaar afb. 41
in- resp. uitgeschakeld - het controlelampje in de schakelaar gaat branden resp.
dooft.
De achterruitverwarming werkt alleen als de motor draait.
Na 7 minuten schakelt de achterruitverwarming automatisch uit.
Als de boordspanning daalt, wordt de achterruitverwarming automatisch uitge-
schakeld en knippert het controlelampje in de toets.
Milieu
Zodra de ruit ontwasemd is, moet de verwarming worden uitgeschakeld. Het lagere
stroomverbruik heeft een gunstig effect op het brandstofverbruik bladzijde 142,
’Stroom besparen’.
Zonnekleppen
De zonnekleppen voor de bestuurder resp. bijrijder kunnen uit de houder worden
getrokken en naar het portier in pijlrichting afb. 42 worden gedraaid.
De make-upspiegels in de zonnekleppen zijn van afdekkingen voorzien. De afdek-
king in pijlrichting schuiven.
ATTENTIE!
De zonnekleppen mogen niet in het werkingsgebied van de hoofdairbag naar de
zijruiten worden gedraaid, als daaraan voorwerpen zijn bevestigd, zoals
balpennen enzovoort. Bij het activeren van de hoofdairbags zouden de inzit-
tenden letsel kunnen oplopen.
Afb. 41 Toets voor achterruitverwarming
Afb. 42 Zonneklep: Opzij draaien
A
1
A
2
s9mk.4.book Page 50 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht 51
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Ruitenwisser- en sproeierinstallatie
Ruitenwissers
Met de ruitenwisserhendel kunt u de ruitenwissers en de wis-
wasautomaat bedienen.
De ruitenwisserhendel afb. 43 kent de volgende standen:
Tipwissen
– Als u de voorruit slechts even wilt wissen, de ruitenwisserhendel kort tegen de
veerdruk indrukken.
Intervalwissen
– De hendel omhoog in stand zetten.
– Met de schakelaar de gewenste pauze instellen tussen de afzonderlijke
wisbewegingen.
Langzaam wissen
– De hendel omhoog in stand zetten.
Snel wissen
– De hendel omhoog in stand zetten.
Wis-wasautomaat van de voorruit
– De hendel tegen de veerdruk in naar het stuurwiel toe trekken in stand ; de
sproeierinstallatie en de ruitenwissers treden in werking.
– De hendel loslaten. De sproeierinstallatie stopt en de ruitenwissers maken nog
1 tot 3 wisbewegingen (afhankelijk van de tijd dat de sproeierinstallatie was
ingeschakeld).
Wissen van de achterruit
– De hendel van het stuurwiel af drukken in stand afb. 43; de ruitenwisser
maakt elke 6 seconden een wisbeweging.
Wis-/wasautomaat van de achterruit
– De hendel tegen de veerdruk in van het stuurwiel weg drukken in stand , de
ruitensproeier en de ruitenwisser treden in werken.
– Na het loslaten van de hendel stopt de sproeierinstallatie en maakt de ruiten-
wisser nog 1 tot 3 wisbewegingen (afhankelijk van de tijd dat de sproeierinstal-
latie was ingeschakeld). Na het loslaten blijft de hendel staan in stand .
Ruitenwissers uitschakelen
– De hendel terugzetten in stand .
De ruitenwissers en ruitensproeierinstallatie werken alleen bij ingeschakeld
contact.
Na het inschakelen van de achteruitversnelling wordt bij ingeschakelde ruitenwis-
sers de achterruit eenmaal gewist.
De sproeiers van de voorruit worden bij ingeschakeld contact verwarmd.
Bijvullen van sproeiervloeistof bladzijde 166.
ATTENTIE!
Voor een helder zicht en veilig rijden zijn goede ruitenwisserbladen beslist
noodzakelijk bladzijde 52.
Bij lage temperaturen de ruitensproeierinstallatie niet gebruiken zonder
eerst de voorruit te verwarmen. De ruitenreiniger zou anders kunnen vast-
vriezen op de voorruit en het zicht naar voren beperken.
Als de ruiten bevroren zijn, eerst het ijs bladzijde 149 verwijderen en pas
daarna de ruitenwissers bedienen, omdat anders de ruitenwisserbladen kunnen
worden beschadigd.
Afb. 43 Ruitenwisserhendel
A
4
A
1
A
A
A
2
A
3
A
5
A
6
A
7
A
6
A
0
s9mk.4.book Page 51 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht52
Voorzichtig!
Bij vorst moet u, voordat u de ruitenwissers voor de eerste keer inschakelt, contro-
leren of de ruitenwisserbladen niet zijn vastgevroren! Als de ruitenwissers worden
ingeschakeld terwijl de ruitenwisserbladen zijn vastgevroren, kunnen zowel de
ruitenwisserbladen als de ruitenwissermotor worden beschadigd!
Aanwijzing
De inhoud van het ruitensproeierreservoir bedraagt 3,5 liter. Bij wagens die met
koplampsproeiers zijn uitgerust, bedraagt de inhoud 5,4 liter.
Koplampsproeiers
De koplampen worden gereinigd na elke vijfde bediening van de ruitensproeierin-
stallatie en als het dim- of grootlicht ingeschakeld is en als de ruitenwisserhendel
circa 1 seconde in stand bladzijde 51, afb. 43 wordt vastgehouden.
Op gezette tijden, bijvoorbeeld tijdens een tankstop, hardnekkig vastzittend vuil
(zoals insectenresten) van de koplampen verwijderen. Let op de volgende aanwij-
zingen bladzijde 149, ’De koplampglazen’.
Om in de winter verzekerd te zijn van de werking van de koplampsproeiers moet u
de houders van de koplampsproeiers in de bumper sneeuwvrij maken en ijs met een
ontdooispray verwijderen.
Voorzichtig!
De koplampsproeiers nooit met de hand naar buiten trekken - gevaar voor
beschadiging!
Ruitenwisserbladen van voorruit vervangen
Ruitenwisserblad verwijderen
– De ruitenwisserarm van de ruit wegklappen.
– De vergrendeling indrukken om het ruitenwisserblad te ontgrendelen en dit in
pijlrichting lostrekken.
Ruitenwisserblad monteren
– Het ruitenwisserblad tegen de aanslag schuiven tot het vergrendelt.
– Controleren of het ruitenwisserblad correct is bevestigd.
– De ruitenwisserarm terugklappen op de ruit.
Voor een helder zicht zijn goede ruitenwisserbladen beslist noodzakelijk. Ruiten-
wisserbladen mogen niet door stof, insectenresten en conserveringswas verontrei-
nigd zijn.
Schrapen of strepen trekken door de ruitenwisserbladen kan te wijten zijn aan
wasresten die op de ruit zijn achtergebleven bij het wassen van de wagen in een
automatische wasstraat. Daarom moeten steeds nadat de wagen in een automati-
sche wasstraat is gewassen waarbij tevens was is aangebracht, de rubbers van de
ruitenwisserbladen worden ontvet.
ATTENTIE!
Als met de ruitenwissers niet voorzichtig wordt omgegaan, is gevaar voor
beschadiging van de voorruit aanwezig.
Om streepvorming te voorkomen, moet u de ruitenwisserbladen regelmatig
met een ruitenreiniger schoonmaken. Bij sterke vervuiling, bijvoorbeeld door
insectenresten, moeten de ruitenwisserbladen met een spons of een doek
worden schoongemaakt.
Om veiligheidsredenen moet u de ruitenwisserbladen jaarlijks een- tot
tweemaal vervangen. De ruitenwisserbladen zijn verkrijgbaar bij een
specialist.
A
5
Afb. 44 Ruitenwisserblad van voorruit
s9mk.4.book Page 52 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht 53
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Ruitenwisserblad voor achterruit vervangen
Ruitenwisserblad verwijderen
– De ruitenwisserarm van de ruit wegklappen en het ruitenwisserblad haaks op
de ruitenwisserarm zetten afb. 45.
– De ruitenwisserarm met een hand bij het bovenste deel vasthouden.
– Met de andere hand de vergrendeling in pijlrichting ontgrendelen en het
ruitenwisserblad verwijderen.
Ruitenwisserblad bevestigen
– Het ruitenwisserblad op de ruitenwisserarm aanbrengen en vergrendeling
vergrendelen.
– Controleren of het ruitenwisserblad correct is bevestigd.
Hierbij gelden dezelfde opmerkingen als bij bladzijde 52.
Achteruitkijkspiegel
Handmatig dimbare binnenspiegel
Basisinstelling
– De hendel onderaan de spiegel naar voren zetten.
Spiegel dimmen
– De hendel onderaan de spiegel naar achteren trekken.
Buitenspiegels
De buitenspiegels zijn elektrisch verstelbaar.
De buitenspiegels moeten voor het begin van de rit zodanig worden ingesteld dat
het zicht naar achteren gewaarborgd is.
Dimbare binnenspiegel
– De hendel aan de onderzijde van de spiegel naar achteren zetten (bij de basis-
stand van de binnenspiegel moet de hendel naar voren wijzen).
Buitenspiegelverwarming
– De draaiknop in stand afb. 46 zetten.
Linkerbuitenspiegel instellen
– De draaiknop in de stand zetten. De beweging van het spiegelglas is identiek
aan de beweging van de draaiknop.
Rechterbuitenspiegel instellen
– De draaiknop in de stand zetten. De beweging van het spiegelglas is identiek
aan de beweging van de draaiknop.
ATTENTIE!
Convexe (bolvormige) buitenspiegels vergroten het gezichtsveld. Objecten
in de spiegel lijken echter kleiner te zijn. Daarom zijn deze spiegels maar beperkt
geschikt om de afstand tot achterliggers in te schatten.
Zo mogelijk de binnenspiegel gebruiken om de afstand tot achteropkomend
verkeer te bepalen.
Afb. 45 Ruitenwisserblad voor achter-
ruit
A
A
A
A
Afb. 46 Binnenzijde portier: Draaiknop
s9mk.4.book Page 53 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Licht en zicht54
Aanwijzing
De buitenspiegelverwarming werkt alleen als de motor draait.
Het spiegelglas van de buitenspiegels niet aanraken als de spiegelverwarming
is ingeschakeld.
Als het elektrische verstelmechanisme eens zou uitvallen, kunt u beide buiten-
spiegels met de hand verstellen door op de rand van het spiegelvlak te drukken.
Bij een storing van de elektrische spiegelverstelling contact opnemen met een
specialist.
s9mk.4.book Page 54 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 55
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Zitten en opbergen
Voorstoelen
Basisinformatie
De voorstoelen kunnen op vele manieren worden ingesteld en hiermee aan de
specifieke wensen van bestuurder en bijrijder worden aangepast. De juiste instel-
ling van de stoelen is bijzonder belangrijk voor:
het eenvoudig en snel bereiken van alle bedieningselementen;
een ontspannen, minder vermoeiende lichaamshouding;
de optimale beschermende werking van de veiligheidsgordels en de airbags.
In de volgende hoofdstukken wordt beschreven op welke manier u de stoelen kunt
verstellen.
ATTENTIE!
Neem nooit meer personen mee dan er zitplaatsen aanwezig zijn in de
wagen.
Iedere inzittende in de wagen moet de bij die zitplaats horende veiligheids-
gordel juist omgespen en dragen. Kinderen moeten met een geschikt veilig-
heidssysteem worden vastgezet bladzijde 124, ’Veilig vervoer van kinderen’.
De voorstoelen en de hoofdsteunen moet u altijd overeenkomstig uw
lichaamslengte verstellen en ook de veiligheidsgordels moet u altijd juist
omgespen om u en uw medepassagiers een optimale bescherming te bieden.
De voeten altijd tijdens het rijden in de voetenruimte houden - leg uw voeten
nooit op het dashboard, uit het raam of op de zittingen! Dat geldt ook voor de
passagiers. Door een verkeerde zithouding stelt u zich bij remmen of een aanrij-
ding bloot aan een verhoogd risico van lichamelijk letsel. Bij een activering van
de airbag kunt u zich door een verkeerde zithouding dodelijk verwonden!
Voor de bestuurder en de bijrijder is het belangrijk om een afstand van ten
minste 25 cm tot het stuurwiel of het dashboard aan te houden. Als de mini-
mumafstand niet wordt aangehouden, kan het airbagsysteem u niet
beschermen - levensgevaar! Bovendien moeten de voorstoelen en de hoofd-
steunen altijd in overeenstemming met de lichaamsgrootte zijn ingesteld.
Zorg ervoor dat zich geen voorwerpen in de voetenruimte bevinden omdat
deze voorwerpen bij een rij- of remactie tussen de pedalen kunnen komen. U
zou dan niet in staat zijn te koppelen, te remmen of gas te geven.
Geen voorwerpen op de bijrijdersstoel vervoeren, behalve als ze daarvoor
bedoeld zijn (bijvoorbeeld een kinderzitje) - gevaar voor ongevallen!
Voorstoelen instellen
Stoel in lengterichting verstellen
–Hendel afb. 47 naar boven trekken en de stoel in de gewenste stand
schuiven.
– Hendel loslaten en de stoel verschuiven tot de vergrendeling hoorbaar vast-
klikt.
Zittinghoogte instellen
– Om de stoel hoger te zetten, hendel naar boven trekken of pompbewe-
gingen met de hendel maken.
– Om de stoel lager te zetten, hendel naar beneden drukken of pompbewe-
gingen met de hendel maken.
Schuine stand van de rugleuning instellen
– De rugleuning ontlasten (niet leunen tegen de rugleuning) en handwiel
verdraaien om de stand van de rugleuning in te stellen.
De bestuurdersstoel moet zodanig zijn ingesteld dat de pedalen met licht gebogen
knieën geheel kunnen worden ingetrapt.
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 47 Bedieningselementen op de
stoel
A
1
A
1
A
2
A
2
A
3
s9mk.4.book Page 55 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen56
De leuning van de bestuurdersstoel moet zo worden ingesteld, dat het bovenste
punt van het stuurwiel met licht gebogen armen kan worden bereikt.
ATTENTIE!
De bestuurdersstoel alleen verstellen bij stilstaande wagen - gevaar voor
ongevallen!
Voorzichtig te werk gaan bij het verstellen van de stoelen! Door onoplettend
verstellen kan letsel door knellen ontstaan.
Tijdens het rijden mag de leuning niet te schuin naar achteren staan, omdat
anders de werking van de veiligheidsgordels en de airbags in negatieve zin
worden beïnvloed - gevaar voor verwondingen!
Hoofdsteunen
Afb. 48 Hoofdsteun: Instellen / uittrekken
De optimale bescherming wordt verkregen als de bovenkant van de hoofdsteun op
dezelfde hoogte ligt als het bovenste deel van uw hoofd.
Hoogte van de hoofdsteunen instellen
– De hoofdsteun aan de zijkant met beide handen vastpakken en in de gewenste
stand omhoog schuiven afb. 48 - links.
– Om de hoofdsteun naar beneden te schuiven, de vergrendelingsknop met een
hand ingedrukt houden afb. 48 - rechts en met de andere hand de hoofd-
steun omlaag drukken.
Hoofdsteun uit- en inbouwen
– De hoofdsteun tot de aanslag uit de rugleuning trekken.
– De vergrendelingsknop in pijlrichting indrukken afb. 48 - rechts en de hoofd-
steun eruit trekken.
– Om de hoofdsteun weer in te bouwen de hoofdsteun zo ver naar beneden in de
rugleuning schuiven tot de vergrendelingsknop hoorbaar vastklikt.
De hoofdsteunen voor, de buitenste hoofdsteunen achter en de middelste hoofd-
steun achter zijn in hoogte verstelbaar.
De hoofdsteunen moeten overeenkomstig de lichaamslengte worden ingesteld.
Correct ingestelde hoofdsteunen bieden samen met de veiligheidsgordels een
effectieve bescherming van de inzittenden bladzijde 108.
ATTENTIE!
De hoofdsteunen moeten correct zijn ingesteld om de inzittenden bij een
aanrijding effectief te kunnen beschermen.
Nooit met uitgebouwde hoofdsteunen rijden - gevaar voor verwondingen!
Indien de zitplaatsen achterin bezet zijn, mogen de hoofdsteunen achterin
niet in de onderste stand staan.
Verwarmbare voorstoelen
De zittingen en rugleuningen van de voorstoelen kunnen elektrisch worden
verwarmd.
– Door de tuimelschakelaar in stand resp. te drukken, wordt de stoelver-
warming op 25 % resp. 100 % van de capaciteit ingeschakeld afb. 49.
– Om de verwarming uit te schakelen de tuimelschakelaar in de horizontale stand
zetten.
Afb. 49 Tuimelschakelaar: Stoelverwar-
ming voor
A
1
A
2
s9mk.4.book Page 56 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 57
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
ATTENTIE!
Bij beperkte pijn- en/of temperatuurwaarneming, bijvoorbeeld door medi-
cijngebruik, door verlamming of door chronische ziekte (bijvoorbeeld diabetes),
raden wij aan geheel af te zien van het gebruik van de stoelverwarming. Het kan
leiden tot moeilijk te genezen verbrandingen aan rug, zitvlak en benen. Als u de
stoelverwarming toch wilt gebruiken, adviseren wij bij langere ritten regelmatig
een pauze in te lassen, zodat het lichaam zich kan herstellen van de belasting
die tijdens het rijden ontstaat. Om uw concrete situatie te beoordelen wendt u
zich tot uw behandelend arts.
Voorzichtig!
Om de verwarmingselementen van de stoelverwarming niet te beschadigen,
mag u niet op de stoelen knielen en moet puntbelasting worden voorkomen.
Indien de stoelen niet door personen zijn bezet of zich hierop voorwerpen
bevinden, bijvoorbeeld een kinderzitje, tas of dergelijke, de stoelverwarming niet
gebruiken. Er kan een storing optreden in de verwarmingselementen van de stoel-
verwarming.
De stoelen niet vochtig schoonmaken bladzijde 151.
Aanwijzing
De stoelverwarming alleen bij draaiende motor inschakelen. Hierdoor wordt de accu
minder belast.
Stoelen achterin
Stoelen in lengterichting verstellen
Afb. 50 Ontgrendeling voor / achter
Voor het vergroten van de bagageruimte kunnen de buitenste stoelen naar voren
worden geschoven, volledig naar voren worden geklapt resp. worden verwijderd.
Stoelen in lengterichting verschuiven
–Hendel afb. 50 links naar boven trekken of aan de ontgrendelingsgreep
afb. 50 rechts trekken en de stoel in de gewenste stand schuiven.
Aanwijzing
Let op de volgende aanwijzingen bladzijde 109, ’Juiste zithouding van de passa-
giers op de achterbank’.
s9mk.4.book Page 57 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen58
Verstelling van de rugleuning
Schuine stand van de rugleuning instellen
–Aan de hendel afb. 51 trekken en de gewenste schuine stand van de rugleu-
ning instellen.
Stoelen achterin naar voren klappen
Afb. 52 Stoel volledig naar voren klappen / naar voren geklapte stoelen vergrendelen
Stoelen volledig naar voren klappen en vergrendelen
– De slotgesp in de opening van de betreffende zijbekleding steken - veiligheids-
stand.
– De stoel zover mogelijk naar achteren schuiven bladzijde 57.
–Aan de hendel afb. 51 trekken en de rugleuning volledig neerklappen.
– De hendel afb. 52 omhoog trekken en vervolgens de stoel volledig naar voren
klappen.
– De naar voren geklapte stoel met behulp van de bevestigingsgordel aan een
geleidingsstang van de hoofdsteun van de voorstoel vergrendelen afb. 52
rechts.
ATTENTIE!
Een naar voren geklapte stoel onmiddellijk met behulp van de bevestigings-
gordel aan een geleidingsstang van de hoofdsteun van de voorstoel vergren-
delen - er bestaat gevaar voor verwondingen wanneer de wagen vooruit gaat
rijden.
Als de stoel niet volledig naar achteren geschoven is, kan er bij de ontgren-
deling van de stoel beschadiging van de vergrendelingspennen optreden.
Aanwijzing
Let op de algemene aanwijzingen bladzijde 109, ’Juiste zithouding van de passa-
giers op de achterbank’.
Stoelen uitbouwen
Afb. 53 Ontgrendeling van de naar voren geklapte stoel / handgreep aan de zitting
Stoelen ontgrendelen en uitbouwen
– De naar voren geklapte stoel ontgrendelen door de stoelvergrendelingen in te
drukken in pijlrichting afb. 53.
– De stoel met de handgreep aan de zitting verwijderen afb. 53 rechts.
Afb. 51 Verstelling van de rugleuning
s9mk.4.book Page 58 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 59
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Aanwijzing
De buitenste stoelen zijn niet onderling verwisselbaar. Aan de achterzijde is de
linkerstoel met de letter L en de rechterstoel met de letter R aangeduid.
Let op de volgende aanwijzingen bladzijde 109.
Stoelen in dwarsrichting verstellen
Stoelen in dwarsrichting verschuiven
– De middelste stoel uitbouwen bladzijde 58.
– De buitenste stoel naar voren klappen bladzijde 58 en ontgrendelen
bladzijde 58, afb. 53.
– De naar voren geklapte en ontgrendelde stoel tot de aanslag over de geleiding
in de richting van het midden van de wagen schuiven.
– De stoel aan het einde van de geleiding vergrendelen afb. 54.
Stoelen in de uitgangspositie brengen
Stoelen vergrendelen en terugklappen
– Een uitgebouwde stoel eerst in de geleiding zetten en de stoel vergrendelen
afb. 54. Controleer of de stoel correct vergrendeld is door te proberen de
stoel omhoog te trekken.
– De stoel in de horizontale stand klappen tot deze hoorbaar vergrendelt. Contro-
leer of de stoel niet meer kan worden opgetild door te proberen de stoel
omhoog te trekken.
– De hendel afb. 55 indrukken en de rugleuning terugklappen. Controleer of de
rugleuning vergrendeld is.
– Verwijder de slotgesp uit de veiligheidshouder.
ATTENTIE!
Na het terugklappen van de zittingen en rugleuningen moeten de gordels en
gordelsloten zich in hun oorspronkelijke posities bevinden - ze moeten direct
kunnen worden gebruikt.
De rugleuningen moeten correct vergrendeld zijn, zodat bij plotselinge
remmanoeuvres geen voorwerpen uit de bagageruimte in de passagiersruimte
kunnen schuiven - gevaar voor verwondingen!
Bij het terugklappen van de rugleuning dient u altijd te controleren of deze
daadwerkelijk vergrendeld is. Dit wordt aangegeven door de stand van de
hendel en een zichtbare markering op de afdekking daarvan.
Afb. 54 Vergrendeling van de stoel
Afb. 55 Rugleuning terugklappen
s9mk.4.book Page 59 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen60
Klaptafel aan de middelste rugleuning
– De middelste rugleuning kan naar voren worden geklapt bladzijde 58,
’Stoelen achterin naar voren klappen’ en als armsteun of tafel met bekerhouder
worden gebruikt afb. 56.
– In de uitsparingen kunnen twee bekers worden geplaatst.
ATTENTIE!
Plaats geen bekers met hete drank in de bekerhouder. Als de auto rijdt, kan
hete drank worden gemorst - gevaar voor brandwonden!
Geen breekbare bekers (bijv. glas, porselein) gebruiken. U zou daardoor bij
een aanrijding gewond kunnen raken.
Aanwijzing
Als de middelste rugleuning achterin gedurende langere tijd naar voren is geklapt,
controleren of zich daaronder geen gordelsloten bevinden - anders kan perma-
nente beschadiging van de bekleding ontstaan.
Pedalen
Met het oog op een veilige bediening van de pedalen alleen vloermatten uit het
originele Škoda accessoireprogramma aanbrengen.
De pedalen moeten zonder belemmeringen kunnen worden bediend!
ATTENTIE!
Bij storingen aan het remsysteem kan de pedaalslag groter worden.
Geen matten of andere extra vloerbedekking in de buurt van de pedalen
leggen, omdat alle pedalen volledig moeten kunnen worden ingetrapt en onge-
hinderd in hun uitgangsstand moeten kunnen terugkomen - gevaar voor onge-
vallen!
Op de bodem mogen daarom geen voorwerpen worden neergelegd die onder
de pedalen kunnen glijden. U zou dan niet meer in staat zijn te remmen, te
koppelen of gas te geven - gevaar voor ongevallen!
Bagageruimte
Bagageruimte beladen
Voor het behouden van de goede rijeigenschappen van de wagen moet op het
volgende worden gelet:
– De bagage zo gelijkmatig mogelijk over de bagageruimte verdelen.
– Zware voorwerpen zo ver mogelijk naar voren plaatsen.
– De bagage aan de bevestigingsogen of met het bagagenet bevestigen
bladzijde 61.
Bij een aanrijding of een ongeval kunnen ook kleine en lichte voorwerpen zoveel
kinetische energie genereren dat zij zwaar lichamelijk letsel kunnen veroorzaken.
De grootte van de kinetische energie is afhankelijk van de rijsnelheid en van het
gewicht van het voorwerp. De rijsnelheid is daarbij de meest bepalende factor.
Voorbeeld: Een losliggend voorwerp met een gewicht van 4,5 kg krijgt bij een fron-
tale aanrijding met 50 km/h een energie die 20 keer zo groot is dan zijn eigen
gewicht. Dit betekent dat er een kracht van ca. 90 kg ontstaat. U kunt zich voor-
stellen wat voor lichamelijk letsel kan ontstaan als dit door het interieur vliegende
’projectiel’ een inzittende treft.
ATTENTIE!
Voorwerpen in de bagageruimte opbergen en deze met de bevestigingsogen
bevestigen.
Losse voorwerpen kunnen bij een plotselinge manoeuvre alsmede bij onge-
vallen door het interieur rondvliegen en de inzittenden of andere verkeersdeel-
nemers zware verwondingen toebrengen. Dit gevaar voor verwondingen wordt
Afb. 56 Stoelen achterin: Armsteun
s9mk.4.book Page 60 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 61
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
nog eens extra vergroot als rondvliegende voorwerpen worden geraakt door
een activerende airbag. In dit geval kunnen de teruggeslingerde voorwerpen de
inzittenden verwonden - levensgevaar.
Houd er rekening mee dat bij het vervoeren van zware of grote voorwerpen
de rij-eigenschappen veranderen door de verplaatsing van het zwaartepunt.
Snelheid en rijstijl moeten hierop worden afgestemd.
De lading moet zo goed vastgezet zijn, dat bij plotselinge rij- en remmanoeu-
vres geen voorwerpen naar voren kunnen glijden - gevaar voor verwondingen!
Bij het vervoeren van scherpe, gevaarlijke voorwerpen die vastgezet zijn in
de vergrote bagageruimte, die ontstaat door het naar voren klappen of
uitbouwen van stoelen achterin, beslist letten op het waarborgen van de veilig-
heid van de personen die op de resterende stoelen achterin zitten
bladzijde 109, ’Juiste zithouding van de passagiers op de achterbank’.
Als de achterstoelen naast de naar voren geklapte stoel bezet zijn, zo goed
mogelijk op het waarborgen van de veiligheid letten, bijvoorbeeld door de te
vervoeren lading op een zodanige wijze te plaatsen, dat het terugklappen van
de stoel achterin bij een aanrijding van achteren wordt voorkomen.
Nooit met een geopende achterklep rijden, omdat dan giftige uitlaatgassen
het interieur kunnen binnendringen - vergiftigingsgevaar!
In geen geval de toegestane asbelastingen en het maximaal toelaatbaar
gewicht van de wagen overschrijden - gevaar voor ongevallen!
Nooit personen meenemen in de bagageruimte.
Voorzichtig!
Let erop dat de verwarmingsdraden van de achterruitverwarming niet door schu-
rende voorwerpen worden beschadigd.
Aanwijzing
De bandenspanning moet aan de belading worden aangepast bladzijde 167,
afb. 143.
Luchtcirculatie in de wagen helpt het beslaan van de ruiten tegen te gaan. De
verbruikte lucht wordt afgevoerd via de ontluchtingsopeningen, die zich in de baga-
geruimte onder de bumper bevinden. Controleer of de ontluchtingsopeningen niet
afgedekt zijn.
Voertuigen van de categorie N1
Bij voertuigen van de categorie N1 die niet van een veiligheidsrek voorzien zijn,
moet voor de bevestiging van de lading een vastsjorset worden gebruikt die voldoet
aan de norm EN 12195 (1 - 4).
Bevestigingselementen
Aan beide zijkanten van de bagageruimte bevinden zich bevestigingsogen en
bevestigingselementen voor het vastzetten van bagage afb. 57.
Aan deze bevestigingsogen en bevestigingselementen kunnen ook bagagenetten
voor het vastzetten van kleine voorwerpen worden aangebracht.
De bagagenetten bevinden zich samen met de inbouwaanwijzing in de bagage-
ruimte.
ATTENTIE!
De te vervoeren lading moet zodanig worden bevestigd, dat deze tijdens het
rijden en bij het remmen niet kan bewegen.
Wordt bagage of worden voorwerpen met ongeschikte of beschadigde span-
banden aan de bevestigingsogen vastgemaakt, dan kan bij remmanoeuvres of
ongevallen lichamelijk letsel ontstaan. Om te voorkomen dat bagage naar voren
kan vliegen altijd geschikte bevestigingsbanden gebruiken die aan de bevesti-
gingsogen moeten worden bevestigd. Nooit een kinderzitje aan de bevesti-
gingsogen bevestigen!
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 57 Bagageruimte: Bevestigings-
ogen en bevestigingselementen
s9mk.4.book Page 61 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen62
Uitklapbare haak
Aan beide zijden van de bagageruimte bevinden zich uitklapbare haken voor de
bevestiging van kleinere bagagestukken, zoals tassen en dergelijke afb. 58.
ATTENTIE!
Let op de volgende aanwijzingen bladzijde 60.
Voorzichtig!
Aan de haken kan bagage met een gewicht tot max. 7,5 kg worden opgehangen.
Bagagenetten
Afb. 59 Bagagenet: dubbele dwarstas, bodembagagenet / dubbele langstassen
Bevestigingsvoorbeelden van het bagagenet als dubbele dwarstas, bodembaga-
genet afb. 59 en dubbele langstassen afb. 59 rechts.
De bagagenetten bevinden zich samen met de inbouwaanwijzing in de bagage-
ruimte.
ATTENTIE!
Het bagagenet is geschikt voor een belading met voorwerpen tot 1,5 kg.
Zwaardere voorwerpen worden niet voldoende beveiligd - gevaar voor letsel en
beschadiging van het net!
De te vervoeren lading moet zodanig worden bevestigd, dat deze tijdens het
rijden en bij het remmen niet kan bewegen.
Voorzichtig!
In de netten geen voorwerpen met scherpe randen plaatsen - gevaar voor bescha-
diging van het net.
Bagageruimtebodem bevestigen
De opgetilde bagageruimtebodem kan, om bijvoorbeeld bij het reservewiel te
komen, tussen de leuningen van de stoelen achterin en de bagageruimteafdekking
worden bevestigd.
Bagageruimteafdekking
De bagageruimteafdekking achter de hoofdsteunen achterin kan
alleen worden gebruikt voor het deponeren van lichte en zachte
voorwerpen.
Afb. 60 Uitbouwen van de bagageruimteafdekking / bagageruimteafdekking in de onderste
stand
Afb. 58 Bagageruimte: uitklapbare haak
s9mk.4.book Page 62 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 63
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Als u grotere voorwerpen wilt vervoeren, kan zo nodig de bagageruimteafdekking
worden uitgebouwd.
– De bevestigingsbanden loshaken bladzijde 62, afb. 60.
– De bagageruimteafdekking iets omhoogklappen.
– De bagageruimteafdekking uit de houders nemen door hem naar achteren te
trekken of door licht te kloppen op de onderzijde van de bagageruimteafdekking
in het gedeelte tussen de houders.
– Bij het inbouwen eerst de bagageruimteafdekking in de houders schuiven en
vervolgens de bevestigingsbanden aan de achterklep bevestigen.
De bagageruimteafdekking kan ook in de onderste stand op de steunelementen
worden aangebracht bladzijde 62, afb. 60 rechts.
De werkwijze bij het inbouwen resp. uitbouwen is identiek.
In deze stand kunnen op de bagageruimteafdekking kleinere voorwerpen tot een
totaalgewicht van 2,5 kg worden gelegd.
ATTENTIE!
Op de bagageruimteafdekking mogen geen voorwerpen worden neergelegd, die
de inzittenden in gevaar zouden kunnen brengen bij plotseling remmen of bij
een aanrijding.
Voorzichtig!
Let erop dat de verwarmingsdraden van de achterruitverwarming niet door op
de bagageruimteafdekking neergelegde voorwerpen worden beschadigd.
Aanwijzing
Bij het openen van de achterklep wordt de bagageruimteafdekking mee opgetild -
gevaar, dat daarop aanwezige voorwerpen naar voren glijden!
Statisch scheidingsnet
Afb. 61 Gebruik van het statische scheidingsnet achter de stoelen achterin / achter de voor-
stoelen
Het statische scheidingsnet kan achter de voorstoelen of de stoelen achterin
worden gemonteerd.
Statisch scheidingsnet achter de stoelen achterin inbouwen
– De bagageruimteafdekking uitbouwen.
– Het scheidingsnet uit het foedraal nemen.
– Beide delen van de dwarsstangen uitklappen, tot deze hoorbaar vastklikken.
– De dwarsstang eerst aan een zijde in de steun plaatsen en de dwarsstang
naar voren drukken. Op dezelfde wijze de dwarsstang aan de andere wagen-
zijde bevestigen, steun afb. 61.
– De musketonhaken aan de riemeinden in de bevestigingsogen achter de
stoelen achterin bevestigen.
– De riem door de spangesp trekken, eerst aan de ene en vervolgens aan de
andere zijde.
Statisch scheidingsnet achter de stoelen achterin uitbouwen
– De riemen aan beide zijden losmaken en de musketonhaken loshaken
afb. 61.
– De dwarsstang eerst aan de ene en vervolgens aan de andere zijde naar
achteren schuiven.
– De dwarsstang uit de steunen verwijderen.
A
1
A
2
A
2
A
1
A
B
A
B
A
C
A
C
A
B
s9mk.4.book Page 63 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen64
Statisch scheidingsnet inpakken
– Op de rode knop van het gewricht drukken - daarmee wordt het ontgrendeld.
– Het samengevouwen scheidingsnet in het foedraal steken en dit sluiten.
– Het foedraal met behulp van de kunststof musketonhaken aan de ogen van de
linker- of rechterbagageruimtebekleding bevestigen.
Het in- en uitbouwen van het statische scheidingsnet achter de voorstoelen
bladzijde 63, afb. 61 rechts gebeurt op dezelfde manier als bij de stoelen achterin.
Voor het bevestigen van de musketonhaken de ogen achter de voorstoelen
gebruiken. Om de bagageruimte te vergroten, kunnen de stoelen achterin worden
uitgebouwd.
Het in- en uitbouwen van het statische scheidingsnet achter de stoelen achterin
met variabele bagageruimtevloer bladzijde 64 gebeurt op dezelfde manier als bij
de stoelen achterin zonder variabele bagageruimtevloer. Voor het bevestigen van
de musketonhaken de onderste ogen van de bevestigingswiggen in het voorste
deel van de variabele bagageruimtevloer gebruiken.
Variabele bagageruimtevloer in bagageruimte
Variabele bagageruimtevloer verwijderen
Afb. 62 Bagageruimte: Variabele bagageruimtevloer samenklappen / verwijderen
De variabele bagageruimtevloer maakt het vervoeren van grotere bagagestukken
eenvoudiger en vormt met de naar voren geklapte stoelen achterin een vlakke
bagageruimtebodem. De maximaal toelaatbare laadbelasting van de variabele
bagageruimtevloer bedraagt 75 kg.
Variabele bagageruimtevloer uitbouwen
– De lussen afb. 62 van het elastische scheidingsnet loshaken uit de beves-
tigingspunten.
– Door de borgpennen circa 180° naar links te draaien wordt de variabele baga-
geruimtevloer ontgrendeld afb. 62.
– Door de beweging in pijlrichting te volgen wordt de variabele bagageruimte-
vloer samengeklapt.
– De variabele bagageruimtevloer optillen in pijlrichting afb. 62 en verwij-
deren door te trekken in pijlrichting afb. 62.
Variabele bagageruimtevloer inbouwen
– De variabele bagageruimtevloer samengeklapt op de geleidingen leggen.
– De variabele bagageruimtevloer uitklappen.
– Door de borgpennen circa 180° naar rechts te draaien wordt de variabele
bagageruimtevloer vergrendeld.
– De lussen van het elastische scheidingsnet vasthaken aan de bevestigings-
punten.
ATTENTIE!
Let er bij het inbouwen op dat de geleidingen en de variabele bagageruimtevloer
correct bevestigd zijn, anders kan er gevaar voor de inzittenden ontstaan.
Aanwijzing
Als de variabele bagageruimtevloer in de bagageruimte is aangebracht, kan er geen
flexibel opbergvak resp. bagagenet worden ingebouwd bladzijde 62.
A
A
A
A
A
B
A
1
A
2
A
B
s9mk.4.book Page 64 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 65
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Geleidingen verwijderen
Afb. 63 Bagageruimte: Borgpunten losmaken / geleidingen verwijderen
Geleidingen uitbouwen
– Het borgpunt van de geleidingen met de contactsleutel resp. met een platte
schroevendraaier losmaken afb. 63.
– De geleiding afb. 63 rechts vastpakken en verwijderen door te trekken in
pijlrichting. Bij het uitbouwen van de geleiding aan de andere zijde van de baga-
geruimte op dezelfde manier te werk gaan.
Geleidingen inbouwen
– De geleidingen aan de zijkanten van de bagageruimte plaatsen.
– Bij elke geleiding het borgpunt tot de aanslag vastdrukken.
– Controleer de bevestiging van de geleidingen door eraan te trekken.
ATTENTIE!
Let er bij het inbouwen op dat de geleidingen en de variabele bagageruimtevloer
correct bevestigd zijn, anders kan er gevaar voor de inzittenden ontstaan.
Dwarsgeleiding en bevestigingswiggen verwijderen
Afb. 64 Bagageruimte: Dwarsgeleiding verwijderen / bevestigingswiggen verwijderen
Dwarsgeleiding en bevestigingswiggen uitbouwen
– De dwarsgeleiding afb. 64 en vastpakken en verwijderen door te trekken in
pijlrichting.
– De bevestigingswig afb. 64 rechts vastpakken en verwijderen door te
trekken in pijlrichting. Bij het uitbouwen van de bevestigingswig aan de andere
zijde van de bagageruimte op dezelfde manier te werk gaan.
Dwarsgeleiding en bevestigingswiggen inbouwen
– De bevestigingswiggen op de bevestigingspunten plaatsen en tot de aanslag in
de richting van de zijkanten van de bagageruimte vastdrukken.
– De dwarsgeleiding schuin in de bevestigingswiggen plaatsen en tot de aanslag
vastdrukken.
– Controleer de bevestiging van de dwarsgeleiding door eraan te trekken.
A
B
A
A
s9mk.4.book Page 65 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen66
Bagageruimte met variabele bagageruimtevloer indelen
De bagageruimte kan met de variabele bagageruimtevloer in compartimenten
worden verdeeld.
– Het deel met de houder optillen en vergrendelen door dit in de sleuven te
schuiven afb. 65.
Fietshouder in bagageruimte
Dwarsdrager inbouwen
– De stoelen achterin uitbouwen resp. volledig naar voren klappen om de beno-
digde plaats in de bagageruimte te creëren bladzijde 58.
– De houders aan de uiteinden van de dwarsdrager ontgrendelen door de
borgbouten iets omhoog te trekken.
– De dwarsdrager met het vaste (niet uitschuifbare) gedeelte op het (in rijrichting
gezien) linkerbevestigingsoog plaatsen en vervolgens het uitschuifbare
gedeelte op het rechterbevestigingsoog.
– De houder aan beide zijden vastzetten en de bevestigingsschroeven
aanbrengen.
– De bevestigingsschroeven tot de aanslag vastdraaien.
– Controleer de bevestiging van de dwarsdrager door eraan te trekken.
ATTENTIE!
Bij het vervoeren van fietsen in de bagageruimte op het waarborgen van de
veiligheid van de vervoerde personen letten.
Fietsdrager inbouwen
– De goedgekeurde fietsdrager op de dwarsdrager plaatsen. Na het omhoog
trekken van de bout afb. 67 de langsdrager (aluminium onderdeel)
verschuiven ten opzichte van de dwarsdrager tot de verbinding op zijn plaats
valt en daarna de bout in de moer draaien.
– De bout op het verschuifbare deel van de fietsdrager losdraaien en verwij-
deren, vervolgens het verschuifbare deel van de drager, afhankelijk van de
grootte van de fiets, in een van de beschikbare standen zetten.
– De bout in de gewenste stand aanbrengen en vastdraaien.
Afb. 65 Bagageruimte indelen
Afb. 66 Dwarsdrager inbouwen
A
B
A
C
A
A
A
B
A
C
A
C
Afb. 67 Fietsdrager inbouwen
A
A
A
A
A
B
A
B
s9mk.4.book Page 66 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 67
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Fiets in de fietsdrager plaatsen
Afb. 68 Fiets plaatsen / Bevestiging van het voorwiel
– Voor het plaatsen van de fiets in de wagen het voorwiel van de fiets demon-
teren.
– De snelspanner van de bevestigingsas van de fietsdrager losmaken en overeen-
komstig de vorkbreedte van de fiets instellen.
– De voorvork op de bevestigingsas plaatsen en met de snelspanner vastzetten
afb. 68 - links.
– Het gedemonteerde voorwiel bij voorkeur tussen de crank van het linkerpedaal
en het fietsframe plaatsen; dit met een riem aan de voorvork afb. 68 - rechts,
resp. aan een bevestigingspunt vastmaken.
– Zorg er daarbij voor dat er geen schade aan de bekleding van de bagageruimte,
de fiets of de vervoerde voorwerpen ontstaat.
– Het inbouwen van de tweede houder met de bevestiging van de fiets vindt op
dezelfde manier plaats.
Aanwijzing
Als het voorwiel van de fiets met een schijfrem is uitgerust, het wiel zodanig beves-
tigen dat de remschijf van het frame is afgewend.
Stabiliteit van de fietsen waarborgen met een riem
Afb. 69 Beveiligen van de fietsen met klemmen / Bbeveiligen van de fietsen met een riem
– Om het rubberdeel van de klem los te maken, beide delen tegen elkaar drukken
en de klem openen.
– De klem met het rubberdeel naar voren (in rijrichting) zo ver mogelijk naar
onderen op de zadelpen aanbrengen en de klem sluiten afb. 69.
– Bij het vervoeren van twee fietsen de riem afb. 69 tussen de zadels spannen
en daarbij de fietsen van elkaar af duwen.
– De musketonhaken aan de riemeinden in de bevestigingsogen achter de
stoelen achterin bevestigen.
– De riem eerst aan de ene en vervolgens aan de andere kant door de spangesp
trekken.
– Indien noodzakelijk kunt u de positie van de fietsen in de wagen nog corrigeren.
ATTENTIE!
Bij het vervoer van personen en voorwerpen, waarbij het noodzakelijk is om
de stoelen naar voren te klappen, op het waarborgen van de veiligheid van de
vervoerde personen letten.
De fietsen zodanig in de fietsdrager aanbrengen, dat het stuur niet in aanra-
king kan komen met de achterruit.
s9mk.4.book Page 67 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen68
Dakdrager
Algemene aanwijzingen
Voorzichtig!
Alleen door Škoda Auto goedgekeurde dakdragers gebruiken.
Als u andere dakdragersystemen gebruikt of de dragers niet volgens voorschrift
monteert, is daardoor ontstane schade aan de wagen uitgesloten van de garantie.
Daarom beslist de meegeleverde montagehandleiding van het dakdragersysteem
in acht nemen.
Let erop dat de geopende achterklep niet tegen de lading op het dak stoot.
Milieu
Door de hogere luchtweerstand neemt het brandstofverbruik toe.
Aanwijzing
Voor een wagen die af fabriek niet is uitgevoerd met een dakreling, is deze verkrijg-
baar uit het originele Škoda accessoireprogramma.
Daklading
De belading gelijkmatig op het dakdragersysteem verdelen. De toegestane dakbe-
lasting (inclusief het dakdragersysteem) van 75 kg en het toegestane totaalgewicht
van de auto mogen niet worden overschreden.
Bij gebruik van dakdragersystemen met een lager draagvermogen kunt u niet
volledig profiteren van de toegestane dakbelasting. In die gevallen mag u de
dakdragers maar belasten tot de maximale gewichtsgrens die in de montagehand-
leiding is aangegeven.
ATTENTIE!
De lading op het dak moet goed worden bevestigd - gevaar voor ongevallen!
U mag de toegestane dakbelasting, de toegestane asbelasting en het toege-
stane totaalgewicht van uw auto in geen geval overschrijden - gevaar voor
ongevallen!
Houd er rekening mee dat de rijeigenschappen bij het vervoeren van zware,
resp. grote voorwerpen op de dakdragers veranderen door de verplaatsing van
het zwaartepunt, resp. door het grotere aangrijpingsvlak van de wind - gevaar
voor ongevallen! Uw rijstijl en snelheid daarom beslist aan de omstandigheden
aanpassen.
Bekerhouder voorin
In de uitsparingen kunnen twee bekers worden geplaatst afb. 70.
ATTENTIE!
Plaats geen bekers met hete drank in de bekerhouder. Als de auto rijdt, kan
hete drank worden gemorst - gevaar voor brandwonden!
Geen breekbare bekers (bijv. glas, porselein) gebruiken. U zou daardoor bij
een aanrijding gewond kunnen raken.
Voorzichtig!
De bekers in de bekerhouder tijdens het rijden niet open laten. Drank kan bijvoor-
beeld bij het remmen worden gemorst en daarbij elektrische onderdelen of de
stoelbekleding beschadigen.
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 70 Voorstuk middenconsole: Beker-
houder
s9mk.4.book Page 68 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 69
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Bekerhouder achterin
In de uitsparing kan een beker worden geplaatst afb. 71.
ATTENTIE!
Plaats geen bekers met hete drank in de bekerhouder. Als de auto rijdt, kan
deze worden gemorst - gevaar voor brandwonden!
Geen breekbare bekers (bijv. glas, porselein) gebruiken. U zou daardoor bij
een aanrijding gewond kunnen raken.
Voorzichtig!
De bekers in de bekerhouder tijdens het rijden niet open laten. Drank kan bijvoor-
beeld bij het remmen worden gemorst en daarbij elektrische onderdelen of de
stoelbekleding beschadigen.
Tickethouder
De tickethouder dient bijvoorbeeld voor het bevestigen van het parkeerticket op
parkeerplaatsen waar moet worden betaald.
Voor het begin van de rit moet het ticket altijd worden verwijderd, zodat het zicht
van de bestuurder niet wordt gehinderd.
Asbak
Afb. 73 Middenconsole: Asbak voorin / achterin
Asbak verwijderen
–De asbak afb. 73 naar boven toe verwijderen. Bij het verwijderen de asbak
niet aan de klep vasthouden - kans op afbreken.
Asbak plaatsen
– De asbak verticaal aanbrengen.
Afb. 71 Middenconsole: Bekerhouder
Afb. 72 Voorruit: Tickethouder
s9mk.4.book Page 69 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen70
ATTENTIE!
Nooit brandbare voorwerpen in de asbak leggen - brandgevaar!
Sigarettenaansteker en stopcontacten
Sigarettenaansteker
Het stopcontact van de sigarettenaansteker kan ook voor andere
elektrische apparaten worden gebruikt.
Bediening van de sigarettenaansteker
– De knop van de sigarettenaansteker indrukken afb. 74.
– Wachten tot de knop weer naar buiten springt.
– De sigarettenaansteker direct eruit nemen en gebruiken.
– De sigarettenaansteker weer in het stopcontact steken.
Gebruik van het stopcontact
– De sigarettenaansteker resp. de afdekking van het stopcontact verwijderen.
– De stekker van het elektrische apparaat in het stopcontact steken.
Het 12 V stopcontact kan ook voor andere elektrische accessoires met een
vermogen tot 120 watt worden gebruikt.
ATTENTIE!
Wees voorzichtig bij het gebruik van de sigarettenaansteker! Door onacht-
zaam of ongecontroleerd gebruik van de sigarettenaansteker kunnen verbran-
dingen worden veroorzaakt.
De sigarettenaansteker en het stopcontact werken ook bij uitgeschakeld
contact en als de contactsleutel uit het contact is getrokken. Kinderen daarom
nooit zonder toezicht in de wagen achterlaten!
Voorzichtig!
Ter voorkoming van beschadiging van het stopcontact alleen passende stekkers
gebruiken.
Aanwijzing
Bij stilstaande motor en ingeschakelde verbruikers wordt de accu ontladen -
gevaar voor een lege accu!
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 172, ’Accessoires, wijzigingen en
vervanging van onderdelen’.
Stopcontact in bagageruimte
– Het afdekkapje van het stopcontact openen afb. 75.
– De stekker van het elektrische apparaat in het stopcontact steken.
Het stopcontact mag alleen voor de aansluiting van vrijgegeven elektrische acces-
soires met een vermogensafname van maximaal 120 watt worden gebruikt. Bij stil-
staande motor wordt daarbij echter de accu ontladen.
Afb. 74 Middenconsole: Sigarettenaan-
steker
Afb. 75 Bagageruimte: Stopcontact
s9mk.4.book Page 70 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 71
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Hierbij gelden dezelfde opmerkingen als bij bladzijde 70, ’Sigarettenaansteker’.
Zie voor verdere aanwijzingen bladzijde 172, ’Accessoires, wijzigingen en vervan-
ging van onderdelen’.
Opbergvakken
Overzicht
In uw auto treft u de volgende opbergmogelijkheden aan:
ATTENTIE!
Niets op het dashboard leggen. Deze voorwerpen zouden tijdens het rijden
(bij accelereren of rijden in de bocht) kunnen verschuiven of vallen en uw
aandacht van de verkeerssituatie afleiden - gevaar voor ongevallen!
Let erop dat er tijdens het rijden geen voorwerpen vanuit de middenconsole
of vanuit andere opbergruimten in de voetenruimte van de bestuurder terecht
kunnen komen. U zou dan niet meer in staat zijn te remmen, te koppelen of gas
te geven - gevaar voor ongevallen!
Dashboardkastjes
Bij sommige wagens zijn de dashboardkastjes niet voorzien van een klep.
Dashboardkastjes openen en sluiten
– In pijlrichting aan de greep van de klep trekken afb. 76 en deze openklappen.
– De klep openen tot deze hoorbaar vastklikt.
Aan de binnenzijde van de onderste klep bevindt zich een penhouder.
ATTENTIE!
Om veiligheidsredenen moeten de dashboardkastjes tijdens het rijden altijd zijn
gesloten.
Dashboardkastjes bladzijde 71
Opbergvak aan bestuurderszijde bladzijde 72
Brillenvak bladzijde 72
Opbergvak in de middenconsole bladzijde 72
Opbergvak in de voorstoel bladzijde 73
Armsteun van de voorstoelen met opbergvak bladzijde 73
Opbergvak in de voorportieren bladzijde 73
Opbergvakken in de bagageruimte bladzijde 74
Flexibel opbergvak bladzijde 74
Kledinghaken bladzijde 74
Afb. 76 Dashboard: Dashboardkastjes
s9mk.4.book Page 71 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen72
Koeling van het dashboardkastje
Het dashboardkastje kan bij wagens met airconditioning voorzien
zijn van een afsluitbare toevoer voor gekoelde lucht.
– Met de draaiknop afb. 77 wordt de koeling in- of uitgeschakeld.
Als de luchttoevoer bij uitgeschakelde airconditioning wordt geopend, stroomt
aangezogen buitenlucht of interieurlucht in het dashboardkastje.
Als de verwarming is ingeschakeld of de koeling van het dashboardkastje niet wordt
gebruikt, adviseren wij u de koeling uit te schakelen.
Opbergvak aan bestuurderszijde
Niet afsluitbaar vak links onder het stuurwiel.
Brillenvak
– Op de klep van het opbergvak drukken, het opbergvak klapt naar beneden toe
open afb. 79.
Voorzichtig!
Het opbergvak mag alleen worden geopend voor het uitnemen of inleggen van
de bril en moet verder gesloten blijven.
In het opbergvak geen warmtegevoelige voorwerpen leggen - deze kunnen
worden beschadigd.
Opbergvak in de middenconsole
Niet afsluitbaar vak in de middenconsole.
Afb. 77 Dashboardkastje: Bediening van
de koeling
Afb. 78 Dashboard: Opbergvak aan
bestuurderszijde
Afb. 79 Deel van de hemelbekleding:
Brillenvak
Afb. 80 Middenconsole: Opbergvak
s9mk.4.book Page 72 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen 73
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Opbergvak in de voorstoel
– Om de klep te openen de sluiting iets kantelen en de klep opentrekken
afb. 81.
– Om de klep te sluiten de sluiting iets kantelen en de klep dichtdrukken.
Voorzichtig!
Het opbergvak is bedoeld om kleine voorwerpen tot 1 kg in te bewaren.
Armsteun van de voorstoelen met opbergvak
Afb. 82 Armsteun: Opbergvak / Opbergvak openen
Armsteun omklappen
– De onderste knop aan de kopse kant van de armsteum indrukken afb. 82
links. De armsteun naar voren klappen en de knop weer loslaten.
Opbergvak openen
– De bovenste knop indrukken en de afdekking van het opbergvak omhoog-
klappen afb. 82 rechts.
Aanwijzing
Als de armsteun omlaag is geklapt, kan de bewegingsvrijheid van de armen beperkt
zijn. Bij korte ritten moet de armsteun niet omlaag worden geklapt.
Opbergvak in de voorportieren
Bij van het opbergvak van het voorportier bevindt zich een flessenhouder.
ATTENTIE!
Om ervoor te zorgen dat de werking van de zijairbags niet kan worden beïn-
vloed, mag gedeelte afb. 83 van het opbergvak alleen worden gebruikt
voor het opbergen van voorwerpen die niet uitsteken.
Afb. 81 Voorstoel: Opbergvak
Afb. 83 Opbergvak in de portierbekle-
ding
A
B
A
A
s9mk.4.book Page 73 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zitten en opbergen74
Opbergvakken in de bagageruimte
Aan beide zijden van de bagageruimte bevinden zich opbergvakken afb. 84.
Voorzichtig!
De opbergvakken zijn bedoeld om kleine voorwerpen tot 1,5 kg in te bewaren.
Flexibel opbergvak
Aan de rechterzijde van de bagageruimte bevindt zich een flexibel opbergvak.
Uitbouwen
– Het flexibele opbergvak aan beide bovenhoeken vastpakken.
– De bovenhoeken naar binnen drukken en het opbergvak naar boven trekken om
te ontgrendelen.
– Het opbergvak verwijderen door het in de richting van het midden van de wagen
te trekken.
Inbouwen
– Beide uiteinden van het flexibele opbergvak in de openingen van de rechterzij-
bekleding van de bagageruimte plaatsen en naar onderen schuiven om het
opbergvak te vergrendelen.
Voorzichtig!
Het flexibele opbergvak is bedoeld om kleine voorwerpen tot 8 kg in te bewaren.
Kledinghaak
De kledinghaken bevinden zich aan de handgreep op de hemelbekleding boven elk
achterportier.
ATTENTIE!
Zorg ervoor dat opgehangen kleding het zicht naar achteren niet belemmert.
Alleen lichte kleding ophangen en erop letten dat er geen zware of scherpe
voorwerpen in de zakken zitten.
De maximale toelaatbare belasting van de haken bedraagt 2 kg.
Geen klerenhangers voor het ophangen van de kleding gebruiken, omdat
daardoor de werking van de hoofdairbags wordt beïnvloed.
Afb. 84 Opbergvakken in de zijbekleding
Afb. 85 Flexibel opbergvak
s9mk.4.book Page 74 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning 75
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Verwarming en airconditioning
Inleiding
Beschrijving en aanwijzingen
Het verwarmingsvermogen is afhankelijk van de koelvloeistoftemperatuur, het
volledige verwarmingsvermogen wordt daarom pas bij bedrijfswarme motor
bereikt.
Bij ingeschakelde koelfunctie worden de temperatuur en de luchtvochtigheid in het
interieur van de wagen verlaagd. Hierdoor wordt bij hoge buitentemperaturen en
hoge luchtvochtigheid het comfort van de inzittenden verhoogd. In het koude jaar-
getijde wordt het beslaan van de ruiten voorkomen.
Om de koelwerking te verhogen, kan kortstondig de circulatiefunctie worden inge-
schakeld - Airconditioning bladzijde 81, Climatronic bladzijde 83.
De luchtinlaat voor de voorruit moet vrij van ijs, sneeuw en bladeren zijn, zodat
verwarming en koeling optimaal kunnen functioneren.
Na het inschakelen van de koelfunctie kan condenswater van de verdamper van de
airconditioning lekken en onder de wagen een waterplas vormen. Dit is normaal en
geen teken van lekkage!
ATTENTIE!
Voor de verkeersveiligheid is het belangrijk dat alle ruiten vrij zijn van ijs,
sneeuw en condens. Maak uzelf daarom vertrouwd met de juiste bediening van
de verwarming en ventilatie, met het vocht- en vorstvrij maken van de ruiten
alsmede de koelfunctie.
De circulatiefunctie niet gedurende langere tijd ingeschakeld laten, omdat
door de ’verbruikte’ lucht vermoeidheidsverschijnselen bij de bestuurder en
medepassagiers kunnen optreden, waardoor de oplettendheid vermindert. Ook
kunnen de ruiten beslaan. Het gevaar voor ongevallen neem toe. De circulatie-
functie uitschakelen, zodra de ruiten beslaan.
Aanwijzing
De verbruikte lucht wordt via de ontluchtingsopeningen in de bagageruimte
afgevoerd.
Als de circulatiefunctie is ingeschakeld, adviseren wij in de wagen niet te roken,
omdat de aangezogen rook neerslaat op de verdamper van het airconditioningsy-
steem. Dit zorgt tijdens het gebruik van de airconditioning voor een blijvende stank-
overlast die alleen met veel moeite en hoge kosten (vervanging van de verdamper)
kan worden opgelost.
