NEDERLANDS
7
ENGLISH
16
DEUTSCH
25
FRANÇAIS
34
ESPAÑOL
43
ITALIANO
52
DANSK
61
SVENSKA
70
NORSK
79
SUOMEKSI
88
POLSKI
97
Copyright © 2019 Vetus b.v. Schiedam Holland
BOW7512D - BOW7524D
75 kgf - ø 185 mm
020536.06
Bedieningshandleiding en installatie instructies
Bedienungshandbuch und Einbauanleitung
Manuel d’utilisation et instructions d’installation
Manual de manejo y instrucciones de instalación
Manuale per l’uso e istruzioni per l’installazione
Betjeningsvejledning og installations instruktioner
Bruksanvisning och monteringsinstruktioner
Bruksanvisning og installasjonsinstrukser
Käyttö- ja asennusohje
Instrukcja obsługi oraz instalacji
Operation manual
and installation instructions
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
Naam en adres eigenaar Owner’s Name and Address
Name und Adresse des Halters Nom et adresse du propriétaire
Nombre y dirección del propietario Nome e indirizzo del proprietario
Ejerens navn og adresse Ägarens namn och adress
Eierens navn og adresse Omistajan nimi ja osoite
Nazwisko (nazwa) i adres właściciela
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Boegschroeftype, serienummer Thruster model, Serial Number
Bugstrahlrudertyp, Seriennummer Type de propulseur d'étrave, numéro de série
Tipo de hélice de proa, número de serie Tipo di propulsore di prua, numero di serie
Bogpropeller type, serienummer Bogpropeller typ, serienummer
Baugfremdriftstype, serienummer Baugfremdriftstype, serienummer
Typ steru dziobowego, numer seryjny
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zorg er voor dat de eigenaar van het schip over deze handleiding kan beschikken.
Make sure that the user of the vessel is supplied with the owner’s manual.
Sorgen Sie dafür, daß dem Schiseigner die Gebrauchsanleitung bereitgestellt wird.
Veillez à ce que le propriétaire du bateau puisse disposer du mode d’emploi.
Asegurarse de que el propietario de la embarcación puede disponer de las instrucciones para el usuario.
Assicurarsi che il proprietario dell’imbarcazione disponga del manuale.
Sørg for, at denne brugsanvisning er til rådighed for skibets ejer.
Se till att båtens ägare har tillgång till bruksanvisningen.
Sørg for at skipets eier kan disponere over bruksanvisningen.
Käyttöohje tulee olla alusta käyttävien henkilöiden käytettävissä.
Upewnić się, że użytkownik statku jest zaopatrzony w instrukcję obsługi.
2 020536.06
BOW7512D - 75 kgf - ø 185 mm - 12 Volt
BOW7524D - 75 kgf - ø 185 mm - 24 Volt
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 3
1 Inleiding........................... 7
2 Veiligheid
......................... 7
3 Gebruik
............................ 7
4 Installatieaanbevelingen
........ 8
4.1 Opstelling van de tunnelbuis
..... 8
4.2 Opstelling boegschroef in
tunnelbuis
......................... 8
4.3 Overgang van tunnelbuis naar
scheepsromp
...................... 9
4.4 Spijlen in de tunnelbuis-
openingen
......................... 9
4.5 Aanbrengen van de tunnelbuis
10
4.6 Aanbrengen van de gaten in de
tunnelbuis
....................... 10
4.7 Bescherming van de
boegschroef tegen corrosie
.... 10
5 Inbouw
.......................... 11
5.1 Voorbereiding
................... 11
5.2 Montage staartstuk en
tussenens
...................... 11
5.3 Eindmontage
.................... 12
6 Elektrische installatie
........... 13
6.1 De keuze van de accu
........... 13
6.2 Hoofdschakelaar
................ 13
6.3 Hoofdstroomkabels
(accukabels)
..................... 13
6.4 Aansluiten hoofdstroomkabels
. 13
6.5 Zekeringen
...................... 14
6.6 Boegschroefbedieningen
....... 14
6.7 Tijdvertraging bij omkeren van
de draairichting
................. 14
7 Storingen
........................ 15
8 Technische gegevens
........... 15
Inhoud Content Inhalt
1 Introduction .................... 16
2 Safety
............................ 16
3 Use
............................... 16
4 Installation recommendations
17
4.1 Positioning of the thruster
tunnel
............................ 17
4.2 Positioning of the bow thruster
in the thrust-tunnel
............. 17
4.3 Connection of thrust tunnel to
ship’s hull
........................ 18
4.4 Grid bars in the tunnel openings
18
4.5 Installation of the thrust tunnel
19
4.6 Drilling the holes in the thrust-
tunnel
............................ 19
4.7 Protection of the bow thruster
against corrosion
................ 19
5 Installation
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
5.1 Preparation
...................... 20
5.2 Installation tailpiece and
intermediate ange
............. 20
5.3 Final assembly
................... 21
6 Electrical installation
........... 22
6.1 Choice of battery
................ 22
6.2 Main switch
...................... 22
6.3 Main power cables (battery
cables)
........................... 22
6.4 Connecting the main power
cables
............................ 22
6.5 Fuses
............................. 23
6.6 Bow thruster control panels
.... 23
6.7 Delay when reversing the
thrust direction
.................. 23
7 Trouble shooting
............... 24
8 Technical data
................... 24
9 Principle dimensions
.......... 106
10 Battery capacity, battery
cables
........................... 107
11 Wiring diagram
................ 108
11.1 Simultaneous operation of two
bow thrusters with one panel.. 110
9 Hoofdafmetingen
............. 106
10 Accucapaciteit, accukabels
... 107
11 Elektrisch schema
............. 108
11.1 Gelijktijdige bediening van 2
boegschroeven met 1 paneel. 110
1 Einleitung
....................... 25
2 Sicherheitsbestimmungen
.... 25
3 Gebrauch
........................ 25
4 Einbauhinweise
................. 26
4.1 Aufstellung vom tunnelrohr
.... 26
4.2 Aufstellung der Bugschraube
ins Tunnelrohr
................... 26
4.3 Übergang vom tunnelrohr zum
schisrumpf
..................... 27
4.4 Gitterstäbe in den
Tunnelrohrönungen
........... 27
4.5 Anbringen vom Tunnelrohr
..... 28
4.6 Anbringen der Löcher ins
Tunnelrohr
....................... 28
4.7 Korrosionsschutz der
bugschraube
.................... 28
5 Einbau
........................... 29
5.1 Vorbereitung
.................... 29
5.2 Befestigung des
Unterwasserteils und des
Zwischenansches
.............. 29
5.3 Endmontage
..................... 30
6 Elektrische Installation
......... 31
6.1 Wahl des Akku
................... 31
6.2 Hauptschalter
................... 31
6.3 Hauptstromkabel (Akkukabel)
.. 31
6.4 Anschließen der
Hauptstromkabel
................ 31
6.5 Sicherungen
..................... 32
6.6 Bugschrauben-
Bedienungselemente
........... 32
6.7 Zeitverzögerung bei Umkehr
der Drehrichtung
................ 32
7 Störungen
....................... 33
8 Technische daten
............... 33
9 Hauptabmessungen
........... 106
10 Akkukapazität, Akkukabel
.... 107
11 Schaltschema
.................. 108
11.1 Gleichzeitige Bedienung von
zwei Bugschrauben mit einem
Armaturenbrett ............... 110
Raadpleeg het 'Onderhouds- en garantie-
boek' voor Onderhoud.
Consult the ‘Maintenance and Warranty
Book’ for Maintenance.
Zur Wartung vgl. das „Wartungs- und Ga-
rantiebuch“.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
4 020536.06
9 Dimensioni principali ......... 106
10 Capacità della batteria e cavi
della batteria
................... 107
11 Schema elettrico
............... 108
11.1 Comando contemporaneo di 2
eliche di prua mediante 1 solo
pannello ...................... 110
9 Dimensiones principales
...... 106
10 Capacidad de las baterías,
cables de baterías
............. 107
11 Esquema eléctrico
............. 108
11.1 Manejo simultáneo de 2
tornillos de retención con 1
panel ......................... 110
9 Dimensions principales
........106
10 Capacité de la batterie, câbles
de batterie
..................... 107
11 Circuit electrique
...............108
11.1 Commande simultanée de 2
hélices d’étrave avec 1 panneau 110
1 Introduction
.................... 34
2 Sécurité
......................... 34
3 Emploi
........................... 34
4 Recommandations
............. 35
4.1 Position de la tuyere
............ 35
4.2 Position de l’hélice d’étrave
dans la tuyere
.................... 35
4.3 Adaption de la tuyère à l’étrave
. 36
4.4 Barres dans les ouvertures de la
tuyère
............................ 36
4.5 Installation de la tuyère
. . . . . . . . . 37
4.6 Percer les trous dans la tuyère
.. 37
4.7 Protection de l’helice d’etrave
contre la corrosion
.............. 37
5 Installation
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
5.1 Préparatifs
....................... 38
5.2 Montage de l’embase et de la
bride intermédiaire
.............. 38
5.3 Montage nal
.................... 39
6 Installation électrique
.......... 40
6.1 Le choix de la batterie
........... 40
6.2 Interrupteur principal
. . . . . . . . . . . 40
6.3 Câbles du courant principal
(câbles de la batterie)
........... 40
6.4 Raccordement des ls de
courant principal
................ 40
6.5 Fusibles
.......................... 41
6.6 Fonctionnement de l’hélice
d’étrave
.......................... 41
6.7 Temporisation lors de
changement de sens de rotation
41
7 Pannes
........................... 42
8 Renseignements techniques
.. 42
1 Introducción
.................... 43
2 Seguridad
....................... 43
3 Uso
............................... 43
4 Recomendaciones
.............. 44
4.1 Situar el conducto de propulsión
44
4.2 Situar la hélice de proa en el
conducto de propulsión
........ 44
4.3 Acoplamiento del conducto de
propulsión al casco
.............. 45
4.4 Barras en los oricios del
conducto de propulsión
........ 45
4.5 Instalación del conducto de
propulsión
....................... 46
4.6 Perforación de los oricios en el
conducto de propulsión
........ 46
4.7 Protección de la hélice de proa
contra la corrosión
.............. 46
5 Incorporación
................... 47
5.1 Preparativos
..................... 47
5.2 Instalación de la parte posterior
y la brida intermedia
............ 47
5.3 Montaje nal
.................... 48
6 Instalación eléctrica
. . . . . . . . . . . . 49
6.1 La elección de batería
........... 49
6.2 Interruptor principal
............ 49
6.3 Cables de corriente principal
(cables de batería)
............... 49
6.4 Conexión de los cables de
corriente principal
............... 49
6.5 Fusibles
.......................... 50
6.6 Controles de la hélice de proa
.. 50
6.7 Retardo en inversión de
dirección de giro
................ 50
7 Fallos
............................ 51
8 Especicaciones técnicas
...... 51
Sommaire Índice Indice
1 Introduzione .................... 52
2 Sicurezza
........................ 52
3 Funzionamento
................. 52
4 Suggerimenti per l’installazione
53
4.1 Collocazione del tunnel
......... 53
4.2 Collocazione dell’elica di prua
nel tunnel
........................ 53
4.3 Montaggio del tunnel allo scafo
54
4.4 Sbarre nelle aperture del tunnel
54
4.5 Installazione del tunnel
......... 55
4.6 Come praticare i fori nel tunnel
. 55
4.7 Protezione dell’elica di prua
contro la corrosione
............. 55
5 Installazione
.................... 56
5.1 Operazioni preliminari
.......... 56
5.2 Montaggio del piedino e della
angia intermedia
............... 56
5.3 Assemblaggio nale
............ 57
6 Collegamento elettrico
......... 58
6.1 La scelta della batteria
.......... 58
6.2 Interruttore principale
.......... 58
6.3 Cavi (della batteria)
.............. 58
6.4 Allacciamento dei cavi elettrici
principali
......................... 58
6.5 Fusibili
........................... 59
6.6 Comandi per elica di prua
...... 59
6.7 Ritardo dopo l’inversione della
rotazione
........................ 59
7 Guasti
............................ 60
8 Dati tecnici
...................... 60
Consulter le « Manuel d'entretien et de ga-
rantie » pour eectuer les travaux de main-
tenance.
Para el mantenimiento, consulte el «Ma-
nual de mantenimiento y garantía».
Per la manutenzione consultare il "Manuale
di manutenzione e garanzia".
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 5
9 Mål.............................. 106
10 Batteriets kapacitet,
batterikabler
................... 107
11 Elektrisk skema
................ 108
11.1 Samtidig betjening af
2 bovpropeller med 1
betjeningspanel............... 110
1 Indledning
...................... 61
2 Sikkerhed
....................... 61
3 Brug
.............................. 61
4 Anbefalinger til montering
.... 62
4.1 Placering af tunnelrøret
......... 62
4.2 Placering af bovskruen i
tunnelrøret
...................... 62
4.3 Overgang fra tunnelrør til
skibsskrog
....................... 63
4.4 Stænger i tunnelrørsåbningen
. 63
4.5 Installering af tunnelrøret
....... 64
4.6 Boring af hullerne i tunnelrøret
. 64
4.7 Beskyttelse af bovskruen mod
tæring
............................ 64
5 Indbygning
...................... 65
5.1 Forberedelse
..................... 65
5.2 Montering af endestykke og
mellemange
.................... 65
5.3 Slutmontering
................... 66
6 Elektrisk installation
............ 67
6.1 Valg af batteri
.................... 67
6.2 Hovedafbryder
.................. 67
6.3 Hovedstrømskaber
(batterikabler)
................... 67
6.4 Tilslutning af hovedstrømkabler
67
6.5 Sikringer
......................... 68
6.6 Kontrolpaneler til bovskruer
.... 68
6.7 Tidsforsinkelse ved ændring af
rotationsretningen
.............. 68
7 Driftsfejl
......................... 69
8 Tekniske specikationer
....... 69
Indhold Innehåll Innhold
1 Inledning ........................ 70
2 Säkerhet
......................... 70
3 Användning
..................... 70
4 Rekommendationer för
montering
....................... 71
4.1 Tunnelns placering
.............. 71
4.2 Bogpropellerns placering i
tunnelröret
...................... 71
4.3 Tunnelns övergång till båtens
skrov
............................. 72
4.4 Gallerstänger i rörets öppningar
72
4.5 Montering av tunnelröret
....... 73
4.6 Att göra hål i tunnelröret
........ 73
4.7 Bogpropellerns rostskydd
...... 73
5 Montering
....................... 74
5.1 Förberedelser
.................... 74
5.2 Montering av växelhus och
mellanäns
...................... 74
5.3 Slutmontering
................... 75
6 Elektrisk anslutning
............ 76
6.1 Val av batteri
..................... 76
6.2 Huvudströmbrytare
............. 76
6.3 Drivströmkablar (batterikablar)
. 76
6.4 Ansluta huvudströmkablar
..... 76
6.5 Säkringar
......................... 77
6.6 Manövrering av bogpropellern
. 77
6.7 Tidsfördröjning vid vändning
av rotationsriktningen
.......... 77
7 Felsökning
...................... 78
8 Tekniska uppgifter
............. 78
1 Innledning ...................... 79
2 Sikkerhet
........................ 79
3 Bruk
.............................. 79
4 Anbefalinger for installasjon
.. 80
4.1 Plassering av tunnelrøret
....... 80
4.2 Plassering av baugpropellen i
tunnelrøret
...................... 80
4.3 Overgang fra tunnelrør til
skipsskrog
....................... 81
4.4 Stenger i tunnelrøråpningen
... 81
4.5 Installering av tunnelrøret
...... 82
4.6 Boring av hullene i tunnelrøret
. 82
4.7 Beskyttelse av baugpropellen
mot korrosjon
................... 82
5 Innbygging
...................... 83
5.1 Forberedelser
.................... 83
5.2 Montering av halestykke og
mellomens
..................... 83
5.3 Sluttmontasje
................... 84
6 Elektrisk installasjon
........... 85
6.1 Valg av batteri
................... 85
6.2 Hovedbryter
..................... 85
6.3 Hovedstrømkabler
(batterikabler)
................... 85
6.4 Koble til hovedstrømkabler
..... 85
6.5 Sikringer
......................... 86
6.6 Kontroll av baugpropell
......... 86
6.7 Tidsforsinkelse ved endring av
dreieretningen
.................. 86
7 Feil
............................... 87
8 Tekniske data
................... 87
9 Huvudmått
..................... 106
10 Batterikapacitet,
batterikablar
................... 107
11 Kopplingsschema
............. 108
11.1 Samtidig manövrering av 2
bogpropellrar med 1 panel .... 110
9 Viktigste mål
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
10 Batterikapasitet, batterikabler
107
11 Elektrisk skjema
................108
11.1 Samtidig betjening av 2
baugpropeller med 1 panel.... 110
Se ”Underhålls- och garantiboken” för un-
derhåll.
Se «Vedlikeholds- og garantiboken» for
vedlikehold.
Se «Vedlikeholds- og garantiboken» for
vedlikehold.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
6 020536.06
9 Päämitat........................ 106
10
Akkukapasiteetti,
akkukaapelit
..................107
11 Sähkökaavio
................... 108
11.1 Kahden keukapotkurin ohjaus
samanaikaisesti yhdellä
panelilla....................... 110
9 Główne wymiary
............... 106
10 Pojemność akumulatora,
kable akumulatora
............ 107
11 Schemat okablowania
.........108
11.1 Jednoczesna obsługa dwóch
pędników dziobowych przy
użyciu jednego panelu ........ 110
1 Esipuhe
.......................... 88
2 Turvallisuus
..................... 88
3 Käyttö
........................... 88
4 Sijoitussuosituksia
.............. 89
4.1 Keulapotkurin sijoittaminen
.... 89
4.2 Keulapotkurin sijoittaminen
tunneliin
......................... 89
4.3 Tunnelin liittäminen aluksen
runkoon
.......................... 90
4.4 Ristikko tunnelin suulla
......... 90
4.5 Tunnelin asennus
................ 91
4.6 Asennusreikien tekeminen
tunneliin
......................... 91
4.7 Keulapotkurin suojaaminen
korroosiolta
...................... 91
5 Asennus
......................... 92
5.1 Esivalmistelu
..................... 92
5.2 Kulmavaihteiston ja
moottorilaipan asennus
......... 92
5.3 Lopullinen asennus
............. 93
6 Sähköasennukset
............... 94
6.1 Akun valinta
..................... 94
6.2 Pääkytkin
........................ 94
6.3 Päävirtakaapelit (akkukaapelit)
. 94
6.4 Päävirtakaapelien liitäntä
....... 94
6.5 Sulakkeet
........................ 95
6.6 Keulapotkurin ohjaus
........... 95
6.7 Aikaviive ajosuuntaa
vaihdettaessa
.................... 95
7 Vian etsintä
..................... 96
8 Tekniset tiedot
.................. 96
1 Wprowadzenie
.................. 97
2 Bezpieczeństwo
................ 97
3 Użytkowanie
.................... 97
4 Zalecenia dotyczące instalacji
. 98
4.1 Pozycjonowanie tunelu silnika
sterującego
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
4.2 Pozycjonowanie silników
sterujących w tunelu sterującym
98
4.3 Podłączenie tunelu sterującego
do kadłuba okrętu
............... 99
4.4 Kraty w otworach tunelu
........ 99
4.5 Instalacja silnika sterującego
.. 100
4.6 Wiercenie otworów w tunelu
.. 100
4.7 Zabezpieczenie silnika
sterującego przed korozją
..... 100
5 Instalacja
....................... 101
5.1 Przygotowanie
................. 101
5.2 Instalacja części końcowej i
kołnierza pośredniego
......... 101
5.3 Montaż końcowy
............... 102
6 Instalacja elektryczna
......... 103
6.1 Wybór baterii
................... 103
6.2 Przełącznik główny
............. 103
6.3 Główne kable zasilające (kable
akumulatorowe)
................ 103
6.4 Podłączanie głównych kabli
zasilających
..................... 103
6.5 Bezpiecznik
..................... 104
6.6 Działanie dziobowego silnika
sterującego
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
6.7 Opóźnienie podczas cofania
... 104
7 Rozwiązywanie problemów
.. 105
8 Dane techniczne
............... 105
Sisältö Spis tresci
Katso huolto-ohjeet Huolto- ja takuukirjas-
ta.
Informacje na temat konserwacji można
znaleźć w „Książce konserwacji i gwarancji”.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 7
1 Inleiding
Deze handleiding geeft richtlijnen voor de inbouw en het gebruik
van de Vetus boegschroeven ‘BOW7512D’ en ‘BOW7524D’.
De kwaliteit van de inbouw is maatgevend voor de betrouwbaarheid
van de boegschroef. Bijna alle storingen die naar voren komen zijn
terug te leiden tot fouten of onnauwkeurigheden bij de inbouw. Het
is daarom van het grootste belang de in de installatieinstructies ge-
noemde punten tijdens de inbouw volledig op te volgen en te con-
troleren.
Eigenmachtige wijzigingen aan de boegschroef sluiten de aan-
sprakelijkheid van de fabriek voor de daaruit voortvloeiende scha-
de uit.
Afhankelijk van de windvang, de waterverplaatsing en de vorm van
het onderwaterschip zal de door de boegschroef geleverde stuw-
kracht op ieder schip een verschillend resultaat geven.
De nominaal opgegeven stuwkracht is alleen haalbaar onder opti-
male omstandigheden:
• Zorg tijdens gebruik voor een correcte accuspanning.
• De installatie is uitgevoerd met in achtname van de aanbevelin-
gen zoals gegeven in de ‘Installatieaanbevelingen voor boeg-
schroeven’, in het bijzonder met betrekking tot:
- Voldoende grootte van de draaddoorsnede van de accukabels,
om zodoende het spanningsverlies zo veel mogelijk beperkt te
houden.
- De wijze waarop de tunnelbuis op de scheepsromp is aange-
sloten.
- Spijlen in de tunnelbuis-openingen.
Deze spijlen alleen dan zijn aangebracht indien dit strikt nood-
zakelijk is (indien regelmatig in sterk vervuilde wateren wordt
gevaren).
- Deze spijlen volgens de aanbevelingen zijn uitgevoerd.
Het gevolg geven aan de hierna volgende aanbevelingen zal resulte-
ren in een langere levensduur en in betere prestaties van uw boeg-
schroef.
• Raadpleeg voor onderhoud het meegeleverde ‘Onderhouds- en
garantieboek’.
• Laat de boegschroef nooit langdurig draaien; in verband met
warmteontwikkeling in de elektromotor is de maximale inschakel-
duur beperkt.
Na een periode van draaien moet de motor afkoelen.
Let op
De maximale aaneengesloten gebruiksinschakelduur en de
stuwkracht zoals gespeciceerd bij de technische gegevens
zijn gebaseerd op de aanbevolen accucapaciteiten en ac-
cuaansluitkabels.
Bij toepassing van aanzienlijke grotere accu’s in combinatie
met zeer korte accuaansluitkabels met een aanzienlijke gro-
tere doorsnede dan aanbevolen zal de stuwkracht toenemen.
Verlaag in dat geval de maximale inschakelduur om schade
aan de motor te voorkomen.
2 Veiligheid
WaarschuWing
Let bij het gebruik van de boegschroef op het gevaar voor zwem-
mers of lichte bootjes welke zich in de onmiddellijke nabijheid
van de boegschroefbuis-uitstroomopeningen bevinden.
Geef de veiligheidsaanwijzingen door aan andere personen die de
boegschroef bedienen.
Algemene regels en wetten met betrekking tot veiligheid en ter voor-
koming van ongelukken dienen ook in acht te worden genomen.
• Raak tijdens bedrijf van de boegschroef nooit bewegende delen
aan.
• Raak nooit hete delen van de boegschroef aan en plaats nooit
brandbare materialen in de nabijheid van de boegschroef.
• Stop de boegschroef altijd alvorens onderdelen van de boeg-
schroef te controleren of af te stellen.
• Neem altijd de accupolen los tijdens onderhoudswerkzaamhe-
den.
• Voer onderhoudswerkzaamheden veilig uit door uitsluitend pas-
send gereedschap toe te passen.
• Zet altijd de hoofdschakelaar uit indien de boegschroef langdurig
niet gebruikt wordt.
3 Gebruik
• Schakel de accu-hoofdschakelaar in.
• Raadpleeg de met de bedieningspanelen meegeleverde handlei-
ding voor het gebruik van de boegschroef.
Schakel niet in één beweging van bakboord naar stuurboord
of andersom, maar geef de elektromotor de tijd om tot stil-
stand te komen, voordat hij in een andere richting moet gaan
draaien.
Voorzichtig
Indien 2 bedieningspanelen zijn geïnstalleerd; bedien de boeg-
schroef dan nooit gelijktijdig vanaf beide panelen.
• Schakel de accu-hoofdschakelaar uit, indien U van boord gaat.
• Houd er rekening mee dat van de koolborstels in de motor (zwart)
stof vrijkomt. Berg geen kwetsbare uitrusting op in de nabijheid
van de boegschroefmotor.
Zorg er voor dat de eigenaar van het schip over deze
handleiding kan beschikken.
NEDERLANDS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
8 020536.06
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Max. niveau
bilge-water
4.2 Opstelling boegschroef in tunnelbuis
Bij het kiezen van de
plaats waar de boeg-
schroef in de tunnelbuis
wordt geplaatst dient er
rekening mee te worden
gehouden dat de schroef
NIET buiten de tunnel-
buis mag uitsteken.
- De boegschroef kan in verschillende standen worden ingebouwd,
van horizontaal tot vertikaal naar boven.
- Als de motor horizontaal of schuin wordt opgesteld dan is onder-
steuning absoluut noodzakelijk.
- De elektromotor dient steeds boven het maximale niveau van het
bilge-water te worden opgesteld.
De schroef dient zich bij voorkeur op de hartlijn van het schip te be-
vinden, maar moet van buiten wel altijd bereikbaar zijn.
4 Installatieaanbevelingen
Enige inbouwvoorbeelden:
Om een optimaal resultaat te bereiken dient de tunnelbuis zover mo-
gelijk vooraan in het schip te worden geplaatst.
Opstelling 2
boegschroeven
in catamaran
Indien behalve de bewegingen van de boeg van het schip ook de
bewegingen van de spiegel in zijwaartse richting beheerst moeten
kunnen worden kan ook een ‘boeg’schroef ter hoogte van de achter-
zijde van het schip worden geïnstalleerd.
Plaats bij een planerend schip de
tunnel, indien mogelijk, dusda-
nig dat deze in plané boven wa-
ter komt, waardoor er van enige
weerstand geen sprake meer is.
Installatie van 2 boegschroeven
achter elkaar voor grotere sche-
pen. Bij deze opstelling kunnen,
afhankelijk van weersomstandig-
heden e.d., één of beide boeg-
schroeven worden gebruikt.
tip:
Wij raden de installatie van 2 boegschroeven in één (1) tunnelbuis
af; er wordt geen verdubbeling van de stuwkracht bereikt!
Bij het kiezen van de positie waar de tunnelbuis wordt geplaatst
dient voor een optimaal resultaat met het volgende rekening te wor-
den gehouden:
- De in de tekening aangegeven maat A dient minimaal 0,5 x D (D is
de buisdiameter) te bedragen.
- De lengte van de tunnelbuis (afmeting B) dient 2 x D tot 4 x D te
bedragen.
4.1 Opstelling van de tunnelbuis
NEDERLANDS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 9
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Overgang van tunnelbuis naar scheepsromp
tip:
De wijze waarop de tunnelbuis overgaat in de scheepsromp is van
grote invloed op de door de boegschroef geleverde stuwkracht
en op de rompweerstand tijdens de normale vaart.
Met een directe overgang van de tunnelbuis op de scheepsromp,
zonder schelp, worden redelijke resultaten behaald.
A Een directe overgang op de scheepsromp kan scherp worden
gemaakt.
B Beter is het de overgang af te ronden met een straal ‘R’ van ca. 0,1
x D.
C Nog beter is het om schuine zijden ‘C’ van 0,1 à 0,15 x D toe te
passen.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Met een schelp in de overgang van de tunnelbuis op de scheeps-
romp wordt een lagere rompweerstand tijdens de normale vaart
verkregen.
Indien de overgang van tunnel-
buis op scheepsromp met een
schuine zijde wordt uitgevoerd
dient deze volgens de tekening
te worden uitgevoerd.
Maak de schuine zijde (C) 0,1 à
0,15 x D lang en zorg er voor dat
de hoek die de tunnelbuis maakt
met de schuine zijde gelijk is aan
de hoek die de scheepsromp
maakt met de schuine zijde.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Scherp
A De overgang met schelp op de scheepsromp kan scherp worden
gemaakt.
B Beter is het de overgang met schelp, af te ronden met een straal
‘R’ van ca. 0,1 x D.
C Het beste is een overgang met schelp, met een schuine zijde ‘C’
van 0,1 à 0,15 x D.
- Kies de lengte ‘L’ voor een schelp tussen 1 x D en 3 x D.
- Een schelp dient zodanig in de scheepsromp te zijn opgenomen
dat de hartlijn van de schelp samenvalt met de te verwachten
vorm van de boeggolf.
NEDERLANDS
4.4 Spijlen in de tunnelbuis-openingen
Hoewel de stuwkracht hierdoor ongunstig wordt beïnvloed kunnen,
ter bescherming van de schroef, in de openingen van de tunnelbuis
spijlen worden aangebracht.
Om het nadelige eect hiervan op de stuwkracht en op de romp-
weerstand tijdens de normale vaart zoveel mogelijk te beperken
dient met het volgende rekening te worden gehouden:
185 mm
3 x
- De spijlen moeten een rechthoekige doorsnede hebben.
- Pas geen ronde spijlen toe.
- De spijlen moeten zodanig zijn opgesteld dat ze loodrecht staan
op de te verwachten golfvorm.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Overlapping
- Breng niet meer spijlen aan
per opening dan in de teken-
ing is aangegeven.
- De spijlen moeten een ze-
kere overlapping te hebben.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
10 020536.06
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
4.6 Aanbrengen van de gaten in de tunnelbuis
- Teken, met behulp van de tussenens,
de plaats af waar de boegschroef ge-
monteerd moet worden.
- Gebruik de meegeleverde boormal om
de juiste plaats van de te boren gaten te
bepalen.
Belangrijk: Het gatenpatroon dient exact
op de hartlijn van de tunnelbuis te liggen.
Raadpleeg de boormal voor de afmetingen van de te boren gaten.
Breng de gaten aan in de tunnelbuis en werk deze braamvrij af.
4.7 Bescherming van de boegschroef tegen corrosie
Om corrosieproblemen te
voorkomen dient absoluut
geen koperoxide bevattende
anti-fouling te worden aange-
bracht.
Kathodische bescherming is
absoluut noodzakelijk voor het
behoud van alle metalen delen
die zich onder water bevinden.
Om het staartstuk van de boeg-
schroef te beschermen tegen
corrosie is het staartstuk reeds
voorzien van een zinkanode.
Bij een stalen of aluminium tunnel-
buis kan vermindering van corrosie
worden bereikt door het volledig ge-
isoleerd opstellen van het staartstuk in
de tunnelbuis.
N.B. De meegeleverde pakkingen zijn
reeds elektrisch isolerend. De boutjes
en de schacht dienen echter te wor-
den voorzien van isolatiemateriaal,
b.v. nylon busjes.
Isolatiebus
Pakking
Isolatiebus
Polyester tunnelbuis:
Hars: Het voor de polyester tunnelbuis toegepaste hars is iso-
phtaalzure polyesterhars (Norpol PI 2857).
Voorbehandeling: De buitenzijde van de buis moet worden op-
geruwd. Verwijder de volledige toplaag tot op het glasweefsel,
gebruik hiervoor een slijpschijf.
Belangrijk: Behandel de uiteinden van de buis, nadat deze op
lengte is gezaagd, met hars. Hiermee wordt voorkomen dat
vocht in het materiaal naar binnen kan dringen.
Lamineren: Breng als eerste laag, een laag hars aan. Breng een
glasmat aan en impregneer deze met hars, herhaal dit tot een
voldoende aantal lagen is opgebracht.
Een polyester tunnelbuis dient als volgt te worden afgewerkt:
• Ruw de uitgeharde hars/glasmat op. Breng een laag hars (top-
coat) aan.
4.5 Aanbrengen van de tunnelbuis
• Boor 2 gaten in de scheepsromp,
daar waar de hartlijn van de tunnel-
buis moet komen, overeenkomstig
de diameter van het aftekengereed-
schap.
D
• Steek het aftekengereedschap (zelf
te vervaardigen) door beide voorge-
boorde gaten en teken de omtrek
van de tunnelbuis-buitendiameter
op de romp af.
D [mm]
Staal Polyester Aluminium
194 196 196
• Breng de gaten aan, afhankelijk van
het materiaal van de scheepsromp
met een decoupeerzaag of een snij-
brander.
• Monteer de tunnelbuis.
• Behandel de zijde van de buis die
met het water in aanraking komt
met b.v. ‘epoxyverf’ of 2-componen-
ten polyurethaanverf.
• Breng hierna eventueel een anti-
fouling aan.
NEDERLANDS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
020536.06 11
5 Inbouw
Raadpleeg voor het installeren van de tun-
nelbuis hoofdstuk 4 'Installatieaanbevelin-
gen’.
Voor hoofdafmetingen zie tek. blz. 106.
Let op
De ruimte waarin de elektromotor van
de boegschroef wordt opgesteld en de
ruimte waarin de accu wordt opgesteld
dienen droog en goed geventileerd te
zijn.
5.1 Voorbereiding
De boegschroef wordt gemonteerd gele-
verd. Voer de volgende handelingen uit:
• Verwijder de schroef.
• Neem de motor los van de tussenens.
• Neem de tussenens los van het staart-
stuk.
De 2 bussen dienen alleen voor transport
en zijn nu niet meer nodig.
5.2 Montage staartstuk en tussenens
• Zorg dat de kunststof vulplaat (1) op het staartstuk is geplaatst.
• Breng één pakking (2) aan tussen staartstuk en tunnelbuis.
• Breng tussen staartstuk en pakking en tussen pakking en tunnel-
buiswand een afdichtmiddel (poly-urethaan* of siliconen)aan.
• Plaats het staartstuk in het gat in de tunnelbuis.
Extra pakkingen dienen om het staartstuk te kunnen uitvullen.
*) b.v. Sikaex®-292.
• Vet het gat in de tussenens in en breng de tussenens op zijn
plaats.
• Monteer de bouten, vet de schroefdraad van de bouten in met
‘outboard gear grease’*) alvorens deze te monteren.
Let op
Controleer op mogelijke lekkage onmiddellijk nadat het schip
te water is gelaten
*) Een geschikt vet is VETUS ‘Shipping Grease’, Art. code: VSG.
NEDERLANDS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
12 020536.06
De schroef dient nu rondom minimaal 1,5 mm van de tunnelbuis-
wand vrij te lopen.
5.3 Eindmontage
• Vet de schroefas in met ‘outboard gear grease’*) en monteer de
schroef.
• Draai de borgschroef (C) vast.
• Vet de ingaande as in met montagepasta; b.v. ‘Molykote® G-n plus’.
• Vet de schroefdraad van de bouten in met ‘outboard gear grease’*)
en monteer de electromotor op de tussenens.
• Draai ter controle met de hand de schroef rond, deze moet ge-
makkelijk zijn rond te draaien, waarbij de elektromotors wordt
meegenomen.
• Schuif de exibele koppeling op de elektromotor-as, zo ver dat
het einde van de elektromotor-as (A) en de onderzijde van de
ens (B) samenvallen.
*) Een geschikt vet is VETUS ‘Shipping Grease’, Art. code: VSG.
NEDERLANDS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
020536.06 13
6 Elektrische installatie
Controleer of de spanning, vermeld op het typeplaatje van de motor,
overeenkomt met de boordspanning.
6.1 De keuze van de accu
De totale accu-capaciteit moet op de grootte van de boegschroef
zijn afgestemd.
Zie pagina 107 voor de toe te passen accucapaciteit.
Wij bevelen Vetus onderhoudsvrije scheepsaccu’s aan; welke lever-
baar zijn in de navolgende grootten : 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah,
120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah en 225 Ah.
Ook bevelen wij aan om voor de (elke) boegschroef een aparte accu
of accu’s te gebruiken. De accu(’s) kunnen dan zo dicht mogelijk bij
de boegschroef worden geplaatst; de hoofdstroomkabels kunnen
dan kort zijn en spanningsverliezen door lange kabels worden ver-
meden.
Let op
Pas uitsluitend ‘gesloten’ accu’s toe indien de accu’s in hetzelf-
de compartiment worden geplaatst als de boegschroef.
De Vetus gesloten onderhoudsvrije accu’s type ‘SMF’ en ‘AGM’
zijn hiervoor bij uitstek geschikt.
Bij accu’s die niet ‘gesloten’ zijn kunnen tijdens het laden kleine
hoeveelheden explosief gas kunnen worden geproduceerd.
Vonken bij de koolborstels van de boegschroefmotor kunnen
dit explosieve gas ontsteken.
Gebruik altijd accu’s waarvan type, capaciteit en staat van dienst
overeenkomen.
Voorzichtig
In zeer extreme gevallen, b.v. een accucapaciteit die het 5-vou-
dige of meer is dan geadviseerd, bestaat het gevaar dat perma-
nente schade wordt toegebracht aan een of beide van volgende
asverbindingen:
- de verbinding van motoras naar de ingaande as van het
staartstuk.
- de verbinding van uitgaande as van het staartstuk naar de
schroef.
6.2 Hoofdschakelaar
In de ‘plus-kabel’ moet een hoofdschakelaar
worden opgenomen.
Als schakelaar is een Vetus-accuschakelaar
type BATSW250 zeer geschikt.
6.3 Hoofdstroomkabels (accukabels)
De minimale draaddoorsnede dient op de grootte van de boeg-
schroef te zijn afgestemd en het spanningsverlies tussen de accu’s en
de boegschroef mag niet meer dan 10% van de voedingsspanning
bedragen, raadpleeg de tabel op pagina 107.
Let op
De maximale gebruiksinschakelduur en de stuwkracht zoals
gespeciceerd bij de technische gegevens in de installatie- en
bedieningshandleiding van uw boegschroef zijn gebaseerd
op de aanbevolen accucapaciteiten en accuaansluitkabels.
Bij toepassing van aanzienlijke grotere accu’s in combinatie
met zeer korte accuaansluitkabels met een aanzienlijke gro-
tere doorsnede dan aanbevolen zal de stuwkracht toenemen.
Verlaag in dat geval de maximale inschakelduur om schade
aan de motor te voorkomen.
6.4 Aansluiten hoofdstroomkabels
Let op dat bij het aansluiten van elektrische kabels geen an-
dere elektrische delen los komen.
Controleer na 14 dagen alle elektrische verbindingen. Ten
gevolg van temperatuurschommelingen kunnen elektrische
delen (bijvoorbeeld bouten en moeren) los komen
• Sluit de hoofdstroomkabels aan.
Let op
Voorkom verdraaien van
de bout en moer 1 tijdens
het aansluiten van de ka-
bels.
Houd daarom tijdens het
aandraaien van moer 2
een steeksleutel op moer 1
zonder deze steeksleutel te
verdraaien.
Het aandraaimoment van
moer 2 is 9 - 11 Nm.
Hoofdschakelaar met afstandsbediening
In plaats van een accu-hoofdschakelaar kan een op afstand bedien-
de hoofdstroomschakelaar annex noodstop worden geïnstalleerd.
Deze op afstand bediende hoofdstroomschakelaar is leverbaar voor
12 Volt of 24 Volt gelijkspanning.
Vetus art. code: BPMAIN12 resp. BPMAIN24.
NEDERLANDS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
14 020536.06
Indien bij het proefdraaien blijkt dat de stuwrichting van de boeg-
schroef niet overeen komt met de richtingschakelaar op het bedie-
ningspaneel moeten de blauwe (no.1) en de witte (no.4) draad op het
relais worden omgewisseld.
WaarschuWing
Test de boegschroef niet terwijl het schip uit het water is, ten-
zij u er zich van overtuigd heeft dat iedereen zich op veilige
afstand van de schroeftunnel bevindt.
Laat de boegschroef, terwijl het schip uit het water is, nooit
langer draaien dan 5 seconden.
6.6 Boegschroefbedieningen
• Monteer het bedieningspaneel bij de stuurstand. De vrije ruimte
achter het paneel moet minimaal 50 mm bedragen.
Indien 2 boegschroeven gelijktijdig bediend moeten worden, bij-
voorbeeld bij een catamaran, raadpleeg dan het schema op pa-
gina 110.
6.5 Zekeringen
In de ‘plus-kabel’ moet voor de hoofdschakelaar, zo dicht mogelijk bij
de accu, ook een zekering worden opgenomen.
Deze zekering beschermt het boordnet tegen kortsluiting.
Voor alle zekeringen kunnen wij ook een zekeringhouder leveren,
Vetus art. code: ZEHC100.
Zie pagina 107 voor de grootte van de toe te passen zekering.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Tijdvertraging bij omkeren van de draairichting
In het geval dat een tijdvertraging gewenst is terwijl een van de on-
derstaande bedieningen wordt toegepast kan een tijdvertragings-
schakelaar worden geïnstalleerd.
Bedieningen:
- BPJSTA, Losse zwenk-schakelaar (Joy-stick),
- BPSM, Bedieningspaneel voor zijmontage,
- FSxx, Drukknop voetschakelaar
Tijdvertraging: Vetus art. code: BPTD
• Breng de tussenkabel tussen boegschroef en bedieningspaneel
aan in het schip en steek de stekerverbindingen in elkaar.
Indien het noodzakelijk is de tussenkabel door te snijden en weer
te verbinden zorg er dan voor dat de aders weer kleur op kleur
aangesloten worden.
N.B. De kleuren van de aders in de tussenkabel kunnen afwijken
van de draadkleuren zoals toegepast op de boegschroefmotor en
op het bedieningspaneel!
Indien twee stuurstanden aanwezig zijn kan het tweede paneel
op het eerste paneel worden aangesloten.
NEDERLANDS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 15
7 Storingen
Elektromotor draait helemaal niet.
- Controleer of de hoofdschakelaar ‘AAN’ staat.
- Controleer of de stuurstroomzekering is doorgebrand.
[1]
- Controleer of de hoofdstroomzekering is doorgebrand.
[2]
In alle bovenstaande gevallen brandt de ‘POWER’ indicatie-led niet.
- De elektromotor is te warm geworden en de thermische beveili-
ging op de motor heeft het stuurstroom circuit onderbroken.
Het paneel geeft 3 x een waarschuwingssignaal ( . - . . - ) en de LED
licht rood op.
Zodra de motor voldoende is afgekoeld zal de LED weer groen
worden en kan de boegschroef weer worden gebruikt.
Controleer of de schroef te draaien is. Tussen de schroef en de tunnel
kan b.v. een stuk hout terecht gekomen zijn.
Elektromotor draait langzaam
- De accu is onvoldoende geladen.
- Slechte elektrische aansluiting (en) b.v. ten gevolg van corrosie.
- De koolborstels maken slecht contact.
- Ten gevolg van extreem lage temperaturen is de accucapaciteit
afgenomen.
- In de schroef is b.v. wier of een vislijn terecht gekomen.
Stuurstroomzekering doorgebrand
[1]
- Kortsluiting in het stuurstroomcircuit; controleer de bedrading.
Elektromotor draait (te) snel, maar er is geen stuwkracht
- De bladen van de schroef zijn beschadigd ten gevolg van een
voorwerp in de schroef of tunnelbuis.
- De meeneempen op de schroefas is gebroken ten gevolg van een
voorwerp in de schroef of tunnelbuis.
Vervang de meeneempen en controleer de naaf van de schroef
op beschadigingen.
Na het indrukken van de aan/uit schakelaar op het paneel,
wordt het paneel niet ingeschakeld.
- Binnen 6 seconden moet de aan/uit schakelaar voor de tweede
keer worden ingedrukt.
De LED zal nu groen gaan branden; de zoemer bevestigd met een
signaal (- . -) dat het paneel gereed is voor gebruik.
[1]
De stuurstroomzekering bevindt zich op de boegschroefmotor. In
de relaiskap bevindt zich een reservezekering, zie pag. 111.
[2]
Zie tabel pag. 107.
8 Technische gegevens
Type : BOW7512D BOW7524D
Electromotor
Type : omkeerbare gelijkstroommotor
Spanning : 12 V = 24 V =
Stroom : 550 A
[3]
315 A
[4]
Afgegeven vermogen : 4,4 kW
Toerental : 2900 omw/min
Inschakelduur : S2 - 2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Bescherming : IP20
Motoren zijn conform CE (89/336/EEC, EMC - EN60945)
Transmissie
Tandwielen : Conisch, spiraal vertanding
Overbrengverhouding : 1,3 : 1
Smering :
oliebad, ca. 0,06 liter outboard gear
oil SAE80W-90 of EP 90
Huis : brons
Schroef
Diameter : 178 mm
Aantal bladen : 6
Proel : asymmetrisch
Materiaal : polyacetaal (Delrin®)
Stuwkracht nominaal : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Stuurstroom
Zekering : Steekzekering ‘ATO’ 5 A
Opgenomen stroom mag-
neetschakelaar
: 2,8 A 1,4 A
Stuurstroomkabels : 1,5 mm
2
Lengte tussenkabel : 6, 10, 16, 18 of 20 m
Tunnelbuis
Stalen uitvoering
afmetingen :
uitw. ø 194 mm,
wanddikte 5,6mm
behandeling :
gestraald, en voorzien van SikaCor
Steel Protect. Geschikt als grond-
laag voor alle verfsystemen.
Kunststof uitvoering
afmetingen : inw. ø 185 mm, wanddikte 5 mm
materiaal : glasvezel versterkt polyester
Aluminium uitvoering
afmetingen : inw. ø 185 mm, wanddikte 5,5 mm
materiaal :
aluminium, 6061 of 6062
(AlMg1SiCu)
Gewicht
Excl. tunnelbuis : 26 kg
Gebruiksinschakelduur:
[3]
2 min. continu of max. 2 min per uur bij 550 A (12 Volt).
[4]
3 min. continu of max. 3 min per uur bij 315A (24 Volt).
NEDERLANDS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
16 020536.06
1 Introduction
These installation instructions give guidelines for tting the Vetus
bow thrusters ‘BOW7512D’ and ‘BOW7524D’.
The quality of installation will determine how reliably the bow thrust-
er performs. Almost all faults can be traced back to errors or impreci-
sion during installation. It is therefore imperative that the steps given
in the installation instructions are followed in full during the installa-
tion process and checked afterwards.
Alterations made to the bow thruster by the user will void any li-
ability on the part of the manufacturer for any damages that may
result.
The thrust given by the bow thruster will vary from vessel to vessel
depending on the eect of the wind, the water displacement and the
shape of the underwater hull.
The nominal thrust quoted can only be achieved under the most fa-
vourable conditions:
• Make sure that the batteries are supplying the correct voltage dur-
ing use
• During the installation process the ‘Installation recommenda-
tions for bow thrusters’, must be followed, specically concern-
ing:
- Suciently large diameter of the battery cables so that voltage
drop is reduced to a minimum.
- The manner in which the tunnel has been connected to the
hull.
- Use of bars in the tunnel openings.
These bars should only be used where this is strictly necessary
(if sailing regularly in severely polluted water.)
- The bars must have been tted correctly.
Following the above recommendations will result in longer life and
better performance of your bow thruster.
• For maintenance, please consult the ‘Maintenance and Warranty
Book’ supplied.
• Never allow the bow thruster to operate for a long period; the
maximum length of usage is restricted because of heat release in
the electric motor. After use the motor must be allowed to cool
o.
note
The maximum continuous length of usage and the thrust as
specied in the technical details are based on the recommend-
ed battery capacities and battery cables.
If signicantly larger batteries in combination with very short
battery cables of signicantly larger diameter than recom-
mended are used then the thrust will increase. In such cases
the maximum length of usage must be reduced in order to
prevent damage to the motor.
2 Safety
Warning!
When using the bow thruster watch out for swimmers or light
boats which could be in the near vicinity of the bow thruster tun-
nel openings.
Pass on the safety instructions to others using the bow thruster.
General rules and laws with regard to safety and accident-prevention
also need to be applied.
• Never touch the moving ends of the bow thruster whilst in opera-
tion.
• Never touch hot parts of the bow thruster and never place am-
mable materials in the vicinity of the bow thruster.
• Always stop the bow thruster before checking components or ad-
justing the bow thruster.
• Always disconnect the battery terminals during maintenance
work.
• Ensure maintenance work is safe by only using tools suitable for
the purpose.
• Always deactivate the main switch when the bow thruster is not in
use for long periods.
3 Use
• Switch on the main switch.
• Consult the handbook supplied with the control panels for in-
structions on using the bow thruster.
Never switch in one movement from starboard to portside or
reverse, but wait until the propeller stands still, before giving
it a command to operate the electric motor in the opposite di-
rection.
care!
If 2 control panels are installed never operate the bow thruster
from both panels simultaneously.
• Switch o the main switch when leaving the ship.
• Keep in mind that the carbon brushes in the motor release ne
(black) dust. Do not store fragile equipment near the bow thruster
motor.
Make sure that the user of the vessel is supplied with the owner’s manual.
ENGLISH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 17
ENGLISH
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm (7
5
/
16
”)
A = 100 mm (4”)
B = 370...740 mm
(15...30”)
180º
<60º
Max. bilge
water level
4.2 Positioning of the bow thruster in the thrust-tunnel
When determining the
exact position of the bow
thruster in the thrust tun-
nel, the tailpiece MUST
NOT protrude from the
tunnel end.
- The electric motor can be installed in various positions.
- If the motor is set up horizontally or at an angle, support is abso-
lutely essential.
- The electric motor must be positioned in such a way that it is al-
ways well clear from the maximum bilge water level.
The propeller should preferably be situated on the centreline of the
vessel, but it must always be accessible from the outside.
4 Installation recommendations
Several installation examples.
To achieve the optimum performance, position the thruster tunnel as
far forward as possible.
Set-up: 2 bow
thrusters in a
catamaran
If, in addition to controlling the movement of the bow, the stern of
the vessel is required to move sideways, then a second thruster may
be installed at the stern.
For a planing boat the tunnel
should, if possible, be so situated
so that when the vessel is plan-
ing it is above the water level thus
causing no resistance.
Installation of two bow thrusters
in tandem (for larger boats). In
this case, depending on weather
conditions, one or both bow
thrusters may be used.
tip:
We do not advise tting 2 bow thrusters into one tunnel; this does
not result in doubling the thrust!
When choosing the location for the thrust tunnel, take the following
into account for optimum performance:
- The distance A shown in the drawing must be at least 0.5 x D
(where D is the tunnel diameter).
- The length of the tunnel (distance B) should be between 2 x D
and 4 x D.
4.1 Positioning of the thruster tunnel
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
18 020536.06
ENGLISH
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm (7
5
/
16
”)
L = 200 ... 600 mm (8...24”)
A
D
D = 185 mm
(7
5
/
16
”)
R = 20 mm
(
3
/
4
”)
C = 20 ... 30 mm
(
3
/
4 ...
1
3
/
16
”)
R
R
B
C
C
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm
(7
5
/
16
”)
R = 20 mm
(
3
/
4
”)
C = 20 ... 30 mm
(
3
/
4 ...
1
3
/
16
”)
C
C
β
γ
γ
β
Sharp
C = 20...30 mm (
3
/
4
...1
3
/
16
”)
D = 185 mm (7
5
/
16
”)
β = β
γ = γ
4.3 Connection of thrust tunnel to ship’s hull
tip:
The manner, in which the thrust tunnel is connected to the hull,
has a great inuence on the actual performance of the bow
thruster and to the drag the hull experiences when underway.
Direct connection of the tunnel to the hull, without a fairing, pro-
duces reasonable results.
A The connection to the hull can be abrupt.
B It is better to make the connection rounded with radius ‘R’ of
about 0.1 x D.
C It is even better to use sloping sides ‘C’ with dimensions 0.1 to
0.15 x D.
Connection of the thrust tunnel to the ship’s hull with a fairing results
in lower hull-resistance during normal sailing.
If the connection of the thrust
tunnel and the boat's hull is to
be made with a sloped side, it
should be executed in accord-
ance with the drawing.
Make the sloped side (C) with
a length of 0.1 to 0.15 x D and
make sure that the angle be-
tween the tunnel and the sloped
side will be identical to the angle
between the sloped side and the
ship’s hull.
A The connection with a fairing can be abrupt.
B It is better to make the connection with a fairing rounded with
radius ‘R’ of about 0.1 x D.
C The best connection is with a fairing using sloping side ‘C’ with
dimensions 0.1 to 0.15 x D.
- Length ‘L’ of the fairing should be between 1 x D and 3 x D.
- This fairing should be embodied in the ship’s hull in such a way
that the centreline of the fairing will correspond with the antici-
pated shape of the bow-wave.
4.4 Grid bars in the tunnel openings
Although the thrust force will be adversely aected, grid bars may be
placed into the tunnel openings, for protection of the thruster.
In order to limit the negative eect of this on the thrust and on hull
resistance during normal operation as much as possible, the follow-
ing must be taken into account:
185 mm
3 x
- The bars must have a rectangular cross-section.
- Do not t round bars.
- The bars must be installed so they are perpendicular to the ex-
pected waveform.
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Overlap
- Do not t more bars per
opening than is indicated in
the drawing.
- The bars must overlap a cer-
tain amount.
ø ...
3 mm (
1
/
8
”)
min. 20 mm (
3
/
4
”)
max. 40 mm (1
1
/
2
”)
ca. 0.7 x 0.7 mm
(
1
/
32
” x
1
/
32
”)
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 19
ENGLISH
ENGLISH
4.6 Drilling the holes in the thrust-tunnel
- Mark the installation position of the
bow thruster by means of the interme-
diate ange.
- Use the drill pattern supplied, to deter-
mine the correct position of the holes to
be drilled.
Important: The pattern of the holes must
be positioned precisely on the centreline of
the tunnel.
Consult the template for the dimensions of the holes to be drilled.
Drill the holes through the thrust tunnel and take care that the holes
are free of burrs.
4.7 Protection of the bow thruster against corrosion
To prevent corrosion problems,
do not use copper based anti-
fouling. Cathodic protection
is a ‘must’ for the protection of
all metal parts under water and
the bow thruster is supplied
with a zinc anode for this pur-
pose.
Corrosion of a steel or aluminium
thrust tunnel can be reduced by en-
suring that the tail piece is completely
insulated from the thrust-tunnel.
NOTE: The gaskets supplied are al-
ready electrically insulated. However
the bolts and the shaft need to be t-
ted with insulation material, for exam-
ple nylon bushes.
Gasket
Insulation
bush
Insulation
bush
Polyester thrust tunnel:
Resin: The resin used for the polyester thrust tunnel is Isophtalic
polyester resin (Norpol Pl 2857).
Pre-treatment: The outside of the tunnel must be roughened.
Remove all of the top surface down to the glass-bre. Use a
grinding disc for this.
Important: After the tunnel been sawn to length, treat the end of
the tube with resin. This will prevent water seeping in.
Laminating: Apply a coat of resin as the rst coat. Lay on a glass-
bre mat and impregnate with resin. Repeat this procedure until
you have built up a sucient number of layers.
A polyester thrust tunnel should be nished as follows:
• Roughen the hardened resin/glass-bre. Apply a top coat of resin.
4.5 Installation of the thrust tunnel
• Drill 2 holes in the hull, where the
centreline of the thrust tunnel will
be, in accordance with the diameter
of the marking tool.
D
• Pass the marking tool (home-made)
through both pre-drilled holes and
mark the outside diameter of the
thrust-tunnel on the hull.
D [mm] (inches)
Steel GRP Aluminium
194
(7
41
/
64
”)
196
(7
23
/
32
”)
196
(7
23
/
32
”)
• Dependent on the vessel’s construc-
tion material, cut out the holes by
means of a jigsaw or an oxy-acety-
lene cutter.
• Install the thrust-tunnel.
• Treat the side of the tunnel which
comes into contact with water with
‘epoxy paint’ or 2-component polyu-
rethane paint.
• Then apply anti-fouling treatment if
required.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
20 020536.06
5 Installation
In order to install the tunnel, consult chapter
4 ‘Installation recommendations'.
For overall dimensions see drawing, page
106.
note
The areas in which the electric motor
of the bow thruster and the battery are
positioned must be dry and well venti-
lated.
5.1 Preparation
The bow thruster will be delivered fully as-
sembled. Perform the following steps:
• Remove the propeller.
• Remove the motor from the intermediate
ange.
• Remove the intermediate ange from the
tail piece.
The 2 bushes are only required for trans-
port and are now no longer needed.
5.2 Installation tailpiece and intermediate ange
• Ensure that the plastic shim plate (1) has been positioned on the
tail piece.
• Place one packing (2) between the tail piece and the tunnel.
• Apply a sealant (e.g. polyurethane or silicone) between the tail
piece and packing, and between the packing and the tunnel wall.
• Place the tail piece in the hole in the tunnel.
Any extra packings used should be ones capable of justifying the
tail piece.
*) e.g. Sikaex®-292.
• Grease the hole of the intermediate ange and position this
ange.
• Grease the threads of the bolts with ‘outboard gear grease’*) be-
fore inserting and tightening them.
note
Check for possible leaks immediately the ship returns to wa-
ter.
*) A suitable grease is VETUS ‘Shipping Grease’, Art. code: VSG.
ENGLISH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
(9 - 11 ft.lbf )
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
020536.06 21
The propeller should run a minimum of 1.5 mm (
1
/
16
”) free of the
thrust tube wall, all round.
5.3 Final assembly
• Grease the propeller shaft with ‘outboard gear grease’*) and install
the propeller.
• Slide the exible coupling onto the output spindle of the electric
motor as far as necessary to allow the end of the output spindle
(A) and the underside of the ange (B) to become aligned.
• Tighten the lock-screw (C).
• Grease the input shaft with an installation compound, like ‘Mo-
lykote® G-n plus’.
• Grease the threads of the fastenings bolts with ‘outboard gear
grease’
*)
and install the electric motor to the intermediate ange.
• For a rst check, turn the propeller by hand, it should turn easily,
whilst being connected to the output spindle of the electric mo-
tor.
*) A suitable grease is VETUS ‘Shipping Grease’, Art. code: VSG.
ENGLISH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
(6.5 - 8 ft.lbf)
22 020536.06
6 Electrical installation
Check that the voltage, recorded on the motor type plate, is in agree-
ment with the vessel’s circuit voltage.
6.1 Choice of battery
The total battery capacity must be sucient for the size of the bow
thruste
See page 107 for the applicable battery capacity.
We recommend Vetus maintenance free marine batteries; these can
be supplied in the following sizes: 55 Ah, 70Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120
Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah and 225 Ah.
We also recommend that each bow thruster is powered by its own
separate battery or batteries. This allows the battery bank to be
placed as close as possible to the bow thruster; the main power ca-
bles can then be short thus preventing voltage losses caused by long
cables.
note
Be sure to only use ‘sealed’ batteries if the batteries are locat-
ed in the same compartment as the bow thruster.
The Vetus ‘SMF’ and ‘AGM’ maintenance-free batteries are ideally
suited to this application.
Batteries that are not ‘sealed’ may produce small amounts of ex-
plosive gas during the charging cycle.
Sparks generated by the carbon brushes of the bow thruster
motor may ignite this explosive gas.
Always use batteries whose type and capacity are compatible for
their use.
caution
In extreme cases, for example when a battery with a capacity of
ve times or more than suggested is used, there is the danger
of causing permanent damage to one or more of the following
shaft connections:
- The connection between motor shaft and the tail piece input
shaft.
- The connection between the tail piece output shaft and the
propeller.
6.2 Main switch
The main switch must be tted to the ‘posi-
tive cable’.
The Vetus battery switch type BATSW250 is
a suitable switch.
note
Be careful not to rotate the
bolt and nut 1 while con-
necting the cables.
To prevent this happening,
keep an open-ended span-
ner on nut 1 while screwing
on bolt 2, without rotating
this spanner.
The torque for nut 2 is 9 - 11
Nm (6.5 - 8 ft.lbf).
6.3 Main power cables (battery cables)
The minimum diameter must be sucient for the bow thruster’s cur-
rent draw in use and the voltage drop must not be more than 10% of
the voltage supplied, consult the table on page 107.
note
The maximum duration of engagement and the thrust, as
specied by the technical details in your bow thruster instal-
lation and operating manual, are based on the recommended
storage battery capacities and storage battery connection
cables.
If appreciably larger batteries in combination with very short
connection cables with appreciably larger diameter than
recommended are used then the thrust will increase. In such
cases the maximum operating time must be reduced in order
to prevent damage to the motor.
6.4 Connecting the main power cables
Make sure that no other electrical parts come loose when con-
necting the electric cables.
Check all electrical connections after 14 days. Electrical parts
(such as bolts and nuts) may come loose as a result of uctua-
tions in temperature.
• Connect the main power supply cables.
Main switch with remote control
Instead of a storage battery main switch, a remotely controlled main
switch annex emergency stop can be installed.
This remotely controlled main switch is available for 12 or 24 Volt DC.
Vetus art. code: BPMAIN12 respectively BPMAIN24.
ENGLISH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
020536.06 23
If it is found during test running that the thrust direction does not
correspond with the direction switch on the control panel then the
blue (no. 1) and the white (no. 4) wires on the relay must be inter-
changed.
Warning!
Do NOT test the bow thruster while the ship is out of water, un-
less you are certain that everyone is at a safe distance from the
thrust tube.
Never allow the bow thruster to run for longer than 5 seconds
with the ship out of water.
• Fit the control cable between the bow thruster and the control
panel through the vessel and connect the jack connections to-
gether.
If it is necessary to cut the intermediate cable and reconnect it
take care to ensure the correct colours are connected together.
N.B: The colours of the wire cores in the intermediate cable may
dier from the wire core colours as used on the bow thruster mo-
tor and on the control panel!
If there are two steering positions, the second control panel can
be connected to the rst one.
6.6 Bow thruster control panels
• Fit the control panel next to the steering position. There must be
at least 50 mm (2”) space behind the panel.
If 2 bow thrusters have to be operated simultaneously, for exam-
ple on a catamaran, consult the diagram on page 110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Delay when reversing the thrust direction
If a delay is desired where one of the following operating devices is
installed, a delay switch can be installed.
Operating device:
- BPJSTA, separate turn switch (Joystick),
- BPSM, operating panel for side mounting,
- FSxx, foot switch button
Delay: Vetus art. code: BPTD
ENGLISH
6.5 Fuses
A fuse must be included in the ‘positive cable’ for the main switch, as
close to the battery as possible.
This fuse protects the on-board power cabling from short circuits.
For all fuses we can suppy a fuse holder, Vetus part no.: ZEHC100.
See page 107 for the size of the fuse to be used.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
24 020536.06
7 Trouble shooting
Electric motor does not operate
- Check that the battery main switch is ‘ON’.
- Check whether the control panel fuse has burnt out.
[1]
- Check if the main fuse has burnt out.
[2]
In all the above cases, the ‘POWER’ indicator LED is not lit.
- The electric motor has overheated and its thermal Protection has
broken the circuit of the control current.
The panel gives a warning signal three times ( . - . . - ) and the LED
will glow red.
As soon as the motor has cooled down enough, the LED will re-
sume glowing green and the bow thruster can be put back in ser-
vice.
Check if it is possible to turn the propeller. A piece of wood or similar
could have been caught between the propeller and the tunnel.
Electric motor turns slowly
- The battery is at.
- Bad electrical connection(s) due to e.g. corrosion.
- The carbon brushes are not making proper contact.
- The battery capacity is reduced because of very low temperatures.
- Weed or shing line has become caught in the propeller.
Control panel fuse is burnt out
[1]
- Short circuit in the operating circuit; check the wiring.
Electric motor turns (too) fast but there is no thrust
- The blades of the propeller have been damaged by a foreign ob-
ject having entered the propeller or tunnel.
- The drive pin on the propeller shaft has been broken by a foreign
object having entered the propeller or tunnel.
Replace the drive pin and check the propeller ange for any dam-
age.
After pressing the on/o switch on the panel, the panel is
not switched on.
- The on/o switch must be pressed a second time within 6 sec-
onds.
The LED will then remain green and the buzzer will conrm that
the panel is ready for use by giving the signal (- . -).
[1]
The control current fuse is in the bow thruster motor. A spare fuse
can be found in the relay cap, see p. 111.
[2]
See table on page 107
8 Technical data
Type : BOW7512D BOW7524D
Electric motor
Type : reversible DC motor
Voltage : 12 V DC 24 V DC
Current : 550 A
[3]
315 A
[4]
Rated output : 4.4 kW
No. of revolutions : 2900 rpm
Rating : S2 - 2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Protection : IP20
Motors conform to CE (80/336/EEC, EMC - EN60945)
Transmission
Gears : Bevel gear helical teeth
Gear ratio : 1.3 : 1
Lubrication :
oilbath, approx. 0.06 litre (2 .oz.)
outboard gear oil SAE80W or EP 90
Housing : bronze
Propeller
Diameter : 178 mm (7”)
No. of blades : 6
Prole : asymmetrical
Material : polyacetal (Delrin ®)
Rated thrust :
800 N
(80 kgf, 180 lbf)
850 N
(85 kgf, 191 lbf)
Control circuit
Fuse : Blade type fuse ‘ATO’ 5 A
Current solenoid switch : 2.8 A 1.4 A
Control circuit wires : 1.5 mm
2
(14 AWG)
Extension cable :
6, 10, 16, 18 or 20 m
(20’, 33', 52', 59', or 65')
Thrust-tunnel
Steel model
dimensions : O.D. 194 mm, wall thickness 5.6 mm
treatment :
blasted, coated with: SikaCor Steel
Protect. Suitable for all kinds of
protection systems.
Plastic model
dimensions : I.D. 185 mm, wall thickness 5 mm
material : glass bre reinforced polyester
Aluminium model
dimensions : I.D. 185 mm, wall thickness 5,5 mm
material :
aluminium, 6061 or 6062
(AlMg1SiCu)
Weight
Excl. thrust-tunnel : 26 kg (57 lbs)
Length of usage:
[3]
2 min. continuously or max. 2 min. per hour at 550 A (12 Volt).
[4]
3 min. continuously or max. 3 min. per hour at 315 A (24 Volt).
ENGLISH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 25
1 Einleitung
Diese Einbauanleitung enthält Richtlinien für den Einbau der Vetus
Bugschrauben ‘BOW7512D’ und ‘BOW7524D’.
Für die Zuverlässigkeit, mit der die Bugschraube funktioniert, kommt
es entscheidend auf die Qualität des Einbaus an. Fast alle auftre-
tenden Störungen sind auf Fehler oder Ungenauigkeiten beim Ein-
bau zurückzuführen. Es ist daher von größter Wichtigkeit, die in der
Einbauanleitung genannten Punkte während des Einbaus in vollem
Umfang zu beachten bzw. zu kontrollieren.
Eigenmächtige Veränderungen an der Bugschraube schließen eine
Haftung des Herstellers für die sich daraus ergebenden Schäden
aus.
Je nach Takelage, Wasserverdrängung und Unterwasser-schiorm
führt die Antriebskraft durch die Bugschraube auf jedem Schi zu
anderen Ergebnissen.
Die angegebene Nennantriebskraft ist nur unter optimalen Umstän-
den erreichbar:
• Während des Gebrauchs für die richtige Akkuspannung sorgen.
• Beim Einbau sind die Hinweise beachtet worden, die in den „Ein-
bauanleitung für Bugschrauben” enthalten sind, insbesondere
zu folgenden Punkten:
- Der Kabeldurchschnitt der Akkukabel ist groß genug, daß
Spannungsverluste auf ein Minimum beschränkt sind.
- Das Tunnelrohr ist richtig am Schisrumpf angeschlossen.
- Gitterstäbe in den Tunnelrohrönungen.
Die Gitterstäbe sind nur dann angebracht, wenn dies unbe-
dingt notwendig ist (wenn regelmäßig in stark verschmutzten
Gewässern gefahren wird).
- Die Gitterstäbe sind entsprechend den Empfehlungen ausge-
führt.
Wenn Sie die folgenden Empfehlungen befolgen, wird dies zu einer
längeren Haltbarkeit und besseren Leistungen Ihrer Bugschraube
führen.
• Zur Wartung vgl. das mitgelieferte „Wartungs- und Garantiebuch“.
• Die Bugschraube nicht lange laufen lassen. In Zusammenhang mit
der Wärmeentwicklung ist der Elektromotor auf die maximale Ein-
schaltdauer begrenzt.
Nach einer Laufzeit muß sich der Motor abkühlen.
achtung!
Die maximale Gebrauchseinschaltdauer hintereinander und
die Antriebskraft, wie in den technischen Daten angegeben,
basieren auf den empfohlenen Akkukapazitäten und Akkuan-
schlußkabeln.
Bei Verwendung wesentlich größerer Akkus in Kombination
mit sehr kurzen Akkuanschlußkabeln mit einem wesentlich
größeren Durchschnitt als empfohlen nimmt die Antriebskraft
zu. Setzen Sie in dem Fall die maximale Einschaltdauer herab,
um Motorenschäden zu vermeiden.
2 Sicherheitsbestimmungen
Warnung!
Achten Sie bei Benutzung der Bugschraube auf die Gefahr für
Schwimmer und kleine Boote, die sich in unmittelbarer Nähe der
Bugschraubenrohrausström-önungen benden.
Geben Sie die Sicherheitsbestimmungen an alle Personen weiter, die
die Bugschraube bedienen.
Allgemeine Regeln und Gesetze im Zusammenhang mit der Sicher-
heit und der Verhütung von Unfällen sind ebenfalls zu beachten.
• Während des Betriebs der Bugschraube nie die sich bewegenden
Teile berühren.
• Nie heiße Teile der Bugschraube berühren und nie brennbare Ma-
terialien in der Nähe der Bugschraube aufbewahren.
• Vor der Kontrolle oder Einstellung von Teilen der Bugschraube ist
diese zuerst immer abzustellen.
• Vor Aufnahme von Wartungsarbeiten sind die Akkupole stets ab-
zuklemmen.
• Im Interesse einer sicheren Ausführung der Wartungsarbeiten sind
ausschließlich geeignete Werkzeuge zu verwenden.
• Hauptschalter immer ausschalten, wenn die Bugschraube für län-
gere Zeit nicht gebraucht wird.
3 Gebrauch
• Hauptschalter einschalten.
• Zur Bedienung der Bugschraube lesen Sie bitte die mit dem Arma-
turenbrett mitgelieferte Anleitung.
Schalten Sie nicht in einer Bewegung von Steuerbord nach
Backbord oder umgekehrt! Bitte geben Sie dem Elektromotor
Zeit zu stoppen, bevor er entgegengesetzt arbeiten soll.
Vorsicht
!
Wenn 2 Armaturenbretter eingebaut sind, die Bugschraube
nie gleichzeitig von beiden Armaturen-brettern aus bedienen.
• Beim verlassen des Bootes den Hauptschalter ausschalten.
• Bitte berücksichtigen Sie, dass durch die Kohlebürsten im Mo-
tor (schwarzer) Staub freigesetzt wird. Verstauen Sie daher keine
empndliche Ausrüstung auf dem Bugstrahlrudermotor oder in
seiner Nähe.
Sorgen Sie dafür, daß dem Schiseigner die Ge-
brauchsanleitung bereitgestellt wird.
DEUTSCH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
26 020536.06
DEUTSCH
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Max. Stand
Bilgewasser
4.2 Aufstellung der Bugschraube ins Tunnelrohr
Bei der Platzwahl wo die
Bugschraube in das Tun-
nelrohr eingebaut wer-
den soll, ist zu bedenken
daß die Bugschraube NIE
aus dem Tunnelende he-
rausragen darf.
- Der Elektromotor kann in verschiedenen Aufstellungen einge-
baut werden.
- Wird der Motor horizontal oder schräg installiert, ist eine Abstüt-
zung in jedem Fall notwendig.
- Der Elektromotor soll immer oberhalb des höchstmöglichen Bil-
genwasserniveaus aufgestellt werden.
Vorzugsweise bendet sich die Schraube auf der Schisachse, muß
aber von außen jederzeit erreichbar sein.
4 Einbauhinweise
Einbaubeispiele (Auswahl)
Für optimale Ergebnisse soll das Tunnelrohr möglichst weit nach vor-
ne in den Bug montiert werden.
Position bei
2 Bugschrauben
in einem Katamaran
Sollte, neben den Bewegungen vom Bug, auch die seitlichen Bewe-
gungen vom Heck zu beherrschen sein, so könnte eine ‘Bug’schraube
auch zum Schishinterteil installiert werden.
Bei einem segelnden Schi den
Tunnel wenn möglich so anbrin-
gen, daß er beim Gleiten über
Wasser kommt und kein Wider-
stand mehr vorliegt.
Einbau von 2 Bug-schrauben
hintereinander für größere Schif-
fe. Hierbei kann man, abhängig
vom Wetter, eine oder beide Bug-
schrauben benutzen.
tipp:
Wir raten davon ab, 2 Bugschrauben in einem (1) Tunnelrohr
einzu-bauen. Eine Verdoppelung der Antriebskraft wird dadurch
nicht erreicht!
Bei der Platzbestimmung des Tunnelrohrs soll für die bestmöglichen
Ergebnisse folgendes beachtet werden:
- Das in der Zeichnung angegebene Maß A muß mindestens 0,5 x D
(D ist der Rohr-durchmesser) sein.
- Die Länge des Tunnelrohrs (Maß B) muß 2
4.1 Aufstellung vom tunnelrohr
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 27
DEUTSCH
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Übergang vom tunnelrohr zum schisrumpf
tipp:
Die Art und Weise worauf das Tunnelrohr zum Schisrumpf
übergeht, beeinusst sehr den von der Bugschraube gelieferten
Schubkraft, sowie auch den Rumpfwiderstand während normaler
Fahrt.
Eine Direktverbindung vom Tunnelrohr zum Schisrumpf, ohne Mu-
schel, ergibt einen befriedigenden Erfolg.
A Ein Direktübergang zum Schisrumpf kann scharfkantig sein.
B Es ist jedoch besser, den Übergang mit einem Radius ‘R’ von ca.
0,1 x D abzurunden.
C Noch besser ist es, schräge Seiten ‘C’ von 0,1 bis 0,15 x D zu ver-
wenden.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Der Übergang vom Tunnelrohr zum Schisrumpf, mit Muschel, pro-
duziert einen niedrigeren Rumpfwiderstand während der normale
Fahrt.
Wenn der Übergang vom Tunnel-
rohr zum Schisrumpf mit abge-
schrägter Seite versehen wird, so
soll die Ausführung laut obenste-
hender Zeichnung durchgeführt
werden.
Die abgeschrägte Seite (C) be-
kommt eine Länge von 0,1 bis
0,15 x D und es soll darauf geach-
tet werden daß der Winkel zwi-
schen Tunnelrohr und Schis-
rumpf identisch ist mit dem
Winkel zwischen Schisrumpf
und der schrägen Seite.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Scharf
A Der Übergang zum Schisrumpf, mit Muschel, kann scharfkan-
tig gemacht werden.
B Besser ist es, den Übergang mit Muschel mit einem Radius ‘R’
von ca. 0,1 x D abzurunden.
