Documenttranscriptie

OBJ_BUCH-35-002.book Page 38 Friday, January 19, 2007 8:10 AM Algemene veiligheidswaarschuwingen voor elektrische gereedschappen WAARSCHUWING Lees alle veiligheidswaarschuwingen en alle voorschriften. Als de waarschuwingen en voorschriften niet worden opgevolgd, kan dit een elektrische schok, brand of ernstig letsel tot gevolg hebben. Bewaar alle waarschuwingen en voorschriften voor toekomstig gebruik. Het in de waarschuwingen gebruikte begrip „elektrisch gereedschap“ heeft betrekking op elektrische gereedschappen voor gebruik op het stroomnet (met netsnoer) en op elektrische gereedschappen voor gebruik met een accu (zonder netsnoer). 1) Veiligheid van de werkomgeving a) Houd uw werkomgeving schoon en goed verlicht. Een rommelige of onverlichte werkomgeving kan tot ongevallen leiden. b) Werk met het elektrische gereedschap niet in een omgeving met explosiegevaar waarin zich brandbare vloeistoffen, brandbare gassen of brandbaar stof bevinden. Elektrische gereedschappen veroorzaken vonken die het stof of de dampen tot ontsteking kunnen brengen. c) Houd kinderen en andere personen tijdens het gebruik van het elektrische gereedschap uit de buurt. Wanneer u wordt afgeleid, kunt u de controle over het gereedschap verliezen. 2) Elektrische veiligheid a) De aansluitstekker van het elektrische gereedschap moet in het stopcontact passen. De stekker mag in geen geval worden veranderd. Gebruik geen adapterstekkers in combinatie met geaarde elektrische gereedschappen. Onveranderde stekkers en passende stopcontacten beperken het risico van een elektrische schok. b) Voorkom aanraking van het lichaam met geaarde oppervlakken, bijvoorbeeld van buizen, verwarmingen, fornuizen en koelkasten. Er bestaat een verhoogd risico door een elektrische schok wanneer uw lichaam geaard is. c) Houd het gereedschap uit de buurt van regen en vocht. Het binnendringen van water in het elektrische gereedschap vergroot het risico van een elektrische schok. d) Gebruik de kabel niet voor een verkeerd doel, om het elektrische gereedschap te dragen of op te hangen of om de stekker uit het stopcontact te trekken. Houd de kabel uit de buurt van hitte, olie, scherpe randen en bewegende gereedschapdelen. Beschadigde of in de war geraakte kabels vergroten het risico van een elektrische schok. 38 | Nederlands e) Wanneer u buitenshuis met elektrisch gereedschap werkt, dient u alleen verlengkabels te gebruiken die voor gebruik buitenshuis zijn goedgekeurd. Het gebruik van een voor gebruik buitenshuis geschikte verlengkabel beperkt het risico van een elektrische schok. f) Als het gebruik van het elektrische gereedschap in een vochtige omgeving onvermijdelijk is, dient u een aardlekschakelaar te gebruiken. Het gebruik van een aardlekschakelaar vermindert het risico van een elektrische schok. 3) Veiligheid van personen a) Wees alert, let goed op wat u doet en ga met verstand te werk bij het gebruik van het elektrische gereedschap. Gebruik geen elektrisch gereedschap wanneer u moe bent of onder invloed staat van drugs, alcohol of medicijnen. Een moment van onoplettendheid bij het gebruik van het elektrische gereedschap kan tot ernstige verwondingen leiden. b) Draag persoonlijke beschermende uitrusting. Draag altijd een veiligheidsbril. Het dragen van persoonlijke beschermende uitrusting zoals een stofmasker, slipvaste werkschoenen, een veiligheidshelm of gehoorbescherming, afhankelijk van de aard en het gebruik van het elektrische gereedschap, vermindert het risico van verwondingen. c) Voorkom per ongeluk inschakelen. Controleer dat het elektrische gereedschap uitgeschakeld is voordat u de stekker in het stopcontact steekt of de accu aansluit en voordat u het gereedschap oppakt