Documenttranscriptie

Algemene informatie Accessoires kunnen variëren, afhankelijk van het model. Over deze handleiding Alle onderdelen (Fig. 1-3) Leest u aandachtig de veiligheidsinstructies in deze handleiding. Gebruik dit product, om schade aan het apparaat of verwondingen te voorkomen, alleen zoals in de handleiding is beschreven. Bewaar deze gebruikershandleiding zodat u zich op elk moment weer kunt informeren over alle bedieningsfuncties. Gebruiksdoel Dit product is uitsluitend geschikt voor privé-gebruik. Het is ontwikkeld om natuurwaarnemingen te vergroten. B C D E F G H I J 1) 1! 1@ 1# 1$ 1% 1^ 1& 1* 1( 2) 2! Algemene waarschuwingen Onderdelen (Fig. 15): Montering GEVAAR! Dit teken staat voor elk stuk tekst dat op gevaren duidt die door onkundig gebruik tot zware verwondingen of zelfs tot overlijden kunnen leiden. LET OP! Dit teken staat voor elk stuk tekst dat wijst op gevaren duidt die door onkundig gebruik tot schade aan voorwerpen of het milieu kunnen leiden. VERBLINDINGSGEVAAR! Kijk met dit toestel nooit direct naar de zon of naar de omgeving van de zon. Er bestaat VERBLINDINGSGEVAAR! VERSTIKKINGSGEVAAR! Kinderen mogen dit toestel alleen onder toezicht gebruiken. Verpakkingsmaterialen (Plastic zakken, elastiekjes, etc.) uit de buurt van kinderen houden! Er bestaat VERSTIKKINGSGEVAAR! BRANDGEVAAR! Stel het toestel – met name de lenzen – niet aan direct zonlicht bloot! Door de lichtbundeling kan brand ontstaan. LET OP! Neem het toestel niet uit elkaar! Neem bij defecten a.u.b. contact op met de verkoper. Deze zal contact opnemen met een servicecenter en kan het toestel indien nodig voor reparatie terugsturen. Stel het apparaat niet bloot aan hoge temperaturen. BESCHERMING van privacy! Het toestel is alleen bedoeld voor privé-gebruik. Houd altijd de privacy van uw medemens in gedachten – kijk met dit toestel bijvoorbeeld niet in de woningen van anderen! A B C D E F Telescoopbuis LED-zoeker Regelschroeven Buisopening Lens Oculairsteunen Focuswiel Buisclip Statiefkop (Montering) Accessoirevak Clips (Statief) Fixeerstops (Opslagvakje) Statiefpoten Buigzame as voor hoogte-instelling (elevatie) Buigzame as voor azimutale instelling Statiefspin Instelling breedtegraad Oculairen Zenitspiegel Barlow Lens Smartphone-houder Verticale blokkering Bodemplaat Declinatie-as Buigzame as (voor oriëntatie) Buigzame as (declinatie-as) Focuswiel Deel I – Opstellen 1. Algemene standplaats Voordat men met de opbouw begint, moet er eerst een geschikte standplaats gevonden worden voor de telescoop. Het zal helpen wanneer het apparaat op een plek opgebouwd word zodat men een vrij zicht heeft op de hemel, een stablele ondergrond en genoeg plek eromheen. Neem eerst alle onderdelen uit de verpakking. Test deze aan de hand van de afbeeldingen of alle onderdelen aanwezig zijn. OPMERKING! Belangrijk: Draai alle schroeven ”handvast” en vermijdt ”doordraaien”. 2. Statief De statiefpoten zijn al gemonteerd en al verbonden met de statiefkop (Afb. 1, 9) en de statiefspin (Afb. 1, 16). Neem de driepoot uit de verpakking en plaats deze verticaal met de voeten naar beneden. Pak nu twee van de benen vast en trek deze voorzichtig uit elkaar tot u de volledig geopende positie bereikt. Het gehele gewicht van het statief rust daarbij op één been. Zet het statief daarna rechtop. Trek nu elke poot afzonderlijk uit tot de gewenste lengte (zie afb. 4) en zet de clips vast (afb. 1+4, 11) (totaal 3 stuks). Sluit de clips en zet het statief op een stevige, vlakke ondergrond. i - 18 - TIP! Een klein waterpas op het accessoirevakje kan u helpen bij het verticaal opstellen van het statief. 