C Das beste ist ein Übergang mit Muschel mit einer schrägen Sei-
te ‘C’ von 0,1 bis 0,15 x D.
- Die Länge ‘L’ des Muschels soll zwischen 1 x D und 3 x D sein.
- Ein Muschel soll auf solcher Art und Weise in den Schisrumpf
aufgenommen werden, daß die Herzlinie des Muschels mit der zu
erwartenden Form der Bugwelle zusammenfällt.
4.4 Gitterstäbe in den Tunnelrohrönungen
Obwohl die Schubkraft dadurch ungünstig beeinusst wird, könnten
zu den Tunnelönungen Gitterstäbe montiert werden, zum Schutz
der Schraube.
Um die nachteiligen Auswirkungen auf die Schubkraft und den
Rumpfwiderstand bei normaler Fahrt möglichst zu begrenzen, soll-
ten folgende Punkte berücksichtigt werden:
185 mm
3 x
- Die Gitterstäbe müssen eine rechteckige Form (im Durchschnitt)
haben.
- Verwenden Sie keine runden Stäbe.
- Die Stäbe müssen so angebracht werden, dass sie senkrecht zu
der zu erwartenden Bugwellenform stehen.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Überlappung
- Montieren Sie pro Rumpfö-
nung nicht mehr Gitterstäbe
als in der Zeichnung darge-
stellt.
- Die Gitterstäbe müssen ein
bestimmtes Maß Überlap-
pung aufweisen.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
28 020536.06
DEUTSCH
4.6 Anbringen der Löcher ins Tunnelrohr
- Mit Hilfe des Zwischen¬ansches den
Platz markieren wo die Bugschraube in-
stalliert werden soll.
- Die mitgelieferte Schablone für die
richtige Platzbestimmung der zu boh-
renden Löcher verwenden.
Wichtig: Die Löcher sollen exakt auf der
Herzlinie des Tunnels angebracht werden.
Bezüglich der Maße der zu bohrenden Löcher beachten Sie bitte die
Bohrschablone.
Die Löcher des Tunnels bohren und sorgfältig abgraten.
4.7 Korrosionsschutz der bugschraube
Verwenden Sie keinesfalls Kup-
feroxydhaltige Antibewuchs-
farbe.
Katodischer Schutz ist een
‘Müssen’ für alle Metallteile un-
ter Wasser.
Um das Endstück der Bug-
schraube gegen Korrosion zu
schützen, ist es bereits mit ei-
ner Zinkanode ausgestattet.
Korrosion eines Stahl- oder Alumi-
nium-Tunnelrohrs kann verringert
werden durch vollständig isolierte
Montage des Unterwasserteils in das
Tunnelrohr.
ACHTUNG: Die mitgelieferten Dich-
tungen sind bereits elektrisch isolie-
rend. Die Schrauben und der Schaft
müssen jedoch noch mit Isolations-
material, z.B. Nylonbuchsen, versehen
werden.
Polyester-Tunnelrohr:
Harz: Für das Polyester-Tunnelrohr wird isophtal-saures Polyes-
terharz (Norpol PI 2857) benutzt.
Vorbehandlung: Die Außenseite der Rohre ist aufzurauhen. Die
gesamte, obere Schicht bis zum Glasbergewebe entfernen, da-
für eine Schleifscheibe benutzen.
Wichtig: Die Enden des Rohrs, nachdem sie auf die richtige Län-
ge gesägt wurden, mit Harz behandeln. Damit wird vermieden,
daß Feuchtigkeit in das Material eindringen kann.
Laminierung: Als erste Schicht eine Lage Harz auftragen. Eine
Glasbermatte anbringen und diese mit Harz beschichten. Die-
sen Vorgang wiederholen, bis eine hinreichende Anzahl Schich-
ten aufgetragen wurde.
Ein Polyester-Tunnelrohr ist wie folgt zu bearbeiten:
• Die ausgehärtete Harz- u. Glasbermatte aufrauhen. Eine Schicht
Harz auftragen (Abschlußbeschichtung).
4.5 Anbringen vom Tunnelrohr
• Zwei Löcher in den Schisrumpf
einbohren, dort wo die Herzlinie
des Tunnelrohrs kommen soll, dem
Durchmesser des Anreiß-Werkzeugs
entsprechend.
D
• Das selber anzufertigende Anreiß-
Werkzeug durch die beiden vorge-
bohrten Löcher führen und den Au-
ßendurchmesser des Tunnelrohrs auf
den Rumpf anreißen.
D [mm]
Stahl Polyester Aluminium
194 196 196
• Abhängig vom Baumaterial des
Schies, die Löcher ausschneiden
mit Hilfe einer Stichsäge oder eines
Schneidbrenners.
• Tunnelrohr montieren.
• Die Seite des Rohrs, die mit dem
Wasser in Berührung kommt, mit
beispielsweise Epoxidlack oder
2-Komponenten-Polyurethanlack
behandeln.
• Danach gegebenenfalls ein be-
wuchsverhinderndes Mittel auftra-
gen.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Dichtung
Isolier-
buchse
Isolier-
buchse
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
020536.06 29
5 Einbau
Lesen Sie bitte Kapitel 4, „Einbauhinweise“
bevor das installieren der Rohre.
Für Einbauabmessungen, siehe Zeichnung
auf Seite 106.
achtung!
Der Raum, in dem der Elektromotor der
Bugschraube aufgestellt wird, und der
Raum, in dem der Akku aufgestellt wird,
müssen trocken und gut belüftet sein.
5.1 Vorbereitung
Die Bugschraube wird vormontiert geliefert.
Gehen Sie wie folgt vor:
• Entfernen Sie die Schraube.
• Lösen Sie den Motor vom Zwischen-
ansch.
• Lösen Sie den Zwischenansch vom Un-
terwasserteil.
Die 2 Rohre dienen nur für den Transport
und werden jetzt nicht mehr benötigt.
5.2 Befestigung des Unterwasserteils und des Zwischenansches
• Achten Sie darauf, dass das Kunststo-Passelement (1) auf dem
Endstück angebracht ist.
• Montieren Sie eine Dichtung (2) zwischen Unterwasserteil und
Tunnelrohr.
• Zwischen Unterwasserteil und Dichtung und zwischen Dichtung
und Tunnelrohrwand bitte ein Abdichtmittel (auf Polyurethan-*
oder Silikonbasis) verwenden.
• Montieren Sie das Unterwasserteil in dem Loch im Tunnelrohr.
Die zusätzlichen Dichtungen sind dafür bestimmt, das Unterwas-
serteil ausfüllen zu können.
*) Z.B. Sikaex® - 292.
• Das Loch des Zwischen-ansches einfetten und den Flansch auf-
stellen.
• Die Bolzengewinden zuerst mit ‘outboard gear grease’ *) einfetten.
achtung!
Unmittelbar nach dem Stapellauf des Schies auf mögliche
Lecks prüfen.
*) Ein geeignetes Fett ist das VETUS „Shipping Grease“, Artikelcode: VSG.
DEUTSCH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
30 020536.06
Zwischen Tunnelrohrwand und Schraube muß sich nun ringshe-
rum ein freier Spielraum von mindestens 1,5 mm benden.
5.3 Endmontage
• Die Schraubenwelle mit ‘outboard gear grease’*) einfetten und die
Schraube montieren.
• Die exible Kupplung so weit auf die Elektromotorachse schie-
ben, bis das Ende der Elektromotorachse (A) und die Unterseite
des Flansches (B) ineinander fallen.
• Die Sicherungsschraube C festdrehen.
• Die eingehende Welle mit einer Montagepaste (z.B. ‘Molykote ®
G-n plus’) einfetten.
• Das Gewinde der Bolzen mit ‘outbourd gear grease’
*)
einfetten
und den Elektromotor zum Zwischen-ansch montieren.
• Als erste Probe den Propeller von Hand drehen; das sollte rei-
bungslos geschehen, als zugleich die Welle des Elektromotors
mitgenommen wird.
*) Ein geeignetes Fett ist das VETUS „Shipping Grease“, Artikelcode: VSG.
DEUTSCH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
020536.06 31
6 Elektrische Installation
Kontrollieren Sie, ob die auf dem Motorentypenschild angegebene
Spannung mit der Bordspannung übereinstimmt.
6.1 Wahl des Akku
Die Gesamtkapazität des Akkus muß auf die Größe der Bugschraube
abgestimmt sein.
Vgl. die Hinweise auf Seite 107 zur vorgeschriebenen Akkukapazität
Wir empfehlen wartungsfreie Schisakkus von Vetus. Sie sind in fol-
genden Größen lieferbar: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah,
165 Ah, 200 Ah und 225 Ah.
Außerdem empfehlen wir, für jede Bugschraube einen oder mehrere
eigene Akkus zu verwenden. Ein Akku kann dann so nah wie mög-
lich bei der Bugschraube aufgestellt werden, die Hauptstromkabel
können kurz sein, und Spannungsverluste durch lange Kabel werden
vermieden.
achtung
Verwenden Sie ausschließlich “geschlossene” Akkus, wenn die
Akkus in der gleichen Sektion des Schies untergebracht wer-
den wie die Bugschraube.
Die geschlossenen, wartungsfreien Vetus-Akkus Typ “SMF” und
“AGM” sind hierfür sehr gut geeignet.
Bei Akkus, die nicht “geschlossen” sind, können während des La-
dens kleine Mengen eines explosiven Gases freigesetzt werden.
Funken an den Kohlebürsten des Bugschraubenmotors können
dieses explosive Gas entzünden.
Verwenden Sie immer Akkus, bei denen Typ, Kapazität und Dienstzu-
stand übereinstimmen.
Vorsicht
In sehr Extremfällen, beispielsweise einer 5 Mal über dem Richt-
wert liegenden Akkukapazität, besteht die Gefahr, daß eine
oder beide folgenden Wellenverbindungen dauerhaft beschä-
digt werden:
- die Verbindung von der Antriebswelle zur Eingangswelle des
Unterwasserteils
- die Verbindung von der Ausgangswelle des Unterwasserteils
zur Schraube.
6.2 Hauptschalter
Der Hauptschalter muss an der “Pluslei-
tung” montiert werden.
Der Vetus Batterieschalter vom Typ
BATSW250 ist ein geeigneter Schalter.
6.3 Hauptstromkabel (Akkukabel)
Der Mindestkabeldurchschnitt ist auf die Größe der Bugschraube ab-
zustimmen, und der Spannungsverlust zwischen den Akkus und der
Bugschraube darf nicht mehr als 10 % der Speisespannung betragen,
vgl. die Tabelle auf Seite 107.
achtung
Die maximale Einschaltdauer im Betrieb und die Schubkraft,
die in den technischen Daten der Installations- und Bedie-
nungsanleitung für Ihre Bugschraube angegeben sind, basie-
ren auf der empfohlenen Batterieleistung und den empfohle-
nen Batterie-Anschlusskabeln.
Bei Verwendung erheblich größerer Akkus in Kombination
mit sehr kurzen Akkuanschlußkabeln mit einem erheblich
größeren Durchschnitt als empfohlen nimmt die Antriebs-
kraft zu. Setzen Sie in dem Fall die maximale Einschaltdauer
herab, um Motorschäden zu verhindern.
6.4 Anschließen der Hauptstromkabel
Achten Sie darauf, dass sich beim Anschluss von Elektroka-
beln keine anderen elektrischen Teile lösen.
Kontrollieren Sie nach 14 Tagen alle elektrischen Verbin-
dungen. Als Folge von Temperatur-schwankungen können
sich elektrische Teile (z.B. Schrauben und Muttern) lockern.
• Die Hauptstromkabel anschließen.
Hauptschalter mit Fernbedienung
An Stelle eines Batterie-Hauptschalters kann auch ein Hauptstrom-
schalter mit Fernbedienung und integriertem Notstopp installiert
werden.
Dieser Hauptstromschalter mit Fernbedienung ist für Gleichstrom
mit 12 Volt oder 24 Volt lieferbar.
Vetus Art.-Code: BPMAIN12 bzw. BPMAIN24.
DEUTSCH
achtung!
Ein Verdrehen von Bolzen
und Mutter 1 während des
Anschließen der Kabel ver-
meiden.
Dazu während des Festdre-
hens von Mutter 2 Mutter
1 mit einem Steckschlüssel
fest halten.
Das Anzugsmoment für
Mutter 2 beträgt 9 - 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
32 020536.06
Wenn sich beim Probelauf herausstellt, daß die Antriebsrichtung der
Bugschraube nicht mit dem Richtungsschalter am Armaturenbrett
übereinstimmt, müssen der blaue (Nr. 1) und der weiße (Nr. 4) Draht
am Relais vertauscht werden.
Warnung!
Die Bugschraube nicht testen, wenn das Schi an Land ist und
sich nicht alle Personen in sicherer Entfernung vom Schrau-
bentunnel benden.
Die Bugschraube außerhalb des Wasser niemals länger als 5
Sekunden lang laufen lassen.
• Den Zwischenkabel zwischen Bugschraube und Armaturenbrett
verlegen und die Steckverbindungen befestigen.
Falls es erforderlich sein sollte, die Zwischenkabel durchzuschnei-
den und wieder zu verbinden, ist darauf zu achten, daß die Leiter
wieder an die entsprechenden Farben angeschlossen werden.
Anmerkung: Die Farben der Leiter in den Zwischenkabeln können
von den Kabelfarben, die beim Bugschraubenmotor oder dem Ar-
maturenbrett Anwendung nden, abweichen!
Wenn zwei Steuerstände vorhanden sind, kann das zweite Arma-
turenbrett am ersten angeschlossen werden.
6.6 Bugschrauben-Bedienungselemente
• Das Armaturenbrett am Steuerstand einbauen. Hinter dem Arma-
turenbrett muss ein Freiraum von mindestens 50 mm vorhanden
sein.
Müssen 2 Bugschrauben gleichzeitig bedient werden, z.B. bei
einem Katamaran, vergleichen Sie bitte die Skizze auf Seite 110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Zeitverzögerung bei Umkehr der Drehrichtung
Sollte eine Zeitverzögerung gewünscht sein und wird eines der
nachgenannten Bedienungselemente verwendet, kann ein Zeitver-
zögerungsschalter eingebaut werden.
Bedienungselemente:
- BPJSTA, Loser Schwenkschalter (Joystick),
- BPSM, Bedienungselement für Seitenmontage,
- FSxx, Druckknopf-Fußschalter
Zeitverzögerung: Vetus Art.-Code: BPTD
DEUTSCH
6.5 Sicherungen
In das „Plus-Kabel“ muss vor dem Hauptschalter und so nah wie mög-
lich am Akku ebenfalls eine Sicherung eingebaut werden.
Diese Sicherung schützt das Bordnetz gegen einen Kurzschluss.
Wir können auch einen Sicherungshalter für alle Sicherungen liefern,
Vetus Artikel-Nr.: ZEHC100.
Vgl. Seite 107 zur Größe der einzubauenden Sicherung.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 33
7 Störungen
Der Elektromotor läuft überhaupt nicht.
- Steht der Hauptschalter auf ‘AN’?
- Ist die Steuerstromsicherung durchgebrannt?
[1]
- Ist die Hauptstromsicherung durchgebrannt?
[2]
In allen vorgenannten Fällen brennt die LED-Anzeige für „POWER“
nicht.
- Der Elektromotor ist zu heiss geworden und die thermische Siche-
rung des Motors hat den Steuerstromkreislauf unterbrochen.
Das Armaturenbrett gibt 3 Warnsignale ab ( . - . . - ) und die LED-
Anzeige leuchtet rot.
Sobald der Motor genügend abgekühlt ist, leuchtet die LED-An-
zeige wieder grün. Die Bugschraube kann dann wieder eingesetzt
werden.
Kontrollieren Sie, ob die Schraube sich dreht. Zwischen Schraube
und Tunnel kann z.B. ein Stück Holz gelangt sein.
Der Elektromotor läuft langsam.
- Der Akku ist nicht genug aufgeladen.
- Schlechte elektrische Anschlüsse z.B. wegen Korrosion.
- Die Kohlebürsten stellen schlecht Kontakt her.
- Infolge extrem niedriger Temperaturen hat die Akkukapazität ab-
genommen.
- In die Schraube ist z.B. Seegras oder Angelschnur geraten.
Die Steuerstromsicherung ist durchgebrannt.
[1]
- Kurzschluß im Steuerstromkreis; die Verdrahtung kontrollieren.
Der Elektromotor läuft (zu) schnell, aber keine Antriebskraft
vorhanden
- Die Schraubenblätter sind beschädigt, da ein Gegenstand in die
Schraube oder das Tunnelrohr geraten ist.
- Der Mitnehmstift auf der Schraubenachse ist gebrochen, weil ein
Gegenstand in die Schraube geraten ist.
Ersetzen Sie den Mitnehmstift und kontrollieren Sie die Nabe der
Schraube auf Beschädigungen.
Nach dem Drücken des Ein-/Aus-Schalters auf dem Armatu-
renbrett wird die Steuerung nicht eingeschaltet.
- Innerhalb von 6 Sekunden muss der Ein-Aus-Schalter zum zwei-
ten Mal gedrückt werden.
Die LED leuchtet jetzt grün und der Summer bestätigt mit einem
Signal (- . -), dass das Paneel betriebsbereit ist.
[1]
Die Steuerstromsicherung bendet sich am Bugschraubenmo-
tor. Im Relaisdeckel bendet sich eine Reservesicherung, vgl. Sei-
te111.
[2]
Vgl. die Tabelle auf Seite 107.
8 Technische daten
Typ : BOW7512D BOW7524D
Electromotor
Typ : umkehrbarer Gleichstrommotor
Spannung : 12 V = 24 V =
Strom : 550 A
[3]
315 A
[4]
Leistung : 4,4 kW
Drehzahl : 2900 U/min
Einschaltdauer : S2 -2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Sicherung : IP20
Motoren sind CE-konform (80/336/EEC, EMC - EN60945)
Übertragung
Zahnräder : Konische Spiralverzahnung
Übersetzung : 1,3 : 1
Schmierung :
Ölbad, ca. 0,06 liter outboard gear
oil SAE80W-90 oder EP 90
Gehäuse : Bronze
Schraube
Durchmesser : 178 mm
Blattzahl : 6
Prol : asymmetrisch
Material : polyacetal (Delrin ®)
Staudruck nominal : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Steuerstrom
Sicherung : Flachsicherung ‚ATO‘ 5 A
Stromaufnahme-relais : 2,8 A 1,4 A
Steuerstromkabel : 1,5 mm
2
Länge Zwischenkabel : 6, 10, 16, 18 oder 20 m
Tunnelrohr
Ausführung Stahl
Abmessungen :
Aussenmaß ø 194 mm,
Wandstärke 5,6 mm
Behandlung :
gestrahlt, gestrichen mit: SikaCor
Steel Protect. Geeigenet als Grund-
erung für alle Farbsysteme.
Ausführung Kunststo
Abmessungen :
Lichtes Maß ø 185 mm,
Wandstärke 5 mm
Material : glasfaser-verstärktes Polyester
Ausführung Aluminium
Abmessungen :
Lichtes Maß ø 185 mm,
Wandstärke 5,5 mm
Material :
Aluminium, 6061 oder 6062
(AlMg1SiCu)
Gewicht
Ohne Rohr : 26 kg
Gebrauchseinschaltdauer:
[3]
2 min. Dauer oder max. 2 min. pro Stunde bei 550 A (12 Volt).
[4]
3 min. Dauer oder max. 3 min. pro Stunde bei 315 A (24 Volt).
DEUTSCH
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
34 020536.06
1 Introduction
Les présentes instructions d’installation fournissent les directives de
montage pour les hélices d’étrave Vetus ‘BOW7512D’ et ‘BOW7524D’.
La qualité du montage est déterminante pour la abilité de fonction-
nement de l‘hélice d‘étrave. Quasiment toutes les pannes qui se pro-
duisent résultent d‘un montage défectueux ou incorrect. Il est donc
essentiel de procéder à l‘installation en respectant et en vériant
scrupuleusement les points cités dans les instructions d‘installation.
Toute modication de l’hélice d’étrave eectuée de son propre chef
exclut la responsabilité de l’usine pour les dommages entraînés.
Selon la prise de vent, le déplacement d’eau et la forme des oeuvres
vives, la force de propulsion fournie par l’hélice d’étrave entraînera un
résultat diérent sur chaque bateau.
La force de propulsion nominale indiquée n’est réalisable que dans
des circonstances optimales:
• Veillez à ce que la tension de batterie soit correcte pendant l’em-
ploi.
• L‘installation doit être eectuée en respectant les recommanda-
tions indiquées dans les ‘Recommandations pour l‘installation
des hélices d‘étrave’, et en particulier en ce qui concerne les
points suivants :
- Une grosseur susante de la section de l des câbles de bat-
terie, an de limiter autant que possible les pertes de tension.
- La façon dont la tuyère est raccordée à la coque de bateau.
- Les barres dans les ouvertures de la tuyère.
Ces barres n’ont été montées que si cela est strictement néces-
saire (si l’on navigue régulièrement dans des eaux très sales).
- Ces barres ont été réalisées selon les recommandations.
Le fait de suivre les recommandations indiquées ci-dessous entraîne-
ra une plus longue durée de vie ainsi que de meilleures performances
de votre hélice d’étrave.
• Consulter le « Manuel d’entretien et de garantie » fourni pour ef-
fectuer les travaux de maintenance.
• Ne laissez jamais tourner l’hélice pendant une longue période;
la durée maximale de fonctionnement est limitée en raison de la
chaleur produite dans le moteur électrique.
Après avoir tourné un certain temps, le moteur doit refroidir.
attention!
La durée maximale de fonctionnement ininterrompu et la
force de propulsion telles qu’elles sont spéciées dans les don-
nées techniques sont basées sur les capacités de batterie et les
câbles de raccordement de batterie conseillés.
L’utilisation de batteries beaucoup plus grandes associées à
des câbles de raccordement de batterie très courts ayant une
section beaucoup plus grande que celle conseillée fera aug-
menter la force de propulsion. Diminuez dans ce cas la durée
maximale de fonctionnement pour éviter d’endommager le
moteur.
2 Sécurité
aVertissement!
Lorsque vous utilisez l’hélice d’étrave, assurez-vous qu’il n’y a pas
de nageurs ou de petits bateaux légers au voisinage immédiat
des ouvertures de sortie du tube d’hélice d’étrave.
Les prescriptions de sécurité doivent être transmises aux autres per-
sonnes actionnant l’hélice d’étrave.
Il convient également de respecter les règles et principes généraux
en matière de sécurité et de prévention des accidents.
• Ne touchez jamais les parties mobiles de l’hélice d’étrave pendant
son fonctionnement.
• Ne touchez jamais les parties chaudes de l’hélice d’étrave et ne
placez pas de matières inammables à proximité de l’hélice.
• Arrêtez toujours l’hélice d’étrave avant de contrôler ou de régler
des pièces de l’hélice.
• Désaccouplez toujours les bornes de batterie pendant les travaux
d’entretien.
• Pour une sécurité optimale, exécutez les travaux d’entretien en
utilisant uniquement des outils appropriés.
• Débranchez toujours l’interrupteur principal si l’hélice d’étrave
n’est pas utilisée pendant une longue période.
3 Emploi
• Mettre sous tension l’interrupteur général.
• Pour l‘utilisation de l‘hélice d‘étrave, consultez le manuel fourni
avec les panneaux de commande.
Ne passer en continu de bâbord à tribord. Marquer une pause
jusqu à l’arrêt de l’hélice, pour change de sens.
précaution!
Si 2 tableaux de commande sont installés, ne commandez
jamais l’hélice d’étrave à partir des deux tableaux en même
temps.
• Couper l’interrupteur général en quitant le bateau.
• Tenir compte du fait que les balais de dynamo du moteur produi-
sent des particules de poussière (noires). Ne pas entreposer de
pièces d'équipement fragiles dans la proximité immédiate du mo-
teur de l'hélice d'étrave.
Veillez à ce que le propriétaire du bateau
puisse disposer du mode d’emploi.
FRANÇAIS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 35
FRANÇAIS
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Niveau de l’eau
de cale max.
4.2 Position de l’hélice d’étrave dans la tuyere
En choisissant l’endroit
où l’hélice d’étrave
sera posée, il faut tenir
compte que l’hélice ne
débordera pas l’ouver-
ture du tunnel.
- Le moteur électrique peut être installé en diverses positions.
- Si le moteur est installé de manière horizontale ou inclinée, il doit
impérativement être calé.
- Assurez-vous que la position du moteur électrique est toujours
bien au dessus le niveau de l’eau de cale.
L’hélice doit de préférence se trouver dans l’axe du bateau mais elle
doit toujours rester accessible de l’extérieur.
4 Recommandations
Quelques exemples d’installation.
An d’obtenir le meilleur résultat, la tuyère doit être installée le plus
à l’avant possible.
Conguration avec
2 hélices d’étrave
sur un catamaran
Au cas où il faut contrôler également les mouvements latéraux de
l’arrière du bateau (à part des mouvements de l’étrave) une hélice
‘d’étrave’ pourra être utilisée comme hélice de poupe.
Sur un bateau planeur, installer si
possible la tuyère de façon à ce
qu’elle dépasse la surface de l’eau
en plané, éliminant ainsi toute ré-
sistance.
Installation de 2 hélices d’étrave
l’une derrière l’autre (pour grands
bateaux). Dans ce type de mon-
tage, on utilise une ou deux hé-
lices selon l’état du temps.
conseiL:
Nous déconseillons l’installation de 2 hélices d’étrave dans un
seul tunnel tubulaire ; on n’obtiendra pas une force de propulsion
double !
An d’obtenir les meilleurs résultats, il faut observer ce qui suit, a la
détermination de l’endroit de la tuyère:
- La dimension A indiquée sur le plan doit être au minimum de 0,5
x D (D étant le diamètre du tube).
- La longueur du tunnel tubulaire (dimension B) doit être de 2 x D
à 4 x D.
4.1 Position de la tuyere
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
36 020536.06
FRANÇAIS
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Adaption de la tuyère à l’étrave
conseiL:
La méthode de jonction de la tuyère à la coque du bateau, agit
bien fort sur la poussée eective de l’hélice d’étrave ainsi que sur
la résistance de la coque dans l’eau, à vitesse normale.
Une jonction directe de la tuyère à la coque, sans coquille, produira
des résultats raisonnables.
A Une jonction directe sur la coque du bateau peut être aiguë.
B Il est mieux d’arrondir la jonction avec un rayon ‘R’ d’environ 0,1 x
D.
C Il est encore mieux d’utiliser des côtés chanfreinés ‘C’ de 0,1 à 0,15
x D.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Une jonction de la tuyère à la coque du bateau avec application
d’une coquille donnera une résistance de la coque plus basse durant
la navigation normale.
Quand la jonction entre la tuyère
et la coque du bateau aura un
côté chanfreiné, s’assurer que
l’exécution sera faite selon le cro-
quis ci-dessus.
Le côté chanfreiné (C) aura
une longueur de 0,1 a 0,15 x D
et l’angle entre la tuyère et la
coque doit etre identique a la
l’angle entre la coque et le côté
chanfreiné.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Aigu
A La jonction avec une coquille sur la coque peut être aiguë.
B Il est mieux d’arrondir la jonction avec coquille avec un rayon ‘R’
d’environ 0,1 x D.
C Le mieux est une jonction avec coquille, avec un côté chanfreiné
‘C’ de 0,1 à 0,15 x D.
- La longueur ‘L’ de la coquille sera entre 1 x D et 3 x D.
- Cette coquille sera incorporée dans la coque du bateau de telle
sorte, que la ligne centrale se confondra avec la forme de la vague
de l’étrave prévue.
4.4 Barres dans les ouvertures de la tuyère
An de protéger l’hélice, il sera possible d’installer des barres dans
les ouvertures de la tuyère, bienque ceci exercera une mauvaise in-
uence sur la poussée de l’hélice d’étrave.
An de réduire le plus possible cet eet négatif sur la propulsion et
sur la résistance de la coque à vitesse normale, il faudra tenir compte
des points suivants :
185 mm
3 x
- Les barres devront être de section rectangulaire.
- Ne pas utiliser de barres rondes.
- Les barres devront être placées de telle façon qu’elles soient per-
pendiculaires à la forme de la vague prévue.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Chevauchement
- Ne pas installer plus de
barres dans l’ouverture qu’il
est indiqué sur le dessin.
- Les barres devront se che-
vaucher.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 37
FRANÇAIS
FRANÇAIS
4.6 Percer les trous dans la tuyère
- Marquer l’endroit de l’installation de
l’hélice à l’aide de la bride intermédiaire.
- An de déterminer la position correcte
des trous à percer, utiliser le gabarit
fourni.
Important: Les trous doivent être percés
exactement à l’axe central de la tuyère.
Se référer au gabarit de perçage pour déterminer les dimensions des
trous à percer.
Percer les trous dans la tuyère et les ébarber avec soin.
4.7 Protection de l’helice d’etrave contre la corrosion
N’appliquer absolument pas
de l’anti-fouling contenant
d’oxyde de cuivre.
La protection cathodique est
indispensable pour la protec-
tion de toutes pièces métal-
liques sous l’eau.
L’embase de l’hélice d’étrave
est déjà pourvue d’une anode
de zinc qui la protège contre la
corrosion.
La corrosion d’une tuyère en acier ou
en aluminium pourra être réduite par
une installation entièrement isolée de
l’embasse dans la tuyère.
NOTE: Les joints fournies assurent déjà
une isolation électrique.
Par contre, les petits boulons et la
gaine doivent être munis de matériau
isolant, par exemple manchons en ny-
lon.
Tuyère en polyester:
Résine: La résine utilisée pour la tuyère en polyester est une ré-
sine polyester isophtalique (Norpol PI 2857).
Traitement préalable: L’extérieur de la tuyère doit être poncée.
Enlever complètement la couche de surface jusqu’à la bre de
verre. Utiliser pour cela un disque ponceur.
Important: Traiter les extrémités de la tuyère avec de la résine,
une fois qu’elles ont été sciées. On évitera ainsi que l’humidité
pénètre dans le matériau.
Laminage: Appliquer une première couche de résine. Appliquer
ensuite un tapis de verre et l’imprégner de résine. Répéter cette
opération jusqu’à ce qu’il y ait susamment de couches.
La nition de la tuyère en polyester doit être réalisée comme suit:
• Poncer la résine durcie/ le tapis de verre. Appliquer une couche de
résine (couche de nition).
4.5 Installation de la tuyère
- Percer deux trous dans l’étrave du
bateau, selon le diamètre de l’outil à
marquer et à l’endroit où l’axe central
de la tuyère sera posé.
D
- Passer l’outil à marquer (à construire
par vous-même) à travers les 2 trous
percés et marquer le diamètre exté-
rieur de la tuyère sur la coque.
D [mm]
Acier Poliéster Aluminio
194 196 196
- Dépendant au matériau de construc-
tion du bateau, couper les trous à
l’aide d’une scie ou d’un brûleur à
découper.
- Installer la tuyère.
• Traiter le côté de la tuyère qui est en
contact avec l’eau avec par exemple
de la peinture époxyde ou une pein-
ture polyuréthane à 2 composants.
• Appliquer ensuite éventuellement
une peinture maritime antisalissure.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Joint
Manchon
isolant
Manchon
isolant
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
38 020536.06
5 Installation
Pour l‘installation de la tuyère, consultez le
chapitre 4 ‚Recommandations’.
Pour les dimensions principales voir dessin
page 106.
attention !
L’espace où se trouve le moteur élec-
trique de l’hélice d’étrave et l’espace où
est placée la batterie doivent être secs
et bien aérés.
5.1 Préparatifs
L‘hélice d‘étrave est livrée déjà montée. Pro-
céder comme suit :
• Enlever l‘hélice.
• Détacher le moteur de la bride intermé-
diaire
• Détacher la bride intermédiaire de l‘em-
base.
Les 2 bagues ne servent que pendant le
transport ; elles sont donc ensuite inu-
tiles.
5.2 Montage de l’embase et de la bride intermédiaire
• Veiller à ce que la plaquette en plastique (1) soit placée sur l’em-
base.
• Mettre un joint (2) entre l‘embase et la tuyère.
• Appliquer du joint d‘étanchéité (silicone ou polyuréthane) entre
l‘embase et le joint et entre le joint et la paroi de la tuyère.
• Installer l‘embase dans le trou de la tuyère.
Les joints supplémentaires peuvent servir à maintenir l‘embase.
*) par exemple du Sikaex®-292.
• Graisser le trou dans la bride intermédiaire et poser cette bride.
• Graisser d’abord le letage des boulons avec de l’‘outboard gear
grease’*).
attention !
Vérier l’étanchéité dès la mise à l’eau du bateau.
*) La graisse « Shipping » Vetus est parfaite pour ce type d'application.
Code d'article : VSG.
FRANÇAIS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
020536.06 39
A présent l’hélice doit tourner librement à 1,5 mm minimum de la
paroi de la tuyère.
5.3 Montage nal
• Graisser l’arbre d’hélice avec de l’ ‘outboard gear grease’*) et ins-
taller l’hélice.
• Glissez le raccord souple sur l’arbre de l’électromoteur jusqu’à ce
que l’extrémité de l’arbre de l’électromoteur (A) coïncide avec la
partie inférieure de la bride (B).
• Serrez la vis de blocage (C).
• Graisser l’arbre avec une pâte de montage (comme, par example,
‘Molykote ® G-n plus’).
• Graisser les letages des boulons avec de l’’outbourd gear grease’
*)
et poser le moteur électrique sur la bride intermédiaire.
• Contrôler, en tournant l’hélice à main, ce doit se faire sans friction,
quand l’arbre du moteur électrique est prise.
*) La graisse « Shipping » Vetus est parfaite pour ce type d'application.
Code d'article : VSG.
FRANÇAIS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
40 020536.06
6 Installation électrique
Vérier que la tension indiquée sur la plaque de construction du mo-
teur corresponde à la tension de bord.
6.1 Le choix de la batterie
La capacité totale de la batterie doit correspondre à la taille de l’hé-
lice d’étrave.
Voir à la page 107 les spécications concernant la capacité de la bat-
terie.
Nous recommandons les batteries pour bateaux sans entretien de
Vetus ; elles sont disponibles dans les modèles suivants: 55 Ah, 70 Ah,
90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah et 225Ah.
Nous recommandons également d’utiliser une batterie séparée pour
chaque hélice d’étrave. La ou les batteries peuvent alors être placées
le plus près possible de l’hélice d’étrave ; les câbles du courant prin-
cipal sont alors courts et on évite ainsi les pertes de tension dues à
des câbles longs.
attention
Utilisez exclusivement des batteries « fermées » si les batteries
sont placées dans le même compartiment que celui de l’hélice
d’étrave.
Les batteries Vetus type « SMF » et « AGM », fermées et qui ne
requièrent pas d’entretien, se révèlent parfaites pour ce type de
conguration.
Dans le cas de batteries « non fermées », de petites quantités de
gaz explosif peuvent se dégager lors du chargement.
Des étincelles au niveau des balais de dynamo du moteur de
l’hélice d’entrave peuvent déclencher l’explosion du gaz.
Utiliser toujours des batteries dont le type, la capacité et l’état de ser-
vice sont compatibles.
prudence
Dans certains cas extrêmes, comme par exemple avec une capa-
cité de batterie 5 fois ou plus supérieure à celle recommandée, il
peut également que les raccords suivants soient endommagés
de façon durable:
- le raccord entre l’arbre du moteur et l’axe entrant dans l’em-
base.
- le raccord entre l’axe sortant de l’embase et l’hélice.
6.2 Interrupteur principal
L’interrupteur principal doit être monté sur
le «câble positif».
Le commutateur de batterie Vetus type
BATSW250 est un commutateur approprié.
6.3 Câbles du courant principal (câbles de la batte-
rie)
Le diamètre minimum du câble doit être adapté à la taille de l’hélice
d’étrave et la perte de tension entre les batteries et l’hélice d’étrave
ne doit pas être supérieure à 10% de la tension d’alimentation,
consultez le tableau en page107.
attention
La durée maximale de mise en marche et la force de propul-
sion qui sont indiquées dans les spécications techniques du
manuel d’installation et de commande de votre hélice d’étrave
sont basées sur les capacités recommandées des batteries et
des câbles de connexion.
L’emploi de batteries sensiblement plus grosses associé à des
câbles de raccordement très courts et d’une section sensible-
ment plus grosse que celle recommandée fera augmenter la
force de propulsion. Diminuer dans ce cas la durée de fonction-
nement maximum an d’éviter d’endommager le moteur.
6.4 Raccordement des ls de courant principal
En raccordant les câbles électriques, attention à ne pas déta-
cher d’autres composantes électriques.
Après deux semaines, contrôler toutes les connexions élec-
triques. En raison des variations de température, il se peut que
des composantes électriques (boulons et écrous par exemple)
se détachent.
• Raccordement des câbles du courant principal.
Interrupteur principal à télécommande
Au lieu d’un interrupteur principal coupe-batterie, il est possible
également d’installer un disjoncteur/arrêt d’urgence à commande à
distance.
Ce disjoncteur commandé à distance est disponible pour les cou-
rants continus 12 volts ou 24 volts.
Code d’art. Vetus : BPMAIN12 et BPMAIN24.
FRANÇAIS
attention !
Evitez que le boulon et
l’écrou 1 ne tournent pen-
dant le raccordement des
câbles.
Pour éviter cela, mainte-
nez une clé à fourche sur
l’écrou 1 pendant que vous
serrez l’écrou 2, sans tour-
ner la clé à fourche.
Le couple de serrage de
l’écrou 2 est de 9 - 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
020536.06 41
S’il s’avère à l’essai que le sens de propulsion de l’hélice d’étrave ne
correspond pas à l’interrupteur de direction sur le panneau de com-
mande, il faudra permuter le l bleu (no. 1) et le l blanc (no. 4) sur
le relais.
aVertissement!
Ne pas vérier l’hélice d’entrave lorsque le bateau est hors de
l’eau sauf si l’on est certain que personne ne se trouve à proxi-
mité dangereuse de l’hélice.
Lorsque le bateau est hors de l’eau, ne jamais laisser tourner
l’hélice plus de 5 secondes
• Monter le câble intermédiaire entre l’hélice d’étrave et le panneau
de commande dans le bateau et raccorder les connections des
prises.
S’il est nécessaire de couper le câble intermédiaire et de le raccorder
à nouveau, veiller à bien faire correspondre les couleurs des ls.
N.B. Les couleurs des ls du câble intermédiaire peuvent diérer
légèrement de celles utilisées sur le moteur d’hélice d’entrave et
sur le panneau de commande !
S’il y a deux postes de conduite, le seconde panneau de contrôle
peut être relié au premier.
6.6 Fonctionnement de l’hélice d’étrave
• Monter le panneau de contrôle sur le poste de conduite. L’espace
libre derrière le panneau doit être d’au moins 50 mm.
Si 2 hélices d’étrave sont pilotées en parallèle, sur un catamaran
par exemple, consultez le schéma à la page 110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Temporisation lors de changement de sens de
rotation
Si une temporisation est souhaitée lorsque l’une des commandes
ci-dessous est utilisée, Il est possible d’installer un dispositif tempori-
sateur.
ommandes :
- BPJSTA, Manette séparée (Joystick),
- BPSM, Tableau de commande pour montage latéral,
- FSxx, Bouton-poussoir pédale de commutation
Temporisation : Code d’art. Vetus : BPTD
FRANÇAIS
6.5 Fusibles
Pour éviter le court-circuitage du circuit de bord, il est également
nécessaire d’équiper l’interrupteur du l positif (« + ») d’un fusible en
veillant à poser ce dernier le plus près possible de la batterie.
Nous pouvons également fournir un porte-fusible pour tous les fu-
sibles, Vetus art. Code: ZEHC100.
Voir page 107 pour la taille du fusible à utiliser.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
42 020536.06
7 Pannes
Le moteur électrique ne fonctionne pas du tout
- Vériez si l’interrupteur principal est en position ‘MARCHE’
- Vériez si le fusible de courant de commande n’a pas fondu
[1]
.
- Vériez si le fusible de courant principal n’a pas fondu.
[2]
Dans tous les cas indiqués ci-dessus, la LED ‘POWER’ est éteinte.
- Le moteur électrique est trop chaud, la sécurité thermique s’est
déclenchée en coupant le courant de commande.
Le panneau indique 3 signaux d’avertissement ( . - . . - ) et la LED
rouge est allumée.
Dès que le moteur a susamment refroidi, la LED repasse au vert
et l’hélice d’étrave peut de nouveau être utilisée.
Vériez s’il est possible de tourner l’hélice. Un morceau de bois peut
s’être coincé par exemple entre l’hélice et l’arbre intermédiaire.
Le moteur électrique fonctionne au ralenti
- La batterie n’est pas assez chargée.
- Mauvais raccordement(s) électrique(s) par exemple par suite de
corrosion.
- Les balais n’assurent pas un bon contact.
- La capacité de batterie a diminué par suite de températures extrê-
mement basses.
- Un let de pêche ou des algues se sont pris dans l’hélice.
Le fusible de courant de commande a fondu
[1]
- Court-circuit dans le circuit de courant de commande; contrôlez
le câblage.
Le moteur électrique tourne (trop) vite, mais il n’y a pas de
force de propulsion
- Les pales de l’hélice ont été endommagées par un objet présent
dans l’hélice ou dans la tuyère.
• La clavette d’entraînement de l’arbre d’hélice a été cassée par un
objet présent dans l’hélice ou dans la tuyère.
Remplacer la clavette d’entraînement et vérier le bon état du
moyeu.
Après avoir enfoncé l’interrupteur de marche/arrêt sur le ta-
bleau, ce dernier n’est pas activé.
- L’interrupteur marche/arrêt doit être enfoncé une deuxième fois
dans les 6 secondes qui suivent.
La DEL verte reste allumée ; le bruiteur conrme par un signal (- . -)
que le panneau est prêt à l’emploi.
[1]
Le fusible du courant de commande se trouve sur le moteur de
l’hélice d’étrave. Le boîtier relais contient un fusible de réserve,
voir p. 111.
[2]
Voir le tableau à la page 107.
8 Renseignements techniques
Type : BOW7512D BOW7524D
Moteur électriques
Type : moteur réversible, courant continu
Voltage : 12 V CC 24 V CC
Consommation : 550 A
[3]
315 A
[4]
Puissance disponible : 4,4 kW
Tours minute : 2900 t/min
Etalonage :
S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4]
Protection : IP20
Les moteurs sont conformes à CE (80/336/CEE, EMC - EN60945)
Transmission
Pignons : Denture spiro-conique
Rapport de transmission : 1,3 : 1
Lubrication :
en bain d’huile, ca. 0,06 litre huile
de transmission hors-bord SAE80W
ou EP90
Embasse : bronze
Hélice
Diamètre : 178 mm
Nombre de pales : 6
Prol : asymmétrique
Matière : polyacetal (Delrin ®)
Poussée nominal : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Circuit de commande
Fusible : Fusible plat ‘ATO’ 5 A
Consommation relais : 2,8 A 1,4 A
Câble de circuit de
controle
: 1,5 mm
2
Longeuer du câble de
raccordement
: 6, 10, 16, 18 ou 20 m
Tuyère
Type acier
dimensions :
extérieur ø 194 mm,
epaisseur de parois 5,6 mm
traitement de surface :
sablé, peint : SikaCor Steel Protect.
Primer convenant à toutes pein-
tures de protection.
Type polyester
dimensions :
intérieur ø 185 mm,
epaisseur de parois 5 mm
matière : polyester renforcé bre de verre
Type aluminium
dimensions :
intérieur ø 185 mm,
epaisseur de parois 5,5 mm
matière :
aluminium, 6061 ou 6062 (AlMg-
1SiCu)
Poids
Sans tuyère : 26 kg
Durée de fonctionnement:
[3]
2 min. en continu ou maximum 2 min. par heure à 550 A (12 Volt).
[4]
3 min. en continu ou maximum 3 min. par heure à 315 A (24 Volt).
FRANÇAIS
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 43
1 Introducción
Estas instrucciones de instalación son una guía para la incorporación
de las hélices de proa ‘BOW7512D’ y ‘BOW7524D’.
La abilidad del funcionamiento de la hélice de proa depende en
gran parte de la calidad de la instalación. Casi todas las averías que
aparecen se deben a errores o imprecisiones a la hora de instalarla.
Por lo tanto, es de suma importancia que se sigan al pie de la letra y se
comprueben los pasos de las instrucciones de instalación.
Las modicaciones arbitrarias de la hélice de proa excluyen la res-
ponsabilidad por parte de la fábrica frente a los daños derivados
de las mismas.
En función de la amurada, el desplazamiento de agua y la forma
subacuática de la embarcación, la fuerza de propulsión generada por
la hélice de proa dará un resultado distinto en cada embarcación.
La fuerza de propulsión nominal indicada únicamente se puede reali-
zar bajo circunstancias óptimas:
• Asegurarse durante el uso de una tensión de batería correcta.
• La instalación se realiza respetando las recomendaciones que se
indican en el documento ‚Recomendaciones de instalación para
hélices de proa‘, especialmente los temas relacionados con:
- Suciente diámetro del hilo de los cables de batería para limitar
en lo posible la pérdida de tensión.
- La forma en que el conducto de propulsión ha sido conectado
en el casco de la embarcación.
- Barras en los oricios del conducto de propulsión.
Estas barras solamente estarán aplicadas en caso de absoluta
necesidad (si se navega con frecuencia por aguas muy conta-
minadas).
- Dichas barras habrán sido realizadas de acuerdo con las reco-
mendaciones.
La observación de las siguientes recomendaciones resultará en una
más prolongada vida útil y mejores prestaciones de su hélice de proa.
• Para el mantenimiento, consulte el «Manual de mantenimiento y
garantía» suministrado.
• Nunca dejar funcionar prolongadamente la hélice de proa; en re-
lación con el desarrollo térmico en el electromotor la duración de
activación máxima es limitada.
Tras un período de funcionamiento el motor necesita enfriarse.
¡atención!
La duración máxima de activación ininterrumpida para el uso
y la fuerza de propulsión indicadas en las especicaciones téc-
nicas están basadas en las capacidades de batería y cables de
conexión a la batería recomendados.
En caso de aplicarse baterías considerablemente mayores en
combinación con cables de conexión a la batería muy cortos
con un diámetro bastante mayor que el recomendado, aumen-
tará la fuerza de propulsión. En este caso es preciso acortar la
duración máxima de activación a n de evitar que se produz-
can daños en el motor.
2 Seguridad
¡precaución!
Al utilizar la hélice de proa prestar atención al peligro que pueda
signicar para nadadores o barcos ligeros muy cercanos a los ori-
cios de salida del conducto de la hélice de proa.
Comunique las instrucciones de seguridad a otras personas que ma-
nejan la hélice de proa.
Asimismo se observarán la normativa y las leyes generales relaciona-
das a la seguridad y con objeto de prevenir accidentes.
• Durante el funcionamiento de la hélice de proa no toque nunca
las piezas móviles.
• No toque nunca las piezas calientes de la hélice de proa y no co-
loque nunca materiales inamables en la cercanía de la hélice de
proa.
• Siempre pare la hélice de proa antes de controlar o ajustar compo-
nentes de la misma.
• Siempre desconecte los polos de la batería durante los trabajos de
mantenimiento.
• Realice con seguridad los trabajos de mantenimiento utilizando
exclusivamente herramientas adecuadas.
• Siempre ponga en posición desactivada el interruptor principal si
no se utilizará durante un período prolongado la hélice de proa.
3 Uso
• Connectar el interruptor principal.
• Consulte el manual que viene con el panel de control para ver el
uso de la hélice de proa.
No cambiar en un solo movimiento de estribor a babor, o vice
versa, sino permitir al electromotor que se pare antes de man-
darlo funcionar en el sentido inverso.
¡cuidado!
Si están instalados dos tableros de mandos; nunca manejar si-
multáneamente desde ambos tableros la hélice de proa.
• Si ud. va a desembarcar, desconectar el interruptor principal.
• Tenga en cuenta que las escobillas de carbón del motor sueltan un
polvo (negro). No almacene material delicado cerca del motor de
la hélice de proa.
Asegurarse de que el propietario de la embarcación
puede disponer de las instrucciones para el usuario.
ESPAÑOL
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
44 020536.06
ESPAÑOL
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Nivel máximo del
agua de sentina
4.2 Situar la hélice de proa en el conducto de
propulsión
Al determinar el lugar
donde colocar la hélice
de proa en el conducto,
se debe tomar en cuenta
que la hélice NO puede
salir del conducto.
- El electromotor se puede incorporar en diferentes posiciones.
- Si el motor se instala horizontalmente o inclinado, es absoluta-
mente necesario darle un soporte.
- El electromotor en todo momento deberá instalarse por encima
del nivel máximo del agua de sentina.
La hélice quedará preferiblemente en el eje central de la embarca-
ción, siempre que quede accesible desde fuera.
4 Recomendaciones
Modelos de montaje.
Para obtener el mejor resultado, situar el conducto de propulsión lo
más delantero posible en el barco.
Opstelling 2 Con-
guration avec 2
hélices d’étrave
sur un catamaran
Si al lado de los movimientos de la proa del barco, es preciso contro-
lar también los movimientos del espejo en sentido lateral, se puede
instalar además una hélice de ‘proa’ a la altura del lado posterior del
barco.
Colocar el conducto de propul-
sión en una embarcación que está
planeando, si fuera posible, de
forma que en situación planeada
sobresalga del agua, eliminándo-
se cualquier resistencia.
Instalación de 2 hélices de proa
una detrás de otra para buques
más grandes. En este caso, depen-
diendo de las condiciones clima-
tológicas, se pueden utilizar una o
ambas hélices de proa.
consejo:
Desaconsejamos la instalación de 2 hélices de proa en un solo
conducto de propulsión (1); ¡no se logra ninguna duplicación de
la fuerza de propulsión!
A la hora de determinar la posición donde instalar el conducto de
propulsión, para un resultado óptimo se tomarán en consideración
los puntos siguientes:
- La medida A indicada en el croquis será al menos 0,5 x D (siendo D
el diámetro del conducto).
- El largo del conducto de propulsión (tamaño B) será 2 x D hasta
4 x D.
4.1 Situar el conducto de propulsión
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 45
ESPAÑOL
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Acoplamiento del conducto de propulsión al casco
consejo:
La forma en que el conducto de propulsión se acopla al casco tie-
ne gran inuencia sobre la fuerza de propulsión facilitada por la
hélice de proa así como sobre la resistencia que produce el casco
durante la navegación normal.
Con una conexión directa del conducto al casco, sin enmaestrado, se
logran resultados aceptables.
A Una conexión directa al casco se puede hacer de forma aguda.
B Es preferible redondear la conexión con un radio ‘R’ de aprox. 0,1
x D.
C Lo mejor será aplicar lados oblicuos ‘C’ de 0,1 a 0,15 x D.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Un enmaestrado en la conexión del conducto al casco resulta en una
más baja resistencia del casco durante la navegación normal.
Si se realizará la conexión del
conducto al casco con un lado
oblicuo, éste se debe de realizar
de acuerdo con el croquis.
Hacer el lado oblicuo (C) 0,1 a
0,15 x D de largo y asegurar que
el ángulo del conducto con res-
pecto al lado oblicuo sea igual al
ángulo del casco con respecto al
lado oblicuo.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Agudo
A La conexión con enmaestrado al casco se puede hacer de forma
aguda.
B Es preferible redondear la conexión con enmaestrado con un ra-
dio ‘R’ de aprox. 0,1 x D.
C Lo mejor será una conexión con enmaestrado con un lado obli-
cuo ‘C’ de 0,1 a 0,15 x D.van 0,1 à 0,15 x D.
- Elija el largo ‘L’ para un enmaestrado de entre 1 x D y 3 x D.
- Un enmaestrado se incorporará de tal modo en el casco que el
eje central del enmaestrado coincida con la forma prevista de la
ola de proa.
4.4 Barras en los oricios del conducto de propulsión
Aunque ello inuye negativamente la fuerza de propulsión, se pue-
den colocar barras en los oricios del conducto para proteger la hé-
lice.
Para limitar lo más posible el efecto negativo en la propulsión y la
resistencia del casco durante la navegación normal, hay que tener en
cuenta lo siguiente:
185 mm
3 x
- Las barras tienen que tener un corte cuadrado.
- No coloque barras redondeadas.
- Las barras tienen que estar instaladas de tal forma que estén per-
pendiculares al oleaje que se espere.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Superposición
- No coloque más barras por
abertura de las que se indi-
can en la ilustración.
- Las barras tienen que estar
un poco montadas unas en-
cima de otras.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
46 020536.06
ESPAÑOL
4.6 Perforación de los oricios en el conducto de
propulsión
- Marcar, con ayuda de la brida interme-
dia, el lugar donde se montará la hélice
de proa.
- Utilizar la plantilla de perforación sumi-
nistrada para determinar el lugar correc-
to donde taladrar los oricios.
Importante: El patrón de oricios debe de
quedar exactamente sobre el eje central
del conducto de propulsión.
Compruebe el calibre del taladro para las medidas de los agujeros
que haya que taladrar. Realizar los oricios en el conducto de propul-
sión y desbarbar los mismos.
4.7 Protección de la hélice de proa contra la
corrosión
No aplicar en absoluto un pro-
ducto anti-ensuciamiento que
contiene óxido de cobre. La
protección catódica es impres-
cindible para la protección de
todas las piezas metálicas de-
bajo del agua.
Para proteger la cola de la héli-
ce de proa contra la corrosión,
la cola ya está provista de un
ánodo de zinc.
La corrosión de un conducto en acero
o en aluminio se puede reducir por
medio de una instalación enteramen-
te aislada de la cola dentro del con-
ducto de propulsión.
NOTA: Las juntas suministradas ya aís-
lan eléctricamente. Sin embargo, se
han de dotar los pernos y el mango
de material aislante, por ejemplo, de
manguitos de nailó.
Conducto de propulsión de poliéster:
Resina: La resina empleada para el conducto de propulsión de
poliéster es resina de poliéster de ácido de isoftal (Norpol PI
2857).
Pretratamiento: Es preciso lijar el exterior del tubo. Eliminar la
capa superior por completo hasta llegar al tejido de bra de vi-
drio, utilizar para ello un pulidor.
Importante: Una vez serrado el tubo con el largo adecuado, tra-
tar los extremos del tubo con resina, evitando de esta manera la
inltración de humedad dentro del material.
Laminación: Aplicar como primera capa una capa de resina.
Aplicar un tejido de bra de vidrio y impregnarlo con resina, re-
petir este procedimiento hasta haber aplicado capas sucientes.
Un conducto de prolpulsión de poliéster se acabará de la siguiente
manera:
• Lijar la resina/ el tejido de bra de vidrio endurecidos. Aplicar una
capa de resina (capa superior).
4.5 Instalación del conducto de propulsión
- Perforar dos oricios en el casco,
donde quedará el eje central del
conducto de propulsión, de acuerdo
con el diámetro de la herramienta de
marcación.
D
- Pasar la herramienta de marcación
(a ser elaborada por uno mismo) por
ambos oricios preperforados y mar-
car la circunferencia del diámetro ex-
terior del conducto en el casco.
D [mm]
Acero Poliéster Aluminio
194 196 196
- Realizar los oricios, según el mate-
rial del casco, con ayuda de una sierra
de calar o un cortador sopletista.
- Montar el conducto de propulsión.
• Tratar el lado del conducto que esta-
rá en contacto con el agua con, por
ejemplo, pintura epoxi o pintura de
poliuretanode 2 componentes.
• Seguidamente aplicar, eventual-
mente, un producto contra la incrus-
tación.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Junta
Manguito
de aisla-
miento
Manguito
de aisla-
miento
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
020536.06 47
5 Incorporación
Consulte el capítulo 4 „Recomendaciones“,
para ver la instalación del conducto de pro-
pulsión.
Para las dimensiones principales, véanse los
croquis en la pág. 106.
¡atención!
El espacio donde se sitúa el electromo-
tor de la hélice de proa y el espacio don-
de se sitúa la batería han de estar secos
y bien ventilados.
5.1 Preparativos
La hélice de proa se entrega montada. Haga
lo siguiente:
• Retire la hélice.
• Suelte el motor de la brida intermedia.
• Suelte la brida intermedia de la parte pos-
terior.
Los dos cilindros son únicamente para el
transporte y ya no son necesarios.
5.2 Instalación de la parte posterior y la brida intermedia
• Asegúrese de que el bloque de plástico (1) esté colocado sobre la
pieza posterior.
• Coloque una junta entre la pieza posterior y el tubo túnel.
• Aplique un sellador (p. ej. poliuretano* o silicona) entre la parte
posterior y la junta, y entre la junta y la pared del conducto de
propulsión .
• Coloque la parte posterior en el oricio del conducto de propul-
sión.
Las juntas extra son para rellenar la parte posterior.
*) por ejemplo, Sikaex ®-292.
• Engrasar el oricio en la brida intermedia y poner ésta en su sitio.
• Engrasar la rosca de los tornillos con ‘outboard gear grease’*) an-
tes de montarlos.
¡atención!
Controlar si se presentan fugas inmediatamente tras la bota-
dura de la embarcación.
* ) Una grasa adecuada es VETUS Shipping Grease (Grasa náutica), Có-
digo de art.: VSG.
ESPAÑOL
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
48 020536.06
Ahora la hélice debe girar libremente en toda su vuelta como míni-
mo a 1,5 mm con respecto a la pared del conducto de propulsión.
5.3 Montaje nal
• Engrasar el eje de la hélice con ‘outboard gear grease’ *) y montar
la hélice.
• Deslizar el acoplamiento exible sobre el eje del electromotor,
hasta el punto de hacer coincidir el extremo del eje del electro-
motor (A) con la parte inferior de la brida (B).
• Apretar el tornillo de seguridad (C).
• Engrasar el eje entrante con la pasta de montaje; por ejemplo,
‘Molykote ® G-n plus’.
• Engrasar la rosca de los tornillos con ‘outboard gear grease’
*)
y
montar el electromotor en la brida intermedia.
• Para controlar, girar con la mano la hélice, que debe girar sin fric-
ción, haciendo girar al tiempo el eje del electromotor.
* ) Una grasa adecuada es VETUS Shipping Grease (Grasa náutica), Có-
digo de art.: VSG.
ESPAÑOL
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
020536.06 49
6 Instalación eléctrica
Controlar si la tensión indicada en la plaquita de tipo del motor coin-
cide con la tensión de a bordo.
6.1 La elección de batería
La capacidad total de batería ha de estar acoplada al tamaño de la
hélice de proa, véase la tabla.
Consulte la página 107 para ver la capacidad de la batería que se
tiene que utilizar.
Recomendamos baterías Vetus para embarcaciones, que no requie-
ren mantenimiento; disponibles en las siguientes versiones: 55 Ah,
70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah y 225 Ah.
Asimismo recomendamos emplear una batería o baterías aparte(s)
para la (cada) hélice de proa. De este modo la(s) batería(s) se puede(n)
situar lo más cercana(s) posible a la hélice de proa; el cableado de co-
rriente principal entonces puede ser corto, evitándose pérdidas de
tensión debidas a cables largos.
¡atención
Si las baterías se colocan en el mismo compartimento que la
hélice de proa, recurra únicamente a baterías “cerradas”.
Las baterías Vetus sin mantenimiento tipo “SMF” y “AGM” son
perfectas para este n.
En las baterías no “cerradas” es posible que se produzcan peque-
ñas cantidades de gas explosivo durante el proceso de carga.
Las chispas en las escobillas de carbón del motor de la hélice de
proa pueden inamar este gas explosivo.
Utilizar siempre baterías cuyo tipo, capacidad y antecedentes coin-
cidan.
tenga cuidado
En casos muy extremos, por ejemplo, una capacidad de batería
cinco o más veces superior a la recomendada, existe el peligro
de causar daños irreversibles a una o ambas de las siguientes
conexiones de eje:
- la conexión del eje motor al eje entrante de la parte posterior.
- la conexión del eje saliente de la parte posterior a la hélice.
6.2 Interruptor principal
El interruptor principal debe ser montado
en el “cable positivo”.
Elinterruptor de batería Vetus tipo
BATSW250 es un interruptor adecuado.
Interruptor principal con mando a distan-
cia
6.3 Cables de corriente principal (cables de batería)
El diámetro mínimo de hilo debe estar acoplado al tamaño de la hé-
lice de proa, y la pérdida de tensión entre las baterías y la hélice de
proa no puede superar el 10% de la tensión de alimentación, consul-
tar la tabla de la página107.
¡atención
La duración máxima de uso encendido y la propulsión tal y
como se especican en los datos técnicos del manual de ins-
talación y control de su hélice de proa se basan en las capaci-
dades recomendadas y los cables de conexión de la batería.
En caso de aplicarse baterías considerablemente mayores en
combinación con cables de conexión a la batería muy cortos
con un diámetro bastante mayor que el recomendado, au-
mentará la fuerza de propulsión. En este caso es preciso acor-
tar la duración máxima de activación a n de evitar que se
produzcan daños en el motor..
6.4 Conexión de los cables de corriente principal
Conecte los cables eléctricos prestando mucha atención para
evitar que se aojen componentes eléctricos.
Compruebe todas las conexiones eléctricas cada 14 días. Es
posible que algunos componentes eléctricos se aojen (tor-
nillos y pernos, por ejemplo) debido a variaciones de la tem-
peratura.
• Conectar los cables de corriente principal.
En lugar de un interruptor principal de batería, se puede instalar un
interruptor de corriente principal con mando a distancia junto a una
parada de emergencia.
Este interruptor de corriente principal con mando a distancia está
disponible para 12 Volt o 24 Volt de corriente continua.
Código art. Vetus: BPMAIN12 resp. BPMAIN24.
ESPAÑOL
¡atención!
Evite que giren el tornillo y
la tuerca 1 durante la cone-
xión de los cables.
Por eso, mientras se aprieta
la tuerca 2, sujete con una
llave ja la tuerca 1 sin que
gire esta llave ja.
El punto de apriete de la
tuerca 2 es de 9 - 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
50 020536.06
Si al probar el funcionamiento resulta que el sentido de propulsión
de la hélice de proa no coincide con el interruptor de sentido en el
tablero de mandos, será preciso cambiar entre sí el hilo azul (nr. 1) y
el blanco (nr. 4) en el relé.
¡precaución!
No probar la hélice de proa cuando la embarcación está fue-
ra del agua, a no ser que ud. se haya asegurado de que toda
persona se encuentra a una distancia segura del conducto de
hélice. Cuando la embarcación se encuentra fuera del agua,
nunca dejar en marcha la hélice de proa durante más de 5 se-
gundos.
• Montar el cable intermedio entre la hélice de proa y el tablero de
mandos en la embarcación y enchufar las conexiones.
Si es preciso cortar el cable intermedio y volver a unirlo, asegurar-
se de que los hilos se conectarán nuevamente a su color corres-
pondiente.
Nota. ¡Los colores de los hilos en el cable intermedio pueden ser
distintos de los colores de hilo aplicados en el motor de la hélice
de proa así como en el tablero de mandos!
Si hay dos puestos de mando el segundo tablero se puede conec-
tar al primer tablero.
6.6 Controles de la hélice de proa
• Montar el tablero de mandos junto al puesto de mando. El espacio
libre detrás del tablero será como mínimo 50 mm.
Si hay que abastecer a dos hélices de proa simultaneamente, por
ejemplo en un catamarán, consulte el esquema de la página 76.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Retardo en inversión de dirección de giro
Si se desea un retardo mientras se aplica uno de los siguientes con-
troles, se puede instalar un interruptor de retardo.
Mandos:
- BPJSTA, Palanca suelta de giro (Joy-stick),
- BPSM, Panel de control con montaje lateral,
- FSxx, Botón de presión, pedal
Retardo: Código art. Vetus: BPTD
ESPAÑOL
6.5 Fusibles
En el «cable positivo» hay que instalar también un fusible para el in-
terruptor principal, lo más cerca posible de la batería.
Este fusible protege la red de a bordo contra cortocircuitos.
También podemos proporcionar un portafusibles para todos los fusi-
bles, Vetus art. código: ZEHC100.
Ver la página 107 para consultar el tamaño del fusible a utilizar.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 51
7 Fallos
El electromotor no funciona en absoluto
- Controlar si el interruptor central está activado en ‘ON’.
- Controlar si se ha fundido el fusible de la corriente de navegación.
[1]
- Controlar si se ha fundido el fusible de la corriente principal.
[2]
En todos los casos anteriores, el piloto LED ‘POWER’ no está en-
cendido.
- El electromotor se ha calentado demasiado y el dispositivo de se-
guridad térmica del motor ha cortado el circuito de la corriente
de navegación.
El panel da 3 x señal de alarma (. - . . - ) y el piloto LED rojo está
encendido.
En cuanto el motor se haya enfriado lo suciente, el piloto LED
volverá a estar verde y se podrá volver a utilizar la hélice de proa.
Controlar si se puede girar la hélice. Entre ésta y el conducto puede
haber quedado, por ejemplo, un trozo de madera.
El electromotor funciona lentamente
- La batería está cargada insucientemente.
- Conexión(es) eléctrica(s) defectuosa(s), por ejemplo, debido a co-
rrosión.
- Las escobillas de carbón no contactan bien.
- Como consecuencia de temperaturas extremadamente bajas ha
disminuido la capacidad de batería.
- En la hélice han quedado estancadas, por ejemplo, algas o un se-
dal.
El fusible de la corriente de navegación se fundió
[1]
- Cortocircuito en el circuito de corriente de navegación; controlar
el cableado.
El electromotor funciona (demasiado) rápido, sin que haya
fuerza de propulsión
- Las palas de la hélice están dañadas por un objeto en la hélice o el
conducto de propulsión.
- El pivote de arrastre de la eje de hélice está roto por un objeto en
la hélice o conducto de propulsión.
Sustituya el pivote de arrastre y compruebe que el cubo de hélice
no esté dañado.
Luego de presionar el interruptor de apagado o encendido
del panel, el panel no se encenderá.
- El interruptor de encendido / apagado se deberá pulsar por se-
gunda vez dentro de 6 segundos.
El LED parpadeará enseguida en verde; el timbre dará esta señal
de alarma (- . -) indicando que se puede usar el tablero.
[1]
El fusible de la corriente de navegación se encuentra en el motor
de la hélice de proa. Encontrará un fusible de reserva en la cubier-
ta del relé, vea la pág. 111.
[2]
Vea la tabla en la pág. 107.
8 Especicaciones técnicas
Tipo : BOW7512D BOW7524D
Electromotor
Tipo :
motor de corriente continuo
reversible
Tensión : 12 V = 24 V =
Corriente : 550 A
[3]
315 A
[4]
Potencia nominal : 4,4 kW
Número de revoluciones : 2900 rev/min
Duración de activación : S2 - 2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Protección : IP20
Los motores cumplen la normativa de la UE (80/336/EEC, EMC -
EN60945)
Transmisión
Ruedas dentadas : Engranaje cónico espiral
Relación de transmissión : 1,3 : 1
Engrase :
baño de aceite, aprox. 0,03 litro
outboard gear oil SAE80W-90 o EP
90
Carcasa : bronce
Hélice
Diámetro : 178 mm
Número de palas : 6
Perl : asimétrico
Material : polyacetal (Delrin ®)
Fuerza de propulsión
nominal
: 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Corriente de mando
Fusible : Fusible de cuchilla ‘ATO’ 5 A
Corriente absorbida inte-
rruptor solenoide
: 2,8 A 1,4 A
Cables de corriente de
mando
: 1,5 mm
2
Largo del cable interme-
dio
: 6, 10, 16, 18 o 20 m
Conducto
Versión en acero
dimensiones :
exterior ø 194 mm,
grosor pared de 5,6 mm
tratamiento :
a chorro, pintado con: SikaCor Steel
Protect. Apto para capa de base
para todos los sistemas de pintura.
Versión sintética
dimensiones :
interior ø 185 mm,
grosor pared de 5 mm
material :
poliéster reforzado con bra de
vidrio
Versión en aluminio
dimensiones :
interior ø 185 mm,
grosor pared de 5,5 mm
material : aluminio, 6061 o 6062 (AlMg1SiCu)
Peso
Excluido conducto : 26 kg
Duración de activación de uso:
[3]
2 min. de forma continua o como máximo 2 min. por hora con
550A (12 Volt).
[4]
3 min. de forma continua o como máximo 3 min. por hora con
315A (24 Volt).
ESPAÑOL
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
52 020536.06
1 Introduzione
Queste istruzioni si riferiscono al montaggio delle eliche di prua Vetus
‘BOW7512D’ e ‘BOW7524D’.
Un’installazione accurata è fondamentale per rendere adabile l’elica
di prua. La maggior parte dei guasti, infatti, è da ricondursi ad errori
o a una mancanza di precisione nella fase di installazione. È quindi
fondamentale seguire i passi illustrati nelle istruzioni e vericarne la
corretta esecuzione..
Il costruttore non può essere ritenuto responsabile per danni con-
seguenti a manomissioni dell’elica di prua.
In base alla supercie laterale esposta al vento, alla stazza e alla forma
dell’opera viva, la propulsione generata dall’elica di prua darà un risul-
tato diverso su ogni imbarcazione.
La propulsione nominale è raggiungibile soltanto in condizioni otti-
mali:
• Sincerarsi che durante l’uso la tensione della batteria sia quella
giusta.
• Durante l’installazione seguire le ‘Raccomandazioni per il mon-
taggio delle eliche di prua’, con particolare riguardo per i seguenti
punti:
- Limitare le perdite di tensione lungo i cavi della batteria utiliz-
zando un diametro suciente.
- Il modo in cui il tunnel è collegato allo scafo.
- Sbarre nelle aperture del tunnel.
Applicarle soltanto se strettamente necessario (se navigate con
regolarità in acque molto sporche).
- Le sbarre devono essere applicate rispettando le raccomanda-
zioni.
Rispettando le seguenti raccomandazioni otterrete una maggiore
durata dell’elica e prestazioni migliori.
• Per la manutenzione consultare il “Manuale di manutenzione e ga-
ranzia” fornito in dotazione.
• Non fare girare mai l’elica di prua troppo a lungo; per motivi legati
allo sviluppo di calore nel motore elettrico, la durata massima è
limitata.
Dopo un po’ di tempo che l’elica gira il motore va fatto raredda-
re.
attenzione!
La durata massima di azionamento e la propulsione indicate
nei dati tecnici si basano sulle raccomandazioni relative alla
capacità della batteria e alla lunghezza dei cavi.
L’uso di batterie molto superiori in combinazioni con cavi di
collegamento della batteria molto corti, dal diametro molto
più grande di quello raccomandato, farà aumentare la propul-
sione. In questo caso ridurre la durata massima di azionamen-
to, per evitare di danneggiare il motore.
2 Sicurezza
aVVertimento!
Durante l’uso dell’elica di prua fare attenzione ad eventuali ra-
gnanti o piccole imbarcazioni che potrebbero trovarsi nelle im-
mediate vicinanze delle aperture dell’elica.
Comunicare le informazioni per la sicurezza alle altre persone che go-
vernano l’elica di prua.
Osservare, inoltre, tutte le disposizioni di legge in merito alla sicurez-
za e le norme generali per la prevenzione degli infortuni.
• Non toccare mai le parti in movimento durante il governo dell’eli-
ca di prua.
• Non toccare mai le parti calde dell’elica di prua e non posizionare
mai materiali inammabili nelle sue vicinanze.
• Arrestare sempre l’elica di prua prima di eettuare controlli o pro-
cedere alla regolazione delle sue parti.
• Scollegare sempre i poli della batteria prima di eettuare degli in-
terventi di manutenzione.
• Eettuare gli interventi di manutenzione in massima sicurezza,
usando esclusivamente attrezzi adeguati.
• Spegnere sempre l’interruttore principale se l’elica di prua non vie-
ne usata per un tempo prolungato.
3 Funzionamento
• Accendere l’interruttore principale.
• Per le istruzioni relative all’utilizzo dell’elica di prua si raccomanda
di consultare il manuale fornito insieme ai pannelli di controllo.
Non passare mai con un solo movimento da babordo a tribor-
do o viceversa, ma dare sempre al motore il tempo di arrestarsi
completamente, prima di dover iniziare a girare nella direzio-
ne opposta.
cauteLa!
Se sono stati installati due pannelli di comando: non coman-
dare l’elica contemporaneamente con tutti e due i pannelli.
• Prima di scendere a terra spegnere l’interruttore principale.
• Tenete conto del fatto che le spazzole di rareddamento del mo-
tore (nere) rilasciano polvere. Non conservate attrezzature deli-
cate in prossimità del motore dell’elica di prua.
Assicurarsi che il proprietario dell’imbarcazione disponga del manuale.
ITALIANO
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 53
ITALIANO
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Livello massimo
dell’acqua di sentina
4.2 Collocazione dell’elica di prua nel tunnel
Al momento di determi-
nare l’esatta posizione
dell’elica nel tunnel è ne-
cessario tenere presente
che l’elica NON deve fuo-
riuscire dal tunnel.
- Il motore può essere montato in diverse posizioni.
- Se il motore viene montato in posizione orizzontale o inclinata, è
assolutamente necessario provvedere a un supporto.
- Il motore deve essere sempre collocato al di sopra del livello mas-
simo dell’acqua di sentina.
L’elica, di preferenza, deve trovarsi sull’asse di simmetria della nave.
4 Suggerimenti per l’installazione
Alcuni esempi di installazione.
Per ottenere un risultato ottimale, collocare il tunnel dell’elica il più
possibile verso la prua dell’imbarcazione.
Installazione di 2
eliche di prua
in un catamarano
Se, oltre ai movimenti della prua della nave, è necessario controllare
anche i movimenti laterali della poppa, è possibile installare anche
un’elica di prua all’altezza della parte posteriore della nave.
In una imbarcazione planante,
se possibile collocare il tunnel in
modo tale che questo si trovi so-
pra il livello dell’acqua durante la
velocita di crociera, così da evitare
qualsiasi attrito.
Installazione di due eliche di prua
l’una dietro l’altra per le imbar-
cazioni di grosse dimensioni. In
questo caso, a seconda delle con-
dizioni meteorologiche, le eliche
possono essere usate singolar-
mente o simultaneamente.
suggerimento:
Sconsigliamo l’installazione di 2 eliche di prua in un solo (1) tun-
nel; la propulsione non raddoppia!
Al momento di scegliere la posizione del tunnel, per un risultato otti-
male, è necessario tenere presente i seguenti fattori:
- La dimensione A indicata nel disegno deve essere almeno 0,5 x D
(D è il diametro del tunnel).
- La lunghezza del tunnel (dimensione B) deve essere 2 x D no a
4 x D.
4.1 Collocazione del tunnel
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
54 020536.06
ITALIANO
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Montaggio del tunnel allo scafo
suggerimento:
Il modo in cui il tunnel è collegato allo scafo inuenza enorme-
mente la propulsione dell’elica e l’attrito esercitato dallo scafo du-
rante la navigazione normale.
Risultati soddisfacenti si ottengono con un collegamento diretto del
tunnel allo scafo, senza carenatura.
A Il collegamento diretto allo scafo può anche essere a lo dello
scafo stesso.
