Documenttranscriptie

OBJ_BUCH-199-004.book Page 71 Monday, August 17, 2009 8:32 AM Nederlands | 71 Veiligheidsvoorschriften nl Algemene veiligheidswaarschuwingen voor elektrische gereedschappen WAARSCHUWING Lees alle veiligheidswaarschuwingen en alle voorschriften. Als de waarschuwingen en voorschriften niet worden opgevolgd, kan dit een elektrische schok, brand of ernstig letsel tot gevolg hebben. Bewaar alle waarschuwingen en voorschriften voor toekomstig gebruik. Het in de waarschuwingen gebruikte begrip „elektrisch gereedschap” heeft betrekking op elektrische gereedschappen voor gebruik op het stroomnet (met netsnoer) en op elektrische gereedschappen voor gebruik met een accu (zonder netsnoer). 1) Veiligheid van de werkomgeving a) Houd uw werkomgeving schoon en goed verlicht. Een rommelige of onverlichte werkomgeving kan tot ongevallen leiden. b) Werk met het elektrische gereedschap niet in een omgeving met explosiegevaar waarin zich brandbare vloeistoffen, brandbare gassen of brandbaar stof bevinden. Elektrische gereedschappen veroorzaken vonken die het stof of de dampen tot ontsteking kunnen brengen. c) Houd kinderen en andere personen tijdens het gebruik van het elektrische gereedschap uit de buurt. Wanneer u wordt afgeleid, kunt u de controle over het gereedschap verliezen. 2) Elektrische veiligheid a) De aansluitstekker van het elektrische gereedschap moet in het stopcontact passen. De stekker mag in geen geval worden veranderd. Gebruik geen adapterstekkers in combinatie met geaarde elektrische gereedschappen. Onveranderde stekkers en passende stopcontacten beperken het risico van een elektrische schok. Bosch Power Tools b) Voorkom aanraking van het lichaam met geaarde oppervlakken, bijvoorbeeld van buizen, verwarmingen, fornuizen en koelkasten. Er bestaat een verhoogd risico door een elektrische schok wanneer uw lichaam geaard is. c) Houd het gereedschap uit de buurt van regen en vocht. Het binnendringen van water in het elektrische gereedschap vergroot het risico van een elektrische schok. d) Gebruik de kabel niet voor een verkeerd doel, om het elektrische gereedschap te dragen of op te hangen of om de stekker uit het stopcontact te trekken. Houd de kabel uit de buurt van hitte, olie, scherpe randen en bewegende gereedschapdelen. Beschadigde of in de war geraakte kabels vergroten het risico van een elektrische schok. e) Wanneer u buitenshuis met elektrisch gereedschap werkt, dient u alleen verlengkabels te gebruiken die voor gebruik buitenshuis zijn goedgekeurd. Het gebruik van een voor gebruik buitenshuis geschikte verlengkabel beperkt het risico van een elektrische schok. f) Als het gebruik van het elektrische gereedschap in een vochtige omgeving onvermijdelijk is, dient u een aardlekschakelaar te gebruiken. Het gebruik van een aardlekschakelaar vermindert het risico van een elektrische schok. 3) Veiligheid van personen a) Wees alert, let goed op wat u doet en ga met verstand te werk bij het gebruik van het elektrische gereedschap. Gebruik geen elektrisch gereedschap wanneer u moe bent of onder invloed staat van drugs, alcohol of medicijnen. Een moment van onoplettendheid bij het gebruik van het elektrische gereedschap kan tot ernstige verwondingen leiden. 