Documenttranscriptie

P roductkenmerken  Protection contre les plis La rotation alternée du tambour réduit la formation de plis sur le linge.  Economischer door het Intelligent Wassysteem Om het energiegebruik en het waterverbruik tot een minimum te beperken, detecteert het Intelligent Wassysteem de grootte van de lading en de watertemperatuur. Ook bepaalt het op basis hiervan het optimale waterniveau en de wastijd.  Kinderslot Het kinderslotsysteem wordt gebruikt om te vermijden dat kinderen op een knop duwen om het programma te wijzigen terwijl de machine draait.  Ruisarm snelheidscontrolesysteem Door de washoeveelheid en de balans te meten, zorgt het systeem ervoor dat de was gelijkmatig verdeeld wordt zodat het geluidsniveau bij het centrifugeren tot een minimum herleid wordt.  Automatisch herstarten Als de wasmachine door een stroomonderbreking uitgeschakeld werd, zorgt het systeem ervoor dat de wasmachine automatisch weer opstart vanaf het moment waarop de cyclus onderbroken werd, Vandaar gaat de wascyclus weer gewoon verder. I nhoudsopgave Waarschuwingen .......................................................................3 Kenmerken ................................................................................4 Installatie....................................................................................5 Aandachtspunten voor het wassen..........................................10 Zeep toevoegen.......................................................................11 Functies ...................................................................................12 Gebruik van de wasmachine ...................................................13 Onderhoud...............................................................................20 Storingsindex ...........................................................................23 Garantiebepalingen .................................................................26 2  W aarschuwingen LEES ALLE INFORMATIE ALVORENS U HET TOESTEL IN GEBRUIK NEEMT. ! Waarschuwing Voor uw veiligheid: alle informatie in deze handleiding dient te worden opgevolgd om het risico voor brand, explosie of een elektrische schok tot een minimum te beperken, en om schade aan eigendommen, verwondingen of dodelijk letsel te voorkomen. BELANGRIJKE VEILIGHEIDSINSTRUCTIES • Installeer of plaats het apparaat op een plaats waar het niet aan temperaturen onder het vriespunt of aan de weerelementen kan worden blootgesteld. • Het is gevaarlijk om de kenmerken van dit toestel op enigerlei wijze aan te passen. • Probeer de machine niet zelf te herstellen. Herstellingen die uitgevoerd zijn door onervaren of niet-gekwalificeerd personeel kunnen verwondingen en/of nog ernstigere fouten veroorzaken aan de machine. • Hou de plaatsen onder en rondom de toestellen vrij van brandbare materialen zoals pluizen, papier, vodden, chemicaliën, enz. • Nauw toezicht is nodig indien het apparaat door of in de buurt van kinderen wordt gebruikt. • Sta niet toe dat kinderen op, met of in dit toestel of enig ander apparaat spelen. • Laat de wasmachinedeur nooit open staan. • Kinderen zouden op de geopende deur kunnen gaan hangen of in de wasmachine kruipen. • Breng uw hand of arm nooit in de wasmachine terwijl deze nog draait. Wacht tot de trommel geheel tot stilstand is gekomen. • Het wasproces kan de brandvertrager van textiel verminderen. • Was of droog geen artikelen die zijn gereinigd, gewassen, gedrenkt in of besprenkeld met brandbare of explosieve stoffen (zoals was, olie, verf, dieselolie, ontvetters, oplosmiddelen voor droog reinigen, kerosine, enz.) die zouden kunnen ontvlammen of exploderen. Olie kan achterblijven in de trommel, waardoor er brand kan ontstaan tijdens het drogen. Laad dus geen kleding met olievlekken. • Om dit te vermijden volgt u zorgvuldig de was- en verzorgingsinstructies op van de fabrikant die in het kledingstuk zijn opgenomen. • Sla de wasmachinedeur nooit met kracht dicht en probeer deze niet geforceerd te openen wanneer hij op slot zit . Dit kan schade veroorzaken aan de wasmachine. • Om risico op een elektrische schok tot een minimum te beperken, trekt u de stekker van het apparaat uit het stopcontact of haalt u de zekering van de wasmachine uit de stoppenkast of zet de hoofdschakelaar van het elektrisch circuit in uw huis uit alvorens u begint met onderhoud of reiniging. • Gebruik het apparaat nooit wanneer het beschadigd is, niet goed functioneert, gedeeltelijk is gedemonteerd, of er onderdelen aan ontbreken of stuk zijn. Dit geldt ook wanneer het snoer of de stekker zijn beschadigd. • Neem contact op met het service centrum indien het apparaat onder water heeft gestaan.Risico op elektrische schokken en brand. • Alle elektriciteitswerken, die noodzakelijk zijn voor de installatie van het toestel, moeten uitgevoerd worden door een erkende elektricien of een deskundig persoon. • Gebruik uitsluitend een geaard stopcontact van 220 –240 V.Gebruik geen verlengkabel of een verdeelstekker. • Om gevaar te vermijden moet de stroomtoevoerkabel, wanneer deze beschadigd is, vervangen worden door de fabrikant, door zijn erkende verdelers of door gelijkwaardig gekwalificeerde personen. • Sluit de machine aan op een geaard stopcontact. Volg hierbij de stroombedradingsrichtlijnen. 