B È meglio realizzare un collegamento stondato con un raggio ‘R’ di
circa 0,1 x D.
C Ancora meglio è applicare lati obliqui ‘C’ di 0,1 - 0,15 x D.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Un collegamento fra tunnel e scafo con un ‘invito’ provoca un minore
attrito dello scafo durante la navigazione normale.
Se il collegamento del tunnel
allo scafo è stato eseguito con
un lato obliquo, quest’ultimo va
eseguito seguendo il disegno.
La lunghezza del lato obliquo (C)
deve essere compresa fra i 0,1 e i
0,15 x D. Assicurarsi che l’angolo
fra il tunnel ed il lato obliquo, sia
uguale all’angolo fra lo scafo e il
lato obliquo.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Acuto
A Il collegamento con carenatura sullo scafo può essere stondato.
B E’ meglio realizzare un collegamento stondato con carenatura,
con un raggio ‘R’ di circa 0,1 x D.
C La soluzione migliore è un collegamento con carenatura, con un
lato obliquo ‘C’ di 01- 0,15 x D.
- La lunghezza ‘L’ della carenatura deve essere compresa fra i 1 x D
e i 3 x D.
- La carenatura deve essere montata sullo scafo in modo tale che
l’asse di simmetria della carenatura corrisponda all’onda di prua
prevista.
4.4 Sbarre nelle aperture del tunnel
Per proteggere l’elica si possono mettere delle sbarre nelle aperture
del tunnel, anche se questo inuenza negativamente la propulsione.
Per limitare il più possibile l’eetto negativo sulla spinta propulsiva e
sulla resistenza dello scafo durante la navigazione a velocità norma-
le, è necessario tenere conto di quanto segue:
185 mm
3 x
- Le sbarre devono avere una sezione quadrangolare.
- Non utilizzate sbarre tonde.
- Le sbarre devono esse inserite in maniera tale da essere perfetta-
mente perpendicolari alla formazione d’onda prevista.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Sovrapposizione
- Non applicate più sbarre per
ciascuna apertura di quelle
indicate nel disegno.
- Le sbarre devono presentare
una certa sovrapposizione.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 55
ITALIANO
4.6 Come praticare i fori nel tunnel
- Per mezzo della angia intermedia, con-
trassegnare il punto in cui deve essere
montata l’elica di prua.
- Utilizzare la sagoma in dotazione per
indicare il punto esatto in cui praticare
i fori.
Attenzione: I fori devono essere contras-
segnati precisamente al centro del tunnel.
Utilizzate la maschera di foratura per stabilire le dimensioni dei fori.
Praticare i fori nel tunnel e ripulirli bene.
4.7 Protezione dell’elica di prua contro la corrosione
Per evitare i problemi legati alla
corrosione, non applicare per
nessun motivo dell’anti-fouling
contenente ossido di rame.
La protezione catodica è indi-
spensabile per la protezione di
tutte le parti metalliche che si
trovano sott’acqua.
La parte terminale dell’elica di
prua è dotata di un anodo di
zinco per
la protezione dalla corrosione.
La corrosione di un tunnel in acciaio o
alluminio può essere ridotta tramite il
montaggio isolato del piedino nel tun-
nel.
N.B. Le guarnizioni in dotazione sono
già elettricamente isolate. Al contrario,
i bulloni ed il fuso devono essere do-
tati di materiale isolante, ad esempio
bussole in nylon.
Tunnel in poliestere:
Resina: La resina utilizzata per il tunnel in poliestere è resina po-
liestere a base di acido isoftalico (Norpol PI 2857).
Trattamento: L’esterno del tunnel deve essere pulito. Utilizzando
un disco per molatura, rimuovere tutto lo strato superiore no
alla bra di vetro.
Importante: Trattare con della resina le estremità del tunnel,
dopo aver segato quest’ultimo alla lunghezza desiderata. Così si
eviterà che l’umidità penetri nel materiale.
Laminare: Come primo strato applicare uno strato di resina.
Applicare un feltro di bra di vetro e impregnarlo con la resina,
ripetendo questa operazione nché non sarà stato applicato un
numero suciente di strati.
Un tunnel in poliestere deve essere rinito come segue:
• Pulire il feltro di bra di vetro/ resina indurito. Applicare uno stra-
to di resina (topcoat).
4.5 Installazione del tunnel
- Praticare 2 fori nello scafo, nel punto
in cui deve venire a trovarsi l’asse di
simmetria del tunnel, come base di
riferimento secondo il materiale con
cui è.
D
- Far passare lo strumento utilizzato
per contrassegnare (fatto da voi!) at-
traverso ambedue i fori pre-praticati,
e contrassegnare il diametro esterno
del tunnel sullo scaf o.
D [mm]
Acciaio Poliestre Alluminio
194 196 196
- Costruito lo scafo fare i due fori con
utensili a apropriati.
- Montare il tunnel.
• Trattare i lati del tunnel che vengo-
no in contatto con l’acqua con ad es.
‘vernice epossidica’ o cun una verni-
ce con poliuretane a 2 componenti.
• Applicare successivamente un even-
tuale anti-incrostante.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Guarnizione
Boccola di
isolamento
Boccola di
isolamento
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
56 020536.06
5 Installazione
Per l’installazione del tunnel, si raccomanda
di consultare il capitolo 4 "Suggerimenti per
l’installazione".
Per le dimensioni principali vedi i disegni alla
pag. 106.
attenzione!
Il luogo in cui viene installato il motore
elettrico dell’elica di prua e quello in cui
viene collocata la batteria devono esse-
re asciutti e ben ventilati.
5.1 Operazioni preliminari
L’elica di prua verrà consegnata completa-
mente montata . Eseguire le seguenti ope-
razioni:
• Rimuovere l’elica aerea.
• Staccare il motore dalla angia interme-
dia.
• Staccare la angia intermedia dal piedino.
I 2 tubi servono solo per il trasporto e
possono quindi essere eliminati.
5.2 Montaggio del piedino e della angia intermedia
• Assicurarsi che la tavola di spessoramento di plastica (1) sia posi-
zionata sulla parte terminale.
• Inserire una guarnizione (2) tra il piedino e il tunnel.
• Applicare del sigillante (poliuretanico o silicone) tra il piedino e la
guarnizione e tra la guarnizione e il tunnel.
• Inserire il piedino nel foro presente sul tunnel.
Utilizzare guarnizioni aggiuntive per allineare correttamente il
piedino.
*) ad es. Sikaex®-292.
• Lubricare il foro nella angia intermedia e montarla al suo posto.
• Lubricare la lettatura dei bulloni con dell’olio per motori fuori-
bordo prima di avvitarli.*)
attenzione!
Controllare che non ci siano perdite subito dopo aver messo in
acqua l’imbarcazione.
*) Un grasso indicato è VETUS "Shipping Grease", Codice art.: VSG.
ITALIANO
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
020536.06 57
Adesso la distanza fra l’elica e la parete del tunnel deve essere di
almeno 1,5 mm lungo tutta la circonferenza.
5.3 Assemblaggio nale
• Lubricare l’albero dell’elica con dell’olio per motori fuoribordo e
montare l’elica. *)
• Inserite il raccordo essibile sull’albero del motore elettrico, in
modo che l’estremità dell’albero del motore elettrico coincida con
la parte inferiore della angia (B).
• Serrate la vite di bloccaggio (C).
• Lubricare l’albero interno con del grasso; ad esempio ‘Molykote
® G-n plus’.
• Lubricare la lettatura dei bulloni con dell’olio per motori fuori-
bordo e montare il motore elettrico sulla angia intermedia.
*)
• Per controllare, far ruotare l’elica con la mano, deve poter girare
senza attrito, pur essendo collegata all’albero del motore.
*) Un grasso indicato è VETUS "Shipping Grease", Codice art.: VSG.
ITALIANO
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
58 020536.06
6 Collegamento elettrico
Controllare che la tensione, indicata sulla targhetta del motore, corri-
sponda alla tensione di bordo.
6.1 La scelta della batteria
La capacità totale della batteria deve essere adeguata alle dimensio-
ni dell’elica.
Vedere pag. 107 per la capacità della batteria.
Raccomandiamo le batterie marine VETUS che non richiedono ma-
nutenzione; queste sono disponibili nelle seguenti versioni:
55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah e 225Ah.
Raccomandiamo anche di utilizzare una batteria oppure più batterie
separate per la (ogni) elica. Queste possono essere collocate il più vi-
cino possibile all’elica, per ridurre la lunghezza dei cavi della batteria,
evitando così le perdite di tensione dovute a cavi troppo lunghi.
attenzione
Utilizzare batterie ‘chiuse’ soltanto se le batterie vengono po-
ste nello stesso compartimento dell’elica di prua.
Le batterie chiuse Vetus di tipo ‘SMF’ e ‘AGM’, che non richiedono
manutenzione, sono perfette a tale proposito.
Nel caso di batterie non ‘chiuse’, durante la carica possono essere
prodotte piccole quantità di gas esplosivo.
Le scintille nelle spazzole di carbonio del motore dell’elica di
prua possono far accendere questo gas esplosivo.
Utilizzare sempre batterie di tipo, capacità e stato di servizio corri-
spondenti.
cauteLa
In casi estremi, ad es. quando si raccomanda una batteria con
capacità 5 volte superiore o più, c’è il pericolo che uno dei o am-
bedue i seguenti collegamenti dell’albero vengano permanen-
temente danneggiati:
- il collegamento fra l’albero motore e l’albero di entrata della
coda.
- il collegamento fra l’albero di uscita della coda e l’elica.
6.2 Interruttore principale
L’interruttore principale deve essere monta-
to al ‘cavo positivo’.
Lo staccabatterie VETUS modello 250 è ido-
neo per l’uso.
6.3 Cavi (della batteria)
Il diametro medio del cavo deve essere adeguato alle dimensioni
dell’elica, e la perdita di tensione fra le batterie e l’elica non deve
superare il 10% della tensione totale, Consultare la tabella a pagi-
na107.
attenzione
La durata di azionamento e la spinta propulsiva massime spe-
cicate nei dati tecnici del manuale di installazione ed uso
della vostra elica di prua si basano sulla capacità e sui cavi di
collegamento della batteria raccomandati.
L’uso di batterie molto superiori in combinazioni con cavi di
collegamento della batteria molto corti, dal diametro molto
più grande di quello raccomandato, faranno aumentare la
propulsione. In questo caso ridurre la durata massima di azio-
namento, per evitare di danneggiare il motore.
6.4 Allacciamento dei cavi elettrici principali
Assicuratevi che quando collegate i cavi elettrici non si scolle-
ghino altre parti elettriche.
Dopo 14 giorni, controllate tutti i collegamenti elettrici. Alcu-
ne parti elettriche (come dadi e bulloni) possono allentarsi a
seguito delle escursioni termiche.
• Collegare i cavi di alimentazione principali.
Interruttore principale con comando a distanza
Al posto dell’interruttore principale per batteria è possibile installare
un interruttore principale e di emergenza comandato a distanza.
Detto interruttore principale comandato a distanza è disponibile per
impianti a corrente continua a 12 Volt o a 24 Volt.
Vetus codice art.: risp. BPMAIN12 e BPMAIN24.
ITALIANO
attenzione!
Evitate che il bullone ed il
dado 1 ruotino durante l’al-
lacciamento dei cavi.
A tal ne, trattenete il dado
1 con una chiave a tubo
mentre avvitate il dado 2.
La coppia di serraggio del
dado 2 è di 9 - 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
020536.06 59
Se durante la prova si nota che la direzione di propulsione dell’elica
non corrisponde a quella dell’interruttore di direzione sul pannello
di controllo, il cavo blu (no.1) ed il cavo bianco (no.4) sul relè devono
essere invertiti.
aVVertimento!
Non testare l’elica mentre l’imbarcazione è fuori dall’acqua, a
meno che non siate sicuri che tutti si trovino a distanza di sicu-
rezza dal tunnel dell’elica.
Quando l’imbarcazione è fuori dall’acqua, non fare mai girare
l’elica per più di 5 secondi.
• Installare la prolunga fra l’elica di prua e il pannello di comando
all’interno dell’imbarcazione e collegare le spine.
Se è necessario tagliare la prolunga e ricollegarla assicurarsi che i
cavi siano collegati per colore.
N.B. I colori dei cavi della prolunga possono essere diversi dai colo-
ri dei cavi utilizzati sul motore dell’elica e sul pannello di comando!
Se ci sono due comandi, il secondo pannello può essere collegato
al primo.
6.6 Comandi per elica di prua
• Montare il pannello di comando nella plancia. Lo spazio libero die-
tro il pannello deve essere di almeno 50 mm.
Nel caso in cui sia necessario utilizzare contemporaneamente due
eliche di prua, come per esempio nel caso di un catamarano, con-
sultare lo schema a pag. 110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Ritardo dopo l’inversione della rotazione
Nel caso in cui se desideri ottenere un tempo di ritardo con l’installa-
zione di uno dei seguenti comandi, è possibile installare un interrut-
tore di ritardo.
Comandi:
- BPJSTA, Comando a Joystick,
- BPSM, Pannello di comando per montaggio laterale,
- FSxx, Comando a pedale
Interruttore di ritardo: Vetus codice art.: BPTD
ITALIANO
6.5 Fusibili
Il “cavo positivo” deve essere dotato anch’esso di fusibile, da installarsi
a monte dell’interruttore principale, il più vicino possibile alla batte-
ria.
Questo fusibile protegge la rete di bordo da eventuali cortocircuiti.
Possiamo anche fornire un portafusibili per tutti i fusibili, Codice art.
Vetus: ZEHC100.
Si rimanda a pagina 107 per la tipologia di fusibile da utilizzare.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
60 020536.06
7 Guasti
Il motore elettrico non gira
- Controllare che l’interruttore principale sia su ‘ON’ (acceso).
- Controllare se il fusibile della corrente di comando è bruciato.
[1]
- Controllare se il fusibile della corrente principale è bruciato.
[2]
Nei casi appena descritti, l’indicatore POWER a LED è spento.
- Il motore elettrico si è surriscaldato e la relativa protezione termi-
ca ha interrotto il circuito della corrente di comando.
Il pannello emette tre segnali d’allarme (. - . . - ) e si accende la spia
LED rossa.
Non appena il motore si è rareddato a sucienza, la spia LED
diventa di nuovo verde e l’elica di prua può essere riaccesa.
Controllare se l’elica si riesce a girare. Fra l’elica e il tunnel ad es. può
essere andato a nire un pezzetto di legno.
Il motore gira troppo lentamente
- La batteria non è sucientemente carica.
- Cattivo collegamento elettrico, ad es. a causa della corrosione.
- Le spazzole di carbone fanno poco contatto.
- La capacità della batteria è diminuita a causa della temperatura
molto rigida.
- Nell’elica si sono incagliate alghe o lenza.
Il fusibile della corrente di comando è bruciato
[1]
- Corto circuito nel circuito della corrente di comando; controllare
i cavi.
Il motore elettrico gira (troppo) velocemente, ma non c’è
propulsione
- Le pale dell’elica sono state danneggiate da un corpo estraneo pe-
netrato nell’elica stessa o nel tunnel.
- Il perno di trascinamento sull’albero dell’elica è stato danneggiato
da un corpo estraneo penetrato nell’elica o nel tunnel.
Sostituire il perno di trascinamento e vericare che il mozzo dell’e-
lica non sia danneggiato.
Dopo aver premuto l’interruttore di accensione del pannel-
lo, il pannello non si accende.
- Il pulsante acceso/spento deve essere premuto per la seconda
volta entro 6 secondi.
Dopo avere premuto il pulsante la seconda volta il LED si illumina
di luce verde ssa mentre il segnalatore acustico emette un se-
gnale (- . -) a conferma che il pannello è pronto all’uso.
[1]
Il fusibile della corrente di comando si trova sul motore dell’eli-
ca. Il cappuccio del relé contiene un fusibile di riserva, vedasi pag.
111.
[2]
Vedere la tabella a pag. 107.
8 Dati tecnici
Tipo : BOW7512D BOW7524D
Motore elettrico
Tipo :
motore reversibile a corrente
continua
Tensione : 12 V = 24 V =
Corrente : 550 A
[3]
315 A
[4]
Potenza nominale : 4,4 kW
Nr. giri : 2900 giri/min
Durata di azionamento : S2 - 2 min. [
3]
S2 - 3 min.
[4]
Protezione : IP20
I motori sono conformi alle norme CE (89/336/EEC, EMC -
EN60945)
Trasmissione
Ingranaggi : Conici, dentatura elicoidale
Rapporti di trasmissione : 1,3 : 1
Lubricante :
bagno olio, ca. 0,06 lt outboard
gear oil SAE80W-90 o EP 90
Carcassa : bronzo
Elica
Diametro : 178 mm
Numero di pale : 6
Prolo : asimmetrico
Materiale : poliacetato (Delrin ®)
Propulsione nominale : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Corrente di alimentazione
Fusible : Fusibile a lama ‘ATO’ 5 A
Corrente assorbita inter-
ruttore solenoidale
: 2,8 A 1,4 A
Cavi della corrente di
alimentazione
: 1,5 mm
2
Lunghezza prolunga : 6, 10, 16, 18 o 20 m
Tunnel
Versione in acciaio
misure :
esterno ø 194 mm,
spessore parete 5,6 mm
trattamento :
levigato, verniciato con: SikaCor
Steel Protect. Indicato come base
per tutti i tipi di vernice.
Versione in vetroresina
misure :
interno ø 185 mm,
spessore parete 5 mm
materiale :
bra di vetro rinforzata con polie-
stre
Versione in alluminio
misure :
interno ø 185 mm,
spessore parete 5,5 mm
materiale : aluminio, 6061 o 6062 (AlMg1SiCu)
Peso
Tunnel escluso : 26 kg
Durata di azionamento:
[3]
2 min. continuati oppure un massimo di 2 minuti ogni ora a 550 A
(12 Volt).
[4]
3 min. continuati oppure un massimo di 3 minuti ogni ora a 315 A
(24 Volt).
ITALIANO
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 61
1 Indledning
Denne manual giver retningslinjer for indbygningen og brugen af Ve-
tus bovskruerne ‘BOW7512D’ og ‘BOW7524D’.
Kvaliteten af indbygningen er afgørende for bovskruens driftssikker-
hed. Næsten alle fejl, som opstår, kan føres tilbage til fejl eller unøjag-
tigheder i forbindelse med indbygningen. Det er derfor af afgørende
betydning, at de punkter, som er nævnt i installationsinstruktionerne,
følges nøje og kontrolleres under indbygningen.
Egenhændige ændringer af bovskruen udelukker fabrikkens an-
svar for eventuelle skader forårsaget af dette.
Alt efter vindforhold, fortrængt vandmængde og formen på skibs-
skroget under vand, vil den drivkraft, som bovskruen yder, føre til
forskellige resultater for hvert enkelt skib.
Den nominalt angivne drivkraft kan kun opnås under optimale for-
hold:
• Sørg for en korrekt batterispænding under brug.
• Ved installationen er der taget hensyn til de anbefalinger, som er
givet i ’Anbefalinger til montering af bovskruer’, specielt når det
gælder:
- Tilstrækkelig stor ledningsdiameter på batterikablerne for på
denne måde at reducere spændingstabet til et minimum.
- Måden tunnelrøret er koblet til skibsskroget på.
- Stænger i tunnelrørsåbningen.
Disse stænger er kun monteret, hvis dette er absolut nødven-
digt (hvis man regelmæssig sejler i stærkt forurenet farvand).
- Disse stænger er udført i henhold til anbefalingerne.
Opfølgning af anbefalingerne nedenfor vil forlænge bovskruens le-
vetid og medføre bedre præstationer.
• Se den medfølgende ‘Vedligeholdelses- og garantibog’ hvad
angår vedligeholdelse.
• Lad aldrig bovskruen gå i lang tid. Den maksimale indkoblingstid
er begrænset på grund af varmeudviklingen i elektromotoren.
Motoren skal afkøle, efter at den har været i drift i en periode.
obs!
Den maksimale brugsindkoblingstid og den drivkraft, som er
speciceret under Tekniske data, er baseret på de anbefalede
batterikapaciteter og batteritilslutningskablerne.
Ved anvendelse af betydeligt større batterier kombineret med
meget korte batteritilslutningskabler med et betydeligt større
tværsnit end det, som er anbefalet, vil drivkraften øges. Redu-
cer i så fald den maksimale indkoblingstid for at undgå skade
på motoren.
2 Sikkerhed
adVarseL
Vær opmærksom på, at brugen af bovskruen kan medføre fare
for svømmere eller små både, som bender sig i umiddelbar
nærhed af bovskruerørets udstrømningsåbninger.
Videregiv sikkerhedsinstruktionerne til andre personer, som betjener
bovskruen.
Generelle sikkerhedsforskrifter og love om sikkerhed og forebyggelse
af ulykker skal også overholdes.
• Berør aldrig bevægelige dele, når bovskruen er i drift.
• Berør aldrig varme dele på bovskruen, og anbring aldrig brænd-
bare materialer i nærheden af bovskruen.
• Stands altid bovskruen, før du kontrollerer eller justerer bovskru-
ens dele.
• Kobl altid batteripolerne fra, når der udføres vedligeholdelsesar-
bejde.
• Udfør vedligeholdelsesarbejde på en sikker måde ved udelukken-
de at bruge passende værktøj.
• Afbryd altid hovedafbryderen, hvis bovskruen ikke skal bruges i en
længere periode.
3 Brug
• Tænd hovedafbryderen på batteriet.
• Se den vejledning, som følger med kontrolpanelerne, for oplysnin-
ger om, hvordan bovskruen bruges.
Skift ikke fra bagbord til styrbord eller omvendt i én bevæ-
gelse, men giv elektromotoren tid til at komme til stilstand, før
den skal gå i en anden retning.
Forsigtig!
Hvis der er installeret to kontrolpaneler, må bovskruen aldrig
betjenes samtidig fra de to paneler.
• Sluk hovedafbryderen på batteriet, når du forlader skibet.
• Vær opmærksom på, at der frigøres (sort) støv fra kulbørsterne i
motoren. Opbevar ikke sårbart udstyr i nærheden af bovskruemo-
toren.
Sørg for, at denne brugsanvisning er til rådighed for skibets ejer.
DANSK
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
62 020536.06
DANSK
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Maks. niveau
bundvand
4.2 Placering af bovskruen i tunnelrøret
Når man skal bestemme,
hvor i tunnelrøret bov-
skruen skal placeres, skal
man tage hensyn til den
kendsgerning, at skruen
IKKE må stikke ud af tun-
nelrøret.
- Bovskruen kan bygges ind i forskellige stillinger, fra vandret til lod-
ret opad.
- Hvis motoren opstilles vandret eller skråt, er det absolut nødven-
digt at understøtte den.
- El-motoren skal hele tiden bende sig over det maksimale niveau
af bundvandet.
Skruen skal helst bende sig på skibets midterlinje, men skal allige-
vel altid kunne nås udefra.
4 Anbefalinger til montering
Nogle eksempler på montering.
For at opnå et optimalt resultat, skal tunnelrøret placeres så langt
foran i skibet som muligt.
Placering af 2
bovskruer i en
katamaran
Hvis ikke kun skibsbovens bevægelser men også hækkens bevæ-
gelser til siden skal kunne kontrolleres, kan der også installeres en
‘bov’skrue på højde med agterskibet.
Ved et planende skib placeres
tunnelen, om muligt, således at
denne kommer over vandet, når
skibet planer. På denne måde er
da ikke længere tale om noget
modstand.
Installation af 2 bovskruer bag
hinanden på større skib. Ved
denne placering kan, afhængigt
af vejrforholdene og lignende, en
eller begge bovskruer bruges.
praktisk Vink:
Vi fraråder at installere 2 bovskruer i ét (1) tunnelrør. På denne
måde opnår man ikke en fordobling af drivkraften!
Når man skal vælge, hvilken position tunnelrøret skal placeres i, skal
der tages hensyn til følgende for at opnå et optimalt resultat:
- Målet A, som er vist på tegningen, skal være mindst 0,5 x D (D er
diameteren på røret).
- Længden på tunnelrøret (mål B) skal være 2 x D til 4 x D.
4.1 Placering af tunnelrøret
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 63
DANSK
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Overgang fra tunnelrør til skibsskrog
praktisk Vink:
Måden tunnelrøret går over i skibsskroget på har stor indydelse
på den drivkraft, bovskruen yder og på skrogmodstanden, når ski-
bet sejler normalt.
Med en direkte overgang fra tunnelrøret til skibsskroget, uden be-
klædning, opnås temmelig gode resultater.
A En direkte overgang til skibsskroget kan gøres skarp.
B Det er imidlertid bedre at afrunde overgangen med en radius ‘R’
på ca. 0,1 x D.
C Det er endnu bedre at benytte skrå sider ‘C’ på mellem 0,1 og 0,15
x D.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Hvis der anvendes en beklædning i overgangen fra tunnelrøret til
skibsskroget, opnås der en lavere skrogmodstand, når skibet sejler
normalt.
Hvis overgangen fra tunnelrør til
skibsskrog udføres med en skrå
side, skal denne udføres i hen-
hold til tegningen.
Lav den skrå side (C) 0,1 til 0,15 x
D lang, og sørg for, at vinklen til
tunnelrøret i forhold til den skrå
side er den samme som vinklen
mellem skibsskroget og den skrå
side.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Skarp
A Overgangen med beklædning på skibsskroget kan gøres skarp.
B Det er imidlertid bedre at afrunde overgangen med beklædning
med en radius ‘R’ på ca. 0,1 x D.
C Det bedste er en overgang med beklædning, med en skrå side ‘C’
på mellem 0,1 og 0,15 x D.
- Vælg længden ‘L’ til en beklædning på mellem 1 x D og 3 x D.
- Beklædningen skal indgå i skibsskroget på en sådan måde, at
midterlinjen på beklædningen falder sammen med den forven-
tede form af bovbølgen.
4.4 Stænger i tunnelrørsåbningen
Selvom dette kan have negative følger for drivkraften, kan der an-
bringes stænger i åbningerne på tunnelrøret for at beskytte skruen.
For at reducere de negative virkninger af dette på drivkraften og
skrogmodstanden, når skibet sejler normalt, skal der tages hensyn
til følgende:
185 mm
3 x
- Stængerne skal have et rektangulært tværsnit.
- Brug ikke runde stænger.
- Stængerne skal være placeret, så at de står lodret i forhold til den
forventede bølgeform.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Overlapning
- Monter aldrig ere stænger
pr. åbning end angivet på
tegningen.
- Stængerne skal have en vis
indbyrdes overlapning.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
64 020536.06
DANSK
4.6 Boring af hullerne i tunnelrøret
- Marker ved hjælp af mellemangen det
sted, hvor bovskruen skal monteres.
- Brug den medfølgende boreskabelon
for at bestemme præcist, hvor hullerne
skal bore
Vigtigt: Hulmønstret skal ligge akkurat på
midterlinjen af tunnelrøret.
Se boreskabelonen for målene af de huller, der skal bores.
Bor hullerne i tunnelrøret, og afgrat hullerne i kanterne.
4.7 Beskyttelse af bovskruen mod tæring
For at forhindre problemer
med tæring, må der absolut
ikke bruges antifoulingmaling,
som indeholder kobberoxid.
Katodisk beskyttelse er absolut
nødvendig for konservering af
alle metaldele, som bender
sig under vandlinjen.
For at beskytte bovskruens en-
destykke mod tæring, er ende-
stykket allerede udstyret med
en zinkanode.
Ved et tunnelrør af stål eller alumi-
nium kan man reducere tæring ved at
sørge for, at endestykket er helt isole-
ret i tunnelrøret.
OBS! De medfølgende pakninger giver
allerede elektrisk isolering. Bolten og
skaftet skal dog udstyres med isolati-
onsmateriale, f.eks. nylonbøsninger.
Tunnelrør af polyester:
Harpiks: Til tunnelrøret af polyester anvendes isoftalsyrepoly-
esterharpiks (Norpol PI 2857).
Forbehandling: Rørets yderside skal gøres ru. Fjern hele topla-
get helt ned til glasberen. Brug en slibeskive til dette.
Vigtigt: Rørenderne skal behandles med harpiks, når disse er
blevet savet i den ønskede længde. På denne måde undgås, at
fugt kan trænge ind i materialet.
Laminering: Påfør et lag harpiks som første lag. Læg en glas-
bermåtte på, og imprægner denne med harpiks. Gentag dette,
indtil der er opbygget et tilstrækkeligt antal lag.
Et tunnelrør af polyester skal slutbehandles på følgende måde:
• Gør den hærdede harpiks/glasbermåtten ru. Påfør et lag harpiks
(topcoating).
4.5 Installering af tunnelrøret
• Bor 2 huller i skibsskroget på det
sted, hvor midterlinjen af tunnelrøret
skal være, i overensstemmelse med
markeringsredskabets diameter.
D
• Stik markeringsredskabet (som man
laver selv) gennem de to forborede
huller, og tegn omkredsen af tun-
nelrørets udvendige diameter på
skroget.
D [mm]
Stål Polyester Aluminium
194 196 196
• Skær hullerne ud ved hjælp af en
dekupørsav eller en skærebrænder,
afhængigt af skibsskrogets materiale.
• Monter tunnelrøret.
• Behandl den side af røret, som kom-
mer i kontakt med vand, med f.eks.
‘epoxymaling’ eller 2-komponent po-
lyuretanmaling.
• Påfør derefter eventuelt en antifou-
lingmaling.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Pakning
Isolations-
bøsning
Isolations-
bøsning
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
020536.06 65
5 Indbygning
Se kapitel 4 ‘Anbefalinger til montering’, for
oplysninger om installering tunnelrøret.
For hovedmålene, se tegningen på side
106.
obs!
Lokalet hvor elektromotoren til bov-
skruen opbevares og lokalet hvor bat-
teriet opbevares, skal være tørt og godt
ventileret.
5.1 Forberedelse
Bovskruen leveres monteret. Gør følgende:
• Fjern skruen.
• Fjern motoren fra mellemangen.
• Fjern mellemangen fra endestykket.
De to rør bruges kun til transportformål,
og er nu ikke længere nødvendige.
5.2 Montering af endestykke og mellemange
• Anbring den syntetiske passkive (1) på endestykket.
• Anbring én pakning mellem (2) endestykket og tunnelrøret.
• Påfør tætningsmiddel (polyuretan* eller silikone) mellem ende-
stykket og pakningen og mellem pakningen og tunnelrørvæg-
gen.
• Placer endestykket i hullet i tunnelrøret.
Ekstra pakninger bruges til at fylde endestykket op.
*) f.eks. Sikaex®-292.
• Smør fedt i hullet på mellemangen, og anbring mellemangen
på plads.
• Monter skruerne, og smør skruernes gevind med ‘fedt til uden-
bordsmotorer’*), før disse monteres.
obs!
Kontroller for eventuel lækage umiddelbart efter at skibet er ble-
vet søsat.
*) Egnet fedt er VETUS ‘Shipping Grease’, Art. kode: VSG.
DANSK
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
66 020536.06
Skruen skal nu have mindst 1,5 mm fri plads til alle sider i forhold
til tunnelrørvæggen.
5.3 Slutmontering
• Smør skrueakslen med ‘fedt til udenbordsmotorer’*), og monter
skruen.
• Skub den eksible kobling på elektromotorens aksel så langt til
enden af elektromotorens aksel (A) og undersiden af angen (B)
falder sammen.
• Fastspænd låseskruen (C).
• Smør indgangsakslen med montagepasta; f.eks. ‘Molykote® G-n
plus’.
• Smør boltenes gevind med ‘fedt til udenbordsmotorer’
*)
, og mon-
ter elektromotoren på mellemangen.
• Drej skruen med hånden for at kontrollere, at skruen kan drejes let
og at elektromotorens aksel medtages.
*) Egnet fedt er VETUS ‘Shipping Grease’, Art. kode: VSG.
DANSK
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
020536.06 67
6 Elektrisk installation
Kontroller, om den spænding, som er angivet på motorens typeskilt,
er i overensstemmelse med spændingen om bord.
6.1 Valg af batteri
Den totale batterikapacitet skal være tilpasset til bovskruens stør-
relse, se tabel.
Se side 107 for den batterikapacitet.
Vi anbefaler Vetus vedligeholdelsesfrie skibsbatterier, som kan leve-
res i følgende størrelser: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah,
165 Ah, 200 Ah og 225 Ah.
Vi anbefaler desuden at bruge et særskilt batteri eller særskilte bat-
terier til hver enkelt bovskrue. Batteriet/batterierne kan i så fald pla-
ceres så tæt som muligt ved bovskruen. Hovedstrømskablerne kan så
være korte og man undgår spændingstab på grund af lange kabler.
obs!
Undgå at anvende andet end ‘lukkede’ batterier, hvis batteri-
erne anbringes i samme rum som bovskruen.
De lukkede vedligeholdelsesfrie Vetus-batterier type ‘SMF’ og
‘AGM’ er særdeles velegnede.
Batterier der ikke er ‘lukkede’ kan producere en anelse eksplosiv
gas under opladningen.
Denne eksplosive gas kan antændes af eventuelle gnister om-
kring bovskruemotorens kulbørster.
Brug altid batterier, hvor type og kapacitet er i overensstemmelse
med brugen.
Forsigtig
I meget ekstreme tilfælde, f.eks. ved en batterikapacitet som er 5
gange større eller mere end den anbefalede kapacitet, er der ri-
siko for at der opstår varig skade på en af eller begge af følgende
akselforbindelser:
- Forbindelsen mellem motorakslen og den indgående aksel
på endestykket.
- Forbindelsen mellem den udgående aksel på endestykket til
skruen.
6.2 Hovedafbryder
Hovedafbryderen monteres på det positive
kabel.
Vetus batteriafbryder af typen BATSW250 er
en egnet afbryder.
6.3 Hovedstrømskaber (batterikabler)
Den minimale ledningsdiameter skal være tilpasset til bovskruens
størrelse og spændingstabet mellem batterierne og bovskruen
må ikke være mere end 10 % af fødespændingen, Se tabellen på
side107.
obs!
Den maksimale brugsindkoblingstid og drivkraften som er
angivet under Tekniske data i installations- og betjeningsvej-
ledningen til din bovskrue, er baseret på de anbefalede bat-
terikapaciteter og batteritilslutningskabler.
Ved anvendelse af betydeligt større batterier kombineret
med meget korte batteritilslutningskabler med et betydeligt
større tværsnit end det, som er anbefalet, vil drivkraften øges.
Reducer i så fald den maksimale indkoblingstid for at undgå
skade på motoren.
6.4 Tilslutning af hovedstrømkabler
Pas på, at ingen andre elektriske løsner sig ved tilslutningen af
de elektriske kabler.
Kontroller alle elektriske tilslutninger efter 14 dage. Elektriske
dele (f.eks. bolte og møtrikker) kan løsne sig som følge af tem-
peratursvingninger.
• Tilslut hovedstrømskablerne.
Hovedafbryder med ernbetjening
I stedet for en batterihovedafbryder kan der installeres en ernbe-
tjent hovedstrømsafbryder med nødstop.
Denne ernbetjente hovedstrømsafbryder kan leveres til 12 volt eller
24 volt jævnspænding.
Vetus art.-kode: BPMAIN12 hhv. BPMAIN24.
DANSK
obs!
Undgå at vride på bolten
og møtrik 1, når kablerne
tilsluttes.
Hold derfor møtrik 1 fast
med en gaelnøgle, når
møtrik 2 fastspændes. Pas
på ikke at vride på gael-
nøglen.
Tilspændingsmomentet for
møtrik 2 er 9 - 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
68 020536.06
Hvis det under prøvekørslen viser sig, at bovskruens drivretning ikke
stemmer overens med retningsafbryderen på kontrolpanelet, skal
den blå (nr. 1) og den hvide (nr. 4) ledning byttes på relæet.
adVarseL
Bovskruen må ikke afprøves, når skibet er på land, medmindre
man har forvisset sig om, at alle personer opholder sig i en sik-
ker afstand fra skruetunnellen.
Lad bovskruen ikke gå længere end 5 sekunder, når skibet er
på land.
• Monter mellemkablet mellem bovskruen og kontrolpanelet på
skibet, og forbind stikforbindelserne med hinanden.
Hvis det er nødvendigt at skære mellemkablet over og derefter
tilslutte det igen, skal man sørge for, at de rigtige farver tilsluttes
til hinanden.
NB! Farverne på årerne i mellemkablet kan afvige fra farverne på
de ledninger, som er anvendt på bovskruemotoren og kontrolpa-
nelet.
Hvis der ndes to styrepositioner, kan det andet kontrolpanel til-
sluttes til det første.
6.6 Kontrolpaneler til bovskruer
• Monter kontrolpanelet ved siden af styrepositionen. Den fri plads
bag panelet skal være mindst 50 mm.
Hvis 2 bovskruer skal betjenes samtidig, f.eks. i tilfælde af en kata-
maran, se skemaet på side 110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Tidsforsinkelse ved ændring af rotationsretnin-
gen
Hvis en tidsforsinkelse er ønsket, mens en af nedenstående betjenin-
ger anvendes, kan der installeres en tidsforsinkelsesafbryder.
Betjeninger:
- BPJSTA, løs svingafbryder (joystick),
- BPSM, kontrolpanel til montage på siden,
- FSxx, trykknap fodkontakt
Tidsforsinkelse: Vetus art.-kode: BPTD
DANSK
6.5 Sikringer
I ‘plus-kablet’ skal der foran hovedafbryderen, så tæt som muligt ved
batteriet, også indsættes en sikring.
Denne sikring beskytter skibets net mod kortslutning.
Vi kan også levere en sikringsholder til alle sikringer, Vetus varenr.:
ZEHC100.
Se side 107 for oplysninger om sikringens størrelse.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 69
7 Driftsfejl
Elektromotoren går ikke i det hele taget.
- Kontroller, at hovedafbryderen står på ”TIL”.
- Kontroller, om styrestrømssikringen er gået.
[1]
- Kontroller, om hovedstrømssikringen er gået.
[2]
I alle ovennævnte tilfælde lyser ‘POWER’-indikatorlampen ikke.
- Elektromotoren er overophedet og motorens termiske beskyt-
telse har afbrudt styrestrømskredsløbet.
Panelet afgiver 3 gange et advarselssignal ( . - . . - ) og LED´en lyser
rødt.
Så snart motoren er tilstrækkelig afkølet, lyser LED´en grønt igen,
og bovskruen kan anvendes igen.
Kontroller, om skruen kan drejes. Der kan f.eks. være et stykke træ
mellem skruen og tunnelen.
Elektromotoren går langsom
- Batteriet er ikke tilstrækkeligt opladet.
- Dårlig elektrisk tilslutning, f.eks. som følge af tæring.
- Kulbørsterne har dårlig kontakt.
- Batterikapaciteten er reduceret som følge af ekstremt lave tem-
peraturer.
- Der er kommet f.eks. tang eller skesnøre i skruen.
Styrestrømssikringen er gået
[1]
- Kortslutning i styrestrømskredsløbet. Kontroller ledningsføringen.
Elektromotoren går (for) hurtig, men der er ingen drivkraft
- Skruevingerne er beskadiget, fordi der er kommet en genstand i
skruen eller tunnelrøret.
- Medbringerbolten på skrueakslen er brudt, fordi der er kommet
en genstand i skruen eller tunnelrøret.
Udskift medbringerbolten, og kontroller skruenavet for beskadi-
gelser.
Når der er trykket på tænd-/slukknappen på panelet, tæn-
des panelet ikke.
- Der skal trykkes på tænd-/slukknappen en gang til inden for 6 se-
kunder.
Nu lyser LED’en grønt; summeren bekræfter, at panelet er klar til
brug ved hjælp af et signal (- . -).
[1]
Styrestrømssikringen bender sig på bovskruens motor. Der lig-
ger en reservesikring i relædøren, se side 111.
[2]
Se tabel på side 107.
8 Tekniske specikationer
Type : BOW7512D BOW7524D
Elektromotor
Type : vendbar jævnstrømsmotor
Spænding : 12 V = 24 V =
Strøm : 550 A
[3]
315 A
[4]
Nominel ydelse : 4,4 kW
Omdrejningstal : 2900 omdr./min.
Indkoblingstid : S2 - 2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Beskyttelsesklasse : IP20
Motorerne opfylder kravene i CE (89/336/EØF, EMK (elektromag-
netisk kompatibilitet - EN60945)
Overføring
Tandhjul : Koniske, spiralformede tænder
Overføringsforhold : 1,3 : 1
Smøring :
oliebad, ca. 0,024 liter olie type
SAE80W-90 eller EP 90 til uden-
bordsmotorer
Hus : bronze
Propel
Diameter : 178 mm
Antal blade : 6
Prol : asymmetrisk
Materiale : polyacetal (Delrin®)
Nominel drivkraft : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Styrestrøm
Sikring : Sikring vingetype ’ATO’ 5 A
Optaget eekt magnetaf-
bryder
: 2,8 A 1,4 A
Styrestrømskabler : 1,5 mm
2
Længde på mellemkabel : 6, 10, 16, 18 eller 20 m
Tunnelrør
Stålmodel
mål :
udv. ø 194 mm,
vægtykkelse 5,6 mm
behandling :
sandblæst og malet med SikaCor
Steel Protect. Egnet som underlag
til alle malingsystemer.
Plasticmodel
mål : indv. ø 185 mm, vægtykkelse 5 mm
materiale : glasberforstærket polyester
Aluminiummodel
mål :
indv. ø 185 mm,
vægtykkelse 5,5 mm
materiale :
aluminium, 6061 eller 6062
(AlMg1SiCu)
Vægt
Ekskl. tunnelrør : 26 kg
Brugsindkoblingstid:
[3]
2 min. kontinuerlig eller maks. 2 min/time ved 550 A (12 volt).
[4]
3 min. kontinuerlig eller maks. 3 min/time ved 315 A (12 volt).
DANSK
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
70 020536.06
1 Inledning
Dessa monteringsinstruktioner gäller inbyggnad av Vetus bogpro-
pellrar ‘BOW7512D’ och ‘BOW7524D’.
Kvaliteten på denna inbyggnad är avgörande för bogpropellerns
tillförlitlighet. Nästan alla störningar som uppstår härrör från fel eller
inexaktheter vid inbyggnadstillfället. Det är därför av största vikt att
fullständigt följa upp och kontrollera de punkter som anges i instal-
lationsanvisningarna.
Vid egenmäktiga ändringar på bogpropellern är fabriken inte
längre ansvarsskyldig för de skador detta kan medföra.
Beroende på vindfång, undervattenskroppens deplacement och
form reagerar varje båt olika på bogpropellerns tryckkraft.
Den angivna nominella drivkraften kan endast uppnås under ideala
omständigheter:
• Se till att batterispänningen är rätt vid användning.
• Installationen har utförts med iakttagande av de rekommendatio-
ner som anges i “Rekommendationer för montering av bogpro-
peller”, speciellt vad avser:
- Att batterikablarna är av tillräcklig dimension för att spännings-
förlusterna skall bli så låga som möjligt.
- Det sätt på vilket tunnelröret är monterat i båtens skrov.
- Gallerstänger i rörets öppningar.
Detta skall därför endast monteras om det är absolut nödvän-
digt (vid regelbunden användning i kraftigt förorenat vatten).
- Att gallret är utformat enligt rekommendationerna.
Om rekommendationerna nedan följs kommer detta att öka bogpro-
pellerns livslängd och prestanda.
• För underhåll, se medföljande ”Underhålls- och garantibok”.
• Bogpropellern får inte vara i drift lång tid i taget; värmeutveck-
lingen i elmotorn innebär att den kontinuerliga driftstiden är be-
gränsad.
Motorn måste ges tillfälle att svalna efter användning.
obs!
Uppgifterna om maximal kontinuerlig drifttid och tryckkraft
som anges i de tekniska specikationerna gäller under förut-
sättning att systemet har rekommenderad batterikapacitet
och batterikablar.
Vid användning av avsevärt större batterier i kombination
med mycket korta batterikablar med en avsevärt grövre di-
mension än rekommenderat kommer tryckkraften att öka.
Den maximala drifttiden blir då ännu kortare, annars kan det
uppstå skador på motorn.
2 Säkerhet
Varning!
Tänk på riskerna för personer som badar eller lätta båtar som be-
nner sig i omedelbar närhet till bogpropellerns mynningar.
Informera andra personer som använder bogpropellern om dessa sä-
kerhetsföreskrifter.
Beakta även allmänna regler och lagstiftning med hänsyn till säker-
het och förebyggande av olyckor.
• Vidrör aldrig rörliga delar av bogpropellern vid drift.
• Vidrör aldrig heta delar av bogpropellern och placera aldrig brand-
farliga material i närhet av bogpropellern.
• Stäng alltid av bogpropellern innan kontroll eller inställning av
bogpropellern eller dess delar.
• Koppla alltid ur batteripolerna vid underhåll.
• Underhåll skall utföras på ett säkert sätt och genom att endast an-
vända lämpliga verktyg.
• Stäng alltid av huvudströmbrytaren om bogpropellern inte an-
vänds under längre tid.
3 Användning
• Sätt på huvudströmbrytaren.
• Konsultera den handbok som medföljer manöverpanelerna för
användning av bogpropellrarna.
Koppla aldrig om bogpropellern från babord till styrbord el-
ler tvärtom i en enda rörelse utan ge elmotorn tid att stanna
innan den ändrar riktning.
Försiktighet!
Om 2 manöverpaneler har installerats får bogpropellern ald-
rig manövreras samtidigt från båda panelerna.
• Stäng av huvudströmbrytaren innan du lämnar båten.
• Tänk på att (svart) damm frigörs från kolborstarna i motorn. För-
vara ingen känslig utrustning i närheten av bogpropellermotorn.
Se till att båtens ägare har tillgång till bruksanvisningen.
SVENSKA
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 71
SVENSKA
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Max. nivå
slagvatten
4.2 Bogpropellerns placering i tunnelröret
När bogpropellerns pla-
cering i tunneln bestäms
är det nödvändigt att se
till att propellern INTE
sticker ut ur tunneln.
- Bogpropellern kan byggas in i olika positioner, från horisontellt
till vertikalt.
- Om motorn placeras horisontellt eller snett, är det absolut nöd-
vändigt att stödja den.
- Elmotorn skall alltid placeras ovanför slagvattnets maximala nivå.
Propellern skall helst sitta i jämnhöjd med båtens centrumlinje, men
det måste samtidigt vara möjligt att nå den ifrån sidan av båten.
4 Rekommendationer för montering
Inbyggnadsexempel.
Tunneln placeras så långt fram i båtens för som möjligt för bästa möj-
liga resultat.
Uppställning 2
bogpropellrar i
katamaran
Om det förutom att kontrollera båtens rörelser i fören även är nöd-
vändigt att kontrollera akterskeppets rörelser i sidled kan ytterligare
en ‘bogpropeller’ monteras i båtens akter.
Vid montering i planande båtar
skall tunneln om möjligt monte-
ras på en sådan plats att den be-
nner sig ovanför vattenlinjen vid
planing, vilket innebär att den inte
längre ger något vattenmotstånd.
Montering av 2 bogpropellrar
bakom varandra för stora båtar.
Vid en sådan uppställning är det
beroende på väderlek o.s.v. möj-
ligt att använda en av eller båda
bogpropellrarna.
tips:
Vi avråder ifrån att montera två bogpropellrar i ett och samma
tunnelrör; detta ger inte dubbelt så stor drivkraft!
För bästa resultat är det viktigt att ta hänsyn till följande vid val av
tunnelrörets placering:
- Mått ‘A’ som anges i ritningen skall vara minst 0,5 x D (D är rörets
diameter).
- Tunnelrörets längd (mått ‘B’) skall vara 2 x D till 4 x D.
4.1 Tunnelns placering
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
72 020536.06
SVENSKA
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Tunnelns övergång till båtens skrov
tips:
Det sätt på vilket tunnelröret övergår i båtens skrov påverkar i hög
grad bogpropellerns drivkraft och vattenmotståndet vid normal
gång.
Bästa resultat uppnås med en direkt övergång från tunnelröret till
båtens skrov, utan mantel.
A En direkt övergång till båtens skrov kan göras med en vass kant.
B Det är emellertid bättre att avrunda övergången med en radie ‘R’
på ca 0,1 x D.
C Ett ännu bättre resultat uppnås med fasade ytor ‘C’ på 0,1 till 0,15
x D.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Med en mantel i övergången från tunnelröret till båtens skrov blir
motståndet i vattnet större vid normal gång.
Om övergången från tunnelrör
utformas med en avfasad yta
skall den utformas enligt rit-
ningen.
Utforma den avfasade ytan (C)
0,1 till 0,15 x D lång och se till
att tunnelrörets vinkel mot den
fasade ytan är densamma som
vinkeln mellan båtens skrov och
den fasade ytan.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Skarp
A Övergången med mantel till båtens skrov kan göras skarp.
B Det är emellertid bättre att avrunda övergången med mantel,
med en radie ‘R’ på ca 0,1 x D.
C Det bästa är en övergång med en avfasad yta ‘C’ på 0,1 till 0,15 x
D.
- Välj längden ‘L’ för en mantel mellan 1 x D en 3 x D.
- En mantel skall placeras på sådan sätt i båtens skrov att mantelns
centrumlinje sammanfaller med bogsvallets förväntade utform-
ning.
4.4 Gallerstänger i rörets öppningar
Även om drivkraften kan påverkas negativt av detta, kan man välja
att skydda propellern med gallerstänger i tunnelrörets öppningar.
För att begränsa de negativa eekterna av detta på drivkraften och
på skrovmotståndet under normal segling så mycket som möjligt,
ska följande beaktas:
185 mm
3 x
- Stängerna ska vara rektangulära i genomskärning.
- Rundstänger ska inte användas.
- Stängerna ska placeras så att de står lodrätt mot den förväntade
vågformen.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Överlappning
- Montera inte er stänger per
öppning än vad som anges
på ritningen.
- Stängerna ska ha en viss
överlappning.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 73
SVENSKA
4.6 Att göra hål i tunnelröret
- Markera platsen där bogpropellern skall
monteras med hjälp av mellanänsen.
- Använd den medföljande borrjiggen för
att avgöra rätt plats för de hål som skall
borras upp.
Viktigt: Hålmönstret skall vara exakt i linje
med tunnelns centrumlinje.
Se borrmallen för storleken på de hål som ska borras.
Borra upp hålen i tunneln och ta bort eventuell skäggrand.
4.7 Bogpropellerns rostskydd
För att förhindra rostangrepp
får absolut ingen bottenfärg
som innehåller kopparoxid an-
vändas.
Katodskydd är absolut nödvän-
diga för att skydda alla metall-
delar som benner sig under
vatten.
För att skydda bogpropellerns
bakdel mot korrosion har den
bakre delen försetts med en
zinkanod som standard.
Om ett tunnelrör av stål- eller alumi-
nium används kan korrosionen mot-
verkas genom att fullständigt isolera
växelhuset i tunnelröret.
OBS! De medföljande packningarna
är inte elektriskt isolerande, och skall
därför bytas ut mot ett isolerande ma-
terial , t.ex. nylon.
Tunnelrör av polyester:
Harts: Det harts som används för tunnelröret av polyester är
isoftalsyra-polyesterharts (Norpol PI 2857).
Förbehandling: Rörets utsida måste ruggas upp. Avlägsna all
ytbeläggning så att glasberväven blottas, använd en slipskiva
till detta.
Viktigt: Behandla rörets ändar med harts när det har sågats till
rätt längd. På så sätt förhindras att det tränger in fukt i materialet.
Laminera: Det första lagret som skall appliceras är ett lager harts.
Lägg på en glasbermatta och impregnera den med harts, upp-
repa detta tills tillräckligt många lager har applicerats.
Tunnelrör av polyester skall färdigbearbetas på följande sätt:
• Rugga upp den härdade hartsen/glasbermattan. Applicera ett
lager harts (topcoat).
4.5 Montering av tunnelröret
• Borra 2 hål i båtens skrov, där tun-
nelns mittlinje skall vara, som stäm-
mer överens med mallredskapets
diameter.
D
• Stick in mallredskapet (tillverkas av
användaren) genom de båda förbor-
rade hålen och rita av tunnelrörets
yttre diameter på båtens skrov.
D [mm]
Stål Polyester
Alumi-
nium
194 196 196
• Gör upp hålen med en lövsåg eller
skärbrännare beroende på materialet
i båtens skrov.
• Montera tunnelröret.
• Behandla de ytor av röret som kom-
mer i kontakt med vattnet med ex-
empelvis ‘epoxyfärg’ eller 2-kompo-
nents polyuretanfärg.
• Applicera sedan eventuellt botten-
färg.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Packning
Isolerings-
hylsa
Isolerings-
hylsa
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
74 020536.06
5 Montering
Konsultera kapitel 4 “Rekommendationer för
montering” för installation av tunnelröret .
För huvudmått se ritning sida 106.
obs!
Det utrymme där bogpropellerns el-
motor monteras samt det utrymme där
batteriet placeras skall vara torra och
välventilerade.
5.1 Förberedelser
Bogpropellern levereras monterad. Utför föl-
jande handlingar:
• Avlägsna propellern.
• Lossa motorn från mellanänsen.
• Lossa mellanänsen från akterstycket.
De två cylindrarna är endast till för trans-
porten och behövs nu inte längre.
5.2 Montering av växelhus och mellanäns
• Se till att plastmellanlägget (1) är placerat på bakstycket.
• För in en packning (2) mellan bakstycke och tunnelrör.
Lägg på ett tätningsmedel (polyuretan* eller silikon) mellan akter-
stycke och packning och mellan packning och tunnelrörets vägg.
Placera akterstycket i hålet i tunnelröret.
Extra packningar är till för att fylla ut akterstycket.
*) t.ex. Sikaex®-292.
• Fetta in hålet i mellanänsen och sätt mellanänsen på plats.
• Fetta in bultarnas gängor med ‘växellådsolja för utombordare’ *)
innan du monterar dem.
obs!
Kontrollera omedelbart vid sjösättning att båten inte läcker.
*) Ett lämpligt fett är Vetus ”Shipping Grease” (fett för marint bruk),
art.nummer: VSG.
SVENSKA
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
020536.06 75
Propellern skall nu ha ett spelrum på minst 1,5 mm runt om hela
tunnelväggen.
5.3 Slutmontering
• Fetta in propelleraxeln med ‘växellådsolja för utombordare’*) och
montera propellern.
• Skjut den exibla kopplingen på elmotorns axel, så långt att än-
dan av motoraxeln (A) sammanfaller med undersidan av änsen
(B).
• Drag åt låsskruven (C).
• Fetta in ingående axeln med monteringsmassa; t.ex.. ‘Molykote®
G-n plus’.
• Fetta in bultarnas gängor med ‘växellådsolja för utombordare’
*)
och montera elmotorn på mellanänsen.
• Snurra på propellern för hand för att kontrollera att den roterar
lätt och att elmotorns axel följer med.
*) Ett lämpligt fett är Vetus ”Shipping Grease” (fett för marint bruk),
art.nummer: VSG.
SVENSKA
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
76 020536.06
6 Elektrisk anslutning
Kontrollera att spänningen som anges på motorns typplatta överens-
stämmer med elsystemet ombord.
6.1 Val av batteri
Den totala batterikapaciteten måste anpassas efter bogpropellerns
storlek.
Se sida 107 för tillämplig batterikapacitet.
Vi rekommenderar Vetus underhållsfria båtbatteri som nns i följan-
de storlekar: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah,
200Ah och 225 Ah.
Vi rekommenderar även att använda separata batterier för varje bog-
propeller. Batteriet/batterierna skall placeras så nära bogpropellern
som möjligt och drivströmskablarna skall vara så korta som möjligt
för att förhindra spänningsförluster i långa kablar.
obs!
“Slutna” batterier får endast användas om batterierna place-
ras i samma utrymme som bogpropellern.
Vetus slutna och underhållsfria batterier av typen “SMF” och
“AGM” är perfekt lämpade för detta.
Batterier som inte är “slutna” kan avge små mängder explosiv
gas under laddning.
Den explosiva gasen kan sedan antändas av gnistor från propel-
lermotorns kolborstar.
Använd endast batterier av en typ, kapacitet och ett skick som är läm-
pade för ändamålet.
Försiktigt
I mycket extrema fall, t.ex. om batteriets kapacitet är 5 gånger
högre än rekommenderad kapacitet, nns det risk för att bryt-
stiftet går av (för) lätt. Dessutom kan det uppstå permanenta
skador på en eller båda följande axelkopplingar:
- motoraxelns koppling till växelhusets ingående axel.
- kopplingen mellan växelhusets utgående axel och propel-
lern.
6.2 Huvudströmbrytare
Huvudströmbrytaren måste vara utrustad
med ‘positiv kabel’.
Vetus batterikontakt typ BATSW250 är en
lämplig sådan kontakt.
6.3 Drivströmkablar (batterikablar)
Ledarnas minimala dimension skall anpassas efter bogpropellerns
storlek. Spänningsförlusten mellan batteri och bogpropeller får
inte uppgå till mer än 10 % av matarspänningen, se tabellen på si-
dan107
obs!
Den maximala drifttid och drivkraft som anges i de tekniska
specikationerna i monterings- och drifthandboken för din
bogpropeller baseras på rekommendationerna för batterika-
pacitet och batterikablar.
Vid användning av avsevärt större batterier i kombination
med mycket korta batterikablar med en avsevärt grövre di-
mension än rekommenderat, kommer tryckkraften att öka.
Den maximala drifttiden blir då ännu kortare, annars kan det
uppstå skador på motorn.
6.4 Ansluta huvudströmkablar
Kontrollera att det inte lossnar några andra komponenter vid
anslutning av elkablar.
Kontrollera de elektriska kopplingarna efter 14 dagar. Till följd
av temperaturförändringar kan elektriska kopplingar (exem-
pelvis bultar och muttrar) lossna.
• Anslut drivströmkablarna.
Huvudströmbrytare med ärrkontroll
I stället för en batteri-huvudströmbrytare kan en ärrstyrd huvud-
strömbrytare med tillhörande nödstopp installeras.
Denna ärrstyrda huvudströmbrytare kan levereras för 12-volts eller
24-volts likström.
Vetus art. nr: BPMAIN12 resp. BPMAIN24.
SVENSKA
obs!
Förekom att skruven och
muttern 1 vrids medan du
ansluter kablarna.
Håll därför, medan du drar
åt muttern 2, en skruv-
nyckel på mutter 1 utan att
vrida skruvnyckeln.
Åtdragningsmomentet för
mutter 2 är 9 - 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
020536.06 77
Om det vid provkörning visar sig att bogpropellerns tryckkraft inte
stämmer överens med riktningsomkopplaren på manöverpanelen
skall den blå (nr 1) och den vita (nr 4) ledaren skiftas om på reläet.
Varning!
Testa inte bogpropellern när båten är upptagen ur vattnet,
om du inte har kontrollerat och säkerställt att eventuella per-
soner i omgivningen benner sig på säkert avstånd från pro-
pellertunneln.
Bogpropellern får aldrig vara igång längre än 5 sekunder när
båten är upptagen ur vattnet.
• Drag mellankabeln mellan bogpropellern och manöverpanelen i
båten och anslut kontakterna.
Om det är nödvändigt att skära av mellankabeln och sedan kopp-
la ihop den måste man se till att ledarna ansluts färg till färg.
OBS! Ledarnas färger i mellankabeln kan avvika från de färger på
ledarna som används i bogpropellern och manöverpanelen!
Om båten har två styrpulpeter kan den andra manöverpanelen
anslutas till den första.
6.6 Manövrering av bogpropellern
• Montera manöverpanelen vid styrpulpeten. Det fria utrymmet
bakom panelen måste vara minst 50 mm.
Om två bogpropellrar måste manövreras samtidigt, t.ex. på en ka-
tamaran, konsultera då schemat på sida 110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Tidsfördröjning vid vändning av rotationsrikt-
ningen
Om en tidsfördröjning önskas medan en av nedanstående manövrar
utförs kan en tidsfördröjningsomkopplare installeras.
Manöverorgan:
- BPJSTA, Lös girknapp (Joystick),
- BPSM, Manöverpanel för sidomontering,
- FSxx, Tryckknapp fotomkopplare
Tidsfördröjning: Vetus art. nr: BPTD
SVENSKA
6.5 Säkringar
I ”pluskabeln” måste det även nnas en säkring innan huvudström-
brytaren, så nära batteriet som möjligt.
Denna säkring skyddar elnätet ombord från kortslutning.
Vi kan också leverera en säkringshållare för alla säkringar, Vetus Art.
nummer: ZEHC100.
Se sidan 107 för storleken på säkringen som ska användas.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
78 020536.06
7 Felsökning
Elmotorn går inte.
- Kontrollera att huvudströmbrytaren är i läge ‘TILL’.
- Kontrollera om säkringen till styrströmmen har gått.
[1]
- Kontrollera om säkringen till drivströmmen har gått.
[2]
I alla ovannämnda fall lyser inte indikatorlampan ‘POWER’.
- Elmotorn har blivit för varm och överhettningsskyddet på motorn
har brutit drivströmskretsen.
Panelen avger tre ggr en varningssignal ( . - . . - ) och LED-lampan
lyser rött.
Så snart motorn har svalnat tillräckligt lyser LED-lampan grönt
igen och bogpropellern kan användas igen.
Kontrollera att du kan snurra på propellern för hand. Det kan exem-
pelvis ha fastnat en träbit mellan propellern och tunnelväggen.
Elmotorn går långsamt
- Batteriet är inte tillräckligt laddat.
- Dålig elektrisk kontakt till följd av korrosion.
- Kolborstarna har dålig kontakt.
- Batteriets kapacitet har sjunkit till följd av extremt låg temperatur.
- Det har fastnat tång eller sketråd i propellern.
Styrströmsäkringen har gått
[1]
- Kortslutning i styrströmkretsen; kontrollera kablaget.
Elmotorn går (för) snabbt, men den ger ingen tryckkraft
- Propellerbladen har skadats på grund av ett föremål i propellern
eller i tunnelröret.
- Propelleraxelns medbringarstift har brutits av på grund av ett fö-
remål i propellern eller i tunnelröret.
Byt ut medbringarstiftet och kontrollera propellernavet på skador.
Efter att på-/av-knappen tryckts in på panelen, är panelen
inte inkopplad.
- On/o-brytaren skall tryckas ned en andra gång inom 6 sekunder.
Lysdioden förblir då grön och för att bekräfta att panelen är färdig
för användning ges signalen (- . -).
[1]
Drivströmssäkringen benner sig på bogpropellermotorn. I relä-
kåpan nns en reservsäkring, se sid. 111.
[2]
Se tabell på sid. 107.
8 Tekniska uppgifter
Typ : BOW7512D BOW7524D
Elmotor
Typ : omkastbar likströmsmotor
Spänning : 12 V = 24 V =
Strömstyrka : 550 A
[3]
315 A
[4]
Uteekt : 4,4 kW
Varvtal : 2900 varv/min
Drifttid : S2 - 2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Skyddsklass : IP20
Motorer uppfyller CE (89/336/EEC, EMC - EN60945)
Transmission
Kugghjul : Koniska, spiraltandning
Utväxlingsförhållande : 1,3 : 1
Smörjning :
oljebad, ca 0,06 liter utombords-
växelolja SAE80W-90 eller EP 90
Kåpa : brons
Propeller
Diameter : 178 mm
Antal blad : 6
Prol : asymetrisk
Material : polyacetal (Delrin ®)
Nominell tryckkraft : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Styrström
Säkring : Bladsäkring ‘ATO’ 5 A
Ingående strömstyrka
kontaktor
: 2,8 A 1,4 A
Styrströmkablar : 1,5 mm
2
Längd mellankabel : 6, 10, 16, 18 eller 20 m
Tunnelrör
Utförande i stål
mått :
utv. ø 194 mm,
godstjocklek 5,6 mm
behandling :
blästrat, målat med: SikaCor Steel
Protect. Lämpligt som grundfärg
för alla färgsystem.
Utförande i plast
mått : inv. ø 185 mm, godstjocklek 5 mm
material : glasberarmerad polyester
Utförande i aluminium
mått :
inv. ø 185 mm,
godstjocklek 5,5 mm
material :
aluminium, 6061 eller 6062
(AlMg1SiCu)
Vikt
Exkl. tunnelrör : 26 kg
Drifttid:
[3]
2 min. kontinuerligt eller max. 2 min per timme vid 550 A (12Volt).
[4]
3 min. kontinuerligt eller max. 3 min per timme vid 315 A (24Volt).
SVENSKA
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 79
1 Innledning
Denne installasjonsinstruksen gir retningslinjer for innbyggingen av
Vetus-baugpropellene ‘BOW7512D’ og ‘BOW7524D’.
Kvaliteten på innbyggingen er avgjørende for baugpropellens pålite-
lighet. Nesten alle funksjonsfeil som opptrer kan henledes til feil eller
unøyaktigheter ved innbyggingen. Derfor er det svært viktig å følge
opp de nevnte punktene og kontrollere dem nøyaktig mens innbyg-
gingen pågår.
Egenrådige endringer på baugpropellen utelukker fabrikkens an-
svar for derav følgende skader.
Alt etter vindforhold, fortrengt vannmengde og formen på skipsskro-
get under vann, vil den avgitte skyvkraften til baugpropellen føre til
ulike resultater for hvert enkelt skip.
Den nominalt oppgitte skyvkraften er kun oppnåelig under optimale
forhold:
• Sørg for riktig batterispenning under bruk.
• Installasjonen er utført med hensyn til anbefalingene som er gitt
i ‘Anbefalinger ved installasjon av baugpropeller’, især i forbin-
delse med:
- Tilstrekkelig stor ledningdiameter på batterikablene, for på den
måten å redusere spenningstapet til et minimum.
- Måten tunnelrøret er koplet til skipsskroget på.
- Stenger i tunnelrøråpningen.
Disse stengene kun er plassert der hvis dette er absolutt nød-
vendig (hvis man regelmessig ferdes i sterkt forurensede far-
vann).
- Disse stengene er utført i henhold til anbefalingene.
Oppfølging av anbefalingene nedenfor vil forlenge baugpropellens
levetid og føre til at den presterer bedre.
• Se den medfølgende «Vedlikeholds- og garantiboken» for vedli-
kehold.
• La aldri baugpropellen gå i lang tid. Varmeutviklingen i elektromo-
toren gjør at den maksimale innkoplingstiden er begrenset.
Etter en periode i drift, må motoren avkjøles.
obs!
Den maksimale uavbrutte bruksinnkoplingstiden og skyv-
kraften som spesisert under Tekniske data, er basert på de
anbefalte batterikapasitetene og batteritilkoplingskablene,
se ‘Installasjonsinstrukser’. Ved bruk av betydelig større batte-
rier, i kombinasjon med svært korte tilkoplingskabler med en
betydelig større diameter enn den som blir anbefalt, vil skyv-
kraften øke. Reduser i så fall den maksimale innkoplingstiden,
dette for å unngå skade på motoren.
2 Sikkerhet
adVarseL!
Vær oppmerksom på at bruk av baugpropellen kan innebære
fare for svømmere eller småbåter som benner seg i umiddelbar
nærhet av utstrømningsåpningene for baugpropellrøret.
Gi sikkerhetsinstruksene til andre personer som betjener baugpro-
pellen.
Allmenne lover og regler med hensyn til sikkerhet og for å forebygge
ulykker må også overholdes.
• Berør aldri bevegelige deler når baugpropellen er i drift.
• Berør aldri varme deler på baugpropellen og plasser aldri brenn-
bare materialer i nærheten av baugpropellen.
• Stans baugpropellen alltid før deler av baugpropellen kontrolleres
eller justeres.
• Kople alltid fra batteripolene ved utføring av vedlikeholdsarbeid.
• Utfør vedlikeholdsarbeid på en sikker måte ved utelukkende å
bruke passende verktøy.
• Skru alltid av hovedbryteren hvis baugpropellen ikke brukes i en
lengre periode.
3 Bruk
• Skru på hovedbryteren.
• Se bruksanvisningen som følger med kontrollpanelene før du bru-
ker baugpropellen.
Skift ikke fra babord til styrbord eller omvendt i én bevegelse,
men gi elektromotoren tid til å stanse før den må gå i en annen
retning.
Forsiktig!
Hvis det er installert 2 kontrollpaneler, må man aldri betjene
baugpropellen fra begge panelene samtidig.
• Skru av hovedbryteren når du forlater skipet.
• Ta hensyn til at det frigis (sort) støv fra kullbørstene i motoren. Ikke
oppbevar sårbart utstyr i nærheten av fremdriftsmotoren på bau-
gen.
Sørg for at skipets eier kan disponere over bruksanvisningen.
NORSK
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
80 020536.06
NORSK
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Maks. nivå
bunnvann
4.2 Plassering av baugpropellen i tunnelrøret
Når man skal bestemme
hvor i tunnelrøret baug-
propellen skal plasseres,
må man ta hensyn til det
faktum at propellen IKKE
må stikke ut av tunnelrø-
ret.
- Baugpropellen kan bygges inn i ulike stillinger, fra vannrett til
loddrett oppover.
- Hvis motoren plasseres horisontalt eller skrått er støtte absolutt
nødvendig.
- Elektromotoren må hele tiden benne seg over det høyeste ni-
vået på bunnvannet.
Propellen må helst benne seg på skipets midtlinje, men må likevel
alltid kunne nås utenfra.
4 Anbefalinger for installasjon
Et par monteringseksempler.
For å oppnå en optimalt resultat, må tunnelrøret plasseres så langt
foran i skipet som mulig.
Oppstilling 2 –
baugpropeller i
katamaran
Hvis ikke bare skipsbaugens bevegelser, men også hekkens beve-
gelser til siden må kunne kontrolleres, kan det også installeres en
‘baug’propell på høyde med akterskipet.
Ved et planende skip plasseres
tunnelen, om mulig, slik at denne
kommer over vannet når skipet
planer. Det er da ikke lenger snakk
om noen motstand.
Installasjon av 2 baugpropeller
bak hverandre på større skip. Ved
denne plasseringen kan, alt etter
hvordan bl.a. værforholdene er, én
eller begge baugpropeller brukes.
tips
:
Vi fraråder at man installerer 2 baugpropeller i ett og samme (1)
tunnelrør. På denne måten oppnår man nemlig ikke en fordobling
av skyvkraften!
Når man skal velge hvilken posisjon tunnelrøret skal plasseres i, må
man for et optimalt resultat ta hensyn til følgende faktorer:
- Målet A som oppgis på tegningen må være minst 0,5 x D (D er
diameteren på røret).
- Lengden på tunnelrøret (mål B) må være 2 x D til 4 x D.
4.1 Plassering av tunnelrøret
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 81
NORSK
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Overgang fra tunnelrør til skipsskrog
tips:
Måten tunnelrøret går over i skipsskroget på har stor innytelse
på hvilken skyvkraft baugpropellen har og på skrogmotstanden
når skipet går som vanlig.
Med en direkte overgang fra tunnelrøret til skipsskroget, uten skjell
[Eng. fairing], oppnår man temmelig gode resultater.
A En direkte overgang til skipsskroget kan gjøres skarp.
B Det er imidlertid bedre å runde av overgangen med en radius ‘R’
på ca. 0,1 x D.
C Enda bedre er det å benytte skrå sider ‘C’ på mellom 0,1 og 0,15 x
D.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Ved bruk av et skjell i overgangen fra tunnelrøret til skipsskroget,
oppnår man en lavere skrogmotstand når skipet går som vanlig.
Hvis overgangen fra tunnelrør til
skipsskrog utføres med en skrå
side, må denne utføres i henhold
til tegningen.
Lag den skrå siden (C) 0,1 til 0,15
x D lang og pass på at vinkelen til
tunnelrøret i forhold til den skrå
siden er den samme som vinke-
len mellom skipsskroget og den
skrå siden.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Skarpe
A Overgangen med skjell på skipsskroget kan gjøres skarp.
B Det er imidlertid bedre å runde av overgangen med en radius ‘R’
på ca. 0,1 x D.
C Det beste er en overgang med skjell, med en skrå side ‘C’ på 0,1 à
0,15 x D.
- Velg lengden ‘L’ til skjell på mellom 1 x D og 3 x D.
- Et skjell må inngå i skipsskroget på en slik måte at midtlinjen på
skjellet faller sammen med den forventede formen på baugbøl-
gen.
4.4 Stenger i tunnelrøråpningen
Selv om dette kan ha negative følger for skyvkraften, kan det anbrin-
ges stenger i åpningene på tunnelrøret for å beskytte propellen.
For å begrense den skadelige eekten av dette på drivkraften og på
skrogmotstanden under vanlig seiling så godt som mulig skal føl-
gende tas i betraktning:
185 mm
3 x
- Spindlene skal ha et rektangulært gjennomsnitt.
- Ikke bruk runde spindler.
- Spindlene skal stilles opp slik at de står loddrett på bølgeformen
som forventet.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Overlapping
- Ikke sett i ere spindler pr.
åpning enn det som er angitt
på tegningen.
- Spindlene skal ha en viss
overlapping.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
82 020536.06
NORSK
4.6 Boring av hullene i tunnelrøret
- Marker ved hjelp av mellomensen det
stedet hvor baugpropellen skal monte-
res.
- Bruk den medsendte boresjablonen for
å fastslå nøyaktig hvor hullene skal bo-
res.
Viktig: Hullmønsteret må benne seg ak-
kurat på midtlinjen av tunnelrøret.
Bruk boresjablonen for målene til hullene som skal bores.
Bor hullene i tunnelrøret og ern alle ujevnheter i kantene.
4.7 Beskyttelse av baugpropellen mot korrosjon
For å forhindre at de oppstår
korrosjonsproblemer må det
absolutt ikke benyttes antifou-
ling som inneholder kopperok-
sid.
Katodisk beskyttelse er abso-
lutt nødvendig for konserve-
ringen av alle metalldeler som
benner seg under vannlinjen.
For å beskytte baugpropellens
endestykke mot korrosjon er
endestykket allerede utstyrt
med en sinkanode.
Ved et tunnelrør av stål eller alumini-
um kan man redusere korrosjonsdan-
nelsen ved å sørge for at halestykket er
helt isolert i tunnelrøret.
N.B. De medsendte pakningene gir
ingen elektrisk isolering og må erstat-
tes av isolasjonsmateriale, f.eks. nylon-
plate.
Polyester tunnelrør:
Harpiks: Til polyester-tunnelrøret anvendes isoftalsyre-polyes-
terharpiks (Norpol PI 2857).
Forbehandling: Utsiden av røret må gjøres ru. Fjern hele toppla-
get helt ned til glassberen. Bruk en slipeskive til dette.
Viktig: Rørendene må behandles med harpiks etter at disse har
blitt saget i riktig lengde. På den måten unngår man at fuktighet
kan trenge inn i materialet.
Laminering: Påfør et lag med harpiks som første lag. Legg på en
glassbermatte og impregner denne med harpiks. Gjenta dette
til det er bygd opp en tilstrekkelig antall med lag.
Et tunnelrør av polyester må behandles på følgende måte:
• Gjør den herdete harpiksen/ glassbermatten ru. Påfør et lag med
harpiks (topcoat).
4.5 Installering av tunnelrøret
• Bor 2 huller i skipsskroget på det ste-
det hvor midtlinjen på tunnelrøret
må komme. Disse må være i samsvar
med diameteren til markeringsred-
skapen.