Let ook op de aanwijzingen voor de circulatiefunctie bij gebruik van de verwar-
ming bladzijde 78 resp. de airconditioning bladzijde 81 of Climatronic
bladzijde 83.
Om de verwarming en airconditioning optimaal te kunnen laten functioneren,
mogen de luchtroosters niet zijn afgedekt.
Economisch gebruik van de airconditioning
In de koelfunctie verbruikt de compressor van de airconditioning motorvermogen
en beïnvloedt hiermee het brandstofverbruik.
Indien het interieur van de geparkeerde wagen door zonnestraling sterk is opge-
warmd, verdient het aanbeveling de ruiten of portieren kort te openen, zodat de
warme lucht kan ontsnappen.
Als de ruiten geopend zijn, mag de koeling tijdens het rijden niet ingeschakeld zijn.
Indien de gewenste interieurtemperatuur ook zonder inschakeling van de koeling
kan worden bereikt, dient de stand voor frisse lucht te worden gekozen.
Milieu
Door brandstof te besparen, verlaagt u de uitstoot van schadelijke stoffen.
Storingen
Indien de koeling bij buitentemperaturen van meer dan +5 °C niet functioneert, is er
sprake van een storing. Dit kan de volgende oorzaken hebben:
De zekering van de airconditioning is defect. De zekering controleren en deze zo
nodig vervangen bladzijde 185.
De koeling is automatisch tijdelijk uitgeschakeld, omdat de koelvloeistoftempe-
ratuur van de motor te hoog is bladzijde 16.
De koeling uitschakelen indien u de storing niet zelf kunt oplossen of het koelver-
mogen afneemt. Contact opnemen met een specialist.
s9mk.4.book Page 75 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning76
Luchtroosters
De aangegeven informatie geldt voor alle wagens.
Afb. 86 Luchtroosters
Luchtroosters 3 en 4 openen
– Het verticale kartelwiel (luchtroosters 3) resp. het horizontale kartelwiel (lucht-
roosters 4) in de stand
draaien.
Luchtroosters 3 en 4 sluiten
– Het verticale kartelwiel (luchtroosters 3) resp. het horizontale kartelwiel (lucht-
roosters 4) in de stand 0.
Luchtstroom van de luchtroosters 3 en 4 wijzigen
– Om de hoogte van de luchtstroom te wijzigen de horizontale lamellen met
behulp van de verschuifbare versteller kantelen.
– Om de zijdelingse richting van de luchtstroom te wijzigen de verticale lamellen
met behulp van de verschuifbare versteller draaien.
De luchttoevoer voor de afzonderlijke roosters kan met de luchtverdeelregelaar
worden ingesteld afb. 87. De luchtroosters 3 en 4 kunnen afzonderlijk worden
geopend en gesloten.
Uit de geopende luchtuitstroomopeningen stroomt, afhankelijk van de stand van de
verwarming resp. de airconditioning en de klimatologische omstandigheden, niet
opgewarmde resp. gekoelde lucht.
Verwarming
Bediening
Het verwarmingssysteem stuurt lucht naar het interieur en
verwarmt dit zo nodig.
Temperatuur instellen
– De draaiknop afb. 87 naar rechts draaien om de temperatuur te verhogen.
– De draaiknop naar links draaien om de temperatuur te verlagen.
Aanjager regelen
– De aanjagerschakelaar in een van de standen 1 t/m 4 draaien om de aanjager
in te schakelen.
– De aanjagerschakelaar in stand 0 draaien om de aanjager uit te schakelen.
– Om de toevoer van frisse lucht te sluiten de toets - Circulatie bladzijde 78
gebruiken.
Regeling voor luchtverdeling
– Met de luchtverdeelregelaar kunt u de luchtuitstroomrichting regelen
bladzijde 76.
Achterruitverwarming
– Toets indrukken. Meer informatie bladzijde 50, ’Achterruitverwarming’.
Alle bedieningselementen, uitgezonderd de draaischakelaar , kunnen op iedere
willekeurige tussenliggende stand worden ingesteld.
A
C
Afb. 87 Verwarming: Bedieningsele-
menten
A
A
A
A
A
B
A
B
A
1
A
C
A
2
A
B
s9mk.4.book Page 76 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning 77
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Om het beslaan van de ruiten te voorkomen, moet de aanjager steeds ingeschakeld
zijn.
Aanwijzing
Indien de luchtverdeling op de ruiten wordt ingesteld, wordt de volledige luchthoe-
veelheid voor het ontwasemen van de ruiten gebruikt en stroomt geen lucht in de
voetenruimte. Dit kan tot beperking van het verwarmingscomfort leiden.
Verwarming instellen
Aanbevolen basisinstellingen van de verwarmingbedieningselementen voor:
Aanwijzing
Bedieningselementen , , en de toets bladzijde 76, afb. 87.
Luchtroosters 4 bladzijde 76, afb. 86.
Wij adviseren u de luchtroosters 3 bladzijde 76, afb. 86 in de geopende stand
te laten.
Instellingen
Stand van de draaiknop
Toets
Luchtroosters 4
Voorruit en zijruiten ontdooien
Tot de aanslag naar
rechts
3
Niet inschakelen Openen en op de zijruit richten
Voorruit en zijruiten ontwasemen
Gewenste tempera-
tuur
2 of 3
Niet inschakelen Openen en op de zijruit richten
De snelste verwarming
Tot de aanslag naar
rechts
3
Kort inschakelen Openen
Aangename verwarming
Gewenste tempera-
tuur
2 of 3
Niet inschakelen Openen
Frisse lucht - ventilatie
Tot de aanslag naar
links
Gewenste stand
Niet inschakelen Openen
A
1
A
A
A
B
A
C
A
A
A
B
A
C
A
1
s9mk.4.book Page 77 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning78
Circulatiefunctie
In de circulatiefunctie wordt de lucht uit het interieur aangezogen en
weer in het interieur geleid.
In de circulatiefunctie wordt voorkomen dat bijvoorbeeld buitenlucht met sterke
geuren in het interieur kan komen, bijvoorbeeld bij het rijden door tunnels of in files.
Circulatiefunctie inschakelen
–Op toets bladzijde 76, afb. 87 drukken, in de toets brandt het contro-
lelampje.
Circulatiefunctie uitschakelen
– Opnieuw op toets drukken, het controlemapje in de toets gaat uit.
Als de luchtverdeelregelaar in stand
bladzijde 76, afb. 87 staat, wordt de
circulatiefunctie automatisch uitgeschakeld. Door opnieuw op toets te drukken,
kan ook in deze stand de circulatiefunctie weer worden ingeschakeld.
ATTENTIE!
De circulatiefunctie niet gedurende langere tijd ingeschakeld laten, omdat door
de ’verbruikte’ lucht vermoeidheidsverschijnselen bij de bestuurder en mede-
passagiers kunnen optreden, waardoor de oplettendheid vermindert. Ook
kunnen de ruiten beslaan. Het gevaar voor ongevallen neem toe. De circulatie-
functie uitschakelen, zodra de ruiten beslaan.
Airconditioning (handmatige airconditioning)
Omschrijving
De airconditioning is een gecombineerd koelings- en verwarmings-
systeem. Hiermee is in elk jaargetijde een optimale regeling van de
luchttemperatuur mogelijk.
Beschrijving van de airconditioning
Een storingsvrije werking van de airconditioning is belangrijk voor uw veiligheid en
het rijcomfort.
De airconditioning werkt alleen als de toets afb. 88 is ingedrukt en aan de
volgende voorwaarden wordt voldaan:
Motor draait,
Buitentemperatuur hoger dan ca. +2 °C en
Aanjagerschakelaar ingeschakeld (stand 1 t/m 4).
Uit de roosters kan bij ingeschakelde koelfunctie onder bepaalde omstandigheden
lucht met een temperatuur van ca. 5 °C stromen. Bij een langdurige ongelijkmatige
verdeling van de lucht uit de luchtroosters en grote temperatuurverschillen,
bijvoorbeeld bij het uitstappen uit de wagen, kunnen bij hiervoor gevoelige
personen verkoudheidsverschijnselen optreden.
Aanwijzing
Wij adviseren u de airconditioning eenmaal per jaar door een specialist te laten
reinigen.
Bediening
Temperatuur instellen
– De draaiknop afb. 88 naar rechts draaien om de temperatuur te verhogen.
– De draaiknop naar links draaien om de temperatuur te verlagen.
Aanjager regelen
– De aanjagerschakelaar in een van de standen 1 t/m 4 draaien om de aanjager
in te schakelen.
– De aanjagerschakelaar in stand 0 draaien om de aanjager uit te schakelen.
A
1
A
1
A
C
AC
A
E
Afb. 88 Airconditioning: Bedieningsele-
menten
A
A
A
A
A
B
A
B
s9mk.4.book Page 78 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning 79
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
– Om de toevoer van frisse lucht te sluiten de toets - Circulatiefunctie
gebruiken.
Regeling voor luchtverdeling
– Met de luchtverdeelregelaar kunt u de luchtuitstroomrichting regelen.
Koeling in- en uitschakelen
–Toets bladzijde 78, afb. 88 indrukken. In de toets brandt het controle-
lampje.
– Door opnieuw de toets in te drukken, wordt de koeling uitgeschakeld. Het
controlelampje in de toets gaat uit.
Aanwijzing
Bij het ontdooien van de voorruit en zijruiten wordt het volledige verwarmings-
vermogen gebruikt. Er wordt geen warme lucht naar de voetenruimte gestuurd. Dit
kan tot beperking van het verwarmingscomfort leiden.
Het controlelampje in de toets brandt ook na het inschakelen als niet aan
alle voorwaarden voor de werking van de koelfunctie wordt voldaan. Hiermee wordt
aangegeven dat de koeling beschikbaar is, als aan alle voorwaarden wordt voldaan
bladzijde 78, ’Beschrijving van de airconditioning’.
A
D
A
C
AC
A
E
AC
AC
s9mk.4.book Page 79 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning80
Airconditioning instellen
Aanbevolen basisinstellingen voor de bedieningselementen van de airconditioning
voor de betreffende bedrijfsfuncties:
Aanwijzing
Bedieningselementen , , en de toets en bladzijde 78, afb. 88.
Luchtroosters 4 bladzijde 76, afb. 86.
Wij adviseren u de luchtroosters 3 bladzijde 76, afb. 86 in de geopende stand
te laten.
Instellingen
Stand van de draaiknop Toets
Luchtroosters 4
Voorruit en zijruiten ontdooien -
ontwasemen
a)
a)
In landen met een hoge luchtvochtigheid adviseren wij u deze instelling niet te gebruiken. Het ruitoppervlak kan hierdoor sterk afkoelen en aan de buitenzijde beslaan.
Gewenste tempera-
tuur
3 of 4
Niet inschakelen
Wordt automatisch
geactiveerd
b)
b)
Het controlelampje in de toets brandt ook na het inschakelen als niet aan alle voorwaarden voor de werking van de koelfunctie wordt voldaan. Hiermee wordt aangegeven dat de koeling be-
schikbaar is, als aan alle voorwaarden wordt voldaan bladzijde 78, ’Beschrijving van de airconditioning’.
Openen en op de zijruit rich-
ten
De snelste verwarming
Tot de aanslag naar
rechts
3
Kort inschakelen Uitgeschakeld Openen
Aangename verwarming
Gewenste tempera-
tuur
2 of 3
Niet inschakelen Uitgeschakeld Openen
De snelste afkoeling
Tot de aanslag naar
links
Kort 4, dan 2 of 3
Kort inschakelen Ingeschakeld Openen
Optimale koeling
Gewenste tempera-
tuur
1, 2 resp. 3
Niet inschakelen Ingeschakeld
Openen en naar het dak rich-
ten
Frisse lucht - ventilatie
Tot de aanslag naar
links
Gewenste stand
Niet inschakelen Uitgeschakeld Openen
A
A
A
B
A
C
A
D
A
E
A
E
A
A
A
B
A
C
A
D
A
E
s9mk.4.book Page 80 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning 81
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Circulatiefunctie
In de circulatiefunctie wordt de lucht uit het interieur aangezogen en
weer in het interieur geleid.
In de circulatiefunctie wordt voorkomen dat bijvoorbeeld buitenlucht met sterke
geuren in het interieur kan komen, bijvoorbeeld bij het rijden door tunnels of in files.
Circulatiefunctie inschakelen
–Op toets bladzijde 78, afb. 88 drukken, in de toets brandt het contro-
lelampje.
Circulatiefunctie uitschakelen
– Opnieuw op toets drukken - het controlemapje in de toets gaat uit.
Als de luchtverdeelregelaar in stand
bladzijde 78, afb. 88 staat, wordt de
circulatiefunctie automatisch uitgeschakeld. Door opnieuw op toets te drukken,
kan ook in deze stand de circulatiefunctie weer worden ingeschakeld.
ATTENTIE!
De circulatiefunctie niet gedurende langere tijd ingeschakeld laten, omdat door
de ’verbruikte’ lucht vermoeidheidsverschijnselen bij de bestuurder en mede-
passagiers kunnen optreden, waardoor de oplettendheid vermindert. Ook
kunnen de ruiten beslaan. Het gevaar voor ongevallen neem toe. De circulatie-
functie uitschakelen, zodra de ruiten beslaan.
Climatronic (automatische airconditioning)
Omschrijving
De Climatronic is een automatisch verwarmings-, ventilatie- en koel-
systeem dat een optimaal comfort voor de inzittenden biedt.
De Climatronic houdt een ingestelde temperatuur volledig automatisch constant.
Daartoe worden de temperatuur van de uitstromende lucht, de aanjagerstanden en
de luchtverdeling vanzelf gewijzigd. Het systeem houdt ook met sterke zonne-
stralen rekening, zodat het niet nodig is het systeem met de hand bij te stellen. De
automatische regeling bladzijde 82 garandeert een optimaal comfort in ieder
jaargetijde.
Beschrijving van de Climatronic
De koeling werkt alleen als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
motor draait,
buitentemperatuur hoger dan ca. +2 °C,
ingeschakeld.
Om bij hoge belasting van de motor de koeling te garanderen, wordt de aircocom-
pressor bij een hoge koelvloeistoftemperatuur uitgeschakeld.
Aanbevolen instelling voor alle jaargetijden:
De gewenste temperatuur instellen, wij adviseren 22 °C (72 °F).
Toets bladzijde 82, afb. 89 indrukken.
De luchtroosters 3 en 4 zodanig instellen dat de luchtstroom licht naar boven is
gericht.
Omschakelen tussen graden Celsius en graden Fahrenheit
Tegelijkertijd de toetsen en bladzijde 82, afb. 89 indrukken en inge-
drukt houden. Op het display verschijnen de gegevens in de gewenste tempera-
tuureenheid.
Aanwijzing
Wij adviseren u de Climatronic eenmaal per jaar door een specialist te laten
reinigen.
A
D
A
C
AC
AUTO
AUTO
AC
s9mk.4.book Page 81 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning82
Overzicht van de bedieningselementen
Afb. 89 Climatronic: Bedieningselementen
Toetsen/draaiknop
Instelling van de interieurtemperatuur
De weergaven
Weergave van de gekozen interieurtemperatuur, bijvoorbeeld: +22 °C (72 °F)
graden Celsius resp. Fahrenheit
Automatische aircoregeling
Voorruit van condens resp. ijs ontdoen
Luchtstroom naar voorruit, hoofd, bovenlichaam en voeten
Circulatiefunctie
Ingeschakelde airconditioning
Ingesteld aanjagertoerental
Toetsen/draaiknop
Instelling van het aanjagertoerental
Interieurtemperatuursensor
Automatische regeling
Voorruit van condens resp. ijs ontdoen
Luchtstroom naar de ruiten
Luchtstroom naar het hoofd
Luchtstroom naar de voetenruimte
Circulatiefunctie
Ingeschakelde airconditioning
Aanwijzing
In het onderste gedeelte van het apparaat bevindt zich de interieurtemperatuur-
sensor . De sensor niet afdekken of afplakken, omdat anders de werking van de
Climatronic ongunstig wordt beïnvloed.
Automatische regeling
De automatische regeling dient ertoe de temperatuur constant te
houden en de ruiten in het interieur te ontvochtigen.
Automatische regeling inschakelen
– Een temperatuur tussen +18 °C (64 °F) en +29 °C (86 °F) instellen.
– De luchtroosters 3 en 4 zodanig instellen dat de luchtstroom licht naar boven is
gericht.
– Toets indrukken, op het display wordt AUTO weergegeven.
De automatische regeling wordt uitgeschakeld, als een toets voor de luchtverdeling
wordt bediend of het aanjagertoerental wordt verhoogd of verlaagd. De tempera-
tuur wordt nog steeds geregeld.
Voorrruit ontwasemen
Voorruit ontwasemen - inschakelen
–Op toets afb. 89 drukken.
Voorruit ontwasemen - uitschakelen
– Opnieuw op toets of de toets drukken.
De temperatuur wordt automatisch geregeld. Uit de luchtroosters 1 en 2 stroomt
meer lucht.
Temperatuur instellen
– U kunt na het inschakelen van het contact met de draaiknop de gewenste
interieurtemperatuur instellen.
A
1
A
2
A
3
A
4
A
5
A
6
A
7
A
8
A
9
A
10
A
11
A
12
A
13
A
14
A
15
A
16
A
17
A
18
A
11
AUTO
AUTO
A
1
s9mk.4.book Page 82 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verwarming en airconditioning 83
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
De interieurtemperatuur kan tussen +18 °C (64 °F) en +29 °C (86 °F) worden inge-
steld. In dit gebied wordt de interieurtemperatuur automatisch geregeld. Indien u
een lagere temperatuur dan +18 °C (64 °F) kiest, verschijnt op het display ’LO’. Indien
u een hogere temperatuur dan +29 °C (86 °C) kiest, verschijnt op het display ’HI’. In
de beide eindstanden levert de Climatronic het maximale koel- resp. verwarmings-
vermogen. Er vindt hierbij geen temperatuurregeling plaats.
Bij een langdurige ongelijkmatige verdeling van de lucht uit de luchtroosters (met
name in de beenruimte) en grote temperatuurverschillen, bijvoorbeeld bij het
uitstappen uit de wagen, kunnen bij hiervoor gevoelige personen verkoudheidsver-
schijnselen optreden.
Aanjager regelen
Er zijn zeven aanjagerstanden beschikbaar.
De Climatronic regelt de aanjagerstanden automatisch afhankelijk van de interieur-
temperatuur. De aanjagerstanden kunnen echter handmatig aan de persoonlijke
wensen worden aangepast.
– De draaiknop bladzijde 82, afb. 89 naar links (aanjagertoerental verlagen)
resp. naar rechts (aanjagertoerental verhogen) draaien.
Als de aanjager wordt uitgeschakeld, wordt de Climatronic uitgeschakeld.
ATTENTIE!
De ’verbruikte’ lucht kan vermoeidheidsverschijnselen bij de bestuurder en
medepassagiers veroorzaken, waardoor de oplettendheid vermindert. Ook
kunnen de ruiten beslaan. Het gevaar voor ongevallen neem toe.
De Climatronic niet langer uitschakelen dan noodzakelijk.
De Climatronic direct inschakelen, zodra de ruiten beslaan.
Circulatiefunctie
In de circulatiefunctie wordt de lucht uit het interieur aangezogen en
weer in het interieur geleid.
In de circulatiefunctie wordt voorkomen dat bijvoorbeeld buitenlucht met sterke
geuren in het interieur kan komen, bijvoorbeeld bij het rijden door tunnels of in files.
Circulatiefunctie inschakelen
–Op toets bladzijde 82, afb. 89 drukken, op het display wordt weer-
gegeven.
Circulatiefunctie uitschakelen
– Opnieuw op toets drukken en het symbool op het display verdwijnt.
ATTENTIE!
De circulatiefunctie niet gedurende langere tijd ingeschakeld laten, omdat door
de ’verbruikte’ lucht vermoeidheidsverschijnselen bij de bestuurder en mede-
passagiers kunnen optreden, waardoor de oplettendheid vermindert. Ook
kunnen de ruiten beslaan. Het gevaar voor ongevallen neem toe. De circulatie-
functie uitschakelen, zodra de ruiten beslaan.
Aanwijzing
Indien de circulatiefunctie ca. 15 minuten is ingeschakeld, begint op het display het
symbool
te knipperen als aanwijzing dat de circulatiefunctie langdurig inge-
schakeld is. Indien de circulatiefunctie niet wordt uitgeschakeld, knippert het
symbool ca. 5 minuten.
A
10
A
17
s9mk.4.book Page 83 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden84
Wegrijden en rijden
Stand van het stuurwiel instellen
Afb. 90 Verstelbaar stuurwiel: Hendel onder de stuurkolom / Veilige afstand tot het stuurwiel
Het stuurwiel kan in hoogte en lengterichting worden versteld.
– De bestuurdersstoel instellen bladzijde 55.
– De hendel onder het stuurwiel naar beneden bewegen afb. 90 - links .
– Het stuurwiel in de gewenste stand zetten (in hoogte en lengterichting).
– De hendel vervolgens omhoog tegen de stuurkolom drukken tot deze vergren-
delt.
ATTENTIE!
Het stuurwiel mag tijdens het rijden niet worden versteld!
De bestuurder moet een afstand van ten minste 25 cm tot het stuurwiel
aanhouden afb. 90 - rechts. Als de minimumafstand niet wordt aangehouden,
kan het airbagsysteem u niet beschermen - levensgevaar!
Vanwege de veiligheid moet de hendel altijd stevig omhooggedrukt zijn,
zodat de stand van het stuurwiel tijdens het rijden niet onbedoeld verandert -
gevaar voor ongevallen!
Als u het stuurwiel verder in de richting van uw hoofd instelt, neemt bij een
ongeval de beschermende werking van de bestuurdersairbag af. Controleren
dat het stuurwiel naar de borst is gericht.
Het stuurwiel tijdens het rijden met beide handen vasthouden aan de
buitenzijde van het stuur op kwart over negen. Nooit het stuurwiel in de '12-
uur'-positie vasthouden of in een andere stand (bijvoorbeeld in het midden of
aan de binnenzijde van het stuurwiel). In dergelijke gevallen kan bij het acti-
veren van de bestuurdersairbag letsel aan armen, handen en hoofd optreden.
Contactslot
Benzinemotoren
- Contact uitgeschakeld, motor afgezet, stuurwiel kan worden geblokkeerd
- Contact ingeschakeld
- Motor starten
Dieselmotoren
- Brandstoftoevoer onderbroken, contact uitgeschakeld, motor afgezet, stuur-
wiel kan worden geblokkeerd
- Motor voorgloeien, contact ingeschakeld
Tijdens het voorgloeien mogen geen grote elektrische verbruikers zijn inge-
schakeld - de accu wordt anders onnodig belast.
- Motor starten
Voor alle wagens geldt:
Stand
Voor het vergrendelen van het stuurwiel de sleutel uit het contactslot verwijderen
en het stuurwiel iets verdraaien tot de vergrendelingspen hoorbaar vastklikt. Het
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 91 Contactslotstanden
A
1
A
2
A
3
A
1
A
2
A
3
A
1
s9mk.4.book Page 84 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden 85
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
stuurwiel altijd vergrendelen als u de wagen verlaat. Zo wordt een mogelijke dief-
stal van uw wagen bemoeilijkt .
Stand
Als de contactsleutel niet of slechts moeizaam in deze stand kan worden gedraaid,
het stuurwiel iets heen en weer bewegen - daardoor wordt het stuurslot ontlast.
Stand
In deze stand wordt de motor gestart. Tegelijkertijd worden het dim- of grootlicht
resp. andere elektrische verbruikers met een groot verbruik kort uitgeschakeld. Na
het loslaten van de sleutel keert de contactsleutel in stand terug.
Vóór het opnieuw starten moet de contactsleutel altijd in stand worden terug-
gedraaid. De startherhaalblokkering in het contactslot voorkomt dat de startmotor
bij draaiende motor de starterkrans raakt en daardoor beschadigd wordt.
ATTENTIE!
Als de wagen rolt en de motor niet draait, moet de contactsleutel altijd in
stand (contact ingeschakeld) staan. Deze stand wordt aangegeven door het
branden van de controlelampjes. Als dat niet het geval is, zou het stuurwiel
onverwacht kunnen vergrendelen - gevaar voor ongevallen!
De sleutel pas uit het contactslot trekken als de wagen tot stilstand is
gekomen. Het stuurslot kan direct blokkeren - gevaar voor ongevallen!
Wanneer u de wagen verlaat, ook al is het maar even, altijd de sleutel uit het
contact verwijderen. Dat geldt vooral als er kinderen in de wagen achterblijven.
De kinderen zouden anders de motor kunnen starten of elektrische systemen
(bijv. elektrisch bediende ruiten) kunnen bedienen - gevaar voor ongevallen!
Motor starten
Algemeen
De motor kan alleen met een originele sleutel worden gestart.
Vóór het starten de versnellingshendel in de neutraalstand zetten (bij een auto-
matische versnellingsbak keuzehendelstand P of N) en de handrem stevig
aantrekken.
Tijdens het starten het koppelingspedaal volledig intrappen - de startmotor
moet dan alleen de motor ronddraaien.
Zodra de motor aanslaat de sleutel direct loslaten - anders kan de startmotor
worden beschadigd.
Na het starten van een koude motor kan er korte tijd meer motorgeluid te horen
zijn, omdat in de hydraulische klepspelingscompensatie eerst oliedruk moet
worden opgebouwd. Dat is een normaal verschijnsel en geen reden om u zorgen te
maken.
Als de motor niet aanslaat ...
Als starthulp kunt u de accu van een andere wagen gebruiken bladzijde 181.
ATTENTIE!
Nooit de motor laten draaien in ongeventileerde of afgesloten ruimtes. De
uitlaatgassen van de motor bevatten onder andere het geur- en kleurloze kool-
monoxide, een giftig gas - levensgevaar! Koolmonoxide kan tot bewusteloos-
heid leiden en dodelijk zijn.
Nooit uw wagen met draaiende motor onbeheerd achterlaten.
Voorzichtig!
De startmotor mag alleen worden ingeschakeld (contactslotstand ), als de
motor niet draait. Als de startmotor direct nadat de motor is afgezet weer wordt
ingeschakeld, kan de startmotor resp. de motor worden beschadigd.
Hoge motortoerentallen, volgas en hoge motorbelasting vermijden, zolang de
motor zijn bedrijfstemperatuur nog niet heeft bereikt - gevaar voor motorschade!
De motor niet proberen te starten door de wagen aan te slepen - gevaar voor
motorschade. Bij wagens met katalysator kan onverbrande brandstof in de kataly-
sator terechtkomen en hierin tot ontbranding komen.. Dit zou tot ernstige bescha-
diging van de katalysator leiden. Als starthulp kunt u de accu van een andere wagen
gebruiken bladzijde 181.
Milieu
De motor niet met stationair toerental laten warmdraaien. Direct wegrijden. Tijdens
het rijden bereikt de motor sneller zijn bedrijfstemperatuur en is de uitstoot van
schadelijke stoffen geringer.
Benzinemotoren
Deze motoren zijn voorzien van een inspuitsysteem, dat bij elke buitentemperatuur
automatisch het juiste brandstof-luchtmengsel levert.
Voor en tijdens het starten geen gas geven.
A
2
A
3
A
2
A
1
A
2
A
3
s9mk.4.book Page 85 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden86
Als de motor niet aanslaat, het starten na tien seconden afbreken en na een
halve minuut opnieuw proberen.
Als de motor dan nog steeds niet aanslaat, kan de zekering van de elektrische
brandstofpomp defect zijn. De zekering controleren en deze zo nodig vervangen
bladzijde 185.
Als de motor nog steeds niet aanslaat, de hulp van de dichtstbijzijnde specialist
inroepen.
Bij een zeer warme motor kan het noodzakelijk zijn om na het aanslaan van de
motor een beetje gas bij te geven.
Dieselmotoren
Voorgloeisysteem
Dieselmotoren zijn uitgerust met een voorgloeisysteem, waarbij de voorgloeitijd
automatisch wordt geregeld aan de hand de koelvloeistof- en buitentemperatuur.
Na het inschakelen van het contact gaat het controlelampje voorgloeitijd branden
.
Tijdens het voorgloeien mogen geen grote elektrische verbruikers zijn ingescha-
keld - de accu wordt anders onnodig belast.
Direct nadat het controlelampje voorgloeitijd is gedoofd, moet de motor
worden gestart.
Als de motor al op bedrijfstemperatuur is resp. bij buitentemperaturen boven
+5 °C brandt het controlelampje voorgloeitijd ongeveer een seconde. Dat betekent
dat de motor direct kan worden gestart.
Als de motor niet aanslaat, het starten na tien seconden afbreken en na een
halve minuut opnieuw proberen.
Als de motor dan nog steeds niet aanslaat, kan de zekering van het dieselvoor-
gloeisysteem defect zijn. De zekering controleren en deze zo nodig vervangen
bladzijde 185.
De hulp van de dichtstbijzijnde specialist inroepen.
Starten van de motor na een leeggereden tank
Als de brandstoftank volledig is leeggereden, kan het starten na het tanken tot wel
een minuut langer duren dan normaal. Dat komt omdat het brandstofsysteem
tijdens het starten eerst weer volledig met brandstof moet worden gevuld.
Motor afzetten
– De motor wordt afgezet als de contactsleutel in de stand uit bladzijde 84,
afb. 91 wordt gedraaid.
ATTENTIE!
Nooit de motor afzetten voordat de wagen stilstaat - gevaar voor onge-
vallen!
De rembekrachtiger werkt alleen als de motor draait. Wanneer de motor is
afgezet, heeft u meer kracht nodig om te remmen. Omdat u daarbij niet op de
gebruikelijke wijze kunt remmen, kan dit tot een ongeval en zwaar letsel leiden.
Voorzichtig!
Na langdurige hoge motorbelasting moet u de motor na afloop van de rit niet direct
afzetten, maar nog circa 2 minuten stationair laten draaien. Daarmee wordt warm-
teophoping in de afgezette motor voorkomen.
Aanwijzing
Nadat de motor is afgezet, kan de koelluchtventilator ook bij uitgeschakeld
contact nog circa tien minuten verder draaien. De koelluchtventilator kan echter
ook na enige tijd weer worden ingeschakeld, wanneer de koelvloeistoftemperatuur
door warmteophoping oploopt of wanneer de motorruimte bij warme motor door
sterke zonnestraling verder wordt opgewarmd.
Bij werkzaamheden in de motorruimte daarom bijzonder voorzichtig te werk
gaan bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de motorruimte’.
A
1
s9mk.4.book Page 86 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden 87
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Schakelen (schakelbak)
De achteruitversnelling alleen inschakelen als de wagen stilstaat. Het koppelings-
pedaal volledig intrappen en ingetrapt houden. Om schakelgeluiden te voorkomen
een moment wachten alvorens de achteruitversnelling in te schakelen.
Wanneer de achteruitversnelling en het contact zijn ingeschakeld, branden de
achteruitrijlampen.
ATTENTIE!
Nooit tijdens het rijden de achteruitversnelling inschakelen - gevaar voor onge-
vallen!
Aanwijzing
Tijdens het rijden uw hand niet op de versnellingshendel laten rusten. De druk
van de hand wordt overgedragen op de schakelgaffels in de versnellingsbak. Dit kan
op termijn tot voortijdige slijtage van de schakelgaffels leiden.
Tijdens het schakelen het koppelingspedaal altijd volledig intrappen, om onno-
dige slijtage en beschadigingen te vermijden.
Handrem
Handrem aantrekken
– De handremhendel volledig omhoogtrekken.
Handrem loszetten
– De handremhendel iets omhoogtrekken en tegelijkertijd de vergrendelknop
afb. 93 indrukken.
– De hendel met de knop ingedrukt volledig omlaagdrukken .
Bij aangetrokken handrem en ingeschakeld contact brandt het handremcontrole-
lampje
.
Als u per ongeluk met een aangetrokken handrem wegrijdt, klinkt er een waarschu-
wingstoon en verschijnt er op het informatiedisplay de aanwijzing:
Release parking brake! (Parkeerrem loszetten!)
De handremwaarschuwing wordt geactiveerd als u langer dan 3 seconden met een
snelheid van meer dan 6 km/h rijdt.
ATTENTIE!
Let erop dat de aangetrokken handrem volledig moet worden losgezet. Een
slechts gedeeltelijk losgezette handrem kan leiden tot oververhitting van de
achterremmen en daardoor de werking van het remsysteem negatief beïn-
vloeden - gevaar voor ongevallen! Bovendien leidt dit tot voortijdige slijtage van
de achterremmen.
Kinderen nooit zonder toezicht in de wagen achterlaten. De kinderen
kunnen anders bijvoorbeeld de handrem loszetten of de versnelling uitscha-
kelen. De wagen zou zich in beweging kunnen zetten - gevaar voor ongevallen!
Afb. 92 Schakelschema bij wagens met
5-versnellings schakelbak
Afb. 93 Middenconsole: Handrem
s9mk.4.book Page 87 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden88
Voorzichtig!
Nadat de wagen tot stilstand is gekomen, altijd eerst de handrem stevig aantrekken
en vervolgens bovendien nog een versnelling inschakelen (schakelbak) resp. de
keuzehendel in stand P zetten (automatische versnellingsbak).
Parkeerhulp
De parkeerhulp waarschuwt voor obstakels achter de wagen.
De akoestische parkeerhulp bepaalt met behulp van ultrasoonsensoren de afstand
van de achterbumper tot een obstakel achter de wagen. De sensoren bevinden zich
in de achterbumper.
Reikwijdte van de sensoren
De afstandswaarschuwing begint bij een afstand van circa 160 cm tot het obstakel
(bereik bladzijde 88, afb. 94). Met de vermindering van de afstand wordt het
interval tussen de toonimpulsen korter.
Vanaf een afstand van ca. 30 cm (zone ) klinkt een aanhoudende toon - gevaren-
zone. Vanaf hier moet u niet verder achteruitrijden! Als de wagen af fabriek van
een trekhaak is voorzien, begint de signaleringsgrens van de gevarenzone -
aanhoudende toon - 5 cm verder achter de wagen. De wagen kan door een inge-
bouwde afneembare trekhaak langer worden.
Bij af fabriek ingebouwde radio-navigatiesystemen en autoradio's kan de afstand
tot het obstakel op het display grafisch worden weergegeven. Bij auto's met af
fabriek ingebouwde trekhaak worden bij aanhangwagengebruik de sensoren
achter uitgeschakeld. De bestuurder wordt hierover geïnformeerd door een grafi-
sche weergave (wagen met aanhangwagen) op het display van de radio of het
radio-navigatiesysteem. Bij sommige af fabriek ingebouwde radio's of radio-naviga-
tiesystemen kan worden ingesteld dat bij een actieve parkeerhulp het volume
hiervan wordt verminderd, zie het instructieboekje van de radio resp. het radio-
navigatiesysteem. Hierdoor is de parkeerhulp beter hoorbaar.
Activeren
Als het contact is ingeschakeld, wordt de parkeerhulp bij het inschakelen van de
achteruitversnelling automatisch geactiveerd. Dit wordt door een kort akoestisch
signaal bevestigd.
Deactiveren
De parkeerhulp wordt gedeactiveerd door het uit de achteruitversnelling schakelen
resp. door het uitschakelen van het contact.
ATTENTIE!
De parkeerhulp is geen vervanging voor de oplettendheid van de bestuurder,
zodat de verantwoordelijkheid bij het parkeren en vergelijkbare rijmanoeuvres
altijd bij de bestuurder ligt.
Daarom bij het achteruitrijden controleren of zich achter de wagen geen
obstakel, bijvoorbeeld een steen, dunne kolom, aanhangerdissel of iets derge-
lijks, bevindt. Dit obstakel ligt mogelijk buiten het geregistreerde bereik.
Oppervlakken van bepaalde voorwerpen en van kleding kunnen de signalen
van de parkeerhulp niet altijd reflecteren. Daarom kunnen deze voorwerpen of
personen die dergelijke kleding dragen, niet door de sensoren van de parkeer-
hulp worden herkend.
Aanwijzing
Bij aanhangwagengebruik is de parkeerhulp buiten werking (geldt voor wagens
met af fabriek ingebouwde trekhaak).
Als na het inschakelen van het contact en bij ingeschakelde achteruitversnelling
gedurende circa 5 seconden een waarschuwingstoon klinkt en zich geen obstakel
in de buurt van de wagen bevindt, is een systeemstoring aanwezig. Het is mogelijk
dat de akoestische waarschuwing niet correct werkt (een obstakel achter de wagen
wordt mogelijk niet herkend - zeer voorzichtig zijn). De storing door een specialist
laten verhelpen.
Als na het inschakelen van het contact en het inschakelen van de achteruitver-
snelling de akoestische waarschuwing gedurende 3 seconden klinkt, is er een
storing in het systeem opgetreden. Het is mogelijk dat de akoestische waarschu-
wing niet correct werkt (een obstakel achter de wagen wordt mogelijk niet herkend
- zeer voorzichtig zijn). De storing door een specialist laten verhelpen.
Om te zorgen dat de parkeerhulp goed kan werken, moeten de sensoren schoon
schoon en ijsvrij worden gehouden.
Afb. 94 Parkeerhulp: Reikwijdte van de
sensoren
A
A
A
B
s9mk.4.book Page 88 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden 89
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Als de parkeerhulp geactiveerd is en de keuzehendel van de automatische
versnellingsbak in stand staat, wordt de waarschuwingstoon onderbroken
(wagen kan zich niet bewegen).
Snelheidsregelsysteem (GRA)
Inleiding
Het snelheidsregelsysteem (GRA) houdt de ingestelde snelheid, hoger dan 30 km/h
(20 mph), constant, zonder dat u het gaspedaal hoeft te bedienen. Dit is echter
alleen mogelijk als motorvermogen resp. motorremwerking dit toelaten. Met behulp
van het snelheidsregelsysteem kunt u - met name op lange afstanden - de ’gasvoet’
ontlasten.
ATTENTIE!
Om veiligheidsredenen mag het snelheidsregelsysteem bij druk verkeer en
ongunstige wegdekomstandigheden (bijvoorbeeld gladheid, steenslag) niet
worden gebruikt - gevaar voor ongevallen!
Om het onbedoeld gebruik van het snelheidsregelsysteem te voorkomen,
het systeem na het gebruik altijd uitschakelen.
Aanwijzing
Wagens met schakelbak: Als bij ingeschakeld snelheidsregelsysteem de
neutraalstand wordt ingeschakeld, altijd het koppelingspedaal volledig intrappen!
Anders kan de motor onbedoeld met een hoger toerental gaan draaien.
Bij het rijden op steile afdalingen kan het snelheidsregelsysteem de snelheid
niet constant houden. Door het eigen gewicht van de wagen neemt de snelheid dan
toe. Daarom tijdig terugschakelen naar een lagere versnelling of de wagen met de
voetrem afremmen.
Bij wagens met automatische versnellingsbak kan het snelheidsregelsysteem
niet worden ingeschakeld als de keuzehendel zich in stand P, N, of R bevindt.
Snelheid opslaan
Bediend wordt het snelheidsregelsysteem met de schakelaar en de tuimelscha-
kelaar in de linker hendel van de multifunctieschakelaar.
– De schakelaar afb. 95 in stand ON drukken.
– Na het bereiken van de gewenste snelheid de tuimelschakelaar in stand
SET- drukken - de actuele snelheid wordt opgeslagen.
Na het loslaten van de tuimelschakelaar vanuit de stand SET- wordt de opge-
slagen snelheid zonder bediening van het gaspedaal constant gehouden.
De snelheid kan worden verhoogd door het gaspedaal in te drukken. Na het
loslaten van het gaspedaal wordt de snelheid weer verminderd tot de eerder opge-
slagen waarde.
Dit geldt echter niet wanneer de opgeslagen snelheid gedurende langer dan 5
minuten met meer dan 10 km/h wordt overschreden. De opgeslagen snelheid wordt
dan uit het geheugen gewist. De snelheid moet opnieuw worden opgeslagen.
De snelheid kan op de gebruikelijke wijze worden verlaagd. Door het bedienen van
het rem- of koppelingspedaal wordt het systeem tijdelijk uitgeschakeld
bladzijde 90.
ATTENTIE!
De opgeslagen snelheid mag pas weer worden hervat als deze niet te hoog is
voor de actuele verkeerssituatie.
A
P
Afb. 95 Bedieningshendel: Tuimelscha-
kelaar en schakelaar van het snelheidsre-
gelsysteem
A
A
A
B
A
A
A
B
A
B
s9mk.4.book Page 89 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden90
Opgeslagen snelheid wijzigen
De snelheid kan ook worden gewijzigd zonder bediening van het
gaspedaal.
Sneller
– De opgeslagen snelheid kunt u zonder het gaspedaal te bedienen door het
indrukken van de tuimelschakelaar afb. 95 in stand RES+ verhogen.
– Wanneer de tuimelschakelaar in stand RES+ wordt gehouden, wordt de snel-
heid voortdurend verhoogd. Na het bereiken van de gewenste snelheid de
tuimelschakelaar loslaten. Daardoor wordt de nieuw opgeslagen snelheid in het
geheugen bewaard.
Langzamer
– De opgeslagen snelheid kunt u door het drukken van de tuimelschakelaar
afb. 95 in stand SET- verlagen.
– Wanneer de tuimelschakelaar in stand SET- gedrukt wordt gehouden, wordt de
snelheid continu verlaagd. Na het bereiken van de gewenste snelheid de tuimel-
schakelaar loslaten. Daardoor wordt de nieuw opgeslagen snelheid in het
geheugen bewaard.
– Als de tuimelschakelaar bij een snelheid van minder dan 30 km/h wordt losge-
laten, wordt de snelheid niet opgeslagen en wordt het geheugen gewist De
snelheid moet na een snelheidsverhoging met meer dan 30 km/h opnieuw
worden opgeslagen door de tuimelschakelaar in stand SET- te drukken.
Snelheidsregelsysteem tijdelijk uitschakelen
– Het snelheidsregelsysteem schakelt u door het bedienen van het rem- of
koppelingspedaal tijdelijk uit, bij wagens met automatische versnellingsbak
alleen met het rempedaal.
– Het snelheidsregelsysteem kan ook tijdelijk worden uitgeschakeld door schake-
laar in de middenstand te drukken.
De opgeslagen snelheid blijft daarbij in het geheugen bewaard.
De opgeslagen snelheid wordt hervat na het loslaten van het rem- of koppelings-
pedaal, bij auto's met automatische versnellingsbak alleen na het loslaten van het
rempedaal, en na het kort drukken van de tuimelschakelaar bladzijde 89,
afb. 95 in stand RES+.
ATTENTIE!
De opgeslagen snelheid mag pas weer worden hervat als deze niet te hoog is
voor de actuele verkeerssituatie.
Snelheidsregelsysteem volledig uitschakelen
– Schakelaar bladzijde 89, afb. 95 naar rechts in stand OFF drukken.
’START-STOP’
Het start-stopsysteem helpt u bij het besparen van brandstof en het verminderen
van de hoeveelheid schadelijke stoffen en CO
2
in het uitlaatgas.
Het systeem wordt automatisch geactiveerd na het inschakelen van het contact.
Het systeem schakelt de motor na het stoppen van de wagen automatisch uit,
bijvoorbeeld bij het wachten voor een verkeerslicht.
Op het display in het instrumentenpaneel wordt informatie over de actuele status
van het start-stopsysteem weergegeven.
Automatisch afzetten van de motor (stop-fase)
– De wagen stoppen (zo nodig de handrem aantrekken).
– Versnelling uitschakelen.
– Het koppelingspedaal loslaten.
Automatisch starten van de motor (start-fase)
– Koppelingspedaal intrappen.
A
B
A
B
A
B
A
A
A
B
A
A
Afb. 96 Middenconsole: Toets voor het
start-stopsysteem
s9mk.4.book Page 90 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden 91
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Start-stopsysteem activeren en deactiveren
Het start-stopsysteem kan worden geactiveerd en gedeactiveerd door de toets in
te drukken afb. 96.
Wanneer het systeem gedeactiveerd is, brandt het controlelampje in de toets.
Als de wagen zich na het indrukken van de toets in de stop-fase bevindt, start de
motor direct.
Het start-stopsysteem omvat gecompliceerde schakelvoorwaarden, waarvan
enkele zonder de juiste documentatie moeilijk te controleren zijn. In het volgende
overzicht zijn de randvoorwaarden voor de correcte werking van het start-stop-
systeem aangegeven.
Voorwaarden voor het automatisch afzetten van de motor (stop-fase)
Voorwaarden voor het automatisch starten van de motor (start-fase)
Voorwaarden voor het automatisch starten van de motor zonder
bestuurdersingreep
Meldingen in het instrumentenpaneel (geldt voor wagens zonder
informatiedisplay)
Versnellingshendel in de neutraalstand
Koppelingspedaal niet ingetrapt
De bestuurder heeft de veiligheidsgordel omgegespt
Het bestuurdersportier is gesloten
De motorkap is gesloten
De wagen staat stil
De af fabriek gemonteerde trekhaak is niet elektrisch verbonden met een aan-
hangwagen
De bedrijfstemperatuur van de motor is bereikt
De accu van de wagen is voldoende opgeladen
De stijgings-/dalingshoek waarin de wagen zich bevindt is niet te groot
Motortoerental lager dan 1200 1/min
De inwendige temperatuur van de accu van de wagen is niet te laag of te hoog
De druk in het remsysteem is voldoende
Het verschil tussen de ingestelde en daadwerkelijke temperatuur in het interieur
is niet te groot
De rijsnelheid is sinds de laatste automatische start hoger geweest dan 3 km/h
Er is geen reinigingscyclus van het roetfilter actief bladzijde 32
De voorwielen zijn niet te sterk gedraaid (het stuurwiel is minder dan 3/4 omwen-
teling gedraaid)
Het koppelingspedaal is ingetrapt
De instelling voor de temperatuur wordt in min./max. gewijzigd
Voorruit ontwasemen wordt ingeschakeld
Er wordt een hoog aanjagertoerental ingesteld
Toets voor het start-stopsysteem wordt ingedrukt
De wagen beweegt zich voort met een snelheid van meer dan 3 km/h
Het verschil tussen de ingestelde en daadwerkelijke temperatuur in het interieur
is te groot
De accuspanning is te laag
De druk in het remsysteem is niet voldoende
ERROR START STOP
(STORING START STOP)
Storing in het start-stopsysteem
START STOP NOT POSSIBLE
(START STOP NIET MOGELIJK)
Automatisch afzetten van de motor is
niet mogelijk
START STOP ACTIVE
(START STOP ACTIEF)
Automatisch afzetten van de motor
(stop-fase)
SWITCH OFF IGNITION
(CONTACT UITSCHAKELEN)
Het contact uitschakelen
START MANUALLY
(HANDMATIG STARTEN)
De motor handmatig starten
s9mk.4.book Page 91 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Wegrijden en rijden92
ATTENTIE!
Als de motor is afgezet, werken zowel de rembekrachtiger als de elektrohy-
draulische stuurbekrachtiging niet.
De wagen nooit met afgezette motor laten rollen.
Voorzichtig!
Als het start-stopsysteem gedurende langere tijd bij zeer hoge buitentemperaturen
wordt gebruikt, kan de accu van de wagen worden beschadigd.
Aanwijzing
Een verandering van de omgevingstemperatuur kan pas een paar uur later van
invloed zijn op de inwendige temperatuur van de accu. Als de wagen bijvoorbeeld
gedurende langere tijd buiten heeft gestaan bij een temperatuur onder het vries-
punt of in het directe zonlicht, kan het een paar uur duren tot de inwendige tempe-
ratuur van de accu de voor het start-stopsysteem geschikte temperatuur heeft
bereikt.
In sommige gevallen moet de motor handmatig worden gestart met de sleutel
(bijvoorbeeld als de veiligheidsgordel van de bestuurdersstoel niet is omgegespt of
als het bestuurdersportier in de stop-fase langer dan 30 seconden geopend is
geweest). Op de betreffende meldingen in het instrumentenpaneel letten.
Als bij de Climatronic de automatische werking is ingeschakeld, kan dit er even-
tueel toe leiden dat de motor niet automatisch wordt afgezet.
s9mk.4.book Page 92 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Automatische versnellingsbak 93
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Automatische versnellingsbak
Automatische versnellingsbak
Aanwijzingen voor het rijden met de 6-traps automaat
De maximumsnelheid wordt in de 5e versnelling bereikt. De 6e versnelling dient als
economisch rijprogramma, dat erop gericht is het brandstofverbruik te vermin-
deren. Op- en terugschakelen gebeurt automatisch. U kunt de versnellingsbak
echter ook in de tiptronic-stand omschakelen. In deze stand is het mogelijk hand-
matig te schakelen bladzijde 97.
Wegrijden en rijden
– Het rempedaal helemaal intrappen en ingetrapt houden.
– De blokkeertoets (toets in de keuzehendel) indrukken, de keuzehendel in de
gewenste stand, bijvoorbeeld in D bladzijde 95 zetten, en de blokkeertoets
weer loslaten.
– Eventjes wachten totdat de versnelling wordt ingeschakeld (lichte schakel-
schok voelbaar).
– Het rempedaal loslaten en gas geven .
Stoppen
– Als tijdelijk moet worden gestopt, bijvoorbeeld bij kruispunten, hoeft keuzehen-
delstand N niet te worden ingeschakeld. In dat geval is het voldoende de wagen
op zijn plaats te houden door het rempedaal in te trappen. De motor kan echter
alleen stationair draaien.
Parkeren
– Het rempedaal intrappen en ingetrapt houden.
– De handrem stevig aantrekken.
– De blokkeertoets in de keuzehendel indrukken, de keuzehendel in stand P
zetten en de blokkeertoets loslaten.
De motor kan alleen in de keuzehendelstanden P of N gestart worden. Als de
keuzehendel zich bij het inschakelen van het stuurslot, het in- en uitschakelen van
het contact of het starten van de motor niet in stand P of N bevindt, wordt op het
informatiedisplay de volgende melding weergegeven Move selector lever to
position P/N! (Keuzehendel in stand P/N zetten!) resp. op het display van het
instrumentenpaneel
P/N.
Bij het parkeren op vlak terrein is het voldoende keuzehendelstand P in te scha-
kelen. Op een helling moet eerst de handrem stevig worden aangetrokken en pas
dan keuzehendelstand P worden ingeschakeld. Hierdoor wordt bereikt dat het
blokkeermechanisme niet te zwaar wordt belast en dat de keuzehendel gemakke-
lijker uit stand P kan worden genomen. Als de keuzehendel zich bij het openen van
het bestuurdersportier en uitgeschakeld contact niet in stand P of bij het uitscha-
kelen van het contact en geopend bestuurdersportier niet in stand P bevindt,
verschijnt op het informatiedisplay Move selector lever to position P!
(Keuzehendel in stand P zetten!) resp. op het dislay van het instrumentenpaneel
P. De melding verdwijnt na enkele seconden, door het inschakelen van het
contact of wanneer de keuzehendel in stand P wordt gezet.
Als u de keuzehendel tijdens het rijden per ongeluk in stand N hebt gezet, moet u
het gas loslaten en wachten totdat de motor weer stationair draait voordat u de
keuzehendel in een rijstand kunt zetten.
ATTENTIE!
Geen gas geven als u bij stilstaande wagen en draaiende motor een andere
keuzehendelstand inschakelt - gevaar voor ongevallen!
Nooit tijdens het rijden de keuzehendel in stand R of P zetten - gevaar voor
ongevallen!
Bij stilstaande wagen en draaiende motor moet de wagen in alle keuzehen-
delstanden (behalve P en N) met het rempedaal tegen worden gehouden, omdat
ook bij stationair draaiende motor de krachtoverbrenging niet volledig wordt
onderbroken - de wagen kruipt.
Aanwijzingen voor het rijden met de DSG-versnellingsbak
De afkorting DSG staat voor Direct shift gearbox (direct aange-
stuurde schakelbak).
Voor de krachtoverbrenging tussen de motor en de versnellingsbak zorgen twee
afzonderlijke koppelingen. Deze vervangen de koppelomvormer van de conventio-
nele automatische versnellingsbak. Hun schakeling is zo afgestemd, dat bij het
schakelen geen schok optreedt en de vermogensoverdracht van de motor naar de
voorwielen niet wordt onderbroken. Het op- en terugschakelen gebeurt automa-
s9mk.4.book Page 93 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Automatische versnellingsbak94
tisch. De versnellingsbak kan echter ook in de tiptronic-stand worden gezet. In
deze stand is het mogelijk handmatig te schakelen bladzijde 97.
Wegrijden en rijden
– Het rempedaal helemaal intrappen en ingetrapt houden.
– De blokkeertoets (toets in de keuzehendel) indrukken, de keuzehendel in de
gewenste stand, bijvoorbeeld in D bladzijde 95zetten, en de blokkeertoets
weer loslaten.
– Het rempedaal loslaten en gas geven in ’Aanwijzingen voor het rijden met
de 6-traps automaat’.
Stoppen
– Als tijdelijk moet worden gestopt, bijvoorbeeld bij kruispunten, hoeft keuzehen-
delstand N niet te worden ingeschakeld. Het is voldoende, de wagen op zijn
plaats te houden door het rempedaal ingetrapt te houden. De motor kan echter
alleen stationair draaien.
Parkeren
– Het rempedaal intrappen en ingetrapt houden.
– De handrem stevig aantrekken.
– De blokkeertoets in de keuzehendel indrukken, de keuzehendel in stand P
zetten en de blokkeertoets loslaten.
De motor kan alleen in de keuzehendelstanden P of N gestart worden. Als de
keuzehendel zich bij het inschakelen van het stuurslot, het in- en uitschakelen van
het contact of het starten van de motor niet in stand P of N bevindt, wordt op het
informatiedisplay de volgende melding weergegeven Move selector lever to
position P/N! (Keuzehendel in stand P/N zetten!) resp. op het display van het
instrumentenpaneel
P/N. Bij temperaturen onder -10 °C kan de motor alleen in
keuzehendelstand P worden gestart.
Bij het parkeren op vlak terrein is het voldoende keuzehendelstand P in te scha-
kelen. Op een helling moet eerst de handrem stevig worden aangetrokken en pas
dan keuzehendelstand P worden ingeschakeld. Hierdoor wordt bereikt dat het
blokkeermechanisme niet te zwaar wordt belast en dat de keuzehendel gemakke-
lijker uit stand P kan worden genomen. Als de keuzehendel zich bij het openen van
het bestuurdersportier en uitgeschakeld contact niet in stand P of bij het uitscha-
kelen van het contact en geopend bestuurdersportier niet in stand P bevindt,
verschijnt op het informatiedisplay Move selector lever to position P!
(Keuzehendel in stand P zetten!) resp. op het dislay van het instrumentenpaneel
P. De melding verdwijnt na enkele seconden door het inschakelen van het
contact of wanneer de keuzehendel in stand P wordt gezet.
Als u de keuzehendel tijdens het rijden per ongeluk in stand N hebt gezet, moet u
het gas loslaten en wachten totdat de motor weer stationair draait voordat u de
keuzehendel in een rijstand kunt zetten.
ATTENTIE!
Geen gas geven als u bij stilstaande wagen en draaiende motor een andere
keuzehendelstand inschakelt - gevaar voor ongevallen!
Nooit tijdens het rijden de keuzehendel in stand R of P zetten - gevaar voor
ongevallen!
Wanneer u op een helling stopt, nooit proberen de wagen met ingeschakelde
keuzehendelstand op zijn plaats te houden met behulp van het ’gas’, dat wil
zeggen met slippende koppeling. Hierdoor kan de koppeling oververhit raken.
Bij gevaar voor oververhitting van de koppeling als gevolg van overbelasting
zou de koppeling automatisch openen en zou de wagen achteruit rollen - gevaar
voor ongevallen!
Wanneer u op een helling moet stoppen, het rempedaal intrappen en vast-
houden, zodat de wagen niet kan terugrollen.
Voorzichtig!
De dubbele koppeling van de DSG-versnellingsbak is met een overbelastingsbe-
veiliging uitgerust. Als de up-hill functie wordt gebruikt en de auto stilstaat of lang-
zaam bergop rijdt, worden de koppelingen aan hogere temperaturen blootgesteld.
Als oververhitting optreedt, verschijnt op het informatiedisplay het controle-
lampje
en een waarschuwingstekst bladzijde 23. In dat geval de wagen
stoppen, de motor afzetten en wachten tot het controlelampje en de waarschu-
wingstekst doven - gevaar voor schade aan de versnellingsbak! Na het doven van
het controlelampje en de waarschuwingstekst kunt u de rit voortzetten.
s9mk.4.book Page 94 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Automatische versnellingsbak 95
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Keuzehendelstanden
Afb. 97 Keuzehendel / Iinformatiedisplay: Keuzehendelstanden
De ingeschakelde keuzestand wordt op het informatiedisplay in het instrumenten-
paneel aangegeven door het accentueren van het betreffende versnellingssymbool
afb. 97 rechts. In de standen D en S wordt op het display bovendien de op dat
moment ingeschakelde versnelling weergegeven.
- Parkeervergrendeling
In deze stand zijn de aangedreven wielen mechanisch geblokkeerd.
De parkeervergrendeling mag alleen bij stilstaande wagen worden ingeschakeld
.
Als u de keuzehendel in resp. uit deze stand wilt brengen, moet u de vergrendel-
toets in de keuzehendel en het rempedaal tegelijkertijd bedienen.
- Achteruitversnelling
De achteruitversnelling mag alleen bij stilstaande wagen en stationair draaiende
motor worden ingeschakeld .
Vóór het inschakelen van stand R vanuit stand P of N moet het rempedaal worden
ingetrapt en tegelijkertijd de vergrendeltoets worden ingedrukt.
Als het contact is ingeschakeld en de keuzehendel in stand R staat, branden de
achteruitrijlampen.
- Neutraal (neutraalstand)
In deze stand staat de versnellingsbak in de neutraalstand.
