Vetus ELINE050 Inboard Propulsion Motor 5kw Handleiding
- Type
- Handleiding
NEDERLANDS 7
ENGLISH 15
DEUTSCH 23
FRANÇAIS 31
ESPAÑOL 39
ITALIANO 47
DANSK 55
SVENSKA 63
NORSK 71
SUOMEKSI 79
POLSKI 87
370301.11
Copyright © 2022 VETUS B.V. Schiedam Holland
Installation manual
ELINE050 / ELINE075 / ELINE100
E-Line electric propulsion
Installatiehandleiding
Installationshandbuch
Manuel d’ installation
Manual de instalación
Manuale d'installazione
Installationsvejledning
Installationsmanual
Installasjons handbook
Asennusopas
Instrukcja instalacji
2 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
Zorg er voor dat de eigenaar van het schip over deze handleiding kan beschikken.
Make sure that the user of the vessel is supplied with the owner’s manual.
Sorgen Sie dafür, daß dem Schiseigner die Gebrauchsanleitung bereitgestellt wird.
Veillez à ce que le propriétaire du bateau puisse disposer du mode d’emploi.
Asegurarse de que el propietario de la embarcación puede disponer de las instrucciones para el usuario.
Assicurarsi che il proprietario dell’imbarcazione disponga del manuale.
Sørg for, at denne brugsanvisning er til rådighed for skibets ejer.
Se till att båtens ägare har tillgång till bruksanvisningen.
Sørg for at skipets eier kan disponere over bruksanvisningen.
Käyttöohje tulee olla alusta käyttävien henkilöiden käytettävissä.
Upewnić się, że użytkownik statku jest zaopatrzony w instrukcję obsługi.
370301.11 3
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Veiligheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
2 Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
3 Installatieformulier. . . . . . . . . . . . . . . 8
4 Motorinstallatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
4.1 Motorfundatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
4.2 Motoropstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
5 Schroefasinstallatie . . . . . . . . . . . . . . 9
5.1 Schroefaskoppeling. . . . . . . . . . . . . . . 9
5.2 Schroefas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
5.3 Schroefraam. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
5.4 Schroef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
6 Koeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
6.1 Buitenwaterkoeling . . . . . . . . . . . . . 10
6.2 Kielkoeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
6.3 Vullen koelsysteem . . . . . . . . . . . . . 11
6.4 Aansluitingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
7 Elektrisch systeem . . . . . . . . . . . . . 12
7.1 MCVB boosted charge functie . . . 12
7.2 Accu’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
7.3 Accucapaciteit. . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
7.4 Accu installatie . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
7.5 Hoofdstroomkabels. . . . . . . . . . . . . 13
7.6 Interne zekering . . . . . . . . . . . . . . . . 14
7.7 Conguratie een of meerdere
motoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
7.8 Aansluiten CAN-bus
(stuurstroom) kabels . . . . . . . . . . . . 14
Inhoud Content Inhalt
1 Safety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
3 Installation form . . . . . . . . . . . . . . . 16
4 Motor installation . . . . . . . . . . . . . . 16
4.1 Motor support. . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
4.2 Flexible mounting . . . . . . . . . . . . . . 16
5 Propeller shaft installation . . . . . 17
5.1 Propeller shaft coupling . . . . . . . . . 17
5.2 Propeller shaft . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
5.3 Propeller aperture . . . . . . . . . . . . . . 17
5.4 Propeller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
6 Cooling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
6.1 Raw water cooling . . . . . . . . . . . . . . 18
6.2 Keel cooling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
6.3 Filling the cooling system . . . . . . . 19
6.4 Connections. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
7 Electrical System . . . . . . . . . . . . . . . 20
7.1 MCVB boosted charge function. . 20
7.2 Batteries . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
7.3 Battery capacity . . . . . . . . . . . . . . . . 20
7.4 Battery installation. . . . . . . . . . . . . . 20
7.5 Main current cables . . . . . . . . . . . . . 21
7.6 Internal fuse. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
7.7 Conguration of one or more
motors . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
7.8 Connecting CAN bus (control
current) cables. . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
8 Hoofdafmetingen . . . . . . . . . . . . . . 95
9 Aansluitschema’s. . . . . . . . . . . . . . . 96
10 Accucapaciteit, accukabels . . . . 106
8 Principal dimensions . . . . . . . . . . . 95
9 Wiring diagrams . . . . . . . . . . . . . . . 96
10 Battery capacity, battery cables 106
1 Sicherheitsbestimmungen
. . . . . 23
2 Einleitung. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
3 Installationsformular . . . . . . . . . . . 24
4 Installation des Motors . . . . . . . . . 24
4.1 Motorhalterung . . . . . . . . . . . . . . . . 24
4.2 Flexible Montage . . . . . . . . . . . . . . . 24
5 Einbau der Propellerwelle . . . . . . 25
5.1 Kupplung der Propellerwelle . . . . 25
5.2 Propellerwelle . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
5.3 Propellerblende . . . . . . . . . . . . . . . . 25
5.4 Propeller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
6 Kühlung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
6.1 Rohwasser-Kühlung. . . . . . . . . . . . . 26
6.2 Kielkühlung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
6.3 Kühlsystems Befüllung . . . . . . . . . . 27
6.4 Anschlüsse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
7 Elektrisches System . . . . . . . . . . . . 28
7.1 MCVB verstärkte Ladefunktion. . . 28
7.2 Batterien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
7.3 Batteriekapazität . . . . . . . . . . . . . . . 28
7.4 Batterien Einbau . . . . . . . . . . . . . . . 28
7.5 Hauptstromkabel . . . . . . . . . . . . . . . 29
7.6 Interne Sicherung. . . . . . . . . . . . . . . 30
7.7 Anordnung von einem oder
mehreren Motoren. . . . . . . . . . . . . . 30
7.8 Anschließen von CAN-Bus
(Steuerstrom)-Kabeln . . . . . . . . . . . 30
8 Hauptabmessungen . . . . . . . . . . . 95
9 Schaltplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
10 Akkukapazität, akkukabel . . . . . 106
4 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
Sommaire Índice Indice
8 Dimensiones principales . . . . . . . 95
9 Diagramas de cableado . . . . . . . . 96
10 Capacidad de las baterías, cables
de baterías. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
8 Dimensions principales. . . . . . . . . 95
9 Diagrammes de câblage. . . . . . . . 96
10 Capacité de la batterie, câbles
de batterie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
8 Dimensioni principal . . . . . . . . . . . 95
9 Schemi Elettrici . . . . . . . . . . . . . . . . 96
10 Batterikapacitet, cavi della
batteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
1 Sécurité
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
2 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
3 Formulaire d’installation . . . . . . . 32
4 Installation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
4.1 Support Moteur . . . . . . . . . . . . . . . . 32
4.2 Montage exible. . . . . . . . . . . . . . . . 32
5 Installation de l’arbre d’hélice . . 33
5.1 Accouplement de l’arbre d’hélice 33
5.2 Arbre d’hélice . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
5.3 Cage de l’hélice. . . . . . . . . . . . . . . . . 33
5.4 Hélice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
6 Refroidissement. . . . . . . . . . . . . . . . 34
6.1 Refroidissement à eau non-traitée 34
6.2 Refroidisseur de quille . . . . . . . . . . 34
6.3 Remplir le système de
refroidissement. . . . . . . . . . . . . . . . . 35
6.4 Raccords . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
7 Système Électrique. . . . . . . . . . . . . 36
7.1 Fonction de charge stimulé MCVB 36
7.2 Batteries . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
7.3 Capacité de la Batterie . . . . . . . . . . 36
7.4 Installation de la batterie . . . . . . . . 36
7.5 Câbles de courant principaux. . . . 37
7.6 Fusible interne. . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
7.7 Conguration d'un ou plusieurs
moteurs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
7.8 Connexion des câbles du Bus
CAN (courant de commande) . . . 38
1 Seguridad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
2 Introducción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3 Formulario de instalación . . . . . . 40
4 Instalación del motor. . . . . . . . . . . 40
4.1 Soporte del motor . . . . . . . . . . . . . . 40
4.2 Montaje exible . . . . . . . . . . . . . . . . 40
5 Instalación del eje de la hélice . . 41
5.1 Acoplamiento del eje de la hélice 41
5.2 Eje de la hélice. . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
5.3 Apertura de la hélice . . . . . . . . . . . . 41
5.4 Hélice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
6 Refrigeración . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
6.1 Refrigeración de aguas crudas . . . 42
6.2 Refrigeración en quilla . . . . . . . . . . 42
6.3 Rellenado del sistema de
refrigeración . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
6.4 Conexiones. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
7 Sistema eléctrico . . . . . . . . . . . . . . . 44
7.1 Función detonadora de carga
MCVB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
7.2 Baterías . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
7.3 Battery capacity . . . . . . . . . . . . . . . . 44
7.4 Instalación de la batería . . . . . . . . . 44
7.5 Cables de la corriente principal . . 45
7.6 Fusible Intero. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
7.7 Conguración de uno o más
motores. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
7.8 Conectar los cables CAN bus
(corriente de control) . . . . . . . . . . . 46
1 Sicurezza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
2 Introduzione. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
3 Modulo di istallazione. . . . . . . . . . 48
4 Installazione del motore. . . . . . . . 48
4.1 Supporto motore . . . . . . . . . . . . . . . 48
4.2 Montaggio essibile . . . . . . . . . . . . 48
5 Installazione dell'albero dell'elica 49
5.1 Accoppiamento dell'albero
dell'elica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
5.2 Albero dell'elica . . . . . . . . . . . . . . . . 49
5.3 Apertura dell'elica . . . . . . . . . . . . . . 49
5.4 Elica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
6 Rareddamento . . . . . . . . . . . . . . . 50
6.1 Rareddamento ad acqua grezza 50
6.2 Rareddamento della chiglia . . . . 50
6.3 Riempimento del sistema di
rareddamento. . . . . . . . . . . . . . . . . 51
6.4 Collegamenti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
7 Impianto elettrico . . . . . . . . . . . . . . 52
7.1 Funzione di carica potenziata
MCVB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
7.2 Batterie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
7.3 Capacità della batteria . . . . . . . . . . 52
7.4 Installazione della batteria. . . . . . . 52
7.5 Cavi della corrente principale . . . . 53
7.6 Fusibile interno . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
7.7 Congurazione di uno o più motori 54
7.8 Collegamento dei cavi CAN bus
(corrente di controllo) . . . . . . . . . . . 54
370301.11 5
Installation manual E-Line electric propulsion
Indhold Innehåll Innhold
8 Mål . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
9 Strømskemaer . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
10 Batteriets kapacitet,
Batterikabler. . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
8 Huvudmått . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
9 Kopplingsscheman. . . . . . . . . . . . . 96
10 Battery capacity, Batterikablar. 106
1 Sikkerhed. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
2 Indledning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
3 Installationsskema . . . . . . . . . . . . . 56
4 Motorinstallation . . . . . . . . . . . . . . 56
4.1 Motorstøtte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
4.2 Fleksibel montering. . . . . . . . . . . . . 56
5 Propellerakselinstallation . . . . . . 57
5.1 Propellerakslens kobling . . . . . . . . 57
5.2 Propelleraksel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
5.3 Propellerblænde. . . . . . . . . . . . . . . . 57
5.4 Propeller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
6 Køling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
6.1 Råvandskøling. . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
6.2 Køl køling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
6.3 Påfyldning af kølesystemet . . . . . . 59
6.4 Forbindelser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
7 Elektrisk system. . . . . . . . . . . . . . . . 60
7.1 MCVB boostet opladningsfunktion 60
7.2 Batterier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
7.3 Batterikapacitet. . . . . . . . . . . . . . . . . 60
7.4 Installation af batteri . . . . . . . . . . . . 60
7.5 Hovedstrømskabler . . . . . . . . . . . . . 61
7.6 Intern sikring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
7.7 Konguration af en eller ere
motorer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
7.8 Tilslutning af CAN-buskabler
(kontrolstrøm) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
1 Säkerhet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
2 Inledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
3 Installationsblankett . . . . . . . . . . . 64
4 Motorinstallation . . . . . . . . . . . . . . 64
4.1 Motorstöd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
4.2 Flexibel montering. . . . . . . . . . . . . . 64
5 Installation av propelleraxel . . . . 65
5.1 Propelleraxelkoppling. . . . . . . . . . . 65
5.2 Kardanaxel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
5.3 Propelleröppning . . . . . . . . . . . . . . . 65
5.4 Propeller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
6 Kylning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
6.1 Vattenkylning . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
6.2 Kölkylning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
6.3 Påfyllning av kylsystemet. . . . . . . . 67
6.4 Anslutningar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
7 Elsystem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
7.1 MCVB-förstärkt laddningsfunktion 68
7.2 Batterier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
7.3 Batterikapacitet. . . . . . . . . . . . . . . . . 68
7.4 Batteri-installation . . . . . . . . . . . . . . 68
7.5 Huvudströmkablar. . . . . . . . . . . . . . 69
7.6 Intern säkring . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
7.7 Konguration av en eller era
motorer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
7.8 Ansluter CAN-buss (styrström)
kablar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
8 Viktigste mål. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
9 Koblingsskjemaer . . . . . . . . . . . . . . 96
10 Batterikapasitet, batterikabler. 106
1 Sikkerhet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
2 Innledning
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
3 Installasjonsskjema . . . . . . . . . . . . 72
4 Motor installasjon. . . . . . . . . . . . . . 72
4.1 Motor support. . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
4.2 Fleksibel montering. . . . . . . . . . . . . 72
5 Installasjon av propellaksel. . . . . 73
5.1 Propellakselkobling . . . . . . . . . . . . . 73
5.2 Propellaksel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
5.3 Propellåpning . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
5.4 Propell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
6 Kjøling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
6.1 Kjøling av råvann . . . . . . . . . . . . . . . 74
6.2 Kjølekjøling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
6.3 Fylle kjølesystemet. . . . . . . . . . . . . . 75
6.4 Koblinger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
7 Elektrisk system. . . . . . . . . . . . . . . . 76
7.1 MCVB-økt ladefunksjon . . . . . . . . . 76
7.2 Batterier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
7.3 Batterikapasitet. . . . . . . . . . . . . . . . . 76
7.4 Batteri installasjon . . . . . . . . . . . . . . 76
7.5 Hovedstrømkabler . . . . . . . . . . . . . . 77
7.6 Innvendig sikring . . . . . . . . . . . . . . . 78
7.7 Kongurasjon av en eller ere
motorer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
7.8 Koble til CAN bus
(kontrollstrøm) kabler . . . . . . . . . . . 78
6 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
Sisältö Spis tresciInhalt
8 Päämitat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
9 Kytkentäkaaviot . . . . . . . . . . . . . . . 96
10 Akkukapasiteetti, akkukaapelit 106
1 Turvallisuus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
2 Esipuhe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
3 Asennuslomake . . . . . . . . . . . . . . . . 80
4 Moottorin asennus . . . . . . . . . . . . . 80
4.1 Moottorin kannake . . . . . . . . . . . . . 80
4.2 Joustavat kiinnike. . . . . . . . . . . . . . . 80
5 Potkuriakselin asennus. . . . . . . . . 81
5.1 Potkuriakselin kytkin . . . . . . . . . . . . 81
5.2 Potkuriakseli. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
5.3 Potkurin ja veneen pohjan
välinen tila . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
5.4 Potkuri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
6 Jäähdytys. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
6.1 Raakavesijäähdytys . . . . . . . . . . . . . 82
6.2 Kölijäähdytys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
6.3 Jäähdytysjärjestelmän
täyttäminen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
6.4 Liitännät . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
7 Sähköjärjestelmä . . . . . . . . . . . . . . 84
7.1 MCVB (VMTL) -tehostettu
lataustoiminto. . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
7.2 Akut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
7.3 Akkukapasiteetti. . . . . . . . . . . . . . . . 84
7.4 Akuston asennus . . . . . . . . . . . . . . . 84
7.5 Päävirtakaapelit . . . . . . . . . . . . . . . . 85
7.6 Sisäinen sulake . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
7.7 Yhden tai useamman moottorin
kokoonpano. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
7.8 CAN-väylän (ohjausvirran)
kaapeleiden liittäminen . . . . . . . . . 86
1 Bezpieczeństwo. . . . . . . . . . . . . . . . 87
2 Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
3 Formularz instalacji . . . . . . . . . . . . 88
4 Instalacja silnika . . . . . . . . . . . . . . . 88
4.1 Wsparcie silnika. . . . . . . . . . . . . . . . . 88
4.2 Elastyczny montaż . . . . . . . . . . . . . . 88
5 Montaż wału napędowego . . . . . 89
5.1 Sprzęgło wału napędowego . . . . . 89
5.2 Wał napędowy . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
5.3 Szczelina śruby napędowej . . . . . . 89
5.4 Śruba napędowa . . . . . . . . . . . . . . . 89
6 Chłodzenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
6.1 Chłodzenie wodą surową. . . . . . . . 90
6.2 Chłodnica kilowa . . . . . . . . . . . . . . . 90
6.3 Napełnianie układu chłodzenia . . 91
6.4 Połączenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
7 Układ elektryczny . . . . . . . . . . . . . . 92
7.1 Funkcja MCVB boosted charge. . . 92
7.2 Akumulatory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
7.3 Pojemność akumulatorów. . . . . . . 92
7.4 Instalacja akumulatorów . . . . . . . . 92
7.5 Główne przewody elektryczne. . . 93
7.6 Bezpiecznik wewnętrzny . . . . . . . . 94
7.7 Konguracja jednego lub
większej ilości silników . . . . . . . . . . 94
7.8 Podłączanie przewodów
magistrali CAN. . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
8 Główne wymiary . . . . . . . . . . . . . . . 95
9 Schemat okablowania. . . . . . . . . . 96
10 Pojemność akumulatora, kable
akumulatora . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
370301.11 7
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Veiligheid
Waarschuwingsaanduidingen
In deze handleiding worden in verband met veiligheid de volgende
waarschuwingsaanduidingen gebruikt:
Gevaar
Geeft aan dat er een groot potentieel gevaar aanwezig is dat ernstig
letsel of de dood tot gevolg kan hebben.
WaarschuWinG
Geeft aan dat er een potentieel gevaar aanwezig is dat letsel tot ge-
volg kan hebben.
voorzichtiG
Geeft aan dat de betreende bedieningsprocedures, handelingen,
enzovoort, letsel of fatale schade aan de machine tot gevolg kunnen
hebben. Sommige VOORZICHTIG-aanduidingen geven tevens aan
dat er een potentieel gevaar aanwezig is dat ernstig letsel of de dood
tot gevolg kan hebben.
Let op
Legt de nadruk op belangrijke procedures, omstandigheden, enzo-
voort.
Symbolen
Geeft aan dat de betreende handeling moet worden uitge-
voerd.
Geeft aan dat een bepaalde handeling verboden is.
Geef de veiligheidsaanwijzingen door aan andere personen die de
E-Line motor bedienen.
Algemene regels en wetten met betrekking tot veiligheid en ter voor-
koming van ongelukken dienen altijd in acht te worden genomen.
Het E-drive systeem bestaat uit vijf modules:
- Voortstuwing
- Bediening
- Energiebewaking
- Energie-opslag
- Energietoevoer
Binnen deze modules zijn meerdere keuzes en combinaties mogelijk.
Let op
Raadpleeg de installatiehandleidingen van alle onderdelen
alvorens u het E-POD systeem in gebruik neemt.
Eigenmachtige wijzigingen sluiten de aansprakelijkheid van de
fabriek voor de daaruit voortvloeiende schade uit.
Afhankelijk van windvang, waterverplaatsing, schroef, accupakket
grootte en vorm van het onderwaterschip zal het door de elektromotor
geleverde vermogen op ieder schip een verschillend resultaat geven.
Het nominaal opgegeven vermogen is alleen haalbaar onder opti-
male omstandigheden:
• Zorg tijdens gebruik voor een correcte accuspanning.
• De installatie is uitgevoerd met inachtname van de aanbevelin-
gen zoals gegeven in deze installatieinstructie, in het bijzonder
met betrekking tot:
- Voldoende grootte van de draaddoorsnede van de accukabels,
om zodoende het spanningsverlies zo veel mogelijk beperkt
te houden.
- De aanstroom naar de schroef.
- Uitlijning van het schroefas systeem.
WaarschuWinG
Werk nooit aan de elektrische installatie terwijl het systeem
onder spanning staat.
WaarschuWinG
Verwisselen van de plus ‘+’ en min ‘—’ brengt onherstelbare
schade toe aan de installatie!
Let op
Controleer op mogelijke lekkage onmiddellijk nadat het
schip te water is gelaten.
Let op
Controleer na de installatie van het systeem, voor
inbedrijfstelling, de volgende punten:
- Flexibele motorsteunen
- Koelvloeistof lekkage
- Alle slang- en kabelverbindingen, bouten, moeren en wartels
NEDERLANDS
2 Inleiding
Deze handleiding geeft richtlijnen voor de inbouw van de Vetus
E-Line elektromotor, type ‘ELINE050’, ‘ELINE075 en ‘ELINE100’.
De kwaliteit van de inbouw is maatgevend voor de betrouwbaarheid
van het E-drive systeem. Bijna alle storingen die naar voren komen
zijn terug te leiden tot fouten of onnauwkeurigheden bij de inbouw.
Het is daarom van het grootste belang de in de installatieinstructies
genoemde punten tijdens de inbouw volledig op te volgen en te
controleren.
8 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Installatieformulier
Ga naar: www.vetus.com/nl/service-support en download het in-
stallatieformulier.
Let op
Om aanspaak te kunnen maken op garantie vul het
installatieformulier
volledig in en stuur deze naar:
installationforms@vetus.com
Het serienummer van de MCVB (Motor Controller Vetus Boosted
Charge function) is op de volgende locatie aangebracht:
4.1 Motorfundatie
Alle onderdelen van het voorstuwingssysteem moeten correct zijn
uitgelijnd om een goede werking te waarborgen. De fundatie moet
voldoende stijf zijn om dit onder alle omstandigheden te garande-
ren.
Let op
De E-Line motor is ontworpen om de door de schroef opgewek-
te stuwkracht te weerstaan. Een stuwdruklager is niet nodig.
Houdt bij het bepalen van de afmetingen van de fundatie rekening
met een vrije ruimte van tenminste 10 mm tussen de motor en de
fundatie.
De oplegvlakken van de motorsteunen moeten in het zelfde vlak lig-
gen. Dit om vervorming van de rubberelementen van de exibele
motorsteunen te voorkomen.
De motor moet te allen tijde vrij blijven van bilge water.
4.2 Motoropstelling
De exibele opstelling is speciaal aangepast aan de karakteristiek
van de motor. Gebruik de meegeleverde exibele motorsteunen (tril-
lingdempers); deze zijn speciaal ontwikkeld voor elektrische voort-
stuwingsmotoren.
Voor de voor- en achterzijde van de motoropstelling geldt dat de in-
drukking links en rechts gelijk moet zijn. Tussen de voor en achterzij-
de is een verschil in indrukking toegestaan en veelal onvermijdelijk.
• Plaats de motor op de motorsteunen en wacht 48 uur voordat met
het uitlijnen wordt begonnen. Als het niet mogelijk is te wachten
stel dan de steunen zo af dat de motor 0,75 mm te hoog staat.
De trillingdempers moeten in langsrichting spanningsvrij gemon-
teerd kunnen worden. Vervormde trillingdempers kunnen trillingen
en geluid aan het schip overdragen.
De montagebeugels zijn eenvoudig in hoogte verstelbaar en in een
hoek van 0° of 8° in te stellen. Dit maakt hermotorisering en het aan-
sluiten op een bestaande schroefas eenvoudig.
Let op
Bij ontvangst staan de motorbeugels in de transport stand.
Demonteer de beugels, draai deze een halve slag en monteer
ze weer.
4 Motorinstallatie
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 9
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
Let op
Het is van groot belang dat de E-Line motor en de schroefas
in één lijn staan. Controleer de uitlijning nogmaals als de boot
in het water ligt.
De juiste instelling van de trillingdempers kan als volgt worden ge-
realiseerd:
• Stel de motor ongeveer in lijn met de schroefas met behulp van
de roestvaststalen montagebeugels en de stelmoeren op de tril-
lingsdempers. De schroefas nog niet verbinden met de klemnaaf
van de koppeling.
• Licht de motor aan de voorzijde iets op zodat beide voorsteunen
los komen van de moeren van de trillingdempers.
• Laat de motor zakken en verstel de moeren zodanig dat beide
motorsteunen gelijktijdig op de moeren komen te rusten.
• Herhaal dit voor de achterzijde van de motor.
• Na het juist instellen van de trillingdempers kan het uitlijnen van
de motor worden uitgevoerd door voor of achter beide stelmoe-
ren, zowel links als rechts, exact evenveel slagen te verdraaien.
• Zet de moeren vast met het aangeven koppel.
min. 10 min. 10
max. 60
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Schroefraam
- Voor de ruimte tussen het vlak en de toppen van de schroefbla-
den geldt een minimale afstand van 15% van de diameter van de
schroef.
5 Schroefasinstallatie
5.4 Schroef
De schroef en het schroefraam zijn zeer belangrijk voor de vaarei-
genschappen van het schip. In het bijzonder bij een schip met elek-
trische voortstuwing dient de schroef optimaal op het schip te zijn
afgestemd.
Raadpleeg uw Vetus dealer voor het kiezen van de juiste schroef.
Er kan gekozen worden voor zowel een links- als rechtsdraaiende
schroef. Via het controle paneel kan de draairichting van de motor
worden gekoppeld aan de beweging van de bediening, zodat voor-
waardse bediening ook resulteert in een voorwaardse beweging van
de boot.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- De afstand van de schroefnaaf tot het buitenlager mag minimaal
10 mm tot maximaal 60 mm bedragen.
- Aan de voor- en achterzijde van de schroefbladen moet het water
over een afstand van tenminste 10 cm vrij kunnen toestromen.
- Voor werkzaamheden aan de motor of schroefasinstallatie is het
nuttig als de as zo'n 10 cm naar achter geschoven kan worden.
5.1 Schroefaskoppeling
Verbind de E-Line motor met de schroefas met behulp van een exi-
bele koppeling van het type Vetus Combiex (1225/1230) of Bullex
(0120/0125).
5.2 Schroefas
De schroefas moet een diameter hebben van tenminste 25 mm.
In verband met de axiale beweging van de schroefas moet er een
minimale vrije ruimte zijn tussen:
- het buitenlager en de naaf van de scheepsschroef,
- het binnenlager en de naaf van de koppeling.
• Borg de schroefasdopmoer met een borgplaat
NEDERLANDS
10 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Buitenwaterkoeling
Bij deze manier van koelen stroomt er buitenwater door het systeem.
Warmte wordt direct afgevoerd aan het buitenwater.
• Monteer het waterlter en de waterafvoer altijd boven de water-
lijn. Bevestig het waterlter tegen een verticaal schot.
• Installeer op het waterinlaatschepje altijd een buitenboordafslui-
ter!
• Pas voor beide verbindingen, waterinlaatschepje naar waterlter
en waterlter naar motor, altijd exibele slang toe.
• Controleer het waterlter voor elk gebruik en maak het lter in-
dien nodig schoon.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Kielkoeling
Bij deze manier van koelen circuleert er koelvloeistof door het sys-
teem. Warmte wordt afgevoerd aan het buitenwater via de kielkoeler.
1 Kielkoeler
2 Kielkoeler IN
3 Kielkoeler UIT
4 Koelvloeistof motor IN
5 Circulatiepomp
6 Koelvloeistof motor UIT
7 Waterlter/Expantie tank
Kielkoeler
De kielkoeler (1) moet, aan de buitenzijde, tegen de bodem van de
romp geplaatst worden.
Houdt bij het kiezen van een plaats van de kielkoeler met het vol-
gende rekening:
- De kielkoeler moet daar worden geplaatst waar een continue
langsstromen van water onder alle omstandigheden is gewaar-
borgd.
- Nabij de boeg, waar bij hogere snelheden turbulentie kan voorko-
men, is een minder geschikte plaats.
6 Koeling
Om een zo hoog mogelijk rendement te verkrijgen worden de elek-
tromotor en motor controller door vloeistof gekoeld.
Er zijn twee opties:
- Buitenwaterkoeling
- Kielkoeling
Sluit de koelwaterslangen, 12 mm, afhankelijk van de E-Line uitvoe-
ring, als volgt op de motor aan:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 11
Installation manual E-Line electric propulsion
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
6.3 Vullen koelsysteem
• Verwijder het deksel van de expansietank (7). Vul het koelsysteem.
Gebruik een mengsel van mengsel van 40% anti-vries (op ethy-
leen-glycol basis) en 60 % schoon leidingwater en koelvloeistof of
gebruik een een koelvloeistof.
• Vul zover bij tot de expansietank voor ca. de helft gevuld is.
Expansietank
• Monteer de expansietank (7) op een goed bereikbare plaats bo-
ven het hoogste niveau van de elektromotor.
• Pas voor de verbindingen tussen kielkoeler, expansietank en mo-
tor altijd een exibele slang toe; met een inwendige diameter van
12mm.
• Houdt de slangen zo kort mogelijk en zorg ervoor dat de slangen
zo min mogelijk bochten bevatten.
• Gebruik uitsluitend water en/of zeep, dus geen vet- of oliehou-
dende producten, om het monteren van de slang op de slangaan-
sluitingen te vereenvoudigen.
• Monteer de slangverbinding met, roestvaststalen, slangklemmen
- De kielkoeler moet ook onder water
blijven wanneer het schip rolt.
- Monteer de kielkoeler met de mee-
geleverde pakkingringen (A), de rin-
gen (B) en de moeren.
• Gebruik een afdichtmiddel bij de
montage van de kielkoeler tegen de
scheepshuid.
6.4 Aansluitingen
Let op
Controleer na de installatie van het koelwatersysteem, voor
inbedrijfstelling, de volgende punten:
- Koelvloeistof lekkage
- Alle slang- en kabelverbindingen, bouten, moeren en war-
tels, inclusief de aansluitingen op de E-Line motor.
NEDERLANDS
7
FRONT
12 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
CAN-bus
MCVB Boosted charge
+ 24 V
- 48 V
CAN-bus
+ 48 V
- 48 V
MCVB
Boosted charge
+ 24 V
7 Elektrisch systeem
De elektrische bedrading tussen de elektromotor en de motor con-
troller is reeds aangebracht. De installatie is massavrij.
Sluit de motor als volgt aan:
7.2 Accu’s
Vetus kan onderhoudsvrije accu's, type AGM (Absorbed Glass Mat),
leveren die met ca. 375 laad-ontlaadcycli bij een ontlaaddiepte van
70% uitstekend geschikt zijn voor elektrische voortstuwing.
Startaccu’s zijn niet geschikt voor een elektrische voortstuwingsin-
stallatie. In plaats daarvan moeten semi-tractieaccu’s of tractieaccu’s
worden gebruikt.
7.3 Accucapaciteit
Bij de bepaling van de accucapaciteit spelen de volgende punten
een belangrijke rol:
- Eigenschappen schip (lengte waterlijn, gewicht, rompvorm)
- Vaartstijl
- Gewenste actieradius
- Accu type
Tabel 'Indicatie opgenomen vermogen waterverplaatsend schip'
op pagina 13 geeft een indicatie van het opgenomen vermogen
(energieverbruik) van een waterverplaatsend schip bij verschillende
lengtes en snelheden. Met het opgenomen vermogen kan vervol-
gens de vaartijd worden berekend. Zie onderstaand voorbeeld:
1. Bepalen accucapaciteit
Voor een boot met een lengte van 6 meter en een gewenste vaar-
snelheid van 8,8 km/u (4,7 kn) geldt een indicatief opgenomen
vermogen van 2,1 kW. De gewenste vaartijd stellen we op mini-
maal 6 uur, continue varend. Hieruit volgt een benodigde accuca-
paciteit van 2,1 x 6 = 12,6 kWh.
2. Bepalen accupakket
Een accupakket van acht AGM accu's, C20 waarde 220 Ah, 12 V
serie-parallel (4 x 12 V en 2 x 220 Ah) geschakeld tot een 48 V accu-
pakket geeft een bruikbare accucapaciteit van ((220 x 2) x (4x12)
x 0,7) = 14,8 kWh.
3. Berekenen vaartijd (indicatie)
Op basis van het energieverbruik van 2,1 kW geeft dit een vaartijd
van (14,8 / 2,1) ruim 7 uur.
7.4 Accu installatie
Bij het opstellen van de accu’s moet met het volgende rekening wor-
den gehouden:
WaarschuWinG
Volg de waarschuwingen en veiligheidsvoorschriften, zoals
deze in de handleiding van de accu zijn vermeld, op.
- Accu’s moeten worden geïnstalleerd in een droge, goed geventi-
leerde ruimte.
- Ventilatie is belangrijk aangezien kleine hoeveelheden explosief
gas kunnen worden geproduceerd tijdens het laden. Installeer
eventueel een systeem voor geforceerde ventilatie.
- Plaats de accu’s boven het bilge water niveau.
WaarschuWinG
Houdt accu kabels vrij van de E-Line behuizing en scherpe
randen
WaarschuWinG
De MCVB boosted charge functie is standaard alleen geschikt
voor Lood zuur accu's
7.1 MCVB boosted charge functie
Met behulp van de MCVB boosted charge functie kan de 48 Volt
E-Line motor worden gebruikt in een (bestaand) 24 Volt boordnet.
Door een 24 Volt accubank te verbinden met de MCVB boosted char-
ge aansluiting wordt de 48 Volt, E-Line, accubank geladen. Een extra
laadvoorziening is niet nodig.
Zie pagina 96 voor het aansluitschema.
370301.11 13
Installation manual E-Line electric propulsion
- Accu’s moeten stevig worden vast gezet om schade aan de behui-
zing te voorkomen. Plaats accu’s bij voorkeur in een bak.
- De omgevingstemperatuur mag niet hoger worden dan 60°C.
Plaats de accu’s nooit in direct zonlicht!
- Accu’s moeten goed toegankelijk zijn voor onderhoud.