3  K enmerken Stekker Om gevaar te vermijden moet de stroomtoevoerkabel in geval van beschadiging vervangen worden door de fabrikant, door zijn erkende verdelers of door gelijkwaardig gekwalificeerde personen. Zeepbakje (voor zeep en wasverzachter) Bedieningspaneel Trommel Deur Filter afvoerpomp Afvoerstop Plintdekselkap Plintdeksel Stelvoetjes  Naam : Wasmachine, voorlader  Stroomtoevoer : 220-240V~, 50Hz  Afmetingen : 600 mm (B) X 550 mm (D) X 850 mm (H)  Gewicht : 65 kg  Max. vermogen : 2100 W  Wascapaciteit : 7 kg  Waterverbruik : 59 (8,4 /kg)  Toegelaten waterdruk : 0,3-10 kgf/cm2 (30-1000 kPa)  Centrifugeersnelheid : Spoelstop/Niet Centrif./400/600/800/1000 [WD-10380(5)TB / WD-10380(5)FBN] Spoelstop/Niet Centrif./400/800/1000/1200 [WD-12380(5)TB / WD-12380(5)FBN] Spoelstop/Niet Centrif./400/800/1000/1400 [WD-14380(5)TB / WD-14380(5)FBN] ❋ Het uitzicht en de kenmerken kunnen zonder voorafgaande kennisgeving afwijken. Dit enkel om de kwaliteit van het toestel te verbeteren.  Accessoires Toevoerleiding Inlet hose(1EA) (1EA) 4 Moersleutel Spanner  I nstallatie • Installeer of plaats het apparaat op een plaats waar het niet aan temperaturen onder het vriespunt of aan schommelende weersomstandigheden kan worden blootgesteld. • Als de wasmachine geplaatst werd op een vast tapijt, mag de het tapijt de plintopening niet hinderen.  Vergrendelingsbouten voor vervoer Het toestel is uitgerust met vergrendelingsbouten voor vervoer om interne schade tijdens het transport te vermijden. • De verpakking en alle transportbouten moeten worden verwijderd alvorens de wasmachine te gebruiken. Wanneer u de verpakking onderaan verwijdert, zorg er dan voor ook de bijkomende verpakkingsplaat in het midden onderaan te verwijderen. Washer Wasmachine Verpakkingsplaat Packing Verpakking onderkant (Afhankelijk van het model, wordt er inpakmateriaal ter ondersteuning gebruikt.)  Verwijderen van de vergrendelingsbouten 1. Om interne schade tijdens het transport te vermijden zijn de 4 speciale vergrendelingsbouten vastgeschroefd. Vooraleer de wasmachine in gebruik te nemen, moet u de bouten en de rubberen stoppen verwijderen. 3. Verwijder de 4 bouten samen met de rubberen stoppen door zachtjes aan de stop te draaien. Houd de 4 bouten en de moersleutel bij voor eventueel later gebruik. • Als ze niet verwijderd worden, zal de machine hevig schudden, veel geluid veroorzaken en uiteindelijk in storing gaan. • Telkens wanneer het toestel verplaatst wordt, moeten deze vergrendelingsbouten opnieuw geplaatst worden. 2. Draai de 4 bouten los met de meegeleverde moersleutel. 4. Sluit de gaten af met de meegeleverde afdekhoedjes. 5  I nstallatie  Ruimtelijke installatievereisten afvoerleiding wasmachine waskuip ong. 2 cm Passtelling met de vloer: De toegelaten hellingsgraad onder de wasmachine bedraagt 1° Stopcontact : Moet geplaatst zijn op maximaal 1,5 meter links of rechts van de wasmachine. Niet meer dan één toestel aansluiten op het stopcontact. Bijkomende vrije ruimte : Voor inbouw tegen muur, deur en vloer is volgende vrije ruimte noodzakelijk. (10 cm: achterzijde / 2 cm: rechter- en linkerzijde) Plaats of bewaar nooit wasproducten op de wasmachine. Ze kunnen de afwerkingslaag of de bedieningstoetsen beschadigen.  Positioneren Installeer de wasmachine op een vlakke harde vloer. Zorg ervoor dat de luchtcirculatie rond de wasmachine niet wordt gehinderd door tapijten, matten enz. • Probeer nooit om een oneffenheid in de vloer te corrigeren door stukken hout, karton of soortgelijke materialen onder de wasmachine te plaatsen. • Als de wasmachine naast een gasfornuis of een kolenkachel geplaatst moet worden, voorzie dan een isolatie (85x60cm), bedekt met aluminiumfolie, op de zijkant van het fornuis of de kachel tussen de twee toestellen. • Installeer de wasmachine niet in ruimtes waar de temperatuur tot onder 0°C kan dalen. • Zorg ervoor dat de wasmachine ook na de installatie nog gemakkelijk bereikbaar is voor de technicus in geval van een defect. • Eens de wasmachine is geïnstalleerd, de vier pootjes bijregelen met de meegeleverde boutsleutel zodat het toestel stabiel staat en er een open ruimte is van ongeveer 20 mm tussen de bovenkant van de wasmachine en de onderkant van het werkblad. 6  I nstallatie  Elektrische aansluiting 1. Gebruik nooit een verlengkabel of een verdeelstekker. 2. Om gevaar te vermijden moet de stroomtoevoerkabel in geval van beschadiging, vervangen worden door de fabrikant, zijn erkende verdelers of door gelijkwaardig gekwalificeerde personen. 3. Trek de stekker na gebruik steeds uit het stopcontact en draai de waterkraan dicht. 4. Sluit de machine aan op een geaard stopcontact. Volg hierbij de stroombedradingsrichtlijnen. 5. Het toestel moet zo geplaatst worden dat de stekker gemakkelijk toegankelijk is. LET OP LET OP het netsnoer Het wordt aanbevolen de meeste machines aan te sluiten op een eigen circuit; dat wil zeggen, een circuit met stopcontact dat alleen voor die machine gebruikt wordt, zonder verdere stopcontacten of aansluitingen op het circuit. Controleer voor de zekerheid de specificatie-pagina van deze handleiding. U mag de stopcontacten niet overbelasten. Overbelaste/losse/beschadigde stopcontacten of verlengsnoeren, versleten netsnoeren, of beschadigde snoerisolatie vormen een gevaar. Dit kan leiden tot brand of een elektrische schok. Kijk regelmatig het netsnoer van uw machine na; indien dit er beschadigd uitziet, haalt u dan de stekker uit het stopcontact en laat het snoer vervangen door een authentiek snoer aangeleverd door een bevoegde dealer, alvorens de machine opnieuw te gebruiken. Zorg ervoor dat het snoer niet beschadigd raakt: zorg ervoor dat het b.v. niet in de knoop ligt of afgeknepen wordt, of dat men erop kan lopen. Let vooral op stekkers, stopcontacten, en de snoeruitgang op de machine.  