3. Opslagvakje monteren: 9. Buigzame assen Het accessoirevakje (afb. nr. 1+3, 10) wordt met de vlakke zijde naar beneden midden op de statiefspin (afb. 1, 16) vastgemaakt door deze met de klok mee (60°) te draaien. (Afb. 5) De drie hoeken van het vakje moeten met de beugels van de statiefspin overeenstemmen en erop gezekerd worden. Om de exacte instelling van de declinatie- en rechte-klimmings-as te vergemakkelijken, kunnen de buigzame assen aan de daarvoor bedoelde houders van de beide assen worden bevestigd. (afb. 13, X) 4. Buis Om de telescoopbuis te monteren (afb. 1, 1) dienen de schroeven van de clip te worden losgedraaid (afb. 6, X) en de clip geopend. Leg de buis midden in de houder en kap de clip weer dicht. De schroef van de houder dient handvast gedraaid te worden. Zet nu de buis incl. clip met de lensopening richting het noorden op de montering. Bevestig de buishouder met de klemschroef van de monteringskop (afb. 7). 5. Oculair monteren De lange buigzame as (afb. 1, 14) wordt parallel aan de telescoopbuis gemonteerd. Hij wordt bevestigd met een klemschroef bij de hiervoor bedoelde inkeping op de as. De korte buigzame as (afb. 1, 15) wordt zijdelings gemonteerd. Hij wordt bevestigd met een klemschroef bij de hiervoor bedoelde inkeping op de as. DE GB FR NL Uw telescoop is nu klaar voor gebruik. Deel II – De bediening 1. De montering IT ES Uw telescoop is uitgerust met een nieuw type montering die twee soorten waarneming mogelijk maakt. Met de oogglazen wordt de vergroting van de telescoop -geregeld. Voordat de oogglazen en de Zenitspiegel erin gezet worden, -verwijder eerst de stofbeschermkap van de oogglassteunen (afb. 1, 6) en de prisma. Maak de klemschroef (Afb. 8, X) los van de oogglassteunen en steek eerst de Zenitspiegel in de oogglassteunen. Draai de -klemschroef (Afb. 8, X) van de oogglassteun weer aan. Aansluitend bevestigt u het oculair op dezelfde manier, door het openen en sluiten van de klemschroeven (afb. 9, X) in de zenitspiegel. Let op dat het oogglas naar boven is gericht. In andere gevallen de klemschroef (afb. 8, X) verwijderen van de oogglassteunen en draai de Zenitspiegel is deze positie. VERBLINDINGSGEVAAR Kijk met dit toestel nooit direct naar de zon of naar de omgeving van de zon. Er bestaat VERBLINDINGSGEVAAR! A: Azimutaal B: Parallactisch = ideaal voor horizonwaarneming = ideaal voor hemelwaarneming A. Azimutaal: Bij azimutale opstelling wordt de telescoop in horizontale en verticale richting gedraaid. CZ 2. Maak de verticale klem los (afb. 15, A), breng de buis in horizontale stand en bevestig de klem weer. De telescoop kan nu horizontaal en verticaal bewogen worden door te draaien aan de buigzame assen (afb. 1, 14+15), Fig 15, D+E). RU 2. Plaatsing (bij nacht) Een donkere plaats is zeer belangrijk voor veel waarnemingen, omdat storend licht (van lampen en lantaarns) de scherpte van het telescoopbeeld erg kunnen beïnvloeden. Opmerking: De LED-zoeker beschikt over een batterij die bij levering met een kunststoffolie tegen de ontlading beveiligd is. Vooraleer in te schakelen moet u die folie verwijderen (Fig.1d). Wanneer u vanuit een verlichte ruimte 's nachts naar buiten gaat, moeten uw ogen eerst aan het donker wennen. Na ong. 20 minuten kunt u dan beginnen met sterrenkijken. Zoekermontage – LED-zoeker met Quick-invoeging De LED-zoeker (Fig. 1a) en haar houder vormen een eenheid. Schuif de voet van de LED-zoeker volledig in de passende basis aan de telescoopbuis (Fig. 10, X). De zoekerhouder klikt zich nu vast. Belangrijk: Let erop dat het objectief van de LED-zoeker in de richting van de buisopening wijst (Fig. 1, 4) Doe nooit waarnemingen vanuit een gesloten ruimte en zet uw telescoop met alle accessoires ong. 30 min. voor het begin van de waarneming klaar zodat de temperatuur in de buis zich kan aanpassen. Daarnaast dient u erop te letten dat de telescoop op vlakke, stabiele grond staat. 