- Plaats geen schakelaars of andere elektrische apparatuur in de
buurt van de accu’s. Mogelijke vonken kunnen een explosie ver-
oorzaken.
- Voorkom dat metalen voorwerpen per ongeluk in contact kunnen
komen met een accupool.
7.5 Hoofdstroomkabels
• Sluit de motor aan op de accu’s zoals in de schema’s is aangege-
ven, zie pagina 96.
• Neem in de ‘+’ kabel de meegeleverde zekering en een hoofd-
schakelaar op.
WaarschuWinG
Houd bij de berekening van de kabel doorsnedes rekening
met een maximaal toelaatbare spanningsval van 5%.
Gebruik nooit kleinere kabel doorsnedes dan aangegeven in
onderstaande tabel.
Motor type E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Maximaal
ingangsvermogen 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Accukabel 50 mm270 mm295 mm2
Zekering 200 A 250 A 300 A
Als de accu’s niet worden gebruikt c.q. niet worden geladen verdient
het de voorkeur deze van elkaar los te koppelen middels een zoge-
naamde scheidingsschakelaar.
WaarschuWinG
Plaats de zekering, de hoofdschakelaar en eventuele
scheidingsschakelaars NOOIT in de accuruimte!
Bij het installeren van de accukabels moet met volgende rekening
worden gehouden:
- Voer de accukabels langs de kortst mogelijke weg van de accu’s
naar de motor.
- Bundel de ‘+’ en ‘—’ kabel bij een lange kabellengte.
- Installeer de ‘+’ en ‘—’ kabels bij voorkeur zodanig dat de totale
kabelafstand van elke accu gelijk is. Dit zorgt voor een gelijke be-
lasting voor elke accu.
- Zorg er voor dat de kabels niet door aanwezig bilge water lopen.
- Zorg er voor dat de kabel geen contact maakt met scherpe ran-
den.
- Zet de kabels vast om slijtage of doorslijten ten gevolge van trillen
van het schip te voorkomen.
- Gebruik kabelschoenen om de kabels aan de schakelaars, zeke-
ring en motor aan te sluiten.
- Breng deze kabelschoenen bij voorkeur aan door middel van per-
sen (krimpen)
- Gebruik het juiste formaat poolklemmen om de kabels aan de ac-
cupolen aan te sluiten
- Zet de bouten goed vast om een goede verbinding te verkrijgen.
- Gebruik geen veerbelaste poolklemmen!
- Vet de accupolen en poolklemmen in met zuurvrije vaseline of ac-
cupolenvet om corrosie te voorkomen.
- Verwissel nooit de aansluitkabels.
- Controleer voor vertrek de ladingstoestand van de accu's net zo-
als u bij een dieselmotor de tankinhoud zou controleren.
WaarschuWinG
Verwisselen van de plus ‘+’ en min ‘—’ brengt onherstelbare
schade toe aan de installatie!
WaarschuWinG
Sluit NOOIT de accu’s nooit kort door het verbinden van de
plus ‘+’ pool met de min ‘—’ pool.
Aansluiten hoofdstroomkabels
• Schakel alle stroomverbruikers uit.
• Vermijd kortsluiting veroorzaakt door bijvoorbeeld gereedschap.
• Sluit eerst de pluskabel aan en dan de massakabel.
Indicatie opgenomen vermogen waterverplaatsend schip
Lengte waterlijn 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Rustig varend 6 km/u 6 km/u 6 km/u 6 km/u 6 km/u
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Kruissnelheid 7.2 km/u 8.8 km/u 10.2 km/u 11.4 km/u 12.5 km/u
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Rompsnelheid 9 km/u 11 km/u 12.8 km/u 14.3 km/u 15.7 km/u
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
NEDERLANDS
14 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Aansluiten CAN-bus (stuurstroom) kabels
Zie schema’s vanaf pagina 99 indien er meerdere panelen moeten
worden aangesloten.
Let op
De CAN-bus voeding moet altijd op 12 Volt (≥10 V, ≤16 V)
worden aangesloten. Gebruik als voeding het E-Drive
MPE1KB contactslot.
voorzichtiG
Zoals de internationale normen voorschrijven, moeten alle
neutrale (negatieve) geleiders van het gelijkstroomsysteem
op één centraal punt worden verbonden. Dit voorkomt niet
alleen gevaarlijke situaties en corrosieproblemen, maar ook
foutmeldingen in het CAN-bussysteem.
Let op
Bij vervanging uitsluitend een zekering met dezelfde
waarde toepassen (80 A).
7.7 Conguratie een of meerdere motoren
Standaard is de E-Line motor gecongureerd voor toepassing in een
voortstuwingssyteem met één motor. Alleen als meerdere motoren
worden geinstalleerd moet de instelling één van de E-Line motoren
worden gecongureerd.
Gevaar
Werk alleen aan het systeem bij stilstaande motor en uitge-
schakeld elektrisch systeem.
• Verwijder de kap en zet de schakelaar om. Deze bevindt zich aan
de onderzijde van het printplaatje (PCB). Draai eventueel de bou-
ten en moeren van de PCB houder tijdelijk los.
• Verplaats de schakelaar van stand 1 naar stand 2. De E-Line motor
is nu gecongureed voor gebruik in een systeem met meerdere
motoren.
• Plaats de kap weer terug.
Let op
De draairichting van de motor kan worden ingesteld op het
bedieningspaneel.
7.6 Interne zekering
In de aansluitkast bevindt zich op de regelaar een interne zekering.
Deze zekering beschermd de regelaar en de motor tegen kortsluiting
of overbelasting.
370301.11 15
Installation manual E-Line electric propulsion
ENGLISH
1 Safety
Warning indications
The following warning indications are used in this manual in the con-
text of safety:
DanGer
Indicates that great potential danger exists that can lead to serious
injury or death.
WarninG
Indicates that a potential danger that can lead to injury exists.
caution
Indicates that the usage procedures, actions etc. concerned can re-
sult in serious damage to property. Some CAUTION indications also
advise that a potential danger exists that can lead to serious injury
or death.
note
Emphasises important procedures, circumstances etc.
Symbols
Indicates that the relevant procedure must be carried out.
Indicates that a particular action is forbidden.
Pass on the safety instructions to others using the E-Line motor.
General rules and laws concerning safety and accident prevention
must always be observed.
2 Introduction
This manual gives guidelines for installing a Vetus E-Line electric mo-
tor, type ‘ELINE050’, ‘ELINE075 en ‘ELINE100’.
The quality of the installation is decisive for the reliability of the E-
Line system. Almost all faults can be traced back to errors or inac-
curacies during installation. It is therefore imperative that the steps
given in the installation instructions are followed in full during the
installation process and checked afterward.
The E-drive system consists of ve modules:
- Propulsion
- Control
- Energy monitoring
- Energy storage
- Energy supply
Several choices and combinations are possible within these modules.
note
Refer to the installation manuals of all components before
using the E-Drive system.
Unauthorised modications exclude the factory's liability for any
resulting damage.
Depending on wind area, displacement, propeller, battery pack size
and shape of the underwater hull, the power delivered by the electric
motor will give a dierent result on each vessel.
The nominal rated power output is only achievable under optimum
conditions:
• During use ensure the correct battery voltage is available.
• The installation is carried out in compliance with the recommen-
dations given in this installation instruction, in particular with re-
gard to:
- Suciently large diameter of the battery cables so that voltage
drop is reduced to a minimum.
- The inow to the propeller.
- Alignment of the propeller shaft system.
WarninG
Never work on the electrical system while it is energized.
WarninG
Changing over the plus (+) and minus (-) connections will
cause irreparable damage to the installation.
note
Check for possible leakage immediately after the ship has
been launched.
note
After installation of the system, before commissioning,
check the following points:
- Flexible motor mounts.
- Coolant leakage.
- All hose and cable connections, bolts, nuts and glands.
16 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Installation form
Go to: www.vetus.com/service-support and download the installa-
tion form.
note
In order to make a warranty claim, please complete
the installation form in full and send the form to:
installationforms@vetus.com
The serial number of the MCVB (Motor Controller Vetus Boosted
Charge function) is located at the following location:
4.1 Motor support
All components of the propulsion system must be properly aligned
to ensure correct operation.
The foundation must be suciently rigid to maintain this under all
conditions.
note
The E-Line motor is designed to withstand the thrust gener-
ated by the propeller. A thrust bearing is not necessary.
When determining the dimensions of the foundation, take into ac-
count a clearance of at least 10 mm (3/8") between the motor and
the foundation.
The mounting surfaces of the motor supports must all be at the same
level. This will prevent distortion of the rubber elements of the ex-
ible motor supports.
The motor must be kept free of bilge water at all times.
4.2 Flexible mounting
The exible installation is specially adapted to the characteristics of
the motor. Use the supplied exible motor supports (vibration damp-
ers); these have been specially developed for electric propulsion en-
gines.
For the front and rear of the motor setup, the compression on the left
and right must be the same. A dierence in compression between
the front and rear is permitted and often unavoidable.
• Place the motor on the motor supports and wait 48 hours before
starting the alignment. If it is not possible to wait that long, set the
supports so that the motor is 0.75 mm (1/32") too high.
The vibration dampers must be tted without tension in the longitu-
dinal direction. Distorted vibration dampers can transmit vibration
and noise to the boat.
The mounting brackets are easily adjustable in height and at an an-
gle of 0° or 8°. This makes re-motorisation and connection to an ex-
isting propeller shaft easy.
note
Upon receipt, the motor brackets are in the transport position.
Dismantle the brackets, turn them half a turn and reassemble
them.
4 Motor installation
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 17
Installation manual E-Line electric propulsion
ENGLISH
A
A
B
B
A = A
B = B
note
It is very important that the E-Line motor and the propeller
shaft are in line. Check the alignment again when the boat is
in the water.
Correct adjustment of the vibration dampers can be achieved as fol-
lows:
• Set up the motor so that it is more or less in line with the propeller
shaft, using the adjuster nuts on the vibration dampers, do NOT
yet connect the propeller shaft with the hub of the coupling.
• Lift the motor at the front so that both front supports just come
free of the vibration damper nuts.
• Lower the motor again and adjust the nuts so that both motor
supports rest on the nuts at the same time.
• Repeat this at the rear end of the motor.
• When the vibration dampers have been adjusted correctly, the
motor can be aligned by turning both the adjuster nuts fore and
aft, left and right, exactly the same number of turns.
• Tighten the nuts to the torque indicated.
min. 10 (
3
/
8
”) min. 10 (
3
/
8
”)
max. 60 (2
3
/
8
”)
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Propeller aperture
- The space between the tips of the propeller blades and the bot-
tom of the boat should be at least 15% of the propeller diameter.
5 Propeller shaft installation
5.4 Propeller
Design of the propeller and propeller aperture are very important for
the cruising characteristics of the vessel. It is especially important for
a vessel with electrical propulsion that the propeller size is selected
correctly.
Consult your Vetus dealer to choose the correct propeller.
You can choose for both a left and right turning screw. Via the con-
trol panel, the direction of rotation of the motor can be linked to the
movement of the control, so that forward operation also results in
forward movement of the boat.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- The distance from propeller hub to outer bearing must be at least
10mm (3/8”), but not more than 60 mm (2 3/8”).
- It is useful when working on the motor if the shaft can be pushed
about 10 cm (4”) backwards.
- The water must be able to ow freely over a distance of at least 10
cm (4”) forward and aft of the propeller.
5.1 Propeller shaft coupling
Connect the E-Line motor to the propeller shaft using a exible cou-
pling type Vetus Combiex (1225/1230) or Bullex (0120/0125).
5.2 Propeller shaft
The propeller shaft should have a diameter of at least 25 mm.
Because of the axial movement of the propeller shaft, there must be
a minimum free space between:
- The outer bearing and the propeller hub,
- The inner bearing and the coupling hub.
• Lock the propeller shaft cap nut with a lock plate.
18 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Raw water cooling
In this way of cooling, outside water ows through the system.
Heat is directly dissipated to the outside water.
• Always mount the water lter and water outlet above the water
line. Attach the water lter to a vertical bulkhead.
• Always install an shut-o valve on the water inlet scoop!
• For both connections, water inlet scoop to water lter and water
lter to motor, always apply exible hose.
• Check the water lter before each use and clean it if necessary.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Keel cooling
With this way of cooling, coolant circulates through the system. Heat
is dissipated to the outside water through the keel cooler.
1 Keel cooler
2 Keel cooler IN
3 Keel cooler OUT
4 Cooling liquid IN
5 Circulation pump
6 Cooling liquid OUT
7 Water lter/Expansion tank
Keel cooler
The keel cooler (1) must be placed, on the outside, against the bot-
tom of the hull.
When choosing the position of the keel cooler, take the following
into account:
- The keel cooler should be placed where a continuous ow of wa-
ter is guaranteed under all circumstances.
- Near the bow, where turbulence may occur at higher speeds, is a
less suitable location.
6 Cooling
To obtain the highest possible eciency, the electric motor and mo-
tor controller are cooled by liquid.
There are two options:
- Raw water cooling system
- Keel cooling system
Depending on the E-Line version, connect the cooling water hoses,
12 mm (15/33"), to the motor as follows:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 19
Installation manual E-Line electric propulsion
ENGLISH
6.3 Filling the cooling system
• Remove the lid from the expansion tank (7) and ll the cooling
system.
Use a mixture of 40% antifreeze (on ethylene glycol basis) and
60% clean tap water and coolant or use coolant liquid only.
• Add liquid until the expansion tank is about half full.
7
Expansion tank
• Fit the expansion tank (7) at an easily accessible place above the
highest level of the electric motor.
• Always use a exible hose with internal diameter 12 mm (1/2”)
for the connections between the keel cooler, expansion tank and
motor.
• Keep the hoses as short and with as few bends as possible.
• Only use water and/or soap, thus no fatty or oily products, to help
make tting the hoses to the hose connection points easier.
• Tighten each hose connection using rust-proof steel hose clamps.
- The keel cooler should also stay un-
der water when the ship is rolling.
- Mount the keel cooler with the
packing washers (A), washers (B)
and nuts provided.
• Use a sealant when mounting the
keel cooler against the hull.
6.4 Connections
note
After installation of the cooling water system, before commis-
sioning, check the following points:
- Coolant leakage
- All hose and cable connections, bolts, nuts and glands, in-
cluding the connections to the E-Line motor.
B
A
170 (6 11/
16
”)
ø 28 (1 1/8”)
max. 35 (1 3/8”)
FRONT
20 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
CAN-bus
MCVB Boosted charge
+ 24 V
- 48 V
CAN-bus
+ 48 V
- 48 V
MCVB
Boosted charge
+ 24 V
7 Electrical System
The electrical wiring between the electric motor and the motor con-
troller has already been installed. The installation has an insulated
return.
Connect the motor as follows:
7.2 Batteries
Vetus can provide maintenance-free batteries of the type AGM (Ab-
sorbed Glass Mat), that, with approx. 375 charge cycles to a depth of
discharge of 70%, are excellently suited to electric propulsion.
Starter batteries are not suitable for an electric propulsion system.
Instead, semi-traction or traction batteries should be used.
7.3 Battery capacity
The following points play an important role in determining the bat-
tery capacity:
- Boat characteristics (length of waterline, weight, hull shape)
- Sailing style
- Desired range
- Battery type
Table 'Power consumption indication displacement vessel' on page
21 gives an indication of the power consumption (energy con-
sumption) of a displacement vessel at dierent lengths and speeds.
The power consumption can then be used to calculate the sailing
time. See example below:
1. Determining battery capacity
For a boat with a length of 6 meters and a desired sailing speed of
8.8 km/h (4.7 knots) an indicative power input of 2.1 kW applies.
The desired sailing time is set at a minimum of 6 hours, continuous
sailing. This results in a required battery capacity of 2.1 x 6 = 12.6
kWh.
2. Determine battery pack
A battery pack of eight AGM batteries, C20 value 220 Ah, 12 V
series parallel (4 x 12 V and 2 x 220 Ah) switched to a 48 V battery
pack gives a usable battery capacity of ((220 x 2) x (4x12) x 0.7) =
14.8 kWh.
3. Sailing time calculation (indication)
Based on the energy consumption of 2.1 kW, this gives a sailing
time of (14.8 / 2.1) more than 7 hours.
7.4 Battery installation
The following points must be taken into account when installing the
batteries:
WarninG
Always follow the warning and safety instructions as stated
in the battery manual.
- Batteries must be installed in a dry, well-ventilated space.
- Ventilation is important because small quantities of explosive gas
can be produced while charging. If necessary, install a system of
forced ventilation.
- Always install batteries above the bilge water level.
- Batteries must be xed securely to prevent damage to the casing.
Preferably t batteries in a tray.
WarninG
Keeps battery cables free from the E-Line housing and sharp
edges
WarninG
The MCVB boosted charge function is only suitable for
lead-acid batteries as standard.
7.1 MCVB boosted charge function
Using the MCVB boosted charge function, the 48 Volt E-Line motor
can be used in an (existing) 24 V onboard network.
By connecting a 24 Volt battery bank to the MCVB boosted charge
connection, the 48 Volt, E-Line, battery bank is charged. An addition-
al charging facility is not required. See page 96 for the connection
diagram.
370301.11 21
Installation manual E-Line electric propulsion
ENGLISH
- Ambient temperature may not exceed 60 degrees C (140 de-
greesF). Never place batteries in direct sunlight!
- The batteries must be easily accessible for maintenance.
- Never t switches or other electrical equipment in the vicinity of
batteries; possible sparks could cause an explosion.
- Prevent metal objects from accidentally coming into contact with
a battery terminal.
7.5 Main current cables
• Connect the motor to the batteries as shown in the diagrams, see
page 96.
• Fit the fuse supplied and a main switch in the positive (+) cable.
WarninG
When calculating the cable cross-sections, take into account a
maximum permissible voltage drop of 5%.
Never use smaller cable cross-sections than indicated in the
table below.
Motor type E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Maximum input power 6 kW 8.5 kW 13.3 kW
Battery cable 50 mm270 mm295 mm2
Fuse 200 A 250 A 300 A
When the batteries are not being used or not charged, it is recom-
mended that they are disconnected from each other using an isolat-
ing switch.
WarninG
NEVER t the fuse, main switch or isolating switches in the
battery space!
Take the following points into account when installing the battery
cables:
- Fit the cables in the shortest possible way from batteries to motor.
- With a long cable length, bundle the ‘+’ and ‘-’ cables together.
- Install the ‘+’ and ‘-’ preferably in such a way that the total length of
each cable is the same. This ensures an equal load on each battery.
- Ensure that the cables do not run through any bilge water.
- Ensure that the cables cannot come into contact with any sharp
edges.
- Fix the cables in such a way to prevent wear or abrasion caused
by vibration.
- Use cable terminals to connect the cables to switches, fuse and
motor.
- Preferably t cable terminals by crimping.
- Use good quality battery terminals to connect the cables to the
battery posts.
- Tighten bolts securely to ensure a good connection.
- Do not use spring-loaded battery terminals!
- Grease the battery posts and battery terminals with Vaseline to
prevent corrosion.
- Never change over the connector cables.
- Before leaving, check the charge status of the batteries just as you
would check the tank capacity of a diesel engine.
WarninG
Changing over the plus (+) and minus (-) connections will
cause irreparable damage to the installation.
WarninG
NEVER short-circuit the batteries by connecting the plus (+)
pole to the minus (-) pole.
Connecting the main current cables
• Switch all electrical equipment o.
• Prevent any short circuits caused by tools, for example.
• Connect the positive (+) cable rst, then the negative.
Power consumption indication displacement vessel
Waterline length 4 m (13 ft) 6 m (19 ft) 8 m (26 ft) 10 m (33 ft) 12 m (39 ft)
Gentle sailing 6 km/h (3.3 kn) 6 km/h (3.3 kn) 6 km/h (3.3 kn) 6 km/h (3.3 kn) 6 km/h (3.3 kn)
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Cruising speed 7.2 km/h (3.8 kn) 8.8 km/h (4.7 kn) 10.2 km/h (5.5 kn) 11.4 km/h (6.1 kn) 12.5 km/h (6.7 kn)
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Hull speed 9 km/h (4.9 kn) 11 km/h (5.9 kn) 12.8 km/h (6.9 kn) 14.3 km/h (7.7 kn) 15.7 km/h (8.4 kn)
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
22 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Connecting CAN bus (control current) cables
See diagrams from page 99 if multiple panels have to be connect-
ed.
note
The CAN bus power supply must always be connected to
12 Volt (≥10 V, ≤16 V). Use the E-Drive MPE1KB key switch as
power supply.
caution
As required by international standards, all neutral (negative)
conductors of the DC system must be connected to one
central point. This prevents not only dangerous situations and
corrosion problems, but also error messages in the CAN bus
system.
Note
Always replace a defect fuse by a fuse of the same value
(80 A)
7.7 Conguration of one or more motors
By default, the E-Line motor is congured for use in a single-motor
propulsion system. Only if multiple motors are installed one of the
E-Line motors must be congured.
DanGer
Only work on the system when the motor is stopped and the
electrical system is switched o.
• Remove the cover and ip the switch. It is located on the under-
side of the circuit board (PCB). If necessary, temporarily loosen the
bolts and nuts on the PCB holder.
• Move the switch from position 1 to position 2. The E-Line motor is
now congured for use in a multi-motor system.
• Replace the cover.
Note
The direction of rotation of the motor can be set on the
control panel.
7.6 Internal fuse
There is an internal fuse on the controller in the connection box.
This fuse protects the controller and the motor against short circuits
or overload.
370301.11 23
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Sicherheitsbestimmungen
Gefahrenhinweise
In dieser Anleitung werden zum Thema Sicherheit folgende Gefah-
renhinweise verwendet:
Gefahr
Weist darauf hin, dass ein hohes Potenzial an Gefahren vorhanden
ist, die schwere Verletzungen oder den Tod zur Folge haben können.
WarnunG
Weist darauf hin, dass ein Potenzial an Gefahren vorhanden ist, die
Verletzungen zur Folge haben können.
vorsicht
Weist darauf hin, dass die betreenden Bedienungsschritte, Maß-
nahmen usw. Verletzungen oder schwere Schäden an der Maschine
zur Folge haben können. Manche VORSICHT-Hinweise weisen auch
darauf hin, dass ein Potenzial an Gefahren vorhanden ist, die schwere
Verletzungen oder den Tod zur Folge haben können.
achtunG
Besonderer Hinweis auf wichtige Schritte, Umstände usw.
Symbole
Weist darauf hin, dass die betreende Handlung durchge-
führt werden muss.
Weist darauf hin, dass eine bestimmte Handlung verboten ist.
Geben Sie die Sicherheitshinweise an andere Personen weiter, die
den E-Line Motor benutzen.
Allgemein geltende Gesetze und Richtlinien zum Thema Sicherheit
und zur Vermeidung von Unglücksfällen sind stets zu beachten.
2 Einleitung
Dieses Handbuch enthält Richtlinien für die Inbetriebnahme eines
Vetus E-Line-Elektromotors, Typ 'ELINE050', 'ELINE075 und 'ELINE100'.
Die Qualität der Installation ist entscheidend für die Zuverlässig-
keit des E-Line-Systems. Fast alle Störungen sind auf Fehler oder
Ungenauigkeiten bei der Installation zurückzuführen. Es ist daher
zwingend erforderlich, dass die in der Installationsanleitung an-
gegebenen Schritte bei der Installation vollständig befolgt und an-
schließend überprüft werden.
Das E-Drive-System besteht aus fünf Modulen:
- Antrieb
- Steuerung
- Energieüberwachung
- Energiespeicher
- Energiezufuhr
Innerhalb dieser Module sind mehrere Auswahlmöglichkeiten und
Kombinationen möglich.
achtunG
Lesen Sie die Installationshandbücher aller Komponenten,
bevor Sie das E-Drive-System verwenden.
Nicht genehmigte Änderungen schließen die Haftung des Herstel-
lers für daraus resultierende Schäden aus.
Je nach Windäche, Verdrängung, Propeller, Akkugröße und Form
des Unterwasserschis ergibt die vom Elektromotor abgegebene
Leistung bei jedem Schi ein anderes Ergebnis.
Die nominale Nennleistung ist nur unter optimalen Bedingungen er-
reichbar:
• Stellen Sie während des Betriebs sicher, dass die richtige Batteries-
pannung vorhanden ist.
• Die Installation erfolgt unter Beachtung der in dieser Installation-
sanleitung gegebenen Empfehlungen, insbesondere im Hinblick
auf:
- Ausreichend großer Durchmesser der Batteriekabel, damit der
Spannungsabfall auf ein Minimum reduziert wird.
- Die Anströmung zum Propeller.
- Die Ausrichtung des Propellerwellensystems.
WarnunG
Arbeiten Sie niemals an der elektrischen Anlage, wenn diese
unter Spannung steht.
WarnunG
Das Vertauschen der Plus- (+) und Minusanschlüsse (-) führt
zu nicht reparierbaren Schäden an der Anlage.
achtunG
Prüfen Sie sofort auf mögliche Leckagen nach dem Stapellauf
des Schies.
achtunG
Nach der Installation des Systems, folgende Punkte vor der
Inbetriebnahme prüfen:
- Flexible Motorhalterungen.
- Kühlmittelleckage.
- Alle Schlauch- und Kabelverbindungen, Schrauben, Muttern
und Verschraubungen.
DEUTSCH
24 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Installationsformular
Gehen Sie auf: www.vetus.com/de/service-unterstuetzung und
laden Sie das installationsformular herunter.
achtunG
Um einen Garantieanspruch in Anspruch nehmen zu können,
füllen Sie bitte das Installationsformularvollständig aus
und senden Sie das Formular an: [email protected]om
Die Seriennummer des MCVB (Vetus Motor Steuereinheit Verstärkte
Ladungsfunktion) bendet sich an der folgenden Stelle:
4.1 Motorhalterung
Alle Komponenten des Antriebssystems müssen ordnungsgemäß
ausgerichtet sein, um einen korrekten Betrieb zu gewährleisten.
Das Fundament muss ausreichend steif sein, um dies unter allen Be-
dingungen zu gewährleisten.
achtunG
Der E-Line Motor ist so konstruiert, dass er dem vom Propeller
erzeugten Schub standhält. Ein Axiallager ist nicht erforderlich.
Einen Abstand von mindestens 10 mm zwischen Motor und Funda-
ment muss bei der Festlegung der Abmessungen des Fundaments
berücksichtigt werden.
Die Montageächen der Motorträger müssen alle auf gleicher Höhe
liegen. Dadurch wird ein Verspannen der Gummielemente der e-
xiblen Motorhalterungen verhindert.
Der Motor muss jederzeit frei von Bilgewasser gehalten werden.
4.2 Flexible Montage
Die exible Aufstellung ist speziell auf die Eigenschaften des Motors
abgestimmt. Verwenden Sie die mitgelieferten exiblen Motorhal-
terungen (Schwingungsdämpfer); diese sind speziell für elektrische
Antriebsmotoren entwickelt worden.
Für den vorderen und hinteren Teil des Motoraufbaus muss die Kom-
pression links und rechts gleich sein. Ein Unterschied in der Kompres-
sion zwischen vorne und hinten ist zulässig und oft unvermeidbar.
• Setzen Sie den Motor auf die Motorstützen und warten Sie 48
Stunden, bevor Sie mit der Ausrichtung beginnen. Wenn es nicht
möglich ist, so lange zu warten, stellen Sie die Stützen so ein, dass
der Motor 0,75 mm zu hoch ist.
Die Schwingungsdämpfer müssen in Längsrichtung spannungsfrei
montiert werden. Verzogene Schwingungsdämpfer können Vibrati-
onen und Geräusche auf das Boot übertragen.
Die Montagebügel sind leicht in der Höhe und im Winkel von 0°
oder 8° verstellbar. Das vereinfacht die Remotorisierung und den An-
schluss an eine vorhandene Propellerwelle.
achtunG
Beim Empfang benden sich die Motorhalterungen in der
Transportposition. Demontieren Sie die Halterungen, drehen
Sie diese eine halbe Umdrehung und montieren Sie die
Halterungen wieder.
4 Installation des Motors
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 25
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
achtunG
Es ist sehr wichtig, dass der E-Line Motor und die Propeller-
welle in einer Linie ausgerichtet sind. Prüfen Sie die Ausrich-
tung erneut, wenn das Boot im Wasser ist.
Eine korrekte Einstellung der Schwingungsdämpfer kann wie folgt
erreicht werden:
• Stellen Sie den Motor so auf, dass er mit den Einstellmuttern an
den Schwingungsdämpfern etwa in einer Linie mit der Propeller-
welle steht, verbinden Sie die Propellerwelle noch NICHT mit der
Nabe der Kupplung.
• Heben Sie den Motor vorne an, so dass sich die beiden vorderen
Stützen gerade von den Muttern der Schwingungsdämpfer lösen.
• Senken Sie den Motor wieder ab und justieren Sie die Muttern so,
dass beide Motorstützen gleichzeitig auf den Muttern auiegen.
• Wiederholen Sie diesen Vorgang am hinteren Ende des Motors.
• Wenn die Schwingungsdämpfer richtig eingestellt sind, kann der
Motor ausgerichtet werden, indem beide Einstellmuttern vorne
und hinten, links und rechts, genau die gleiche Anzahl von Um-
drehungen drehen.
• Ziehen Sie die Muttern mit dem angegebenen Drehmoment an.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Propellerblende
- Der Abstand zwischen den Spitzen der Propellerügel und dem
Boden des Bootes sollte mindestens 15 % des Propellerdurchmes-
sers betragen.
5 Einbau der Propellerwelle
5.4 Propeller
Das Propellerdesign und die Propellerönung sind sehr wichtig für
die Fahreigenschaften des Schies. Bei einem Boot mit elektrischem
Antrieb ist es besonders wichtig, dass die Propellergröße richtig ge-
wählt wird.
Wenden Sie sich an Ihren Vetus-Händler, um den richtigen Propeller
auszuwählen.
Sie können sich sowohl für eine links- als auch für eine rechtsdre-
hende Schraube entscheiden. Über das Steuerpult kann die Dreh-
richtung des Motors mit der Bewegung der Steuerung verknüpft
werden, so dass ein Vorwärtsbetrieb auch eine Vorwärtsbewegung
des Bootes zur Folge hat.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- Der Abstand von der Propellernabe zum Außenlager muss minde-
stens 10 mm, darf aber nicht mehr als 60 mm betragen.
- Bei Arbeiten am Motor ist es hilfreich, wenn die Welle ca. 10 cm
nach hinten geschoben werden kann.
- Das Wasser muss über eine Strecke von mindestens 10 cm vor und
hinter dem Propeller frei ießen können.
5.1 Kupplung der Propellerwelle
Verbinden Sie den E-Line Motor mit der Propellerwelle mit einer e-
xiblen Kupplung vom Typ Vetus Combiex (1225/1230) oder Bullex
(0120/0125).
5.2 Propellerwelle
Die Propellerwelle sollte einen Durchmesser von mindestens 25 mm
haben. Wegen der axialen Bewegung der Propellerwelle muss ein
Mindestfreiraum bestehen zwischen:
- dem äußeren Lager und der Propellernabe,
- dem inneren Lager und der Kupplungsnabe.
• Die Propellerwellen-Überwurfmutter muss mit einer Sicherungs-
platte gesichert werden.
DEUTSCH
min. 10 min. 10
max. 60
26 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Rohwasser-Kühlung
Bei dieser Art der Kühlung wird das System von Außenwasser durch-
strömt.
Die Wärme wird direkt an das Außenwasser abgeführt.
• Montieren Sie den Wasserlter und den Wasserauslass immer
oberhalb der Wasserlinie. Befestigen Sie den Wasserlter an einer
senkrechten Schottwand.
• Installieren Sie immer ein Absperrventil an der Wasserzulauf-
schaufel!
• Verwenden Sie immer einen exiblen Schlauch für beide Verbin-
dungen, einevon der Wasserzulaufschaufel zum Wasserlter und
vom Wasserlter zum Motor.
• Prüfen Sie den Wasserlter vor jedem Einsatz und reinigen Sie ihn
bei Bedarf.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Kielkühlung
Bei dieser Art der Kühlung ießt das Kühlmittel durch das System.
Die Wärme wird über den Kielkühler an das Außenwasser abgeführt.
1 Kielkühler
2 Kielkühler EIN
3 Kielkühler AUS
4 Kühlüssigkeit EIN
5 Umwälzpumpe
6 Kühlüssigkeit AUS
7 Wasserlter/
Expansionsbehälter
Kielkühler
Der Kielkühler (1) muss außen an der Unterseite des Rumpfes ange-
bracht werden.
Berücksichtigen Sie folgende Punkte bei der Wahl der Position des
Kielkühlers:
- Der Kielkühler sollte dort platziert werden, wo ein kontinuierlicher
Wasserdurchuss unter allen Umständen gewährleistet ist.
6 Kühlung
Um einen möglichst hohen Wirkungsgrad zu erreichen, werden der
Elektromotor und die Motorsteuerung mit Flüssigkeit gekühlt.
Es gibt zwei Möglichkeiten:
- Seewasser-Kühlsystem
- Kiel-Kühlsystem
Schließen Sie die 12 mm Kühlwasserschläuche wie folgt an den Mo-
tor an, je nach E-Line-Version:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 27
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Kühlsystems Befüllung
• Entfernen Sie den Deckel vom Expansionsbehälter (7) und füllen
Sie das Kühlsystem.
Verwenden Sie eine Mischung aus 40 % Frostschutzmittel (auf
Ethylenglykolbasis) und 60 % sauberem Leitungswasser und
Kühlmittel oder verwenden Sie nur Kühlüssigkeit.
• Füllen Sie Flüssigkeit ein, bis der Expansionsbehälter etwa halb
voll ist.
7
Expansionsbehälter
• Montieren Sie das Expansionsgefäß (7) an einer gut zugänglichen
Stelle oberhalb der höchsten Ebene des Elektromotors.
• Verwenden Sie für die Verbindungen zwischen Kielkühler, Aus-
dehnungsgefäß und Motor immer einen exiblen Schlauch mit
12 mm Innendurchmesser.