De wasmachine moet op de waterleiding aangesloten worden met nieuwe leidingen. Oude leidingen mogen niet worden gebruikt.  Aansluiting van de watertoevoerleidingen ▶De toegeleverde waterdruk moet tussen 30 kPa en 1000 kPa (0,3~10 kgf/cm2 )liggen ▶Ontbloot of kruis de leiding niet wanneer u de toevoerleiding aansluit op de klep. ▶Wanneer de toegeleverde waterdruk hoger is dan 1000 kPa, moet u een decompressietoestel laten installeren. • Om lekkage te vermijden werden twee ringen voorzien op het aansluitpunt in de aansluiting van de watertoevoerleiding. aansluiting rubberen ringen • Controleer de waterdichtheid van de aansluitingen tussen wasmachine en toevoerleiding door de kraan helemaal open te draaien. • Controleer regelmatig de toestand van de leiding en vervang deze indien nodig. • Zorg ervoor dat er geen knik zit in de leiding en dat deze niet geklemd is. 7  nstallatie I  Installatie van de afvoerleiding ong . 100 cm min. 60 cm max. 100 cm ong. 145 cm • Wanneer de afvoerleiding aan een wasbak bevestigd wordt, maak ze dan stevig vast met een kettinkje. ong. 105 cm • Een goede bevestiging van de afvoerleiding zal ervoor zorgen dat de vloer niet beschadigd wordt door waterlekkage. waskuip ong. 100 cm leiding-houder ong. 145 cm • De afvoerleiding mag niet hoger dan 100 cm boven de vloer geplaatst worden. • Een goede bevestiging van de afvoerleiding zal ervoor zorgen dat de vloer niet beschadigd wordt door waterlekkage. • Wanneer de afvoerleiding te lang is, duw ze dan niet in de wasmachine. Hierdoor ontstaat nl. een abnormaal geluid. 8 max. 100 cm ong . 105 cm min. 60 cm kabel-binder max. 100cm min. 60cm max. 100cm min. 60cm  I nstallatie  Niveauregeling 1. Door een wasmachine goed waterpas op te stellen voorkomt u overgeluid en trillingen. Plaats het toestel op een stevige vloer die waterpas is, bij voorkeur in een hoek van de kamer. OPMERKING Een houten of zwevende vloer kan voor overmatige trillingen of stabiliteitsproblemen bij een geladen machine zorgen. 2. Wanneer de vloer oneffen is, kan u de stelvoetjes aanpassen tot op de gewenste hoogte (gebruik geen stukjes hout en dergelijke onder de voetjes). Zorg ervoor dat alle vier de voetjes stevig op de vloer rusten, en controleer of het toestel waterpas staat (gebruik een waterpas) ※ Nadat u de pootjes bijgeregeld hebt, de borgmoer in tegenwijzerzin aandraaien. OPMERKING  Betonnen vloeren Zet de wasmachine goed vast als hij op een verhoogd platform staat: anders loopt u het risico dat hij eraf valt. ❊ Diagonale controle Wanneer u op de overlangse hoeken van de bovenplaat van de wasmachine aandrukt, mag de machine absoluut niet op en neer bewegen (controleer beide richtingen). Wanneer de machine bij deze duwbewegingen wel beweegt, moet u de stelvoetjes weer aanpassen. • Het installatieoppervlak moet proper, droog en waterpas zijn. • Installeer de wasmachine op een vlakke harde vloer.  Tegelvloeren (gladde vloeren) • Ga met beide voeten op de Tread Mate staan en stel de machine af totdat hij recht staat.(Knip de Tread Mate in stukken van 70x70 mm en plak de stukken op de droge tegels waar u de machine wilt plaatsen.) ※ Tread Mate is een zelfklevend materiaal dat gebruikt wordt op ladders & trappen, om het uitglijden tegen te gaan.  Houten vloeren • Houten vloeren zijn bijzonder gevoelig voor trillingen. Rubber Cupdop Rubber • Om trillingen te voorkomen, raden wij aan rubber doppen van ten minste 15 mm dik te plaatsen onder elk pootje van de wasmachine en deze met behulp van schroeven te bevestigen aan ten minste 2 vloerbalken. • Indien mogelijk de wasmachine installeren in een van de hoeken van de ruimte waar de vloer stabieler is. ※ Gebruik rubber doppen om de trillingen te verminderen. ※ Rubber doppen (onderdeelnr. .4620ER4002B) kunt u verkrijgen bij de LG-afdeling onderdelen. Belangrijk! • Correcte plaatsing van de wasmachine verzekert een lange, regelmatige en betrouwbare werking. • De wasmachine moet volledig horizontaal en stevig vast staan. • De wasmachine mag niet gaan schommelen tijdens het wassen. • Het installatieoppervlak moet proper zijn, vrij van vloerwas en andere smeermiddelen. • Zorg ervoor dat de onderkant van de wasmachine niet nat wordt. Als de onderkant van de wasmachine nat wordt, zou u kunnen uitglijden. 9  A andachtspunten voor het wassen  Voor het in gebruik nemen van de wasmachine Kies een wascyclus (KATOEN 60°C, voeg een halve lading wasmiddel toe), zet de machine in werking (zonder kleding). Hiermee verwijdert u eventueel in de trommel resterende aanslag.  Aandacht voor het wassen 1. Aandacht voor de labels Controleer of uw kledingstuk een label heeft met wasinstructies. Dit zal aangeven uit welke stoffen het stuk gemaakt is en hoe het gewassen moet worden. 2. Was sorteren Voor de beste wasresultaten, sorteert u uw kledingstukken in ladingen die met hetzelfde wasprogramma gewassen kunnen worden. De watertemperatuur en de centrifugeersnelheid zijn afhankelijk van het soort stof waaruit de kledingstukken gemaakt zijn. Sorteer donkere was van lichte was en witgoed. Was afzonderlijk als kleuren kunnen doorlopen of pluis in elkaar kan klitten waardoor wit kan verkleuren, enz. Indien mogelijk wast u zwaar vervuilde stoffen apart van licht vervuild goed. Vuil (zwaar, normaal, licht) Sorteer kleding volgens de vuilheidsgraad. Kleur (witte was, lichte was, donkere was) Sorteer witgoed van gekleurde was. Pluis (pluisproducerende was, pluisverzamelende was) Was pluisproducerende was afzonderlijk van pluisverzamelende was. 3. Aandacht bij het vullen • Combineer grote en kleine stukken in één lading. Laad de grote stukken eerst. Grote stukken mogen niet meer dan de helft van de gehele waslading beslaan. • Laat de machine niet draaien met slechts één artikel erin. Dit kan instabiliteit veroorzaken. Voeg een of twee gelijksoortige stukken toe. • Controleer alle zakken en zorg ervoor dat ze leeg zijn. Nagels, haarpennen, lucifers, potloden, muntstukken en sleutels kunnen zowel uw wasmachine als uw kleding beschadigen. • Sluit ritsen, haken en koorden om ervoor te zorgen dat deze geen andere kledingsstukken scheuren. • Behandel vuil en plekken voor door een beetje in water opgeloste zeep op boord- en omslagplekken aan te brengen. Dit om het vuil reeds gedeeltelijk op te lossen. 