of draagt. Wanneer u bij het dragen van het elektrische gereedschap uw vinger aan de schakelaar hebt of wanneer u het gereedschap ingeschakeld op de stroomvoorziening aansluit, kan dit tot ongevallen leiden. d) Verwijder instelgereedschappen of schroefsleutels voordat u het elektrische gereedschap inschakelt. Een instelgereedschap of sleutel in een draaiend deel van het gereedschap kan tot verwondingen leiden. e) Voorkom een onevenwichtige lichaamshouding. Zorg ervoor dat u stevig staat en steeds in evenwicht blijft. Daardoor kunt u het elektrische gereedschap in onverwachte situaties beter onder controle houden. f) Draag geschikte kleding. Draag geen loshangende kleding of sieraden. Houd haren, kleding en handschoenen uit de buurt van bewegende delen. Loshangende kleding, lange haren en sieraden kunnen door bewegende delen worden meegenomen. 1 609 929 H17 • 19.1.07  OBJ_BUCH-35-002.book Page 39 Friday, January 19, 2007 8:10 AM g) Wanneer stofafzuigings- of stofopvangvoorzieningen kunnen worden gemonteerd, dient u zich ervan te verzekeren dat deze zijn aangesloten en juist worden gebruikt. Het gebruik van een stofafzuiging beperkt het gevaar door stof. 4) Zorgvuldige omgang met en zorgvuldig gebruik van elektrische gereedschappen a) Overbelast het gereedschap niet. Gebruik voor uw werkzaamheden het daarvoor bestemde elektrische gereedschap. Met het passende elektrische gereedschap werkt u beter en veiliger binnen het aangegeven capaciteitsbereik. b) Gebruik geen elektrisch gereedschap waarvan de schakelaar defect is. Elektrisch gereedschap dat niet meer kan worden in- of uitgeschakeld, is gevaarlijk en moet worden gerepareerd. c) Trek de stekker uit het stopcontact of neem de accu uit het elektrische gereedschap voordat u het gereedschap instelt, toebehoren wisselt of het gereedschap weglegt. Deze voorzorgsmaatregel voorkomt onbedoeld starten van het elektrische gereedschap. d) Bewaar niet-gebruikte elektrische gereedschappen buiten bereik van kinderen. Laat het gereedschap niet gebruiken door personen die er niet mee vertrouwd zijn en deze aanwijzingen niet hebben gelezen. Elektrische gereedschappen zijn gevaarlijk wanneer deze door onervaren personen worden gebruikt. e) Verzorg het elektrische gereedschap zorgvuldig. Controleer of bewegende delen van het gereedschap correct functioneren en niet vastklemmen en of onderdelen zodanig gebroken of beschadigd zijn dat de werking van het elektrische gereedschap nadelig wordt beïnvloed. Laat deze beschadigde onderdelen voor het gebruik repareren. Veel ongevallen hebben hun oorzaak in slecht onderhouden elektrische gereedschappen. 5) Service a) Laat het elektrische gereedschap alleen repareren door gekwalificeerd en vakkundig personeel en alleen met originele vervangingsonderdelen. Daarmee wordt gewaarborgd dat de veiligheid van het gereedschap in stand blijft. Gereedschapspecifieke veiligheidsvoorschriften f Gebruik de bij het elektrische gereedschap meegeleverde extra handgrepen. Het verlies van de controle over het elektrische gereedschap kan tot verwondingen leiden. f Gebruik een geschikt detectieapparaat om verborgen stroom-, gas- of waterleidingen op te sporen of raadpleeg het plaatselijke energie- of waterleidingbedrijf. Contact met elektrische leidingen kan tot brand of een elektrische schok leiden. Beschadiging van een gasleiding kan tot een explosie leiden. Breuk van een waterleiding veroorzaakt materiële schade. f Schakel het elektrische gereedschap onmiddellijk uit als het inzetgereedschap blokkeert. Houd rekening met grote reactiemomenten die een terugslag veroorzaken. Het inzetgereedschap blokkeert als: — het elektrische gereedschap wordt overbelast of — het in het te bewerken werkstuk