• Halten Sie die Schläuche so kurz und so wenig geknickt wie mög-
lich.
• Verwenden Sie nur Wasser und/oder Seife, also keine fett- oder
ölhaltigen Produkte, um die Montage der Schläuche an den
Schlauchanschlussstellen zu erleichtern.
• Ziehen Sie jede Schlauchverbindung mit rostfreien Stahlschlauch-
schellen fest.
- Ein Standort in der Nähe des Hecks,
wo bei höheren Geschwindigkeiten
Turbulenzen auftreten können, ist
weniger geeignet.
- Der Kielkühler sollte auch dann unter
Wasser bleiben, wenn das Boot rollt.
- Montieren Sie den Kielkühler mit
den mitgelieferten Dichtungsschei-
ben (A), Unterlegscheiben (B) und
Muttern.
- Verwenden Sie ein Dichtungsmittel
bei der Montage des Kielkühlers ge-
gen den Rumpf.
6.4 Anschlüsse
achtunG
Prüfen Sie folgende Punkte nach der Installation des Kühlwas-
sersystems vor der Inbetriebnahme:
- Kühlmittelleckage
- Alle Schlauch- und Kabelverbindungen, Schrauben, Muttern
und Verschraubungen, einschließlich der Verbindungen zum
E-Line-Motor.
DEUTSCH
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
28 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
CAN-bus
MCVB Verstärkte Ladung
+ 24 V
- 48 V
CAN-bus
+ 48 V
- 48 V
MCVB
Verstärkte Ladung
+ 24 V
7 Elektrisches System
Die elektrische Verkabelung zwischen dem Elektromotor und dem
Motorsteuergerät ist bereits installiert. Die Installation hat einen iso-
lierten Rücklauf.
Schließen Sie den Motor wie folgt an:
7.2 Batterien
Vetus kann wartungsfreie Batterien des Typs AGM (Absorbierte Glas-
matte) liefern, die mit ca. 375 Ladezyklen bis zu einer Entladetiefe
von 70% hervorragend für den Elektroantrieb geeignet sind.
Starterbatterien sind für einen Elektroantrieb nicht geeignet. Statt-
dessen sollten Semi-Traktions- oder Traktionsbatterien verwendet
werden.
7.3 Batteriekapazität
Die folgenden Punkte spielen bei der Bestimmung der Batteriekapa-
zität eine wichtige Rolle:
- Bootseigenschaften (Länge der Wasserlinie, Gewicht, Rumporm)
- Segelstil
- Gewünschte Reichweite
- Batterietyp
Tabelle 'Stromverbrauchsanzeige Verdränger Boot' auf Seite 29
gibt einen Hinweis auf die Leistungsaufnahme (Energieverbrauch)
eines Verdränger Bootes bei verschiedenen Längen und Geschwin-
digkeiten. Der Stromverbrauch kann dann zur Berechnung der Fahr-
zeit verwendet werden. Siehe Beispiel unten:
1. Batteriekapazität Bestimmung
Für ein Boot mit einer Länge von 6 Metern und einer gewünsch-
ten Segelgeschwindigkeit von 8,8 km/h gilt eine Indikative
Leistungsaufnahme von 2,1 kW. Die gewünschte Segelzeit wird
auf mindestens 6 Stunden ununterbrochenes Segeln festgelegt.
Daraus ergibt sich eine erforderliche Batteriekapazität von 2,1 x
6 = 12,6 kWh.
2. Batteriepaket Bestimmung
Ein Batteriepaket aus acht AGM-Batterien, C20-Wert 220 Ah, 12 V
seriell parallel (4 x 12 V und 2 x 220 Ah), geschaltet auf ein 48-V-
Batteriepaket ergibt eine nutzbare Batteriekapazität von ((220 x 2)
x (4x12) x 0,7) = 14,8 kWh
3. Fahrtzeit berechnen (Indikation)
Basierend auf dem Energieverbrauch von 2,1 kW ergibt sich eine
Fahrtzeit von (14,8 / 2,1) mit mehr als 7 Stunden.
7.4 Batterien Einbau
Bei der Installation der Batterien müssen folgende Punkte beachtet
werden:
WarnunG
Befolgen Sie immer die Warn- und Sicherheitshinweise, die im
Batteriehandbuch angegeben sind.
- Die Batterien müssen in einem trockenen, gut belüfteten Raum
installiert werden.
- Die Belüftung ist wichtig, da beim Laden kleine Mengen explo-
siver Gase entstehen können. Installieren Sie ggf. ein System zur
Zwangsbelüftung.
- Installieren Sie die Batterien immer oberhalb des Bilgen Wasser-
spiegels.
WarnunG
Halten Sie die Batteriekabel frei vom E-Line-Gehäuse und von
scharfen Kanten
WarnunG
Die MCVB-verstärkte Ladefunktion ist als Standard nur für
Blei-Säure-Batterien geeignet.
7.1 MCVB verstärkte Ladefunktion
Mit der MCVB-verstärkte Ladefunktion kann der 48-Volt-E-Line-Mo-
tor in einem (bestehenden) 24-V-Bordnetz verwendet werden.
Durch den Anschluss einer 24-Volt-Batteriebank an den MCVB- ver-
stärkte Ladefunktion Anschluss wird die 48-Volt-E-Line-Batteriebank
geladen. Eine zusätzliche Ladeeinrichtung ist nicht erforderlich. Sie-
he Seite 96 für den Anschlussplan.
370301.11 29
Installation manual E-Line electric propulsion
- Die Batterien müssen sicher befestigt werden, um eine Beschä-
digung des Gehäuses zu vermeiden. Montieren Sie die Batterien
vorzugsweise in einer Auangwanne.
- Die Umgebungstemperatur darf 60 Grad C nicht überschreiten.
Setzen Sie die Batterien niemals der direkten Sonneneinstrahlung
aus!
- Die Batterien müssen für Wartungsarbeiten leicht zugänglich sein.
- Bringen Sie niemals Schalter oder andere elektrische Geräte in der
Nähe von Batterien an; mögliche Funkenbildung könnte eine Ex-
plosion verursachen.
- Verhindern Sie, dass Metallgegenstände versehentlich mit einem
Batteriepol in Berührung kommen.
7.5 Hauptstromkabel
• Schalten Sie den Motor an die Batterien an wie in den Diagram-
men gezeigt, dafür siehe Seite 96.
• Montieren Sie die mitgelieferte Sicherung und einen Hauptschal-
ter in das Pluskabel (+).
WarnunG
Bei der Berechnung der Kabelquerschnitte berücksichtigen Sie
einen maximal zulässigen Spannungsabfall von 5 %.
Verwenden Sie niemals kleinere Kabelquerschnitte als in der
folgenden Tabelle angegeben.
Motortyp E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Maximale
Eingangsleistung 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Batteriekabel 50 mm270 mm295 mm2
Sicherung 200 A 250 A 300 A
Wenn die Batterien nicht benutzt oder nicht geladen werden, emp-
ehlt es sich diese mit einem Trennschalter voneinander zu trennen.
WarnunG
Montieren Sie NIEMALS die Sicherung, den Hauptschalter
oder Trennschalter im Batterieraum!
Beachten Sie folgende Punkte beim Verlegen der Batteriekabel:
- Verlegen Sie die Kabel auf dem kürzest möglichen Weg von den
Batterien zum Motor.
- Bündeln Sie bei einer großen Kabellänge die '+' und '-' Kabel zu-
sammen.
- Verlegen Sie '+' und '-' möglichst so, dass die Gesamtlänge jedes
Kabels gleich ist. Dadurch wird jede Batterie gleichmäßig belastet.
- Achten Sie darauf, dass die Kabel nicht durch Bilgewasser verlau-
fen.
- Achten Sie darauf, dass die Kabel nicht mit scharfen Kanten in Be-
rührung kommen.
- Befestigen Sie die Kabel so, dass Verschleiß oder Abrieb durch Vi-
brationen vermieden werden.
- Verwenden Sie Kabelklemmen zum Anschluss der Kabel an Schal-
ter, Sicherung und Motor.
- Montieren Sie Kabelschuhe vorzugsweise durch Krimpen.
- Verwenden Sie Batterieklemmen guter Qualität für den Anschluss
der Kabel an die Batteriepole.
- Ziehen Sie die Schrauben fest an, um eine gute Verbindung zu
gewährleisten.
- Verwenden Sie keine gefederten Batterieklemmen!
- Fetten Sie die Batteriepole und Batterieklemmen mit Vaseline ein,
um Korrosion zu verhindern.
- Vertauschen Sie niemals die Anschlusskabel.
- Prüfen Sie den Ladezustand der Batterien vor Fahrtantritt so wie
Sie den Tankinhalt eines Dieselmotors prüfen würden.
WarnunG
Das Vertauschen der Plus- (+) und Minusanschlüsse (-) führt zu
irreparablen Schäden an der Anlage.
WarnunG
Schließen Sie NIEMALS die Batterien kurz, indem Sie den
Pluspol (+) mit dem Minuspol (-) verbinden.
Hauptstromkabel Anschluss
• Schalten Sie alle elektrischen Geräte aus.
• Vermeiden Sie Kurzschlüsse, die z. B. durch Werkzeuge verursacht
werden.
• Schließen Sie zuerst das positive (+) Kabel an, dann das negative.
Stromverbrauchsanzeige Verdränger Boot
Wasserlinienlänge 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Sanftes Segeln 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Fahrgeschwindigkeit 7.2 km/h 8.8 km/h 10.2 km/h 11.4 km/h 12.5 km/h
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Rumpfgeschwindigkeit 9 km/h 11 km/h 12.8 km/h 14.3 km/h 15.7 km/h
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
DEUTSCH
30 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Anschließen von CAN-Bus (Steuerstrom)-Kabeln
Siehe Diagramme von Seite 99, wenn mehrere Schaltfelder ange-
schlossen werden müssen.
achtunG
Die CAN-Bus-Spannungsversorgung muss immer an 12 Volt
(≥10 V, ≤16 V) angeschlossen werden. Verwenden Sie den E-
Drive MPE1KB Schlüsselschalter als Spannungsversorgung.
vorsicht
Wie von internationalen Standards gefordert, müssen alle
neutralen (negativen) Leiter des DC-Systems mit einer
zentralen Stelle verbunden sein. Dies verhindert nicht nur
gefährliche Situationen sowie Korrosionsprobleme, sondern
auch Fehlermeldungen im CAN-Bus-System.
achtunG
Ersetzen Sie eine defekte Sicherung immer durch eine
Sicherung mit dem gleichen Wert (80 A).
7.7 Anordnung von einem oder mehreren Motoren
Standardmäßig ist der E-Line-Motor für den Einsatz in einem Ein-Motor-
Antriebssystem ausgelegt. Nur wenn mehrere Motoren eingebaut sind,
muss einer der E-Line-Motoren entsprechend konguriert werden.
Gefahr
Die Arbeiten an der Anlage sollen nur bei stehendem Motor
und ausgeschalteter elektrischer Anlage durchgeführt werden.
• Entfernen Sie die Abdeckung und legen Sie den Schalter um. Er
bendet sich auf der Unterseite der Leiterplatte (PCB). Lösen Sie
ggf. vorübergehend die Schrauben und Muttern an der Leiterplat-
tenhalterung.
• Schieben Sie den Schalter von Position 1 auf Position 2. Der E-
Line-Motor ist nun für den Einsatz in einem Mehrmotorsystem
konguriert.
• Bringen Sie die Abdeckung wieder an.
achtunG
Die Drehrichtung des Motors kann am Bedienpult eingestellt
werden.
7.6 Interne Sicherung
Im Anschlusskasten des Steuergeräts bendet sich eine interne Si-
cherung. Diese Sicherung schützt den Controller und den Motor vor
Kurzschlüssen oder Überlast.
370301.11 31
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Sécurité
Messages d’avertissement
Les messages d’avertissement suivants relatifs à la sécurité sont utili-
sés dans ce manuel :
DanGer
Indique qu’il existe un danger potentiel important pouvant entrainer
des lésions graves ou même la mort.
avertissement
Indique qu’il existe un danger potentiel pouvant entrainer des lé-
sions.
pruDence
Indique que les procédures de maniement, manipulations etc.
concernées, peuvent entraîner des lésions ou des dommages fatals
à la machine. Certaines indications de PRUDENCE indiquent égale-
ment qu’il existe un danger potentiel pouvant entrainer des lésions
graves ou même la mort.
attention
Insiste sur les procédures importantes, les conditions d’utilisation et
cætera.
Symboles
Indique que l’opération en question doit être eectuée.
Indique qu’une opération spécique est interdite.
Transmettez les consignes de sécurité aux autres utilisateurs du mo-
teur E-Line.
Les réglementations et la législation générales en matière de sécurité
et de prévention d’accidents doivent être respectées à tout moment.
2 Introduction
Ce manuel donne des directives pour l’installation d’un moteur élec-
trique Vetus E-Line, type « ELINE050 », « ELINE075 et « ELINE100 ».
La qualité de l'installation est déterminante pour la abilité du sys-
tème E-Line. Presque tous les défauts peuvent être attribués aux er-
reurs ou aux inexactitudes lors de l'installation. Il est donc impératif
que les étapes données dans les consignes d'installation soient sui-
vies intégralement pendant le processus d'installation et vériées par
la suite.
Le système E-Drive se compose de cinq modules :
- Propulsion
- Contrôle
- Contrôle de l'énergie
- Stockage de l'énergie
- Alimentation en énergie
Plusieurs choix et combinaisons sont possibles au sein de ces mo-
dules.
attention
Avant d'utiliser le système E-Drive, consultez les manuels
d'installation de tous les composants.
Les modications non autorisées excluront la responsabilité du fa-
bricant pour tout dommage en résultant.
En fonction de la zone de vent, du déplacement, de l'hélice, de la taille
du bloc-batterie et de la forme de la carène, la puissance fournie par
le moteur électrique donnera un résultat diérent sur chaque navire.
La puissance nominale ne peut être atteinte que dans des conditions
optimales :
• Lors de l'utilisation, assurez-vous que la tension de batterie cor-
recte est disponible.
• L'installation est réalisée conformément aux recommandations
données dans ces consignes d'installation, notamment en ce qui
concerne :
- Diamètre des câbles de batterie susamment grand pour que
la chute de tension soit réduite au minimum.
- L'aux vers l'hélice.
- Alignement du système d'arbre d'hélice.
avertissement
Ne travaillez jamais sur un système électrique lorsqu'il est
sous tension.
avertissement
Commutation des connexions plus (+) et moins (-) causera
des dommages irréparables à l'installation.
attention
Vériez d'éventuelles fuites immédiatement après le lance-
ment du navire.
attention
Après l’installation du système, avant la mise en service,
vériez les points suivants :
- Supports de moteur exibles.
- Fuite de liquide de refroidissement.
- Tous les raccords de tuyaux et de câbles, les boulons, les
écrous et les presse-étoupes.
FRANÇAIS
32 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Formulaire d’installation
Allez sur: www.vetus.com/fr/service-apres-vente et téléchargez le
formulaire d’installation.
attention
En cas de recours à la garantie, veuillez remplir le formulaire
de mise en service dans son intégralité et envoyez le
formulaire à : installationf[email protected]
Le numéro de série du MCVB (Fonction de Charge Stimulé par Vetus
de Contrôleur du Moteur) se trouve à l'emplacement suivant :
4.1 Support Moteur
Tous les composants du système de propulsion doivent être correc-
tement alignés pour assurer un bon fonctionnement.
La fondation doit être susamment rigide pour le maintenir dans
toutes les conditions.
attention
Le moteur E-Line est conçu pour résister à la poussée générée
par l'hélice. Un palier de butée n'est pas nécessaire.
Lors de la détermination des dimensions de la fondation, tenez
compte d'un espace libre d'au moins 10 mm entre le moteur et la
fondation.
Toutes les surfaces de montage des supports moteur doivent être
au même niveau. Cela évitera la déformation des éléments en caout-
chouc des supports exibles du moteur.
Il faut, en tout temps, maintenir le moteur exempt d'eau de cale
en tout temps.
4.2 Montage exible
L'installation exible est spécialement adaptée aux caractéristiques
du moteur. Utilisez les supports moteur exibles fournis (amortis-
seurs de vibrations) ; ceux-ci ont été spécialement développés pour
Pour l'avant et l'arrière de la conguration du moteur, la compression
à gauche et à droite doit être la même. Une diérence de compression
entre l'avant et l'arrière est autorisée et souvent inévitable.
• Placez le moteur sur les supports moteur et attendez 48 heures
avant de démarrer l'alignement. S'il n'est pas possible d'attendre
aussi longtemps, réglez les supports de sorte que le moteur dé-
passe la hauteur par 0,75 mm.
les moteurs de propulsion électriques.
Les amortisseurs de vibrations doivent être montés sans tension
dans le sens longitudinal. Les amortisseurs de vibrations déformés
peuvent transmettre les vibrations et le bruit au bateau.
Les supports de montage sont facilement réglables en hauteur et à
un angle de 0 ° ou 8 °. Cela facilite la remotorisation et la connexion à
un arbre d'hélice existant.
attention
A la réception, les supports du moteur sont en position de
transport. Démontez les supports, tournez-les d'un demi-tour
et remontez-les.
4 Installation
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 33
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
attention
Il est très important que le moteur E-Line et l'arbre d'hélice
soient alignés. Vériez à nouveau l'alignement lorsque le ba-
teau est à l'eau.
Le réglage correct des amortisseurs de vibrations peut être réalisé
comme suit :
• Mettez en place le moteur de sorte qu'il soit plus ou moins ali-
gné avec l'arbre d'hélice, en utilisant les écrous de réglage sur les
amortisseurs de vibrations, ne connectez PAS encore l'arbre d'hé-
lice au hub de l'accouplement.
• Soulevez le moteur à l'avant de sorte que les deux supports avant
se libèrent des écrous de l'amortisseur de vibrations.
• Abaissez à nouveau le moteur et réglez les écrous de sorte que les
deux supports de moteur reposent sur les écrous en même temps.
• Répétez-le à l'extrémité arrière du moteur.
• Lorsque les amortisseurs de vibrations ont été correctement ré-
glés, le moteur peut être aligné en tournant les deux écrous de
réglage vers l'avant et vers l'arrière, vers la gauche et vers la droite,
exactement du même nombre de tours.
• Serrez les écrous au couple indiqué.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Cage de l’hélice
- L'espace entre les pointes des pales de l'hélice et le fond du bateau
doit être d'au moins 15% du diamètre de l'hélice.
5 Installation de l’arbre d’hélice
5.4 Hélice
La conception de l'hélice et la cage de l'hélice sont très importantes
pour les caractéristiques de croisière du navire. Il est particulièrement
important pour un navire à propulsion électrique que la taille de l'hé-
lice soit sélectionnée correctement.
Consultez votre revendeur Vetus pour sélectionner la bonne hélice.
Vous pouvez choisir une vis tournante gauche et droite. À l’aide du ta-
bleau de commande, le sens de rotation du moteur peut être lié au
mouvement de la commande, de sorte que la marche avant entraîne
également un mouvement vers l'avant du bateau.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- La distance du moyeu d'hélice au roulement extérieur doit être
d'au moins 10 mm, mais pas plus de 60 mm.
- Lors de travailler sur le moteur, il est utile que l'arbre puisse être
poussé d'environ 10 cm vers l'arrière.
- L'eau doit pouvoir circuler librement sur une distance d'au moins
10 cm en avant et en arrière de l'hélice.
5.1 Accouplement de l’arbre d’hélice
Raccordez le moteur E-Line à l'arbre d'hélice à l'aide d'un accou-
plement exible de type Vetus Combiex (1225/1230) ou Bullex
(0120/0125).
5.2 Arbre d’hélice
L'arbre d'hélice doit avoir un diamètre d'au moins 25 mm.
En raison du mouvement axial de l'arbre d'hélice, il doit y avoir un
espace libre minimum entre :
- Le roulement extérieur et le hub d'hélice,
- Le roulement intérieur et le moyeu d'accouplement.
• Bloquer l'écrou borgne d'arbre d'hélice avec une plaque de blocage.
FRANÇAIS
min. 10 min. 10
max. 60
34 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Refroidissement à eau non-traitée
De cette manière de refroidissement, l'eau extérieure circule dans le
système.
La chaleur est directement dissipée dans l'eau extérieure.
• Montez toujours le ltre à eau et la sortie d'eau au-dessus de la
conduite d'eau. Fixez le ltre à eau à une cloison verticale
• Installez toujours une vanne d'arrêt sur la pelle d'entrée d'eau !
• Pour les deux connexions, la pelle de la prise d'eau au ltre à eau
et le ltre à eau au moteur, appliquez toujours un tuyau exible.
• Vériez le ltre à eau avant chaque utilisation et nettoyez-le en
cas nécessaire.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Refroidisseur de quille
De cette manière de refroidissement, le liquide de refroidissement
circule dans le système. La chaleur est dissipée dans l'eau extérieure
par le refroidisseur de quille.
1 Refroidisseur de quille
2 Refroidisseur de quille ENTRÉE
3 Refroidisseur de quille SORTIE
4 Liquide de refroidissement ENTRÉE
5 Pompe de circulation
6 Liquide de refroidissement SORTIE
7 Filtre à eau / Réservoir d'expansion
Kielkoeler
Le refroidisseur de quille (1) doit être placé, à l'extérieur, contre le
fond de la coque.
Lors de choisir la position du refroidisseur de quille, tenez compte les
éléments suivants :
- Le refroidisseur de quille doit être placé où un débit d'eau continu
est garanti en toutes circonstances.
- Près de la proue, où la turbulence peut se produire à vitesses éle-
vées, est un endroit moins approprié.
6 Refroidissement
À n d’obtenir le meilleur rendement possible, le moteur électrique
et le contrôleur de moteur sont refroidis par liquide
Il y a deux options :
- Système de refroidissement à eau non-traitée
- Système de refroidissement à la quille
En fonction de la version E-Line, raccordez les tuyaux d'eau de refroi-
dissement, 12 mm, au moteur comme suit :
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 35
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Remplir le système de refroidissement
• Enlevez le couvercle du réservoir d'expansion (7) et remplissez le
système de refroidissement.
Utilisez un mélange de 40% d'antigel (sur une base d'éthylène
glycol) et 60% d'eau du robinet propre et de liquide de refroidis-
sement ou utilisez uniquement le liquide de refroidissement.
• Ajoutez le liquide jusqu'à ce que le réservoir d'expansion soit à
moitié plein.
7
Réservoir d’expansion
• Mettez en place le réservoir d'expansion (7) à un endroit facile-
ment accessible au-dessus du niveau le plus élevé du moteur
électrique.
• Utilisez toujours un tuyau exible de diamètre intérieur 12 mm
pour les connexions entre le refroidisseur de quille, le réservoir
d'expansion et le moteur.
• Maintenez les tuyaux aussi courts et avec le moins de coudes pos-
sible.
• N'utilisez que de l'eau et / ou du savon, donc pas de produits gras
ou huileux, pour faciliter le montage des tuyaux aux points de rac-
cordement des tuyaux.
• Serrez chaque raccord de tuyau à l'aide de colliers de serrage en
acier inoxydable.
- Le refroidisseur de quille doit éga-
lement rester sous l'eau lorsque le
navire roule.
- Montez le refroidisseur de quille
avec les rondelles de garniture (A),
les rondelles (B) et les écrous four-
nis.
• Utilisez un produit d'étanchéité lors
du montage du refroidisseur de
quille contre la coque.
6.4 Raccords
attention
Avant l’installation du système de refroidissement à eau,
avant la mise en service, vériez les suivants :
- Fuite de liquide de refroidissement
- Tous les raccords de tuyaux et de câbles, les boulons, les écrous
et les presse-étoupes, y compris les connexions au moteur E-
Line.
FRANÇAIS
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
36 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
Bus-CAN
Charge Stimulé MCVB
+ 24 V
- 48 V
Bus-CAN
+ 48 V
- 48 V
Charge Stimulé
MCVB
+ 24 V
7 Système Électrique
Le câblage électrique entre le moteur électrique et le contrôleur de
moteur a déjà été installé. L'installation dispose d'un retour isolé.
Connectez le câble du moteur comme suit :
7.2 Batteries
Vetus peut fournir des batteries sans entretien du type AGM (Tapis
de Verre Absorbé), qui, avec environ 375 cycles de charge pour une
profondeur de décharge de 70%, sont parfaitement adaptés à la pro-
pulsion électrique.
Les batteries de démarrage ne sont pas adaptées à un système de
propulsion électrique. Au lieu de cela, des batteries de semi-traction
ou de traction doivent être utilisées.
7.3 Capacité de la Batterie
Les points suivants jouent un rôle important dans la détermination
de la capacité de la batterie :
- Caractéristiques du bateau (longueur de ottaison, poids, forme
de la coque)
- Style de voile
- Gamme souhaitée
- Type de batterie
Le tableau « Indication de la consommation électrique du bateau à
déplacement » à la page 37 donne une indication de la consom-
mation électrique (consommation d'énergie) d'un bateau à déplace-
ment aux diérentes longueurs et vitesses. La consommation élec-
trique peut ensuite être utilisée pour calculer le temps de navigation.
Voyez l'exemple ci-dessous :
1. Détermination de capacite de la batterie
Pour un bateau d'une longueur de 6 mètres et d'une vitesse de
navigation souhaitée de 8,8 km / h, une alimentation électrique
indicative de 2,1 kW s'applique. Le temps de navigation souhaité
est xé à un minimum de 6 heures, navigation continue. Il en ré-
sulte une capacité de batterie requise de 2,1 x 6 = 12,6 kWh.
2. Déterminer le bloc batterie
Un bloc batterie de huit batteries AGM, valeur C20 220 Ah, série
12 V parallèle (4 x 12 V et 2 x 220 Ah) commutée sur un bloc bat-
terie 48 V donne une capacité de batterie utilisable de ((220 x 2) x
(4x12) x 0,7) = 14,8 kWh.
3. Calcul du temps de trajet (indicatif)
Sur la base d'une consommation électrique de 2,1 kW, on obtient
un temps de trajet d'un peu plus de 7 heures (14,8 / 2,1).
7.4 Installation de la batterie
Les points suivants doivent être pris en compte lors de l'installation
des batteries :
avertissement
Suivez toujours les avertissements et les consignes de sécurité
indiqués dans le manuel de la batterie.
- Les batteries doivent être installées dans un espace sec et bien
ventilé.
- La ventilation est importante parce que de petites quantités de
gaz explosif peuvent être produites lors du chargement. En cas
nécessaire, installez un système de ventilation forcée.
avertissement
Protégez les câbles de batterie du boîtier E-Line et des arêtes
vives
avertissement
La fonction de charge stimuli MCVB n’est convenable qu’aux
batteries plomb-acide en standard.
7.1 Fonction de charge stimulé MCVB
À l’aide de la fonction de charge stimulé MCVB, le moteur E-Line de
48 volts peut être utilisé dans un réseau de bord (existant) de 24 V.
En connectant un banc de batteries de 24 volts à la connexion de
charge stimulée MCVB, le banc de batteries de 48 volts, E-Line, est
chargé. Une installation de charge supplémentaire n'est pas néces-
saire. Voir page 96 pour le schéma de connexion.
370301.11 37
Installation manual E-Line electric propulsion
- Installez toujours les batteries au-dessus du niveau de l'eau de cale.
- Les batteries doivent être solidement xées pour éviter tout dom-
mage au boîtier. Installez de préférence les batteries dans un support.
- La température ambiante ne doit pas dépasser 60 degrés C. Ne
placez jamais les piles en plein soleil !
- Les batteries doivent être facilement accessibles pour la mainte-
nance.
- Ne montez jamais d'interrupteurs ou d'autres équipements élec-
triques à proximité des batteries ; d'éventuelles étincelles pour-
raient provoquer une explosion.
- Empêchez les objets métalliques d'entrer accidentellement en
contact avec une borne de batterie.
7.5 Câbles de courant principaux
• Connectez le moteur aux batteries comme indiqué dans les sché-
mas, voir page 96.
• Mettez en place le fusible fourni et un interrupteur principal dans
le câble positif (+).
avertissement
Lors du calcul des sections de câble, tenez compte d'une chute
de tension maximale admissible de 5%.
N'utilisez jamais de sections de câble plus petites que celles in-
diquées dans le tableau ci-dessous
Type moteur E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Puissance d'entrée
maximale 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Câble de Batterie 50 mm270 mm295 mm2
Fusible 200 A 250 A 300 A
Lorsque les batteries ne sont pas utilisées ou ne sont pas chargées, il
est recommandé de les déconnecter les unes des autres à l'aide d'un
sectionneur.
avertissement
N’INSTALLEZ JAMAIS le fusible, l’interrupteur principal ou les
sectionneurs dans l’espace de la batterie !
Tenez compte des points suivants lors de l'installation des câbles de
batterie :
- Installez les câbles de la manière la plus courte possible entre les
batteries et le moteur.
- Avec une longue longueur de câble, regroupez les câbles « + » et « - ».
- Installez le « + » et le « - » de préférence de telle sorte que la lon-
gueur totale de chaque câble soit la même. Cela garantit une
charge égale sur chaque batterie.
- Assurez-vous que les câbles ne traversent aucune eau de cale.
- Assurez-vous que les câbles ne peuvent pas entrer en contact
avec des arêtes vives.
- Fixez les câbles de manière à éviter l'usure ou l'abrasion causée
par les vibrations.
- Utilisez des bornes de câble pour connecter les câbles aux inter-
rupteurs, au fusible et au moteur.
- Installez de préférence les bornes de câble par sertissage.
- Utilisez des bornes de batterie de bonne qualité pour connecter
les câbles aux bornes de batterie.
- Serrez fermement les boulons pour assurer une bonne connexion.
- N'utilisez pas de bornes de batterie à ressort !
- Graissez les postes de batterie et les bornes de batterie avec Vase-
line pour éviter la corrosion.
- Ne commutez jamais les câbles de connexion.
- Avant de partir, vériez l'état de charge des batteries comme vous
le vérierais pour la capacité du réservoir d'un moteur diesel.
avertissement
La commutation des connexions plus (+) et minus (-) causera
des dommages irréparables à l’installation.
avertissement
NE court-circuitez JAMAIS les batteries en connectant le pôle
plus (+) au pôle moins (-).
Connexion des câbles de courant principaux
• Éteignez tous les équipements électriques.
• Évitez les courts-circuits causés, par exemple, par des outils.
• Connectez d'abord le câble positif (+), puis le câble négatif.
Indication de la consommation électrique du bateau à déplacement
Longueur de
canalisation d’eau 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Voile douce 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Vitesse de crosière 7.2 km/h 8.8 km/h 10.2 km/h 11.4 km/h 12.5 km/h
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Vitesse de coque 9 km/h 11 km/h 12.8 km/h 14.3 km/h 15.7 km/h
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
FRANÇAIS
38 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Connexion des câbles du Bus CAN (courant de
commande)
Voir les schémas sur page 99 si plusieurs tableaux doivent être rac-
cordés.
attention
L’alimentation du bus CAN doit toujours être raccordée sur le
12 V (≥10 V et ≤16 V). Utilisez pour cela le contact
MPE1KB E-Drive.
pruDence
Conformément aux normes internationales, tous les
conducteurs neutres (négatifs) du système CC doivent être
connectés à un point central. Cela évite non seulement les
situations dangereuses et les problèmes de corrosion, mais
également les messages d'erreur dans le système de bus CAN.
Note
Remplacez toujours un fusible défectueux par un fusible de
même valeur
(80 A).
7.7 Conguration d'un ou plusieurs moteurs
Par défaut, le moteur E-Line est conguré pour être utilisé dans un
système de propulsion à un seul moteur. Seulement si plusieurs mo-
teurs sont installés, l'un des moteurs E-Line doit être conguré.
DanGer
Ne travaillez sur le système que lorsque le moteur est arrêté et
que le système électrique est éteint.
• Retirez le couvercle et appuyez sur l'interrupteur. Il est situé sous
le circuit imprimé (PCB). Si nécessaire, desserrez temporairement
les boulons et les écrous sur le support PCB.
• Déplacez l'interrupteur de la position 1 à la position 2. Le moteur
E-Line est maintenant conguré pour une utilisation dans un sys-
tème à plusieurs moteurs.
• Remettez le couvercle.
Note
La direction de la rotation du moteur peut être réglé sur le
tableau de commande.
7.6 Fusible interne
Il y a un fusible interne sur le contrôleur dans la boîte de connexion.
Ce fusible protège le contrôleur et le moteur contre les courts-circuits
ou surcharge.
370301.11 39
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Seguridad
Indicadores de advertencias
En este manual se usan los siguientes indicadores de advertencias
sobre seguridad:
peLiGro
Indica que existe un gran peligro potencial que puede causar graves
daños o la muerte.
aDvertencia
Indica la existencia de un peligro potencial que puede causar daños.
tenGa cuiDaDo
Indica que los procedimientos de uso, acciones, etc., correspondien-
tes pueden causar daños graves o romper el motor. Algunas indica-
ciones de TENGA CUIDADO también avisan de la existencia de un
peligro potencial que puede causar graves daños o la muerte.
atención
Destaca procesos o circunstancias importantes, etc.
Símbolos
Indica que el proceso correspondiente se debe llevar a cabo.
Indica que una acción determinada está prohibida.
Comunique las instrucciones de seguridad a otros usuarios del motor
E-Line.
Siempre deben respetarse las normas y leyes generales sobre seguri-
dad y prevención de accidentes.
2 Introducción
Este manual sirve de orientación para la instalación del motor eléctri-
co Vetus E-Line, tipo ‘ELINE050’, ‘ELINE075 y ‘ELINE100’.
La calidad de la instalación es decisiva para la abilidad del sistema
E-Line. Puede realizar un seguimiento de casi todos los fallos de los
errores o imprecisiones durante la instalación. Por esta razón, es im-
prescindible seguir íntegramente los pasos indicados en estas ins-
trucciones de instalación durante el proceso de instalación y poste-
rior vericación.