Als u de keuzehendel vanuit stand N (wanneer de hendel langer dan 2 seconden in
deze stand heeft gestaan) in stand D wilt zetten, moet u bij snelheden onder 5 km/h
en bij stilstaande wagen en ingeschakeld contact het rempedaal intrappen.
- Stand voor vooruitrijden
In deze stand worden de vooruitversnellingen, afhankelijk van de motorbelasting,
rijsnelheid en het dynamische schakelprogramma, automatisch op- en terugge-
schakeld.
Voor het inschakelen van stand D vanuit N moet bij een snelheid beneden 5 km/h
resp. bij stilstaande wagen het rempedaal worden ingetrapt .
Onder bepaalde omstandigheden (bijvoorbeeld bij het rijden in de bergen of bij
aanhangwagengebruik) kan het gunstig zijn tijdelijk naar het handmatige schakel-
programma bladzijde 97 over te schakelen, om de overbrengingsverhouding
handmatig aan de rijomstandigheden aan te passen.
- Stand voor sportief rijden
Door laat op te schakelen wordt het vermogenspotentieel van de motor optimaal
benut. Terugschakelen gebeurt bij hogere motortoerentallen dan in stand D.
In stand S schakelt de versnellingsbak niet naar de 6e versnelling, omdat de maxi-
mumsnelheid in de 5e versnelling wordt bereikt
6)
.
Als de keuzehendel in stand S wordt gezet vanuit stand D, moet de vergrendeltoets
in de keuzehendel worden ingedrukt.
ATTENTIE!
Nooit tijdens het rijden de keuzehendel in stand R of P zetten - gevaar voor
ongevallen!
Bij stilstaande wagen en draaiende motor moet de wagen in alle keuzehen-
delstanden (behalve P en N) met het rempedaal tegen worden gehouden, omdat
ook bij stationair draaiende motor de krachtoverbrenging niet volledig wordt
onderbroken - de wagen kruipt.
Als bij stilstaande wagen een rijstand is ingeschakeld, mag in geen geval
onachtzaam gas worden gegeven (bijvoorbeeld met de hand vanuit de motor-
ruimte). De wagen zet zich anders direct in beweging - eventueel ook als de
handrem stevig is aangetrokken - gevaar voor ongevallen!
Voordat u of anderen de motorkap openen en aan de draaiende motor gaan
werken, moet de keurzehendel in stand P worden gezet en de handrem stevig
worden aangetrokken - gevaar voor ongevallen! Let op de waarschuwingsaan-
wijzingen bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de motorruimte’.
A
P
A
R
A
N
6)
Geldt niet voor wagens met DSG-versnellingsbak.
A
D
A
S
s9mk.4.book Page 95 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Automatische versnellingsbak96
Keuzehendelvergrendeling
Automatische keuzehendelvergrendeling
De keuzehendel is in de standen P en N bij ingeschakeld contact geblokkeerd. Voor
het ontgrendelen van de hendel uit deze stand moet het rempedaal worden inge-
trapt. Als herinnering voor de bestuurder brandt in de keuzehendelstanden P en N
het controlelampje
bladzijde 30 in het instrumentenpaneel.
Een tijdvertragingselement zorgt ervoor dat bij het snel schakelen via stand N
(bijvoorbeeld van R naar D) de keuzehendel niet blokkeert. Hierdoor wordt bijvoor-
beeld het vrijrijden van een vastgereden wagen mogelijk. Als de keuzehendel zich
langer dan 2 seconden in stand N bevindt terwijl het rempedaal niet is ingetrapt,
wordt de keuzehendelvergrendeling geactiveerd.
De keuzehendelvergrendeling werkt alleen bij stilstaande wagen en bij snelheden
tot 5 km/h. Bij hogere snelheden wordt de vergrendeling in stand N automatisch
uitgeschakeld.
Vergrendeltoets
De vergrendeltoets in de keuzehendel verhindert het per ongeluk inschakelen van
enkele keuzehendelstanden. Als de vergrendeltoets wordt ingedrukt, wordt de
keuzehendelvergrendeling uitgeschakeld.
Uittrekblokkering contactsleutel
De contactsleutel kan na het uitschakelen van het contact alleen worden verwij-
derd als de keuzehendel zich in stand P bevindt. Als de contactsleutel is verwijderd,
is de keuzehendel in stand P geblokkeerd.
Kick-downfunctie
De kick-downfunctie maakt een maximale acceleratie mogelijk.
Als het gaspedaal volledig wordt ingetrapt, wordt in elk rijprogramma de kick-
downfunctie geactiveerd Deze functie is onafhankelijk van de rijprogramma's en
houdt geen rekening met de actuele keuzehendelstand (D, S of tiptronic), en dient
voor het maximaal accelereren van de wagen met gebruikmaking van het maximale
vermogenspotentieel van de motor. De versnellingsbak schakelt afhankelijk van de
rijomstandigheden een of meerdere versnellingen terug en de wagen accelereert.
Opschakelen naar een hogere versnelling gebeurt pas als het maximaal voorge-
schreven motortoerental wordt bereikt.
ATTENTIE!
Let erop dat bij een glad, glibberig wegdek de aangedreven wielen kunnen door-
draaien door het bedienen van de kick-downfunctie - slipgevaar!
Dynamisch schakelprogramma
De automatische versnellingsbak van uw wagen wordt elektronisch geregeld. Het
op- en terugschakelen gebeurt automatisch afhankelijk van de opgeslagen rijpro-
gramma's.
Bij een beheerste rijstijl kiest de versnellingsbak het meest economische rijpro-
gramma. Vroeg opschakelen en laat terugschakelen heeft een gunstige invloed op
het brandstofverbruik.
Bij een sportieve rijstijl met snelle gaspedaalbewegingen, bij krachtig accelereren
en veelvuldig wisselende snelheden en bij het rijden met de topsnelheid past de
versnellingsbak zich na het volledig intrappen van het gaspedaal (kick-down-
functie) aan deze rijstijl aan en schakelt vroeger terug, vaak ook meerdere versnel-
lingen in vergelijking met een beheerste rijstijl.
De keuze van het op dat moment meest gunstige schakelprogramma is een continu
proces. Onafhankelijk daarvan is het mogelijk, door snel gas te geven naar een
dynamischer schakelprogramma te wisselen of terug te schakelen. Daarbij schakelt
de versnellingsbak terug naar een versnelling die bij de rijsnelheid past en maakt zo
snel accelereren mogelijk (bijvoorbeeld om in te halen), zonder dat u het gaspedaal
tot het kick-downbereik hoeft in te drukken. Nadat de versnellingsbak weer heeft
opgeschakeld, wordt bij overeenkomstige rijstijl weer het oorspronkelijke
programma aangenomen.
Bij het het rijden in de bergen wordt de gekozen versnelling aan de hellingen en
afdalingen aangepast. Daardoor worden pendelschakelingen bij bergop rijden
vermeden. Bij bergaf rijden is het mogelijk in de tiptronic-stand terug te schakelen
om op de motor te kunnen afremmen.
s9mk.4.book Page 96 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Automatische versnellingsbak 97
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Tiptronic
De tiptronic biedt de bestuurder de mogelijkheid ook handmatig te
schakelen.
Afb. 98 Keuzehendel: handmatig schakelen / Groot informatiedisplay: handmatig schakelen
De ingeschakelde keuzehendelstand wordt samen met de ingeschakelde versnel-
ling op het informatiedisplay in het instrumentenpaneel weergegeven afb. 98
rechts.
Omschakelen op handmatig schakelen
– De keuzehendel vanuit stand D naar rechts drukken. Na het omschakelen wordt
op het display de momenteel ingeschakelde versnelling weergegeven.
Opschakelen
– De keuzehendel (in de tiptronic-stand) naar voren aantippen afb. 98 .
Terugschakelen
– De keuzehendel (in de tiptronic-stand) naar achteren aantippen afb. 98 .
Het omschakelen naar handmatig schakelen is zowel bij stilstaande wagen als
tijdens het rijden mogelijk.
Bij het accelereren schakelt de versnellingsbak automatisch op naar de volgende
versnelling, kort voordat het maximaal toegestane motortoerental wordt bereikt.
Als een lagere versnelling wordt gekozen, schakelt de versnellingsbak pas terug
wanneer een te hoog motortoerental niet meer mogelijk is.
Als de kick-downfunctie wordt bediend, schakelt de versnellingsbak, afhankelijk
van snelheid en motortoerental, naar een lagere versnelling terug.
Noodprogramma
In geval van een systeemstoring is er een noodprogramma.
Bij functiestoringen van de elektronica van de versnellingsbak werkt de versnel-
lingsbak in een overeenkomstig noodprogramma. Dit wordt aangegeven door het
branden resp. doven van alle segmenten op het display.
Een functiestoring kan de volgende effecten hebben:
De versnellingsbak schakelt alleen in bepaalde rijstanden.
De achteruitversnelling R kan niet worden gebruikt.
Het handmatige schakelprogramma (tiptronic) bevindt zich in de noodloop-
modus.
Wanneer de versnellingsbak in de noodloopmodus is omgeschakeld, zo snel
mogelijk een specialist opzoeken om de storing te laten verhelpen.
Noodontrendeling keuzehendel
Als de stroomvoorziening wordt onderbroken (bijvoorbeeld door een ontladen accu
van de wagen of een defecte zekering) of een defect van de keuzehendelblokkering
optreedt, kan de keuzehendel niet meer op de normale manier uit stand P worden
verplaatst en kan de wagen niet meer worden bewogen. De noodontgrendeling
voor de keuzehendel moet worden gebruikt.
– De handrem stevig aantrekken.
– Afdekking links- en rechtsvoor voorzichtig omhoogtrekken.
– Afdekking achter omhoogtrekken.
– Het gele kunststof gedeelte met de vinger omlaagdrukken afb. 99.
A
+
A
-
Afb. 99 Noodontgrendeling keuze-
hendel
s9mk.4.book Page 97 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Automatische versnellingsbak98
– Tegelijkertijd de vergrendeltoets in de keuzehendel indrukken en de hendel in
stand N zetten (als de keuzehendel weer in stand P wordt gezet, wordt deze
opnieuw vergrendeld).
s9mk.4.book Page 98 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Communiceren 99
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Communiceren
Multifunctiestuurwiel
Radio en radio-navigatiesysteem op het multifunctiestuurwiel bedienen
De toetsen voor de bediening van de basisfuncties van de af fabriek ingebouwde
radio en het radio-navigatiesysteem bevinden zich op het multifunctiestuurwiel
afb. 100.
De radio en het radio-navigatiesysteem kunnen natuurlijk ook nog steeds op het
apparaat zelf worden bediend. Een beschrijving vindt u in het bijbehorende instruc-
tieboekje.
Als het stadslicht ingeschakeld is, zijn ook de toetsen van het multifunctiestuurwiel
verlicht, behalve de symbolen
en .
Door de toetsen in te drukken resp. te draaien kunnen de volgende functies worden
uitgevoerd.
Afb. 100 Multifunctiestuurwiel: Bedie-
ningstoetsen
Toets Handeling Radio, verkeersmelding Cd / mp3 / navigatie
kort drukken
a)
a)
Bij wagens die met een universele telefoonvoorbereiding GSM II zijn uitgerust dient het indrukken van toets alleen voor het bedienen van de telefoon.
Geluid uit-/inschakelen
lang drukken
a)
Apparaat uit-/inschakelen
naar boven
draaien
Volume verhogen
naar beneden
draaien
Volume verlagen
kort drukken
Wisselen naar de volgende opgeslagen radiozender
Wisselen naar de volgende opgeslagen verkeersmelding
Onderbreking van de verkeersmelding
Wisselen naar de volgende titel
lang drukken
Onderbreking van de verkeersmelding snel vooruit
kort drukken
Wisselen naar de vorige opgeslagen radiozender
Wisselen naar de vorige opgeslagen verkeersmelding
Onderbreking van de verkeersmelding
Wisselen naar de vorige titel
lang drukken
Onderbreking van de verkeersmelding snel achteruit
A
1
A
1
A
1
A
1
A
1
A
2
A
2
A
3
A
3
s9mk.4.book Page 99 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Communiceren100
De toetsen gelden voor de functie waarin de radio resp. het radio-navigatiesysteem
zich op dat moment bevindt.
Aanwijzing
De luidsprekers in de wagen zijn afgestemd op een uitgangsvermogen van de radio
en het radio-navigatiesysteem van 4x20 W.
Mobiele telefoons en communicatiesystemen
Het inbouwen van mobiele telefoons en communicatiesystemen in een wagen
moet door een specialist worden uitgevoerd.
Škoda Auto geeft het gebruik vrij voor mobiele telefoons en communicatiesy-
stemen met een vakkundig geïnstalleerde buitenantenne en een maximaal zend-
vermogen tot 10 watt.
Voor meer informatie over het inbouwen van mobiele telefoons en communicatie-
systemen met een vermogen van meer dan 10 watt dient u een specialist te raad-
plegen. Deze vertelt u welke technische mogelijkheden er zijn voor het achteraf
inbouwen van mobiele telefoons.
Als u in het interieur van de wagen een mobiele telefoon gebruikt die niet in de tele-
foonadapter is aangebracht en dus geen verbinding met de buitenantenne heeft,
kan de elektromagnetische straling de actuele grenswaarde overschrijden. Als voor
uw mobiele telefoon een passende adapter verkrijgbaar is, de mobiele telefoon
alleen in de adapter gebruiken, zodat de straling van de mobiele telefoon in de
wagen tot een minimum beperkt blijft. Dat heeft ook een positieve invloed op de
kwaliteit van de verbinding.
Bij gebruik van mobiele telefoons of communicatiesystemen kunnen storingen in
de werking van de elektronica van uw wagen optreden. Dit kan veroorzaakt worden
door:
ontbreken buitenantenne,
onjuist geïnstalleerde buitenantenne,
een zendvermogen boven 10 watt.
ATTENTIE!
Het gebruik van mobiele telefoons of communicatiesystemen in de wagen
zonder buitenantenne resp. een verkeerd gemonteerde buitenantenne kan tot
een toename van de sterkte van het elektromagnetische veld in het interieur
van de wagen leiden.
Houd uw aandacht in de eerste plaats bij het autorijden!
Communicatiesystemen, mobiele telefoons resp. houders daarvan mogen
niet bij de afdekkingen van de airbags of nabij het werkingsgebied van de
airbags gemonteerd worden. Anders kunnen bij een ongeval personen gewond
raken.
Laat een mobiele telefoon nooit liggen op een stoel, op het dashboard of op
een andere plek van waaruit de telefoon bij een plotselinge remmanoeuvre, een
ongeval of een aanrijding kan worden weggeslingerd. Inzittenden kunnen hier-
door worden verwond.
Aanwijzing
Neem de landspecifieke voorschriften voor het gebruik van mobiele telefoons in de
wagen in acht.
Universele telefoonvoorbereiding GSM II
Inleiding
De universele telefoonvoorbereiding GSM II is een ingebouwde ’handsfreeset’ en
biedt de mogelijkheid tot een comfortbediening door middel van spraakbediening,
via het multifunctiestuurwiel of het radio-navigatiesysteem.
De volledige communicatie tussen de telefoon en de handfreeset van uw wagen
verloopt via de Bluetooth
®
-technologie. De adapter dient alleen voor het opladen
van de telefoon en voor het overdragen van het signaal naar de buitenantenne van
de wagen.
Voor een optimale signaaloverdracht moet de telefoon met adapter in de telefoon-
houder blijven.
Daarnaast kan het volume tijdens het gesprek op elk moment individueel met de
instelknop van de radio resp. het radio-navigatiesysteem of met de toetsen op het
multifunctiestuurwiel worden veranderd.
ATTENTIE!
Houd uw aandacht in de eerste plaats bij het verkeer! Als bestuurder draagt u
de volledige verantwoordelijkheid voor een veilig verkeersgedrag. Het telefoon-
systeem alleen gebruiken als u uw wagen volledig onder controle hebt.
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 100 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Communiceren 101
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Aanwijzing
Let op de volgende aanwijzingen bladzijde 100, ’Mobiele telefoons en
communicatiesystemen’.
Indien u nog vragen hebt, kunt u contact opnemen met een geautoriseerde
Škoda Servicepartner.
Intern telefoonboek
Onderdeel van de telefoonvoorbereiding met spraakbediening is een intern tele-
foonboek. In het interne telefoonboek zijn 2.500 vrije geheugenplaatsen beschik-
baar. Elk contact kan maximaal 4 nummers bevatten. Het gebruik van dit interne
telefoonboek is afhankelijk van het type mobiele telefoon.
Nadat de telefoon de eerste keer is verbonden, begint het systeem het telefoon-
boek uit de telefoon en op de simkaart in het geheugen van het regelapparaat te
laden.
Bij elke verdere verbinding van de telefoon met de handsfreeset wordt het betref-
fende telefoonboek dan alleen geüpdatet. Het updaten kan enkele minuten duren.
Gedurende deze tijd is het telefoonboek beschikbaar dat bij de laatst voltooide
update is opgeslagen. Nieuw opgeslagen telefoonnummers worden pas na beëin-
diging van de update aangegeven.
Indien meer dan 2.500 contacten zijn opgeslagen, is het telefoonboek niet volledig.
Als het tijdens het updaten zich een telefonisch contact voordoet (bijvoorbeeld
binnenkomend of uitgaand gesprek, dialoog van de spraakbediening), wordt het
updaten onderbroken. Na beëindiging van het telefonische contact begint de
update opnieuw.
Verbinding van de mobiele telefoon met de handsfreeset
Om een mobiele telefoon met de handsfreeset te kunnen verbinden, moet de tele-
foon hieraan worden gekoppeld. Meer informatie hierover vindt u in het instructie-
boekje van uw mobiele telefoon. Voor de koppeling moeten de volgende stappen
worden uitgevoerd:
– In uw telefoon Bluetooth
®
en de zichtbaarheid van uw mobiele telefoon acti-
veren.
– Het contact inschakelen.
– Op het informatiedisplay het menu Phone (Telefoon) - Phone search (Zoek
telefoon) selecteren en wachten tot het regelapparaat het zoeken heeft beëin-
digd.
– In het menu van de gevonden apparaten uw mobiele telefoon selecteren.
– De PIN bevestigen (standaard 1234).
– Als de handsfreeset zich op het display van de mobiele telefoon (standaard met
SKODA_BT) meldt, binnen 30 seconden de PIN (standaard 1234) invoeren en
wachten tot de koppeling voltooid is
7)
.
– Na beëindiging van de koppeling op het informatiedisplay het aanmaken van
het nieuwe gebruikersprofiel bevestigen.
Als geen vrije plaats meer beschikbaar is voor het aanmaken van het nieuwe gebrui-
kersprofiel, een bestaand gebruikersprofiel wissen.
Indien het niet lukt om binnen 3 minuten na het inschakelen van het contact uw
mobiele telefoon aan de handsfreeset te koppelen, het contact uit- en weer inscha-
kelen. De handsfreeset is weer 3 minuten zichtbaar De zichtbaarheid van de Blue-
tooth
®
-eenheid wordt automatisch uitgeschakeld als de wagen zich in beweging
zet of als de mobiele telefoon met de eenheid wordt verbonden.
Tijdens de koppelingsprocedure mag geen andere mobiele telefoon met de hands-
freeset verbonden zijn.
Er kunnen maximaal vier mobiele telefoons aan de handsfreeset worden gekop-
peld, waarbij slechts één mobiele telefoon met de handsfreeset kan communiceren.
Verbinding met een reeds gekoppelde mobiele telefoon
Na het inschakelen van het contact wordt de verbinding bij een reeds gekoppelde
mobiele telefoon automatisch tot stand gebracht
7)
. Bij het mobiele apparaat
controleren of de automatische verbinding tot stand is gebracht.
Verbinding verbreken
Door het verwijderen van de contactsleutel.
Door het loskoppelen van het apparaat op het informatiedisplay.
Door het loskoppelen van het apparaat in de mobiele telefoon.
Verbindingsproblemen oplossen
Indien het systeem de melding No paired phone found (Geen gekopp.) geeft, de
actuele functie van de telefoon controleren:
Ist de telefoon ingeschakeld?
Is de PIN-code ingevoerd?
Is Bluetooth
®
actief?
7)
Sommige mobiele telefoons hebben een menu waarin een code moet worden ingevoerd om
de Bluetooth
®
-verbinding tot stand te kunnen brengen. Indien dit het geval is, moet deze
code telkens worden ingevoerd als een Bluetooth-verbinding tot stand wordt gebracht.
s9mk.4.book Page 101 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Communiceren102
Is de zichtbaarheid van de mobiele telefoon actief?
Is de telefoon al aan de handsfreeset gekoppeld?
ATTENTIE!
Bij luchtvervoer moet de Bluetooth
®
-functie van de handsfreeset door een
expert worden uitgeschakeld!
Aanwijzing
Geldt niet voor alle mobiele telefoons die communicatie via Bluetooth
®
mogelijk
maken. Een geautoriseerde Škoda Servicepartner kan u vertellen of uw telefoon
compatibel is met een universele telefoonvoorbereiding GSM II.
Als voor uw mobiele telefoon een passende adapter verkrijgbaar is, de mobiele
telefoon alleen in de adapter gebruiken, zodat de straling van de mobiele telefoon
in de wagen tot een minimum beperkt blijft.
Het gebruik van de mobiele telefoon met de adapter waarborgt een optimale
zend- en ontvangstkwaliteit en biedt tegelijkertijd het voordeel dat de batterij in de
mobiele telefoon wordt opgeladen.
Het bereik van de Bluetooth
®
-verbinding met de handsfreeset is beperkt tot het
interieur van de wagen. Het bereik is afhankelijk van de plaatselijke omstandig-
heden, bijvoorbeeld obstakels tussen de apparaten en onderlinge storingen met
andere apparaten. Als de mobiele telefoon zich bijvoorbeeld in een jaszak bevindt,
kan dit voor problemen zorgen bij het tot stand brengen van de Bluetooth
®
-verbin-
ding met de handsfreeset en de gegevensoverdracht bemoeilijken.
Telefoon met de adapter aanbrengen
Af fabriek wordt slechts één telefoonhouder meegeleverd. Een adapter voor de
telefoon kan uit het originele Škoda accessoireprogramma worden aangeschaft.
Telefoon met de adapter aanbrengen
– Eerst de adapter in de richting van de pijl afb. 101 tot de aanslag in de
houder schuiven. De adapter iets omlaag drukken, tot deze goed vastklikt.
– De telefoon in de adapter aanbrengen (overeenkomstig de handleiding van
de fabrikant).
Telefoon met de adapter verwijderen
– De vergrendelingen aan de zijkanten van de houder afb. 101 tegelijkertijd
indrukken en de telefoon uit de adapter verwijderen.
Voorzichtig!
Als de mobiele telefoon tijdens het gesprek uit de houder wordt verwijderd, kan de
verbinding hierdoor worden verbroken. Door het verwijderen wordt de verbinding
met de af fabriek gemonteerde antenne onderbroken, zodat de kwaliteit van het
zend- en ontvangstsignaalt afneemt. Bovendien wordt de battterij van de telefoon
dan niet meer opgeladen.
Telefoongesprekken met behulp van de adapter bedienen
Afb. 102 Afbeelding: Adapter met een toets / adapter met twee toetsen
Functieoverzicht van de toets (PTT - ’push to talk’) op de adapter afb. 102:
Activering/deactivering van de spraakbediening
Gesprek aannemen/beëindigen
Op enkele adapters bevindt zich behalve de toets ook nog de toets
afb. 102 - rechts. Nadat de toets 2 seconden is ingedrukt, wordt het nummer 112
(alarmnummer) gekozen.
Afb. 101 Universele voorbereiding voor
de telefoon
A
A
A
A
SOS
s9mk.4.book Page 102 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Communiceren 103
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Aanwijzing
De aangegeven adapters dienen slechts als voorbeeld.
Bediening van de telefoon op het multifunctiestuurwiel
Om de bestuurder bij het bedienen van de telefoon zo weinig mogelijk van het
verkeer af te leiden, zijn op het stuurwiel toetsen aangebracht voor de eenvoudige
bediening van de basisfuncties van de telefoon afb. 103.
Dit geldt echter alleen als uw wagen af fabriek met de telefoonvoorbereiding is
uitgerust.
Als het stadslicht ingeschakeld is, zijn ook de toetsen van het multifunctiestuurwiel
verlicht, behalve de symbolen
en .
Overzicht van de functies van het multifunctiestuurwiel met telefoonbediening:
De toetsen bedienen de functies voor de bedrijfsfunctie waarin de telefoon zich op
dat moment bevindt.
Afb. 103 Multifunctiestuurwiel: Tele-
foonbediening
Toets Handeling Functie
kort drukken
Gesprek aannemen, gesprek beëindigen, toegang tot het hoofdmenu van de telefoon, lijst met geselecteerde nummers,
spraakbediening deactiveren
lang drukken
Spraakbediening activeren, gesprek weigeren
naar boven draaien
Volume verhogen
naar beneden draaien
Volume verlagen
A
1
A
1
A
1
A
1
s9mk.4.book Page 103 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Communiceren104
Telefoon via het informatiedisplay bedienen
In het menu Phone (Telefoon) kunnen de volgende menupunten worden geselec-
teerd:
Phone book (Telefoonboek)
Dial number (Nummer kiezen)
8)
Call register (Oproeplijsten)
Voice mailbox (Voicemailbox)
Bluetooth (Bluetooth)
8)
Settings (Instellingen)
9)
Back (Terug)
Phone book (Telefoonboek
In het menupunt Phone book (Telefoonboek) bevindt zich de lijst met contacten die
uit het telefoongeheugen en van de simkaart van de mobiele telefoon zijn gedown-
load.
Dial number (Nummer kiezen)
In het menupunt Dial number (Nummer kiezen) kunt u willekeurige telefoonnum-
mers opslaan. Met behulp van het kartelwiel selecteert u achter elkaar de gewenste
cijfers en bevestigt deze door het indrukken van het kartelwiel. U kunt cijfers 0 - 9,
symbolen
, , # en functies Cancel (Annuleren), Call (Gesprek), Delete (gewist)
selecteren.
Call register (Oproeplijsten)
In het menupunt Call register (Oproeplijsten) kunnen de volgende menupunten
worden geselecteerd:
Missed calls (Gemiste)
Dialled numbers (Gekozen)
Received calls (Beantwoorde)
Voice mailbox (Voicemailbox)
In het menu Voice mailbox (Voicemailbox) kan het nummer van de voicemailbox
worden ingesteld
8)
en vervolgens het nummer worden gekozen.
Bluetooth (Bluetooth)
In het menu Bluetooth (Bluetooth) kunnen de volgende menupunten worden
geselecteerd:
User (Gebruiker) - het overzicht van de opgeslagen gebruikers
New user (Nwe. gebruiker) - Zoeken van nieuwe telefoons die zich in het
ontvangstbereik bevinden
Visibility (Zichtbaarheid) - Inschakelen van de zichtbaarheid van de telefoon-
eenheid voor andere apparaten
Media player (Media Player)
Active device (Actief apparaat)
Paired devices (Gekoppelde app)
Search (Zoeken)
Phone name (Telefoonnaam) - de mogelijkheid de naam van de telefooneen-
heid te wijzigen (ingesteld als SKODA_BT)
Settings (Instellingen)
In het menu Settings (Instellingen) kunnen de volgende menupunten worden
geselecteerd:
Phone book (Telefoonboek)
Update (Bijwerken)
8)
.
List (Sortering)
Surname (Achternaam)
First name (Voornaam)
Ring tone (Beltoon)
Back (Terug)
Terugkeren naar het basismenu van de telefoon.
Spraakbediening
Dialoog
De tijd waarin het telefoonsysteem gereed is spraakcommando's aan te nemen en
spraakcommando's kan uitvoeren, wordt DIALOOG genoemd. Het systeem geeft
akoestische terugmeldingen en begeleidt u eventueel door de betreffende func-
ties.
8)
Bij wagens die met het radio-navigatiesysteem Amundsen+ zijn uitgerust, is deze functie via
het menu van het radio-navigatiesysteem bereikbaar, zie instructieboekje Amundsen+.
9)
Bij wagens die met het radio-navigatiesysteem Amundsen+ zijn uitgerust, is deze functie niet
beschikbaar.
s9mk.4.book Page 104 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Communiceren 105
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Een optimale verstaanbaarheid van de spraakcommando's is afhankelijk van de
volgende factoren:
Met een normaal volume spreken, zonder beklemtoning en zonder overdreven
lange spreekpauzes.
Een slechte articulatie vermijden.
De portieren en ruiten sluiten om storende buitengeluiden te beperken resp. te
voorkomen.
Bij hogere snelheden wordt geadviseerd luider te spreken, om de hogere omge-
vingsgeluiden te overstemmen.
Tijdens de dialoog andere geluiden in de wagen, bijvoorbeeld tegelijkertijd spre-
kende inzittenden, vermijden.
Niet spreken wanneer het systeem een melding geeft.
De microfoon voor de spraakbediening is in de hemelbekleding aangebracht en
op de bestuurder en bijrijder gericht. Hierdoor kunnen zowel de bestuurder als de
bijrijder het systeem bedienen.
Als een spraakcommando niet wordt herkend, antwoordt het systeem met
’Pardon?’ en kan een nieuwe invoer plaatsvinden. Na de tweede mislukte poging
herhaalt het systeem de hulp. Na de derde mislukte poging volgt het antwoord
’Actie geannuleerd’ en wordt de dialoog beëindigd.
Spraakbediening inschakelen (dialoog)
De dialoog kan op elk moment worden gestart:
door het kort indrukken van toets op de adapter bladzijde 102, afb. 102;
door lang indrukken van toets op het multifunctiestuurwiel bladzijde 103,
afb. 103.
Spraakbediening uitschakelen (dialoog)
Als het systeem net een melding geeft, moet de actuele melding worden beëindigd:
door kort indrukken van toets op de adapter;
door lang indrukken van toets op het multifunctiestuurwiel.
Als het systeem een spraakcommando verwacht, kunt u de dialoog zelf beëindigen:
met het spraakcommando ANNULEREN;
door kort indrukken van toets op de adapter;
door lang indrukken van toets op het multifunctiestuurwiel.
Aanwijzing
Bij een binnenkomend gesprek wordt de dialoog direct beëindigd.
Spraakcommando's
Basisspraakcommando's voor bediening van het telefoonregelapparaat
Na het uitspreken van het commando NUMMER KIEZEN vraagt het systeem u een
telefoonnummer in te voeren. Het telefoonnummer kan worden ingevoerd als een
achter elkaar uitgesproken cijferketen (compleet nummer), in de vorm van een
numerieke reeks (gescheiden door korte spreekpauzes) of door afzonderlijk uitge-
sproken cijfers. Na elke numerieke reeks (gescheiden door korte spreekpauzes)
worden alle tot dan herkende cijfers door het systeem herhaald.
Toegestaan zijn de cijfers 0 - 9, symbolen +,
, #. Het systeem herkent geen
samenhangende cijfercombinaties, bijvoorbeeld drieëntwintig, maar alleen afzon-
derlijk uitgesproken cijfers (twee, drie).
Spraakcommando Handeling
HELP
Na dit commando geeft het systeem alle mogelijke
commando's weer.
BELLEN XYZ
Met dit commando belt u het contact uit het telefoon-
boek bladzijde 106.
TELEFOONBOEK
Na dit commando kunt u bijvoorbeeld het telefoon-
boek laten weergeven, een spraakinvoer voor het
contact aanpassen of wissen en dergelijke.
OPROEPLIJSTEN
Lijsten met gekozen nummers, gemiste oproepen en
dergelijke.
NUMMER KIEZEN
Na dit commando kan een telefoonnummer worden
ingevoerd, zodat u een verbinding met de gewenste
gesprekspartner tot stand kunt brengen.
OPNIEUW KIEZEN
Na dit commando kiest het systeem het laatst geko-
zen nummer.
MUZIEK
a)
a)
Bij wagens die met het radio-navigatiesysteem Amundsen+ zijn uitgerust, is deze functie via
het menu van het radio-navigatiesysteem bereikbaar, zie instructieboekje Amundsen+.
Weergave van de muziek op de mobiele telefoon of
een ander gekoppeld apparaat.
MEER OPTIES
Na dit commando biedt het systeem nog andere con-
textafhankelijke commando's aan.
INSTELLINGEN
Instellen van Bluetooth
®
, dialoog enzovoort.
ANNULEREN De dialoog wordt beëindigd.
s9mk.4.book Page 105 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Communiceren106
Naam opbellen
– De spraakbediening inschakelen bladzijde 105, ’Spraakbediening inschakelen
(dialoog)’.
– Na de signaaltoon het commando BELLEN XYZ spreken.
Voorbeeld voor het bellen van een naam uit het telefoonboek
Ingesproken boodschap voor een contact opslaan
Als bij sommige contacten de automatische naamherkenning niet goed werkt, is
het mogelijk voor dit contact een eigen spaakvermelding in het menupunt Phone
book (Telefoonboek) - Voice Tag (Belnaam) - Record (Opnemen) op te slaan.
Een eigen spraakvermelding kan ook met behulp van de spraakbediening in het
menu MEER OPTIES worden opgeslagen.
Muziekweergave via Bluetooth
®
De universele telefoonvoorbereiding GSM III maakt de muziekweergave via Blue-
tooth
®
mogelijk van apparaten zoals mp3-speler, mobiele telefoon of notebook.
Om de muziek via Bluetooth
®
te kunnen weergeven, moet het betreffende appa-
raat eerst via het menu Phone (Telefoon) - Bluetooth (Bluetooth) - Media player
(Mediaspeler) aan de handsfreeset worden gekoppeld.
De muziekweergave van het aangesloten apparaat kan via de handsfreeset met de
spraakbediening bladzijde 105, ’Basisspraakcommando's voor bediening van het
telefoonregelapparaat’ worden bediend of rechtstreeks via het aangesloten appa-
raat.
Aanwijzing
Het te verbinden apparaat moet het Bluetooth
®
profiel A2DP ondersteunen, zie
het instructieboekje van het te verbinden apparaat.
Deze functie is niet beschikbaar bij wagens die met de autoradio Blues zijn
uitgerust.
AUX-IN- en MDI-ingangen
De AUX-IN-ingang bevindt zich onder de armleuning van de voorstoelen en is met
gemarkeerd.
De MDI-ingang bevindt zich voor onder het opbergvak aan bijrijderszijde.
De AUX-IN- en MDI-ingangen dienen voor het aansluiten van externe audiobronnen
(bijvoorbeeld een iPod of mp3-speler) en voor de weergave van muziek op deze
apparaten via de af fabriek ingebouwde autoradio resp. het radio-navigatiesy-
steem.
De beschrijving van de bediening vindt u in het betreffende instructieboekje van de
autoradio resp. het radio-navigatiesysteem.
Aanwijzing
De luidsprekers in de wagen zijn afgestemd op een uitgangsvermogen van de radio
en het radio-navigatiesysteem van 4x20 W.
Spraakcommando Weergave
BELLEN XYZ ’Zeg thuis, werk, mobiel’
bijvoorbeeld WERK ’XYZ werk wordt gekozen’
s9mk.4.book Page 106 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Passieve veiligheid 107
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Veiligheid
Passieve veiligheid
Basisinformatie
Veiligheid komt op de eerste plaats
Passieve veiligheidsmaatregelen verlagen het risico van lichamelijk
letsel in ongevalssituaties.
In dit hoofdstuk vindt u belangrijke informatie, tips en aanwijzingen met betrekking
tot het thema passieve veiligheid in uw wagen. We hebben hier alles samengevat
wat u bijvoorbeeld over veiligheidsgordels, airbags, kinderzitjes en de veiligheid van
kinderen moet weten. Daarom in uw eigen belang en in het belang van de passa-
giers de aanwijzingen en waarschuwingen in dit hoofdstuk in acht nemen.
ATTENTIE!
In dit hoofdstuk vindt u belangrijke informatie voor bestuurder en bijrijder
over de omgang met de wagen. Meer informatie met betrekking tot de veilig-
heid die uw en uw passagiers aangaan, vindt u in het volgende hoofdstuk in dit
instructieboekje.
De complete documentatie moet altijd in de wagen aanwezig zijn. Dit is
vooral belangrijk als u de auto verhuurt of verkoopt.
Veiligheidsuitrustingen
De veiligheidsuitrustingen maken deel uit van de bescherming voor
de inzittenden en kunnen het gevaar voor verwondingen bij een
ongeval reduceren.
Uw veiligheid en de veiligheid van uw passagiers mag u niet ’op het spel zetten’. In
het geval van een aanrijding kunnen de veiligheidsuitrustingen het risico van licha-
melijk letsel verminderen. De volgende opsomming omvat een deel van de veilig-
heidsuitrustingen in uw wagen:
3-puntsgordels voor alle stoelen;
gordelspankrachtbegrenzers voor de voorstoelen;
gordelspanners voor de voorstoelen;
hoogteverstelling voor de veiligheidsgordels van de voorstoelen;
voorairbags voor de bestuurder en bijrijder;
zij-airbags;
hoofdairbags,
bevestigingspunten voor kinderzitjes met ’ISOFIX’-systeem;
verankeringspunten voor kinderzitjes met ’Top Tether’-systeem;
in hoogte verstelbare hoofdsteunen;
verstelbare stuurkolom.
De genoemde veiligheidsuitrustingen werken samen om u en uw passagiers in
ongevalsituaties zo goed mogelijk te beschermen. Deze veiligheidsuitrustingen zijn
u en uw passagiers van geen nut als u en uw passagiers een verkeerde zithouding
innemen of deze voorzieningen niet juist verstellen of gebruiken.
Daarom krijgt u informatie waarom deze voorzieningen zo belangrijk zijn, hoe ze u
beschermen, waarop moet worden gelet bij het gebruik ervan en hoe u en uw
passagiers het grootste voordeel uit de aanwezige veiligheidsvoorzieningen
kunnen halen. In dit instructieboekje vindt u belangrijke waarschuwingsaanwij-
zingen die u en uw passagiers in acht dienen te nemen om het gevaar voor verwon-
dingen te verkleinen.
Veiligheid gaat iedereen iets aan!
Voor elke rit
De bestuurder draagt altijd de verantwoording voor zijn passagiers
en voor de bedrijfsveiligheid van de wagen.
Voor uw eigen veiligheid en voor de veiligheid van uw passagiers moet voor elke rit
op de onderstaande punten worden gelet.
Controleren of de verlichting en de knipperlichten correct functioneren.
De bandenspanning controleren.
Ervoor zorgen dat alle ruiten een helder en goed zicht naar buiten bieden,
Meegenomen bagagestukken goed vastzetten bladzijde 60, ’Bagageruimte
beladen’.
s9mk.4.book Page 107 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Passieve veiligheid108
Controleren of er geen voorwerpen zijn die de bediening van de pedalen kunnen
beïnvloeden.
De spiegels, de voorstoel en de hoofdsteun op uw lichaamslengte afstellen.
De passagiers erop wijzen de hoofdsteunen aan te passen aan hun lichaams-
lengte.
Kinderen beschermen met een geschikt kinderzitje en een op een juiste wijze
omgegespte veiligheidsgordel bladzijde 124, ’Veilig vervoer van kinderen’.
De juiste zitpositie innemen bladzijde 108, ook passagiers erop attenderen
de juiste zithouding in te nemen.
De veiligheidsgordel juist omgespen, Ook passagiers erop wijzen de veiligheids-
gordels juist om te gespen bladzijde 113, ’Hoe worden veiligheidsgordels correct
omgegespt?’.
Wat beïnvloedt de rijveiligheid?
De rijveiligheid wordt in hoge mate bepaald door de rijstijl en het
gedrag van alle inzittenden.
Als bestuurder draagt u de verantwoordelijkheid voor uzelf en uw passagiers. Als
uw rijveiligheid wordt beïnvloed, brengt u niet alleen uzelf, maar ook andere
verkeersdeelnemers in gevaar. Daarom op de volgende aanwijzingen letten:
laat u niet afleiden van het verkeer bijvoorbeeld. door uw passagiers of een tele-
foongesprek,
niet rijden als uw rijvaardigheid is verminderd (bijvoorbeeld. door medicijnen,
alcohol, drugs),
de verkeersregels en de aangegeven snelheid aanhouden,
de snelheid altijd aan de weg-, verkeers- en weersomstandigheden aanpassen,
op lange ritten regelmatig pauzeren - uiterlijk om de twee uur.
Juiste zithouding
Juiste zithouding van de bestuurder
De juiste zithouding van de bestuurder is belangrijk voor een veilige
en ontspannen rit.
Afb. 104 De juiste afstand van de bestuurder tot het stuurwiel / de juiste instelling van de
hoofdsteun van de bestuurder
Met het oog op uw eigen veiligheid en om het gevaar voor verwondingen bij een
ongeval te verminderen, adviseren wij de volgende instelling.
Het stuurwiel zodanig instellen dat de afstand tussen het stuurwiel en het
borstbeen ten minste 25 cm bedraagt afb. 104 - links.
De bestuurdersstoel in lengterichting zodanig verstellen, dat u de pedalen met
licht gebogen benen geheel kunt intrappen.
De leuning zodanig verstellen, dat u het stuurwiel op het bovenste punt met
licht gebogen armen kunt vastpakken.
De hoofdsteun zodanig instellen, dat de bovenzijde van de hoofdsteun zo
mogelijk in lijn ligt met het bovenste gedeelte van het hoofd afb. 104 - rechts.
De veiligheidsgordel juist omgespen bladzijde 113, ’Hoe worden veiligheids-
gordels correct omgegespt?’.
Instelling bestuurdersstoel bladzijde 55, ’Voorstoelen instellen’.
ATTENTIE!
De voorstoelen en de hoofdsteunen moet u altijd overeenkomstig uw
lichaamslengte verstellen en ook de veiligheidsgordels moet u altijd juist
omgespen om u en uw medepassagiers een optimale bescherming te bieden.
s9mk.4.book Page 108 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Passieve veiligheid 109
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
De bestuurder moet een afstand tot het stuurwiel van ten minste 25 cm
aanhouden bladzijde 108, afb. 104. Als de minimumafstand niet wordt aange-
houden, kan het airbagsysteem u niet beschermen - levensgevaar!
Het stuurwiel tijdens het rijden met beide handen vasthouden aan de
buitenzijde van het stuur op kwart over negen. Nooit het stuurwiel op '12-uur'
vasthouden of in een andere stand (bijvoorbeeld in het midden of aan de
binnenzijde van het stuurwiel). In dergelijke gevallen zou bij activering van de
bestuurdersvoorairbag letsel aan uw armen, handen en hoofd kunnen worden
toegebracht.
Tijdens het rijden mag de leuning niet te schuin naar achteren staan, omdat
anders de werking van de veiligheidsgordels en de airbags in negatieve zin
worden beïnvloed - gevaar voor verwondingen!
Zorg ervoor dat zich geen voorwerpen in de voetenruimte bevinden omdat
deze voorwerpen bij een rij- of remactie tussen de pedalen kunnen komen. U
zou dan niet in staat zijn te koppelen, te remmen of gas te geven.
Juiste zithouding van de bijrijder
De bijrijder moet een minimale afstand van 25 cm ten opzichte van
het dashboard aanhouden, zodat de airbag bij een activering de
grootst mogelijke veiligheid biedt.
Voor uw eigen veiligheid en om het gevaar voor verwondingen bij een ongeval te
verminderen, adviseren wij de volgende instelling.
De bijrijdersstoel zover mogelijk naar achteren verschuiven.
De hoofdsteun zodanig instellen, dat de bovenzijde van de hoofdsteun zo
mogelijk in lijn ligt met het bovenste gedeelte van het hoofd bladzijde 108,
afb. 104 - rechts.
De veiligheidsgordel juist omgespen bladzijde 113, ’Hoe worden veiligheids-
gordels correct omgegespt?’.
In uitzonderingsgevallen kunt u de bijrijdersairbag buiten werking stellen
bladzijde 122, ’Airbags buiten werking stellen’.
Bijrijdersstoel instellen bladzijde 55, ’Voorstoelen instellen’.
ATTENTIE!
De voorstoelen en de hoofdsteunen moet u altijd overeenkomstig uw
lichaamslengte verstellen en ook de veiligheidsgordels moet u altijd juist
omgespen om u en uw medepassagiers een optimale bescherming te bieden.
De bijrijder moet een afstand tot het dashboard van ten minste 25 cm
aanhouden. Als de minimumafstand niet wordt aangehouden, kan het airbagsy-
steem u niet beschermen - levensgevaar!
De voeten altijd tijdens het rijden in de voetenruimte houden - leg uw voeten
nooit op het dashboard, uit het raam of op de zittingen. Door een verkeerde
zithouding stelt u zich bij remmen of een aanrijding bloot aan een verhoogd
risico van lichamelijk letsel. Bij een activering van de airbag kunt u zich door een
verkeerde zithouding dodelijk verwonden!
Tijdens het rijden mag de leuning niet te schuin naar achteren staan, omdat
anders de werking van de veiligheidsgordels en de airbags in negatieve zin
worden beïnvloed - gevaar voor verwondingen!
Juiste zithouding van de passagiers op de achterbank
De passagiers achterin moeten rechtop zitten, de voeten in de
voetenruimte houden en de gordel juist hebben omgegespt.
Om het gevaar voor verwondingen bij plotseling remmen of een ongeval te vermin-
deren, moeten de passagiers op de achterbank op het volgende letten.
De hoofdsteun zodanig instellen, dat de bovenzijde van de hoofdsteun zo
mogelijk in lijn ligt met het bovenste gedeelte van het hoofd bladzijde 108,
afb. 104 - rechts.
De veiligheidsgordel juist omgespen bladzijde 113, ’Hoe worden veiligheids-
gordels correct omgegespt?’.
Een geschikt kinderveiligheidssysteem gebruiken als u kinderen in de wagen
meeneemt bladzijde 124, ’Veilig vervoer van kinderen’.
ATTENTIE!
De hoofdsteunen moeten altijd overeenkomstig de lichaamslengte worden
ingesteld om u en uw passagiers een optimale bescherming te bieden.
De voeten altijd tijdens het rijden in de voetenruimte houden - leg uw voeten
nooit op het dashboard, uit het raam of op de zittingen. Door een verkeerde
zithouding stelt u zich bij remmen of een aanrijding bloot aan een verhoogd
risico van lichamelijk letsel. Bij het activeren van de hoofdairbag neemt bij een
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 109 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Passieve veiligheid110
verkeerde zithouding het gevaar voor ongevallen toe of kunt u zich dodelijk
verwonden!
Zitten de passagiers op de achterbank niet rechtop, dan is het gevaar voor
verwondingen door een verkeerd gordelverloop groter.
Tijdens het rijden mag de leuning niet te schuin naar achteren staan, omdat
anders de werking van de veiligheidsgordels en de airbags in negatieve zin
worden beïnvloed - gevaar voor verwondingen!
Voorbeelden van een verkeerde zithouding
Een verkeerde zithouding kan voor de inzittenden ernstig lichamelijk
letsel tot gevolg hebben met zelfs dodelijke afloop.
Veiligheidsgordels kunnen alleen bij een juist gordelverloop hun optimale bescher-
mende werking bieden. Verkeerde zithoudingen reduceren de beschermende
werking van de veiligheidsgordels aanzienlijk en vergroten het risico van lichamelijk
letsel door een verkeerd gordelverloop. Als bestuurder draagt u de verantwoorde-
lijkheid voor uzelf, voor alle passagiers en in het bijzonder voor kinderen. Nooit
toestaan dat iemand tijdens het rijden een verkeerde zithouding inneemt in de
wagen.
De volgende opsomming omvat voorbeelden van zithoudingen die voor de inzit-
tenden gevaarlijk kunnen zijn. Deze opsomming is niet volledig, maar dient slechts
ter informatie.
Daarom nooit tijdens de rit:
in de wagen gaan staan;
op de stoelen gaan staan;
op de stoelen knielen;
de stoelleuning sterk naar achteren kantelen;
tegen het dashboard leunen;
op de achterbank gaan liggen;
alleen op het voorste deel van de zitting gaan zitten;
dwars op de zitting gaan zitten;
uit de ruitopeningen leunen;
de voeten in de ruitopeningen houden;
de voeten op het dashboard leggen;
de voeten op de zitting leggen;
iemand in de voetenruimte meenemen;
zonder omgegespte veiligheidsgordel rijden;
in de bagageruimte verblijven.
ATTENTIE!
Door een verkeerde zithouding stelt de inzittende zich bloot aan levensge-
vaarlijke risico's van lichamelijk letsel wanneer een airbags wordt geactiveerd
en hem daarbij raakt.
Voor het begin van de rit de juiste zithouding innemen en deze tijdens het
rijden niet wijzigen. Vóór elke rit de passagiers erop wijzen de juiste zithouding
in te nemen en deze houding ook tijdens de rit niet te wijzigen.
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 110 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veiligheidsgordels 111
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Veiligheidsgordels
Waarom veiligheidsgordels?
Het is bewezen dat veiligheidsgordels goede bescherming bieden bij ongelukken
afb. 105. In de meeste landen is het gebruik van veiligheidsgordels daarom
wettelijk voorgeschreven.
Veiligheidsgordels die correct worden gedragen, houden de inzittenden van de
auto in de juiste zitpositie afb. 105. De gordels reduceren de bewegingsenergie
aanzienlijk. Verder voorkomen ze ongecontroleerde bewegingen die zwaar letsel
tot gevolg kunnen hebben.
Inzittenden van de wagen met goed vastgegespte veiligheidsgordels profiteren in
hoge mate van het feit dat de bewegingsenergie optimaal via de gordels wordt
opgevangen. Ook garanderen de structuur van de voorzijde en andere passieve
veiligheidskenmerken van uw wagen, zoals het airbagsysteem, een reductie van de
bewegingsenergie. De energie die ontstaat wordt op deze wijze verminderd en het
risico van lichamelijk letsel wordt kleiner.
Ongevalsstatistieken hebben uitgewezen dat het correct omgespen van de veilig-
heidsgordels het risico van lichamelijk letsel aanzienlijk verkleint en de kans een
zwaar ongeval te overleven vergroot bladzijde 111.
Bij het vervoeren van kinderen moet u rekening houden met speciale veiligheidsas-
pecten bladzijde 124, ’Veilig vervoer van kinderen’.
ATTENTIE!
Vóór elke rit de veiligheidsgordel correct omgespen - ook in stadsverkeer!
Dat geldt ook voor de inzittenden op de achterbank - gevaar voor verwon-
dingen!
Ook zwangere vrouwen moeten altijd de veiligheidsgordel dragen. Alleen
dat biedt de beste bescherming voor het ongeboren kind bladzijde 113, ’3-
puntsgordels omgespen’.
Voor de optimale beschermende werking van de veiligheidsgordels is het
gordelverloop van groot belang. Hoe de veiligheidsgordel moet worden
gedragen staat op de volgende bladzijden beschreven.
Aanwijzing
Bij het gebruik van de veiligheidsgordels de afwijkende wettelijke bepalingen in
acht nemen.
Het natuurkundige principe van een frontale
aanrijding
Afb. 106 De bestuurder zonder veiligheidsgordel wordt naar voren geslingerd / de passagier
zonder veiligheidsgordel op de achterbank wordt naar voren geslingerd
Het natuurkundige principe van een frontale botsing is gemakkelijk te verklaren:
Zodra de wagen in beweging is gekomen, ontstaat zowel bij de wagen als bij de
inzittenden van de wagen bewegingsenergie, de zogenaamde kinetische energie.
De mate van kinetische energie is sterk afhankelijk van de snelheid van de wagen
en van het gewicht van de wagen en de inzittenden. Bij stijgende snelheid en
toenemend gewicht moet bij een ongeval meer energie worden afgebouwd.
Afb. 105 Bestuurder met omgegespte
veiligheidsgordel
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 111 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veiligheidsgordels112
De snelheid van de wagen is echter de belangrijkste factor. Als bijvoorbeeld de snel-
heid van 25 km/h naar 50 km/h wordt verdubbeld, wordt de bewegingsenergie
verviervoudigd!
De veelgehoorde mening dat het mogelijk is het lichaam bij een lichte aanrijding
met de handen tegen te houden, is verkeerd. Al bij geringe aanrijdingssnelheden
worden krachten op het lichaam werkzaam die niet meer kunnen worden opge-
vangen.
Ook al rijdt u maar met een snelheid van 30 km/h tot 50 km/h, dan nog zijn bij een
ongeluk krachten op het lichaam werkzaam die gemakkelijk meer dan 10.000 N
(Newton) kunnen bedragen. Dat komt overeen met een gewicht van één ton (1000
kg).
Bij een frontale botsing worden niet-vastgegespte inzittenden naar voren geslin-
gerd en slaan zij ongecontroleerd tegen delen van het interieur, zoals het stuurwiel,
het dashboard en de voorruit bladzijde 111, afb. 106 - links. De inzittenden zonder
gordel kunnen onder bepaalde omstandigheden zelfs uit de auto worden geslin-
gerd. Dit kan zware verwondingen tot gevolg hebben.
Ook voor inzittenden op de achterbank is het belangrijk de gordel juist om te
gespen omdat zij bij een aanrijding ongecontroleerd door de wagen worden geslin-
gerd. Een inzittende op de achterbank die geen gordel draagt brengt niet alleen
zichzelf in gevaar, maar ook degene die vóór hem zit bladzijde 111, afb. 106
rechts.
Belangrijke veiligheidsinstructies bij de omgang met
veiligheidsgordels
Juist gebruik van de veiligheidsgordels reduceert het gevaar voor
verwondingen aanzienlijk!
ATTENTIE!
De gordel mag niet zijn vastgeklemd, zijn verdraaid of langs scherpe randen
schuren.
Voor de optimale beschermende werking van de veiligheidsgordels is het
gordelverloop van groot belang bladzijde 113, ’Hoe worden veiligheidsgordels
correct omgegespt?’.
Met een veiligheidsgordel mogen nooit twee personen (ook geen kinderen)
worden vastgegespt.
De maximale beschermende werking van de veiligheidsgordels en het
airbagsysteem wordt alleen bij een correcte zitpositie bereikt bladzijde 108,
’Juiste zithouding’.
De gordel mag niet over harde of breekbare voorwerpen (bril, balpen, sleu-
telbos, enz.) heen liggen, omdat deze letsel kunnen veroorzaken.
Veel lagen kleding en ook losse kleding (bijv. een mantel over een colbert)
belemmeren het correct aanliggen en de werking van de veiligheidsgordels.
Het gebruik van klemmen of andere voorwerpen voor het instellen van de
veiligheidsgordels (bijv. voor het inkorten van de veiligheidsgordels bij kleinere
personen) is verboden.
De slotgesp mag alleen in het bij de betreffende zitting behorende slotdeel
worden gestoken. Het verkeerd omdoen van de veiligheidsgordel beïnvloedt de
beschermende werking hiervan en de kans op letsel neemt toe.
De leuningen mogen niet te ver naar achteren staan, omdat anders de
werking van de veiligheidsgordel teniet kan worden gedaan.
De gordelband moet schoon worden gehouden. Een vervuilde veiligheids-
gordel kan de werking van de veiligheidsgordel negatief beïnvloeden
bladzijde 152, ’Veiligheidsgordels’.
De invoertrechter voor de slotgesp mag niet verstopt zijn door papier of iets
dergelijks omdat anders de slotgesp niet goed kan worden vastgeklikt.
Regelmatig de staat van de veiligheidsgordels controleren. Als beschadi-
gingen van de veiligheidsgordel, de gordelverbindingen, de gordeloprolauto-
maat of het slot worden vastgesteld, moet de betreffende veiligheidsgordel
door een specialist worden vervangen.
De veiligheidsgordels mogen niet worden uitgebouwd en op geen enkele
manier worden gewijzigd. Nooit proberen om de veiligheidsgordels zelf te repa-
reren.
Veiligheidsgordels die tijdens een ongeval worden belast en daardoor uitge-
rekt worden, moeten worden vervangen - bij voorkeur door een specialist.
Tevens moeten de verankeringen van de veiligheidsgordels worden gecontro-
leerd.
In sommige landen kunnen veiligheidsgordels worden gebruikt waarvan de
werking afwijkt van de op de volgende bladzijden beschreven
veiligheidsgordels.
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 112 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veiligheidsgordels 113
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Hoe worden veiligheidsgordels correct omgegespt?
3-puntsgordels omgespen
Eerst de gordels omgespen, dan starten!
Afb. 107 Verloop van de gordelband van de schouder- en heupgordel / gordelverloop bij zwan-
gere vrouwen
– De stoel en de hoofdsteun goed instellen voordat de veiligheidsgordel wordt
omgegespt bladzijde 108, ’Juiste zithouding’.
– Veiligheidsgordel aan de slotgesp langzaam en gelijkmatig over borst en bekken
trekken .
– Gesp in het bij de zitting behorende gordelslot steken tot deze hoorbaar vast-
klikt.
– Aan de veiligheidsgordel trekken en controleren of de slotgesp ook goed in het
slot is vastgeklikt.
Elke 3-puntsgordel is uitgerust met een gordeloprolautomaat. Deze automaat
waarborgt volledige bewegingsvrijheid als er langzaam aan de gordel wordt
getrokken. Bij plotseling remmen blokkeert de automaat echter. De veiligheidsgor-
dels blokkeren ook bij het accelereren, bij het rijden in de bergen en door bochten.
Ook zwangere vrouwen moeten altijd de veiligheidsgordel dragen .
ATTENTIE!
Het schoudergordeldeel mag nooit over de hals lopen maar moet ongeveer
over het midden van de schouder lopen en goed tegen het bovenlichaam
aanliggen. Het heupgordeldeel moet vóór het bekken worden gelegd, mag niet
over de buik lopen en moet altijd strak tegen het lichaam aanliggen afb. 107 -
links. De gordel zo nodig uitlijnen.
Bij zwangere vrouwen moet het gedeelte van de de heupgordel zo diep
mogelijk tegen het bekken liggen, zodat er geen druk op de onderbuik wordt
uitgeoefend afb. 107 - rechts.