D
• Stikk markeringsredskapen (som
man lager selv) gjennom begge hul-
lene som allerede er boret ut, og tegn
omkretsen av den ytre tunnelrør-dia-
meteren på skroget.
D [mm]
Stål Polyester
Alumi-
nium
194 196 196
• Skjær ut hullene ved hjelp av en de-
kupørsag eller en skjærebrenner, alt
etter hvilket materiale skipsskroget
er laget av.
• Monter tunnelrøret.
• Deretter behandles den siden av rø-
ret som kommer i kontakt med vann
med f.eks. ‘epoxymaling’ eller 2-kom-
ponent polyuretanmaling.
• Påfør deretter eventuelt en antifou-
ling.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Pakning
Isolasjons-
hylse
Isolasjons-
hylse
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
020536.06 83
5 Innbygging
Se kapittel 4 “Anbefalinger for installasjon’
for å installere tunnelrøret.
For viktigste mål se tegn. s. 106.
obs!
Lokalet hvor elektromotoren til baug-
propellen oppbevares og lokalet hvor
batteriet oppbevares må være tørt og
godt ventilert.
5.1 Forberedelser
Baugpropellen blir levert i montert stand.
Utfør følgende handlinger:
• Fjern propellen.
• Løsne motoren fra mellomensen.
• Løsne mellomensen fra halestykket.
De 2 bøsningene er kun ment for trans-
port og er ikke lenger nødvendige.
5.2 Montering av halestykke og mellomens
• Sett mellomlegget av plast (1) på halestykket.
• Sett én pakning (2) mellom halestykket og tunnelrøret.
• Påfør et tetningsmiddel (polyuretan* eller silikoner) mellom hale-
stykket og pakningen og mellom pakningen og tunnelrørveggen.
• Sett halestykket i åpningen i tunnelrøret.
Ekstra pakninger brukes for å fylle ut halestykket.
*) f.eks. Sikaex®-292.
• Smør fett i hullet på mellomensen og sett mellomensen på plass,
smør inn gjengene på skruene med ‘outboard gear grease’*) før
disse monteres.
obs!
Kontroller umiddelbart at skipet ikke lekker etter at det har blitt
sjøsatt.
*) Et egnet fett er VETUS «Shipping Grease», Art.kode: VSG.
NORSK
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
84 020536.06
Propellen må nå ha en klaring på alle sider i forhold til tunnelrør-
veggen på minst 1,5 mm.
5.3 Sluttmontasje
• Smør inn propellakselen med ‘outboard gear grease’*) og monter
propellen.
• Skyv den eksible koplingen så langt inn på akselen til elektromo-
toren at enden av akselen (A) og undersiden av ensen (B) faller
sammen.
• Skru til låseskruen (C).
• Fett den inngående akselen med monteringspasta; f.eks. ‘Moly-
kote® G-n plus’.
• Smør inn gjengene på skruene med ‘outboard gear grease’
*)
og
monter elektromotoren på mellomensen.
• Drei propellen rundt for hånd for å kontrollere at den går lett rundt
og at akselen på elektromotoren tas med.
*) Et egnet fett er VETUS «Shipping Grease», Art.kode: VSG.
NORSK
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
020536.06 85
6 Elektrisk installasjon
Kontroller at spenningen som er oppgitt på motorens typeskilt, er i
overensstemmelse med spenningen om bord.
6.1 Valg av batteri
Den totale batterikapasiteten må være tilpasset størrelsen på baug-
propellen.
Se side 107 for gjeldende batterikapasitet.
Vi anbefaler Vetus vedlikeholdsfrie skipsbatterier. Disse leveres i
følgende størrelser : 55 Ah, 70 Ah, 90, Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah,
165Ah, 200 Ah og 225 Ah.
Vi anbefaler dessuten at man bruker et eget batteri eller egne batte-
rier til hver enkelt baugpropell. Batteriet/batteriene kan da plasseres
så tett inntil baugpropellen som mulig. Hovedstrømkablene kan da
være korte og man unngår det spenningstap som er forbundet med
lange kabler.
merk
Bruk kun ‘lukkede’ batterier hvis batteriene settes i samme
rom som baugpropellen.
De lukkede vedlikeholdsfrie Vetus-batteriene av type ‘SMF’ og
‘AGM’ er spesielt velegnet til dette formålet.
Batterier som ikke er ‘lukket’ kan produsere små mengder ek-
splosiv gass under oppladningen.
Denne eksplosive gassen kan bli antent av eventuelle gnister i
nærheten av baugpropellmotorens kullbørster.
Bruk alltid batterier hvor typen og kapasiteten er i overensstemmelse
med bruken.
Forsiktig
I svært ekstreme tilfeller, ved f.eks. en batterikapasitet som er 5
ganger større eller mer enn det som anbefales, er det fare for at
bruddbolten brekker (for) raskt. Det er også fare for at det opp-
står varig skade på én av eller begge de følgende akselforbin-
delsene:
- Forbindelsen mellom motorakselen og den inngående akse-
len på halestykket.
- Forbindelsen mellom den utgående akselen på halestykket
og propellen.
6.2 Hovedbryter
Hovedbryteren må festes på den “positive
ledningen”.
Vetus-batteriets brytertype BATSW250 er
en passende bryter.
6.3 Hovedstrømkabler (batterikabler)
Den minimale ledningdiameteren må være tilpasset størrelsen på
baugpropellen og spenningstapet mellom batteriene og baugpro-
pellen må ikke være større enn 10% av matespenningen, konsulter
tabellen på side 107.
merk
Den maksimale brukstiden og drivkraften som er spesisert i
de tekniske opplysningene i installasjons- og bruksanvisnin-
gen til din baugpropell er basert på de anbefalte batterikapa-
sitetene og batteritilkoplingskablene.
Ved bruk av betydelig større batterier, i kombinasjon med
svært korte batteritilkoplingskabler med en betydelig større
diameter enn den som er anbefalt, vil skyvkraften øke. Redu-
ser i så fall den maksimale innkoplingstiden, dette for å unngå
skade på motoren.
6.4 Koble til hovedstrømkabler
Pass på at ingen andre elektriske deler løsner i forbindelse
med tilkoplingen av de elektriske kablene.
Kontroller alle elektriske forbindelser etter 14 dager. Elektris-
ke deler (for eksempel skruer og muttere) kan løsne som følge
av temperatursvingninger.
• Kople til hovedstrømkablene.
Hovedbryter med ernstyring
I stedet for en batteri-hovedbryter kan man også installere en ern-
styrt hovedstrømbryter inkl. nødstopp.
Denne ernstyrte hovedstrømbryteren kan leveres for 12 volt eller 24
volt likespenning.
Vetus art. kode: BPMAIN12 resp. BPMAIN24.
NORSK
obs!
Unngå å vri på skrue og
mutter 1 når kablene ko-
ples til.
Hold derfor mutter 1 fast
med en fastnøkkel når
mutter 2 skrus til. Pass på
ikke å vri på fastnøkkelen.
Tiltrekningsmoment for
mutter 2 er 9 - 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
86 020536.06
Hvis det ved prøvekjøringen viser seg at skyvretningen til baugpro-
pellen ikke stemmer overens med retningsbryteren på kontrollpane-
let, må den blå (nr. 1) og den hvite (nr. 4) ledningen bytte plass.
adVarseL!
Baugpropellen må ikke testes når båten er på Land med min-
dre man har forvisset seg om at All personer oppholder seg på
trygg avstand fra propellrøret.
La baugpropellen ikke gå i mer enn 5 sekunder når skipet er
på land.
• Monter mellomkabelen mellom baugpropellen og kontrollpane-
let på skipet og stikk jakkforbindelsene i hverandre.
Hvis det er nødvendig å skjære over mellomkabelen og deretter
kople den sammen på nytt, må man sørge for at de riktige fargene
koples til hverandre.
N.B. Fargene på trådkjernene i mellomkabelen kan avvike fra tråd-
fargene slik disse forekommer på baugpropellmotoren og på kon-
trollpanelet!
Hvis det nnes to styreposisjoner, kan det andre kontrollpanelet
koples til det første.
6.6 Kontroll av baugpropell
• Monter kontrollpanelet ved siden av styreposisjonen. Klaringen
bak panelet må være på minst 50 mm.
Hvis 2 baugpropeller skal betjenes samtidig, for eksempel på en
katamaran, se skjemaet på side 110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Tidsforsinkelse ved endring av dreieretningen
I tilfelle av at en tidsforsinkelse er ønskelig mens man bruker en av
de nedennevnte betjeninger kan man installere en tidsforsinkelses-
bryter.
Betjeninger:
- BPJSTA, Løs svingebryter (Joy-stick),
- BPSM, Kontrollpanel for sidemontering,
- FSxx, Trykknapp fotbryter
Tidsforsinkelse: Vetus art. kode: BPTD
NORSK
6.5 Sikringer
I «pluss-kabelen» må det også monteres en sikring før hovedbryteren
så nær batteriet som mulig.
Denne sikringen beskytter strømsystemet om bord mot kortslutning.
Vi kan også levere en sikringsholder for alle sikringene, Vetus art.
kode: ZEHC100.
Se side 107 for informasjon om størrelsen på sikringen.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 87
7 Feil
Elektromotoren går ikke i det hele tatt:
- Kontroller at hovedbryteren står på ‘PÅ’.
- Kontroller at styrestrømsikringen ikke er brent i stykker.
[1]
.
- Kontroller at hovedstrømsikringen ikke er brent i stykker.
[2]
.
I alle ovennevnte tilfelle lyser ‘POWER’ kontrollyset ikke.
- Elektromotoren er blitt overopphetet, og den termiske sikringen
på motoren har avbrutt styrestrømkretsen.
Panelet gir 3 x et varslesignal ( . - . . - ) og LED’en lyser med rød
farge.
Så snart motoren er tilstrekkelig avkjølt, vil LED-lampen bli grønn
igjen og baugpropellen kan brukes igjen.
Kontroller at propellen kan gå rundt. Det kan for eksempel ha kom-
met en trebit eller lignende mellom propellen og tunnelen.
Elektromotoren går langsomt:
- Batteriet er ikke godt nok ladet.
- Dårlig(e) elektrisk(e) forbindelse(r) f.eks. som følge av korrosjon.
- Kullbørstene har dårlig kontakt.
- Batterikapasiteten er redusert som følge av ekstremt lave tempe-
raturer.
- De har kommet f.eks. tang eller skesnøre i propellen.
- Styrestrømsikringen er brent i stykker:
[1]
.
- Kortslutning i styrestrømkretsen. Kontroller ledningene.
Elektromotoren går (for) fort, men det er ingen skyvkraft:
- Bladene på propellen er skadd som følge av en gjenstand i propel-
len eller tunnelrøret.
- Medbringerstiften på propellakselen er brukket som følge av en
gjenstand i propellen eller tunnelrøret.
Skift ut medbringerstiften og kontroller navet til propellen for ska-
der.
Etter at man har trykket på av/på knappen på panelet, blir
panelet ikke aktivert.
- I løpet av 6 sekunder må på/av-bryteren betjenes for annen gang.
Lysdioden vil nå lyse grønt og det vil høres et lydsignal (- . -) som
bekrefter at panelet er klart til bruk.
[1]
Styrestrømsikringen benner seg på baugpropellenmotoren. I re-
lédøren nnes en reservesikring, se side 111.
[2]
Se tabell side 107.
8 Tekniske data
Type : BOW7512D BOW7524D
Elektromotor
Type : reversibel likestrømsmotor
Spenning : 12 V = 24 V =
Strøm : 550 A
[3]
315 A
[4]
Nominell ytelse : 4,4 kW
Turtall : 2900 omdr./min
Innkoplingstid : S2 - 2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Beskyttelse : IP20
Motorene er i samsvar med CE (89/336/EEC, EMC - EN60945)
Overføring
Tannhjul : Konisk, spiralfortanning
Overføringsforhold : 1,3 : 1
Smøring :
oljebad, ca. 0,06 liter ‘outboard gear
oil’ SAE80W-90 eller EP 90
Hus : bronse
Propell
Diameter : 178 mm
Antall blader : 6
Prol : asymmetrisk
Materiale : polyacetal (Delrin ®)
Skyvkraft nominal : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Styrestrøm
Sikring : Bladsikring ‘ATO’ 5 A
Strøm-magnetbryter : 2,8 A 1,4 A
Styrestrømkabler : 1,5 mm
2
Lengde mellomkabel : 6, 10, 16, 18 eller 20 m
Tunnelrør
Stålmodell
dimensjoner :
utv. ø 194 mm,
veggtykkelse 5,6 mm
behandling :
sandstrålt, malt med: SikaCor Steel
Protect. Egnet som underlag for alle
malingsystemer.
Plastmodell
dimensjoner :
innv. ø 185 mm,
veggtykkelse 5 mm
materiale : glassberforsterket polyester
Aluminiummodell
dimensjoner :
innv. ø 185 mm,
veggtykkelse 5,5 mm
materiale :
aluminium, 6061 eller 6062 6
(AlMg1SiCu)
Vekt
Ekskl. tunnelrør : 26 kg
Bruksinnkoplingstid:
[3]
2 min. kontinuerlig eller maks. 2 min. per time ved 550 A (12 Volt).
[4]
3 min. kontinuerlig eller maks. 3 min. per time ved 315 A (24 Volt).
NORSK
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
88 020536.06
1 Esipuhe
Nämä asennusohjeet koskevat Vetus keulapotkurimallia ‘BOW7512D’
ja ‘BOW7524D’.
Kiinteän asennuksen laatu vaikuttaa ratkaisevasti keulapotkurin luo-
tettavuuteen. Melkein kaikki ilmenevät viat johtuvat kiinteän asen-
nuksen virheistä ja epätarkkuuksista. Kiinteässä asennuksessa on siis
erittäin tärkeää noudattaa täydellisesti asennusohjeissa mainittuja
kohtia ja tarkistaa ne.
Käyttäjän työntöjouseen tekemät muutokset mitätöivät valmista-
jan korvausvelvollisuuden tästä aiheutuvista vahingoista.
Keulapotkurin teho on aluskohtainen ja siihen vaikuttavat tuulen voi-
makkuus, uppouma sekä veneen pohjan muoto.
Keulapotkurin nimellinen maksimiteho on saavutettavissa ainoas-
taan ihanneolosuhteissa.
Ihanneolosuhteet:
• Tarkista että akut luovuttavat oikeaa jännitettä keulapotkuria käy-
tettäessä.
• Asennus on suoritettu huomioon ottaen ‘Keulapotkurien
asennussuositukset’-oppaassa mainitut kohdat, jotka koskevat
erityisesti seuraavaa:
- asennuksessa käytettävien kaapeleiden tulee olla tarpeeksi iso-
ja jännitehäviön minimoimiseksi.
- tapa jolla keulapotkuritunneli on liitetty aluksen runkoon.
- tunnelin suulle suositellaan asennettavaksi suojaava säleikkö
ainoastaan mikäli se on ehdottoman välttämätön (esimerkiksi
mikäli alusta käytetään jatkuvasti erittäin roskaisissa vesissä).
- Mikäli säleikköä käytetään, tulee se olla oikein asennettu (katso
jäljempänä).
Ohjeita noudattamalla varmistat keulapotkurisi pitkäikäisyyden ja
saat siitä maksimaalisen tehon.
• Katso huolto-ohjeet toimitukseen sisältyvästä Huolto- ja takuukir-
jasta.
• Älä koskaan käytä keulapotkuria pitkiä aikoja; maksimikäyttöaika
on rajoitettu sähkömoottorin luovuttaman lämmön vuoksi.
Käytön jälkeen keulapotkurin pitää antaa jäähtyä.
tärkeää!
Teknisissä tiedoissa määritelty keulapotkurin maksimikäyttö-
aika ja työntövoima perustuu akku- ja kaapelisuosituksiin.
Mikäli käytetään merkittävästi tehokkaampia akkuja sekä
erittäin lyhyitä ja samalla kookkaampia kaapeleita, voi keula-
potkurin teho kasvaa. Tällaisessa tapauksessa maksimikäyttö-
aikaa pitää lyhentää moottorin vaurioiden välttämiseksi.
2 Turvallisuus
Varoitus!
Tarkista ennen keulapotkurin käynnistämistä ettei sen läheisyy-
dessä ole uimareita tai kevyitä veneitä.
Kaikkien keulapotkuria käyttävien henkilöiden tulee tutustua turval-
lisuusohjeisiin.
Keulapotkuria käytettäessä tulee noudattaa myös turvallisuuteen liit-
tyviä lakeja ja yleisiä ohjeita.
• Älä koskaan koske keulapotkurin liikkuvia osia sen ollessa käyn-
nissä.
• Älä koskaan koske keulapotkurin kuumia osia äläkä aseta palavia
materiaaleja keulapotkurin välittömään läheisyyteen.
• Irrota virta aina ennen mahdollisia tarkistus- tai säätötoimenpitei-
tä.
• Irrota aina virta keulapotkurista ennen huoltotoimenpiteitä.
• Varmista huoltotoimenpiteiden turvallisuus käyttämällä ainoas-
taan työhön soveltuvia työkaluja.
• Katkaise virta pääkytkimestä aina kun keulapotkuria ei käytetä pit-
kään aikaan.
3 Käyttö
• Kytke virta pääkytkimestä.
• Tutustu ohjauspaneleiden mukana toimitettuun keulapotkurin
käyttöohjeeseen.
Anna aina keulapotkurin pysähtyä ennen kuin käynnistät sen
toiseen suuntaan.
huomioi!
Mikäli keulapotkuria varten on asennettu kaksi käyttökytkintä
niitä ei koskaan saa käyttää samanaikaisesti.
• Sammuta päävirtakytkin poistuessasi aluksesta.
• Pidä mielessä, että moottorin hiiliharjoista vapautuu hienoa (mus-
taa) pölyä. Älä säilytä herkkiä laitteita keulamoottorin lähellä.
Käyttöohje tulee olla alusta käyttävien henkilöiden käytettävissä.
SUOMEKSI
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 89
SUOMEKSI
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Pilssiveden
maksimitaso
4.2 Keulapotkurin sijoittaminen tunneliin
Keulapotkuria sijoitetta-
essa on huomioitava että
keulapotkurin kulma-
vaihteisto ja potkuri eivät
saa ulottua tunnelin reu-
nan yli.
- Keulapotkurin moottori voidaan asentaa useaan eri asentoon ku-
van osoittamalla tavalla.
- Jos moottori asetetaan vaakasuoraan tai vinosti, se on ehdotto-
masti tuettava.
- Moottori tulee asentaa siten että se on aina pilssiveden maksimi-
tason yläpuolella.
Keulapotkuri tulisi mieluiten sijoittaa tunnelin keskelle kuitenkin si-
ten että potkuriin ja alavaihteistoon pääsee tunnelin suulta käsiksi
huoltotoimenpiteitä varten.
4 Sijoitussuosituksia
Joitakin esimerkkejä kiinteästä asennuksesta
Asenna keulapotkuri mahdollisimman lähelle keulaa jossa sen teho
on optimaalisin.
Kahden
keulapotkurin
sijoittaminen
katamaraaniin
Alukseen voidaan asentaa erillinen peräohjailupotkuri mikäli myös
aluksen perää halutaan liikuttaa sivusuunnassa.
Mikäli alus on liukuvarunkoinen
tulisi keulapotkuritunneli asentaa
siten että se nousee li’ussa veden-
pinnan yläpuolelle jolloin se ei ai-
heuta ylimääräistä vedenvastusta.
Tarvittaessa voidaan asentaa kak-
si keulapotkuria (isommat aluk-
set). Tällöin voidaan käyttää joko
yhtä tai molempia keulapotkurei-
ta keliolosuhtesta riippuen.
Vinkki:
Emme suosittele kahden keulapotkurin asentamista samaan tun-
neliin sillä siten ei saavuteta kaksinkertaista tehoa.
Keulapotkurin sijoituspaikkaa valittaessa tulisi seuraavat asiat huo-
mioida maksimaalisen tehon saavuttamiseksi:
- Mitta A:n tulee olla vähintään 0.5 x D (jossa D on tunnelin halkai-
sija).
- Tunnelin pituus (mitta B) tulisi olla välillä 2 x D ja 4 x D.
4.1 Keulapotkurin sijoittaminen
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
90 020536.06
SUOMEKSI
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Tunnelin liittäminen aluksen runkoon
Vinkki:
On huomioitava että tunnelin asennustapa vaikuttaa merkittäväs-
ti keulapotkurin tehoon sekä tunnelin aiheuttamaan veden vas-
tukseen aluksen liikkuessa.
Tunneli voidaan liittää kuvan mukaisesti suoraan runkoon ilman vet-
tä ohjaavaa syvennystä (katso jäljempänä).
A Liitoskohta voidaan jättää jyrkäksi.
B Liitoskohdat on kuitenkin parempi pyöristää siten että säde ’R’ on
noin 0.1 x D.
C Parempi tulos saadaan viistämällä ‘C’ mitalla 0.1- 0.15 x D.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Virtausvastusta voidaan alentaa merkittävästi tekemällä tunnelin ta-
kareunaan kuvan mukaisen syvennys.
Mikäli tunnelin ja rungon liitos-
kohdat tehdään viisteillä tulisi ne
tehdä oheisen kuvan mukaisesti.
Tee viisteet (C) mitoilla 0.1 - 0.15
x D ja varmista että tunnelin ja
viisteen välinen kulma vastaa
viisteen ja rungon välistä kulmaa.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Terävä
A Liitoskohta voidaan jättää jyrkäksi myös syvennyksen kanssa.
B Liitoskohdat on kuitenkin parempi pyöristää myös syvennyksen
kanssa siten että säde ’R’ on noin 0.1 x D.
C Paras tulos saadaan syvennyksellä sekä viistämällä ‘C’ mitalla 0.1-
0.15 x D.
- Syvennyksen pituus ‘L’ tulisi olla 1 x D - 3 x D.
- Syvennyksen keskilinja (katso kuva) tulisi olla oletetun keula-aal-
lon suuntainen.
4.4 Ristikko tunnelin suulla
Tunnelin suulle voidaan asentaa ristikko suojaamaan keulapotkuria
vierailta esineiltä. On kuitenkin huomioitava että ristikko heikentää
keulapotkurin tehoa.
Tästä johtuen työntövoimaan ja runkovastukseen kohdistuvan hai-
tallisen vaikutuksen rajoittamiseksi mahdollisimman pieneksi nor-
maalilla nopeudella ajettaessa on otettava huomioon seuraavaa:
185 mm
3 x
- Tangoissa täytyy olla suorakulmainen halkaisija.
- Älä käytä pyöreitä tankoja.
- Tangot täytyy olla asennettu siten että ne ovat kohtisuorassa odo-
tettavissa olevaan aallon muodostukseen.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Päällekkäisyys
- Älä laita reikää kohti enem-
män tankoja kuin mitä piir-
roksessa on mainittu.
- Tangoilla täytyy olla tietty
päällekkäisyys.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 91
SUOMEKSI
4.6 Asennusreikien tekeminen tunneliin
- Merkkaa haluttu keulapotkurin asento
tunneliin moottorilaipan avulla.
- Määritä reikien paikat mukana olevan
sabluunan avulla.
Tärkeää: Reikien tulee olla tarkasti tunne-
lin keskilinjalla.
Huomioi porattaviin reikiin tarvittavan poran koko.
Poraa reiät tunneliin ja poista mahdolliset porausjäysteet.
4.7 Keulapotkurin suojaaminen korroosiolta
Älä käytä kuparipohjaisia myrk-
kymaaleja sillä ne voivat aihe-
uttaa korroosiota. Vedenalaiset
metalliosat on suojattava kato-
disesti.
Keulapotkurin päätekappale
on varustettu sinkkianodilla
suojelemaan sitä korroosiolta.
Teräs- ja alumiinitunnelin korroosiota
voidaan vähentää varmistamalla että
kulmavaihteisto on täydellisesti eris-
tetty tunnelista.
HUOMIOITAVAA: Laitteen mukana toi-
mitettavat tiivisteet eristävät sähköi-
sesti. Sen sijaan akseli ja pultit tulee
eristää tunnelista esimerkiksi nylon-
holkkien avulla.
Polyesteritunneli:
Hartsi: Polyesteritunnelissa käytetty hartsi on isoftaalipolyeste-
riä (Norpol Pl 2857).
Esikäsittely: Tunnelin ulkopinta pitää karhentaa esimerkiksi
hiekkapaperilla. Poista pintakerros lasikuituun asti esimerkiksi
käyttäen hiomalaikkaa.
Tärkeää: Tunnelin katkaisun jälkeen tulisi katkaisupinta käsitellä
hartsilla, jotta ehkäistään mahdollinen veden imeytyminen ma-
teriaaliin.
Laminointi: Sivele laminoitavaan kohtaan kerros hartsia. Laita
pala lasikuitumattoa ja kyllästä se läpikotaisin hartsilla. Toista
tämä kunnes laminoitavassa kohdassa on tarpeeksi lasikuituker-
roksia.
• Lasikuitutunneli viimeistellään lopuksi karhentamalla kovettunut
pinta ja sivelemällä siihen kerros top coatia.
4.5 Tunnelin asennus
• Määritä tunnelin asennuskohta ja po-
raa reiät aluksen molemmille puolille
asennuskohdan keskelle. Porattavien
reikien koot tulee vastata käytettä-
vän merkintätyökalun halkaisijaa.
D
• Työnnä merkintätyökalu (esim. ku-
van mukainen itse tehty) rei’istä run-
gon läpi ja merkkaa runkoon tunne-
lin ulkohalkaisija.
D [mm]
Teräs Polyesteri Alumiini
194 196 196
• Leikkaa asennusaukko rungon mate-
riaaliin sopivalla työkalulla.
• Asenna tunneli.
• Veden kanssa kosketuksiin tulevat
osat pintakäsitellään epoksimaalilla
tai kaksikomponenttipolyuretaani-
maalilla sekä tarvittaessa myrkky-
maalilla.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Tiiviste
Eristys-
kappale
Eristys-
kappale
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
92 020536.06
5 Asennus
Tunnelin asentamiseksi on luvussa 4 'Sijoi-
tussuosituksia'.
Päämitat sivulla 106.
tärkeää!
Tila johon keulapotkuri ja akku asenne-
taan tulee olla kuiva sekä hyvin tuule-
tettu.
5.1 Esivalmistelu
Keulapotkuri toimitetaan asennettuna. Suo-
rita seuraavat toimenpiteet:
• Poista potkuri.
• Irrota moottori välilaipasta.
• Irrota välilaippa vetolaitteesta.
Mukana olevat 2 rengasta ovat vain kulje-
tusta varten eivätkä ne ole enää tarpeel-
lisia.
5.2 Kulmavaihteiston ja moottorilaipan asennus
• Varmista että muovinen tiivistelevy (1) on asetettu päätekappa-
leen päälle.
• Laita yksi tiiviste (2) vetolaitteen ja tunnelin väliin.
• Laita vetolaitteen ja tiivisteen väliin ja tiivisteen ja tunnelin seinän
väliin tiivisteaine (polyuretaani* tai silikoni).
• Aseta vetolaite tunnelissa olevaan aukkoon.
Lisätiivisteet on tarkoitettu vetolaitteen täyttöön.
*) esimerkiksi Sikaex®-292.
• Voitele välilaipan aukko ja aseta välilaippa paikoilleen, voitele
pulttien kierteet ‘outboard gear grease’*) -voiteluaineella ennen
asennusta.
tärkeää!
Tarkista mahdolliset vuodot heti vesillelaskun yhteydessä.
*) Sopiva rasva on VETUS ‘Shipping Grease’, tuotekoodi: VSG.
SUOMEKSI
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
020536.06 93
Potkurilapojen ja tunnelin väliin tulisi jäädä tilaa vähintään 1.5
mm.
5.3 Lopullinen asennus
• Voitele potkuriakseli vesivaseliinilla ja asenna potkuri.*)
• Työnnä joustava kytkin sähkömoottorin akselille niin pitkälle, että
sähkömoottoriakselin pää (A) ja laipan alapuoli (B) osuvat yhteen.
• Kiristä lukkoruuvi (C) kiinni.
• Voitele sisään menevä akseli asennustahnalla (esim. ‘Molykote®
G-n plus’).
• Voitele kiinnityspulttien kierteet vesivaseliinilla ja asenna sähkö-
moottori laippaan.
*)
• Tarkista käsin että potkuri pyörii kevyesti sen ollessa liitettynä säh-
kömoottoriin.
*) Sopiva rasva on VETUS ‘Shipping Grease’, tuotekoodi: VSG.
SUOMEKSI
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
94 020536.06
6 Sähköasennukset
Varmista että keulapotkurin käyttöjännite vastaa veneen jännitettä.
6.1 Akun valinta
Akun kokonaiskapasiteetin tulee olla riittävä keulapotkurille.
Kts. sivu 107 akkukapasiteetin soveltuvuus.
Suosittelemme huoltovapaata Vetus-akkua joita on saatavissa te-
hoissa: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 143 Ah sekä 165Ah.
Suosittelemme keulapotkurille omaa akkua jotta akku voidaan sijoit-
taa keulapotkurin läheisyyteen. Näin vältytään pitkien akkukaapelei-
den aiheuttamalta tehonhäviöltä.
huomioitaVaa
Muista käyttää tiivistettyjä paristoja, jos paristot sijaitsevat
samassa tilassa työntöjousi.
Vetus SMF ja AGM huoltovapaat paristot sopivat erinomaisesti
tähän käyttöön.
Tiivistämättömistä paristoista saattaa kehittyä pieni määrä rä-
hähdysaltista kaasua latauksen aikana.
Työntömoottorin hiiliharjojen aiheuttamat kipinät saattavat sy-
tyttää räjähdysalttiin kaasun.
Käytä ainoastaan teholtaan ja käyttötarkoitukseltaan tarkoituksen-
mukaisia akkuja.
VaroVasti
Äärimmäisissä tapauksissa, esimerkiksi mikäli käytettävä akku
on viisi kertaa suositeltua tehokkaampi, on mahdollista että pot-
kurin murtosokka katkeaa. Liiallinen teho voi myös vaurioittaa
seuraavia voimansiirron osia kuten:
- moottoriakselin ja vaihteiston liitos.
- potkurin ja potkuriakselin liitos.
6.2 Pääkytkin
Pääkytkin täytyy olla liitetty positiiviseen
johtoon.
Vetus-akun kytkin tyyppiä BATSW250 on
sopiva kytkin.
6.3 Päävirtakaapelit (akkukaapelit)
Akkukaapelin halkaisijan tulee olla riittävä eikä tehohäviö saa olla
enempää kuin 10% syötettävästä virrasta, Katso taulukkoa sivul-
la107.
huomioitaVaa
Keulapotkurisi asennus- ja käyttöohjeessa eriteltyjen tek-
nisten tietojen mukaisesti maksimi kytkentävirran kesto ja
työntövoima perustuvat suositeltuihin akkukapasiteetteihin
ja akkukaapeleihin.
Keulapotkurin työntövoima saattaa olla voimakkaampi mikäli
käytetään merkittävästi suositeltua isompaa akkua yhdessä
erittäin lyhyiden ja suositeltua paksumpien kaapeleiden kans-
sa. Tällöin keulapotkurin maksimikäyttöaikaa pitää lyhentää
jotta vältytään mahdollisilta sähkömoottorin vaurioilta.
6.4 Päävirtakaapelien liitäntä
Kun liität kaapeleita varmista että muut sähkökytkennät eivät
pääse löystymään.
Tarkista kaikki sähkökytkennät 14 päivän kuluttua asennuk-
sesta. Sähköosat (esim. Ruuvit ja mutterit) voivat löystyä läm-
pötilan vaihdellessa.
• Liitä päävirtakaapelit.
Kauko-ohjattu pääkytkin
Akun pääkytkimen asemasta voidaan asentaa kauko-ohjattu päävir-
takytkin johon on asennettu hätäkatkaisin.
Tämä kaukosäädetty päävirtakytkin on saatavissa 12 tai 24V:n tasa-
virtajännitteellä.
Vetus Art.koodi: BPMAIN12 tai BPMAIN24.
SUOMEKSI
huomaa!
Vältä kiertämästä pulttia
ja mutteria 1 kaapelien
liitännän aikana. Pidä sen
takia kiristäessäsi mutteria
2 ruuviavain mutterilla 1
ilman, että kierrät ruuvia-
vainta.
Mutterin 2 kiristysmo-
mentti on 9 - 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
020536.06 95
Mikäli keulapotkuri ei pyöri oikeaan suuntaan tulee releen sininen (1)
ja valkoinen johdin (4) vaihtaa keskenään.
Varoitus!
Älä käynnistä keulapotkuria aluksen ollessa pois vedestä el-
let ole täysin varma että laitteen välittömässä läheisyydessä
ei ole ihmisiä.
Älä koskaan käytä keulapotkuria viittä sekuntia kauempaa el-
lei alus ole vedessä.
• Liitä ohjausvirtakaapeli keulapotkurin ja ohjaupanelin väliin.
Mikäli joudut katkaisemaan ja liittämään kaapelin uudestaan
asennuksen yhteydessä huolehdi että liität samanväriset johtimet
keskenään.
Huomioi että kaapelin johtimien värit saattavat poiketa keulapot-
kurin ja panelin johtimien väreistä.
Ohjauspaneliin voidaan tarvittaessa liittää toinen ohjauspaneli
esimerkiksi toista ohjauspistettä varten.
6.6 Keulapotkurin ohjaus
• Asenna ohjauspaneli veneen ohjauspisteeseen. Panelin takana
tulee olla tilaa vähintään 50 mm.
Mikäli on ohjattava kahta keulapotkuria samanaikaisesti, esim. ka-
tamaraanissa, tutustu kaavioon sivulla 110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Aikaviive ajosuuntaa vaihdettaessa
Haluttaessa aikaviivettä voidaan asentaa aikaviivekytkin silloin kun
käytetään jotakin allamainittua ohjausta.
Ohjaukset:
- BPJSTA, Irrallinen kääntökytkin (Joy-stick),
- BPSM, Ohjauspaneli sivuasennukseen,
- FSxx, Jalkakytkimen painike
Aikaviive: Vetus Art.koodi: BPTD
SUOMEKSI
6.5 Sulakkeet
”Plus-kaapelissa” pääkytkimelle on myös asennettava sulake niin lä-
hellä akkua kuin mahdollista.
Tämä sulake suojaa veneen virtalähdettä oikosululta.
Voimme myös toimittaa sulakkeen pidikkeen kaikille sulakkeille, Ve-
tus-tuotenumero: ZEHC100.
Katso sivulta 107 sopivan sulakkeen koko.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
96 020536.06
7 Vian etsintä
Sähkömoottori ei pyöri
- Tarkista että akun päävirtakytkin on päällä.
- Tarkista sulake sulaketaulusta
[1]
- Tarkista pääsulake
[2]
Kaikissa yllämainituissa tapauksissa ‘POWER’-ledmerkkivalo ei pala.
- Sähkömoottori on kuumennut liikaa ja moottorin lämpösuojaus
on katkaissut ohjausvirran.
Paneli varoittaa 3 x signaalilla ( . - . . - ) ja punainen LED-valo syttyy.
Heti kun moottori on jäähtynyt tarpeeksi vihreä LED-valo syttyy ja
keulapotkuria voidaan jälleen käyttää.
Tarkista voiko potkuria pyörittää käsin. Mikäli näin ei ole saattaa syy-
nä olla tunnelissa oleva vieras esine joka jumiuttaa potkurin.
Sähkömoottori pyörii hitaasti
- Akussa ei ole tarpeeksi virtaa.
- Sähkökytkennöissä on vikaa esimerkiksi korroosion vuoksi.
- Hiiliharjat eivät anna tarpeeksi kosketusta.
- Akun teho on laskenut alhaisen lämpötilan takia.
- Potkuriin on kietoutunut siimaa tai muuta materiaalia.
Ohjausvirtasulake palanut
[1]
- Oikosulku ohjausvirrassa; tarkista ohjausvirran kaapelointi ja säh-
köliitännät.
Sähkömoottori pyörii (liian) nopeasti mutta laite ei anna
työntövoimaa
- Potkurilavat ovat vioittuneet vieraan esineen jouduttua potkuriin
tai tunneliin.
- Potkurin vääntiötappi on katkennut vieraan esineen jouduttua
potkuriin tai tunneliin.
Vaihda vääntiötappi ja tarkista onko potkurin napa vioittunut.
Kun paneelin päälle/pois-kytkin on painettu sisään, paneeli
ei kytkeydy päälle.
- Käyttöpainiketta on painettava toisen kerran 6 sekunnin kuluessa.
LED-valo palaa nyt jatkuvasti vihreänä; summeri vahvistaa merkki-
äänellä (- . -), että käyttötaulu on käyttövalmis.
[1]
Ohjausvirtasulake sijaitsee keulapotkurin moottorissa. Varasulake
sijaitsee relesuojuksessa, katso sivu 111.
[2]
Kts. taulukko sivu 107
8 Tekniset tiedot
Malli : BOW7512D BOW7524D
Sähkömoottori
Malli : Tasavirtamoottori
Jännite : 12 V DC 24 V DC
Virta : 550 A
[3]
315 A
[4]
Teho : 4,4 kW
Kierrosluku : 2900 kierr./min.
Luokitus : S2 - 2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Suojaluokka : IP20
Moottori CE-luokituksen mukainen (80/336/EEC, EMC - EN60945)
Voimansiirto
Hammaspyörät : Suippeneva, kierrehammastus
Välityssuhde : 1,3 : 1
Voitelu :
öljykylpy, noin 0,06 litraa perä-
moottorivaihteistoöjly SAE80W-90
tai EP 90
Vaihteistorunkomateriaali : pronssi
Potkuri
Halkaisija : 178 mm
Lapojen lukumäärä : 6
Proili : epäsymmetrinen
Materiaali : polyasetaali (Delrin ®)
Työntövoima : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Ohjausvirta
Sulake : Terätyyppisulake ‘ATO’ 5 A
Rele : 2,8 A 1,4 A
Johtimet : 1.5 mm
2
Vakiojatkokaapeli : 6, 10, 16, 18 tai 20 m
Tunneli
Terästunneli
Mitat :
ulkomitta 194 mm,
seinämäpaksuus 5,6 mm
pintakäsittely :
hiekkapuhallettu, pintakäsitelty:
SikaCor Steel Protect. Kaikkiin suo-
jajärjestelmiin sopiva.
Lasikuitutunneli
Mitat :
sisämitta 185 mm,
seinämäpaksuus 5 mm
materiaali :
lasikuituvahvistettu isoftaal-poly-
esteri
Alumiinitunneli
Mitat :
sisämitta 185 mm,
seinämäpaksuus 5,5 mm
materiaali :
alumiini, 6061 tai 6062
(AlMg1SiCu)
Paino
Ilman tunnelia n. : 26 kg
Maksimi käyttöaika:
[3]
2 min. jatkuvassa käytössä tai enintään 2 min. tunnissa 550 A:lla
(12 V).
[4]
3 min. jatkuvassa käytössä tai enintään 3 min. tunnissa 315 A:lla
(24 V).
SUOMEKSI
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 97
1 Wprowadzenie
Poniższe instrukcje instalacji dają wskazówki dotyczące zamocowa-
nia pędnika dziobowego ‘BOW7512D’ i ‘BOW7524D’ rmy Vetus.
Jakość instalacji wpłynie na niezawodność działania pędnika dzio-
bowego. Źródłem niemal wszystkich usterek okazują się być błędy
i niedokładności podczas instalacji. Koniecznością jest więc, podczas
procesu montażu i następującej po nim kontroli, przestrzeganie w
pełni wszystkich podanych instrukcji instalacji.
Zmiany dokonane w pędniku dziobowym przez użytkownika zdej-
mą z producenta wszelką odpowiedzialność za szkody, którymi
mogłyby one skutkować.
Ciąg wytwarzany przez pędnik dziobowy będzie różny dla każdego
statku, w zależności od wpływu wiatru, wyporności i kształtu pod-
wodnej części kadłuba.
Podany nominalny ciąg można osiągnąć tylko w najbardziej sprzyja-
jących warunkach:
• Należy się upewnić, że w czasie pracy pędnik zasilany jest z aku-
mulatora o prawidłowym napięciu
• Podczas procesu instalacji należy przestrzegać „Zaleceń instala-
cyjnych dla pędników dziobowych”, dotyczących zwłaszcza:
- Wystarczająco dużego przekroju kabli akumulatora, aby do mi-
nimum ograniczyć spadek napięcia.
- Sposobu, w jaki tunel jest podłączony do kadłuba.
- Użycia krat w otworach tunelu.
Kratek tych należy używać tylko, gdy jest to rygorystycznie ko-
nieczne (podczas regularnego żeglowania na poważnie zanie-
czyszczonych wodach).
- Kratki należy umocować w prawidłowy sposób.
Przestrzeganie powyższych zaleceń zapewni większą trwałość i lep-
sze działanie posiadanego pędnika dziobowego.
• Informacje na temat konserwacji można znaleźć w „Książce kon-
serwacji i gwarancji”.
• Nigdy nie należy dopuszczać do zbyt długiego działania pędnika
dziobowego; maksymalny czas użytkowania jest ograniczony ze
względu na ciepło uwalnianie w silniku elektrycznym.
Po użyciu należy umożliwić schłodzenie silnika.
uWaga
Maksymalny czas użycia oraz ciąg, podane w specykacjach
technicznych, bazują na zalecanej pojemności akumulatora
oraz jego kabli.
W przypadku użycia znacząco większych akumulatorów w po-
łączeniu z bardzo krótkimi kablami o średnicy dużo większej
od zalecanej, wytwarzany ciąg ulegnie zwiększeniu. W takich
przypadkach, w celu zapobieżenia uszkodzeniu silnika, należy
skrócić czas użycia.
2 Bezpieczeństwo
ostrzeżenie!
Podczas korzystania z pędnika dziobowego należy uważać na
pływaków lub lżejsze łodzie, które mogłyby znajdować się w bli-
skim sąsiedztwie otworu dyszy pędnika dziobowego.
Przekażcie instrukcje bezpieczeństwa innym użytkownikom pędnika
dziobowego.
Należy również przestrzegać ogólnych przepisów i regulacji BHP.
• Nigdy nie wolno dotykać poruszających się końców pędnika dzio-
bowego podczas jego pracy.
• Nigdy nie należy dotykać gorących części pędnika dziobowego,
ani umieszczać łatwopalnych materiałów w jego sąsiedztwie.
• Zawsze należy zatrzymać pędnik dziobowy przed kontrolą jego
komponentów lub przeprowadzeniem regulacji.
• Podczas prac konserwacyjnych należy zawsze odłączyć zaciski
akumulatora.
• Zapewnić bezpieczeństwo prac konserwacyjnych przez użycie
wyłącznie odpowiednich do tego celu narzędzi.
• Zawsze, gdy pędnik dziobowy nie będzie używany przez dłuższy
czas, należy wyłączyć główny włącznik.
3 Użytkowanie
• Ustawić główny wyłącznik w pozycji ‘on’.
• Zapoznać się z instrukcjami dotyczącymi użytkowania pędnika
dziobowego, zamieszczonymi w podręczniku dostarczonym z pul-
pitami operatora.
Nigdy nie wolno natychmiastowo przełączać ze sterburty na
bakburtę lub na odwrót, lecz poczekać na zatrzymanie śruby,
przed wydaniem polecenia zadziałania silnika elektrycznego
w przeciwnym kierunku.
ostrożnie!
Jeżeli zainstalowane są 2 pulpity operatora, nigdy nie wolno ob-
sługiwać pędnika dziobowego z obu pulpitów jednocześnie.
• Podczas opuszczania statku należy wyłączyć główny włącznik.
• Należy mieć na uwadze, że ze szczotek węglowych w silniku wy-
dostaje się (czarny) pył. Nie należy przechowywać delikatnych
urządzeń w pobliżu silnika pędnika dziobowego.
Upewnić się, że użytkownik statku jest zaopatrzony w
instrukcję obsługi.
POLSKI
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
98 020536.06
POLSKI
A
D
A
A
D
B
=
=
D = 185 mm
A = 100 mm
B = 370...740 mm
180º
<60º
Max. poziom
wody
4.2 Pozycjonowanie silników sterujących w tunelu
sterującym
Określając dokładną
pozycję silników steru-
jących w tunelu sterują-
cym, należy wziąć pod
uwagę, że część ogona
może NIE wystawać z
końca tunelu.
- Silnik elektryczny może być zainstalowany w różnych pozycjach.
- Jeśli silnik jest zainstalowany poziomo lub pod kątem, absolutnie
konieczne jest jego podparcie.
- Silnik elektryczny musi być ustawiony w taki sposób, aby zawsze
był dobrze widoczny z maksymalnego poziomu wody.
Śmigło powinno znajdować się na linii środkowej statku, ale musi być
zawsze dostępne z zewnątrz.
4 Zalecenia dotyczące instalacji
Kilka przykładów instalacji.
Aby uzyskać optymalną wydajność, ustaw tunel silnika sterującego
tak daleko, jak to możliwe.
Ustawienie: 2
dziobowe
silniki w kata-
maranach
Jeżeli poza kontrolowaniem ruchu silnika sterującego, rufa statku
powinna poruszać się na boki, wówczas na rue może być zainsta-
lowany drugi ster.
W przypadku statku planistyczne-
go tunel powinien, jeśli to moż-
liwe, być tak usytuowany, aby
statek znajdował się ponad pozio-
mem wody, nie powodując w ten
sposób oporu.
Instalacja dwóch silników sterują-
cych w tandemie (dla większych
łodzi). W takim przypadku, w za-
leżności od warunków pogodo-
wych, można zastosować jeden
lub oba silniki sterujące.
WskazóWka:
Nie zalecamy montowania 2 silników sterujących w jednym tune-
lu; nie spowoduje to podwojenia ciągu!
Wybierając lokalizację tunelu silnika sterującego, weź pod uwagę na-
stępujące parametry dla optymalnej wydajności:
- Odległość A pokazana na rysunku musi wynosić co najmniej 0,5 x
D (gdzie D jest średnicą tunelu).
- Długość tunelu (odległość B) powinna wynosić od 2 x D do 4 x D.
4.1 Pozycjonowanie tunelu silnika sterującego
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 99
POLSKI
DL
=
α
α : min. 0º
max. 15º
D = 185 mm
L = 200 ... 600 mm
A
D
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
R
R
B
C
C
4.3 Podłączenie tunelu sterującego do kadłuba okrętu
WskazóWka:
Sposób, w jaki tunel jest połączony z kadłubem statku, ma duży
wpływ na rzeczywistą wydajność dziobowego silnika sterującego
oraz na opór, jaki kadłub wytwarza podczas ruchu.
Bezpośrednie połączenie tunelu z kadłubem, bez owiewki, daje roz-
sądne wyniki.
A Połączenie z kadłubem może być nagłe.
B Lepiej jest zaokrąglić połączenie o promieniu “R” około 0,1 x D.
C Jeszcze lepiej jest używać nachylonych boków “C” o wymiarach
od 0,1 do 0,15 x D.
D
R
R
C
A B C
D = 185 mm R = 20 mm
C = 20 ... 30 mm
Połączenie tunelu sterującego z kadłubem statku z owiewką skutkuje
niższym oporem kadłuba podczas normalnej żeglugi.
Jeżeli połączenie tunelu steru-
jącego i kadłuba okrętu ma być
wykonane ze skosem, należy go
wykonać zgodnie z rysunkiem.
Wykonaj pochyłą stronę (C) o
długości od 0,1 do 0,15 x D i
upewnij się, że kąt między tu-
nelem a nachylonym bokiem
będzie identyczny z kątem mię-
dzy pochyłą stroną a kadłubem
okrętu.
C
C
β
γ
γ
β
C = 20...30 mm
D = 185 mm
β = β
γ = γ
Ostry
A Połączenie z owiewką może być nagłe.
B Lepiej jest wykonać połączenie z owiewką zaokrągloną o pro-
mieniu “R” około 0,1 x D.
C Najlepszym połączeniem jest owiewka z pochyłą stroną “C” o wy-
miarach od 0,1 do 0,15 x D.
- Długość “L” owiewki powinna wynosić od 1 x D do 3 x D.
- Powinno to być zawarte w kadłubie okrętu w taki sposób, aby
jego środkowa część odpowiadała oczekiwanemu kształtowi fali
dziobowej.
4.4 Kraty w otworach tunelu
Chociaż wpłynie to na siłę ciągu, kraty mogą być umieszczone w
otworach tunelu, w celu ochrony silnika.
Aby maksymalnie ograniczyć negatywny wpływ tego zjawiska na
opór i odporność na kadłub podczas normalnej pracy, należy wziąć
pod uwagę następujące kwestie:
185 mm
3 x
- Pręty muszą mieć prostokątny przekrój.
- Nie należy dopasowywać okrągłych prętów.
Pręty muszą być zainstalowane tak, aby były prostopadle do oczeki-
wanej fali.
ø ...
3 mm
min. 20 mm
max. 40 mm
ca. 0,7 x 0,7 mm
=
α
α : min. 0º
max. 15º
90º
Pokrywanie się
- Nie należy dopasowywać
więcej prętów do otworu niż
jest to wskazane na rysunku.
- Pręty muszą stanowić pewną
ilość.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
100 020536.06
POLSKI
4.6 Wiercenie otworów w tunelu
- Oznaczyć pozycję montażu dziobowe-
go steru za pomocą pośredniego koł-
nierza.
- Użyć dostarczonego wzoru wiertła, aby
określić prawidłowe położenie wierco-
nych otworów.
Ważne: Wzór otworów musi znajdować się
dokładnie na linii środkowej tunelu.
Zapoznaj się z szablonem wymiarów wierconych otworów.
Wywierć otwory w tunelu wzdłużnym i uważaj, aby otwory nie miały
zadziorów.
4.7 Zabezpieczenie silnika sterującego przed koroz-
ją
Aby uniknąć problemów zwią-
zanych z korozją, nie należy
stosować środków przeciw-
porostowych na bazie mie-
dzi. Ochrona katodowa jest
“koniecznością” dla ochrony
wszystkich metalowych części
zanurzonych pod wodą.
Aby zabezpieczyć przed
ogniem korpus steru dziobo-
wego, część ogona jest dostar-
czana z anodą cynkową.
Korozję tunelu stalowego lub alumi-
niowego można zmniejszyć, zapew-
niając całkowite odizolowanie ele-
mentu ogonowego od tunelu.
UWAGA: dostarczone uszczelki są już
izolowane elektrycznie. Jednak śruby
i wał muszą być wyposażone w mate-
riał izolacyjny, na przykład tuleje nylo-
nowe.
Tunel ciągu poliestrowego:
Żywica: Żywica zastosowana w tunelu z poliestru jest żywicą po-
liestrową Isophtalic (Norpol Pl 2857).
Obróbka wstępna: Zewnętrzna strona tunelu musi być szorst-
kowata. Usuń całą górną powierzchnię aż do włókna szklanego.
Użyj do tego tarczy szlierskiej.
Ważne: Posmaruj koniec tunelu, po przecięciu go na długość,
żywicą. Zapobiegnie to przenikaniu wody.
Laminowanie: Nałóż warstwę żywicy jako pierwszą warstwę. Po-
łóż na maty z włókna szklanego i zaimpregnuj żywicą. Powtarzaj
tę procedurę, dopóki nie uzyskasz wystarczającej liczby warstw.
Tunel z poliestru powinien być wykończony w następujący sposób:
• Zetrzeć utwardzoną żywicę/włókno szklane. Nałożyć wierzchnią
warstwę żywicy.
4.5 Instalacja silnika sterującego
• Wywiercić 2 otwory w kadłubie stat-
ku, gdzie linia środkowa tunelu bę-
dzie zgodna z średnicą narzędzia do
znakowania.
D
• Przełożyć narzędzie do znakowania
przez oba otwory i wyśrodkować
zewnętrzną średnicę tunelu na ka-
dłubie.
D [mm]
Stal GRP
Alumi-
nium
194 196 196
• W zależności od materiału konstruk-
cyjnego statku, wyciąć otwory za
pomocą wyrzynarki lub noża acety-
lenowego.
• Zainstalować tunel ciągu.
• Pomalować stronę tunelu, która sty-
ka się z wodą za pomocą “farby epo-
ksydowej” lub 2-komponentowej
farby poliuretanowej.
• W razie potrzeby zastosować farby
przeciwporostowe.
ø 185 mm
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
vetus b.v.
Schaal 1:1
Scale 1:1
Maßstab 1:1
Echelle 1:1
Escala 1:1
Scala 1:1
Skala 1:1
Skala 1:1
Målestokk 1:1
Suhde 1:1
Skala 1:1
Printed in the Netherlands
010119.01 2019-07
22 (
7
/
8
”) 22 (
7
/
8
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
ø 30 (1
3
/
16
”)
37 (1
29
/
64
”) 77 (3
1
/
32
”)
ø 9 (
3
/
8
”)
3
Uszczelka
Tuleja
izolacyjna
Tuleja
izolacyjna
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
2
M8
12 - 15 Nm
6
Outboard Gear
Grease
1
2 3
020536.06 101
5 Instalacja
W celu zainstalowania tunelu, należy zapo-
znać się z rozdziałem 4 „Zalecenia dotyczące
instalacji”.
Wymiary gabarytowe przedstawione są na
rysunku, strona 106.
uWaga
Miejsca umieszczenia silnika elektrycz-
nego pędnika dziobowego i akumula-
tora muszą być suche i dobrze wenty-
lowane.
5.1 Przygotowanie
Pędnik dziobowy będzie dostarczony w peł-
ni złożony. Przeprowadzić następujące kroki:
• Zdemontować śrubę.
• Wyjąć silnik z kołnierza pośredniego.
• Zdjąć kołnierz pośredni z części końco-
wej.
2 tuleje wymagane są tylko do transportu
i teraz nie są już potrzebne.
5.2 Instalacja części końcowej i kołnierza pośredniego
• Upewnić się, że na części końcowej została umieszczona plastiko-
wa płytka regulacyjna (1).
• Umieścić jedno uszczelnienie (2) między częścią końcową a tune-
lem.
• Nałożyć masę uszczelniającą (np., poliuretan lub silicon) pomię-
dzy częścią końcową i uszczelnieniem oraz pomiędzy uszczelnie-
niem i ścianką tunelu.
• Umieścić część końcową w otworze tunelu.
Wszelkie dodatkowe uszczelnienia powinny być tymi, które regu-
lują ustawienie części końcowej.
*) np., Sikaex®-292.
• Nasmarować otwór kołnierza pośredniego i założyć kołnierz.
• Zainstalować śruby mocujące, nasmarować gwinty śrub mocują-
cych ‘smarem do mechanizmów zewnętrznych’ *) przed instalacją.
uWaga
Sprawdzić ewentualne nieszczelności natychmiast po powro-
cie statku na wodę.
*) Odpowiednim smarem jest VETUS „Shipping Grease”, kod art.: VSG.
POLSKI
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
M8
12 - 15 Nm
6
Molykote® G-n plus
Outboard Gear
Grease
1 2
3 4 5
PH2
Outboard Gear
Grease
M5
3 Nm
2.5
102 020536.06
Śruba powinna na całym obwodzie mieć odstęp 1,5 mm od ścianek
rury pędnika.
5.3 Montaż końcowy
• Nasmarować wał śruby ‘smarem do mechanizmów zewnętrz-
nych’*) i zainstalować śrubę.
• Przesunąć sprzęgło elastyczne na osi silnika elektrycznego tak
daleko, żeby końcówka osi silnika elektrycznego (A) i dolna część
kołnierza pokrywały się.
• Dokręcić śrubę blokującą (C).
• Nasmarować wał wejściowy środkiem instalacyjnym, np., ‘Moly-
kote® G-n plus’.
• Nasmarować winty śrub mocujących ‘smarem do mechanizmów
zewnętrznych’
*)
i zainstalować silnik elektryczny do kołnierza
pośredniego.
• W ramach pierwszej kontroli obrócić śrubę ręcznie; powinna
ona obracać się z łatwością, będąc połączona z wrzecionem
wyjściowym silnika elektrycznego.
*) Odpowiednim smarem jest VETUS „Shipping Grease”, kod art.: VSG.
POLSKI
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
9 - 11 Nm
17
1
2
2 x M10
020536.06 103
6 Instalacja elektryczna
Sprawdzić, czy napięcie zapisane na tabliczce znamionowej silnika
jest zgodne z napięciem obwodów statku.
6.1 Wybór baterii
Całkowita pojemność baterii musi być wystarczająca dla wielkości
dziobowego silnika sterującego.
Na stronie 107 podana została stosowana pojemność baterii.
Zalecamy bezobsługowe akumulatory morskie Vetus; mogą być do-
starczane w następujących rozmiarach: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah,
120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah i 225 Ah.
Zalecamy również, aby każdy dziobowy silnik sterujący zasilany był
przez osobną baterię lub akumulator. Pozwala to na umieszczenie
baterii akumulatorów jak najbliżej steru; główne kable zasilające
mogą być wtedy krótkie, co zapobiega utracie napięcia spowodowa-
nej długimi kablami.
uWaga
Pamiętaj, aby używać tylko “zapieczętowanych” akumula-
torów, gdy baterie znajdują się w tym samym przedziale, co
dziobowy silnik sterujący.
Akumulatory bezobsługowe Vetus “SMF” i “AGM” nadają się ide-
alnie do tego zastosowania.
Baterie, które nie są “zaplombowane”, mogą wytwarzać niewiel-
kie ilości gazu wybuchowego podczas cyklu ładowania.
Iskry generowane przez szczotki węglowe silnika mogą zapalić
ten wybuchowy gaz.
Zawsze używaj baterii, których rodzaj i pojemność są kompatybilne
z ich użyciem.
uWaga
W skrajnych przypadkach, na przykład gdy używana jest bateria
o pojemności pięciokrotnie większej niż sugerowana, istnieje
niebezpieczeństwo trwałego uszkodzenia jednego lub więcej
następujących połączeń wału:
- Połączenie między wałem silnika a wałem wejściowym ele-
mentu ogonowego.
- Połączenie pomiędzy wałem wyjściowym części ogonowej a
śrubą napędową.
6.2 Przełącznik główny
Główny przełącznik musi znajdować się na
“przewodzie dodatnim”.
Przełącznik baterii Vetus typu BATW250 jest
bardzo odpowiedni jako przełącznik.
6.3 Główne kable zasilające (kable akumulatorowe)
Minimalna średnica musi być wystarczająca dla używanego silnika
sterującego, a spadek napięcia nie może przekraczać 10% dostarczo-
nego napięcia, zapoznaj się z tabelą na stronie 107.
uWaga
Maksymalny czas włączania i nacisk, określony przez szczegó-
ły techniczne w instrukcji instalacji i obsługi steru, są oparte
na zalecanych pojemnościach akumulatorów i kablach łączą-
cych akumulator.
Jeśli zostaną użyte znacznie większe baterie w połączeniu z
bardzo krótkimi kablami łączącymi o znacznie większej śred-
nicy niż zalecane, wówczas nacisk będzie się zwiększał. W ta-
kich przypadkach maksymalny czas pracy musi zostać skróco-
ny, aby zapobiec uszkodzeniu silnika.
6.4 Podłączanie głównych kabli zasilających
Upewnić się, że podczas podłączania kabli elektrycznych żad-
ne części elektryczne nie uległy poluzowaniu.
Po 14 dniach należy sprawdzić wszystkie podłączenia elek-
tryczne. Części elektryczne (takie jak śruby i nakrętki) mogą
się poluzować w wyniku uktuacji temperatury.
• Podłączyć główne kable zasilające.
Główny przełącznik z pilotem
Zamiast głównego wyłącznika akumulatora zapasowego można za-
instalować zdalnie sterowany wyłącznik awaryjny wyłącznika głów-
nego.
Ten zdalnie sterowany wyłącznik główny jest dostępny dla napięcia
stałego 12 lub 24 woltów.
POLSKI
uWaga
Podczas podłączania ka-
bli nie wolno dopuścić do
przekręcenia śruby i na-
krętki 1.
W tym celu podczas dokrę-
cania nakrętki 2 należy
trzymać klucz płaski na
nakrętce 1 bez jego prze-
kręcania.
Moment obrotowy nakręt-
ki 2 wynosi 9 do 11 Nm.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1
4
1
4
104 020536.06
Jeżeli w trakcie przebiegu testu zostanie wykryte, że kierunki ciągu
nie odpowiadają kierunkowi przełącznika na pulpicie operatora,
wówczas należy w przekaźniku zamienić miejscami przewód niebie-
ski (nr 1) i biały (nr 4).
ostrzeżenie!
NIE wolno testować pędnika dziobowego, gdy statek jest wy-
jęty z wody, o ile nie ma pewności, że wszyscy znajdują się w
bezpiecznej odległości od rury pędnika.
Nigdy nie należy dopuszczać do pracy pędnika dłuższej niż 5
sekund, gdy statek znajduje się poza wodą.
• Umocować do statku kabel sterujący między pędnikiem dziobo-
wym i pulpitem operatora i połączyć razem wtyki typu „jack”.
W razie konieczności przyciąć kable pośrednie i podłączyć je, za-
chowując ostrożność, aby połączyć ze sobą prawidłowe kolory.
N.B: Kolory żył w kablu pośrednim mogą różnić się od kolorów żył
używanych w silniku pędnika dziobowego i w pulpicie operatora.
Jeżeli istnieją dwa stanowiska sterowe, drugi pulpit operatora
można podłączyć do pierwszego.
6.6 Działanie dziobowego silnika sterującego
• Umieścić pulpit operatora w pobliżu stanowiska sterowania.
Pomiędzy pulpitami musi być zachowany odstęp co najmniej
50 mm.
W razie potrzeby obsługi dwóch pędników dziobowych jednocze-
śnie, np. w katamaranie, należy zapoznać się ze schematem na str.
110.
BPJE2
BPJSE
EZDOCK2
EZDOCKS
BPAJ BPJR
BPSE2
BPSSE
BPJDE2
BPJDSE
BPAS BPSR
6.7 Opóźnienie podczas cofania
Jeśli opóźnienie jest pożądane w przypadku zainstalowania jednego
z poniższych urządzeń operacyjnych, można zainstalować przełącz-
nik opóźniający.
Urządzenie operacyjne:
- BPJSTA, osobny przełącznik obrotowy (joystick),
- BPSM, panel operacyjny do montażu bocznego,
- FSxx, przycisk nożny
Opóźnienie: Vetus art. kod: BPTD
POLSKI
6.5 Bezpiecznik
W „przewodzie dodatnim”, przed przełącznikiem głównym musi zo-
stać umieszczony bezpiecznik, tak blisko akumulatora, jak to tylko
możliwe.
Bezpiecznik ten chroni sieć pokładową przed zwarciem.
Możemy również dostarczyć uchwyt bezpiecznika dla wszystkich ro-
dzajów bezpieczników. Sztuka Vetusa. kod: ZEHC100.
Na stronie 107 podany został rozmiar stosowanego bezpiecznika.
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
020536.06 105
7 Rozwiązywanie problemów
Silnik elektryczny nie działa
- Sprawdzić, czy główny włącznik akumulatora ustawiony jest w
pozycji ‘ON’.
- Sprawdzić, czy nie uległ spaleniu bezpiecznik pulpitu operatora.
[1]
- Sprawdzić, czy nie uległ spaleniu główny bezpiecznik.
[2]
We wszystkich powyższych przypadkach nie świeci się wskaźnik LED
‘POWER’ (zasilanie).
- Uległ przegrzaniu silnik elektryczny i zabezpieczenie termiczne
przerwało obwód prądu sterowania.
Pulpit daje trzykrotnie sygnał ostrzegawczy ( . - . . - ) i LED zapala
się na czerwono.
Gdy tylko silnik ostygnie w wystarczającym stopniu, LED wznowi
świecenie na zielono i pędnik dziobowy można ponownie przy-
wrócić do pracy.
Sprawdzić, czy możliwe jest obrócenie śruby. Między śrubę i tunel
mógł zostać pochwycony kawałek drewna lub podobny element.
Silnik elektryczny obraca się powoli
- Akumulator jest rozładowany.
- Złe połączenia elektryczne ze względu np., na korozję.
- Szczotki węglowe nie zapewniają odpowiedniego styku.
- Ze względu na niskie temperatury pojemność akumulatora uległa
zmniejszeniu.
- Śruba pochwyciła wodorosty lub żyłkę wędkarską.
Uległ spaleniu bezpiecznik pulpitu operatora
[1]
- Zwarcie w obwodzie roboczym; sprawdzić okablowanie.
Silnik elektryczny obraca się (zbyt) szybko, lecz pędnik nie
daje ciągu.
- Łopatki śruby zostały uszkodzone przez obce ciało, które wniknę-
ło do śruby lub tunelu.
- Kołek napędowy na wale śruby został zerwany przez obce ciało,
które wniknęło do śruby lub tunelu.
Wymienić kołek napędowy i sprawdzić, czy nie wystąpiły uszko-
dzenia kołnierza śruby.
Po naciśnięciu włącznika/wyłącznika panel nie uruchomi
się.
- W ciągu 6 sekund należy ponownie nacisnąć włącznik/wyłącznik.
Kontrolka LED zaświeci się na zielono; brzęczyk potwierdzi sygna-
łem (-. -), że panel jest gotowy do użytku.
[1]
Bezpiecznik prądu sterującego znajduje się w silniku pędnika
dziobowego. Zapasowy bezpiecznik można znaleźć w kołpaku
przekaźnika, patrz str. 111.
[2]
Zobacz tabelę na stronie 107.
8 Dane techniczne
Type : BOW7512D BOW7524D
Silnik elektryczny
Typ : Odwracalny silnik DC
Napięcie : 12 V DC 24 V DC
Prąd : 550 A
[3]
315 A
[4]
Znamionowa moc
wyjściowa
: 4,4 kW
Ilość obrotów : 2900 obr./min.
Klasykacja : S2 - 2 min.
[3]
S2 - 3 min.
[4]
Zabezpieczenie : IP20
Motoren zijn conform CE (89/336/EEC, EMC - EN60945)
Przeniesienie napędu
Przekładnia :
Przekładnia zębata stożkowa z zębami
skośnymi
Stopień przełożenia
: 1,3 : 1
Smarowanie :
Kąpiel olejowa, ok. 0,06 litra olej do mechani-
zmów zewnętrznych SAE80W-90 lub EP 90
Obudowa : brązowa
Śruba napędowa
Średnica : 178 mm
Ilość łopatek : 6
Prol : asymetryczny
Materiał : Poliacetal (Deln®)
Ciąg nominalny : 800 N (80 kgf) 850 N (85 kgf)
Obwód sterujący
Bezpiecznik : Bezpiecznik nożowy ‘ATO’ 5 A
Prądowy przełącznik
elektromagnetyczny
: 2,8 A 1,4 A
Przewody obwodu
sterującego
: 1,5 mm
2
Kable przedłużające
: 6, 10, 16, 18 lub 20 m
Tunel pędnika
Model stalowy
Wymiary :
Średn. zewn. 194 mm,
grubość ścianki 5,6mm
obróbka :
piaskowany, powlekany SikaCor Steel
Protect. Odpowiedni dla wszystkich
systemów zabezpieczenia.
Model plastikowy
Wymiary :
Średn. wewn. 185 mm,
grubość ścianki 5 mm
obróbka : Poliester wzmocniony włóknem szklanym
Model aluminiowy
Wymiary :
Średn. wewn. 185 mm,
grubość ścianki 5,5 mm
obróbka :
aluminium, 6061 lub 6062
(AlMg1SiCu)
Ciężar
Bez tunelu pędnika : 26 kg
Czas włączenia:
[3]
2 min. pracy ciągłej lub maks. 2 min. na godzinę przy 550 A (12 V).
[4]
3 min. pracy ciągłej lub maks. 3 min. na godzinę przy 315 A (24 V)
POLSKI
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
155 (6
1
/
8
“)
ø 135 (5
5
/
16
“ DIA.)
435 (17
1
/
8
“)
ø 185
(7
5
/
16
“ DIA.)
200 (7
7
/
8
“)
77
(3
1
/
16
“)
MIN. 185
(7
5
/
16
“)
1 : 10
106 020536.06
9 Hoofdafmetingen
Principal dimensions
Hauptabmessungen
Dimensions principales
Dimensiones principales
Dimensioni principali
Mål
Huvudmått
Viktigste mål
Päämitat
Główne wymiary
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
Boegschroef
Toe te passen accu(’s)
Totale lengte plus- en
minkabel
Draaddoor-
snede
Zekering
Minimaal Maximaal ‘traag’
Vetus art.
code
Bow thruster
Battery capacity required
Total length of plus-
and minus cable
Cable cross-
section
Fuse
Minimum Maximum ‘slow blow’
Vetus art.
code
Bugschraube
Zu verwendende Akkus
Gesamtlänge Plus-
und Minuskabel
Draht-
durchschnitt
Sicherung
Minimum Maximum ‘träge’
Artikelnum-
mer
Hélice
d'étrave
Batterie(s) à utiliser
Longueur totale des
câbles plus et moins
Diamètre du
câble
Fusible
Minimum Maximum ‘lent’
code d'art.
Vetus
Hélice de proa
Batería(s) a aplicar
Largo total cable
positivo y negativo
Diámetro de
hilo
Fusible
Mínimo Máximo ‘lento’
Código de art.
Vetus
Elica
Batteria(e) da usare
Lunghezza totale
cavo positivo e ne-
gativo
Diametro
cavi
Fusibile
Minimo Massimo ‘a tempo’
Vetus codigo
art.
Bovpropel
Batterikapacitet
Total længde af posi-
tiv og negativ batteri-
kabel tilsammen
Tråd-
diameter
Sikring
Min. Max. ‘træg’ Vetus artikeln
Bogpropeller
Lämpligt batteri
Total längd kabel till
plus- och minuspol
Kabelns
dimension
Säkring
Min. Max. ‘trög’ Vetus artikelnr
Baugpropell
Nødvendig batterikapasitet
Total lengde pluss- og
minuskabel
Ledning-
tverrsnitt
Sikring
Min. Maks ‘treg’
Vetus art.
kode
Keulapotkuri
Vaadittava akkukapasiteetti
‘Miinus’- ja ‘plus”-
kaapeleiden koko-
naispituudet
Kaapelikoko
Sulake
Minimi Maksimi hidas Vetus koodi
Pędnik
dziobowy
Wymagana pojemność akumulatora
Całkowita długość
kabla dodatniego i
ujemnego
Przekrój
kabla
Bezpiecznik
Minimalna Maksymalna ‘zwłoczny’ Nr kat. Vetus
BOW7512D
75 kgf - 12 V
125 Ah - 12 V
BCI 4D - 900
CCA 900 - 12 V
2 x 125 Ah - 12V
2 x BCI 4D - 900
125 Ah-12 V
BCI 4D - 900
125 Ah-12 V
BCI 4D - 900
CCA 1800 - 12 V
0 - 8 m
8 - 11 m
70 mm
2
95 mm
2
355 A ZE355
0 - 27 ft
27 - 34 ft
AWG 00
AWG 000
BOW7524D
75 kgf - 24 V
2 x 70 Ah - 12 V
2 x BCI 91 - 650
70 Ah-12 V
BCI 91 - 650
70 Ah-12 V
BCI 91 - 650
CCA 650 - 24 V
2 x 145 Ah - 12 V
2 x BCI 4D - 1000
145 Ah-12 V
BCI 4D - 1000
145 Ah-12 V
BCI 4D - 1000
CCA 1000 - 24 V
0 - 21 m 50 mm
2
200 A ZE200
0 - 60 ft AWG 1
020536.06 107
10 Accucapaciteit, accukabels
Battery capacity, battery cables
Akkukapazität, Akkukabel
Capacité de la batterie, câbles de batterie
Capacidad de las baterías, cables de baterías
Capacità della batteria e cavi della batteria
Batteriets kapacitet,
batterikabler
Batterikapacitet, batterikablar
Batterikapasitet, batterikabler
Akkukapasiteetti, akkukaapelit
Pojemność akumulatora,
kable akumulatora
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
7
12
5
A1
A2
D1
D2
k1
k2
4
55/60/75/95/125/160/220 kgf
(12 / 24 V)
1 Hoofdzekering Main fuse Hauptsicherung Fusible principal Fusible principal 1 Fusibile principale Hovedsikring Huvudsäkring Hovedsikring Päävirtasulake Bezpiecznik główny
2 Hoofdschakelaar Main switch Hauptschalter Interrupteur principal Interruptor principal 2
Interruttore
principale
Hovedafbryder Huvudströmbrytare Hovedbryter Päävirtakytkin Główny włącznik
3 Stuurstroomzekering Control current fuse Steuerstromsicherung
Fusible courant de com-
mande
Fusible de circuito de
control
3
Fusibile del circuito
di comando
Styrestrømssikring Styrströmsäkring Styrestrømsikring Ohjausvirtasulake
Bezpiecznik prądu
sterującego
4 Magneetschakelaar Solenoid switch Relais Contacteur solénoïde Interruptor de solenoide 4
Interruttore
solenoidale
Magnetafbryder Kontaktor Magnetbryter Rele
Przełącznik elektro-
magnetyczny
5 Elektromotor Electromotor Elektromotor Moteur électrique Electromotor 5 Motore elettrico Elektromotor Elmotor Elektromotor Sähkömoottori Silnik elektryczny
6 Bedieningspaneel Control panel Bedienungspaneel Panneau de commande Tablero de mandos 6 Panelo di comando Betjeningspanel Manöverpanel Kontrollpanel Ohjauspaneli Pulpit operatora
7 Accu Battery Batterie Batterie Batería 7 Batteria Batteri Batteri Batteri Akku Akumulator
8 Steker Plug Stecker Prise mâle Clavija macho 8 Spina maschio Stik Stickkontakt Støpsel Pikaliitin Wtyczka
9 Contrasteker Socket Kontrastecker Prise femelle Clavija hembra 9 Spina femmina Kontrastik Kontrastickkontakt Stikkontakt Pikaliitin Gniazdo
10 Verlengkabel Extension cable Zwischenkabel Câble de branchement Cable prolongador 10 Prolunga Forlængerledning Förlängningskabel Skjøtekabel Jatkokaapeli Kabel przedłużający
11 Dynamo Alternator Lichtmaschine Générateur Generador 11 Dinamo Dynamo Generator Dynamo Generaattori Alternator
12 Thermische beveiliging Thermal Protection Thermosicherung Sécurité thermique
Dispositivo térmico de
seguridad
12 Protezione termica Termisk beskyttelse Termiskt skydd Termisk sikring Lämpösuojain
Zabezpieczenie
termiczne
Kleurcode bedrading: Wiring colour code:
Farbkode für die Be-
drahtung:
Code de couleur des
câbles:
Código de color de los
cables:
Codice colori cavi: Farvekode til kabler: Färgkod kablage:
Fargekode
ledninger:
Kaapeleiden
värikoodit:
Kolorowy kod
okablowania:
1 Blauw Blue Blau Bleu Azul 1 Blu Blå Blå Blå Sininen Niebieski
2 Rood (+) Red (+) Rot (+) Rouge (+) Rojo (+) 2 Rosso (+) Rød (+) Röd (+) Rød (+) Punainen (+) Czerwony (+)
3 Zwart (-) Black (-) Schwarz (-) Noir (-) Negro (-) 3 Nero (-) Sort (-) Svart (-) Svart (-) Musta (-) Czarny (-)
4 Wit White Weiß Blanc Blanco 4 Bianco Hvid Vit Hvit Valkoinen Biały
108 020536.06
11 Elektrisch schema Schaltschema Esquema eléctrico
Wiring diagram Circuit electrique
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
1 Hoofdzekering Main fuse Hauptsicherung Fusible principal Fusible principal 1 Fusibile principale Hovedsikring Huvudsäkring Hovedsikring Päävirtasulake Bezpiecznik główny
2 Hoofdschakelaar Main switch Hauptschalter Interrupteur principal Interruptor principal 2
Interruttore
principale
Hovedafbryder Huvudströmbrytare Hovedbryter Päävirtakytkin Główny włącznik
3 Stuurstroomzekering Control current fuse Steuerstromsicherung
Fusible courant de com-
mande
Fusible de circuito de
control
3
Fusibile del circuito
di comando
Styrestrømssikring Styrströmsäkring Styrestrømsikring Ohjausvirtasulake
Bezpiecznik prądu
sterującego
4 Magneetschakelaar Solenoid switch Relais Contacteur solénoïde Interruptor de solenoide 4
Interruttore
solenoidale
Magnetafbryder Kontaktor Magnetbryter Rele
Przełącznik elektro-
magnetyczny
5 Elektromotor Electromotor Elektromotor Moteur électrique Electromotor 5 Motore elettrico Elektromotor Elmotor Elektromotor Sähkömoottori Silnik elektryczny
6 Bedieningspaneel Control panel Bedienungspaneel Panneau de commande Tablero de mandos 6 Panelo di comando Betjeningspanel Manöverpanel Kontrollpanel Ohjauspaneli Pulpit operatora
7 Accu Battery Batterie Batterie Batería 7 Batteria Batteri Batteri Batteri Akku Akumulator
8 Steker Plug Stecker Prise mâle Clavija macho 8 Spina maschio Stik Stickkontakt Støpsel Pikaliitin Wtyczka
9 Contrasteker Socket Kontrastecker Prise femelle Clavija hembra 9 Spina femmina Kontrastik Kontrastickkontakt Stikkontakt Pikaliitin Gniazdo
10 Verlengkabel Extension cable Zwischenkabel Câble de branchement Cable prolongador 10 Prolunga Forlængerledning Förlängningskabel Skjøtekabel Jatkokaapeli Kabel przedłużający
11 Dynamo Alternator Lichtmaschine Générateur Generador 11 Dinamo Dynamo Generator Dynamo Generaattori Alternator
12 Thermische beveiliging Thermal Protection Thermosicherung Sécurité thermique
Dispositivo térmico de
seguridad
12 Protezione termica Termisk beskyttelse Termiskt skydd Termisk sikring Lämpösuojain
Zabezpieczenie
termiczne
Kleurcode bedrading: Wiring colour code:
Farbkode für die Be-
drahtung:
Code de couleur des
câbles:
Código de color de los
cables:
Codice colori cavi: Farvekode til kabler: Färgkod kablage:
Fargekode
ledninger:
Kaapeleiden
värikoodit:
Kolorowy kod
okablowania:
1 Blauw Blue Blau Bleu Azul 1 Blu Blå Blå Blå Sininen Niebieski
2 Rood (+) Red (+) Rot (+) Rouge (+) Rojo (+) 2 Rosso (+) Rød (+) Röd (+) Rød (+) Punainen (+) Czerwony (+)
3 Zwart (-) Black (-) Schwarz (-) Noir (-) Negro (-) 3 Nero (-) Sort (-) Svart (-) Svart (-) Musta (-) Czarny (-)
4 Wit White Weiß Blanc Blanco 4 Bianco Hvid Vit Hvit Valkoinen Biały
4
3
2
1
4
3
2
1
1
2
3
4
1
2
3
4
1
2
3
4
12
A2
A1
D1 D2
020536.06 109
Schema elettrico Kopplingsschema Sähkökaavio
Elektrisk skema Elektrisk skjema Schemat okablowania
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
7
12
12
7
5
A1
A2
D1
D2
k1
k2
4
5
A1
A2
D1
D2
k1
k2
4
(12 V)
(12 V)
1 2
85
86 30
87a87
85
86 30
87a87
1 2
1
2
11.1 Gelijktijdige bediening van 2 boegschroeven met 1 paneel
Simultaneous operation of two bow thrusters with one panel
Gleichzeitige Bedienung von zwei Bugschrauben mit einem
Armaturenbrett
Commande simultanée de 2 hélices d’étrave avec 1 panneau
Manejo simultáneo de 2 tornillos de retención con 1 panel
Comando contemporaneo di 2 eliche di prua mediante 1 solo
pannello
Samtidig betjening af 2 bovpropeller med 1 betjeningspanel
Samtidig manövrering av 2 bogpropellrar med 1 panel
Samtidig betjening av 2 baugpropeller med 1 panel
Kahden keukapotkurin ohjaus samanaikaisesti yhdellä
panelilla.
