Documenttranscriptie

(NL) WAARSCHUWING! Kijk met dit optische instrument nooit direct naar of in de buurt van de zon! Let hier vooral op als het instrument door kinderen wordt gebruikt! Er bestaat VERBLINDINGSGEVAAR! (IT) ATTENZIONE! Non guardare mai direttamente il sole o vicino al sole con questo apparecchio ottico! Prestare ­particolare attenzione quando l’apparecchio viene usato da bambini! Pericolo di ACCECAMENTO! (CA) AVÍS! No mireu directament al sol ni a prop del sol amb aquest aparell. Hi ha PERILL DE PÈRDUA DE LA VISIÓ! (PT) AVISO! Nunca olhe directamente para o sol com este aparelho óptico! PERIGO DE CEGUEIRA! (RU) Внимание! Никогда не смотрите через телескоп на Солнце! Можно необратимо повредить зрение, вплоть до полной слепоты. Дети должны проводить наблюдения под надзором взрослых. (NL) Algemene waarschuwingen • VERBLINDINGSGEVAAR! Kijk met dit toestel nooit direct naar de zon of naar de omgeving van de zon. Er bestaat VERBLINDINGSGEVAAR! • VERSTIKKINGSGEVAAR! Kinderen mogen dit toestel alleen onder toezicht gebruiken. Verpakkingsmaterialen (Plastic zakken, elastiekjes, etc.) uit de buurt van kinderen houden! Er bestaat VERSTIKKINGSGEVAAR! • BRANDGEVAAR! Stel het toestel – met name de lenzen – niet aan direct zonlicht bloot! Door de lichtbundeling kan brand ontstaan. • Neem het toestel niet uit elkaar! Neem bij defecten a.u.b. contact op met de verkoper. Deze zal contact opnemen met een servicecenter en kan het toestel indien nodig voor reparatie terugsturen. • Stel het apparaat niet bloot aan hoge temperaturen. • Deze toestel is alleen bedoeld voor privé-gebruik. Houd altijd de privacy van uw medemens in gedachten – kijk met dit toestel bijvoorbeeld niet in de woningen van anderen! (IT) Avvertenze di sicurezza generali • PERICOLO PER LA VISTA! Mai utilizzare questo apparecchio per fissare direttamente il sole o altri oggetti nelle sue vicinanze. PERICOLO PER LA VISTA! • PERICOLO DI SOFFOCAMENTO! I bambini possono utilizzare l’apparecchio soltanto sotto la vigilanza di un adulto. Tenere i materiali di imballaggio (sacchetti di plastica, elastici, ecc.) fuori dalla portata dei bambini! PERICOLO DI SOFFOCAMENTO! • PERICOLO DI INCENDIO! Non esporre l’apparecchio, in particolare le lenti, ai raggi solari diretti. La compressione della luce può provocare un incendio. • Non smontare l’apparecchio! In caso di guasto, rivolgersi al proprio rivenditore specializzato. Egli provvederà a contattare il centro di assistenza e se necessario a spedire l’apparecchio in riparazione. • Non esporre l’apparecchio a temperature elevate. • L’apparecchio è stata realizzato solo per l’uso privato. Rispettare la privacy delle altre persone: ad esempio non utilizzare l’apparecchio per guardare negli appartamenti altrui. 2 Controleer eerst of je telescoop vergelijkbaar is met voorbeeld A of voorbeeld B. Je telescoop kan tevens eigenschappen van beide voorbeelden bevatten. Voorbeeld A: Lenstelescoop met zoeker A b c d 1% 1# 1^ g 1) 1! 6 f e i 1@ J h 1) 1) NL Accessoires kunnen variëren, afhankelijk van het model. Onderdelen lijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Verrekijker (Lenstelescoop-buis) Zoekverrekijker Afregelschroeven voor de zoekverrekijker Bevestigingsschroeven en moeren voor de houder van de zoekverrekijker Objectieflens Oculairhouder (oculairbuis) Scherpteregeling Telescoop-aansluitstuk Statiefkop met houder Vastzetclips Zoekverrekijker: 11. Statiefbenen (uitschuifbaar) 12. Fixeerschroef voor de hoogte-fijnafstelling (op en neer) 13. Fixeerschroef voor de verticale as (rechts en links draaien) 14. Bakje voor toebehoren (Voorbeeld B) 15. Oculair(en) 16. Zenitspiegel 17. Maanfilter 18. Omkeerlens (Optioneel mogelijk: Barlowlens) Zenitspiegel: c Omkeerlens: 1^ 1% Oculair: 1% 1% Maanfilter: 1* 1% 1& 7 Controleer eerst of je telescoop vergelijkbaar is met voorbeeld A of voorbeeld B. Je telescoop kan tevens eigenschappen van beide voorbeelden bevatten. Voorbeeld B: Spiegeltelescoop met LED-zoeker en verticale fijnafstelling f B c  1%  h i 1# b 1@ j 1$ 1) 1! 