2 609 932 649 | (17.8.09) OBJ_BUCH-199-004.book Page 72 Monday, August 17, 2009 8:32 AM 72 | Nederlands b) Draag persoonlijke beschermende uitrusting. Draag altijd een veiligheidsbril. Het dragen van persoonlijke beschermende uitrusting zoals een stofmasker, slipvaste werkschoenen, een veiligheidshelm of gehoorbescherming, afhankelijk van de aard en het gebruik van het elektrische gereedschap, vermindert het risico van verwondingen. c) Voorkom per ongeluk inschakelen. Controleer dat het elektrische gereedschap uitgeschakeld is voordat u de stekker in het stopcontact steekt of de accu aansluit en voordat u het gereedschap oppakt of draagt. Wanneer u bij het dragen van het elektrische gereedschap uw vinger aan de schakelaar hebt of wanneer u het gereedschap ingeschakeld op de stroomvoorziening aansluit, kan dit tot ongevallen leiden. d) Verwijder instelgereedschappen of schroefsleutels voordat u het elektrische gereedschap inschakelt. Een instelgereedschap of sleutel in een draaiend deel van het gereedschap kan tot verwondingen leiden. e) Voorkom een onevenwichtige lichaamshouding. Zorg ervoor dat u stevig staat en steeds in evenwicht blijft. Daardoor kunt u het elektrische gereedschap in onverwachte situaties beter onder controle houden. f) Draag geschikte kleding. Draag geen loshangende kleding of sieraden. Houd haren, kleding en handschoenen uit de buurt van bewegende delen. Loshangende kleding, lange haren en sieraden kunnen door bewegende delen worden meegenomen. g) Wanneer stofafzuigings- of stofopvangvoorzieningen kunnen worden gemonteerd, dient u zich ervan te verzekeren dat deze zijn aangesloten en juist worden gebruikt. Het gebruik van een stofafzuiging beperkt het gevaar door stof. 2 609 932 649 | (17.8.09) 4) Zorgvuldige omgang met en zorgvuldig gebruik van elektrische gereedschappen a) Overbelast het gereedschap niet. Gebruik voor uw werkzaamheden het daarvoor bestemde elektrische gereedschap. Met het passende elektrische gereedschap werkt u beter en veiliger binnen het aangegeven capaciteitsbereik. b) Gebruik geen elektrisch gereedschap waarvan de schakelaar defect is. Elektrisch gereedschap dat niet meer kan worden in- of uitgeschakeld, is gevaarlijk en moet worden gerepareerd. c) Trek de stekker uit het stopcontact of neem de accu uit het elektrische gereedschap voordat u het gereedschap instelt, toebehoren wisselt of het gereedschap weglegt. Deze voorzorgsmaatregel voorkomt onbedoeld starten van het elektrische gereedschap. d) Bewaar niet-gebruikte elektrische gereedschappen buiten bereik van kinderen. Laat het gereedschap niet gebruiken door personen die er niet mee vertrouwd zijn en deze aanwijzingen niet hebben gelezen. Elektrische gereedschappen zijn gevaarlijk wanneer deze door onervaren personen worden gebruikt. e) Verzorg het elektrische gereedschap zorgvuldig. Controleer of bewegende delen van het gereedschap correct functioneren en niet vastklemmen en of onderdelen zodanig gebroken of beschadigd zijn dat de werking van het elektrische gereedschap nadelig wordt beïnvloed. Laat deze beschadigde onderdelen voor het gebruik repareren. Veel ongevallen hebben hun oorzaak in slecht onderhouden elektrische gereedschappen. f) Houd snijdende inzetgereedschappen scherp en schoon. Zorgvuldig onderhouden snijdende inzetgereedschappen met scherpe snijkanten klemmen minder snel vast en zijn gemakkelijker te geleiden. Bosch Power Tools OBJ_BUCH-199-004.book Page 73 Monday, August 17, 2009 8:32 AM Nederlands | 73 g) Gebruik elektrisch gereedschap, toebehoren, inzetgereedschappen en dergelijke volgens deze aanwijzingen. Let daarbij op de arbeidsomstandigheden en de uit te voeren werkzaamheden. Het gebruik van elektrische gereedschappen voor andere dan de voorziene toepassingen kan tot gevaarlijke situaties leiden. 5) Gebruik en onderhoud van accugereedschappen a) Laad accu’s alleen op in oplaadapparaten die door de fabrikant worden geadviseerd. Voor een oplaadapparaat dat voor een bepaald type accu geschikt is, bestaat brandgevaar wanneer het met andere accu’s wordt gebruikt. b) Gebruik alleen de daarvoor bedoelde accu’s in de elektrische gereedschappen. Het gebruik van andere accu’s kan tot verwondingen en brandgevaar leiden. c) Voorkom aanraking van de niet-gebruikte accu met paperclips, munten, sleutels, spijkers, schroeven en andere kleine metalen voorwerpen die overbrugging van de contacten kunnen veroorzaken. Kortsluiting tussen de accucontacten kan brandwonden of brand tot gevolg hebben. d) Bij verkeerd gebruik kan vloeistof uit de accu lekken. Voorkom contact daarmee. Spoel bij onvoorzien contact met water af. Wanneer de vloeistof in de ogen komt, dient u bovendien een arts te raadplegen. Gelekte accuvloeistof kan tot huidirritaties en verbrandingen leiden. 