kantelt. f Houd het elektrische gereedschap alleen vast aan de geïsoleerde greepvlakken als u werkzaamheden uitvoert waarbij het inzetgereedschap verborgen stroomleidingen of de eigen netkabel kan raken. Contact met een onder spanning staande leiding zet ook de metalen delen van het elektrische gereedschap onder spanning en leidt tot een elektrische schok. f Houd het elektrische gereedschap tijdens de werkzaamheden stevig met beide handen vast en zorg ervoor dat u stevig staat. Het elektrische gereedschap wordt met twee handen veiliger geleid. f) Houd snijdende inzetgereedschappen scherp en schoon. Zorgvuldig onderhouden snijdende inzetgereedschappen met scherpe snijkanten klemmen minder snel vast en zijn gemakkelijker te geleiden. f Zet het werkstuk vast. Een met spanvoorzieningen of een bankschroef vastgehouden werkstuk wordt beter vastgehouden dan u met uw hand kunt doen. g) Gebruik elektrisch gereedschap, toebehoren, inzetgereedschappen en dergelijke volgens deze aanwijzingen. Let daarbij op de arbeidsomstandigheden en de uit te voeren werkzaamheden. Het gebruik van elektrische gereedschappen voor andere dan de voorziene toepassingen kan tot gevaarlijke situaties leiden. f Tref veiligheidsmaatregelen wanneer er bij werkzaamheden stoffen kunnen ontstaan die schadelijk voor de gezondheid, brandbaar of explosief zijn. Bijvoorbeeld: sommige soorten stof gelden als kankerverwekkend. Draag een stofmasker en gebruik een afzuiging voor stof en spanen, als deze kan worden aangesloten. 1 609 929 H17 • 19.1.07 f Bewerk geen asbesthoudend Asbest geldt als kankerverwekkend. materiaal. Nederlands | 39  OBJ_BUCH-35-002.book Page 40 Friday, January 19, 2007 8:10 AM f Houd uw werkplek schoon. Materiaalmengsels zijn bijzonder gevaarlijk. Stof van lichte metalen kan ontvlammen of exploderen. f Wacht tot het elektrische gereedschap tot stilstand is gekomen voordat u het neerlegt. Het inzetgereedschap kan vasthaken en dit kan tot het verlies van de controle over het elektrische gereedschap leiden. f Gebruik het elektrische gereedschap niet met een beschadigde kabel. Raak de beschadigde kabel niet aan en trek de stekker uit het stopcontact als de kabel tijdens de werkzaamheden wordt beschadigd. Beschadigde kabels vergroten het risico van een elektrische schok. Functiebeschrijving Lees alle veiligheidswaarschuwingen en alle voorschriften. Als de waarschuwingen en voorschriften niet worden opgevolgd, kan dit een elektrische schok, brand of ernstig letsel tot gevolg hebben. Vouw de uitvouwbare pagina met de afbeelding van het gereedschap open en laat deze pagina opengevouwen terwijl u de gebruiksaanwijzing leest. Gebruik volgens bestemming Het gereedschap is bestemd voor het boren in hout, metaal, keramiek en kunststof. Afgebeelde componenten De componenten zijn genummerd zoals op de afbeelding van het elektrische gereedschap op de pagina met afbeeldingen. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Draaibare aandrukplaat Extra handgreep Opening voor uitdrijfspie Gereedschapopname Blokkeerknop voor aan/uit-schakelaar Aan/uit-schakelaar Toerentalschakelaar Aansluiting voor extra handgreep Uitdrijfspie Reduceerhuls* Conische stift* Tandkransboorhouder* * Niet elk afgebeeld en beschreven toebehoren wordt standaard meegeleverd. Technische gegevens Boormachine Zaaknummer Opgenomen vermogen Afgegeven vermogen Onbelast toerental – Stand 1 – Stand 2 Nominaal toerental – Stand 1 – Stand 2 Nominaal draaimoment (stand 1/2) Max. boor-Ø (stand 1/2) – Staal – Hout – Aluminium Gereedschapopname Gewicht volgens EPTA-Procedure 01/2003 Isolatieklasse W W GBM 23-2 PROFESSIONAL 0 601 121 1.. 1150 670 GBM 23-2 E PROFESSIONAL 0 601 121 6.. 