8 1) 1) NL Accessoires kunnen variëren, afhankelijk van het model. Onderdelen lijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Verrekijker (Spiegeltelescoop-buis) LED zoekerkijker Afregelschroeven Bevestigingsschroeven (Voorbeeld A) Spiegelopening Oculairhouder (oculairbuis) Scherpteregeling Telescoop-aansluitstuk Statiefkop met houder Schroef voor de statiefbenen Statiefbenen (uitschuifbaar) 12. Fixeerschroef voor de hoogte-fijnafstelling (op en neer) 13. Fixeerschroef voor de verticale as (rechts en links draaien) 14. Bakje voor toebehoren 15. Oculair(en) 16. Zenitspiegel (Voorbeeld A) 17. Maanfilter 18. Omkeerlens (Optioneel mogelijk: Barlowlens) Maanfilter: LED zoekerkijker: c Omkeerlens: 1% 1% 1& Oculair: 1% 1* 1 9 Zo monteer je je telescoop zelf Voordat je met de montage begint, is het zinvol eerst goed na te denken over de plaats waar je telescoop komt te staan. Zorg voor een plek waar je vrij zicht hebt op de hemel, waar de grond vast en vlak is en waar je genoeg plaats om je heen hebt. Als je de ideale plaats hebt gevonden, kun je met de montage beginnen. Voorbeeld A Toont een lenstelescoop met zoeker op een AZ-onderstel. 1) Fig. 1 1@ Fig. 2 10 Open eerst de vastzetclips van de statiefbenen (10). Trek dan de onderste gedeelten van de statiefbenen (11) helemaal naar beneden en sluit de vastzetclips dan weer (Fig. 1). Je kunt de hoogte van het statief later veranderen door de statiefbenen op dezelfde manier weer wat korter te maken. Verbind nu de telescoop (1) met het statief, door het telescoop-aansluitstuk (8) in de houder aan de kop van het statief (9) (Fig. 2) te schuiven. Draai de fixeerschroef voor de hoogte-fijnafstelling (12) in de houder om de verbinding van de twee delen te bevestigen. NL D E D Fig. 3a d d Fig. 3b Zoekverrekijker / LED zoekerkijker Afhankelijk van het model telescoop dat u hebt, schroeft u uw beeldzoeker of LED-beeldzoeker op de houder (afb. 3a) of plaats hem er direct op (Fig. 3b). Bevestig de beeldzoeker dan met de schroeven. Let erop dat u de juiste procedure gebruikt voor uw beeldzoeker. Hoe een oculair aanbrengen als je een lenstelescoop gebruikt: Verwijder nu de stofkap van de oculairhouder (6). Plaats de zenitspiegel (16) in de oculairhouder en bevestig hem met de kleine schroef aan de buis (Fig. 4). Vervolgens schuif je het oculair (15) in de opening van de zenitspiegel (16) (Fig. 4). Ook hier bevindt zich een schroef, waarmee je het oculair in de zenitspiegel kunt vastschroeven. Opmerking: Plaats om te beginnen het oculair met de grootste brandpuntsafstand (bijv. 20 mm) in de zenitspiegel. De vergroting is dan wel het kleinst, maar je kunt zo gemakkelijker op een voorwerp focusseren. 11 Voorbeeld B Toont een spiegeltelescoop met LED-zoeker en verticale fijnafstelling op een AZ-onderstel. 1) Bevestig de statiefbenen met behulp van de vleugel-bouten, onderlegschij-ven en vleugelmoeren aan de statiefkop (Fig. 1). Fig. 1 1$ 1$ Fig. 2a Toebehorenvak aanbrengen Fig. 2b Afhankelijk van welk statief is meegeleverd moet het toebehorenvak overeenkomstig worden aangebracht. Afb. 2a toont een toebehorenvak dat met schroeven wordt vastgemaakt. Afb. 2b toont een toebehorenvak dat wordt vastgemaakt door het met de klok mee te draaien. 