6) Service a) Laat het elektrische gereedschap alleen repareren door gekwalificeerd en vakkundig personeel en alleen met originele vervangingsonderdelen. Daarmee wordt gewaarborgd dat de veiligheid van het gereedschap in stand blijft. Bosch Power Tools Veiligheidsvoorschriften voor boormachines en schroevendraaiers GSB 12 VE-2/GSB 14,4 VE-2/GSB 18 VE-2: f Draag een gehoorbescherming bij klopboorwerkzaamheden. De blootstelling aan lawaai kan gehoorverlies tot gevolg hebben. GSR 18 VE-2/GSB 18 VE-2: f Gebruik de bij het gereedschap geleverde extra handgrepen. Het verlies van de controle kan tot verwondingen leiden. f Houd het elektrische gereedschap tijdens de werkzaamheden stevig met beide handen vast en zorg ervoor dat u stevig staat. Het elektrische gereedschap wordt met twee handen veiliger geleid. GSR 12 VE-2/GSR 14,4 VE-2/ GSR 18 VE-2/GSB 12 VE-2/ GSB 14,4 VE-2/GSB 18 VE-2: f Houd het gereedschap aan de geïsoleerde greepvlakken vast als u werkzaamheden uitvoert waarbij het inzetgereedschap of de schroef verborgen stroomleidingen kan raken. Contact met een onder spanning staande leiding kan ook metalen delen van het gereedschap onder spanning zetten en tot een elektrische schok leiden. f Gebruik een geschikt detectieapparaat om verborgen stroom-, gas- of waterleidingen op te sporen of raadpleeg het plaatselijke energie- of waterleidingbedrijf. Contact met elektrische leidingen kan tot brand of een elektrische schok leiden. Beschadiging van een gasleiding kan tot een explosie leiden. Breuk van een waterleiding veroorzaakt materiële schade. f Schakel het elektrische gereedschap onmiddellijk uit als het inzetgereedschap blokkeert. Houd rekening met grote reactiemomenten die een terugslag veroorzaken. Het inzetgereedschap blokkeert als: — het elektrische gereedschap wordt overbe— last of — het in het te bewerken werkstuk kantelt. 2 609 932 649 | (17.8.09) OBJ_BUCH-199-004.book Page 74 Monday, August 17, 2009 8:32 AM 74 | Nederlands f Houd het elektrische gereedschap goed vast. Bij het vast- of losdraaien van schroeven kunnen gedurende korte tijd grote reactiemomenten optreden. f Zet het werkstuk vast. Een met spanvoorzieningen of een bankschroef vastgehouden werkstuk wordt beter vastgehouden dan u met uw hand kunt doen. f Houd uw werkplek schoon. Materiaalmengsels zijn bijzonder gevaarlijk. Stof van lichte metalen kan ontvlammen of exploderen. f Wacht tot het elektrische gereedschap tot stilstand is gekomen voordat u het neerlegt. Het inzetgereedschap kan vasthaken en dit kan tot het verlies van de controle over het elektrische gereedschap leiden. f Open de accu niet. Er bestaat gevaar voor kortsluiting. Bescherm de accu tegen hitte, bijvoorbeeld ook tegen voortdurend zonlicht en vuur. Er bestaat explosiegevaar. f Gebruik alleen originele Bosch-accu’s met de op het typeplaatje van het elektrische gereedschap aangegeven spanning. Bij gebruik van andere accu’s, bijvoorbeeld imitaties, opgeknapte accu’s of accu’s van andere merken, bestaat gevaar voor persoonlijk letsel en materiële schade door exploderende accu’s. Gebruik volgens bestemming GSR 12 VE-2/GSR 14,4 VE-2/GSR 18 VE-2 Het elektrische gereedschap is bestemd voor het in- en losdraaien van schroeven en voor het boren in hout, metaal, keramiek en kunststof. GSB 12 VE-2/GSB 14,4 VE-2/GSB 18 VE-2 Het elektrische gereedschap is bestemd voor het indraaien en losdraaien van schroeven, voor het boren in hout, metaal, keramiek en kunststof en voor het klopboren in baksteen, metselwerk en steen. Afgebeelde componenten De componenten zijn genummerd zoals op de afbeelding van het elektrische gereedschap op de pagina met afbeeldingen. 