7. Het richten van de zoeker 3. Nulpositie De LED-zoeker moet voor gebruik geregeld worden. Dat betekent dat de LED-zoeker en de telescoopbuis parallel aan elkaar gericht moeten worden. Maak de poolhoogteklemschroef (afb. 14a, X) los en stel de bodemplaat (afb. 15, B) grofweg in op uw breedtegraad aan de hand van de schaal op de stang. Draai de driepoot met de markering (N) naar het noorden. De bovenkant van de bodemplaat wijst naar het noorden (afb. 14b). De staaf voor het instellen van de breedtegraad (afb. 14a, Y) wijst naar het zuiden. Steek het oculair met het grootste brandpunt in de zenitspiegel (Fig. 9). Richt de telescoop op een markant object op ca. 300 afstand (vb. huisgevel, kerktorenspits, enz.), tot die in het midden van het gezichtsveld verschijnt (Afb. 11, A). PL 1.Maak de poolhoogteklemschroef (afb. 14a, X ) los en draai de grondplaat totdat deze horizontaal staat (tot de aanslag). Draai de poolhoogteklemschroef weer aan. B. Parallactisch: 6. Montage van de LED-zoeker PT 4. Instellen van de geografische breedtegraad Schakel nu eerst de LED-zoeker (Fig,1, 2) met de Aan/uitschakelaar (Fig. 1b, Z) aan. Kies trap „2“ voor gebruik overdag of trap „1“ voor gebruik ‘s nachts. Kijk door de LED-zoeker en richt die door het draaien van de horizontale (Fig. 1b, X) en verticale (Fig. 1b, Y) regelschroeven zo in, dat u het rode punt in het midden van het beeld ziet (Afb. 11, C). LEDzoeker en telescoop zijn nu op elkaar afgestemd. U kunt de breedtegraad van uw locatie vinden in een stratenboek, een atlas of op Internet. Nederland ligt tussen 53,5° (Schiermonnikoog) en 50,9° (Maastricht) - België tussen 51,3° (Turnhout) en 49,5° (Aubange) 8. Berschermkappen 5. Eindinstelling Om de binnenkant van de telescoop tegen stof e.d. te beschermen is de tube opening door een stofbeschermkap beschermd. Neem de kap ter observatie van de opening. Draai de declinatieas (afb. 15, C) incl. telescoop-houder 90° om. Maak nu de poolhoogteklem los (afb. 14, X) en kantel de plaat totdat het getal op de instelstaaf voor de breedtegraad (afb. 14, Y) overeenkomt met de breedtegraad van uw locatie. (bv. 51°). Zet de buis in de goede richting (zie afbeelding / markering) in de houder en draai de klemschroef aan. Het oculair van de telescoop wijst nu naar beneden, de lens richting de poolster. - 19 - Maak de klemmen van de staaf voor instellen van de breedtegraad en de DEC-as na elkaar los en breng de poolster in het midden van het zichtveld. Vervolgens maakt u de klemmen weer vast. De driepoot mag nu niet meer verplaatst of versteld worden, omdat anders de instellingen verloren zouden gaan. De telescoop is nu correct ingesteld. Wanneer u uw telescoop op een van deze sterren hebt gericht, zult u vaststellen dat hij na korte tijd weer uit het zichtveld verdwijnt. Om dit effect tegen te gaan gebruikt u de buigzame as (afb. 15, D) van de urenas zodat uw telescoop de schijnbare baan van de ster volgt. 10. Toebehoor Bij uw telescoop in de basisuitvoering is nog meer toebehoor (Afb. 2). Afhankelijk van het model kunnen dat: Deze procedure is nodig zodat u hemelobjecten eenvoudig kunt vinden. 6. Richt- of waarnemingspositie Draai de hoofdtelescoop (buis) 90° (afb. 15, C). Draai de telescoop 180° naar rechts of links tot de objectieflens naar de hemel wijst. Draai alle klemmen (afb. 13, Y + afb. 15, A) goed vast zodat u met de buigzame assen kunt richten. 