Documenttranscriptie

GB D DK E F GR I N NL P S SF Operating & Maintenance Instructions Betriebsanleitung & Wartungsvorschriften Drifts- og vedligeholdelsesvejledning Instrucciones de Mantenimiento & Operación Instructions d’utilisation et de maintenance Ïäçãßåò Ëåéôïõñãßáò & ÓõíôÞñçóçò Istruzioni per l’uso e la manutenzione Anvisninger for bruk og vedlikehold Gebruiksaanwijzing Instruções de operação e de manutenção Instruktionsbok Käyttö & Huolto-ohjeet Model 50000 85400 86400 117400 118400 138400 185400 187400 235400 237400 245400 246400 247400 BRIGGSandSTRATTON.com E Copyright Briggs & Stratton Corporation Milwaukee, Wisconsin 53201 U.S.A. Vanguard Form No. MS-3824-3/07 Printed in U.S.A.  NL Noot: (Deze mededeling betreft uitsluitend motoren die in de VS gebruikt worden). Onderhoud, vervanging of reparatie van de emissiebeheer middelen en -systemen kan uitgevoerd worden door elke op motorreparatie van niet op de weg gebruikte machines ingestelde inrichting of individu. Echter, om gratis reparaties te verkrijgen volgens de voorzieningen van de Briggs & Stratton garantieverklaring, dient elke service of reparatie van emissiebeheer onderdelen of vervanging uitgevoerd te worden door een door de fabriek geautoriseerde dealer. MOTORCOMPONENTEN ALGEMENE INFORMATIE Fig. 1 1 Benzinekraan 2 Koordgreep 3 Luchtfilter 4 Motor Model xxxxxx Type xxxx xx Code xxxxxxxx 5 Toerental en chokebedieningen 6 Benzinevulopening 7 Stopschakelaar In de staat Californië zijn Model 50000, 85400, 86400, 117400, 118400 en 138400 motoren gecertificeerd door de California Air Resources Board" gedurende 125 uren te voldoen aan de emissiestandaards; Model 185400, 187400, 235400, 237400, 245400, 246400 en 247400 gedurende 250 uur. Dergelijke certificatie verleent de koper, eigenaar of gebruiker van deze motor geen extra garanties met betrekking tot de prestaties of de levensduur van deze motor. Deze motor wordt uitsluitend gegarandeerd volgens de product- en emissie garanties die elders in deze gebruiksaanwijzing vermeld staan. VEILIGHEID SPECIFICATIES 8 Koelluchtkap 9 Olie aftapplug 10 Uitlaatkooi/Uitlaat 11 Carburateur 12 Bougiekabel VOORDAT DE MOTOR GEBRUIKT WORDT • Lees de volledige Gebruiksaanwijzing EN de instructies voor de machine die deze motor aandrijft.* • Het niet opvolgen van instructies kan resulteren in ernstig letsel of de dood. NL WAARSCHUWING De uitlaatgassen van dit product bevatten chemicaliën die in de Staat Californië bekend staan kanker, geboorteafwijkingen of andere reproductieve schade te kunnen veroorzaken. WAARSCHUWING Briggs & Stratton keurt het gebruik niet goed of autoriseert het gebruik van deze motor niet voor toepassing op 3-wielige Alle Terrein Voertuigen" (ATV’s), motorfietsen, plezier/recreatie go-karts, vliegtuigproducten of voertuigen die bedoeld zijn voor wedstrijden. Het gebruik van deze motoren voor zulke toepassingen kan resulteren in beschadiging van eigendommen, ernstig letsel (inclusief verlamming) of zelfs de dood. Gevaar Symbolen 13 Olievulopening/Peilstok − Laag 14 12V elektrische starter (indien hiermee uitgerust) 15 Olievulopening/Peilsok − Hoog Noteer uw motor Model, Type en Code nummers hier voor eventueel gebruik later. Noteer hier uw aanschafdatum voor eventueel gebruik later. TECHNISCHE INFORMATIE DE GEBRUIKSAANWIJZING BEVAT VEILIGHEIDSINFORMATIE OM: • U bewust te maken van gevaren die met motoren verband houden. • U te informeren over het gevaar van letsel dat verband houdt met deze gevaren, en • U te vertellen hoe u de kans op letsel kunt voorkomen of verminderen. * Briggs & Stratton weet niet noodzakelijkerwijs welke machine deze motor zal aandrijven. Om deze reden dient u de bedieningsinstructies van de machine waarop uw motor geplaatst is zorgvuldig te lezen en te begrijpen. Motor Vermogenklassering Informatie De bruto vermogenklassering voor individuele benzine motormodellen is gelabeld in overeenstemming met SAE (Society of Automotive Engineers) code J1940 (Vermogen Kleine Motoren & Procedure Koppelklassering) en het geclassificeerde vermogen is verkregen en gecorrigeerd in overeenstemming met SAE J1995 (Revisie 2002-05). Koppelwaarden zijn verkregen bij 3060 t/min., vermogenwaarden zijn verkregen bij 3600 t/min. Het werkelijk bruto motorvermogen zal lager zijn en wordt beïnvloed door onder andere omgevingsbedrijfsomstandigheden en verschillen van motor tot motor. Vanwege de grote verscheidenheid aan machines waarop motoren geplaatst zijn en de verscheidenheid aan omgevingsaspecten met betrekking tot het gebruik van de machine, kan de benzinemotor mogelijk niet het opgegeven bruto vermogen leveren indien gebruikt in een bepaalde machine (werkelijk beschikbaar" of netto vermogen). Dit verschil wordt veroorzaakt door een allerlei factoren zoals, maar niet beperkt tot, accessoires (luchtfilter, uitlaat, laden, koelen, carburateur, brandstofpomp, enz.), beperkingen van de toepassing, bedrijfsomstandigheden (temperatuur, luchtvochtigheid, hoogte) en verschillen van motor tot motor. Vanwege beperkingen met betrekking tot fabricage en capaciteit, kan Briggs & Stratton een motor met een hogere vermogenklassering leveren om de motor van deze motorseries te vervangen. Brand Explosie Giftige Dampen Terugslag Bewegende Delen Heet Oppervlak Schok Internationale symbolen en betekenissen Het veiligheidssymbool wordt gebruikt om veiligheidsinformatie over gevaren die in persoonlijk letsel kunnen resulteren te identificeren. Een signaalwoord (GEVAAR, WAARSCHUWING of OPGEPAST) wordt met het veiligheidssymbool gebruikt om de waarschijnlijkheid en mogelijke ernst van letsel aan te geven. Aanvullend kan een gevarensymbool gebruikt worden om het soort gevaar aan te geven. GEVAAR duidt op een gevaar dat, indien niet vermeden, zal resulteren in de dood of ernstig letsel. WAARSCHUWING duidt op een gevaar dat, indien niet voorkomen, kan resulteren in de dood of ernstig letsel. OPGEPAST duidt op een gevaar dat, indien niet vermeden, kan resulteren in licht of matig letsel. OPGEPAST, indien gebruikt zonder het waarschuwingssymbool, geeft een situatie aan die kan resulteren in schade aan de motor. 