12 NL D E d D d Fig. 3b Fig. 3a Zoekverrekijker / LED zoekerkijker Afhankelijk van het model telescoop dat u hebt, schroeft u uw beeldzoeker of LED-beeldzoeker op de houder (afb. 3a) of plaats hem er direct op (Fig. 3b). Bevestig de beeldzoeker dan met de schroeven. Let erop dat u de juiste procedure gebruikt voor uw beeldzoeker. Hoe een oculair aanbrengen als je een spiegeltelescoop gebruikt: Verwijder nu de stofkap van de oculairhouder (6). Plaats de oculair (15) in de oculairhouder en bevestig hem met de kleine schroef aan de buis (Fig. 4). Opmerking: Plaats om te beginnen het oculair met de grootste brandpuntsafstand (bijv. 20 mm) in de zenitspiegel. De vergroting is dan wel het kleinst, maar je kunt zo gemakkelijker op een voorwerp focusseren. Fig. 4 1@ i 1@ Fig. 5 Fig. 6 1# Vervolgens schroef je de hoogte-fijnafstelling vast aan het uitstekende zilverkleurige metalen gedeelte van de telescoop-tubus. Laat iemand je hierbij helpen. Je moet de teles-cooptubus met het statief verbinden. Neem hiervoor de spiraalschroeven met de onderlegschijven en schroef de tubus vast aan de statiefkop (Fig. 5). Draai de vergrendel-schroef voor de hoogte-fijnafstelling op het juk van de statiefkop (Fig. 6). 13 Welk oculair moet ik kiezen? Op de eerste plaats moet je aan het begin van al je observaties altijd een oculair (15) met de grootste brandpuntsafstand kiezen. Daarna kun je dan steeds een ander oculair met een kleinere brandpuntsafstand nemen. De brandpuntsafstand wordt in millimeter weergegeven en staat op het oculair vermeld. Over het algemeen geldt: Hoe groter de brandpuntsafstand van het oculair, des te kleiner is de vergroting! Om de vergroting te berekenen kun je een eenvoudige rekenformule gebruiken: Formule voor de berekening van de vergroting: Brandpuntafstand (Telescoop) ÷ Brandpuntafstand (Oculair) = Vergroting Voorbeelden: 600 mm ÷ 20 mm = 30X 600 mm ÷ 12,5 mm = 48X 600 mm ÷ 4 mm = 150X Azimutale montage Bij de azimutale montage zorg je ervoor, dat je je telescoop op- en neer en naar links en rechts kunt bewegen, zonder het statief te verstellen. Met behulp van de azimutale vergrendeling en de schroeven voor de fijnafstelling van de hoogte kun je je telescoop vastzetten, om een voorwerp te fixeren (d.w.z. vast in het blikveld te hebben). Met behulp van de hoogte-fijnafstelling beweeg je de telescoop langzaam op en neer. En als je de azimutale vergrendeling losmaakt, kun je hem ook naar links en recht draaien. 14 NL Voordat je kunt beginnen Voordat je je telescoop kunt gebruiken, moet je de zoekverrekijker en de telescoop zelf op elkaar afstemmen. Je moet de zoekverrekijker zo instellen, dat je hier hetzelfde door ziet als door het oculair van de telescoop. Alleen zo kun je bij je observaties de zoekverrekijker gebruiken om de plaats waar iets zich bevindt grof te bepalen en het voorwerp daarna uitvergroot door het oculair van de verrekijker te bekijken. (A) = Fig. 7 (B) (C) Zoekverrekijker en telescoop op elkaar afstemmen Kijk door het oculair (15) van de telescoop en richt hem op een goed zichtbaar object (bijv. een boom) op enige afstand. Stel het beeld scherp met de scherpteregeling (7) zoals in Fig. 7a getoond. Belangrijk: Het object moet in het midden van het blikveld van het oculair te zien zijn. Tip: Draai de fixeerschroeven van de hoogte-fijnafstelling en de verticale as los, om de telescoop naar rechts en links of naar boven en beneden te kunnen bewegen. Als je het object goed in het blikveld hebt, kun je de fixeerschroeven weer vastdraaien, om de positie van de telescoop te fixeren. Nu ga je door de zoekerverrekijker kijken. Je ziet het beeld van het object waar je op hebt gericht nu in een draadkruis. Het beeld staat ondersteboven. Opmerking: Het beeld dat je door de zoeker ziet, staat op de kop, omdat het beeld door de optiek wordt omgedraaid. Dat is normaal en geen fout. Als het beeld dat je door de zoekverrekijker heen ziet, niet precies midden in het draadkruis staat (Fig. 7b), draai je aan de afregelschroeven van de zoekverrekijker (3). Draai net zolang aan de schroeven, tot het beeld in het midden van het draadkruis staat (Fig. 7c). Als je nu door het oculair (15) kijkt, moet je hetzelfde beeld hebben als wanneer je door de zoekverrekijker kijkt (dat natuurlijk ondersteboven staat). Belangrijk: Pas wanneer beide beelden gelijk zijn, zijn de zoekverrekijker en de telescoop goed op elkaar afgestemd. 