10.1. Oculairen: Door het wisselen van de oculairen legt u de vergroting van uw telescoop vast. Formule voor de berekening van de vergroting: Brandpuntafstand (Telescoop) ÷ Brandpuntafstand (Oculair) = Vergroting Voorbeelden: De handmatige bediening van de urenas (R.A-as) met de buigzame as (afb. 15, D) compenseert de draaiing van de aarde, zodat het object constant in het zichtveld blijft. Wanneer u de telescoop op een ander object wilt richten, maakt u de klemmen (afb. 13, Y + afb. 15, A) los, draait u de hoofdbuis in de goede richting en maakt u de klemmen weer vast. De fijne instelling wordt vervolgens weer met de buigzame assen gedaan (afb. 1, 14+15). i TIP! De breedtegraad van uw exacte locatie kunt u vinden in een atlas aan de linker of rechter zijkant van een landkaart. U kunt de informatie ook vinden bij een VVV-kantoor, het kadaster of op Internet: Bijvoorbeeld op www.heavensabove.com. U kunt daar onder "Anonymous user > Select" uw land kiezen; u krijgt dan de gegevens te zien. Brandpuntsafstand Vergroting Oculair Vergroting met 3X Barlow Lens 900 mm 20 mm 45X 135X 900 mm 4 mm 225X 675X 10.2. Zenitspiegel: De Zenitspiegel (Afb. 2, 19) veroorzaakt een beeldomkering (spiegelverkeerd) en wordt daarom enkel voor hemelobservaties gebruikt. 10.3. Barlowlens: Met een Barlowlens bereikt u een bijkomende, tot drievoudige, stijging van de vergroting. 10.3.1 Montage en gebruik van de lenzentelescopen Als u een lenzentelescoop gebruikt, mag de Barlowlens enkel in de zenitspiegel (Fig. 9, X) ingezet worden. Verwijder dus het oculair uit de zenitspiegel en vervang deze door de Barlowlens. Aansluitend zet u eerst het oculair met het grootste brandpunt in en u draait de klemschroeven handvast aan om te fixeren (Fig. 24) 7. Richttelescoop Uw telescoop is nu grofweg goed gericht en ingesteld. Om een goede positie voor observatie te krijgen, maakt u voorzichtig de schroeven van de plaat (afb. 1, 8) los, zodat u de telescoopbuis kunt draaien. Breng het oculair en de richttelescoop in een zodanige positie dat u comfortabel uw waarneming kunt doen. De precieze instelling doet u vervolgens met de richttelescoop. Kijk door de richttelescoop en probeer bv. de poolster (afb. 16) midden in het kruis te krijgen (afb. 17). Bij de exacte instelling zullen de schaal (afb. 15, D) van de urenas en de schaal (afb. 15, E) van de declinatieas nuttig zijn. 8. Waarneming Nadat u de poolster in de richttelescoop hebt ingesteld, zult u deze ook in de hoofdtelescoop herkennen wanneer u in het oculair kijkt. U kunt nu met behulp van de buigzame assen de telescoop nog beter op de ster richten en de focus instellen met het focuswiel (afb. 15, F). U kunt nu ook het oculair verwisselen (korter brandpunt) om een hogere vergroting te krijgen. Let erop dat de vergroting van sterren vrijwel niet waar te nemen is. i Brandpuntsafstand Telescoop TIP! Het oculair is de lens die zich het dichtst bij het oog bevindt. Met het oculair wordt het brandpunt van het door de lenzen onstane beeld ingesteld - het beeld wordt zichtbaar gemaakt en extra vergroot. Oculairs met verschillende brandpunten zijn nodig om verschillende vergrotingen te bewerkstelligen. Begin elke waarneming met een oculair met een lage vergroting (=verder brandpunt, 20mm). 10.4 Smartphone-houder Zet het oculair in de smartphone-houder en draai de schroef (fig. 19, X) op de houder stevig aan. Zet daarna de smartphone-houder met het oculair in het oculair-aansluitstuk (6) of de zenitspiegel (19) (lenzentelescoop) en draai nu de klemschroef (fig. 19, Y) van het aansluitstuk of zenitspiegel stevig aan. Start nu de camera-app van uw smartphone. Druk nu uw smartphone op de houder en controleer of hij echt goed vast zit. De camera moet precies over het oculair heen vallen. Centreer uw smartphone precies in het midden van het oculair, zodat het beeld exact gecentreerd op uw display te zien is. Het kan eventueel nodig zijn het beeld met de zoomfunctie over het gehele scherm van uw smartphone weer te geven. De zuignappen moeten droog, schoon en vrij van alle soorten stof en vuil zijn. Wij accepteren geen aansprakelijkheid voor smartphones die gevallen en gebroken zijn als gevolg van verkeerd gebruik. 