49 Veiligheid Waarschuwing Aan Uit Lees Bedrijfsvoorschrift Olie Stop Choke Brandstof Brandstofkraan WAARSCHUWING Gasvormige brandstoffen zijn uiterst brandbaar en vormen snel explosieve lucht/damp mengsels bij omgevingstemperaturen.  NL WAARSCHUWING Brandstof en zijn dampen zijn uiterst brandbaar en explosief. Brand of explosie kunnen ernstige brandwonden of de dood veroorzaken. WANNEER ER BENZINE BIJGEVULD WORDT • Zet de motor UIT en laat de motor tenminste 2 minuten afkoelen voordat de motor bijgetankt wordt. • Vul de brandstoftank buiten of in een goed geventileerde ruimte. • De brandstoftank niet overvullen. Vul de tank tot ongeveer 4 cm onder de bovenkant van de vulopening om de brandstof te kunnen laten uitzetten. • Houd benzine weg van vonken, open vlammen, waakvlammen, hitte en andere ontstekingsbronnen. • Controleer brandstofslangen, tank, dop en nippels regelmatig op barsten of lekkages. Zonodig vervangen. BIJ HET STARTEN VAN DE MOTOR • Zorg ervoor dat bougie, uitlaat, tankdop en luchtfilter op hun plaats zijn. • Torn de motor niet met verwijderde bougie. • Indien brandstof gemorst wordt, wachten tot deze verdampt is voordat de motor gestart wordt. • Wanneer de motor verzopen" is, plaats de choke dan in de stand OPEN/AAN, plaats de toerenregeling in de FAST (=volgas) positie en torn tot de motor start. WANNEER DE MACHINE GEBRUIKT WORDT MET EEN BENZINEMOTOR • De motor of machine niet kantelen tot een hoek die veroorzaakt dat benzine gemorst wordt. • De carburateur niet choken om de motor te stoppen. BIJ HET TRANSPORTEREN VAN DE MACHINE • Transporteren met LEGE brandstoftank of met de benzinekraan in de stand OFF (=uit) en/of met lege brandstoftank. WANNEER BRANDSTOF OF DE MACHINE OPGESLAGEN WORDEN • Opslaan uit de buurt van fornuizen, kachels, geisers of boilers of andere apparaten die een waakvlam bevatten of andere ontstekingsbronnen, omdat deze gasvormige dampen kunnen doen ontbranden. WAARSCHUWING Draaiende motoren produceren hitte. Motoronderdelen, vooral de uitlaat, worden uiterst heet. Ernstige brandwonden kunnen optreden bij contact. Brandbaar vuil, zoals bladeren, gras, hout, enz., kan in brand raken. • Laat uitlaat, motorcilinder en vinnen afkoelen voordat deze aangeraakt worden. • De motor moet schoongehouden worden om het gevaar van oververhitting en de ontbranding van opgehoopt vuil te verminderen. Reinig de motor wanneer deze koud is, vooral in de gebieden van uitlaat en spruitstuk. • Installeer een vonkenvanger en houd deze in goede staat voordat de machine wordt gebruikt op bebost, met gras of struiken bedekt ongecultiveerd land. (De staat Californië Public Resources Code Sectie 4442 vereist een vonkenvanger in goede werkende staat). Andere staten kunnen gelijkwaardige wetten hebben. Federale wetten zijn van toepassing op federaal land. WAARSCHUWING WAARSCHUWING Handen, voeten, haar, kleren, of accessoires kunnen in aanraking komen met- en verstrikt raken in draaiende onderdelen. Dit kan leiden tot traumatische amputatie of ernstige spierscheuringen. Snel terugtrekken van het startkoord (terugslag) zal uw hand en arm sneller naar de motor toetrekken dan u kunt loslaten. Gebroken botten, kneuzingen of verstuikingen kunnen het resultaat zijn. • Bij het starten van de motor, het koord langzaam uittrekken tot er weerstand gevoeld wordt, dan snel uittrekken. • Verwijder alle externe machine/motorbelastingen voordat de motor gestart wordt. • Direct verbonden machinecomponenten zoals, maar niet beperkt tot, messen, aandrijvingen, poelies, tandwielen enz., moeten stevig bevestigd zijn. • De machine gebruiken met afschermingen op hun plaats. • Houd handen en voeten weg van draaiende onderdelen. • Bind lang haar op en verwijder sierraden. • DRAAG GEEN loszittende kleding, hangende koorden of zaken die verstrikt kunnen raken. OLIE AANBEVELINGEN Fig. 2 WAARSCHUWING Motoren geven koolmonoxide af, een reukloos, kleurloos, gifgas. Het inademen van koolmonoxide kan misselijkheid, flauwvallen of de dood veroorzaken. • Start en gebruik de motor buiten in een goed geventileerde ruimte. • De motor niet in een afgesloten ruimte starten of gebruiken, zelfs niet met open deuren of ramen. De motor wordt door Briggs & Stratton zonder olie verzonden. Voordat de motor gestart wordt, deze met olie vullen. Niet overvullen. Gebruik een hoge kwaliteit detergerende olie die geclassificeerd is For Service SF, SG, SH, SJ" of hoger zoals Briggs & Stratton SAE 30 olie, onderdeelnummer 100005E (0,6 liter) of 100006E (1,4 liter). Gebruik geen speciale toevoegingen met de aanbevolen oliën. Meng geen olie door de benzine. Kies de SAE viscositeit olie van deze kaart die past bij de verwachte starttemperatuur voor de volgende keer olie verversen. Noot: Synthetische olie die voldoet aan ILSAC GF-2", API certificatie