1 Snelspanboorhouder 2 Instelring vooraf instelbaar draaimoment 3 Toerentalschakelaar 4 Instelring vooraf instelbare functie (GSB 12 VE-2/GSB 14,4 VE-2/GSB 18 VE-2) 5 Extra handgreep(GSR 18 VE-2/ GSB 18 VE-2) 6 Accu-ontgrendelingsknop 7 Accu* 8 Bit* 9 Draairichtingschakelaar 10 Aan/uit-schakelaar 11 Spanband extra handgreep Functiebeschrijving Lees alle veiligheidswaarschuwingen en alle voorschriften. Als de waarschuwingen en voorschriften niet worden opgevolgd, kan dit een elektrische schok, brand of ernstig letsel tot gevolg hebben. Vouw de uitvouwbare pagina met de afbeelding van het gereedschap open en laat deze pagina opengevouwen terwijl u de gebruiksaanwijzing leest. 2 609 932 649 | (17.8.09) 12 Universeelbithouder* 13 Borgschroef voor snelspanboorhouder 14 Inbussleutel** 15 Koolborstelhouder 16 Afdekkapje * Niet elk afgebeeld en beschreven toebehoren wordt standaard meegeleverd. Het volledige toebehoren vindt u in ons toebehorenprogramma. **In de handel verkrijgbaar (niet meegeleverd) Bosch Power Tools OBJ_BUCH-199-004.book Page 75 Monday, August 17, 2009 8:32 AM Nederlands | 75 Technische gegevens Accuboorschroevendraaier GSR 12 VE-2 Professional GSR 14,4 VE-2 Professional GSR 18 VE-2 Professional Zaaknummer 3 601 J93 K.. 3 601 J93 H.. 3 601 J93 F.. Nominale spanning V= 12 14,4 18 Onbelast toerental – Stand 1 – Stand 2 min-1 min-1 0–430 0–1650 0–450 0–1720 0–470 0–1800 Max. draaimoment harde/flexibele schroefverbinding volgens ISO 5393 Nm 67/28 72/30 82/38 Max. schroef-Ø mm 8 10 12 Max. boor-Ø – Staal – Hout mm mm 13 40 13 45 13 50 Boorhouderspanbereik mm 1,5 – 13 1,5 – 13 1,5 – 13 ½" ½" ½" 2,4 2,5 2,7 GSB 12 VE-2 Professional GSB 14,4 VE-2 Professional GSB 18 VE-2 Professional Schroefdraad uitgaande as Gewicht volgens EPTA-Procedure 01/2003 kg Accuklopboorschroevendraaier 3 601 J94 K.. 3 601 J94 H.. 3 601 J94 F.. Nominale spanning V= 12 14,4 18 Onbelast toerental – Stand 1 – Stand 2 min-1 min-1 0–450 0–1850 0–470 0–1950 0–500 0–2050 Aantal slagen bij onbelast toerental min-1 28000 29000 31000 Max. draaimoment harde/flexibele schroefverbinding volgens ISO 5393 Nm 60/26 65/28 75/36 Max. schroef-Ø mm 8 10 10 Max. boor-Ø – Staal – Hout – Metselwerk mm mm mm 13 35 13 13 40 14 13 45 16 Boorhouderspanbereik mm 1,5 – 13 1,5 – 13 1,5 – 13 ½" ½" ½" 2,7 2,8 3,0 Zaaknummer Schroefdraad uitgaande as Gewicht volgens EPTA-Procedure 01/2003 kg Technische gegevens bepaald met 2,6 Ah NiMH HD-accupacks. Let op het zaaknummer op het typeplaatje van het elektrische gereedschap. De handelsbenamingen van sommige elektrische gereedschappen kunnen afwijken. Bosch Power Tools 2 609 932 649 | (17.8.09) OBJ_BUCH-199-004.book Page 76 Monday, August 17, 2009 8:32 AM 76 | Nederlands Informatie over geluid en trillingen Meetwaarden bepaald volgens EN 60745. GSR 12 VE-2/GSR 14,4 VE-2/GSR 18 VE-2: Het A-gewogen geluidsdrukniveau van het gereedschap betdraagt kenmerkend 72 dB(A). Onzekerheid K=3 dB. Het geluidsniveau tijdens de werkzaamheden kan 80 dB(A) overschrijden. Draag een gehoorbescherming. Totale trillingswaarden (vectorsom van drie richtingen) bepaald volgens EN 60745: boren in metaal: trillingsemissiewaarde ah =2,5 m/s2, onzekerheid K =1,5 m/s2, indraaien en losdraaien van schroeven: trillingsemissiewaarde ah =2,5 m/s2, onzekerheid K =1,5 m/s2. GSB 12 VE-2/GSB 14,4 VE-2/GSB 18 VE-2: Het A-gewogen geluidsniveau van het gereedschap bedraagt kenmerkend: geluidsdrukniveau 90 dB(A); geluidsvermogenniveau 101 