15 Gebruik maanfilter Als je het licht van de maan in je beeld op een gegeven moment te fel vindt, dan kun je het groene maanfilter (17) van onderen in de schroefdraad van het oculair draaien. Vervolgens kun je het oculair op de normale manier in de zenitspiegel (16) schuiven. Het beeld dat je nu ziet als je door het oculair kijkt, heeft een groene kleur. Dit vermindert de helderheid van de maan, en zorgt voor een prettigere observatie. TIPS voor reiniging • Reinig de lenzen (oculair en/of objectief) alleen met een zachte en pluisvrije doek (b. v. microvezel). Druk niet te hard op de doek om het bekrassen van de lens te voorkomen. • Om sterke bevuiling te verwijderen kunt u de poetsdoek met een brillenreinigingsvloeistof bevochtigen en daarmee de lens poetsen zonder veel kracht te zetten. • Bescherm het toestel tegen stof en vocht! Laat het toestel na gebruik – zeker bij hoge luchtvochtigheid – enige tijd op kamertemperatuur acclimatiseren zodat alle restvocht geëlimineerd wordt. Suggesties voor te observeren hemellichamen In het volgende hebben we voor u een paar bijzonder ­interessante hemellichamen en sterrenhopen uitgezocht en van uitleg voorzien. Op de bijbehorende afbeeldingen wordt getoond hoe u deze door uw ­telescoop met de bijgeleverde oculairen bij goed zicht zult zien. Maan f=20 mm De maan is de enige natuurlijke satelliet van de aarde Diameter: 3.476 km / Afstand: 384.400 km van de aarde verwijderd f=6 mm Sterrenbeeld ORION / M42 f=20 mm f=6 mm De maan is sinds prehistorische tijden bekend. Na de zon is zij het meest heldere lichaam aan de hemel. Omdat de maan in een maand om de aarde draait, verandert de hoek tussen de aarde, de maan en de zon voortdurend; dat is aan de cycli van de maanfasen te zien. De tijd tussen twee op elkaar volgende nieuwemaanfasen bedraagt ongeveer 29,5 dag (709 uur). Rechte klimming: 05h 35m (Uren : Minuten) / Declinatie: -05° 22' (Graden : Minuten) Afstand: 1.344 lichtjaar van de aarde verwijderd Met een afstand van circa 1.344 lichtjaar is de Orionnevel (M42) de meest heldere diffuse nevel aan de hemel - met het blote oog zichtbaar, en een bijzonder lonend object om met telescopen in alle uitvoeringen te bekijken, van de kleinste verrekijker tot de grootste aardse o ­ bservatoria en de Hubble Space Telescope. Wij zien het belangrijkste gedeelte van een nog veel grotere wolk van waterstofgas en stof, die zich met meer dan 10 graden over ruim de helft van het sterrenbeeld Orion uitstrekt. Deze enorme wolk heeft een omvang van meerdere honderden lichtjaren. 16 NL Sterrenbeeld LIER / M57 Rechte klimming: 18h 53m (Uren : Minuten) / Declinatie: +33° 02' (Graden : Minuten) Afstand: 2.412 lichtjaar van de aarde verwijderd De beroemde ringnevel M57 in het sterrenbeeld Lier wordt vaak gezien als het prototype van een planetaire nevel; hij hoort bij de hoogtepunten van de zomerhemel van het noordelijk halfrond. Recent f=20 mm f=6 mm onderzoek toont aan dat het waarschijnlijk een ring (torus) van helder oplichtend ­materiaal betreft die de centrale ster omringt (alleen met grotere telescopen waar te nemen), en niet een bol- of ellipsvormige gasstructuur. Als men de ­ringnevel van de zijkant zou bekijken, dan zag hij er ongeveer zo uit als de Halternevel M27. Wij kijken precies op de pool van de nevel. Sterrenbeeld VOS / M27 Rechte klimming: 19h 59m (Uren : Minuten) / Declinatie: +22° 43' (Graden : Minuten) Afstand: 1.360 lichtjaar van de aarde verwijderd De Dumbbell-nevel M27 of Halternevel in het sterrenbeeld Vosje was de allereerste planetaire nevel die werd ontdekt. Op 12 juli 1764 ontdekte Charles Messier deze nieuwe en fascinerende klasse hemellichamen. Bij dit object kijken wij bijna precies op de f=20 mm f=6 mm evenaar. Zouden we echter naar een van de polen van de Halternevel kijken, dan had hij ­waarschijnlijk de vorm van een ring en zou ongeveer hetzelfde beeld geven, als we van de ringnevel M57 kennen. Dit object is bij matig goed weer en kleine vergrotingen reeds goed zichtbaar. 