markering en API servicesymbool (links getoond) met SJ/CF ENERGY CONSERVING" of hoger, is een acceptabele olie bij alle temperaturen. Het gebruik van synthetische olie verandert niets aan de benodigde olie verversingsintervallen. WAARSCHUWING Per ongeluk vonken kan resulteren in brand of een elektrische schok. Per ongeluk starten kan resulteren in verwarring, traumatische amputatie, of verscheuring. VOORDAT AFSTELLINGEN OF REPARATIES WORDEN UITGEVOERD • Ontkoppel de accu bij de negatieve (−) klem. • Ontkoppel de bougiekabel en houd deze weg van de bougie. BIJ HET CONTROLEREN OP VONKEN • Gebruik uitsluitend een Briggs & Stratton Vonktester. • Controleer NIET op vonken met verwijderde bougie. WAARSCHUWING Het starten van de motor creëert vonken. Vonken kunnen brandbare gassen ontsteken die zich in de buurt bevinden. Explosie en brand kunnen het resultaat zijn. • Indien zich aardgas of LPG lekkage in de buurt bevindt, de motor niet starten. • Gebruik geen onder druk staande startvloeistoffen omdat de dampen brandbaar zijn. • Voor service aan producten die aangedreven worden door aardgas of LPG kunnen speciale vergunningen verlangd worden die door de overheid worden verstrekt. 50 * ** Luchtgekoelde motoren worden heter dan automobielmotoren. Het gebruik van niet-synthetische multi-grade oliën (5W-30, 10W-30, enz.) bij temperaturen boven 4° C zal resulteren in hoger dan normaal olieverbruik. Controleer het oliepeil vaker bij gebruik van multi-grade olie. SAE 30 olie, indien gebruikt onder 4° C, zal resulteren in moeilijk starten en mogelijke schade aan de cilinderboring door onvoldoende smering. Oliecapaciteit (Capaciteit bij benadering bij het vervangen van olie en filter.) Model Liters Ounces 050000 .4 13.5 085400, 086400 .6 20 117400 .7 24 118400 .7 24 138400 .9 32 184400, 185400, 187400 .9 32 235400, 237400, 245400, 246400, 247400 .9 32 Plaats de motor waterpas en reinig rond de olie vulopening . Verwijder de peilstok en veeg deze af met een schone doek. Steek de peilstok in de olievulopening − vastdraaien bij hoge olievulopening , maar niet vastdraaien bij lage olievulopening  − verwijder de peilstok om het oliepeil te controleren. De olie moet tot de FULL (=vol) markering  zijn. Wanneer er olie nodig is, langzaam bijschenken. Niet overvullen. Draai de peilstok stevig vast voordat de motor gestart wordt.  NL BRANDSTOF AANBEVELINGEN DE BENZINEMOTOR IS GECERTIFICEERD OM OP BENZINE TE WERKEN. Exhaust Emission Control System (Uitlaatemissie Beheersing Systeem): EM (Engine Modifications − Motor Modificaties). Gebruik schone, verse, loodvrije benzine met een minimum octaangetal van 85. Gelode benzine mag gebruikt worden als deze verkrijgbaar is en loodvrij niet. Schaf de benzine aan in hoeveelheden die binnen 30 dagen kunnen worden opgebruikt. Zie Opslag. In de VS mag gelode benzine niet gebruikt worden. Sommige brandstoffen, met zuurstof verrijkte of opnieuw geformuleerde brandstoffen genoemd, zijn benzines die met alcohol of ether gemengd zijn. Overmatige hoeveelheden van deze mengstoffen kunnen het brandstofsysteem beschadigen of prestatieproblemen veroorzaken. Als er ongewenste symptomen tijdens bedrijf optreden, gebruik dan een benzine met een lager percentage alcohol of ether. Gebruik geen benzine die Methanol bevat. Meng geen olie door de benzine. Benzineniveau Controleren. WAARSCHUWING • Voordat er getankt wordt, de motor 2 minuten laten afkoelen. Reinigen rond de brandstof vulopening voordat de tankdop verwijderd wordt. Vul de tank tot ongeveer 4 cm onder de bovenkant van de vulopening om de brandstof te kunnen laten uitzetten. Wees voorzichtig niet te overvullen. STARTEN WAARSCHUWING HOUD ALTIJD HANDEN EN VOETEN WEG VAN BEWEGENDE MACHINEDELEN. Repeteerstarter Luchtfilter service WAARSCHUWING • Grijp de koordgreep en trek langzaam tot er weerstand gevoeld wordt. Trek dan snel aan het koord om door de compressie te komen, terugslag te voorkomen en de motor te starten. Zonodig herhalen met de choke in de stand RUN (=aan) en de toerentalbediening in FAST (=volgas). Wanneer de motor start, deze gebruiken in de stand FAST (=volgas). Elektrische starter, indien hiermee uitgerust Draai de sleutel  naar START. Zonodig herhalen met de toerentalbediening in de stand FAST (=volgas). Wanneer de motor start, deze gebruiken in de stand FAST. Noot: Als de machinefabrikant de accu geleverd heeft, laad deze dan volgens de aanwijzingen van de machinefabrikant op voordat getracht wordt de motor te starten. Noot: Start steeds kort achter elkaar (15 sec. per minuut) om de levensduur van de startmotor te verlengen. Langdurig tornen kan de startmotor beschadigen. STOPPEN Fig. 3 De chokebediening niet naar de stand CHOKE bewegen om de motor te stoppen. Er kan terugslag of motorschade optreden. Beweeg de toerentalbediening  naar de stand IDLE (=stationair) of SLOW (=langzaam), indien hiermee uitgerust. Draai dan de sleutel  naar OFF (=uit) of beweeg naar de stand OFF (=uit). Sluit de de stopbediening benzinekraan . Noot: Verwijder altijd de sleutel uit het contactslot wanneer de machine niet gebruikt wordt of onbeheerd wordt achtergelaten. Noot: Wanneer de motor of de machine vervoerd wordt, de benzinekraan sluiten om lekkage te voorkomen. Fig. 6 Vervang de voorfilter , en/of de patroon  indien erg vuil of beschadigd. 1. Draai de boutjes los. Verwijder het deksel en het luchtfilter samenstel van de basis. 