Altijd op het juiste verloop van de veiligheidsgordel letten. Een verkeerd
gedragen veiligheidsgordel kan zelfs bij een lichte aanrijding tot letsel leiden.
Een te los gedragen veiligheidsgordel kan tot letsel leiden, omdat uw
lichaam bij een ongeval door de bewegingsenergie verder naar voren komt en
dan abrupt door de veiligheidsgordel wordt afgeremd.
De slotgesp mag alleen in het bij de betreffende zitting behorende slot
worden gestoken. Als u dit niet doet, wordt de beschermende werking van de
veiligheidsgordel nadelig beïnvloed en is het risico van lichamelijk letsel
groter.
Hoogteverstelling veiligheidsgordels bij de voorstoelen
Met behulp van de hoogteverstelling kan het verloop van de voorste 3-puntsgordel
ter hoogte van de schouder aan het lichaam worden aangepast.
– Voor het instellen op de doorvoerplaat drukken en deze omhoog of omlaag
schuiven afb. 108.
– Na het verstellen met een ruk aan de veiligheidsgordel trekken om te contro-
leren of de doorvoerplaat goed is vergrendeld.
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 108 Voorstoelen: Hoogteverstelling
veiligheidsgordels
s9mk.4.book Page 113 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veiligheidsgordels114
ATTENTIE!
De hoogte van de veiligheidsgordel zo instellen, dat de schoudergordel onge-
veer over het midden van de schouder - maar in geen geval langs de hals - loopt.
Aanwijzing
Voor het aanpassen van het verloop van de gordelband kan op de voorstoelen ook
de stoelhoogteverstelling worden gebruikt.
Veiligheidsgordels losmaken
– Rode knop in het gordelslot indrukken afb. 109. De slotgesp springt door
veerdruk uit het slot.
– De gordel met de hand teruggeleiden, zodat de oprolautomaat de gordelband
tot het einde gemakkelijk kan oprollen.
Een kunststofknop in de gordel houdt de gordelgesp zo dat hij makkelijk kan
worden vastgepakt.
3-puntsgordel voor de middelste zitplaats achterin
De 3-puntsgordel voor de middelste zitplaats achterin is bovenin de
bagageruimte aan de linkerzijde van de hemelbekleding bevestigd.
Veiligheidsgordel omgespen
– De veiligheidsgordel met de twee slotgespen uit de houder op de hemelbekle-
ding trekken.
– De slotgesp aan het einde van de veiligheidsgordel in het gordelslot aan de
linkerzijde steken, tot deze hoorbaar vastklikt.
– De tweede slotgesp, die over de veiligheidsgordel kan worden geschoven, over
de borstkas trekken en in het gordelslot aan de rechterzijde steken, tot ook
deze hoorbaar vastklikt.
– Aan de veiligheidsgordel trekken en controleren of beide slotgespen goed in de
sloten zijn vastgeklikt.
– De slotgespen van de 3-puntsgordel voor de middelste zitplaats achterin zijn
verschillend van vorm, zodat ze alleen in het bijbehorende gordelslot passen.
Als het niet lukt om een slotgesp in het gordelslot vast te klikken, probeert u
deze waarschijnlijk in het verkeerde gordelslot te steken.
Veiligheidsgordel losmaken
– De veiligheidsgordel in omgekeerde volgorde van omgespen weer losmaken.
ATTENTIE!
De 3-puntsgordel voor de middelste zitplaats achterin kan alleen goed func-
tioneren als de achterbankrugleuning correct is vergrendeld bladzijde 57.
Na het ontgrendelen de veiligheidsgordel vasthouden en langzaam laten
oprollen, tot de twee slotgespen bij de houder op de hemelbekleding komen en
aan een magneet worden bevestigd - gevaar voor verwondingen.
Beide slotgespen nooit tegelijkertijd losmaken.
Gordelspanners
De veiligheid van bestuurder en bijrijder die een gordel dragen wordt door de
gordelspanners op de oprolautomaten van de voorste 3-puntsgordels vergroot.
Bij een frontale aanrijding vanaf een bepaalde zwaarte worden de 3-puntgordels
automatisch gespannen. De gordelspanners kunnen ook bij niet gedragen veilig-
heidsgordels worden geactiveerd.
Bij een frontale aanrijding resp. een aanrijding van opzij met een bepaalde zwaarte
wordt de omgegespte 3-puntgordel aan de zijde van de aanrijding automatisch
gespannen.
Bij lichte frontale botsingen, aanrijdingen van opzij en van achteren, bij een koprol
en bij ongevallen waarbij geen grote krachten van voren werkzaam zijn, vindt er
geen activering van de gordelspanners plaats.
Afb. 109 Slotgesp uit het gordelslot
losmaken
s9mk.4.book Page 114 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veiligheidsgordels 115
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
ATTENTIE!
Alle werkzaamheden aan het gordelspannersysteem of in de omgeving
daarvan evenals het uit- en inbouwen van systeemonderdelen vanwege andere
reparatiedoeleinden mogen alleen door specialisten worden uitgevoerd.
De beschermende werking van het systeem is slechts beperkt tot één aanrij-
ding. Als de gordelspanners werden geactiveerd, moet het systeem worden
vervangen.
Als de wagen wordt verkocht, moet dit instructieboekje worden overhan-
digd aan de koper.
Aanwijzing
Bij het activeren van de gordelspanners komt rook vrij. Dat is geen teken dat de
auto in brand staat.
Als de wagen of afzonderlijke onderdelen van het systeem worden verschroot,
beslist de geldende veiligheidsvoorschriften opvolgen. Deze voorschriften zijn
bekend bij specialisten en bij hen kunt u ook gedetailleerde informatie krijgen.
Bij het afvoeren en verwerken van de auto of van delen van het airbagsysteem
de nationale wettelijke bepalingen in acht nemen.
s9mk.4.book Page 115 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Airbagsysteem116
Airbagsysteem
Beschrijving van het airbagsysteem
Algemene aanwijzingen over het airbagsysteem
Het voorairbagsysteem biedt in aanvulling op de 3-puntsgordels extra bescherming
voor het hoofd- en borstbereik van de bestuurder en bijrijder bij ernstige frontale
aanrijdingen.
Bij aanrijdingen van opzij beperkt de zij-airbag het gevaar voor verwondingen van
de inzittenden aan lichaamsdelen die zich aan de zijde van de aanrijding bevinden.
Na inschakelen van het contact is het airbagsysteem actief.
De paraatheid van het airbagsysteem wordt elektronisch gecontroleerd. Elke keer
wanneer het contact wordt ingeschakeld, gaat het airbagcontrolelampje enkele
seconden branden.
Het airbagsysteem bestaat (afhankelijk van de wagenuitvoering) uit:
een elektronisch regelapparaat;
de voorairbags, voor de bestuurder en bijrijder bladzijde 117;
de zij-airbags bladzijde 119;
hoofdairbags bladzijde 120;
een airbagcontrolelampje in het instrumentenpaneel bladzijde 31;
een schakelaar voor de bijrijdersairbag bladzijde 122;
een controlelampje voor de uitschakeling van de bijrijdersairbag in het midden-
stuk van het dashboard bladzijde 122.
Er is sprake van een storing in het airbagsysteem, als:
het airbagcontrolelampje niet gaat branden wanneer het contact wordt inge-
schakeld,
het airbagcontrolelampje niet circa 3 seconden na het inschakelen van het
contact dooft,
het airbagcontrolelampje na het inschakelen van het contact dooft en weer gaat
branden,
het airbagcontrolelampje tijdens het rijden gaat branden of knipperen,
het airbagcontrolelampje van de uitgeschakelde bijrijdersairbag in het midden-
stuk van het dasboard knippert.
ATTENTIE!
Om ervoor te zorgen dat de inzittenden bij het activeren van de airbags zo
optimaal mogelijk worden beschermd, moet de instelling van de voorstoelen
aan de lichaamsgrootte zijn aangepast bladzijde 108, ’Juiste zithouding’.
Wanneer u tijdens het rijden geen veiligheidsgordels hebt omgegespt, te ver
naar voren leunt of een andere verkeerde zitpositie inneemt, staat u bij een
ongeval bloot aan een verhoogd gevaar voor letsel.
Als er sprake is van een storing, het airbagsysteem direct door een specialist
laten controleren. Anders bestaat het gevaar dat de airbags bij een ongeval niet
worden geactiveerd.
Aan de delen van het airbagsysteem mag geen enkele verandering worden
aangebracht.
Het is niet toegestaan wijzigingen aan te brengen aan de afzonderlijke delen
van het airbagsysteem, omdat dit tot activeren van een airbag kan leiden.
De beschermende werking van het airbagsysteem is beperkt tot slechts één
ongeval. Als de airbag is geactiveerd, moet het airbagsysteem worden
vervangen.
Het airbagsysteem is gedurende zijn gehele levensduur onderhoudsvrij.
Bij verkoop van de wagen de complete wagendocumentatie aan de nieuwe
eigenaar overhandigen. Let op dat ook de documentatie voor een eventueel
buiten werking gestelde airbag aan bijrijderzijde daarbij hoort!
Als de wagen of afzonderlijke onderdelen van het airbagsysteem worden
verschroot, beslist de betreffende veiligheidsvoorschriften opvolgen. Deze
voorschriften zijn bekend bij de geautoriseerde Škoda Servicepartners.
Bij het afvoeren en verwerken van de wagen of van delen van het airbagsy-
steem de nationale wettelijke bepalingen in acht nemen.
Wanneer worden de airbags geactiveerd?
Het airbagsysteem is zo geconstrueerd dat bij heftige frontale botsingen de
bestuurders- en bijrijdersairbag worden geactiveerd.
Bij heftig aanrijdingen van opzij worden de zij-airbag in de voorstoel en de hoofd-
airbag aan de zijde van de aanrijding geactiveerd.
Bij bijzondere aanrijdingsituaties kunnen zowel de voor- als de zij- en hoofdairbags
gelijktijdig worden geactiveerd.
s9mk.4.book Page 116 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Airbagsysteem 117
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Bij minder ernstige frontale botsingen en aanrijdingen van opzij of van achteren en
het kantelen of over de kop slaan van de wagen worden de airbags niet geacti-
veerd.
Activeringsfactoren
De voor elke situatie geldende activeringsvoorwaarden van het airbagsysteem
kunnen niet exact worden gedefinieerd, omdat de omstandigheden bij ongevallen
zeer ver uiteen kunnen lopen. Een belangrijke rol hierbij spelen bijvoorbeeld
factoren zoals de aard van het obstakel dat door de wagen wordt geraakt (hard,
zacht), de botsingshoek, rijsnelheid enz.
Doorslaggevend voor de activering van de airbags is de bij de botsing optredende
mate van vertraging. Het regelapparaat analyseert het verloop van de botsing en
activeert het betreffende veiligheidssysteem. Als de tijdens de botsing optredende
en gemeten vertraging van de wagen onder de in het regelapparaat aangegeven
referentiewaarden blijft, worden de airbags niet geactiveerd, hoewel de wagen als
gevolg van de botsing vrij sterk vervormd kan zijn.
De airbags worden niet geactiveerd bij:
uitgeschakeld contact;
minder ernstige frontale botsing;
minder ernstige aanrijding van opzij;
aanrijding van achteren;
het over de kop slaan van de wagen.
Aanwijzing
Bij het opblazen van de airbag komt een grijswit of rood, onschadelijk gas vrij.
Dat is volkomen normaal en betekent niet dat er in de wagen brand is uitgebroken.
Als zich een ongeval met activering van een airbag voordoet:
gaat de binnenverlichting branden (wanneer de schakelaar voor de binnen-
verlichting in de de portiercontactstand staat,
worden de alarmlichten ingeschakeld,
worden alle portieren ontgrendeld,
wordt de brandstoftoevoer naar de motor onderbroken.
Voorairbags
Beschrijving van de voorairbags
Het airbagsysteem is geen vervanging van de veiligheidsgordel!
Afb. 110 Bestuurdersairbag in het stuurwiel / Bijrijdersairbag in het dashboard
De voorairbag voor de bestuurder is in het stuurwiel aangebracht afb. 110 - links.
De bijrijdersvoorairbag is in het dasboard aangebracht, boven het opbergvak
afb. 110 - rechts. Elke inbouwplaats is gemarkeerd met de tekst ’AIRBAG’.
Het voorairbagsysteem biedt in aanvulling op de 3-puntsgordels extra bescherming
voor het hoofd- en borstbereik van de bestuurder en bijrijder bij ernstige frontale
aanrijdingen in ’Belangrijke veiligheidsaanwijzingen over het voorairbagsy-
steem’ op bladzijde 118.
De airbag is geen vervanging van de veiligheidsgordel, maar een deel van het totale
passieve veiligheidsconcept van de wagen. Let op dat de beste beschermende
werking van de airbag alleen in combinatie met omgegespte veiligheidsgordels
wordt bereikt.
Buiten hun normale beschermde werking hebben de veiligheidsgordels ook als
taak, de bestuurder en bijrijder bij een frontale botsing zodanig op hun plaats te
houden dat de voorairbag zijn maximale bescherming kan bieden.
Daarom moeten de veiligheidsgordels niet alleen in verband met de wettelijke
bepalingen, maar ook om veiligheidsredenen altijd worden gedragen
bladzijde 111, ’Waarom veiligheidsgordels?’.
Voorzichtig!
Na het activeren van de bijrijdersvoorairbag moet het dashboard worden
vervangen.
s9mk.4.book Page 117 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Airbagsysteem118
Functie van de voorairbags
Het gevaar voor letsel aan hoofd en bovenlichaam wordt door de
volledig opgeblazen airbags gereduceerd.
Het airbagsysteem is zo geconstrueerd, dat bij heftige frontale botsingen de
airbags voor de bestuurder en bijrijder worden geactiveerd.
Bij bijzondere aanrijdingsituaties kunnen zowel de voor- als de zij- en hoofdairbags
gelijktijdig worden geactiveerd.
Wanneer de airbags worden geactiveerd, vullen deze zich met drijfgas en worden
ze vóór de bestuurder en bijrijder opgeblazen afb. 111. Het opblazen van de airbag
vindt in een fractie van een seconde en met hoge snelheid plaats, om bij een
ongeval extra bescherming te kunnen bieden. Bij het contact met de volledig opge-
blazen airbag wordt de voorwaartse beweging van de bestuurder en de bijrijder
gedempt en het gevaar voor letsel voor hoofd en bovenlichaam verminderd.
De speciaal ontwikkelde airbag zorgt ervoor dat het drijfgas (afhankelijk van de
belasting door de betreffende persoon) geleidelijk ontsnapt, waardoor hoofd en
bovenlichaam worden opgevangen. Na het ongeval is de airbag daarom weer zo ver
leeggelopen, dat ook het zicht naar voren weer vrij is.
Bij het opblazen van de airbag komt een grijswit, onschadelijk gas vrij. Dat is
volkomen normaal en betekent niet dat er in de wagen brand is uitgebroken.
Bij het activeren van de airbag treden grote krachten op, zodat bij een verkeerde
stoelinstelling of zitpositie letsel kan optreden in ’Belangrijke veiligheidsaan-
wijzingen over het voorairbagsysteem’.
Belangrijke veiligheidsaanwijzingen over het voorairbagsysteem
Het juiste gebruik van het airbagsysteem vermindert de kans op
letsel aanzienlijk!
ATTENTIE!
Kinderen nooit onbeschermd op de voorstoel van de wagen meenemen. Als
airbags bij een ongeval worden geactiveerd, zouden kinderen zwaar gewond
kunnen raken of zelfs worden gedood!
Het is belangrijk dat de bestuurder en bijrijder een afstand van minstens
25 cm tot het stuurwiel resp. het dashboard aanhouden afb. 112. Als de mini-
mumafstand niet wordt aangehouden, kan het airbagsysteem u niet
beschermen - levensgevaar! Bovendien moeten de voorstoelen en de hoofd-
steunen altijd in overeenstemming met de lichaamsgrootte zijn ingesteld.
Als op de bijrijdersstoel een naar achteren gericht kinderzitje wordt gebruikt
(in sommige landen bij gebruik van een kinderzitje waarin het kind in rijrichting
zit), moet altijd de bijrijdersvoorairbag buiten werking worden gesteld
bladzijde 122, ’Airbags buiten werking stellen’. Als dit niet wordt gedaan, zou
het kind door het activeren van de voorairbag aan bijrijderszijde zwaar gewond
kunnen raken of zelfs worden gedood. In sommige landen vereisen de nationale
wettelijke bepalingen eveneens het uitschakelen van de zij- resp. hoofdairbag
aan bijrijderszijde. Bij het vervoeren van kinderen op de bijrijdersstoel de betref-
fende nationale wettelijke bepalingen met betrekking tot het gebruik van
kinderzitjes in acht nemen.
Tussen de inzittenden voorin en het werkingsgebied van de airbag mogen
zich geen andere personen, dieren of voorwerpen bevinden.
Het stuurwiel en het oppervlak van de airbageenheid in het dashboard aan
bijrijderszijde niet beplakken, bekleden of op andere wijze bewerken. Deze
delen mogen alleen met een droge of met water vochtig gemaakte doek worden
Afb. 111 Gasgevulde airbags
Afb. 112 Veilige afstand tot het stuurwiel
s9mk.4.book Page 118 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Airbagsysteem 119
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
gereinigd. Op de afdekkingen van de airbageenheid of in de onmiddellijke nabij-
heid daarvan mogen geen voorwerpen worden gemonteerd, zoals bekerhou-
ders, telefoonhouders enzovoorts.
Aan de delen van het airbagsysteem mag geen enkele verandering worden
aangebracht. Alle werkzaamheden aan het airbagsysteem evenals het in- en
uitbouwen van onderdelen van het systeem vanwege andere reparatiewerk-
zaamheden (bijvoorbeeld het stuurwiel uitbouwen) mogen alleen door een
specialist worden uitgevoerd.
Nooit wijzigingen aan de voorbumper of aan de carrosserie aanbrengen.
Nooit voorwerpen bovenop het dashboard aan bijrijderszijde leggen.
Zij-airbags
Beschrijving van de zij-airbags
De zij-airbag vergroot bij een aanrijding van opzij de bescherming
van de inzittenden.
De zij-airbags zijn in de rugleuning van de voorstoelen aangebracht en in het
midden van het opschrift ’AIRBAG’ afb. 113 voorzien.
Het zij-airbagsysteem biedt als aanvulling op de 3-puntsgordel extra bescherming
voor het bovenlichaam (borst, buik en bekken) van de inzittenden bij ernstige aanrij-
dingen van opzij in ’Belangrijke veiligheidsaanwijzingen over de zij-airbag’ op
bladzijde 120.
Buiten hun normale beschermde werking hebben de veiligheidsgordels ook als
taak, de bestuurder en bijrijder bij een aanrijding van opzij zodanig op hun plaats te
houden, dat de zij-airbag zijn maximale bescherming kan bieden.
Daarom moeten de veiligheidsgordels niet alleen in verband met de wettelijke
bepalingen, maar ook om veiligheidsredenen altijd worden gedragen
bladzijde 111, ’Waarom veiligheidsgordels?’.
Werking van de zij-airbags
Het gevaar voor letsel aan het bovenlichaam wordt door de volledig
opgeblazen zij-airbags gereduceerd.
Bij het activeren van de zij-airbags worden aan de betreffende zijde ook de hoofd-
airbag en de gordelspanner automatisch geactiveerd .
Bij bijzondere aanrijdingsituaties kunnen zowel de voor- als de zij- en hoofdairbags
gelijktijdig worden geactiveerd.
Als een airbag wordt geactiveerd, wordt deze gevuld met drijfgas. Het opblazen van
de airbag vindt in een fractie van een seconde en met hoge snelheid plaats, om bij
een ongeval extra bescherming te kunnen bieden afb. 114.
Bij het opblazen van de airbag komt een grauwwit, onschadelijk gas vrij. Dat is
volkomen normaal en betekent niet dat er in de wagen brand is uitgebroken.
Bij het contact met de volledig opgeblazen airbag wordt de voorwaartse beweging
van de inzittenden gedempt en het gevaar voor letsel voor het volledige bovenli-
chaam (borst, buik en bekken) aan de zijde die naar het portier is gericht
verminderd.
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 113 Bestuurdersstoel: Inbouwplaats
van de airbag
Afb. 114 Gasgevulde zij-airbag
s9mk.4.book Page 119 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Airbagsysteem120
Belangrijke veiligheidsaanwijzingen over de zij-airbag
Het juiste gebruik van het airbagsysteem vermindert de kans op
letsel aanzienlijk!
ATTENTIE!
Als op de bijrijdersstoel een naar achteren gericht kinderzitje wordt gebruikt
(in sommige landen bij gebruik van een kinderzitje waarin het kind in rijrichting
zit), moet altijd de bijrijdersvoorairbag buiten werking worden gesteld
bladzijde 122, ’Airbags buiten werking stellen’. Als dit niet wordt gedaan, zou
het kind door het activeren van de voorairbag aan bijrijderszijde zwaar gewond
kunnen raken of zelfs worden gedood. Bij het vervoeren van kinderen op de
bijrijdersstoel de betreffende nationale wettelijke bepalingen met betrekking
tot het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Uw hoofd mag zich nooit binnen het activeringsbereik van de zij-airbag
bevinden. Anders zou u bij een ongeval zwaar gewond kunnen raken. Dit geldt
met name voor kinderen die niet in een geschikt kinderzitje worden vervoerd
bladzijde 125, ’Veilig vervoer van kinderen en de zij-airbag’.
Als kinderen tijdens het rijden een verkeerde zithouding innemen, worden
zij bij een ongeval blootgesteld aan een verhoogd gevaar voor letsel. Dit kan
zwaar letsel tot gevolg hebben bladzijde 124, ’Wat u moet weten als u
kinderen vervoert!’.
Tussen de personen en het werkingsgebied van de airbag mogen zich geen
andere personen, dieren of voorwerpen bevinden. Op de portieren mogen geen
accessoires, zoals bekerhouders, aangebracht zijn.
Aan de kledinghaken in de wagen uitsluitend kleding met weinig gewicht
ophangen. Zware of scherpe voorwerpen in de zakken van de kledingstukken
verwijderen.
Er mogen geen grote krachten, zoals krachtig stoten, trappen enzovoorts,
op de rugleuningen worden uitgeoefend, omdat anders het systeem kan
worden beschadigd. De zij-airbags zouden in dat geval niet in werking treden!
U mag geen stoelhoezen op de bestuurders- of bijrijdersstoel aanbrengen
die niet uitdrukkelijk door Škoda Auto zijn vrijgegeven. Omdat de airbag uit de
rugleuning naar buiten komt, zou bij het gebruik van niet vrijgegeven stoel-
hoezen de beschermende werking van de zij-airbags aanzienlijk worden belem-
merd.
Beschadigingen van de originele stoelhoezen in de buurt van de zij-airba-
geenheden moeten direct door een specialist worden gerepareerd.
De airbageenheden in de voorstoelen mogen geen beschadigingen,
scheuren en diepe krassen vertonen. Openen met geweld is niet toegestaan.
Alle werkzaamheden aan de zij-airbags evenals het in- en uitbouwen van
onderdelen van het systeem vanwege andere reparatiewerkzaamheden
(bijvoorbeeld stoelen uitbouwen) mogen alleen door een specialist worden
uitgevoerd.
Hoofdairbags
Beschrijving van de hoofdairbags
De hoofdairbag vergroot bij een aanrijding van opzij samen met de
zij-airbag de bescherming van de inzittenden.
De hoofdairbags zijn boven de portieren aan beide zijden in het interieur van de
wagen aangebracht afb. 115. Elke inbouwplaats van de hoofdairbags is gemar-
keerd met de tekst ’AIRBAG’.
De hoofdairbags bieden samen met de 3-puntsgordels en de zij-airbags extra
bescherming voor hoofd en nek van de inzittenden bij zware aanrijdingen van opzij
in ’Belangrijke veiligheidsaanwijzingen over de hoofdairbag’ op bladzijde 121.
Buiten hun normale beschermde werking hebben de veiligheidsgordels ook als
taak, de bestuurder en bijrijder bij een aanrijding van opzij zodanig op hun plaats te
houden, dat de hoofdairbag maximale bescherming kan bieden.
Daarom moeten de veiligheidsgordels niet alleen in verband met de wettelijke
bepalingen, maar ook om veiligheidsredenen altijd worden gedragen
bladzijde 111, ’Waarom veiligheidsgordels?’.
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 115 Inbouwplaats van de hoofd-
airbag
s9mk.4.book Page 120 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Airbagsysteem 121
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Samen met andere componenten (bijvoorbeeld dwarsbalken in de portieren,
stabiele voertuigstructuur) vormen de hoofdairbags de consequente verdere
ontwikkeling van de bescherming van de inzittenden bij een aanrijding van opzij.
Werking van de hoofdairbags
Het gevaar voor letsel aan hoofd en nek wordt bij aanrijdingen van
opzij door de volledig opgeblazen airbags gereduceerd.
Bij een aanrijding van opzij wordt de hoofdairbag samen met de betreffende zij-
airbag afb. 116 en de gordelspanner aan de wagenzijde van de aanrijding geacti-
veerd.
Wanneer het systeem wordt geactiveerd, vullen de airbags zich met gas en
bedekken ze de gehele zijruiten, inclusief de portierstijlen afb. 116.
De beschermende werking van de hoofdairbags komt daarmee tegelijkertijd zowel
de inzittende voorin aan de zijde van de aanrijding als de inzittenden achterin ten
goede. De opgeblazen hoofdairbag zorgt ervoor dat het hoofd wordt gedempt
wanneer dit met delen van het interieur of voorwerpen van buiten de wagen in
contact komt. Door de verminderde belasting en de minder krachtige bewegingen
van het hoofd wordt bovendien de belasting van de nek verminderd. Ook bij een
botsing onder een hoek biedt de hoofdairbag door het bedekken van de voorste
portierstijlen extra bescherming.
Bij bijzondere aanrijdingsituaties kunnen zowel de voor- als de zij- en hoofdairbags
gelijktijdig worden geactiveerd.
Het opblazen van de airbag vindt in een fractie van een seconde en met hoge snel-
heid plaats, om bij een ongeval extra bescherming te kunnen bieden. Bij het
opblazen van de airbags komt een grijswit, onschadelijk gas vrij. Dat is volkomen
normaal en betekent niet dat er in de wagen brand is uitgebroken.
Belangrijke veiligheidsaanwijzingen over de hoofdairbag
Het juiste gebruik van het airbagsysteem vermindert de kans op
letsel aanzienlijk!
ATTENTIE!
Als op de bijrijdersstoel een naar achteren gericht kinderzitje wordt gebruikt
(in sommige landen bij gebruik van een naar voren gericht kinderzitje), moet de
bijrijdersvoorairbag buiten werking worden gesteld bladzijde 122. Als dit niet
wordt gedaan, zou het kind door het activeren van de voorairbag aan bijrijders-
zijde zwaar gewond kunnen raken of zelfs worden gedood. Bij het vervoeren
van kinderen op de bijrijdersstoel de betreffende nationale wettelijke bepa-
lingen met betrekking tot het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
In het activeringsbereik van de hoofdairbag mogen zich geen voorwerpen
bevinden, zodat de airbags ongehinderd kunnen worden opgeblazen.
Aan de kledinghaken in de wagen uitsluitend kleding met weinig gewicht
ophangen. Zware of scherpe voorwerpen in de zakken van de kledingstukken
verwijderen. Bovendien mogen voor het ophangen van kleding geen kleding-
hangers worden gebruikt.
Het airbagregelapparaat werkt met de sensoren die in de voorportieren zijn
aangebracht. Daarom mogen zowel aan de portieren als aan de portierbekle-
dingen geen aanpassingen (bijvoorbeeld inbouwen van extra luidsprekers)
worden uitgevoerd. De daarbij optredende beschadigingen kunnen de werking
van het airbagsysteem negatief beïnvloeden. Alle werkzaamheden aan de voor-
portieren en de portierbekleding mogen alleen door een specialist worden
uitgevoerd.
Tussen de personen en het werkingsgebied van de airbag mogen zich geen
andere personen, dieren of voorwerpen bevinden. Bovendien mag niemand van
de inzittenden tijdens het rijden met het hoofd uit het raam leunen of armen en
handen uit het raam steken.
De zonnekleppen mogen niet voor de zijruiten in het activeringsbereik van
de hoofdairbags worden gedraaid, wanneer hieraan voorwerpen, bijvoorbeeld
een balpen enz.) zijn bevestigd. Bij het activeren van de voorairbags zou dit tot
verwonding van de inzittenden kunnen leiden.
Door het aanbrengen van niet voorziene accessoires bij de hoofdairbags kan
bij een activering de beschermende werking van de hoofdairbag aanzienlijk
worden belemmerd. Bij het opblazen van de geactiveerde hoofdairbag kunnen
eventueel onderdelen van de betreffende accessoires het interieur worden
binnengeslingerd en de inzittenden verwonden bladzijde 172.
Alle werkzaamheden aan de hoofdairbags evenals het in- en uitbouwen van
onderdelen van het systeem vanwege andere reparatiewerkzaamheden
Afb. 116 Gasgevulde hoofdairbag
s9mk.4.book Page 121 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Airbagsysteem122
(bijvoorbeeld hemelbekleding uitbouwen) mogen alleen door een specialist
worden uitgevoerd.
Airbags buiten werking stellen
Airbags buiten werking stellen
Buiten werking gestelde airbags zo snel mogelijk weer in paraatheid
brengen, zodat deze weer hun beschermende werking weer kunnen
vervullen.
Uw wagen biedt de technische mogelijkheid de voor-, zij- resp. hoofdairbags uit te
schakelen (buiten werking te stellen).
Het buiten werking stellen van de airbags laten uitvoeren door een specialist.
Bij wagens die zijn uitgerust met de schakelaar voor het buiten werking stellen van
de airbag kan de bijrijdersvoorairbag et deze schakelaar buiten werking worden
gesteld bladzijde 122.
Het buiten werking stellen van de airbags is alleen bedoeld voor bepaalde
situaties, bijvoorbeeld als:
in uitzonderingsgevallen een naar achteren gericht kinderzitje op de bijrijders-
stoel moet worden gebruikt (in sommige landen in verband met afwijkende wette-
lijke bepalingen in rijrichting) bladzijde 124, ’Belangrijke veiligheidsaanwijzingen
bij het gebruik van kinderzitjes’,
ondanks een correcte instelling van de bestuurdersstoel de afstand van ten
minste 25 cm tussen het midden van het stuurwiel en het borstbeen niet kan
worden aangehouden,
in verband met een handicap speciale accessoires in de buurt van het stuurwiel
nodig zijn,
andere stoelen worden gemonteerd (bijvoorbeeld orthopedische stoelen
zonder zij-airbag).
Controle van het airbagsysteem
De actieve staat van het airbagsysteem wordt elektronisch gecontroleerd, ook als
een airbag buiten werking is gesteld.
Als de airbag met een diagnoseapparaat buiten werking is gesteld:
Het airbagcontrolelampje gaat bij het inschakelen van het contact circa 3
seconden branden en knippert vervolgens circa 12 seconden.
Als de airbag met de airbagschakelaar aan de zijkant van het dashboard buiten
werking is gesteld:
gaat na het inschakelen van het contact het airbagcontrolelampje in het instru-
mentenpaneel circa 3 seconden branden,
wordt het buiten werking stellen van de airbag door het branden van het gele
controlelampje met de tekst
in het middenstuk van het
dashboard aangegeven afb. 117 - rechts.
Aanwijzing
Een geautoriseerde Škoda Servicepartner kan u vertellen, of en welke airbags
volgens de nationale wetgeving bij uw wagen buiten werking moeten worden
gesteld.
Schakelaar voor bijrijdersvoorairbag
Afb. 117 Schakelaar voor bijrijdersvoorairbag / controlelampje voor buiten werking gestelde
bijrijdersairbag
Met de schakelaar wordt alleen de bijrijdersvoorairbag buiten werking gesteld.
Airbag buiten werking stellen
– Het contact uitschakelen.
– Met de contactsleutel de gleuf van de airbagschakelaar in pijlrichting in stand
OFF afb. 117 draaien - links.
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 122 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Airbagsysteem 123
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
– Controleren dat bij ingeschakeld contact het airbagcontrolelampje met de tekst
in het middenstuk van het dashboard brandt afb. 117
- rechts.
Airbag in paraatheid brengen
– Het contact uitschakelen.
– Met de contactsleutel de gleuf van de airbagschakelaar tegen de pijlrichting in
stand ON bladzijde 122, afb. 117 draaien - links.
– Controleren dat bij ingeschakeld contact het airbagcontrolelampje met de tekst
in het middenstuk van het dashboard niet brandt
bladzijde 122, afb. 117 - rechts.
De airbag mag alleen in uitzonderlijke gevallen buiten werking worden gesteld
bladzijde 122.
Controlelampje met de tekst
(airbag buiten werking
gesteld)
Het airbagcontrolelampje bevindt zich in het middenstuk van het dashboard
bladzijde 122, afb. 117 - rechts.
Als de airbag in paraatheid is, gaat het airbagcontrolelampje na het inschakelen van
het contact enkele seconden branden.
Als de bijrijdersvoorairbag buiten werking is, gaat het airbagcontrolelampje na het
inschakelen van het contact enkele seconden branden, dooft vervolgens circa 1
seconde en gaat daarna weer branden.
Als het controlelampje knippert, is er een systeemstoring in de airbaguitschakeling
aanwezig .
ATTENTIE!
De bestuurder is verantwoordelijk voor het buiten of in werking stellen van
de airbag.
De airbag alleen bij uitgeschakeld contact buiten werking stellen! Anders
kunt u een storing in het systeem voor het buiten werking stellen van de airbag
veroorzaken.
Als het controlelampje (airbag buiten werking gesteld) knippert:
De airbag voor de bijrijder wordt bij een ongeval niet geactiveerd!
Het systeem zo snel mogelijk door een specialist laten controleren.
s9mk.4.book Page 123 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veilig vervoer van kinderen124
Veilig vervoer van kinderen
Wat u moet weten als u kinderen vervoert!
Inleiding tot het thema
Ongevalsstatistieken tonen aan dat het, in het algemeen
gesproken, voor kinderen op de achterbank veiliger is dan op de
bijrijdersstoel.
Kinderen kleiner dan 1,50 m en lichter dan 36 kg moeten onder normale omstandig-
heden op de achterbank zitten (hierbij de eventueel afwijkende nationale wette-
lijke bepalingen in acht nemen). Afhankelijk van lichaamsgrootte en gewicht
moeten ze daar door een kinderveiligheidssysteem of door de aanwezige veilig-
heidsgordels worden beschermd. Het kinderzitje moet om veiligheidsredenen
achter de bijrijdersstoel zijn gemonteerd.
De natuurkundige wetten bij een ongeval gelden vanzelfsprekend ook voor
kinderen bladzijde 111, ’Het natuurkundige principe van een frontale aanrijding’.
In tegenstelling tot volwassenen zijn de spieren en botten van kinderen nog niet
helemaal volgroeid. Kinderen staan daarom bloot aan een groter risico op letsel.
Om dit risico op lichamelijk letsel te verkleinen, mogen kinderen alleen in speciale
kinderzitjes worden vervoerd!
Alleen kinderzitjes gebruiken die wettelijk zijn goedgekeurd, geschikt zijn voor
kinderen en die voldoen aan de norm ECE-R 44, die kinderzitjes in 5 groepen onder-
verdeelt bladzijde 126, ’Indeling van kinderzitjes in gewichtsgroepen’. Kindervei-
ligheidssystemen die conform de ECE-R 44 norm zijn getest, hebben op het stoeltje
een niet verwijderbaar keurmerk (grote E in een cirkel, daaronder het keurings-
nummer).
Wij adviseren u kinderzitjes uit het originele Škoda accessoireprogramma te
gebruiken. Deze kinderzitjes werden voor het gebruik in Škoda-wagens ontwikkeld
en getest. Zij voldoen aan de ECE-R 44 norm.
ATTENTIE!
Voor het inbouwen en het gebruik van kinderzitjes moeten de nationale wette-
lijke bepalingen en de aanwijzingen van de betreffende kinderzitjesfabrikant in
acht worden genomen in ’Belangrijke veiligheidsaanwijzingen bij het
gebruik van kinderzitjes’.
Aanwijzing
Afwijkende nationale wettelijke bepalingen hebben voorrang op de in dit instructie-
boekje verstrekte informatie.
Belangrijke veiligheidsaanwijzingen bij het gebruik van
kinderzitjes
Het juiste gebruik van de kinderzitjes reduceert het gevaar voor
verwondingen aanzienlijk!
ATTENTIE!
Alle inzittenden - in het bijzonder kinderen - moeten tijdens het rijden de
gordel op de correcte manier dragen.
Kinderen met een lichaamslengte onder de 1,50 m en lichter dan 36 kg
mogen zonder kinderveiligheidssysteem geen gebruikmaken van een normale
veiligheidsgordel, omdat deze letsel aan buik en hals zou kunnen veroorzaken.
De nationale wettelijke bepalingen in acht nemen.
In geen geval mogen kinderen - ook geen baby's! - op schoot worden meege-
nomen.
U kunt een kind veilig vervoeren in een geschikt kinderzitje bladzijde 126,
’Kinderzitje’!
In een kinderzitje mag slechts één kind worden vastgegespt.
Het kind nooit zonder toezicht in het kinderzitje laten zitten.
Bij bepaalde externe klimatologische omstandigheden kunnen in de wagen
levensbedreigende temperaturen ontstaan.
Uw kind nooit toestaan, niet-vastgegespt in een wagen te worden meege-
nomen.
Kinderen mogen tijdens het rijden ook nooit in de wagen staan of op hun
knieën zitten. Bij een ongeval wordt het kind door de wagen geslingerd en kan
zichzelf en andere inzittenden daardoor levensgevaarlijk verwonden.
Als kinderen tijdens het rijden naar voren leunen of een verkeerde zithou-
ding innemen, staan ze bij een ongeval bloot aan een groter risico op lichamelijk
letsel. Dit geldt in het bijzonder voor kinderen die op de bijrijdersstoel worden
vervoerd als het airbagsysteem bij een ongeval wordt geactiveerd. Dit kan
levensgevaarlijk of zelfs dodelijk letsel tot gevolg hebben.
s9mk.4.book Page 124 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veilig vervoer van kinderen 125
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Voor de optimale beschermende werking van de veiligheidsgordels is het
gordelverloop van groot belang bladzijde 113, ’Hoe worden veiligheidsgordels
correct omgegespt?’. Let voor het goede verloop van de gordels beslist op de
gegevens van de fabrikant van het kinderzitje. Een verkeerd gedragen veilig-
heidsgordel kan zelfs bij een lichte aanrijding tot letsel leiden.
Er moet worden gecontroleerd of de veiligheidsgordels correct over het
lichaam lopen. Bovendien moet erop worden gelet, dat de gordel niet door even-
tuele scherpe randen kan worden beschadigd.
Bij gebruik van een naar achteren gericht kinderzitje op de bijrijdersstoel,
moet de bijrijdersvoorairbag beslist buiten werking worden gesteld
bladzijde 122. Als dat niet gebeurt, kan het kind door de geactiveerde bijrij-
dersvoorairbag zwaar gewond raken of zelfs worden gedood. Bij het vervoeren
van kinderen op de bijrijdersstoel de betreffende nationale wettelijke bepa-
lingen met betrekking tot het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Gebruik van kinderzitjes op de bijrijdersstoel
Kinderzitjes moeten altijd op de achterbank worden bevestigd.
Wij adviseren om veiligheidsredenen kinderveiligheidssystemen zo veel mogelijk op
de achterbank te monteren. Als u echter toch een kinderzitje op de bijrijdersstoel
wilt gebruiken, moet u afhankelijk van het ingebouwde airbagsysteem op de
volgende waarschuwingsaanwijzingen letten.
ATTENTIE!
Attentie - groot gevaar! Nooit een naar achteren gericht kinderzitje op de
bijrijdersstoel gebruiken. Dit kinderzitje bevindt zich in het gebied waar de bijrij-
dersvoorairbag naar buiten komt. De airbag kan bij activering het kind zwaar of
zelfs levensgevaarlijk verwonden.
Op dit feit wordt geattendeerd door de sticker op de middenstijl aan bijrij-
derszijde afb. 118. De sticker is zichtbaar na het openen van het bijrijderspor-
tier. Voor sommige landen is de sticker ook op de zonneklep aan bijrijderszijde
aangebracht.
Als u desondanks een en naar achteren gericht kinderzitje op de bijrijders-
stoel wilt gebruiken, moet de bijrijdersvoorairbag beslist buiten werking
worden gesteld bladzijde 122, ’Airbags buiten werking stellen’. Als dat niet
gebeurt, kan het kind door de geactiveerde bijrijdersvoorairbag zwaar gewond
raken of zelfs worden gedood. Bij het vervoeren van kinderen op de bijrijders-
stoel de betreffende nationale wettelijke bepalingen met betrekking tot het
gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Als de bijrijdersvoorairbag met de wagensysteemtester door een specialist
buiten werking is gesteld, blijven de bijrijderszij-airbag en -hoofdairbag paraat.
De eventueel afwijkende nationale wettelijke bepalingen met betrekking tot
het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Bij gebruik van een naar voren gericht kinderzitje op de bijrijdersstoel moet
deze stoel volledig naar achteren en omhoog worden ingesteld. De rugleuning
moet rechtop worden gezet.
Zodra het kinderzitje op de bijrijdersstoel niet meer wordt gebruikt, moet de
bijrijdersairbags weer in paraatheid worden gebracht.
Veilig vervoer van kinderen en de zij-airbag
Kinderen mogen zich nooit in het gebied bevinden waarin de zij- en
hoofdairbag naar buiten komen.
Afb. 119 Onjuist beveiligd kind / correct in een kinderzitje beveiligd kind
ATTENTIE! Vervolg
Afb. 118 Sticker op de middelste carros-
seriestijl aan bijrijderszijde
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 125 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veilig vervoer van kinderen126
De zij-airbags bieden de inzittenden van de wagen bij aanrijdingen van opzij meer
bescherming.
Om deze bescherming ook daadwerkelijk te kunnen bieden, moet het ontvouwen
van de zij-airbag binnen een fractie van een seconde plaatsvinden bladzijde 119,
’Werking van de zij-airbags’.
De airbag ontwikkelt hierbij zoveel kracht, dat wanneer de rugleuning niet in een
rechte stand staat de inzittenden door de airbag resp. door aanwezige voorwerpen
in het gebied waar de zij-airbag naar buiten komt letsel kunnen worden toege-
bracht.
Dit geldt met name voor kinderen als zij niet worden vervoerd volgens de wette-
lijke voorschriften.
Het kind is op de stoel vastgezet met een voor zijn leeftijd geschikt kinderzitje.
Tussen het kind en het gebied waarin de zij- en hoofdairbags naar buiten komen, is
voldoende ruimte. De airbag biedt zo een optimale bescherming.
ATTENTIE!
Als op de bijrijdersstoel een naar achteren gericht kinderzitje wordt gebruikt
(in sommige landen bij gebruik van een naar voren gericht kinderzitje), moet de
bijrijdersvoorairbag buiten werking worden gesteld bladzijde 122. Als dit niet
wordt gedaan, zou het kind door het activeren van de bijrijdersvoorairbag zwaar
gewond kunnen raken of zelfs worden gedood. Bij het vervoeren van kinderen
op de bijrijdersstoel de betreffende nationale wettelijke bepalingen met betrek-
king tot het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Ter voorkoming van zwaar letsel moeten kinderen altijd in de wagen worden
vastgezet met een veiligheidssysteem dat in overeenstemming is met de leef-
tijd, het gewicht en de lichaamslengte van het kind.
Kinderen mogen zich nooit met het hoofd in het gebied bevinden waar de zij-
airbag naar buiten komt - gevaar voor verwondingen!
Geen voorwerpen in het werkingsgebied van de zij-airbags leggen - gevaar
voor verwondingen!
Kinderzitje
Indeling van kinderzitjes in gewichtsgroepen
Er mogen alleen kinderzitjes worden gebruikt die officieel zijn goed-
gekeurd en voor het kind geschikt zijn.
Voor kinderzitjes geldt de ECE-R 44 norm. ECE-R betekent: Richtlijn van de Econo-
mische Commissie voor Europa (Economic Commission for Europe - Regulation).
Kinderzitjes die conform de ECE-R 44 norm zijn getest, hebben op het stoeltje een
niet verwijderbaar keurmerk (grote E in een cirkel, daaronder het keuringsnummer).
Kinderzitjes zijn ingedeeld in 5 gewichtsgroepen:
Kinderen groter dan 1,50 m en zwaarder dan 36 kg kunnen gebruikmaken van
normale veiligheidsgordels zonder zitkussen.
Gebruik van kinderzitjes
Overzicht van de bruikbaarheid van kinderzitjes op de betreffende stoelen volgens
de ECE-R 44 norm:
Groep Gewicht
0 0 - 10 kg bladzijde 127
0+ tot 13 kg bladzijde 127
1 9 -18 kg bladzijde 127
2 15 -25 kg bladzijde 128
3 22 -36 kg bladzijde 128
Kinderzitje
volgens groep
Bijrijdersstoel Achterbank
buitenste zitplaats
Achterbank
midden
0
0+
1
2 en 3
A
U
A
U
A
+
A
T
A
U
A
T
A
U
A
U
A
+
A
T
A
U
A
T
A
U
A
U
A
+
A
T
A
U
A
T
A
U
A
U
A
U
s9mk.4.book Page 126 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veilig vervoer van kinderen 127
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Universele categorie - stoel is geschikt voor alle toegelaten kinderzitjes.
De stoel kan met bevestigingsogen voor het ’ISOFIX’-systeem worden uitge-
rust.
De stoel is standaard met het bevestigingssysteem ’Top Tether’ uitgerust.
Kinderzitjes voor groep 0/0+
Voor baby's tot circa 9 maanden met een gewicht van maximaal 10 kg resp.
kinderen tot circa 18 maanden met een gewicht van maximaal 13 kg zijn tegen de
rijrichting in bevestigde kinderzitjes het meest geschikt afb. 120.
Als de wagen met een bijrijdersairbag is uitgerust, mogen naar achteren gerichte
kinderzitjes niet op de bijrijdersstoel worden gebruikt bladzijde 125, ’Gebruik
van kinderzitjes op de bijrijdersstoel’.
ATTENTIE!
Als u in uitzonderingsgevallen een naar achteren gericht kinderzitje op de
bijrijdersstoel wilt gebruiken, moet de bijrijdersvoorairbag beslist door een
specialist of met de sleutel voor de bijrijdersairbag buiten werking worden
gesteld bladzijde 122.
De eventueel afwijkende nationale wettelijke bepalingen met betrekking
tot het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Als dat niet gebeurt, kan bij activering van de bijrijdersairbag het kind op de
bijrijdersstoel zwaar lichamelijk tot zelfs dodelijk letsel worden toegebracht.
Zodra het kinderzitje op de bijrijdersstoel niet meer wordt gebruikt, moet de
bijrijdersairbag weer in paraatheid worden gebracht.
Kinderzitjes voor groep 1
Kinderzitjes volgens groep 1 zijn geschikt voor baby's en peuters tot circa 4 jaar met
een gewicht tussen 9 - 18 kg. Voor kinderen die behoren tot het onderste deel van
deze groep zijn kinderzitjes waarin het kind tegen de rijrichting in zit het meest
geschikt. Voor kinderen die bovenin de groep 0+ vallen zijn naar voren gerichte
kinderzitjes het meest geschikt afb. 121.
Als de wagen met een bijrijdersairbag is uitgerust, mogen naar achteren gerichte
kinderzitjes niet op de bijrijdersstoel worden gebruikt bladzijde 125, ’Gebruik
van kinderzitjes op de bijrijdersstoel’.
ATTENTIE!
Als u in uitzonderingsgevallen een naar achteren gericht kinderzitje op de
bijrijdersstoel wilt gebruiken, moet de bijrijdersvoorairbag beslist door een
specialist of met de sleutel voor de bijrijdersairbag buiten werking worden
gesteld bladzijde 122.
De eventueel afwijkende nationale wettelijke bepalingen met betrekking
tot het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Als dat niet gebeurt, kan bij activering van de bijrijdersairbag het kind op de
bijrijdersstoel zwaar lichamelijk tot zelfs dodelijk letsel worden toegebracht.
Zodra het kinderzitje op de bijrijdersstoel niet meer wordt gebruikt, moet de
bijrijdersairbag weer in paraatheid worden gebracht.
A
U
A
+
A
T
Afb. 120 Kinderzitje voor groep 0/0+
Afb. 121 Naar voren gericht kinderzitje
met veiligheidskussen volgens groep 1 op
de achterbank
s9mk.4.book Page 127 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veilig vervoer van kinderen128
Kinderzitjes voor groep 2
Voor kinderen tot circa 7 jaar met een gewicht tussen 15 - 25 kg zijn kinderzitjes in
combinatie met 3-puntsgordels het meest geschikt afb. 122.
ATTENTIE!
Bij het vervoeren van kinderen op de bijrijdersstoel de betreffende nationale
wettelijke bepalingen met betrekking tot het gebruik van kinderzitjes in acht
nemen. Indien nodig de bijrijdersairbag met de schakelaar voor de bijrij-
dersairbag of door een specialist buiten werking laten stellen bladzijde 122.
Het schoudergedeelte van de veiligheidsgordel moet ongeveer over het
midden van de schouder lopen en strak tegen het bovenlichaam aanliggen. Deze
mag in geen geval over de hals lopen. Het heupgordelgedeelte van de veilig-
heidsgordel moet voor het bekken langs lopen en daar stevig tegenaan liggen,
maar mag niet over de buik lopen. Zo nodig het heupgordelgedeelte voor het
bekken straktrekken.
De eventueel afwijkende nationale wettelijke bepalingen met betrekking
tot het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Kinderzitjes voor groep 3
Voor kinderen vanaf circa 7 jaar met een gewicht tussen 22 - 36 kg en kleiner dan
150 cm zijn kinderzitjes (zitkussen) in combinatie met 3-puntsgordels het meest
geschikt afb. 123.
Kinderen groter dan 1,50 m en zwaarder dan 36 kg kunnen gebruikmaken van
normale veiligheidsgordels zonder zitkussen.
ATTENTIE!
Bij het vervoeren van kinderen op de bijrijdersstoel de betreffende nationale
wettelijke bepalingen met betrekking tot het gebruik van kinderzitjes in acht
nemen. Indien nodig de bijrijdersairbag met de schakelaar voor de bijrij-
dersairbag of door een specialist buiten werking laten stellen bladzijde 122.
Het schoudergedeelte van de veiligheidsgordel moet ongeveer over het
midden van de schouder lopen en strak tegen het bovenlichaam aanliggen. Deze
mag in geen geval over de hals lopen. Het heupgordelgedeelte van de veilig-
heidsgordel moet voor het bekken langs lopen en daar stevig tegenaan liggen,
maar mag niet over de buik lopen. Zo nodig het heupgordelgedeelte voor het
bekken straktrekken.
De eventueel afwijkende nationale wettelijke bepalingen met betrekking
tot het gebruik van kinderzitjes in acht nemen.
Afb. 122 Kinderzitje voor groep 2 op de
achterbank waarbij het kind met het
gezicht naar voren is gekeerd
Afb. 123 Kinderzitje voor groep 3 op de
achterbank waarbij het kind met het
gezicht naar voren is gekeerd
s9mk.4.book Page 128 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veilig vervoer van kinderen 129
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Kinderzitje bevestigen met het ’ISOFIX’-systeem
Afb. 124 Bevestigingsogen (ISOFIX-systeem) / het ISOFIX-kinderzitje wordt in de gemonteerde
trechterstukken geschoven
Tussen de buitenste rugleuningen en zittingen van de achterbank bevinden zicht
telkens twee bevestigingsogen voor de bevestiging van een kinderzitje met
’ISOFIX’-systeem.
– De trechterstukken over de bevestigingsogen tussen rugleuning en de
zitting aanbrengen afb. 124.
– De bevestigingsarmen van het kinderzitje in de bevestigingsogen schuiven tot
ze hoorbaar aangrijpen afb. 124.
– Aan beide zijden van het kinderzitje de montage controleren door aan het
kinderzitje te trekken.
Kinderzitjes met het ’ISOFIX’-systeem kunnen snel, gemakkelijk en veilig worden
gemonteerd. Bij het in- en uitbouwen van het kinderzitje beslist de gebruiksaanwij-
zing van de fabrikant van het kinderzitje in acht nemen.
Kinderzitjes met ’ISOFIX’-systeem kunnen alleen in een wagen met ’ISOFIX’-
systeem worden ingebouwd en bevestigd als deze volgens de norm ECE-R 44 voor
dit model zijn goedgekeurd.
Kinderzitjes met het ’ISOFIX’-systeem zijn uit het originele Škoda accessoirepro-
gramma verkrijgbaar.
Een exacte montage-instructie wordt met het kinderzitje meegeleverd.
ATTENTIE!
De bevestigingsogen zijn alleen bedoeld voor kinderzitjes met het ’ISOFIX’-
systeem. Daarom nooit andere kinderzitjes, gordels of voorwerpen aan de
bevestigingsogen monteren - levensgevaar!
Voor gebruik van een kinderzitje met het ’ISOFIX’-systeem dat u voor een
andere wagen had aangeschaft, aan een geautoriseerde Škoda Servicepartner
vragen of het kinderzitje ook voor deze wagen geschikt is.
Sommige kinderzitjes met het ’ISOFIX’-systeem kunnen met behulp van
normale 3-puntsgordels worden bevestigd. Bij het in- en uitbouwen van het
kinderzitje beslist de gebruiksaanwijzing van de fabrikant van het kinderzitje in
acht nemen.
Aanwijzing
Kinderzitjes met ’ISOFIX’-systeem zijn op dit moment leverbaar voor kinderen
met een lichaamsgewicht tot circa 18 kg. Dit komt overeen met een leeftijd tot circa
4 jaar.
De kinderzitjes kunnen ook met het ’Top Tether’-systeem worden uitgerust
bladzijde 129.
Kinderzitje bevestigen met het ’Top Tether’-systeem
De buitenste zitplaatsen achterin resp. ook de zitplaats in het midden (geldt alleen
voor sommige landen) zijn voor het vergroten van de veiligheid van meerijdende
kinderen uitgerust met het ’Top Tether’-systeem aan de achterzijde van de rugleu-
ning afb. 125.
A
A
A
B
Afb. 125 Achterbank: Top Tether
s9mk.4.book Page 129 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Veilig vervoer van kinderen130
Het in- en uitbouwen van het kinderzitje met het ’Top Tether’-systeem altijd
uitvoeren volgens de meegeleverde gebruiksaanwijzing van de fabrikant van het
kinderzitje.
ATTENTIE!
De kinderzitjes met het ’Top Tether’-systeem alleen op de daarvoor
bestemde plaatsen bevestigen bladzijde 129, afb. 125.
In geen geval mag u de wagen zelf aanpassen, bijvoorbeeld door bouten of
andere bevestigingen te monteren.
Op de belangrijke veiligheidsaanwijzingen voor het gebruik van kinderzitjes
letten bladzijde 124.
Aanwijzing
Het overgebleven deel van de gordel van het ’Top Tether’-systeem bergt u op in de
tas, die op het kinderzitje is aangebracht.
s9mk.4.book Page 130 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Intelligente techniek 131
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Aanwijzingen voor het rijden
Intelligente techniek
Elektronisch stabiliseringsprogramma (ESP)
Algemeen
Algemeen
Met behulp van het ESP wordt de controle over de wagen tijdens rijdynamische
grenssituaties vergroot, bijvoorbeeld bij het snel inrijden van een bocht. Afhankelijk
van de staat van het wegdek wordt het slipgevaar gereduceerd en daarmee de
rijstabiliteit van de wagen verbeterd. Het systeem werkt bij alle snelheden.
In het elektronische stabiliseringsprogramma zijn de volgende systemen geïnte-
greerd:
elektronisch sperdifferentieel (EDS),
aandrijfslipregeling (ASR),
antiblokkeersysteem (ABS),
remassistent,
bergwegrijhulp.
Werking
Het ESP wordt bij het starten van de motor automatisch ingeschakeld en voert
daarbij een zelftest uit. Het ESP-regelapparaat verwerkt de gegevens van de afzon-
derlijke systemen. Het verwerkt bovendien extra meetgegevens die door de uiterst
gevoelige sensoren worden aangeleverd: de draaisnelheid van de wagen om de
hoogte-as, de dwarsversnelling, de remdruk en de stuurhoek.
Op basis van de stuuruitslag en de rijsnelheid wordt de door de bestuurder gekozen
rijrichting bepaald, die constant met het werkelijke gedrag van de wagen wordt
vergeleken. Bij afwijkingen, bijvoorbeeld bij de neiging tot slippen, remt het ESP het
betreffende wiel automatisch af.
Door de bij het afremmen van het wiel uitgeoefende krachten wordt de wagen weer
gestabiliseerd. Bij overstuur (neiging tot het uitbreken van de achterzijde) vindt de
remingreep voornamelijk plaats bij het voorwiel aan de buitenzijde van de bocht, en
bij onderstuur (neiging tot het rechtuitschuiven uit de bocht) bij het achterwiel aan
de binnenzijde van de bocht. Deze remingreep gaat gepaard met geluiden.
Tijdens een ingreep van het systeem knippert het controlelampje
in het instru-
mentenpaneel.
Het ESP kan niet buiten werking worden gesteld, door het indrukken van toets
bladzijde 132, afb. 126 wordt alleen de ASR buiten werking gesteld Als de ASR
buiten werking is gesteld, brandt het controlelampje
bladzijde 30.
Als in het ESP een storing aanwezig is, brandt het controlelampje
continu.
Omdat het ESP samenwerkt met het ABS, brandt bij het uitvallen van het ABS ook
het ESP-controlelampje.
Als het controlelampje
direct na het starten van de motor gaat branden, kan het
ESP om technische redenen uitgeschakeld zijn. In dit geval kunt u het ESP door het
uit- en inschakelen van het contact opnieuw inschakelen. Wanneer het controle-
lampje dooft, werkt het ESP weer naar behoren.