11. Handhaving – afbouw: De telescoop is een hoogwaardig en optisch apparaat. Daarom moet men vermijden dat stof en vochtigheid met de telescoop in aanraking komen. Vermijdt vingerafdrukken op de lenzen. Wanneer er toch viezigheid en stof op telescoop terechtkomen verwijder deze eerst met een zachte penseel. Daarna reinigen met een zachte, pluisvrije doek. Vingerafdrukken op de optische plekken kan men het beste verwijderen met een zachte, pluisvrije doek waarop men een beetje alcohol kan doen. Wanneer de telescoop eenmaal verstoft en vochtig is probeer het dan niet te reinigen maar laat het in dit geval doen door een vakman. i 9. Sterren zoeken In het begin valt de oriëntering aan de sterrenhemel beslist niet mee, omdat sterren en sterrenbeelden altijd in beweging zijn en afhankelijk van het seizoen, datum en de tijd hun positie in de hemel veranderen. Uitzondering hierop is de poolster. Dat is een vaste ster en uitgangspunt van alle sterrenkaarten. Op de tekening ziet u enkele bekende sterrenbeelden en -stergroeperingen die het hele jaar door zichtbaar zijn. De groepering van de -hemellichamen is echter afhankelijk van datum en tijd. - 20 - Tip: Voor astronomische observatie is de omkeerlens niet geschikt. Gebruik hierbij uitsluitend de zenitspiegel en een oculair. Voor observaties op de aarde of van de natuur kunt u gebruik maken van de omkeerlens met een oculair. DE 2. Foutmeldingen TIPS voor reiniging Reinig de lenzen (oculair en/of objectief) alleen met een zachte en pluisvrije doek (b. v. microvezel). Druk niet te hard op de doek om het bekrassen van de lens te voorkomen. Om sterke bevuiling te verwijderen kunt u de poetsdoek met een brillenreinigingsvloeistof bevochtigen en daarmee de lens poetsen zonder veel kracht te zetten. Bescherm het toestel tegen stof en vocht! Laat het toestel na gebruik – zeker bij hoge luchtvochtigheid – enige tijd op kamertemperatuur acclimatiseren zodat alle restvocht geëlimineerd wordt. Deel III – Aanhangsel 1. Suggesties voor te observeren hemellichamen In het volgende hebben we voor u een paar bijzonder ­interessante hemellichamen en sterrenhopen uitgezocht en van uitleg voorzien. Op de bijbehorende afbeeldingen aan het begin van de handleiding wordt getoond hoe u deze door uw ­telescoop met de bijgeleverde oculairen bij goed zicht zult zien: Melding: Oplossing: Geen beeld Stofkap en zonneklep van de opening verwijderen Geen scherp beeld Scherpte-instelling aan de focusring verstellen Geen scherpte- instelling mogelijk Temperatuurvergelijk afwachten Slecht beeld Kijk nooit door een raam Observatie-object in de verrekijker maar niet zichtbaar in de telescoop Zoeker justeren (punt I - 6) Ondanks prisma ”scheef” beeld De oculaire steunen in de prisma moeten afgestemd worden. Maan (Fig. 20) De maan is de enige natuurlijke satelliet van de aarde Diameter: 3.476 km Afstand: 384.400 km van de aarde verwijderd AFVAL Scheid het verpakkingsmateriaal voordat u het weggooit. Informatie over het correct scheiden en weggooien van afval kunt u bij uw gemeentelijke milieudienst inwinnen. De maan is sinds prehistorische tijden bekend. Na de zon is zij het meest heldere lichaam aan de hemel. Omdat de maan in een maand om de aarde draait, verandert de hoek tussen de aarde, de maan en de zon voortdurend; dat is aan de cycli van de maanfasen te zien. De tijd tussen twee op elkaar volgende nieuwemaanfasen bedraagt