17 Kleine telescoop-woordenlijst Wat betekent eigenlijk… Brandpuntsafstand: Alle dingen, die via een optisch systeem (met een lens) een object vergroten, hebben een bepaalde brandpuntsafstand. We verstaan hieronder de weg die het licht van de lens tot het brandpunt aflegt. Het brandpunt wordt ook wel de focus genoemd. In de focus is het beeld scherp. In een telescoop worden de brandpuntsafstanden van de kijker en van het oculair gecombineerd. Lens: De lens buigt het binnenvallende licht zo om, dat er na een bepaalde afstand (de brandpuntsafstand) in het brandpunt een scherp beeld ontstaat. Oculair (15): Een oculair is een naar je oog toe gericht systeem van één of meer lenzen. Het oculair neemt het in het brandpunt van een lens optredende scherpe beeld over en vergroot het nog eens uit. Om de vergroting te berekenen kun je een eenvoudige rekenformule gebruiken: Brandpuntsafstand van de verrekijker / brandpuntsafstand van het oculair = de vergrotingsfactor Je ziet: Bij een telescoop is de vergroting zowel afhankelijk van de brandpuntsafstand van het oculair als van de brandpuntsafstand van de telescoopbuis zelf. Als je nu een oculair met 20 mm brandpuntsafstand en een telescoopbuis met 600 mm brandpuntsafstand neemt, krijg je aan de hand van de rekenformule de volgende vergroting: 600 mm : 20 mm = 30-voudige vergroting Omkeerlens (18): De omkeerlens wordt voor het oculair in de oculairbuis van de telescoop gezet. Door de geïntegreerde lens kan ze de vergroting van het oculair nog eens extra verbeteren (meestal 1,5 keer). Het beeld wordt – zoals de naam al zegt – door een omkeerlens omgekeerd, zodat het rechtop staand en zelfs nietgespiegeld is. Barlowlens (18): Als alternatief voor een omkeerlens kan er tevens een Barlowlens zijn meegeleverd. De Barlowlens kan worden gebruikt om de brandpuntsafstand van een telescoop te vergroten. Afhankelijk van het type lens kan de brandpuntsafstand verdubbeld of zelfs verdrievoudigd worden. 18 NL Vergroting: De vergroting is het verschil tussen het beeld met het blote oog en het beeld door een vergrotingsinstrument (bijv. een telescoop). De waarneming met het blote oog staat gelijk aan 1. Als je nu een telescoop met een 30-voudige vergrotingsfactor hebt, dan zie je het object door de telescoop 30 keer zo groot als met je ogen. Zie ook „Oculair“. Zenitspiegel (16): Een spiegel die de lichtstraal in een rechte hoek ombuigt. Bij een rechte telescoop wordt hiermee de observatiestand gecorrigeerd, zodat je gemakkelijk van boven in het oculair kunt kijken. Het beeld dat de zenitspiegel doorgeeft is weliswaar rechtopstaand, maar gespiegeld. AFVAL Scheid het verpakkingsmateriaal voordat u het weggooit. Informatie over het correct scheiden en weggooien van afval kunt u bij uw gemeentelijke milieudienst inwinnen. Garantie & Service De reguliere garantieperiode bedraagt 2 jaar en begint op de dag van aankoop. Om gebruik te maken van een verlengde vrijwillige garantieperiode zoals aangegeven op de geschenkverpakking is aangegeven dient het product op onze website geregistreerd te worden. De volledige garantievoorwaarden en informatie over de verlenging van de garantieperiode en servicediensten kunt u bekijken op www.bresser.de/warranty_terms. 19