dB(A). Onzekerheid K=3 dB. Draag een gehoorbescherming. Totale trillingswaarden (vectorsom van drie richtingen) bepaald volgens EN 60745: boren in metaal: trillingsemissiewaarde ah =3,5 m/s2, onzekerheid K =1,5 m/s2, klopboren in beton: trillingsemissiewaarde ah =13 m/s2, onzekerheid K =1,5 m/s2, indraaien en losdraaien van schroeven: trillingsemissiewaarde ah =2,5 m/s2, onzekerheid K =1,5 m/s2. GSR 12 VE-2/GSR 14,4 VE-2/GSR 18 VE-2/ GSB 12 VE-2/GSB 14,4 VE-2/GSB 18 VE-2: Het in deze gebruiksaanwijzing vermelde trillingsniveau is gemeten met een volgens EN 60745 genormeerde meetmethode en kan worden gebruikt om elektrische gereedschappen met elkaar te vergelijken. Het is ook geschikt voor een voorlopige inschatting van de trillingsbelasting. Het aangegeven trillingsniveau representeert de voornaamste toepassingen van het elektrische gereedschap. Als echter het elektrische gereedschap wordt gebruikt voor andere toepassingen, met afwijkende inzetgereedschappen of onvoldoende onderhoud, kan het trillingsniveau afwijken. Dit kan de trillingsbelasting gedurende de gehele arbeidsperiode duidelijk verhogen. 2 609 932 649 | (17.8.09) Voor een nauwkeurige schatting van de trillingsbelasting moet ook rekening worden gehouden met de tijd waarin het gereedschap uitgeschakeld is, of waarin het gereedschap wel loopt, maar niet werkelijk wordt gebruikt. Dit kan de trillingsbelasting gedurende de gehele arbeidsperiode duidelijk verminderen. Leg aanvullende veiligheidsmaatregelen ter bescherming van de bediener tegen het effect van trillingen vast, zoals: Onderhoud van elektrische gereedschappen en inzetgereedschappen, warm houden van de handen, organisatie van het arbeidsproces. Conformiteitsverklaring Wij verklaren als alleen verantwoordelijke dat het onder „Technische gegevens” beschreven product voldoet aan de volgende normen en normatieve documenten: EN 60745 volgens de bepalingen van de richtlijnen 2004/108/EG, 98/37/EG (tot 28-12-2009) en 2006/42/EG (vanaf 29-12-2009). Technisch dossier bij: Robert Bosch GmbH, PT/ESC, D-70745 Leinfelden-Echterdingen Dr. Egbert Schneider Senior Vice President Engineering Dr. Eckerhard Strötgen Head of Product Certification Robert Bosch GmbH, Power Tools Division D-70745 Leinfelden-Echterdingen 20.07.2009 Montage Accu opladen Een nieuwe of lang niet gebruikte accu levert pas na ca. vijf oplaad- en ontlaadcycli zijn volledige capaciteit. Als u de accu 7 wilt verwijderen, drukt u op de ontgrendelingsknoppen 6 en trekt u de accu naar beneden uit het elektrische gereedschap. Forceer daarbij niet. Bosch Power Tools OBJ_BUCH-199-004.book Page 77 Monday, August 17, 2009 8:32 AM Nederlands | 77 De accu is voorzien van een thermische beveiliging (NTC) die opladen alleen in het temperatuurbereik tussen 0 °C en 45 °C toelaat. Daardoor wordt een lange levensduur van de accu bereikt. Een duidelijk kortere gebruiksduur na het opladen duidt erop dat de accu versleten is en moet worden vervangen. Neem de voorschriften ten aanzien van de afvalverwijdering in acht. Extra handgreep (GSR 18 VE-2/ GSB 18 VE-2) (zie afbeelding A) f Gebruik het elektrische gereedschap alleen met de extra handgreep 5. U kunt de extra handgreep 5 naar wens draaien voor een veilige houding tijdens de werkzaamheden zonder vermoeidheid. Draai het onderste greepstuk van de extra handgreep 5 tegen de wijzers van de klok in en zet de extra handgreep 5 in de gewenste stand. Vervolgens draait u het onderste greepstuk van de extra handgreep 5 met de wijzers van de klok mee weer vast. De spanband 11 van de extra handgreep moet in de bijbehorende groef zitten. Inzetgereedschap wisselen (zie afbeelding B) f Zet de draairichtingomschakelaar in de middelste stand voor werkzaamheden aan het elektrische gereedschap (zoals het uitvoeren van