2. Verwijder patroonhouder , (indien hiermee uitgerust) en voorfilter. Om de voorfilter te onderhouden, deze wassen in een vloeibaar wasmiddel en water. Droogknijpen in een schone doek. Doordrenken in motorolie. Uitknijpen in een schone, absorberende doek om ALLE OVERTOLLIGE olie te verwijderen. Om de patroon te reinigen, deze zachtjes tegen een plat oppervlak kloppen. Gebruik geen petroleum oplosmiddelen, zoals kerosine, welke de patroon zullen doen vervormen. Gebruik geen perslucht, dit kan de patroon beschadigen. De patroon niet inoliën. 3. Installeer de voorfilter weer op de houder, indien hiermee uitgerust. 4. Installeer de voorfilter in het deksel met de gaaszijde naar de patroon gericht. Installeer de patroon in het deksel of op de basis. 5. Plaats het deksel en luchtfilter samenstel haaks op de basis (nokken  in de sleuven , indien hiermee uitgerust). 6. Draai de dekselboutjes stevig vast. Klepspeling controleren: inlaat is 0,05 mm en uitlaat 0,10 mm. Bougie onderhoud Fig. 5 WAARSCHUWING • Controleer NIET op vonken met de bougie verwijderd. Gebruik uitsluitend een Briggs & Stratton Vonktester , om op vonken te controleren. • Torn de motor NIET met verwijderde bougie. Wanneer de motor verzopen" is, plaats de toerenregeling dan in de FAST (=volgas) positie en torn tot de motor start. ONDERHOUD WAARSCHUWING • Gebruik geen onder druk staande startvloeistoffen. De dampen zijn brandbaar. Controleer het oliepeil. Open de benzinekraan indien hiermee uitgerust. OIL GARD oliebewaking Indien de motor is uitgerust met OIL GARD oliebewaking en de motor met te weinig olie draait en niet gestart kan worden of gestopt is en niet herstart kan worden, vul dan olie bij. Vullen tot de FULL (=vol) markering op de peilstok. Niet overvullen. OPGEPAST: Oliebewaking OIL GARD" zal een draaiende motor uitschakelen. Motorschade kan optreden als de olie niet correct op peil gehouden wordt en maakt garantiedekking ongeldig. Fig. 4 WAARSCHUWING • Om per ongeluk starten te voorkomen, de bougiekabel van de bougie losnemen  en deze aan massa leggen voordat er onderhoud gepleegd wordt en de accu loskoppelen aan de negatieve aansluiting, indien hiermee uitgerust. Zie het Onderhoud Schema. Volg de intervallen volgens bedrijfsuren of kalender, wat het eerst voor komt. Er is vaker onderhoud nodig wanneer de motor onder zware omstandigheden wordt gebruikt. De bougie elektrodeafstand  moet 0,75 mm. zijn. Vervang de bougie iedere 100 uur of ieder seizoen, wat het eerst voor komt. Een vonktester en bougiesleutel zijn verkrijgbaar bij elke Geautoriseerde Briggs & Stratton Service Dealer. Noot: In sommige gebieden schrijven plaatselijke wetten het gebruik voor van weerstandbougies om ontstekingssignalen te onderdrukken. Indien deze motor origineel was uitgerust met een weerstandbougie, gebruik dan voor vervanging hetzelfde type bougie. Olie service Houd de motor schoon STARTEN Fig. 3 1. Beweeg de chokebediening  naar de stand CHOKE. 2. Beweeg de toerentalbediening  naar de stand FAST (=volgas). 3. Draai de benzinekraan  open. 4. Beweeg de stopbediening  naar de stand ON (=aan) indien hiermee uitgerust. Fig. 2 Controleer regelmatig het oliepeil. Zorg ervoor dat de olie op peil gehouden wordt. Iedere 8 uur of dagelijks controleren, voordat de motor gestart wordt. Zie de olie vulprocedure onder Olie Aanbevelingen. Olie verversen. Ververs de olie na de eerste 5 bedrijfsuren. Ververs de olie wanneer de motor warm is. Opnieuw vullen met olie van de aanbevolen SAE viscositeit. 51 Fig. 7 Verwijder regelmatig opgehoopt gras en kaf van de motor. De motor niet om deze te reinigen met water bespuiten omdat water de benzine kan verontreinigen. Reinigen met een borstel of perslucht. Om een soepele werking te verzekeren, regulateurverbindingen, veren en bedieningen vrij van vuil houden .  NL WAARSCHUWING • Ophoping van vuil rond de uitlaat  kan brand veroorzaken. Voor ieder gebruik inspecteren en reinigen. Gedeeltelijke lijst van originele Briggs & Stratton onderdelen OPGEPAST: De afgedrukte onderdeelnummers kunnen specifiek zijn voor een bepaald model, gebruik het juiste onderdeel om schade aan uw motor te voorkomen. Model Onderdeel Onderdeelnr. ALLE Olie (0,6 l) 100005 ALL Olie (1,4 l) 100028 ALL Oliepomp (gebruikt standaard elektrische boormachine) 5056 ALL Brandstof Stabilisator 5058 050000 Luchtfilterpatroon 711351 050000 Voorfilter 11352 085400 Air Cleaner Cartridge 710265 085400 Air Cleaner Pre-cleaner 710267 050000, 086400, 117400, 118400, 138400, 185400*, 187400*, 237400*, 245400*, 246400 Vierkant Luchtfilter Patroon 491588 246400, 247400 Vierkant Luchtfilter 711785 050000, 086400, 117400, 118400, 138400, 185400*, 187400*, 237400*, 245400*, 246400 Vierkant Luchtfilter Voorfilter 491435 185400, 235400, 245400 Air Cleaner Cartridge 710266 185400, 235400, 237400, 245400 Air Cleaner Pre-cleaner 710268 ALLE (Behalve 050000 086400, 118400) Weerstandsbougie 491055 D Olie verversen bij bedrijf onder zware belasting of hoge omgevingstemperatuur 050000, 086400, 118400 Resistor Spark Plug 711252 D Vonkenvanger reinigen en inspecteren, indien hiermee uitgerust ALLE OHV motoren (Behalve 050000, 086400, 118400) Long life platinum" Bougie 491055 ALLE Vonktester 19368 ALL Bougiesleutel 19374 Als de uitlaat is voorzien van een vonkenvangerscherm , het vonkenvangerscherm iedere 50 uur of ieder seizoen verwijderen voor reiniging en inspectie. Vervangen indien beschadigd. Reinig het koelsysteem. Kaf of vuil kan het koelsysteem van de motor verstoppen, vooral na langdurig bedrijf. De