10  Z eep toevoegen  Toevoegen van wasmiddel en wasverzachter 1. De verdeellade 3. Hoeveelheid wasmiddel MAX • Het wasmiddel moet worden gebruikt volgens de instructies van de wasmiddelenproducent. • Als u meer wasmiddel gebruikt dan is voorgeschreven, ontstaat er te veel schuim waardoor het wasresultaat afneemt of de motor te sterk belast wordt (oorzaak van storing) max • Gebruik alleen wasproducten in poedervorm voor de wasmachine met voorlader. • Hoofdwas alleen ➔ • Voorwas + hoofdwas ➔ 2. Wasverzachter toevoegen ( ) MAX MAX 125 ml 125 ml • Het gebruik van het wasmiddel moet mogelijk worden aangepast in functie van de watertemperatuur, de hardheid van het water, de grootte en het vuilniveau van de lading. Om de beste resultaten te bekomen zorgt u ervoor het schuim niet te laten overlopen. 4. Waterverzachter • Niet hoger vullen dan tot aan het maximale vulstreepje. Als het bakje overvol is kan de wasverzachter te vroeg vrijkomen, waardoor er vlekken op de kleding kunnen ontstaan. • Een water verzachter, zoals Calgon, kan worden gebruikt in regio’s met extreem hard water. Voeg toe volgens de aanwijzingen op de verpakking. Voeg eerst wasmiddel toe en vervolgens de water verzachter. • Laat wasverzachter niet langer dan 2 dagen in de zeeplade (wasverzachter kan uitharden) • Gebruik de hoeveelheid wasmiddel voor zacht water. • De wasverzachter wordt automatisch toegevoegd gedurende de laatste spoelcyclus. • De lade niet openen wanneer er water wordt aangevoerd. • Solventen (benzeen, enz..) zijn niet toegelaten. OPMERKING Geen wasverzachter rechtstreeks op de kledij gieten. ❋ Tips Volle lading: volgens de aanbevelingen van de producent. Gedeeltelijke lading: 3/4 van de normale hoeveelheid. Minimumlading: 1/2 van een volle lading. • Het wasmiddel wordt bij het begin van de wascyclus uit de verdeler gespoeld. 11  F uncties  Aanbevolen wasprogramma's rekening houdende met het type wasgoed Programma Katoen Eco Stof-Type kleurvaste kledingstukken (hemden, nachtkleedjes, pyjama's, ...)en licht vervuilde witte katoen (ondergoed, …) Instelling Temp. (Optie) Wassen (Optie) 60°C (30°C, 40°C, 95°C) Maximum Lading Tijdsduur in Minuten volle lading 100 volle lading 115 minder dan 4,0 kg 70 minder dan 3,0 kg 55 minder dan 3,0 kg 50 minder dan 2,0 kg 30 minder dan 6,0 kg 140 Voorwas Het wastype is hetzelfde bij Katoen Intensief 60°C Spoelen+ Kreukvrij Extra verzorging spoelen Synthetisch Polyamide, acryl, polyester Fijn Fijn wasgoed dat gemakkelijk beschadigd kan worden (gordijnen, ...) Handwas/Wol “Handwas” Fijn en wollen wasgoed Snel 30‘ Het wastype is hetzelfde bij Katoen en synthetische was. Was voor zuigelingen Extra verzorging 40°C (30°C, 60°C) 30°C (Koud, 40°C) Intensief Spoelen+ Kreukvrij Koud (30°C, 40°C) 30°C Intensief Spoelen+ 95°C (60°C) Extra verzorging spoelen Kreukvrij ❋ Intensief : Voor zeer vuile was, kies de optie "Intensief". ❋ De programma-afstelling met testoptie "Intensief" is in overeenstemming met EN60456 en IEC60456. ❋ Voorwas : Voorwas zwaar vervuilde en proteïnegevlekte stukken. De voorwas kan worden gebruikt voor het programma "Katoen,Eco en Synthetisch was" programma. ❋ Eco : Wanneer u de functie Eco selecteert, wordt de watertemperauur verlaagd en de wastijd verlengd, zodat u energie kunt besparen. ❋ Spoelen+ : Als u meer wilt spoelen, verwijdert de functie Spoelen+ alle zeepresten. ❋ Extra verzorging spoelen : Voor grotere effectiviteit of een nog schoner resultaat na het spoelen kunt u de mogelijkheid Extra verzorging spoelen selecteren. 12  G ebruik van de wasmachine 1. Bij gebruik van de wascyclus met de standaardvoorwaarden 2. Manuele instelling • Om de machine te starten drukt u op de knop "Inschakelen" ( ). • Druk op de knop "Inschakelen" ( de machine op te starten. • Druk op de "Start/Pause" ( • Selecteer de voorwaarden die u wenst te gebruiken door telkens de overeenstemmende knoppen in te drukken. )-knop. • Standaardinstelling - Wassen: alleen hoofdwas - Spoelen: 3 keer - Centrifugeren: 1400 tpm [ WD-14380(5)TB / WD-14380(5)FBN] 1200 tpm [WD-12380(5)TB / WD-12380(5)FBN] 1000 tpm [WD-10380(5)TB / WD-10380(5)FBN] ) om Om de voorwaarden van elk programma te selecteren verwijzen we naar pagina’s 14 tot 19 • Druk de "Start/Pause" ( )-knop in. - Watertemperatuur: 60 °C - Programma: Katoen 13  G ebruik van de wasmachine (1) Drukknop: Inschakelen (2) Draaiknop: Programma (3) Drukknop: Start/Pause (4) Drukknop: Voorprogr. (5) Drukknop: Extra verzorging spoelen (6) Drukknop: Intensief (7) Drukknop: Spoelen+ (8) Drukknop: Voorwas (9) Drukknop: Kreukvrij (10) Drukknop: Centrifugeren (11) Kinderslot Optie • Door de knop Optie in te drukken kunnen alle optiefuncties geselecteerd worden.. - Extra verzorging spoelen - Spoelen+ - Voorwas • Als u langer wilt spoelen, kunt u de " Spoelen+ "-functie gebruiken om alle zeepresten weg te spoelen. - Intensief - Kreukvrij 1. Extra verzorging spoelen • Voor grotere effectiviteit of een nog schoner resultaat na het spoelen kunt u de mogelijkheid Extra verzorging spoelen selecteren. • De mogelijkheid kan bij alle programma’s worden gekozen, behalve bij Handwas/Wol, of Fijn. 2. Intensief • Voor zeer vuile was, kies de optie "Intensief". • Door Intensief te kiezen, wordt de duur van het wasprogramma verlengd, afhankelijk van het gekozen programma. 