onderhoud en het wisselen van inzetgereedschap) en voordat u het gereedschap vervoert of opbergt. Bij per ongeluk bedienen van de aan/uit-schakelaar bestaat verwondingsgevaar. Als de aan/uit-schakelaar 10 niet is ingedrukt, wordt de uitgaande as geblokkeerd. Hierdoor kan het inzetgereedschap in de boorhouder snel, gemakkelijk en eenvoudig worden vervangen. Open de snelspanboorhouder 1 door deze in draairichting n te draaien tot het gereedschap kan worden ingezet. Zet het gereedschap in. Draai de huls van de snelspanboorhouder 1 in draairichting o met uw hand stevig vast tot er geen klikgeluid meer hoorbaar is. De boorhouder wordt daardoor automatisch vergrendeld. Bosch Power Tools De vergrendeling wordt weer opgeheven als u voor het verwijderen van het toebehoren de huls in de tegengestelde richting draait. Boorhouder wisselen f Zet de draairichtingomschakelaar in de middelste stand voor werkzaamheden aan het elektrische gereedschap (zoals het uitvoeren van onderhoud en het wisselen van inzetgereedschap) en voordat u het gereedschap vervoert of opbergt. Bij per ongeluk bedienen van de aan/uit-schakelaar bestaat verwondingsgevaar. Borgschroef verwijderen (zie afbeelding C) De snelspanboorhouder 1 is met een borgschroef 13 beschermd tegen onbedoeld losdraaien van de uitgaande as. Open de snelspanboorhouder 1 volledig en draai de borgschroef 13 in draairichting n naar buiten. Let erop dat de borgschroef een linkse schroefdraad heeft. Boorhouder demonteren (zie afbeelding D) Span een inbussleutel 14 met de korte schacht naar voren in de snelspanboorhouder 1. Leg het elektrische gereedschap op een stabiele ondergrond, bijvoorbeeld een werkbank. Houd het elektrische gereedschap vast en draai de snelspanboorhouder 1 los door de inbussleutel 14 in draairichting n te draaien. Een vastzittende snelspanboorhouder wordt losgemaakt door een lichte slag op de lange schacht van de inbussleutel 14. Verwijder de inbussleutel uit de snelspanboorhouder en schroef de snelspanboorhouder volledig los. Boorhouder monteren (zie afbeelding E) De montage van de snelspanboorhouder vindt plaats in omgekeerde volgorde. De boorhouder moet worden vastgedraaid met een aandraaimoment van ca. 32 Nm. Draai de borgschroef 13 tegen de richting van de wijzers van de klok in de geopende snelspanboorhouder, aandraaimoment ca. 6–9 Nm. Gebruik altijd een nieuwe borgschroef, omdat op de schroefdraad een borgpasta is aangebracht die bij herhaald gebruik haar werking verliest. 2 609 932 649 | (17.8.09) OBJ_BUCH-199-004.book Page 78 Monday, August 17, 2009 8:32 AM 78 | Nederlands Afzuiging van stof en spanen f Stof van materialen zoals loodhoudende verf, enkele houtsoorten, mineralen en metaal kunnen schadelijk voor de gezondheid zijn. Aanraking of inademing van stof kan leiden tot allergische reacties en/of ziekten van de ademwegen van de gebruiker of personen die zich in de omgeving bevinden. Bepaalde soorten stof, bijvoorbeeld van eiken- en beukenhout, gelden als kankerverwekkend, in het bijzonder in combinatie met toevoegingsstoffen voor houtbehandeling (chromaat en houtbeschermingsmiddelen). Asbesthoudend materiaal mag alleen door bepaalde vakmensen worden bewerkt. – Zorg voor een goede ventilatie van de werkplek. – Er wordt geadviseerd om een ademmasker met filterklasse P2 te dragen. Neem de in uw land geldende voorschriften voor de te bewerken materialen in acht. Gebruik Ingebruikneming Accu plaatsen f Gebruik alleen originele Bosch O-Pack-accu’s met de op het typeplaatje van het elektrische gereedschap aangegeven spanning. Het gebruik van andere accu’s kan tot verwondingen en brandgevaar leiden. Plaats de draairichtingschakelaar 9 in het midden om onbedoeld inschakelen te voorkomen. Plaats de opgeladen accu 7 in de greep tot deze merkbaar