Jednoczesna obsługa dwóch pędników dziobowych przy
użyciu jednego panelu
110 020536.06
vetus® Operation manual and installation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D
BOW7512D
BOW7524D
Service onderdelen Service parts
pos. qty part benaming description
1 1 SET0031 Elektromotor 4,4 kW - 12 V voor BOW7512D compl.
met relais
Electromotor 4.4 kW - 12 V for BOW7512D c/w sole-
noid switches
1 SET0109 Elektromotor 4,4 kW - 24 V voor BOW7524D compl.
met relais
Electromotor 4.4 kW - 24 V for BOW7524D c/w sole-
noid switches
2 1 SET0015 Set relais 12 V voor BOW7512D Set of solenoid switches 12 V for BOW7512D
1 SET0020 Set relais 24 V voor BOW7524D Set of solenoid switches 24 V for BOW7524D
3 1 SET0126 Set van 8 stuks koolborstels voor BOW7512D Set of 8 pcs of carbon brushes for BOW7512D
1 SET0127 Set van 4 stuks koolborstels voor BOW7524D Set of 4 pcs of carbon brushes for BOW7524D
4 1 BPC00100 Relaiskap Relais cover
5 1 SET0006 Set van 2 stuks kartelmoeren Set of 2 pcs knurled nuts
6 1 BP1202 Koppeling Coupling
7 1 BP1199B Tussenflens Intermediate flange
8 1 SET0035 Staartstuk compl. Tailpiece compl.
9 1 SET0150 Zinkanode compl. met schroeven Zincanode c/w screws
10 1 SET0088 Schroef compl. met meeneempen en montageset Propeller c/w drive pin and mounting set
11 1 BP275S Meeneempennen, 5 stuks Propeller pins, 5 pcs
12 2 BP1020 Pakking 2 mm Gasket 2 mm
13 1 BP1021 Pakking 1 mm Gasket 1 mm
14 1 TS110 Thermische beveiliging Thermal Protection
15 1 BP256 Reserve zekering 5 A Spare fuse 5 A
5
6
4
2
1
3
8
10
11
7
12
9
13
14
15
28.5
25
11
L min.
14
[mm]
(4 x)
28.5
20
9
L min.
14
[mm]
(8 x)
12 V
EC4,4/2,4/30
EC4,4/1,2/29
24 V
020536.06 111
vetus b.v.
FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND
TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
Printed in the Netherlands
020536.06 2019-12
Documenttranscriptie
NEDERLANDS Bedieningshandleiding en installatie instructies Bedienungshandbuch und Einbauanleitung Manuel d’utilisation et instructions d’installation Manual de manejo y instrucciones de instalación Manuale per l’uso e istruzioni per l’installazione 7 ENGLISH 16 DEUTSCH 25 FRANÇAIS 34 ESPAÑOL 43 ITALIANO 52 DANSK 61 SVENSKA 70 NORSK 79 SUOMEKSI 88 POLSKI 97 Betjeningsvejledning og installationsinstruktioner Bruksanvisning och monteringsinstruktioner Bruksanvisning og installasjonsinstrukser Käyttö- ja asennusohje Instrukcja obsługi oraz instalacji Operation manual and installation instructions BOW7512D - BOW7524D 75 kgf - ø 185 mm Copyright © 2019 Vetus b.v. Schiedam Holland 020536.06 Zorg er voor dat de eigenaar van het schip over deze handleiding kan beschikken. Make sure that the user of the vessel is supplied with the owner’s manual. Sorgen Sie dafür, daß dem Schiffseigner die Gebrauchsanleitung bereitgestellt wird. Veillez à ce que le propriétaire du bateau puisse disposer du mode d’emploi. Asegurarse de que el propietario de la embarcación puede disponer de las instrucciones para el usuario. Assicurarsi che il proprietario dell’imbarcazione disponga del manuale. Sørg for, at denne brugsanvisning er til rådighed for skibets ejer. Se till att båtens ägare har tillgång till bruksanvisningen. Sørg for at skipets eier kan disponere over bruksanvisningen. Käyttöohje tulee olla alusta käyttävien henkilöiden käytettävissä. Upewnić się, że użytkownik statku jest zaopatrzony w instrukcję obsługi. Naam en adres eigenaar Owner’s Name and Address Name und Adresse des Halters Nom et adresse du propriétaire Nombre y dirección del propietario Nome e indirizzo del proprietario Ejerens navn og adresse Ägarens namn och adress ............................................................................................ Eierens navn og adresse Omistajan nimi ja osoite ............................................................................................ ............................................................................................ ............................................................................................ Nazwisko (nazwa) i adres właściciela ............................................................................................ Boegschroeftype, serienummer Thruster model, Serial Number Bugstrahlrudertyp, Seriennummer Type de propulseur d'étrave, numéro de série Tipo de hélice de proa, número de serie Tipo di propulsore di prua, numero di serie Bogpropeller type, serienummer Bogpropeller typ, serienummer ............................................................................................ Baugfremdriftstype, serienummer Baugfremdriftstype, serienummer ............................................................................................ Typ steru dziobowego, numer seryjny ............................................................................................ ............................................................................................ ............................................................................................ BOW7512D - 75 kgf - ø 185 mm - 12 Volt BOW7524D - 75 kgf - ø 185 mm - 24 Volt 2 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D Inhoud Content Inhalt 1 Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 1 Einleitung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 2 Veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2 Safety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 2 Sicherheitsbestimmungen . . . . 25 3 Gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 3 Use . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 3 Gebrauch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 4 Installatieaanbevelingen . . . . . . . . 8 4.1 Opstelling van de tunnelbuis . . . . 8 4.2 Opstelling boegschroef in tunnelbuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 4.3 Overgang van tunnelbuis naar scheepsromp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 4.4 Spijlen in de tunnelbuisopeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 4.5 Aanbrengen van de tunnelbuis . 10 4.6 Aanbrengen van de gaten in de tunnelbuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 4.7 Bescherming van de boegschroef tegen corrosie . . . . . 10 4 Installation recommendations . 4.1 Positioning of the thruster tunnel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2 Positioning of the bow thruster in the thrust-tunnel . . . . . . . . . . . . . . 4.3 Connection of thrust tunnel to ship’s hull . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4 Grid bars in the tunnel openings 4.5 Installation of the thrust tunnel . 4.6 Drilling the holes in the thrusttunnel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.7 Protection of the bow thruster against corrosion . . . . . . . . . . . . . . . . 17 5 Inbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Voorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Montage staartstuk en tussenflens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Eindmontage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 11 5 Installation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Preparation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Installation tailpiece and intermediate flange . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Final assembly . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 20 6 6.1 6.2 6.3 13 13 13 6 6.1 6.2 6.3 22 22 22 6.4 6.5 6.6 6.7 Elektrische installatie . . . . . . . . . . . De keuze van de accu . . . . . . . . . . . . Hoofdschakelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstroomkabels (accukabels) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aansluiten hoofdstroomkabels . Zekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Boegschroefbedieningen . . . . . . . Tijdvertraging bij omkeren van de draairichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 12 13 13 14 14 14 7 Storingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 8 Technische gegevens . . . . . . . . . . . 15 9 10 Hoofdafmetingen . . . . . . . . . . . . . 106 Accucapaciteit, accukabels . . 107 11 Elektrisch schema . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Gelijktijdige bediening van 2 boegschroeven met 1 paneel . 110 Raadpleeg het 'Onderhouds- en garantieboek' voor Onderhoud. 6.4 6.5 6.6 6.7 Electrical installation . . . . . . . . . . . Choice of battery . . . . . . . . . . . . . . . . Main switch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Main power cables (battery cables) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Connecting the main power cables . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fuses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bow thruster control panels . . . . . Delay when reversing the thrust direction . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 17 18 18 19 19 19 20 21 22 22 23 23 23 7 Trouble shooting . . . . . . . . . . . . . . . . 24 8 Technical data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 9 Principle dimensions . . . . . . . . . 106 10 Battery capacity, battery cables . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 4 Einbauhinweise . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1 Aufstellung vom tunnelrohr . . . . . 4.2 Aufstellung der Bugschraube ins Tunnelrohr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3 Übergang vom tunnelrohr zum schiffsrumpf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4 Gitterstäbe in den Tunnelrohröffnungen . . . . . . . . . . . 4.5 Anbringen vom Tunnelrohr . . . . . 4.6 Anbringen der Löcher ins Tunnelrohr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.7 Korrosionsschutz der bugschraube . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 26 5 Einbau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Vorbereitung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Befestigung des Unterwasserteils und des Zwischenflansches . . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Endmontage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 29 6 6.1 6.2 6.3 6.4 31 31 31 31 Elektrische Installation . . . . . . . . . Wahl des Akku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hauptschalter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hauptstromkabel (Akkukabel) . . Anschließen der Hauptstromkabel . . . . . . . . . . . . . . . . 6.5 Sicherungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.6 BugschraubenBedienungselemente . . . . . . . . . . . . 6.7 Zeitverzögerung bei Umkehr der Drehrichtung . . . . . . . . . . . . . . . . 26 27 27 28 28 28 29 30 31 32 32 32 7 Störungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 8 Technische daten . . . . . . . . . . . . . . . 33 9 Hauptabmessungen . . . . . . . . . . 106 10 Akkukapazität, Akkukabel . . . 107 11 Wiring diagram . . . . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Simultaneous operation of two bow thrusters with one panel . . 110 11 Schaltschema . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Gleichzeitige Bedienung von zwei Bugschrauben mit einem Armaturenbrett . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Consult the ‘Maintenance and Warranty Book’ for Maintenance. Zur Wartung vgl. das „Wartungs- und Garantiebuch“. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 3 Sommaire Índice Indice 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 1 Introducción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 1 Introduzione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 2 Sécurité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 2 Seguridad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 2 Sicurezza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 3 Emploi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 3 Uso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 3 Funzionamento . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 4 Recommandations . . . . . . . . . . . . . . 4.1 Position de la tuyere . . . . . . . . . . . . . 4.2 Position de l’hélice d’étrave dans la tuyere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3 Adaption de la tuyère à l’étrave . 4.4 Barres dans les ouvertures de la tuyère . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.5 Installation de la tuyère . . . . . . . . . 4.6 Percer les trous dans la tuyère . . . 4.7 Protection de l’helice d’etrave contre la corrosion . . . . . . . . . . . . . . . 35 35 5 Installation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Préparatifs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Montage de l’embase et de la bride intermédiaire . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Montage final . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 38 6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 35 36 36 37 37 37 38 39 Installation électrique . . . . . . . . . . 40 Le choix de la batterie . . . . . . . . . . . 40 Interrupteur principal . . . . . . . . . . . 40 Câbles du courant principal (câbles de la batterie) . . . . . . . . . . . . 40 Raccordement des fils de courant principal . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Fusibles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Fonctionnement de l’hélice d’étrave . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Temporisation lors de changement de sens de rotation 41 7 Pannes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 8 Renseignements techniques . . . 42 9 Dimensions principales . . . . . . . . . 106 10 Capacité de la batterie, câbles de batterie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 11 Circuit electrique . . . . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Commande simultanée de 2 hélices d’étrave avec 1 panneau 110 4 Recomendaciones . . . . . . . . . . . . . . 44 4.1 Situar el conducto de propulsión 44 4.2 Situar la hélice de proa en el conducto de p ropulsión . . . . . . . . . 44 4.3 Acoplamiento del conducto de propulsión al casco . . . . . . . . . . . . . . 45 4.4 Barras en los orificios del conducto de propulsión . . . . . . . . . 45 4.5 Instalación del conducto de propulsión . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 4.6 Perforación de los orificios en el conducto de propulsión . . . . . . . . . 46 4.7 Protección de la hélice de proa contra la c orrosión . . . . . . . . . . . . . . . 46 5 Incorporación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Preparativos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Instalación de la parte posterior y la brida intermedia . . . . . . . . . . . . . 5.3 Montaje final . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 47 6 6.1 6.2 6.3 49 49 49 6.4 6.5 6.6 6.7 Instalación eléctrica . . . . . . . . . . . . La elección de batería . . . . . . . . . . . Interruptor principal . . . . . . . . . . . . . Cables de corriente principal (cables de batería) . . . . . . . . . . . . . . . Conexión de los cables de corriente principal . . . . . . . . . . . . . . . Fusibles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Controles de la hélice de proa . . . Retardo en inversión de dirección de giro . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 48 49 49 50 50 50 7 Fallos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 8 Especificaciones técnicas . . . . . . 51 9 Dimensiones principales . . . . . 106 10 Capacidad de las baterías, cables de baterías . . . . . . . . . . . . . 107 4 Suggerimenti per l’installazione 53 4.1 Collocazione del tunnel . . . . . . . . . 53 4.2 Collocazione dell’elica di prua nel tunnel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 4.3 Montaggio del tunnel allo scafo 54 4.4 Sbarre nelle aperture del tunnel 54 4.5 Installazione del tunnel . . . . . . . . . . 55 4.6 Come praticare i fori nel tunnel . 55 4.7 Protezione dell’elica di prua contro la corrosione . . . . . . . . . . . . . 55 5 Installazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Operazioni preliminari . . . . . . . . . . . 5.2 Montaggio del piedino e della flangia intermedia . . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Assemblaggio finale . . . . . . . . . . . . . 56 56 6 6.1 6.2 6.3 6.4 58 58 58 58 Collegamento elettrico . . . . . . . . . La scelta della batteria . . . . . . . . . . . Interruttore principale . . . . . . . . . . . Cavi (della batteria) . . . . . . . . . . . . . . Allacciamento dei cavi elettrici principali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.5 Fusibili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.6 Comandi per elica di prua . . . . . . . 6.7 Ritardo dopo l’inversione della rotazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 57 58 59 59 59 7 Guasti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 8 Dati tecnici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 9 Dimensioni principali . . . . . . . . . 106 10 Capacità della batteria e cavi della batteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 11 Schema elettrico . . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Comando contemporaneo di 2 eliche di prua mediante 1 solo pannello . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 11 Esquema eléctrico . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Manejo simultáneo de 2 tornillos de retención con 1 panel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Consulter le « Manuel d'entretien et de garantie » pour effectuer les travaux de maintenance. 4 020536.06 Para el mantenimiento, consulte el «Manual de mantenimiento y garantía». Per la manutenzione consultare il "Manuale di manutenzione e garanzia". vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D Indhold Innehåll Innhold 1 Indledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 1 Inledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 1 Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 2 Sikkerhed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 2 Säkerhet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 2 Sikkerhet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 3 Brug . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 3 Användning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 3 Bruk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 4 Rekommendationer för montering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tunnelns placering . . . . . . . . . . . . . . Bogpropellerns placering i tunnelröret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tunnelns övergång till båtens skrov . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gallerstänger i rörets öppningar Montering av tunnelröret . . . . . . . Att göra hål i tunnelröret . . . . . . . . Bogpropellerns rostskydd . . . . . . . 4 Anbefalinger for installasjon . . . 4.1 Plassering av tunnelrøret . . . . . . . . 4.2 Plassering av baugpropellen i tunnelrøret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3 Overgang fra tunnelrør til skipsskrog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4 Stenger i tunnelrøråpningen . . . . 4.5 Installering av tunnelrøret . . . . . . . 4.6 Boring av hullene i tunnelrøret . . 4.7 Beskyttelse av baugpropellen mot korrosjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 80 5 Innbygging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Forberedelser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Montering av halestykke og mellomflens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Sluttmontasje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 83 6 6.1 6.2 6.3 85 85 85 4 Anbefalinger til montering . . . . . 4.1 Placering af tunnelrøret . . . . . . . . . 4.2 Placering af bovskruen i tunnelrøret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3 Overgang fra tunnelrør til skibsskrog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4 Stænger i tunnelrørsåbningen . . 4.5 Installering af tunnelrøret . . . . . . . 4.6 Boring af hullerne i tunnelrøret . 4.7 Beskyttelse af bovskruen mod tæring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 62 5 Indbygning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Forberedelse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Montering af endestykke og mellemflange . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Slutmontering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 65 6 6.1 6.2 6.3 67 67 67 6.4 6.5 6.6 6.7 Elektrisk installation . . . . . . . . . . . . Valg af batteri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hovedafbryder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hovedstrømskaber (batterikabler) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tilslutning af hovedstrømkabler Sikringer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontrolpaneler til bovskruer . . . . Tidsforsinkelse ved ændring af rotationsretningen . . . . . . . . . . . . . . . 62 63 63 64 64 64 65 66 67 67 68 68 68 7 Driftsfejl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 8 Tekniske specifikationer . . . . . . . . 69 9 Mål . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 10 Batteriets kapacitet, batterikabler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 11 Elektrisk skema . . . . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Samtidig betjening af 2 bovpropeller med 1 betjeningspanel . . . . . . . . . . . . . . . 110 Se ”Underhålls- och garantiboken” för underhåll. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 71 71 71 72 72 73 73 73 5 Montering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Förberedelser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Montering av växelhus och mellanfläns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3 Slutmontering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 74 6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 76 76 76 76 76 77 77 Elektrisk anslutning . . . . . . . . . . . . . Val av batteri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Huvudströmbrytare . . . . . . . . . . . . . Drivströmkablar (batterikablar) . Ansluta huvudströmkablar . . . . . . Säkringar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Manövrering av bogpropellern . Tidsfördröjning vid vändning av rotationsriktningen . . . . . . . . . . . 74 75 77 7 Felsökning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 8 Tekniska uppgifter . . . . . . . . . . . . . . 78 9 Huvudmått . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 10 Batterikapacitet, batterikablar . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 6.4 6.5 6.6 6.7 Elektrisk installasjon . . . . . . . . . . . . Valg av batteri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hovedbryter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hovedstrømkabler (batterikabler) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Koble til hovedstrømkabler . . . . . Sikringer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontroll av baugpropell . . . . . . . . . Tidsforsinkelse ved endring av dreieretningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 81 81 82 82 82 83 84 85 85 86 86 86 7 Feil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 8 Tekniske data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 9 Viktigste mål . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 10 Batterikapasitet, batterikabler . 107 11 Kopplingsschema . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Samtidig manövrering av 2 bogpropellrar med 1 panel . . . . . 110 11 Elektrisk skjema . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Samtidig betjening av 2 baugpropeller med 1 panel . . . . 110 Se «Vedlikeholds- og garantiboken» for vedlikehold. Se «Vedlikeholds- og garantiboken» for vedlikehold. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 5 Sisältö Spis tresci 1 Esipuhe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 1 Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 2 Turvallisuus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 2 Bezpieczeństwo . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 3 Käyttö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 3 Użytkowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 4 Sijoitussuosituksia . . . . . . . . . . . . . . 4.1 Keulapotkurin sijoittaminen . . . . 4.2 Keulapotkurin sijoittaminen tunneliin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3 Tunnelin liittäminen aluksen runkoon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4 Ristikko tunnelin suulla . . . . . . . . . . 4.5 Tunnelin asennus . . . . . . . . . . . . . . . . 4.6 Asennusreikien tekeminen tunneliin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.7 Keulapotkurin suojaaminen korroosiolta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 89 5 Asennus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Esivalmistelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Kulmavaihteiston ja moottorilaipan asennus . . . . . . . . . 5.3 Lopullinen asennus . . . . . . . . . . . . . . 92 92 6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 94 94 94 94 94 95 95 Sähköasennukset . . . . . . . . . . . . . . . Akun valinta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pääkytkin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Päävirtakaapelit (akkukaapelit) . Päävirtakaapelien liitäntä . . . . . . . Sulakkeet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Keulapotkurin ohjaus . . . . . . . . . . . . Aikaviive ajosuuntaa vaihdettaessa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 90 90 91 91 91 92 93 4 Zalecenia dotyczące instalacji . 98 4.1 Pozycjonowanie tunelu silnika sterującego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 4.2 Pozycjonowanie silników sterujących w tunelu sterującym 98 4.3 Podłączenie tunelu sterującego do kadłuba okrętu . . . . . . . . . . . . . . . 99 4.4 Kraty w otworach tunelu . . . . . . . . 99 4.5 Instalacja silnika sterującego . . 100 4.6 Wiercenie otworów w tunelu . 100 4.7 Zabezpieczenie silnika sterującego przed korozją . . . . . 100 5 Instalacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1 Przygotowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2 Instalacja części końcowej i kołnierza pośredniego . . . . . . . . . 5.3 Montaż końcowy . . . . . . . . . . . . . . 101 101 6 6.1 6.2 6.3 103 103 103 101 102 6.7 Instalacja elektryczna . . . . . . . . . Wybór baterii . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przełącznik główny . . . . . . . . . . . . Główne kable zasilające (kable akumulatorowe) . . . . . . . . . . . . . . . Podłączanie głównych kabli zasilających . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bezpiecznik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Działanie dziobowego silnika sterującego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opóźnienie podczas cofania . . 7 Rozwiązywanie problemów . . 105 Päämitat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 8 Dane techniczne . . . . . . . . . . . . . . 105 Akkukapasiteetti, akkukaapelit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 9 Główne wymiary . . . . . . . . . . . . . . 106 10 Pojemność akumulatora, kable akumulatora . . . . . . . . . . . . 107 95 7 Vian etsintä . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 8 Tekniset tiedot . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 9 10 11 Sähkökaavio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 11.1 Kahden keukapotkurin ohjaus samanaikaisesti yhdellä panelilla. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Katso huolto-ohjeet Huolto- ja takuukirjasta. 6 020536.06 6.4 6.5 6.6 103 103 104 104 104 11 Schemat okablowania . . . . . . . . . . 108 11.1 Jednoczesna obsługa dwóch pędników dziobowych przy użyciu jednego panelu . . . . . . . . . 110 Informacje na temat konserwacji można znaleźć w „Książce konserwacji i gwarancji”. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NEDERLANDS 1 Inleiding 2 Veiligheid Deze handleiding geeft richtlijnen voor de inbouw en het gebruik van de Vetus boegschroeven ‘BOW7512D’ en ‘BOW7524D’. De kwaliteit van de inbouw is maatgevend voor de betrouwbaarheid van de boegschroef. Bijna alle storingen die naar voren komen zijn terug te leiden tot fouten of onnauwkeurigheden bij de inbouw. Het is daarom van het grootste belang de in de installatieinstructies genoemde punten tijdens de inbouw volledig op te volgen en te controleren. Eigenmachtige wijzigingen aan de boegschroef sluiten de aansprakelijkheid van de fabriek voor de daaruit voortvloeiende schade uit. Afhankelijk van de windvang, de waterverplaatsing en de vorm van het onderwaterschip zal de door de boegschroef geleverde stuwkracht op ieder schip een verschillend resultaat geven. De nominaal opgegeven stuwkracht is alleen haalbaar onder optimale omstandigheden: Waarschuwing Let bij het gebruik van de boegschroef op het gevaar voor zwemmers of lichte bootjes welke zich in de onmiddellijke nabijheid van de boegschroefbuis-uitstroomopeningen bevinden. Geef de veiligheidsaanwijzingen door aan andere personen die de boegschroef bedienen. Algemene regels en wetten met betrekking tot veiligheid en ter voorkoming van ongelukken dienen ook in acht te worden genomen. • Raak tijdens bedrijf van de boegschroef nooit bewegende delen aan. • Raak nooit hete delen van de boegschroef aan en plaats nooit brandbare materialen in de nabijheid van de boegschroef. • Stop de boegschroef altijd alvorens onderdelen van de boegschroef te controleren of af te stellen. • Zorg tijdens gebruik voor een correcte accuspanning. • Neem altijd de accupolen los tijdens onderhoudswerkzaamheden. • De installatie is uitgevoerd met in achtname van de aanbevelingen zoals gegeven in de ‘Installatieaanbevelingen voor boegschroeven’, in het bijzonder met betrekking tot: • Voer onderhoudswerkzaamheden veilig uit door uitsluitend passend gereedschap toe te passen. - Voldoende grootte van de draaddoorsnede van de accukabels, om zodoende het spanningsverlies zo veel mogelijk beperkt te houden. - De wijze waarop de tunnelbuis op de scheepsromp is aangesloten. - Spijlen in de tunnelbuis-openingen. Deze spijlen alleen dan zijn aangebracht indien dit strikt noodzakelijk is (indien regelmatig in sterk vervuilde wateren wordt gevaren). - Deze spijlen volgens de aanbevelingen zijn uitgevoerd. Het gevolg geven aan de hierna volgende aanbevelingen zal resulteren in een langere levensduur en in betere prestaties van uw boegschroef. • Raadpleeg voor onderhoud het meegeleverde ‘Onderhouds- en garantieboek’. • Laat de boegschroef nooit langdurig draaien; in verband met warmteontwikkeling in de elektromotor is de maximale inschakelduur beperkt. Na een periode van draaien moet de motor afkoelen. Let op De maximale aaneengesloten gebruiksinschakelduur en de stuwkracht zoals gespecificeerd bij de technische gegevens zijn gebaseerd op de aanbevolen accucapaciteiten en accuaansluitkabels. Bij toepassing van aanzienlijke grotere accu’s in combinatie met zeer korte accuaansluitkabels met een aanzienlijke grotere doorsnede dan aanbevolen zal de stuwkracht toenemen. Verlaag in dat geval de maximale inschakelduur om schade aan de motor te voorkomen. • Zet altijd de hoofdschakelaar uit indien de boegschroef langdurig niet gebruikt wordt. 3 Gebruik • Schakel de accu-hoofdschakelaar in. • Raadpleeg de met de bedieningspanelen meegeleverde handleiding voor het gebruik van de boegschroef. Schakel niet in één beweging van bakboord naar stuurboord of andersom, maar geef de elektromotor de tijd om tot stilstand te komen, voordat hij in een andere richting moet gaan draaien. Voorzichtig Indien 2 bedieningspanelen zijn geïnstalleerd; bedien de boegschroef dan nooit gelijktijdig vanaf beide panelen. • Schakel de accu-hoofdschakelaar uit, indien U van boord gaat. • Houd er rekening mee dat van de koolborstels in de motor (zwart) stof vrijkomt. Berg geen kwetsbare uitrusting op in de nabijheid van de boegschroefmotor. Zorg er voor dat de eigenaar van het schip over deze handleiding kan beschikken. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 7 NEDERLANDS 4 Installatieaanbevelingen 4.1 Opstelling van de tunnelbuis Bij het kiezen van de positie waar de tunnelbuis wordt geplaatst dient voor een optimaal resultaat met het volgende rekening te worden gehouden: Enige inbouwvoorbeelden: - De in de tekening aangegeven maat A dient minimaal 0,5 x D (D is de buisdiameter) te bedragen. - De lengte van de tunnelbuis (afmeting B) dient 2 x D tot 4 x D te bedragen. A D D A Opstelling 2 boegschroeven in catamaran A 4.2 Om een optimaal resultaat te bereiken dient de tunnelbuis zover mogelijk vooraan in het schip te worden geplaatst. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Opstelling boegschroef in tunnelbuis Bij het kiezen van de plaats waar de boegschroef in de tunnelbuis wordt geplaatst dient er rekening mee te worden gehouden dat de schroef NIET buiten de tunnelbuis mag uitsteken. Indien behalve de bewegingen van de boeg van het schip ook de bewegingen van de spiegel in zijwaartse richting beheerst moeten kunnen worden kan ook een ‘boeg’schroef ter hoogte van de achterzijde van het schip worden geïnstalleerd. De schroef dient zich bij voorkeur op de hartlijn van het schip te bevinden, maar moet van buiten wel altijd bereikbaar zijn. Plaats bij een planerend schip de tunnel, indien mogelijk, dusdanig dat deze in plané boven water komt, waardoor er van enige weerstand geen sprake meer is. 180º Installatie van 2 boegschroeven achter elkaar voor grotere schepen. Bij deze opstelling kunnen, afhankelijk van weersomstandigheden e.d., één of beide boegschroeven worden gebruikt. <60º Max. niveau bilge-water - De boegschroef kan in verschillende standen worden ingebouwd, van horizontaal tot vertikaal naar boven. - Als de motor horizontaal of schuin wordt opgesteld dan is ondersteuning absoluut noodzakelijk. Tip: Wij raden de installatie van 2 boegschroeven in één (1) tunnelbuis af; er wordt geen verdubbeling van de stuwkracht bereikt! 8 020536.06 - De elektromotor dient steeds boven het maximale niveau van het bilge-water te worden opgesteld. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NEDERLANDS 4.3 Overgang van tunnelbuis naar scheepsromp Met een directe overgang van de tunnelbuis op de scheepsromp, zonder schelp, worden redelijke resultaten behaald. A C B C D D = 185 mm A R = 20 mm C = 20 ... 30 mm Een directe overgang op de scheepsromp kan scherp worden gemaakt. Beter is het de overgang af te ronden met een straal ‘R’ van ca. 0,1 x D. Nog beter is het om schuine zijden ‘C’ van 0,1 à 0,15 x D toe te passen. B C Met een schelp in de overgang van de tunnelbuis op de scheepsromp wordt een lagere rompweerstand tijdens de normale vaart verkregen. A B R C A B C C Maak de schuine zijde (C) 0,1 à 0,15 x D lang en zorg er voor dat de hoek die de tunnelbuis maakt met de schuine zijde gelijk is aan de hoek die de scheepsromp maakt met de schuine zijde. 4.4 β γ Scherp C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Spijlen in de tunnelbuis-openingen Hoewel de stuwkracht hierdoor ongunstig wordt beïnvloed kunnen, ter bescherming van de schroef, in de openingen van de tunnelbuis spijlen worden aangebracht. Om het nadelige effect hiervan op de stuwkracht en op de rompweerstand tijdens de normale vaart zoveel mogelijk te beperken dient met het volgende rekening te worden gehouden: R C D D = 185 mm β γ C R R Indien de overgang van tunnelbuis op scheepsromp met een schuine zijde wordt uitgevoerd dient deze volgens de tekening te worden uitgevoerd. R = 20 mm C = 20 ... 30 mm - Breng niet meer spijlen aan per opening dan in de tekening is aangegeven. De overgang met schelp op de scheepsromp kan scherp worden gemaakt. Beter is het de overgang met schelp, af te ronden met een straal ‘R’ van ca. 0,1 x D. Het beste is een overgang met schelp, met een schuine zijde ‘C’ van 0,1 à 0,15 x D. 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm Tip: De wijze waarop de tunnelbuis overgaat in de scheepsromp is van grote invloed op de door de boegschroef geleverde stuwkracht en op de rompweerstand tijdens de normale vaart. 3x ø ... - De spijlen moeten een rechthoekige doorsnede hebben. - Pas geen ronde spijlen toe. - De spijlen moeten een zekere overlapping te hebben. Overlapping = α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - Kies de lengte ‘L’ voor een schelp tussen 1 x D en 3 x D. - Een schelp dient zodanig in de scheepsromp te zijn opgenomen dat de hartlijn van de schelp samenvalt met de te verwachten vorm van de boeggolf. α α : min. 0º max. 15º - De spijlen moeten zodanig zijn opgesteld dat ze loodrecht staan op de te verwachten golfvorm. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 9 NEDERLANDS 4.5 Aanbrengen van de tunnelbuis 4.6 • Boor 2 gaten in de scheepsromp, daar waar de hartlijn van de tunnelbuis moet komen, overeenkomstig de diameter van het aftekengereedschap. Aanbrengen van de gaten in de tunnelbuis - Teken, met behulp van de tussenflens, de plaats af waar de boegschroef gemonteerd moet worden. - Gebruik de meegeleverde boormal om de juiste plaats van de te boren gaten te bepalen. • Steek het aftekengereedschap (zelf te vervaardigen) door beide voorgeboorde gaten en teken de omtrek van de tunnelbuis-buitendiameter op de romp af. Belangrijk: Het gatenpatroon dient exact op de hartlijn van de tunnelbuis te liggen. D [mm] • Breng de gaten aan, afhankelijk van het materiaal van de scheepsromp met een decoupeerzaag of een snijbrander. Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 ø 185 mm Raadpleeg de boormal voor de afmetingen van de te boren gaten. Breng de gaten aan in de tunnelbuis en werk deze braamvrij af. Skala 1:1 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 D Echelle 1:1 Aluminium Schaal 1:1 Polyester Maßstab 1:1 Staal 22 (7/8”) 22 (7/8”) • Monteer de tunnelbuis. ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) Polyester tunnelbuis: Hars: Het voor de polyester tunnelbuis toegepaste hars is isophtaalzure polyesterhars (Norpol PI 2857). Voorbehandeling: De buitenzijde van de buis moet worden opgeruwd. Verwijder de volledige toplaag tot op het glasweefsel, gebruik hiervoor een slijpschijf. Belangrijk: Behandel de uiteinden van de buis, nadat deze op lengte is gezaagd, met hars. Hiermee wordt voorkomen dat vocht in het materiaal naar binnen kan dringen. Lamineren: Breng als eerste laag, een laag hars aan. Breng een glasmat aan en impregneer deze met hars, herhaal dit tot een voldoende aantal lagen is opgebracht. Een polyester tunnelbuis dient als volgt te worden afgewerkt: • Ruw de uitgeharde hars/glasmat op. Breng een laag hars (topcoat) aan. • Behandel de zijde van de buis die met het water in aanraking komt met b.v. ‘epoxyverf’ of 2-componenten polyurethaanverf. • Breng hierna eventueel een antifouling aan. 10 020536.06 4.7 FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com ø 9 (3/8”) Bescherming van de boegschroef tegen corrosie Om corrosieproblemen te voorkomen dient absoluut geen koperoxide bevattende anti-fouling te worden aangebracht. Kathodische bescherming is absoluut noodzakelijk voor het behoud van alle metalen delen die zich onder water bevinden. Om het staartstuk van de boegschroef te beschermen tegen corrosie is het staartstuk reeds voorzien van een zinkanode. Isolatiebus Pakking Isolatiebus Bij een stalen of aluminium tunnelbuis kan vermindering van corrosie worden bereikt door het volledig geïsoleerd opstellen van het staartstuk in de tunnelbuis. N.B. De meegeleverde pakkingen zijn reeds elektrisch isolerend. De boutjes en de schacht dienen echter te worden voorzien van isolatiemateriaal, b.v. nylon busjes. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NEDERLANDS 5 Inbouw Raadpleeg voor het installeren van de tunnelbuis hoofdstuk 4 'Installatieaanbevelingen’. 2 1 3 Voor hoofdafmetingen zie tek. blz. 106. Let op De ruimte waarin de elektromotor van de boegschroef wordt opgesteld en de ruimte waarin de accu wordt opgesteld dienen droog en goed geventileerd te zijn. 5.1 Voorbereiding De boegschroef wordt gemonteerd geleverd. Voer de volgende handelingen uit: • Verwijder de schroef. • Neem de motor los van de tussenflens. • Neem de tussenflens los van het staartstuk. De 2 bussen dienen alleen voor transport en zijn nu niet meer nodig. 5.2 Montage staartstuk en tussenflens • Zorg dat de kunststof vulplaat (1) op het staartstuk is geplaatst. • Breng één pakking (2) aan tussen staartstuk en tunnelbuis. • Breng tussen staartstuk en pakking en tussen pakking en tunnelbuiswand een afdichtmiddel (poly-urethaan* of siliconen)aan. 2 1 • Plaats het staartstuk in het gat in de tunnelbuis. Extra pakkingen dienen om het staartstuk te kunnen uitvullen. *) b.v. Sikaflex®-292. • Vet het gat in de tussenflens in en breng de tussenflens op zijn plaats. • Monteer de bouten, vet de schroefdraad van de bouten in met ‘outboard gear grease’*) alvorens deze te monteren. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Let op Controleer op mogelijke lekkage onmiddellijk nadat het schip te water is gelaten *) Een geschikt vet is VETUS ‘Shipping Grease’, Art. code: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 11 NEDERLANDS 5.3 Eindmontage • Vet de schroefas in met ‘outboard gear grease’*) en monteer de schroef. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 De schroef dient nu rondom minimaal 1,5 mm van de tunnelbuiswand vrij te lopen. • Schuif de flexibele koppeling op de elektromotor-as, zo ver dat het einde van de elektromotor-as (A) en de onderzijde van de flens (B) samenvallen. • Draai de borgschroef (C) vast. M5 2.5 3 Nm • Vet de ingaande as in met montagepasta; b.v. ‘Molykote® G-n plus’. • Vet de schroefdraad van de bouten in met ‘outboard gear grease’*) en monteer de electromotor op de tussenflens. • Draai ter controle met de hand de schroef rond, deze moet gemakkelijk zijn rond te draaien, waarbij de elektromotors wordt meegenomen. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Molykote® G-n plus *) Een geschikt vet is VETUS ‘Shipping Grease’, Art. code: VSG. 12 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NEDERLANDS 6 Elektrische installatie Controleer of de spanning, vermeld op het typeplaatje van de motor, overeenkomt met de boordspanning. 6.1 De keuze van de accu De totale accu-capaciteit moet op de grootte van de boegschroef zijn afgestemd. Zie pagina 107 voor de toe te passen accucapaciteit. Wij bevelen Vetus onderhoudsvrije scheepsaccu’s aan; welke leverbaar zijn in de navolgende grootten : 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah en 225 Ah. Ook bevelen wij aan om voor de (elke) boegschroef een aparte accu of accu’s te gebruiken. De accu(’s) kunnen dan zo dicht mogelijk bij de boegschroef worden geplaatst; de hoofdstroomkabels kunnen dan kort zijn en spanningsverliezen door lange kabels worden vermeden. Let op Pas uitsluitend ‘gesloten’ accu’s toe indien de accu’s in hetzelfde compartiment worden geplaatst als de boegschroef. De Vetus gesloten onderhoudsvrije accu’s type ‘SMF’ en ‘AGM’ zijn hiervoor bij uitstek geschikt. Bij accu’s die niet ‘gesloten’ zijn kunnen tijdens het laden kleine hoeveelheden explosief gas kunnen worden geproduceerd. Vonken bij de koolborstels van de boegschroefmotor kunnen dit explosieve gas ontsteken. Gebruik altijd accu’s waarvan type, capaciteit en staat van dienst overeenkomen. 6.3 Hoofdstroomkabels (accukabels) De minimale draaddoorsnede dient op de grootte van de boegschroef te zijn afgestemd en het spanningsverlies tussen de accu’s en de boegschroef mag niet meer dan 10% van de voedingsspanning bedragen, raadpleeg de tabel op pagina 107. Let op De maximale gebruiksinschakelduur en de stuwkracht zoals gespecificeerd bij de technische gegevens in de installatie- en bedieningshandleiding van uw boegschroef zijn gebaseerd op de aanbevolen accucapaciteiten en accuaansluitkabels. Bij toepassing van aanzienlijke grotere accu’s in combinatie met zeer korte accuaansluitkabels met een aanzienlijke grotere doorsnede dan aanbevolen zal de stuwkracht toenemen. Verlaag in dat geval de maximale inschakelduur om schade aan de motor te voorkomen. 6.4 Aansluiten hoofdstroomkabels Let op dat bij het aansluiten van elektrische kabels geen andere elektrische delen los komen. Controleer na 14 dagen alle elektrische verbindingen. Ten gevolg van temperatuurschommelingen kunnen elektrische delen (bijvoorbeeld bouten en moeren) los komen • Sluit de hoofdstroomkabels aan. Voorzichtig In zeer extreme gevallen, b.v. een accucapaciteit die het 5-voudige of meer is dan geadviseerd, bestaat het gevaar dat permanente schade wordt toegebracht aan een of beide van volgende asverbindingen: - de verbinding van motoras naar de ingaande as van het staartstuk. - de verbinding van uitgaande as van het staartstuk naar de schroef. 6.2 Hoofdschakelaar In de ‘plus-kabel’ moet een hoofdschakelaar worden opgenomen. Als schakelaar is een Vetus-accuschakelaar type BATSW250 zeer geschikt. Hoofdschakelaar met afstandsbediening In plaats van een accu-hoofdschakelaar kan een op afstand bediende hoofdstroomschakelaar annex noodstop worden geïnstalleerd. Deze op afstand bediende hoofdstroomschakelaar is leverbaar voor 12 Volt of 24 Volt gelijkspanning. Vetus art. code: BPMAIN12 resp. BPMAIN24. Let op Voorkom verdraaien van de bout en moer 1 tijdens het aansluiten van de kabels. Houd daarom tijdens het aandraaien van moer 2 een steeksleutel op moer 1 zonder deze steeksleutel te verdraaien. Het aandraaimoment van moer 2 is 9 - 11 Nm. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm 020536.06 13 NEDERLANDS 6.5 Zekeringen In de ‘plus-kabel’ moet voor de hoofdschakelaar, zo dicht mogelijk bij de accu, ook een zekering worden opgenomen. Deze zekering beschermt het boordnet tegen kortsluiting. Voor alle zekeringen kunnen wij ook een zekeringhouder leveren, Vetus art. code: ZEHC100. Zie pagina 107 voor de grootte van de toe te passen zekering. 6.6 Boegschroefbedieningen • Monteer het bedieningspaneel bij de stuurstand. De vrije ruimte achter het paneel moet minimaal 50 mm bedragen. Indien 2 boegschroeven gelijktijdig bediend moeten worden, bijvoorbeeld bij een catamaran, raadpleeg dan het schema op pagina 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Breng de tussenkabel tussen boegschroef en bedieningspaneel aan in het schip en steek de stekerverbindingen in elkaar. Indien het noodzakelijk is de tussenkabel door te snijden en weer te verbinden zorg er dan voor dat de aders weer kleur op kleur aangesloten worden. N.B. De kleuren van de aders in de tussenkabel kunnen afwijken van de draadkleuren zoals toegepast op de boegschroefmotor en op het bedieningspaneel! Indien twee stuurstanden aanwezig zijn kan het tweede paneel op het eerste paneel worden aangesloten. Indien bij het proefdraaien blijkt dat de stuwrichting van de boegschroef niet overeen komt met de richtingschakelaar op het bedieningspaneel moeten de blauwe (no.1) en de witte (no.4) draad op het relais worden omgewisseld. Waarschuwing Test de boegschroef niet terwijl het schip uit het water is, tenzij u er zich van overtuigd heeft dat iedereen zich op veilige afstand van de schroeftunnel bevindt. Laat de boegschroef, terwijl het schip uit het water is, nooit langer draaien dan 5 seconden. 1 4 4 1 6.7 Tijdvertraging bij omkeren van de draairichting In het geval dat een tijdvertraging gewenst is terwijl een van de onderstaande bedieningen wordt toegepast kan een tijdvertragingsschakelaar worden geïnstalleerd. Bedieningen: - BPJSTA, Losse zwenk-schakelaar (Joy-stick), - BPSM, Bedieningspaneel voor zijmontage, - FSxx, Drukknop voetschakelaar Tijdvertraging: Vetus art. code: BPTD 14 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NEDERLANDS 7 Storingen Elektromotor draait helemaal niet. - Controleer of de hoofdschakelaar ‘AAN’ staat. - Controleer of de stuurstroomzekering is doorgebrand. [1] 8 Technische gegevens Type : BOW7512D BOW7524D Type : omkeerbare gelijkstroommotor Spanning : 12 V = 24 V = 550 A [3] 315 A [4] Electromotor - Controleer of de hoofdstroomzekering is doorgebrand. [2] Stroom : In alle bovenstaande gevallen brandt de ‘POWER’ indicatie-led niet. Afgegeven vermogen : 4,4 kW Toerental : 2900 omw/min Inschakelduur : Bescherming : - De elektromotor is te warm geworden en de thermische beveiliging op de motor heeft het stuurstroom circuit onderbroken. Het paneel geeft 3 x een waarschuwingssignaal ( . - . . - ) en de LED licht rood op. Zodra de motor voldoende is afgekoeld zal de LED weer groen worden en kan de boegschroef weer worden gebruikt. S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Motoren zijn conform CE (89/336/EEC, EMC - EN60945) Transmissie Tandwielen : Conisch, spiraal vertanding Controleer of de schroef te draaien is. Tussen de schroef en de tunnel kan b.v. een stuk hout terecht gekomen zijn. Overbrengverhouding : 1,3 : 1 Smering : oliebad, ca. 0,06 liter outboard gear oil SAE80W-90 of EP 90 Elektromotor draait langzaam Huis : brons - De accu is onvoldoende geladen. Schroef Diameter : 178 mm Aantal bladen : 6 Profiel : asymmetrisch Materiaal : polyacetaal (Delrin®) Stuwkracht nominaal : - Slechte elektrische aansluiting (en) b.v. ten gevolg van corrosie. - De koolborstels maken slecht contact. - Ten gevolg van extreem lage temperaturen is de accucapaciteit afgenomen. - In de schroef is b.v. wier of een vislijn terecht gekomen. Stuurstroomzekering doorgebrand [1] - Kortsluiting in het stuurstroomcircuit; controleer de bedrading. Elektromotor draait (te) snel, maar er is geen stuwkracht - De bladen van de schroef zijn beschadigd ten gevolg van een voorwerp in de schroef of tunnelbuis. - De meeneempen op de schroefas is gebroken ten gevolg van een voorwerp in de schroef of tunnelbuis. Vervang de meeneempen en controleer de naaf van de schroef op beschadigingen. 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) Stuurstroom Zekering : Opgenomen stroom mag: neetschakelaar Steekzekering ‘ATO’ 5 A 2,8 A 1,4 A Stuurstroomkabels : 1,5 mm2 Lengte tussenkabel : 6, 10, 16, 18 of 20 m afmetingen : uitw. ø 194 mm, wanddikte 5,6 mm behandeling : gestraald, en voorzien van SikaCor Steel Protect. Geschikt als grondlaag voor alle verfsystemen. Tunnelbuis Stalen uitvoering Na het indrukken van de aan/uit schakelaar op het paneel, wordt het paneel niet ingeschakeld. Kunststof uitvoering afmetingen : inw. ø 185 mm, wanddikte 5 mm - Binnen 6 seconden moet de aan/uit schakelaar voor de tweede keer worden ingedrukt. materiaal : glasvezel versterkt polyester De LED zal nu groen gaan branden; de zoemer bevestigd met een signaal (- . -) dat het paneel gereed is voor gebruik. Aluminium uitvoering afmetingen : inw. ø 185 mm, wanddikte 5,5 mm materiaal : aluminium, 6061 of 6062 (AlMg1SiCu) : 26 kg Gewicht Excl. tunnelbuis [1] De stuurstroomzekering bevindt zich op de boegschroefmotor. In de relaiskap bevindt zich een reservezekering, zie pag. 111. Gebruiksinschakelduur: [3] 2 min. continu of max. 2 min per uur bij 550 A (12 Volt). [2] Zie tabel pag. 107. [4] 3 min. continu of max. 3 min per uur bij 315 A (24 Volt). vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 15 ENGLISH 1 Introduction 2 Safety These installation instructions give guidelines for fitting the Vetus bow thrusters ‘BOW7512D’ and ‘BOW7524D’. The quality of installation will determine how reliably the bow thruster performs. Almost all faults can be traced back to errors or imprecision during installation. It is therefore imperative that the steps given in the installation instructions are followed in full during the installation process and checked afterwards. Alterations made to the bow thruster by the user will void any liability on the part of the manufacturer for any damages that may result. The thrust given by the bow thruster will vary from vessel to vessel depending on the effect of the wind, the water displacement and the shape of the underwater hull. The nominal thrust quoted can only be achieved under the most favourable conditions: • Make sure that the batteries are supplying the correct voltage during use • During the installation process the ‘Installation recommendations for bow thrusters’, must be followed, specifically concerning: - Sufficiently large diameter of the battery cables so that voltage drop is reduced to a minimum. Warning! When using the bow thruster watch out for swimmers or light boats which could be in the near vicinity of the bow thruster tunnel openings. Pass on the safety instructions to others using the bow thruster. General rules and laws with regard to safety and accident-prevention also need to be applied. • Never touch the moving ends of the bow thruster whilst in operation. • Never touch hot parts of the bow thruster and never place flammable materials in the vicinity of the bow thruster. • Always stop the bow thruster before checking components or adjusting the bow thruster. • Always disconnect the battery terminals during maintenance work. • Ensure maintenance work is safe by only using tools suitable for the purpose. • Always deactivate the main switch when the bow thruster is not in use for long periods. - The manner in which the tunnel has been connected to the hull. 3 - Use of bars in the tunnel openings. These bars should only be used where this is strictly necessary (if sailing regularly in severely polluted water.) Use • Switch on the main switch. • Consult the handbook supplied with the control panels for instructions on using the bow thruster. - The bars must have been fitted correctly. Following the above recommendations will result in longer life and better performance of your bow thruster. • For maintenance, please consult the ‘Maintenance and Warranty Book’ supplied. • Never allow the bow thruster to operate for a long period; the maximum length of usage is restricted because of heat release in the electric motor. After use the motor must be allowed to cool off. Never switch in one movement from starboard to portside or reverse, but wait until the propeller stands still, before giving it a command to operate the electric motor in the opposite direction. Care! If 2 control panels are installed never operate the bow thruster from both panels simultaneously. Note The maximum continuous length of usage and the thrust as specified in the technical details are based on the recommended battery capacities and battery cables. If significantly larger batteries in combination with very short battery cables of significantly larger diameter than recommended are used then the thrust will increase. In such cases the maximum length of usage must be reduced in order to prevent damage to the motor. • Switch off the main switch when leaving the ship. • Keep in mind that the carbon brushes in the motor release fine (black) dust. Do not store fragile equipment near the bow thruster motor. Make sure that the user of the vessel is supplied with the owner’s manual. 16 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ENGLISH 4 Installation recommendations 4.1 Positioning of the thruster tunnel When choosing the location for the thrust tunnel, take the following into account for optimum performance: Several installation examples. - The distance A shown in the drawing must be at least 0.5 x D (where D is the tunnel diameter). - The length of the tunnel (distance B) should be between 2 x D and 4 x D. A D D A Set-up: 2 bow thrusters in a catamaran A 4.2 To achieve the optimum performance, position the thruster tunnel as far forward as possible. D = 185 mm (7 5/16”) A = 100 mm (4”) B = 370...740 mm (15...30”) = = B Positioning of the bow thruster in the thrust-tunnel When determining the exact position of the bow thruster in the thrust tunnel, the tailpiece MUST NOT protrude from the tunnel end. If, in addition to controlling the movement of the bow, the stern of the vessel is required to move sideways, then a second thruster may be installed at the stern. The propeller should preferably be situated on the centreline of the vessel, but it must always be accessible from the outside. For a planing boat the tunnel should, if possible, be so situated so that when the vessel is planing it is above the water level thus causing no resistance. 180º Installation of two bow thrusters in tandem (for larger boats). In this case, depending on weather conditions, one or both bow thrusters may be used. <60º Max. bilge water level - The electric motor can be installed in various positions. Tip: We do not advise fitting 2 bow thrusters into one tunnel; this does not result in doubling the thrust! - If the motor is set up horizontally or at an angle, support is absolutely essential. - The electric motor must be positioned in such a way that it is always well clear from the maximum bilge water level. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 17 ENGLISH 4.3 Connection of thrust tunnel to ship’s hull Direct connection of the tunnel to the hull, without a fairing, produces reasonable results. A C B C D D = 185 mm (7 5/16”) A B C R = 20 mm (3/4”) C = 20 ... 30 mm (3/4 ...1 3/16”) The connection to the hull can be abrupt. It is better to make the connection rounded with radius ‘R’ of about 0.1 x D. It is even better to use sloping sides ‘C’ with dimensions 0.1 to 0.15 x D. Connection of the thrust tunnel to the ship’s hull with a fairing results in lower hull-resistance during normal sailing. A B R C A B C C γ Make the sloped side (C) with a length of 0.1 to 0.15 x D and make sure that the angle between the tunnel and the sloped side will be identical to the angle between the sloped side and the ship’s hull. 4.4 β γ C= D= β= γ = Sharp 20...30 mm (3/4...1 3/16”) 185 mm (7 5/16”) β γ Grid bars in the tunnel openings Although the thrust force will be adversely affected, grid bars may be placed into the tunnel openings, for protection of the thruster. In order to limit the negative effect of this on the thrust and on hull resistance during normal operation as much as possible, the following must be taken into account: R C D D = 185 mm (7 5/16”) β C R R If the connection of the thrust tunnel and the boat's hull is to be made with a sloped side, it should be executed in accordance with the drawing. R = 20 mm (3/4”) C = 20 ... 30 mm (3/4 ...1 3/16”) - Do not fit more bars per opening than is indicated in the drawing. The connection with a fairing can be abrupt. It is better to make the connection with a fairing rounded with radius ‘R’ of about 0.1 x D. The best connection is with a fairing using sloping side ‘C’ with dimensions 0.1 to 0.15 x D. 3x 185 mm ca. 0.7 x 0.7 mm (1/32” x 1/32”) min. 20 mm (3/4”) max. 40 mm (11/2”) ø ... 3 mm (1/8”) Tip: The manner, in which the thrust tunnel is connected to the hull, has a great influence on the actual performance of the bow thruster and to the drag the hull experiences when underway. - The bars must have a rectangular cross-section. - Do not fit round bars. - The bars must overlap a certain amount. = Overlap α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm (7 5/16”) L = 200 ... 600 mm (8...24”) = - Length ‘L’ of the fairing should be between 1 x D and 3 x D. - This fairing should be embodied in the ship’s hull in such a way that the centreline of the fairing will correspond with the anticipated shape of the bow-wave. 18 020536.06 90º α α : min. 0º max. 15º - The bars must be installed so they are perpendicular to the expected waveform. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ENGLISH 4.5 Installation of the thrust tunnel 4.6 • Drill 2 holes in the hull, where the centreline of the thrust tunnel will be, in accordance with the diameter of the marking tool. Drilling the holes in the thrust-tunnel - Mark the installation position of the bow thruster by means of the intermediate flange. - Use the drill pattern supplied, to determine the correct position of the holes to be drilled. • Pass the marking tool (home-made) through both pre-drilled holes and mark the outside diameter of the thrust-tunnel on the hull. Important: The pattern of the holes must be positioned precisely on the centreline of the tunnel. D [mm] (inches) D Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 22 (7/8”) 22 (7/8”) ø 9 (3/8”) ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) Polyester thrust tunnel: Resin: The resin used for the polyester thrust tunnel is Isophtalic polyester resin (Norpol Pl 2857). Pre-treatment: The outside of the tunnel must be roughened. Remove all of the top surface down to the glass-fibre. Use a grinding disc for this. Important: After the tunnel been sawn to length, treat the end of the tube with resin. This will prevent water seeping in. Laminating: Apply a coat of resin as the first coat. Lay on a glassfibre mat and impregnate with resin. Repeat this procedure until you have built up a sufficient number of layers. 4.7 FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com • Install the thrust-tunnel. Consult the template for the dimensions of the holes to be drilled. Drill the holes through the thrust tunnel and take care that the holes are free of burrs. Skala 1:1 • Dependent on the vessel’s construction material, cut out the holes by means of a jigsaw or an oxy-acetylene cutter. Escala 1:1 196 (7 23/32”) Scale 1:1 196 (7 23/32”) Echelle 1:1 194 (7 41/64”) Schaal 1:1 Aluminium Maßstab 1:1 GRP ø 185 mm Steel Protection of the bow thruster against corrosion To prevent corrosion problems, do not use copper based antifouling. Cathodic protection is a ‘must’ for the protection of all metal parts under water and the bow thruster is supplied with a zinc anode for this purpose. Insulation bush Gasket Insulation bush A polyester thrust tunnel should be finished as follows: • Roughen the hardened resin/glass-fibre. Apply a top coat of resin. • Treat the side of the tunnel which comes into contact with water with ‘epoxy paint’ or 2-component polyurethane paint. • Then apply anti-fouling treatment if required. Corrosion of a steel or aluminium thrust tunnel can be reduced by ensuring that the tail piece is completely insulated from the thrust-tunnel. NOTE: The gaskets supplied are already electrically insulated. However the bolts and the shaft need to be fitted with insulation material, for example nylon bushes. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 19 ENGLISH 5 Installation In order to install the tunnel, consult chapter 4 ‘Installation recommendations'. 2 1 3 For overall dimensions see drawing, page 106. Note The areas in which the electric motor of the bow thruster and the battery are positioned must be dry and well ventilated. 5.1 Preparation The bow thruster will be delivered fully assembled. Perform the following steps: • Remove the propeller. • Remove the motor from the intermediate flange. • Remove the intermediate flange from the tail piece. The 2 bushes are only required for transport and are now no longer needed. 5.2 Installation tailpiece and intermediate flange • Ensure that the plastic shim plate (1) has been positioned on the tail piece. 2 • Place one packing (2) between the tail piece and the tunnel. 1 • Apply a sealant (e.g. polyurethane or silicone) between the tail piece and packing, and between the packing and the tunnel wall. • Place the tail piece in the hole in the tunnel. Any extra packings used should be ones capable of justifying the tail piece. *) e.g. Sikaflex®-292. • Grease the hole of the intermediate flange and position this flange. • Grease the threads of the bolts with ‘outboard gear grease’*) before inserting and tightening them. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Note Check for possible leaks immediately the ship returns to water. *) A suitable grease is VETUS ‘Shipping Grease’, Art. code: VSG. 20 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ENGLISH 5.3 Final assembly • Grease the propeller shaft with ‘outboard gear grease’*) and install the propeller. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 The propeller should run a minimum of 1.5 mm (1/16”) free of the thrust tube wall, all round. • Slide the flexible coupling onto the output spindle of the electric motor as far as necessary to allow the end of the output spindle (A) and the underside of the flange (B) to become aligned. • Tighten the lock-screw (C). M5 2.5 3 Nm • Grease the input shaft with an installation compound, like ‘Molykote® G-n plus’. • Grease the threads of the fastenings bolts with ‘outboard gear grease’ *) and install the electric motor to the intermediate flange. • For a first check, turn the propeller by hand, it should turn easily, whilst being connected to the output spindle of the electric motor. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm (9 - 11 ft.lbf ) Molykote® G-n plus *) A suitable grease is VETUS ‘Shipping Grease’, Art. code: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 21 ENGLISH 6 Electrical installation 6.3 Check that the voltage, recorded on the motor type plate, is in agreement with the vessel’s circuit voltage. 6.1 Main power cables (battery cables) The minimum diameter must be sufficient for the bow thruster’s current draw in use and the voltage drop must not be more than 10% of the voltage supplied, consult the table on page 107. Choice of battery The total battery capacity must be sufficient for the size of the bow thruste See page 107 for the applicable battery capacity. We recommend Vetus maintenance free marine batteries; these can be supplied in the following sizes: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah and 225 Ah. We also recommend that each bow thruster is powered by its own separate battery or batteries. This allows the battery bank to be placed as close as possible to the bow thruster; the main power cables can then be short thus preventing voltage losses caused by long cables. Note Be sure to only use ‘sealed’ batteries if the batteries are located in the same compartment as the bow thruster. The Vetus ‘SMF’ and ‘AGM’ maintenance-free batteries are ideally suited to this application. Batteries that are not ‘sealed’ may produce small amounts of explosive gas during the charging cycle. Sparks generated by the carbon brushes of the bow thruster motor may ignite this explosive gas. Always use batteries whose type and capacity are compatible for their use. Note The maximum duration of engagement and the thrust, as specified by the technical details in your bow thruster installation and operating manual, are based on the recommended storage battery capacities and storage battery connection cables. If appreciably larger batteries in combination with very short connection cables with appreciably larger diameter than recommended are used then the thrust will increase. In such cases the maximum operating time must be reduced in order to prevent damage to the motor. 6.4 Connecting the main power cables Make sure that no other electrical parts come loose when connecting the electric cables. Check all electrical connections after 14 days. Electrical parts (such as bolts and nuts) may come loose as a result of fluctuations in temperature. • Connect the main power supply cables. Caution In extreme cases, for example when a battery with a capacity of five times or more than suggested is used, there is the danger of causing permanent damage to one or more of the following shaft connections: - The connection between motor shaft and the tail piece input shaft. - The connection between the tail piece output shaft and the propeller. 6.2 Main switch Note The main switch must be fitted to the ‘positive cable’. The Vetus battery switch type BATSW250 is a suitable switch. Main switch with remote control Instead of a storage battery main switch, a remotely controlled main switch annex emergency stop can be installed. This remotely controlled main switch is available for 12 or 24 Volt DC. Vetus art. code: BPMAIN12 respectively BPMAIN24. 22 020536.06 Be careful not to rotate the bolt and nut 1 while connecting the cables. To prevent this happening, keep an open-ended spanner on nut 1 while screwing on bolt 2, without rotating this spanner. The torque for nut 2 is 9 - 11 Nm (6.5 - 8 ft.lbf ). 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm (6.5 - 8 ft.lbf ) vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ENGLISH 6.5 Fuses A fuse must be included in the ‘positive cable’ for the main switch, as close to the battery as possible. This fuse protects the on-board power cabling from short circuits. For all fuses we can suppy a fuse holder, Vetus part no.: ZEHC100. See page 107 for the size of the fuse to be used. 6.6 Bow thruster control panels • Fit the control panel next to the steering position. There must be at least 50 mm (2”) space behind the panel. If 2 bow thrusters have to be operated simultaneously, for example on a catamaran, consult the diagram on page 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Fit the control cable between the bow thruster and the control panel through the vessel and connect the jack connections together. If it is necessary to cut the intermediate cable and reconnect it take care to ensure the correct colours are connected together. N.B: The colours of the wire cores in the intermediate cable may differ from the wire core colours as used on the bow thruster motor and on the control panel! If there are two steering positions, the second control panel can be connected to the first one. If it is found during test running that the thrust direction does not correspond with the direction switch on the control panel then the blue (no. 1) and the white (no. 4) wires on the relay must be interchanged. Warning! Do NOT test the bow thruster while the ship is out of water, unless you are certain that everyone is at a safe distance from the thrust tube. Never allow the bow thruster to run for longer than 5 seconds with the ship out of water. 1 4 4 1 6.7 Delay when reversing the thrust direction If a delay is desired where one of the following operating devices is installed, a delay switch can be installed. Operating device: - BPJSTA, separate turn switch (Joystick), - BPSM, operating panel for side mounting, - FSxx, foot switch button Delay: Vetus art. code: BPTD vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 23 ENGLISH 7 Trouble shooting 8 Technical data Type Electric motor does not operate : BOW7512D BOW7524D Electric motor - Check that the battery main switch is ‘ON’. - Check whether the control panel fuse has burnt out. [1] Type : Voltage : 12 V DC 24 V DC 550 A [3] 315 A [4] - Check if the main fuse has burnt out. [2] Current : In all the above cases, the ‘POWER’ indicator LED is not lit. Rated output : - The electric motor has overheated and its thermal Protection has broken the circuit of the control current. No. of revolutions : The panel gives a warning signal three times ( . - . . - ) and the LED will glow red. As soon as the motor has cooled down enough, the LED will resume glowing green and the bow thruster can be put back in service. Check if it is possible to turn the propeller. A piece of wood or similar could have been caught between the propeller and the tunnel. Electric motor turns slowly Rating : Protection : reversible DC motor 4.4 kW 2900 rpm S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Motors conform to CE (80/336/EEC, EMC - EN60945) Transmission Gears : Bevel gear helical teeth Gear ratio : 1.3 : 1 Lubrication : oilbath, approx. 0.06 litre (2 fl.oz.) outboard gear oil SAE80W or EP 90 Housing : bronze 178 mm (7”) Propeller - The battery is flat. Diameter : - Bad electrical connection(s) due to e.g. corrosion. No. of blades : 6 - The carbon brushes are not making proper contact. Profile : asymmetrical Material : polyacetal (Delrin ®) Rated thrust : - The battery capacity is reduced because of very low temperatures. - Weed or fishing line has become caught in the propeller. 