14 3. Spoelen+ 4. Voorwas • Als het wasgoed erg bevuild is, is het “Voorwas” -programma erg effectief. • De voorwas kan worden gebruikt voor het programma "Katoen, Eco en Synthetisch was" programma. 5. Kreukvrij • Als u het kreuken van kleding wilt voorkomen, selecteer dan deze functie bij het centrifugeren. Als het controlelampje brandt, is de functie geselecteerd.  G ebruik van de wasmachine Centrifugeren • Door op de centrifugeerknop te drukken kan de centrifugeersnelheid ingesteld worden. [WD-10380(5)TB / WD-10380(5)FBN] [WD-12380(5)TB / WD-12380(5)FBN] [WD-14380(5)TB / WD-14380(5)FBN] 1. Keuze centrifugeersnelheid • De volgende centrifugeersnelheid is beschikbaar, afhankelijk van het programma: • WD-10380(5)TB / WD-10380(5)FBN - Katoen & Katoen-Eco & Snel 30‘ & Spoelen+Centrif. & Centrifugeren & Synthetisch & Extra verzorging & Handwas/Wol Spoelstop - Niet Centrif. - 400 - 600 - 800 - 1000 - Fijn Spoelstop - Niet Centrif. - 400 - 600 - 800 • WD-12380(5)TB / WD-12380(5)FBN - Katoen & Katoen-Eco & Snel 30‘ & Spoelen+Centrif. & Centrifugeren Spoelstop - Niet Centrif. - 400 - 800 - 1000 - 1200 - Synthetisch & Extra verzorging & Handwas/Wol Spoelstop - Niet Centrif. - 400 - 800 - 1000 - Fijn Spoelstop - Niet Centrif. - 400 - 800 • WD-14380(5)TB / WD-14380(5)FBN - Katoen & Katoen-Eco & Snel 30‘ & Spoelen+Centrif. & Centrifugeren Spoelstop - Niet Centrif. - 400 - 800 - 1000 - 1400 - Synthetisch & Extra verzorging & Handwas/Wol Spoelstop - Niet Centrif. - 400 - 800 - 1000 - Fijn Spoelstop - Niet Centrif. - 400 - 800 2. Niet Centrifugeren • Als er geen centrifugeersnelheid ingesteld is, stopt de wasmachine nadat het water weggepompt is. Als het controlelampje brandt, is de functie geselecteerd. 15  G ebruik van de wasmachine 3. Spoelstop • Als u kleren in de machine wilt laten zonder te centriguren na het spoelen om te voorkomen dat ze worden gekreukt, druk dan op de toets "Centrifugeren" om "Spoelstop" te selecteren. • Om na activering van de spoelstopfunctie verder te gaan met afpompen of centrifugeren moet u het gewenste programma instellen met de programmadraaiknop (Centrifugeren). Wanneer dit controlelampje brandt, is de functie ingeschakeld. Kinderslot Voorprogr. Voorprogr. Als u alle knoppen wilt vergrendelen om te vermijden dat kinderen of geestelijk zwakke personen de machine kunnen bedienen, kunt u deze functie gebruiken. 1. Kinderslot • Het kinderslot kan worden ingesteld door gelijktijdig de "Spoelen+"-knop en de "Voorwas"-knop in te drukken. Voorprogr. Voorprogr. Watertemperatuur • Als de kinderblokkering is ingesteld werkt geen van de knoppen, behalve de Inschakelen-knop. Voorprogr. Voorprogr. • Om het kinderslotsysteem weer uit te schakelen drukt u opnieuw gelijktijdig op de de "Spoelen+"-knop en de "Voorwas"-knop. • Door de programmadraaiknop te draaien kan de watertemperatuur geselecteerd worden. - Koud - 30 °C / 40 °C / 60 °C / 95 °C 1. Watertemperatuur • Als u de programma-instellingen wilt wijzigen terwijl het kinderslot actief is: 1. Druk gelijktijdig op "Spoelen+" en "Voorwas" 2. Druk op de "Start/Pause"-knop. 3. Wijzig het gewenste programma en druk opnieuw op de "Start/Pause"-knop. •Naargelang het programma kan de watertemperatuur als volgt ingesteld worden: Het controlelampje van de gekozen temperatuur licht op Voor verdere details verwijzen we naar pagina 12. 16 • Het kinderslot kan op elk moment ingesteld worden, en wordt automatisch weer uitgeschakeld wanneer operationele fouten voorkomen of wanneer. Het kinderslot werkt eveneens wanneer de machine uitgeschakeld is.  G ebruik van de wasmachine Voorprogramma Voor oorpr progr ogr. Programma Voor oorpr progr ogr. 1. Voorprogramma Wasvoorbereiding vooraleer "Voorprogramma" wordt opgestart - Draai de waterkraan open. - Laad het wasgoed en sluit de deur. - Breng wasmiddel en wasverzachter aan in de lade. • Instelling "Voorprogramma" - Druk op de "Inschakelen"-knop. - Draai de "Programma"-knop op het gekozen programma. - Druk de "Voorprogramma"-knop in en stel de gewenste tijd in. - Druk de "Start/Pause"-knop in. (":" knippert.) • Wanneer de "Voorprogramma"-knop ingedrukt wordt, toont de machine "3:00". Het maximale voorprogramma is 19:00 uur en het minimale voorprogramma is 3:00 uur. • Afhankelijk van het type wasgoed kan u kiezen uit 9 programma's. • De bijhorende lamp zal oplichten om het geselecteerde programma te tonen. 1. Programma • Elke druk op de knop doet het voorprogramma één uur opschuiven. • Wanneer u de Start/Pause-knop indrukt wordt het gekleurdewasprogramma automatisch geselecteerd. - Door aan de programmaknop te draaien wordt het programma geselecteerd in de volgende volgorde: "Katoen – Eco – Fijn – Snel 30’ – Spoelen+Centrifugeren – Centrifugeren– Handwas/Wol – Synthetisch – Extra verzorging ". • Om het voorprogramma te onderbreken drukt u op de "Inschakelen"-knop. Rekening houdende met het type wasgoed voor elk programma. Kijk op pagina 12. • Voorprogramma is de "verwachte tijd" vanaf nu tot het beëindigen van de wascyclus of het geselecteerde proces (wassen, spoelen, centrifugeren). 