El sistema E-Drive consiste de cinco módulos:
- Propulsión
- Control
- Monitorización de la energía
- Almacenamiento de la energía
- Abastecimiento de energía
Varias elecciones y combinaciones son posibles dentro de estos mó-
dulos.
atención
Reérase a los manuales de instalación de todos los
componentes antes de usar el sistema E-Drive.
Las modicaciones no autorizadas deberán excluir la responsabili-
dad del fabricante por cualquier daño que pueda surgir.
Dependiendo del área de viento, desplazamiento, propulsor, paque-
te de baterías, tamaño y forma del casco subacuático de la alimenta-
ción suministrada por el motor eléctrico, el resultado es diferente en
cada embarcación.
La salida de la potencia nominal solamente se puede lograr bajo las
condiciones óptimas:
• Durante el uso, asegúrese de que el voltaje disponible de la bate-
ría es el correcto.
• La instalación se realiza en cumplimiento de las recomendaciones
proporcionadas en estas instrucciones de instalación, en particu-
lar teniendo en cuenta:
- Un diámetro sucientemente grande de los cables de la bate-
ría, para que la caída de voltaje se reduzca al mínimo.
- La entrada a la hélice.
- El alineamiento del sistema de eje de la hélice.
aDvertencia
Nunca trabaje en el sistema eléctrico mientras esté
energizado.
aDvertencia
Al cambiar las conexiones positiva (+) y negativa (-) causará
daños irreparables a la instalación.
atención
Compruebe cualquier inltración posible inmediatamente
después de arrancar el buque.
atención
Después de la instalación del sistema y antes de la puesta en
marcha, compruebe los siguientes pasos:
- Soportes exibles del motor.
- Inltración del refrigerante.
- Todas las conexiones de tubos y cables, tornillos, tuercas y
prensaestopas.
ESPAÑOL
40 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Formulario de instalación
Visite: www.vetus.com/es/servicio-apoyo y descargue el formulario
de instalación.
atención
Para realizar una reclamación de garantía, rellene por com-
pleto el formulario de instalación y envíe el formulario a:
installationforms@vetus.com
El número de serie de MCVB (Motor Controller Vetus Boosted Charge
function) está localizado en la siguiente localización:
4.1 Soporte del motor
Todos los componentes del sistema de propulsión deben estar ali-
neados correctamente para asegurar una correcta operación.
La base debe ser lo sucientemente rígida para mantenerlo bajo to-
das las condiciones.
atención
El motor E-Line está diseñado para resistir el eje generado por
la hélice. No es necesario un rodamiento del eje.
Cuando determine las dimensiones de la base, guarde una distancia
de al menos 10 mm entre el motor y la base.
Las supercies de montaje de los soportes del motor deben estar to-
das al mismo nivel, lo que evitará distorsiones en los elementos de
goma de los soportes exibles del motor.
El motor debe mantenerse libre de aguas de sentina en todo mo-
mento.
4.2 Montaje exible
La instalación exible está especialmente adaptada a las caracterís-
ticas del motor. Use los soportes exibles del motor proporcionados
(amortiguador de vibraciones). Estos se han desarrollado especial-
mente para la propulsión eléctrica de los motores.
Para el montaje de la parte posterior y trasera del motor, la
compresión a la izquierda y derecha debe ser la misma. La diferencia
de compresión entre la parte posterior y trasera está permitida y a
menudo inevitable.
• Coloque el motor en el soporte del motor y espere 48 horas an-
tes de iniciar el alineamiento. Si no puede esperarse ese tiempo,
monte los soportes de forma que el motor esté a menos de 0,75
mm de altura.
Los amortiguadores de vibración deben jarse sin tensión en la direc-
ción longitudinal. Los amortiguadores de vibración distorsionados
pueden transmitir vibración y ruido en la embarcación.
Las abrazaderas de montaje son fácilmente ajustables en altura y a
un ángulo de 0° o 8°, por lo que facilita la remotorización y la cone-
xión a un eje de hélice existente.
atención
Una vez recibido, las abrazaderas de motor se encuentran en
posición de transporte. Desmonte las abrazaderas, gírelas a la
mitad y vuélvalas a montar.
4 Instalación del motor
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 41
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
atención
Es sumamente importante que el motor E-Line y el eje de la
hélice estén alineados. Compruebe la alineación de nuevo cu-
ando el barco se encuentre en el agua.
La corrección del ajuste de las compuertas de vibración se puede lo-
grar de la forma siguiente:
• Prepare el motor para que esté más o menos alineado con el eje de
la hélice, usando la tuerca de ajuste en los amortiguadores de hélice,
NO conecte todavía el eje de la hélice con el cubo o acoplamiento.
• Levante el motor de delante de manera que ambos soportes de la
parte delantera queden sueltos de las tuercas de los amortigua-
dores de vibración.
• Baje el motor de nuevo y ajuste las tuercas de manera que ambos
soportes del motor reposen en las tuercas al mismo tiempo.
• Repita este paso en la parte de atrás del motor.
• Cuando los amortiguadores de vibración se hayan ajustado co-
rrectamente, puede alinear el motor girando las tuercas del ajus-
tador tanto para proa y popa, como a la izquierda y la derecha,
exactamente el mismo número de vueltas.
• Apriete las tuercas al par de torsión indicado.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Apertura de la hélice
- El espacio entre las puntas de las palas de la hélice y la parte infe-
rior del barco deben tener al menos 15% del diámetro de la hélice.
5 Instalación del eje de la hélice
5.4 Hélice
El diseño de la hélice y de su apertura son sumamente importantes
para las características de crucero de la embarcación. Es especial-
mente importante seleccionar el tamaño correcto de la hélice en las
embarcaciones con propulsión eléctrica.
Consulte su proveedor Vetus para poder elegir la hélice correcta-
mente.
Puede elegir tanto un destornillador de giro a la izquierda o a la
derecha. A través del panel de control, la dirección de rotación del
motor se puede enlazar con el movimiento del control, para que la
operación hacia adelante también resulte en un movimiento hacia
adelante de la embarcación.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- La distancia desde el cubo de la hélice hasta el cojinete exterior
debe ser de al menos 10 mm, pero no debe superar los 60 mm.
- Es de utilidad que mientras se trabaja con el motor, el eje se pueda
empujar unos 10 cm hacia atrás.
- El agua debe poder uir libremente sobre una distancia de al me-
nos 10 cm a proa y a popa de la hélice.
5.1 Acoplamiento del eje de la hélice
Conecte el motor E-Line al eje de la hélice usando un acoplamiento
exible tipo Vetus Combiex (1225/1230) o Bullex (0120/0125).
5.2 Eje de la hélice
El eje de la hélice deberá tener un diámetro de al menos 25 mm.
Debido al movimiento axial del eje de la hélice, deberá haber un mí-
nimo de espacio libre entre:
- El cojinete exterior y el cubo de la hélice,
- El cojinete interior y el cubo de la hélice.
• Bloquee la tuerca de sombrerete del eje de la hélice con una placa
de bloqueo.
ESPAÑOL
min. 10 min. 10
max. 60
42 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Refrigeración de aguas crudas
En esta forma de refrigeración, el agua exterior uye a través del sis-
tema.
Calor directamente disipado hacia el agua exterior.
• Monte siempre el ltro del agua y la salida del agua por encima de
la línea de agua. Sujete el ltro de agua al pasante vertical.
• ¡Instale siempre la válvula de cierre en el recogedor de entrada
de agua!
• Para ambas conexiones, el recogedor de entrada de agua al ltro
de agua y el ltro de agua al motor siempre se realiza a través de
un tubo exible.
• Compruebe el ltro de agua antes de cada uso y límpielo si fuera
necesario.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Refrigeración en quilla
Con esta forma de refrigeración, el refrigerante circula por el sistema.
El calor se disipa hacia el agua exterior a través de la refrigeración en
quilla.
1 Refrigerante quilla
2 Refrigerante quilla IN
3 Refrigerante OUT
4 Líquido refrigerante IN
5 Bomba de circulación
6 Líquido refrigerante OUT
7 Filtro de agua/Depósito
de expansión
Refrigerante quilla
El refrigerante en quilla (1) debe colocarse en el exterior, contra la
parte inferior de la cubierta.
Cuando elija la posición del refrigerante en quilla, tenga en cuenta
lo siguiente:
- El refrigerante en quilla debe ubicarse en un lugar en el que haya
un ujo contínuo de agua bajo cualquier circunstancia.
- Cerca de la proa, donde ocurre la mayor incidencia de turbulen-
cias a velocidades más altas, es una localización más adecuada.
6 Refrigeración
Para obtener la eciencia más alta posible, el motor eléctrico y el con-
trolador del motor se refrigera por líquido.
Existen dos opciones:
- Sistema de refrigeración de aguas crudas
- Sistema de refrigeración en quilla
Dependiendo de la versión E-Line, conecte los tubos de refrigeración
del agua de 12 mm al motor de la forma siguiente:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 43
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Rellenado del sistema de refrigeración
• Retire la tapa del depósito de expansión (7) y rellene el sistema de
refrigeración.
Use una mezcla de 40% de anticongelante (con una base de glicol
de etileno) y 60% de agua limpia del grifo y refrigerante o utilice
solamente líquido refrigerante.
• Añada líquido hasta que el depósito de expansión esté medio lle-
no.
7
Depósito de expansión
• Encaje el depósito de expansión (7) en un lugar de fácil acceso
encima del nivel más alto del motor eléctrico.
• Use siempre un tubo exible de un diámetro interno de 12 mm
para las conexiones entre el refrigerante en quilla, el depósito de
expansión y el motor.
• Mantenga los tubos lo más cortos posibles y con el menor núme-
ro de dobleces.
• Use solamente agua y/o jabón, no use productos grasientos o
aceitosos, para poder encajar los tubos en los puntos de conexión
de los tubos más fácilmente.
• Fije cada conexión de tubo usando abrazaderas de tubo de acero
inoxidable.
- El refrigerante en quilla también
puede sumergirse cuando el barco
empiece a balancearse.
- Monte el refrigerante en quilla con
las arandelas de empaquetadura
(A), arandelas (B) y las tuercas pro-
porcionadas.
• Use un sellante cuando monte el
refrigerante en quilla contra la cu-
bierta.
6.4 Conexiones
atención
Después de la instalación de refrigeración del sistema de
refrigeración del agua, antes de la puesta en marcha, com-
pruebe lo siguiente:
- Filtración del anticongelante
- Todas las conexiones de tubos y cables, tornillos, tuercas y col-
larines, incluidas las conexiones al motor E-Line.
ESPAÑOL
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
44 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
CAN-bus
Carga detonadora MCVB
+ 24 V
- 48 V
CAN-bus
+ 48 V
- 48 V
Carga detonadora
MCVB
+ 24 V
7 Sistema eléctrico
El cableado eléctrico entre el motor eléctrico y el controlador del mo-
tor ya se ha instalado. La instalación dispone de un retorno aislado.
Conecte el motor de la siguiente forma:
7.2 Baterías
Vetus puede suministrar baterías sin mantenimiento de tipo AGM
(materia cristalina absorbida), que con aprox. 375 ciclos de carga con
una profundidad de descarga del 70%, proporcionan una excelente
propulsión eléctrica.
Las baterías de inicio no son adecuadas para un sistema de propul-
sión eléctrica, por lo que se deben usar baterías de semitracción o
tracción.
7.3 Battery capacity
Los siguientes pasos desempeñan un papel importante en la deter-
minación de la batería:
- Las características del barco (longitud de la línea de agua, peso,
forma del casco)
- Estilo de navegación
- Rango deseado
- Tipo de batería
La tabla ‘Indicación del consumo de energía del desplazamiento de
la embarcación' en la página 45 sirve de indicación del consumo
de energía (consumo de energía) del desplazamiento de una embar-
cación a diferentes longitudes y velocidades. El consumo de energía
luego se puede usar para calcular el tiempo de navegación. Véase
algunos ejemplos a continuación:
1. Determinar la capacidad de la batería
Para un barco de 6 metros de largo y la velocidad de navegación
deseada de 8,8 km/h, se aplica una salida indicativa de energía de
2,1 kW. El tiempo deseado de navegación se ajusta a un mínimo de
6 horas en navegación continua, lo que resulta en una capacidad
de batería de 2,1 x 6 = 12,6 kWh.
2. Determinar el paquete de baterías
Un paquete de baterías de ocho baterías AGM, C20 valor 220
Ah, 12 V serie paralela (4 x 12 V y 2 x 220 Ah) cambiadas por un
paquete de baterías de 48 V ofrece una capacidad de uso de las
baterías de ((220 x 2) x (4x12) x 0,7) = 14,8 kWh.
3. Cálculo del tiempo de navegación (indicación)
Sobre la base del consumo de energía de 2,1 kW, el tiempo de
navegación será de (14,8 / 2,1) unas 7 horas.
7.4 Instalación de la batería
Debe tener en cuenta los siguientes pasos al instalar las baterías:
aDvertencia
Siempre siga las instrucciones de seguridad y precaución tal
como se indica en el manual de batería.
- Las baterías deben instalarse en un espacio seco y bien ventilado.
- La ventilación es importante porque pueden producirse peque-
ñas cantidades de gas explosivo durante la carga. Si fuera necesa-
rio, instale un sistema de ventilación forzada.
- Instale siempre las batería por encima del nivel del agua de la sen-
tina.
aDvertencia
Mantenga los cables de la batería alejados de la caja E-Line y
de los bordes alados
aDvertencia
La función detonadora de carga MCVB es solamente adecuada
para baterías de ácido de plomo como estándar.
7.1 Función detonadora de carga MCVB
Al usar la función detonadora de carga MCVB, el motor de 48 Voltios
E-Line puede usarse en una red a bordo (existente) de 24.
Al conectar el banco de la batería de 24 Voltios a la conexión deto-
nadora de carga MCVB, se carga el banco de batería de 48 Voltios
E-Line. No se requiere una estructura adicional de carga. Véase la pá-
gina 96 del diagrama de conexión.
370301.11 45
Installation manual E-Line electric propulsion
- Las baterías deben jarse con seguridad para evitar daños a la
caja. Es preferible jar las baterías en una bandeja.
- La temperatura ambiente no puede exceder los 60ºC. ¡No deje
nunca las baterías a la luz solar directa!
- Las baterías deben ser de fácil acceso para mantenimiento.
- No encaje nunca interruptores u otros equipos eléctricos en el
área circundante de la batería, ya que en caso de chispas, se po-
dría causar una explosión.
- Evite que los objetos de metal estén accidentalmente en contacto
con la batería terminal.
7.5 Cables de la corriente principal
• Conecte el motor a las baterías tal como se muestra en los diagra-
mas, véase la página 96.
• Encaje el fusible incluido y conecte el interruptor principal en el
cable positivo (+).
aDvertencia
Cuando calcule las secciones de los cables, tenga en cuenta que
la bajada de voltaje máximo permitido es del 5%.
No use nunca secciones de cable más pequeños de los indica-
dos en la siguiente tabla
Tipo de motor E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Potencia máxima
de entrada 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Cable de batería 50 mm270 mm295 mm2
Fusible 200 A 250 A 300 A
Cuando las baterías no se estén utilizando o cargando, se recomien-
da que permanezcan desconectadas entre ellas usando un conmuta-
dor de aislamiento.
aDvertencia
¡NUNCA encaje el fusible, e, interruptor principal o los con-
mutadores de aislamiento en el espacio de las baterías!
Tenga en cuenta los siguientes pasos cuando instale los cables de
batería:
- Encaje los cables de la forma más corta posible desde las baterías
al motor.
- Con un cable largo, junte los cables ‘+’ y ‘-’.
- Instale ‘+’ y ‘-’ preferentemente de tal forma que la longitud total
de cada cable sea la misma, para asegurarse que cada batería dis-
ponga de la misma carga.
- Asegúrese que los cables no pasen por ninguna agua de sentina.
- Asegúrese que los cables no estén en contacto con ningún borde
puntiagudo.
- Encaje los cables de una forma que evite el desgaste o abrasión
causada por la vibración.
- Use terminales de cable para conectar los cables a los interrupto-
res, al fusible y al motor.
- Encaje preferiblemente los terminales de cable por engaste.
- Use terminales de batería de buena calidad para conectar los ca-
bles a los puestos de batería.
- Apriete las tuercas de forma segura para garantizar una buena
conexión.
- ¡No use terminales de batería con muelle!
- Engrase los puestos de batería y los terminales de batería con va-
selina para evitar la corrosión.
- No intercambie nunca los conectores de cable.
- Antes de marcharse, compruebe el estado de carga de las baterías
de la misma forma que lo haría si comprobara la capacidad de un
depósito de motor diesel.
aDvertencia
Si intercambia las conexiones positivas (+) y negativas ((-)
causará daños irreparables en la instalación.
aDvertencia
NUNCA provoque un cortocircuito de las baterías conectando
el polo positivo (+) al polo negativo (-.
Conectando los cables de la corriente principal
• Desconecte todos los equipos eléctricos.
• Evite los cortocircuitos causados por herramientas, por ejemplo.
• Conecte primero el cable positivo (+), luego el negativo.
Indicación del consumo de energía del desplazamiento de la embarcación
Longitud de
la línea de agua 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Navegación suave 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Velocidad de crucero 7.2 km/h 8.8 km/h 10.2 km/h 11.4 km/h 12.5 km/h
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Velocidad del casco 9 km/h 11 km/h 12.8 km/h 14.3 km/h 15.7 km/h
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
ESPAÑOL
46 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Conectar los cables CAN bus (corriente de control)
Véase los diagramas de la página 99 si necesita conectar varios
paneles.
atención
La fuente de alimentación para los sistemas de bus CAN
siempre debe conectarse a 12 V (≥10 V, ≤16 V). Como fuente
de alimentación debe utilizarse la cerradura de encendido
E-Drive MPE1KB.
tenGa cuiDaDo
Como requisito de las normas internacionales, todos los
conductores neutros (negativos) del sistema DC deben
estar conectados a un punto central, lo que evita no sólo las
situaciones peligrosas y los problemas de corrosión, sino
también los mensajes de error en el sistema CAN bus.
atención
Reemplace siempre un fusible defectuoso por uno con el
mismo valor
(80 A).
7.7 Conguración de uno o más motores
Por defecto el motor E-Line está congurado para ser usado como
sistema de propulsión de motor único. Si varios motores están ins-
talados, solamente uno de los motores E-Line deberá estar congu-
rado.
peLiGro
Trabaje solo con el sistema cuando el motor esté parado y el
sistema eléctrico esté apagado.
• Retire la tapa y accione el interruptor. Se ubica en la parte inferior
de la placa de circuito (PCB). Si fuera necesario, suelte temporal-
mente los tornillos y las tuercas del soporte de la PCB.
• Mueva el interruptor de la posición 1 a la posición 2. El motor E-Li-
ne ahora está congurado para su uso en un sistema multimotor.
• Reemplace la tapa.
atención
La dirección de rotación del motor se puede ajustar en el
panel de control.
7.6 Fusible Intero
Existe un fusible interno en el controlador de la caja de conexión.
Este fusible protege el controlador y el motor de los cortocircuitos o
sobrecargas.
370301.11 47
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Sicurezza
Indicazioni di avvertimento
Nel presente manuale sono state impiegate le seguenti indicazioni di
avvertimento ai ni della sicurezza:
pericoLo
Indica un potenziale pericolo che può essere causa di gravi infortuni
o di morte.
avvertimento
Indica un potenziale pericolo che può essere causa di infortuni.
cauteLa
Indica che le procedure di comando e le azioni eettuate possono
causare danni o danneggiare irrimediabilmente la macchina. Alcune
indicazione di CAUTELA segnalano anche potenziali pericoli che pos-
sono essere causa di gravi infortuni o di morte.
attenzione
Evidenzia procedure importanti, situazioni particolari, ecc.
Simboli
Indica che deve essere eettuata una determinata operazio-
ne.
Indica che è vietato eettuare una determinata operazione.
Trasmettere le istruzioni di sicurezza ad altre persone che utilizzano
il motore E-Line.
Osservate sempre tutte le norme e disposizioni di legge relative alla
sicurezza ed alla prevenzione degli infortuni.
2 Introduzione
Questo manuale fornisce le linee guida per l'installazione di un mo-
tore elettrico Vetus E-Line, tipo 'ELINE050', 'ELINE075 en 'ELINE100'.
La qualità dell'installazione è determinante per l'adabilità del si-
stema E-Line. Quasi tutti i guasti sono riconducibili ad errori o im-
precisioni durante l'installazione. È quindi indispensabile che le fasi
indicate nelle istruzioni di installazione vengano seguite per intero
durante il processo di installazione e vericate in seguito.
Il sistema E-Drive è composto da cinque moduli:
- Propulsione
- Il controllo
- Il monitoraggio dell'alimentazione
- L'immagazzinamento dell'energia
- L'alimentazione
Varie opzioni e combinazioni sono possibili all'interno di questi mo-
duli.
attenzione
Consultare i manuali di installazione dei componenti prima di
utilizzare il sistema E-Drive.
Modiche non autorizzate escludono la responsabilità del produt-
tore per eventuali danni risultanti.
A seconda dell'area del vento, del dislocamento, dell'elica, delle di-
mensioni del gruppo batteria e della forma dello scafo subacqueo,
la potenza erogata dal motore elettrico darà un risultato diverso su
ogni imbarcazione.
La potenza nominale è ottenibile solo in condizioni ottimali:
• Durante l'uso assicurarsi che sia disponibile la corretta tensione
della batteria.
• L'installazione viene eettuata in conformità con le raccomanda-
zioni fornite in queste istruzioni di installazione, in particolare per
quanto riguarda:
- Diametro sucientemente grande dei cavi della batteria in
modo da ridurre al minimo la caduta di tensione.
- L'ausso all'elica.
- L'allineamento del sistema dell'albero dell'elica.
avvertimento
Non lavorare mai sull'impianto elettrico quando è sotto
tensione.
avvertimento
La modica delle connessioni più (+) e meno (-) causerà danni
irreparabili all'installazione.
attenzione
Vericare la presenza di eventuali perdite subito dopo il varo
della nave.
attenzione
Dopo l'installazione dell'impianto, prima della messa in
servizio,vericare i seguenti punti:
- Supporti motore essibili.
- Perdita di refrigerante.
- Tutti i collegamenti di tubi e cavi, bulloni, dadi e premistoppa.
ITALIANO
48 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Modulo di istallazione
Andate su: www.vetus.com/it/servizio-e-supporto e scaricate il
modulo di installazione.
attenzione
Al ne di presentare una richiesta di garanzia, si prega di com-
pilare il modulo di installazione in servizio per intero einviare
il modulo a: installationforms@vetus.com
Il numero di serie dell'MCVB (Motor Controller Vetus Boosted Charge)
si trova nella seguente posizione:
4.1 Supporto motore
Tutti i componenti del sistema di propulsione devono essere corret-
tamente allineati per garantire il corretto funzionamento.
Le fondamenta devono essere sucientemente rigide per mantener-
le in tutte le condizioni.
attenzione
Il motore E-Line è progettato per resistere alla spinta generata
dall'elica. Non è necessario un cuscinetto reggispinta
Nel determinare le dimensioni della fondazione, tenere conto di una
distanza di almeno 10 mm tra il motore e la fondazione.
Le superci di montaggio dei supporti del motore devono essere tut-
te allo stesso livello. In questo modo si eviteranno distorsioni degli
elementi in gomma dei supporti motore essibili.
Il motore deve essere mantenuto sempre libero dall'acqua di sen-
tina.
4.2 Montaggio essibile
L'installazione essibile è appositamente adattata alle caratteristiche
del motore. Utilizzare i supporti essibili del motore forniti in dotazio-
ne (smorzatori di vibrazioni); sono stati sviluppati appositamente per
i motori a propulsione elettrica.
Per la congurazione anteriore e posteriore del motore, la compres-
sione a sinistra e a destra deve essere la stessa. Una dierenza di
compressione tra la parte anteriore e posteriore è consentita e spesso
inevitabile.
• Posizionare il motore sui supporti del motore e attendere 48 ore
prima di iniziare l'allineamento. Se non è possibile attendere così a
lungo, impostare i supporti in modo che il motore sia troppo alto
di 0,75 mm.
Gli smorzatori di vibrazionidevono essere montati senza tensione in
direzione longitudinale.Gli smorzatori di vibrazioni distorti possono
trasmettere vibrazioni e rumore all'imbarcazione.
I supporti di montaggio sono facilmente regolabili in altezza e con un
angolo di 0° o 8°. Ciò rende facile la ri-motorizzazione ed il collega-
mento ad un albero dell'elica esistente.
attenzione
Al ricevimento, i supporti del motore sono in posizione di tra-
sporto. Smontare i supporti, ruotarli di mezzo giro e rimontarli.
4 Installazione del motore
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 49
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
attenzione
È molto importante che il motore E-Line e l'albero dell'elica
siano in linea. Vericare nuovamente l'allineamento quando
la barca è in acqua.
La corretta regolazione degli smorzatori di vibrazioni può essere ot-
tenuta come segue:
• Regolare il motore in modo che sia più o meno in linea con l'albero
dell'elica, utilizzando i dadi di regolazione degli smorzatori di vibra-
zioni, NON collegare ancora l'albero dell'elica con il mozzo del giunto.
• Sollevare il motore nella parte anteriore in modo che entrambi i
supporti anteriori si liberino dai dadi degli smorzatori di vibrazioni.
• Abbassare di nuovo il motore e regolare i dadi in modo che entram-
bi i supporti del motore poggino contemporaneamente sui dadi.
• Ripetere questa operazione all'estremità posteriore del motore.
• Quando gli smorzatori di vibrazioni sono stati regolati corretta-
mente, il motore può essere allineato ruotando entrambi i dadi di
regolazione a prua e a poppa, a sinistra e a destra, esattamente lo
stesso numero di giri.
• Serrare i dadi alla coppia indicata.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Apertura dell'elica
- Lo spazio tra le punte delle pale dell'elica e il fondo dell'imbarca-
zione deve essere almeno il 15% del diametro dell'elica.
5 Installazione dell'albero dell'elica
5.4 Elica
Il design dell'elica e l'apertura dell'elica sono molto importanti per le
caratteristiche di crociera dell'imbarcazione. È particolarmente impor-
tante per un'imbarcazione a propulsione elettrica che la dimensione
dell'elica sia selezionata correttamente.
Consultare ilproprio rivenditore Vetus per scegliere l'elica corretta.
È possibile scegliere sia per una vite di rotazione a sinistra che per una
vite di rotazione a destra. Tramite il pannello di controllo, il senso di
rotazione del motore può essere collegato al movimento del comando,
in modo che anche il funzionamento in avanti comporti un movimento
in avanti dell'imbarcazione.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- La distanza dal mozzo dell'elica al cuscinetto esterno deve essere
di almeno 10 mm, ma non superiore a 60 mm.
- È utile quando si lavora sul motore se l'albero può essere spinto
all'indietro di circa 10 cm.
- L'acqua deve poter scorrere liberamente per una distanza di alme-
no 10 cm in avanti e a poppa dell'elica.
5.1 Accoppiamento dell'albero dell'elica
Collegare il motore E-Line all'albero dell'elica utilizzando un giunto
essibile tipo Vetus Combiex (1225/1230) o Bullex (0120/0125).
5.2 Albero dell'elica
L'albero dell'elica deve avere un diametro di almeno 25 mm.
A causa del movimento assiale dell'albero dell'elica, ci deve essere
uno spazio libero minimo tra di loro:
- Il cuscinetto esterno e il mozzo dell'elica,
- Il cuscinetto interno e il mozzo di accoppiamento.
• Bloccare il dado del coperchio dell'albero dell'elica con una piastra
di bloccaggio.
ITALIANO
min. 10 min. 10
max. 60
50 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Rareddamento ad acqua grezza
In questo metodo di rareddamento, l'acqua esterna scorre attraver-
so il sistema.
Il calore viene dissipato direttamente nell'acqua esterna.
• Montare sempre il ltro dell'acqua e l'uscita dell'acqua sopra la
linea dell'acqua. Fissare il ltro dell'acqua ad una paratia verticale.
• Installare sempre una valvola di intercettazione sulla paletta di in-
gresso dell'acqua!
• Per entrambi i collegamenti, la paletta d'ingresso dell'acqua al l-
tro dell'acqua e il ltro dell'acqua al motore, applicare sempre un
tubo essibile.
• Controllare il ltro dell'acqua prima di ogni utilizzo e pulirlo se ne-
cessario.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Rareddamento della chiglia
Con questo modo di rareddamento, il liquido di rareddamento cir-
cola attraverso il sisteema. Il calore viene dissipato all'acqua esterna
attraverso il rareddatore della chiglia.
1 Rareddatore della chiglia
2 Rareddatoredella chiglia IN
3 Rareddatore della chiglia OUT
4 Liquido di rareddamento IN
5 Pompa di circolazione
6 Liquido di rareddamento OUT
7 Filtro dell'acqua/vaso
di espansione
Rareddatore della chiglia
Il rareddatore della chiglia (1) deve essere posizionato, all'esterno,
contro il fondo dello scafo.
Nella scelta della posizione del rareddatore della chiglia, tenere
conto di quanto segue:
- Ilrareddatore della chiglia deve essere posizionato dove è garan-
tito un usso continuo di acqua in tutte le circostanze.
- Vicino alla prua, dove possono vericarsi turbolenze a velocità più
elevate, è una posizione meno adatta.
6 Rareddamento
Per ottenere la massima ecienza possibile, il motore elettrico e il
controllore del motore sono rareddati a liquido.
Ci sono due opzioni:
- Sistema di rareddamento ad acqua grezza
- Sistema di rareddamento della chiglia
A seconda della versione E-Line, collegare i tubi essibili dell'acqua di
rareddamento, 12 mm, al motore come segue:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 51
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Riempimento del sistema di rareddamento
• Togliere il coperchio del serbatoio di espansione (7) e riempire il
sistema di rareddamento.
Utilizzare una miscela al 40% di antigelo (a base di glicole etile-
nico) e al 60% di acqua di rubinetto pulita e refrigerante oppure
utilizzare solo liquido refrigerante.
• Aggiungere liquido no a quando il serbatoio di espansione non
è pieno per circa la metà.
7
Vaso di espansione
• Montare il vaso di espansione (7) in un punto facilmente accessi-
bile sopra il livello più alto del motore elettrico.
• Utilizzare sempre un tubo essibile con diametro interno di 12
mm per i collegamenti tra il rareddatore della chiglia, il vaso di
espansione e il motore.
• Mantenere i tubi essibili il più corti possibile e con il minor nume-
ro possibile di curve.
• Utilizzare solo acqua e/o sapone, quindi nessun prodotto grasso
o oleoso, per facilitare il montaggio dei tubi essibili nei punti di
collegamento dei tubi.
• Serrare ogni raccordo del tubo essibile con fascette stringitubo
in acciaio inossidabile.
- Il rareddatore della chiglia do-
vrebbe anche rimanere sott'acqua
quando la nave è in movimento.
- Montare il rareddatore della chi-
glia con le rondelle di tenuta (A), le
rondelle (B) e i dadi in dotazione.
• Usare un sigillante quando si monta
il rareddatore della chiglia contro
lo scafo.
6.4 Collegamenti
attenzione
Dopo l'installazione dell'impianto dell'acqua di rareddamen-
to, prima della messa in servizio, controllare i seguenti punti:
- Perdita di refrigerante
- Tutti i collegamenti di tubi e cavi, bulloni, dadi e premistoppa,
compresi i collegamenti al motore E-Line.
ITALIANO
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
52 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
CAN-bus
Carica potenziata MCVB
+ 24 V
- 48 V
CAN-bus
+ 48 V
- 48 V
Carica potenziata
MCVB
+ 24 V
7 Impianto elettrico
Il cablaggio elettrico tra il motore elettrico e il controllore del motore
è già stato installato. L'installazione ha un ritorno isolato.
Collegare il motore come segue:
7.2 Batterie
Vetus è in grado di fornire batterie esenti da manutenzione del tipo
AGM (Absorbed Glass Mat), che, con circa 375 cicli di carica no ad
una profondità di scarica del 70%, si adattano perfettamente alla pro-
pulsione elettrica.
Le batterie di avviamento non sono adatte ad un sistema di propul-
sione elettrica. Si dovrebbero invece utilizzare batterie di semi-trazio-
ne o di trazione.
7.3 Capacità della batteria
I seguenti punti svolgono un ruolo importante nel determinare la ca-
pacità della batteria:
- Caratteristiche della barca (lunghezza della linea di galleggiamen-
to, peso, forma dello scafo)
- Stile velico
- Gamma desiderata
- Tipo di batteria
La tabella "Indicazione del consumo di energia al dislocamento
dell’imbarcazione" a pagina 53 fornisce un'indicazione del consu-
mo di energia (consumo di energia) di dislocamento dell’imbarcazio-
ne a diverse lunghezze e velocità. Il consumo di energia può quindi
essere utilizzato per calcolare il tempo di navigazione. Vedere l'esem-
pio qui sotto:
1. Determinazione della capacità della batteria
Per una barca con una lunghezza di 6 metri e una velocità di navi-
gazione desiderata di 8,8 km/h si applica una potenza indicativa
di 2,1 kW. Il tempo di navigazione desiderato è impostato ad un
minimo di 6 ore, a navigazione continua. Ne risulta una capacità
della batteria necessaria di 2,1 x 6 = 12,6 kWh.
2. Determinare il pacco batteria
Un pacco batteria di otto batterie AGM, valore C20 220 Ah, serie
12 V in parallelo (4 x 12 V e 2 x 220 Ah) commutato in un pacco
batteria da 48 V dà una capacità utile della batteria di ((220 x 2) x
(4x12) x 0,7) = 14,8 kWh.
3. Calcolo del tempo di navigazione (indicazione)
In base al consumo energetico di 2,1 kW, il tempo di navigazione
ammonta a poco più di 7 ore (14,8 / 2,1).
7.4 Installazione della batteria
Per l'installazione delle batterie è necessario tenere conto dei se-
guenti punti:
avvertimento
Seguire sempre le avvertenze e le istruzioni di sicurezza come
indicato nel manuale della batteria.