800 N (80 kgf, 180 lbf ) 850 N (85 kgf, 191 lbf ) Control circuit Control panel fuse is burnt out [1] - Short circuit in the operating circuit; check the wiring. Fuse : Blade type fuse ‘ATO’ 5 A Current solenoid switch : 2.8 A 1.4 A Electric motor turns (too) fast but there is no thrust Control circuit wires : 1.5 mm2 (14 AWG) - The blades of the propeller have been damaged by a foreign object having entered the propeller or tunnel. Extension cable : 6, 10, 16, 18 or 20 m (20’, 33', 52', 59', or 65') - The drive pin on the propeller shaft has been broken by a foreign object having entered the propeller or tunnel. Replace the drive pin and check the propeller flange for any damage. Thrust-tunnel Steel model dimensions : O.D. 194 mm, wall thickness 5.6 mm treatment : blasted, coated with: SikaCor Steel Protect. Suitable for all kinds of protection systems. After pressing the on/off switch on the panel, the panel is not switched on. Plastic model - The on/off switch must be pressed a second time within 6 seconds. dimensions : I.D. 185 mm, wall thickness 5 mm material : glass fibre reinforced polyester The LED will then remain green and the buzzer will confirm that the panel is ready for use by giving the signal (- . -). Aluminium model dimensions : I.D. 185 mm, wall thickness 5,5 mm material : aluminium, 6061 or 6062 (AlMg1SiCu) : 26 kg (57 lbs) Weight Excl. thrust-tunnel [1] The control current fuse is in the bow thruster motor. A spare fuse can be found in the relay cap, see p. 111. Length of usage: [3] 2 min. continuously or max. 2 min. per hour at 550 A (12 Volt). [2] See table on page 107 24 020536.06 [4] 3 min. continuously or max. 3 min. per hour at 315 A (24 Volt). vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DEUTSCH 1 Einleitung 2 Sicherheitsbestimmungen Diese Einbauanleitung enthält Richtlinien für den Einbau der Vetus Bugschrauben ‘BOW7512D’ und ‘BOW7524D’. Für die Zuverlässigkeit, mit der die Bugschraube funktioniert, kommt es entscheidend auf die Qualität des Einbaus an. Fast alle auftretenden Störungen sind auf Fehler oder Ungenauigkeiten beim Einbau zurückzuführen. Es ist daher von größter Wichtigkeit, die in der Einbauanleitung genannten Punkte während des Einbaus in vollem Umfang zu beachten bzw. zu kontrollieren. Eigenmächtige Veränderungen an der Bugschraube schließen eine Haftung des Herstellers für die sich daraus ergebenden Schäden aus. Je nach Takelage, Wasserverdrängung und Unterwasser-schifform führt die Antriebskraft durch die Bugschraube auf jedem Schiff zu anderen Ergebnissen. Die angegebene Nennantriebskraft ist nur unter optimalen Umständen erreichbar: • Während des Gebrauchs für die richtige Akkuspannung sorgen. • Beim Einbau sind die Hinweise beachtet worden, die in den „Einbauanleitung für Bugschrauben” enthalten sind, insbesondere zu folgenden Punkten: - Der Kabeldurchschnitt der Akkukabel ist groß genug, daß Spannungsverluste auf ein Minimum beschränkt sind. Warnung! Achten Sie bei Benutzung der Bugschraube auf die Gefahr für Schwimmer und kleine Boote, die sich in unmittelbarer Nähe der Bugschraubenrohrausström-öffnungen befinden. Geben Sie die Sicherheitsbestimmungen an alle Personen weiter, die die Bugschraube bedienen. Allgemeine Regeln und Gesetze im Zusammenhang mit der Sicherheit und der Verhütung von Unfällen sind ebenfalls zu beachten. • Während des Betriebs der Bugschraube nie die sich bewegenden Teile berühren. • Nie heiße Teile der Bugschraube berühren und nie brennbare Materialien in der Nähe der Bugschraube aufbewahren. • Vor der Kontrolle oder Einstellung von Teilen der Bugschraube ist diese zuerst immer abzustellen. • Vor Aufnahme von Wartungsarbeiten sind die Akkupole stets abzuklemmen. • Im Interesse einer sicheren Ausführung der Wartungsarbeiten sind ausschließlich geeignete Werkzeuge zu verwenden. • Hauptschalter immer ausschalten, wenn die Bugschraube für längere Zeit nicht gebraucht wird. - Das Tunnelrohr ist richtig am Schiffsrumpf angeschlossen. - Gitterstäbe in den Tunnelrohröffnungen. Die Gitterstäbe sind nur dann angebracht, wenn dies unbedingt notwendig ist (wenn regelmäßig in stark verschmutzten Gewässern gefahren wird). - Die Gitterstäbe sind entsprechend den Empfehlungen ausgeführt. Wenn Sie die folgenden Empfehlungen befolgen, wird dies zu einer längeren Haltbarkeit und besseren Leistungen Ihrer Bugschraube führen. 3 Gebrauch • Hauptschalter einschalten. • Zur Bedienung der Bugschraube lesen Sie bitte die mit dem Armaturenbrett mitgelieferte Anleitung. Schalten Sie nicht in einer Bewegung von Steuerbord nach Backbord oder umgekehrt! Bitte geben Sie dem Elektromotor Zeit zu stoppen, bevor er entgegengesetzt arbeiten soll. • Zur Wartung vgl. das mitgelieferte „Wartungs- und Garantiebuch“. • Die Bugschraube nicht lange laufen lassen. In Zusammenhang mit der Wärmeentwicklung ist der Elektromotor auf die maximale Einschaltdauer begrenzt. Vorsicht! Wenn 2 Armaturenbretter eingebaut sind, die Bugschraube nie gleichzeitig von beiden Armaturen-brettern aus bedienen. Nach einer Laufzeit muß sich der Motor abkühlen. • Beim verlassen des Bootes den Hauptschalter ausschalten. Achtung! Die maximale Gebrauchseinschaltdauer hintereinander und die Antriebskraft, wie in den technischen Daten angegeben, basieren auf den empfohlenen Akkukapazitäten und Akkuanschlußkabeln. Bei Verwendung wesentlich größerer Akkus in Kombination mit sehr kurzen Akkuanschlußkabeln mit einem wesentlich größeren Durchschnitt als empfohlen nimmt die Antriebskraft zu. Setzen Sie in dem Fall die maximale Einschaltdauer herab, um Motorenschäden zu vermeiden. • Bitte berücksichtigen Sie, dass durch die Kohlebürsten im Motor (schwarzer) Staub freigesetzt wird. Verstauen Sie daher keine empfindliche Ausrüstung auf dem Bugstrahlrudermotor oder in seiner Nähe. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D Sorgen Sie dafür, daß dem Schiffseigner die Gebrauchsanleitung bereitgestellt wird. 020536.06 25 DEUTSCH 4 Einbauhinweise 4.1 Aufstellung vom tunnelrohr Bei der Platzbestimmung des Tunnelrohrs soll für die bestmöglichen Ergebnisse folgendes beachtet werden: Einbaubeispiele (Auswahl) - Das in der Zeichnung angegebene Maß A muß mindestens 0,5 x D (D ist der Rohr-durchmesser) sein. - Die Länge des Tunnelrohrs (Maß B) muß 2 A D D A Position bei 2 Bugschrauben in einem Katamaran A 4.2 Für optimale Ergebnisse soll das Tunnelrohr möglichst weit nach vorne in den Bug montiert werden. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Aufstellung der Bugschraube ins Tunnelrohr Bei der Platzwahl wo die Bugschraube in das Tunnelrohr eingebaut werden soll, ist zu bedenken daß die Bugschraube NIE aus dem Tunnelende herausragen darf. Sollte, neben den Bewegungen vom Bug, auch die seitlichen Bewegungen vom Heck zu beherrschen sein, so könnte eine ‘Bug’schraube auch zum Schiffshinterteil installiert werden. Vorzugsweise befindet sich die Schraube auf der Schiffsachse, muß aber von außen jederzeit erreichbar sein. Bei einem segelnden Schiff den Tunnel wenn möglich so anbringen, daß er beim Gleiten über Wasser kommt und kein Widerstand mehr vorliegt. 180º Einbau von 2 Bug-schrauben hintereinander für größere Schiffe. Hierbei kann man, abhängig vom Wetter, eine oder beide Bugschrauben benutzen. <60º Max. Stand Bilgewasser - Der Elektromotor kann in verschiedenen Aufstellungen eingebaut werden. Tipp: Wir raten davon ab, 2 Bugschrauben in einem (1) Tunnelrohr einzu-bauen. Eine Verdoppelung der Antriebskraft wird dadurch nicht erreicht! 26 020536.06 - Wird der Motor horizontal oder schräg installiert, ist eine Abstützung in jedem Fall notwendig. - Der Elektromotor soll immer oberhalb des höchstmöglichen Bilgenwasserniveaus aufgestellt werden. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DEUTSCH 4.3 Übergang vom tunnelrohr zum schiffsrumpf Eine Direktverbindung vom Tunnelrohr zum Schiffsrumpf, ohne Muschel, ergibt einen befriedigenden Erfolg. A C B R R C D D = 185 mm A B R = 20 mm C = 20 ... 30 mm Ein Direktübergang zum Schiffsrumpf kann scharfkantig sein. Es ist jedoch besser, den Übergang mit einem Radius ‘R’ von ca. 0,1 x D abzurunden. Noch besser ist es, schräge Seiten ‘C’ von 0,1 bis 0,15 x D zu verwenden. C Der Übergang vom Tunnelrohr zum Schiffsrumpf, mit Muschel, produziert einen niedrigeren Rumpfwiderstand während der normale Fahrt. A B R C R C D D = 185 mm A B C R = 20 mm C = 20 ... 30 mm Wenn der Übergang vom Tunnelrohr zum Schiffsrumpf mit abgeschrägter Seite versehen wird, so soll die Ausführung laut obenstehender Zeichnung durchgeführt werden. β C Die abgeschrägte Seite (C) bekommt eine Länge von 0,1 bis 0,15 x D und es soll darauf geachtet werden daß der Winkel zwischen Tunnelrohr und Schiffsrumpf identisch ist mit dem Winkel zwischen Schiffsrumpf und der schrägen Seite. 4.4 C γ β γ Scharf C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Gitterstäbe in den Tunnelrohröffnungen Obwohl die Schubkraft dadurch ungünstig beeinflusst wird, könnten zu den Tunnelöffnungen Gitterstäbe montiert werden, zum Schutz der Schraube. Um die nachteiligen Auswirkungen auf die Schubkraft und den Rumpfwiderstand bei normaler Fahrt möglichst zu begrenzen, sollten folgende Punkte berücksichtigt werden: - Montieren Sie pro Rumpföffnung nicht mehr Gitterstäbe als in der Zeichnung dargestellt. Der Übergang zum Schiffsrumpf, mit Muschel, kann scharfkantig gemacht werden. Besser ist es, den Übergang mit Muschel mit einem Radius ‘R’ von ca. 0,1 x D abzurunden. Das beste ist ein Übergang mit Muschel mit einer schrägen Seite ‘C’ von 0,1 bis 0,15 x D. 3x 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm ø ... Tipp: Die Art und Weise worauf das Tunnelrohr zum Schiffsrumpf übergeht, beeinflusst sehr den von der Bugschraube gelieferten Schubkraft, sowie auch den Rumpfwiderstand während normaler Fahrt. - Die Gitterstäbe müssen eine rechteckige Form (im Durchschnitt) haben. - Verwenden Sie keine runden Stäbe. - Die Gitterstäbe müssen ein bestimmtes Maß Überlappung aufweisen. = Überlappung α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - Die Länge ‘L’ des Muschels soll zwischen 1 x D und 3 x D sein. - Ein Muschel soll auf solcher Art und Weise in den Schiffsrumpf aufgenommen werden, daß die Herzlinie des Muschels mit der zu erwartenden Form der Bugwelle zusammenfällt. α α : min. 0º max. 15º - Die Stäbe müssen so angebracht werden, dass sie senkrecht zu der zu erwartenden Bugwellenform stehen. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 27 DEUTSCH 4.5 Anbringen vom Tunnelrohr 4.6 Anbringen der Löcher ins Tunnelrohr • Zwei Löcher in den Schiffsrumpf einbohren, dort wo die Herzlinie des Tunnelrohrs kommen soll, dem Durchmesser des Anreiß-Werkzeugs entsprechend. - Mit Hilfe des Zwischen¬flansches den Platz markieren wo die Bugschraube installiert werden soll. • Das selber anzufertigende AnreißWerkzeug durch die beiden vorgebohrten Löcher führen und den Außendurchmesser des Tunnelrohrs auf den Rumpf anreißen. Wichtig: Die Löcher sollen exakt auf der Herzlinie des Tunnels angebracht werden. - Die mitgelieferte Schablone für die richtige Platzbestimmung der zu bohrenden Löcher verwenden. D [mm] • Abhängig vom Baumaterial des Schiffes, die Löcher ausschneiden mit Hilfe einer Stichsäge oder eines Schneidbrenners. Bezüglich der Maße der zu bohrenden Löcher beachten Sie bitte die Bohrschablone. • Tunnelrohr montieren. Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 ø 185 mm Die Löcher des Tunnels bohren und sorgfältig abgraten. Skala 1:1 22 (7/8”) 22 (7/8”) ø 9 (3/8”) ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 D Echelle 1:1 Aluminium Schaal 1:1 Polyester Maßstab 1:1 Stahl Polyester-Tunnelrohr: Harz: Für das Polyester-Tunnelrohr wird isophtal-saures Polyesterharz (Norpol PI 2857) benutzt. 4.7 Vorbehandlung: Die Außenseite der Rohre ist aufzurauhen. Die gesamte, obere Schicht bis zum Glasfibergewebe entfernen, dafür eine Schleifscheibe benutzen. Verwenden Sie keinesfalls Kupferoxydhaltige Antibewuchsfarbe. Katodischer Schutz ist een ‘Müssen’ für alle Metallteile unter Wasser. Um das Endstück der Bugschraube gegen Korrosion zu schützen, ist es bereits mit einer Zinkanode ausgestattet. Wichtig: Die Enden des Rohrs, nachdem sie auf die richtige Länge gesägt wurden, mit Harz behandeln. Damit wird vermieden, daß Feuchtigkeit in das Material eindringen kann. Laminierung: Als erste Schicht eine Lage Harz auftragen. Eine Glasfibermatte anbringen und diese mit Harz beschichten. Diesen Vorgang wiederholen, bis eine hinreichende Anzahl Schichten aufgetragen wurde. Korrosionsschutz der bugschraube Isolierbuchse Dichtung Isolierbuchse Ein Polyester-Tunnelrohr ist wie folgt zu bearbeiten: • Die ausgehärtete Harz- u. Glasfibermatte aufrauhen. Eine Schicht Harz auftragen (Abschlußbeschichtung). • Die Seite des Rohrs, die mit dem Wasser in Berührung kommt, mit beispielsweise Epoxidlack oder 2-Komponenten-Polyurethanlack behandeln. • Danach gegebenenfalls ein bewuchsverhinderndes Mittel auftragen. 28 020536.06 Korrosion eines Stahl- oder Aluminium-Tunnelrohrs kann verringert werden durch vollständig isolierte Montage des Unterwasserteils in das Tunnelrohr. ACHTUNG: Die mitgelieferten Dichtungen sind bereits elektrisch isolierend. Die Schrauben und der Schaft müssen jedoch noch mit Isolationsmaterial, z.B. Nylonbuchsen, versehen werden. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DEUTSCH 5 Einbau Lesen Sie bitte Kapitel 4, „Einbauhinweise“ bevor das installieren der Rohre. 2 1 3 Für Einbauabmessungen, siehe Zeichnung auf Seite 106. Achtung! Der Raum, in dem der Elektromotor der Bugschraube aufgestellt wird, und der Raum, in dem der Akku aufgestellt wird, müssen trocken und gut belüftet sein. 5.1 Vorbereitung Die Bugschraube wird vormontiert geliefert. Gehen Sie wie folgt vor: • Entfernen Sie die Schraube. • Lösen Sie den Motor vom Zwischenflansch. • Lösen Sie den Zwischenflansch vom Unterwasserteil. Die 2 Rohre dienen nur für den Transport und werden jetzt nicht mehr benötigt. 5.2 Befestigung des Unterwasserteils und des Zwischenflansches • Achten Sie darauf, dass das Kunststoff-Passelement (1) auf dem Endstück angebracht ist. • Montieren Sie eine Dichtung (2) zwischen Unterwasserteil und Tunnelrohr. 2 1 • Zwischen Unterwasserteil und Dichtung und zwischen Dichtung und Tunnelrohrwand bitte ein Abdichtmittel (auf Polyurethan-* oder Silikonbasis) verwenden. • Montieren Sie das Unterwasserteil in dem Loch im Tunnelrohr. Die zusätzlichen Dichtungen sind dafür bestimmt, das Unterwasserteil ausfüllen zu können. *) Z.B. Sikaflex® - 292. • Das Loch des Zwischen-flansches einfetten und den Flansch aufstellen. • Die Bolzengewinden zuerst mit ‘outboard gear grease’ *) einfetten. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Achtung! Unmittelbar nach dem Stapellauf des Schiffes auf mögliche Lecks prüfen. *) Ein geeignetes Fett ist das VETUS „Shipping Grease“, Artikelcode: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 29 DEUTSCH 5.3 Endmontage • Die Schraubenwelle mit ‘outboard gear grease’*) einfetten und die Schraube montieren. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 Zwischen Tunnelrohrwand und Schraube muß sich nun ringsherum ein freier Spielraum von mindestens 1,5 mm befinden. • Die flexible Kupplung so weit auf die Elektromotorachse schieben, bis das Ende der Elektromotorachse (A) und die Unterseite des Flansches (B) ineinander fallen. • Die Sicherungsschraube C festdrehen. M5 2.5 3 Nm • Die eingehende Welle mit einer Montagepaste (z.B. ‘Molykote ® G-n plus’) einfetten. • Das Gewinde der Bolzen mit ‘outbourd gear grease’*) einfetten und den Elektromotor zum Zwischen-flansch montieren. • Als erste Probe den Propeller von Hand drehen; das sollte reibungslos geschehen, als zugleich die Welle des Elektromotors mitgenommen wird. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Molykote® G-n plus *) Ein geeignetes Fett ist das VETUS „Shipping Grease“, Artikelcode: VSG. 30 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DEUTSCH 6 Elektrische Installation Kontrollieren Sie, ob die auf dem Motorentypenschild angegebene Spannung mit der Bordspannung übereinstimmt. 6.1 Wahl des Akku Die Gesamtkapazität des Akkus muß auf die Größe der Bugschraube abgestimmt sein. Vgl. die Hinweise auf Seite 107 zur vorgeschriebenen Akkukapazität Wir empfehlen wartungsfreie Schiffsakkus von Vetus. Sie sind in folgenden Größen lieferbar: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah und 225 Ah. Außerdem empfehlen wir, für jede Bugschraube einen oder mehrere eigene Akkus zu verwenden. Ein Akku kann dann so nah wie möglich bei der Bugschraube aufgestellt werden, die Hauptstromkabel können kurz sein, und Spannungsverluste durch lange Kabel werden vermieden. Achtung Verwenden Sie ausschließlich “geschlossene” Akkus, wenn die Akkus in der gleichen Sektion des Schiffes untergebracht werden wie die Bugschraube. Die geschlossenen, wartungsfreien Vetus-Akkus Typ “SMF” und “AGM” sind hierfür sehr gut geeignet. Bei Akkus, die nicht “geschlossen” sind, können während des Ladens kleine Mengen eines explosiven Gases freigesetzt werden. Funken an den Kohlebürsten des Bugschraubenmotors können dieses explosive Gas entzünden. Verwenden Sie immer Akkus, bei denen Typ, Kapazität und Dienstzustand übereinstimmen. 6.3 Hauptstromkabel (Akkukabel) Der Mindestkabeldurchschnitt ist auf die Größe der Bugschraube abzustimmen, und der Spannungsverlust zwischen den Akkus und der Bugschraube darf nicht mehr als 10 % der Speisespannung betragen, vgl. die Tabelle auf Seite 107. Achtung Die maximale Einschaltdauer im Betrieb und die Schubkraft, die in den technischen Daten der Installations- und Bedienungsanleitung für Ihre Bugschraube angegeben sind, basieren auf der empfohlenen Batterieleistung und den empfohlenen Batterie-Anschlusskabeln. Bei Verwendung erheblich größerer Akkus in Kombination mit sehr kurzen Akkuanschlußkabeln mit einem erheblich größeren Durchschnitt als empfohlen nimmt die Antriebskraft zu. Setzen Sie in dem Fall die maximale Einschaltdauer herab, um Motorschäden zu verhindern. 6.4 Anschließen der Hauptstromkabel Achten Sie darauf, dass sich beim Anschluss von Elektrokabeln keine anderen elektrischen Teile lösen. Kontrollieren Sie nach 14 Tagen alle elektrischen Verbindungen. Als Folge von Temperatur-schwankungen können sich elektrische Teile (z.B. Schrauben und Muttern) lockern. • Die Hauptstromkabel anschließen. Vorsicht In sehr Extremfällen, beispielsweise einer 5 Mal über dem Richtwert liegenden Akkukapazität, besteht die Gefahr, daß eine oder beide folgenden Wellenverbindungen dauerhaft beschädigt werden: - die Verbindung von der Antriebswelle zur Eingangswelle des Unterwasserteils - die Verbindung von der Ausgangswelle des Unterwasserteils zur Schraube. 6.2 Hauptschalter Der Hauptschalter muss an der “Plusleitung” montiert werden. Der Vetus Batterieschalter vom Typ BATSW250 ist ein geeigneter Schalter. Hauptschalter mit Fernbedienung An Stelle eines Batterie-Hauptschalters kann auch ein Hauptstromschalter mit Fernbedienung und integriertem Notstopp installiert werden. Dieser Hauptstromschalter mit Fernbedienung ist für Gleichstrom mit 12 Volt oder 24 Volt lieferbar. Vetus Art.-Code: BPMAIN12 bzw. BPMAIN24. Achtung! Ein Verdrehen von Bolzen und Mutter 1 während des Anschließen der Kabel vermeiden. Dazu während des Festdrehens von Mutter 2 Mutter 1 mit einem Steckschlüssel fest halten. Das Anzugsmoment für Mutter 2 beträgt 9 - 11 Nm. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm 020536.06 31 DEUTSCH 6.5 Sicherungen In das „Plus-Kabel“ muss vor dem Hauptschalter und so nah wie möglich am Akku ebenfalls eine Sicherung eingebaut werden. Diese Sicherung schützt das Bordnetz gegen einen Kurzschluss. Wir können auch einen Sicherungshalter für alle Sicherungen liefern, Vetus Artikel-Nr.: ZEHC100. Vgl. Seite 107 zur Größe der einzubauenden Sicherung. 6.6 Bugschrauben-Bedienungselemente • Das Armaturenbrett am Steuerstand einbauen. Hinter dem Armaturenbrett muss ein Freiraum von mindestens 50 mm vorhanden sein. Müssen 2 Bugschrauben gleichzeitig bedient werden, z.B. bei einem Katamaran, vergleichen Sie bitte die Skizze auf Seite 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Den Zwischenkabel zwischen Bugschraube und Armaturenbrett verlegen und die Steckverbindungen befestigen. Falls es erforderlich sein sollte, die Zwischenkabel durchzuschneiden und wieder zu verbinden, ist darauf zu achten, daß die Leiter wieder an die entsprechenden Farben angeschlossen werden. Anmerkung: Die Farben der Leiter in den Zwischenkabeln können von den Kabelfarben, die beim Bugschraubenmotor oder dem Armaturenbrett Anwendung finden, abweichen! Wenn zwei Steuerstände vorhanden sind, kann das zweite Armaturenbrett am ersten angeschlossen werden. Wenn sich beim Probelauf herausstellt, daß die Antriebsrichtung der Bugschraube nicht mit dem Richtungsschalter am Armaturenbrett übereinstimmt, müssen der blaue (Nr. 1) und der weiße (Nr. 4) Draht am Relais vertauscht werden. Warnung! Die Bugschraube nicht testen, wenn das Schiff an Land ist und sich nicht alle Personen in sicherer Entfernung vom Schraubentunnel befinden. Die Bugschraube außerhalb des Wasser niemals länger als 5 Sekunden lang laufen lassen. 1 4 4 1 6.7 Zeitverzögerung bei Umkehr der Drehrichtung Sollte eine Zeitverzögerung gewünscht sein und wird eines der nachgenannten Bedienungselemente verwendet, kann ein Zeitverzögerungsschalter eingebaut werden. Bedienungselemente: - BPJSTA, Loser Schwenkschalter (Joystick), - BPSM, Bedienungselement für Seitenmontage, - FSxx, Druckknopf-Fußschalter Zeitverzögerung: Vetus Art.-Code: BPTD 32 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DEUTSCH 7 Störungen Der Elektromotor läuft überhaupt nicht. - Steht der Hauptschalter auf ‘AN’? - Ist die Steuerstromsicherung durchgebrannt? [1] - Ist die Hauptstromsicherung durchgebrannt? [2] In allen vorgenannten Fällen brennt die LED-Anzeige für „POWER“ nicht. - Der Elektromotor ist zu heiss geworden und die thermische Sicherung des Motors hat den Steuerstromkreislauf unterbrochen. Das Armaturenbrett gibt 3 Warnsignale ab ( . - . . - ) und die LEDAnzeige leuchtet rot. Sobald der Motor genügend abgekühlt ist, leuchtet die LED-Anzeige wieder grün. Die Bugschraube kann dann wieder eingesetzt werden. Kontrollieren Sie, ob die Schraube sich dreht. Zwischen Schraube und Tunnel kann z.B. ein Stück Holz gelangt sein. Der Elektromotor läuft langsam. - Der Akku ist nicht genug aufgeladen. - Schlechte elektrische Anschlüsse z.B. wegen Korrosion. - Die Kohlebürsten stellen schlecht Kontakt her. - Infolge extrem niedriger Temperaturen hat die Akkukapazität abgenommen. - In die Schraube ist z.B. Seegras oder Angelschnur geraten. Die Steuerstromsicherung ist durchgebrannt. [1] - Kurzschluß im Steuerstromkreis; die Verdrahtung kontrollieren. Der Elektromotor läuft (zu) schnell, aber keine Antriebskraft vorhanden - Die Schraubenblätter sind beschädigt, da ein Gegenstand in die Schraube oder das Tunnelrohr geraten ist. - Der Mitnehmstift auf der Schraubenachse ist gebrochen, weil ein Gegenstand in die Schraube geraten ist. Ersetzen Sie den Mitnehmstift und kontrollieren Sie die Nabe der Schraube auf Beschädigungen. Nach dem Drücken des Ein-/Aus-Schalters auf dem Armaturenbrett wird die Steuerung nicht eingeschaltet. - Innerhalb von 6 Sekunden muss der Ein-Aus-Schalter zum zweiten Mal gedrückt werden. Die LED leuchtet jetzt grün und der Summer bestätigt mit einem Signal (- . -), dass das Paneel betriebsbereit ist. 8 Technische daten Typ : BOW7512D BOW7524D Typ : umkehrbarer Gleichstrommotor Spannung : 12 V = 24 V = Strom : 550 A [3] 315 A [4] Leistung : 4,4 kW Drehzahl : 2900 U/min Einschaltdauer : Sicherung : Electromotor S2 -2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Motoren sind CE-konform (80/336/EEC, EMC - EN60945) Übertragung Zahnräder : Konische Spiralverzahnung Übersetzung : 1,3 : 1 Schmierung : Ölbad, ca. 0,06 liter outboard gear oil SAE80W-90 oder EP 90 Gehäuse : Bronze Durchmesser : 178 mm Blattzahl : 6 Profil : asymmetrisch Material : polyacetal (Delrin ®) Staudruck nominal : Schraube 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) Steuerstrom Sicherung : Flachsicherung ‚ATO‘ 5 A Stromaufnahme-relais : 2,8 A 1,4 A Steuerstromkabel : 1,5 mm2 Länge Zwischenkabel : 6, 10, 16, 18 oder 20 m Abmessungen : Aussenmaß ø 194 mm, Wandstärke 5,6 mm Behandlung gestrahlt, gestrichen mit: SikaCor : Steel Protect. Geeigenet als Grunderung für alle Farbsysteme. Tunnelrohr Ausführung Stahl Ausführung Kunststoff Abmessungen : Lichtes Maß ø 185 mm, Wandstärke 5 mm Material : glasfaser-verstärktes Polyester Abmessungen : Lichtes Maß ø 185 mm, Wandstärke 5,5 mm Material : Aluminium, 6061 oder 6062 (AlMg1SiCu) : 26 kg Ausführung Aluminium Gewicht Ohne Rohr [1] Die Steuerstromsicherung befindet sich am Bugschraubenmotor. Im Relaisdeckel befindet sich eine Reservesicherung, vgl. Seite 111. [2] Vgl. die Tabelle auf Seite 107. Gebrauchseinschaltdauer: [3] 2 min. Dauer oder max. 2 min. pro Stunde bei 550 A (12 Volt). [4] 3 min. Dauer oder max. 3 min. pro Stunde bei 315 A (24 Volt). vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 33 FRANÇAIS 1 Introduction 2 Sécurité Les présentes instructions d’installation fournissent les directives de montage pour les hélices d’étrave Vetus ‘BOW7512D’ et ‘BOW7524D’. La qualité du montage est déterminante pour la fiabilité de fonctionnement de l‘hélice d‘étrave. Quasiment toutes les pannes qui se produisent résultent d‘un montage défectueux ou incorrect. Il est donc essentiel de procéder à l‘installation en respectant et en vérifiant scrupuleusement les points cités dans les instructions d‘installation. Toute modification de l’hélice d’étrave effectuée de son propre chef exclut la responsabilité de l’usine pour les dommages entraînés. Selon la prise de vent, le déplacement d’eau et la forme des oeuvres vives, la force de propulsion fournie par l’hélice d’étrave entraînera un résultat différent sur chaque bateau. La force de propulsion nominale indiquée n’est réalisable que dans des circonstances optimales: • Veillez à ce que la tension de batterie soit correcte pendant l’emploi. • L‘installation doit être effectuée en respectant les recommandations indiquées dans les ‘Recommandations pour l‘installation des hélices d‘étrave’, et en particulier en ce qui concerne les points suivants : - Une grosseur suffisante de la section de fil des câbles de batterie, afin de limiter autant que possible les pertes de tension. - La façon dont la tuyère est raccordée à la coque de bateau. - Les barres dans les ouvertures de la tuyère. Ces barres n’ont été montées que si cela est strictement nécessaire (si l’on navigue régulièrement dans des eaux très sales). - Ces barres ont été réalisées selon les recommandations. Le fait de suivre les recommandations indiquées ci-dessous entraînera une plus longue durée de vie ainsi que de meilleures performances de votre hélice d’étrave. • Consulter le « Manuel d’entretien et de garantie » fourni pour effectuer les travaux de maintenance. • Ne laissez jamais tourner l’hélice pendant une longue période; la durée maximale de fonctionnement est limitée en raison de la chaleur produite dans le moteur électrique. Avertissement! Lorsque vous utilisez l’hélice d’étrave, assurez-vous qu’il n’y a pas de nageurs ou de petits bateaux légers au voisinage immédiat des ouvertures de sortie du tube d’hélice d’étrave. Les prescriptions de sécurité doivent être transmises aux autres personnes actionnant l’hélice d’étrave. Il convient également de respecter les règles et principes généraux en matière de sécurité et de prévention des accidents. • Ne touchez jamais les parties mobiles de l’hélice d’étrave pendant son fonctionnement. • Ne touchez jamais les parties chaudes de l’hélice d’étrave et ne placez pas de matières inflammables à proximité de l’hélice. • Arrêtez toujours l’hélice d’étrave avant de contrôler ou de régler des pièces de l’hélice. • Désaccouplez toujours les bornes de batterie pendant les travaux d’entretien. • Pour une sécurité optimale, exécutez les travaux d’entretien en utilisant uniquement des outils appropriés. • Débranchez toujours l’interrupteur principal si l’hélice d’étrave n’est pas utilisée pendant une longue période. 3 Emploi • Mettre sous tension l’interrupteur général. • Pour l‘utilisation de l‘hélice d‘étrave, consultez le manuel fourni avec les panneaux de commande. Ne passer en continu de bâbord à tribord. Marquer une pause jusqu à l’arrêt de l’hélice, pour change de sens. Précaution! Si 2 tableaux de commande sont installés, ne commandez jamais l’hélice d’étrave à partir des deux tableaux en même temps. Après avoir tourné un certain temps, le moteur doit refroidir. • Couper l’interrupteur général en quitant le bateau. Attention! La durée maximale de fonctionnement ininterrompu et la force de propulsion telles qu’elles sont spécifiées dans les données techniques sont basées sur les capacités de batterie et les câbles de raccordement de batterie conseillés. L’utilisation de batteries beaucoup plus grandes associées à des câbles de raccordement de batterie très courts ayant une section beaucoup plus grande que celle conseillée fera augmenter la force de propulsion. Diminuez dans ce cas la durée maximale de fonctionnement pour éviter d’endommager le moteur. 34 020536.06 • Tenir compte du fait que les balais de dynamo du moteur produisent des particules de poussière (noires). Ne pas entreposer de pièces d'équipement fragiles dans la proximité immédiate du moteur de l'hélice d'étrave. Veillez à ce que le propriétaire du bateau puisse disposer du mode d’emploi. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D FRANÇAIS 4 Recommandations 4.1 Position de la tuyere Afin d’obtenir les meilleurs résultats, il faut observer ce qui suit, a la détermination de l’endroit de la tuyère: Quelques exemples d’installation. - La dimension A indiquée sur le plan doit être au minimum de 0,5 x D (D étant le diamètre du tube). - La longueur du tunnel tubulaire (dimension B) doit être de 2 x D à 4 x D. A D D A Configuration avec 2 hélices d’étrave sur un catamaran A 4.2 Afin d’obtenir le meilleur résultat, la tuyère doit être installée le plus à l’avant possible. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Position de l’hélice d’étrave dans la tuyere En choisissant l’endroit où l’hélice d’étrave sera posée, il faut tenir compte que l’hélice ne débordera pas l’ouverture du tunnel. Au cas où il faut contrôler également les mouvements latéraux de l’arrière du bateau (à part des mouvements de l’étrave) une hélice ‘d’étrave’ pourra être utilisée comme hélice de poupe. L’hélice doit de préférence se trouver dans l’axe du bateau mais elle doit toujours rester accessible de l’extérieur. Sur un bateau planeur, installer si possible la tuyère de façon à ce qu’elle dépasse la surface de l’eau en plané, éliminant ainsi toute résistance. Installation de 2 hélices d’étrave l’une derrière l’autre (pour grands bateaux). Dans ce type de montage, on utilise une ou deux hélices selon l’état du temps. 180º <60º Niveau de l’eau de cale max. - Le moteur électrique peut être installé en diverses positions. Conseil: Nous déconseillons l’installation de 2 hélices d’étrave dans un seul tunnel tubulaire ; on n’obtiendra pas une force de propulsion double ! - Si le moteur est installé de manière horizontale ou inclinée, il doit impérativement être calé. - Assurez-vous que la position du moteur électrique est toujours bien au dessus le niveau de l’eau de cale. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 35 FRANÇAIS 4.3 Adaption de la tuyère à l’étrave Une jonction directe de la tuyère à la coque, sans coquille, produira des résultats raisonnables. A C B C D D = 185 mm A B C R = 20 mm C = 20 ... 30 mm Une jonction directe sur la coque du bateau peut être aiguë. Il est mieux d’arrondir la jonction avec un rayon ‘R’ d’environ 0,1 x D. Il est encore mieux d’utiliser des côtés chanfreinés ‘C’ de 0,1 à 0,15 x D. Une jonction de la tuyère à la coque du bateau avec application d’une coquille donnera une résistance de la coque plus basse durant la navigation normale. A B R C A B C C Le côté chanfreiné (C) aura une longueur de 0,1 a 0,15 x D et l’angle entre la tuyère et la coque doit etre identique a la l’angle entre la coque et le côté chanfreiné. 4.4 β γ Aigu C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Barres dans les ouvertures de la tuyère Afin de protéger l’hélice, il sera possible d’installer des barres dans les ouvertures de la tuyère, bienque ceci exercera une mauvaise influence sur la poussée de l’hélice d’étrave. Afin de réduire le plus possible cet effet négatif sur la propulsion et sur la résistance de la coque à vitesse normale, il faudra tenir compte des points suivants : R C D D = 185 mm β γ C R R Quand la jonction entre la tuyère et la coque du bateau aura un côté chanfreiné, s’assurer que l’exécution sera faite selon le croquis ci-dessus. R = 20 mm C = 20 ... 30 mm - Ne pas installer plus de barres dans l’ouverture qu’il est indiqué sur le dessin. La jonction avec une coquille sur la coque peut être aiguë. Il est mieux d’arrondir la jonction avec coquille avec un rayon ‘R’ d’environ 0,1 x D. Le mieux est une jonction avec coquille, avec un côté chanfreiné ‘C’ de 0,1 à 0,15 x D. 3x 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm ø ... Conseil: La méthode de jonction de la tuyère à la coque du bateau, agit bien fort sur la poussée effective de l’hélice d’étrave ainsi que sur la résistance de la coque dans l’eau, à vitesse normale. - Les barres devront être de section rectangulaire. - Ne pas utiliser de barres rondes. - Les barres devront se chevaucher. Chevauchement = α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - La longueur ‘L’ de la coquille sera entre 1 x D et 3 x D. - Cette coquille sera incorporée dans la coque du bateau de telle sorte, que la ligne centrale se confondra avec la forme de la vague de l’étrave prévue. 36 020536.06 α α : min. 0º max. 15º - Les barres devront être placées de telle façon qu’elles soient perpendiculaires à la forme de la vague prévue. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D FRANÇAIS 4.5 Installation de la tuyère 4.6 - Percer deux trous dans l’étrave du bateau, selon le diamètre de l’outil à marquer et à l’endroit où l’axe central de la tuyère sera posé. Percer les trous dans la tuyère - Marquer l’endroit de l’installation de l’hélice à l’aide de la bride intermédiaire. - Afin de déterminer la position correcte des trous à percer, utiliser le gabarit fourni. Important: Les trous doivent être percés exactement à l’axe central de la tuyère. - Passer l’outil à marquer (à construire par vous-même) à travers les 2 trous percés et marquer le diamètre extérieur de la tuyère sur la coque. D [mm] D Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 Se référer au gabarit de perçage pour déterminer les dimensions des trous à percer. Percer les trous dans la tuyère et les ébarber avec soin. ø 185 mm - Dépendant au matériau de construction du bateau, couper les trous à l’aide d’une scie ou d’un brûleur à découper. Skala 1:1 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 Echelle 1:1 Aluminio Schaal 1:1 Poliéster Maßstab 1:1 Acier 22 (7/8”) 22 (7/8”) - Installer la tuyère. ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) Tuyère en polyester: Résine: La résine utilisée pour la tuyère en polyester est une résine polyester isophtalique (Norpol PI 2857). Traitement préalable: L’extérieur de la tuyère doit être poncée. Enlever complètement la couche de surface jusqu’à la fibre de verre. Utiliser pour cela un disque ponceur. Important: Traiter les extrémités de la tuyère avec de la résine, une fois qu’elles ont été sciées. On évitera ainsi que l’humidité pénètre dans le matériau. Laminage: Appliquer une première couche de résine. Appliquer ensuite un tapis de verre et l’imprégner de résine. Répéter cette opération jusqu’à ce qu’il y ait suffisamment de couches. 4.7 FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com ø 9 (3/8”) Protection de l’helice d’etrave contre la corrosion N’appliquer absolument pas de l’anti-fouling contenant d’oxyde de cuivre. La protection cathodique est indispensable pour la protection de toutes pièces métalliques sous l’eau. L’embase de l’hélice d’étrave est déjà pourvue d’une anode de zinc qui la protège contre la corrosion. Manchon isolant Joint Manchon isolant La finition de la tuyère en polyester doit être réalisée comme suit: • Poncer la résine durcie/ le tapis de verre. Appliquer une couche de résine (couche de finition). • Traiter le côté de la tuyère qui est en contact avec l’eau avec par exemple de la peinture époxyde ou une peinture polyuréthane à 2 composants. • Appliquer ensuite éventuellement une peinture maritime antisalissure. La corrosion d’une tuyère en acier ou en aluminium pourra être réduite par une installation entièrement isolée de l’embasse dans la tuyère. NOTE: Les joints fournies assurent déjà une isolation électrique. Par contre, les petits boulons et la gaine doivent être munis de matériau isolant, par exemple manchons en nylon. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 37 FRANÇAIS 5 Installation Pour l‘installation de la tuyère, consultez le chapitre 4 ‚Recommandations’. 2 1 3 Pour les dimensions principales voir dessin page 106. Attention ! L’espace où se trouve le moteur électrique de l’hélice d’étrave et l’espace où est placée la batterie doivent être secs et bien aérés. 5.1 Préparatifs L‘hélice d‘étrave est livrée déjà montée. Procéder comme suit : • Enlever l‘hélice. • Détacher le moteur de la bride intermédiaire • Détacher la bride intermédiaire de l‘embase. Les 2 bagues ne servent que pendant le transport ; elles sont donc ensuite inutiles. 5.2 Montage de l’embase et de la bride intermédiaire • Veiller à ce que la plaquette en plastique (1) soit placée sur l’embase. 2 • Mettre un joint (2) entre l‘embase et la tuyère. 1 • Appliquer du joint d‘étanchéité (silicone ou polyuréthane) entre l‘embase et le joint et entre le joint et la paroi de la tuyère. • Installer l‘embase dans le trou de la tuyère. Les joints supplémentaires peuvent servir à maintenir l‘embase. *) par exemple du Sikaflex®-292. • Graisser le trou dans la bride intermédiaire et poser cette bride. • Graisser d’abord le filetage des boulons avec de l’‘outboard gear grease’*). Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Attention ! Vérifier l’étanchéité dès la mise à l’eau du bateau. *) La graisse « Shipping » Vetus est parfaite pour ce type d'application. Code d'article : VSG. 38 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D FRANÇAIS 5.3 Montage final • Graisser l’arbre d’hélice avec de l’ ‘outboard gear grease’*) et installer l’hélice. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 A présent l’hélice doit tourner librement à 1,5 mm minimum de la paroi de la tuyère. • Glissez le raccord souple sur l’arbre de l’électromoteur jusqu’à ce que l’extrémité de l’arbre de l’électromoteur (A) coïncide avec la partie inférieure de la bride (B). • Serrez la vis de blocage (C). M5 2.5 3 Nm • Graisser l’arbre avec une pâte de montage (comme, par example, ‘Molykote ® G-n plus’). • Graisser les filetages des boulons avec de l’’outbourd gear grease’ *) et poser le moteur électrique sur la bride intermédiaire. • Contrôler, en tournant l’hélice à main, ce doit se faire sans friction, quand l’arbre du moteur électrique est prise. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm *) La graisse « Shipping » Vetus est parfaite pour ce type d'application. Code d'article : VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D Molykote® G-n plus 020536.06 39 FRANÇAIS 6 Installation électrique 6.3 Vérifier que la tension indiquée sur la plaque de construction du moteur corresponde à la tension de bord. 6.1 Le choix de la batterie La capacité totale de la batterie doit correspondre à la taille de l’hélice d’étrave. Voir à la page 107 les spécifications concernant la capacité de la batterie. Nous recommandons les batteries pour bateaux sans entretien de Vetus ; elles sont disponibles dans les modèles suivants: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah et 225 Ah. Nous recommandons également d’utiliser une batterie séparée pour chaque hélice d’étrave. La ou les batteries peuvent alors être placées le plus près possible de l’hélice d’étrave ; les câbles du courant principal sont alors courts et on évite ainsi les pertes de tension dues à des câbles longs. Attention Utilisez exclusivement des batteries « fermées » si les batteries sont placées dans le même compartiment que celui de l’hélice d’étrave. Les batteries Vetus type « SMF » et « AGM », fermées et qui ne requièrent pas d’entretien, se révèlent parfaites pour ce type de configuration. Dans le cas de batteries « non fermées », de petites quantités de gaz explosif peuvent se dégager lors du chargement. Des étincelles au niveau des balais de dynamo du moteur de l’hélice d’entrave peuvent déclencher l’explosion du gaz. Utiliser toujours des batteries dont le type, la capacité et l’état de service sont compatibles. Câbles du courant principal (câbles de la batterie) Le diamètre minimum du câble doit être adapté à la taille de l’hélice d’étrave et la perte de tension entre les batteries et l’hélice d’étrave ne doit pas être supérieure à 10% de la tension d’alimentation, consultez le tableau en page107. Attention La durée maximale de mise en marche et la force de propulsion qui sont indiquées dans les spécifications techniques du manuel d’installation et de commande de votre hélice d’étrave sont basées sur les capacités recommandées des batteries et des câbles de connexion. L’emploi de batteries sensiblement plus grosses associé à des câbles de raccordement très courts et d’une section sensiblement plus grosse que celle recommandée fera augmenter la force de propulsion. Diminuer dans ce cas la durée de fonctionnement maximum afin d’éviter d’endommager le moteur. 6.4 Raccordement des fils de courant principal En raccordant les câbles électriques, attention à ne pas détacher d’autres composantes électriques. Après deux semaines, contrôler toutes les connexions électriques. En raison des variations de température, il se peut que des composantes électriques (boulons et écrous par exemple) se détachent. • Raccordement des câbles du courant principal. Prudence Dans certains cas extrêmes, comme par exemple avec une capacité de batterie 5 fois ou plus supérieure à celle recommandée, il peut également que les raccords suivants soient endommagés de façon durable: - le raccord entre l’arbre du moteur et l’axe entrant dans l’embase. - le raccord entre l’axe sortant de l’embase et l’hélice. 6.2 Interrupteur principal Attention ! L’interrupteur principal doit être monté sur le «câble positif». Le commutateur de batterie Vetus type BATSW250 est un commutateur approprié. Interrupteur principal à télécommande Au lieu d’un interrupteur principal coupe-batterie, il est possible également d’installer un disjoncteur/arrêt d’urgence à commande à distance. Ce disjoncteur commandé à distance est disponible pour les courants continus 12 volts ou 24 volts. Code d’art. Vetus : BPMAIN12 et BPMAIN24. 40 020536.06 Evitez que le boulon et l’écrou 1 ne tournent pendant le raccordement des câbles. Pour éviter cela, maintenez une clé à fourche sur l’écrou 1 pendant que vous serrez l’écrou 2, sans tourner la clé à fourche. Le couple de serrage de l’écrou 2 est de 9 - 11 Nm. 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D FRANÇAIS 6.5 Fusibles Pour éviter le court-circuitage du circuit de bord, il est également nécessaire d’équiper l’interrupteur du fil positif (« + ») d’un fusible en veillant à poser ce dernier le plus près possible de la batterie. Nous pouvons également fournir un porte-fusible pour tous les fusibles, Vetus art. Code: ZEHC100. Voir page 107 pour la taille du fusible à utiliser. 6.6 Fonctionnement de l’hélice d’étrave • Monter le panneau de contrôle sur le poste de conduite. L’espace libre derrière le panneau doit être d’au moins 50 mm. Si 2 hélices d’étrave sont pilotées en parallèle, sur un catamaran par exemple, consultez le schéma à la page 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Monter le câble intermédiaire entre l’hélice d’étrave et le panneau de commande dans le bateau et raccorder les connections des prises. S’il est nécessaire de couper le câble intermédiaire et de le raccorder à nouveau, veiller à bien faire correspondre les couleurs des fils. N.B. Les couleurs des fils du câble intermédiaire peuvent différer légèrement de celles utilisées sur le moteur d’hélice d’entrave et sur le panneau de commande ! S’il y a deux postes de conduite, le seconde panneau de contrôle peut être relié au premier. S’il s’avère à l’essai que le sens de propulsion de l’hélice d’étrave ne correspond pas à l’interrupteur de direction sur le panneau de commande, il faudra permuter le fil bleu (no. 1) et le fil blanc (no. 4) sur le relais. Avertissement! Ne pas vérifier l’hélice d’entrave lorsque le bateau est hors de l’eau sauf si l’on est certain que personne ne se trouve à proximité dangereuse de l’hélice. Lorsque le bateau est hors de l’eau, ne jamais laisser tourner l’hélice plus de 5 secondes 1 4 4 1 6.7 Temporisation lors de changement de sens de rotation Si une temporisation est souhaitée lorsque l’une des commandes ci-dessous est utilisée, Il est possible d’installer un dispositif temporisateur. ommandes : - BPJSTA, Manette séparée (Joystick), - BPSM, Tableau de commande pour montage latéral, - FSxx, Bouton-poussoir pédale de commutation Temporisation : Code d’art. Vetus : BPTD vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 41 FRANÇAIS 7 Pannes 8 Renseignements techniques Type Le moteur électrique ne fonctionne pas du tout - Vérifiez si l’interrupteur principal est en position ‘MARCHE’ - Vérifiez si le fusible de courant de commande n’a pas fondu [1]. - Vérifiez si le fusible de courant principal n’a pas fondu. [2] Dans tous les cas indiqués ci-dessus, la LED ‘POWER’ est éteinte. - Le moteur électrique est trop chaud, la sécurité thermique s’est déclenchée en coupant le courant de commande. Le panneau indique 3 signaux d’avertissement ( . - . . - ) et la LED rouge est allumée. Dès que le moteur a suffisamment refroidi, la LED repasse au vert et l’hélice d’étrave peut de nouveau être utilisée. Vérifiez s’il est possible de tourner l’hélice. Un morceau de bois peut s’être coincé par exemple entre l’hélice et l’arbre intermédiaire. Le moteur électrique fonctionne au ralenti - La batterie n’est pas assez chargée. : BOW7512D BOW7524D Moteur électriques Type : moteur réversible, courant continu Voltage : 12 V CC 24 V CC Consommation : 550 A [3] 315 A [4] Puissance disponible : Tours minute : Etalonage : Protection : 4,4 kW 2900 t/min S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Les moteurs sont conformes à CE (80/336/CEE, EMC - EN60945) Transmission Pignons : Denture spiro-conique Rapport de transmission : 1,3 : 1 Lubrification en bain d’huile, ca. 0,06 litre huile : de transmission hors-bord SAE80W ou EP90 Embasse : bronze Diamètre : 178 mm Hélice - Mauvais raccordement(s) électrique(s) par exemple par suite de corrosion. Nombre de pales : 6 - Les balais n’assurent pas un bon contact. Profil : asymmétrique - La capacité de batterie a diminué par suite de températures extrêmement basses. Matière : polyacetal (Delrin ®) Poussée nominal : - Un filet de pêche ou des algues se sont pris dans l’hélice. Circuit de commande Le fusible de courant de commande a fondu [1] - Court-circuit dans le circuit de courant de commande; contrôlez le câblage. Le moteur électrique tourne (trop) vite, mais il n’y a pas de force de propulsion - Les pales de l’hélice ont été endommagées par un objet présent dans l’hélice ou dans la tuyère. • La clavette d’entraînement de l’arbre d’hélice a été cassée par un objet présent dans l’hélice ou dans la tuyère. Remplacer la clavette d’entraînement et vérifier le bon état du moyeu. Après avoir enfoncé l’interrupteur de marche/arrêt sur le tableau, ce dernier n’est pas activé. - L’interrupteur marche/arrêt doit être enfoncé une deuxième fois dans les 6 secondes qui suivent. La DEL verte reste allumée ; le bruiteur confirme par un signal (- . -) que le panneau est prêt à l’emploi. 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) Fusible : Fusible plat ‘ATO’ 5 A Consommation relais : Câble de circuit de controle : 1,5 mm2 Longeuer du câble de raccordement : 6, 10, 16, 18 ou 20 m dimensions : extérieur ø 194 mm, epaisseur de parois 5,6 mm traitement de surface : sablé, peint : SikaCor Steel Protect. Primer convenant à toutes peintures de protection. dimensions : intérieur ø 185 mm, epaisseur de parois 5 mm matière : polyester renforcé fibre de verre dimensions : intérieur ø 185 mm, epaisseur de parois 5,5 mm matière : aluminium, 6061 ou 6062 (AlMg1SiCu) : 26 kg 2,8 A 1,4 A Tuyère Type acier Type polyester Type aluminium Poids [1] Le fusible du courant de commande se trouve sur le moteur de l’hélice d’étrave. Le boîtier relais contient un fusible de réserve, voir p. 111. Sans tuyère Durée de fonctionnement: [3] 2 min. en continu ou maximum 2 min. par heure à 550 A (12 Volt). [2] Voir le tableau à la page 107. 42 020536.06 [4] 3 min. en continu ou maximum 3 min. par heure à 315 A (24 Volt). vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ESPAÑOL 1 Introducción 2 Seguridad Estas instrucciones de instalación son una guía para la incorporación de las hélices de proa ‘BOW7512D’ y ‘BOW7524D’. La fiabilidad del funcionamiento de la hélice de proa depende en gran parte de la calidad de la instalación. Casi todas las averías que aparecen se deben a errores o imprecisiones a la hora de instalarla. Por lo tanto, es de suma importancia que se sigan al pie de la letra y se comprueben los pasos de las instrucciones de instalación. Las modificaciones arbitrarias de la hélice de proa excluyen la responsabilidad por parte de la fábrica frente a los daños derivados de las mismas. En función de la amurada, el desplazamiento de agua y la forma subacuática de la embarcación, la fuerza de propulsión generada por la hélice de proa dará un resultado distinto en cada embarcación. La fuerza de propulsión nominal indicada únicamente se puede realizar bajo circunstancias óptimas: • Asegurarse durante el uso de una tensión de batería correcta. • La instalación se realiza respetando las recomendaciones que se indican en el documento ‚Recomendaciones de instalación para hélices de proa‘, especialmente los temas relacionados con: ¡Precaución! Al utilizar la hélice de proa prestar atención al peligro que pueda significar para nadadores o barcos ligeros muy cercanos a los orificios de salida del conducto de la hélice de proa. Comunique las instrucciones de seguridad a otras personas que manejan la hélice de proa. Asimismo se observarán la normativa y las leyes generales relacionadas a la seguridad y con objeto de prevenir accidentes. • Durante el funcionamiento de la hélice de proa no toque nunca las piezas móviles. • No toque nunca las piezas calientes de la hélice de proa y no coloque nunca materiales inflamables en la cercanía de la hélice de proa. • Siempre pare la hélice de proa antes de controlar o ajustar componentes de la misma. • Siempre desconecte los polos de la batería durante los trabajos de mantenimiento. - Suficiente diámetro del hilo de los cables de batería para limitar en lo posible la pérdida de tensión. • Realice con seguridad los trabajos de mantenimiento utilizando exclusivamente herramientas adecuadas. - La forma en que el conducto de propulsión ha sido conectado en el casco de la embarcación. • Siempre ponga en posición desactivada el interruptor principal si no se utilizará durante un período prolongado la hélice de proa. - Barras en los orificios del conducto de propulsión. Estas barras solamente estarán aplicadas en caso de absoluta necesidad (si se navega con frecuencia por aguas muy contaminadas). - Dichas barras habrán sido realizadas de acuerdo con las recomendaciones. La observación de las siguientes recomendaciones resultará en una más prolongada vida útil y mejores prestaciones de su hélice de proa. • Para el mantenimiento, consulte el «Manual de mantenimiento y garantía» suministrado. • Nunca dejar funcionar prolongadamente la hélice de proa; en relación con el desarrollo térmico en el electromotor la duración de activación máxima es limitada. Tras un período de funcionamiento el motor necesita enfriarse. ¡Atención! La duración máxima de activación ininterrumpida para el uso y la fuerza de propulsión indicadas en las especificaciones técnicas están basadas en las capacidades de batería y cables de conexión a la batería recomendados. En caso de aplicarse baterías considerablemente mayores en combinación con cables de conexión a la batería muy cortos con un diámetro bastante mayor que el recomendado, aumentará la fuerza de propulsión. En este caso es preciso acortar la duración máxima de activación a fin de evitar que se produzcan daños en el motor. 3 Uso • Connectar el interruptor principal. • Consulte el manual que viene con el panel de control para ver el uso de la hélice de proa. No cambiar en un solo movimiento de estribor a babor, o vice versa, sino permitir al electromotor que se pare antes de mandarlo funcionar en el sentido inverso. ¡Cuidado! Si están instalados dos tableros de mandos; nunca manejar simultáneamente desde ambos tableros la hélice de proa. • Si ud. va a desembarcar, desconectar el interruptor principal. • Tenga en cuenta que las escobillas de carbón del motor sueltan un polvo (negro). No almacene material delicado cerca del motor de la hélice de proa. Asegurarse de que el propietario de la embarcación puede disponer de las instrucciones para el usuario. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 43 ESPAÑOL 4 Recomendaciones 4.1 Situar el conducto de propulsión A la hora de determinar la posición donde instalar el conducto de propulsión, para un resultado óptimo se tomarán en consideración los puntos siguientes: Modelos de montaje. - La medida A indicada en el croquis será al menos 0,5 x D (siendo D el diámetro del conducto). - El largo del conducto de propulsión (tamaño B) será 2 x D hasta 4 x D. A D D A Opstelling 2 Configuration avec 2 hélices d’étrave sur un catamaran A 4.2 Para obtener el mejor resultado, situar el conducto de propulsión lo más delantero posible en el barco. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Situar la hélice de proa en el conducto de propulsión Al determinar el lugar donde colocar la hélice de proa en el conducto, se debe tomar en cuenta que la hélice NO puede salir del conducto. Si al lado de los movimientos de la proa del barco, es preciso controlar también los movimientos del espejo en sentido lateral, se puede instalar además una hélice de ‘proa’ a la altura del lado posterior del barco. La hélice quedará preferiblemente en el eje central de la embarcación, siempre que quede accesible desde fuera. Colocar el conducto de propulsión en una embarcación que está planeando, si fuera posible, de forma que en situación planeada sobresalga del agua, eliminándose cualquier resistencia. 180º Instalación de 2 hélices de proa una detrás de otra para buques más grandes. En este caso, dependiendo de las condiciones climatológicas, se pueden utilizar una o ambas hélices de proa. <60º Nivel máximo del agua de sentina - El electromotor se puede incorporar en diferentes posiciones. - Si el motor se instala horizontalmente o inclinado, es absolutamente necesario darle un soporte. Consejo: Desaconsejamos la instalación de 2 hélices de proa en un solo conducto de propulsión (1); ¡no se logra ninguna duplicación de la fuerza de propulsión! 44 020536.06 - El electromotor en todo momento deberá instalarse por encima del nivel máximo del agua de sentina. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ESPAÑOL 4.3 Acoplamiento del conducto de propulsión al casco Con una conexión directa del conducto al casco, sin enmaestrado, se logran resultados aceptables. A C B R R C D D = 185 mm A B R = 20 mm C = 20 ... 30 mm Si se realizará la conexión del conducto al casco con un lado oblicuo, éste se debe de realizar de acuerdo con el croquis. Hacer el lado oblicuo (C) 0,1 a 0,15 x D de largo y asegurar que el ángulo del conducto con respecto al lado oblicuo sea igual al ángulo del casco con respecto al lado oblicuo. 4.4 Un enmaestrado en la conexión del conducto al casco resulta en una más baja resistencia del casco durante la navegación normal. A B R C A C β γ Agudo C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Barras en los orificios del conducto de propulsión Aunque ello influye negativamente la fuerza de propulsión, se pueden colocar barras en los orificios del conducto para proteger la hélice. Para limitar lo más posible el efecto negativo en la propulsión y la resistencia del casco durante la navegación normal, hay que tener en cuenta lo siguiente: R C D D = 185 mm C C Una conexión directa al casco se puede hacer de forma aguda. Es preferible redondear la conexión con un radio ‘R’ de aprox. 0,1 x D. Lo mejor será aplicar lados oblicuos ‘C’ de 0,1 a 0,15 x D. C B β γ R = 20 mm C = 20 ... 30 mm - No coloque más barras por abertura de las que se indican en la ilustración. La conexión con enmaestrado al casco se puede hacer de forma aguda. Es preferible redondear la conexión con enmaestrado con un radio ‘R’ de aprox. 0,1 x D. Lo mejor será una conexión con enmaestrado con un lado oblicuo ‘C’ de 0,1 a 0,15 x D.van 0,1 à 0,15 x D. 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm Consejo: La forma en que el conducto de propulsión se acopla al casco tiene gran influencia sobre la fuerza de propulsión facilitada por la hélice de proa así como sobre la resistencia que produce el casco durante la navegación normal. 3x ø ... - Las barras tienen que tener un corte cuadrado. - No coloque barras redondeadas. - Las barras tienen que estar un poco montadas unas encima de otras. = Superposición α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - Elija el largo ‘L’ para un enmaestrado de entre 1 x D y 3 x D. - Un enmaestrado se incorporará de tal modo en el casco que el eje central del enmaestrado coincida con la forma prevista de la ola de proa. α α : min. 0º max. 15º - Las barras tienen que estar instaladas de tal forma que estén perpendiculares al oleaje que se espere. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 45 ESPAÑOL 4.5 Instalación del conducto de propulsión - Perforar dos orificios en el casco, donde quedará el eje central del conducto de propulsión, de acuerdo con el diámetro de la herramienta de marcación. 4.6 Perforación de los orificios en el conducto de propulsión - Marcar, con ayuda de la brida intermedia, el lugar donde se montará la hélice de proa. - Utilizar la plantilla de perforación suministrada para determinar el lugar correcto donde taladrar los orificios. - Pasar la herramienta de marcación (a ser elaborada por uno mismo) por ambos orificios preperforados y marcar la circunferencia del diámetro exterior del conducto en el casco. Importante: El patrón de orificios debe de quedar exactamente sobre el eje central del conducto de propulsión. D [mm] - Realizar los orificios, según el material del casco, con ayuda de una sierra de calar o un cortador sopletista. Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 - Montar el conducto de propulsión. Skala 1:1 ø 185 mm Compruebe el calibre del taladro para las medidas de los agujeros que haya que taladrar. Realizar los orificios en el conducto de propulsión y desbarbar los mismos. Skala 1:1 22 (7/8”) 22 (7/8”) ø 9 (3/8”) ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) Conducto de propulsión de poliéster: Resina: La resina empleada para el conducto de propulsión de poliéster es resina de poliéster de ácido de isoftal (Norpol PI 2857). 4.7 Pretratamiento: Es preciso lijar el exterior del tubo. Eliminar la capa superior por completo hasta llegar al tejido de fibra de vidrio, utilizar para ello un pulidor. No aplicar en absoluto un producto anti-ensuciamiento que contiene óxido de cobre. La protección catódica es imprescindible para la protección de todas las piezas metálicas debajo del agua. Para proteger la cola de la hélice de proa contra la corrosión, la cola ya está provista de un ánodo de zinc. Importante: Una vez serrado el tubo con el largo adecuado, tratar los extremos del tubo con resina, evitando de esta manera la infiltración de humedad dentro del material. Laminación: Aplicar como primera capa una capa de resina. Aplicar un tejido de fibra de vidrio y impregnarlo con resina, repetir este procedimiento hasta haber aplicado capas suficientes. FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 D Echelle 1:1 Aluminio Schaal 1:1 Poliéster Maßstab 1:1 Acero Protección de la hélice de proa contra la corrosión Manguito de aislamiento Junta Manguito de aislamiento Un conducto de prolpulsión de poliéster se acabará de la siguiente manera: • Lijar la resina/ el tejido de fibra de vidrio endurecidos. Aplicar una capa de resina (capa superior). • Tratar el lado del conducto que estará en contacto con el agua con, por ejemplo, pintura epoxi o pintura de poliuretanode 2 componentes. • Seguidamente aplicar, eventualmente, un producto contra la incrustación. 46 020536.06 La corrosión de un conducto en acero o en aluminio se puede reducir por medio de una instalación enteramente aislada de la cola dentro del conducto de propulsión. NOTA: Las juntas suministradas ya aíslan eléctricamente. Sin embargo, se han de dotar los pernos y el mango de material aislante, por ejemplo, de manguitos de nailó. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ESPAÑOL 5 Incorporación Consulte el capítulo 4 „Recomendaciones“, para ver la instalación del conducto de propulsión. 2 1 3 Para las dimensiones principales, véanse los croquis en la pág. 106. ¡Atención! El espacio donde se sitúa el electromotor de la hélice de proa y el espacio donde se sitúa la batería han de estar secos y bien ventilados. 5.1 Preparativos La hélice de proa se entrega montada. Haga lo siguiente: • Retire la hélice. • Suelte el motor de la brida intermedia. • Suelte la brida intermedia de la parte posterior. Los dos cilindros son únicamente para el transporte y ya no son necesarios. 5.2 Instalación de la parte posterior y la brida intermedia • Asegúrese de que el bloque de plástico (1) esté colocado sobre la pieza posterior. 2 • Coloque una junta entre la pieza posterior y el tubo túnel. 1 • Aplique un sellador (p. ej. poliuretano* o silicona) entre la parte posterior y la junta, y entre la junta y la pared del conducto de propulsión . • Coloque la parte posterior en el orificio del conducto de propulsión. Las juntas extra son para rellenar la parte posterior. *) por ejemplo, Sikaflex ®-292. • Engrasar el orificio en la brida intermedia y poner ésta en su sitio. • Engrasar la rosca de los tornillos con ‘outboard gear grease’*) antes de montarlos. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm ¡Atención! Controlar si se presentan fugas inmediatamente tras la botadura de la embarcación. * ) Una grasa adecuada es VETUS Shipping Grease (Grasa náutica), Código de art.: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 47 ESPAÑOL 5.3 Montaje final • Engrasar el eje de la hélice con ‘outboard gear grease’ *) y montar la hélice. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 Ahora la hélice debe girar libremente en toda su vuelta como mínimo a 1,5 mm con respecto a la pared del conducto de propulsión. • Deslizar el acoplamiento flexible sobre el eje del electromotor, hasta el punto de hacer coincidir el extremo del eje del electromotor (A) con la parte inferior de la brida (B). • Apretar el tornillo de seguridad (C). M5 2.5 3 Nm • Engrasar el eje entrante con la pasta de montaje; por ejemplo, ‘Molykote ® G-n plus’. • Engrasar la rosca de los tornillos con ‘outboard gear grease’*) y montar el electromotor en la brida intermedia. • Para controlar, girar con la mano la hélice, que debe girar sin fricción, haciendo girar al tiempo el eje del electromotor. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm * ) Una grasa adecuada es VETUS Shipping Grease (Grasa náutica), Código de art.: VSG. 48 020536.06 Molykote® G-n plus vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ESPAÑOL 6 Instalación eléctrica Controlar si la tensión indicada en la plaquita de tipo del motor coincide con la tensión de a bordo. 6.1 La elección de batería La capacidad total de batería ha de estar acoplada al tamaño de la hélice de proa, véase la tabla. Consulte la página 107 para ver la capacidad de la batería que se tiene que utilizar. Recomendamos baterías Vetus para embarcaciones, que no requieren mantenimiento; disponibles en las siguientes versiones: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah y 225 Ah. Asimismo recomendamos emplear una batería o baterías aparte(s) para la (cada) hélice de proa. De este modo la(s) batería(s) se puede(n) situar lo más cercana(s) posible a la hélice de proa; el cableado de corriente principal entonces puede ser corto, evitándose pérdidas de tensión debidas a cables largos. 6.3 Cables de corriente principal (cables de batería) El diámetro mínimo de hilo debe estar acoplado al tamaño de la hélice de proa, y la pérdida de tensión entre las baterías y la hélice de proa no puede superar el 10% de la tensión de alimentación, consultar la tabla de la página107. ¡Atención La duración máxima de uso encendido y la propulsión tal y como se especifican en los datos técnicos del manual de instalación y control de su hélice de proa se basan en las capacidades recomendadas y los cables de conexión de la batería. En caso de aplicarse baterías considerablemente mayores en combinación con cables de conexión a la batería muy cortos con un diámetro bastante mayor que el recomendado, aumentará la fuerza de propulsión. En este caso es preciso acortar la duración máxima de activación a fin de evitar que se produzcan daños en el motor.. ¡Atención Si las baterías se colocan en el mismo compartimento que la hélice de proa, recurra únicamente a baterías “cerradas”. Las baterías Vetus sin mantenimiento tipo “SMF” y “AGM” son perfectas para este fin. En las baterías no “cerradas” es posible que se produzcan pequeñas cantidades de gas explosivo durante el proceso de carga. Las chispas en las escobillas de carbón del motor de la hélice de proa pueden inflamar este gas explosivo. Utilizar siempre baterías cuyo tipo, capacidad y antecedentes coincidan. Tenga Cuidado 6.4 Conexión de los cables de corriente principal Conecte los cables eléctricos prestando mucha atención para evitar que se aflojen componentes eléctricos. Compruebe todas las conexiones eléctricas cada 14 días. Es posible que algunos componentes eléctricos se aflojen (tornillos y pernos, por ejemplo) debido a variaciones de la temperatura. • Conectar los cables de corriente principal. En casos muy extremos, por ejemplo, una capacidad de batería cinco o más veces superior a la recomendada, existe el peligro de causar daños irreversibles a una o ambas de las siguientes conexiones de eje: - la conexión del eje motor al eje entrante de la parte posterior. - la conexión del eje saliente de la parte posterior a la hélice. 6.2 Interruptor principal El interruptor principal debe ser montado en el “cable positivo”. Elinterruptor de batería Vetus tipo BATSW250 es un interruptor adecuado. Interruptor principal con mando a distancia En lugar de un interruptor principal de batería, se puede instalar un interruptor de corriente principal con mando a distancia junto a una parada de emergencia. Este interruptor de corriente principal con mando a distancia está disponible para 12 Volt o 24 Volt de corriente continua. Código art. Vetus: BPMAIN12 resp. BPMAIN24. ¡Atención! Evite que giren el tornillo y la tuerca 1 durante la conexión de los cables. Por eso, mientras se aprieta la tuerca 2, sujete con una llave fija la tuerca 1 sin que gire esta llave fija. El punto de apriete de la tuerca 2 es de 9 - 11 Nm. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm 020536.06 49 ESPAÑOL 6.5 Fusibles En el «cable positivo» hay que instalar también un fusible para el interruptor principal, lo más cerca posible de la batería. Este fusible protege la red de a bordo contra cortocircuitos. También podemos proporcionar un portafusibles para todos los fusibles, Vetus art. código: ZEHC100. Ver la página 107 para consultar el tamaño del fusible a utilizar. 6.6 Controles de la hélice de proa • Montar el tablero de mandos junto al puesto de mando. El espacio libre detrás del tablero será como mínimo 50 mm. Si hay que abastecer a dos hélices de proa simultaneamente, por ejemplo en un catamarán, consulte el esquema de la página 76. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Montar el cable intermedio entre la hélice de proa y el tablero de mandos en la embarcación y enchufar las conexiones. Si es preciso cortar el cable intermedio y volver a unirlo, asegurarse de que los hilos se conectarán nuevamente a su color correspondiente. Nota. ¡Los colores de los hilos en el cable intermedio pueden ser distintos de los colores de hilo aplicados en el motor de la hélice de proa así como en el tablero de mandos! Si hay dos puestos de mando el segundo tablero se puede conectar al primer tablero. Si al probar el funcionamiento resulta que el sentido de propulsión de la hélice de proa no coincide con el interruptor de sentido en el tablero de mandos, será preciso cambiar entre sí el hilo azul (nr. 1) y el blanco (nr. 4) en el relé. ¡Precaución! No probar la hélice de proa cuando la embarcación está fuera del agua, a no ser que ud. se haya asegurado de que toda persona se encuentra a una distancia segura del conducto de hélice. Cuando la embarcación se encuentra fuera del agua, nunca dejar en marcha la hélice de proa durante más de 5 segundos. 6.7 1 4 4 1 Retardo en inversión de dirección de giro Si se desea un retardo mientras se aplica uno de los siguientes controles, se puede instalar un interruptor de retardo. Mandos: - BPJSTA, Palanca suelta de giro (Joy-stick), - BPSM, Panel de control con montaje lateral, - FSxx, Botón de presión, pedal Retardo: Código art. Vetus: BPTD 50 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ESPAÑOL 7 Fallos El electromotor no funciona en absoluto - Controlar si el interruptor central está activado en ‘ON’. - Controlar si se ha fundido el fusible de la corriente de navegación. [1] - Controlar si se ha fundido el fusible de la corriente principal. [2] En todos los casos anteriores, el piloto LED ‘POWER’ no está encendido. - El electromotor se ha calentado demasiado y el dispositivo de seguridad térmica del motor ha cortado el circuito de la corriente de navegación. El panel da 3 x señal de alarma (. - . . - ) y el piloto LED rojo está encendido. En cuanto el motor se haya enfriado lo suficiente, el piloto LED volverá a estar verde y se podrá volver a utilizar la hélice de proa. Controlar si se puede girar la hélice. Entre ésta y el conducto puede haber quedado, por ejemplo, un trozo de madera. El electromotor funciona lentamente - La batería está cargada insuficientemente. - Conexión(es) eléctrica(s) defectuosa(s), por ejemplo, debido a corrosión. - Las escobillas de carbón no contactan bien. - Como consecuencia de temperaturas extremadamente bajas ha disminuido la capacidad de batería. - En la hélice han quedado estancadas, por ejemplo, algas o un sedal. El fusible de la corriente de navegación se fundió [1] - Cortocircuito en el circuito de corriente de navegación; controlar el cableado. El electromotor funciona (demasiado) rápido, sin que haya fuerza de propulsión 8 Especificaciones técnicas Tipo Electromotor Engrase Carcasa Diámetro Número de palas Perfil Material Fuerza de propulsión nominal Corriente absorbida interruptor solenoide Cables de corriente de mando Largo del cable intermedio [2] El fusible de la corriente de navegación se encuentra en el motor de la hélice de proa. Encontrará un fusible de reserva en la cubierta del relé, vea la pág. 111. Vea la tabla en la pág. 107. Engranaje cónico espiral 1,3 : 1 baño de aceite, aprox. 