2. Verloop • Afhankelijk van de toestand van de watertoevoer en de temperatuur kunnen het voorprogramma en de echte wastijd lichtjes verschillen. - Katoen - Eco - Fijn - Snel 30’ - Spoelen+Centrifugeren - Centrifugeren - Handwas/Wol - Synthetisch - Extra verzorging 17  G ebruik van de wasmachine Start/Pause Inschakelen 1. Start 1. Inschakelen • Deze "Start/Pause"-knop wordt gebruikt om de wascyclus en andere programma’s te starten of de cyclus tijdelijk te onderbreken. • Druk de "Inschakelen"-knop in om de stroom in- en uit te schakelen • Hij kan ook gebruikt worden om de functie "Voorprogr." te onderbreken. 2. Pause 2. Startprogramma • Druk op de "Start/Pause"-knop wanneer u de wascyclus tijdelijk wenst te onderbreken. • In de modus Pause wordt de stroom automatisch uitgeschakeld na 4 minuten. • NB. De deur kan pas na 1 of 2 minuten geopend worden als de modus Pause is geselecteerd of na het einde van de wascyclus. • Wanneer u de "Inschakelen"-knop indrukt, selecteert de wasmachine automatisch het programma "Katoen". De andere standaardinstellingen worden ingesteld zoals hieronder vermeld. • Als u dus een wascyclus wil kiezen zonder een programma te selecteren, drukt u op de "Start/Pause"-knop en de wasmachine zal het programma opstarten. Standaardprogramma [WD-10380(5)TB / WD-10380(5)FBN] - Katoen programma / hoofdwas / normaal spoelen / 1000 tpm / 60°C [ WD-12380(5)TB / WD-12380(5)FBN] - Katoen programma / hoofdwas / normaal spoelen / 1200 tpm / 60°C [WD-14380(5)TB / WD-14380(5)FBN] - Katoen programma / hoofdwas / normaal spoelen / 1400 tpm / 60°C 18  G ebruik van de wasmachine Scherm 3. Einde wasprogramma • Wanneer de wascyclus ten einde is, wordt " " getoond op het "Multi display". 1. Scherm voor speciale functies 4. Resterende tijd • Wanneer het kinderslot ingeschakeld is wordt " " getoond. • Tijdens de wascyclus wordt de resterende wastijd getoond. • Wanneer de tijdvertraging ingeschakeld is, toont het scherm de resterende tijd om het gekozen programma af te werken. 2. Scherm zelfdiagnose • Wanneer de wasmachine een probleem ondervindt, wordt een foutcode getoond. " " : probleem met de waterdruk " " : probleem van te veel water " " : deur niet gesloten " " : overbelasting van de motor " " : overbelasting van de motor " " : probleem bij de watertoevoer " " : probleem bij de afvoer " " : probleem met de balans in de trommel " " : probleem met de watertemperatuur Wanneer één van deze foutcodes getoond wordet, raadpleeg dan de storingsindex op pagina 23 en volg de richtlijnen. • Aanbevolen programmatijden door de fabrikant. - Katoen : ongeveer 1 uur en 40 minuten - Eco : ongeveer 1 uur en 55 minuten - Synthetisch : ongeveer 1 uur en 10 minuten - Fijn : ongeveer 55 minuten - Extra verzorging : ongeveer 2 uur en 20 minuten - Handwas/Wol : ongeveer 50 minuten - Snel 30’ : ongeveer 30 minuten - Spoelen+Centrifugeren : ongeveer 18 minuten - Centrifugeren : ongeveer 13 minuten • De wastijd kan verschillen afhankelijk van de grootte van de lading, de druk van het leidingwater, de watertemperatuur en andere gebruiksvoorwaarden. • Wanneer een instabiliteit wordt vastgesteld of wanneer het programma om schuim te verwijderen werkt, zal de wastijd langer dan gemiddeld zijn. (De maximale tijdsverlenging bedraagt 45 minuten.) 19  O nderhoud ❋ Verwijder de kledingstukken uit de wasmachine van zodra de wascyclus beëindigd is. Kledingstukken die in de wasmachine achterblijven kunnen erg kreuken en verkleuren en ze kunnen allerlei geuren opnemen. ❋ Om elektrische schokken te vermijden trekt u de stekker uit het stopcontact vooraleer u de binnenzijde van de wasmachine reinigt.  Watertoevoerfilter - de " "-foutcode verschijnt op het bedieningspaneel wanneer er geen water verschijnt in de zeeplade. - Wanneer uw water zeer hard is of sporen draagt van kalkafzetting, kan de watertoevoerfilter dichtslibben. Het is daarom noodzakelijk om de filter regelmatig te reinigen. 1. Draai de waterkraan dicht. 2. Draai de watertoevoerleiding los. 3. Reinig de filter met een harde borstel. 4. Breng de toevoerleiding weer aan.  Pompfilter spoelen ❋ De afvoerfilter verzamelt draadjes en andere kleine voorwerpen die in de was zijn achtergebleven. Door regelmatig te controleren of de filter nog zuiver is, zal uw machine beter blijven draaien. ! OPGELET Laat de filter eerst leeglopen via de afvoerleiding, open vervolgens de pomp en verwijder alles wat de filter eventueel heeft kunnen verstoppen. ❋ Laat het water eerst afkoelen voordat u de pomp reinigt of voordat u bij noodgevallen het water eruit laat lopen of de deur opent. 1. Open de plintdekselkap ( ) met een muntstuk. Draai aan de afvoerstop ( ) om de leiding naar buiten te brengen. 2. Trek de afvoerstop eruit ( ), waardoor het water uit de filter loopt. Gebruik een kom om het water op te vangen. Als er geen water meer uitkomt, draai dan de pompfilter ( ) naar links open. 3. Verwijder al het vreemde materiaal uit de pompfilter ( ). Draai, na reiniging de filterpomp ( ) weer vast (naar rechts) en breng de afvoerplug ( ) weer op haar plaats, sluit de plintdekselkap. 001 3 1 20 2 3 2  O nderhoud  Reinigen van de verdeellade ❋ Na een tijdje zullen de wasmiddelen en de wasverzachters sporen nalaten in de lade. • De lade moet regelmatig onder stromend water gereinigd worden. • Indien nodig kan de lade volledig uit de machine verwijderd worden door de klep naar beneden te drukken en de lade eruit te nemen. • Om het reinigen te vergemakkelijken kan het bovenste gedeelte van het compartiment voor de max MAX MAX wasverzachter verwijderd worden. max  De holte van de lade ❋ Het wasmiddel kan zich eveneens ophopen aan de binnenzijde van de holte. Deze moet regelmatig met een oude tandenborstel gereinigd worden. • Wanneer u de lade gereinigd heeft, plaatst u ze terug op zijn plaats in de machine .Vervolgens voert u een spoelcyclus zonder wasgoed uit.  