inwendige koelvinnen en oppervlakken kunnen schoongemaakt moeten worden om oververhitting en motorschade te voorkomen. Verwijder de koelluchtkap en reinig als getoond . Brandstoffilter reinigen Fig. 8 WAARSCHUWING • Tap de benzinetank af of sluit de brandstofkraan voordat de filter gereinigd wordt. Benzinemotoren: Benzinefiltergaas reinigen . Onderhoud Schema Volg de intervallen volgens bedrijfsuren of kalender, wat het eerst voor komt. Er is vaker onderhoud nodig wanneer de motor onder zware omstandigheden wordt gebruikt, zoals hieronder aangegeven. Eerste 5 uur D Olie verversen Iedere 8 uur of dagelijks D Oliepeil controleren D Reinigen rond de uitlaat, veren en verbindingen Iedere 25 uur of ieder seizoen D Luchtfilter voorfilter onderhouden* Iedere 50 uur of ieder seizoen D Benzinefilter reinigen Iedere 100 uur of ieder seizoen D Change oil D Luchtfilterpatroon onderhouden* * Indien hiermee uitgerust D Bougie vervangen D Koelsysteem reinigen* Ieder seizoen D Klepspeling controleren * OPSLAG Vaker reinigen onder stoffige omstandigheden, of indien er veel zwevend vuil of kaf aanwezig is. 52 Benzinemotoren die langer dan 30 dagen worden opgeslagen moeten beschermd worden of alle benzine moet afgetapt worden om het vormen van gom in het brandstofsysteem of op essentiële carburateur onderdelen te voorkomen. Ter bescherming van de benzinemotor raden wij het gebruik aan van Briggs & Stratton Brandstof Stabilisator, verkrijgbaar bij een Geautoriseerde Briggs & Stratton Service Dealer. Meng de toevoeging door de benzine in de tank of in de jerrycan. Laat de motor kort draaien om de stabilisator door de carburateur te laten circuleren. De motor en brandstof kunnen nu tot 24 maanden worden opgeslagen. Noot: Als er geen stabilisator gebruikt wordt of indien de motor werkt op benzine die alcohol bevat, zoals gasohol, verwijder dan alle benzine uit de tank en laat de motor draaien tot deze stopt door brandstofgebrek. Opslagprocedures voor Benzine/LPG/Aardgas motoren. Fig. 2 Fig. 7 1. Ververs de olie. Zie Olieservice. 2. Verwijder de bougie en giet ongeveer 15 ml motorolie in de cilinder. Breng de bougie weer aan en torn langzaam om de olie te verdelen. 3. Reinig kaf en vuil van de cilinder en de cilinderkopvinnen, onder de vingerbeschermer en achter de uitlaat. 4. Opslaan in een schone en droge omgeving, maar NIET in de buurt van een kachel, fornuis of geiser die een waakvlam gebruikt of een vonk kan veroorzaken. SERVICE Raadpleeg een Geautoriseerde Briggs & Stratton Service Dealer. Elke dealer heeft een voorraad Originele Briggs & Stratton Onderdelen en is uitgerust met speciale service gereedschappen. Getrainde monteurs verzekeren vakkundige reparatieservice voor alle Briggs & Stratton motoren. Alleen dealers die adverteren als Geautoriseerd Briggs & Stratton" hebben zich verplicht om aan de Briggs & Stratton standaards te voldoen. Wanneer u een machine aanschaft die wordt aangedreven door een Briggs & Stratton motor, dan bent u verzekerd van zeer vakkundige, betrouwbare service bij meer dan 30.000 Geautoriseerde Service Dealers wereldwijd, inclusief meer dan 6.000 Master Service Technicians. Let op deze logo’s waar Briggs & Stratton service wordt aangeboden. U kunt uw dichtstbijzijnde Geautoriseerde Briggs & Stratton Service Dealer vinden in onze "dealer locator" kaart op onze website www.briggsandstratton.com of in de Gouden Gidst" onder Motoren, Benzine" of Benzinemotoren," of Gazonmaaiers" of ™ dergelijke categorie. Noot: Het lopende vingers logo en Gouden Gids" zijn geregistreerde handelsmerken in verschillende rechtsgebieden. Een geïllustreerd werkplaatshandboek omvat Theorie van de Werking", algemene specificaties en gedetailleerde informatie over afstelling, onderhoud en reparatie van Briggs & Stratton ééncilinder, OHV (kopklep) 4-takt motoren. Bestel onderdeelnummer 272642 bij een Geautoriseerde Briggs & Stratton Service Dealer. Eis originele Briggs & Stratton vervangingsonderdelen met ons logo op de verpakking en/of het onderdeel. Niet-originele onderdelen kunnen mogelijk niet zo goed presteren en maken uw garantie ongeldig.  NL Briggs & Stratton Corporation (B&S), de California Air Resources Board" (CARB) en de United States Environmental Protection Agency" (U.S. EPA) Emissions Control System Warranty Statement" (Eigenaar Defect Garantie Rechten en Verplichtingen) Californië, Verenigde Staten en Canada Emissies Beheersing Defecten Garantieverklaring De California Air Resources Board" (CARB), U.S. EPA en B&S zijn verheugd de Emissions Control System" Garantie voor uw kleine motor voor off-road" gebruik (SORE) uit te leggen. In Californië moeten nieuwe kleine off-road" motoren van modeljaar 2006 en later, ontworpen, gebouwd en toegerust zijn om aan de strenge antismog standaards van de Staat te voldoen. Elders in de Verenigde Staten moeten nieuwe off-road vonkontsteking motoren, gecertificeerd voor modeljaar 1997 en later, voldoen aan dergelijke standaards, vermeld door de U.S. EPA". B&S moet het emissie beheerssysteem op uw motor garanderen gedurende de tijd die hieronder staat vermeld, onder voorwaarde dat uw kleine off-road motor niet misbruikt, verwaarloosd of verkeerd onderhouden is. Uw emissies beheerssysteem omvat delen zoals carburateur, luchtfilter, ontstekingssysteem, brandstofslang, uitlaat en katalysator. Het kan ook connectoren en andere samenstellen die met emissies verband houden bevatten. Wanneer sprake is van een garantieconditie, zal