ATTENTIE!
De natuurkundige grenzen kunnen ook door het ESP niet worden overwonnen.
Ook bij wagens met ESP moet u uw rijstijl steeds aan de staat van het wegdek
en de verkeerssituatie aanpassen. Dat geldt in het bijzonder op een glad en nat
wegdek. Het hogere veiligheidspotentieel mag geen aanleiding zijn tot het
nemen van veiligheidsrisico's - gevaar voor ongevallen!
Aanwijzing
Om een storingvrije werking van het ESP te garanderen, moeten op alle vier de
wielen dezelfde banden zijn gemonteerd. Onderlinge verschillen in de afrolomtrek
van de band kunnen leiden tot een niet-gewenste reductie van het motorver-
mogen.
Veranderingen aan de wagen (bijvoorbeeld aan de motor, aan de remmen, aan
het onderstel of een andere band-velgcombinatie) kunnen de werking van het ESP
beïnvloeden bladzijde 172, ’Accessoires, wijzigingen en vervanging van
onderdelen’.
Elektronisch sperdifferentieel (EDS)
Het elektronisch sperdifferentieel verhindert het doordraaien van
een afzonderlijk wiel.
Wagens met ESP zijn uitgerust met een elektronisch sperdifferentieel (EDS).
s9mk.4.book Page 131 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Intelligente techniek132
Algemeen
Door het EDS wordt bij slechte wegdek het wegrijden vanuit stilstand, het accele-
reren en het bergop rijden aanzienlijk vergemakkelijkt resp. mogelijk gemaakt.
Werking
Het EDS werkt automatisch, d.w.z. zonder activering door de bestuurder. Het
systeem controleert met behulp van de ABS-sensoren de toerentallen van de
aangedreven wielen. Als op een gladde ondergrond slechts één aangedreven wiel
doordraait, treedt er een verschil in toerental tussen de aangedreven wielen op. Het
EDS remt het doordraaiende wiel af en het differentieel brengt een groter deel van
de aandrijfkracht over op het andere aangedreven wiel. Deze regeling gaat gepaard
met geluid.
Oververhitting van de remmen
Om te voorkomen dat het afgeremde wiel niet te heet wordt, schakelt het EDS bij
een buitengewoon zware belasting automatisch uit. Er kan normaal met de wagen
worden gereden en deze heeft dezelfde eigenschappen als een wagen zonder EDS.
Zodra de rem afgekoeld is, schakelt het EDS automatisch weer in.
ATTENTIE!
Bij het accelereren op een glad wegdek, bijvoorbeeld bij ijzel en sneeuw,
voorzichtig gas geven. De aangedreven wielen kunnen ondanks het EDS door-
draaien en daardoor de rijstabiliteit beïnvloeden - gevaar voor ongevallen!
Ook bij wagens met EDS moet u uw rijstijl steeds aan de staat van het
wegdek en de verkeerssituatie aanpassen. Het hogere veiligheidspotentieel
mag geen aanleiding zijn tot het nemen van veiligheidsrisico's - gevaar voor
ongevallen!
Aanwijzing
Als het controlelampje ABS of ASR resp. ESP gaat branden, kan een storing in
het EDS aanwezig zijn. Zo snel mogelijk een specialist opzoeken.
Wijzigingen aan de wagen (bijvoorbeeld aan de motor, de remmen, het onder-
stel of een andere band-velgcombinatie) kunnen de werking van het EDS beïn-
vloeden bladzijde 172, ’Accessoires, wijzigingen en vervanging van onderdelen’.
Aandrijfslipregeling (ASR)
De aandrijfslipregeling voorkomt het doordraaien van de aange-
dreven wielen bij het accelereren.
Algemeen
Door de ASR wordt bij slecht wegdek het wegrijden vanuit stilstand, het accele-
reren en het bergop rijden aanzienlijk vergemakkelijkt resp. mogelijk gemaakt.
Werking
De ASR wordt bij het starten van de motor automatisch ingeschakeld en voert
daarbij een zelftest uit. Het systeem controleert de toerentallen van de aange-
dreven wielen met behulp van de ABS-sensoren. Als de wielen doordraaien, wordt
door de automatische reductie van het motortoerental de aandrijfkracht aangepast
aan de staat van het wegdek. Het systeem werkt bij alle snelheden.
De ASR werkt in combinatie met het ABS bladzijde 134, ’Antiblokkeersysteem
(ABS)’. Bij een storing van het ABS valt ook de ASR uit.
Bij een storing van de ASR brandt in het instrumentenpaneel het ASR-controle-
lampje
bladzijde 29.
Tijdens een ingreep van het systeem knippert het ASR-controlelampje
in het
instrumentenpaneel bladzijde 29, ’Aandrijfslipregeling (ASR) uitschakelen ’
Uitschakelen
De ASR kan indien gewenst door het indrukken van toets afb. 126 worden in- en
uitgeschakeld Bij uitgeschakelde ASR brandt in het instrumentenpaneel het ASR-
controlelampje
bladzijde 29.
De ASR moet normaliter altijd zijn ingeschakeld. Alleen in bepaalde uitzonderings-
situaties, als slip wel gewenst is, kan het zinvol zijn het systeem uit te schakelen.
Voorbeelden:
Afb. 126 ASR-schakelaar
s9mk.4.book Page 132 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Intelligente techniek 133
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
bij het rijden met sneeuwkettingen;
bij het rijden in diepe sneeuw of op een losse ondergrond;
bij het losschommelen van de vastgereden wagen.
Vervolgens moet de ASR weer worden ingeschakeld.
ATTENTIE!
De rijstijl moet altijd worden aangepast aan de staat van het wegdek en de
verkeerssituatie. Het hogere veiligheidspotentieel mag geen aanleiding zijn tot
het nemen van veiligheidsrisico's - gevaar voor ongevallen!
Aanwijzing
Om een storingvrije werking van de ASR te garanderen, moeten bij alle vier de
wielen dezelfde banden zijn gemonteerd. Onderlinge verschillen in de afrolomtrek
van de band kunnen leiden tot een niet-gewenste vermindering van het motorver-
mogen.
Veranderingen aan de wagen (bijvoorbeeld aan de motor, aan de remmen, aan
het onderstel of een andere band-velgcombinatie) kunnen de werking van de ASR
beïnvloeden bladzijde 172, ’Accessoires, wijzigingen en vervanging van
onderdelen’.
Remmen
Wat beïnvloedt de werking van de remmen in negatieve zin?
Slijtage
De slijtage van de remblokken is sterk afhankelijk van de gebruiksomstandigheden
en de rijstijl. Als vaak in de stad wordt gereden, veel korte ritten worden gemaakt
of een zeer sportieve rijstijl wordt aangehouden, moet de remblokdikte ook tussen
de Grote Onderhoud Services door worden gecontroleerd door een specialist.
Vocht of strooizout
In bepaalde situaties, bijvoorbeeld na het rijden door een diepe plas, bij hevige
regenval of na het wassen van de wagen kunnen de remmen later aangrijpen door
vocht of in de winter door ijsvorming op de remschijven en de remblokken. De
remmen moeten dan ook zo snel mogelijk worden drooggeremd door enkele keren
te remmen.
Ook bij ritten op met zout gestrooide wegen kan de volledige remwerking vertraagd
inzetten, als langere tijd niet werd geremd. De zoutlaag op de remschijven en
remblokken moet bij het remmen eerst worden afgesleten.
Corrosie
Corrosie op de remschijven en vervuiling van de remblokken worden bevorderd door
langdurig stilstaan en matig gebruik van de remmen.
Bij geringe belasting van het remsysteem en de aanwezigheid van corrosie wordt
geadviseerd om door meerdere malen krachtig te remmen bij hoge snelheid de
remschijven te reinigen .
Storing in het remsysteem
Als u merkt dat de remweg plotseling langer is en het rempedaal een langere slag
maakt, is het mogelijk dat een remcircuit van het tweecircuitsremsysteem is uitge-
vallen. Rijd in dit geval direct naar de dichtstbijzijnde specialist om de storing te
laten verhelpen. Onderweg hierheen met een lagere snelheid rijden en stel u erop
in dat voor het remmen een hogere pedaaldruk nodig is.
Laag remvloeistofpeil
Bij een te laag remvloeistofpeil kunnen er storingen in het remsysteem optreden.
Het remvloeistofpeil wordt elektronisch bewaakt bladzijde 31, ’Remsysteem ’.
ATTENTIE!
Rem de remschijven alleen schoon en droog als de verkeerssituatie dit
toelaat. Andere verkeersdeelnemers mogen niet in gevaar worden gebracht.
Bij het naderhand monteren van een frontspoiler, wieldoppen, enz. moet
worden veiliggesteld dat de luchttoevoer naar de voorremmen niet wordt beïn-
vloed, omdat het remsysteem anders te heet kan worden.
Houd er rekening mee dat nieuwe remblokken tot circa 200 km nog niet hun
volledige remwerking hebben bereikt Nieuwe remblokken moeten eerst
’inremmen’, voordat ze de optimale wrijvingskracht bieden. De iets lagere
remkracht kunt u echter compenseren door het rempedaal steviger in te
drukken. Deze aanwijzing heeft ook betrekking op remblokken die eventueel
later worden vervangen.
Voorzichtig!
Nooit de remmen laten aanlopen door de voet op het rempedaal te houden als
u niet hoeft te remmen. Dit leidt tot oververhitting van de remmen en daardoor tot
een langere remweg en een hogere slijtage.
Voordat u langdurig bergafwaarts gaat rijden, de snelheid verminderen, een
versnelling terugschakelen (schakelbak) resp. een lagere rijstand selecteren (auto-
matische versnellingsbak). Hierdoor wordt de remwerking van de motor benut en
worden de remmen ontlast. Als u daarnaast toch nog moet remmen, de voet niet
continu op het rempedaal houden, maar met intervallen remmen.
s9mk.4.book Page 133 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Intelligente techniek134
Aanwijzing
Bij een noodremming vanaf snelheden van meer dan 60 km/h resp. bij een ABS-
ingreep die langer dan 1,5 seconde duurt, gaat het remlicht automatisch knipperen.
Nadat de snelheid tot onder 10 km/h is gedaald of de wagen tot stilstand is
gebracht, stopt het knipperen van het remlicht en worden de alarmlichten inge-
schakeld. Als de wagen weer accelereert of wegrijdt, worden de alarmlichten auto-
matisch uitgeschakeld.
Rembekrachtiger
De rembekrachtiger verhoogt de druk die op het rempedaal wordt uitgeoefend. De
benodigde druk wordt alleen geleverd bij draaiende motor.
ATTENTIE!
De motor nooit afzetten voordat de wagen stilstaat.
De rembekrachtiger werkt alleen als de motor draait. Wanneer de motor is
afgezet, heeft u meer kracht nodig om te remmen. Omdat de wagen in een
dergelijke situatie bij het remmen anders reageert dan normaal, kan dit tot een
ongeval en ernstige verwondingen leiden.
Bij het stoppen of remmen met een wagen met benzinemotor en schakelbak
bij lage toerentallen het koppelingspedaal intrappen. Als dit wordt nagelaten,
kan dit een negatieve invloed op de rembekrachtiger hebben. U zult het rempe-
daal met meer kracht moeten intrappen dan u gewend bent - gevaar voor
ongevallen!
Antiblokkeersysteem (ABS)
Het ABS voorkomt het blokkeren van de wielen bij het remmen.
Algemeen
Het ABS levert een belangrijke bijdrage aan de actieve rijveiligheid. Ten opzichte
van wagens zonder ABS blijft de wagen bestuurbaar bij sterk afremmen op een
gladde weg, omdat de wielen niet blokkeren.
U mag er echter niet van uitgaan, dat door het ABS onder alle omstandigheden de
remweg korter wordt. De remweg kan bijvoorbeeld op grind of verse sneeuw, ook
als u voorzichtig en langzaam rijdt, iets langer worden.
Werking
Als één wiel een ten opzichte van de rijsnelheid een te lage rotatiesnelheid bereikt
en neigt te blokkeren, wordt de remdruk voor dit wiel verlaagd. Dit regelproces is
duidelijk merkbaar aan de pulserende beweging van het rempedaal in combinatie
met geluid. Hierdoor wordt u als bestuurder erop geattendeerd, dat de wielen
neigen te blokkeren (ABS-regelgebied). Om een optimale regeling van het ABS in dit
rembereik te waarborgen, moet het rempedaal ingetrapt blijven. In geen geval
pompend remmen!
Bij het bereiken van een snelheid van circa 20 km/h wordt een automatische
controle uitgevoerd, waarbij circa 1 seconde een pompgeluid hoorbaar kan zijn.
ATTENTIE!
Ook het ABS kan de natuurkundige wetten niet overwinnen. Houd hier reke-
ning mee, vooral op een glad of nat wegdek. Als het ABS in het regelgebied
komt, moet de snelheid direct worden aangepast aan de staat van het wegdek
en de verkeerssituatie. Het hogere veiligheidspotentieel door het ABS mag geen
aanleiding zijn tot het nemen van veiligheidsrisico's - gevaar voor ongevallen!
In geval van een storing van het ABS blijft alleen het normale remsysteem
functioneren. Direct een specialist opzoeken en uw rijstijl overeenkomstig de
beschadiging van het ABS aanpassen, omdat u niet op de hoogte bent van de
exacte omvang van de schade en de beperking van de remwerking.
Aanwijzing
Als een storing in het ABS optreedt, wordt dit door een controlelampje aange-
geven
bladzijde 30.
Veranderingen aan de wagen (bijvoorbeeld aan de motor, aan de remmen, aan
het onderstel of een andere band-velgcombinatie) kunnen de werking van het ABS
beïnvloeden bladzijde 172, ’Accessoires, wijzigingen en vervanging van
onderdelen’.
Remassistent
De remassistent vergroot de remkracht bij sterk afremmen (bijvoorbeeld in gevaar-
lijke situaties) en maakt een snelle opbouw van de benodigde druk in het remsy-
steem mogelijk.
De meeste bestuurders zullen in een gevaarlijke situatie op tijd remmen, maar
drukken het rempedaal niet krachtig genoeg in. Hierdoor kan de maximale remver-
traging niet worden bereikt, waardoor de wagen nog een extra afstand aflegt.
s9mk.4.book Page 134 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Intelligente techniek 135
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
De remassistent wordt geactiveerd door het zeer snel indrukken van het rempe-
daal. Hierdoor ontstaat een veel hogere remdruk dan bij normaal remmen. Daardoor
kan ook bij een naar verhouding geringe weerstand van het rempedaal binnen de
kortste tijd voldoende druk in het remsysteem worden opgebouwd, die nodig is om
de wagen maximaal af te remmen. Om de kortst mogelijke remweg te bereiken,
moet het rempedaal verder krachtig worden ingedrukt.
De remassistent helpt u in noodsituaties, doordat de drukopbouw in het remsy-
steem sneller wordt uitgevoerd. Dit systeem benut alle voordelen van het ABS. Na
het loslaten van het rempedaal wordt de werking van de remassistent automatisch
uitgeschakeld en werkt het remsysteem weer op de gebruikelijke wijze.
De remassistent is onderdeel van het ESP. Bij een storing van het ESP valt ook de
remassistent uit. Meer informatie over het ESP bladzijde 132.
ATTENTIE!
Ook de remassistent kan, wat betreft de remweg, de natuurkundige wetten
niet overwinnen.
De rijstijl aanpassen aan de staat van het wegdek en de verkeerssituatie.
Het hogere veiligheidspotentieel dat de remassistent biedt, mag geen
aanleiding zijn tot het nemen van grotere veiligheidsrisico's.
Bergwegrijhulp
De bergwegrijhulp vergemakkelijkt het wegrijden op hellingen. Het systeem verge-
makkelijkt het wegrijden, doordat het de door de bediening van het rempedaal
gegenereerde remdruk nog circa twee seconden na het loslaten van het rempedaal
vasthoudt. De bestuurder kan dus de voet van het rempedaal naar het gaspedaal
verplaatsen en op de helling wegrijden, zonder de handrem te hoeven bedienen. De
remdruk daalt geleidelijk, hoe meer gas er wordt gegeven. Als de wagen niet binnen
twee seconden wegrijdt, begint deze terug te rollen.
De bergwegrijhulp is actief vanaf een helling van 3 %, als het bestuurdersportier
gesloten is. Dit systeem is alleen actief bij het vooruit of achteruit wegrijden op een
helling. Het werkt niet bij het bergaf rijden.
Elektrohydraulische stuurbekrachtiging
Door de stuurbekrachtiging is voor het sturen minder kracht nodig.
De stuurkarakteristiek kan door een specialist worden gewijzigd.
Als het stuurwiel volledig wordt verdraaid, wordt het stuurbekrachtigingssysteem
zeer zwaar belast. Bij het volledig verdraaien van het stuurwiel zijn geluiden hoor-
baar.
Bij het uitvallen van de stuurbekrachtiging of als de motor niet draait (afslepen),
blijft de wagen volledig bestuurbaar. Voor het sturen moet echter meer kracht
worden uitgeoefend.
Als de accu ontladen is en de motor met startkabels moet worden gestart, is het
mogelijk dat de hydraulische pomp van de stuurbekrachtiging in verband met een
te lage boordnetspanning niet inschakelt. Deze toestand wordt door het branden
van het controlelampje aangegeven.
De stuurbekrachtiging werkt weer als de accu door het draaien van de motor weer
tot een bepaalde waarde is opgeladen . De stuurbekrachtiging werkt ook weer als
de motor met de eigen accu kan worden gestart.
Bij een storing van de stuurbekrachtiging gaat in het instrumentenpaneel het
controlelampje
branden bladzijde 25.
ATTENTIE!
Als de stuurbekrachtiging defect is, neem dan contact op met een specialist.
Voorzichtig!
Het stuurwiel bij draaiende motor niet langer dan 15 seconden in de uiterste stand
draaien - gevaar voor beschadiging van de stuurbekrachtiging!
Bandenspanningscontrole
Afb. 127 Toets voor het instellen van de
bandenspanningswaarde
s9mk.4.book Page 135 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Intelligente techniek136
De bandenspanningscontrole vergelijkt met behulp van de ABS-sensoren het
toerental en daarmee de afrolomtrek van de afzonderlijke wielen. Bij een verande-
ring van de afrolomtrek van een wiel gaat het controlelampje
in het instrumen-
tenpaneel bladzijde 29 branden en klinkt er een akoestisch signaal. De afrolom-
trek van een band kan veranderen, als:
de bandenspanning te laag is,
de structuur van de band beschadigd is,
de wagen eenzijdig beladen is,
de wielen van één as zwaarder zijn belast (bijvoorbeeld bij het rijden met een
aanhangwagen of bij bergop of bergaf rijden),
sneeuwkettingen zijn gemonteerd,
het noodwiel is gemonteerd,
een wiel per as is vervangen.
Basisinstelling van het systeem
Na een verandering van de bandenspanningen, na het vervangen van een of meer-
dere wielen, een positieverandering van een wiel op de wagen (bijvoorbeeld omwis-
selen van de wielen tussen de assen) of als het controlelampje tijdens het rijden
gaat branden, moet als volgt een basisinstelling van het systeem worden uitge-
voerd.
Alle banden oppompen tot de voorgeschreven spanning bladzijde 167.
Het contact inschakelen.
Toets bladzijde 135, afb. 127 langer dan 2 seconden indrukken. Tijdens
het indrukken van de toets brandt het controlelampje
. Tegelijkertijd wordt het
geheugen van het systeem gewist en wordt de nieuwe kalibratie gestart, wat wordt
bevestigd met een akoestisch signaal en daaropvolgend het doven van het contro-
lelampje
.
Als het controlelampje na de basisinstelling niet dooft, is er een storing in het
systeem aanwezig. Ga naar de dichtstbijzijnde specialist.
Controlelampje
brandt
Als de bandenspanning van ten minste een wiel aanzienlijk lager is dan de opge-
slagen basiswaarde, brandt het controlelampje
.
Controlelampje
knippert
Als het controlelampje knippert, is er sprake van een systeemstoring. Ga naar de
dichtstbijzijnde specialist.
ATTENTIE!
Als het controlelampje gaat branden, moet direct de snelheid worden
verlaagd en heftige stuur- en remmanoeuvres worden vermeden. Bij de eerst-
volgende gelegenheid direct stoppen en de banden en bandenspanningen
controleren.
De bestuurder is verantwoordelijk voor de juiste bandenspanning. Daarom
moet de bandenspanning regelmatig worden gecontroleerd.
Onder bepaalde omstandigheden (bijvoorbeeld bij een sportieve rijstijl en op
gladde of onverharde wegen) kan het controlelampje
vertraagd of helemaal
niet gaan branden.
De bestuurder blijft ondanks de bandenspanningscontrole echter te allen
tijde zelf verantwoordelijk voor de bandenspanning.
Aanwijzing
De bandenspanningscontrole:
vervangt de regelmatige bandenspanningscontrole niet, omdat het systeem
een gelijkmatig drukverlies niet kan herkennen,
kan bij een zeer snel teruglopende bandenspanning niet waarschuwen, bijvoor-
beeld bij een klapband. In zo'n geval proberen de wagen voorzichtig zonder heftige
stuurbewegingen en zonder al te sterk afremmen tot stilstand brengen.
Om een correcte werking van het bandenspanningscontrolesysteem te waar-
borgen, moet elke 10.000 km of 1x per jaar de basisafstelling opnieuw worden
uitgevoerd.
s9mk.4.book Page 136 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Intelligente techniek 137
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Roetfilter (dieselmotor)
In het roetfilter worden de roetdeeltjes die ontstaan bij de verbran-
ding van dieselbrandstof verzameld en verbrand.
Of uw wagen met een roetfilter is uitgerust, herkent u aan de code 7GG, 7MB of 7MG
op de sticker met wagengegevens, zie afb. 128. De sticker met wagengegevens
bevindt zich op de bodem van de bagageruimte en is ook in het Serviceplan geplakt.
Het roetfilter filtert de roetdeeltjes bijna volledig uit het uitlaatgas. Het roet verza-
melt zich in het roetfilter en wordt hier regelmatig verbrand Om dit proces te onder-
steunen, adviseren wij u om continu stadsverkeer te vermijden.
Een verstopt roetfilter of een storing hiervan wordt door het controlelampje
aangegeven bladzijde 32, ’Roetfilter (dieselmotor)’.
ATTENTIE!
Het roetfilter bereikt zeer hoge temperaturen. Daarom niet parkeren op
plaatsen waar het zeer hete filter rechtstreeks met droog gras of ander brand-
baar materiaal in contact kan komen - brandgevaar!
Nooit een bodembeschermlaag of corrosiewerend middel op uitlaten, kata-
lysatoren, roetfilters of hitteschilden aanbrengen. Als de motor zijn bedrijfstem-
peratuur heeft bereikt, kunnen deze middelen vlam kunnen vatten - brandge-
vaar.
Aanwijzing
Door het gebruik van dieselbrandstof met een hoog zwavelgehalte kan de levens-
duur van het roetfilter aanzienlijk worden bekort. Een specialist kan u vertellen in
welke landen dieselbrandstof met een hoog zwavelgehalte wordt gebruikt.
Afb. 128 Sticker met wagengegevens
s9mk.4.book Page 137 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden en milieu138
Rijden en milieu
De eerste 1.500 kilometer - en daarna
Nieuwe motor
Gedurende de eerste 1.500 kilometer moet de motor worden inge-
reden.
Tot 1.000 kilometer
– In elke versnelling niet sneller dan met 3/4 van de topsnelheid voor de betref-
fende versnelling rijden, dus tot hooguit 3/4 van het maximum toelaatbare
motortoerental.
– Geen volgas geven.
– Hoge motortoerentallen vermijden.
– Niet met een aanhangwagen rijden.
Van 1.000 tot 1.500 kilometer
– In elke versnelling mogen de rijprestaties geleidelijk worden opgevoerd tot de
topsnelheid voor de betreffende versnelling, dus tot het maximum toelaatbare
motortoerental.
Tijdens de eerste bedrijfsuren heeft de motor een hogere inwendige wrijving dan
later, wanneer alle bewegende delen op elkaar zijn aangepast. De rijstijl gedurende
de eerste 1.500 kilometer is bepalend voor het resultaat van dit inloopproces.
Ook na de inrijperiode moet nooit met onnodig hoge motortoerentallen worden
gereden. Het maximum toelaatbare motortoerental wordt aangegeven door het
begin van het rode gebied op de schaal van de toerenteller. Bij wagens met scha-
kelbak moet uiterlijk bij het bereiken van het rode bereik naar de volgende versnel-
ling worden opgeschakeld. Buitengewoon hoge motortoerentallen bij het accele-
reren (gas geven) worden automatisch begrensd, maar de motor is niet tegen te
hoge toerentallen beveiligd die het gevolg zijn van verkeerd terugschakelen, waar-
door het motortoerental plotseling boven het toegestane maximumtoerental kan
komen en de motor kan worden beschadigd.
Voor wagens met schakelbak geldt echter ook: rijd niet met een te laag toerental.
Terugschakelen als de motor niet meer regelmatig draait.
Voorzichtig!
Alle snelheids- en toerentalvermeldingen gelden alleen als de motor op bedrijfs-
temperatuur is. Een koude motor nooit met hoge toerentallen laten draaien - niet
als de wagen stilstaat en ook niet bij het rijden in de verschillende versnellingen.
Milieu
Niet met onnodig hoge motortoerentallen rijden - vroeg opschakelen bespaart
brandstof, vermindert het motorgeluid en spaart het milieu.
Nieuwe banden
Nieuwe banden moeten worden ’ingereden’, want in het begin hebben ze nog geen
optimale grip. Hier moet u gedurende de eerste 500 km alert op zijn en dus
bijzonder voorzichtig rijden.
Nieuwe remblokken
Houd er rekening mee dat nieuwe remblokken tot circa 200 km nog niet hun volle-
dige remwerking hebben bereikt Nieuwe remblokken moeten eerst ’inremmen’,
voordat ze de optimale wrijvingskracht bieden. De iets lagere remkracht kunt u
compenseren door het rempedaal steviger in te trappen.
Deze aanwijzing heeft ook betrekking op remblokken die eventueel later worden
vervangen.
Tijdens de inrijperiode moet extreme belasting van de remmen worden vermeden.
Hieronder valt bijvoorbeeld hard remmen, met name vanuit zeer hoge snelheden,
evenals rijden door een dal.
Katalysator
Een correcte werking van het uitlaatgasreinigingssysteem (kataly-
sator) is van doorslaggevend belang voor het op milieubewuste
wijze gebruik maken van de wagen.
De volgende aanwijzingen in acht nemen:
s9mk.4.book Page 138 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden en milieu 139
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
– Bij wagens met benzinemotor alleen loodvrije benzine tanken bladzijde 153,
’Loodvrije benzine’.
– De tank nooit volledig leegrijden.
– Tijdens het rijden niet het contact uitschakelen.
– Niet te veel motorolie toevoegen bladzijde 158, ’Motorolie bijvullen’.
Als de wagen in een land wordt gebruikt waar geen loodvrije benzine verkrijgbaar
is, moet u later bij gebruik in een land waar katalysatoren verplicht zijn de kataly-
sator laten vervangen.
ATTENTIE!
Vanwege de hoge temperaturen die bij de katalysator kunnen optreden,
moet de wagen zodanig worden geparkeerd dat de katalysator niet met licht
ontvlambaar materiaal onder de wagen in aanraking komt - brandgevaar!
Nooit een bodembeschermlaag of corrosiewerend middel op uitlaten, kata-
lysatoren of hitteschilden aanbrengen. Tijdens het rijden zouden deze middelen
vlam kunnen vatten - brandgevaar!
Voorzichtig!
Bij wagens met katalysator mag de brandstoftank nooit volledig leeg worden
gereden . De onregelmatige brandstofvoorziening kan tot overslaan van de ontste-
king leiden. Onverbrande brandstof kan in het uitlaatsysteem komen en de kataly-
sator beschadigen.
Slechts één keer tanken van loodhoudende benzine leidt al tot ernstige bescha-
diging van de katalysator.
Indien u tijdens het rijden overslaan van de ontsteking, vermogensverlies of niet
mooi rond draaien van de motor constateert, de snelheid direct verlagen en de
wagen door de dichtstbijzijnde specialist laten controleren. De beschreven symp-
tomen kunnen worden veroorzaakt door een storing van het ontstekingssysteem.
Onverbrande brandstof kan in het uitlaatsysteem komen en de katalysator bescha-
digen.
Milieu
Ook bij een goed werkend uitlaatsysteem kan bij bepaalde bedrijfstoestanden van
de motor een zwavelachtige uitlaatgaslucht ontstaan. Dit hangt af van het zwavel-
gehalte van de brandstof. Vaak is het voldoende om loodvrije benzine van een
andere maatschappij of bij een ander tankstation te tanken.
Economisch en milieubewust rijden
Algemeen
De persoonlijke rijstijl is een belangrijke factor.
Het brandstofverbruik, de belasting van het milieu en de slijtage van motor,
remmen en banden hangen voornamelijk van drie factoren af:
persoonlijke rijstijl;
gebruiksomstandigheden;
technische voorzieningen.
Door een anticiperende en zuinige rijstijl kan het brandstofverbruik gemakkelijk
met 10-15 procent worden gereduceerd. Dit hoofdstuk kan u met enkele tips helpen
om het milieu en tegelijkertijd uw portemonnee minder te belasten.
Vanzelfsprekend wordt het brandstofverbruik ook beïnvloed door elementen
waarop de bestuurder geen invloed heeft. Het is bijvoorbeeld normaal dat het
verbruik toeneemt in de winter of onder zware omstandigheden, bij een slechte
staat van het wegdek, het rijden met een aanhangwagen, enzovoorts.
De wagen beschikt af fabriek over de technische voorzieningen voor een zuinig en
economisch gebruik. Bijzondere nadruk is gelegd op een zo gering mogelijke belas-
ting van het milieu. Om te zorgen dat deze eigenschappen ook zo goed mogelijk
worden benut en in de praktijk worden gebracht, moeten de volgende aanwijzingen
in dit hoofdstuk in acht worden genomen.
Bij het accelereren moet het optimale motortoerental worden aangehouden om
een hoog brandstofverbruik en resonantieverschijnselen van de wagen te
vermijden.
Anticiperend rijden
Bij het accelereren verbruikt een wagen de meeste brandstof.
Onnodig accelereren en remmen vermijden. Als u anticiperend rijdt, hoeft u minder
te remmen en dientengevolge ook minder te accelereren. De wagen laten uitrollen
wanneer dit mogelijk is, bijvoorbeeld wanneer u ziet dat het volgende verkeerslicht
op rood staat.
s9mk.4.book Page 139 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden en milieu140
Energiebesparend schakelen
Vroeg opschakelen bespaart brandstof.
Schakelbak
– Niet meer dan ongeveer een wagenlengte in de eerste versnelling rijden.
– Naar de eerstvolgende hogere versnelling opschakelen bij een toerental van
circa 2.000 tot 2.500/min.
Een effectieve manier om brandstof te beparen is vroeg opschakelen. Wie te ver in
de versnellingen doortrekt, verbruikt onnodig brandstof. Om brandstofbesparend
te schakelen, bladzijde 18, ’Schakeladvies’ aanhouden.
Automatische versnellingsbak
– Het gaspedaal langzaam intrappen. Het gaspedaal echter niet tot de kick-
downstand intrappen.
Als het gaspedaal bij de automatische versnellingsbak slechts langzaam wordt
ingetrapt, wordt automatisch een economisch programma geselecteerd. Door
vroeg op en terug te schakelen wordt het brandstofverbruik laag gehouden.
Algemeen
De afb. 129 toont de verhouding tussen het brandstofverbruik en de snelheid in
de betreffende versnellingen. Het verbruik is het hoogst in de 1e versnelling en het
laagst in de 5e resp. 6e versnelling.
Aanwijzing
Houd eveneens rekening met de informatie op de multifunctie-indicatie
bladzijde 18.
Volgas vermijden
Langzamer rijden om brandstof te sparen.
Door met beleid gas te geven wordt niet alleen het brandstofverbruik aanzienlijk
verminderd, maar worden ook de belasting van het milieu en de slijtage van uw
wagen positief beïnvloed.
Indien mogelijk nooit uw wagen op topsnelheid rijden. Brandstofverbruik, uitstoot
van schadelijke stoffen en rijgeluid nemen bij hoge snelheden onevenredig sterk
toe.
De afb. 130 toont de verhouding tussen het brandstofverbruik en de snelheid.
Als u de rijsnelheid van uw wagen beperkt tot driekwart van de mogelijke topsnel-
heid, daalt het brandstofverbruik met de helft.
Stationair draaien verminderen
Ook stationair draaien van de motor kost brandstof.
In files, bij overwegbomen en verkeerslichten met een lange roodfase is het zinvol
om de motor af te zetten. Al na 30 - 40 seconden is de brandstofbesparing met
afgezette motor groter dan de hoeveelheid brandstof die nodig is om de motor
opnieuw te starten.
Bij stationair toerental duurt het zeer lang voordat de motor op bedrijfstemperatuur
is. Tijdens de warmdraaifase zijn de slijtage en de uitstoot van schadelijke stoffen
ook nog eens bijzonder hoog. Daarom direct na het starten van de motor wegrijden.
Hierbij echter hoge toerentallen vermijden.
Afb. 129 Brandstofverbruik in l/100 km
en snelheid in km/h
Afb. 130 Brandstofverbruik in l/100 km
en snelheid in km/h
s9mk.4.book Page 140 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden en milieu 141
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Regelmatig onderhoud
Een slecht afgestelde motor verbruikt onnodig veel brandstof.
Door regelmatig onderhoud bij een specialist kan al voor het rijden aan een voor-
waarde voor zuinig rijden worden voldaan. De onderhoudstoestand van uw wagen
heeft niet alleen invloed op de verkeersveiligheid en waardevastheid, maar ook op
het brandstofverbruik.
Bij een slecht afgestelde motor kan het brandstofverbruik tot wel 10 % hoger zijn
dan normaal!
De reguliere onderhoudswerkzaamheden moeten exact volgens het Serviceplan
worden uitgevoerd door een specialist.
Ook het oliepeil controleren na het tanken. Het olieverbruik is in hoge mate afhan-
kelijk van de belasting en het toerental van de motor. Afhankelijk van de rijstijl kan
het olieverbruik maximaal 0,5 l/1.000 km bedragen.
Het is normaal dat het olieverbruik van een nieuwe motor pas na een bepaalde tijd
zijn laagste waarde bereikt. Het olieverbruik van een nieuwe wagen kan daarom
pas na ongeveer 5.000 km goed worden beoordeeld.
Milieu
Door de toepassing van synthetische oliesoorten met lage viscositeit kan een
nog lager verbruik worden bereikt.
Om lekkages tijdig te herkennen, de grond onder de wagen regelmatig contro-
leren. Als daar vlekken van olie of andere bedrijfsvloeistoffen zichtbaar zijn, de
wagen door een specialist laten controleren.
Minder korte afstanden rijden
Korte afstanden kosten naar verhouding veel brandstof.
– Bij een koude motor afstanden van minder dan 4 km vermijden.
De motor en de katalysator moeten hun optimale bedrijfstemperatuur hebben
bereikt voor een effectieve reductie van het verbruik en de uitstoot van schadelijke
stoffen.
Het brandstofverbruik van een koude motor bedraagt direct het starten circa 15-
20 l/100 km. Na ongeveer een kilometer daalt het verbruik naar circa 10 l/100 km.
Pas na ongeveer 4 tot 10 kilometer is de motor op bedrijfstemperatuur (afhankelijk
van buitentemperatuur en motortype) en heeft het verbruik zich genormaliseerd.
Korte afstanden moeten daarom indien mogelijk worden vermeden.
Belangrijk hierbij is ook de omgevingstemperatuur. De afb. 131 toont het verschil
in brandstofverbruik voor dezelfde afstand, eenmaal bij +20 °C en eenmaal bij -
10 °C. Uw wagen heeft in de winter een hoger brandstofverbruik dan in de zomer.
Bandenspanning controleren
De juiste bandenspanning bespaart brandstof.
Altijd op de juiste bandenspanning letten. Door een te lage bandenspanning neemt
de rolweerstand toe. Daardoor stijgt niet alleen het brandstofverbruik, ook de
bandenslijtage neemt toe en het rijgedrag van de wagen verslechtert.
De bandenspanning altijd controleren als de banden koud zijn.
Winterbanden niet het hele jaar door gebruiken, want dat kost tot wel 10 % meer
brandstof. Bovendien produceren ze meer afrolgeluid.
Geen onnodige ballast
Het vervoer van ballast kost brandstof.
Omdat elke kilogram extra gewicht het brandstofverbruik verhoogt, is het zinvol
een kijkje in de bagageruimte te nemen en onnodige ballast te verwijderen.
Met name in stadsverkeer, waar vaak moet worden geaccelereerd, beïnvloedt het
gewicht van de wagen het brandstofverbruik aanzienlijk. Als vuistregel geldt dat
per 100 kg extra gewicht het verbruik met circa 1 l/100 km toeneemt.
Vaak blijft ook een dakdragersysteem gemakshalve gemonteerd, zelfs als dit niet
meer nodig is. Door de hogere luchtweerstand verbruikt de wagen met een onbe-
laden dakdragersysteem bij een snelheid van 100 - 120 km/h circa 10 % meer brand-
stof dan normaal.
Afb. 131 Brandstofverbruik in l/100 km
bij verschillende temperaturen
s9mk.4.book Page 141 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden en milieu142
Stroom besparen
Het opwekken van stroom kost brandstof.
– Elektrische verbruikers die niet meer nodig zijn, altijd uitschakelen.
Met behulp van de dynamo wordt bij draaiende motor stroom opgewekt en aan het
boordnet geleverd. Hoe meer elektrische verbruikers in het boordnet ingeschakeld
zijn, hoe meer brandstof er nodig is voor het aandrijven van de dynamo.
Schriftelijke controle van het brandstofverbruik
Wie zijn brandstofverbruik wil controleren, doet er goed aan een rittenboek bij te
houden. Het extra werk is relatief gering, maar beslist de moeite waard. U kunt
veranderingen (positief en negatief) vroegtijdig vaststellen en, indien noodzakelijk,
iets daartegen ondernemen.
Als u een te hoog verbruik constateert, dient u te bepalen hoe, waar en onder welke
omstandigheden u met de laatste tandvulling hebt gereden.
Milieuvriendelijkheid
Bij de constructie, materiaalkeuze en productie van uw nieuwe Škoda speelt milieu-
bescherming een doorslaggevende rol. Hierbij krijgen onder andere de volgende
punten bijzondere aandacht:
Constructieve maatregelen
Demontagevriendelijke uitvoering van de verbindingen.
Eenvoudige demontage door modulaire constructie.
Verbeterde homogeniteit van de materialen.
Codering van alle kunststof delen volgens VDA-aanbeveling 260.
Verlaging van brandstofverbruik en CO
2
-uitstoot.
Minimalisering van brandstoflekkage bij een ongeval.
Vermindering van het verbruik.
Materiaalkeuze
Zeer verregaand gebruik van recycleerbare materialen.
Airconditioning met CFK-vrij koelmedium.
Geen cadmium.
Geen asbest.
Vermindering van het ’uitdampen’ van kunststoffen.
Productie
Oplosmiddelvrije conservering van de holle ruimtes.
Oplosmiddelvrije conservering bij het vervoer van de fabrikant naar de klant.
Gebruik van oplosmiddelvrije lijmsoorten.
Geen gebruik van CFK bij de productie.
Geen gebruik van kwik.
Gebruik van watergedragen lakken.
Terugname en recycling van autowrakken
Škoda Auto voldoet aan de eisen voor het merk en zijn producten op het gebied van
bescherming van milieu en hulpbronnen. Alle nieuwe Škoda-wagens zijn voor 95 %
recycleerbaar en kunnen altijd
10)
worden teruggegeven. In veel landen staat een
netwerk van verzamelpunten en demontagebedrijven ter beschikking om uw
wagen terug te nemen. Na de teruggave ontvangt u een bevestiging die een milieu-
verantwoorde recycling van de afgedankte wagen waarborgt.
Aanwijzing voor wagens met bijzondere aanbouw- en opbouwdelen
Technische documentatie over uitgevoerde wijzigingen dient te worden bewaard
door de eigenaar van de wagen om deze later te kunnen overhandigen aan het
demontagebedrijf. Op deze manier wordt een milieuverantwoorde recycling
gewaarborgd.
Aanwijzing
Meer informatie over terugname en recycling van afgedankte wagens krijgt u bij
een geautoriseerde Škoda Servicepartner.
Rijden in het buitenland
Algemeen
In het buitenland kunnen de omstandigheden afwijkend zijn.
In sommige landen is het ook mogelijk dat het Škoda Servicepartnernetwerk slechts
beperkt of niet aanwezig is. In een dergelijke situatie kan het verkrijgen van
bepaalde onderdelen gecompliceerd zijn en kan het personeel van de betreffende
specialist reparatiewerkzaamheden slechts tot op zekere hoogte uitvoeren. Škoda
10)
Onder voorbehoud dat aan de nationale wettelijke bepalingen wordt voldaan.
s9mk.4.book Page 142 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden en milieu 143
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Auto in de Tsjechische Republiek en de betreffende importeurs verschaffen u graag
informatie over de technische voorbereidingen voor uw wagen, over de noodzake-
lijke onderhoudswerkzaamheden en over de reparatiemogelijkheden.
Loodvrije benzine
Bij wagens met benzinemotor mag alleen loodvrije benzine worden getankt
bladzijde 138. Informatie over het tankstationnetwerk voor loodvrije benzine
wordt bijvoorbeeld aangeboden door automobielclubs.
Koplampen
Het dimlicht van de koplampen is asymmetrisch afgesteld. Dit zorgt voor een betere
verlichting van de weghelft waarop u rijdt. Wanneer u in het buitenland aan de
andere kant van de weg rijdt, wordt het tegemoetkomende verkeer verblind.
Halogeenprojectorkoplampen
Voor de aanpassing van de koplampen (geldt alleen voor wagens die voor het rijden
bij rechtsrijdend én linksrijdend verkeer geconstrueerd zijn) moet bij een specialist
een afdekking worden omgezet.
Halogeenprojectorkoplampen met bochtenverlichtingsfunctie
Koplampafstelling bladzijde 45.
Halogeenkoplampen
Om verblinding van tegenliggers te voorkomen, moeten bij halogeenkoplampen
bepaalde delen van de koplamp worden afgeplakt.
Koplampstickers zijn beschikbaar uit het aanbod aan Škoda originele onderdelen.
Aanwijzing
Meer informatie over het afplakken resp. aanpassen van de koplampen krijgt u bij
de specialist.
Schade aan de wagen voorkomen
Op slechte straten en wegen evenals bij het oprijden van stoepranden, steile
opritten enz. moet erop worden gelet dat laagliggende delen van de wagen, zoals
spoiler en uitlaat, niet de grond raken en daardoor worden beschadigd.
Dit geldt in het bijzonder voor wagens met verlaagd onderstel (sportonderstel) en
bij volle belading van de wagen.
Rijden over ondergelopen wegen
Om beschadigingen aan de wagen bij het doorkruisen van bijvoorbeeld over-
stroomde wegen te voorkomen, op het volgende letten:
Vóór het rijden door water de diepte van het water vaststellen. Het water mag
maximaal tot aan de dorpelrand van de wagen komen afb. 132.
Maximaal stapvoets rijden. Als sneller wordt gereden kan zich een boeggolf voor
de wagen vormen, waardoor water het luchtinlaatsysteem van de motor of andere
delen van de wagen kan binnendringen.
Nooit in het water blijven stilstaan, nooit achteruitrijden en ook de motor niet
afzetten.
ATTENTIE!
Het rijden door water, modder, natte sneeuw en dergelijke kan de remwer-
king verminderen en kan de remweg verlengen - gevaar voor ongevallen!
Vermijd onmiddellijk na het rijden door water plotselinge en sterke remma-
noeuvres.
Na het rijden door water moeten de remmen door interval-remmen zo snel
mogelijk gereinigd en gedroogd worden. Rem de remschijven alleen schoon en
droog als de verkeerssituatie dit toelaat. Andere verkeersdeelnemers mogen
niet in gevaar worden gebracht.
Afb. 132 Door water rijden
s9mk.4.book Page 143 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden en milieu144
Voorzichtig!
Bij het rijden door water kunnen onderdelen van de auto zoals de motor, de
versnellingsbak, de katalysator, het onderstel of de elektronica zwaar beschadigd
worden.
Tegenliggers zorgen voor golven, die de toelaatbare waterhoogte voor uw
wagen kunnen overschrijden.
Onder water kunnen gaten, modder of stenen verborgen zitten die het rijden
door water kunnen bemoeilijken of verhinderen.
Niet door zout water rijden. Het zout kan corrosie veroorzaken. Alle wagendelen
die met zout water in contact gekomen zijn onmiddellijk met zoet water afspoelen.
Aanwijzing
Als u door water gereden bent de wagen door een specialist laten nakijken.
s9mk.4.book Page 144 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden met een aanhangwagen 145
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Rijden met een aanhangwagen
Aanhangwagengebruik
Technische voorwaarden
Uw wagen is hoofdzakelijk bedoeld voor het transport van personen en bagage. Bij
de juiste technische uitrusting kan de wagen ook gebruikt worden voor het trekken
van een aanhangwagen.
Als uw wagen al af fabriek met een trekhaak uitgerust is of met een trekhaak uit
het originele Škoda accessoireprogramma, voldoet deze aan alle technische en
wettelijke eisen.
De elektrische verbinding tussen trekkende wagen en aanhangwagen geschiedt
via een 13-polig aanhangwagenstopcontact. Als de betreffende aanhangwagen
over een 7-polige stekker beschikt, kunt u een overeenkomstige adapter uit het
originele Škoda accessoireprogramma gebruiken.
Het naderhand inbouwen van een trekhaak moet volgens de voorschriften van de
trekhaakfabrikant gebeuren.
Meer informatie over het naderhand monteren van een trekhaak en eventueel
noodzakelijke veranderingen aan het koelsysteem krijgt u bij een geautoriseerde
Škoda Servicepartner.
ATTENTIE!
Wij adviseren u de trekhaak uit het originele Škoda accessoireprogramma door
een geautoriseerde Škoda Servicepartner te laten inbouwen. Alle relevante
gegevens over het naderhand inbouwen zijn bij de Servicepartner bekend. Bij
ondeskundige montage bestaat gevaar voor ongevallen!
Aanwijzingen voor het gebruik
Aanhangwagengewicht
Het toelaatbare aanhangwagengewicht mag in geen geval worden overschreden.
Als u het toelaatbare aanhangwagengewicht niet volledig gebruikt, kunt u over-
eenkomstig steilere hellingen nemen.
De vermelde aanhangwagengewichten gelden alleen voor hoogten tot 1.000 m
boven zeeniveau (NAP). Aangezien het motorvermogen bij toenemende hoogte
door de afnemende luchtdichtheid daalt en daardoor ook het klimvermogen
vermindert, moet het toelaatbare gewicht van de combinatie vanaf de hierboven
vermelde hoogte per 1.000 m hoogtetoename telkens met 10 % worden vermin-
derd. Het treingewicht is het gewicht van de (beladen) wagen en de (beladen)
aanhangwagen bij elkaar. Bij het rijden in hooggelegen gebieden moet met het
bovengenoemde rekening worden gehouden.
De gegevens over het aanhangwagengewicht en de kogeldruk op het typeplaatje
van de trekhaak zijn slechts testwaarden. De wagenspecifieke waarden, die vaak
onder deze waarden liggen, zijn in de wagenpapieren opgenomen.
Verdelen van de lading
Belading in de aanhangwagen zo verdelen, dat zware voorwerpen zo dicht mogelijk
bij de as liggen. De voorwerpen vastzetten, zodat deze niet kunnen verschuiven.
Bandenspanningswaarden
De bandenspanning van uw wagen aanpassen voor de ’volledige belasting’
bladzijde 167. De bandenspanning van de aanhangwagen kiezen volgens de
aanbevelingen van de aanhangerfabrikant.
Buitenspiegels
Als u het verkeer achter de aanhangwagen niet met de gewone buitenspiegels kunt
overzien, moet u extra buitenspiegels laten plaatsen. Beide buitenspiegels moeten
aan inklapbare uitstekende delen zijn bevestigd. De buitenspiegels zo instellen, dat
u goed zicht naar achteren heeft.
Koplampen
Voordat u gaat rijden met een aangekoppelde aanhangwagen ook de afstelling van
de koplampen controleren. Zo nodig de instelling veranderen met behulp van de
lichtbundelhoogteverstelling bladzijde 47.
Afneembare kogelkop
De kogelkop kan bij auto's met een trekhaak worden verwijderd en is bovendien
leverbaar als origineel Škoda accessoire. Deze bevindt zich samen met een afzon-
derlijke montagehandleiding in de reservewielkuip in de bagageruimte van de
wagen.
Aanwijzing
Als u vaak met een aanhangwagen rijdt, adviseren wij een extra controle van uw
wagen tussen de onderhoudsbeurten in.
s9mk.4.book Page 145 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Rijden met een aanhangwagen146
Bij het aan- en loskoppelen van de aanhangwagen moet de handrem van de
trekkende wagen aangetrokken zijn.
Aanwijzingen voor het rijden
– Indien mogelijk niet met een lege wagen en een beladen aanhangwagen rijden.
– Niet op de grens van de wettelijke maximumsnelheden rijden. Dit geldt vooral
voor het rijden op hellingen.
– Op tijd remmen.
– Bij hoge buitentemperaturen op de koelvloeistoftemperatuurmeter letten.
Gewichtsverdeling
Bij een lege wagen en een beladen aanhangwagen is de gewichtsverdeling zeer
ongunstig. Als u toch met deze combinatie moet rijden, rijd dan bijzonder langzaam.
Rijsnelheid
Om veiligheidsredenen niet sneller rijden dan 80 km/h. Dat geldt ook voor landen
waar hogere snelheden zijn toegestaan.
Omdat bij toenemende snelheid de rijstabiliteit van de wagen met aanhangwagen
afneemt, moet onder ongunstige weg-, weers- en windomstandigheden, vooral bij
afdalingen, niet de wettelijk toegestane maximumsnelheid worden aangehouden.
In elk geval de snelheid direct verlagen, zodra u ook maar de minste slingerbewe-
ging van de aanhangwagen waarneemt. In geen geval proberen de wagen met
aanhangwagen weer ’recht te krijgen’ door te accelereren.
Op tijd remmen! Bij een aanhangwagen met oplooprem eerst zacht, daarna stevig
remmen. Zo voorkomt u remstoten door blokkerende wielen van de aanhang-
wagen. Voor afdalingen tijdig een lagere versnelling kiezen, zodat de motor als rem
kan fungeren.
Oververhitting van de motor
Wanneer bij hoge buitentemperaturen langdurig in een lage snelheid en met een
hoog motortoerental bergop moet worden gereden, moet de koelvloeistoftempe-
ratuurmeter goed in de gaten worden gehouden bladzijde 16.
Als de naald van de koelvloeistoftemperatuurmeter zich naar rechts resp. naar het
rode gedeelte van de meter beweegt, direct snelheid minderen. Als het controle-
lampje
in het instrumentenpaneel gaat knipperen, stoppen en de motor
afzetten. Enkele minuten wachten en het koelvloeistofpeil in het expansiereservoir
controleren bladzijde 160, ’Koelvloeistofpeil controleren’.
De volgende aanwijzingen in acht nemen bladzijde 28, ’Koelvloeistoftempera-
tuur/koelvloeistofpeil ’.
De koelvloeistoftemperatuur kan worden verlaagd door de verwarming in te scha-
kelen.
Het vergroten van de koelende werking van de koelluchtventilator is niet mogelijk
door terugschakelen of door verhogen van het motortoerental - het ventilatortoe-
rental is onafhankelijk van het motortoerental. Ook bij het rijden met een aanhang-
wagen moet daarom niet worden teruggeschakeld, zolang de motor een helling
haalt zonder al te groot snelheidsverlies.
s9mk.4.book Page 146 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verzorging en reiniging van de wagen 147
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Raadgevingen voor het gebruik
Verzorging en reiniging van de wagen
Algemeen
Verzorging is het behoud van de wagen.
Regelmatig en deskundig onderhoud is belangrijk voor het waardebehoud van de
wagen. Bovendien kan dit één van de voorwaarden zijn voor het behoud van
garantie-aanspraken bij eventuele corrosie- en lakschade aan de carrosserie.
Wij adviseren onderhoudsmiddelen uit het originele Škoda accessoireprogramma te
gebruiken, die bij geautoriseerde Škoda Servicepartners verkrijgbaar zijn. De
gebruiksvoorschriften op de verpakking in acht nemen.
ATTENTIE!
Bij verkeerde toepassing kunnen onderhoudsmiddelen schadelijk zijn voor
de gezondheid.
Onderhoudsmiddelen moeten dan ook veilig, buiten het bereik van kinderen
worden bewaard - kans op vergiftiging!
Milieu
Bij de aanschaf van onderhoudsmiddelen voor de wagen gaat de voorkeur uit
naar milieuvriendelijke producten.
Verpakkingen met resten van onderhoudsmiddelen horen niet bij het huisvuil.
Verzorging van de wagen, buitenzijde
Wagen wassen
Vaak wassen beschermt de wagen.
De beste bescherming van de wagen tegen schadelijke milieu-invloeden is de
wagen vaak te wassen en te conserveren. Hoe vaak uw wagen moet worden
gewassen, hangt van veel factoren af zoals:
gebruiksfrequentie,
parkeergelegenheid (garage, onder bomen enzovoort),
jaargetijde,
weersomstandigheden,
milieu-invloeden.
Hoe langer insectenresten, vogelpoep, hars van bomen, straat- en industriestof,
teer, roetdeeltjes, wegenzout en andere agressieve afzettingen op de lak blijven
zitten, des te schadelijker dit is. Hoge temperaturen, bijvoorbeeld door intensieve
zonnestraling, versterken de bijtende werking.
Zo kan het onder bepaalde omstandigheden noodzakelijk zijn de wagen wekelijks
te wassen. Het is echter ook mogelijk dat maandelijks wassen voldoende is als de
wagen van een goede waslaag is voorzien.
Aan het einde van een strooiperiode moet ook de onderzijde van de wagen beslist
grondig worden afgespoeld.
ATTENTIE!
Wassen van de wagen in de winter: Vocht en ijs in het remsysteem kunnen een
nadelig effect op de remwerking hebben - kans op ongevallen!
Automatische wasinstallaties
De lak van de wagen is zo sterk, dat de wagen normaliter zonder problemen in auto-
matische wasinstallaties kan worden gewassen. De feitelijke belasting van de lak is
sterk afhankelijk van de constructie van de wasinstallatie en de wasborstels, de
filtering van het water en het soort was- resp. onderhoudsmiddel. Als de lak er na
het wassen mat uitziet of zelfs krassen vertoont, kunt u de exploitant van de wasin-
stallatie hier op attenderen. Zo nodig een andere wasinstallatie kiezen.
Vóór het wassen van de wagen in een automatische wasstraat hoeven, behalve de
gebruikelijke voorzorgsmaatregelen (sluiten van de ruiten en het schuif-kanteldak
e.d.) geen verdere maatregelen te worden genomen.
Als uw wagen is voorzien van speciale aanbouwdelen - bijvoorbeeld. spoilers, impe-
riaal, autotelefoonantenne -, kunt u het beste vooraf contact opnemen met de
exploitant van de wasinstallatie.
s9mk.4.book Page 147 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verzorging en reiniging van de wagen148
Na een wasbeurt in een automatische wasinstallatie met aansluitende conserve-
ring moeten de rubbers van de ruitenwisserbladen worden ontvet.
Met de hand wassen
Bij het wassen met de hand eerst het vuil met voldoende water inweken en zo goed
mogelijk afspoelen.
Daarna de wagen met een zachte spons, een speciale washandschoen of een
wasborstel met lichte druk schoonmaken. Daarbij van boven naar beneden werken
- te beginnen met het dak. De lakoppervlakken van de wagen slechts met lichte
druk reinigen. Alleen bij hardnekkige vervuiling gebruikmaken van autoshampoo.
De spons of de washandschoen vaak uitspoelen.
Wielen, dorpels en dergelijke als laatste schoonmaken. Hiervoor een tweede spons
gebruiken.
De wagen na het wassen grondig afspoelen en drogen met een zeem.
ATTENTIE!
De wagen alleen wassen bij uitgeschakeld contact - gevaar voor ongevallen!
De handen en armen beschermen tegen delen met scherpe randen, wanneer
u bijvoorbeeld de onderkant of de binnenkant van de wielkasten schoonmaakt
- gevaar voor verwondingen.
Voorzichtig!
De wagen niet in de felle zon wassen - gevaar voor lakschade.
Als de wagen in de winter met een slang wordt afgespoten, mag de waterstraal
niet direct op de slotcilinders of op de naden van de portieren, de motorkap of de
achterklep worden gericht - gevaar voor bevriezen.
Op het lakoppervlak geen insectensponsjes, ruwe keukensponsjes e.d.
gebruiken - gevaar voor beschadiging van de lak.
Milieu
De wagen alleen wassen op speciaal daarvoor bedoelde wasplaatsen. Daar wordt
ervoor gezorgd dat eventueel met olie verontreinigd vuil water niet in de riolering
komt. In bepaalde gebieden is het wassen van wagens buiten zulke wasplaatsen
zelfs verboden.
Wassen met een hogedrukreiniger
Bij het wassen van de wagen met een hogedrukreiniger moeten beslist de bedie-
ningsaanwijzingen voor de hogedrukreiniger worden opgevolgd. Dat geldt vooral
voor de druk en de spuitafstand. Voldoende afstand houden tot zachte materialen,
zoals rubber slangen of isolatiemateriaal.
In geen geval roterende sproeikoppen of zogenaamde vuilfrezen gebruiken!
ATTENTIE!
Vooral banden mogen nooit met roterende sproeikoppen worden gereinigd.
Zelfs bij een relatief grote afstand en een zeer korte inwerktijd kan schade
optreden.