- Le batterie devono essere installate in uno spazio asciutto e ben
ventilato.
- La ventilazione è importante perché durante la carica si possono
produrre piccole quantità di gas esplosivi. Se necessario, installare
un sistema di ventilazione forzata.
avvertimento
Mantenere i cavi della batteria liberi dall'alloggiamento della
E-Line e dai bordi taglienti
avvertimento
La funzione di carica potenziata MCVB è adatta solo per
batterie al piombo come standard
7.1 Funzione di carica potenziata MCVB
Utilizzando la funzione di carica potenziata MCVB, il motore E-Line
da 48 Volt può essere utilizzato in una rete di bordo a 24 V (esistente).
Collegando ungruppo di batterie da 24 Volt al collegamento di rica-
rica potenziata MCVB, il gruppo di batterie da 48 Volt, E-Line, viene
caricato. Non è necessaria un'ulteriore possibilità di ricarica.Vedere
pagina 96 per lo schema di collegamento.
370301.11 53
Installation manual E-Line electric propulsion
- Installare sempre le batterie al di sopra del livello dell'acqua di
sentina.
- Le batterie devono essere ssate in modo sicuro per evitare danni
all'involucro. Inserire preferibilmente le batterie in un vassoio.
- La temperatura ambiente non deve superare i 60 gradi C. Non po-
sizionare mai le batterie alla luce diretta del sole!
- Le batterie devono essere facilmente accessibili per la manuten-
zione.
- Non montare mai interruttori o altre apparecchiature elettriche
in prossimità delle batterie; eventuali scintille potrebbero causare
un'esplosione.
- Evitare che oggetti metallici entrino accidentalmente in contatto
con il terminale della batteria.
7.5 Cavi della corrente principale
• Collegare il motore alle batterie come indicato nei diagrammi, ve-
dere pagina 96.
• Inserire il fusibile in dotazione e un interruttore principale nel
cavo positivo (+).
avvertimento
Nel calcolo delle sezioni dei cavi, tenere conto di una caduta di
tensione massima consentita del 5%.
Non utilizzare mai sezioni di cavo più piccole di quelle indicate
nella tabella sottostante.
Tipo di motore E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Potenza massima in
ingresso 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Cavo della batteria 50 mm270 mm295 mm2
Fusibile 200 A 250 A 300 A
Quando le batterie non vengono utilizzate o non sono caricate, si
raccomanda di scollegarle l'una dall'altra mediante un interruttore di
isolamento.
avvertimento
Non montare MAI il fusibile, l'interruttore principale o gli inter-
ruttori di isolamento nello spazio della batteria!
Quando si installano i cavi della batteria, tenere conto dei seguenti
punti:
- Montare i cavi nel modo più breve possibile dalle batterie al mo-
tore.
- Con un cavo di lunghezza elevata, unire i cavi "+" e "-".
- Installare il "+" e il "-" preferibilmente in modo che la lunghezza
totale di ogni cavo sia la stessa. Questo assicura un carico uguale
per ogni batteria.
- Assicurarsi che i cavi non passino attraverso l'acqua di sentina.
- Assicurarsi che i cavi non possano entrare in contatto con spigoli
vivi.
- Fissare i cavi in modo da evitare l'usura o l'abrasione causata dalle
vibrazioni.
- Utilizzare i morsetti dei cavi per collegare i cavi agli interruttori, al
fusibile e al motore.
- Montare preferibilmente i terminali dei cavi mediante crimpatura.
- Utilizzare morsetti di buona qualità per collegare i cavi ai morsetti
della batteria.
- Serrare saldamente i bulloni per garantire un buon collegamento.
- Non utilizzare morsetti a molla della batteria!
- Ingrassare i morsetti della batteria e i morsetti della batteria con
vaselina per evitare la corrosione.
- Non cambiare mai i cavi dei connettori.
- Prima di partire, controllare lo stato di carica delle batterie, così
come si controllerebbe la capacità del serbatoio di un motore die-
sel.
avvertimento
La modica dei collegamenti più (+) e meno (-) causerà danni
irreparabili all'installazione.
avvertimento
Non cortocircuitare MAI le batterie collegando il polo positivo
(+) al polo negativo (-)
Collegamento dei cavi di corrente principali
• Spegnere tutte le apparecchiature elettriche.
• Prevenire eventuali cortocircuiti causati, ad esempio, da utensili.
• Collegare prima il cavo positivo (+), poi il negativo.
Indicazione del consumo di potenza del dislocamento dell’imbarcazione
Lunghezza della linea
di galleggiamento 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Navigazione dolce 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Velocità di crociera 7.2 km/h 8.8 km/h 10.2 km/h 11.4 km/h 12.5 km/h
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Velocità dello scafo 9 km/h 11 km/h 12.8 km/h 14.3 km/h 15.7 km/h
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
ITALIANO
54 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Collegamento dei cavi CAN bus (corrente di
controllo)
Vedere i diagrammi a partire da pagina 99 se devono essere colle-
gati più pannelli.
attenzione
L’alimentazione CAN-bus deve essere sempre collegata ad
una linea a 12 Volt (≥10 V, ≤16 V). Per l’alimentazione, usare il
contatto a chiave dell’ E-Drive MPE1KB.
cauteLa
Come richiesto dalle norme internazionali, tutti i conduttori
neutri (negativi) del sistema DC devono essere collegati
a un punto centrale. Questo previene non solo situazioni
pericolose e problemi di corrosione, ma anche messaggi di
errore nel sistema CAN bus.
attenzione
Sostituire sempre un fusibile difettoso con un fusibile dello
stesso valore
(80 A).
7.7 Congurazione di uno o più motori
Per impostazione predenita, il motore E-Line è congurato per l'uso
in un sistema di propulsione a motore singolo. Solo se sono installati
più motori, uno dei motori E-Line deve essere congurato.
pericoLo
Lavorare sull'impianto solo quando il motore è fermo e
l'impianto elettrico è spento.
• Rimuovere il coperchio e capovolgere l'interruttore. Si trova sul
lato inferiore del circuito stampato (PCB). Se necessario, allentare
temporaneamente i bulloni e i dadi sul supporto del PCB.
• Spostare l'interruttore dalla posizione 1 alla posizione 2.Il motore
E-Line è ora congurato per l'uso in un sistema multi-motore.
• Riposiziona il coperchio.
attenzione
Il senso di rotazione del motore può essere impostato sul pan-
nello di controllo.
7.6 Fusibile interno
Nella scatola di connessione è presente un fusibile interno sul con-
trollore. Questo fusibile protegge il controller e il motore da cortocir-
cuiti o sovraccarico.
370301.11 55
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Sikkerhed
Advarselssymboler
Denne brugermanual gør i forbindelse med sikkerheden brug af føl-
gende advarselstermer:
fare
Indikerer at der er stor potentiel fare til stede, der kan medføre alvor-
lig personskade eller dødsfald.
aDvarseL
Indikerer at der er potentiel fare til stede, der kan medføre person-
skade.
forsiGtiG
Indikerer at de pågældende betjeningsprocedurer, handlinger osv.
kan medføre personskade eller alvorlig maskinskade. Nogle FORSIG-
TIG-symboler indikerer endvidere, at der er potentiel fare til stede,
der enten kan medføre alvorlig personskade eller dødsfald.
Bemærk
Gør opmærksom på vigtige procedurer, omstændigheder o. lign.
Symboler
Angiver at den pågældende handling bør udføres.
Angiver at en bestemt handling er forbudt.
Giv sikkerhedsinstruktionerne videre til andre ved hjælp af E-Line-
motoren.
Man bør altid overholde generelle sikkerhedsregler og love med
henblik på forebyggelse af ulykker.
2 Indledning
This manual give guidelines for installing a Vetus E-Line electric mo-
Denne vejledning giver retningslinjer for installation af en Vetus E-
Line elektrisk motor, type 'ELINE050', 'ELINE075 og' ELINE100 '.
Kvaliteten af installationen er afgørende for pålideligheden af E-Line-
systemet. Næsten alle fejl kan spores tilbage til fejl eller unøjagtig-
heder under installationen. Det er derfor bydende nødvendigt, at
trinene i installationsvejledningen følges fuldt ud under installations-
processen og kontrolleres derefter.
E-Drive-systemet består af fem moduler:
- Fremdrift
- Kontrol
- Energiovervågning
- Energilagring
- Energiforsyning
Flere valg og kombinationer er mulige inden for disse moduler.
Bemærk
Se installationsmanualerne for alle komponenter, før du
bruger E-Drive-systemet.
Uautoriserede ændringer udelukker producentens ansvar for ska-
der deraf.
Afhængigt af vindareal, forskydning, propel, størrelsen på batteripak-
ken og formen på undervandsskroget, vil den kraft, der leveres af den
elektriske motor, give et andet resultat på hvert fartøj.
Den nominelle nominelle eekt kan kun opnås under optimale for-
hold:
• Under brug skal du sikre dig, at den korrekte batterispænding er
tilgængelig.
• Installationen udføres i overensstemmelse med anbefalingerne i
denne installationsvejledning, især med hensyn til:
- Tilstrækkelig stor diameter på batterikablerne, så spændings-
faldet reduceres til et minimum.
- Tilstrømningen til propellen.
- Justering af propelleakselsystemet.
aDvarseL
Arbejd aldrig på det elektriske system, mens det er fyldt
med strøm.
aDvarseL
Ændring af plus- (+) og minus (-) forbindelser vil medføre
uoprettelig skade på installationen.
Bemærk
Kontroller for mulig lækage straks efter skibets lancering.
Bemærk
Efter installation af systemet inden idriftsættelse,
Kontroller følgende punkter:
- Fleksible motorbeslag.
- Kølervæskelækage.
- Alle slange- og kabelforbindelser, bolte, møtrikker og paknin-
ger
DANSK
56 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Installationsskema
Gå til: www.vetus.com/da/service-og-support og download instal-
lationsskema.
Bemærk
For at fremsætte et garantikrav, udfyld installationsskema
fuldt ud og send formularen til:
installationforms@vetus.com
Serienummeret på MCVB (Motor Controller Vetus Boosted Charge-
funktion) er placeret på følgende sted:
4.1 Motorstøtte
Alle komponenter i fremdrivningssystemet skal være korrekt justeret
for at sikre korrekt drift.
Fundamentet skal være tilstrækkeligt stift til at opretholde dette un-
der alle forhold.
Bemærk
E-Line-motoren er designet til at modstå propellerens frem-
drift. Et trykleje er ikke nødvendigt.
Når der bestemmes fundamentets dimensioner, skal der tages højde
for en afstand på mindst 10 mm mellem motoren og fundamentet.
Motorstøttens monteringsader skal alle være på samme niveau.
Dette forhindrer forvrængning af gummielementerne i de eksible
motorstøtter.
Motoren skal altid holdes fri for lænsevand.
4.2 Fleksibel montering
Den eksible installation er specielt tilpasset motorens egenskaber.
Brug de medfølgende eksible motorstøtter (vibrationsdæmpere);
disse er specielt udviklet til elektriske fremdrivningsmotorer.
For den forreste og bageste del af motoropsætningen skal
kompressionen til venstre og højre være den samme. En forskel i
kompression mellem front og bag er tilladt og ofte uundgåelig.
• Anbring motoren på motorstøtterne, og vent 48 timer, før juste-
ringen startes. Hvis det ikke er muligt at vente så længe, skal du
indstille understøtningerne, så motoren er 0,75 mm for høj.
Vibrationsdæmpere skal monteres uden spænding i længderetnin-
gen. Forvrængede vibrationsdæmpere kan overføre vibrationer og
støj til båden.
Monteringsbeslagene kan let justeres i højden og i en vinkel på 0 °
eller 8 °. Dette gør det let at genmotorisere og tilslutte til en eksiste-
rende propelaksel.
Bemærk
Ved modtagelse er motorbeslagene i transportposition. De-
monter beslagene, drej dem en halv omgang og saml dem igen.
4 Motorinstallation
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 57
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
Bemærk
Det er meget vigtigt, at E-Line motoren og propelakslen er i
kø. Kontroller justeringen igen, når båden er i vandet.
Korrekt justering af vibrationsdæmpere kan opnås som følger:
• Indstil motoren, så den er mere eller mindre på linje med propel-
akslen, ved hjælp af justeringsmøtrikkerne på vibrationsdæmper-
ne skal du IKKE forbinde propelakslen med koblingen.
• Løft motoren forrest, så begge frontstøtter bare kommer fri af vi-
brationsdæmpermøtrikker.
• Sænk motoren igen, og juster møtrikkerne, så begge motorstøtter
hviler på møtrikkerne på samme tid.
• Gentag dette i den bageste ende af motoren.
• Når vibrationsdæmperne er justeret korrekt, kan motoren justeres
ved at dreje både justeringsmøtrikkerne frem og tilbage, venstre
og højre, nøjagtigt det samme antal omdrejninger.
• Spænd møtrikkerne med det angivne drejningsmoment.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Propellerblænde
- Mellemrummet mellem propelblades spidser og bådens bund
skal være mindst 15% af propeldiameteren.
5 Propellerakselinstallation
5.4 Propeller
Design af propel og propelblænde er meget vigtig for fartøjets cruisin-
gegenskaber. Det er især vigtigt for et fartøj med elektrisk fremdrift, at
propelstørrelsen er valgt korrekt.
Kontakt din Vetus-forhandler for at vælge den rigtige propel.
Du kan vælge både en venstre og højre drejeskrue. Via betjeningspa-
nelet kan motorens rotationsretning knyttes til betjeningens bevægel-
se, således at fremadgående drift også resulterer i bådens bevægelse
fremad.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- Afstanden fra propelnav til ydre leje skal være mindst 10 mm, men
ikke mere end 60 mm.
- Det er nyttigt, når du arbejder på motoren, hvis akslen kan skub-
bes ca. 10 cm bagud.
- Vandet skal kunne yde frit over en afstand på mindst 10 cm frem-
ad og bagud for propellen.
5.1 Propellerakslens kobling
Tilslut E-Line motoren til propelakslen ved hjælp af en eksibel kob-
lingstype Vetus Combiex (1225/1230) eller Bullex (0120/0125).
5.2 Propelleraksel
Propellerakslen skal have en diameter på mindst 25 mm.
På grund af propelakslens aksiale bevægelse skal der være et mini-
mum frit mellemrum mellem:
- Det ydre leje og propellernavet,
- Det indre leje og koblingsnavet.
• Lås propelakselens møtrik med en låseplade.
DANSK
min. 10 min. 10
max. 60
58 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Råvandskøling
På denne måde køler strømmer udvendigt vand gennem systemet.
Varme ledes direkte til det udvendige vand.
• Monter altid vandlteret og vandudløbet over vandledningen.
Fastgør vandlteret til et lodret skott.
• Installer altid en afspærringsventil på vandindtagsskovlen!
• For begge tilslutninger, vandindtagsskovl til vandlter og vandl-
ter til motor, skal du altid anvende eksibel slange.
• Kontroller vandlteret inden hver brug, og rengør det om nød-
vendigt.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Køl køling
På denne måde køles cirkulerer kølevæske gennem systemet. Varme
ledes ud til det udvendige vand gennem kølkøleren.
1 Køl køler
2 Køl køler IN
3 Køl køler UD
4 Kølevæske IN
5 Cirkulationspumpe
6 Kølevæske UD
7 Vandlter /
ekspansionsbeholder
Køl køler
Kølkøleren (1) skal placeres på ydersiden mod skrogbunden.
Når du vælger kølekølerens placering, skal du tage følgende i be-
tragtning:
- Kølkøleren skal placeres, hvor en kontinuerlig strøm af vand er ga-
ranteret under alle omstændigheder.
- Nær buen, hvor turbulens kan forekomme ved højere hastighe-
der, er et mindre passende sted.
6 Køling
For at opnå den højest mulige eektivitet afkøles elmotoren og mo-
torstyringen med væske.
Der er to muligheder:
- Råvand kølesystem
- Køl kølesystem
Afhængigt af E-Line-versionen tilsluttes kølevandsslangerne, 12 mm,
til motoren som følger:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 59
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Påfyldning af kølesystemet
• Fjern låget fra ekspansionstanken (7) og fyld kølesystemet.
Brug en blanding af 40% frostvæske (på ethylenglykolbasis) og
60% rent ledningsvand og kølevæske, eller brug kun kølevæske.
• Tilsæt væske, indtil ekspansionsbeholderen er ca. halvfuld.
7
Ekspansionsbeholder
• Monter ekspansionsbeholderen (7) på et let tilgængeligt sted
over elmotorens højeste niveau.
• Brug altid en eksibel slange med indvendig diameter 12 mm til
forbindelserne mellem kølkøler, ekspansionsbeholder og motor.
• Hold slangerne så korte og med så få bøjninger som muligt.
• Brug kun vand og / eller sæbe, således ingen fede eller olieagtige
produkter, for at gøre det lettere at montere slangerne på slange-
tilslutningspunkterne.
• Stram hver slangetilslutning ved hjælp af rustfri stålslangeklem-
mer.
- Kølkøleren skal også forblive under
vand, når skibet ruller.
- Monter kølekøleren med de med-
følgende pakningsskiver (A), skiver
(B) og møtrikker.
• Brug et tætningsmiddel, når køle-
køleren monteres mod skroget.
6.4 Forbindelser
Bemærk
Efter installation af kølevandssystemet skal du kontrollere føl-
gende punkter inden idriftsættelse:
- Kølervæskelækage
- Alle slange- og kabelforbindelser, bolte, møtrikker og paknin-
ger, inklusive forbindelser til E-Line-motoren.
DANSK
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
60 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
CAN-bus
MCVB Boosted charge
+ 24 V
- 48 V
CAN-bus
+ 48 V
- 48 V
MCVB
Boosted charge
+ 24 V
7 Elektrisk system
De elektriske ledninger mellem elmotoren og motorstyringen er al-
lerede installeret. Installationen har et isoleret returløb.
Tilslut motoren som følger:
7.2 Batterier
Vetus kan levere vedligeholdelsesfrie batterier af typen AGM (absor-
beret glasmåtte), der med ca. 375 opladningscyklusser til en aad-
ningsdybde på 70% er fremragende egnet til elektrisk fremdrift.
Startbatterier er ikke egnede til et elektrisk fremdrivningssystem. I
stedet skal der bruges semi-trækkraft eller trækkraftbatterier.
7.3 Batterikapacitet
Følgende punkter spiller en vigtig rolle i bestemmelsen af batterika-
paciteten:
- Bådegenskaber (længde på vandlinjen, vægt, skrogform)
- Sejladsstil
- Ønsket rækkevidde
- Batteri type
Tabel 'Strømforbrug indikation forskydning fartøj' på side 61 giver
en indikation af et forskydningsfartøjs strømforbrug (energiforbrug)
i forskellige længder og hastigheder. Strømforbruget kan derefter
bruges til at beregne sejltiden. Se eksemplet nedenfor:
1. Bestemmelse af batterikapacitet
For en båd med en længde på 6 meter og en ønsket sejlhastighed
på 8,8 km / t gælder en vejledende eektindgang på 2,1 kW. Den
ønskede sejltid er indstillet til mindst 6 timer, kontinuerlig sejlads.
Dette resulterer i en krævet batterikapacitet på 2,1 x 6 = 12,6 kWh.
2. Bestem batteripakken
En batteripakke med otte AGM-batterier, C20-værdi 220 Ah, 12 V-
serie parallel (4 x 12 V og 2 x 220 Ah) skiftet til en 48 V-batteripakke
giver en anvendelig batterikapacitet på ((220 x 2) x (4x12) ) x 0,7)
= 14,8 kWh.
3. Beregning af sejltid (indikation)
Baseret på energiforbruget på 2,1 kW giver dette en sejltid på
(14,8 / 2,1) mere end 7 timer.
7.4 Installation af batteri
Følgende punkter skal tages i betragtning, når batterierne installeres:
aDvarseL
Følg altid advarsels- og sikkerhedsinstruktionerne som angi-
vet i batterihåndbogen.
- Batterier skal installeres i et tørt, godt ventileret rum.
- Ventilation er vigtig, fordi der kan produceres små mængder eks-
plosiv gas under opladning. Installer om nødvendigt et system
med tvungen ventilation.
- Installer altid batterier over lænsens vandstand.
- Batterier skal fastgøres sikkert for at forhindre beskadigelse af hu-
set. Sæt fortrinsvis batterier i en bakke.
- Omgivelsestemperaturen må ikke overstige 60 grader C. Anbring
aldrig batterier i direkte sollys!
aDvarseL
Holder batterikabler fri fra E-Line-huset og skarpe kanter
aDvarseL
MCVB-boostet opladningsfunktion er kun egnet til
Blybatterier som standard.
7.1 MCVB boostet opladningsfunktion
Ved hjælp af MCVB-boostet opladningsfunktion kan 48 Volt E-Line-
motoren bruges i et (eksisterende) 24 V-indbygget netværk.
Ved at forbinde en 24 Volt batteribank til MCVB-boostet opladnings-
forbindelse oplades 48 Volt, E-Line, batteribank. En ekstra oplad-
ningsfacilitet er ikke påkrævet. Se side 96 for tilslutningsdiagram.
370301.11 61
Installation manual E-Line electric propulsion
- Batterierne skal være let tilgængelige for vedligeholdelse.
- Anbring aldrig afbrydere eller andet elektrisk udstyr i nærheden af
batterier; mulige gnister kan forårsage en eksplosion.
- Undgå, at metalgenstande ved et uheld kommer i kontakt med
en batteripol.
7.5 Hovedstrømskabler
• Tilslut motoren til batterierne som vist i diagrammerne, se side
96.
• Monter den medfølgende sikring og en hovedafbryder i det po-
sitive (+) kabel.
aDvarseL
Ved beregning af kabeltværsnit skal der tages højde for et mak-
simalt tilladte spændingsfald på 5%.
Brug aldrig mindre kabeltværsnit end angivet i nedenstående
tabel.
Motortype E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Maksimal ind-
gangseekt 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Batterikabel 50 mm270 mm295 mm2
Sikring 200 A 250 A 300 A
Når batterierne ikke bruges eller ikke oplades, anbefales det, at de
frakobles hinanden ved hjælp af en isoleringsafbryder.
aDvarseL
Sæt aldrig sikringen, hovedafbryderen eller isoleringskontak-
terne i batterirummet!
Tag følgende punkter i betragtning, når du installerer batterikab-
lerne:
- Monter kablerne på kortest mulig måde fra batterier til motor.
- Med en lang kabellængde bundter du '+' og '-' kablerne sammen.
- Installer '+' og '-' helst på en sådan måde, at den samlede længde
af hvert kabel er den samme. Dette sikrer en lige stor belastning
på hvert batteri.
- Sørg for, at kablerne ikke løber gennem lænsevand.
- Sørg for, at kablerne ikke kan komme i kontakt med skarpe kanter.
- Fastgør kablerne på en sådan måde at forhindre slid eller slid for-
årsaget af vibrationer.
- Brug kabelklemmer til at forbinde kablerne til afbrydere, sikring
og motor.
- Monter fortrinsvis kabelklemmer ved krympning.
- Brug batteriklemmer af god kvalitet til at forbinde kablerne med
batteripolerne.
- Spænd boltene sikkert for at sikre en god forbindelse.
- Brug ikke ederbelastede batteripoler!
- Smør batteripolerne og batteripolerne med vaselin for at forhin-
dre korrosion.
- Skift aldrig stikkablerne ud.
- Før du forlader, skal du kontrollere batteriets opladningsstatus,
ligesom du ville kontrollere en dieselmotors tankkapacitet.
aDvarseL
Ændring af plus- (+) og minus (-) forbindelser vil medføre
uoprettelig skade på installationen.
aDvarseL
Kortslut aldrig batterierne ved at forbinde plus (+) polen til
minus (-) polen.
Tilslutning af hovedstrømkabler
• Sluk for alt elektrisk udstyr.
• Undgå f.eks. Kortslutning forårsaget af værktøj.
• Tilslut først det positive (+) kabel og derefter det negative.
Strømforbrug indikation forskydning fartøj
Vandlinjelængde 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Blid sejlads
Kørehastighed
6 km/t 6 km/t 6 km/t 6 km/t 6 km/t
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Skroghastighed
Vandlinjelængde
7.2 km/t 8.8 km/t 10.2 km/t 11.4 km/t 12.5 km/t
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Blid sejlads 9 km/t 11 km/t 12.8 km/t 14.3 km/t 15.7 km/t
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
DANSK
62 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Tilslutning af CAN-buskabler (kontrolstrøm)
Se diagrammer fra side 99, hvis ere paneler skal tilsluttes.
Bemærk
CAN-busforsyningen skal altid tilsluttes 12 Volt (≥10 V, ≤16
V). Brug tænd/sluk-tastekontakten E-Drev MPE1KB som
strømforsyning.
forsiGtiG
Som krævet i internationale standarder skal alle jævnstrøms-
systemets neutrale (negative) ledere være tilsluttet et centralt
punkt. Dette forhindrer ikke kun farlige situationer og korrosi-
onsproblemer, men også fejlmeddelelser i CAN-bussystemet.
Bemærk
Udskift altid en defekt sikring med en sikring af samme værdi
(80 A).
7.7 Konguration af en eller ere motorer
Som standard er E-Line motoren kongureret til brug i et enkelt mo-
tor fremdrivningssystem. Kun hvis der er installeret ere motorer, skal
en af E-Line-motorerne kongureres.
fare
Arbejd kun på systemet, når motoren er stoppet, og det elek-
triske system er slukket.
• Fjern dækslet, og vend kontakten. Det er placeret på undersiden
af printkortet (PCB). Løsn om nødvendigt boltene og møtrikkerne
på printkortholderen midlertidigt.
• Flyt kontakten fra position 1 til position 2. E-Line-motoren er nu
kongureret til brug i et multimotorsystem.
• Sæt dækslet på igen.
Bemærk
Motorens rotationsretning kan indstilles på kontrolpanelet.
7.6 Intern sikring
Der er en intern sikring på controlleren i forbindelsesboksen.
Denne sikring beskytter styreenheden og motoren mod kortslutning
eller overbelastning.
370301.11 63
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Säkerhet
Varningsanvisningar
I denna manual används följande varningsanvisningar i samband
med säkerhet:
fara
Anger att en stor potentiell fara föreligger som kan leda till allvarliga
skador eller döden.
varninG
Anger att en potentiell fara föreligger som kan leda till skador.
försiktiG
Anger att vederbörande driftprocedur, handlingar osv. kan leda till
personskador eller fatala skador på maskinen. Vissa Varsamhetsan-
visningar anger även att en potentiell fara föreligger som kan leda till
allvarliga skador eller döden.
oBservera
Betonar viktiga procedurer, omständigheter, osv.
Symboler
Anger att en viss handling är rätt.
Anger att en viss handling är förbjuden.
Vidarebefordra säkerhetsanvisningarna till andra som använder E-
Line-motorn.
Allmänna regler och föreskrifter vad gäller säkerhet och som förhin-
drar olyckor måste alltid iakttagas.
2 Inledning
Denna bruksanvisning ger riktlinjer för installation av en Vetus E-Line
elmotor, typ 'ELINE050', 'ELINE075 och' ELINE100 '.
Installationens kvalitet är avgörande för E-Line-systemets tillförlitlig-
het. Nästan alla fel kan spåras till fel eller felaktigheter under instal-
lationen. Det är därför absolut nödvändigt att stegen i installations-
anvisningarna följs fullständigt under installationsprocessen och
kontrolleras efteråt.
E-Drive systemet består av fem moduler:
- Framdrivning
- Kontroll
- Energiövervakning
- Energilagring
- Energiförsörjning
Flera val och kombinationer är möjliga inom dessa moduler.
oBservera
Se installationshandböckerna för alla komponenter innan du
använder E-Drive-systemet.
Obehöriga ändringar ska utesluta tillverkarens ansvar för skador
som uppstår.
Beroende på vindområde, förskjutning, propeller, batteripaketstorlek
och form på undervattensskrovet, kommer kraften från elmotorn att
ge olika resultat på varje fartyg.
Den nominella eekteekten kan endast uppnås under optimala för-
hållanden:
• Se till att rätt batterispänning är tillgänglig under användning.
• Installationen utförs i enlighet med rekommendationerna i denna
installationsanvisning, särskilt med avseende på:
- Batterikablarnas tillräckligt stora diameter så att spänningsfal-
let reduceras till ett minimum.
- Inödet till propellern.
- Inriktning av propelleraxelsystemet.
varninG
Arbeta aldrig på det elektriska systemet när det är strömf-
orande.
varninG
Byte av plus- (+) och minus (-) -anslutningar orsakar
irreparabel skada på installationen.
oBservera
Kontrollera eventuellt läckage omedelbart efter att fartyget
har sjösatts.
oBservera
Efter installation av systemet, före idrifttagning,
kontrollera följande punkter:
- Flexibla motorfästen.
- Läckage av kylvätska.
- Alla slang- och kabelanslutningar, bultar, muttrar och pack-
ningar.
SVENSKA
64 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Installationsblankett
Gå till: www.vetus.com/sv/service-och-support och hämta instal-
lationsblankett.
oBservera
För att göra ett garantianspråk, fyll i installationsblankett i sin
helhet och skicka formuläret till:
installationforms@vetus.com
Serienumret för MCVB (Motor Controller Vetus Boosted Charge-funk-
tion) nns på följande plats:
4.1 Motorstöd
Alla komponenter i framdrivningssystemet måste vara korrekt inrik-
tade för att säkerställa korrekt funktion.
Grunden måste vara tillräckligt styv för att upprätthålla detta under
alla förhållanden.
oBservera
E-Line-motorn är konstruerad för att motstå propellerns drag-
kraft. Ett trycklager är inte nödvändigt.
När du bestämmer fundamentets mått, ta hänsyn till ett spelrum på
minst 10 mm mellan motorn och fundamentet.
Motorstödens monteringsytor måste vara på samma nivå. Detta för-
hindrar förvrängning av gummielementen i de exibla motorstöden.
Motorn måste alltid hållas fri från länsvatten.
4.2 Flexibel montering
Den exibla installationen är speciellt anpassad till motorns egenska-
per. Använd de medföljande exibla motorstöden (vibrationsdämpa-
re); dessa har utvecklats speciellt för elektriska framdrivningsmotorer.
För fram- och baksidan av motorinställningen måste kompressionen
till vänster och höger vara densamma. En skillnad i kompression
mellan fram och bak är tillåten och ofta oundviklig.
• Placera motorn på motorstödet och vänta 48 timmar innan du
startar inriktningen. Om det inte går att vänta så länge, ställ in stö-
den så att motorn är 0,75 mm för hög.
Vibrationsspjällen måste monteras utan spänning i längdriktningen.
Förvrängda vibrationsdämpare kan överföra vibrationer och buller
till båten.
Monteringsfästena är lätt justerbara i höjd och i en vinkel på 0° eller
8°. Detta underlättar ommotorisering och anslutning till en bentlig
propelleraxel.
oBservera
Efter mottagandet är motorfästena i transportläge. Demontera
fästena, vrid dem en halv varv och sätt ihop dem igen.
4 Motorinstallation
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 65
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
oBservera
Det är mycket viktigt att E-Line-motorn och propelleraxeln
står i linje. Kontrollera inriktningen igen när båten är i vattnet.
Korrekt justering av vibrationsdämpare kan uppnås enligt följande:
• Ställ in motorn så att den är mer eller mindre i linje med propel-
leraxeln, använd justeringsmuttrarna på vibrationsdämparna, och
anslut INTE propelleraxeln med kopplingens nav.
• Lyft motorn fram så att båda främre stöden bara lossnar från vibra-
tionsdämpningsmuttrarna.
• Sänk ner motorn igen och justera muttrarna så att båda motorstö-
den vilar på muttrarna samtidigt.
• Upprepa detta på baksidan av motorn.
• När vibrationsdämparna har justerats korrekt kan motorn justeras
genom att vrida både justeringsmuttrarna framåt och bakåt, åt
vänster och höger, exakt samma antal varv.
• Dra åt muttrarna med det angivna vridmomentet.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Propelleröppning
- Utrymmet mellan propellerbladens spetsar och botten på båten
bör vara minst 15% av propellerdiametern.
5 Installation av propelleraxel
5.4 Propeller
Propeller- och propelleröppningens utformning är mycket viktigt för
fartygets kryssningsegenskaper. Det är särskilt viktigt för ett fartyg
med elektrisk framdrivning att propellerstorleken väljs korrekt.
Kontakta din Vetus-återförsäljare för att välja rätt propeller.
Du kan välja både en vänster och en höger vridskruv. Via manöver-
panelen kan motorns rotationsriktning kopplas till manöverorganets
rörelse, så att manövrering framåt också resulterar i att båten rör sig
framåt.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- Avståndet från propellernavet till det yttre lagret måste vara minst
10 mm men högst 60 mm.
- Det är användbart när du arbetar på motorn om axeln kan skjutas
ca 10 cm bakåt.
- Vattnet måste kunna strömma fritt över ett avstånd på minst 10
cm framåt och bakom propellern.
5.1 Propelleraxelkoppling
Anslut E-Line-motorn till propelleraxeln med en exibel kopplings-
typ Vetus Combiex (1225/1230) eller Bullex (0120/0125).
5.2 Kardanaxel
Propelleraxeln bör ha en diameter på minst 25 mm.
På grund av propelleraxelns axiella rörelse måste det nnas ett mini-
malt fritt utrymme mellan:
- Det yttre lagret och propellernavet,
- Det inre lagret och kopplingsnavet.
• Lås propelleraxelns lockmutter med en låsplatta.
SVENSKA
min. 10 min. 10
max. 60
66 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Vattenkylning
På detta sätt kyler det ut vatten genom systemet.
Värme släpps direkt ut i vattnet.
• Montera alltid vattenltret och vattenutloppet ovanför vattenled-
ningen. Fäst vattenltret på ett vertikalt skott.
• Installera alltid en avstängningsventil på vatteninloppet!
• För båda anslutningarna, vatteninloppsskopa till vattenlter och
vattenlter till motorn, använd alltid exibel slang.