vastklikt en vlak tegen de greep ligt. Rechtsdraaien: Als u wilt boren of schroeven wilt indraaien, drukt u de draairichtingschakelaar 9 naar links tot aan de aanslag door. Linksdraaien: Als u schroeven wilt uit- of losdraaien, duwt u de draairichtingschakelaar 9 naar rechts tot aan de aanslag door. Draaimoment vooraf instellen Met de instelring vooraf instelbaar draaimoment 2 kunt u het benodigde draaimoment in 25 stappen vooraf instellen. Wanneer de instelling juist is, wordt het inzetgereedschap gestopt zodra de schroef aansluitend in het materiaal is gedraaid resp. het ingestelde draaimoment is bereikt. In positie „ ” is de klikkoppeling gedeactiveerd, bijvoorbeeld voor boorwerkzaamheden. Kies bij het uitdraaien van schroeven eventueel een hogere instelling of stel in op het symbool „ ”. Stand 1–20: Kleiner draaimoment voor het indraaien van schroeven met een kleine diameter of in zachte materialen. Kleine veranderingen van het draaimoment tussen de verschillende instelposities. Stand 21–25: Groter draaimoment voor het indraaien van schroeven met een grote diameter of in harde materialen. Grotere veranderingen van het draaimoment tussen de verschillende instelposities. Functie instellen (GSB 12 VE-2/GSB 14,4 VE-2/ GSB 18 VE-2) (zie afbeelding G) Mit de instelring vooraf instelbare functie 4 kunt u kiezen tussen boren/schroeven en klopboren. Boren en schroeven Draai de instelring 4 op het symbool „boren zonder slag”. Draairichting instellen (zie afbeelding F) Klopboren Met de draairichtingomschakelaar 9 kunt u de draairichting van het elektrische gereedschap veranderen. Als de aan/uit-schakelaar 10 is ingedrukt, is dit echter niet mogelijk. Zet de instelring 4 op het symbool „klopboren”. 2 609 932 649 | (17.8.09) In de stand „klopboren” is de klikkoppeling gedeactiveerd en is altijd het maximale vermogen werkzaam. Bosch Power Tools OBJ_BUCH-199-004.book Page 79 Monday, August 17, 2009 8:32 AM Nederlands | 79 Mechanische toerentalkeuze f Bedien de toerentalschakelaar 3 alleen als het elektrische gereedschap stilstaat. Met de toerentalschakelaar 3 kunt u twee toerentalbereiken vooraf instellen. Stand I: Laag toerentalbereik. Voor het in- en uitdraaien van schroeven of voor werkzaamheden met een grote boordiameter. Stand II: Hoog toerentalbereik. Voor werkzaamheden met een kleine boordiameter. Als de toerentalschakelaar 3 niet tegen de aanslag kan worden geduwd, draait u de boorhouder met de boor iets. In- en uitschakelen Als u het elektrische gereedschap wilt inschakelen drukt u op de aan/uit-schakelaar 10 en houdt u deze ingedrukt. Als u het elektrische gereedschap wilt uitschakelen laat u de aan/uit-schakelaar 10 los. Toerental instellen U kunt het toerental van het ingeschakelde elektrische gereedschap traploos regelen naarmate u de aan/uit-schakelaar 10 indrukt. Laat bij het indraaien van schroeven de aan/uitschakelaar 10 pas los als de schroef tot aan de onderkant van de schroefkop in het werkstuk gedraaid is. De schroefkop dringt dan niet in het werkstuk. Tips voor de werkzaamheden f Plaats het elektrische gereedschap alleen uitgeschakeld op de schroef. Draaiende inzetgereedschappen kunnen uitglijden. Opmerking: Let erop dat er geen kleine metaaldelen in het elektrische gereedschap binnendringen. Laat na langdurige werkzaamheden met een laag toerental het elektrische gereedschap afkoelen door het ca. 3 minuten met maximumtoerental onbelast te laten lopen. Gebruik bij boorwerkzaamheden in metaal alleen onbeschadigde en scherpe HSS-boren (HSS = hogecapaciteit-snelstaal). De vereiste kwaliteit wordt gewaarborgd door het Boschtoebehorenprogramma. Voor het indraaien van grote, lange schroeven in harde materialen dient u met de kerndiameter van de schroefdraad ongeveer 2/3 van de schroeflengte voor te