B&S uw kleine off-road motor repareren zonder kosten, inclusief diagnose, onderdelen en arbeidsloon. Briggs & Stratton Emissions Control" Defecten Garantiedekking Kleine off-road motoren worden gegarandeerd met betrekking tot defecten in emissies beheersonderdelen gedurende een periode van twee jaar, met inachtneming van de hier onderstaande bepalingen. Indien een onder garantie gedekt onderdeel van uw motor defect is, zal dat onderdeel door B&S gerepareerd of vervangen worden. Garantie Verantwoordelijkheden van de Eigenaar Als eigenaar van de kleine off-road motor, bent U verantwoordelijk voor het uitvoeren van het nodige onderhoud zoals in de Gebruiksaanwijzing is vermeld. B&S raadt aan dat U alle kwitanties met betrekking tot onderhoud van uw kleine off-road motor bewaart, maar B&S kan geen garantie weigeren, uitsluitend vanwege gebrek aan kwitanties of indien U niet kunt aantonen dat elk voorgeschreven onderhoud is uitgevoerd. Als eigenaar van de kleine off-road motor, moet U zich echter realiseren dat B&S garantiedekking kan afwijzen wanneer uw kleine off-road motor of een onderdeel defect is geraakt door misbruik, verwaarlozing, verkeerd onderhoud of niet goedgekeurde modificaties. U bent verantwoordelijk voor het aanbieden van uw kleine off-road" motor aan een Geautoriseerde B&S Service Dealer zodra zich een probleem voor doet. De onbetwiste garantiereparaties dienen in een redelijke termijn, niet meer dan 30 dagen, uitgevoerd te worden. Indien U vragen heeft met betrekking tot uw garantierechten en −verantwoordelijkheden, dan dient U contact op te nemen met de B&S Importeur. De emissies garantie is een defecten garantie. Defecten worden beoordeeld op normale motorprestaties. De garantie heeft geen relatie met een in-gebruik emissies test. Briggs & Stratton Corporation garantievoorzieningen voor emissies beheersing defecten Hierna volgen specifieke voorzieningen met betrekking tot uw Emissies Beheersing Defecten Garantie. Het is een toevoeging op niet-gereguleerde motoren die worden aangetroffen in de Bedrijfs- en Onderhouds Instructies. 1. Gegarandeerde Onderdelen Dekking onder deze garantie strekt zich uitsluitend uit tot de onderdelen die hieronder zijn opgesomd (de emissies beheerssysteem onderdelen) in zoverre deze onderdelen aanwezig waren op de aangeschafte motor. a. Brandstof Doseersysteem • Koude start verrijkingsysteem (zgn. soft choke") • Carburateur en inwendige onderdelen • Brandstofpomp • Brandstofslang, brandstofslangfittingen, klemmen • Brandstoftank, dop en uitstroom • Koolstofpatroon b. Lucht Inductiesysteem • Luchtfilter • Inlaatspruitstuk • Ventilatieslang c. Ontstekingssysteem • Bougie(s) • Magneet ontstekingssysteem d. Katalysatorsysteem • Katalysator • Uitlaatspruitstuk • Luchtinjectiesysteem of pulsklep e. Diverse Items Als Gebruikt in Bovenstaande Systemen • Vacuüm-, temperatuur-, positie-, tijdgevoelige kleppen en -schakelaars • Connectoren en samenstellen 2. Duur van de Dekking B&S garandeert de eerste eigenaar en elke volgende koper dat de Gegarandeerde Onderdelen vrij zijn van defecten in materiaal en bewerking, die het defect van de Gegarandeerde Onderdelen veroorzaken gedurende een periode van twee jaar vanaf de datum dat de motor is afgeleverd aan een detailhandelafnemer. 3. Zonder Berekening Reparatie of vervanging van elk Gegarandeerd Onderdeel zal zonder berekening aan de eigenaar worden uitgevoerd, inclusief diagnose werkzaamheden die leiden tot de vaststelling dat het Gegarandeerde Onderdeel defect is, indien de diagnose wordt uitgevoerd door een Geautoriseerde B&S Service Dealer. Neem voor emissies garantie contact op met uw dichtstbijzijnde Geautoriseerde B&S Service Dealer, zoals vermeld in de Gouden Gids", onder Motoren, Benzine", Benzinemotoren", Gazonmaaiers" of een dergelijke categorie. 4. Claims en Dekking Uitsluitingen Garantieclaims moeten worden ingediend in overeenstemming met de voorzieningen van de B&S Motor Garantiepolitiek. Garantiedekking is niet van toepassing op defecten van Gegarandeerde Onderdelen die geen originele B&S onderdelen zijn of door misbruik, verwaarlozing of verkeerd onderhoud zoals vermeld in de B&S Motor Garantiepolitiek. B&S is niet aansprakelijk voor defecten die veroorzaakt zijn door het gebruik van extra, niet-originele of gemodificeerde onderdelen. 5. Onderhoud Elk Gegarandeerd Onderdeel dat niet volgens schema vervangen dient te worden als benodigd onderhoud of dat alleen indien nodig geïnspecteerd of vervangen" moet worden zal gegarandeerd worden tegen defecten gedurende de garantieperiode. Elk Gegarandeerd Onderdeel dat volgens schema vervangen moet worden als benodigd onderhoud zal alleen gegarandeerd worden tegen defecten gedurende de periode tot de eerste vervanging volgens schema voor dat onderdeel. De eigenaar is verantwoordelijk voor het uitvoeren van elk benodigd onderhoud, als beschreven in de B&S Bedrijfsen Onderhoudsinstructies. 6. Vervolg Dekking Dekking hieronder zal zich uitstrekken tot het defect raken van elk motorcomponent dat veroorzaakt is door het defect raken van elk Gegarandeerd Onderdeel dat zich nog onder garantiedekking bevindt. 