• Kontrollera vattenltret före varje användning och rengör det vid
behov.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Kölkylning
Med detta sätt att kyla cirkulerar kylvätska genom systemet. Värmen
släpps ut till utevattnet genom kölkylaren.
1 Kylkylare
2 Kylkylare IN
3 Kölkylare UT
4 Kylvätska IN
5 Cirkulationspump
6 Kylvätska UT
7 Vattenlter /
expansionsbehållare
Kyl svalare
Kölkylaren (1) måste placeras på utsidan mot skrovets botten.
När du väljer kölkylarens position, ta hänsyn till följande:
- Kylkylaren bör placeras där ett kontinuerligt öde av vatten ga-
ranteras under alla omständigheter.
- Nära fören, där turbulens kan uppstå vid högre hastigheter, är en
mindre lämplig plats.
- Kölkylaren bör också stanna under vatten när fartyget rullar.
6 Kylning
För att uppnå högsta möjliga eektivitet kyls elmotorn och motorsty-
renheten av vätska
Det nns två alternativ:
- Råvatten kylsystem
- Kölkylsystem
Beroende på E-Line-versionen, anslut kylvattenslangarna, 12 mm, till
motorn enligt följande:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 67
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Påfyllning av kylsystemet
• Ta bort locket från expansionstanken (7) och fyll på kylsystemet.
Använd en blandning av 40% frostskyddsmedel (på etylenglykol-
basis) och 60% rent kranvatten och kylvätska eller använd endast
kylvätska.
• Tillsätt vätska tills expansionstanken är ungefär halvfull.
7
Expansionstank
• Montera expansionsbehållaren (7) på en lättillgänglig plats ovan-
för elmotorns högsta nivå.
• Använd alltid en exibel slang med innerdiameter 12 mm för an-
slutningarna mellan kölkylaren, expansionstanken och motorn.
• Håll slangarna så korta och med så få böjningar som möjligt.
• Använd endast vatten och / eller tvål, sålunda inga feta eller oljiga
produkter, för att underlätta montering av slangarna till slangan-
slutningspunkterna.
• Dra åt varje slanganslutning med rostfria stålslangklämmor.
- Montera kölkylaren med medföl-
jande brickor (A), brickor (B) och
medföljande muttrar.
• Använd ett tätningsmedel när du
monterar kölkylaren mot skrovet.
6.4 Anslutningar
oBservera
Kontrollera följande efter installation av kylvattensystemet:
- Läckage av kylvätska
- Alla slang- och kabelanslutningar, bultar, muttrar och packnin-
gar, inklusive anslutningar till E-Line-motorn.
SVENSKA
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
68 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
Kan buss
MCVB Boosted charge
+ 24 V
- 48 V
Kan buss
+ 48 V
- 48 V
MCVB
Boosted charge
+ 24 V
7 Elsystem
De elektriska ledningarna mellan elmotorn och motorstyrenheten
har redan installerats. Installationen har en isolerad retur.
Anslut motorn enligt följande:
7.2 Batterier
Vetus kan tillhandahålla underhållsfria batterier av typen AGM (ab-
sorberad glasmatta), som, med ca. 375 laddningscykler till ett urladd-
ningsdjup på 70% passar utmärkt för elektrisk framdrivning.
Startbatterier är inte lämpliga för ett elektriskt framdrivningssystem.
Istället bör semi-drag- eller dragbatterier användas.
7.3 Batterikapacitet
Följande punkter spelar en viktig roll för att bestämma batterikapa-
citeten:
- Båtegenskaper (längd vattenlinje, vikt, skrovform)
- Segelstil
- Önskat intervall
- Batterityp
Tabell 'Strömförbrukning indikering förskjutning fartyg' på sidan
69 ger en indikation på energiförbrukningen (energiförbrukning)
för ett förskjutningsfartyg i olika längder och hastigheter. Energiför-
brukningen kan sedan användas för att beräkna seglingstiden. Se
exempel nedan:
1. Fastställande av batterikapacitet
För en båt med en längd på 6 meter och en önskad segelfart på
8,8 km / h gäller en vägledande eekt på 2,1 kW. Den önskade
seglingstiden är inställd på minst 6 timmar, kontinuerlig segling.
Detta resulterar i en erforderlig batterikapacitet på 2,1 x 6 = 12,6
kWh.
2. Bestäm batteripaketet
Ett batteripaket med åtta AGM-batterier, C20-värde 220 Ah, 12
V-serie parallellt (4 x 12 V och 2 x 220 Ah) bytt till ett 48 V-batteri
ger en användbar batterikapacitet på ((220 x 2) x (4x12) x 0,7) =
14,8 kWh.
3. Beräkning av körtid (indikation)
Baserat på en energiförbrukning på 2,1 kW, ger detta en körtid på
(14,8 / 2,1) mer än 7 timmar.
7.4 Batteri-installation
Följande punkter måste beaktas när du installerar batterierna:
varninG
Följ alltid varnings- och säkerhetsanvisningarna enligt bat-
terihandboken.
- Batterier måste installeras i ett torrt, väl ventilerat utrymme.
- Ventilation är viktig eftersom små mängder explosiv gas kan
produceras under laddning. Installera vid behov ett system med
tvångsventilation.
- Installera alltid batterier över länsvattennivån.
- Batterier måste sättas fast ordentligt för att förhindra skador på
höljet. Lägg helst batterier i ett fack.
- Omgivningstemperaturen får inte överstiga 60 grader C. Placera
aldrig batterier i direkt solljus!
varninG
Håller batterikablarna fria från E-Line-huset och vassa kanter
varninG
MCVB-laddningsfunktionen är endast lämplig för
blybatterier som standard.
7.1 MCVB-förstärkt laddningsfunktion
Med hjälp av MCVB-laddningsfunktionen kan 48-volts E-Line-motorn
användas i ett (bentligt) 24 V-nätverk.
Genom att ansluta en 24-volts batteribank till MCVB-laddningsan-
slutningen laddas 48 Volt, E-Line, batteribank. Ytterligare en ladd-
ningsanläggning krävs inte. Se sidan 96 för anslutningsdiagram.
370301.11 69
Installation manual E-Line electric propulsion
- Batterierna måste vara lättillgängliga för underhåll.
- Montera aldrig strömbrytare eller annan elektrisk utrustning i när-
heten av batterier; möjliga gnistor kan orsaka en explosion.
- Förhindra att metallföremål råkar komma i kontakt med en bat-
teripol.
7.5 Huvudströmkablar
• Anslut motorn till batterierna enligt bilderna, se sidan 96.
• Montera den medföljande säkringen och en huvudströmbrytare i
den positiva (+) kabeln.
varninG
Vid beräkning av kabeltvärsnitt, ta hänsyn till ett maximalt till-
låtna spänningsfall på 5%.
Använd aldrig mindre kabeltvärsnitt än vad som anges i tabel-
len nedan.
Motortyp E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Maximal
ingångseekt 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Batterikabel 50 mm270 mm295 mm2
Säkring 200 A 250 A 300 A
När batterierna inte används eller inte laddas rekommenderas att de
kopplas bort från varandra med en isoleringsbrytare.
varninG
SÄTT ALDRIG säkring, huvudströmbrytare eller isoleringsbry-
tare i batteriet!
Tänk på följande när du installerar batterikablarna:
- Montera kablarna på kortast möjliga sätt från batterier till motor.
- Med en lång kabellängd buntar du ihop '+' och '-' kablarna.
- Installera '+' och '-' helst på ett sådant sätt att den totala längden
på varje kabel är densamma. Detta säkerställer en lika stor belast-
ning på varje batteri.
- Se till att kablarna inte går genom något länsvatten.
- Se till att kablarna inte kommer i kontakt med några vassa kanter.
- Fäst kablarna på ett sådant sätt för att förhindra slitage eller nöt-
ning på grund av vibrationer.
- Använd kabelanslutningar för att ansluta kablarna till brytare, säk-
ring och motor.
- Passa helst kabelanslutningarna genom att krympa.
- Använd batterikontakter av god kvalitet för att ansluta kablarna
till batteripolerna.
- Dra åt bultarna ordentligt för att säkerställa en bra anslutning.
- Använd inte äderbelastade batteripoler!
- Smörj batteripolerna och batteripolerna med vaselin för att för-
hindra korrosion.
- Byt aldrig om anslutningskablarna.
- Innan du lämnar, kontrollera batteriets laddningsstatus precis
som du skulle kontrollera en dieselmotorns tankkapacitet.
varninG
Byte av plus- (+) och minus (-) -anslutningar orsakar
irreparabel skada på installationen.
varninG
KORTSLUT ALDRIG batterierna genom att ansluta plus- (+)
polen till minuspolen (-).
Ansluta huvudströmkablarna
• Stäng av all elektrisk utrustning.
• Förhindra till exempel kortslutningar orsakade av verktyg.
• Anslut först den positiva (+) kabeln och sedan den negativa.
Strömförbrukning indikering förskjutning fartyg
Vattenlinjelängd 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Skonsam segling 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Marschfart 7.2 km/h 8.8 km/h 10.2 km/h 11.4 km/h 12.5 km/h
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Deplacementsfart 9 km/h 11 km/h 12.8 km/h 14.3 km/h 15.7 km/h
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
SVENSKA
70 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Ansluter CAN-buss (styrström) kablar
Se diagram från sidan 99 om era paneler måste anslutas.
oBservera
CAN-bussens strömförsörjning måste alltid anslutas till 12
Volt (≥10 V, ≤16 V). Använd nyckelomkopplaren E-Drive
MPE1KB som strömförsörjning.
försiktiG
Precis som krävs enligt internationell standard, ska alla
neutrala (negativa) ledare i DC-systemet anslutas till en
central punkt. Detta förebygger inte bara farliga situationer
och problem med rost utan också felmeddelanden i CAN-
bussningssystemet.
oBservera
Byt alltid en defekt säkring mot en säkring med samma värde
(80 A).
7.7 Konguration av en eller era motorer
Som standard är E-Line-motorn kongurerad för användning i ett
enmotorigt framdrivningssystem. Endast om era motorer är instal-
lerade måste en av E-Line-motorerna kongureras.
fara
Arbeta bara på systemet när motorn är stoppad och det elek-
triska systemet är avstängt.
• Ta bort kåpan och vrid reglaget. Den är placerad på undersidan av
kretskortet (PCB). Lossa vid behov tillfälligt skruvarna och mutt-
rarna på kretskortshållaren.
• Flytta omkopplaren från position 1 till position 2. E-Line-motorn är
nu kongurerad för användning i ett ermotorsystem.
• Sätt tillbaka locket.
oBservera
Motorns rotationsriktning kan ställas in på kontrollpanelen.
7.6 Intern säkring
Det nns en intern säkring på styrenheten i anslutningsboxen.
Denna säkring skyddar styrenheten och motorn mot kortslutning
eller överbelastning.
370301.11 71
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Sikkerhet
Advarsler
I denne håndboken brukes følgende advarsler i forbindelse med sik-
kerhet:
fare
Angir at det nnes en stor potensiell fare som kan medføre alvorlig
personskade eller død.
aDvarseL
Angir at det nnes en potensiell fare som kan medføre personskade.
forsiktiG
Angir at de pågjeldende håndteringsprosedyrene, handlingene, osv.,
kan medføre personskade eller alvorlig maskinskade. Noen FORSIK-
TIG-advarsler angir dessuten at det nnes en potensiell fare som kan
medføre alvorlig personskade eller død.
merk
Understreker viktige prosedyrer, omstendigheter, osv.
Symbolen
Angir at den pågjeldende handlingen må utføres.
Angir at en viss handling er forbudt.
Fortell om sikkerhetsinstruksjonene videre til andre som bruker E-
line Motoren
Generelle regler og lover i forbindelse med sikkerhet og til forebyg-
ging av ulykker skal overholdes.
2 Innledning
Denne manualen gir deg brukerveiledning for å installere en Vetus
E-line elektrisk motor, av typen ‘ELINE050’, ‘ELINE075’ og ‘ELINE100’
Kvaliteten på installasjonen er avgjørende for hvor bra E-Line syste-
met skal fungere. Nesten alle feil kan spores tilbake til error eller feil
som er gjort under installasjonen. Det er derfor viktig at hvert steg I
installsjonsinstruksjonene følges til punkt og prikke og kontrolleres
etterpå.
E-Drive systemet består av fem moduler:
- Framdrift
- Kontroll
- Energi overvåking
- Energi lagring
- Energi forsyning
Flere valg og kombinasjoner er mulig innenfor disse modulene. .
merk
Se installasjons håndbøkene for alle komponentene før du
bruker E-Drive systemet.
Uautoriserte modikasjoner skal utelukke produsentens ansvar
for skader som oppstår.
Avhengig av vindområdet ,forskyvning, probellen, batteripakke stør-
relsen og formen på undervannsskroget, vil kraften som leveres av
den elektriske motoren gi forskjellige resultat til hvert fartøy.
Nominell eekt er bare oppnåelig under optimale forhold:
• Sørg for at det er riktig batterispenning tilgjengelig under bruk.
• Installasjonen utføres I samsvar med angitte anbefalinger du n-
ner I denne instruksjonshåndboka, med spesielt hensyn til:
- Tilstrekkelig stor diameter på batterikablene, slik at spennins-
fallet reduseres til et minimum.
- TIlstrømingen til propellen.
- Justeringen av propellakselsystemet.
aDvarseL
Arbeid aldri på det elektriske systemet mens den er energisk.
aDvarseL
Bytte over koblingene pluss (+) og minus (-) vil føre til
uopprettelig skade på installasjonen.
merk
Sjekk for mulige lekasjer med en gang skipet er satt I aktivitet.
merk
Etter installasjonen av systemet, før du setter I gang, sjekk de
følgende punktene:
- Fleksible motorfester.
- Kjøleveske lekasje.
- Alle kabler og koblinger, bolter, mutrer og skiver.
NORSK
72 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Installasjonsskjema
Gå til: www.vetus.com/service-support og last ned installasjons-
skjema.
merk
For å få en reklamasjonsgaranti, vennligst fyll ut installasjons-
skjemaet og send skjemaet til:
installationforms@vetus.com
Serienummeret på MCVB (Motor controller Vetus Boosted Charge
funksjon) er funnet på følgende sted:
4.1 Motor support
Alle komponentene av fremdriftsystemet må være riktig justert for å
sikre korrekt drift.
Fundamentet må være tilstrekkelig stivt for å opprettholde dette un-
der alle forhold.
merk
E-line motoren er designet for å motstå trykket som er laget av
propellen. Et trykklager er derfor ikke nødvendig.
Når du bestemmer dimensjonene til fundamentet, må du ta hensyn
til en avstand på minst 10 mm mellom motoren og fundamentet.
Monteringsatene til motorstøttene må alle være I vater. Dette vil
forhindre forvregning av gummielementene I de eksible motorstøt-
tene.
Motoren må alltid være fri for lensevann.
4.2 Fleksibel montering
Den eksible installasjonen er spesialtilbasset motorens egenskaper.
Bruk de medfølgende eksible motorstørrene (vibrasjonsdempere)
disse er spesielt utviklet for elektriske fremdriftsmotorer.
Foran og bak på motoroppsettet må kompresjonen til venstre og
høyre være den same. En forskjell I kompresjon mellom foran og bak
er tillatt og ofte uunngåelig.
• Plasser motoren på motorstøttene og vent 48 før justering starts.
Hvis det ikke er mulig å vente så lenge, angir du støttene slik at
motoren er 0,75mm for høy.
Vibrasjonsdemperne må monteres uten spenning I lengderetningen.
Forvrengte vibrasjonsdempere kan overføre vibrasjoner og støy I bå-
ten.
Monteringsbrakettene kan enkelt justeres I høyten og I en vinkel på
0 eller 8 grader. Dette gjør det let å ommotorisere og koble lett til en
eksisterende propellaksel.
merk
Ved mottak er motorbrakettene I transportposisjon. Demonter
brakettene, snu dem en halv sving og sett dem sammen igjen.
4 Motor installasjon
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 73
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
merk
Det er svært viktig at E-Line motoren og propellakselen er I
tråd. Kontroller justeringen igjen når båten er I vannet.
Riktig justering av vibrasjonsdemperne kan oppnås som følger:
• Sett opp motoren slik at den er mer eller mindre i tråd med pro-
pellakselen, ved hjelp av justeringsmutrene på vibrasjonsdemper-
ne, ikke koble propellakselen til navet på koblingen.
• Løft motoren foran slik at begge frontstøttene bare kommer fri fra
vibrasjonsdempermutrene.
• Senk motoren igjen og juster mutrene slik at begge motorstøt-
tene hviler på mutrene samtidig.
• Gjenta dette på baksiden av motoren.
• Når vibrasjonsdemperne er riktig justert, kan motoren justeres
ved å dreie både justeringsmutrene foran og akter, venstre og
høyre, nøyaktig samme antall svinger.
• Trekk mutrene til det angitte dreiemomentet.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Propellåpning
- Mellomrommet mellom propellbladene og bunnen av båten skal
være minst 15 % av propelldiameteren.
5 Installasjon av propellaksel
5.4 Propell
Utformingen av propellen og propellåpningen er svært viktig for far-
tøyets marsjegenskaper. Det er spesielt viktig for et fartøy med elek-
trisk fremdrift at propellstørrelsen er valgt riktig.
Kontakt din Vetus-forhandler for å velge riktig propell.
Du kan velge for både en venstre og høyre dreieskrue. Via kontrollpa-
nelet kan rotasjonsretningen til motoren kobles til bevegelsen av kon-
trollen, slik at fremoverdrift også resulterer i fremdrift av båten.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- Avstanden fra propellnav til ytre lager må være minst 10 mm, men
ikke mer enn 60mm.
- Det er nyttig når du arbeider på motoren hvis akselen kan skyves
ca 10 cm bakover.
- Vannet må kunne yte fritt over en avstand på minst 10 cm frem-
over og akter av propellen.
5.1 Propellakselkobling
Connect the E-Line motor to the propeller shaft using a exible coup-
ling type Vetus Combiex (1225/1230) or Bullex (0120/0125).
5.2 Propellaksel
Propellakselen skal ha en diameter på minst 25mm
På grunn av aksial bevegelse av propellakselen, må det være mini-
mum med ledigplass mellom:
• Det ytre lageret og propellnavet,
• Det indre lageret og koblingsnavet.
• Lås propellakselmutterhetten med en låseplate.
NORSK
min. 10 min. 10
max. 60
74 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Kjøling av råvann
På denne måten av kjøling strømmer utevann gjennom systemet.
Varme er direkte spredt til utsiden vann.
• Varme er direkte spredt til utsiden vann.
• Monter alltid vannlteret og vannuttaket over vannledningen.
Fest vannlteret til et vertikalt skott.
• Installer alltid en avstengningsventil på vanninntaksskjeen!
• For begge tilkoblinger, vanninntak scoop til vannlter og vannl-
ter til motoren, alltid bruke eksibel slange.
• Kontroller vannlteret før hver bruk og rengjør det om nødvendig.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Kjølekjøling
Med denne måten å kjøle, sirkulerer kjølevæsken gjennom systemet.
Varme forsvinner til utsiden gjennom kjølekjøleren.
1 Kjøle kjøler
2 Kjøle kjøler IN
3 Kjøle kjøler UT
4 Kjølevæske IN
5 Sirkulasjonspumpe
6 Kjølevæske UT
7 Vannlter/ekspansjonstank
Kjølekjøler
Kjølekjøleren (1) må plasseres på utsiden mot bunnen av skroget.
Når du velger posisjonen til kjølekjøleren, ta hensyn til følgende:
- Kjølekjøleren skal plasseres der en kontinuerlig vannstrøm er ga-
rantert under alle omstendigheter.
- I nærheten av baugen, hvor turbulens kan oppstå ved høyere has-
tigheter, er et mindre egnet sted.
- Kjølekjøleren skal også holde seg under vann når skipet ruller.
6 Kjøling
For å oppnå høyest mulig eektivitet avkjøles den elektriske motoren
og motorregulatoren med væske.
Det nnes to alternativer:
- Kjølesystem for råvann
- Kjøle kjølesystem
Avhengig av E-Line-versjonen kobler du kjølevannsslangene, 12 mm,
til motoren som følger:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 75
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Fylle kjølesystemet
• Fjern lokket fra ekspansjonstanken (7) og fyll kjølesystemet.
Bruk en blanding av 40% frostvæske (på etylenglykolbasis) og
60% rent vann fra springen og kjøleveske eller bruk bare kjøle-
veske.
• Tilsett veske til ekspansjonstanken er omtrent halvfull.
7
Ekpansjonstank
• Monter ekspansjonstanken (7) på et let tilgjengelig sted over det
høyeste nivået på den elektriske motoren.
• Bruk alltid en eksibel slange med innvendig diameter 12 mm for
forbindelsene mellom kjølekjøleren, ekspansjonstanken og mo-
toren.
• Hold slangene så korte og med så få bøyninger som mulig.
• Bruk kun vann og/eller såpe, og ingen fete produkter, for å gjøre
det enklere å montere slangene til slangetilkoblingspunktene.
• Trekk til hver slangetilkobling ved hjelp av rustsikre slangeklem-
mer i stål.
- Monter kjølekjøleren med embal-
lasjeskivene (A), skivene (B) og de
medfølgende mutrene.
• Bruk et tetningsmasse når kjølekjøle-
ren monteres mot skroget.
6.4 Koblinger
merk
Etter installasjon av kjølevannssystemet, før igangsetting
controller følgende punkter:
- Lekkasje av kjøleveske.
- Alle slange- og kebelkoblinger, bolter, muttere og skiver,
inkludert I tilkoblingen til E-Line motor.
NORSK
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
76 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
CAN-buss
MCVB Økt lading
+ 24 V
- 48 V
CAN-buss
+ 48 V
- 48 V
MCVB
Økt lading
+ 24 V
7 Elektrisk system
De elektriske ledningene mellom den elektriske motoren og motor-
regulatoren er allerede installert. Installasjonen har en isolert retur.
Koble til motoren på følgende måte:
7.2 Batterier
Vetus kan tilby vedlikeholdsfrie batterier av typen AGM (Absorbert
GlassMatte), som med ca. 375 ladesykluser til en dybde av utladning
på 70%, er utmerket egnet til elektrisk fremdrift.
Startbatterier er ikke egnet for et elektrisk fremdriftssystem. I stedet
bør semi-trekkraft eller trekkraft batterier brukes.
7.3 Batterikapasitet
Følgende punkter spiller en viktig rolle i å bestemme batterikapasi-
teten:
- Båtegenskaper (lengde på vannlinje, vekt, skrogform)
- Seiling stil
- Ønsket område
- Batteritype
Tabell 'Indikasjon på strømforbruksindikatorforskyvningsfartøy' på
side 77 gir en indikasjon på strømforbruket (energiforbruket) til
et forskyvningsfartøy i ulike lengder og hastigheter. Strømforbruket
kan deretter brukes til å beregne seilingstiden. Se eksempel neden-
for:
1. Bestemme batterikapasitet
For en båt med en lengde på 6 meter og en ønsket seilhastighet
på 8,8 km/t gjelder en veiledende eektinngang på 2,1 kW. Ønsket
seilingstid er satt til minimum 6 timer, kontinuerlig seiling. Dette
resulterer i en nødvendig batterikapasitet på 2,1 x 6 = 12,6 kWh.
2. Bestem batteripakken
En batteripakke med åtte AGM-batterier, C20-verdi 220 Ah,
12 V-serie parallell (4 x 12V og 2 x 220 Ah) byttet til en 48 V
batteripakke gir en brukbar batterikapasitet på ((220 x 2) x (4x12)
x 0,7) = 14,8 kWh.
3. Beregning av seiltid (indikasjon)
Basert på energiforbruket på 2,1 kW gir dette en seiltid på (14,8 /
2,1) mer enn 7 timer.
7.4 Batteri installasjon
Følgende punkter må tas I betraktning når du installerer batteriene.
aDvarseL
Følg alltid advarselen og sikkerhetsinstruksjonene som angitt
I batterihåndboken.
- Batterier må installeres på et tørt, godt ventilert sted.
- Ventilasjon er viktig fordi små mengder eksplosiv gass kan produ-
seres under lading. Om nødvendig, installere et system for tvun-
gen ventilasjon.
- Sett alltid inn batterier over lensevannstanden.
- Batteriene må festes godt for å hindre skade på huset. Fortrinnsvis
sette batterier i en sku.
- Omgivelsestemperaturen kan ikke overstige 60 grader C. Plasser
aldri batteriene i direkte sollys!
aDvarseL
Hold batterikablene borte fra E-line huset og skarpe kanter
aDvarseL
MCVB-ladefunksjonen er kun egnet for blysyrebatterier som
standard.
7.1 MCVB-økt ladefunksjon
Ved hjelp av MCVB boosted charge-funksjonen kan 48 Volt E-Line-
motoren brukes i et (eksisterende) 24 V innebygd nettverk.
Ved å koble en 24 Volt batteribank til MCVB økt ladetilkobling, er 48
Volt, E-Line, batteribanken ladet. Et ekstra ladeanlegg er ikke nød-
vendig. Se side 96 for koblingsskjemaet.
370301.11 77
Installation manual E-Line electric propulsion
- Batteriene må være lett tilgjengelige for vedlikehold.
- Monter aldri brytere eller annet elektrisk utstyr i nærheten av bat-
terier; mulige gnister kan forårsake en eksplosjon.
- Forhindre at metallgjenstander kommer i kontakt med en bat-
teriterminal ved et uhell.
7.5 Hovedstrømkabler
• Koble motoren til batteriene som vist i diagrammene, se side
96.
• Monter sikringen som følger med og en hovedbryter i den posi-
tive (+) kabelen.
aDvarseL
Ved beregning av kabelens tverrsnitt, ta hensyn til et maksi-
malt tillatt spenningsfall på 5%. Bruk aldri mindre kabelseks-
joner enn det som er angitt I tabellen nedenfor.
Motor type E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Maksimal in-
ngangseekt 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Batterikabel 50 mm270 mm295 mm2
Sikring 200 A 250 A 300 A
Når batteriene ikke brukes eller ikke lades, anbefales det at de kobles
fra hverandre ved hjelp av en isolerende bryter.
aDvarseL
ALDRI monter sikringen, hovedbryteren eller isolerings-
bryterne I batterirommet!
Ta hensyn til følgende punkter når du installerer batterikablene:
- Monter kablene på kortest mulig måte fra batterier til motor.
- Med lang kabellengde samler du '+' og '-' kablene sammen.
- Installer '+' og '-' helst på en slik måte at den totale lengden på
hver kabel er den samme. Dette sikrer lik belastning på hvert bat-
teri.
- Pass på at kablene ikke går gjennom noe lensevann.
- Kontroller at kablene ikke kommer i kontakt med skarpe kanter.
- Fest kablene på en slik måte for å forhindre slitasje forårsaket av
vibrasjon.
- Bruk kabelklemmene til å koble kablene til brytere, sikring og mo-
tor.
- Fortrinnsvis montere kabelterminaler ved å krympe.
- Bruk batteripoler av god kvalitet til å koble kablene til batteris-
tolpene.
- Trekk boltene godt til for å sikre en god tilkobling.
- Ikke bruk ærbelastede batteriterminaler!
- Smør batteristolpene og batteripolene med vaselin for å hindre
korrosjon.
- Bytt aldri over kontaktkablene.
- Før du drar, må du kontrollere ladestatusen til batteriene akkurat
som du ville sjekke tankkapasiteten til en dieselmotor.
aDvarseL
Hvis du endrer pluss (+) og minus (-) vil det føre til
uopprettelig skade på installasjonen.
aDvarseL
ALDRI kortslutt batteriene ved å koble plusspolen (+) til
minuspolen (-)
Koble til hovedstrømskablene
• Slå av alt elektrisk utstyr.
• Forhindre kortslutninger forårsaket av verktøy, for eksempel.
• Koble den positive (+) kabelen først, deretter det negative (-).
Indikasjon på strømforbruksindikatorforskyvningsfartøy
Vannlinje lengde 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Skånsom seiling 6 km/t 6 km/t 6 km/t 6 km/t 6 km/t
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Marsjfart 7.2 km/t 8.8 km/t 10.2 km/t 11.4 km/t 12.5 km/t
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Skrogfart 9 km/t 11 km/t 12.8 km/t 14.3 km/t 15.7 km/t
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
NORSK
78 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Koble til CAN bus (kontrollstrøm) kabler
Se diagrammer fra side 99 hvis ere paneler må kobles til.
merk
Den CAN buss strømforsyning må alltid være koblet til 12
Volt (≥10 V, ≤16 V). Brukden E-Drev MPE1KB nøkkelbryter-
somstrømforsyning.
forsiktiG
I henhold til internasjonale standarder skal alle nøytrale
(negativ) ledere i DC systemet koples til ett sentralt punkt.
Dette forhindrer ikke bare farlige situasjoner og korrosjons
problemer, men også feilmeldinger i CAN bussystemet.
merk
Skift alltid u ten defekt sikring med en sikring av same type
(80 A).
7.7 Kongurasjon av en eller ere motorer
Som standard er E-Line-motoren kongurert for bruk i et enmotors
fremdriftssystem. Bare hvis ere motorer er installert, må en av E-
Line-motorene kongureres.
fare
Arbeid bare på systemet når motoren er slått av og det elek-
triske systemet er slått av.
• Fjern dekselet og vri bryteren. Den ligger på undersiden av
kretskortet (PCB). Løsne eventuelt boltene og mutrene midlerti-
dig på PCB-holderen.
• Flytt bryteren fra posisjon 1 til posisjon 2. E-line-motoren er nå
kongurert for bruk i et ermotors system.
• Sett på dekselet igjen.
merk
Rotasjonsretninger til motoren kan stilles inn på
kontrollpanelet.
7.6 Innvendig sikring
Det er en intern sikring på kontrolleren i tilkoblingsboksen.
Denne sikringen beskytter kontrolleren og motoren mot kortslutnin-
ger eller overbelastning.
370301.11 79
Installation manual E-Line electric propulsion
1 Turvallisuus
Varoitusmerkit
Tässä oppaassa käytetään seuraavia turvallisuutta koskevia varoitus-
merkkejä:
vaara
Ilmaisee, että on olemassa huomattava mahdollinen vaara, jonka
seurauksena voi olla vakava vamma tai kuolema.
varoitus
Ilmaisee, että on olemassa mahdollinen vaara, jonka seurauksena voi
olla vamma.
varo
Ilmaisee, että kyseisten käyttömenetelmien, toimenpiteiden yms.
seurauksena voi olla vamma tai koneen kohtalokas vaurioituminen.
Jotkin VARO-merkit ilmaisevat myös, että on olemassa mahdollinen
vaara, jonka seurauksena voi olla vakava vamma tai kuolema.
huom
Painottaa tärkeitä menettelytapoja, olosuhteita yms.
Symbolit
Ilmaisee, että kyseinen toimenpide on suoritettava.
Ilmaisee, että määrätty toimenpide on kielletty.
Luovuta turvallisuusohjeet muille E-Line-moottoria käyttäville hen-
kilöille.
Yleiset turvallisuutta koskevat ja onnettomuuksia ehkäisevät sään-
nöt ja lait on otettava aina huomioon.
2 Esipuhe
Tässä oppaassa on ohjeet Vetus E-Line -sähkömoottorin asentami-
seen. Opas kattaa tyypit ”ELINE050”, ”ELINE075” ja ”'ELINE100'.
Asennuksen laatu on ratkaisevassa asemassa E-Line-järjestelmän
luotettavuuden kannalta . Lähes kaikki viat johtuvat asennuksen ai-
kana tehdyistä virheistä tai epätarkkuuksista. Siksi on välttämätöntä,
että asennusohjeissa annettuja vaiheita noudatetaan täysimääräises-
ti asennuksen aikana ja vaiheet tarkistetaan sen jälkeen.
E-Drive-järjestelmä koostuu viidestä moduulista:
- Käyttövoima
- Hallinta
- Energian seuranta
- Energian varastointi
- Energiahuolto
Näissä moduuleissa on mahdollista tehdä useita valintoja ja yhdis-
telmiä.
huom
Tutustu kaikkien komponenttien asennusohjeisiin ennen
E-Drive-järjestelmän käyttöä.
Luvattomat muutokset aiheuttavat sen, että valmistaja ei vastaa
mahdollisista vahingoista.
Tuulipinta-alasta, uppoumasta, potkurista, akkuyksikön koosta ja ve-
denalaisen rungon muodosta riippuen sähkömoottorin toimittama
teho antaa erilaisen tuloksen jokaiselle alukselle.
Luokiteltu nimellisteho on saavutettavissa vain optimaalisissa olo-
suhteissa:
• Varmista käytön aikana, että akun jännite on oikea.
• Asennus on suoritettava tässä asennusohjeessa annettujen suosi-
tusten mukaisesti, erityisesti seuraavien seikkojen osalta:
- Akkukaapeleiden halkaisija on riittävän suuri, jotta jänniteale-
nema on mahdollisimman pieni.
- Sisäänvirtaus potkuriin.
- Potkuriakselijärjestelmän kohdistus.
varoitus
Älä koskaan tee työtä sähköjärjestelmän parissa, kun se on
jännitteinen.
varoitus
Plus- (+) ja miinuskytkentöjen (-) vaihtaminen aiheuttaa
korjaamatonta vahinkoa asennukselle.
huom
Tarkista mahdolliset vuodot heti aluksen vesillelaskun
jälkeen.
huom
Järjestelmän asennuksen jälkeen ja ennen käyttöönottoa
on tarkistettava seuraavat kohdat:
- Joustavat moottorikiinnikkeet.
- Jäähdytysnesteen vuoto.
- Kaikki letku- ja kaapeliliitännät, pultit, mutterit ja kiinnike-
pannat.
SUOMEKSI
80 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Asennuslomake
Siirry osoitteeseen: www.vetus.com//palvelu-tuki ja lataa asen-
nuslomake.
huom
Takuuvaatimuksen tekeminen edellyttää, että asennuslomake
täytetään kokonaisuudessaan ja lähetetään sähköpostiosoit-
teeseen: installationforms@vetus.com
MCVB:n (VMTL) (Motor Controller Vetus Boosted Charge -toiminto eli
Vetusin moottorinohjaimen tehostetun latauksen toiminto) sarjanu-
mero sijaitsee seuraavassa paikassa:
4.1 Moottorin kannake
Kaikki propulsiojärjestelmän osat on kohdistettava oikein oikean toi-
minnan varmistamiseksi.