De wastrommel • Als u in een gebied met hard water woont, kan er zich op den duur kalkaanslag vormen op plekken waar u het niet kunt zien en niet gemakkelijk kunt verwijderen. Na een tijd kan de kalkaanslag de machine verstoppen en als dit niet goed in de gaten wordt gehouden, moet de machine worden vervangen. • Hoewel de wastrommel uit roestvrij staal bestaat, kunnen er kleine roestvlekken ontstaan die worden veroorzaakt door kleine metalen voorwerpen (paperclips, veiligheidsspelden) die in de trommel zijn achtergebleven. • De wastrommel moet af en toe worden gereinigd. • Zorg, als u anti-kalkmiddel, verf of bleekmiddel gebruikt, dat deze geschikt zijn voor gebruik in een wasmachine. ❋ Anti-kalkmiddel kan chemicaliën bevatten die delen van uw wasmachine kunnen beschadigen. ❋ Verwijder eventuele vlekken met een reinigingsmiddel voor roestvrij staal. ❋ Gebruik nooit staalwol. 21  O nderhoud  De wasmachine reinigen 1. Buitenzijde Een goede zorg voor uw wasmachine kan de levensduur in belangrijke mate verlengen. De buitenzijde van de machine kan het beste worden gereinigd met warm water en een neutraal niet-agressief huishoudmiddel. Poets gemorst waspoeder e.d. onmiddellijk af met een vochtige doek. Stoot niet tegen het oppervlak of bewerkt het niet met scherpe voorwerpen. ❋ BELANGRIJK: Gebruik geen methylalcohol, verdunners of gelijkaardige producten. 2. Binnenzijde Droog na rond de flexibele ring in de opening van de wasmachinedeur en het glas. Deze plaatsen moeten altijd goed schoon zijn om een waterdichte afsluiting te kunnen garanderen. Voer een volledige wascyclus met warm water uit. Herhaal deze procedure indien nodig. OPMERKING Verwijder hardwaterafzettingen alleen met reinigingsmiddelen die wasmachineveilig zijn.  Voorzorgsmaatregelen voor de winter Als de machine zich bevindt in een ruimte waar het kan vriezen of verplaatst wordt wanneer het vriest, moeten de volgende voorzorgsmaatregelen getroffen worden om te vermijden dat de wasmachine beschadigd wordt: 1. Sluit de watertoevoerkraan af. 2. Koppel de leidingen van de watertoevoer en de afvoer los, en laat ze leeglopen. 3. Steek de stekker van de elektrische stroomkabel in een goed geaard stopcontact. 4. Giet 3,8 liter van een niet-toxisch antivriesmiddel in de lege wastrommel. Sluit de deur. 5. Stel de centrifugeercyclus in en laat de wasmachine 1 minuut centrifugeren om al het water uit de machine af te voeren. Een beetje antivries zal in de machine blijven zitten. 6. Trek de stekker uit het stopcontact, droog de binnenzijde van de trommel, en sluit de deur. 7. Verwijder de verdeellade. Spoel al het water uit de compartimenten weg en maak ze droog. Plaats de lade terug. 8. Bewaar de machine rechtopstaand. 9. Om het antivriesmiddel na opslag uit de machine te verwijderen, laat u de machine een volle cyclus doorlopen met zeep zonder een . waslading toe te voegen. 22  S toringsindex ❋ De wasmachine is voorzien van automatische veiligheidsfuncties die fouten tijdig detecteren, diagnosticeren en ook nog eens dienovereenkomstig reageren. Wanneer de machine niet naar behoren werkt of helemaal niet meer werkt, kan u de hiernavolgende punten nakijken vooraleer contact op te nemen met een servicepunt. Symptoom Rammelend geluid Bonkend geluid Trillend geluid Waterlekkage Mogelijke oorzaak • Vreemde voorwerpen zoals muntstukken of veiligheidsspelden kunnen in de trommel of in de pomp zitten. Leg de wasmachine stil en controleer de trommel en de afvoerfilter. Als het geluid blijft voortduren nadat de wasmachine opnieuw werd opgestart, neem dan contact op met uw plaatselijke verdeler. • Een zware lading kan een bonkend geluid produceren. Dit is meestal normaal. Als het geluid doorgaat, is de wasmachine waarschijnlijk uit balans. Stop de machine en herverdeel de was. • Zijn alle vergrendelingsbouten en verpakkingen verwijderd? • Rusten alle stelvoetjes stevig op de grond? Als u hem niet verwijderd heeft bij de installatie: zie "Installatie" voor het verwijderen van de vergrendelingsbouten. Waslading ongelijk verdeeld in de trommel. Stop de wasmachine en herverdeel de was. • De aansluiting van de toevoerleiding is los aan de zijde van het kraantje of aan de zijde van de wasmachine. • De afvoerleidingen van de woning zijn verstopt. Controleer en draai de leidingaansluitingen vast. Het water wordt niet of te traag uit de machine afgevoerd. Ontstop de afvoerpijpen. Contacteer indien nodig een loodgieter. Te veel wasmiddel of een verkeerd wasmiddel? De vorming van schuim kan waterlekkage veroorzaken. Te veel schuim Het water komt niet of te traag in de machine Oplossing • Onvoldoende watertoevoer in de regio. Controleer een andere kraan in huis. • Watertoevoerkraan niet helemaal opengedraaid. Draai de kraan helemaal open. • Watertoevoerleiding geplooid. • Filter van de toevoerleiding is verstopt. Leg de leiding recht. Controleer de filter van de toevoerleiding. • De afvoerleiding is geklemd of verstopt. • De afvoerfilter is verstopt. Reinig de afvoerleiding en leg hem recht. Reinig de afvoerfilter. 