53 Zoek naar de Relevante Emissie Duurzaamheidperiode en Luchtindex Informatie op uw Motor Emissieslabel Motoren die gecertificeerd zijn te voldoen aan de California Air Resources Board" (CARB) Tier 2" Emissiestandaards moeten informatie tonen met betrekking tot de Emissies Duurzaamheidperiode (Emissions Durability Period") en de Luchtindex (Air Index"). Briggs & Stratton stelt deze informatie ter beschikking aan de consument op onze emissies labels. De motor emissies labels tonen certificatie-informatie. De Emissions Durability Period" beschrijft het aantal werkelijke bedrijfsuren waarvoor de motor gecertificeerd is aan de emissie-eisen te voldoen, aangenomen dat er juist onderhoud wordt uitgevoerd volgens de Bedrijfs- en Onderhoudsinstructies. De volgende categorieën worden gebruikt: Moderate" (matig): De motor is gecertificeerd om gedurende 125 werkelijke motor bedrijfsuren aan de emissie-eisen te voldoen. Intermediate" (gemiddeld): De motor is gecertificeerd om gedurende 250 werkelijke motor bedrijfsuren aan de emissie-eisen te voldoen. Extended" (verlengd): De motor is gecertificeerd om gedurende 500 werkelijke motor bedrijfsuren aan de emissie-eisen te voldoen. Bijvoorbeeld, een typische loop-gazonmaaier wordt gedurende 20 tot 25 uur per jaar gebruikt. Daarom staat de duurzaamheidperiode Emissions Durability Period" van een motor met een intermediate" klasse gelijk aan 10 tot 12 jaar. Bepaalde Briggs & Stratton motoren zijn gecertificeerd om te voldoen aan de United States Environmental Protection Agency (USEPA) Phase 2" emissiestandaards. Voor Phase 2" gecertificeerde motoren, geeft de periode waaraan op het Emissions Compliance" label gerefereerd wordt aan hoeveel bedrijfsuren de motor bewezen heeft te voldoen aan de Federale emissievoorschriften. Voor motoren met minder dan 225 cc cilinderinhoud. Categorie C = 125 uur Categorie B = 250 uur Categorie A = 500 uur Voor motoren met 225 cc of meer cilinderinhoud. Categorie C = 250 uur Categorie B = 500 uur Categorie A = 1000 uur  NL BRIGGS & STRATTON MOTOR EIGENAAR GARANTIE POLITIEK Geldig vanaf 12/06 GARANTIEBEPALINGEN De Briggs & Stratton Corporation zal elk onderdeel gratis repareren of vervangen dat een defect vertoont in materiaal of bewerking of beide. Transportkosten voor onderdelen die zijn ingezonden voor reparatie of vervanging onder deze garantie komen ten laste van de koper. Deze garantie is geldig voor de tijdsperiode en onderhavig aan de onderstaande voorwaarden. Raadpleeg voor garantieservice de dichtstbijzijnde Geautoriseerde Service Dealer in onze “dealer locator map” bij www.BRIGGSandSTRATTON.com, of raadpleeg de site van de importeur, of kijk in de ‘Gouden Gidst’. ER IS GEEN ANDERE EXPLICIETE GARANTIE. INBEGREPEN GARANTIES, INCLUSIEF DIE VAN VERKOOPBAARHEID EN GESCHIKTHEID VOOR EEN BEPAALD DOEL, ZIJN BEPERKT TOT ÉÉN JAAR NA AANSCHAF, OF TOT ZOVER DIT DOOR DE WET IS TOEGESTAAN EN ALLE INBEGREPEN GARANTIES ZIJN UITGESLOTEN. AANSPRAKELIJKHEID VOOR INCIDENTELE- OF GEVOLGSCHADES ZIJN UITGESLOTEN VOOR ZOVER DEZE UITSLUITING WETTELIJK IS TOEGESTAAN. Sommige rechtsgebieden staan geen uitsluitingen of beperkingen met betrekking tot incidentele- of gevolgschades toe, dus bovenstaande beperking of uitsluiting is mogelijk niet op U van toepassing. Deze garantie geeft U bepaalde rechten en U kunt mogelijk ook andere rechten hebben die van rechtsgebied tot rechtsgebied en van land tot land verschillen. GARANTIETERMIJNEN** Merk / Product Type Particulier Gebruik Commercieel Gebruik Vanguardt 2 jaar 2 jaar Extended Life Seriest, I/CR, Intek I/CR, Intek Prot 2 jaar 1 jaar Op petroleum gebruikte motoren 1 jaar 90 dagen Alle overige Briggs & Stratton motoren 2 jaar 90 dagen **Motoren die worden gebruikt op “Standby” generatoren worden uitsluitend onder particulier gebruik gegarandeerd. Deze garantie geldt niet voor toepassingen die worden gebruikt om primair het utiliteitsnet te vervangen. Motoren die worden gebruikt voor competitief racen of op commerciële- of huurcircuits worden niet gegarandeerd. De garantieperiode begint op de dag van aankoop van de eerste detailhandelconsument of commerciële eindgebruiker en gaat door voor de tijdsperiode in bovenstaande tabel. “Particulier gebruik” betekent persoonlijk huishoudelijk gebruik door een detailhandelconsument. “Commercieel gebruik” betekent elk ander gebruik, inclusief inkomen verschaffend gebruik of verhuurdoeleinden. Als een motor eenmaal commercieel gebruikt is, dan zal deze daarna voor deze garantie als commercieel gebruikt worden beschouwd. ER IS GEEN GARANTIEREGISTRATIE NODIG OM GARANTIE TE VERKRIJGEN OP BRIGGS & STRATTON PRODUCTEN. BEWAAR UW AANKOOPNOTA. INDIEN U GEEN BEWIJS VAN DE EERSTE AANKOOPDATUM KUNT OVERLEGGEN OP HET MOMENT DAT OM GARANTIESERVICE VERZOCHT WORDT, DAN ZAL DE FABRIKAGEDATUM VAN HET PRODUCT GEBRUIKT WORDEN OM DE GARANTIEPERIODE TE BEPALEN. OVER UW MOTORGARANTIE Briggs & Stratton verwelkomt garantiereparatie en verontschuldigt zich voor het ongemak. Elke geautoriseerde Service Dealer kan garantiereparaties uitvoeren. De meeste garantie zal routinematig afgehandeld worden, maar soms zijn verzoeken om garantieservice niet billijk. Garantie is bijvoorbeeld niet van toepassing indien de motorschade is ontstaan door misbruik, gebrek aan normaal onderhoud, transport, behandeling, opslag of verkeerde installatie. Evenzo is garantie niet meer geldig als het serienummer van de motor verwijderd is of wanneer de motor veranderd of gemodificeerd is. Indien een klant het niet eens is met de beslissing van de Service Dealer, zal een onderzoek worden uitgevoerd om te bepalen of garantie van toepassing is. Vraag de Service Dealer om alle ondersteunende feiten naar de fabriek of diens vertegenwoordigende importeur te sturen voor onderzoek. Als