Asennuspedin on oltava riittävän jäykkä, jotta kohdistus säilyy kaikis-
sa olosuhteissa.
huom
E-Line-moottori on suunniteltu kestämään potkurin tuottama
työntövoima. Puskulaakeri ei ole tarpeen.
Kun määrität asennuspedin mittoja, ota huomioon vähintään 10
mm:n vaadittu vapaa tila moottorin ja asennuspedin välillä.
Kaikkien moottorikannakkeiden asennuspintojen on oltava samalla
tasolla. Tämä estää joustavien moottorikannakkeiden kumielement-
tien vääristymisen.
Moottoriin ei saa koskaan päästä pilssivettä.
4.2 Joustavat kiinnike
Joustava asennustapa on erityisesti sovitettu moottorin ominai-
suuksiin. Käytä mukana toimitettuja joustavia moottorikannakkeita
(tärinänvaimentimia). Ne on kehitetty erityisesti sähkömoottoreita
varten.
Moottoriasennuksen etu- ja takaosassa vasemmalla ja oikealla olevat
kiinnikkeet on kiristettävä samaan momenttiin. Kiristysmomentin
ero moottoriasennuksen etu- ja takaosan välillä on sallittu ja usein
väistämätön.
• Aseta moottori moottorikannakkeiden päälle ja odota 48 tuntia
ennen kohdistuksen aloittamista. Jos ei ole mahdollista odottaa
näin kauan, aseta kannakkeet niin, että moottori on 0,75 mm liian
korkealla.
Tärinänvaimentimet on asennettava niin, ettei muodostu jännitystä
pitkittäissuuntaan. Vääntyneet tärinänvaimentimet voivat aiheuttaa
värähtelyä ja melua veneessä.
Asennuskiinnikkeet ovat helposti säädettävissä korkeussuunnassa ja
0° tai 8° kulmaan. Tämä tekee uuden moottorin asentamisesta ja kyt-
kemisestä olemassa olevaan potkuriakseliin helppoa.
huom
Vastaanoton yhteydessä moottorikiinnikkeet ovat kuljetus-
asennossa. Irrota kiinnikkeet, käännä niitä puoli kierrosta ja
kokoa ne uudelleen.
4 Moottorin asennus
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 81
Installation manual E-Line electric propulsion
A
A
B
B
A = A
B = B
huom
On erittäin tärkeää, että E-Line-moottori ja potkuriakseli ovat
kohdistettuina samaan linjaan. Tarkista kohdistus uudelleen,
kun vene on vedessä.
Tärinänvaimentimet voidaan säätää oikein seuraavasti:
• Aseta moottori niin, että se on mahdollisimman tarkasti potkuri-
akselin kanssa samassa linjassa tärinänvaimentimien säätömutte-
rien avulla. ÄLÄ vielä liitä potkuriakselia kytkimen napaan.
• Nosta moottoria edestä niin, että molemmat etukannakkeet va-
pautuvat tärinänvaimentimen muttereista.
• Laske moottori uudelleen alas ja säädä mutterit niin, että molem-
mat moottorikannakkeet lepäävät muttereilla samanaikaisesti.
• Toista tämä moottorin takapäässä.
• Kun tärinänvaimentimet on säädetty oikein, moottori voidaan
kohdistaa kiertämällä etuosan ja takaosan säätömuttereita va-
semmalla ja oikealla puolella täsmälleen yhtä monta kierrosta.
• Kiristä mutterit ilmoitettuun kiristysmomenttiin.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Potkurin ja veneen pohjan välinen tila
- Potkurin lapojen kärkien ja veneen pohjan välisen tilan tulisi olla
vähintään 15 % potkurin halkaisijasta.
5 Potkuriakselin asennus
5.4 Potkuri
Potkurin ja potkurin ja veneen pohjan välisen tilan suunnittelu on erit-
täin tärkeää aluksen kulkuominaisuuksien kannalta. Sähkökäyttöisen
aluksen kohdalla on erityisen tärkeää, että potkurin koko valitaan oi-
kein.
Ota yhteys Vetus-jälleenmyyjään ja pyydä tietoja oikeanlaisen potkurin
valitsemisesta.
Voit tehdä valinnan sekä vasemmalle että oikealle kierrettäessä kiristy-
vän ruuvin kohdalla. Ohjauspaneelin kautta moottorin pyörimissuunta
voidaan yhdistää ohjaimen liikesuuntaan niin, että ohjaimen siirtämi-
nen eteenpäin johtaa myös veneen eteenpäin liikkumiseen.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- Etäisyyden potkurin navasta ulkolaakeriin on oltava vähintään 10
mm mutta enintään 60 mm.
- Moottorin parissa työskenneltäessä on hyödyllistä, jos akselia voi-
daan työntää noin 10 cm taaksepäin.
- Veden on voitava virrata vapaasti vähintään 10 cm:n etäisyydellä
potkurista eteenpäin ja taaksepäin.
5.1 Potkuriakselin kytkin
Kytke E-Line-moottori potkuriakseliin käyttämällä joustavaa kytkin-
tyyppiä Vetus Combiex (1225/1230) tai Bullex (0120/0125).
5.2 Potkuriakseli
Potkuriakselin halkaisijan on oltava vähintään 25 mm.
Potkuriakselin aksiaaliliikkeen vuoksi seuraavien komponenttien vä-
lissä on oltava mahdollisimman vähän vapaata tilaa:
- ulkolaakeri ja potkurin napa,
- sisälaakeri ja kytkinnapa.
• Lukitse potkuriakselin päätymutteri lukituslevyllä.
SUOMEKSI
min. 10 min. 10
max. 60
82 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Raakavesijäähdytys
Tällä jäähdytysmenetelmällä ulkopuolinen vesi virtaa järjestelmän
läpi.
Lämpö siirtyy suoraan ulkopuoliseen veteen.
• Asenna vedensuodatin ja vedenpoistoaukko aina vesilinjan ylä-
puolelle. Asenna vedensuodatin pystysuoraan laipioon.
• Asenna aina sulkuventtiili vedentulon raakavesisiivilään!
• Käytä aina joustavaa letkua molemmissa liitännöissä eli vedentu-
lon raakasihdin ja vedensuodattimen välissä sekä vedensuodatti-
men ja moottorin välissä.
• Tarkista vedensuodatin ennen jokaista käyttöä ja puhdista se tar-
vittaessa.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Kölijäähdytys
Tällä jäähdytysmenetelmällä jäähdytysneste virtaa järjestelmän läpi.
Lämpö siirtyy kölijäähdyttimen kautta ulkopuoliseen veteen.
1 Kölijäähdytin
2 Kölijäähdytin SISÄÄNMENO
3 Kölijäähdytin ULOSTULO
4 Jäähdytysnesteen SISÄÄNMENO
5 Kiertovesipumppu
6 Jäähdytysnesteen ULOSTULO
7 Vedensuodatin/paisuntasäiliö
Kölijäähdytin
Kölijäähdytin (1) on sijoitettava ulkopuolelle rungon pohjaa vasten.
Kun valitset kölijäähdyttimen asennuspaikkaa, ota huomioon seu-
raavat seikat:
- Kölijäähdytin on sijoitettava sellaiseen paikkaan, jossa veden jat-
kuva virtaus on taattu kaikissa olosuhteissa.
- Lähellä keulaa, jossa turbulenssia voi esiintyä suurilla nopeuksilla,
sopii huonosti asennuspaikaksi.
- Kölijäähdyttimen tulee pysyä veden alla myös, kun alus kulkee.
6 Jäähdytys
Jotta jäähdytys toimii mahdollisimman tehokkaasti, sähkömoottori
ja moottorinohjain ovat nestejäähdytteisiä.
Vaihtoehtoja on kaksi:
- Raakavesijäähdytysjärjestelmä
- Kölijäähdytysjärjestelmä
Liitä E-Line-moottorin versiosta riippuen 12 mm:n jäähdytysvesilet-
kut moottoriin seuraavasti:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 83
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Jäähdytysjärjestelmän täyttäminen
• Irrota kansi paisuntasäiliöstä (7) ja täytä jäähdytysjärjestelmä.
Käytä 40 % pakkasnestettä (etyleeniglykolipohjainen) ja 60 %
puhdasta vesijohtovettä sisältävää seosta tai käytä vain jäähdy-
tysnestettä.
• Lisää nestettä, kunnes paisuntasäiliö on noin puoliksi täynnä.
7
Paisuntasäiliö
• Asenna paisuntasäiliö (7) helposti saavutettavissa olevaan paik-
kaan sähkömoottorin korkeimman kohdan yläpuolelle.
• Käytä aina joustavaa letkua, jonka sisähalkaisija on 12 mm, köli-
jäähdyttimen, paisuntasäiliön ja moottorin välisiin kytkentöihin.
• Pidä letkut mahdollisimman lyhyinä ja varmista, että mutkia on
mahdollisimman vähän.
• Käytä vain vettä ja/tai saippuaa, älä rasvaisia tai öljyisiä tuotteita,
letkujen liittämisen helpottamiseksi letkun liitäntäpisteisiin.
• Kiristä jokainen letkuliitäntä ruostumattomasta teräksestä valmis-
tetuilla letkunkiristimillä.
- Asenna kölijäähdytin mukana toi-
mitetuilla tiivistelevyillä (A), alusle-
vyillä (B) ja muttereilla.
• Käytä tiivistysainetta, kun asennat
kölijäähdyttimen runkoa vasten.
6.4 Liitännät
huom
Tarkista seuraavat seikat jäähdytysvesijärjestelmän asennuk-
sen jälkeen ja ennen käyttöönottoa:
- Jäähdytysnesteen vuoto
- Kaikki letku- ja kaapeliliitännät, pultit, mutterit ja kiinnikepan-
nat mukaan lukien E-Line-moottoriin tehdyt liitännät.
SUOMEKSI
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
84 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
CAN-väylä
MCVB (VMTL) -tehostettu lataus
+ 24 V
- 48 V
CAN-väylä
+ 48 V
- 48 V
MCVB (VMTL)
-tehostettu lataus
+ 24 V
7 Sähköjärjestelmä
Sähkömoottorin ja moottorinohjaimen välinen sähköjohdotus on jo
asennettu. Asennuksessa on eristetty paluulinja.
Kytke moottori seuraavasti:
7.2 Akut
Vetus voi toimittaa AGM-tyyppisiä huoltovapaita akkuja (absorboitu
lasimatto), jotka kestävät noin 375 latauskertaa kun akut puretaan 70
%:n tasoon asti. Ne sopivat erinomaisesti veneiden sähkömoottoreil-
le.
Käynnistysakut eivät sovellu sähköiseen propulsiojärjestelmään. Sen
sijaan on käytettävä sähköajoneuvoihin tarkoitettuja nk. kennoakus-
toja.
7.3 Akkukapasiteetti
Seuraavilla seikoilla on tärkeä merkitys akun kapasiteetin määrittä-
misessä:
- Veneen ominaisuudet (vesiviivan pituus, massa, rungon muoto)
- Kulkutapa
- Haluttu kantama
- Akun tyyppi
Sivulla 85 olevassa taulukossa ”Uppoumarunkoisen aluksen te-
honkulutus" esitetään aluksen tehonkulutus (energiankulutus) eri
aluksen pituuksille ja nopeuksille. Tehonkulutusta voidaan sitten
käyttää ajoajan laskemiseen. Katso alla oleva esimerkki:
1. Akkukapasiteetin määrittäminen
Veneen, jonka pituus on 6 metriä ja haluttu kulkunopeus on 8,8
km/h, ohjeellinen vaadittu teho on 2,1 kW. Haluttu ajoaika on
vähintään 6 tuntia jatkuvalla ajolla. Tämä johtaa siihen, että akun
vaadittu kapasiteetti on 2,1 x 6 = 12,6 kWh.
2. Akuston määrittäminen
Akusto, jossa on kahdeksan AGM-akkua (C20-arvo 220 Ah) 12 V
sarjassa ja rinnakkain (4 x 12 V ja 2 x 220 Ah) kytkettynä 48 V:n
akustoon, antaa käytettävissä olevan akkukapasiteetin ((220 x 2) x
(4x12) x 0,7) = 14,8 kWh.
3. Ajoaika (viitteellinen)
Perustuu 2.1 kW:n kulutukseen, joka antaa ajoajaksi yli seitsemän
tuntia (14.8 / 2.1).
7.4 Akuston asennus
Akkuja asennettaessa on otettava huomioon seuraavat seikat:
varoitus
Noudata aina akkujen käyttöohjeessa annettuja varoituksia ja
turvallisuusohjeita.
- Akut on asennettava kuivaan, hyvin tuuletettuun tilaan.
- Ilmanvaihto on tärkeää, koska latauksen aikana voi syntyä pieniä
määriä räjähtävää kaasua. Asenna tarvittaessa koneellinen ilman-
vaihtojärjestelmä.
- Asenna akut aina pilssiveden tason yläpuolelle.
- Akut on kiinnitettävä kunnolla, jotta kotelo ei vaurioitu. Asenna
akut mieluiten akkukoteloon.
varoitus
Pitää akkukaapelit irti E-Linen kotelosta ja terävistä reunoista
varoitus
MCVB (VMTL) -tehostettu lataustoiminto soveltuu vakiona
vain lyijyakuille.
7.1 MCVB (VMTL) -tehostettu lataustoiminto
MCVB (VMTL) -tehostetun lataustoiminnon ansiosta 48 voltin E-Line-
moottoria voidaan käyttää (olemassa olevassa) 24 V:n veneen sähkö-
verkossa.
48 voltin E-Line-akusto ladataan liittämällä 24 voltin akusto MCVB
(VMTL) -tehostetun latauksen liitäntään. Lisälatauslaitetta ei tarvita.
Katso kytkentäkaavio sivulta 34.
370301.11 85
Installation manual E-Line electric propulsion
- Ympäristön lämpötila saa olla enintään 60 Celsius-astetta. Älä kos-
kaan asenna akkuja suoraan auringonvaloon!
- Akkujen on oltava helposti saatavilla huoltoa varten.
- Älä koskaan asenna kytkimisiä tai muita sähkölaitteita akkujen lä-
hellä, sillä mahdolliset kipinät voivat aiheuttaa räjähdyksen.
- Estä metalliesineiden joutuminen vahingossa kosketuksiin akun
napoihin.
7.5 Päävirtakaapelit
• Liitä moottori akkuihin kaavioiden osoittamalla tavalla, katso sivu
96.
• Asenna mukana toimitettu sulake ja pääkytkin pluskaapeliin (+).
varoitus
Kun lasket kaapelin poikkipinta-alaa, ota huomioon suurin sal-
littu jännitteen pudotus, joka on 5 %.
Älä koskaan käytä pienempiä kaapelin poikkipinta-aloja kuin
alla olevassa taulukossa on esitetty.
Moottorin tyyppi E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Suurin syöttöteho 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Akkukaapeli 50 mm270 mm295 mm2
Sulake 200 A 250 A 300 A
Jos akkuja ei käytetä tai niitä ei ladata, on suositeltavaa, että ne erote-
taan toisistaan eristävällä kytkimellä.
varoitus
ÄLÄ koskaan asenna sulaketta, pääkytkintä tai eristyskatkaisi-
jaa akkutilaan!
Ota akkukaapeleita asennettaessa huomioon seuraavat seikat:
- Asenna kaapelit mahdollisimman lyhintä reittiä akuista mootto-
riin.
- Niputa kaapelit "+" ja "-" yhteen, jos kaapelipituus on suuri.
- Asenna "+”- ja ”-”-kaapelit mieluiten siten, että kunkin kaapelin
kokonaispituus on sama. Tämä takaa yhtä suuren kuorman jokai-
selle akulle.
- Varmista, että kaapelit eivät kulje pilssiveden läpi.
- Varmista, että kaapelit eivät pääse kosketuksiin terävien reunojen
kanssa.
- Kiinnitä kaapelit siten, että tärinän aiheuttama kuluminen tai han-
kautuminen estetään.
- Liitä kaapeliliittimillä kaapelit kytkimiin, sulakkeisiin ja moottoriin.
- Käytä mieluiten puristusliitosta kaapeliliittimien kytkemiseen.
- Liitä kaapelit akkunapoihin laadukkailla akkuliittimillä.
- Kiristä pultit tiukasti, jotta kytkentä on hyvä.
- Älä käytä jousivoimaisia akkuliittimiä!
- Voitele akkunavat ja akkuliittimet vaseliinilla korroosion estämi-
seksi.
- Älä koskaan vaihda liitinkaapeleita keskenään.
- Tarkista ennen ajoon lähtöä akkujen lataustila samalla tavalla kuin
tarkistat dieselmoottorin polttoainesäiliön polttoainemäärän.
varoitus
Plus- (+) ja miinuskytkentöjen (-) vaihtaminen keskenään
aiheuttaa korjaamatonta vahinkoa asennukselle.
varoitus
Älä KOSKAAN oikosulje akkuja liittämällä plusnapaa (+)
miinusnapaan (-).
Päävirtakaapeleiden liittäminen
• Kytke kaikki sähkölaitteet pois päältä.
• Estä esimerkiksi työkalujen aiheuttamat oikosulut.
• Liitä ensin pluskaapeli (+) ja sitten miinuskaapeli (-).
Uppoumarunkoisen aluksen tehonkulutus
Vesilinjan pituus 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Hidas ajo 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Matkanopeus 7.2 km/h 8.8 km/h 10.2 km/h 11.4 km/h 12.5 km/h
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Runkonopeus 9 km/h 11 km/h 12.8 km/h 14.3 km/h 15.7 km/h
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
SUOMEKSI
86 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 CAN-väylän (ohjausvirran) kaapeleiden liittämi-
nen
Katso kaavioita sivulta 99, jos useita paneeleita on liitettävä.
huom
CAN-väylän virtalähde on aina kytkettävä 12 volttiin (≥10 V,
≤16 V). Käytä E-Drive MPE1KB -avainkytkintä virtalähteenä.
varo
Kuten kansainvälisissä standardeissa edellytetään, kaikki
tasavirtajärjestelmän neutraalit (negatiiviset) johtimet on
kytkettävä yhteen keskuspisteeseen. Tämä estää vaarallisten
tilanteiden ja korroosio-ongelmien lisäksi myös CAN-
väyläjärjestelmän virheilmoitukset.
huom
Vaihda vikaantuneen sulakkeen tilalle aina samanarvoinen
sulake
(80 A).
7.7 Yhden tai useamman moottorin kokoonpano
Oletuksena E-Line-moottori on määritetty käytettäväksi yksimoot-
torisessa propulsiojärjestelmässä. Vain jos veneeseen on asennettu
useita moottoreita, yhden E-Line-moottorin asetukset on säädettävä.
vaara
Työskentele järjestelmän parissa vain, kun moottori on
pysäytetty ja sähköjärjestelmä on kytketty pois päältä.
• Irrota kansi ja käännä kytkintä. Se sijaitsee piirilevyn (PCB) alapuo-
lella. Löysää tarvittaessa piirilevypidikkeen pultteja ja muttereita
hetkellisesti.
• Siirrä kytkin asennosta 1 asentoon 2. E-Line-moottori on nyt mää-
ritetty käytettäväksi monen moottorin järjestelmässä.
• Asenna kansi takaisin.
huom
Moottorin pyörimissuunta voidaan asettaa ohjauspaneelista.
7.6 Sisäinen sulake
Liitäntäkotelon ohjaimessa on sisäinen sulake. Tämä sulake suojaa
ohjainta ja moottoria oikosuluilta tai ylikuormalta.
370301.11 87
Installation manual E-Line electric propulsion
POLSKI
1 Bezpieczeństwo
Wskazania ostrzegawcze
W niniejszym podręczniku, w kontekście bezpieczeństwa, użyto na-
stępujących wskazań ostrzegawczych:
nieBezpieczeństWo
Wskazuje, że istnieje potencjalnie duże niebezpieczeństwo, które
może prowadzić do poważnych obrażeń ciała lub śmierci.
ostrzeżenie
Wskazuje, że istnieje potencjalne zagrożenie, które może prowadzić
do urazów.
przestroGa
Wskazuje, że użycie danych procedur, działań, itp. może skutkować
poważnym uszkodzeniem lub zniszczeniem silnika. Pewne użycia
PRZESTROGI informują również, że istnieje potencjalnie duże zagro-
żenie, które może prowadzić do poważnych urazów lub śmierci.
uWaGa
Kładzie nacisk na ważne procedury, okoliczności, itp.
Symbole
Wskazuje, że stosowana procedura musi być przeprowadzo-
na.
Wskazuje, że konkretne działanie jest zabronione.
Przekaż instrukcje bezpieczeństwa innym osobom korzystającym z
silnika E-Line.
Zawsze należy przestrzegać ogólnych zasad i przepisów dotyczących
bezpieczeństwa oraz zapobiegania wypadkom.
2 Wprowadzenie
Niniejsza instrukcja zawiera wytyczne dotyczące instalacji silnika elek-
trycznego Vetus E-Line, typu „ELINE050”, „ELINE075 en„ ELINE100 ”.
Jakość instalacji decyduje o niezawodności systemu E-Line. Prawie
wszystkie usterki można przypisać błędom lub niedokładnościom
podczas instalacji, dlatego konieczne jest pełne przestrzeganie kro-
ków podanych w instrukcji, podczas procesu instalacji, a następnie
sprawdzenie poprawności przebytego procesu.
System E-Drive składa się z 5 modułów:
- Układ napędu
- Układ sterowania
- Układ monitorowania energii
- Układ przechowywania energii
- Układ zasilania energią
Moduły te dają kilka możliwości w kwestii wyborów i kombinacji.
uWaGa
Przed rozpoczęciem użytkowania systemu E-Drive należy
przeczytać instrukcje obsługi do wszystkich komponentów.
Nieautoryzowane modykacje wyłączają odpowiedzialność produ-
centa za wynikające z tego szkody.
W zależności od wiatru, wyporności, śruby napędowej, rozmiaru aku-
mulatorów i kształtu kadłuba, moc dostarczana przez silnik elektrycz-
ny da inny wynik na każdym statku.
Nominalną znamionową moc wyjściową można osiągnąć tylko w
optymalnych warunkach:
• Podczas użytkowania upewnij się, że dostępne jest prawidłowe
napięcie akumulatora.
• Montaż przeprowadza się zgodnie z zaleceniami podanymi w ni-
niejszej instrukcji montażu, szczególnie w odniesieniu do:
- Wystarczająco dużej średnicy przewodów akumulatora, aby
zredukować spadek napięcia do minimum.
- Dopływu do śruby napędowej.
- Wyrównania położenia wału napędowego.
ostrzeżenie
Nigdy nie należy pracować przy instalacji elektrycznej, gdy
jest ona pod napięciem.
ostrzeżenie
Zamiana połączeń plus (+) i minus (-) spowoduje
nieodwracalne uszkodzenie instalacji.
uWaGa
Sprawdź, czy nie ma wycieków natychmiast po zwodowaniu
statku.
uWaGa
Po zainstalowaniu systemu, przed uruchomieniem,
sprawdź następujące punkty:
- Elastyczne mocowania silnika.
- Wyciek płynu chłodzącego.
- Wszystkie połączenia węży i kabli, śruby, nakrętki i dławiki.
88 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
3 Formularz instalacji
Przejdź do: www.vetus.com/pl/serwis-i-wsparcie i pobierz formu-
larz instalacji.
uWaGa
Aby zgłosić roszczenie gwarancyjne, prosimy w całości wypeł-
nić formularz instalacji i wysłać go na adres:
installationforms@vetus.com
Numer seryjny MCVB (funkcja Vetus Boosted Charge sterownika silni-
ka) znajduje się w następującym miejscu:
4.1 Wsparcie silnika
Wszystkie elementy układu napędowego muszą być odpowiednio
ustawione, aby zapewnić prawidłowe działanie.
Podstawa musi być wystarczająco sztywna, aby utrzymać go w każ-
dych warunkach.
uWaGa
Silnik E-Line został zaprojektowany tak, aby wytrzymać siłę cią-
gu wytwarzaną przez śrubę napędową. Łożysko oporowe nie
jest konieczne.
Przy określaniu wymiarów podstawy należy uwzględnić odstęp co
najmniej 10 mm między silnikiem a podstawą.
Wszystkie powierzchnie montażowe wsporników silnika muszą znaj-
dować się na tym samym poziomie. Zapobiegnie to odkształceniu
gumowych elementów wsporników silnika.
Silnik nie może mieć kontaktu z wodą zęzową.
4.2 Elastyczny montaż
Elastyczna instalacja jest specjalnie dostosowana do charakterystyki
silnika. Użyj dostarczonych elastycznych wsporników silnika (amor-
tyzatory drgań); zostały one specjalnie opracowane dla elektrycz-
nych silników napędowych.
W przypadku montażu silnika z przodu I z tyłu kompresja po lewej
i prawej stronie musi być taka sama. Różnica w kompresji między
przodem a tyłem jest dozwolona i często nieunikniona.
• Umieść silnik na wspornikach silnika i odczekaj 48 godzin przed
rozpoczęciem wyrównywania. Jeśli nie możesz czekać tak długo,
podpory należy ustawić tak, aby silnik był o 0,75 mm za wysoko.
Amortyzatory należy montować bez naprężeń w kierunku wzdłuż-
nym. Zniekształcone amortyzatory drgań mogą przenosić na łódź
wibracje i hałas.
Wsporniki montażowe można łatwo regulować na wysokość i pod
kątem 0 ° lub 8 °. Ułatwia to ponowne zmotoryzowanie i podłączenie
do istniejącego wału napędowego.
uWaGa
Przy odbiorze wsporniki silnika znajdują się w pozycji transpor-
towej. Zdemontuj wsporniki, obróć je o pół obrotu i ponownie
zamontuj.
4 Instalacja silnika
0
-1
+1
0
-1
+1
0°
0°
- 8°
+ 8°
+ 8°
- 8°
370301.11 89
Installation manual E-Line electric propulsion
POLSKI
A
A
B
B
A = A
B = B
uWaGa
Bardzo ważne jest, aby silnik E-Line i wał napędowy były w
jednej linii. Sprawdź wyrównanie ponownie, gdy łódź zna-
jdzie się na wodzie.
Prawidłową regulację amortyzatorów można uzyskać w następujący
sposób:
• Ustawi silnik tak, aby znajdował się mniej więcej w jednej linii z
wałem napędowym, używając nakrętek regulacyjnych na amorty-
zatorach drgań, NIE łącz jeszcze wału napędowego z piastą sprzę-
gła.
• Podnieś silnik z przodu, tak aby oba przednie wsporniki wysunęły
się z nakrętek tłumika drgań.
• Ponownie opuść silnik i wyreguluj nakrętki tak, aby oba wsporniki
silnika spoczywały na nakrętkach w tym samym czasie.
• Powtórz proces na tylnym końcu silnika.
• Po prawidłowym wyregulowaniu amortyzatorów, silnik można
wyrównać, obracając obie nakrętki regulacyjne do przodu i do
tyłu, w lewo i w prawo, dokładnie taką samą liczbę obrotów.
• Dokręć nakrętki ze wskazaną siłą.
0.15 D
0.15 D
D
5.3 Szczelina śruby napędowej
- Przestrzeń między końcami łopatek śruby napędowej a dnem ło-
dzi powinna wynosić co najmniej 15% średnicy śruby napędowej.
5 Montaż wału napędowego
5.4 Śruba napędowa
Konstrukcja śruby napędowej i szczeliny śruby napędowej są bardzo
ważne dla charakterystyki pływania statku. W przypadku statku z na-
pędem elektrycznym szczególnie ważne jest prawidłowe dobranie roz-
miaru śruby napędowej.
Skonsultuj się z dealerem Vetus, aby wybrać odpowiednią śrubę na-
pędową.
Możesz wybrać zarówno lewo, jak i prawoskrętną śrubę obrotową. Za
pośrednictwem panelu sterowania kierunek obrotów silnika można
powiązać z ruchem elementu sterującego, dzięki czemu działanie do
przodu powoduje również, że łódź porusza się do przodu.
75 Nm
(7.7 kgm, 55.3 ft.lbf)
M12 x 1.75
- Odległość od piasty śruby napędowej do zewnętrznego łożyska
musi wynosić co najmniej 10 mm, ale nie więcej niż 60 mm.
- Przydatna podczas prac przy silniku jest możliwość przesunięcia
wałka o około 10 cm do tyłu.
- Woda musi swobodnie przepływać na odległość co najmniej 10
cm przed i za śmigłem.
5.1 Sprzęgło wału napędowego
Podłączyć silnik E-Line do wału napędowego za pomocą elastycznego
sprzęgła typu Vetus Combiex (1225/1230) lub Bullex (0120/0125).
5.2 Wał napędowy
Wał napędowy powinien mieć średnicę co najmniej 25 mm.
Ze względu na ruch osiowy wału napędowego, wymagana jest mini-
malna wolna przestrzeń pomiędzy:
- Łożyskiem zewnętrznym i piastą śruby napędowej,
- Łożyskiem wewnętrznym i piastą sprzęgła.
• Zablokuj nakrętkę kołpakową wału napędowego za pomocą płyt-
ki blokującej.
min. 10 min. 10
max. 60
90 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
WL
min. 15 cm
6.1 Chłodzenie wodą surową
W ten sposób woda z zewnątrz przepływa przez układ.
Ciepło jest oddawane bezpośrednio do wody zewnętrznej.
• Zawsze montuj ltr wody i wylot wody powyżej linii wodnej. Przy-
mocuj ltr wody do pionowej przegrody.
• Zawsze instaluj zawór odcinający na miarce dopływu wody!
• W przypadku obu połączeń, czerpaka wlotu wody do ltra wody
i ltra wody do silnika, zawsze należy stosować elastyczny wąż.
• Sprawdź ltr wody przed każdym użyciem i wyczyść go w razie
potrzeby.
1
2
6
5
3
7
4
6.2 Chłodnica kilowa
Przy tym sposobie chłodzenia chłodziwo krąży w układzie. Ciepło jest
odprowadzane do wody na zewnątrz przez chłodnicę kilową.
1 Chłodnica kilowa
2 Chłodnica kilowa IN (do środka)
3 Chłodnica kilowa OUT (na zewnątrz)
4 Płyn chłodzący IN (do środka)
5 Pompa cyrkulacyjna
6 Płyn chłodzący OUT (na zewnątrz)
7 Filtr wody / Zbiornik wyrównawczy
Chłodnica kilowa
Chłodnica kilowa (1) musi być umieszczona na zewnątrz przy dnie
kadłuba.
Wybierając położenie chłodnicy kilowej, należy wziąć pod uwagę kil-
ka czynników:
- Chłodnica kilowa powinna być umieszczona w miejscu, w którym
zapewniony jest stały przepływ wody.
- Pobliże dziobu nie jest najbardziej odpowiednim miejscem, po-
nieważ przy wyższych prędkościach mogą tam występować tur-
bulencje.
6 Chłodzenie
Aby uzyskać najwyższą możliwą wydajność, silnik elektryczny i ste-
rownik silnika są chłodzone cieczą.
Istnieją dwa rodzaje chłodzenia:
- Chłodzenie wodą surową
- Chłodzenie kilowe
W zależności od wersji E-Line podłącz 12mm przewody doprowadza-
jące chłodziwo do silnika w następujący sposób:
ELINE075
ELINE100
ELINE050
370301.11 91
Installation manual E-Line electric propulsion
6.3 Napełnianie układu chłodzenia
• Zdejmij pokrywę ze zbiornika wyrównawczego (7) i napełnij układ
chłodzenia.
Użyj mieszaniny 40% środka przeciw zamarzaniu (na bazie glikolu
etylenowego) i 60% czystej wody wodociągowej z chłodziwem
lub tylko płynu chłodzącego.
• Dolewaj płyn, aż zbiornik wyrównawczy będzie wypełniony do
połowy.
7
Zbiornik wyrównawczy
• Zamontuj zbiornik wyrównawczy (7) w łatwo dostępnym miejscu
nad najwyższym punktem silnika elektrycznego.
• Do połączeń między chłodnicą kilową, zbiornikiem wyrównaw-
czym i silnikiem należy używać elastycznego węża o średnicy we-
wnętrznej 12 mm.
• Węże powinny być jak najkrótsze i posiadające możliwie najmniej
zagięć.
• Należy używać tylko wody i / lub mydła, a więc żadnych tłustych
lub produktów zawierających olej, aby ułatwić montaż węży w
punktach połączeń.
• Należy dokręcić każde złącze węża opaskami ze stali nierdzewnej.
- Chłodnica kilowa powinna pozo-
stawać pod wodą, gdy statek się
kołysze.
- Chłodnicę kilową należy zamon-
tować za pomocą dostarczonych
podkładek uszczelniających (A),
podkładek (B) i nakrętek.
• Przy montażu chłodnicy kilowej do
kadłuba należy użyć środka uszczel-
niającego.
6.4 Połączenia
uWaGa
Po zainstalowaniu układu chłodzenia, przed uruchomieniem,
należy sprawdzić następujące punkty:
- Wyciek płynu chłodzącego
- Wszystkie połączenia węży i kabli, śruby, nakrętki i dławiki, w
tym połączenia z silnikiem E-Line.
POLSKI
B
A
170 mm
ø 28 mm
max. 35 mm
FRONT
92 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
+ 48 V
Magistrala
CAN
MCVB Boosted charge
+ 24 V
- 48 V
Magistrala
CAN
+ 48 V
- 48 V
MCVB
Boosted charge
+ 24 V
7 Układ elektryczny
Okablowanie elektryczne między silnikiem elektrycznym i sterowni-
kiem silnika zostało już zainstalowane. Instalacja ma izolowany po-
wrót.