1150 670 min-1 min-1 400 920 0–400 0–920 min-1 min-1 Nm 280 640 23/10 0–280 0–640 23/10 mm mm mm 23/13 50/35 28/18 MK 2– DIN 228 4,6 /II 23/13 50/35 28/18 MK 2– DIN 228 4,8 /II kg Gegevens gelden voor nominale spanningen [U] 230/240 V. Bij lagere spanningen en bij per land verschillende uitvoeringen kunnen deze gegevens afwijken. Let op het zaaknummer op het typeplaatje van het elektrische gereedschap. De handelsbenamingen van sommige elektrische gereedschappen kunnen afwijken. 40 | Nederlands 1 609 929 H17 • 19.1.07  OBJ_BUCH-35-002.book Page 41 Friday, January 19, 2007 8:10 AM Informatie over geluid en trillingen Inzetgereedschap wisselen Meetwaarden bepaald volgens EN 60745. f Trek altijd voor werkzaamheden aan het elektrische gereedschap de stekker uit het stopcontact. Het A-gewogen geluidsniveau van het gereedschap bedraagt kenmerkend: geluidsdrukniveau 86 dB(A); geluidsvermogenniveau 97 dB(A). Onzekerheid K=3 dB. Draag een gehoorbescherming. Totale trillingswaarden (vectorsom van drie richtingen) bepaald volgens EN 60745: Boren in metaal: Trillingsemissiewaarde ah =2,5 m/s2, onzekerheid K=1 m/s2. WAARSCHUWING Het in deze gebruiksaanwijzing vermelde trillingsniveau is gemeten met een volgens EN 60745 genormeerde meetmethode en kan worden gebruikt voor het vergelijken van gereedschappen. Het trillingsniveau verandert afhankelijk van het gebruik van het elektrische gereedschap en kan in sommige gevallen boven de in deze gebruiksaanwijzing aangegeven waarde liggen. De trillingsbelasting kan onderschat worden als het elektrische gereedschap regelmatig op dergelijke wijze wordt gebruikt. Opmerking: Voor een nauwkeurige schatting van de trillingsbelasting tijdens een bepaalde arbeidsperiode moet ook rekening worden gehouden met de tijd waarin het gereedschap uitgeschakeld is, of waarin het gereedschap wel loopt, maar niet werkelijk wordt gebruikt. Dit kan de trillingsbelasting gedurende de gehele arbeidsperiode duidelijk verminderen. In de gereedschapopname 4 kunnen boorgereedschappen met een morseconus MK2 rechtstreeks worden ingezet. Voor boren met een morseconus MK1 gebruikt u de reduceerhuls 10. Let erop dat de morseconus en de opname vrij van vet zijn. Boorgereedschappen met cilindrische schacht kunnen met de tandkransboorhouder 12 worden gebruikt. Daarvoor plaatst u de conische stift 11 in de gereedschapopname 4 en schroeft u de tandkransboorhouder 12 vast. f Forceer niet bij het inzetten van de morseconus of de conische stift. Dit kan tot beschadigingen van de gereedschapopname en het ingezette gereedschap leiden. Voordat u het inzetgereedschap uit de opname neemt, schroeft u de extra handgreep 2 los. Steek de uitdrijfspie 9 in de opening 3, zodat de afgeronde zijde naar de aandrukplaat 1 wijst. Als de uitdrijfspie 9 niet door de uitgaande as kan worden gestoken, draait u het inzetgereedschap iets. Duw de uitdrijfspie 9 in de richting van de aandrukplaat 1 en draai het inzetgereedschap uit de gereedschapopname. Conformiteitsverklaring Wij verklaren als alleen verantwoordelijke dat dit product voldoet aan de volgende normen en normatieve documenten: EN 60745 volgens de bepalingen van de richtlijnen 89/336/EEG, 98/37/EG. Dr. Egbert Schneider Senior Vice President Engineering Dr. Eckerhard Strötgen Head of Product Certification 27.10.2006, Robert Bosch GmbH, Power Tools Division D-70745 Leinfelden-Echterdingen Gebruik Ingebruikneming f Let op de netspanning! De spanning van de stroombron moet overeenkomen met de gegevens op het typeplaatje van het elektrische gereedschap. Met 230 V aangeduide elektrische gereedschappen kunnen ook met 220 V worden gebruikt. Mechanische toerentalkeuze f Bedien de toerentalschakelaar 7 alleen als het elektrische gereedschap stilstaat. Montage Extra handgreep Met de toerentalschakelaar 7 kunt u twee toerentalbereiken vooraf instellen. Stand I: Laag toerentalbereik; voor werkzaamheden met grote boordiameters. f Gebruik het elektrische gereedschap alleen met de extra handgreep 2. Draai de extra handgreep 2 in de schroefdraad 8 aan de voorzijde van de machine. 