boren. Lichte druk op de aan/uit-schakelaar 10 heeft een lager toerental tot gevolg. Met toenemende druk wordt het toerental hoger. Onderhoud en service Volautomatische blokkering van de uitgaande as (Auto-Lock) Onderhoud en reiniging Als de aan/uit-schakelaar 10 niet is ingedrukt, wordt de uitgaande as en daarmee de gereedschapopname geblokkeerd. Hierdoor kunnen schroeven ook als de accu leeg is worden ingedraaid en kan het elektrische gereedschap ook als schroevendraaier worden gebruikt. Snelstop Bij het loslaten van de aan/uit-schakelaar 10 wordt de boorhouder afgeremd. Daardoor wordt uitlopen van het inzetgereedschap voorkomen. Bosch Power Tools f Zet de draairichtingomschakelaar in de middelste stand voor werkzaamheden aan het elektrische gereedschap (zoals het uitvoeren van onderhoud en het wisselen van inzetgereedschap) en voordat u het gereedschap vervoert of opbergt. Bij per ongeluk bedienen van de aan/uit-schakelaar bestaat verwondingsgevaar. f Houd het elektrische gereedschap en de ventilatieopeningen altijd schoon om goed en veilig te werken. 2 609 932 649 | (17.8.09) OBJ_BUCH-199-004.book Page 80 Monday, August 17, 2009 8:32 AM 80 | Nederlands Mocht het elektrische gereedschap ondanks zorgvuldige fabricage- en testmethoden toch defect raken, dient de reparatie te worden uitgevoerd door een erkende klantenservice voor Bosch elektrische gereedschappen. Vermeld bij vragen en bestellingen van vervangingsonderdelen altijd het uit tien cijfers bestaande zaaknummer volgens het typeplaatje van het elektrische gereedschap. Koolborstels vervangen (zie afbeelding H) Als de koolborstels versleten zijn, wordt het elektrische gereedschap automatisch uitgeschakeld. Om de koolborstels te vervangen, draait u de vier schroeven van het afdekkapje 16 uit en verwijdert u het afdekkapje 16. Steek een schroevendraaier of iets dergelijks in de strip van de koolborstelhouder 15 en til deze voorzichtig omhoog. Verwijder de versleten koolborstels en vervang deze. De nieuwe koolborstels kunnen ook 180° gedraaid worden ingezet. Druk de ingezette koolborstels iets omlaag tot deze hoorbaar vastklikken. Monteer vervolgens het afdekkapje 16 weer. Klantenservice en advies Onze klantenservice beantwoordt uw vragen over reparatie en onderhoud van uw product en over vervangingsonderdelen. Explosietekeningen en informatie over vervangingsonderdelen vindt u ook op: www.bosch-pt.com De medewerkers van onze klantenservice adviseren u graag bij vragen over de aankoop, het gebruik en de instelling van producten en toebehoren. Nederland Tel.: +31 (076) 579 54 54 Fax: +31 (076) 579 54 94 E-mail: [email protected] Afvalverwijdering Elektrische gereedschappen, toebehoren en verpakkingen moeten op een voor het milieu verantwoorde wijze worden hergebruikt. Alleen voor landen van de EU: Gooi elektrische gereedschappen niet bij het huisvuil. Volgens de Europese richtlijn 2002/96/EG over elektrische en elektronische oude apparaten en de omzetting van de richtlijn in nationaal recht moeten niet meer bruikbare elektrische gereedschappen apart worden ingezameld en op een voor het milieu verantwoorde wijze worden hergebruikt. Accu’s en batterijen: Ni-Cd: Nikkelcadmium Let op: deze accu’s bevatten cadmium, een zeer giftig zwaar metaal. Ni-MH: Nikkelmetaalhydride Gooi accu’s of batterijen niet bij het huisvuil en evenmin in het vuur of het water. Accu’s en batterijen moeten worden ingezameld, gerecycled of op een voor het milieu verantwoorde wijze worden afgevoerd. Alleen voor landen van de EU: Volgens richtlijn 91/157/EEG moeten defecte of versleten accu’s en batterijen worden gerecycled. Wijzigingen voorbehouden. België en Luxemburg Tel.: +32 (070) 22 55 65 Fax: +32 (070) 22 55 75 E-mail: [email protected] 2 609 932 649 | (17.8.09) Bosch Power Tools