de Importeur of de Fabriek besluit dat de claim gerechtvaardigd is, zal de klant volledig vergoed worden voor die onderdelen die defect zijn. Om misverstanden, die kunnen optreden tussen de klant en de Dealer, te voorkomen, zijn hieronder sommige oorzaken van motorstoring afgedrukt die de garantie niet dekt. Normale slijtage: Motoren hebben, net als alle mechanische toestellen, periodiek service aan- en vervanging van onderdelen nodig om goed te presteren. Garantie zal niet de reparatie dekken wanneer normaal gebruik de levensduur van een onderdeel of een motor heeft uitgeput. Verkeerd onderhoud: De levensduur van een motor is afhankelijk van de omstandigheden waaronder hij gebruikt wordt en de mate van zorg voor de motor. Motoren die gebruikt worden op bijvoorbeeld grondfrezen, vuilwaterpompen of cirkelmaaiers moeten vaak werken onder zware en vuile omstandigheden, die kunnen leiden tot wat lijkt op voortijdige slijtage. Zulke slijtage, indien veroorzaakt door vuil, stof, bougiereinigergrit of ander schurend materiaal dat de motor is binnengedrongen door verkeerd onderhoud, wordt niet door garantie gedekt. Deze garantie dekt uitsluitend aan de motor gerelateerde defecte materialen en/of bewerkingen, en niet vervanging of vergoeding van de machine waarop de motor gemonteerd kan zijn. Noch strekt de garantie zich uit tot reparaties die nodig zijn door: 1. PROBLEMEN VEROORZAAKT DOOR ONDERDELEN DIE GEEN ORIGINELE BRIGGS & STRATTON ONDERDELEN ZIJN. 2. Bedieningsonderdelen of -installaties waardoor de motor niet start, die slechte motorprestaties veroorzaken of de levensduur van de motor bekorten. (Neem contact op met de machinefabrikant.) 3. Lekkende carburateurs, verstopte brandstofpijpen, vastklevende kleppen, of andere schade, veroorzaakt door vervuilde of verouderde brandstof. 4. Onderdelen die zijn ingelopen of gebroken doordat een motor was gebruikt met onvoldoende- of vervuilde smeerolie, of een verkeerde gradatie smeerolie (Controleer het oliepeil en vul het zonodig bij met de aanbevolen intervallen) OIL GARD kan mogelijk een draaiende motor niet uitschakelen. Motorschade kan optreden wanneer de olie niet correct op peil gehouden wordt. 5. Reparatie of afstelling van bijbehorende onderdelen en samenstellen zoals koppelingen, aandrijvingen, afstandbedieningen enz. die geen Briggs & Stratton fabricaat zijn. 6. Schade of slijtage die veroorzaakt is door het binnendringen van vuil doordat de luchtfilter verkeerd is onderhouden of weer gemonteerd, of Briggs & Stratton Motoren Zijn Gemaakt Onder Eén Of Meer Van De Volgende Patenten: Design D-247,177 (Andere Patenten Aangevraagd) 5,548,955 5,803,035 6,012,420 6,145,487 6,325,036 6,520,141 6,691,683 5,546,901 5,765,713 5,992,367 6,142,257 6,311,663 6,495,267 6,647,942 5,445,014 5,732,555 5,904,124 6,135,426 6,284,123 6,494,175 6,622,683 5,503,125 5,645,025 5,894,715 6,116,212 6,263,852 6,472,790 6,615,787 5,501,203 5,642,701 5,887,678 6,105,548 6,260,529 6,460,502 6,617,725 5,497,679 5,628,352 5,852,951 6,347,614 6,242,828 6,456,515 6,603,227 5,320,795 5,619,845 5,843,345 6,082,323 6,239,709 6,382,166 6,595,897 5,301,643 5,606,948 5,823,153 6,077,063 6,237,555 6,369,532 6,595,176 5,271,363 5,606,851 5,819,513 6,064,027 6,230,678 6,356,003 6,584,964 5,269,713 5,605,130 5,813,384 6,040,767 6,213,083 6,349,688 6,557,833 5,265,700 5,497,679 5,809,958 6,014,808 6,202,616 6,347,614 6,542,074 54 wanneer een niet-origineel luchtfilterelement of -patroon wordt gebruikt. Reinig en/of vervang de filter als aangegeven in de gebruiksaanwijzing. 7. Onderdelen die beschadigd zijn door over toeren draaien of oververhitting veroorzaakt door gras, vuil of verontreinigingen, die de koelvinnen afdichten of het vliegwielgebied verstoppen, of veroorzaakt door het gebruik van de motor in een afgesloten ruimte zonder voldoende ventilatie. Reinig de motor van vuil volgens de intervallen die zijn aangegeven in de gebruiksaanwijzing. 8. Motor- of machine onderdelen die gebroken zijn door overmatig trillen, veroorzaakt door een losse motorbevestiging, losse maaimessen, ongebalanceerde messen of losseof ongebalanceerde aandrijvingen, verkeerde bevestiging van de machine aan de motor krukas, over toeren draaien of ander misbruik tijdens bedrijf. 9. Een kromme of gebroken krukas als gevolg van het raken van een hard voorwerp door het maaimes van een motormaaier, of als gevolg van een overmatig gespannen V-snaar. 10. Normaal onderhoud of afstelling van de motor. 11. Defect raken van de motor of een motoronderdeel, zoals verbrandingskamer, kleppen, klepzetels, klepgeleiders, of verbrande startmotorwikkelingen, veroorzaakt door het gebruik van alternatieve brandstoffen, zoals LPG, aardgas, veranderde benzines, etc. Garantieservice is uitsluitend beschikbaar via Servicedealers die zijn geautoriseerd door Briggs & Stratton Corporation. U vindt uw dichtstbijzijnde Geautoriseerde Service Dealer in onze “dealer locator” kaart op www.BRIGGSsandSTRATTON.com of bel de importeur, of als genoemd in de ‘Gouden Gidst’. 5,243,878 5,235,943 5,234,038 5,228,487 5,197,426 5,197,425 5,197,422 5,191,864 5,188,069 5,186,142 5,150,674 5,138,996 5,086,890 5,070,829 5,058,544 5,040,644 5,009,208 4,996,956 4,977,879 4,977,877 4,971,219 4,895,119 4,875,448 4,819,593 4,720,638 4,719,682 4,633,556 4,630,498 4,522,080 4,520,288 4,512,499 4,453,507 4,430,984 D 476,629 D 457,891 D 368,187 D 375,963 D 309,457 D 372,871 D 361,771 D 356,951 D 309,457 D 308,872 D 308,871