ongeveer 29,5 dag (709 uur). Let bij het weggooien van een apparaat altijd op de huidige wet- en regelgeving. Informatie over het correct scheiden en weggooien van afval kunt u bij uw gemeentelijke milieudienst inwinnen. Sterrenbeeld ORION / M42 (Fig. 21) Rechte klimming: 05h 35m (Uren : Minuten) Declinatie: -05° 22' (Graden : Minuten) Afstand: 1.344 lichtjaar van de aarde verwijderd Downloads: • Astronomische software • Moon kaart • Gebruiksaanwijzing Met een afstand van circa 1.344 lichtjaar is de Orionnevel (M42) de meest heldere diffuse nevel aan de hemel - met het blote oog zichtbaar, en een bijzonder lonend object om met telescopen in alle uitvoeringen te bekijken, van de kleinste verrekijker tot de grootste aardse ­observatoria en de Hubble Space Telescope. Wij zien het belangrijkste gedeelte van een nog veel grotere wolk van waterstofgas en stof, die zich met meer dan 10 graden over ruim de helft van het sterrenbeeld Orion uitstrekt. Deze enorme wolk heeft een omvang van meerdere honderden lichtjaren. Sterrenbeeld LIER / M57 (Fig. 22) Rechte klimming: 18h 53m (Uren : Minuten) Declinatie: +33° 02' (Graden : Minuten) Afstand: 2.412 lichtjaar van de aarde verwijderd De beroemde ringnevel M57 in het sterrenbeeld Lier wordt vaak gezien als het prototype van een planetaire nevel; hij hoort bij de hoogtepunten van de zomerhemel van het noordelijk halfrond. Recent onderzoek toont aan dat het waarschijnlijk een ring (torus) van helder oplichtend ­materiaal betreft die de centrale ster omringt (alleen met grotere telescopen waar te nemen), en niet een bol- of ellipsvormige gasstructuur. Als men de ­ringnevel van de zijkant zou bekijken, dan zag hij er ongeveer zo uit als de Halternevel M27. Wij kijken precies op de pool van de nevel. http://www.bresser.de/download/MPM Garantie & Service De reguliere garantieperiode bedraagt 2 jaar en begint op de dag van aankoop. Om gebruik te maken van een verlengde vrijwillige garantieperiode zoals aangegeven op de geschenkverpakking is aangegeven dient het product op onze website geregistreerd te worden. De volledige garantievoorwaarden en informatie over de verlenging van de garantieperiode en servicediensten kunt u bekijken op www.bresser.de/warranty_terms. Sterrenbeeld VOS / M27 (Fig. 23) Rechte klimming: 19h 59m (Uren : Minuten) Declinatie: +22° 43' (Graden : Minuten) Afstand: 1.360 lichtjaar van de aarde verwijderd De Dumbbell-nevel M27 of Halternevel in het sterrenbeeld Vosje was de allereerste planetaire nevel die werd ontdekt. Op 12 juli 1764 ontdekte Charles Messier deze nieuwe en fascinerende klasse hemellichamen. Bij dit object kijken wij bijna precies op de evenaar. Zouden we echter naar een van de polen van de Halternevel kijken, dan had hij ­waarschijnlijk de vorm van een ring en zou ongeveer hetzelfde beeld geven, als we van de ringnevel M57 kennen. Dit object is bij matig goed weer en kleine vergrotingen reeds goed zichtbaar. - 21 - GB FR NL IT ES PT PL CZ RU ANLTELEMPMMSP1114BRESSER Bresser GmbH Gutenbergstr. 2 · DE-46414 Rhede Germany [email protected] · www.bresser.de Besuchen Sie uns auf • Find us on: Irrtümer und technische Änderungen vorbehalten. · Errors and technical changes reserved. · Sous réserve d’erreurs et de modifications techniques. Con riserva di errori e modifiche tecniche. · Queda reservada la posibilidad de incluir modificaciones o de que el texto contenga errores. Erros e alterações técnicas reservados. · Vergissingen en technische veranderingen voorbehouden. · Erros e alterações técnicas reservados. · Zastrzegamy sobie możliwość pomyłek i zmian technicznych. · Omyly a technické změny vyhrazeny. · Оставляем за собой право на ошибки и технические изменения.