1 609 929 H17 • 19.1.07 Nederlands | 41  OBJ_BUCH-35-002.book Page 42 Friday, January 19, 2007 8:10 AM Stand II: Hoog toerentalbereik; voor werkzaamheden met kleine boordiameters. Onderhoud en service Onderhoud en reiniging Als de toerentalschakelaar 7 niet tot aan de aanslag kan worden gedraaid, draait u de uitgaande as met de boor iets. In- en uitschakelen Als u het elektrische gereedschap wilt inschakelen drukt u op de aan/uit-schakelaar 6 en houdt u deze ingedrukt. Als u de ingedrukte aan/uit-schakelaar 6 wilt vastzetten, duwt u de blokkeerknop 5 omhoog. f Trek altijd voor werkzaamheden aan het elektrische gereedschap de stekker uit het stopcontact. f Houd het elektrische gereedschap en de ventilatieopeningen altijd schoon om goed en veilig te werken. Mocht het elektrische gereedschap ondanks zorgvuldige fabricage- en testmethoden toch defect raken, dient de reparatie te worden uitgevoerd door een erkende klantenservice voor Bosch elektrische gereedschappen. Vermeld bij vragen en bestellingen van vervangingsonderdelen altijd het uit tien cijfers bestaande zaaknummer volgens het typeplaatje van het elektrische gereedschap. Als u het elektrische gereedschap wilt uitschakelen laat u de aan/uit-schakelaar 6 los, of als deze met de blokkeerknop 5 vergrendeld is, drukt u de aan/uit-schakelaar 6 kort in en laat u deze vervolgens los. Toerental instellen (GBM 23-2 E) U kunt het toerental van het ingeschakelde elektrische gereedschap traploos regelen naarmate u de aan/uitschakelaar 6 indrukt. Lichte druk op de aan/uit-schakelaar 6 heeft een lager toerental tot gevolg. Met toenemende druk wordt het toerental hoger. Tips voor de werkzaamheden Gebruik een booremulsie of snijolie voor de koeling en smering, om oververhitting of vastklemmen van de boor te voorkomen. Boor bij boordiameters >10 mm met een kleine boordiameter voor. Daardoor kunt u de aandrukkracht verkleinen en het elektrische gereedschap wordt minder belast. Gebruik bij boorwerkzaamheden in metaal alleen onbeschadigde en scherpe HSS-boren (HSS = hogecapaciteit-snelstaal). De vereiste kwaliteit wordt gewaarborgd door het Bosch-toebehorenprogramma. Met de als toebehoren verkrijgbare bankschroef kunt u het werkstuk stevig vastspannen. Dit voorkomt verdraaien van het werkstuk en daardoor veroorzaakte ongevallen. Technische dienst en klantenservice Explosietekeningen en informatie over vervangingsonderdelen vindt u op: www.bosch-pt.com Nederland ✆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . +31 (0)76/579 54 54 Fax . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . +31 (0)76/579 54 94 E-mail: [email protected] België en Luxemburg ✆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . +32 (0)70/22 55 65 Fax . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . +32 (0)70/22 55 75 E-mail: [email protected] Afvalverwijdering Elektrische gereedschappen, toebehoren en verpakkingen moeten op een voor het milieu verantwoorde wijze worden hergebruikt. Alleen voor landen van de EU: Gooi elektrische gereedschappen niet bij het huisvuil. Volgens de Europese richtlijn 2002/96/EG over elektrische en elektronische oude apparaten en de omzetting van de richtlijn in nationaal recht moeten niet meer bruikbare elektrische gereedschappen apart worden ingezameld en op een voor het milieu verantwoorde wijze worden hergebruikt. Wijzigingen voorbehouden. 42 | Nederlands 1 609 929 H17 • 19.1.07