Podłącz silnik w następujący sposób:
7.2 Akumulatory
Vetus może dostarczyć bezobsługowe akumulatory typu AGM (Ab-
sorbed Glass Mat), które przy ok. 375 cyklach ładowania i głęboko-
ści rozładowania na poziomie 70%, doskonale nadają się do napędu
elektrycznego.
Akumulatory rozruchowe nie nadają się do elektrycznego układu
napędowego. Zamiast tego należy używać akumulatorów półtrak-
cyjnych lub trakcyjnych.
7.3 Pojemność akumulatorów
Poniższe punkty odgrywają ważną rolę w określaniu pojemności ba-
terii:
- Charakterystyka łodzi (długość linii wodnej, waga, kształt kadłu-
ba)
- Styl żeglowania
- Pożądany zasięg
- Typ akumulatorów
Tabela „Wskazanie poboru mocy dla wyporności statku” na stronie
93 podaje wskazanie poboru mocy (zużycia energii) przez statek
przy różnych długościach i prędkościach. Zużycie energii można na-
stępnie wykorzystać do obliczenia czasu żeglugi. Zobacz przykład
poniżej:
1. Określanie pojemności akumulatorów
Dla łodzi o długości 6 metrów i prędkości żeglowania 8,8 km/h
obowiązuje orientacyjny pobór mocy 2,1 kW. Pożądany czas
żeglugi to minimum 6 godzin ciągłej żeglugi. Daje to wymaganą
pojemność akumulatora 2,1 x 6 = 12,6 kWh.
2. Określenie pakietu akumulatorów
Zestaw ośmiu akumulatorów AGM C20. o wartości 220 Ah, 12
V połączonych równolegle (4 x 12 V i 2 x 220 Ah) przełączony
na zestaw akumulatorów 48 V daje użyteczną pojemność na
poziomie ((220 x 2) x (4x12 ) x 0,7) = 14,8 kWh.
3. Obliczanie czasu użytkowania (wskazówka)
Biorąc pod uwagę zużycie energii wynoszące 2,1 kW, daje to czas
użytkowania wynoszący (14,8 / 2,1) ponad 7 godzin.
7.4 Instalacja akumulatorów
Podczas instalacji baterii należy wziąć pod uwagę następujące punkty:
ostrzeżenie
Zawsze postępuj zgodnie z ostrzeżeniami i instrukcjami
dotyczącymi bezpieczeństwa podanymi w instrukcji obsługi
akumulatora.
- Akumulatory muszą być instalowane w suchym, dobrze wentylo-
wanym miejscu.
- Wentylacja jest ważna, ponieważ podczas ładowania mogą po-
wstawać niewielkie ilości łatwopalnego gazu. W razie potrzeby
zainstaluj system wentylacyjny.
- Baterie należy instalować powyżej poziomu wody zęzowej.
ostrzeżenie
Chroni kable akumulatorowe przed obudową E-Line i ostrymi
krawędziami
ostrzeżenie
Funkcja ładowania wzmocnionego MCVB (MCVB boosted
charge) jest standardowo odpowiednia tylko dla akumula-
torów kwasowo-ołowiowych.
7.1 Funkcja MCVB boosted charge
Dzięki funkcji ładowania wzmocnionego MCVB (MCVB boosted char-
ge), 48-woltowy silnik E-Line może być używany w (istniejącej) sieci
pokładowej 24 V.
Podłączając zespół akumulatorów 24 V do złącza ładowania wzmoc-
nionego MCVB (MCVB boosted charge), zestaw akumulatorów 48 V,
E-Line jest ładowany. Dodatkowa możliwość ładowania nie jest wy-
magana. Zobacz schemat połączeń na stronie 34.
370301.11 93
Installation manual E-Line electric propulsion
POLSKI
- Akumulatory muszą być solidnie zamocowane, aby zapobiec
uszkodzeniu obudowy. Najlepiej umieścić je na tacy.
- Temperatura otoczenia nie może przekraczać 60 stopni C. Akumu-
latory nie mogą być poddawane działaniu światła słonecznego.
- Akumulatory muszą być łatwo dostępne w celu konserwacji.
- Nigdy nie montuj przełączników ani innych urządzeń elektrycz-
nych w pobliżu akumulatorów; powstałe w ten sposób iskry mogą
spowodować wybuch.
- Unikaj przypadkowego kontaktu metalowych przedmiotów z za-
ciskiem akumulatora.
7.5 Główne przewody elektryczne
• Podłączyć silnik do akumulatorów, jak pokazano na schematach,
patrz strona 96.
• Zamontuj dostarczony bezpiecznik i wyłącznik główny w przewo-
dzie dodatnim (+).
ostrzeżenie
Przy obliczaniu przekrojów kabli należy wziąć pod uwagę mak-
symalny dopuszczalny spadek napięcia wynoszący 5%.
Nigdy nie używaj mniejszych przekrojów kabli niż podano w
poniższej tabeli.
Typ silnika E-Line 50 E-Line 75 E-Line 100
Maksymalna moc
wejściowa 6 kW 8,5 kW 13,3 kW
Kabel akumulatora 50 mm270 mm295 mm2
Bezpiecznik 200 A 250 A 300 A
Gdy akumulatory nie są używane lub nie są ładowane, zaleca się ich
odłączenie od siebie za pomocą odłączników.
ostrzeżenie
NIGDY nie montuj bezpiecznika, wyłącznika głównego lub
odłączników przy akumulatorze!
Podczas instalacji kabli akumulatora weź pod uwagę następujące
punkty:
- Użyj jak najkrótszych kabli do połączenia akumulatorów z silni-
kiem.
- W przypadku długich kabli połącz ze sobą(w wiązkę) kable „+” i „-”.
- Zamocuj „+” i „-” najlepiej w taki sposób, aby całkowita długość ka-
bli była taka sama. Zapewnia to jednakowe obciążenie każdego
akumulatora.
- Upewnij się, że kable nie przechodzą przez wodę zęzową.
- Upewnij się, że kable nie stykają się z ostrymi krawędziami.
- Zamocuj kable w taki sposób, aby zapobiec zużyciu lub ścieraniu
spowodowanemu wibracjami.
- Przy podłączaniu kabli do przełączników, bezpiecznika i silnika
użyj zacisków.
- Jeśli to możliwe, dopasuj końcówki kabli poprzez zaciskanie.
- Użyj dobrej jakości zacisków akumulatorowych, aby podłączyć
przewody do biegunów akumulatora.
- Mocno dokręć śruby, aby zapewnić dobre połączenie.
- Nie używaj sprężynowych zacisków akumulatorowych!
- Nasmaruj bieguny i zaciski akumulatora wazeliną, aby zapobiec
korozji.
- Nigdy nie zamieniaj przewodów łączących.
- Przed wyjazdem sprawdź stan naładowania akumulatorów, tak
jak poziom paliwa w przypadku silnika wysokoprężnego.
ostrzeżenie
Zamiana połączeń plus (+) i minus (-) spowoduje
nieodwracalne uszkodzenie instalacji.
ostrzeżenie
NIGDY nie zwieraj baterii, podłączając biegun dodatni (+) do
bieguna ujemnego (-).
Podłączanie głównych kabli elektrycznych
• Wyłącz wszystkie urządzenia elektryczne.
• Zapobiegaj zwarciom spowodowanym np. przez narzędzia.
• Najpierw podłącz przewód dodatni (+), a następnie ujemny.
Wskazanie poboru mocy dla wyporności statku
Długość linii wodnej 4 m 6 m 8 m 10 m 12 m
Łagodne żeglowanie 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h 6 km/h
1 kW 0.7 kW 0.8 kW 1 kW 1.1 kW
Prędkość przelotowa 7.2 km/h 8.8 km/h 10.2 km/h 11.4 km/h 12.5 km/h
1.5 kW 2.1 kW 3.9 kW 6.7 kW 9.6 kW
Prędkość graniczna 9 km/h 11 km/h 12.8 km/h 14.3 km/h 15.7 km/h
3.1 kW 4.1 kW 7.7 kW 13.4 kW 18.9 kW
94 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1
2
PCB
PCB
7.8 Podłączanie przewodów magistrali CAN
Zobacz schematy od strony 99 , jeśli podłączyć trzeba wiele paneli.
uWaGa
Zasilanie magistrali CAN musi być zawsze podłączone do
napięcia 12 V (≥10 V, ≤16 V). Jako zasilanie należy zastosować
przełącznik kluczykowy E-Drive MPE1KB.
przestroGa
Zgodnie z wymogami norm międzynarodowych, wszystkie
przewody neutralne (ujemne) układu prądu stałego muszą
być podłączone do jednego punktu centralnego. Zapobiega
to nie tylko niebezpiecznym sytuacjom i korozji, ale także
komunikatom o błędach w systemie szeregowej magistrali
komunikacyjnej.
uWaGa
Zawsze wymieniaj uszkodzony bezpiecznik na bezpiecznik o
tej samej wartości
(80 A).
7.7 Konguracja jednego lub większej ilości silników
Domyślnie silnik E-Line jest skongurowany do użytku w układzie
napędowym z jednym silnikiem. Jeśli zainstalowanych jest kilka silni-
ków, tylko jeden z nich musi zostać skongurowany.
nieBezpieczeństWo
Pracować z systemem można tylko przy zatrzymanym silniku i
wyłączonej instalacji elektrycznej.
• Zdejmij pokrywę i przestaw przełącznik, który znajduje się na spo-
dzie płytki drukowanej (PCB). W razie potrzeby tymczasowo po-
luzuj śruby i nakrętki na uchwycie PCB.
• Przestaw przełącznik z pozycji 1 na pozycję 2. Silnik E-Line jest te-
raz skongurowany do użytku w układzie wielosilnikowym.
• Załóż pokrywę.
uWaGa
The direction of rotation of the motor can be set on the
control panel.
7.6 Bezpiecznik wewnętrzny
Na sterowniku w skrzynce przyłączeniowej znajduje się wewnętrzny
bezpiecznik. Bezpiecznik ten chroni sterownik i silnik przed zwarcia-
mi lub przeciążeniami.
370301.11 95
Installation manual E-Line electric propulsion
IN OUT
FRONT
max. 35
(1 3/
8
”)
275 (10 13/16”)
ø 50 (1 15/16” DIA.)
170 (6 11/16”)
43
(1 11/
16
”)
120 (4 3/4”)
G 3/4
ø 12 (15/32” DIA.)
284
(11 3/16 “)
60
(2 3/8 “)
ø 10 (3/8 “ DIA.)
40
(1 9/16 “)
138
(5 7/16 “)
7,5 | 38 | 68,5
(5/16 “ | 1 1/2 “ | 2 11/16 “)
335
(14 “)
504
(19 13/16 “)
485
(19 1/8 “)
360 - 470
(14 3/16 “ - 18 1/2 “)
100
(3 15/16 “)
183
(7 3/16 “)
ø 82,5 (3 1/4 “ DIA.)
E-Line 050 / 075 / 100
8 Hoofdafmetingen
Principal dimensions
Hauptabmessungen
Dimensions principales
Dimensiones principales
Dimensioni principali
Mål
Huvudmått
Viktigste mål
Päämitat
Główne wymiary
1 E-Line motor/MCVB E-Line motor/MCVB E-Line Motor/MCVB Moteur E-Line /MCVB Motor E-Line/MCVB
2Accu Battery Batterie Batterie Batería
3 Hoofdzekering Main fuse Hauptsicherung Fusible principal Fusible principal
4 Hoofdschakelaar Main switch Hauptschalter Interrupteur principal Conmutador principal
5 Lader Charger Ladegerät Chargeur Caragador
6 Omvormer Inverter Wechselrichter Invertisseur Inversor
7 Boost charge
aansluiting
Boost charge
connection
Boost-
Ladeanschluss
Connexion de charge
rapide
Conexión de impulsador
de carga
2
12 V 12 V
5
2
3
24 V 12 V 12 V
1
4
+ 24 Volt
+ 48 Volt
–
max. 80 A
34
134
M2
134
M2
9.1
9.2 9.3
24 V
8 - 10 Nm
+ 48 V
- 48 V
4
3
3
4
(6 - 7 ft-lbf)
MCVB
Boosted charge
+ 24 V
96 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
9 Aansluitschema’s
Wiring diagrams
Schaltplan
Diagramas de cableado
Diagrammes de câblage
Schemi Elettrici
1 Motore E-Line /MCVB E-Line motor /
MCVB
E-Line motor /
MCVB
E-Line motor/
MCVB
E-line moottori/
MCVB (VMTL)
E-Line motor/
MCVB
2 Batteria Batteri Batteri Batteri Akku Akumulator
3 Fusibile principale Hovedsikring Huvudsäkring Hovedsikring Pääsulake
Główny bezpiecznik
4 Interruttore principale Hovedkontakt Huvudbrytare Hovedbryter Pääkytkin Główny wyłącznik
5 Caricabatterie Oplader Laddare Lader Laturi Ładowarka
6 Inverter Inverter Inverter Inverter Invertteri Falownik
7Aumentare la connessione
di ricarica
Forøg opladnings-
forbindelsen
Öka laddnings-
anslutningen Boost ladetilkobling Tehostetun latauk-
sen kytkentä
Połączenie boost
charge
134
M
230 V AC
48 V DC
5
6
12 V DC
2
9.4
134
M
230 V AC
24 V DC
5
24 V DC
7
12 V DC
6
2
2
34
9.5
370301.11 97
Installation manual E-Line electric propulsion
Strømskemaer
Kopplingsscheman
Koblingsskjemaer
Kytkentäkaaviot
Schemat okablowania
98 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
Let op
De CAN-bus is een keten waar de E-Line motor en panelen op zijn
aangesloten.
De voeding (4) kan, via de Hub, op meerdere punten op de keten
worden aangesloten. Een terminator (7) moet op beide einden van
de keten worden aangesloten!
note
The CAN bus is a chain to which the E-Line motor and panels are con-
nected.
The power supply (4) can, via the Hub, be connected to the chain
at several points. A terminator (7) must be connected to both ends
of the chain!
M
7
7
412 V
+ -
M
7
7
Hub
412 V
+ -
Hub
achtunG
Der CAN-Bus ist eine Linie, an die der E-Line-Motor und die Panels
angeschlossen sind.
Die Spannungsversorgung (4) kann über den Hub an mehreren
Stellen mit der Linie verbunden werden. An beiden Enden der Li-
nie muss ein Abschlusswiderstand (7) angeschlossen werden!
attention
Le bus CAN est une chaîne à laquelle le moteur E-Line et les tableaux
sont connectés.
L'alimentation (4) peut, via le Hub, être connectée à la chaîne en
plusieurs points. Une terminaison (7) doit être connectée aux deux
extrémités de la chaîne !
atención
El CAN bus es una cadena a la que el motor E-Line y los paneles están
conectados.
La fuente de alimentación (4) puede conectarse a través del Cubo
a la cadena en varios puntos. ¡El terminador (7) debe estar conec-
tado a ambos lados de la cadena!
attenzione
Il CAN bus è una catena alla quale sono collegati il motore E-Line e i
pannelli.
L'alimentatore (4) può, tramite l'Hub, essere collegato alla catena
in più punti.Un terminatore (7) deve essere collegato a entrambe
le estremità della catena!
Bemærk
CAN-bussen er en kæde, hvortil e-line motor og paneler er forbun-
det.
Strømforsyningen (4) kan via hub'en tilsluttes kæden på ere
punkter. En terminator (7) skal forbindes til begge ender af kæden!
oBservera
CAN-bussen är en kedja som E-Line-motorn och panelerna är anslut-
na till.
Strömförsörjningen (4) kan via navet anslutas till kedjan vid era
punkter. En terminator (7) måste anslutas till kedjans båda ändar!
merk
CAN bus er et kjede som E-Line motoren og panelene er koblet til.
Strømforsyningen (4) kan, via hubben, kobles til kjedet på ere
punkter. En Terminator (7) må kobles til begge ender av kjedet!
huom
CAN-väylä on ketju, johon E-Linen moottori ja paneelit on kytketty.
Virtalähde (4) voidaan keskittimen avulla liittää ketjuun useissa
kohdissa. Päätevastus eli terminaattori (7) on kytkettävä ketjun
molempiin päihin!
uWaGa
Magistrala CAN to łańcuch, do którego podłączone są panele i silnik
E-Line.
Zasilacz (4) może być podłączony przez Hub do łańcucha w kilku
punktach. Terminator (7) musi być podłączony do obu końców
łańcucha!
370301.11 99
Installation manual E-Line electric propulsion
-1(A)-
3(A) 11
7
6
10
4
8
+
5
12 V
9
+
7
Eén E-Line motor, Eén stuurstand
One E-Line motor, One helm station
Ein E-Line Motor, ein Steuerpult
Un moteur E-Line, Un Poste gouvernail
Un motor E-Line, Una estación de timón
Un motore E-Line, una stazione di comando
En E-Line motor, En rorstation
En E-Line-motor, En roderstation
En E-Line motor, En rorstasjon
Yksi E-Line-moottori, yksi ruoriasema
Jeden silnik E-Line, jedna stacja sterowa
9.6
100 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1 Moteur E-Line (A/B) Motor E-Line (A/B) Motore E-Line (A/B)
2 Propulseur d’étrave Impulsor de proa Elica di prua
3 Contrôle du moteur, moteur (A / B) Control del motor, motor (A / B) Controllo motore, motore (A / B)
4 Alimentation de Bus CAN Alimentación CAN-bus Alimentazione bus CAN
5 Fusible de tension de commande Fusible de control del voltaje Fusibile di controllo tensione
6 Câble de raccordement Conexión de cable Cavo di collegamento
7 Terminaison Terminador Terminator
8 Interrupter à clé Conmutador de llave Interruttore a chiave
9 Alimentation commutée (12 V, 15 A)
Fuente de alimentación conmutado
(12 V, 15 A)
Alimentazione elettrica commutata
(12 V, 15 A)
10 Hub de Bus CAN Cubo CAN-bus Mozzo bus CAN
11 Tableau de contrôle Panel de monitor Pannello di monitoraggio
12 Tableau du propulseur d’étrave Panel del impulsor de proa Pannello dell'elica di prua
1 E-Line motor (A / B) E-Line motor (A / B) E-Line motor (A/B)
2 Bovpropel Bogpropeller Sløyferakett
3 Motorstyring, motor (A / B) Motorstyrning, motor (A / B) Motorstyring, motor (A/B)
4 CAN-busforsyning CAN-bussförsörjning Can-Bus forsyning
5 Kontroller spændingssikring Kontrollera spänningssäkringen Kontroll spenning sikring
6 Forbindelseskabel Anslutningskabel Tilkoblingskabel
7 Terminator Terminator Terminator
8 Nøglekontakt Nyckellås Tastebryter
9 Strømforsyning (12 V, 15 A) Strömförsörjning (12 V, 15 A) Omgjørings strømbryter (12V, 15A)
10 CAN-bus hub CAN-buss nav CAN-bus hub
11 Skærmpanel Bildskärmspanel Skjermpanel
12 Bovpropellerpanel Bogpropellerpanel Bue thruster panel
1 E-line-moottori (A/B) Silnik E-Line (A / B)
2 Keulapotkuri Ster strumieniowy
3 Moottorin ohjaus, moottori (A / B) Sterowanie silnikiem, silnik (A / B)
4 CAN-väylän syöttö Zasilanie magistrali CAN
5 Ohjausjännitteen sulake Bezpiecznik napięcia sterującego
6 Liitäntäkaapeli Przewód łączący
7 Päätevastus eli terminaattori Terminator
8 Avainkytkin Przełącznik kluczykowy
9 Hakkurivirtalähde (12 V, 15 A) Zasilacz impulsowy (12 V, 15 A)
10 CAN-väylän keskitin Hub magistrali CAN
11 Valvontapaneeli Panel monitora
12 Keulapotkurin paneeli Panel steru strumieniowego
1 E-Line motor (A/B) E-Line motor (A/B) E-Line Motor (A/B)
2 Bow thruster
Bow thruster
Bugstrahlruder
3 Motorbediening, motor (A/B) Motor control, motor (A / B) Motorsteuerung, Motor (A / B)
4 CAN-bus voeding CAN-bus supply CAN-Bus-Versorgung
5 Stuurstroomzekering Control voltage fuse Steuerspannungs-Sicherung
6 Aansluitkabel Connection cable Anschlusskabel
7 Eindweerstand Terminator Abschlusswiderstand
8 Contactslot Key switch Schlüsselschalter
9 Geschakelde voeding (12 V, 15 A) Switched power supply (12 V, 15 A) Schaltnetzteil (12 V, 15 A)
10 CAN-bus hub CAN-bus hub CAN-Bus-Hub
11 Monitor paneel Monitor panel Bildschirm Bedienfeld
12 Boegschroef paneel Bow thruster panel Bugstrahlruder-Bedienfeld
370301.11 101
Installation manual E-Line electric propulsion
-1(A)-
11
7
6
3(A)
10
4
8
+
5
12 V
9
+
12
- 2 -
7
Eén E-Line motor, één boegschroef, één stuurstand. Het
schema kan worden uitgebreid tot maximaal vier stuur-
standen.
One E-Line motor, one bow thruster, one helm station. The
diagram can be extended to up to four helm stations.
Ein E-Line-Motor, ein Bugstrahlruder, ein Steuerpult. Das
Diagramm kann auf bis zu vier Steuerpulte erweitert
werden.
Un moteur E-Line, un propulseur d’étrave, un poste
gouvernail. Le schéma peut être étendu jusqu'à quatre
postes gouvernail.
Un motor E-Line, un impulsor de proa, una estación de
timón. El diagrama se puede extender a hasta cuatro
estaciones .
Un motore E-Line, un'elica di prua, una postazione di
comando. Il diagramma può essere esteso no a quattro
stazioni del timone.
En E-Line motor, en bovpropel, en rorstation. Diagrammet
kan udvides til op til re rorstationer.
En E-Line-motor, en bogpropeller, en roderstation.
Diagrammet kan utökas till upp till fyra roderstationer.
En E-Line motor, en buethruster, en rorstasjon.
Diagrammet kan utvides til opptil re rorstasjoner.
Yksi E-Line-moottori, yksi keulapotkuri, yksi ruoriasema.
Kaaviota voidaan laajentaa enintään neljälle ruoriasemalle.
Jeden silnik E-Line, jeden ster strumieniowy, jedno
stanowisko sterowe. Schemat można rozszerzyć do
maksymalnie czterech stacji sterowych.
9.7
102 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1 Moteur E-Line (A/B) Motor E-Line (A/B) Motore E-Line (A/B)
2 Propulseur d’étrave Impulsor de proa Elica di prua
3 Contrôle du moteur, moteur (A / B) Control del motor, motor (A / B) Controllo motore, motore (A / B)
4 Alimentation de Bus CAN Alimentación CAN-bus Alimentazione bus CAN
5 Fusible de tension de commande Fusible de control del voltaje Fusibile di controllo tensione
6 Câble de raccordement Conexión de cable Cavo di collegamento
7 Terminaison Terminador Terminator
8 Interrupter à clé Conmutador de llave Interruttore a chiave
9 Alimentation commutée (12 V, 15 A)
Fuente de alimentación conmutado
(12 V, 15 A)
Alimentazione elettrica commutata
(12 V, 15 A)
10 Hub de Bus CAN Cubo CAN-bus Mozzo bus CAN
11 Tableau de contrôle Panel de monitor Pannello di monitoraggio
12 Tableau du propulseur d’étrave Panel del impulsor de proa Pannello dell'elica di prua
1 E-Line motor (A / B) E-Line motor (A / B) E-Line motor (A/B)
2 Bovpropel Bogpropeller Sløyferakett
3 Motorstyring, motor (A / B) Motorstyrning, motor (A / B) Motorstyring, motor (A/B)
4 CAN-busforsyning CAN-bussförsörjning Can-Bus forsyning
5 Kontroller spændingssikring Kontrollera spänningssäkringen Kontroll spenning sikring
6 Forbindelseskabel Anslutningskabel Tilkoblingskabel
7 Terminator Terminator Terminator
8 Nøglekontakt Nyckellås Tastebryter
9 Strømforsyning (12 V, 15 A) Strömförsörjning (12 V, 15 A) Omgjørings strømbryter (12V, 15A)
10 CAN-bus hub CAN-buss nav CAN-bus hub
11 Skærmpanel Bildskärmspanel Skjermpanel
12 Bovpropellerpanel Bogpropellerpanel Bue thruster panel
1 E-line-moottori (A/B) Silnik E-Line (A / B)
2 Keulapotkuri Ster strumieniowy
3 Moottorin ohjaus, moottori (A / B) Sterowanie silnikiem, silnik (A / B)
4 CAN-väylän syöttö Zasilanie magistrali CAN
5 Ohjausjännitteen sulake Bezpiecznik napięcia sterującego
6 Liitäntäkaapeli Przewód łączący
7 Päätevastus eli terminaattori Terminator
8 Avainkytkin Przełącznik kluczykowy
9 Hakkurivirtalähde (12 V, 15 A) Zasilacz impulsowy (12 V, 15 A)
10 CAN-väylän keskitin Hub magistrali CAN
11 Valvontapaneeli Panel monitora
12 Keulapotkurin paneeli Panel steru strumieniowego
1 E-Line motor (A/B) E-Line motor (A/B) E-Line Motor (A/B)
2 Bow thruster
Bow thruster
Bugstrahlruder
3 Motorbediening, motor (A/B) Motor control, motor (A / B) Motorsteuerung, Motor (A / B)
4 CAN-bus voeding CAN-bus supply CAN-Bus-Versorgung
5 Stuurstroomzekering Control voltage fuse Steuerspannungs-Sicherung
6 Aansluitkabel Connection cable Anschlusskabel
7 Eindweerstand Terminator Abschlusswiderstand
8 Contactslot Key switch Schlüsselschalter
9 Geschakelde voeding (12 V, 15 A) Switched power supply (12 V, 15 A) Schaltnetzteil (12 V, 15 A)
10 CAN-bus hub CAN-bus hub CAN-Bus-Hub
11 Monitor paneel Monitor panel Bildschirm Bedienfeld
12 Boegschroef paneel Bow thruster panel Bugstrahlruder-Bedienfeld
370301.11 103
Installation manual E-Line electric propulsion
11
3(B)
10
4
8
+
5
12 V
9
+
12
- 2 -
3(A)
-1A-
67
- 1B -
7
Twee E-Line motoren, één boegschroef, twee stuurstanden.
Two E-Line motors, one bow thruster, two helm stations.
Zwei E-Line Motoren, ein Bugstrahlruder, zwei Steuerpulte.
Deux Moteurs E-Line, un propulseur d’étrave, deux postes
gouvernail.
Dos motores E-Line, un impulsor de proa, dos estaciones
de timón.
Due motori E-Line, un'elica di prua, due stazioni di timone.
To E-Line motorer, en bovpropel, to rorstationer.
Två E-Line-motorer, en bogpropeller, två roderstationer.
To E-Line motorer, en bue thruster, to rorstasjoner.
Kaksi E-Line-moottoria, yksi keulapotkuri, kaksi
ruoriasemaa.
Dwa silniki E-Line, jeden ster strumieniowy, dwie stacje
sterowe.
9.8
104 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
1 Moteur E-Line (A/B) Motor E-Line (A/B) Motore E-Line (A/B)
2 Propulseur d’étrave Impulsor de proa Elica di prua
3 Contrôle du moteur, moteur (A / B) Control del motor, motor (A / B) Controllo motore, motore (A / B)
4 Alimentation de Bus CAN Alimentación CAN-bus Alimentazione bus CAN
5 Fusible de tension de commande Fusible de control del voltaje Fusibile di controllo tensione
6 Câble de raccordement Conexión de cable Cavo di collegamento
7 Terminaison Terminador Terminator
8 Interrupter à clé Conmutador de llave Interruttore a chiave
9 Alimentation commutée (12 V, 15 A)
Fuente de alimentación conmutado
(12 V, 15 A)
Alimentazione elettrica commutata
(12 V, 15 A)
10 Hub de Bus CAN Cubo CAN-bus Mozzo bus CAN
11 Tableau de contrôle Panel de monitor Pannello di monitoraggio
12 Tableau du propulseur d’étrave Panel del impulsor de proa Pannello dell'elica di prua
1 E-Line motor (A / B) E-Line motor (A / B) E-Line motor (A/B)
2 Bovpropel Bogpropeller Sløyferakett
3 Motorstyring, motor (A / B) Motorstyrning, motor (A / B) Motorstyring, motor (A/B)
4 CAN-busforsyning CAN-bussförsörjning Can-Bus forsyning
5 Kontroller spændingssikring Kontrollera spänningssäkringen Kontroll spenning sikring
6 Forbindelseskabel Anslutningskabel Tilkoblingskabel
7 Terminator Terminator Terminator
8 Nøglekontakt Nyckellås Tastebryter
9 Strømforsyning (12 V, 15 A) Strömförsörjning (12 V, 15 A) Omgjørings strømbryter (12V, 15A)
10 CAN-bus hub CAN-buss nav CAN-bus hub
11 Skærmpanel Bildskärmspanel Skjermpanel
12 Bovpropellerpanel Bogpropellerpanel Bue thruster panel
1 E-line-moottori (A/B) Silnik E-Line (A / B)
2 Keulapotkuri Ster strumieniowy
3 Moottorin ohjaus, moottori (A / B) Sterowanie silnikiem, silnik (A / B)
4 CAN-väylän syöttö Zasilanie magistrali CAN
5 Ohjausjännitteen sulake Bezpiecznik napięcia sterującego
6 Liitäntäkaapeli Przewód łączący
7 Päätevastus eli terminaattori Terminator
8 Avainkytkin Przełącznik kluczykowy
9 Hakkurivirtalähde (12 V, 15 A) Zasilacz impulsowy (12 V, 15 A)
10 CAN-väylän keskitin Hub magistrali CAN
11 Valvontapaneeli Panel monitora
12 Keulapotkurin paneeli Panel steru strumieniowego
1 E-Line motor (A/B) E-Line motor (A/B) E-Line Motor (A/B)
2 Bow thruster
Bow thruster
Bugstrahlruder
3 Motorbediening, motor (A/B) Motor control, motor (A / B) Motorsteuerung, Motor (A / B)
4 CAN-bus voeding CAN-bus supply CAN-Bus-Versorgung
5 Stuurstroomzekering Control voltage fuse Steuerspannungs-Sicherung
6 Aansluitkabel Connection cable Anschlusskabel
7 Eindweerstand Terminator Abschlusswiderstand
8 Contactslot Key switch Schlüsselschalter
9 Geschakelde voeding (12 V, 15 A) Switched power supply (12 V, 15 A) Schaltnetzteil (12 V, 15 A)
10 CAN-bus hub CAN-bus hub CAN-Bus-Hub
11 Monitor paneel Monitor panel Bildschirm Bedienfeld
12 Boegschroef paneel Bow thruster panel Bugstrahlruder-Bedienfeld
370301.11 105
Installation manual E-Line electric propulsion
10 Accucapaciteit, accukabels
Battery capacity, battery cables
Akkukapazität, Akkukabel
Capacité de la batterie, câbles de batterie
Capacidad de las baterías, cables de baterías
Capacità della batteria, e cavi della batteria
Batteriets kapacitet, batterikabler
Batterikapacitet, batterikablar
Batterikapasitet, batterikabler
Akkukapasiteetti, akkukaapelit
Pojemność akumulatora,
kable akumulatora
E-Line 050 / 075 100 Totale lengte plus- en minkabel Draaddoorsnede
E-Line 050 / 075 100 Total length of
plus- and minus cable Cable cross-section
E-Line 050 / 075 100 Gesamtlänge
Plus- und Minuskabel Drahtdurchschnitt
E-Line 050 / 075 100 Longueur totale
des câbles plus et moins Diamètre du câble
E-Line 050 / 075 100 Largo total cable
positivo y negativo Diámetro de hilo
E-Line 050 / 075 100 Lunghezza totale cavo
positivo e negativo Diametro cavi
E-Line 050 / 075 100 Total længde af positiv og negativ
batterikabel tilsammen Tråd diameter
E-Line 050 / 075 100 Total längd kabel till plus- och minuspol Kabelns dimension
E-Line 050 / 075 100 Total lengde pluss- og minuskabel Ledningtverrsnitt
E-Line 050 / 075 100 ‘Miinus’- ja ‘plus”-
kaapeleiden kokonaispituudet Kaapelikoko
E-Line 050 / 075 100 Całkowita długość kabla dodatniego i
ujemnego Przekrój kabla
E-Line 050 / 075 / 100
boost charge 24 V » 48 V
0 - 21,4 m 0 - 70.2 ft 25 mm2AWG 4
21,4 - 30 m 70.2 - 98.4 ft 35 mm2AWG 2
30 - 42,9 m 98.4 - 140.7 ft 50 mm2AWG 0
42,9 - 60 m 140.7 - 196.6 ft 70 mm2AWG 00
106 370301.11 Installation manual E-Line electric propulsion
370301.11 107
Installation manual E-Line electric propulsion
Printed in the Netherlands
370301.11 2022-08
Fokkerstraat 571 - 3125 BD Schiedam - The Netherlands
Tel.: +31 (0)88 4884700 - [email protected] - www.vetus.com
-
1
-
2
-
3
-
4
-
5
-
6
-
7
-
8
-
9
-
10
-
11
-
12
-
13
-
14
-
15
-
16
-
17
-
18
-
19
-
20
-
21
-
22
-
23
-
24
-
25
-
26
-
27
-
28
-
29
-
30
-
31
-
32
-
33
-
34
-
35
-
36
-
37
-
38
-
39
-
40
-
41
-
42
-
43
-
44
-
45
-
46
-
47
-
48
-
49
-
50
-
51
-
52
-
53
-
54
-
55
-
56
-
57
-
58
-
59
-
60
-
61
-
62
-
63
-
64
-
65
-
66
-
67
-
68
-
69
-
70
-
71
-
72
-
73
-
74
-
75
-
76
-
77
-
78
-
79
-
80
-
81
-
82
-
83
-
84
-
85
-
86
-
87
-
88
-
89
-
90
-
91
-
92
-
93
-
94
-
95
-
96
-
97
-
98
-
99
-
100
-
101
-
102
-
103
-
104
-
105
-
106
-
107
-
108