0,03 litro : outboard gear oil SAE80W-90 o EP 90 : bronce : : : : : 178 mm 6 asimétrico polyacetal (Delrin ®) 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) : : Fusible de cuchilla ‘ATO’ 5 A 2,8 A 1,4 A : 1,5 mm2 : 6, 10, 16, 18 o 20 m Conducto Versión en acero exterior ø 194 mm, grosor pared de 5,6 mm a chorro, pintado con: SikaCor Steel : Protect. Apto para capa de base para todos los sistemas de pintura. : Versión sintética dimensiones : material : interior ø 185 mm, grosor pared de 5 mm poliéster reforzado con fibra de vidrio Versión en aluminio dimensiones material interior ø 185 mm, grosor pared de 5,5 mm : aluminio, 6061 o 6062 (AlMg1SiCu) : Peso Excluido conducto [1] : : Corriente de mando Fusible tratamiento El LED parpadeará enseguida en verde; el timbre dará esta señal de alarma (- . -) indicando que se puede usar el tablero. : Hélice - El pivote de arrastre de la eje de hélice está roto por un objeto en la hélice o conducto de propulsión. - El interruptor de encendido / apagado se deberá pulsar por segunda vez dentro de 6 segundos. BOW7524D Transmisión Ruedas dentadas Relación de transmissión dimensiones Luego de presionar el interruptor de apagado o encendido del panel, el panel no se encenderá. BOW7512D motor de corriente continuo reversible Tensión : 12 V = 24 V = 315 A [4] Corriente : 550 A [3] Potencia nominal : 4,4 kW Número de revoluciones : 2900 rev/min S2 - 3 min. [4] Duración de activación : S2 - 2 min. [3] Protección : IP20 Los motores cumplen la normativa de la UE (80/336/EEC, EMC EN60945) Tipo - Las palas de la hélice están dañadas por un objeto en la hélice o el conducto de propulsión. Sustituya el pivote de arrastre y compruebe que el cubo de hélice no esté dañado. : : 26 kg Duración de activación de uso: 2 min. de forma continua o como máximo 2 min. por hora con 550 A (12 Volt). [4] 3 min. de forma continua o como máximo 3 min. por hora con 315 A (24 Volt). [3] vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 51 ITALIANO 1 Introduzione 2 Queste istruzioni si riferiscono al montaggio delle eliche di prua Vetus ‘BOW7512D’ e ‘BOW7524D’. Un’installazione accurata è fondamentale per rendere affidabile l’elica di prua. La maggior parte dei guasti, infatti, è da ricondursi ad errori o a una mancanza di precisione nella fase di installazione. È quindi fondamentale seguire i passi illustrati nelle istruzioni e verificarne la corretta esecuzione.. Il costruttore non può essere ritenuto responsabile per danni conseguenti a manomissioni dell’elica di prua. In base alla superficie laterale esposta al vento, alla stazza e alla forma dell’opera viva, la propulsione generata dall’elica di prua darà un risultato diverso su ogni imbarcazione. La propulsione nominale è raggiungibile soltanto in condizioni ottimali: • Sincerarsi che durante l’uso la tensione della batteria sia quella giusta. • Durante l’installazione seguire le ‘Raccomandazioni per il montaggio delle eliche di prua’, con particolare riguardo per i seguenti punti: - Limitare le perdite di tensione lungo i cavi della batteria utilizzando un diametro sufficiente. Sicurezza Avvertimento! Durante l’uso dell’elica di prua fare attenzione ad eventuali ragnanti o piccole imbarcazioni che potrebbero trovarsi nelle immediate vicinanze delle aperture dell’elica. Comunicare le informazioni per la sicurezza alle altre persone che governano l’elica di prua. Osservare, inoltre, tutte le disposizioni di legge in merito alla sicurezza e le norme generali per la prevenzione degli infortuni. • Non toccare mai le parti in movimento durante il governo dell’elica di prua. • Non toccare mai le parti calde dell’elica di prua e non posizionare mai materiali infiammabili nelle sue vicinanze. • Arrestare sempre l’elica di prua prima di effettuare controlli o procedere alla regolazione delle sue parti. • Scollegare sempre i poli della batteria prima di effettuare degli interventi di manutenzione. • Effettuare gli interventi di manutenzione in massima sicurezza, usando esclusivamente attrezzi adeguati. • Spegnere sempre l’interruttore principale se l’elica di prua non viene usata per un tempo prolungato. - Il modo in cui il tunnel è collegato allo scafo. 3 - Sbarre nelle aperture del tunnel. Applicarle soltanto se strettamente necessario (se navigate con regolarità in acque molto sporche). - Le sbarre devono essere applicate rispettando le raccomandazioni. Rispettando le seguenti raccomandazioni otterrete una maggiore durata dell’elica e prestazioni migliori. • Per la manutenzione consultare il “Manuale di manutenzione e garanzia” fornito in dotazione. • Non fare girare mai l’elica di prua troppo a lungo; per motivi legati allo sviluppo di calore nel motore elettrico, la durata massima è limitata. Dopo un po’ di tempo che l’elica gira il motore va fatto raffreddare. Funzionamento • Accendere l’interruttore principale. • Per le istruzioni relative all’utilizzo dell’elica di prua si raccomanda di consultare il manuale fornito insieme ai pannelli di controllo. Non passare mai con un solo movimento da babordo a tribordo o viceversa, ma dare sempre al motore il tempo di arrestarsi completamente, prima di dover iniziare a girare nella direzione opposta. Cautela! Se sono stati installati due pannelli di comando: non comandare l’elica contemporaneamente con tutti e due i pannelli. • Prima di scendere a terra spegnere l’interruttore principale. Attenzione! La durata massima di azionamento e la propulsione indicate nei dati tecnici si basano sulle raccomandazioni relative alla capacità della batteria e alla lunghezza dei cavi. L’uso di batterie molto superiori in combinazioni con cavi di collegamento della batteria molto corti, dal diametro molto più grande di quello raccomandato, farà aumentare la propulsione. In questo caso ridurre la durata massima di azionamento, per evitare di danneggiare il motore. • Tenete conto del fatto che le spazzole di raffreddamento del motore (nere) rilasciano polvere. Non conservate attrezzature delicate in prossimità del motore dell’elica di prua. Assicurarsi che il proprietario dell’imbarcazione disponga del manuale. 52 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ITALIANO 4 Suggerimenti per l’installazione 4.1 Collocazione del tunnel Al momento di scegliere la posizione del tunnel, per un risultato ottimale, è necessario tenere presente i seguenti fattori: Alcuni esempi di installazione. - La dimensione A indicata nel disegno deve essere almeno 0,5 x D (D è il diametro del tunnel). - La lunghezza del tunnel (dimensione B) deve essere 2 x D fino a 4 x D. A D D A Installazione di 2 eliche di prua in un catamarano A 4.2 Per ottenere un risultato ottimale, collocare il tunnel dell’elica il più possibile verso la prua dell’imbarcazione. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Collocazione dell’elica di prua nel tunnel Al momento di determinare l’esatta posizione dell’elica nel tunnel è necessario tenere presente che l’elica NON deve fuoriuscire dal tunnel. Se, oltre ai movimenti della prua della nave, è necessario controllare anche i movimenti laterali della poppa, è possibile installare anche un’elica di prua all’altezza della parte posteriore della nave. L’elica, di preferenza, deve trovarsi sull’asse di simmetria della nave. In una imbarcazione planante, se possibile collocare il tunnel in modo tale che questo si trovi sopra il livello dell’acqua durante la velocita di crociera, così da evitare qualsiasi attrito. Installazione di due eliche di prua l’una dietro l’altra per le imbarcazioni di grosse dimensioni. In questo caso, a seconda delle condizioni meteorologiche, le eliche possono essere usate singolarmente o simultaneamente. Suggerimento: Sconsigliamo l’installazione di 2 eliche di prua in un solo (1) tunnel; la propulsione non raddoppia! 180º <60º Livello massimo dell’acqua di sentina - Il motore può essere montato in diverse posizioni. - Se il motore viene montato in posizione orizzontale o inclinata, è assolutamente necessario provvedere a un supporto. - Il motore deve essere sempre collocato al di sopra del livello massimo dell’acqua di sentina. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 53 ITALIANO 4.3 Montaggio del tunnel allo scafo Risultati soddisfacenti si ottengono con un collegamento diretto del tunnel allo scafo, senza carenatura. A C B R R C D D = 185 mm A R = 20 mm C = 20 ... 30 mm Il collegamento diretto allo scafo può anche essere a filo dello scafo stesso. È meglio realizzare un collegamento stondato con un raggio ‘R’ di circa 0,1 x D. Ancora meglio è applicare lati obliqui ‘C’ di 0,1 - 0,15 x D. B C Un collegamento fra tunnel e scafo con un ‘invito’ provoca un minore attrito dello scafo durante la navigazione normale. A B R C R C D D = 185 mm A B C R = 20 mm Se il collegamento del tunnel allo scafo è stato eseguito con un lato obliquo, quest’ultimo va eseguito seguendo il disegno. La lunghezza del lato obliquo (C) deve essere compresa fra i 0,1 e i 0,15 x D. Assicurarsi che l’angolo fra il tunnel ed il lato obliquo, sia uguale all’angolo fra lo scafo e il lato obliquo. 4.4 β C γ C β γ Acuto C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Sbarre nelle aperture del tunnel Per proteggere l’elica si possono mettere delle sbarre nelle aperture del tunnel, anche se questo influenza negativamente la propulsione. Per limitare il più possibile l’effetto negativo sulla spinta propulsiva e sulla resistenza dello scafo durante la navigazione a velocità normale, è necessario tenere conto di quanto segue: - Non applicate più sbarre per ciascuna apertura di quelle indicate nel disegno. 3x C = 20 ... 30 mm Il collegamento con carenatura sullo scafo può essere stondato. E’ meglio realizzare un collegamento stondato con carenatura, con un raggio ‘R’ di circa 0,1 x D. La soluzione migliore è un collegamento con carenatura, con un lato obliquo ‘C’ di 01- 0,15 x D. 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm ø ... Suggerimento: Il modo in cui il tunnel è collegato allo scafo influenza enormemente la propulsione dell’elica e l’attrito esercitato dallo scafo durante la navigazione normale. - Le sbarre devono avere una sezione quadrangolare. - Non utilizzate sbarre tonde. - Le sbarre devono presentare una certa sovrapposizione. Sovrapposizione = α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - La lunghezza ‘L’ della carenatura deve essere compresa fra i 1 x D e i 3 x D. - La carenatura deve essere montata sullo scafo in modo tale che l’asse di simmetria della carenatura corrisponda all’onda di prua prevista. 54 020536.06 α α : min. 0º max. 15º - Le sbarre devono esse inserite in maniera tale da essere perfettamente perpendicolari alla formazione d’onda prevista. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ITALIANO 4.5 Installazione del tunnel 4.6 Come praticare i fori nel tunnel - Praticare 2 fori nello scafo, nel punto in cui deve venire a trovarsi l’asse di simmetria del tunnel, come base di riferimento secondo il materiale con cui è. - Per mezzo della flangia intermedia, contrassegnare il punto in cui deve essere montata l’elica di prua. - Far passare lo strumento utilizzato per contrassegnare (fatto da voi!) attraverso ambedue i fori pre-praticati, e contrassegnare il diametro esterno del tunnel sullo scaf o. Attenzione: I fori devono essere contrassegnati precisamente al centro del tunnel. - Utilizzare la sagoma in dotazione per indicare il punto esatto in cui praticare i fori. D [mm] Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 Utilizzate la maschera di foratura per stabilire le dimensioni dei fori. Praticare i fori nel tunnel e ripulirli bene. ø 185 mm - Costruito lo scafo fare i due fori con utensili a apropriati. Skala 1:1 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 D Echelle 1:1 Alluminio Schaal 1:1 Poliestre Maßstab 1:1 Acciaio 22 (7/8”) 22 (7/8”) - Montare il tunnel. ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com ø 9 (3/8”) Tunnel in poliestere: Resina: La resina utilizzata per il tunnel in poliestere è resina poliestere a base di acido isoftalico (Norpol PI 2857). Trattamento: L’esterno del tunnel deve essere pulito. Utilizzando un disco per molatura, rimuovere tutto lo strato superiore fino alla fibra di vetro. Importante: Trattare con della resina le estremità del tunnel, dopo aver segato quest’ultimo alla lunghezza desiderata. Così si eviterà che l’umidità penetri nel materiale. Laminare: Come primo strato applicare uno strato di resina. Applicare un feltro di fibra di vetro e impregnarlo con la resina, ripetendo questa operazione finché non sarà stato applicato un numero sufficiente di strati. 4.7 Protezione dell’elica di prua contro la corrosione Per evitare i problemi legati alla corrosione, non applicare per nessun motivo dell’anti-fouling contenente ossido di rame. La protezione catodica è indispensabile per la protezione di tutte le parti metalliche che si trovano sott’acqua. La parte terminale dell’elica di prua è dotata di un anodo di zinco per la protezione dalla corrosione. Boccola di isolamento Guarnizione Boccola di isolamento Un tunnel in poliestere deve essere rifinito come segue: • Pulire il feltro di fibra di vetro/ resina indurito. Applicare uno strato di resina (topcoat). • Trattare i lati del tunnel che vengono in contatto con l’acqua con ad es. ‘vernice epossidica’ o cun una vernice con poliuretane a 2 componenti. • Applicare successivamente un eventuale anti-incrostante. La corrosione di un tunnel in acciaio o alluminio può essere ridotta tramite il montaggio isolato del piedino nel tunnel. N.B. Le guarnizioni in dotazione sono già elettricamente isolate. Al contrario, i bulloni ed il fuso devono essere dotati di materiale isolante, ad esempio bussole in nylon. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 55 ITALIANO 5 Installazione Per l’installazione del tunnel, si raccomanda di consultare il capitolo 4 "Suggerimenti per l’installazione". 2 1 3 Per le dimensioni principali vedi i disegni alla pag. 106. Attenzione! Il luogo in cui viene installato il motore elettrico dell’elica di prua e quello in cui viene collocata la batteria devono essere asciutti e ben ventilati. 5.1 Operazioni preliminari L’elica di prua verrà consegnata completamente montata . Eseguire le seguenti operazioni: • Rimuovere l’elica aerea. • Staccare il motore dalla flangia intermedia. • Staccare la flangia intermedia dal piedino. I 2 tubi servono solo per il trasporto e possono quindi essere eliminati. 5.2 Montaggio del piedino e della flangia intermedia • Assicurarsi che la tavola di spessoramento di plastica (1) sia posizionata sulla parte terminale. 2 • Inserire una guarnizione (2) tra il piedino e il tunnel. 1 • Applicare del sigillante (poliuretanico o silicone) tra il piedino e la guarnizione e tra la guarnizione e il tunnel. • Inserire il piedino nel foro presente sul tunnel. Utilizzare guarnizioni aggiuntive per allineare correttamente il piedino. *) ad es. Sikaflex®-292. • Lubrificare il foro nella flangia intermedia e montarla al suo posto. • Lubrificare la filettatura dei bulloni con dell’olio per motori fuoribordo prima di avvitarli.*) Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Attenzione! Controllare che non ci siano perdite subito dopo aver messo in acqua l’imbarcazione. *) Un grasso indicato è VETUS "Shipping Grease", Codice art.: VSG. 56 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ITALIANO 5.3 Assemblaggio finale • Lubrificare l’albero dell’elica con dell’olio per motori fuoribordo e montare l’elica. *) Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 Adesso la distanza fra l’elica e la parete del tunnel deve essere di almeno 1,5 mm lungo tutta la circonferenza. • Inserite il raccordo flessibile sull’albero del motore elettrico, in modo che l’estremità dell’albero del motore elettrico coincida con la parte inferiore della flangia (B). • Serrate la vite di bloccaggio (C). M5 2.5 3 Nm • Lubrificare l’albero interno con del grasso; ad esempio ‘Molykote ® G-n plus’. • Lubrificare la filettatura dei bulloni con dell’olio per motori fuoribordo e montare il motore elettrico sulla flangia intermedia.*) • Per controllare, far ruotare l’elica con la mano, deve poter girare senza attrito, pur essendo collegata all’albero del motore. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Molykote® G-n plus *) Un grasso indicato è VETUS "Shipping Grease", Codice art.: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 57 ITALIANO 6 Collegamento elettrico 6.3 Controllare che la tensione, indicata sulla targhetta del motore, corrisponda alla tensione di bordo. 6.1 La scelta della batteria La capacità totale della batteria deve essere adeguata alle dimensioni dell’elica. Vedere pag. 107 per la capacità della batteria. Raccomandiamo le batterie marine VETUS che non richiedono manutenzione; queste sono disponibili nelle seguenti versioni: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah e 225 Ah. Raccomandiamo anche di utilizzare una batteria oppure più batterie separate per la (ogni) elica. Queste possono essere collocate il più vicino possibile all’elica, per ridurre la lunghezza dei cavi della batteria, evitando così le perdite di tensione dovute a cavi troppo lunghi. Cavi (della batteria) Il diametro medio del cavo deve essere adeguato alle dimensioni dell’elica, e la perdita di tensione fra le batterie e l’elica non deve superare il 10% della tensione totale, Consultare la tabella a pagina 107. Attenzione La durata di azionamento e la spinta propulsiva massime specificate nei dati tecnici del manuale di installazione ed uso della vostra elica di prua si basano sulla capacità e sui cavi di collegamento della batteria raccomandati. L’uso di batterie molto superiori in combinazioni con cavi di collegamento della batteria molto corti, dal diametro molto più grande di quello raccomandato, faranno aumentare la propulsione. In questo caso ridurre la durata massima di azionamento, per evitare di danneggiare il motore. Attenzione Utilizzare batterie ‘chiuse’ soltanto se le batterie vengono poste nello stesso compartimento dell’elica di prua. Le batterie chiuse Vetus di tipo ‘SMF’ e ‘AGM’, che non richiedono manutenzione, sono perfette a tale proposito. Nel caso di batterie non ‘chiuse’, durante la carica possono essere prodotte piccole quantità di gas esplosivo. Le scintille nelle spazzole di carbonio del motore dell’elica di prua possono far accendere questo gas esplosivo. Utilizzare sempre batterie di tipo, capacità e stato di servizio corrispondenti. 6.4 Allacciamento dei cavi elettrici principali Assicuratevi che quando collegate i cavi elettrici non si scolleghino altre parti elettriche. Dopo 14 giorni, controllate tutti i collegamenti elettrici. Alcune parti elettriche (come dadi e bulloni) possono allentarsi a seguito delle escursioni termiche. • Collegare i cavi di alimentazione principali. Cautela In casi estremi, ad es. quando si raccomanda una batteria con capacità 5 volte superiore o più, c’è il pericolo che uno dei o ambedue i seguenti collegamenti dell’albero vengano permanentemente danneggiati: - il collegamento fra l’albero motore e l’albero di entrata della coda. - il collegamento fra l’albero di uscita della coda e l’elica. 6.2 Interruttore principale L’interruttore principale deve essere montato al ‘cavo positivo’. Lo staccabatterie VETUS modello 250 è idoneo per l’uso. Attenzione! Interruttore principale con comando a distanza Al posto dell’interruttore principale per batteria è possibile installare un interruttore principale e di emergenza comandato a distanza. Detto interruttore principale comandato a distanza è disponibile per impianti a corrente continua a 12 Volt o a 24 Volt. Vetus codice art.: risp. BPMAIN12 e BPMAIN24. 58 020536.06 Evitate che il bullone ed il dado 1 ruotino durante l’allacciamento dei cavi. A tal fine, trattenete il dado 1 con una chiave a tubo mentre avvitate il dado 2. La coppia di serraggio del dado 2 è di 9 - 11 Nm. 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D ITALIANO 6.5 Fusibili Il “cavo positivo” deve essere dotato anch’esso di fusibile, da installarsi a monte dell’interruttore principale, il più vicino possibile alla batteria. Questo fusibile protegge la rete di bordo da eventuali cortocircuiti. Possiamo anche fornire un portafusibili per tutti i fusibili, Codice art. Vetus: ZEHC100. Si rimanda a pagina 107 per la tipologia di fusibile da utilizzare. 6.6 Comandi per elica di prua • Montare il pannello di comando nella plancia. Lo spazio libero dietro il pannello deve essere di almeno 50 mm. Nel caso in cui sia necessario utilizzare contemporaneamente due eliche di prua, come per esempio nel caso di un catamarano, consultare lo schema a pag. 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Installare la prolunga fra l’elica di prua e il pannello di comando all’interno dell’imbarcazione e collegare le spine. Se è necessario tagliare la prolunga e ricollegarla assicurarsi che i cavi siano collegati per colore. N.B. I colori dei cavi della prolunga possono essere diversi dai colori dei cavi utilizzati sul motore dell’elica e sul pannello di comando! Se ci sono due comandi, il secondo pannello può essere collegato al primo. Se durante la prova si nota che la direzione di propulsione dell’elica non corrisponde a quella dell’interruttore di direzione sul pannello di controllo, il cavo blu (no.1) ed il cavo bianco (no.4) sul relè devono essere invertiti. Avvertimento! Non testare l’elica mentre l’imbarcazione è fuori dall’acqua, a meno che non siate sicuri che tutti si trovino a distanza di sicurezza dal tunnel dell’elica. Quando l’imbarcazione è fuori dall’acqua, non fare mai girare l’elica per più di 5 secondi. 1 4 4 1 6.7 Ritardo dopo l’inversione della rotazione Nel caso in cui se desideri ottenere un tempo di ritardo con l’installazione di uno dei seguenti comandi, è possibile installare un interruttore di ritardo. Comandi: - BPJSTA, Comando a Joystick, - BPSM, Pannello di comando per montaggio laterale, - FSxx, Comando a pedale Interruttore di ritardo: Vetus codice art.: BPTD vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 59 ITALIANO 7 Guasti 8 Dati tecnici Tipo Motore elettrico : - Controllare se il fusibile della corrente di comando è bruciato. [1] Tipo : - Controllare se il fusibile della corrente principale è bruciato. [2] Tensione : 12 V = 24 V = Corrente : 550 A [3] 315 A [4] Nei casi appena descritti, l’indicatore POWER a LED è spento. Potenza nominale : - Il motore elettrico si è surriscaldato e la relativa protezione termica ha interrotto il circuito della corrente di comando. Nr. giri : Durata di azionamento : Protezione : Il motore elettrico non gira - Controllare che l’interruttore principale sia su ‘ON’ (acceso). Il pannello emette tre segnali d’allarme (. - . . - ) e si accende la spia LED rossa. Non appena il motore si è raffreddato a sufficienza, la spia LED diventa di nuovo verde e l’elica di prua può essere riaccesa. Controllare se l’elica si riesce a girare. Fra l’elica e il tunnel ad es. può essere andato a finire un pezzetto di legno. Il motore gira troppo lentamente BOW7512D BOW7524D motore reversibile a corrente continua 4,4 kW 2900 giri/min S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 I motori sono conformi alle norme CE (89/336/EEC, EMC EN60945) Trasmissione Ingranaggi : Conici, dentatura elicoidale Rapporti di trasmissione : 1,3 : 1 Lubrificante : bagno olio, ca. 0,06 lt outboard gear oil SAE80W-90 o EP 90 Carcassa : bronzo 178 mm - La batteria non è sufficientemente carica. Elica - Cattivo collegamento elettrico, ad es. a causa della corrosione. Diametro : Numero di pale : 6 Profilo : asimmetrico Materiale : Propulsione nominale : - Le spazzole di carbone fanno poco contatto. - La capacità della batteria è diminuita a causa della temperatura molto rigida. poliacetato (Delrin ®) 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) - Nell’elica si sono incagliate alghe o lenza. Corrente di alimentazione Il fusibile della corrente di comando è bruciato [1] Fusible : Fusibile a lama ‘ATO’ 5 A Corrente assorbita interruttore solenoidale : 2,8 A : 1,5 mm2 Il motore elettrico gira (troppo) velocemente, ma non c’è propulsione Cavi della corrente di alimentazione Lunghezza prolunga : 6, 10, 16, 18 o 20 m - Le pale dell’elica sono state danneggiate da un corpo estraneo penetrato nell’elica stessa o nel tunnel. Versione in acciaio misure : esterno ø 194 mm, spessore parete 5,6 mm trattamento : levigato, verniciato con: SikaCor Steel Protect. Indicato come base per tutti i tipi di vernice. - Corto circuito nel circuito della corrente di comando; controllare i cavi. - Il perno di trascinamento sull’albero dell’elica è stato danneggiato da un corpo estraneo penetrato nell’elica o nel tunnel. Sostituire il perno di trascinamento e verificare che il mozzo dell’elica non sia danneggiato. 1,4 A Tunnel Versione in vetroresina Dopo aver premuto l’interruttore di accensione del pannello, il pannello non si accende. misure : interno ø 185 mm, spessore parete 5 mm - Il pulsante acceso/spento deve essere premuto per la seconda volta entro 6 secondi. materiale : fibra di vetro rinforzata con poliestre misure : interno ø 185 mm, spessore parete 5,5 mm materiale : aluminio, 6061 o 6062 (AlMg1SiCu) Dopo avere premuto il pulsante la seconda volta il LED si illumina di luce verde fissa mentre il segnalatore acustico emette un segnale (- . -) a conferma che il pannello è pronto all’uso. Versione in alluminio Peso Tunnel escluso [1] [2] Il fusibile della corrente di comando si trova sul motore dell’elica. Il cappuccio del relé contiene un fusibile di riserva, vedasi pag. 111. Vedere la tabella a pag. 107. 60 020536.06 : 26 kg Durata di azionamento: 2 min. continuati oppure un massimo di 2 minuti ogni ora a 550 A (12 Volt). [4] 3 min. continuati oppure un massimo di 3 minuti ogni ora a 315 A (24 Volt). [3] vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DANSK 1 Indledning 2 Sikkerhed Denne manual giver retningslinjer for indbygningen og brugen af Vetus bovskruerne ‘BOW7512D’ og ‘BOW7524D’. Kvaliteten af indbygningen er afgørende for bovskruens driftssikkerhed. Næsten alle fejl, som opstår, kan føres tilbage til fejl eller unøjagtigheder i forbindelse med indbygningen. Det er derfor af afgørende betydning, at de punkter, som er nævnt i installationsinstruktionerne, følges nøje og kontrolleres under indbygningen. Egenhændige ændringer af bovskruen udelukker fabrikkens ansvar for eventuelle skader forårsaget af dette. Alt efter vindforhold, fortrængt vandmængde og formen på skibsskroget under vand, vil den drivkraft, som bovskruen yder, føre til forskellige resultater for hvert enkelt skib. Den nominalt angivne drivkraft kan kun opnås under optimale forhold: • Sørg for en korrekt batterispænding under brug. • Ved installationen er der taget hensyn til de anbefalinger, som er givet i ’Anbefalinger til montering af bovskruer’, specielt når det gælder: - Tilstrækkelig stor ledningsdiameter på batterikablerne for på denne måde at reducere spændingstabet til et minimum. Advarsel Vær opmærksom på, at brugen af bovskruen kan medføre fare for svømmere eller små både, som befinder sig i umiddelbar nærhed af bovskruerørets udstrømningsåbninger. Videregiv sikkerhedsinstruktionerne til andre personer, som betjener bovskruen. Generelle sikkerhedsforskrifter og love om sikkerhed og forebyggelse af ulykker skal også overholdes. • Berør aldrig bevægelige dele, når bovskruen er i drift. • Berør aldrig varme dele på bovskruen, og anbring aldrig brændbare materialer i nærheden af bovskruen. • Stands altid bovskruen, før du kontrollerer eller justerer bovskruens dele. • Kobl altid batteripolerne fra, når der udføres vedligeholdelsesarbejde. • Udfør vedligeholdelsesarbejde på en sikker måde ved udelukkende at bruge passende værktøj. • Afbryd altid hovedafbryderen, hvis bovskruen ikke skal bruges i en længere periode. - Måden tunnelrøret er koblet til skibsskroget på. 3 - Stænger i tunnelrørsåbningen. Disse stænger er kun monteret, hvis dette er absolut nødvendigt (hvis man regelmæssig sejler i stærkt forurenet farvand). - Disse stænger er udført i henhold til anbefalingerne. Opfølgning af anbefalingerne nedenfor vil forlænge bovskruens levetid og medføre bedre præstationer. • Se den medfølgende ‘Vedligeholdelses- og garantibog’ hvad angår vedligeholdelse. Brug • Tænd hovedafbryderen på batteriet. • Se den vejledning, som følger med kontrolpanelerne, for oplysninger om, hvordan bovskruen bruges. Skift ikke fra bagbord til styrbord eller omvendt i én bevægelse, men giv elektromotoren tid til at komme til stilstand, før den skal gå i en anden retning. • Lad aldrig bovskruen gå i lang tid. Den maksimale indkoblingstid er begrænset på grund af varmeudviklingen i elektromotoren. Motoren skal afkøle, efter at den har været i drift i en periode. Forsigtig! Hvis der er installeret to kontrolpaneler, må bovskruen aldrig betjenes samtidig fra de to paneler. Obs! Den maksimale brugsindkoblingstid og den drivkraft, som er specificeret under Tekniske data, er baseret på de anbefalede batterikapaciteter og batteritilslutningskablerne. Ved anvendelse af betydeligt større batterier kombineret med meget korte batteritilslutningskabler med et betydeligt større tværsnit end det, som er anbefalet, vil drivkraften øges. Reducer i så fald den maksimale indkoblingstid for at undgå skade på motoren. • Sluk hovedafbryderen på batteriet, når du forlader skibet. • Vær opmærksom på, at der frigøres (sort) støv fra kulbørsterne i motoren. Opbevar ikke sårbart udstyr i nærheden af bovskruemotoren. Sørg for, at denne brugsanvisning er til rådighed for skibets ejer. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 61 DANSK 4 Anbefalinger til montering 4.1 Placering af tunnelrøret Når man skal vælge, hvilken position tunnelrøret skal placeres i, skal der tages hensyn til følgende for at opnå et optimalt resultat: Nogle eksempler på montering. - Målet A, som er vist på tegningen, skal være mindst 0,5 x D (D er diameteren på røret). - Længden på tunnelrøret (mål B) skal være 2 x D til 4 x D. A D D A Placering af 2 bovskruer i en katamaran A 4.2 For at opnå et optimalt resultat, skal tunnelrøret placeres så langt foran i skibet som muligt. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Placering af bovskruen i tunnelrøret Når man skal bestemme, hvor i tunnelrøret bovskruen skal placeres, skal man tage hensyn til den kendsgerning, at skruen IKKE må stikke ud af tunnelrøret. Hvis ikke kun skibsbovens bevægelser men også hækkens bevægelser til siden skal kunne kontrolleres, kan der også installeres en ‘bov’skrue på højde med agterskibet. Skruen skal helst befinde sig på skibets midterlinje, men skal alligevel altid kunne nås udefra. Ved et planende skib placeres tunnelen, om muligt, således at denne kommer over vandet, når skibet planer. På denne måde er da ikke længere tale om noget modstand. 180º Installation af 2 bovskruer bag hinanden på større skib. Ved denne placering kan, afhængigt af vejrforholdene og lignende, en eller begge bovskruer bruges. <60º Maks. niveau bundvand - Bovskruen kan bygges ind i forskellige stillinger, fra vandret til lodret opad. - Hvis motoren opstilles vandret eller skråt, er det absolut nødvendigt at understøtte den. Praktisk vink: Vi fraråder at installere 2 bovskruer i ét (1) tunnelrør. På denne måde opnår man ikke en fordobling af drivkraften! 62 020536.06 - El-motoren skal hele tiden befinde sig over det maksimale niveau af bundvandet. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DANSK 4.3 Overgang fra tunnelrør til skibsskrog Med en direkte overgang fra tunnelrøret til skibsskroget, uden beklædning, opnås temmelig gode resultater. A C B R R C D D = 185 mm A B R = 20 mm C = 20 ... 30 mm En direkte overgang til skibsskroget kan gøres skarp. Det er imidlertid bedre at afrunde overgangen med en radius ‘R’ på ca. 0,1 x D. Det er endnu bedre at benytte skrå sider ‘C’ på mellem 0,1 og 0,15 x D. C Hvis der anvendes en beklædning i overgangen fra tunnelrøret til skibsskroget, opnås der en lavere skrogmodstand, når skibet sejler normalt. A B R C A B C Lav den skrå side (C) 0,1 til 0,15 x D lang, og sørg for, at vinklen til tunnelrøret i forhold til den skrå side er den samme som vinklen mellem skibsskroget og den skrå side. 4.4 β C γ C β γ Skarp C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Stænger i tunnelrørsåbningen Selvom dette kan have negative følger for drivkraften, kan der anbringes stænger i åbningerne på tunnelrøret for at beskytte skruen. For at reducere de negative virkninger af dette på drivkraften og skrogmodstanden, når skibet sejler normalt, skal der tages hensyn til følgende: R C D D = 185 mm Hvis overgangen fra tunnelrør til skibsskrog udføres med en skrå side, skal denne udføres i henhold til tegningen. R = 20 mm C = 20 ... 30 mm - Monter aldrig flere stænger pr. åbning end angivet på tegningen. Overgangen med beklædning på skibsskroget kan gøres skarp. Det er imidlertid bedre at afrunde overgangen med beklædning med en radius ‘R’ på ca. 0,1 x D. Det bedste er en overgang med beklædning, med en skrå side ‘C’ på mellem 0,1 og 0,15 x D. 3x 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm Praktisk Vink: Måden tunnelrøret går over i skibsskroget på har stor indflydelse på den drivkraft, bovskruen yder og på skrogmodstanden, når skibet sejler normalt. ø ... - Stængerne skal have et rektangulært tværsnit. - Brug ikke runde stænger. - Stængerne skal have en vis indbyrdes overlapning. Overlapning = α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - Vælg længden ‘L’ til en beklædning på mellem 1 x D og 3 x D. - Beklædningen skal indgå i skibsskroget på en sådan måde, at midterlinjen på beklædningen falder sammen med den forventede form af bovbølgen. α α : min. 0º max. 15º - Stængerne skal være placeret, så at de står lodret i forhold til den forventede bølgeform. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 63 DANSK 4.5 Installering af tunnelrøret 4.6 • Bor 2 huller i skibsskroget på det sted, hvor midterlinjen af tunnelrøret skal være, i overensstemmelse med markeringsredskabets diameter. Boring af hullerne i tunnelrøret - Marker ved hjælp af mellemflangen det sted, hvor bovskruen skal monteres. - Brug den medfølgende boreskabelon for at bestemme præcist, hvor hullerne skal bore Vigtigt: Hulmønstret skal ligge akkurat på midterlinjen af tunnelrøret. • Stik markeringsredskabet (som man laver selv) gennem de to forborede huller, og tegn omkredsen af tunnelrørets udvendige diameter på skroget. D [mm] • Skær hullerne ud ved hjælp af en dekupørsav eller en skærebrænder, afhængigt af skibsskrogets materiale. Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 ø 185 mm Se boreskabelonen for målene af de huller, der skal bores. Bor hullerne i tunnelrøret, og afgrat hullerne i kanterne. Skala 1:1 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 D Echelle 1:1 Aluminium Schaal 1:1 Polyester Maßstab 1:1 Stål 22 (7/8”) 22 (7/8”) • Monter tunnelrøret. ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) Tunnelrør af polyester: Harpiks: Til tunnelrøret af polyester anvendes isoftalsyrepolyesterharpiks (Norpol PI 2857). Forbehandling: Rørets yderside skal gøres ru. Fjern hele toplaget helt ned til glasfiberen. Brug en slibeskive til dette. Vigtigt: Rørenderne skal behandles med harpiks, når disse er blevet savet i den ønskede længde. På denne måde undgås, at fugt kan trænge ind i materialet. Laminering: Påfør et lag harpiks som første lag. Læg en glasfibermåtte på, og imprægner denne med harpiks. Gentag dette, indtil der er opbygget et tilstrækkeligt antal lag. 4.7 FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com ø 9 (3/8”) Beskyttelse af bovskruen mod tæring For at forhindre problemer med tæring, må der absolut ikke bruges antifoulingmaling, som indeholder kobberoxid. Katodisk beskyttelse er absolut nødvendig for konservering af alle metaldele, som befinder sig under vandlinjen. For at beskytte bovskruens endestykke mod tæring, er endestykket allerede udstyret med en zinkanode. Isolationsbøsning Pakning Isolationsbøsning Et tunnelrør af polyester skal slutbehandles på følgende måde: • Gør den hærdede harpiks/glasfibermåtten ru. Påfør et lag harpiks (topcoating). Behandl den side af røret, som kommer i kontakt med vand, med f.eks. ‘epoxymaling’ eller 2-komponent polyuretanmaling. Ved et tunnelrør af stål eller aluminium kan man reducere tæring ved at sørge for, at endestykket er helt isoleret i tunnelrøret. • Påfør derefter eventuelt en antifoulingmaling. OBS! De medfølgende pakninger giver allerede elektrisk isolering. Bolten og skaftet skal dog udstyres med isolationsmateriale, f.eks. nylonbøsninger. • 64 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DANSK 5 Indbygning Se kapitel 4 ‘Anbefalinger til montering’, for oplysninger om installering tunnelrøret. 2 1 3 For hovedmålene, se tegningen på side 106. Obs! Lokalet hvor elektromotoren til bovskruen opbevares og lokalet hvor batteriet opbevares, skal være tørt og godt ventileret. 5.1 Forberedelse Bovskruen leveres monteret. Gør følgende: • Fjern skruen. • Fjern motoren fra mellemflangen. • Fjern mellemflangen fra endestykket. De to rør bruges kun til transportformål, og er nu ikke længere nødvendige. 5.2 Montering af endestykke og mellemflange • Anbring den syntetiske passkive (1) på endestykket. • Anbring én pakning mellem (2) endestykket og tunnelrøret. • Påfør tætningsmiddel (polyuretan* eller silikone) mellem endestykket og pakningen og mellem pakningen og tunnelrørvæggen. 2 1 • Placer endestykket i hullet i tunnelrøret. Ekstra pakninger bruges til at fylde endestykket op. *) f.eks. Sikaflex®-292. • Smør fedt i hullet på mellemflangen, og anbring mellemflangen på plads. • Monter skruerne, og smør skruernes gevind med ‘fedt til udenbordsmotorer’*), før disse monteres. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Obs! Kontroller for eventuel lækage umiddelbart efter at skibet er blevet søsat. *) Egnet fedt er VETUS ‘Shipping Grease’, Art. kode: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 65 DANSK 5.3 Slutmontering • Smør skrueakslen med ‘fedt til udenbordsmotorer’*), og monter skruen. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 Skruen skal nu have mindst 1,5 mm fri plads til alle sider i forhold til tunnelrørvæggen. • Skub den fleksible kobling på elektromotorens aksel så langt til enden af elektromotorens aksel (A) og undersiden af flangen (B) falder sammen. • Fastspænd låseskruen (C). M5 2.5 3 Nm • Smør indgangsakslen med montagepasta; f.eks. ‘Molykote® G-n plus’. • Smør boltenes gevind med ‘fedt til udenbordsmotorer’*), og monter elektromotoren på mellemflangen. • Drej skruen med hånden for at kontrollere, at skruen kan drejes let og at elektromotorens aksel medtages. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Molykote® G-n plus *) Egnet fedt er VETUS ‘Shipping Grease’, Art. kode: VSG. 66 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DANSK 6 Elektrisk installation Kontroller, om den spænding, som er angivet på motorens typeskilt, er i overensstemmelse med spændingen om bord. 6.1 Valg af batteri Den totale batterikapacitet skal være tilpasset til bovskruens størrelse, se tabel. Se side 107 for den batterikapacitet. 6.3 Hovedstrømskaber (batterikabler) Den minimale ledningsdiameter skal være tilpasset til bovskruens størrelse og spændingstabet mellem batterierne og bovskruen må ikke være mere end 10 % af fødespændingen, Se tabellen på side 107. Obs! Vi anbefaler Vetus vedligeholdelsesfrie skibsbatterier, som kan leveres i følgende størrelser: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah og 225 Ah. Den maksimale brugsindkoblingstid og drivkraften som er angivet under Tekniske data i installations- og betjeningsvejledningen til din bovskrue, er baseret på de anbefalede batterikapaciteter og batteritilslutningskabler. Vi anbefaler desuden at bruge et særskilt batteri eller særskilte batterier til hver enkelt bovskrue. Batteriet/batterierne kan i så fald placeres så tæt som muligt ved bovskruen. Hovedstrømskablerne kan så være korte og man undgår spændingstab på grund af lange kabler. Ved anvendelse af betydeligt større batterier kombineret med meget korte batteritilslutningskabler med et betydeligt større tværsnit end det, som er anbefalet, vil drivkraften øges. Reducer i så fald den maksimale indkoblingstid for at undgå skade på motoren. Obs! Undgå at anvende andet end ‘lukkede’ batterier, hvis batterierne anbringes i samme rum som bovskruen. De lukkede vedligeholdelsesfrie Vetus-batterier type ‘SMF’ og ‘AGM’ er særdeles velegnede. Batterier der ikke er ‘lukkede’ kan producere en anelse eksplosiv gas under opladningen. Denne eksplosive gas kan antændes af eventuelle gnister omkring bovskruemotorens kulbørster. Brug altid batterier, hvor type og kapacitet er i overensstemmelse med brugen. 6.4 Tilslutning af hovedstrømkabler Pas på, at ingen andre elektriske løsner sig ved tilslutningen af de elektriske kabler. Kontroller alle elektriske tilslutninger efter 14 dage. Elektriske dele (f.eks. bolte og møtrikker) kan løsne sig som følge af temperatursvingninger. • Tilslut hovedstrømskablerne. Forsigtig I meget ekstreme tilfælde, f.eks. ved en batterikapacitet som er 5 gange større eller mere end den anbefalede kapacitet, er der risiko for at der opstår varig skade på en af eller begge af følgende akselforbindelser: - Forbindelsen mellem motorakslen og den indgående aksel på endestykket. - Forbindelsen mellem den udgående aksel på endestykket til skruen. 6.2 Hovedafbryder Hovedafbryderen monteres på det positive kabel. Vetus batteriafbryder af typen BATSW250 er en egnet afbryder. Hovedafbryder med fjernbetjening I stedet for en batterihovedafbryder kan der installeres en fjernbetjent hovedstrømsafbryder med nødstop. Denne fjernbetjente hovedstrømsafbryder kan leveres til 12 volt eller 24 volt jævnspænding. Vetus art.-kode: BPMAIN12 hhv. BPMAIN24. Obs! Undgå at vride på bolten og møtrik 1, når kablerne tilsluttes. Hold derfor møtrik 1 fast med en gaffelnøgle, når møtrik 2 fastspændes. Pas på ikke at vride på gaffelnøglen. Tilspændingsmomentet for møtrik 2 er 9 - 11 Nm. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm 020536.06 67 DANSK 6.5 Sikringer I ‘plus-kablet’ skal der foran hovedafbryderen, så tæt som muligt ved batteriet, også indsættes en sikring. Denne sikring beskytter skibets net mod kortslutning. Vi kan også levere en sikringsholder til alle sikringer, Vetus varenr.: ZEHC100. Se side 107 for oplysninger om sikringens størrelse. 6.6 Kontrolpaneler til bovskruer • Monter kontrolpanelet ved siden af styrepositionen. Den fri plads bag panelet skal være mindst 50 mm. Hvis 2 bovskruer skal betjenes samtidig, f.eks. i tilfælde af en katamaran, se skemaet på side 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Monter mellemkablet mellem bovskruen og kontrolpanelet på skibet, og forbind stikforbindelserne med hinanden. Hvis det er nødvendigt at skære mellemkablet over og derefter tilslutte det igen, skal man sørge for, at de rigtige farver tilsluttes til hinanden. NB! Farverne på årerne i mellemkablet kan afvige fra farverne på de ledninger, som er anvendt på bovskruemotoren og kontrolpanelet. Hvis der findes to styrepositioner, kan det andet kontrolpanel tilsluttes til det første. Hvis det under prøvekørslen viser sig, at bovskruens drivretning ikke stemmer overens med retningsafbryderen på kontrolpanelet, skal den blå (nr. 1) og den hvide (nr. 4) ledning byttes på relæet. Advarsel Bovskruen må ikke afprøves, når skibet er på land, medmindre man har forvisset sig om, at alle personer opholder sig i en sikker afstand fra skruetunnellen. Lad bovskruen ikke gå længere end 5 sekunder, når skibet er på land. 1 4 4 1 6.7 Tidsforsinkelse ved ændring af rotationsretningen Hvis en tidsforsinkelse er ønsket, mens en af nedenstående betjeninger anvendes, kan der installeres en tidsforsinkelsesafbryder. Betjeninger: - BPJSTA, løs svingafbryder (joystick), - BPSM, kontrolpanel til montage på siden, - FSxx, trykknap fodkontakt Tidsforsinkelse: Vetus art.-kode: BPTD 68 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D DANSK 7 Driftsfejl Elektromotoren går ikke i det hele taget. - Kontroller, at hovedafbryderen står på ”TIL”. - Kontroller, om styrestrømssikringen er gået. [1] - Kontroller, om hovedstrømssikringen er gået. [2] I alle ovennævnte tilfælde lyser ‘POWER’-indikatorlampen ikke. - Elektromotoren er overophedet og motorens termiske beskyttelse har afbrudt styrestrømskredsløbet. Panelet afgiver 3 gange et advarselssignal ( . - . . - ) og LED´en lyser rødt. 8 Tekniske specifikationer Type : BOW7512D BOW7524D Elektromotor Type : vendbar jævnstrømsmotor Spænding : 12 V = 24 V = Strøm : 550 A [3] 315 A [4] Nominel ydelse : 4,4 kW Omdrejningstal : 2900 omdr./min. Indkoblingstid : Beskyttelsesklasse : S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Motorerne opfylder kravene i CE (89/336/EØF, EMK (elektromagnetisk kompatibilitet - EN60945) Så snart motoren er tilstrækkelig afkølet, lyser LED´en grønt igen, og bovskruen kan anvendes igen. Kontroller, om skruen kan drejes. Der kan f.eks. være et stykke træ mellem skruen og tunnelen. Tandhjul : Koniske, spiralformede tænder Overføringsforhold : 1,3 : 1 Elektromotoren går langsom Smøring : oliebad, ca. 0,024 liter olie type SAE80W-90 eller EP 90 til udenbordsmotorer Hus : bronze 178 mm - Batteriet er ikke tilstrækkeligt opladet. - Dårlig elektrisk tilslutning, f.eks. som følge af tæring. Overføring Propel - Kulbørsterne har dårlig kontakt. Diameter : - Batterikapaciteten er reduceret som følge af ekstremt lave temperaturer. Antal blade : 6 Profil : asymmetrisk - Der er kommet f.eks. tang eller fiskesnøre i skruen. Materiale : polyacetal (Delrin®) Nominel drivkraft : Styrestrømssikringen er gået [1] 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) Styrestrøm - Kortslutning i styrestrømskredsløbet. Kontroller ledningsføringen. Sikring : Elektromotoren går (for) hurtig, men der er ingen drivkraft Optaget effekt magnetafbryder : - Skruevingerne er beskadiget, fordi der er kommet en genstand i skruen eller tunnelrøret. Styrestrømskabler : 1,5 mm2 Længde på mellemkabel : 6, 10, 16, 18 eller 20 m - Medbringerbolten på skrueakslen er brudt, fordi der er kommet en genstand i skruen eller tunnelrøret. Tunnelrør mål : udv. ø 194 mm, vægtykkelse 5,6 mm behandling : sandblæst og malet med SikaCor Steel Protect. Egnet som underlag til alle malingsystemer. Udskift medbringerbolten, og kontroller skruenavet for beskadigelser. Når der er trykket på tænd-/slukknappen på panelet, tændes panelet ikke. - Der skal trykkes på tænd-/slukknappen en gang til inden for 6 sekunder. Nu lyser LED’en grønt; summeren bekræfter, at panelet er klar til brug ved hjælp af et signal (- . -). Sikring vingetype ’ATO’ 5 A 2,8 A 1,4 A Stålmodel Plasticmodel mål : indv. ø 185 mm, vægtykkelse 5 mm materiale : glasfiberforstærket polyester mål : indv. ø 185 mm, vægtykkelse 5,5 mm materiale : aluminium, 6061 eller 6062 (AlMg1SiCu) : 26 kg Aluminiummodel Vægt Ekskl. tunnelrør [1] Styrestrømssikringen befinder sig på bovskruens motor. Der ligger en reservesikring i relædøren, se side 111. Brugsindkoblingstid: 2 min. kontinuerlig eller maks. 2 min/time ved 550 A (12 volt). [4] 3 min. kontinuerlig eller maks. 3 min/time ved 315 A (12 volt). [3] [2] Se tabel på side 107. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 69 SVENSKA 1 Inledning 2 Säkerhet Dessa monteringsinstruktioner gäller inbyggnad av Vetus bogpropellrar ‘BOW7512D’ och ‘BOW7524D’. Varning! Tänk på riskerna för personer som badar eller lätta båtar som befinner sig i omedelbar närhet till bogpropellerns mynningar. Kvaliteten på denna inbyggnad är avgörande för bogpropellerns tillförlitlighet. Nästan alla störningar som uppstår härrör från fel eller inexaktheter vid inbyggnadstillfället. Det är därför av största vikt att fullständigt följa upp och kontrollera de punkter som anges i installationsanvisningarna. Informera andra personer som använder bogpropellern om dessa säkerhetsföreskrifter. Vid egenmäktiga ändringar på bogpropellern är fabriken inte längre ansvarsskyldig för de skador detta kan medföra. Beakta även allmänna regler och lagstiftning med hänsyn till säkerhet och förebyggande av olyckor. Beroende på vindfång, undervattenskroppens deplacement och form reagerar varje båt olika på bogpropellerns tryckkraft. Den angivna nominella drivkraften kan endast uppnås under ideala omständigheter: • Se till att batterispänningen är rätt vid användning. • Vidrör aldrig rörliga delar av bogpropellern vid drift. • Vidrör aldrig heta delar av bogpropellern och placera aldrig brandfarliga material i närhet av bogpropellern. • Stäng alltid av bogpropellern innan kontroll eller inställning av bogpropellern eller dess delar. • Koppla alltid ur batteripolerna vid underhåll. • Installationen har utförts med iakttagande av de rekommendationer som anges i “Rekommendationer för montering av bogpropeller”, speciellt vad avser: - Att batterikablarna är av tillräcklig dimension för att spänningsförlusterna skall bli så låga som möjligt. - Det sätt på vilket tunnelröret är monterat i båtens skrov. - Gallerstänger i rörets öppningar. Detta skall därför endast monteras om det är absolut nödvändigt (vid regelbunden användning i kraftigt förorenat vatten). - Att gallret är utformat enligt rekommendationerna. Om rekommendationerna nedan följs kommer detta att öka bogpropellerns livslängd och prestanda. • För underhåll, se medföljande ”Underhålls- och garantibok”. • Bogpropellern får inte vara i drift lång tid i taget; värmeutvecklingen i elmotorn innebär att den kontinuerliga driftstiden är begränsad. Motorn måste ges tillfälle att svalna efter användning. Obs! Uppgifterna om maximal kontinuerlig drifttid och tryckkraft som anges i de tekniska specifikationerna gäller under förutsättning att systemet har rekommenderad batterikapacitet och batterikablar. Vid användning av avsevärt större batterier i kombination med mycket korta batterikablar med en avsevärt grövre dimension än rekommenderat kommer tryckkraften att öka. Den maximala drifttiden blir då ännu kortare, annars kan det uppstå skador på motorn. • Underhåll skall utföras på ett säkert sätt och genom att endast använda lämpliga verktyg. • Stäng alltid av huvudströmbrytaren om bogpropellern inte används under längre tid. 3 Användning • Sätt på huvudströmbrytaren. • Konsultera den handbok som medföljer manöverpanelerna för användning av bogpropellrarna. Koppla aldrig om bogpropellern från babord till styrbord eller tvärtom i en enda rörelse utan ge elmotorn tid att stanna innan den ändrar riktning. Försiktighet! Om 2 manöverpaneler har installerats får bogpropellern aldrig manövreras samtidigt från båda panelerna. • Stäng av huvudströmbrytaren innan du lämnar båten. • Tänk på att (svart) damm frigörs från kolborstarna i motorn. Förvara ingen känslig utrustning i närheten av bogpropellermotorn. Se till att båtens ägare har tillgång till bruksanvisningen. 70 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D SVENSKA 4 Rekommendationer för montering 4.1 Tunnelns placering För bästa resultat är det viktigt att ta hänsyn till följande vid val av tunnelrörets placering: Inbyggnadsexempel. - Mått ‘A’ som anges i ritningen skall vara minst 0,5 x D (D är rörets diameter). - Tunnelrörets längd (mått ‘B’) skall vara 2 x D till 4 x D. A D D A Uppställning 2 bogpropellrar i katamaran A 4.2 Tunneln placeras så långt fram i båtens för som möjligt för bästa möjliga resultat. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Bogpropellerns placering i tunnelröret När bogpropellerns placering i tunneln bestäms är det nödvändigt att se till att propellern INTE sticker ut ur tunneln. Om det förutom att kontrollera båtens rörelser i fören även är nödvändigt att kontrollera akterskeppets rörelser i sidled kan ytterligare en ‘bogpropeller’ monteras i båtens akter. Propellern skall helst sitta i jämnhöjd med båtens centrumlinje, men det måste samtidigt vara möjligt att nå den ifrån sidan av båten. Vid montering i planande båtar skall tunneln om möjligt monteras på en sådan plats att den befinner sig ovanför vattenlinjen vid planing, vilket innebär att den inte längre ger något vattenmotstånd. 180º Montering av 2 bogpropellrar bakom varandra för stora båtar. Vid en sådan uppställning är det beroende på väderlek o.s.v. möjligt att använda en av eller båda bogpropellrarna. <60º Max. nivå slagvatten - Bogpropellern kan byggas in i olika positioner, från horisontellt till vertikalt. Tips: Vi avråder ifrån att montera två bogpropellrar i ett och samma tunnelrör; detta ger inte dubbelt så stor drivkraft! - Om motorn placeras horisontellt eller snett, är det absolut nödvändigt att stödja den. - Elmotorn skall alltid placeras ovanför slagvattnets maximala nivå. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 71 SVENSKA 4.3 Tunnelns övergång till båtens skrov Bästa resultat uppnås med en direkt övergång från tunnelröret till båtens skrov, utan mantel. A C B R R C D D = 185 mm A B C R = 20 mm C = 20 ... 30 mm En direkt övergång till båtens skrov kan göras med en vass kant. Det är emellertid bättre att avrunda övergången med en radie ‘R’ på ca 0,1 x D. Ett ännu bättre resultat uppnås med fasade ytor ‘C’ på 0,1 till 0,15 x D. Med en mantel i övergången från tunnelröret till båtens skrov blir motståndet i vattnet större vid normal gång. A B R C A B C Utforma den avfasade ytan (C) 0,1 till 0,15 x D lång och se till att tunnelrörets vinkel mot den fasade ytan är densamma som vinkeln mellan båtens skrov och den fasade ytan. 4.4 β C γ C β γ Skarp C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Gallerstänger i rörets öppningar Även om drivkraften kan påverkas negativt av detta, kan man välja att skydda propellern med gallerstänger i tunnelrörets öppningar. För att begränsa de negativa effekterna av detta på drivkraften och på skrovmotståndet under normal segling så mycket som möjligt, ska följande beaktas: R C D D = 185 mm Om övergången från tunnelrör utformas med en avfasad yta skall den utformas enligt ritningen. R = 20 mm C = 20 ... 30 mm - Montera inte fler stänger per öppning än vad som anges på ritningen. Övergången med mantel till båtens skrov kan göras skarp. Det är emellertid bättre att avrunda övergången med mantel, med en radie ‘R’ på ca 0,1 x D. Det bästa är en övergång med en avfasad yta ‘C’ på 0,1 till 0,15 x D. 3x 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm ø ... Tips: Det sätt på vilket tunnelröret övergår i båtens skrov påverkar i hög grad bogpropellerns drivkraft och vattenmotståndet vid normal gång. - Stängerna ska vara rektangulära i genomskärning. - Rundstänger ska inte användas. - Stängerna ska ha en viss överlappning. Överlappning = α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - Välj längden ‘L’ för en mantel mellan 1 x D en 3 x D. - En mantel skall placeras på sådan sätt i båtens skrov att mantelns centrumlinje sammanfaller med bogsvallets förväntade utformning. 72 020536.06 α α : min. 0º max. 15º - Stängerna ska placeras så att de står lodrätt mot den förväntade vågformen. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D SVENSKA 4.5 Montering av tunnelröret 4.6 • Borra 2 hål i båtens skrov, där tunnelns mittlinje skall vara, som stämmer överens med mallredskapets diameter. Att göra hål i tunnelröret - Markera platsen där bogpropellern skall monteras med hjälp av mellanflänsen. - Använd den medföljande borrjiggen för att avgöra rätt plats för de hål som skall borras upp. Viktigt: Hålmönstret skall vara exakt i linje med tunnelns centrumlinje. • Stick in mallredskapet (tillverkas av användaren) genom de båda förborrade hålen och rita av tunnelrörets yttre diameter på båtens skrov. D [mm] Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 Se borrmallen för storleken på de hål som ska borras. Borra upp hålen i tunneln och ta bort eventuell skäggrand. ø 185 mm • Gör upp hålen med en lövsåg eller skärbrännare beroende på materialet i båtens skrov. Skala 1:1 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 D Echelle 1:1 Aluminium Schaal 1:1 Polyester Maßstab 1:1 Stål 22 (7/8”) 22 (7/8”) • Montera tunnelröret. ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) Tunnelrör av polyester: Harts: Det harts som används för tunnelröret av polyester är isoftalsyra-polyesterharts (Norpol PI 2857). Förbehandling: Rörets utsida måste ruggas upp. Avlägsna all ytbeläggning så att glasfiberväven blottas, använd en slipskiva till detta. Viktigt: Behandla rörets ändar med harts när det har sågats till rätt längd. På så sätt förhindras att det tränger in fukt i materialet. Laminera: Det första lagret som skall appliceras är ett lager harts. Lägg på en glasfibermatta och impregnera den med harts, upprepa detta tills tillräckligt många lager har applicerats. 4.7 FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com ø 9 (3/8”) Bogpropellerns rostskydd För att förhindra rostangrepp får absolut ingen bottenfärg som innehåller kopparoxid användas. Katodskydd är absolut nödvändiga för att skydda alla metalldelar som befinner sig under vatten. För att skydda bogpropellerns bakdel mot korrosion har den bakre delen försetts med en zinkanod som standard. Isoleringshylsa Packning Isoleringshylsa Tunnelrör av polyester skall färdigbearbetas på följande sätt: • Rugga upp den härdade hartsen/glasfibermattan. Applicera ett lager harts (topcoat). • Behandla de ytor av röret som kommer i kontakt med vattnet med exempelvis ‘epoxyfärg’ eller 2-komponents polyuretanfärg. Om ett tunnelrör av stål- eller aluminium används kan korrosionen motverkas genom att fullständigt isolera växelhuset i tunnelröret. • Applicera sedan eventuellt bottenfärg. OBS! De medföljande packningarna är inte elektriskt isolerande, och skall därför bytas ut mot ett isolerande material , t.ex. nylon. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 73 SVENSKA 5 Montering Konsultera kapitel 4 “Rekommendationer för montering” för installation av tunnelröret . 2 1 3 För huvudmått se ritning sida 106. Obs! Det utrymme där bogpropellerns elmotor monteras samt det utrymme där batteriet placeras skall vara torra och välventilerade. 5.1 Förberedelser Bogpropellern levereras monterad. Utför följande handlingar: • Avlägsna propellern. • Lossa motorn från mellanflänsen. • Lossa mellanflänsen från akterstycket. De två cylindrarna är endast till för transporten och behövs nu inte längre. 5.2 Montering av växelhus och mellanfläns • Se till att plastmellanlägget (1) är placerat på bakstycket. • För in en packning (2) mellan bakstycke och tunnelrör. Lägg på ett tätningsmedel (polyuretan* eller silikon) mellan akterstycke och packning och mellan packning och tunnelrörets vägg. 2 1 Placera akterstycket i hålet i tunnelröret. Extra packningar är till för att fylla ut akterstycket. *) t.ex. Sikaflex®-292. • Fetta in hålet i mellanflänsen och sätt mellanflänsen på plats. • Fetta in bultarnas gängor med ‘växellådsolja för utombordare’ *) innan du monterar dem. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Obs! Kontrollera omedelbart vid sjösättning att båten inte läcker. *) Ett lämpligt fett är Vetus ”Shipping Grease” (fett för marint bruk), art.nummer: VSG. 74 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D SVENSKA 5.3 Slutmontering • Fetta in propelleraxeln med ‘växellådsolja för utombordare’*) och montera propellern. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 Propellern skall nu ha ett spelrum på minst 1,5 mm runt om hela tunnelväggen. • Skjut den flexibla kopplingen på elmotorns axel, så långt att ändan av motoraxeln (A) sammanfaller med undersidan av flänsen (B). • Drag åt låsskruven (C). M5 2.5 3 Nm • Fetta in ingående axeln med monteringsmassa; t.ex.. ‘Molykote® G-n plus’. • Fetta in bultarnas gängor med ‘växellådsolja för utombordare’*) och montera elmotorn på mellanflänsen. • Snurra på propellern för hand för att kontrollera att den roterar lätt och att elmotorns axel följer med. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm *) Ett lämpligt fett är Vetus ”Shipping Grease” (fett för marint bruk), art.nummer: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D Molykote® G-n plus 020536.06 75 SVENSKA 6 Elektrisk anslutning 6.3 Kontrollera att spänningen som anges på motorns typplatta överensstämmer med elsystemet ombord. 6.1 Val av batteri Den totala batterikapaciteten måste anpassas efter bogpropellerns storlek. Se sida 107 för tillämplig batterikapacitet. Vi rekommenderar Vetus underhållsfria båtbatteri som finns i följande storlekar: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah och 225 Ah. Vi rekommenderar även att använda separata batterier för varje bogpropeller. Batteriet/batterierna skall placeras så nära bogpropellern som möjligt och drivströmskablarna skall vara så korta som möjligt för att förhindra spänningsförluster i långa kablar. Drivströmkablar (batterikablar) Ledarnas minimala dimension skall anpassas efter bogpropellerns storlek. Spänningsförlusten mellan batteri och bogpropeller får inte uppgå till mer än 10 % av matarspänningen, se tabellen på sidan 107 Obs! Den maximala drifttid och drivkraft som anges i de tekniska specifikationerna i monterings- och drifthandboken för din bogpropeller baseras på rekommendationerna för batterikapacitet och batterikablar. Vid användning av avsevärt större batterier i kombination med mycket korta batterikablar med en avsevärt grövre dimension än rekommenderat, kommer tryckkraften att öka. Den maximala drifttiden blir då ännu kortare, annars kan det uppstå skador på motorn. Obs! “Slutna” batterier får endast användas om batterierna placeras i samma utrymme som bogpropellern. Vetus slutna och underhållsfria batterier av typen “SMF” och “AGM” är perfekt lämpade för detta. Batterier som inte är “slutna” kan avge små mängder explosiv gas under laddning. Den explosiva gasen kan sedan antändas av gnistor från propellermotorns kolborstar. Använd endast batterier av en typ, kapacitet och ett skick som är lämpade för ändamålet. 6.4 Ansluta huvudströmkablar Kontrollera att det inte lossnar några andra komponenter vid anslutning av elkablar. Kontrollera de elektriska kopplingarna efter 14 dagar. Till följd av temperaturförändringar kan elektriska kopplingar (exempelvis bultar och muttrar) lossna. • Anslut drivströmkablarna. Försiktigt I mycket extrema fall, t.ex. om batteriets kapacitet är 5 gånger högre än rekommenderad kapacitet, finns det risk för att brytstiftet går av (för) lätt. Dessutom kan det uppstå permanenta skador på en eller båda följande axelkopplingar: - motoraxelns koppling till växelhusets ingående axel. - kopplingen mellan växelhusets utgående axel och propellern. 6.2 Huvudströmbrytare Huvudströmbrytaren måste vara utrustad med ‘positiv kabel’. Vetus batterikontakt typ BATSW250 är en lämplig sådan kontakt. Obs! Huvudströmbrytare med fjärrkontroll I stället för en batteri-huvudströmbrytare kan en fjärrstyrd huvudströmbrytare med tillhörande nödstopp installeras. Denna fjärrstyrda huvudströmbrytare kan levereras för 12-volts eller 24-volts likström. Vetus art. nr: BPMAIN12 resp. BPMAIN24. 76 020536.06 Förekom att skruven och muttern 1 vrids medan du ansluter kablarna. Håll därför, medan du drar åt muttern 2, en skruvnyckel på mutter 1 utan att vrida skruvnyckeln. Åtdragningsmomentet för mutter 2 är 9 - 11 Nm. 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D SVENSKA 6.5 Säkringar I ”pluskabeln” måste det även finnas en säkring innan huvudströmbrytaren, så nära batteriet som möjligt. Denna säkring skyddar elnätet ombord från kortslutning. Vi kan också leverera en säkringshållare för alla säkringar, Vetus Art. nummer: ZEHC100. Se sidan 107 för storleken på säkringen som ska användas. 6.6 Manövrering av bogpropellern • Montera manöverpanelen vid styrpulpeten. Det fria utrymmet bakom panelen måste vara minst 50 mm. Om två bogpropellrar måste manövreras samtidigt, t.ex. på en katamaran, konsultera då schemat på sida 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Drag mellankabeln mellan bogpropellern och manöverpanelen i båten och anslut kontakterna. Om det är nödvändigt att skära av mellankabeln och sedan koppla ihop den måste man se till att ledarna ansluts färg till färg. OBS! Ledarnas färger i mellankabeln kan avvika från de färger på ledarna som används i bogpropellern och manöverpanelen! Om båten har två styrpulpeter kan den andra manöverpanelen anslutas till den första. Om det vid provkörning visar sig att bogpropellerns tryckkraft inte stämmer överens med riktningsomkopplaren på manöverpanelen skall den blå (nr 1) och den vita (nr 4) ledaren skiftas om på reläet. Varning! Testa inte bogpropellern när båten är upptagen ur vattnet, om du inte har kontrollerat och säkerställt att eventuella personer i omgivningen befinner sig på säkert avstånd från propellertunneln. Bogpropellern får aldrig vara igång längre än 5 sekunder när båten är upptagen ur vattnet. 1 4 4 1 6.7 Tidsfördröjning vid vändning av rotationsriktningen Om en tidsfördröjning önskas medan en av nedanstående manövrar utförs kan en tidsfördröjningsomkopplare installeras. Manöverorgan: - BPJSTA, Lös girknapp (Joystick), - BPSM, Manöverpanel för sidomontering, - FSxx, Tryckknapp fotomkopplare Tidsfördröjning: Vetus art. nr: BPTD vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 77 SVENSKA 7 Felsökning 8 Tekniska uppgifter Typ Elmotorn går inte. : BOW7512D BOW7524D Elmotor - Kontrollera att huvudströmbrytaren är i läge ‘TILL’. - Kontrollera om säkringen till styrströmmen har gått. [1] - Kontrollera om säkringen till drivströmmen har gått. [2] I alla ovannämnda fall lyser inte indikatorlampan ‘POWER’. - Elmotorn har blivit för varm och överhettningsskyddet på motorn har brutit drivströmskretsen. Typ : omkastbar likströmsmotor Spänning : 12 V = 24 V = Strömstyrka : 550 A [3] 315 A [4] Uteffekt : 4,4 kW Varvtal : 2900 varv/min Drifttid : Skyddsklass : S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Panelen avger tre ggr en varningssignal ( . - . . - ) och LED-lampan lyser rött. Motorer uppfyller CE (89/336/EEC, EMC - EN60945) Så snart motorn har svalnat tillräckligt lyser LED-lampan grönt igen och bogpropellern kan användas igen. Kugghjul : Koniska, spiraltandning Utväxlingsförhållande : 1,3 : 1 Smörjning : oljebad, ca 0,06 liter utombordsväxelolja SAE80W-90 eller EP 90 Kåpa : brons 178 mm Kontrollera att du kan snurra på propellern för hand. Det kan exempelvis ha fastnat en träbit mellan propellern och tunnelväggen. Elmotorn går långsamt Transmission Propeller - Batteriet är inte tillräckligt laddat. Diameter : - Dålig elektrisk kontakt till följd av korrosion. Antal blad : 6 - Kolborstarna har dålig kontakt. Profil : asymetrisk Material : polyacetal (Delrin ®) Nominell tryckkraft : - Batteriets kapacitet har sjunkit till följd av extremt låg temperatur. - Det har fastnat tång eller fisketråd i propellern. 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) Styrström Styrströmsäkringen har gått [1] Säkring : - Kortslutning i styrströmkretsen; kontrollera kablaget. Ingående strömstyrka kontaktor : Elmotorn går (för) snabbt, men den ger ingen tryckkraft Styrströmkablar : 1,5 mm2 Längd mellankabel : 6, 10, 16, 18 eller 20 m mått : utv. ø 194 mm, godstjocklek 5,6 mm behandling : blästrat, målat med: SikaCor Steel Protect. Lämpligt som grundfärg för alla färgsystem. - Propellerbladen har skadats på grund av ett föremål i propellern eller i tunnelröret. - Propelleraxelns medbringarstift har brutits av på grund av ett föremål i propellern eller i tunnelröret. - On/off-brytaren skall tryckas ned en andra gång inom 6 sekunder. Lysdioden förblir då grön och för att bekräfta att panelen är färdig för användning ges signalen (- . -). 2,8 A 1,4 A Tunnelrör Utförande i stål Byt ut medbringarstiftet och kontrollera propellernavet på skador. Efter att på-/av-knappen tryckts in på panelen, är panelen inte inkopplad. Bladsäkring ‘ATO’ 5 A Utförande i plast mått : inv. ø 185 mm, godstjocklek 5 mm material : glasfiberarmerad polyester mått : inv. ø 185 mm, godstjocklek 5,5 mm material : aluminium, 6061 eller 6062 (AlMg1SiCu) : 26 kg Utförande i aluminium Vikt Exkl. tunnelrör [1] Drivströmssäkringen befinner sig på bogpropellermotorn. I reläkåpan finns en reservsäkring, se sid. 111. Drifttid: 2 min. kontinuerligt eller max. 2 min per timme vid 550 A (12 Volt). [4] 3 min. kontinuerligt eller max. 3 min per timme vid 315 A (24 Volt). [3] [2] Se tabell på sid. 107. 78 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NORSK 1 Innledning 2 Sikkerhet Denne installasjonsinstruksen gir retningslinjer for innbyggingen av Vetus-baugpropellene ‘BOW7512D’ og ‘BOW7524D’. Kvaliteten på innbyggingen er avgjørende for baugpropellens pålitelighet. Nesten alle funksjonsfeil som opptrer kan henledes til feil eller unøyaktigheter ved innbyggingen. Derfor er det svært viktig å følge opp de nevnte punktene og kontrollere dem nøyaktig mens innbyggingen pågår. Egenrådige endringer på baugpropellen utelukker fabrikkens ansvar for derav følgende skader. Alt etter vindforhold, fortrengt vannmengde og formen på skipsskroget under vann, vil den avgitte skyvkraften til baugpropellen føre til ulike resultater for hvert enkelt skip. Den nominalt oppgitte skyvkraften er kun oppnåelig under optimale forhold: • Sørg for riktig batterispenning under bruk. • Installasjonen er utført med hensyn til anbefalingene som er gitt i ‘Anbefalinger ved installasjon av baugpropeller’, især i forbindelse med: - Tilstrekkelig stor ledningdiameter på batterikablene, for på den måten å redusere spenningstapet til et minimum. Advarsel! Vær oppmerksom på at bruk av baugpropellen kan innebære fare for svømmere eller småbåter som befinner seg i umiddelbar nærhet av utstrømningsåpningene for baugpropellrøret. Gi sikkerhetsinstruksene til andre personer som betjener baugpropellen. Allmenne lover og regler med hensyn til sikkerhet og for å forebygge ulykker må også overholdes. • Berør aldri bevegelige deler når baugpropellen er i drift. • Berør aldri varme deler på baugpropellen og plasser aldri brennbare materialer i nærheten av baugpropellen. • Stans baugpropellen alltid før deler av baugpropellen kontrolleres eller justeres. • Kople alltid fra batteripolene ved utføring av vedlikeholdsarbeid. • Utfør vedlikeholdsarbeid på en sikker måte ved utelukkende å bruke passende verktøy. • Skru alltid av hovedbryteren hvis baugpropellen ikke brukes i en lengre periode. - Måten tunnelrøret er koplet til skipsskroget på. 3 - Stenger i tunnelrøråpningen. Disse stengene kun er plassert der hvis dette er absolutt nødvendig (hvis man regelmessig ferdes i sterkt forurensede farvann). - Disse stengene er utført i henhold til anbefalingene. Oppfølging av anbefalingene nedenfor vil forlenge baugpropellens levetid og føre til at den presterer bedre. • Se den medfølgende «Vedlikeholds- og garantiboken» for vedlikehold. Bruk • Skru på hovedbryteren. • Se bruksanvisningen som følger med kontrollpanelene før du bruker baugpropellen. Skift ikke fra babord til styrbord eller omvendt i én bevegelse, men gi elektromotoren tid til å stanse før den må gå i en annen retning. • La aldri baugpropellen gå i lang tid. Varmeutviklingen i elektromotoren gjør at den maksimale innkoplingstiden er begrenset. Etter en periode i drift, må motoren avkjøles. Obs! Den maksimale uavbrutte bruksinnkoplingstiden og skyvkraften som spesifisert under Tekniske data, er basert på de anbefalte batterikapasitetene og batteritilkoplingskablene, se ‘Installasjonsinstrukser’. Ved bruk av betydelig større batterier, i kombinasjon med svært korte tilkoplingskabler med en betydelig større diameter enn den som blir anbefalt, vil skyvkraften øke. Reduser i så fall den maksimale innkoplingstiden, dette for å unngå skade på motoren. Forsiktig! Hvis det er installert 2 kontrollpaneler, må man aldri betjene baugpropellen fra begge panelene samtidig. • Skru av hovedbryteren når du forlater skipet. • Ta hensyn til at det frigis (sort) støv fra kullbørstene i motoren. Ikke oppbevar sårbart utstyr i nærheten av fremdriftsmotoren på baugen. Sørg for at skipets eier kan disponere over bruksanvisningen. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 79 NORSK 4 Anbefalinger for installasjon 4.1 Plassering av tunnelrøret Når man skal velge hvilken posisjon tunnelrøret skal plasseres i, må man for et optimalt resultat ta hensyn til følgende faktorer: Et par monteringseksempler. - Målet A som oppgis på tegningen må være minst 0,5 x D (D er diameteren på røret). - Lengden på tunnelrøret (mål B) må være 2 x D til 4 x D. A D D A Oppstilling 2 – baugpropeller i katamaran A 4.2 For å oppnå en optimalt resultat, må tunnelrøret plasseres så langt foran i skipet som mulig. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Plassering av baugpropellen i tunnelrøret Når man skal bestemme hvor i tunnelrøret baugpropellen skal plasseres, må man ta hensyn til det faktum at propellen IKKE må stikke ut av tunnelrøret. Hvis ikke bare skipsbaugens bevegelser, men også hekkens bevegelser til siden må kunne kontrolleres, kan det også installeres en ‘baug’propell på høyde med akterskipet. Propellen må helst befinne seg på skipets midtlinje, men må likevel alltid kunne nås utenfra. Ved et planende skip plasseres tunnelen, om mulig, slik at denne kommer over vannet når skipet planer. Det er da ikke lenger snakk om noen motstand. 180º Installasjon av 2 baugpropeller bak hverandre på større skip. Ved denne plasseringen kan, alt etter hvordan bl.a. værforholdene er, én eller begge baugpropeller brukes. <60º Maks. nivå bunnvann - Baugpropellen kan bygges inn i ulike stillinger, fra vannrett til loddrett oppover. Tips: Vi fraråder at man installerer 2 baugpropeller i ett og samme (1) tunnelrør. På denne måten oppnår man nemlig ikke en fordobling av skyvkraften! 80 020536.06 - Hvis motoren plasseres horisontalt eller skrått er støtte absolutt nødvendig. - Elektromotoren må hele tiden befinne seg over det høyeste nivået på bunnvannet. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NORSK 4.3 Overgang fra tunnelrør til skipsskrog Med en direkte overgang fra tunnelrøret til skipsskroget, uten skjell [Eng. fairing], oppnår man temmelig gode resultater. A C B R R C D D = 185 mm A B R = 20 mm C = 20 ... 30 mm En direkte overgang til skipsskroget kan gjøres skarp. Det er imidlertid bedre å runde av overgangen med en radius ‘R’ på ca. 0,1 x D. Enda bedre er det å benytte skrå sider ‘C’ på mellom 0,1 og 0,15 x D. C Ved bruk av et skjell i overgangen fra tunnelrøret til skipsskroget, oppnår man en lavere skrogmotstand når skipet går som vanlig. A B R C A B C Lag den skrå siden (C) 0,1 til 0,15 x D lang og pass på at vinkelen til tunnelrøret i forhold til den skrå siden er den samme som vinkelen mellom skipsskroget og den skrå siden. 4.4 β C γ C β γ Skarpe C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Stenger i tunnelrøråpningen Selv om dette kan ha negative følger for skyvkraften, kan det anbringes stenger i åpningene på tunnelrøret for å beskytte propellen. For å begrense den skadelige effekten av dette på drivkraften og på skrogmotstanden under vanlig seiling så godt som mulig skal følgende tas i betraktning: R C D D = 185 mm Hvis overgangen fra tunnelrør til skipsskrog utføres med en skrå side, må denne utføres i henhold til tegningen. R = 20 mm C = 20 ... 30 mm - Ikke sett i flere spindler pr. åpning enn det som er angitt på tegningen. Overgangen med skjell på skipsskroget kan gjøres skarp. Det er imidlertid bedre å runde av overgangen med en radius ‘R’ på ca. 0,1 x D. Det beste er en overgang med skjell, med en skrå side ‘C’ på 0,1 à 0,15 x D. 3x 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm ø ... Tips: Måten tunnelrøret går over i skipsskroget på har stor innflytelse på hvilken skyvkraft baugpropellen har og på skrogmotstanden når skipet går som vanlig. - Spindlene skal ha et rektangulært gjennomsnitt. - Ikke bruk runde spindler. - Spindlene skal ha en viss overlapping. Overlapping = α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - Velg lengden ‘L’ til skjell på mellom 1 x D og 3 x D. - Et skjell må inngå i skipsskroget på en slik måte at midtlinjen på skjellet faller sammen med den forventede formen på baugbølgen. α α : min. 0º max. 15º - Spindlene skal stilles opp slik at de står loddrett på bølgeformen som forventet. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 81 NORSK 4.5 Installering av tunnelrøret 4.6 • Bor 2 huller i skipsskroget på det stedet hvor midtlinjen på tunnelrøret må komme. Disse må være i samsvar med diameteren til markeringsredskapen. Boring av hullene i tunnelrøret - Marker ved hjelp av mellomflensen det stedet hvor baugpropellen skal monteres. - Bruk den medsendte boresjablonen for å fastslå nøyaktig hvor hullene skal bores. • Stikk markeringsredskapen (som man lager selv) gjennom begge hullene som allerede er boret ut, og tegn omkretsen av den ytre tunnelrør-diameteren på skroget. Viktig: Hullmønsteret må befinne seg akkurat på midtlinjen av tunnelrøret. D [mm] • Skjær ut hullene ved hjelp av en dekupørsag eller en skjærebrenner, alt etter hvilket materiale skipsskroget er laget av. Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 ø 185 mm Bruk boresjablonen for målene til hullene som skal bores. Bor hullene i tunnelrøret og fjern alle ujevnheter i kantene. Skala 1:1 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 D Echelle 1:1 Aluminium Schaal 1:1 Polyester Maßstab 1:1 Stål 22 (7/8”) 22 (7/8”) • Monter tunnelrøret. ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) Polyester tunnelrør: Harpiks: Til polyester-tunnelrøret anvendes isoftalsyre-polyesterharpiks (Norpol PI 2857). Forbehandling: Utsiden av røret må gjøres ru. Fjern hele topplaget helt ned til glassfiberen. Bruk en slipeskive til dette. Viktig: Rørendene må behandles med harpiks etter at disse har blitt saget i riktig lengde. På den måten unngår man at fuktighet kan trenge inn i materialet. Laminering: Påfør et lag med harpiks som første lag. Legg på en glassfibermatte og impregner denne med harpiks. Gjenta dette til det er bygd opp en tilstrekkelig antall med lag. Et tunnelrør av polyester må behandles på følgende måte: 4.7 FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com ø 9 (3/8”) Beskyttelse av baugpropellen mot korrosjon For å forhindre at de oppstår korrosjonsproblemer må det absolutt ikke benyttes antifouling som inneholder kopperoksid. Katodisk beskyttelse er absolutt nødvendig for konserveringen av alle metalldeler som befinner seg under vannlinjen. For å beskytte baugpropellens endestykke mot korrosjon er endestykket allerede utstyrt med en sinkanode. Isolasjonshylse Pakning Isolasjonshylse • Gjør den herdete harpiksen/ glassfibermatten ru. Påfør et lag med harpiks (topcoat). • Deretter behandles den siden av røret som kommer i kontakt med vann med f.eks. ‘epoxymaling’ eller 2-komponent polyuretanmaling. Ved et tunnelrør av stål eller aluminium kan man redusere korrosjonsdannelsen ved å sørge for at halestykket er helt isolert i tunnelrøret. • Påfør deretter eventuelt en antifouling. N.B. De medsendte pakningene gir ingen elektrisk isolering og må erstattes av isolasjonsmateriale, f.eks. nylonplate. 82 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NORSK 5 Innbygging Se kapittel 4 “Anbefalinger for installasjon’ for å installere tunnelrøret. 2 1 3 For viktigste mål se tegn. s. 106. Obs! Lokalet hvor elektromotoren til baugpropellen oppbevares og lokalet hvor batteriet oppbevares må være tørt og godt ventilert. 5.1 Forberedelser Baugpropellen blir levert i montert stand. Utfør følgende handlinger: • Fjern propellen. • Løsne motoren fra mellomflensen. • Løsne mellomflensen fra halestykket. De 2 bøsningene er kun ment for transport og er ikke lenger nødvendige. 5.2 Montering av halestykke og mellomflens • Sett mellomlegget av plast (1) på halestykket. • Sett én pakning (2) mellom halestykket og tunnelrøret. • Påfør et tetningsmiddel (polyuretan* eller silikoner) mellom halestykket og pakningen og mellom pakningen og tunnelrørveggen. 2 1 • Sett halestykket i åpningen i tunnelrøret. Ekstra pakninger brukes for å fylle ut halestykket. *) f.eks. Sikaflex®-292. • Smør fett i hullet på mellomflensen og sett mellomflensen på plass, smør inn gjengene på skruene med ‘outboard gear grease’*) før disse monteres. Obs! Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Kontroller umiddelbart at skipet ikke lekker etter at det har blitt sjøsatt. *) Et egnet fett er VETUS «Shipping Grease», Art.kode: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 83 NORSK 5.3 Sluttmontasje • Smør inn propellakselen med ‘outboard gear grease’*) og monter propellen. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 Propellen må nå ha en klaring på alle sider i forhold til tunnelrørveggen på minst 1,5 mm. • Skyv den fleksible koplingen så langt inn på akselen til elektromotoren at enden av akselen (A) og undersiden av flensen (B) faller sammen. • Skru til låseskruen (C). M5 2.5 3 Nm • Fett den inngående akselen med monteringspasta; f.eks. ‘Molykote® G-n plus’. • Smør inn gjengene på skruene med ‘outboard gear grease’*) og monter elektromotoren på mellomflensen. • Drei propellen rundt for hånd for å kontrollere at den går lett rundt og at akselen på elektromotoren tas med. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Molykote® G-n plus *) Et egnet fett er VETUS «Shipping Grease», Art.kode: VSG. 84 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NORSK 6 Elektrisk installasjon Kontroller at spenningen som er oppgitt på motorens typeskilt, er i overensstemmelse med spenningen om bord. 6.1 Valg av batteri Den totale batterikapasiteten må være tilpasset størrelsen på baugpropellen. Se side 107 for gjeldende batterikapasitet. Vi anbefaler Vetus vedlikeholdsfrie skipsbatterier. Disse leveres i følgende størrelser : 55 Ah, 70 Ah, 90, Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah og 225 Ah. Vi anbefaler dessuten at man bruker et eget batteri eller egne batterier til hver enkelt baugpropell. Batteriet/batteriene kan da plasseres så tett inntil baugpropellen som mulig. Hovedstrømkablene kan da være korte og man unngår det spenningstap som er forbundet med lange kabler. Merk Bruk kun ‘lukkede’ batterier hvis batteriene settes i samme rom som baugpropellen. De lukkede vedlikeholdsfrie Vetus-batteriene av type ‘SMF’ og ‘AGM’ er spesielt velegnet til dette formålet. Batterier som ikke er ‘lukket’ kan produsere små mengder eksplosiv gass under oppladningen. Denne eksplosive gassen kan bli antent av eventuelle gnister i nærheten av baugpropellmotorens kullbørster. Bruk alltid batterier hvor typen og kapasiteten er i overensstemmelse med bruken. 6.3 Hovedstrømkabler (batterikabler) Den minimale ledningdiameteren må være tilpasset størrelsen på baugpropellen og spenningstapet mellom batteriene og baugpropellen må ikke være større enn 10% av matespenningen, konsulter tabellen på side 107. Merk Den maksimale brukstiden og drivkraften som er spesifisert i de tekniske opplysningene i installasjons- og bruksanvisningen til din baugpropell er basert på de anbefalte batterikapasitetene og batteritilkoplingskablene. Ved bruk av betydelig større batterier, i kombinasjon med svært korte batteritilkoplingskabler med en betydelig større diameter enn den som er anbefalt, vil skyvkraften øke. Reduser i så fall den maksimale innkoplingstiden, dette for å unngå skade på motoren. 6.4 Koble til hovedstrømkabler Pass på at ingen andre elektriske deler løsner i forbindelse med tilkoplingen av de elektriske kablene. Kontroller alle elektriske forbindelser etter 14 dager. Elektriske deler (for eksempel skruer og muttere) kan løsne som følge av temperatursvingninger. • Kople til hovedstrømkablene. Forsiktig I svært ekstreme tilfeller, ved f.eks. en batterikapasitet som er 5 ganger større eller mer enn det som anbefales, er det fare for at bruddbolten brekker (for) raskt. Det er også fare for at det oppstår varig skade på én av eller begge de følgende akselforbindelsene: - Forbindelsen mellom motorakselen og den inngående akselen på halestykket. - Forbindelsen mellom den utgående akselen på halestykket og propellen. 6.2 Hovedbryter Hovedbryteren må festes på den “positive ledningen”. Vetus-batteriets brytertype BATSW250 er en passende bryter. Hovedbryter med fjernstyring I stedet for en batteri-hovedbryter kan man også installere en fjernstyrt hovedstrømbryter inkl. nødstopp. Denne fjernstyrte hovedstrømbryteren kan leveres for 12 volt eller 24 volt likespenning. Vetus art. kode: BPMAIN12 resp. BPMAIN24. Obs! Unngå å vri på skrue og mutter 1 når kablene koples til. Hold derfor mutter 1 fast med en fastnøkkel når mutter 2 skrus til. Pass på ikke å vri på fastnøkkelen. Tiltrekningsmoment for mutter 2 er 9 - 11 Nm. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm 020536.06 85 NORSK 6.5 Sikringer I «pluss-kabelen» må det også monteres en sikring før hovedbryteren så nær batteriet som mulig. Denne sikringen beskytter strømsystemet om bord mot kortslutning. Vi kan også levere en sikringsholder for alle sikringene, Vetus art. kode: ZEHC100. Se side 107 for informasjon om størrelsen på sikringen. 6.6 Kontroll av baugpropell • Monter kontrollpanelet ved siden av styreposisjonen. Klaringen bak panelet må være på minst 50 mm. Hvis 2 baugpropeller skal betjenes samtidig, for eksempel på en katamaran, se skjemaet på side 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Monter mellomkabelen mellom baugpropellen og kontrollpanelet på skipet og stikk jakkforbindelsene i hverandre. Hvis det er nødvendig å skjære over mellomkabelen og deretter kople den sammen på nytt, må man sørge for at de riktige fargene koples til hverandre. N.B. Fargene på trådkjernene i mellomkabelen kan avvike fra trådfargene slik disse forekommer på baugpropellmotoren og på kontrollpanelet! Hvis det finnes to styreposisjoner, kan det andre kontrollpanelet koples til det første. Hvis det ved prøvekjøringen viser seg at skyvretningen til baugpropellen ikke stemmer overens med retningsbryteren på kontrollpanelet, må den blå (nr. 1) og den hvite (nr. 4) ledningen bytte plass. Advarsel! Baugpropellen må ikke testes når båten er på Land med mindre man har forvisset seg om at All personer oppholder seg på trygg avstand fra propellrøret. La baugpropellen ikke gå i mer enn 5 sekunder når skipet er på land. 1 4 4 1 6.7 Tidsforsinkelse ved endring av dreieretningen I tilfelle av at en tidsforsinkelse er ønskelig mens man bruker en av de nedennevnte betjeninger kan man installere en tidsforsinkelsesbryter. Betjeninger: - BPJSTA, Løs svingebryter (Joy-stick), - BPSM, Kontrollpanel for sidemontering, - FSxx, Trykknapp fotbryter Tidsforsinkelse: Vetus art. kode: BPTD 86 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D NORSK 7 Feil Elektromotoren går ikke i det hele tatt: - Kontroller at hovedbryteren står på ‘PÅ’. - Kontroller at styrestrømsikringen ikke er brent i stykker. [1]. - Kontroller at hovedstrømsikringen ikke er brent i stykker. [2]. I alle ovennevnte tilfelle lyser ‘POWER’ kontrollyset ikke. - Elektromotoren er blitt overopphetet, og den termiske sikringen på motoren har avbrutt styrestrømkretsen. 8 Tekniske data Type : BOW7512D BOW7524D Elektromotor Type : reversibel likestrømsmotor Spenning : 12 V = 24 V = Strøm : 550 A [3] 315 A [4] Nominell ytelse : 4,4 kW Turtall : 2900 omdr./min Innkoplingstid : Beskyttelse : S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Panelet gir 3 x et varslesignal ( . - . . - ) og LED’en lyser med rød farge. Motorene er i samsvar med CE (89/336/EEC, EMC - EN60945) Så snart motoren er tilstrekkelig avkjølt, vil LED-lampen bli grønn igjen og baugpropellen kan brukes igjen. Tannhjul : Konisk, spiralfortanning Overføringsforhold : 1,3 : 1 Kontroller at propellen kan gå rundt. Det kan for eksempel ha kommet en trebit eller lignende mellom propellen og tunnelen. Smøring : oljebad, ca. 0,06 liter ‘outboard gear oil’ SAE80W-90 eller EP 90 Hus : bronse 178 mm Elektromotoren går langsomt: Overføring Propell - Batteriet er ikke godt nok ladet. Diameter : - Dårlig(e) elektrisk(e) forbindelse(r) f.eks. som følge av korrosjon. Antall blader : 6 - Kullbørstene har dårlig kontakt. Profil : asymmetrisk Materiale : polyacetal (Delrin ®) Skyvkraft nominal : - Batterikapasiteten er redusert som følge av ekstremt lave temperaturer. - De har kommet f.eks. tang eller fiskesnøre i propellen. - Styrestrømsikringen er brent i stykker: [1]. - Kortslutning i styrestrømkretsen. Kontroller ledningene. Elektromotoren går (for) fort, men det er ingen skyvkraft: - Bladene på propellen er skadd som følge av en gjenstand i propellen eller tunnelrøret. - Medbringerstiften på propellakselen er brukket som følge av en gjenstand i propellen eller tunnelrøret. Skift ut medbringerstiften og kontroller navet til propellen for skader. Etter at man har trykket på av/på knappen på panelet, blir panelet ikke aktivert. - I løpet av 6 sekunder må på/av-bryteren betjenes for annen gang. Lysdioden vil nå lyse grønt og det vil høres et lydsignal (- . -) som bekrefter at panelet er klart til bruk. 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) Styrestrøm Sikring : Strøm-magnetbryter : Bladsikring ‘ATO’ 5 A 2,8 A 1,4 A Styrestrømkabler : 1,5 mm2 Lengde mellomkabel : 6, 10, 16, 18 eller 20 m dimensjoner : utv. ø 194 mm, veggtykkelse 5,6 mm behandling sandstrålt, malt med: SikaCor Steel : Protect. Egnet som underlag for alle malingsystemer. Tunnelrør Stålmodell Plastmodell dimensjoner : innv. ø 185 mm, veggtykkelse 5 mm materiale : glassfiberforsterket polyester dimensjoner : innv. ø 185 mm, veggtykkelse 5,5 mm materiale : aluminium, 6061 eller 6062 6 (AlMg1SiCu) : 26 kg Aluminiummodell Vekt Ekskl. tunnelrør [1] Styrestrømsikringen befinner seg på baugpropellenmotoren. I relédøren finnes en reservesikring, se side 111. Bruksinnkoplingstid: 2 min. kontinuerlig eller maks. 2 min. per time ved 550 A (12 Volt). [4] 3 min. kontinuerlig eller maks. 3 min. per time ved 315 A (24 Volt). [3] [2] Se tabell side 107. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 87 SUOMEKSI 1 Esipuhe 2 Turvallisuus Nämä asennusohjeet koskevat Vetus keulapotkurimallia ‘BOW7512D’ ja ‘BOW7524D’. Varoitus! Tarkista ennen keulapotkurin käynnistämistä ettei sen läheisyydessä ole uimareita tai kevyitä veneitä. Kiinteän asennuksen laatu vaikuttaa ratkaisevasti keulapotkurin luotettavuuteen. Melkein kaikki ilmenevät viat johtuvat kiinteän asennuksen virheistä ja epätarkkuuksista. Kiinteässä asennuksessa on siis erittäin tärkeää noudattaa täydellisesti asennusohjeissa mainittuja kohtia ja tarkistaa ne. Kaikkien keulapotkuria käyttävien henkilöiden tulee tutustua turvallisuusohjeisiin. Käyttäjän työntöjouseen tekemät muutokset mitätöivät valmistajan korvausvelvollisuuden tästä aiheutuvista vahingoista. Keulapotkuria käytettäessä tulee noudattaa myös turvallisuuteen liittyviä lakeja ja yleisiä ohjeita. Keulapotkurin teho on aluskohtainen ja siihen vaikuttavat tuulen voimakkuus, uppouma sekä veneen pohjan muoto. Keulapotkurin nimellinen maksimiteho on saavutettavissa ainoastaan ihanneolosuhteissa. Ihanneolosuhteet: • Tarkista että akut luovuttavat oikeaa jännitettä keulapotkuria käytettäessä. • Asennus on suoritettu huomioon ottaen ‘Keulapotkurien asennussuositukset’-oppaassa mainitut kohdat, jotka koskevat erityisesti seuraavaa: - asennuksessa käytettävien kaapeleiden tulee olla tarpeeksi isoja jännitehäviön minimoimiseksi. - tapa jolla keulapotkuritunneli on liitetty aluksen runkoon. - tunnelin suulle suositellaan asennettavaksi suojaava säleikkö ainoastaan mikäli se on ehdottoman välttämätön (esimerkiksi mikäli alusta käytetään jatkuvasti erittäin roskaisissa vesissä). - Mikäli säleikköä käytetään, tulee se olla oikein asennettu (katso jäljempänä). Ohjeita noudattamalla varmistat keulapotkurisi pitkäikäisyyden ja saat siitä maksimaalisen tehon. • Älä koskaan koske keulapotkurin liikkuvia osia sen ollessa käynnissä. • Älä koskaan koske keulapotkurin kuumia osia äläkä aseta palavia materiaaleja keulapotkurin välittömään läheisyyteen. • Irrota virta aina ennen mahdollisia tarkistus- tai säätötoimenpiteitä. • Irrota aina virta keulapotkurista ennen huoltotoimenpiteitä. • Varmista huoltotoimenpiteiden turvallisuus käyttämällä ainoastaan työhön soveltuvia työkaluja. • Katkaise virta pääkytkimestä aina kun keulapotkuria ei käytetä pitkään aikaan. 3 Käyttö • Kytke virta pääkytkimestä. • Tutustu ohjauspaneleiden mukana toimitettuun keulapotkurin käyttöohjeeseen. Anna aina keulapotkurin pysähtyä ennen kuin käynnistät sen toiseen suuntaan. • Katso huolto-ohjeet toimitukseen sisältyvästä Huolto- ja takuukirjasta. • Älä koskaan käytä keulapotkuria pitkiä aikoja; maksimikäyttöaika on rajoitettu sähkömoottorin luovuttaman lämmön vuoksi. Käytön jälkeen keulapotkurin pitää antaa jäähtyä. Huomioi! Mikäli keulapotkuria varten on asennettu kaksi käyttökytkintä niitä ei koskaan saa käyttää samanaikaisesti. • Sammuta päävirtakytkin poistuessasi aluksesta. Tärkeää! Teknisissä tiedoissa määritelty keulapotkurin maksimikäyttöaika ja työntövoima perustuu akku- ja kaapelisuosituksiin. Mikäli käytetään merkittävästi tehokkaampia akkuja sekä erittäin lyhyitä ja samalla kookkaampia kaapeleita, voi keulapotkurin teho kasvaa. Tällaisessa tapauksessa maksimikäyttöaikaa pitää lyhentää moottorin vaurioiden välttämiseksi. • Pidä mielessä, että moottorin hiiliharjoista vapautuu hienoa (mustaa) pölyä. Älä säilytä herkkiä laitteita keulamoottorin lähellä. Käyttöohje tulee olla alusta käyttävien henkilöiden käytettävissä. 88 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D SUOMEKSI 4 Sijoitussuosituksia 4.1 Keulapotkurin sijoittaminen Keulapotkurin sijoituspaikkaa valittaessa tulisi seuraavat asiat huomioida maksimaalisen tehon saavuttamiseksi: Joitakin esimerkkejä kiinteästä asennuksesta - Mitta A:n tulee olla vähintään 0.5 x D (jossa D on tunnelin halkaisija). - Tunnelin pituus (mitta B) tulisi olla välillä 2 x D ja 4 x D. A D D A Kahden keulapotkurin sijoittaminen katamaraaniin A 4.2 Asenna keulapotkuri mahdollisimman lähelle keulaa jossa sen teho on optimaalisin. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Keulapotkurin sijoittaminen tunneliin Keulapotkuria sijoitettaessa on huomioitava että keulapotkurin kulmavaihteisto ja potkuri eivät saa ulottua tunnelin reunan yli. Alukseen voidaan asentaa erillinen peräohjailupotkuri mikäli myös aluksen perää halutaan liikuttaa sivusuunnassa. Keulapotkuri tulisi mieluiten sijoittaa tunnelin keskelle kuitenkin siten että potkuriin ja alavaihteistoon pääsee tunnelin suulta käsiksi huoltotoimenpiteitä varten. Mikäli alus on liukuvarunkoinen tulisi keulapotkuritunneli asentaa siten että se nousee li’ussa vedenpinnan yläpuolelle jolloin se ei aiheuta ylimääräistä vedenvastusta. 180º Tarvittaessa voidaan asentaa kaksi keulapotkuria (isommat alukset). Tällöin voidaan käyttää joko yhtä tai molempia keulapotkureita keliolosuhtesta riippuen. <60º Pilssiveden maksimitaso - Keulapotkurin moottori voidaan asentaa useaan eri asentoon kuvan osoittamalla tavalla. Vinkki: Emme suosittele kahden keulapotkurin asentamista samaan tunneliin sillä siten ei saavuteta kaksinkertaista tehoa. - Jos moottori asetetaan vaakasuoraan tai vinosti, se on ehdottomasti tuettava. - Moottori tulee asentaa siten että se on aina pilssiveden maksimitason yläpuolella. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 89 SUOMEKSI 4.3 Tunnelin liittäminen aluksen runkoon Tunneli voidaan liittää kuvan mukaisesti suoraan runkoon ilman vettä ohjaavaa syvennystä (katso jäljempänä). A C B R R C D D = 185 mm A B R = 20 mm Mikäli tunnelin ja rungon liitoskohdat tehdään viisteillä tulisi ne tehdä oheisen kuvan mukaisesti. Tee viisteet (C) mitoilla 0.1 - 0.15 x D ja varmista että tunnelin ja viisteen välinen kulma vastaa viisteen ja rungon välistä kulmaa. β γ C = 20 ... 30 mm Virtausvastusta voidaan alentaa merkittävästi tekemällä tunnelin takareunaan kuvan mukaisen syvennys. A B R C A B 20...30 mm 185 mm β γ Ristikko tunnelin suulla Tunnelin suulle voidaan asentaa ristikko suojaamaan keulapotkuria vierailta esineiltä. On kuitenkin huomioitava että ristikko heikentää keulapotkurin tehoa. Tästä johtuen työntövoimaan ja runkovastukseen kohdistuvan haitallisen vaikutuksen rajoittamiseksi mahdollisimman pieneksi normaalilla nopeudella ajettaessa on otettava huomioon seuraavaa: R C D D = 185 mm Terävä C= D= β= γ = 4.4 C C Liitoskohta voidaan jättää jyrkäksi. Liitoskohdat on kuitenkin parempi pyöristää siten että säde ’R’ on noin 0.1 x D. Parempi tulos saadaan viistämällä ‘C’ mitalla 0.1- 0.15 x D. C C β γ R = 20 mm C = 20 ... 30 mm Liitoskohta voidaan jättää jyrkäksi myös syvennyksen kanssa. Liitoskohdat on kuitenkin parempi pyöristää myös syvennyksen kanssa siten että säde ’R’ on noin 0.1 x D. Paras tulos saadaan syvennyksellä sekä viistämällä ‘C’ mitalla 0.10.15 x D. - Älä laita reikää kohti enemmän tankoja kuin mitä piirroksessa on mainittu. 3x 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm ø ... Vinkki: On huomioitava että tunnelin asennustapa vaikuttaa merkittävästi keulapotkurin tehoon sekä tunnelin aiheuttamaan veden vastukseen aluksen liikkuessa. - Tangoissa täytyy olla suorakulmainen halkaisija. - Älä käytä pyöreitä tankoja. - Tangoilla täytyy olla tietty päällekkäisyys. Päällekkäisyys = α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - Syvennyksen pituus ‘L’ tulisi olla 1 x D - 3 x D. - Syvennyksen keskilinja (katso kuva) tulisi olla oletetun keula-aallon suuntainen. α α : min. 0º max. 15º - Tangot täytyy olla asennettu siten että ne ovat kohtisuorassa odotettavissa olevaan aallon muodostukseen. 90 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D SUOMEKSI 4.5 Tunnelin asennus 4.6 • Määritä tunnelin asennuskohta ja poraa reiät aluksen molemmille puolille asennuskohdan keskelle. Porattavien reikien koot tulee vastata käytettävän merkintätyökalun halkaisijaa. Asennusreikien tekeminen tunneliin - Merkkaa haluttu keulapotkurin asento tunneliin moottorilaipan avulla. - Määritä reikien paikat mukana olevan sabluunan avulla. Tärkeää: Reikien tulee olla tarkasti tunnelin keskilinjalla. • Työnnä merkintätyökalu (esim. kuvan mukainen itse tehty) rei’istä rungon läpi ja merkkaa runkoon tunnelin ulkohalkaisija. D [mm] 196 Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 Skala 1:1 Escala 1:1 Scale 1:1 Huomioi porattaviin reikiin tarvittavan poran koko. Poraa reiät tunneliin ja poista mahdolliset porausjäysteet. ø 185 mm • Leikkaa asennusaukko rungon materiaaliin sopivalla työkalulla. Echelle 1:1 196 D Schaal 1:1 194 Polyesteri Alumiini Maßstab 1:1 Teräs 22 (7/8”) 22 (7/8”) • Asenna tunneli. ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com ø 9 (3/8”) Polyesteritunneli: Hartsi: Polyesteritunnelissa käytetty hartsi on isoftaalipolyesteriä (Norpol Pl 2857). 4.7 Esikäsittely: Tunnelin ulkopinta pitää karhentaa esimerkiksi hiekkapaperilla. Poista pintakerros lasikuituun asti esimerkiksi käyttäen hiomalaikkaa. Älä käytä kuparipohjaisia myrkkymaaleja sillä ne voivat aiheuttaa korroosiota. Vedenalaiset metalliosat on suojattava katodisesti. Keulapotkurin päätekappale on varustettu sinkkianodilla suojelemaan sitä korroosiolta. Tärkeää: Tunnelin katkaisun jälkeen tulisi katkaisupinta käsitellä hartsilla, jotta ehkäistään mahdollinen veden imeytyminen materiaaliin. Laminointi: Sivele laminoitavaan kohtaan kerros hartsia. Laita pala lasikuitumattoa ja kyllästä se läpikotaisin hartsilla. Toista tämä kunnes laminoitavassa kohdassa on tarpeeksi lasikuitukerroksia. Keulapotkurin suojaaminen korroosiolta Eristyskappale Tiiviste Eristyskappale • Lasikuitutunneli viimeistellään lopuksi karhentamalla kovettunut pinta ja sivelemällä siihen kerros top coatia. • Veden kanssa kosketuksiin tulevat osat pintakäsitellään epoksimaalilla tai kaksikomponenttipolyuretaanimaalilla sekä tarvittaessa myrkkymaalilla. Teräs- ja alumiinitunnelin korroosiota voidaan vähentää varmistamalla että kulmavaihteisto on täydellisesti eristetty tunnelista. HUOMIOITAVAA: Laitteen mukana toimitettavat tiivisteet eristävät sähköisesti. Sen sijaan akseli ja pultit tulee eristää tunnelista esimerkiksi nylonholkkien avulla. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 91 SUOMEKSI 5 Asennus Tunnelin asentamiseksi on luvussa 4 'Sijoitussuosituksia'. 2 1 3 Päämitat sivulla 106. Tärkeää! Tila johon keulapotkuri ja akku asennetaan tulee olla kuiva sekä hyvin tuuletettu. 5.1 Esivalmistelu Keulapotkuri toimitetaan asennettuna. Suorita seuraavat toimenpiteet: • Poista potkuri. • Irrota moottori välilaipasta. • Irrota välilaippa vetolaitteesta. Mukana olevat 2 rengasta ovat vain kuljetusta varten eivätkä ne ole enää tarpeellisia. 5.2 Kulmavaihteiston ja moottorilaipan asennus • Varmista että muovinen tiivistelevy (1) on asetettu päätekappaleen päälle. 2 • Laita yksi tiiviste (2) vetolaitteen ja tunnelin väliin. 1 • Laita vetolaitteen ja tiivisteen väliin ja tiivisteen ja tunnelin seinän väliin tiivisteaine (polyuretaani* tai silikoni). • Aseta vetolaite tunnelissa olevaan aukkoon. Lisätiivisteet on tarkoitettu vetolaitteen täyttöön. *) esimerkiksi Sikaflex®-292. • Voitele välilaipan aukko ja aseta välilaippa paikoilleen, voitele pulttien kierteet ‘outboard gear grease’*) -voiteluaineella ennen asennusta. Outboard Gear Grease Tärkeää! M8 6 12 - 15 Nm Tarkista mahdolliset vuodot heti vesillelaskun yhteydessä. *) Sopiva rasva on VETUS ‘Shipping Grease’, tuotekoodi: VSG. 92 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D SUOMEKSI 5.3 Lopullinen asennus • Voitele potkuriakseli vesivaseliinilla ja asenna potkuri.*) Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 Potkurilapojen ja tunnelin väliin tulisi jäädä tilaa vähintään 1.5 mm. • Työnnä joustava kytkin sähkömoottorin akselille niin pitkälle, että sähkömoottoriakselin pää (A) ja laipan alapuoli (B) osuvat yhteen. • Kiristä lukkoruuvi (C) kiinni. M5 2.5 3 Nm • Voitele sisään menevä akseli asennustahnalla (esim. ‘Molykote® G-n plus’). • Voitele kiinnityspulttien kierteet vesivaseliinilla ja asenna sähkömoottori laippaan.*) • Tarkista käsin että potkuri pyörii kevyesti sen ollessa liitettynä sähkömoottoriin. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Molykote® G-n plus *) Sopiva rasva on VETUS ‘Shipping Grease’, tuotekoodi: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 93 SUOMEKSI 6 Sähköasennukset 6.3 Varmista että keulapotkurin käyttöjännite vastaa veneen jännitettä. 6.1 Akun valinta Päävirtakaapelit (akkukaapelit) Akkukaapelin halkaisijan tulee olla riittävä eikä tehohäviö saa olla enempää kuin 10% syötettävästä virrasta, Katso taulukkoa sivulla 107. Akun kokonaiskapasiteetin tulee olla riittävä keulapotkurille. Kts. sivu 107 akkukapasiteetin soveltuvuus. Suosittelemme huoltovapaata Vetus-akkua joita on saatavissa tehoissa: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 143 Ah sekä 165 Ah. Suosittelemme keulapotkurille omaa akkua jotta akku voidaan sijoittaa keulapotkurin läheisyyteen. Näin vältytään pitkien akkukaapeleiden aiheuttamalta tehonhäviöltä. Huomioitavaa Muista käyttää tiivistettyjä paristoja, jos paristot sijaitsevat samassa tilassa työntöjousi. Vetus SMF ja AGM huoltovapaat paristot sopivat erinomaisesti tähän käyttöön. Tiivistämättömistä paristoista saattaa kehittyä pieni määrä rähähdysaltista kaasua latauksen aikana. Työntömoottorin hiiliharjojen aiheuttamat kipinät saattavat sytyttää räjähdysalttiin kaasun. Käytä ainoastaan teholtaan ja käyttötarkoitukseltaan tarkoituksenmukaisia akkuja. Varovasti Huomioitavaa Keulapotkurisi asennus- ja käyttöohjeessa eriteltyjen teknisten tietojen mukaisesti maksimi kytkentävirran kesto ja työntövoima perustuvat suositeltuihin akkukapasiteetteihin ja akkukaapeleihin. Keulapotkurin työntövoima saattaa olla voimakkaampi mikäli käytetään merkittävästi suositeltua isompaa akkua yhdessä erittäin lyhyiden ja suositeltua paksumpien kaapeleiden kanssa. Tällöin keulapotkurin maksimikäyttöaikaa pitää lyhentää jotta vältytään mahdollisilta sähkömoottorin vaurioilta. 6.4 Päävirtakaapelien liitäntä Kun liität kaapeleita varmista että muut sähkökytkennät eivät pääse löystymään. Tarkista kaikki sähkökytkennät 14 päivän kuluttua asennuksesta. Sähköosat (esim. Ruuvit ja mutterit) voivat löystyä lämpötilan vaihdellessa. • Liitä päävirtakaapelit. Äärimmäisissä tapauksissa, esimerkiksi mikäli käytettävä akku on viisi kertaa suositeltua tehokkaampi, on mahdollista että potkurin murtosokka katkeaa. Liiallinen teho voi myös vaurioittaa seuraavia voimansiirron osia kuten: - moottoriakselin ja vaihteiston liitos. - potkurin ja potkuriakselin liitos. 6.2 Pääkytkin Pääkytkin täytyy olla liitetty positiiviseen johtoon. Vetus-akun kytkin tyyppiä BATSW250 on sopiva kytkin. Kauko-ohjattu pääkytkin Akun pääkytkimen asemasta voidaan asentaa kauko-ohjattu päävirtakytkin johon on asennettu hätäkatkaisin. Tämä kaukosäädetty päävirtakytkin on saatavissa 12 tai 24V:n tasavirtajännitteellä. Vetus Art.koodi: BPMAIN12 tai BPMAIN24. 94 020536.06 Huomaa! Vältä kiertämästä pulttia ja mutteria 1 kaapelien liitännän aikana. Pidä sen takia kiristäessäsi mutteria 2 ruuviavain mutterilla 1 ilman, että kierrät ruuviavainta. Mutterin 2 kiristysmomentti on 9 - 11 Nm. 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D SUOMEKSI 6.5 Sulakkeet ”Plus-kaapelissa” pääkytkimelle on myös asennettava sulake niin lähellä akkua kuin mahdollista. Tämä sulake suojaa veneen virtalähdettä oikosululta. Voimme myös toimittaa sulakkeen pidikkeen kaikille sulakkeille, Vetus-tuotenumero: ZEHC100. Katso sivulta 107 sopivan sulakkeen koko. 6.6 Keulapotkurin ohjaus • Asenna ohjauspaneli veneen ohjauspisteeseen. Panelin takana tulee olla tilaa vähintään 50 mm. Mikäli on ohjattava kahta keulapotkuria samanaikaisesti, esim. katamaraanissa, tutustu kaavioon sivulla 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Liitä ohjausvirtakaapeli keulapotkurin ja ohjaupanelin väliin. Mikäli joudut katkaisemaan ja liittämään kaapelin uudestaan asennuksen yhteydessä huolehdi että liität samanväriset johtimet keskenään. Huomioi että kaapelin johtimien värit saattavat poiketa keulapotkurin ja panelin johtimien väreistä. Ohjauspaneliin voidaan tarvittaessa liittää toinen ohjauspaneli esimerkiksi toista ohjauspistettä varten. Mikäli keulapotkuri ei pyöri oikeaan suuntaan tulee releen sininen (1) ja valkoinen johdin (4) vaihtaa keskenään. Varoitus! Älä käynnistä keulapotkuria aluksen ollessa pois vedestä ellet ole täysin varma että laitteen välittömässä läheisyydessä ei ole ihmisiä. Älä koskaan käytä keulapotkuria viittä sekuntia kauempaa ellei alus ole vedessä. 1 4 4 1 6.7 Aikaviive ajosuuntaa vaihdettaessa Haluttaessa aikaviivettä voidaan asentaa aikaviivekytkin silloin kun käytetään jotakin allamainittua ohjausta. Ohjaukset: - BPJSTA, Irrallinen kääntökytkin (Joy-stick), - BPSM, Ohjauspaneli sivuasennukseen, - FSxx, Jalkakytkimen painike Aikaviive: Vetus Art.koodi: BPTD vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 95 SUOMEKSI 7 Vian etsintä 8 Tekniset tiedot Malli Sähkömoottori ei pyöri : BOW7512D BOW7524D Sähkömoottori - Tarkista että akun päävirtakytkin on päällä. - Tarkista sulake sulaketaulusta [1] - Tarkista pääsulake [2] Kaikissa yllämainituissa tapauksissa ‘POWER’-ledmerkkivalo ei pala. - Sähkömoottori on kuumennut liikaa ja moottorin lämpösuojaus on katkaissut ohjausvirran. Malli : Tasavirtamoottori Jännite : 12 V DC 24 V DC Virta : 550 A [3] 315 A [4] Teho : 4,4 kW Kierrosluku : 2900 kierr./min. Luokitus : Suojaluokka : S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Paneli varoittaa 3 x signaalilla ( . - . . - ) ja punainen LED-valo syttyy. Moottori CE-luokituksen mukainen (80/336/EEC, EMC - EN60945) Heti kun moottori on jäähtynyt tarpeeksi vihreä LED-valo syttyy ja keulapotkuria voidaan jälleen käyttää. Voimansiirto Tarkista voiko potkuria pyörittää käsin. Mikäli näin ei ole saattaa syynä olla tunnelissa oleva vieras esine joka jumiuttaa potkurin. Sähkömoottori pyörii hitaasti - Akussa ei ole tarpeeksi virtaa. - Sähkökytkennöissä on vikaa esimerkiksi korroosion vuoksi. Hammaspyörät : Suippeneva, kierrehammastus Välityssuhde : 1,3 : 1 Voitelu öljykylpy, noin 0,06 litraa perä: moottorivaihteistoöjly SAE80W-90 tai EP 90 Vaihteistorunkomateriaali : pronssi Potkuri Halkaisija : 178 mm - Hiiliharjat eivät anna tarpeeksi kosketusta. Lapojen lukumäärä : 6 - Akun teho on laskenut alhaisen lämpötilan takia. Profiili : epäsymmetrinen Materiaali : polyasetaali (Delrin ®) Työntövoima : - Potkuriin on kietoutunut siimaa tai muuta materiaalia. 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) Ohjausvirta Ohjausvirtasulake palanut [1] - Oikosulku ohjausvirrassa; tarkista ohjausvirran kaapelointi ja sähköliitännät. Sulake : Rele : Terätyyppisulake ‘ATO’ 5 A 2,8 A 1,4 A Johtimet : 1.5 mm2 Sähkömoottori pyörii (liian) nopeasti mutta laite ei anna työntövoimaa Vakiojatkokaapeli : 6, 10, 16, 18 tai 20 m - Potkurilavat ovat vioittuneet vieraan esineen jouduttua potkuriin tai tunneliin. Terästunneli Mitat : ulkomitta 194 mm, seinämäpaksuus 5,6 mm pintakäsittely hiekkapuhallettu, pintakäsitelty: : SikaCor Steel Protect. Kaikkiin suojajärjestelmiin sopiva. - Potkurin vääntiötappi on katkennut vieraan esineen jouduttua potkuriin tai tunneliin. Vaihda vääntiötappi ja tarkista onko potkurin napa vioittunut. Kun paneelin päälle/pois-kytkin on painettu sisään, paneeli ei kytkeydy päälle. - Käyttöpainiketta on painettava toisen kerran 6 sekunnin kuluessa. LED-valo palaa nyt jatkuvasti vihreänä; summeri vahvistaa merkkiäänellä (- . -), että käyttötaulu on käyttövalmis. Tunneli Lasikuitutunneli Mitat : sisämitta 185 mm, seinämäpaksuus 5 mm materiaali : lasikuituvahvistettu isoftaal-polyesteri Mitat : sisämitta 185 mm, seinämäpaksuus 5,5 mm materiaali : alumiini, 6061 tai 6062 (AlMg1SiCu) : 26 kg Alumiinitunneli Paino Ilman tunnelia n. [1] Ohjausvirtasulake sijaitsee keulapotkurin moottorissa. Varasulake sijaitsee relesuojuksessa, katso sivu 111. [2] Kts. taulukko sivu 107 96 020536.06 Maksimi käyttöaika: 2 min. jatkuvassa käytössä tai enintään 2 min. tunnissa 550 A:lla (12 V). [4] 3 min. jatkuvassa käytössä tai enintään 3 min. tunnissa 315 A:lla (24 V). [3] vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D POLSKI 1 Wprowadzenie 2 Bezpieczeństwo Poniższe instrukcje instalacji dają wskazówki dotyczące zamocowania pędnika dziobowego ‘BOW7512D’ i ‘BOW7524D’ firmy Vetus. Jakość instalacji wpłynie na niezawodność działania pędnika dziobowego. Źródłem niemal wszystkich usterek okazują się być błędy i niedokładności podczas instalacji. Koniecznością jest więc, podczas procesu montażu i następującej po nim kontroli, przestrzeganie w pełni wszystkich podanych instrukcji instalacji. Zmiany dokonane w pędniku dziobowym przez użytkownika zdejmą z producenta wszelką odpowiedzialność za szkody, którymi mogłyby one skutkować. Ciąg wytwarzany przez pędnik dziobowy będzie różny dla każdego statku, w zależności od wpływu wiatru, wyporności i kształtu podwodnej części kadłuba. Podany nominalny ciąg można osiągnąć tylko w najbardziej sprzyjających warunkach: • Należy się upewnić, że w czasie pracy pędnik zasilany jest z akumulatora o prawidłowym napięciu • Podczas procesu instalacji należy przestrzegać „Zaleceń instalacyjnych dla pędników dziobowych”, dotyczących zwłaszcza: - Wystarczająco dużego przekroju kabli akumulatora, aby do minimum ograniczyć spadek napięcia. - Sposobu, w jaki tunel jest podłączony do kadłuba. - Użycia krat w otworach tunelu. Kratek tych należy używać tylko, gdy jest to rygorystycznie konieczne (podczas regularnego żeglowania na poważnie zanieczyszczonych wodach). - Kratki należy umocować w prawidłowy sposób. Przestrzeganie powyższych zaleceń zapewni większą trwałość i lepsze działanie posiadanego pędnika dziobowego. • Informacje na temat konserwacji można znaleźć w „Książce konserwacji i gwarancji”. Ostrzeżenie! Podczas korzystania z pędnika dziobowego należy uważać na pływaków lub lżejsze łodzie, które mogłyby znajdować się w bliskim sąsiedztwie otworu dyszy pędnika dziobowego. Przekażcie instrukcje bezpieczeństwa innym użytkownikom pędnika dziobowego. Należy również przestrzegać ogólnych przepisów i regulacji BHP. • Nigdy nie wolno dotykać poruszających się końców pędnika dziobowego podczas jego pracy. • Nigdy nie należy dotykać gorących części pędnika dziobowego, ani umieszczać łatwopalnych materiałów w jego sąsiedztwie. • Zawsze należy zatrzymać pędnik dziobowy przed kontrolą jego komponentów lub przeprowadzeniem regulacji. • Podczas prac konserwacyjnych należy zawsze odłączyć zaciski akumulatora. • Zapewnić bezpieczeństwo prac konserwacyjnych przez użycie wyłącznie odpowiednich do tego celu narzędzi. • Zawsze, gdy pędnik dziobowy nie będzie używany przez dłuższy czas, należy wyłączyć główny włącznik. 3 Użytkowanie • Ustawić główny wyłącznik w pozycji ‘on’. • Zapoznać się z instrukcjami dotyczącymi użytkowania pędnika dziobowego, zamieszczonymi w podręczniku dostarczonym z pulpitami operatora. Nigdy nie wolno natychmiastowo przełączać ze sterburty na bakburtę lub na odwrót, lecz poczekać na zatrzymanie śruby, przed wydaniem polecenia zadziałania silnika elektrycznego w przeciwnym kierunku. • Nigdy nie należy dopuszczać do zbyt długiego działania pędnika dziobowego; maksymalny czas użytkowania jest ograniczony ze względu na ciepło uwalnianie w silniku elektrycznym. Po użyciu należy umożliwić schłodzenie silnika. Ostrożnie! Jeżeli zainstalowane są 2 pulpity operatora, nigdy nie wolno obsługiwać pędnika dziobowego z obu pulpitów jednocześnie. • Podczas opuszczania statku należy wyłączyć główny włącznik. Uwaga Maksymalny czas użycia oraz ciąg, podane w specyfikacjach technicznych, bazują na zalecanej pojemności akumulatora oraz jego kabli. W przypadku użycia znacząco większych akumulatorów w połączeniu z bardzo krótkimi kablami o średnicy dużo większej od zalecanej, wytwarzany ciąg ulegnie zwiększeniu. W takich przypadkach, w celu zapobieżenia uszkodzeniu silnika, należy skrócić czas użycia. • Należy mieć na uwadze, że ze szczotek węglowych w silniku wydostaje się (czarny) pył. Nie należy przechowywać delikatnych urządzeń w pobliżu silnika pędnika dziobowego. Upewnić się, że użytkownik statku jest zaopatrzony w instrukcję obsługi. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 97 POLSKI 4 Zalecenia dotyczące instalacji 4.1 Pozycjonowanie tunelu silnika sterującego Wybierając lokalizację tunelu silnika sterującego, weź pod uwagę następujące parametry dla optymalnej wydajności: Kilka przykładów instalacji. - Odległość A pokazana na rysunku musi wynosić co najmniej 0,5 x D (gdzie D jest średnicą tunelu). - Długość tunelu (odległość B) powinna wynosić od 2 x D do 4 x D. A D D A Ustawienie: 2 dziobowe silniki w katamaranach A 4.2 Aby uzyskać optymalną wydajność, ustaw tunel silnika sterującego tak daleko, jak to możliwe. D = 185 mm A = 100 mm B = 370...740 mm = = B Pozycjonowanie silników sterujących w tunelu sterującym Określając dokładną pozycję silników sterujących w tunelu sterującym, należy wziąć pod uwagę, że część ogona może NIE wystawać z końca tunelu. Jeżeli poza kontrolowaniem ruchu silnika sterującego, rufa statku powinna poruszać się na boki, wówczas na rufie może być zainstalowany drugi ster. Śmigło powinno znajdować się na linii środkowej statku, ale musi być zawsze dostępne z zewnątrz. W przypadku statku planistycznego tunel powinien, jeśli to możliwe, być tak usytuowany, aby statek znajdował się ponad poziomem wody, nie powodując w ten sposób oporu. 180º Instalacja dwóch silników sterujących w tandemie (dla większych łodzi). W takim przypadku, w zależności od warunków pogodowych, można zastosować jeden lub oba silniki sterujące. <60º Max. poziom wody - Silnik elektryczny może być zainstalowany w różnych pozycjach. - Jeśli silnik jest zainstalowany poziomo lub pod kątem, absolutnie konieczne jest jego podparcie. Wskazówka: Nie zalecamy montowania 2 silników sterujących w jednym tunelu; nie spowoduje to podwojenia ciągu! 98 020536.06 - Silnik elektryczny musi być ustawiony w taki sposób, aby zawsze był dobrze widoczny z maksymalnego poziomu wody. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D POLSKI 4.3 Podłączenie tunelu sterującego do kadłuba okrętu Bezpośrednie połączenie tunelu z kadłubem, bez owiewki, daje rozsądne wyniki. A C B R R C D D = 185 mm A B C R = 20 mm C = 20 ... 30 mm Połączenie z kadłubem może być nagłe. Lepiej jest zaokrąglić połączenie o promieniu “R” około 0,1 x D. Jeszcze lepiej jest używać nachylonych boków “C” o wymiarach od 0,1 do 0,15 x D. Jeżeli połączenie tunelu sterującego i kadłuba okrętu ma być wykonane ze skosem, należy go wykonać zgodnie z rysunkiem. Wykonaj pochyłą stronę (C) o długości od 0,1 do 0,15 x D i upewnij się, że kąt między tunelem a nachylonym bokiem będzie identyczny z kątem między pochyłą stroną a kadłubem okrętu. 4.4 Połączenie tunelu sterującego z kadłubem statku z owiewką skutkuje niższym oporem kadłuba podczas normalnej żeglugi. A B R C A B C C C β γ Ostry C= D= β= γ = 20...30 mm 185 mm β γ Kraty w otworach tunelu Chociaż wpłynie to na siłę ciągu, kraty mogą być umieszczone w otworach tunelu, w celu ochrony silnika. Aby maksymalnie ograniczyć negatywny wpływ tego zjawiska na opór i odporność na kadłub podczas normalnej pracy, należy wziąć pod uwagę następujące kwestie: R C D D = 185 mm β γ R = 20 mm C = 20 ... 30 mm - Nie należy dopasowywać więcej prętów do otworu niż jest to wskazane na rysunku. Połączenie z owiewką może być nagłe. Lepiej jest wykonać połączenie z owiewką zaokrągloną o promieniu “R” około 0,1 x D. Najlepszym połączeniem jest owiewka z pochyłą stroną “C” o wymiarach od 0,1 do 0,15 x D. 3x 185 mm ca. 0,7 x 0,7 mm min. 20 mm max. 40 mm 3 mm ø ... Wskazówka: Sposób, w jaki tunel jest połączony z kadłubem statku, ma duży wpływ na rzeczywistą wydajność dziobowego silnika sterującego oraz na opór, jaki kadłub wytwarza podczas ruchu. - Pręty muszą mieć prostokątny przekrój. - Nie należy dopasowywać okrągłych prętów. - Pręty muszą stanowić pewną ilość. Pokrywanie się = α L α : min. 0º max. 15º D D = 185 mm L = 200 ... 600 mm = 90º - Długość “L” owiewki powinna wynosić od 1 x D do 3 x D. - Powinno to być zawarte w kadłubie okrętu w taki sposób, aby jego środkowa część odpowiadała oczekiwanemu kształtowi fali dziobowej. α α : min. 0º max. 15º Pręty muszą być zainstalowane tak, aby były prostopadle do oczekiwanej fali. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 99 POLSKI 4.5 Instalacja silnika sterującego 4.6 • Wywiercić 2 otwory w kadłubie statku, gdzie linia środkowa tunelu będzie zgodna z średnicą narzędzia do znakowania. Wiercenie otworów w tunelu - Oznaczyć pozycję montażu dziobowego steru za pomocą pośredniego kołnierza. - Użyć dostarczonego wzoru wiertła, aby określić prawidłowe położenie wierconych otworów. • Przełożyć narzędzie do znakowania przez oba otwory i wyśrodkować zewnętrzną średnicę tunelu na kadłubie. Ważne: Wzór otworów musi znajdować się dokładnie na linii środkowej tunelu. D [mm] • W zależności od materiału konstrukcyjnego statku, wyciąć otwory za pomocą wyrzynarki lub noża acetylenowego. Printed in the Netherlands 010119.01 2019-07 3 Skala 1:1 Suhde 1:1 Målestokk 1:1 Scala 1:1 Skala 1:1 ø 185 mm Zapoznaj się z szablonem wymiarów wierconych otworów. Wywierć otwory w tunelu wzdłużnym i uważaj, aby otwory nie miały zadziorów. Skala 1:1 22 (7/8”) 22 (7/8”) • Zainstalować tunel ciągu. ø 9 (3/8”) ø 9 (3/8”) 77 (3 1/32”) vetus b.v. 37 (1 29/64”) ø 30 (1 3/16”) FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com 196 Escala 1:1 196 Scale 1:1 194 D Echelle 1:1 Aluminium Schaal 1:1 GRP Maßstab 1:1 Stal Tunel ciągu poliestrowego: Żywica: Żywica zastosowana w tunelu z poliestru jest żywicą poliestrową Isophtalic (Norpol Pl 2857). 4.7 Obróbka wstępna: Zewnętrzna strona tunelu musi być szorstkowata. Usuń całą górną powierzchnię aż do włókna szklanego. Użyj do tego tarczy szlifierskiej. Aby uniknąć problemów związanych z korozją, nie należy stosować środków przeciwporostowych na bazie miedzi. Ochrona katodowa jest “koniecznością” dla ochrony wszystkich metalowych części zanurzonych pod wodą. Aby zabezpieczyć przed ogniem korpus steru dziobowego, część ogona jest dostarczana z anodą cynkową. Ważne: Posmaruj koniec tunelu, po przecięciu go na długość, żywicą. Zapobiegnie to przenikaniu wody. Laminowanie: Nałóż warstwę żywicy jako pierwszą warstwę. Połóż na maty z włókna szklanego i zaimpregnuj żywicą. Powtarzaj tę procedurę, dopóki nie uzyskasz wystarczającej liczby warstw. Tunel z poliestru powinien być wykończony w następujący sposób: Zabezpieczenie silnika sterującego przed korozją Tuleja izolacyjna Uszczelka Tuleja izolacyjna • Zetrzeć utwardzoną żywicę/włókno szklane. Nałożyć wierzchnią warstwę żywicy. • Pomalować stronę tunelu, która styka się z wodą za pomocą “farby epoksydowej” lub 2-komponentowej farby poliuretanowej. • W razie potrzeby zastosować farby przeciwporostowe. 100 020536.06 Korozję tunelu stalowego lub aluminiowego można zmniejszyć, zapewniając całkowite odizolowanie elementu ogonowego od tunelu. UWAGA: dostarczone uszczelki są już izolowane elektrycznie. Jednak śruby i wał muszą być wyposażone w materiał izolacyjny, na przykład tuleje nylonowe. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D POLSKI 5 Instalacja W celu zainstalowania tunelu, należy zapoznać się z rozdziałem 4 „Zalecenia dotyczące instalacji”. 2 1 3 Wymiary gabarytowe przedstawione są na rysunku, strona 106. Uwaga Miejsca umieszczenia silnika elektrycznego pędnika dziobowego i akumulatora muszą być suche i dobrze wentylowane. 5.1 Przygotowanie Pędnik dziobowy będzie dostarczony w pełni złożony. Przeprowadzić następujące kroki: • Zdemontować śrubę. • Wyjąć silnik z kołnierza pośredniego. • Zdjąć kołnierz pośredni z części końcowej. 2 tuleje wymagane są tylko do transportu i teraz nie są już potrzebne. 5.2 Instalacja części końcowej i kołnierza pośredniego • Upewnić się, że na części końcowej została umieszczona plastikowa płytka regulacyjna (1). • Umieścić jedno uszczelnienie (2) między częścią końcową a tunelem. 2 1 • Nałożyć masę uszczelniającą (np., poliuretan lub silicon) pomiędzy częścią końcową i uszczelnieniem oraz pomiędzy uszczelnieniem i ścianką tunelu. • Umieścić część końcową w otworze tunelu. Wszelkie dodatkowe uszczelnienia powinny być tymi, które regulują ustawienie części końcowej. *) np., Sikaflex®-292. • Nasmarować otwór kołnierza pośredniego i założyć kołnierz. • Zainstalować śruby mocujące, nasmarować gwinty śrub mocujących ‘smarem do mechanizmów zewnętrznych’ *) przed instalacją. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Uwaga Sprawdzić ewentualne nieszczelności natychmiast po powrocie statku na wodę. *) Odpowiednim smarem jest VETUS „Shipping Grease”, kod art.: VSG. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 101 POLSKI 5.3 Montaż końcowy • Nasmarować wał śruby ‘smarem do mechanizmów zewnętrznych’*) i zainstalować śrubę. Outboard Gear Grease 1 2 3 4 5 PH2 Śruba powinna na całym obwodzie mieć odstęp 1,5 mm od ścianek rury pędnika. • Przesunąć sprzęgło elastyczne na osi silnika elektrycznego tak daleko, żeby końcówka osi silnika elektrycznego (A) i dolna część kołnierza pokrywały się. • Dokręcić śrubę blokującą (C). M5 2.5 3 Nm • Nasmarować wał wejściowy środkiem instalacyjnym, np., ‘Molykote® G-n plus’. • Nasmarować winty śrub mocujących ‘smarem do mechanizmów zewnętrznych’*) i zainstalować silnik elektryczny do kołnierza pośredniego. • W ramach pierwszej kontroli obrócić śrubę ręcznie; powinna ona obracać się z łatwością, będąc połączona z wrzecionem wyjściowym silnika elektrycznego. Outboard Gear Grease M8 6 12 - 15 Nm Molykote® G-n plus *) Odpowiednim smarem jest VETUS „Shipping Grease”, kod art.: VSG. 102 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D POLSKI 6 Instalacja elektryczna Sprawdzić, czy napięcie zapisane na tabliczce znamionowej silnika jest zgodne z napięciem obwodów statku. 6.1 6.3 Główne kable zasilające (kable akumulatorowe) Minimalna średnica musi być wystarczająca dla używanego silnika sterującego, a spadek napięcia nie może przekraczać 10% dostarczonego napięcia, zapoznaj się z tabelą na stronie 107. Wybór baterii Całkowita pojemność baterii musi być wystarczająca dla wielkości dziobowego silnika sterującego. Na stronie 107 podana została stosowana pojemność baterii. Zalecamy bezobsługowe akumulatory morskie Vetus; mogą być dostarczane w następujących rozmiarach: 55 Ah, 70 Ah, 90 Ah, 108 Ah, 120 Ah, 143 Ah, 165 Ah, 200 Ah i 225 Ah. Zalecamy również, aby każdy dziobowy silnik sterujący zasilany był przez osobną baterię lub akumulator. Pozwala to na umieszczenie baterii akumulatorów jak najbliżej steru; główne kable zasilające mogą być wtedy krótkie, co zapobiega utracie napięcia spowodowanej długimi kablami. Uwaga Pamiętaj, aby używać tylko “zapieczętowanych” akumulatorów, gdy baterie znajdują się w tym samym przedziale, co dziobowy silnik sterujący. Akumulatory bezobsługowe Vetus “SMF” i “AGM” nadają się idealnie do tego zastosowania. Baterie, które nie są “zaplombowane”, mogą wytwarzać niewielkie ilości gazu wybuchowego podczas cyklu ładowania. Iskry generowane przez szczotki węglowe silnika mogą zapalić ten wybuchowy gaz. Uwaga Maksymalny czas włączania i nacisk, określony przez szczegóły techniczne w instrukcji instalacji i obsługi steru, są oparte na zalecanych pojemnościach akumulatorów i kablach łączących akumulator. Jeśli zostaną użyte znacznie większe baterie w połączeniu z bardzo krótkimi kablami łączącymi o znacznie większej średnicy niż zalecane, wówczas nacisk będzie się zwiększał. W takich przypadkach maksymalny czas pracy musi zostać skrócony, aby zapobiec uszkodzeniu silnika. 6.4 Podłączanie głównych kabli zasilających Upewnić się, że podczas podłączania kabli elektrycznych żadne części elektryczne nie uległy poluzowaniu. Po 14 dniach należy sprawdzić wszystkie podłączenia elektryczne. Części elektryczne (takie jak śruby i nakrętki) mogą się poluzować w wyniku fluktuacji temperatury. • Podłączyć główne kable zasilające. Zawsze używaj baterii, których rodzaj i pojemność są kompatybilne z ich użyciem. Uwaga W skrajnych przypadkach, na przykład gdy używana jest bateria o pojemności pięciokrotnie większej niż sugerowana, istnieje niebezpieczeństwo trwałego uszkodzenia jednego lub więcej następujących połączeń wału: - Połączenie między wałem silnika a wałem wejściowym elementu ogonowego. - Połączenie pomiędzy wałem wyjściowym części ogonowej a śrubą napędową. Uwaga 6.2 Przełącznik główny Główny przełącznik musi znajdować się na “przewodzie dodatnim”. Przełącznik baterii Vetus typu BATW250 jest bardzo odpowiedni jako przełącznik. Główny przełącznik z pilotem Zamiast głównego wyłącznika akumulatora zapasowego można zainstalować zdalnie sterowany wyłącznik awaryjny wyłącznika głównego. Podczas podłączania kabli nie wolno dopuścić do przekręcenia śruby i nakrętki 1. W tym celu podczas dokręcania nakrętki 2 należy trzymać klucz płaski na nakrętce 1 bez jego przekręcania. Moment obrotowy nakrętki 2 wynosi 9 do 11 Nm. 1 2 2x M10 17 9 - 11 Nm Ten zdalnie sterowany wyłącznik główny jest dostępny dla napięcia stałego 12 lub 24 woltów. vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 103 POLSKI 6.5 Bezpiecznik W „przewodzie dodatnim”, przed przełącznikiem głównym musi zostać umieszczony bezpiecznik, tak blisko akumulatora, jak to tylko możliwe. Bezpiecznik ten chroni sieć pokładową przed zwarciem. Możemy również dostarczyć uchwyt bezpiecznika dla wszystkich rodzajów bezpieczników. Sztuka Vetusa. kod: ZEHC100. Na stronie 107 podany został rozmiar stosowanego bezpiecznika. 6.6 Działanie dziobowego silnika sterującego • Umieścić pulpit operatora w pobliżu stanowiska sterowania. Pomiędzy pulpitami musi być zachowany odstęp co najmniej 50 mm. W razie potrzeby obsługi dwóch pędników dziobowych jednocześnie, np. w katamaranie, należy zapoznać się ze schematem na str. 110. BPSE2 BPSSE BPJE2 BPJSE BPAS BPSR BPAJ BPJR BPJDE2 BPJDSE EZDOCK2 EZDOCKS • Umocować do statku kabel sterujący między pędnikiem dziobowym i pulpitem operatora i połączyć razem wtyki typu „jack”. W razie konieczności przyciąć kable pośrednie i podłączyć je, zachowując ostrożność, aby połączyć ze sobą prawidłowe kolory. N.B: Kolory żył w kablu pośrednim mogą różnić się od kolorów żył używanych w silniku pędnika dziobowego i w pulpicie operatora. Jeżeli istnieją dwa stanowiska sterowe, drugi pulpit operatora można podłączyć do pierwszego. Jeżeli w trakcie przebiegu testu zostanie wykryte, że kierunki ciągu nie odpowiadają kierunkowi przełącznika na pulpicie operatora, wówczas należy w przekaźniku zamienić miejscami przewód niebieski (nr 1) i biały (nr 4). ostrzeżenie! NIE wolno testować pędnika dziobowego, gdy statek jest wyjęty z wody, o ile nie ma pewności, że wszyscy znajdują się w bezpiecznej odległości od rury pędnika. Nigdy nie należy dopuszczać do pracy pędnika dłuższej niż 5 sekund, gdy statek znajduje się poza wodą. 1 4 4 1 6.7 Opóźnienie podczas cofania Jeśli opóźnienie jest pożądane w przypadku zainstalowania jednego z poniższych urządzeń operacyjnych, można zainstalować przełącznik opóźniający. Urządzenie operacyjne: - BPJSTA, osobny przełącznik obrotowy (joystick), - BPSM, panel operacyjny do montażu bocznego, - FSxx, przycisk nożny Opóźnienie: Vetus art. kod: BPTD 104 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D POLSKI 7 Rozwiązywanie problemów Silnik elektryczny nie działa - Sprawdzić, czy główny włącznik akumulatora ustawiony jest w pozycji ‘ON’. - Sprawdzić, czy nie uległ spaleniu bezpiecznik pulpitu operatora. [1] - Sprawdzić, czy nie uległ spaleniu główny bezpiecznik. [2] We wszystkich powyższych przypadkach nie świeci się wskaźnik LED ‘POWER’ (zasilanie). - Uległ przegrzaniu silnik elektryczny i zabezpieczenie termiczne przerwało obwód prądu sterowania. 8 Dane techniczne Type : BOW7512D BOW7524D Silnik elektryczny Typ : Odwracalny silnik DC Napięcie : 12 V DC 24 V DC Prąd : 550 A [3] 315 A [4] Znamionowa moc wyjściowa : Ilość obrotów : Klasyfikacja : Zabezpieczenie : 4,4 kW 2900 obr./min. S2 - 2 min. [3] S2 - 3 min. [4] IP20 Pulpit daje trzykrotnie sygnał ostrzegawczy ( . - . . - ) i LED zapala się na czerwono. Motoren zijn conform CE (89/336/EEC, EMC - EN60945) Gdy tylko silnik ostygnie w wystarczającym stopniu, LED wznowi świecenie na zielono i pędnik dziobowy można ponownie przywrócić do pracy. Przekładnia : Przekładnia zębata stożkowa z zębami skośnymi Stopień przełożenia : 1,3 : 1 Smarowanie : Kąpiel olejowa, ok. 0,06 litra olej do mechanizmów zewnętrznych SAE80W-90 lub EP 90 Obudowa : brązowa : 178 mm Sprawdzić, czy możliwe jest obrócenie śruby. Między śrubę i tunel mógł zostać pochwycony kawałek drewna lub podobny element. Silnik elektryczny obraca się powoli Przeniesienie napędu Śruba napędowa - Akumulator jest rozładowany. Średnica - Złe połączenia elektryczne ze względu np., na korozję. Ilość łopatek : 6 - Szczotki węglowe nie zapewniają odpowiedniego styku. Profil : asymetryczny Poliacetal (Delfin®) - Ze względu na niskie temperatury pojemność akumulatora uległa zmniejszeniu. Materiał : Ciąg nominalny : - Śruba pochwyciła wodorosty lub żyłkę wędkarską. Obwód sterujący Uległ spaleniu bezpiecznik pulpitu operatora [1] - Zwarcie w obwodzie roboczym; sprawdzić okablowanie. Silnik elektryczny obraca się (zbyt) szybko, lecz pędnik nie daje ciągu. - Łopatki śruby zostały uszkodzone przez obce ciało, które wniknęło do śruby lub tunelu. Bezpiecznik : Prądowy przełącznik : elektromagnetyczny 800 N (80 kgf ) 850 N (85 kgf ) Bezpiecznik nożowy ‘ATO’ 5 A 2,8 A 1,4 A Przewody obwodu sterującego : 1,5 mm2 Kable przedłużające : 6, 10, 16, 18 lub 20 m Tunel pędnika Model stalowy - Kołek napędowy na wale śruby został zerwany przez obce ciało, które wniknęło do śruby lub tunelu. Wymiary : Średn. zewn. 194 mm, grubość ścianki 5,6 mm Wymienić kołek napędowy i sprawdzić, czy nie wystąpiły uszkodzenia kołnierza śruby. obróbka : piaskowany, powlekany SikaCor Steel Protect. Odpowiedni dla wszystkich systemów zabezpieczenia. Wymiary : Średn. wewn. 185 mm, grubość ścianki 5 mm obróbka : Poliester wzmocniony włóknem szklanym Po naciśnięciu włącznika/wyłącznika panel nie uruchomi się. - W ciągu 6 sekund należy ponownie nacisnąć włącznik/wyłącznik. Kontrolka LED zaświeci się na zielono; brzęczyk potwierdzi sygnałem (-. -), że panel jest gotowy do użytku. [1] [2] Bezpiecznik prądu sterującego znajduje się w silniku pędnika dziobowego. Zapasowy bezpiecznik można znaleźć w kołpaku przekaźnika, patrz str. 111. Zobacz tabelę na stronie 107. Model plastikowy Model aluminiowy Wymiary : Średn. wewn. 185 mm, grubość ścianki 5,5 mm obróbka : aluminium, 6061 lub 6062 (AlMg1SiCu) : 26 kg Ciężar Bez tunelu pędnika Czas włączenia: [3] 2 min. pracy ciągłej lub maks. 2 min. na godzinę przy 550 A (12 V). [4] 3 min. pracy ciągłej lub maks. 3 min. na godzinę przy 315 A (24 V) vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 105 9 Hoofdafmetingen Mål Principal dimensions Huvudmått Hauptabmessungen Viktigste mål Dimensions principales Päämitat Dimensiones principales Główne wymiary Dimensioni principali 200 (7 7/8 “) (5 5/16 “ DIA.) 155 (6 1/8 “) ø 185 (7 5/16 “ DIA.) MIN. 185 (7 5/16 “) 435 (17 1/8 “) ø 135 77 (3 1/16 “) 1 : 10 106 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D Batteriets kapacitet, batterikabler 10 Accucapaciteit, accukabels Battery capacity, battery cables Batterikapacitet, batterikablar Akkukapazität, Akkukabel Batterikapasitet, batterikabler Capacité de la batterie, câbles de batterie Akkukapasiteetti, akkukaapelit Capacidad de las baterías, cables de baterías Pojemność akumulatora, kable akumulatora Capacità della batteria e cavi della batteria Toe te passen accu(’s) Boegschroef Minimaal Maximaal Battery capacity required Bow thruster Minimum Hélice d'étrave Gesamtlänge Plusund Minuskabel Drahtdurchschnitt Longueur totale des câbles plus et moins Diamètre du câble Máximo Largo total cable positivo y negativo Diámetro de hilo Massimo Lunghezza totale cavo positivo e negativo Diametro cavi Max. Total længde af positiv og negativ batterikabel tilsammen Tråd diameter Max. Total längd kabel till plus- och minuspol Kabelns dimension Total lengde pluss- og minuskabel Ledningtverrsnitt ‘Miinus’- ja ‘plus”kaapeleiden kokonaispituudet Kaapelikoko Całkowita długość kabla dodatniego i ujemnego Przekrój kabla 0-8m 8 - 11 m 70 mm2 95 mm2 Maximum Batterie(s) à utiliser Minimum Maximum Batería(s) a aplicar Hélice de proa Mínimo Batteria(e) da usare Elica Bovpropel Bogpropeller Minimo Batterikapacitet Min. Lämpligt batteri Min. Nødvendig batterikapasitet Baugpropell Keulapotkuri Pędnik dziobowy Min. Maks Vaadittava akkukapasiteetti Minimi Maksimi Wymagana pojemność akumulatora Minimalna Maksymalna CCA 1800 - 12 V CCA 900 - 12 V BOW7512D 75 kgf - 12 V 125 Ah - 12 V BCI 4D - 900 CCA 650 - 24 V BOW7524D 75 kgf - 24 V 70 Ah-12 V BCI 91 - 650 70 Ah-12 V BCI 91 - 650 2 x 70 Ah - 12 V 2 x BCI 91 - 650 Vetus art. code ‘traag’ Cable crosssection ‘slow blow’ Maximum Minimum Zekering Total length of plusand minus cable Zu verwendende Akkus Bugschraube Totale lengte plus- en Draaddoorminkabel snede 125 Ah-12 V BCI 4D - 900 125 Ah-12 V BCI 4D - 900 2 x 125 Ah - 12V 2 x BCI 4D - 900 CCA 1000 - 24 V 145 Ah-12 V BCI 4D - 1000 145 Ah-12 V BCI 4D - 1000 2 x 145 Ah - 12 V 2 x BCI 4D - 1000 0 - 27 ft 27 - 34 ft AWG 00 AWG 000 0 - 21 m 50 mm2 0 - 60 ft vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D Fuse Vetus art. code Sicherung Artikelnummer ‘träge’ Fusible code d'art. Vetus ‘lent’ Fusible Código de art. Vetus ‘lento’ Fusibile ‘a tempo’ Vetus codigo art. Sikring ‘træg’ Vetus artikeln Säkring ‘trög’ Vetus artikelnr Sikring Vetus art. kode ‘treg’ Sulake hidas Vetus koodi Bezpiecznik ‘zwłoczny’ Nr kat. Vetus 355 A ZE355 200 A ZE200 AWG 1 020536.06 107 11 Elektrisch schema Schaltschema Wiring diagram Esquema eléctrico Circuit electrique 4 k1 k2 7 A1 D1 A2 D2 (12 / 24 V) 5 12 55/60/75/95/125/160/220 kgf 1 Hoofdzekering Main fuse Hauptsicherung Fusible principal Fusible principal 2 Hoofdschakelaar Main switch Hauptschalter Interrupteur principal Interruptor principal 3 Stuurstroomzekering Control current fuse Steuerstromsicherung Fusible courant de commande Fusible de circuito de control 4 Magneetschakelaar Solenoid switch Relais Contacteur solénoïde Interruptor de solenoide 5 Elektromotor Electromotor Elektromotor Moteur électrique Electromotor 6 Bedieningspaneel Control panel Bedienungspaneel Panneau de commande Tablero de mandos 7 Accu Battery Batterie Batterie Batería 8 Steker Plug Stecker Prise mâle Clavija macho 9 Contrasteker Socket Kontrastecker Prise femelle Clavija hembra 10 Verlengkabel Extension cable Zwischenkabel Câble de branchement Cable prolongador 11 Dynamo Alternator Lichtmaschine Générateur Generador 12 Thermische beveiliging Thermal Protection Thermosicherung Sécurité thermique Dispositivo térmico de seguridad Wiring colour code: Farbkode für die Bedrahtung: Code de couleur des câbles: Código de color de los cables: 1 Blauw Blue Blau Bleu Azul 2 Rood (+) Red (+) Rot (+) Rouge (+) Rojo (+) 3 Zwart (-) Black (-) Schwarz (-) Noir (-) Negro (-) 4 Wit White Weiß Blanc Blanco Kleurcode bedrading: 108 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D Schema elettrico Kopplingsschema Elektrisk skema Sähkökaavio Elektrisk skjema Schemat okablowania 1 2 3 4 12 1 2 3 4 A1 1 2 3 4 D1 D2 A2 4 3 2 1 4 3 2 1 1 Fusibile principale Hovedsikring Huvudsäkring Hovedsikring Päävirtasulake Bezpiecznik główny 2 Interruttore principale Hovedafbryder Huvudströmbrytare Hovedbryter Päävirtakytkin Główny włącznik 3 Fusibile del circuito di comando Styrestrømssikring Styrströmsäkring Styrestrømsikring Ohjausvirtasulake Bezpiecznik prądu sterującego 4 Interruttore solenoidale Magnetafbryder Kontaktor Magnetbryter Rele Przełącznik elektromagnetyczny 5 Motore elettrico Elektromotor Elmotor Elektromotor Sähkömoottori Silnik elektryczny 6 Panelo di comando Betjeningspanel Manöverpanel Kontrollpanel Ohjauspaneli Pulpit operatora 7 Batteria Batteri Batteri Batteri Akku Akumulator 8 Spina maschio Stik Stickkontakt Støpsel Pikaliitin Wtyczka 9 Spina femmina Kontrastik Kontrastickkontakt Stikkontakt Pikaliitin Gniazdo 10 Prolunga Forlængerledning Förlängningskabel Skjøtekabel Jatkokaapeli Kabel przedłużający 11 Dinamo Dynamo Generator Dynamo Generaattori Alternator 12 Protezione termica Termisk beskyttelse Termiskt skydd Termisk sikring Lämpösuojain Zabezpieczenie termiczne Farvekode til kabler: Färgkod kablage: Fargekode ledninger: Kaapeleiden värikoodit: Kolorowy kod okablowania: 1 Blu Blå Blå Blå Sininen Niebieski 2 Rosso (+) Rød (+) Röd (+) Rød (+) Punainen (+) Czerwony (+) 3 Nero (-) Sort (-) Svart (-) Svart (-) Musta (-) Czarny (-) 4 Bianco Hvid Vit Hvit Valkoinen Biały Codice colori cavi: vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 109 11.1 Gelijktijdige bediening van 2 boegschroeven met 1 paneel Samtidig betjening af 2 bovpropeller med 1 betjeningspanel Simultaneous operation of two bow thrusters with one panel Samtidig manövrering av 2 bogpropellrar med 1 panel Gleichzeitige Bedienung von zwei Bugschrauben mit einem Armaturenbrett Samtidig betjening av 2 baugpropeller med 1 panel Kahden keukapotkurin ohjaus samanaikaisesti yhdellä panelilla. Commande simultanée de 2 hélices d’étrave avec 1 panneau Manejo simultáneo de 2 tornillos de retención con 1 panel Jednoczesna obsługa dwóch pędników dziobowych przy użyciu jednego panelu Comando contemporaneo di 2 eliche di prua mediante 1 solo pannello 1 2 4 A1 4 k1 k1 k2 k2 D1 86 5 85 86 A2 7 30 87 30 87a 85 12 87 D1 A2 D2 5 D2 (12 V) A1 87a (12 V) 7 12 1 1 2 2 110 020536.06 vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 14 3 2 1 12 V 4 5 28.5 L min. 14 15 6 [mm] 7 9 20 (8 x) 13 EC4,4/1,2/29 12 24 V 8 9 28.5 11 L min. 14 10 [mm] 11 25 (4 x) EC4,4/2,4/30 BOW7512D BOW7524D Service onderdelen Service parts pos. qty part benaming description 1 1 SET0031 Elektromotor 4,4 kW - 12 V voor BOW7512D compl. met relais Electromotor 4.4 kW - 12 V for BOW7512D c/w solenoid switches 1 SET0109 Elektromotor 4,4 kW - 24 V voor BOW7524D compl. met relais Electromotor 4.4 kW - 24 V for BOW7524D c/w solenoid switches 2 1 SET0015 Set relais 12 V voor BOW7512D Set of solenoid switches 12 V for BOW7512D 1 SET0020 Set relais 24 V voor BOW7524D Set of solenoid switches 24 V for BOW7524D 3 1 SET0126 Set van 8 stuks koolborstels voor BOW7512D Set of 8 pcs of carbon brushes for BOW7512D 1 SET0127 Set van 4 stuks koolborstels voor BOW7524D Set of 4 pcs of carbon brushes for BOW7524D 4 1 BPC00100 Relaiskap Relais cover 5 1 SET0006 Set van 2 stuks kartelmoeren Set of 2 pcs knurled nuts 6 1 BP1202 Koppeling Coupling 7 1 BP1199B Tussenflens Intermediate flange 8 1 SET0035 Staartstuk compl. Tailpiece compl. 9 1 SET0150 Zinkanode compl. met schroeven Zincanode c/w screws 10 1 SET0088 Schroef compl. met meeneempen en montageset Propeller c/w drive pin and mounting set 11 1 BP275S Meeneempennen, 5 stuks Propeller pins, 5 pcs 12 2 BP1020 Pakking 2 mm Gasket 2 mm 13 1 BP1021 Pakking 1 mm Gasket 1 mm 14 1 TS110 Thermische beveiliging Thermal Protection 15 1 BP256 Reserve zekering 5 A Spare fuse 5 A vetus® Operation manual and i nstallation instructions bow thrusters BOW7512D and BOW7524D 020536.06 111 vetus b.v. Printed in the Netherlands 020536.06 2019-12 FOKKERSTRAAT 571 - 3125 BD SCHIEDAM - HOLLAND TEL.: +31 0(0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com-
1
-
2
-
3
-
4
-
5
-
6
-
7
-
8
-
9
-
10
-
11
-
12
-
13
-
14
-
15
-
16
-
17
-
18
-
19
-
20
-
21
-
22
-
23
-
24
-
25
-
26
-
27
-
28
-
29
-
30
-
31
-
32
-
33
-
34
-
35
-
36
-
37
-
38
-
39
-
40
-
41
-
42
-
43
-
44
-
45
-
46
-
47
-
48
-
49
-
50
-
51
-
52
-
53
-
54
-
55
-
56
-
57
-
58
-
59
-
60
-
61
-
62
-
63
-
64
-
65
-
66
-
67
-
68
-
69
-
70
-
71
-
72
-
73
-
74
-
75
-
76
-
77
-
78
-
79
-
80
-
81
-
82
-
83
-
84
-
85
-
86
-
87
-
88
-
89
-
90
-
91
-
92
-
93
-
94
-
95
-
96
-
97
-
98
-
99
-
100
-
101
-
102
-
103
-
104
-
105
-
106
-
107
-
108
-
109
-
110
-
111
-
112
in andere talen
- English: Vetus BOW7512D-BOW7524D Installation guide
- italiano: Vetus BOW7512D-BOW7524D Guida d'installazione
- français: Vetus BOW7512D-BOW7524D Guide d'installation
- español: Vetus BOW7512D-BOW7524D Guía de instalación
- Deutsch: Vetus BOW7512D-BOW7524D Installationsanleitung
- dansk: Vetus BOW7512D-BOW7524D Installationsvejledning
- suomi: Vetus BOW7512D-BOW7524D Asennusohje
- svenska: Vetus BOW7512D-BOW7524D Installationsguide
- polski: Vetus BOW7512D-BOW7524D Instrukcja instalacji
Gerelateerde artikelen
-
Vetus BOW2512E Installatie gids
-
-
-
-
-
-
-
-
-