23  S toringsindex Symptoom De wasmachine wil niet starten. Mogelijke oorzaak • De stekker steekt niet in het stopcontact of de aansluiting is los. Zorg ervoor dat de stekker stevig in het stopcontact zit. • De zekering is doorgeslagen, de stroomonderbreker is aangeslagen of er was een stroompiek. Reset de stroomonderbreker of vervang de zekering. De capaciteit van de zekering niet verhogen. Indien het een probleem van overlading is, moet dit worden hersteld door een erkend elektricien. Draai de watertoevoerkraan open. • De watertoevoer is niet aangesloten. De wasmachine wil niet centrifugeren. De deur gaat niet open. De wascyclus wordt vertraagd. 24 Oplossing ❋ Controleer of de deur goed gesloten is. Sluit de deur en druk de "Start/Pause"knop in. Nadat u op de "Start/Pause"-knop gedrukt heeft kan het een aantal minuten duren vooraleer de kleding in de wasmachine begint te centrifugeren. De deur moet vergrendeld zijn vooraleer het centrifugeren kan beginnen. Wanneer de machine ingeschakeld is, kan de deur, om veiligheidsredenen, niet geopend worden. Wacht één of twee minuten vooraleer u de deur opent. Hierdoor heeft het elektrisch deurmechanisme voldoende tijd om de deur vrij te geven. De wastijd kan verschillen naargelang de washoeveelheid, de druk van de waterleiding, de watertemperatuur en andere gebruiksvoorwaarden. Wanneer instabiliteit wordt vastgesteld of wanneer het programma voor de verwijdering van schuim actief is, zal de wastijd de verwachte tijd overschrijden.  S toringsindex Symptoom Mogelijke oorzaak Oplossing • Onvoldoende watertoevoer in de regio • Watertoevoerkraan niet volledig open. • Knik in watertoevoerleiding. • De filter van de toevoerleiding is verstopt. Controleer een ander kraantje in huis. Zet het kraantje helemaal open. Trek de leiding recht. Controleer de filter van de toevoerleiding. • Afvoerleiding is geklemd of verstopt. • Afvoerfilter verstopt. Reinig de afvoerleiding en trek ze recht. Reinig de afvoerfilter. • Te kleine lading • Lading uit balans • Het toestel heeft een instabiliteitsdetectieen correctiesysteem. Wanneer individueel zware artikelen zoals badkamermatten, gordijnen, enz. in de machine geladen worden is het mogelijk dat het systeem de centrifugeercyclus onderbreekt of zelfs helemaal stopt wanneer vastgesteld wordt dat de instabiliteit te groot is, zelfs na verschillende pogingen om te centrifugeren. • Wanneer het wasgoed nog te nat is op het einde van de cyclus, breng dan kleine kledingstukken in de trommel om de balans te herstellen en herhaal de centrifugeercyclus. Voeg 1 of 2 gelijksoortige artikelen toe om de lading in balans te brengen. Herschik de lading om het centrifugeren mogelijk te maken. • Is de deur geopend? Sluit de deur. ❋ Als " "niet vrijgegeven wordt, moet u contact opnemen met de verdeler. Trek de stekker uit het stopcontact en neem contact op met de verdeler. • Als het teveel aan water te wijten is aan een defecte waterklep, dan krijgt u het volgende icoon " ". Draai de waterkraan dicht. Trek de stekker uit het stopcontact. Neem contact op met de verdeler. •" "wordt getoond wanneer de sensor voor het waterpeil defect is. • Overbelasting in de motor. • Overbelasting in de motor. 25  G arantiebepalingen Uw oude toestel wegdoen 1. Als het symbool met de doorgekruiste verrijdbare afvalbak op een product staat, betekent dit dat het product valt onder de Europese Richtlijn 2002/96/EC. 2. Elektrische en elektronische producten mogen niet worden meegegeven met het huishoudelijk afval, maar moeten worden ingeleverd bij speciale inzamelingspunten die door de lokale of landelijke overheid zijn aangewezen. 3. De correcte verwijdering van uw oude toestel helpt negatieve gevolgen voor het milieu en de menselijke gezondheid voorkomen. 4. Wilt u meer informatie over de verwijdering van uw oude toestel? Neem dan contact op met uw gemeente, de afvalophaaldienst of de winkel waar u het product hebt gekocht. De garantie geldt niet in geval van: • Voorrijkosten naar uw huis om u te leren het product te gebruiken. • Als het product aangesloten is op een ander net dan het aangegeven op de plaat. • Als de fout veroorzaakt is door ongeluk, nalatigheid, misbruik of bovenmachtige redenen. • Als de fout veroorzaakt is door een ander dan het gewoon huishoudelijk gebruik of niet volgens de gebruikershandleiding. • De gebruikinstructies van het product aanpassen of de instelling van het product veranderen. • Als de fout veroorzaakt is door ongedierte, zoals ratten, kakkerlakken, enz. • Lawaai of vibratie als normaal beschouwd, zoals water afvoeren, centrifugeren of de inname van warm water. • De installatie corrigeren, bijvoorbeeld, het product waterpas stellen of • Het normale in de handleiding beschreven onderhoud. • Verwijderen van vreemde voorwerpen/stoffen uit de machine, pomp of filter, zoals gruis, nagels, bh-beugels, knopen, enz. • Verwijderen van zekeringen of veranderen van kabels of waterleidingen. • Niet toegestane reparaties. • Directe of indirecte schade aan persoonlijke eigendom veroorzaakt door eventuele gebreken aan dit apparaat. • Als dit product voor commerciële doeleinden is, wordt hij niet gewaarborgd. (bijvoorbeeld, voor verkoop-en marketing activiteiten, zoals in openbare toiletten, sportscholen, hotels, enz.) 26  Garantiecertificaat Voor dit apparaat verlenen wij een garantie van 24 maanden! Gedurende deze garantieperiode van 24 maanden verplichten wij ons ertoe uw apparaat gratis te herstellen of de vervangstukken gratis ter beschikking te stellen bij uw vakhandelaar, indien het niet meer naar behoren functioneert door fabricage- of materiaalfouten. Andere aanspraken zijn uitgesloten. Voor het overige gelden de op de keerzijde vermelde garantiebepalingen! Toesteltype : Serienr : Naam van de koper : Aankoopdatum : stempel/ handtekening van de handelaar 27