Voorzichtig!
De temperatuur van het water mag maximaal 60° C bedragen, omdat anders de
wagen kan worden beschadigd.
Conserveren
Een goede conservering beschermt de wagenlak uitgebreid tegen schadelijke
milieu-invloeden en lichte mechanische inwerkingen.
De wagen moet uiterlijk dan met een hoogwaardig conserveringsmiddel op basis
van vaste was worden behandeld, als op de schone lak geen waterdruppels meer
worden gevormd.
Er kan een nieuwe laag hoogwaardige harde was op de schone lak worden aange-
bracht als deze na het wassen goed droog is. Ook wanneer regelmatig wasconser-
veringsmiddelen worden toegepast, adviseren we de lak minstens tweemaal per
jaar met harde was te beschermen.
Voorzichtig!
Er mag nooit was op de ruiten terechtkomen.
Polijsten
Alleen als de lak van uw wagen dof is geworden en als u met conserveringsmid-
delen geen glans meer kunt verkrijgen, is polijsten nodig.
s9mk.4.book Page 148 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verzorging en reiniging van de wagen 149
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Als het gebruikte polijstmiddel geen conserverende bestanddelen bevat, moet de
lak hierna nog worden geconserveerd bladzijde 148, ’Conserveren’.
Voorzichtig!
Mat gelakte delen of kunststof delen mogen niet met polijstmiddelen of vaste
was worden behandeld.
De lak van de wagen niet in een stoffige omgeving polijsten, anders kan de lak
worden beschadigd.
Verchroomde delen
Reinig de verchroomde delen eerst met een vochtige doek en poets deze daarna
met een zachte droge doek weer glanzend. Als de verchroomde delen op deze
manier niet volledig schoon worden, hiervoor bedoelde onderhoudsmiddelen voor
chroom gebruiken.
Voorzichtig!
De verchroomde delen niet in een stoffige omgeving polijsten, anders kan de lak
worden beschadigd.
Lakbeschadigingen
Kleine lakbeschadigingen zoals krassen, schrammen of beschadigingen door steen-
slag direct met lak (Škoda lakstift) afdekken, voordat er zich roest kan vormen. Deze
werkzaamheden kunnen uiteraard ook door een geautoriseerde Škoda Service-
partner worden uitgevoerd.
Hiertoe kunnen de geautoriseerde Škoda Servicepartners de bij de kleur van uw
wagen passende lakstiften of spuitbussen leveren.
Het laknummer van de originele lak van uw wagen staat op de sticker met wagen-
gegevens bladzijde 198.
Als er toch corrosie is ontstaan, moet deze grondig worden verwijderd. Op deze
plekken een corrosiewerende grondlaag en daarna de lak aanbrengen. Deze werk-
zaamheden kunnen uiteraard ook door een geautoriseerde Škoda Servicepartner
worden uitgevoerd.
Kunststof delen
Kunststof delen aan de buitenzijde worden door normaal wassen gereinigd. Als dat
niet voldoende is, mogen kunststofdelen ook met speciale oplosmiddelvrije kunst-
stofreinigingsmiddelen worden behandeld. Onderhoudsmiddelen voor lak zijn niet
geschikt voor kunststof delen.
Voorzichtig!
Schoonmaakmiddelen met oplosmiddel tasten het materiaal aan en kunnen het
beschadigen.
Ruiten
Voor het verwijderen van sneeuw en ijs van de ruiten en spiegels alleen een kunst-
stof krabber gebruiken. Om daarbij beschadigingen aan het ruitoppervlak te voor-
komen, mag de ijskrabber niet heen-en-weer bewogen worden, maar slechts in één
richting over de ruit worden geschoven.
Resten van rubber, olie, vet, was of siliconen kunnen worden verwijderd met een
speciale ruitenreiniger resp. met een speciale siliconenverwijderaar.
De ruiten moeten ook regelmatig aan de binnenzijde worden gereinigd.
Voor het drogen van de ruiten na het wassen van de wagen niet de zeem gebruiken
die voor het drogen van de carrosserie is gebruikt. Resten van conserveringsmid-
delen op de zeem kunnen de ruiten vuil maken en het zicht verminderen.
Om beschadiging van de verwarmingsdraden van de achterruitverwarming te
voorkomen, mogen aan de binnenzijde geen stickers op de achterruit worden
geplakt.
Voorzichtig!
Nooit sneeuw of ijs van de ruiten en spiegels met warm of heet water verwij-
deren - gevaar voor scheurvorming in het glas!
Erop letten dat bij het verwijderen van sneeuw en ijs van ruiten en spiegel-
glazen niet de lak van de wagen wordt beschadigd.
De koplampglazen
Voor het reinigen van de koplampen geen agressieve reinigingsmiddelen of chemi-
sche oplosmiddelen gebruiken - kans op beschadiging van de kunststofglazen.
Zeep en schoon, warm water gebruiken.
s9mk.4.book Page 149 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verzorging en reiniging van de wagen150
Voorzichtig!
Koplampen nooit droog afvegen en voor de reiniging van de kunststofglazen geen
scherpe voorwerpen gebruiken, dit kan tot beschadiging van de beschermende laag
en tot scheurvorming van de koplampglazen leiden, bijvoorbeeld door de invloed
van chemische middelen.
Afdichtingen
De rubber afdichtingen van portieren, kleppen en ruiten blijven soepel en gaan
langer mee als deze regelmatig met een onderhoudsmiddel voor rubber (bijvoor-
beeld een spray met siliconenvrije olie) worden behandeld. Door het onderhoud van
de afdichtrubbers voorkomt u voortijdige slijtage van de afdichtrubbers en lekkage.
De portieren kunnen gemakkelijker worden geopend. Goed onderhouden afdicht-
rubbers vriezen 's winters niet vast.
Slotcilinders
Voor het ontdooien van slotcilinders speciaal hiervoor bedoelde producten
gebruiken.
Aanwijzing
Let erop dat er bij het wassen van de wagen zo min mogelijk water in de slotcilin-
ders komt.
Wielen
Stalen velgen
Bij het regelmatig wassen van de wagen moeten ook de velgen en wieldoppen
grondig worden gewassen. Zo wordt voorkomen dat remstof, vuil en wegenzout op
de velgen gaat vastzitten. Hardnekkig vastklevend remstof kan met een industrieel
reinigingsmiddel worden verwijderd. Lakbeschadigingen aan de velgen repareren,
voordat er roest ontstaat.
Lichtmetalen velgen
Regelmatig onderhoud is nodig, zodat de lichtmetalen velgen er lang goed uit
blijven zien. Vooral strooizout en remstof moet elke twee weken van de lichtme-
talen velgen worden verwijderd, anders wordt het lichtmetaal aangetast. Na een
grondige wasbeurt de velgen behandelen met een beschermingsmiddel voor licht-
metalen velgen dat geen zuurhoudende componenten bevat. Wij adviseren de
velgen elke drie maanden te voorzien van een harde waslaag. Voor de behandeling
van de velgen mogen geen middelen met een schurende werking worden gebruikt.
Een eventuele beschadiging van de laklaag op de velgen moet direct worden gere-
pareerd.
ATTENTIE!
Bij het reinigen van de wielen eraan denken dat vocht, ijs en wegenzout de
werking van de remmen nadelig kan beïnvloeden - kans op ongevallen!
Aanwijzing
Sterke vervuiling op de wielen kan tot onbalans van de wielen leiden. Dit kan leiden
tot trillingen die op het stuurwiel worden overgebracht en onder bepaalde omstan-
digheden tot voortijdige slijtage van de stuurinrichting kunnen leiden. Daarom is
het nodig dat dit vuil wordt verwijderd.
Bodembescherming
De onderzijde van de wagen is tegen chemische en mechanische invloeden
beschermd.
Omdat bij het rijden beschadiging van de beschermlaag niet is uitgesloten, advi-
seren wij de beschermlaag aan de onderzijde van de wagen regelmatig - het beste
aan het begin en einde van het koude jaargetijde - te laten controleren en zo nodig
te laten bijwerken.
De geautoriseerde Škoda Servicepartners beschikken over de geschikte middelen,
hebben de noodzakelijke apparatuur en kennen de toepassingsvoorschriften.
Daarom adviseren wij het bijwerken van de beschermlaag of aanvullende maatre-
gelen voor bescherming tegen corrosie door een geautoriseerde Škoda Service-
partner te laten uitvoeren.
ATTENTIE!
Nooit een bodembeschermlaag of corrosiewerend middel op uitlaten, katalysa-
toren, roetfilters of hitteschilden aanbrengen. Als de motor op bedrijfstempera-
tuur is, kunnen deze middelen ontsteken - brandgevaar!
Conservering van de holle ruimtes
Alle aan corrosie blootgestelde holle ruimtes van de wagen zijn af fabriek voorzien
van conserveringswas die permanente bescherming biedt.
s9mk.4.book Page 150 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verzorging en reiniging van de wagen 151
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Deze conservering hoeft niet te worden gecontroleerd en heeft ook geen nabehan-
deling nodig. Als bij hoge temperaturen een beetje was uit de holle ruimtes stroomt,
kan dit met een kunststofspatel worden verwijderd en de vlek met wasbenzine
worden gereinigd.
ATTENTIE!
Bij het gebruik van wasbenzine voor het verwijderen van was moeten de veilig-
heids- en milieuvoorschriften in acht worden genomen - brandgevaar!
Verzorging van de wagen, binnenzijde
Kunststof onderdelen, kunstleer en stoffen
Kunststof onderdelen en kunstleer kunnen met een vochtige doek worden gerei-
nigd. Mocht dat niet volstaan, dan mogen deze delen alleen met speciale oplos-
singsmiddelvrije kunststofreinigings- en verzorgingsmiddelen worden behan-
deld.
Bekledingsstoffen en stoffen bekleding van de portieren, hoedenplank, hemelbe-
kleding enz. behandelen met speciale reinigingsmiddelen, zo nodig met droog-
schuim en een zachte spons of borstel.
Voorzichtig!
Schoonmaakmiddelen met oplosmiddel tasten het materiaal aan en kunnen het
beschadigen.
Stoffen bekleding van elektrisch verwarmde stoelen
Stoelbekleding niet vochtig reinigen, omdat dit tot beschadiging van het stoelver-
warmingssysteem kan leiden.
De bekleding reinigen met speciale middelen, bijvoorbeeld droogschuim of
dergelijke.
Natuurnappa
Natuurnappa heeft zeer bijzondere aandacht en onderhoud nodig.
Leer moet, afhankelijk van het gebruik, van tijd tot tijd aan de hand van de volgende
gebruiksaanwijzing worden verzorgd.
Normaal reinigen
– Vuil leder met een licht vochtige katoenen of wollen doek schoonmaken.
Sterkere verontreiniging
– Sterk vervuilde plekken reinigen met een doek, gedrenkt in een zeepoplossing
(2 eetlepels neutrale zeep op 1 liter water).
– Let erop dat het leer nergens te nat wordt en dat er geen water in de naden
sijpelt.
– Het leer met een zachte, droge doek uitwrijven.
Vlekken verwijderen
– Verse vlekken op waterbasis (zoals bijvoorbeeld koffie, thee, sap, bloed enz.)
met een absorberende doek of keukenrol verwijderen resp. bij een reeds inge-
droogde vlek het reinigingsmiddel uit de onderhoudsset gebruiken.
– Verse vlekken op vetbasis (zoals bijvoorbeeld boter, mayonaise, chocolade enz.)
met een absorberende doek of keukenrol resp. met het reinigingsmiddel uit de
onderhoudsset verwijderen als de vlek nog niet in het oppervlak is getrokken.
–Bij ingedroogde vetvlekken een vetoplossende spray gebruiken.
– Speciale vlekken (zoals bijvoorbeeld balpen, viltstift, nagellak, dispersieverf,
schoenpoets) met een voor leder geschikte speciale vlekkenverwijderaar
behandelen.
Onderhoud van leer
– Het leer elk half jaar behandelen met een speciaal verzorgingsmiddel voor leer.
– Het verzorgingsmiddel uiterst dun aanbrengen.
– Het leer met een zachte doek afdrogen.
Voorzichtig!
Het leer mag in geen geval met oplosmiddelen (zoals bijvoorbeeld benzine,
terpentine), boenwas, schoenpoets e.d. worden behandeld.
Langdurig parkeren in de brandende zon voorkomen om verkleuring van het leer
te voorkomen. Indien de wagen langere tijd buiten wordt geparkeerd het leer tegen
directe zonnestraling beschermen door de wagen af te dekken.
Scherpe voorwerpen van kledingstukken, zoals ritssluitingen, knopen, scherpe
gespen, kunnen blijvende krassen of schaafplekken in het oppervlak achterlaten.
s9mk.4.book Page 151 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Verzorging en reiniging van de wagen152
Aanwijzing
Regelmatig en na elke reiniging een verzorgende crème gebruiken die bescher-
ming tegen licht biedt en het leer impregneert. De crème voedt het leer, zorgt
ervoor dat het leer kan ademen en voorkomt uitdroging. Tegelijkertijd wordt er een
beschermende laag op het oppervlak gevormd.
Het leer elke twee tot drie maanden schoonmaken, nieuwe verontreinigingen
direct verwijderen.
Verse vlekken zoals bijvoorbeeld van balpen, inkt, lippenstift, schoenpoets etc.
zo snel mogelijk verwijderen.
Ook de leerkleur onderhouden. Afwijkende plekken naar behoefte met een
speciaal gekleurde leercrème opfrissen.
Leer is een natuurlijk materiaal met specifieke eigenschappen. Bij het gebruik
van de wagen kunnen in de leren bekleding optische veranderingen ontstaan
(bijvoorbeeld vouwen of kreuken als gevolg van de belasting van de bekleding).
Veiligheidsgordels
– Veiligheidsgordels schoonhouden!
– Vervuilde veiligheidsgordels met mild zeepsop schoonmaken.
– Regelmatig de staat van de veiligheidsgordels controleren.
Bij een sterk vervuilde gordelband kan het oprollen van de automatische gordel
worden belemmerd.
ATTENTIE!
De veiligheidsgordels mogen voor het schoonmaken niet worden uitge-
bouwd.
Veiligheidsgordels nooit chemisch reinigen omdat chemische reinigingsmid-
delen het materiaal kunnen beschadigen. De veiligheidsgordels mogen ook niet
met bijtende vloeistoffen (zuren e.d.) in contact komen.
Gordels met beschadigingen aan de stof, de verbindingen, de oprolautomaat
of het slotgedeelte door een specialist laten vervangen.
De gordels moeten volledig droog zijn voordat ze worden opgerold.
s9mk.4.book Page 152 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Brandstof 153
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Brandstof
Benzine
Loodvrije benzine
Uw wagen is alleen geschikt voor het rijden op loodvrije benzine die aan de norm
EN 228 voldoet (in Duitsland ook DIN 51626 - 1 resp. E10 voor loodvrije benzine met
octaangetal RON 95 en RON 91 of DIN 51626 - 2 resp. E5 voor loodvrije benzine met
octaangetal 98). De informatie over het octaangetal dat uw motor nodig heeft,
bevindt zich aan de binnenzijde van de tankklep bladzijde 154, afb. 133 - rechts.
Voorgeschreven brandstof - loodvrije benzine RON 95/91
Loodvrije benzine RON 95 gebruiken. Er kan eveneens loodvrije benzine RON 91
worden gebruikt, maar dit leidt tot een licht vermogensverlies.
Als u in geval van nood benzine met een lager dan voorgeschreven octaangetal
moet tanken, mag u de rit alleen met gemiddelde toerentallen en een geringere
motorbelasting voortzetten. Door hoge motortoerentallen of een grote motorbe-
lasting kan de motor zware schade oplopen! Zo snel mogelijk weer benzine met het
voorgeschreven octaangetal tanken.
Voorgeschreven brandstof - loodvrije benzine min. RON 95
Loodvrije benzine RON 95 gebruiken.
Als loodvrije benzine RON 95 niet beschikbaar is, kan in geval van nood benzine
RON 91 worden getankt. U mag de rit dan alleen met gemiddelde toerentallen en
een minimale motorbelasting voortzetten. Door hoge motortoerentallen of een
grote motorbelasting kan de motor zware schade oplopen! Zo snel mogelijk weer
benzine met het voorgeschreven octaangetal tanken.
Benzine met een lager octaangetal dan RON 91 mag zelfs in noodsituaties niet
worden getankt, omdat er anders ernstige schade aan de motor kan optreden!
Zie voor meer aanwijzingen over het tanken bladzijde 154.
Loodvrije benzine met een hoger octaangetal
Loodvrije benzine met een hoger octaangetal dan voorgeschreven kan zonder
beperkingen worden gebruikt.
Bij wagens waarvoor loodvrije benzine RON 95/91 wordt voorgeschreven, zorgt het
gebruik van benzine met een hoger octaangetal dan RON 95 niet voor een merkbare
vermogenstoename of een lager brandstofverbruik.
Bij wagens waarvoor loodvrije benzine RON min. 95 wordt voorgeschreven, kan het
gebruik van benzine met een hoger octaangetal dan RON 95 voor een vermo-
genstoename en een lager brandstofverbruik zorgen.
Voorgeschreven brandstof - loodvrije benzine RON 98/95
Loodvrije benzine RON 98 gebruiken. Er kan eveneens loodvrije benzine RON 95
worden gebruikt, maar dit leidt tot een licht vermogensverlies.
Als loodvrije benzine RON 98 of RON 95 niet beschikbaar is, kan in geval van nood
benzine RON 91 worden getankt. U mag de rit dan alleen met gemiddelde toeren-
tallen en een minimale motorbelasting voortzetten. Door hoge motortoerentallen
of een grote motorbelasting kan de motor zware schade oplopen! Zo snel mogelijk
weer benzine met het voorgeschreven octaangetal tanken.
Benzine met een lager octaangetal dan RON 91 mag zelfs in noodsituaties niet
worden getankt, omdat er anders ernstige schade aan de motor kan optreden!
Voorzichtig!
Alle Škoda-wagens met benzinemotor zijn uitgerust met een katalysator en
mogen alleen met loodvrije benzine worden gebruikt. Slechts een keer tanken van
loodhoudende benzine leidt al tot ernstige beschadiging van de katalysator!
Alleen loodvrije benzine gebruiken die aan de norm EN 228 voldoet (in Duitsland
ook DIN 51626 - 1 resp. E10 voor loodvrije benzine met het octaangetal RON 95 en
RON 91 of DIN 51626 - 2 resp. E5 voor loodvrije benzine met het octaangetal 98).
Als benzine met een lager dan voorgeschreven octaangetal wordt gebruikt, kan
de motor ernstige schade oplopen!
Diesel
Dieselolie
Uw wagen is alleen geschikt voor dieselolie die aan de norm EN 590 voldoet (in
Duitsland ook DIN 51628, in Oostenrijk ook ÖNORM C 1590, in Rusland ook GOST R
52368-2005 / EN 590:2004).
Brandstoftoevoegingen
Brandstoftoevoegingen, zogeheten ’vloeiverbeteraars’ (benzine en soortgelijke
middelen), mogen niet worden toegevoegd aan de dieselolie.
s9mk.4.book Page 153 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Brandstof154
Zie voor aanwijzingen over het tanken bladzijde 154, ’Tanken’.
Voorzichtig!
Uw wagen is alleen geschikt voor dieselolie die aan de norm EN 590 voldoet (in
Duitsland ook DIN 51628, in Oostenrijk ook ÖNORM C 1590, in Rusland ook GOST R
52368-2005 / EN 590:2004). Slechts een keer tanken van dieselolie die niet voldoet
aan de voorgeschreven norm kan al tot beschadiging van onderdelen van de motor,
het smeersysteem, het brandstofsysteem en het uitlaatsysteem leiden.
Als u per ongeluk een andere brandstof dan dieselolie volgens bovengenoemde
normen (bijvoorbeeld benzine) hebt getankt, in geen geval de motor starten! Dit kan
zware schade aan de motor veroorzaken! Neem contact op met een specialist.
Water in het brandstoffilter kan leiden tot motorstoringen.
Uw wagen is niet aangepast voor het gebruik van biobrandstof (RME), daarom
mag deze brandstof niet worden getankt en gebruikt. Het gebruik van biobrandstof
(RME) kan schade veroorzaken aan de motor of het brandstofsysteem.
Winterse omstandigheden
Winterdiesel
Door tankstations wordt in de wintermaanden een andere dieselolie dan in de
zomermaanden geleverd. Bij het gebruik van ’zomerdiesel’ kunnen bij tempera-
turen onder 0 °C storingen optreden, omdat de dieselolie door stolling van de paraf-
fine te stroperig wordt.
Daarom wordt door de norm EN 590 (in Duitsland ook DIN 51628, in Oostenrijk ook
ÖNORM C 1590, in Rusland ook GOST R 52368-2005 / EN 590:2004) voor elk jaar-
getijde de dieselolieklasse voorgeschreven die in het betreffende jaargetijde mag
worden verkocht. ’Winterdiesel’ is bij -20 °C nog volledig geschikt voor gebruik.
In landen met andere klimatologische omstandigheden wordt meestal dieselolie
aangeboden die andere temperatuureigenschappen bezit. De geautoriseerde
Škoda Servicepartners en de tankstations zijn op de hoogte van de in het betref-
fende land gebruikte dieselolie.
Brandstoffilter-voorverwarming
De wagen is uitgerust met een brandstoffilter-voorverwarmingssysteem. Door dit
systeem is de betrouwbaarheid van de dieselolie tot ongeveer -25 °C gewaarborgd.
Voorzichtig!
Er mogen geen brandstoftoevoegingen, waaronder benzine, voor het verbeteren
van de vloeibaarheid aan de dieselolie worden toegevoegd.
Tanken
Afb. 133 Rechterachterzijde: Tankklep / tankklep met verwijderde vuldop
Tankdop openen
– De tankklep met de hand openen afb. 133 - links.
– De tankdop van de brandstofvulpijp met een hand vasthouden en met de
andere hand ontgrendelen door de sleutel linksom te draaien.
– De tankdop linksom losdraaien en van bovenaf op de tankdopklep aanbrengen
afb. 133 rechts.
Tankdop sluiten
– De tankdop rechtsom vastdraaien tot deze hoorbaar vastklikt.
– De tankdop van de brandstofvulpijp met een hand vasthouden, vergrendelen
door de sleutel rechtsom te draaien en de sleutel weer verwijderen.
– De tankklep dichtdrukken.
Aan de binnenzijde van de tankklep vindt u de juiste brandstofsoort voor uw wagen,
evenals de bandenmaat en de bandenspanning. Zie voor meer aanwijzingen over de
brandstof bladzijde 153.
ATTENTIE!
Bij het meenemen van een jerrycan moeten de wettelijke voorschriften in acht
worden genomen. Om veiligheidsredenen adviseren wij geen jerrycan mee te
nemen. Bij een ongeval kan de jerrycan worden beschadigd en kan brandstof
wegstromen.
s9mk.4.book Page 154 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Brandstof 155
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Voorzichtig!
Gemorste brandstof direct van de wagenlak verwijderen - gevaar voor
lakschade!
Bij wagens met katalysator nooit de brandstoftank helemaal leegrijden. De
onregelmatige brandstofvoorziening kan leiden tot overslaan van de ontsteking,
waardoor onverbrande brandstof in het uitlaatsysteem terechtkomt en oververhit-
ting en beschadiging van de katalysator kan optreden.
Let er bij het aanbrengen van het tankpistool in de vulpijp op, dat de klep in de
vulpijp niet wordt opengedrukt. Anders vult u onbedoeld het volume dat dient voor
het uitzetten van de brandstof bij opwarming. Dit kan leiden tot het overlopen van
brandstof of tot beschadiging van onderdelen van de brandstoftank.
Zodra het correct bediende automatische vulpistool de eerste keer afslaat, is de
brandstoftank vol. Vul niet meer bij, omdat anders het benodigde volume voor het
uitzetten van de brandstof wordt gevuld.
Aanwijzing
De tankinhoud bedraagt circa 55 liter, waarvan 7liter reserve.
s9mk.4.book Page 155 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen156
Controleren en bijvullen
Motorruimte
Ontgrendelen van de motorkap
Ontgrendeling motorkap
– Aan de ontgrendelingshendel trekken onder het dashboard aan de linkerzijde
afb. 134.
De motorkap springt door veerkracht uit zijn vergrendeling.
Motorkap openen en sluiten
Afb. 135 Grille: Borghendel / tegenhouden van de motorkap met de motorkapsteun
Motorkap openen
– De motorkap ontgrendelen afb. 134.
– Voor het openen van de motorkap controleren of de ruitenwisserarmen niet van
de voorruit zijn weggeklapt, omdat er in dat geval schade aan de lak kan
ontstaan.
– Aan de vergrendelingshendel afb. 135 trekken - links, de motorkap wordt
ontgrendeld.
– De motorkap vastpakken en optillen.
– De motorkapsteun uit de houder nemen en in de hiervoor bestemde opening
afb. 135 aanbrengen - rechts.
Motorkap sluiten
– De motorkap iets optillen en de motorkapsteun loshaken. De motorkapsteun in
de daarvoor bestemde houder drukken.
– De motorkap vanaf een hoogte van ca. 20 cm in de vergrendeling laten vallen -
Motorkap niet nadrukken!
ATTENTIE!
De motorkap nooit openen als u ziet dat er stoom of koelvloeistof uit de
motorruimte komt - gevaar voor verbranding! Wachten totdat er geen stoom of
koelvloeistof meer naar buiten komt.
Om veiligheidsredenen moet de motorkap tijdens het rijden altijd gesloten
zijn. Daarom moet na het sluiten van de motorkap altijd worden gecontroleerd
of de kap goed is vergrendeld.
Als u tijdens het rijden merkt dat de kap niet goed is vergrendeld, stop dan
direct en sluit de motorkap - gevaar voor ongevallen!
Werkzaamheden in de motorruimte
Bij alle werkzaamheden in de motorruimte is bijzondere voorzichtig-
heid geboden!
Bij werkzaamheden in de motorruimte, bijvoorbeeld het controleren en bijvullen
van bedrijfsvloeistoffen, kunnen letsel, verbrandingen, ongevallen en brand
ontstaan. Daarom moeten de onderstaand weergegeven waarschuwingen en de
Afb. 134 Ontgrendelingshendel
motorkap
s9mk.4.book Page 156 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen 157
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
algemene veiligheidsregels beslist in acht worden genomen. De motorruimte van
de wagen is een gevaarlijke omgeving .
ATTENTIE!
De motorkap nooit openen als u ziet dat er stoom of koelvloeistof uit de
motorruimte komt - gevaar voor verbranding! Wachten totdat er geen stoom of
koelvloeistof meer naar buiten komt.
De motor afzetten en de sleutel uit het contact trekken.
De handrem stevig aantrekken.
Bij wagens met schakelbak de neutraalstand inschakelen, bij wagens met
automatische versnellingsbak de keuzehendel in stand P zetten.
De motor laten afkoelen.
Kinderen uit de buurt van de wagen houden.
Geen hete motoronderdelen aanraken - gevaar voor verbranding!
Nooit bedrijfsvloeistoffen over de hete motor morsen. Deze vloeistoffen
(bijvoorbeeld de in de ruitensproeiervloeistof aanwezige antivries) kunnen
ontbranden!
Kortsluiting in het elektrische systeem voorkomen - vooral bij de accu.
Nooit in de koelluchtventilator grijpen, zolang de motor warm is. De koel-
luchtventilator kan plotseling worden ingeschakeld!
Nooit de vuldop van het koelvloeistofexpansiereservoir openen, zolang de
motor warm is. Het koelsysteem staat onder druk!
De vuldop bij het openen met een grote doek afdekken om gezicht, handen
en armen tegen hete damp of hete koelvloeistof te beschermen.
Geen voorwerpen, zoals poetsdoeken of gereedschap, in de motorruimte
achterlaten.
Wanneer er onder de wagen moet worden gewerkt, moet de wagen tegen
wegrollen zijn beveiligd en met passende steunbokken goed worden onder-
steund, de krik is hiervoor onvoldoende - gevaar voor verwondingen!
Als er werkzaamheden aan de motor moeten worden uitgevoerd terwijl deze
draait, bestaat er gevaar door draaiende delen (bijvoorbeeld de geribde riem, de
dynamo, de koelluchtventilator) en door de hoogspanningsontsteking. Ook op
het volgende letten:
Nooit de elektrische kabels van het ontstekingssysteem aanraken.
Beslist voorkomen dat u bijvoorbeeld. met sieraden, loshangende
kledingstukken of lange haren in draaiende delen van de motor komt -
levensgevaarlijk! Daarom eerst sieraden afdoen, uw haar opsteken en
kleding dragen die goed aansluit.
Wanneer werkzaamheden aan het brandstofsysteem of aan de elektrische
installatie noodzakelijk zijn, ook op de volgende waarschuwingsaanwijzingen
letten:
Altijd de accu van de wagen losmaken van de elektrische installatie.
Niet roken.
Nooit in de buurt van open vuur werken.
Altijd een goed werkende brandblusser paraat houden.
Voorzichtig!
Er bij het bijvullen van vloeistoffen op letten dat de vloeistoffen in geen geval
worden verwisseld. Anders zijn ernstige storingen en motorschade het gevolg!
Overzicht motorruimte
De belangrijkste controlepunten.
Afb. 136 Dieselmotor 1,6 l/77 kW
Koelvloestofexpansiereservoir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruitensproeiervloeistofreservoir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motorolievulopening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Motoroliepeilstok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ATTENTIE! Vervolg
A
1
160
A
2
166
A
3
158
A
4
158
s9mk.4.book Page 157 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen158
Remvloeistofreservoir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Accu (onder een afdekking) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aanwijzing
De indeling van de motorruimte is bij alle benzine- en dieselmotoren praktisch
gelijk.
Motorolie
Motoroliepeil controleren
De oliepeilstok geeft het motoroliepeil aan.
Oliepeil controleren
– Verzeker u ervan dat de wagen op een vlakke ondergrond staat en dat de motor
op bedrijfstemperatuur is.
– De motor afzetten.
– De motorkap openen in ’Werkzaamheden in de motorruimte’ op
bladzijde 156.
– Een paar minuten wachten tot de motorolie in de carterpan is teruggestroomd
en de oliepeilstok verwijderen.
– De oliepeilstok met een schone doek afvegen en tot aan de aanslag weer erin
schuiven.
– De oliepeilstok er vervolgens weer uittrekken en het oliepeil aflezen.
Oliepeil in gebied
–U mag geen olie bijvullen.
Oliepeil in gebied
–U kunt olie bijvullen. Het kan voorkomen dat het oliepeil hierna in gebied ligt.
Het optimale peil ligt in het midden van gebied .
Oliepeil in gebied
–U moet olie bijvullen bladzijde 158. Het is voldoende als het oliepeil hierna in
gebied ligt.
Het is normaal dat de motor olie verbruikt. Afhankelijk van de rijstijl en de gebruiks-
omstandigheden kan het olieverbruik tot ca. 0,5 l per 1.000 km bedragen. Tijdens de
eerste 5.000 kilometer kan het olieverbruik daarboven liggen.
Daarom moet het oliepeil regelmatig, bij voorkeur bij elke tankstop of voor een
langere rit, worden gecontroleerd.
Bij zware belasting van de motor, bijvoorbeeld bij langere ritten op de snelweg in de
zomer, bij het rijden met een aanhangwagen of het rijden door een dal wordt gead-
viseerd het oliepeil bij - maar niet erboven - te houden.
Een te laag oliepeil wordt door het controlelampje in het instrumentenpaneel
aangegeven bladzijde 28, ’Motorolie ’. In dat geval zo snel mogelijk het
oliepeil controleren. De benodigde hoeveelheid olie bijvullen.
Voorzichtig!
Het motoroliepeil mag in geen geval boven vlak liggen. Gevaar voor bescha-
diging van de katalysator.
Als onder de gegeven omstandigheden het bijvullen van motorolie niet mogelijk
is, de rit niet voortzetten. De motor afzetten en de hulp inroepen van een specia-
list, omdat er anders zware motorschade kan ontstaan.
Aanwijzing
Motoroliespecificaties bladzijde 200.
Motorolie bijvullen
– Het motoroliepeil controleren bladzijde 158.
– De dop van de motorolievulopening losschroeven.
A
5
162
A
6
162
Afb. 137 Oliepeilstok
A
a
A
b
A
a
A
b
A
c
A
b
A
b
A
A
s9mk.4.book Page 158 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen 159
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
– De geschikte olie met telkens 0,5 liter per keer bijvullen bladzijde 200.
– Het oliepeil controleren bladzijde 158.
– De dop van de vulopening zorgvuldig weer dichtdraaien en de peilstok er tot de
aanslag erin schuiven.
ATTENTIE!
Wanneer u olie bijvult, mag er geen olie op hete motordelen komen - brand-
gevaar!
Voor aanvang van alle werkzaamheden in de motorruimte beslist de waar-
schuwingsaanwijzingen lezen en deze opvolgen bladzijde 156, ’Werkzaam-
heden in de motorruimte’.
Milieu
Het motoroliepeil mag in geen geval boven gebied bladzijde 158 liggen.
Anders wordt de olie via de carterontluchting aangezogen en kan deze via het
uitlaatsysteem in de atmosfeer terechtkomen. De olie kan in de katalysator
verbranden en deze beschadigen.
Motorolie verversen
De motorolie moet volgens de in het Serviceplan aangegeven intervallen of volgens
de service-intervalindicatie worden ververst bladzijde 17.
ATTENTIE!
Motorolie alleen zelf verversen wanneer u over de noodzakelijke vakkennis
beschikt!
Voor aanvang van alle werkzaamheden in de motorruimte beslist de waar-
schuwingsaanwijzingen lezen en deze opvolgen bladzijde 156, ’Werkzaam-
heden in de motorruimte’.
De motor eerst laten afkoelen, oogbescherming en handschoenen dragen -
verbrandingsgevaar door hete motorolie.
Voorzichtig!
Aan de motorolie geen extra additieven toevoegen - gevaar voor schade aan de
motor! Schade die door zulke middelen ontstaat, is van garantie uitgesloten.
Milieu
De olie mag in geen geval in het riool of in de bodem terechtkomen.
Vanwege de problemen bij het afvoeren, het vereiste speciale gereedschap en
de noodzakelijke kennis het verversen van de olie en vervangen van het oliefilter bij
voorkeur door een geautoriseerde Škoda Servicepartner laten uitvoeren.
Aanwijzing
Als uw huid met motorolie in contact is gekomen, dan dient u uw huid vervolgens
grondig te wassen.
Koelsysteem
Koelvloeistof
De koelvloeistof zorgt voor de koeling van de motor.
Het koelsysteem heeft onder normale bedrijfsomstandigheden bijna geen onder-
houd nodig. De koelvloeistof bestaat uit water met 40% antivries. Deze mengver-
houding garandeert niet alleen bescherming tegen bevriezing tot -25 °C, maar
beschermt ook het koel- en verwarmingssysteem tegen corrosie. Bovendien voor-
komt het mengsel kalkafzetting en verhoogt het het kookpunt van de koelvloeistof
duidelijk.
De concentratie antivries in de koelvloeistof mag u om deze reden ook in de zomer
of in landen met een warm klimaat niet verlagen door bijvullen met water. Het anti-
vriespercentage in de koelvloeistof moet ten minste 40 % bedragen.
Als vanwege het klimaat bescherming tegen strengere vorst wordt vereist, kunt u
het percentage antivries verhogen, echter slechts tot 60 % (bescherming tegen
bevriezing tot ca. -40 °C). Daarna loopt de bescherming tegen bevriezing namelijk
weer terug.
Wagens voor landen met een koud klimaat (bijvoorbeeld Zweden, Noorwegen,
Finland) zijn al af fabriek met koelmiddel met een bescherming tegen bevriezing tot
circa -35 °C gevuld. Het percentage antivries moet in deze landen ten minste 50 %
bedragen.
Koelvloeistof
Het koelsysteem is af fabriek met koelvloeistof gevuld (kleur lila) die voldoet aan de
specificatie TL-VW 774 G.
A
a
s9mk.4.book Page 159 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen160
Wij adviseren voor het bijvullen alleen de koelvloeistof te gebruiken die op het koel-
vloeistofexpansiereservoir is aangeven.
Wij adviseren, bij vragen met betrekking tot de koelvloeistof of als u een andere
koelvloeistof wilt bijvullen, contact op te nemen met een geautoriseerde Škoda
Servicepartner.
De juiste antivries is leverbaar via een geautoriseerde Škoda Servicepartner.
Vulhoeveelheid koelvloeistof
Voorzichtig!
Andere koelvloeistofadditieven kunnen vooral de bescherming tegen corrosie
aanzienlijk verminderen.
De door corrosie ontstane storingen kunnen tot verlies van koelvloeistof en
aansluitend daarop tot ernstige motorschade leiden.
Koelvloeistofpeil controleren
Het koelvloeistofexpansiereservoir bevindt zich rechts in de motorruimte.
– De motor afzetten.
– De motorkap openen in ’Werkzaamheden in de motorruimte’ op
bladzijde 156.
– Het koelvloeistofpeil op het koelvloeistofexpansiereservoir controleren
afb. 138. Het koelvloeistofpeil met bij een koude motor tussen de marke-
ringen ’MIN’ en ’MAX’ liggen. Bij een warme motor kan dit ook iets boven
de markering ’MAX’ liggen.
Een te laag koelvloeistofpeil in het koelvloeistofexpansiereservoir wordt door het
controlelampje in het instrumentenpaneel
bladzijde 28 aangegeven. Toch
raden wij aan het koelvloeistofpeil regelmatig via het reservoir te controleren.
Verlies van koelvloeistof
Koelvloeistofverlies duidt in de eerste plaats op lekkages. Volsta niet met het
bijvullen van koelvloeistof. Het koelsysteem direct door een specialist laten contro-
leren.
Als het systeem geheel lekvrij is, kunnen koelvloeistofverliezen alleen maar
optreden doordat de koelvloeistof door oververhitting het kookpunt heeft bereikt
en via het overdrukventiel in de dop van het expansiereservoir ontsnapt.
ATTENTIE!
Vóór het werken in de motorruimte op de waarschuwingsaanwijzingen letten
bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de motorruimte’.
Benzinemotoren Vulhoeveelheden (in liters)
1,2 l/51 kW - EU5 / EU2 DDK 5,5
1,4 l/63 kW - EU5 5,5
1,6 l/77 kW - EU4 / EU2 DDK 5,5
1,2 l/63 kW TSI - EU5 7,7
1,2 l/77 kW TSI - EU5 7,7
Dieselmotoren Vulhoeveelheden (in liters)
1,2 l/55 kW TDI CR met roetfilter - EU5 6,6
1,6 l/66 kW TDI CR met roetfilter - EU5 8,4
1,6 l/77 kW TDI CR met roetfilter - EU5 8,4
Afb. 138 Motorruimte: Koelvloeistofex-
pansiereservoir
A
B
A
A
s9mk.4.book Page 160 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen 161
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Voorzichtig!
Als de oorzaak van de oververhitting niet kan worden gevonden en verholpen, moet
zo snel mogelijk contact worden opgenomen met een specialist, anders kan
ernstige motorschade ontstaan.
Koelvloeistof bijvullen
– De motor afzetten.
– De motor laten afkoelen.
– Een doek op de dop van het koelvloeistofexpansiereservoir bladzijde 160,
afb. 138 leggen en de dop voorzichtig linksom losschroeven .
– De benodigde hoeveelheid koelvloeistof bijvullen.
– De dop dichtdraaien tot deze hoorbaar vergrendelt.
De bijgevulde koelvloeistof moet aan een voorgeschreven specificatie voldoen
bladzijde 159, ’Koelvloeistof’. Als u in geval van nood niet de voorgeschreven
antivries beschikbaar is, geen andere antivries bijvullen In dit geval eerst alleen
water gebruiken. De juiste mengverhouding met de voorgeschreven antivries zo
snel mogelijk weer door een specialist laten herstellen.
Voor het bijvullen alleen nieuwe koelvloeistof gebruiken.
Niet tot boven de ’MAX’-markering bijvullen! Overtollige koelvloeistof wordt bij
verwarming via het overdrukventiel in de dop van het expansiereservoir uit het
koelsysteem gedrukt.
Bij een vrij groot koelvloeistofverlies de koelvloeistof alleen maar bij een afge-
koelde motor bijvullen. Zo voorkomt u schade aan de motor.
ATTENTIE!
Het koelsysteem staat onder druk! Nooit de vuldop van het koelvloeistofex-
pansiereservoir openen zolang de motor warm is - gevaar voor verbranding!
De antivries en daarmee de hele koelvloeistof is schadelijk voor de gezond-
heid. Contact met de koelvloeistof vermijden. Ook de dampen van de koelvloei-
stof zijn schadelijk voor de gezondheid. Antivries altijd in de originele blikken en
op een veilige plaats bewaren, buiten bereik van kinderen - vergiftigingsgevaar!
Als u koelvloeistofspatten in de ogen hebt gekregen, spoel de ogen dan
direct met schoon water en consulteer zo snel mogelijk een arts.
Laat u ook direct medisch behandelen als u per vergissing koelvloeistof hebt
gedronken.
Voorzichtig!
Als onder de gegeven omstandigheden het bijvullen van koelvloeistof niet mogelijk
is, mag de reis niet worden voortgezet. De motor afzetten en de hulp inroepen van
een specialist, omdat er anders zware motorschade kan ontstaan.
Milieu
Als de koelvloeistof moet worden afgetapt, mag het niet weer worden gebruikt. De
vloeistof moet worden opgevangen en met inachtneming van de milieuvoor-
schriften worden afgevoerd.
Koelluchtventilator
De koelluchtventilator kan plotseling worden ingeschakeld.
De koelluchtventilator wordt door een elektromotor aangedreven en afhankelijk
van de koelvloeistoftemperatuur aangestuurd.
Nadat de motor is afgezet, kan de koelluchtventilator ook bij uitgeschakeld contact
nog circa tien minuten verder draaien. Hij kan ook na enige tijd plotseling weer
inschakelen als
de koelvloeistoftemperatuur door stuwwarmte is opgelopen of
de warme motorruimte ook nog eens door sterke zonnestraling wordt opge-
warmd.
ATTENTIE!
Bij werkzaamheden in de motorruimte moet u er rekening mee houden dat de
koelluchtventilator plotseling kan inschakelen - gevaar voor verwondingen!
s9mk.4.book Page 161 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen162
Remvloeistof
Remvloeistofpeil controleren
Het remvloeistofreservoir bevindt zich links in de motorruimte. Bij wagens met
rechts stuur bevindt het reservoir zich aan de andere kant van de motorruimte.
– De motor afzetten.
– De motorkap openen in ’Werkzaamheden in de motorruimte’ op
bladzijde 156.
– Remvloeistofpeil in het remvloeistofreservoir controleren afb. 139. Het peil
moet altijd tussen de markeringen ’MIN’ en ’MAX’ liggen.
Een geringe daling van het vloeistofpeil ontstaat bij het rijden door de slijtage en de
automatische bijstelling van de remblokken en is daarom normaal.
Als het vloeistofpeil echter binnen korte tijd duidelijk daalt of tot onder de marke-
ring ’MIN’, zakt, kan dit worden veroorzaakt door een lekkage in het remsysteem.
Als het remvloeistofpeil te laag is, wordt dit door het branden van het controlele-
lampje
in het instrumentenpaneel aangegeven bladzijde 31. In dit geval moet
direct worden gestopt en mag er niet verder worden gereden! De hulp inroepen
van een specialist.
ATTENTIE!
Vóór het werken in de motorruimte op de waarschuwingsaanwijzingen
letten bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de motorruimte’.
Als het vloeistofpeil tot onder de MIN-markering is gedaald, rijd dan niet
verder - gevaar voor ongevallen! De hulp inroepen van een specialist.
Remvloeistof verversen
Remvloeistof trekt vocht aan. De vloeistof neemt dan ook in de loop van de tijd
vocht uit de omringende lucht op. Een te hoog percentage water in de remvloeistof
kan corrosie in het remsysteem veroorzaken. Het percentage water verlaagt boven-
dien het kookpunt van de remvloeistof.
Er mag alleen nieuwe, door Škoda Auto vrijgegeven, originele remvloeistof worden
gebruikt. De remvloeistof moet aan een van de volgende normen resp. specificaties
voldoen:
VW 501 14,
FMVSS 116 DOT4,
DIN ISO 4925 CLASS 4.
Wij adviseren het verversen van de remvloeistof in het kader van een Grote Onder-
houd Service door de geautoriseerde Škoda Servicepartner te laten uitvoeren.
ATTENTIE!
Bij gebruik van te oude remvloeistof kunnen bij grote belasting van de
remmen luchtbellen in het remsysteem ontstaan. Daardoor wordt de remwer-
king en dientengevolge de rijveiligheid negatief beïnvloed.
Voorzichtig!
Remvloeistof tast de lak van de auto aan.
Milieu
Vanwege de problemen bij het afvoeren, het vereiste speciale gereedschap en de
noodzakelijke kennis adviseren wij het verversen van de remvloeistof door een
geautoriseerde Škoda Servicepartner te laten uitvoeren.
Accu
Algemene aanwijzingen
Bij incorrecte manipulaties aan de accu kunnen beschadigingen optreden, daarom
wordt geadviseerd alle werkzaamheden aan de accu door een geautoriseerde
Škoda Servicepartner te laten uitvoeren.
Afb. 139 Motorruimte: Remvloeistofre-
servoir
s9mk.4.book Page 162 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen 163
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Bij werkzaamheden aan de accu of aan de elektrische installatie kunnen verwon-
dingen, verbrandingen en gevaar voor ongevallen en brand ontstaan. Daarom
moeten de onderstaand weergegeven waarschuwingen en de algemene
veiligheidsregels beslist in acht worden genomen.
ATTENTIE!
Het accuzuur heeft een sterke bijtende werking, er moet daarom uiterst
zorgvuldig mee worden omgegaan. Bij het werken aan de accu beschermende
handschoenen, oog- en huidbeschermers dragen. Bijtende dampen in de lucht
zorgen voor irritatie van de luchtwegen en leiden tot ontstekingen aan bindvlies
en luchtwegen. Het accuzuur tast het tandglazuur aan, na contact met de huid
ontstaan diepe en moeizaam genezende wonden. Frequent contact met
verdunde zuren veroorzaakt huidziektes (ontstekingen, zweren, kloven). Als de
zuren in aanraking komen met water, vindt verdunning plaats die gepaard gaat
met een aanzienlijke warmteontwikkeling.
De accu niet kantelen, omdat er accuzuur uit de ontluchtingsopeningen van
de accu kan lopen. Ogen beschermen door middel van een veiligheidsbril of
veiligheidskap! Er is kans op blindheid! Als u accuzuur in de ogen krijgt, moet u
het betreffende oog een aantal minuten met schoon water spoelen. Daarna
direct medische hulp inroepen.
Zuurspatten op de huid of op de kleding direct met zeepsop neutraliseren en
met veel water naspoelen. Na inwendig gebruik van accuzuur direct naar een
arts gaan.
Kinderen uit de buurt houden van de accu.
Als een accu wordt geladen, ontstaat een licht ontvlambaar knalgas. Een
explosie kan ook worden veroorzaakt door een vonk die ontstaat bij het loskop-
pelen van de accu of het lostrekken van een stekkerverbinding bij ingeschakeld
contact.
Door het overbruggen van de accupolen (bijvoorbeeld door metalen voor-
werpen, bekabeling) ontstaat kortsluiting. Eventuele gevolgen van kortsluiting:
smelten van loden strippen, explosie en accubrand, zuurspetters.
Open vuur en licht, roken en bezigheden waarbij vonken ontstaan, zijn
verboden. Vonkvorming bij het hanteren van bedrading en elektrische appara-
tuur vermijden. Bij grote vonken is er het gevaar voor verwondingen.
Voor alle werkzaamheden aan de elektrische installatie moeten de motor,
het contact alsmede alle elektrische verbruikers worden uitgezet en moet de
massakabel (-) van de accu worden losgemaakt. Als u gloeilampjes wilt
vervangen, moet u de betreffende verlichting uitschakelen.
Nooit een bevroren of ontdooide accu opladen - explosiegevaar en gevaar
door bijtende werking! Een bevroren accu vervangen.
Nooit starthulp gebruiken bij accu's met een te laag elektrolytpeil - explosie-
gevaar en gevaar door bijtende werking!
Nooit beschadigde accu's gebruiken – gevaar voor explosie! Een bescha-
digde accu direct vervangen.
Voorzichtig!
De kabels van de accu alleen bij uitgeschakeld contact losmaken, omdat anders
de elektrische installatie (elektronische componenten) van de wagen kunnen
worden beschadigd. Bij het loskoppelen van de accu van het boordnet eerst de
minpool (-) van de accu losmaken. Pas daarna de pluspool (+) losmaken.
Bij het aansluiten van de accu moet u eerst de pluspool (+) en pas daarna de
minpool (-) van de accu aansluiten. De aansluitkabels in geen geval verwisselen -
kans op brand in de bedrading.
Erop letten dat het accuzuur niet in aanraking komt met de carrosserie, omdat
dan de lak kan worden aangetast.
Om de accu tegen UV-stralen te beschermen, mag de accu niet aan direct
daglicht worden blootgesteld.
Als de wagen gedurende drie tot vier weken niet wordt gebruikt, kan de accu
ontladen zijn. Dit wordt veroorzaakt doordat enkele apparaten ook in rusttoestand
stroom verbruiken (bijvoorbeeld regelapparaten). U kunt het ontladen van de accu
voorkomen door de minpool van de accu los te koppelen of de accu doorlopend met
een zeer lage laadstroom op te laden.
Milieu
Een afgedankte accu is schadelijk afval voor het milieu - voor het met inachtneming
van de milieuvoorschriften afvoeren van de accu contact opnemen met een specia-
list.
Aanwijzing
Ook na het aansluiten van de accu de aanwijzingen in acht nemen
bladzijde 165.
Accu's die ouder zijn dan vijf jaar laten vervangen.
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 163 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen164
Accuafdekking
Afb. 140 Accu: Afdekking omhoogklappen (automatische versnellingsbak) / (schakelbak)
De accu bevindt zich in de motorruimte in een kunststof box.
– De vergrendeling aan de zijde van de pluspool van de accu afb. 140 ontgren-
delen.
– De afdekking in pijlrichting opklappen afb. 140 (automatische versnel-
lingsbak) resp. afb. 140 (schakelbak).
– Het aanbrengen van de accuafdekking aan de zijde van de pluspool van de accu
gebeurt in omgekeerde volgorde.
Accu controleren
De accu is onder normale bedrijfsomstandigheden praktisch onderhoudsvrij.
Wij adviseren het elektrolytpeil regelmatig door een specialist te laten controleren,
met name in de volgende gevallen.
Bij hoge buitentemperaturen.
Bij lange dagelijkse ritten.
Na het opladen bladzijde 165.
Bij wagens die zijn uitgerust met een accu met een kleurindicator, het zogenaamde
magische oog afb. 141, kan het elektrolytpeil aan de hand van de verkleuring
worden vastgesteld.
Luchtbellen kunnen van invloed zijn op de kleur van de indicator. Daarom voor de
controle voorzichtig op de indicator tikken.
Zwarte kleur - elektrolytpeil in orde.
Kleurloze of lichtgele kleur - elektrolytpeil te laag, de accu moet worden
vervangen.
Aanwijzing
Het elektrolytpeil van de accu wordt ook regelmatig in het kader van de Grote
Onderhoud Service bij een geautoriseerde Skoda Servicepartner gecontroleerd.
Bij accu's met de aanduiding ’AGM’ kan het elektrolytpeil om technische redenen
niet worden gecontroleerd.
Wagens met ’start-stopsysteem’ zijn uitgerust met een accuregelapparaat voor
het controleren van het energieniveau voor de terugkerende motorstart.
Rijden in de winter
Vooral in de winter wordt de accu zwaar op de proef gesteld. Bovendien beschikt hij
bij lage temperaturen nog maar over een deel van de startcapaciteit die hij bij
normale temperaturen heeft.
Een ontladen accu kan al bij temperaturen net onder 0 °C bevriezen.
Daarom wordt geadviseerd de accu vóór het begin van het koude jaargetijde door
een specialist te laten controleren en eventueel te laten opladen.
ATTENTIE!
Nooit een bevroren of ontdooide accu opladen - explosiegevaar en gevaar door
bijtende werking! Een bevroren accu vervangen.
Afb. 141 Accu: Aanduiding elektrolytpeil
s9mk.4.book Page 164 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen 165
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Accu laden
Een geladen accu is een absolute voorwaarde voor het goed starten
van de motor.
– De waarschuwingsaanwijzingen in ’Algemene aanwijzingen’ op
bladzijde 162 en lezen.
– Het contact en alle stroomverbruikers uitschakelen.
– Alleen bij ’snelladen’: Beide aansluitkabels loskoppelen (eerst ’min’, dan ’plus’).
– De poolklemmen van de acculader op de accupolen klemmen (rood = ’plus’,
zwart = ’min’).
– Nu de stekker van de acculader in het stopcontact steken en het apparaat
inschakelen.
– Aan het einde van het laadproces: de acculader uitschakelen en de stekker uit
het stopcontact trekken.
– Nu de poolklemmen van de acculader losnemen.
– De aansluitkabels weer op de accu aankoppelen (eerst ’plus’, dan ’min’).
Bij het laden met geringe stroomsterktes (bijvoorbeeld met een hobbylader)
hoeven de aansluitkabels normaal gesproken niet van de accu te worden losge-
maakt. In elk geval de aanwijzingen van de fabrikant van de acculader in acht
nemen.
Voor het volledig laden van de accu moet een laadstroom van een tiende van de
accucapaciteit (of lager) worden ingesteld.
Vóór het laden met hoge stroomsterktes, het zogenaamde ’snelladen’, moeten de
beide aansluitkabels echter wel worden losgemaakt.
Het ’snelladen’ van een accu is gevaarlijk in ’Algemene aanwijzingen’ op
bladzijde 162. Hiervoor is een speciale acculader en vakkennis nodig. Wij adviseren
het snelladen van accu's door een specialist te laten uitvoeren.
Een ontladen accu kan al bij temperaturen net onder 0 °C bevriezen . Wij
raden aan een ontdooide accu niet meer te gebruiken, omdat de accubehuizing
door de ijsvorming kan zijn gescheurd en daardoor het accuzuur eruit kan lopen.
Bij het laden hoeven de afsluitdoppen van de accu niet te worden geopend.
ATTENTIE!
Nooit een bevroren of ontdooide accu opladen - explosiegevaar en gevaar
door bijtende werking! Een bevroren accu vervangen.
Nooit een accu met een te laag elektrolytpeil opladen - explosiegevaar en
gevaar door bijtende werking.
Voorzichtig!
Bij wagens met ’start-stopsysteem’ mag de accuklem van de acculader niet recht-
streeks op de minpool van de accu worden aangesloten, maar alleen op de
motormassa bladzijde 182, afb. 155.
Accukabels los- resp. vastmaken
Na het los- en weer vastmaken van de accukabels zijn aanvankelijk de volgende
functies buiten werking of kunnen niet meer storingvrij worden gebruikt:
Wij adviseren de wagen door een geautoriseerde Škoda Servicepartner te laten
controleren, zodat alle elektrische systemen weer optimaal werken.
Accu vervangen
Bij het vervangen van de accu moet de nieuwe accu dezelfde capaciteit, spanning
(12 volt), stroomsterkte en dezelfde afmetingen hebben. Geschikte accu's zijn
verkrijgbaar bij een geautoriseerde Škoda Servicepartner.
Wij adviseren de accu door een geautoriseerde Škoda Servicepartner te laten
vervangen, die de nieuwe accu vakkundig zal inbouwen en de oude accu met
inachtneming van de mileuvoorschriften zal afvoeren.
Functie Ingebruikname
Elektrische ruitbediening (functiestoringen) bladzijde 43
Autoradio resp. radio-navigatiesysteem -
codenummer invoeren
zie het instructieboekje van de
autoradio resp. het radio-naviga-
tiesysteem
Uren instellen bladzijde 18
De gegevens van de multifunctie-indicatie zijn
gewist
bladzijde 18
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 165 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Controleren en bijvullen166
Voorzichtig!
Wagens met ’start-stopsysteem’ zijn uitgerust met een speciaal type accu, waar-
door het accuregelapparaat het energieniveau kan controleren voor de terugke-
rende motorstart. Dit type accu mag alleen door een accu van hetzelfde type
worden vervangen.
Milieu
Accu's bevatten giftige stoffen zoals zwavelzuur en lood. Daarom moeten ze met
inachtneming van de milieuvoorschriften worden afgevoerd en mogen ze in geen
geval met het gewone afval worden meegegeven.
Ruitensproeiersysteem
Het ruitensproeiervloeistofreservoir bevat de reinigingsvloeistof voor de voorruit
resp. achterruit en de koplampsproeiers. Het reservoir bevindt zich rechtsvoor in de
motorruimte afb. 142. Bij sommige wagens bevindt het reservoir zich aan de
linkerzijde van de wagen, naast de accu.
De inhoud van het reservoir bedraagt circa 3,5 liter, bij wagens met koplamp-
sproeiers ca. 5,4 liter.
Gewoon water is niet voldoende om de ruiten en de koplampen intensief te
reinigen. Wij adviseren daarom schoon water met een ruitenreiniger uit het origi-
nele Škoda accessoireprogramma (in de winter met antivries) te gebruiken om het
vastzittende vuil te verwijderen. Bij het gebruik van reinigingsmiddelen de
gebruiksvoorschriften op de verpakking in acht nemen.
Ook als uw wagen verwarmde ruitensproeiers heeft, moet in de winter toch altijd
antivries aan de sproeiervloeistof worden toegevoegd.
Als er geen ruitenreiniger met antivries beschikbaar is, kan ook spiritus worden
gebruikt. Het percentage spiritus mag daarbij niet meer dan 15 % bedragen. Let erop
dat de beveiliging tegen bevriezing bij deze concentratie slechts tot -5°C loopt.
ATTENTIE!
Vóór het werken in de motorruimte op de waarschuwingsaanwijzingen letten
bladzijde 156, ’Werkzaamheden in de motorruimte’.
Voorzichtig!
In geen geval mag u de ruitensproeiervloeistof mengen met antivries voor de
radiateur of andere middelen.
Als de wagen met koplampsproeiers is uitgerust, mag aan de sproeiervloeistof
alleen een reinigingsmiddel worden toegevoegd dat de polycarbonaat coating van
de koplampen niet aantast. Contact opnemen met een geautoriseerde Škoda
Servicepartner, die u bij het kiezen van het geschikte reinigingsmiddel kan helpen.
Aanwijzing
Bij het bijvullen van de vloeistof niet de zeef uit het reservoir verwijderen, omdat de
vloeistofslangen anders vervuild kunnen raken en er storingen aan de ruitensproei-
erinstallatie kunnen optreden.
Afb. 142 Motorruimte: Ruitensproeier-
vloeistofreservoir
s9mk.4.book Page 166 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Velgen en banden 167
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Velgen en banden
Wielen
Algemene aanwijzingen
Nieuwe banden hebben in eerste instantie nog geen optimale grip. Het is nood-
zakelijk om de eerste 500 km met een matige snelheid en tevens met een voorzich-
tige rijstijl te rijden. Dat komt ook de levensduur van de banden ten goede.
Op basis van constructiekenmerken en de vorm van het profiel kan de profiel-
diepte van nieuwe banden - afhankelijk van de uitvoering en het fabricaat -
verschillen vertonen.
Om beschadiging van banden en velgen te voorkomen, mogen trottoirs of soort-
gelijke obstakels alleen maar langzaam en zo mogelijk onder een rechte hoek
worden genomen.
Wij adviseren om banden en velgen regelmatig te controleren op beschadi-
gingen (kerven, scheuren, bulten, vervormingen e.d.). Vreemde voorwerpen uit het
bandenprofiel verwijderen.
Beschadigingen van banden zijn vaak verborgen. Ongewone trillingen of
scheeftrekken van de auto kan duiden op bandenschade. Als u vermoedt dat een
wiel is beschadigd, verlaag dan direct de snelheid en stop! De banden controleren
op beschadigingen (bulten, scheuren e.d.). Als er geen beschadigingen zichtbaar
zijn, rijd dan langzaam en voorzichtig naar de dichtstbijzijnde specialist om uw
wagen te laten controleren.
Uw banden niet met olie, vet en brandstof in aanraking laten komen.
Verloren ventieldopjes onmiddellijk vervangen.
Wielen markeren voordat deze worden verwijderd, zodat deze bij het opnieuw
monteren dezelfde draairichting kunnen behouden.
Verwijderde wielen resp. banden koel, droog en zo donker mogelijk bewaren.
Banden die niet op een velg zijn gemonteerd, moeten staande worden bewaard.
Draairichtinggebonden banden
De draairichting is door een pijl op de wang van de band gekenmerkt. De zo aange-
geven draairichting beslist aanhouden. Alleen dan komen de optimale eigen-
schappen van deze band met betrekking tot grip, geluid van de banden, slijtage en
aquaplaning volledig tot hun recht.
Zie voor meer aanwijzingen over de montage van draairichtinggebonden banden
bladzijde 171.
ATTENTIE!
Nieuwe banden leveren tijdens de eerste 500 km nog niet de optimale grip,
daarom voorzichtig rijden - gevaar voor ongevallen!
Nooit met beschadigde banden rijden - gevaar voor ongevallen!
Aanwijzing
Afwijkende nationale wettelijke bepalingen met betrekking tot de banden in acht
nemen.
Levensduur van banden
De levensduur van de banden is in belangrijke mate afhankelijk van de onder-
staande punten:
Bandenspanningswaarden
Een te lage of te hoge bandenspanning verkort de levensduur van de banden en
heeft een ongunstig effect op het rijgedrag van de wagen.
Vooral bij hoge snelheden is de bandenspanning van groot belang. De bandenspan-
ning, inclusief die van het reservewiel, dan ook minstens eenmaal per maand en
voor elke grote rit controleren.
De bandenspanningswaarden voor zomerbanden staan aan de binnenzijde van de
tankklep afb. 143. De bandenspanningswaarden voor winterbanden liggen
20 kPa (0,2 bar) boven die van de zomerbanden bladzijde 170.
Afb. 143 Geopende tankklep met een
tabel voor bandenmaten en -spannings-
waarden
s9mk.4.book Page 167 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Velgen en banden168
Voor de bandenspanning van het reservewiel moet de hoogste bandenspanning die
voor de wagen is voorgeschreven, worden aangehouden.
De bandenspanning altijd controleren als de banden koud zijn. Bij warme banden de
hiermee gepaard gaande hogere bandenspanning niet verlagen. Bij een grotere
wijziging van de belading de bandenspanning overeenkomstig aanpassen.
Bandenspanning - bandenmaat 185/55 R15
Voor banden met de bandenmaat 185/55 R15 die zijn bestemd voor het gebruik van
sneeuwkettingen, gelden dezelfde bandenspanningswaarden als voor banden met
de bandenmaat 195/55 R15, zie de binnenzijde van de tankklep.
Voor de Roomster Scout gelden voor banden met de bandenmaat 185/55 R15, die
zijn bestemd voor het gebruik van sneeuwkettingen, de volgende bandenspan-
ningswaarden in kPa.
Rijstijl
Snel bochtenwerk, snel accelereren en sterk afremmen (piepende banden)
verhogen de bandenslijtage.
Wielen balanceren
De wielen van een nieuwe wagen zijn gebalanceerd. Tijdens het rijden kan echter
door verschillende invloeden een onbalans ontstaan die merkbaar is aan onrust in
het stuurwiel.
Omdat onbalans ook voor extra slijtage van de stuurinrichting en de banden zorgt,
moeten de wielen in dit geval opnieuw worden gebalanceerd. Bovendien moet een
wiel opnieuw worden gebalanceerd, nadat een nieuwe band is gemonteerd.
Verkeerde uitlijning
Een verkeerde wieluitlijning voor of achter zorgt niet alleen voor een hogere en
vaak eenzijdige bandenslijtage, maar heeft ook een negatieve invloed op de rijvei-
ligheid. Neem bij extreme bandenslijtage contact op met een specialist.
ATTENTIE!
Bij een te lage bandenspanning moet de band een hogere rolweerstand
overwinnen. Hierdoor loopt bij hogere snelheden de temperatuur van de band
sterk op. Dit kan tot het loslaten van het loopvlak en zelfs tot een klapband
leiden.
Beschadigde velgen of banden direct vervangen.
Alleen in noodgevallen banden ouder dan 6 jaar monteren, en hiermee voor-
zichtig rijden.
Milieu
Een te lage bandenspanning verhoogt het brandstofverbruik.
Slijtage-indicatoren
In de profielgroeven van de originele banden bevinden zich dwars op de rijrichting
1,6 mm hoge slijtage-indicatoren. Deze slijtage-indicatoren zijn afhankelijk van het
merk en type band 6 - 8 maal gelijkmatig verdeeld over de bandomtrek aangebracht
afb. 144. Markeringen op de bandwangen (bijvoorbeeld de letters ’TWI’ of
symbolen) geven de plaats van de slijtage-indicatoren aan.
Bij 1,6 mm restprofiel - gemeten in de profielgroeven naast de slijtage-indicatoren -
is de wettelijk toelaatbare minimumprofieldiepte bereikt (in sommige landen
kunnen andere waarden gelden).
Motor Gedeeltelijk beladen Volledig beladen
1,2/63 kW TSI 220/210
230/320
1,4/63 kW 220/210
1,2/77 kW TSI 220/210
1,6/77 kW 220/210
1,2/55 kW TDI CR 220/220
1,6/66 kW TDI CR 220/220
1,6/77 kW TDI CR 220/210
Afb. 144 Bandenprofiel met slijtage-indi-
catoren
s9mk.4.book Page 168 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Velgen en banden 169
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
ATTENTIE!
Uiterlijk als de banden tot op de slijtage-indicatoren zijn versleten, moeten
ze direct worden vervangen. De wettelijk toelaatbare minimumprofieldiepte
moet in acht worden genomen.
Versleten banden beïnvloeden bij hogere snelheden op nat wegdek het
vereiste contact met het wegdek nadelig. Er kan ’aquaplaning’ optreden (onge-
controleerde bewegingen van de wagen - ’glijden’ op nat wegdek).
Wielen omwisselen
Bij een duidelijk sterkere slijtage van de voorbanden is het aan te bevelen de voor-
wielen om te wisselen met de achterwielen. Daardoor krijgen de banden ongeveer
dezelfde levensduur.
Bij ongelijkmatige slijtagepatronen van de bandoppervlakken kan het zinvol zijn, de
wielen ’kruiselings’ om te wisselen (alleen bij niet-draairichtinggebonden banden).
Wij adviseren u contact op te nemen met een geautoriseerde Škoda Servicepartner,
omdat die vertrouwd is met alle combinatiemogelijkheden.
Voor een gelijkmatige slijtage van alle banden en om de optimale levensduur te
behalen, adviseren wij om elke 10.000 km de wielen te wisselen.
Nieuwe banden resp. wielen
Banden en velgen zijn belangrijke constructie-elementen. Daarom moeten de door
Škoda Auto goedgekeurde banden en velgen worden gebruikt. Deze zijn exact op
het model afgestemd en dragen daardoor wezenlijk bij aan de juiste wegligging en
de veilige rijeigenschappen .
Op alle vier de wielen alleen radiaalbanden van dezelfde constructie, maat (afrolom-
trek) en met hetzelfde profiel op één as gebruiken.
De geautoriseerde Škoda Servicepartners beschikken over actuele informatie over
welke bandenmerken voor uw wagen goedgekeurd zijn.
Wij adviseren u om alle werkzaamheden aan de banden of wielen bij een geautori-
seerde Škoda Servicepartner te laten uitvoeren. De geautoriseerde Škoda Service-
partners zijn uitgerust met de benodigde speciale gereedschappen en onderdelen,
de benodigde vakkennis en zijn op de recycling van oude banden ingesteld. Veel
geautoriseerde Škoda Servicepartners hebben bovendien een aantrekkelijk
banden- en velgenaanbod.
De voor uw wagen toegestane band-/velgcombinaties staan vermeld in uw autopa-
pieren. De toelating is van de wetgeving in de verschillende landen afhankelijk.
Kennis van de bandengegevens maakt de juiste keuze gemakkelijker. Banden
hebben op de wang van de band bijvoorbeeld het volgende opschrift:
185 / 65 R 14 86 T
Het betekent:
Voor banden gelden de volgende snelheidsbegrenzingen:
De productiedatum staat ook op de bandwang (eventueel alleen aan de binnen-
zijde van de band).
DOT ... 20 11...
betekent bijvoorbeeld dat de band in week 20 van het jaar 2011 is geproduceerd.
Als de uitvoering van het reservewiel afwijkt van de banden waarmee wordt
gereden - bijvoorbeeld bij winterbanden of brede banden - mag het reservewiel
alleen in geval van pech korte tijd en met een voorzichtige rijstijl worden gebruikt.
Dit wiel moet zo snel mogelijk weer door een normaal wiel vervangen worden.
185 Bandbreedte in mm
65 Hoogte-/breedteverhouding in %
R Code voor bandconstructie - Radiaal
14 Velgdiameter in inch
86 Belastingsindex
T Snelheidscodeletter
Snelheidscodeletter Toegestane maximumsnelheid
Q 160 km/h
R 170 km/h
S 180 km/h
T 190 km/h
U 200 km/h
H 210 km/h
V 240 km/h
W 270 km/h
s9mk.4.book Page 169 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Velgen en banden170
ATTENTIE!
Uitsluitend velgen of banden gebruiken, die door Škoda Auto voor uw model
goedgekeurd zijn. Anders kan de verkeersveiligheid nadelig beïnvloed worden -
gevaar voor ongevallen! Bovendien kan de typegoedkeuring van uw wagen voor
het gebruik op de openbare weg komen te vervallen.
De toegestane maximumsnelheid van de banden mag in geen geval worden
overschreden – gevaar voor een ongeval door een beschadigde band en verlies
van controle over de wagen.
Alleen in noodgevallen banden ouder dan 6 jaar monteren, en hiermee voor-
zichtig rijden.
Nooit gebruikte banden monteren waarvan de voorgeschiedenis onbekend
is. Banden verouderen, ook als deze niet of slechts weinig zijn gebruikt. Als
reservewiel mag alleen in geval van nood een gebruikte band worden gemon-
teerd en dan alleen wanneer zeer voorzichtig wordt gereden.
Om veiligheidsredenen banden zo mogelijk niet afzonderlijk vervangen,
maar ten minste per as. De banden met de grotere profieldiepte moeten altijd op
de voorwielen gebruikt worden.
Milieu
Oude banden moeten overeenkomstig de milieuvoorschriften worden opgeslagen
en afgevoerd.
Aanwijzing
Om technische redenen kunt u normaliter de velgen van andere wagens niet
gebruiken. Dit geldt soms zelfs voor velgen van hetzelfde model wagen.
Wielbouten
Velgen en wielbouten zijn constructief op elkaar afgestemd. Bij het gebruik van
andere velgen - bijvoorbeeld bij lichtmetalen velgen of winterbanden - moeten
daarom altijd de bijbehorende wielbouten met de juiste lengte en vorm worden
gebruikt. De bevestiging van de wielen en de werking van het remsysteem zijn
hiervan afhankelijk.
Wanneer naderhand wieldoppen worden gemonteerd, erop letten dat voldoende
luchttoevoer voor de koeling van het remsysteem is gewaarborgd.
Geautoriseerde Škoda Servicepartners worden constant op de hoogte gehouden
over de technische mogelijkheden m.b.t. de montage van banden, velgen en wiel-
doppen.
ATTENTIE!
Bij verkeerde behandeling van de wielbouten kan het wiel tijdens het rijden
losraken - gevaar voor ongevallen!
Wielbouten moeten schoon zijn en licht draaien. Ze mogen echter nooit met
vet of olie behandeld worden.
Wanneer de wielbouten met een te laag aantrekmoment zijn aangetrokken,
kunnen de velgen tijdens het rijden losraken - gevaar voor ongevallen! Een te
hoog aantrekmoment kan de bouten en de schroefdraad beschadigen en kan
leiden tot een blijvende vervorming van de draagvlakken op de velg.
Voorzichtig!
Het voorgeschreven aantrekmoment van de wielbouten bij stalen en lichtmetalen
velgen bedraagt 120 Nm.
Winterbanden
In de winter worden de rij-eigenschappen van de wagen door winterbanden bedui-
dend beter. Zomerbanden hebben op ijs, sneeuw en bij temperaturen onder 7 °C
vanwege hun constructie (breedte, rubbersamenstelling, profielvorm) minder grip.
Dit geldt vooral voor wagens die met brede banden resp. hogesnelheidsbanden
uitgerust zijn (codeletter H of V op de bandwang).
Om de best mogelijke rijeigenschappen te verkrijgen, moeten op alle vier de wielen
winterbanden worden gemonteerd.
Er mogen alleen winterbanden worden gemonteerd, die voor de wagen zijn vrijge-
geven. De toegelaten winterbandenmaten staan vermeld in de documentatie die
bij de wagen hoort. De bandenmaten zijn afhankelijk van de nationale wettelijke
voorschriften.
Erop letten dat de bandenspanning 20 kPa (0,2 bar) hoger moet zijn dan bij zomer-
banden bladzijde 167.
Winterbanden verliezen grotendeels hun wintereigenschappen, als het banden-
profiel tot op 4 mm is afgesleten.
Ook door veroudering gaan de eigenschappen van winterbanden achteruit - ook als
de profieldiepte nog duidelijk meer dan 4 mm bedraagt.
Voor winterbanden gelden snelheidsbeperkingen, net zoals voor zomerbanden
bladzijde 169, .
Er mogen winterbanden met een lagere snelheidscategorie worden gemonteerd op
voorwaarde dat de toegestane topsnelheid van deze banden niet wordt over-
s9mk.4.book Page 170 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Velgen en banden 171
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
schreden ook niet als de mogelijke topsnelheid van de wagen hoger ligt. Bij het
overschrijden van de toegestane maximumsnelheid van de betreffende bandenca-
tegorie kunnen de banden worden beschadigd.
Bij het gebruik van winterbanden de aanwijzingen in acht nemen bladzijde 167.
In plaats van winterbanden kunnen ook zogenaamde ’allweather-banden’ worden
gebruikt.
Bij mogelijke onduidelijkheden contact opnemen met een specialist, die u kan infor-
meren over de voor uw banden geldende topsnelheid.
ATTENTIE!
De toegestane maximumsnelheid van de winterbanden mag in geen geval
worden overschreden – gevaar voor een ongeval door een beschadigde band en
verlies van controle over de wagen.
Milieu
Tijdig weer de zomerbanden monteren, omdat de rijeigenschappen met zomer-
banden op sneeuw- en ijsvrije wegen alsmede bij temperaturen boven 7 °C duidelijk
beter zijn - kortere remweg, minder afrolgeluid, minder bandenslijtage en lager
brandstofverbruik.
Aanwijzing
Afwijkende nationale wettelijke bepalingen met betrekking tot de banden in acht
nemen.
Draairichtinggebonden banden
De draairichting is door een pijl op de bandwang gekenmerkt. De zo aangegeven
draairichting beslist aanhouden. Alleen zo komen de optimale eigenschappen van
deze band met betrekking tot grip, afrolgeluid, slijtage en aquaplaning volledig tot
hun recht.
Als een wiel in een uitzonderingsgeval tegen de draairichting in moet worden
gemonteerd, voorzichtig rijden omdat de optimale eigenschappen van de band in
deze situatie niet meer gelden. Dit is vooral bij nat weer belangrijk. Let op de
verdere aanwijzingen bladzijde 174, ’Reservewiel’.
Een lekke band moet zo snel mogelijk worden vervangen en de juiste draairichting
moet bij alle banden weer worden hersteld.
Sneeuwkettingen
Sneeuwkettingen mogen alleen op de voorwielen worden gemonteerd.
Bij winterse wegomstandigheden verbeteren sneeuwkettingen niet alleen de
tractie, maar ook het remgedrag.
De montage van sneeuwkettingen is om technische redenen alleen bij de volgende
velg-bandcombinaties toegestaan.
Alleen sneeuwkettingen gebruiken waarvan de schakels en sloten niet groter zijn
dan 12 mm.
Voor het monteren van de sneeuwkettingen de wieldoppen verwijderen.
De verschillende nationale wettelijke voorschriften met betrekking tot het gebruik
van sneeuwkettingen en de maximumsnelheid met sneeuwkettingen in acht
nemen.
ATTENTIE!
De gegevens in de meegeleverde montagehandleiding van de sneeuwketting-
fabrikant in acht nemen.
Voorzichtig!
Bij het rijden op sneeuwvrije trajecten moeten de sneeuwkettingen worden verwij-
derd. Anders beïnvloeden ze de wegligging, beschadigen ze de banden en zijn ze
snel versleten.
Aanwijzing
Wij adviseren u, sneeuwkettingen uit het originele Škoda accessoireprogramma te
gebruiken.
Velgmaat Inpersdiepte (ET) Bandenmaat
5J x 14 35 mm 175/70
6J x 14 37 mm 185/65
6J x 15 43 mm 185/55
s9mk.4.book Page 171 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Accessoires, wijzigingen en vervanging van onderdelen172
Accessoires, wijzigingen en vervanging van onderdelen
Algemeen
Škoda wagens zijn volgens de laatste stand van de veiligheidstechniek geconstru-
eerd. Om dat zo te houden, mag de de leveringstoestand af fabriek niet zo maar
worden gewijzigd.
De volgende aanwijzingen in acht nemen wanneer de wagen naderhand van acces-
soires wordt voorzien, onderdelen worden vervangen of technische wijzigingen aan
de wagen worden doorgevoerd:
Voor de aankoop van accessoires en alvorens technische wijzigingen door te
voeren, moet altijd advies worden ingewonnen bij een geautoriseerde Škoda
Servicepartner .
Indien aan uw wagen technische wijzigingen worden uitgevoerd, dienen de
door Škoda Auto voorgeschreven richtlijnen in acht te worden genomen.
Door het opvolgen van deze richtlijnen en aanwijzingen blijft de verkeersveiligheid
en betrouwbaarheid van uw wagen behouden. De wagen voldoet ook na het
uitvoeren van de wijzigingen aan de wettelijke typegoedkeuring. Meer informatie
krijgt u bij een geautoriseerde Škoda Servicepartner die ook alle noodzakelijke
werkzaamheden vakkundig voor u kan uitvoeren.
Wijzigingen van elektronische onderdelen en de bijbehorende software kunnen tot
storingen leiden. Vanwege de koppeling van elektronische onderdelen kunnen
deze storingen ook direct de werking van systemen belemmeren, die er in eerste
instantie niet mee te maken hebben. Dit houdt in dat de verkeersveiligheid van de
wagen in gevaar kan komen en een verhoogde onderdeelslijtage kan optreden.
Schade die is ontstaan door technische wijzigingen zonder voorafgaande
toestemming van Škoda Auto is van de garantie uitgesloten - raadpleeg hiertoe
het garantiebewijs.
ATTENTIE!
Ondeskundig uitgevoerde werkzaamheden en veranderingen aan uw wagen
kunnen storingen veroorzaken - gevaar voor ongevallen!
We raden u aan voor uw Škoda alleen goedgekeurde originele Škoda acces-
soires en originele Škoda onderdelen te gebruiken. Voor deze originele Škoda
onderdelen is de betrouwbaarheid, veiligheid en deugdelijkheid vastgesteld.
Bij gebruik van andere producten kunnen we de betrouwbaarheid, veiligheid
en geschiktheid voor uw wagen niet beoordelen - zelfs niet als in afzonderlijke
gevallen een rapport van een officiële technische keuringsdienst of van een
overheidsinstantie is bijgevoegd.
Aanwijzing
Originele Škoda accessoires en originele Škoda onderdelen zijn verkrijgbaar bij
geautoriseerde Škoda Servicepartners. Deze kunnen ook de montage van de
aangekochte onderdelen vakkundig voor u uitvoeren.
We raden u daarom aan alle werkzaamheden uitsluitend te laten uitvoeren door
een geautoriseerde Škoda Servicepartner.
Alle originele Škoda accessoires uit het accessoireprogramma, zoals bijvoor-
beeld trekhaken, kinderzitjes enzovoort, zijn gehomologeerd.
Wij adviseren ook autoradio's, antennes en overige elektrische accessoires bij
een geautoriseerde Škoda Servicepartner aan te schaffen en hier te laten
inbouwen.
ATTENTIE! Vervolg
s9mk.4.book Page 172 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp 173
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Pechhulp
Pechhulp
Verbanddoos en gevarendriehoek
De verbanddoos moet zo worden opgeborgen, dat deze indien nodig onder hand-
bereik is.
Een gevarendriehoek met maximale afmetingen van 39 x 68 x 450 mm kan met
rubber riemen in de bekleding van de achterwand worden bevestigd afb. 145.
Als u een extra gevarendriehoek in de wagen wilt aanbrengen, neem dan contact
op met een specialist.
ATTENTIE!
De verbanddoos moet zo worden opgeborgen, dat deze bij hard afremmen of
een botsing van de wagen de inzittenden niet kan verwonden.
Aanwijzing
De houdbaarheidsdatum van de inhoud van de verbanddoos in acht nemen.
Brandblusser
De brandblusser is met een riem onder de bestuurdersstoel bevestigd.
De instructies die op de brandblusser zijn aangebracht zorgvuldig doorlezen.
De brandblusser moet door een daartoe bevoegd persoon eenmaal per jaar worden
gecontroleerd (de eventueel afwijkende wettelijke bepalingen in acht nemen).
ATTENTIE!
Als de brandblusser niet correct is bevestigd, kan deze bij een plotselinge
manoeuvre of bij een ongeval door het interieur worden ’geslingerd’ en letsel
veroorzaken.
Aanwijzing
De brandblusser moet voldoen aan de wettelijk geldende eisen voor brandblus-
sers.
Op de vervaldatum van de brandblusser letten. Als de brandblusser wordt
gebruikt na afloop van de vervaldatum, is de juiste werking niet meer gegaran-
deerd.
De brandblusser behoort in sommige landen tot de standaarduitrusting.
Wagengereedschap
Het wagengereedschap en de krik met sticker zijn in een kunststofbox in het reser-
vewiel afb. 146 of in de ruimte voor het reservewiel aangebracht. Hier is ook
plaats voor de afneembare kogelkop van de trekhaak.
Afb. 145 Plaats van de gevarendriehoek
Afb. 146 Bagageruimte: Opbergvak voor
het wagengereedschap
s9mk.4.book Page 173 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp174
Het wagengereedschap bevat de volgende onderdelen (afhankelijk van de uitrus-
ting):
wielsleutel,
draadbeugel voor het lostrekken van de wieldoppen,
sleepoog,
adapter voor diefstalbelemmerende wielbouten,
tang voor het verwijderen van de wielboutafdekkingen,
setje vervangingsgloeilampen,
schroevendraaier.
Voordat de krik weer op zijn plaats wordt aangebracht, moet de krikarm geheel
worden ingeschroefd.
ATTENTIE!
De af fabriek meegeleverde krik is alleen voor uw wagenmodel bedoeld. In
geen geval hiermee zwaardere voertuigen of andere lasten opkrikken - gevaar
voor verwondingen!
Controleren of het wagengereedschap goed in de bagageruimte is
bevestigd.
Reservewiel
Het reservewiel bevindt zich in de uitsparing voor het reservewiel
onder de bagageruimtebodem.
Het reservewiel ligt in een uitsparing onder de bagageruimtebodem en is samen
met een box voor het wagengereedschap met een speciale bout bevestigd
afb. 147.
Het is belangrijk de bandenspanning van het reservewiel te controleren (bij voor-
keur bij elke bandenspanningscontrole - zie de sticker op de tankklep
bladzijde 154), zodat het reservewiel op elk moment kan worden gemonteerd.
Draairichtinggebonden banden
Als uw auto van dergelijke banden is voorzien, op de volgende aanwijzingen letten:
Voor een wagen met draairichtinggebonden banden wordt een ander reserve-
wiel met een ander maat gebruikt. Het wiel is van een waarschuwingssticker voor-
zien.
Na de montage van het wiel mag de waarschuwingssticker niet zijn afgedekt.
Met dit reservewiel niet sneller rijden dan 80 km/h en bij het rijden bijzonder
alert zijn. Accelereren met volgas, sterk afremmen en snel bochtenwerk vermijden.
De bandenspanning van dit reservewiel is gelijk aan de bandenspanning van de
standaard gemonteerde banden.
Dit reservewiel alleen gebruiken tot aan de dichtstbijzijnde specialist, omdat dit
wiel niet voor continu gebruik is bestemd.
Wiel verwisselen
Voorbereidende werkzaamheden
Voor de eigenlijke verwisseling van het wiel moeten de volgende werkzaamheden
worden uitgevoerd:
– De wagen bij bandenpech zo ver mogelijk weg van het rijdende verkeer
plaatsen. De plaats waar de wagen wordt geparkeerd moet vlak zijn.
–Alle passagiers laten uitstappen. Tijdens het verwisselen van het wiel mogen de
passagiers niet op de weg staan (bij voorkeur achter de vangrail).
–De handrem stevig aantrekken.
–De 1e versnelling inschakelen resp. bij wagens met automatische versnel-
lingsbak de keuzehendel in stand P zetten.
– Als een aanhangwagen is aangekoppeld, moet deze worden afgekoppeld.
–Het wagengereedschap en het reservewiel uit de bagageruimte
bladzijde 173 nemen.
Afb. 147 Bagageruimte: Reservewiel
s9mk.4.book Page 174 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp 175
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
ATTENTIE!
Als u langs de rijbaan staat, de alarmlichten inschakelen en de gevarendrie-
hoek op de voorgeschreven afstand plaatsen! Hierbij de nationale wettelijke
voorschriften in acht nemen. U beschermt daarmee niet alleen uzelf, maar ook
de andere weggebruikers.
Bij opgekrikte wagen nooit de motor starten - gevaar voor verwondingen.
Voorzichtig!
Als u het wiel op een helling moet verwisselen, blokkeer dan het tegenoverliggende
wiel met behulp van een steen of iets dergelijks, om zo de wagen tegen onver-
wachts wegrollen te beveiligen.
Aanwijzing
De nationale wettelijke voorschriften in acht nemen.
Wiel verwisselen
Het verwisselen van een wiel indien mogelijk uitvoeren op een horizontaal vlak.
– De wieldop bladzijde 176 resp. de afdekkappen verwijderen bladzijde 176.
– De wielbouten enigszins losdraaien bladzijde 176.
– De wagen zo ver opkrikken dat het te verwisselen wiel de bodem niet meer
raakt bladzijde 177.
– De wielbouten verwijderen en op een schone ondergrond leggen (doek, papier
enz.).
–Het wiel verwijderen.
– Het reservewiel aanbrengen en de wielbouten handvast aandraaien.
– De wagen laten zakken.
– Met behulp van de wielsleutel de tegenover elkaar liggende wielbouten om en
om (kruiselings) vastdraaien bladzijde 176.
– De wieldop/naafdop resp. de afdekkappen aanbrengen.
Aanwijzing
Alle wielbouten moeten schoon en goed gangbaar zijn.
In geen geval mogen de wielbouten worden ingevet of ingeolied!
Bij de montage van draairichtinggebonden banden op de draairichting letten
bladzijde 167.
Afsluitende werkzaamheden
Na het vervangen van de band moeten de volgende werkzaamheden worden uitge-
voerd.
– Het wagengereedschap op de daarvoor bestemde plaats opbergen.
– Het vervangen wiel in de bagageruimte opbergen.
–De bandenspanning van het gemonteerde reservewiel zo snel mogelijk contro-
leren.
–Het aantrekmoment van de wielbouten zo snel mogelijk met een moment-
sleutel laten controleren. Stalen en lichtmetalen velgen moeten met een
aantrekmoment van 120 Nm worden vastgezet.
– De beschadigde band laten vervangen resp. bij een specialist informeren naar
de reparatiemogelijkheden.
ATTENTIE!
Als de wagen naderhand met andere dan de af fabriek gemonteerde banden
wordt uitgerust, moeten de aanwijzingen op bladzijde 169, ’Nieuwe banden
resp. wielen’ in acht worden genomen.
Aanwijzing
Als bij het verwisselen van een wiel wordt geconstateerd dat de wielbouten zijn
geoxideerd en zwaar draaien, moeten de bouten voor het controleren van het
aantrekmoment worden vervangen.
Tot het controleren van het aantrekmoment voorzichtig en slechts met matige
snelheid rijden.
s9mk.4.book Page 175 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp176
Wieldop
Lostrekken
– De draadbeugel uit het wagengereedschap vasthaken aan de versterkte rand
van de wieldop.
– De wielsleutel door de beugel schuiven, de wielsleutel op de band laten rusten
en de wieldop lostrekken afb. 148.
Inbouwen
– De wieldop eerst bij de uitsparing voor het ventiel op de velg drukken. Vervol-
gens de wieldop zodanig op de velg drukken, dat deze over de gehele omtrek
correct vastklikt.
Voorzichtig!
De wieldop met de hand aandrukken, niet erop slaan! Bij krachtige slagen,
vooral op die plaatsen waar de wieldop nog niet op de velg zit, kan de geleiding en
de centrering van de wieldop worden beschadigd.
Voor de montage van de wieldop op een stalen velg waarbij een veiligheidsbout
is aangebracht, controleren of deze bout in de boring vlak bij het ventiel is aange-
bracht bladzijde 178, ’Beveiliging van de wielen tegen diefstal’.
Wielbouten met afdekkappen
De afdekkappen dienen ter bescherming van de wielbouten.
Lostrekken
–De kunststofklem (in het wagengereedschap) zo ver over de afdekkap
aanbrengen, dat de haken aan de binnenzijde van de klem tegen de kraag van
de afdekkap komen.
– De kap met de kunststofklem lostrekken afb. 149.
Inbouwen
– De kappen op de bouten aanbrengen.
Wielbouten losdraaien en vastzetten
Voordat de wagen wordt opgekrikt, moeten de wielbouten één
omwenteling worden losgedraaid.
Afb. 148 Wieldop verwijderen
Afb. 149 : Afdekkap van de wielbout
lostrekken
Afb. 150 : Wielbouten losdraaien
s9mk.4.book Page 176 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp 177
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Wielbouten losdraaien
– De wielsleutel tot de aanslag op de wielbout aanbrengen
11)
.
– Het uiteinde van de wielsleutel vastpakken en de bout circa een omwenteling
linksom draaien bladzijde 176, afb. 150.
Wielbouten vastdraaien
– De wielsleutel tot de aanslag op de wielbout aanbrengen
11)
.
– Het uiteinde van de wielsleutel vastpakken en de bout rechtsom draaien, tot
deze vastzit.
ATTENTIE!
De wielbouten slechts enigszins losdraaien (circa een omwenteling), zolang de
wagen niet met de krik is opgekrikt - gevaar voor ongevallen!
Aanwijzing
Als de bouten niet kunnen worden losgedraaid, kunt u voorzichtig met de voet
op het uiteinde van de sleutel drukken. Houdt u zich daarbij vast aan de wagen en
let erop dat u stevig staat.
Wagen opkrikken
Om het wiel te kunnen verwijderen moet de wagen met de krik
omhoog worden gebracht.
– Voor het aanbrengen van de krik het steunpunt - uitsparing in de dorpel, kiezen
die het dichtst bij het defecte wiel ligt afb. 151.
– De krik onder het steunpunt zo ver omhoogdraaien, tot de klauw van de krik zich
direct onder de verticale rand van de dorpel bevindt.
– De krik zo aanbrengen dat de klauw de rechtopstaande rand bij de uitsparing
van de dorpel omvat en het steunvlak van de krik stevig met het volledige
oppervlak op de vaste ondergrond staat.
– De krik zo ver omhoogdraaien, tot het wiel net vrij is van de bodem.
Een zachte, gladde ondergrond onder de krik kan ertoe leiden dat de wagen van de
krik afglijdt. Daarom de krik op een vaste ondergrond plaatsen of een groot en
stabiel steunvlak gebruiken. Op een gladde ondergrond, bijvoorbeeld klinkers,
tegelvloer enzovoort, een stroef steunvlak gebruiken (bijvoorbeeld een rubbermat).
ATTENTIE!
De wagen altijd opkrikken terwijl de portieren zijn gesloten - gevaar voor
verwondingen.
Met gepaste maatregelen voorkomen dat de krikvoet wegglijdt - gevaar voor
verwondingen!
De krik alleen op een stevige en vlakke ondergrond plaatsen.
Als de krik niet op de hiervoor bestemde plaatsen kan worden aangebracht,
kan dit tot schade aan de wagen leiden. Bovendien kan de krik wegglijden
doordat deze niet voldoende grip op de wagen heeft - gevaar voor verwon-
dingen!
Nooit de motor starten als de wagen is opgekrikt - gevaar voor ongevallen.
Nooit onder de wagen gaan liggen als deze alleen met de krik omhoog is
gebracht.
Als u onder een omhooggebrachte wagen moet werken, moet u daartoe
geschikte steunbokken onder de wagen aanbrengen - gevaar voor
verwondingen!
11)
Voor het los- en vastdraaien van de diefstalbelemmerende wielbouten de betreffende adap-
ter gebruiken bladzijde 178.
Afb. 151 : Steunpunten voor de krik
A
A
A
B
s9mk.4.book Page 177 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp178
Beveiliging van de wielen tegen diefstal
Om de diefstalbelemmerende wielbouten los te draaien is een
speciale adapter nodig.
– De wieldop/naafdop van de velg lostrekken of de afdekkap van de diefstalbe-
lemmerende wielbout verwijderen.
– De adapter met de vertande zijde tot de aanslag in de inwendige vertanding
van de kop van de diefstalbelemmerende wielbout aanbrengen afb. 152.
– De wielsleutel tot de aanslag op de adapter aanbrengen.
– De wielbout los- resp. vastdraaien bladzijde 176.
– Na het verwijderen van de adapter de wieldop/naafdop weer aanbrengen resp.
de afdekkap weer over de veiligheidsbout schuiven.
–Het aantrekmoment zo snel mogelijk met een momentsleutel laten contro-
leren. Stalen en lichtmetalen wielen moeten met een aantrekmoment van
120 Nm worden vastgezet.
Bij wagens met diefstalbelemmerende wielbouten (één bout per wiel) kunnen deze
alleen met behulp van de meegeleverde adapter worden losgedraaid resp. vast-
gezet.
Het is raadzaam om het op de kop van de adapter of op de kop van de veiligheids-
bout ingeslagen codenummer te noteren. Aan de hand van dit nummer kunt u,
indien nodig, een reserveadapter bestellen bij een geautoriseerde Škoda Service-
partner.
Wij adviseren om de adapter voor de wielbouten steeds in de wagen mee te nemen.
Deze moet bij het wagengereedschap worden bewaard.
Voorzichtig!
Als de diefstalbelemmerende wielbout te vast wordt aangedraaid, kan dit leiden
tot beschadiging van de bout en de adapter.
Bij stalen velgen moet de diefstalbelemmerende wielbout altijd in de boring
worden aangebracht die het dichtst bij het ventiel ligt. Anders kan de wieldop niet
worden aangebracht en kan deze tijdens het aanbrengen worden beschadigd.
Aanwijzing
De set diefstalbelemmerende wielbouten is verkrijgbaar bij een specialist.
Bandenreparatieset
Algemene aanwijzingen
De bandenreparatieset bevindt zich in een box onder de bagageruimtebodem.
Met de bandenreparatieset kunnen beschadigingen aan de banden tot een door-
snede van 4 mm, die door scherpe voorwerpen zijn veroorzaakt, veilig worden
gedicht. Vreemde voorwerpen (bijvoorbeeld een schroef of een spijker) niet uit de
band verwijderen!
De reparatie kan direct op de wagen plaatsvinden.
Het repareren van de band met behulp van de bandenreparatieset vervangt in geen
geval een vakkundige bandenreparatie, deze reparatie is alleen maar bedoeld om
de dichtstbijzijnde werkplaats te kunnen bereiken.
De bandenreparatieset mag niet worden gebruikt:
bij beschadiging van de velg,
bij een buitentemperatuur onder -20 °C (-4 °F),
bij beschadigingen groter dan 4 mm,
bij beschadiging van de wang van de band,
als met zeer lage bandenspanning of met een lege band wordt gereden,
als de houdbaarheidsdatum (zie fles met bandenafdichtmiddel) is verstreken.
ATTENTIE!
Als u langs de rijbaan staat, de alarmlichten inschakelen en de gevarendrie-
hoek op de voorgeschreven afstand plaatsen! Hierbij de nationale wettelijke
Afb. 152 Afbeelding: Diefstalbelemme-
rende wielbout met adapter
A
B
A
A
A
B
s9mk.4.book Page 178 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp 179
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
voorschriften in acht nemen. U beschermt daarmee niet alleen uzelf, maar ook
de andere weggebruikers.
Wanneer u bandenpech hebt, de wagen zo ver mogelijk van het rijdende
verkeer parkeren. De plek moet zo mogelijk over een stevige en vlakke onder-
grond beschikken.
Een met bandenafdichtmiddel gevulde band heeft niet dezelfde rijeigen-
schappen als een gewone band.
Niet sneller rijden dan 80 km/h, resp. 50 mph.
Accelereren met volgas, sterk afremmen en snel bochtenwerk vermijden.
Na 10 minuten rijden de bandenspanning controleren!
Het bandenafdichtmiddel is schadelijk voor de gezondheid en moet bij huid-
contact onmiddellijk verwijderd worden.
Milieu
Gebruikt of verouderd bandenafdichtmiddel moet met inachtneming van de milieu-
voorschriften worden afgevoerd.
Aanwijzing
Let op de gebruiksaanwijzing van de fabrikant van de bandenreparatieset.
Een nieuwe fles met bandenafdichtmiddel is verkrijgbaar uit het originele Škoda
accessoireprogramma.
De met de bandenreparatieset gerepareerde band zo snel mogelijk laten
vervangen resp. bij een specialist informeren naar de reparatiemogelijkheden.
Onderdelen van de bandenreparatieset
Afb. 153 Onderdelen van de bandenreparatieset
De bandenreparatieset bestaat uit de volgende onderdelen:
Ventielsleutel
Sticker met de snelheidsaanduiding ’max. 80 km/h’ resp. ’max. 50 mph’
Vulslang met sluitstop
Compressor
Bandenvulslang
Bandenspanningmeter
Luchtaftapventiel
Aan-uitschakelaar
12 volt kabelstekker bladzijde 70
Fles met bandenafdichtmiddel
Reserve-ventielinzetstuk
De ventielsleutel heeft aan de onderzijde een gleuf, waarin het ventielinzetstuk
past. Alleen hiermee kan het ventielinzetstuk uit en weer in het ventiel worden
gedraaid. Dat geldt ook voor het reserve-ventielinzetstuk .
Voorbereidende werkzaamheden voor gebruik van de
bandenreparatieset
Voor het gebruik van de bandenreparatieset moeten de volgende voorbereidende
werkzaamheden worden uitgevoerd:
ATTENTIE! Vervolg
A
1
A
2
A
3
A
4
A
5
A
6
A
7
A
8
A
9
A
10
A
11
A
1
A
11
s9mk.4.book Page 179 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp180
– Wanneer u bandenpech hebt, de wagen zo ver mogelijk van het rijdende verkeer
parkeren. De plek moet zo mogelijk over een stevige en vlakke ondergrond
beschikken.
– Alle passagiers laten uitstappen. Tijdens het verwisselen van het wiel mogen
de passagiers niet op de weg staan (bij voorkeur achter de vangrail).
– De motor afzetten en de 1e versnelling inschakelen resp. bij wagens met auto-
matische versnellingsbak de keuzehendel in stand P zetten.
–De handrem stevig aantrekken.
– Controleren of de reparatie met de bandenreparatieset mogelijk is
bladzijde 178, ’Algemene aanwijzingen’.
– Als een aanhangwagen is aangekoppeld, moet deze worden afgekoppeld.
–De bandenreparatieset uit de bagageruimte nemen.
–De sticker bladzijde 179, afb. 153 in het blikveld van de bestuurder op het
dashboard plakken.
– Vreemde voorwerpen (bijvoorbeeld een schroef of een spijker) niet uit de band
verwijderen.
– Het ventieldopje losdraaien.
– Met de ventielsleutel het ventielinzetstuk uit het ventiel draaien en het
ventielinzetstuk op een schone ondergrond leggen.
Band afdichten en oppompen
Band afdichten
– Het flesje met bandenafdichtmiddel bladzijde 179, afb. 153 enkele malen
krachtig schudden.
– De vulslang stevig rechtsom op de fles draaien . De folie op de vuldop
wordt hierbij automatisch doorgeprikt.
– De sluitstop van de vulslang verwijderen en het open uiteinde op het ventiel
van de band steken.
– De fles ondersteboven houden en de gehele inhoud afdichtmiddel uit de fles
in de band vullen.
– De lege fles met bandenafdichtmiddel van het ventiel verwijderen.
– Het ventielinzetstuk met ventielsleutel weer in het ventiel draaien.
Band oppompen
– De vulslang bladzijde 179, afb. 153 van de luchtcompressor stevig op het
ventiel van de band draaien.
– Controleren of het luchtaftapventiel dichtgedraaid is.
– Bij wagens met schakelbak de versnellingshendel in de neutraalstand zetten.
– De motor van de wagen starten en laten draaien.
– De stekker in het 12 volt stopcontact bladzijde 70 steken.
– Luchtcompressor met de aan-uitschakelaar inschakelen.
– De luchtcompressor laten draaien, totdat de bandenspanning 2,0 – 2,5 bar
bedraagt. Maximale looptijd 8 minuten !
– De luchtcompressor met de aan-uitschakelaar uitschakelen.
– Als de bandenspanning van 2,0 – 2,5 bar niet wordt bereikt, de vulslang van
het ventiel af schroeven.
– De wagen ca. 10 meter voor- of achteruitrijden zodat het afdichtmiddel zich in
de band kan verdelen.
– De vulslang van de luchtcompressor opnieuw stevig op het ventiel draaien
en het oppompen herhalen.
– Als ook nu de vereiste bandenspanning niet wordt bereikt, dan is de band te
zeer beschadigd. De band kan met de bandenreparatieset niet voldoende
worden afgedicht .
– De luchtcompressor met de aan-uitschakelaar uitschakelen.
– De vulslang van het ventiel losdraaien.
Wanneer een bandenspanning van 2,0 – 2,5 bar is bereikt, kan de rit met maximaal
80 km/h (50 mph) worden voortgezet.
Na 10 minuten rijden de bandenspanning controleren bladzijde 181, ’Controle na
10 minuten rijden’.
ATTENTIE!
De luchtcompressor en de bandenvulslang kunnen bij het oppompen heet
worden - gevaar voor verwondingen!
De hete vulslang en hete luchtcompressor niet op brandbare materialen
leggen - brandgevaar!
Wanneer de band niet tot ten minste 2,0 bar kan worden opgepompt, is de
beschadiging te groot. Het afdichtmiddel is niet in staat de band te dichten. Niet
verder rijden! De hulp van een specialist inroepen.
A
2
A
1
A
10
A
3
A
10
A
3
A
10
A
1
A
5
A
7
A
9
A
8
A
5
A
5
A
5
s9mk.4.book Page 180 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp 181
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Voorzichtig!
De compressor uiterlijk na 8 minuten draaien uitschakelen - gevaar voor oververhit-
ting! De luchtcompressor enkele minuten laten afkoelen, voordat u deze opnieuw
inschakelt.
Controle na 10 minuten rijden
Na 10 minuten rijden de bandenspanning controleren!
De bandenspanning is 1,3 bar of lager:
– Niet verder rijden! De band kan met de afdichtset niet voldoende worden afge-
dicht.
– De hulp inroepen van een specialist.
De bandenspanning is 1,3 bar of hoger:
– De bandenspanning weer tot de juiste waarde corrigeren (zie binnenzijde van
de tankklep).
– De rit voorzichtig voortzetten naar de dichtstbijzijnde specialist met maximaal
80 km/h (50 mph).
Starthulp
Voorbereiding
Als de motor niet wil starten omdat de accu is ontladen, kan de accu van een andere
wagen worden gebruikt voor het starten. Daartoe is een startkabel nodig.
Beide accu's moeten een nominale spanning van 12 V hebben. De capaciteit (Ah) van
de stroomleverende accu mag niet wezenlijk lager zijn dan de capaciteit van de
ontladen accu.
Startkabel
Alleen startkabels gebruiken met een voldoende grote diameter en met geïso-
leerde poolklemmen. De aanwijzingen van de fabrikant in acht nemen.
Pluskabel - kleuraanduiding in het algemeen rood.
Minkabel - kleuraanduiding in het algemeen zwart.
ATTENTIE!
Een ontladen accu kan al bij temperaturen net onder 0 °C bevriezen. Bij een
bevroren accu niet proberen te starten met behulp van startkabels - explosiege-
vaar! Ook na het ontdooien van de accu is er het gevaar voor een etsende
werking door uitgelopen zuur. De bevroren accu vervangen.
Veiligheidsmaatregelen voor het werken in de motorruimte in acht nemen
bladzijde 156.
Aanwijzing
Tussen beide wagens mag geen contact bestaan, omdat er anders al bij het
aansluiten van de pluspolen een stroomverbinding tot stand wordt gebracht.
De ontladen accu moet volgens voorschrift op de elektrische installatie zijn
aangesloten.
De autotelefoon uitschakelen resp. het instructieboekje van de telefoon voor
deze situatie raadplegen.
Wij adviseren de startkabels aan te schaffen bij een speciaalzaak voor
voertuigaccu's.
Motor starten
De startkabels beslist in onderstaande volgorde aansluiten:
Pluspolen met elkaar verbinden
– Het ene uiteinde aansluiten op de pluspool afb. 154 van de ontladen accu
.
Afb. 154 Starten met behulp van de accu
van een andere wagen: A - ontladen accu,
B - stroomleverende accu
A
1
A
A
s9mk.4.book Page 181 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp182
– Het andere uiteinde aansluiten op de pluspool van de stroomleverende accu
.
Minpool en motorblok met elkaar verbinden
– Het ene uiteinde aansluiten op de minpool van de stroomleverende accu .
– Het andere uiteinde op een massief, vast met het motorblok verbonden
metalen onderdeel resp. op het motorblok zelf bevestigen .
Motor starten
– De motor van de stroomleverende wagen starten en deze stationair laten
draaien.
– Nu de motor van de wagen met de ontladen accu starten.
– Als de motor niet aanslaat, de startprocedure na circa 10 seconden afbreken en
circa een halve minuut later herhalen.
– De startkabels precies in omgekeerde volgorde van de wagens loskoppelen.
ATTENTIE!
De niet-geïsoleerde delen van de poolklemmen mogen in geen geval met
elkaar in aanraking komen. Bovendien mag de op de pluspool van de accu
aangesloten startkabel niet met elektrisch geleidende delen van de wagen in
aanraking komen - gevaar voor kortsluiting!
De startkabel niet op de minpool van de ontladen accu aansluiten. Door
vonkvorming bij het starten zou knalgas dat uit de accu stroomt, kunnen
ontsteken.
Het kabeluiteinde niet aan onderdelen van het brandstof- en remsy-
steem bevestigen.
De startkabels zodanig aanbrengen, dat deze niet door draaiende delen in de
motorruimte kunnen worden gegrepen.
Niet over de accu's heen buigen - gevaar voor etsende werking!
De sluitdoppen van de accucellen moeten zijn vastgeschroefd.
Ontstekingsbronnen (open verlichting, brandende sigaretten enz.) uit de
buurt van de accu houden - gevaar voor explosie!
Nooit starthulp gebruiken bij accu's met een te laag elektrolytpeil - explosie-
gevaar en gevaar door bijtende werking!
Starthulp bij wagens met ’start-stopsysteem’
Bij wagens met ’start-stopsysteem’ mag de minkabel van de acculader nooit direct
op de massapool van de wagenaccu worden aangesloten, maar uitsluitend op het
massapunt van de motor afb. 155.
Wagen afslepen
Algemeen
Wagens met schakelbak kunnen me een sleepkabel resp. een sleepstang of met
opgeheven voor- of achteras worden afgesleept.
Wagens met automatische versnellingsbak kunnen met een sleepkabel resp. een
sleepstang of met opgeheven vooras worden afgesleept. Als de wagen wordt
gesleept met een opgeheven achteras, wordt de automatische versnellingsbak
beschadigd!
Het gemakkelijkst en veiligst rijdt u met een sleepstang. Alleen als er geen
geschikte sleepstang beschikbaar is, moet een sleepkabel worden gebruikt.
Bij het gebruik van een sleepkabel moeten de volgende aanwijzingen in acht
worden genomen:
Bestuurder van de trekkende wagen
– De koppeling bij het wegrijden uiterst voorzichtig laten opkomen resp. bij een
automatische versnellingsbak bijzonder voorzichtig gas geven.
– Bij wagens met schakelbak pas gas geven als de kabel strak staat.
De maximumsleepsnelheid bedraagt 50 km/h.
A
2
A
B
A
3
A
B
A
4
A
4
Afb. 155 Starthulp bij wagens met start-
stopsysteem
s9mk.4.book Page 182 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp 183
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Bestuurder van de getrokken wagen
– Het contact inschakelen zodat het stuurwiel niet kan blokkeren en de knipper-
lichten, de claxon, de ruitenwissers en de ruitensproeierinstallatie kunnen
worden ingeschakeld.
– Uit de versnelling schakelen resp. bij een automatische versnellingsbak keuze-
hendelstand N inschakelen.
In acht nemen dat de rembekrachtiging en de stuurbekrachtiging alleen maar
werken als de motor draait. Bij stilstaande motor moet het rempedaal met aanzien-
lijk meer kracht worden ingedrukt en is voor het sturen veel meer kracht nodig.
Let erop dat de kabel strak blijft staan.
Voorzichtig!
De motor niet proberen te starten door de wagen aan te slepen - gevaar voor
motorschade. Bij wagens met katalysator kan onverbrande brandstof in de kataly-
sator terechtkomen en hierin tot ontbranding komen. Dit zou tot ernstige bescha-
diging van de katalysator leiden. Als starthulp kunt u de accu van een andere wagen
gebruiken bladzijde 181, ’Starthulp’.
Als er door een defect geen versnellingsbakolie meer in de versnellingsbak zit,
mag de wagen alleen met opgetakelde aangedreven wielen of met een autoambu-
lance resp. aanhangwagen worden vervoerd.
Als normaal slepen niet mogelijk is of als de sleepafstand groter is dan 50 km,
moet de wagen op een speciaal transportvoertuig of een aanhangwagen worden
vervoerd.
De sleepkabel moet elastisch zijn, zodat beide wagens niet aan schokbelas-
tingen worden blootgesteld. Daarom alleen kunststofvezel kabels of kabels van
soortgelijk elastisch materiaal gebruiken.
U dient er altijd op te letten dat er geen ontoelaatbare trekkrachten en geen
schokbelastingen optreden. Bij het slepen over onverharde wegen bestaat altijd
het gevaar, dat de bevestigingsdelen te zwaar worden belast en beschadigd raken.
De sleepkabel resp. sleepstang alleen aan de hiervoor bestemde sleepogen
bladzijde 183, ’Sleepoog voor’, resp. bladzijde 184, ’Sleepoog achter’ beves-
tigen.
Aanwijzing
Voor het slepen is een zekere ervaring nodig. Beide bestuurders moeten met de
bijzonderheden van het slepen vertrouwd zijn. Bestuurders die daarmee geen erva-
ring hebben, kunnen beter niet afslepen of worden afgesleept.
Bij het afslepen resp. aanslepen van de wagen de nationale wettelijke bepa-
lingen in acht nemen, vooral met betrekking tot de in te schakelen signalering.
De sleepkabel mag niet zijn verdraaid, omdat onder bepaalde omstandigheden
het sleepoog voorop uw wagen zou kunnen worden losgedraaid.
Sleepoog voor
Het sleepoog bevindt zich in de box van het wagengereedschap.
Afb. 156 Voorbumper: Afdekking / montage van het sleepoog
– Op de linkerhelft van de afdekking drukken bij de pijl afb. 156 - links.
– De afdekking uit de voorbumper trekken.
– Het sleepoog met de hand linksom tot de aanslag vastdraaien afb. 156 -
rechts. Voor het vastdraaien adviseren wij bijvoorbeeld de wielsleutel, het
bevestigingsoog van een andere wagen of een gelijksoortig voorwerp te
gebruiken dat door het oog kan worden gestoken.
– Om de afdekking na het verwijderen van het sleepoog weer aan te brengen
deze in de bevestigingen aanbrengen en vervolgens op de rechterzijde van de
afdekking drukken. De afdekking moet correct vastklikken.
Voorzichtig!
Het sleepoog moet altijd tot de aanslag worden vastgedraaid, anders kan dit bij het
slepen losraken.
s9mk.4.book Page 183 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Pechhulp184
Sleepoog achter
Het sleepoog achter bevindt zich rechts onder de achterbumper afb. 157.
Afb. 157 Sleepoog achter
s9mk.4.book Page 184 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes 185
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Zekeringen en gloeilampjes
Elektrische zekeringen
Zekeringen in het dashboard vervangen
Een doorgebrande zekering vervangen door een nieuwe zekering
met hetzelfde ampèrage.
De afzonderlijke stroomkringen zijn door middel van smeltzekeringen beveiligd. De
zekeringen bevinden zich aan de linkerzijde van het dashboard achter het zekerin-
gendeksel.
– Het contact en de betreffende stroomverbruiker uitschakelen.
– Het deksel voorzichtig in pijlrichting zwenken en verwijderen afb. 158.
– Vaststellen welke zekering bij de uitgevallen verbruiker hoort bladzijde 186,
’Zekeringenoverzicht in het dashboard’.
– De kunststof klem uit de houder in het zekeringendeksel trekken, deze op de
betreffende zekering plaatsen en de zekering lostrekken.
– Defecte zekeringen zijn te herkennen aan het gesmolten metaalstripje. De
doorgebrande zekering door een nieuwe zekering met hetzelfde ampèrage
vervangen.
– Het zekeringendeksel zodanig in het dashboard aanbrengen, dat de gelei-
dingsnokken in de openingen van het dashboard aangrijpen en vervolgens het
deksel vastdrukken.
Wij adviseren om altijd reservezekeringen in de auto mee te nemen. Reservezeke-
ringen zijn verkrijgbaar uit het originele Škoda accessoireprogramma resp. bij een
specialist.
Kleurcode van de zekeringen
ATTENTIE!
Voor aanvang van alle werkzaamheden in de motorruimte beslist de waarschu-
wingsaanwijzingen lezen en deze opvolgen bladzijde 156, ’Werkzaamheden
in de motorruimte’.
Voorzichtig!
Zekeringen niet ’repareren’ en ook niet vervangen door zwaardere - brandge-
vaar! Bovendien kunnen andere delen van de elektrische installatie worden bescha-
digd.
Als een nieuw geplaatste zekering na korte tijd weer doorbrandt, moet de elek-
trische installatie zo snel mogelijk door een specialist worden gecontroleerd.
Aanwijzing
Wij adviseren om deze zekeringen door een specialist te laten vervangen.
Afb. 158 Onderzijde van het dashboard:
Zekeringendeksel
Kleurcode Max. stroomsterkte in ampère
Lichtbruin 5
Bruin 7,5
Rood 10
Blauw 15
Geel 20
Wit 25
Groen 30
s9mk.4.book Page 185 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes186
Zekeringenoverzicht in het dashboard
Afb. 159 Schematische weergave van de zekeringenkast voor wagens met links / rechts stuur
Enkele van de genoemde verbruikers behoren alleen standaard bij bepaalde type-
uitvoeringen of zijn alleen voor bepaalde types als meeruitvoering leverbaar.
Nr. Verbruiker
1 S-contact
2 START - STOP
3 Instrumentenpaneel, lichtbundelhoogteverstelling
4 Regelapparaat voor ABS
5 Benzinemotor: Snelheidsregelsysteem
6 Achteruitrijlamp (schakelbak)
7
Contact
Motorregelapparaat, automatische versnellingsbak
8 Rempedaalschakelaar, koelluchtventilator
9
Bediening voor verwarming, regelapparaat voor airconditioning, par-
keerhulp, regelapparaat voor bochtenverlichting, koelluchtventilator
10 Vrij
11 Spiegelverstelling
12 Regelapparaat voor aanhangwagenherkenning
13 Regelapparaat voor automatische versnellingsbak
14
Motor voor halogeenprojectorkoplampen met bochtenverlichtingsfunc-
tie
15 Radio-navigatiesysteem PDA
16 Elektrohydraulische stuurbekrachtiging
17
START - STOP - Radio
Dagrijverlichting
18 Spiegelverwarming
19 S-contact
20
Motorregelapparaat
Motorregelapparaat
Brandstofpomprelais
Regelapparaat voor brandstofpomp
21 Achteruitrijlampen, mistlampen met ’CORNER’-functie
22
Bediening voor verwarming, regelapparaat voor airconditioning, par-
keerhulp, telefoon, instrumentenpaneel, stuurhoeksensor, ESP, regel-
apparaat elektrische installatie, multifunctiestuurwiel
23 Verlichting interieur, dashboardkastje en bagageruimte, stadslicht
24 Centraal regelapparaat van de wagen
25 Stoelverwarming
26 Achterruitwisser
27 Vrij
28 Benzinemotor: Absorptie-koolfilterklep, benzinemotor: Regelklep
29 Inspuiting, waterpomp
30
Brandstofpomp
Contact
Snelheidsregelsysteem, bediening van PTC-relais
31 Lambdasonde
Nr. Verbruiker
s9mk.4.book Page 186 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes 187
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Zekeringen bij de accu vervangen (schakelbak, automatische
versnellingsbak DSG)
Afb. 160 Accu: Zekeringendeksel
– De vergrendelingen van het deksel van de zekeringhouder gelijktijdig in pijlrich-
ting samendrukken afb. 160 en het deksel in pijlrichting schuiven.
– Met een platte schroevendraaier de klemmen in de openingen ontgrendelen
en het deksel in pijlrichting omhoogklappen.
– Vaststellen welke zekering bij de uitgevallen verbruiker hoort.
– Defecte zekeringen zijn te herkennen aan het gesmolten metaalstripje. De
doorgebrande zekering door een nieuwe zekering met hetzelfde ampèrage
vervangen.
32 Hogedrukpomp, drukklep
33 Motorregelapparaat
34
Motorregelapparaat
Onderdrukpomp
35 Stroomvoorziening contactslot
36 Grootlicht
37 Mistachterlicht
38 Mistlampen
39 Aanjager
40 Verwarmbare ruitensproeiers/voorruit, ruitensproeierinstallatie
41 Vrij
42 Achterruitverwarming
43 Claxon
44 Ruitenwissers voor
45 Centraal regelapparaat van comfortsysteem
46 Alarmsysteem
47
Sigarettenaansteker, stopcontact in bagageruimte
a)
48 ABS, START-STOP - DC/DC-omvormer ESP
49 Knipperlichten, remlichten
50
START-STOP - DC/DC-omvormer Infotainment
Radio
51 Elektrische ruitbediening (voor en achter) - linkerzijde
52 Elektrische ruitbediening (voor en achter) - rechterzijde
53
Parkeerlicht - linkerzijde
Elektrisch schuif-kanteldak
Nr. Verbruiker
54
START-STOP - Instrumentenpaneel
Alarmsysteem
55 Regelapparaat voor automatische versnellingsbak DSG
56
Koplampsproeiers
Parkeerlicht - rechterzijde
57 Linkerdimlicht, lichtbundelhoogteverstelling
58 Rechterdimlicht
a)
Een ingeschakelde elektrische verbruiker bij afgezette motor kan leiden tot een lege accu.
Nr. Verbruiker
A
A
A
B
A
C
A
D
s9mk.4.book Page 187 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes188
ATTENTIE!
Voor aanvang van alle werkzaamheden in de motorruimte beslist de waarschu-
wingsaanwijzingen lezen en deze opvolgen bladzijde 156, ’Werkzaamheden
in de motorruimte’.
Voorzichtig!
Zekeringen niet ’repareren’ en ook niet vervangen door zwaardere - brandge-
vaar! Bovendien kunnen andere delen van de elektrische installatie worden bescha-
digd.
Als een nieuw geplaatste zekering na korte tijd weer doorbrandt, moet de elek-
trische installatie zo snel mogelijk door een specialist worden gecontroleerd.
Aanwijzing
Wij adviseren om deze zekeringen door een specialist te laten vervangen.
Zekeringenoverzicht bij de accu (schakelbak, automatische
versnellingsbak DSG)
Enkele van de genoemde verbruikers behoren alleen standaard bij bepaalde type-
uitvoeringen of zijn alleen voor bepaalde types als meeruitvoering leverbaar.
Voorzichtig!
Let op de volgende aanwijzingen in ’Zekeringen bij de accu vervangen (scha-
kelbak, automatische versnellingsbak DSG)’ op bladzijde 187.
Aanwijzing
De zekeringen 1 - 7 door een specialist laten vervangen.
Zekeringen bij de accu vervangen (automatische versnellingsbak)
Afb. 162 Accu: Openklappen van de pluspool-afdekking / zekeringendeksel
Nr. Verbruiker
1 Dynamo
2 Vrij
3 Interieur
Afb. 161 Schematische weergave van het
zekeringenoverzicht bij de accu
4 Extra verwarming
5 Interieur
6 Gloeibougies, koelluchtventilator
7 Elektrohydraulische stuurbekrachtiging
8 ABS resp. ASR resp. ESP
9 Koelluchtventilator
10 Vrij
11 ABS resp. ASR resp. ESP
12 Centraal regelapparaat
13 Automatische versnellingsbak
extra verwarming
Nr. Verbruiker
s9mk.4.book Page 188 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes 189
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
– De pluspool-afdekking (+) openklappen bladzijde 188, afb. 162.
– De vergrendelingen van de zekeringhouders bladzijde 188, afb. 162 rechts
indrukken en de deksels openklappen.
– De vergrendelingen van het deksel van de zekeringhouder gelijktijdig
samendrukken en het deksel in pijlrichting schuiven.
– Vaststellen welke zekering bij de uitgevallen verbruiker hoort bladzijde 188,
’Zekeringenoverzicht bij de accu (schakelbak, automatische versnellingsbak
DSG)’.
– Defecte zekeringen zijn te herkennen aan het gesmolten metaalstripje. De
doorgebrande zekering door een nieuwe zekering met hetzelfde ampèrage
vervangen.
ATTENTIE!
Voor aanvang van alle werkzaamheden in de motorruimte beslist de waarschu-
wingsaanwijzingen lezen en deze opvolgen bladzijde 156, ’Werkzaamheden
in de motorruimte’.
Voorzichtig!
Zekeringen niet ’repareren’ en ook niet vervangen door zwaardere - brandge-
vaar! Bovendien kunnen andere delen van de elektrische installatie worden bescha-
digd.
Als een nieuw geplaatste zekering na korte tijd weer doorbrandt, moet de elek-
trische installatie zo snel mogelijk door een specialist worden gecontroleerd.
Aanwijzing
Wij adviseren om deze zekeringen door een specialist te laten vervangen.
Sommige wagens zijn alleen met het deksel uitgerust bladzijde 188,
afb. 162 rechts.
Zekeringenoverzicht bij de accu (automatische versnellingsbak)
Enkele van de genoemde verbruikers behoren alleen standaard bij bepaalde type-
uitvoeringen of zijn alleen voor bepaalde types als meeruitvoering leverbaar.
Voorzichtig!
Let op de volgende aanwijzingen in ’Zekeringen bij de accu vervangen (auto-
matische versnellingsbak)’ op bladzijde 188.
A
A
A
B
A
B
Nr. Verbruiker
1 Dynamo
2 Interieur
3 Extra verwarming
4 ESP
5 Elektrohydraulische stuurbekrachtiging
6 Gloeibougies
7 ESP
8 Koelluchtventilator
9 Airconditioning
10 ABS
11 Centraal regelapparaat
12 Automatische versnellingsbak
extra verwarming
Afb. 163 Schematische weergave van
het zekeringenoverzicht bij de accu
s9mk.4.book Page 189 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes190
Gloeilampjes
Gloeilampjes vervangen
Vóór het vervangen van een gloeilampje moet altijd eerst de betreffende lichtbron
worden uitgeschakeld.
Het lampglas van het gloeilampje niet met blote vingers aanraken (ook de kleinste
vervuiling vermindert de werkingsduur van het gloeilampje). Een schone doek,
servet of dergelijke gebruiken.
Defecte gloeilampjes mogen alleen worden vervangen door gloeilampjes van
hetzelfde type. De typeaanduiding staat op de lampvoet of op het glas van de lamp.
De vervanging van enkele gloeilampjes kan niet zelf worden uitgevoerd, omdat
hiervoor specialistische kennis nodig is. Om de gloeilampjes te kunnen vervangen,
moeten andere delen van de auto worden gedemonteerd. Dit geldt vooral voor
gloeilampjes die alleen vanuit de motorruimte bereikbaar zijn.
Wij adviseren dan ook deze gloeilampjes door een specialist te laten vervangen of
in noodgevallen specialistische hulp in te roepen.
De motorruimte van de wagen is een gevaarlijke omgeving bladzijde 156, ’Werk-
zaamheden in de motorruimte’.
Wij adviseren steeds een doosje met reservelampjes in de auto mee te nemen.
Reservelampjes kunt u uit het originele Škoda accessoireprogramma resp. bij een
specialist verkrijgen.
De bergruimte voor de reservelampjes bevindt zich in de box in het reservewiel.
Wagens met led-dagrijverlichting
Led-dagrijverlichting door een specialist laten vervangen.
Lampen-overzicht
ATTENTIE!
Gloeilampjes H7 LL en H4 LL staan onder druk en kunnen bij vervanging van
het gloeilampje springen - gevaar voor verwondingen!
Wij adviseren bij het vervangen van gloeilampjes handschoenen en een
veiligheidsbril te dragen.
Koplampen voor Halogeenkoplamp Halogeenprojectorkop-
lamp
Dimlicht H4 LL H7 LL
Grootlicht H4 LL H7 LL
Stadslicht W5W LL / W5W BL LL
Knipperlichten PY21W
Mistlampen
H8/HB4
a)
Dagrijverlichting
P21W, led
b)
a)
Geldt voor model Scout.
b)
Geldt voor model Scout met afzonderlijke lampen voor dagrijverlichting.
Achterlichtunit Lamp
Achteruitrijlampen P21W
Knipperlichten PY21W
Remlichten P21W
Mistlampen P21W
Stadslicht 2x W5W
Overige Lamp
Zijdelingse knipperlichten WY5W
Kentekenplaatverlichting C5W / T4W (5W)
3. Remlichten Led
Binnenverlichting voor / achter C10W
Leeslampjes W5W
Bagageruimteverlichting W5W
Lampje in dashboardkastje W5W
Koplampen voor Halogeenkoplamp Halogeenprojectorkop-
lamp
s9mk.4.book Page 190 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes 191
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Aanwijzing
In deze handleiding is alleen maar het vervangen van die lampen beschreven
waarbij dat zonder complicaties mogelijk is. Het vervangen van de andere gloei-
lampjes moet aan een specialist worden overgelaten.
Koplampen voor
Afb. 164 Inbouwpositie van de lampjes: Halogeenkoplampen / halogeenprojectorkoplampen
Posities van de gloeilampjes in de halogeenkoplampen afb. 164 links en in de
halogeenprojectorkoplampen afb. 164 rechts.
- Dim-, groot- en stadslicht
- Knipperlicht voor
- Dimlicht
- Groot- en stadslicht
- Knipperlicht voor
ATTENTIE!
Voor aanvang van alle werkzaamheden in de motorruimte beslist de waarschu-
wingsaanwijzingen lezen en deze opvolgen bladzijde 156, ’Werkzaamheden
in de motorruimte’.
Dim- en grootlicht (halogeenkoplampen)
–Beschermkap afb. 164 verwijderen.
– De stekker van het lampje lostrekken, de veerbeugel ontgrendelen en het
lampje naar achteren verwijderen afb. 165.
– Het H4 LL lampje omwisselen, deze in de opening in de reflector aanbrengen
(met de fixeernokken in de uitsparingen), met de veerbeugel vergrendelen, de
stekker aansluiten en de beschermkap aanbrengen.
– Wij adviseren u, na het vervangen van een gloeilampje de koplampafstelling
door een Škoda Servicepartner te laten controleren.
Dimlicht (halogeenprojectorkoplampen)
– Beschermkap verwijderen afb. 164 rechts.
– De stekker met het gloeilampje tot de aanslag naar links draaien afb. 166 en
eruitnemen.
A
A
A
B
A
1
A
2
A
3
Afb. 165 Uitbouwen van het gloeilampje
voor dim- en grootlicht
A
A
Afb. 166 Uitbouwen van het gloeilampje
voor dimlicht
A
1
s9mk.4.book Page 191 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes192
– Het halogeengloeilampje H7 LL vervangen, de stekker met het nieuwe halo-
geengloeilampje erin plaatsen en tot de aanslag naar rechts draaien.
– De beschermkap terugplaatsen.
– Wij adviseren u, na het vervangen van een gloeilampje de koplampafstelling
door een Škoda Servicepartner te laten controleren.
Grootlicht (halogeenprojectorkoplampen)
–Beschermkap verwijderen bladzijde 191, afb. 164 - rechts.
– De stekker met het gloeilampje tot de aanslag naar links draaien afb. 167 en
eruitnemen.
– Het halogeengloeilampje H7 vervangen, de stekker met het nieuwe halogeen-
gloeilampje erin plaatsen en tot de aanslag naar rechts draaien.
– De beschermkap terugplaatsen.
– Wij adviseren u, na het vervangen van een gloeilampje de koplampafstelling
door een Škoda Servicepartner te laten controleren.
Knipperlicht voor
–De fitting bladzijde 191, afb. 164 resp. de fitting naar links draaien en
deze samen met het gloeilampje voor het knipperlicht eruitnemen.
– Het defecte gloeilampje vervangen.
– De lampfitting met het gloeilampje in de koplamp aanbrengen. De lampfitting
bevestigen door deze tot de vergrendeling naar rechts te draaien.
Stadslicht voor
– Beschermkap resp. verwijderen bladzijde 191, afb. 164.
– De fitting vastpakken en uit de koplamp trekken.
– Het gloeilampje in de fitting vervangen en de fitting weer in de koplamp
steken.
Dagrijverlichting en mistlampen
Afb. 168 Voorbumper: Rooster / uitbouwen van de mistlamp
– Het contact en alle verlichting uitschakelen.
– Het rooster op de met pijlen aangegeven plaatsen afb. 168 links vastpakken
en verwijderen.
– Een hand in de opening steken, waarin het rooster zich bevond en de veerlip
afb. 168 rechts indrukken.
– De mistlamp verwijderen.
– De stekker met het lampje van de dagrijverlichting resp. de stekker met
het lampje van de mistlamp tot de aanslag naar links draaien en eruitnemen.
– Het lampje vervangen, de stekker met het nieuwe lampje erin plaatsen en tot de
aanslag naar rechts draaien.
– Bij het inbouwen de mistlamp eerst met de vergrendeling aan die zijde
aanbrengen, die het verst van de kentekenplaat is verwijderd.
– De mistlamp aan de zijde van het kenteken op zijn plaats drukken.
– Het rooster eerst met de lip aan die zijde aanbrengen, die het verst van de
kentekenplaat is verwijderd.
– Het rooster aan de zijde van het kenteken op zijn plaats drukken.
Afb. 167 Uitbouwen van het gloeilampje
voor grootlicht
A
2
A
B
A
3
A
A
A
2
A
A
A
B
s9mk.4.book Page 192 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes 193
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Afdekking van de mistlampen Roomster Scout
Verwijderen van de afdekking - Roomster Scout
– Het contact en alle verlichting uitschakelen.
– De draadbeugel uit het wagengereedschap in de opening boven de mistlamp
afb. 169 steken en de afdekking eruitnemen.
Mistlampen Roomster Scout
Afb. 170 Voorbumper: Mistlampen / gloeilampjes vervangen
Mistlamp uitbouwen
– Met behulp van de schroevendraaier uit het wagengereedschap
12)
de
schroeven eruit draaien afb. 170 - links.
– De mistlamp verwijderen.
Gloeilampje vervangen en mistlamp inbouwen
– De vergrendeling afb. 170 van de stekker indrukken en de stekker van
de fitting verwijderen.
– De fitting met het lampje tot de aanslag naar links draaien en deze eruit-
nemen.
– Het lampje vervangen, de fitting met het nieuwe lampje aanbrengen en deze tot
de aanslag naar rechts draaien.
– De stekker aansluiten op de fitting .
– De schroeven weer erin schroeven en de afdekking aanbrengen. De afdekking
moet correct vastklikken.
Kentekenplaatverlichting
– De achterklep openen en het lampglas losschroeven afb. 171.
– Het defecte lampje uit de houder nemen en een nieuw lampje plaatsen.
– Het lampglas weer aanbrengen en vastdrukken tot de aanslag - op de juiste
plaatsing van het afdichtrubber letten.
– Het lampglas licht vastdraaien.
12)
Geldt voor model Roomster Scout.
Afb. 169 Voorbumper: Roomster Scout
A
1
A
A
A
B
A
B
A
A
A
B
Afb. 171 Kentekenplaatverlichting
uitbouwen
s9mk.4.book Page 193 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Zekeringen en gloeilampjes194
Achterlichtunit
Afb. 172 Achterlichtunit uitbouwen / stekker losmaken
– De achterklep openen.
– Het achterlicht losschroeven afb. 172 - links.
– Het achterlicht aan de boven- en onderzijde vastpakken en iets naar achteren
trekken.
– De stekker losmaken afb. 172 rechts.
Voorzichtig!
Bij het uit- en inbouwen van de achterlichtunit erop letten, dat de lak van de wagen
en de achterlichtunit niet worden beschadigd.
Gloeilampjes in de achterlichtunit vervangen
Afb. 173 Uitbouwen van het achterlichtmiddenstuk / inbouwpositie van de lampjes
– Om toegang tot de lampjes te krijgen, het middenstuk van het achterlicht
losschroeven en de vergrendeling losmaken afb. 173 - links.
– Het defecte gloeilampje vervangen.
– Om een lampje van het stadslicht te vervangen, de fitting van het lampje tot
de aanslag naar links draaien (in de richting van de pijlen op de behuizing) en de
fitting uit de behuizing verwijderen afb. 173.
– Het gloeilampje vervangen, de fitting van het lampje terug in de behuizing
plaatsen en tot de aanslag naar rechts draaien (tegen de richting van de pijlen
op de behuizing in).
– Het middenstuk van het achterlicht aan de behuizing vastschroeven.
– De stekker weer aansluiten en het achterlicht in de oorspronkelijke stand
plaatsen.
– Het achterlicht vastschroeven afb. 172 links.
Inbouwpositie van de gloeilampjes in de achterlichtunit afb. 173 rechts.
- Remlicht
- Knipperlicht
- Achteruitrijlamp
- Mistachterlicht
- Stadslicht
A
5
A
1
A
2
A
3
A
4
A
5
s9mk.4.book Page 194 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Praktijk 195
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Praktijk
Praktijk
Binnenverlichting achterin
Binnenverlichting inschakelen
– Het afdekglas in stand plaatsen.
Binnenverlichting uitschakelen
– Het afdekglas in stand O plaatsen.
Portiercontactstand
– Het afdekglas in de middenstand plaatsen.
Aanwijzing
Wij adviseren het gloeilampje door een specialist te laten vervangen.
Bevestigingsogen
Aan de zijkanten van de bagageruimte bevinden zich ogen voor het vastzetten van
de lading afb. 174.
ATTENTIE!
De te vervoeren lading moet zodanig worden bevestigd, dat deze tijdens het
rijden en bij het remmen niet kan bewegen.
Verstelbare veiligheidsscheidingswand achter de
voorstoelen
De verstelbare veiligheidsscheidingswand achter de voorstoelen kan voor meer het
comfort voor de bestuurder en bijrijder tot 100 mm worden versteld (geldt alleen
voor bepaalde landen).
Afb. 174 Bagageruimte: Bevestigings-
ogen
Afb. 175 Verstelbare veiligheidsschei-
dingswand
s9mk.4.book Page 195 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Praktijk196
Bevestiging van de bagageruimtevloer
Afb. 176 Lus voor het optillen van de bagageruimtevloer / bevestiging van de bagageruimte-
vloer met een kunststof haak
De bagageruimtevloer kan met een haak aan de bovenzijde van de achterklepope-
ning worden bevestigd, bijvoorbeeld om het reservewiel te kunnen bereiken.
– De bagageruimtevloer met de lus afb. 176 optillen en deze met de kunststof
haak (deze bevindt zich onder de rand van de bagageruimtevloer) aan de boven-
zijde van de achterklepopening bevestigen afb. 176 rechts.
Verstelling van de veiligheidsscheidingswand
Afb. 177 Bovenste bevestiging / onderste bevestiging van de veiligheidsscheidingswand
Alleen geldig voor sommige landen.
– Het gedeelte van de bagageruimtevloer achter de veiligheidsscheidingswand
opklappen.
– Verwijder aan elke zijde aan de bovenzijde van de carrosserie een bout
afb. 177 - links en aan de onderzijde een bout afb. 177 - rechts.
– De veiligheidsscheidingswand in de gewenste positie schuiven. Let erop dat de
veiligheidsscheidingswand altijd over dezelfde afstand resp. hetzelfde aantal
gaten aan beide zijden boven en onder wordt versteld.
– Aan beide zijden aan de boven- en onderzijde van de carrosserie een bout
aanbrengen.
–Het aantrekmoment van de bouten zo snel mogelijk met een momentsleutel
laten controleren. Het aantrekmoment moet 20 Nm bedragen.
– De positie van de afdekking van het gedeelte van de bagageruimtevloer achter
de veiligheidsscheidingswand zo veranderen, dat deze overeenkomt met de
nieuwe positie van de veiligheidsscheidingswand.
– Het gedeelte van de bagageruimtevloer weer omlaagklappen.
Noodontgrendeling van de achterklep
In geval van een storing aan de centrale vergrendeling kunt u de achterklep als
volgt van binnenuit openen:
– De bedieningskabel naar buiten halen en eraan trekken.
– Tegen de achterklep drukken om deze te openen.
– De bedieningskabel weer terugdrukken.
Afb. 178 Noodontgrendeling van de
achterklep
s9mk.4.book Page 196 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens 197
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Technische gegevens
Technische gegevens
Algemene aanwijzingen
De gegevens op het kentekenbewijs hebben voorrang boven de gegevens in de
handleiding. Met welke motor uw wagen is uitgerust, kunt u zien op het kenteken-
bewijs of navragen bij een geautoriseerde Škoda Servicepartner.
Gebruikte afkortingen
Rijprestaties
De rijprestaties zijn bepaald zonder prestatieverminderende meeruitvoeringen
zoals bijvoorbeeld airconditioning.
Gewicht
Het aangegeven leeggewicht dient alleen ter oriëntatie. Het is gebaseerd op de
basisuitrusting van de wagen zonder verdere meeruitvoeringen en accessoires.
Het leeggewicht is bepaald met een bestuurder van 75 kg en een voor 90% gevulde
brandstoftank.
Uit het verschil tussen het maximaal toelaatbaar gewicht en het leeggewicht is het
mogelijk bij benadering het laadvermogen te bepalen.
Bij het laadvermogen moet rekening worden gehouden met:
medepassagiers,
alle bagage en overige belading,
bagage op het dak, incl. dakdragersysteem,
bij gebruik van de trekhaak de betreffende kogeldruk (max. 50 kg).
De volgende informatie staat vermeld op het typeplaatje afb. 179:
Maximaal toelaatbaar gewicht
Het maximaal toelaatbaar gewicht van de combinatie bij gebruik van een
aanhangwagen
Maximaal toelaatbare voorasbelasting
Maximaal toelaatbare achterasbelasting
Het typeplaatje bevindt zich aan bijrijderszijde onderaan de stijl tussen de voor- en
achterportieren.
Afkorting Betekenis
kW Kilowatt, eenheid voor het motorvermogen
1/min Omwentelingen per minuut van de motor
Nm Newtonmeter, eenheid voor het motorkoppel
g/km
Uitgestoten hoeveelheid koolstofdioxide in gram per
gereden kilometer
TSI
Benzinemotor met turbo en een brandstofsysteem met
directe inspuiting
TDI CR Dieselmotor met turbo en common-railinspuitsysteem
M5 5-versnellings schakelbak
DQ7 DSG 7-versnellingsbak
N1
Voertuigen van deze categorie zijn ontworpen en gepro-
duceerd voor het vervoer van goederen met een maxi-
maalgewicht van 3,5 ton
DPF Roetfilter
Afb. 179 Typeplaatje
A
1
A
2
A
3
A
4
s9mk.4.book Page 197 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens198
ATTENTIE!
Het maximaal toelaatbare gewicht mag niet worden overschreden - gevaar voor
ongevallen en beschadiging!
Identificatiegegevens
Sticker met wagengegevens
De sticker met wagengegevens afb. 180 bevindt zich op de bodem van de baga-
geruimte en is ook in het Serviceplan geplakt.
Op de sticker met wagengegevens staan de volgende gegevens:
Voertuigidentificatienummer (VIN)
Model
Versnellingsbakcode, laknummer, interieuruitvoering, motorvermogen, motor-
code
Gedeeltelijke beschrijving van de wagen
7GG, 7MB, 7MG - wagens met roetfilter bladzijde 137
Voertuigidentificatienummer (VIN)
Het voertuigidentificatienummer - VIN (chassisnummer) is in de motorruimte inge-
slagen op de rechterveerpootsteun. Dit nummer staat ook op een plaatje in de
linkeronderhoek van de voorruit (samen met een VIN-streepjescode)
Motornummer
Het motornummer is ingeslagen op het motorblok.
Sticker op de tankklep
De sticker zit aan de binnenzijde van de tankklep. Deze sticker bevat de volgende
gegevens:
voorgeschreven brandstofsoort,
bandenmaat;
bandenspanningswaarden.
Brandstofverbruik volgens ECE-normen en EG-
richtlijnen
In de praktijk kunnen, afhankelijk van meeruitvoering, rijstijl, verkeerssituatie,
weersomstandigheden en toestand van de wagen, brandstofverbruikswaarden
ontstaan die van de aangegeven waarden afwijken.
Stadsverkeer
De verbruiksmeting bij stadsverkeer begint met het starten van de koude motor.
Vervolgens wordt een rit in normaal stadsverkeer gesimuleerd.
Buitenwegen
Bij de verbruiksmeting op buitenwegen wordt, net als in de dagelijkse praktijk,
meerdere malen in alle versnellingen geaccelereerd en afgeremd. De rijsnelheid
varieert daarbij tussen 0 en 120 km/h.
Gecombineerd verbruik
Het gecombineerd verbruik bestaat voor 37 % uit de waarde voor stadsverkeer en
voor 63 % uit de waarde voor op buitenwegen.
Afb. 180 Sticker met wagengegevens
A
1
A
2
A
3
A
4
A
5
s9mk.4.book Page 198 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens 199
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Afmetingen
Afmetingen (in mm)
ROOMSTER PRAKTIK SCOUT
Lengte 4214 4213 4240
Breedte 1684 1684 1695
Breedte incl. de buitenspiegels 1867 1867 1867
Hoogte 1607 1607 1650
Bodemvrijheid 140 140 141
Wielbasis 2608 2608 2620
Spoorbreedte voor/achter
1436/1500
(1420/1484)
a)
a)
Geldt voor wagens waarop af fabriek 15"-wielen zijn gemonteerd.
1436/1500
(1420/1484)
a)
1427/1494
s9mk.4.book Page 199 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens200
Motoroliespecificaties
De motoroliesoort is volgens exacte specificaties bepaald.
Af fabriek is de motor met een kwalitatief hoogwaardige olie gevuld, die - behalve
in extreem koude klimaatzones - het hele jaar kan worden gebruikt.
Bij het bijvullen kunnen verschillende oliën met elkaar worden gemengd. Dit geldt
niet voor wagens met variabele service-intervallen (QG1).
Motorolie wordt continu verder ontwikkeld. Alle gegevens in dit instructieboekje
komen overeen met de stand van de gegevens ten tijde van het ter perse gaan van
deze brochure.
De geautoriseerde Škoda Servicepartners zijn door Škoda Auto over actuele wijzi-
gingen geïnformeerd. Wij adviseren u om de olie te laten verversen door een speci-
alist.
De hierna aangegeven specificaties (VW-normen) moeten afzonderlijk of in combi-
natie met andere specificaties op de verpakking staan.
Motoroliespecificaties voor wagens met variabele service-intervallen (QG1)
Motoroliespecificaties voor wagens met vaste service-intervallen (QG2)
Indien de hierboven genoemde oliën niet beschikbaar zijn, kan voor het eenmalig
bijvullen een olie met ACEA A2 resp. ACEA A3 specificatie worden gebruikt.
Indien de hierboven genoemde oliën niet beschikbaar zijn, kan voor het eenmalig
bijvullen een olie met ACEA B3 resp. ACEA B4 specificatie worden gebruikt.
Voorzichtig!
Voor wagens met variabele service-intervallen (QG1) mogen alleen de hiervoor
genoemde oliën worden gebruikt. Om de eigenschappen van de motorolie te
behouden, adviseren wij voor het bijvullen alleen oliën met dezelfde specificatie te
gebruiken. In uitzonderingsgevallen mag maximaal 0,5 l motorolie met de specifi-
catie VW 502 00 (alleen benzinemotoren) resp. de specificatie VW 505 01 (alleen
dieselmotoren) worden bijgevuld. Andere motoroliën mogen niet worden gebruikt -
gevaar voor schade aan de motor!
Benzinemotoren
Specificatie
Inhoud
a)
a)
Olievulhoeveelheid met vervangen oliefilter. Motoroliepeil bij het vullen controleren, niet te
veel bijvullen. Het motoroliepeil moet tussen de markeringen staan bladzijde 158, ’Motor-
oliepeil controleren’.
1,2 l/51 kW - EU5 / EU2 DDK VW 503 00, VW 504 00 2,8
1,2 l/63 kW TSI - EU5 VW 504 00 3,6
1,2 l/77 kW TSI - EU5 VW 504 00 3,6
1,4 l/63 kW - EU5 VW 503 00, VW 504 00 3,2
Dieselmotoren
Specificatie
Inhoud
a)
1,2 l/55 kW TDI CR - EU5 VW 507 00 4,3
1,6 l/66 kW TDI CR met roetfil-
ter - EU5
VW 507 00 4,3
1,6 l/77 kW TDI CR met roetfil-
ter - EU5
VW 507 00 4,3
Benzinemotoren
Specificatie
Inhoud
a)
a)
Olievulhoeveelheid met vervangen oliefilter. Motoroliepeil bij het vullen controleren, niet te
veel bijvullen. Het motoroliepeil moet tussen de markeringen staan bladzijde 158, ’Motor-
oliepeil controleren’.
1,2 l/51 kW - EU5 / EU2 DDK VW 501 01, VW 502 00 2,8
1,2 l/63 kW TSI - EU5 VW 502 00 3,6
1,2 l/77 kW TSI - EU5 VW 502 00 3,6
1,4 l/63 kW - EU5 VW 501 01, VW 502 00 3,2
1,6 l/77 kW - EU5 / EU2 DDK VW 501 01, VW 502 00 3,6
Dieselmotoren
Specificatie
Inhoud
a)
1,2 l/55 kW TDI CR - EU5 VW 507 00 4,3
1,6 l/66 kW TDI CR met roetfil-
ter - EU5
VW 507 00 4,3
1,6 l/77 kW TDI CR met roetfil-
ter - EU5
VW 507 00 4,3
s9mk.4.book Page 200 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens 201
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Aanwijzing
Voor een langere rit adviseren wij motorolie overeenkomstig de specificatie
voor uw wagen mee te nemen. Hierdoor heeft u altijd de juiste motorolie bij de hand
om bij te vullen.
Wij adviseren u oliën uit het assortiment originele Škoda onderdelen te
gebruiken.
Meer informatie - zie het Serviceplan.
s9mk.4.book Page 201 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens202
Motor 1,2 l/51 kW - EU5 / EU2 DDK
Vermogen (kW bij 1/min) Max. koppel (Nm bij 1/min)
Aantal cilinders/cilinderinhoud (cm
3
)
51/5400 112/3000 3/1198
Rijprestaties ROOMSTER PRAKTIK
Maximale snelheid (km/h) 159
Acceleratie 0 - 100 km/h (s) 15,9
Brandstofverbruik (in l/100 km) en CO
2
(in g/km)
Stadsverkeer 8,2
Buitenwegen 5,0
Gecombineerd 6,2
CO
2
-emissie - gecombineerd
143
Gewichten (in kg)
Maximaal toelaatbaar gewicht
1655/1760
a)
a)
Voertuigen van de categorie N1.
1645/1745
b)
b)
Geldt voor wagens waarop af fabriek 15"-wielen zijn gemonteerd.
Leeggewicht bedrijfsklaar
1200/1215
a)
1170/1180
b)
Maximaal toegelaten aanhangwagengewicht,
geremd/ongeremd
(700/450)
c)
(900/450)
d)
c)
Hellingen tot 12 %.
d)
Hellingen tot 8%.
s9mk.4.book Page 202 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens 203
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Motor 1,2 l/63 kW TSI - EU5
Vermogen (kW bij 1/min) Max. koppel (Nm bij 1/min)
Aantal cilinders/cilinderinhoud (cm
3
)
63/4800 160/1500 - 3500 4/1197
Rijprestaties ROOMSTER PRAKTIK
Maximale snelheid (km/h) 172
Acceleratie 0 - 100 km/h (s) 12,6
Brandstofverbruik (in l/100 km) en CO
2
(in g/km)
Stadsverkeer
7,1 (6,6)
a)
a)
De waarde is van toepassing op het Green tec-pakket.
Buitenwegen
4,9 (4,6)
a)
Gecombineerd
5,7 (5,3)
a)
CO
2
-emissie - gecombineerd
134 (124)
a)
Gewichten (in kg)
Maximaal toelaatbaar gewicht
1676/1782
b)
b)
Voertuigen van de categorie N1.
1666/1766
c)
c)
Geldt voor wagens waarop af fabriek 15"-wielen zijn gemonteerd.
Leeggewicht bedrijfsklaar
1221/1237
b)
1191/1201
c)
Maximaal toegelaten aanhangwagengewicht, geremd/ongeremd
(1000/450)
d)
(1200/450)
e)
d)
Hellingen tot 12 %.
e)
Hellingen tot 8%.
s9mk.4.book Page 203 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens204
Motor 1,2 l/77 kW TSI - EU5
Vermogen (kW bij 1/min) Max. koppel (Nm bij 1/min)
Aantal cilinders/cilinderinhoud (cm
3
)
77/5000 175/1500 - 4100 4/1197
Rijprestaties M5 DQ7
Maximale snelheid (km/h) 184 184
Acceleratie 0 - 100 km/h (s) 10,9 11,0
Stadsverkeer
7,1 (6,6)
a)
a)
De waarde is van toepassing op het Green tec-pakket.
7,2
Buitenwegen
4,9 (4,6)
a)
4,8
Gecombineerd
5,7 (5,3)
a)
5,7
CO
2
-emissie - gecombineerd
134 (124)
a)
134
Gewichten (in kg)
Maximaal toelaatbaar gewicht
1692/1782
b)
b)
Voertuigen van de categorie N1.
1726/1816
b)
Leeggewicht bedrijfsklaar 1237 1271
Maximaal toegelaten aanhangwagengewicht, geremd/ongeremd
(1100/450)
c)
(1200/450)
d)
c)
Hellingen tot 12 %.
d)
Hellingen tot 8%.
s9mk.4.book Page 204 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens 205
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Motor 1,4 l/63 kW - EU5
Vermogen (kW bij 1/min) Max. koppel (Nm bij 1/min)
Aantal cilinders/cilinderinhoud (cm
3
)
63/5000 132/3800 4/1390
Rijprestaties ROOMSTER PRAKTIK
Maximale snelheid (km/h) 171
Acceleratie 0 - 100 km/h (s) 13,0
Brandstofverbruik (in l/100 km) en CO
2
(in g/km)
Stadsverkeer 8,3
Buitenwegen 5,3
Gecombineerd 6,4
CO
2
-emissie - gecombineerd
149
Gewichten (in kg)
Maximaal toelaatbaar gewicht
1664/1769
a)
a)
Voertuigen van de categorie N1.
1654/1754
b)
b)
Geldt voor wagens waarop af fabriek 15"-wielen zijn gemonteerd.
Leeggewicht bedrijfsklaar
1209/1224
a)
1179/1189
b)
Maximaal toegelaten aanhangwagengewicht, geremd/ongeremd
(900/450)
c)
(1100/450)
d)
c)
Hellingen tot 12 %.
d)
Hellingen tot 8%.
s9mk.4.book Page 205 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens206
Motor 1,6 l/77 kW - EU4 / EU2 DDK
Vermogen (kW bij 1/min) Max. koppel (Nm bij 1/min)
Aantal cilinders/cilinderinhoud (cm
3
)
77/5600 153/3800 4/1598
Rijprestaties M5 AG6
Maximale snelheid (km/h) 183 180
Acceleratie 0 - 100 km/h (s) 11,3 12,5
Brandstofverbruik (in l/100 km) en CO
2
(in g/km)
Stadsverkeer 9,2 10,2
Buitenwegen 5,7 6,0
Gecombineerd 6,9 7,5
CO
2
-emissie - gecombineerd
165 180
Gewichten (in kg)
Maximaal toelaatbaar gewicht
1688/1778
a)
a)
Voertuigen van de categorie N1.
1733/1823
a)
Leeggewicht bedrijfsklaar 1233 1278
Maximaal toegelaten aanhangwagengewicht, geremd/ongeremd
(1000/450)
b)
(1200/450)
c)
b)
Hellingen tot 12 %.
c)
Hellingen tot 8%.
s9mk.4.book Page 206 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens 207
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Motor 1,2 l/55 kW TDI CR - EU5
Vermogen (kW bij 1/min) Max. koppel (Nm bij 1/min)
Aantal cilinders/cilinderinhoud (cm
3
)
55/4200 180/2000 3/1199
Rijprestaties ROOMSTER
ROOMSTER
GreenLine
PRAKTIK
Maximale snelheid (km/h) 162 165 162
Acceleratie 0 - 100 km/h (s) 15,5 15,4 15,5
Brandstofverbruik (in l/100 km) en CO
2
(in g/km)
Stadsverkeer 5,4 5,0 5,4
Buitenwegen 4,0 3,7 4,0
Gecombineerd 4,5 4,2 4,5
CO
2
-emissie - gecombineerd
119
109
119
Gewichten (in kg)
Maximaal toelaatbaar gewicht
1763/1853
a)
a)
Voertuigen van de categorie N1.
1769/1859
a)
1843
Leeggewicht bedrijfsklaar 1308 1314 1278
Maximaal toegelaten aanhangwagengewicht, geremd/ongeremd
(1000/450)
b)
(1200/450)
c)
b)
Hellingen tot 12 %.
c)
Hellingen tot 8%.
s9mk.4.book Page 207 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens208
Motor 1,6 l/66 kW TDI CR met roetfilter - EU5
Vermogen (kW bij 1/min) Max. koppel (Nm bij 1/min)
Aantal cilinders/cilinderinhoud (cm
3
)
66/4200 230/1500 - 2500 4/1598
Rijprestaties ROOMSTER PRAKTIK
Maximale snelheid (km/h) 171
Acceleratie 0 - 100 km/h (s) 13,3
Brandstofverbruik (in l/100 km) en CO
2
(in g/km)
Stadsverkeer 5,7
Buitenwegen 4,1
Gecombineerd 4,7
CO
2
-emissie - gecombineerd
124
Gewichten (in kg)
Maximaal toelaatbaar gewicht
1777/1867
a)
a)
Voertuigen van de categorie N1.
1857
Leeggewicht bedrijfsklaar 1322 1292
Maximaal toegelaten aanhangwagengewicht, geremd/ongeremd 1200/450
s9mk.4.book Page 208 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens 209
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Motor 1,6 l/77 kW TDI CR met roetfilter - EU5
Vermogen (kW bij 1/min) Max. koppel (Nm bij 1/min)
Aantal cilinders/cilinderinhoud (cm
3
)
77/4400 250/1500 - 2500 4/1598
Rijprestaties
Maximale snelheid (km/h) 181
Acceleratie 0 - 100 km/h (s) 11,5
Brandstofverbruik (in l/100 km) en CO
2
(in g/km)
Stadsverkeer 5,7
Buitenwegen 4,1
Gecombineerd 4,7
CO
2
-emissie - gecombineerd
124
Gewichten (in kg)
Maximaal toelaatbaar gewicht
1777/1867
a)
a)
Voertuigen van de categorie N1.
Leeggewicht bedrijfsklaar 1322
Maximaal toegelaten aanhangwagengewicht, geremd/ongeremd 1200/450
s9mk.4.book Page 209 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Technische gegevens210
s9mk.4.book Page 210 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Trefwoordenlijst 211
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Trefwoordenlijst
A
Aandrijfslipregeling (ASR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Aandrijfslipregeling (ASR) uitschakelen
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Aanhangwagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Aanwijzingen voor het gebruik . . . . . . . . . . . 145
Aanhangwagengebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
ABS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Accessoires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
Accu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27, 162
Lading . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Rijden in de winter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
Vervangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Accu bijladen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Accu laden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Achterklep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Verlichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Achterruit ontdooien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Achterruitverwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Achteruitkijkspiegel
Binnenspiegel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Achteruitkijkspiegels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Actieradius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Advies om te schakelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Afsleepalarm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Afslepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
Afstandsbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Synchronisatieprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Afzetten van de motor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Airbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Activering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Hoofdairbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Voorairbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Zij-airbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Airbag buiten werking stellen . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Airbagsysteem
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Airbagsyteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Airconditioning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Circulatiefunctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Alarm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Alarmlichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Alarmsysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Antiblokkeersysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
Antiblokkeersysteem (ABS)
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Armsteun achterin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Armsteun voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Asbak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
ASR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Auto-Check-Control . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Automatische versnellingsbak . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Kick-down . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Noodontgrendeling keuzehendel . . . . . . . . . . 97
Noodprogramma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Automatische wasinstallaties . . . . . . . . . . . . . . . . 147
AUX-IN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
B
Bagagenet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Bagageruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Bevestigingsogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Uitklapbare haak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Bagageruimte - variabele bagageruimtevloer . . 64
Bagageruimteafdekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Banden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Winterbanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
Bandenreparatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
Bandenspanning
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Bandenspanningscontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Bekerhouder
Achterin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Voorin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Beladen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Benzine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Benzinemotoren
Motor starten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Bergwegrijhulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Bestuurdersruimte
Overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Bevestigingselementen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Bevestigingsogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Binnenspiegel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Binnenverlichting
Bagageruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Praktijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Uitvoering 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Uitvoering 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Bochtenverlichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Bodembescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
Boordcomputer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Brandstof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Benzine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Brandstofmeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Dieselolie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Brandstofmeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Brandstofreserve
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Brandstofverbruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 139
Energie besparen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
Buitenland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
Buitenspiegels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
s9mk.4.book Page 211 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Trefwoordenlijst212
Buitenspiegelverwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Buitentemperatuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
C
Centrale vergrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Ontgrendelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
vergrendelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Claxon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Climatronic
Circulatiefunctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Ruiten ontwasemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Temperatuur instellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Climatronic (automatische airconditioning) . . . . . 81
Comfortbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Communicatiesystemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Computer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Conserveren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Contact . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Contactslot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Controlelampjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
D
Dagrijverlichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44, 192
Dakantenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Dakdragersysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Dashboard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
De eerste 1.500 km . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Diefstalbelemmerende wielbouten . . . . . . . . . . . 178
Diesel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Dieselmotoren
Motor starten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Dieselpartikelfilter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
Differentieelsper (EDS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Digitale klok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Dimlicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44, 191
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Display . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Displays . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Draairichtinggebonden banden . . . . . . . . . . . . . . 171
Dynamo
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
E
Economisch rijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
EDS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Eénportierontgrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Elektrisch verstelbare buitenspiegels . . . . . . . . . . 53
Elektrische energie besparen . . . . . . . . . . . . . . . . 139
Elektrische ruitbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Centrale vergrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Storingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Elektronisch sperdifferentieel . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Elektronisch stabiliseringsprogramma . . . . . . . . 131
Elektronisch stabiliseringsprogramma (ESP)
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Elektronische wegrijblokkering . . . . . . . . . . . . . . . 34
ESP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
F
Fahrzeit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Fietshouder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
G
Gereedschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Gevarendriehoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Gewicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Gloeilampjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
Gloeilampjes vervangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
Gordels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Gordelspanners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Gordelwaarschuwingslampje . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Grootlicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44, 48, 191
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Grootlichtsignaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
GSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
H
Halogeenprojectorkoplampen met
bochtenverlichtingsfunctie . . . . . . . . . . . . . . 45
Handbediend schakelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Handrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Hoofdairbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Hoofdsteun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Hoogteverstelling veiligheidsgordels . . . . . . . . . 113
Hulpsystemen
Start-stop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
I
Indicatie service-interval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Informatiedisplay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Inparkeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Inrijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Instrumentenpaneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Interieurbewaking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Intervalwissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
ISOFIX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
ISOFIX-systeem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
J
Juiste zithouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
K
Katalysator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Keuzehendel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Keuzehendelstanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Keuzehendelvergrendeling
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Kinderen en veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Kindersloten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
s9mk.4.book Page 212 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Trefwoordenlijst 213
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Kinderzitje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126
Indeling in gewichtsgroepen . . . . . . . . . . . . . 126
ISOFIX-systeem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
Op de bijrijdersstoel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
Veiligheidsaanwijzingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Kledinghaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Kleppen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Klok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Knipperlicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48, 192
Knipperlichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Koelluchtventilator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
Koelvloeistof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Bijvullen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Koelvloeistofhoeveelheid
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Koelvloeistofpeil
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Koelvloeistoftemperatuur/koelvloeistofpeil
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Koelvloeistoftemperatuurmeter . . . . . . . . . . . . . . 16
Koplampen
Koplampsproeiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Mistlampen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Koplampen voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Koplampsproeiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Krik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Kriksteunen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
L
Laadvermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Lak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Lakbeschadigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Lampen
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Licht
Controlelampjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
In- en uitschakelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Lichtbundel
Hoogteverstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Lichtbundelhoogteverstelling . . . . . . . . . . . . . . . . 47
M
Make-upspiegel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
MDI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Met de hand wassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Milieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
Milieuaspecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
Milieuvriendelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
Mistachterlicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Mistlampen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46, 192
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Mistlampen met CORNER-functie . . . . . . . . . . . . . 46
Mobiele telefoon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Mobilele telefoon
Verbinding met de handsfreeset . . . . . . . . . . 101
Motor
afzetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Starten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Motorelektronica
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Motorkap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13, 156
Motorolie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
bijvullen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Controleren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
Verversen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Motoroliepeil controleren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
Motoroliepeilstok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
Motorruimte
Veiligheidsaanwijzingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Multifunctie-indicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Multifunctiestuurwiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
N
Neue Reifen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Noodontgrendeling keuzehendel . . . . . . . . . . . . . 97
Noodvergrendeling van het portier . . . . . . . . . . . 37
O
Olie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Verversen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Olie verversen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Onderhoud van leer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
Ontdooien van ruiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Ontgrendelen
Afstandsbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Centrale vergrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Ontgrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Opbergmogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Opbergvak
Verlichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Opbergvakken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Openen van het portier
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Opslaan voor boordcomputer . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Overzicht
Bestuurdersruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Overzicht motorruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
P
Panoramadak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Parkeerhulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Parkeerlicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Parkeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Passieve veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Pedalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Polijsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Portier
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Kindersloten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Profieldiepte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
R
Reiniging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
s9mk.4.book Page 213 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Trefwoordenlijst214
Rem
Handrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Rembekrachtiger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
Remmen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
Remsysteem
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Remvloeistof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
Reservewiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Richtingaanwijzers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Rijden in de winter
Accu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
Rijden in het buitenland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
Koplampen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
Roetfilter
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Ruitbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Ruiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Ontdooien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Ruitensproeierinstallatie
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Ruitensproeierreservoir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Ruitensproeiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Ruitensproeiersysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Ruitenwisserbladen
Ruitenwisserbladen vervangen . . . . . . . . . . . . 52
Ruitenwissers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
S
Safebeveiliging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Schade aan de wagen voorkomen . . . . . . . . . . . . 143
Schakelaar in het bestuurdersportier
Centrale vergrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Elektrische ruitbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Schakelbak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Schakelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Service-intervalindicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Sigarettenaansteker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Sleepoog
Achter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
Voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Sleutels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Sluitkrachtbegrenzing van de ruitbediening . . . . 42
Sneeuwkettingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
Snelheidsmeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Snelheidsregelsysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Stabiliseringsprogramma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Stadslicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Starten van de motor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Benzinemotoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Dieselmotoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Starthulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
Start-stop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Statisch scheidingsnet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Stoelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Verwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Stoelen achterin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Stoelen instellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55, 108
Stoelen naar voren klappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Stoelen uitbouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Stoelen verstellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Stopcontact . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Stuurbekrachtiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Stuurwiel instellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Systemen
Start-stop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
T
Tanken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
Technische gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Telefoon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Teller voor afgelegde afstand . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Temperatuur
Buiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Temperatuur instellen
Airconditioning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Verwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Tickethouder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Tijd instellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Toelichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Toerenteller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Toeristisch licht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Top Tether . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
U
Uitlaatgas
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Uitlaatgascontrole
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
V
Vakken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Veilig vervoer van kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Zij-airbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
Veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Veiligheidsaanwijzingen
Motorruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Veiligheidsgordels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Hoogteverstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Losmaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Omgespen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Reiniging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Veiligheidsinstructies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Velgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Ver- en ontgrendelen van binnenuit . . . . . . . . . . . 37
Veranderen van de koplamp-asymmetrie / afplakken
143
Verbanddoos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Verchroomde delen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
s9mk.4.book Page 214 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Trefwoordenlijst 215
Bediening Veiligheid Aanwijzingen voor het
rijden
Raadgevingen voor het
gebruik
Pechhulp Praktijk Technische gege-
vens
Vergrendelen
Afstandsbediening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Centrale vergrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Vergrendeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34, 35
Vergrendeling van het portier
In geval van nood . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Verlichting
Veranderen van de koplamp-asymmetrie /
afplakken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
Verlichting van het interieur
Praktijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Versnellingsbak
Mechanisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Verstelling van de rugleuning . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vervangen van de ruitenwisserbladen . . . . . . . . 52
Vervanging van onderdelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
Vervoer van kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Verwarmbare ruitensproeiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Verwarmbare voorstoelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Verwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Circulatiefunctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Verzorging van de wagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Vloeistof in het ruitensproeierreservoir
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Voertuigcomputer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Voor elke rit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Voorairbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Voorgloeisysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Controlelampje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
W
Waarschuwing portier, achterklep en motorkap 23
Waarschuwingssymbolen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Wagen opkrikken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Wagen wassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Wagengereedschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Wagentoestand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Wassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Met hogedrukreiniger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Wegrijblokkering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Wiel
Reservewiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Verwisselen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Wiel verwisselen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Wielbouten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
Losdraaien en vastzetten . . . . . . . . . . . . . . . . 176
Veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
Wieldop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
Wielen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Wielen omwisselen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
Wijzigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
Winterbanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
Winterse omstandigheden
Biodiesel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
Ruiten ontdooien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Sneeuwkettingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
Wis-wasautomaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Z
Zekering
Overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
Zekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Zekeringen vervangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Zij-airbag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Zonnekleppen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
s9mk.4.book Page 215 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Škoda Auto werkt voortdurend aan de verdere ontwikkeling van alle modellen en
typen. Wij vragen u om begrip, dat om deze reden wijzigingen van de leveringsom-
vang in de vorm, uitvoering en techniek mogelijk zijn. De gegevens over leve-
ringsomvang, uiterlijk, maten, gewichten, brandstofverbruik, normen en functies
van de wagen komen overeen met de stand van de informatie op het moment van
het ter perse gaan van deze brochure. Enkele uitrustingen worden eventueel pas
later ingevoerd (deze informatie wordt door plaatselijke Škoda Servicepartners
verstrekt) of worden alleen op bepaalde markten aangeboden. Uit de gegevens,
afbeeldingen en beschrijvingen in dit instructieboekje kunnen geen aanspraken
worden afgeleid.
Nadruk, reproductie, vertaling of andere vormen van gebruik, ook van gedeelten, is
zonder schriftelijke toestemming van Škoda Auto niet toegestaan.
Škoda Auto behoudt zich uitdrukkelijk alle rechten op grond van het auteursrecht
voor.
Wijzigingen voorbehouden.
Uitgegeven door: ŠKODA AUTO a.s.
© ŠKODA AUTO a.s. 2011
s9mk.4.book Page 216 Thursday, April 14, 2011 4:21 PM
Minimaliseren van het brandstofverbruik
en de CO
2
-uitstoot
– Start-stopsysteem*
– Recuperatie*
– Schakeladvies*
Gewichtsbesparing
– Optimalisering van hoogvast plaatstaal, vermindering
van de dikte van het plaatstaal en andere materialen
– Reservewiel vervangen door een bandenreparatieset
Verlaging van het energieverbruik
– Toepassing van energiezuinige elektromechanische
stuurbekrachtiging in plaats van hydraulische
stuurbekrachtiging
– Optimalisering van het rendement van dynamo‘s
– Optimalisering van het verbruik en het stroomverbruik
Optimalisering van de luchtweerstand
en de rolweerstand
– Extra aerodynamische spoilers*
– Extra afdekkingen op het onderstel
(CW-afdekkingen)*
– Geoptimaliseeerde koeling
(inlaatrooster, extra afdichting)*
– Onderstel met 15 mm verlaagd*
– Banden met lage rolweerstand*
*
Toegepast bij de Greenline 2 modellen.
Recycling
– Alle modellen worden tegenwoordig geproduceerd
in overeenstemming met de geldende regelgeving op het
gebied van recycling (richtlijn 2005/64/EG)
– Toepassing van herbruikbare en milieuvriendelijke materialen
– Bij voorkeur toepassing van gerecycled materiaal met
dezelfde eigenschappen als nieuw materiaal
– Markering van de materialen om deze eenvoudig te kunnen
sorteren
Návod k obsluze
Roomster, Praktik holandsky 05.11
S80.5610.06.32
5J7 012 003 FC
Zo helpt u het milieu
Het benzineverbruik van uw Škoda en daarmee ook de
hoeveelheid schadelijke stoffen in de uitlaatgassen wordt
door uw rijstijl bepaald.
De geluidsproduktie en de slijtage worden eveneens door
de persoonlijke omgang met de auto beďnvloed.
Hoe u met uw Škoda zo milieuvriendelijk mogelijk kunt
rijden en daarbij ook nog geld kunt besparen staat in dit
instructieboekje. Lees met het oog hierop het hoofdstuk
„Milieu“ na.
Let bovendien op de in deze handleiding met een
gemarkeerde teksten.
Doe mee - uit respect voor het milieu.
www.skoda-auto.com
-
1
-
2
-
3
-
4
-
5
-
6
-
7
-
8
-
9
-
10
-
11
-
12
-
13
-
14
-
15
-
16
-
17
-
18
-
19
-
20
-
21
-
22
-
23
-
24
-
25
-
26
-
27
-
28
-
29
-
30
-
31
-
32
-
33
-
34
-
35
-
36
-
37
-
38
-
39
-
40
-
41
-
42
-
43
-
44
-
45
-
46
-
47
-
48
-
49
-
50
-
51
-
52
-
53
-
54
-
55
-
56
-
57
-
58
-
59
-
60
-
61
-
62
-
63
-
64
-
65
-
66
-
67
-
68
-
69
-
70
-
71
-
72
-
73
-
74
-
75
-
76
-
77
-
78
-
79
-
80
-
81
-
82
-
83
-
84
-
85
-
86
-
87
-
88
-
89
-
90
-
91
-
92
-
93
-
94
-
95
-
96
-
97
-
98
-
99
-
100
-
101
-
102
-
103
-
104
-
105
-
106
-
107
-
108
-
109
-
110
-
111
-
112
-
113
-
114
-
115
-
116
-
117
-
118
-
119
-
120
-
121
-
122
-
123
-
124
-
125
-
126
-
127
-
128
-
129
-
130
-
131
-
132
-
133
-
134
-
135
-
136
-
137
-
138
-
139
-
140
-
141
-
142
-
143
-
144
-
145
-
146
-
147
-
148
-
149
-
150
-
151
-
152
-
153
-
154
-
155
-
156
-
157
-
158
-
159
-
160
-
161
-
162
-
163
-
164
-
165
-
166
-
167
-
168
-
169
-
170
-
171
-
172
-
173
-
174
-
175
-
176
-
177
-
178
-
179
-
180
-
181
-
182
-
183
-
184
-
185
-
186
-
187
-
188
-
189
-
190
-
191
-
192
-
193
-
194
-
195
-
196
-
197
-
198
-
199
-
200
-
201
-
202
-
203
-
204
-
205
-
206
-
207
-
208
-
209
-
210
-
211
-
212
-
213
-
214
-
215
-
216
-
217
-
218
-
219
SKODA Roomster 5J 05-2011 de handleiding
- Type
- de handleiding
- Deze handleiding is ook geschikt voor
Gerelateerde papieren
-
SKODA Yeti (2011/11) de handleiding
-
SKODA Fabia (2012/05) de handleiding
-
-
-
-
SKODA Octavia Tour 1Z 05-2011 de handleiding
-
SKODA Superb (2011/05) de handleiding
-
-
-